Click to edit Master title style

SKIZMAT KISHTARE
Autor:Behxhet Jashari
Punoi:Ertan Zekiri VII-1

1
Ritualet religjiose krishtere dhe zanafilla e tyre!
Click to edit Master title style
Një varg ritualesh religjioze krishtere burimin e tyre e kanë në religjionin e lashtë të
njohur
Si mitraizëm. Zotin të cilin nëperiudhën parakrishtere e quanin Mitra,është konsideruar
si bir i zotit ose drita e botës .
Në kohën më të hershme në shumë vise të Indisë,Iranit të vjeter,Mesopotamisë etj.,
Mitrën u përhap edhe në disa shtresa te administratorëve të Perandorisë Romake,siç
Ishin oficerët dhe disa eprorë të lartë romake.Në shek.I të erës së re mitraizimi u bë
Religjion mjaft i përhapur edhe në Perandorinë Romake, me këtë edhe në lindjen e
afert [Egjipt
Palestinë,Siri.

2 2
Ritualet religjiose krishtere dhe zanafilla e tyre!
Click to edit Master title style
Në koncilin e parë i njohur si Koncili i Nikesë, doktrina e trinisë u shpall si doktrinë
zyrtare e kishës së atëhershëm paliane të SHËN PALIT.
Në këtë koncil mbreti Konstandin do të vetëshpallet si kryetar i keshillit duke e
udhëhequr në mënzreë aktive diskutimit . Ai personalisht propozoi edhe formulën
vendimtare duke shprehur lidhjen e krishtit me zotin dogmë për të cilën do të
miratohen vendimi.Vendimin e këtillë mbreti konstadin e konsideroi si frymëzim
hyjnor andaj nga frika dhe shtzpja e perandorit gjithë peshkopet me përjashtim të
dyve nënshkruan dogmën e besimit që për dhumicë ishte kundër tendencave të tyre c

3 3
Ritualet religjiose krishtere dhe zanafilla e tyre!
Click to edit Master title style

Në vitin 255 prifterinjeve dhe ipeshkëve vetëm pesë prej tyre ishin të kishes perëdimore
ndër të cilët vetëm njëri ishte ipeshkëve gotik perëndimor që vinte nga Kordoba e Spanjës.
Krishterimin e dallon dukshëm nga dz besimet tjera qiellore judaizmi dhe islami është
pikërisht trinia gjë për të cilin do të flasim në vazhdim.

4 4
 Click to edit Teologjia e re
Master title style krishtere!
Historia e Krishterimit – me këtë sfond kulturor dhe fetar, filloi edhe shërbesa e Jezusit. Jezusi ishte 
hebre për nga origjina. Ai ndiqte besimin hebraik dhe e njihte mirë ligjin e tyre. Në fillim të të
tridhjetave, Jezusi filloi që të shkonte nga njëri fshat në tjetrin, duke mësuar nëpër sinagoga dhe duke
shëruar ata që vuanin. Mësimet e Jezusit ishin revolucionare. Ai i sfidoi (grishi, ftoi) autoritetet e
vendosura fetare që të pendoheshin nga vetë-drejtësia dhe hipokrizia (shtirja) e tyre dhe të kuptonin
që "Mbretëria e Perëndisë" është e bazuar në shërbim dhe dashuri. Mësimet e Jezusit i trazonin
zemrat e njerëzve dhe krijonin paqëndrueshmëri, dhe kjo shqetësonte autoritetet fetare të kohës.
Shumë shpejt një grup burrash filluan që ta ndiqnin Jezusin dhe që ta quanin mësues (rabin). Këta
burra u bënë dishepujt e tij. Jezusi i mësoi dishepujt e tij në lidhje me vullnetin e Perëndisë dhe në
lidhje me “besëlidhjen e re” të cilën Perëndia do ta vendoste me njerëzit nëpërmjet tij. Jezusi i
ndihmoi ata që të shihnin që njerëzimi është i lidhur nga vuajtjet dhe kotësitë e jetës si rezultat i 
mëkatit. Për shkak të mëkatit, njerëzimi e humbi marrëdhënien e vet me Perëndinë. Qëllimi i kësaj
“besëlidhjeje të re” është që t'i rikthejë ata që e pranojnë atë në një marrëdhënie të përtërirë faljeje
dhe dashurie me Perëndinë. 

