Malaysia dan Hubungan Antarabangsa

SJHK 3023
nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 2
 1.0Latar belakang hubungan antarabangsa : Konsep hubungan luar dan
hubungan antara bangsa.
• perkaitan antara hubungan antara bangsa dengan hubungan luar

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 3
 Hubungan Luar Zaman Kesultanan Melaka
India China
Siam
Jepun
Parsi Arab

Kepulauan
Melayu

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 4
 Cara pembinaan hubungan diplomatik Zaman Kesultanan Melayu Melaka
Perdagangan
• (Jawa-Beras, bahan makanan, rempah )

Perkahwinan
• Sultan Melaka (Megat Iskandar Syah) dengan Puteri Pasai

Pertukaran pendapat soal hukum hakam agama

• Berhubungan dengan Pasai

Penaklukan
• Kerajaan Melaka menakluk Kampar

Lawatan pembesar
• Sultan Mansur Syah melawat Majapahit
• Baginda diiringi oleh raja dari Palembang, Jambi dan Lingga
nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 5
nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 6
 Hubungan Melaka-Pasai
Hubungan diplomatik melalui perkahwinan, pertukaran pendapat agama dan
perdagangan

Sultan Melaka (Megat Iskandar Shah) mengahwini puteri Pasai

Pertukaran pendapat tentang soal-soal yang berkait dengan hukum hakam

agama

Melaka memperoleh bekalan lada hitam, emas dan beras dari Pasai

Melaka membantu Pasai menamatkan huru- hara dengan menghantar

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 menamatkan keadaan huru-hara dengan menghantar pembesar dan tentera ke 7
Pasai
 Hubungan Melaka – Jepun(Ryukyu)
●
Hubungan diplomatik dalam bentuk
perdagangan

Sultan Mansor Syah pernah mengirim surat kepada raja Ryukyu untuk
●

memberitahu tingkah laku pedagang Ryukyu yang melanggar undang-

undang di Melaka

●
Raja Ryukyu membalas surat Sultan Mansor Shah
●
Membuktikan raja Ryukyu menyanjung tinggi kedaulatan kerajaan Melaka
nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 ●
Akur dengan peraturan dan undang-undang Melaka. 8
 Hubungan Melaka - Siam

Melaka menghantar utusan diplomatik (Tun Telanai dan Menteri Jana

Putera)

Berbaik-baik dengan Siam untuk menjaga kepentingan ekonomi

Siam membekalkan kayu jati, beras dan bahan makanan ke Melaka

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 9
 Hubungan Melaka- Gujerat

Kegiatan perdagangan Dari Gujerat : kain

Dari kepulauan Melayu Menyebarkan agama

: rempah ratus Islam di Melaka

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 10
 Hubungan Diplomatik Zaman Rasulullah

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 11
 MATLAMAT DASAR LUAR ISLAM

 Menyampaikan dakwah Islam

 Menjaga agama Islam
 Mempertahankan kedaulatan negara Islam
 Menjaga kelangsungan hidup umat Islam

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 12
 Maksud Hubungan Luar

 “aktiviti--aktiviti yang dibuat oleh kerajaan yang melibatkan dasar luarnya dan
hubungannya dengan negara luar, iaitu hubungannya secara diplomasi dengan negara
luar (Richard L.Merritt (1975).
 satu bentuk pengurusan yang melibatkan perhubungan antara polisi pentadbiran dalam
sesebuah negara dengan polisi yang melibatkan negara-negara luar.
 Hubungan luar akan melibatkan perspektif kepentingan diri sesebuah negara tersebut
dalam melibatkan perhubungan dengan negara luar.

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 13
 Hubungan Luar

 berlaku secara rentas sempadan dan di luar daripada wilayah sesebuah negara.
 Dalam konteks Malaysia misalnya, hubungan luar telah dijalinkan oleh Malaysia ke atas negara-negara lain
di dunia secara bilateral (dua hala) dan multilateral (pelbagai hala).
 Dalam konteks hubungan dua hala misalnya, Malaysia telah menjalinkan hubungan diplomatik dengan
Republik Rakyat China semenjak 1974, negara-negara dunia lain seperti Amerika Syarikat, Britain,
Singapura
 Hubungan luar yang bersifat multilateral di bawah pertubuhan antarabangsa yang disertainya seperti
Pertubuhan Negara-negara Islam (OIC), Pertubuhan Negara-negara Berkecuali (NAM), ASEAN,
KOMANWEL dll.

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 14
 Apa itu hubungan antarabangsa?

 Pertalian, interaksi dan perkaitan di antara negara-negara dalam dunia.