5
Click to edit Teologjia e re
Master title style krishtere!
Por çfarë është kjo besëlidhje e re? Jezusi vetë do të paguante për mëkatet e të gjithë
njerëzimit duke u kryqëzuar padrejtësisht në një kryq romak. Tri ditë më vonë, Ai do të
ringjallej, duke e mundur vdekjen, për t'i dhënë shpresë një bote të pa shpresë. E pra,
gjithçka ndodhi ashtu siç Jezusi u kishte thënë, dhe dishepujt e tij ishin dëshmitarë të
një mrekullie të mahnitshme. Mësuesi i tyre, Jezusi nga Nazareti, vdiq dhe tri ditë më
vonë u ringjall për të përfunduar veprën e tij të shpëtimit dhe për t'u emëruar Mesi. Të
shtyrë nga një porosi e madhe për të ndarë dashurinë që Perëndia i kësaj gjithësie u
kishte dhënë atyre, dishepujt filluan që të shpallin 

rreth shpëtimit, shprese anë e mbanë vendit. Kështu, nga një grup i vogël
njerëzish që jetonin në një krahinë të vogël të Judesë rreth 2000 vjet më parë,
historia e krishterimit filloi, dhe besimi i krishterë qysh prej asaj kohe është
përhapur në të gjithë botën. Mesazhi i tyre i ungjillit ishte i thjeshtë: “Sepse
Perëndia aq e deshi botën, saqë dha Birin e tij shumë të dashur, që, kushdo që
beson në të, të mos humbasë, por të ketë jetë të përjetshme”

6
Click to edit Teologjia e re
Master title style krishtere!
Kisha katolike mendon se ka vetëm një Zot të përjetshëm në tre "persona": Hyji Atë; Hyji Bir;
dhe Hyji Shpirti i Shenjtë, të cilat së bashku quhen "Trinia e Shenjtë".
Katolikët besojnë se Jezu Krishti është "Personi i dytë" i Trinisë, Hyji Bir. I cili u mishërua për
njerëzit dhe pE shpëtimin tonë u mishëruar nga Shpirti Shenjtë në kraharin e Virgjëres Mari.
Krishti, pra, është plotësisht hyjnor dhe plotësisht njerëzor. Jezusi ka qënë pa mëkat dhe ka
lejuar që të kryqëzohet si flijim për mëkatet e njerëzve e për të pajtuar njerëzit me Zotin, ky
pajtimi është i njohur si Misteri i Pashkës. Termi grek "Krishti" dhe hebraik "Mesia" si do të thotë
"i vajosuri", duke iu referuar besimit të krishterë se vdekja dhe ringjallja e Jezusit janë
përmbushja e profecive të Dhjatës së Vjetër.
Kisha Katolike mëson në mënyrë dogmatike se « Shpirti Shenjtë është nga Ati e Biri ;as i bërë,
as i krijuuar, as i lindur, por i rrjedhur(nga Ati e Biri)
Kështu pra është një Atë e jo tre Etër ; një Bir e jo tre bij ; një Shpirt Shenjtë e jo tre Shpirta
Shenjtë »
Ky besim është shprehur në besojmën e Filioque-s e cila është shtuar në versionin latin të
Nikeas fenë e 381, por që nuk është përfshirë në besimin ortodoks.

7
 Skizmat
Click to edit krishtere
Master title style ikonoklazma!

Besimtarët e krishterimit të hershëm si nëpër shtëpitë e tyre ashtu edhe në tempuj nuk mbanin kurrfarë figurash
E freskash.
Aty kah shekulli i III do të paraqiten figurat dhe fotografitë të cilëve iu drejtoheshin gjatë lutjeve si një proces i
pashmangshëm gjatë shekullit IV në kishat e krishtera do të ndothin ndryshime rrënjezore.
Besimtarët në fotografi shihnin afërsinë e Zotit besonin se fotografitë kanë fuqi çudibërëse.
Madje kishte edhe priftërinjë të cilët e kanë gdhendur ngjyrën nga ikona e më pas e kanë përyier me kungatë e
shejtë.

8
 Skizmat
Click to edit krishtere
Master title style ikonoklazma!
Ata gjithashtu e refuzuan edhe adhurimin e kryqit kultin Shën Marisë dhe të shenjëtorëve të tjerë. Mbreti
bizantin Leoni III 717-747 e shfrytëzoji autoritetin a tij shpirtëror dhe zyrtarish a ndaloi adhurinin e fotografive
dhe ikonave.
E vërtetë është se luftën kundër ikonave e filloi Leoni III 717-747 i cili në vitin 726 ishte i pari që haptazi e
kundërshtoi këtë dukuri të gabuar.

9 9
Click to edit Master title style

FUND
10