 Satu kajian tentang hubungan antara negara-negara yang ada dalam sistem antarabangsa.
 Hubungan antarabangsa yang berlaku dalam dunia bukan sahaja melibatkan hubungan antara negara dengan
negara, tetapi ia juga merupakan hubungan yang turut melibatkan entiti-entiti. Entiti tersebut adalah terdiri
daripada organisasi dan institusi antarabangsa, syarikat-syarikat multinasional dan individu-individu.
 Hubungan antarabangsa secara konsepnya adalah satu bentuk hubungan oleh aktor-aktor (pelaku) dengan aktor-
aktor antarabangsa atas tujuan-tujuan tertentu yang merentas sempadan sesebuah negara dengan negara yang
lainnya.

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 15
Apa itu Hubungan Antarabangsa ?

 Holsti (1983) - Hubungan antarabangsa bermaksud Interaksi (perhubungan) di antara ahli-ahli dalam negara
berlainan, sama ada perhubungan yang melibatkan kerajaan ataupun tidak.
 Goldstein (1994)- Hubungan antarabangsa adalah merupakan kajian mengenai hubungan antara kerajaan
dengan kerajaan lain di dunia
 Dalam hubungan antarabangsa mempunyai sistemnya yang tersendiri. Sistem tersebut mempunyai pelbagai
unit seperti negara, organisasi, personaliti dan isu.
 Ia wujud perbezaan dari segi peringkat, isu, hubungan antara unit, pengaruh dan keupayaan.
 Wujud perbezaan antara negara berkuasa besar dengan negara lemah

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015
16
 Pengaruh negara Hubungan Antarabangsa

Negara kuasa besar Negara lemah

 memiliki kuasa dan pengaruh ketenteraan dan ekonomi  Negara lemah mempunyai peranan dalam sistem
yang kuat. antarabangsa namun pengaruh mereka tidaklah
 Hubungan antara kuasa-kuasa besar membentuk sistem setanding pengaruh yang diberikan oleh kuasa-
hubungan tambahan dalam hubungan antarabangsa. kuasa besar dunia sebagai aktor hubungan
 Mereka mempunyai peraturan dan bentuk hubungan yang antarabangsa.
tersendiri sesama mereka.
 Kuasa terbesar dalam kumpulan kuasa-kuasa besar
tersebut yang digelar super power lazimnya mempunyai
kuasa yang terkuat antara kuasa-kuasa yang lain merujuk
kepada pemilikan senjata dan keupayaan nuklear.

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 17
 1. Aktor Negara :

 
 Aktor negara bermaksud satu entiti yang memainkan peranannya di peringkat hubungan antarabangsa. Dalam konteks
dunia moden pada hari ini, negara adalah satu entiti yang bersempadan, yang dikawal dan dikuasai oleh sesebuah kerajaan
yang diduduki oleh sejumlah penduduk. (Zulhilmi Paidi & Asrar Omar, 2003:4).
 Aktor negara sebenarnya diwakili oleh satu badan yang berautoriti ke atas negara tersebut iaitu kerajaan.
 Dalam konteks Malaysia misalnya, aktor negara adalah kerajaan Malaysia di peringkat Persekutuan yang diberi kuasa
dalam Perlembagaan untuk menguruskan hal ehwal luar Malaysia.
 Sebagai satu contoh yang lebih jelas, kegiatan kerajaan Malaysia yang menubuhkan konsulat di negara-negara tertentu dan
menghantar wakil dan dutanya ke Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu di New York menunjukkan bahawa wujudnya satu
perhubungan di peringkat antarabangsa yang dilaksanakan oleh Malaysia.
 Dalam hal ini (penubuhan pejabat kedutaan di negara-negara lain dan menghantar perwakilan ke PBB), pelaku kepada
tindakan tersebut adalah merupakan kerajaan Malaysia atas nama negara.

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 18
 1.Aktor Negara….. samb

 Aktor negara yang berdasarkan empat ciri penting kewujudan negara (sempadan, populasi, kerajaan dan
kedaulatan) mampu memberi kesan pada kedudukan dan pengaruh negara sebagai aktor dalam hubungan
antarabangsa.
 Sesebuah negara bebas daripada sebarang ancaman, ugutan dan tekanan luar malah ia berkuasa secara
mutlak (konsep kedaulatan) bagi menentukan kepentingan dan kebajikannya sendiri.
 Sesebuah negara berkuasa menggubal dan melaksanakan undang-undang, mengutip cukai, membentuk kuasa
tentera, menggunakan sumber asli malah boleh dikatakan sebenarnya sesebuah negara dapat melakukan apa
sahaja dalam lingkungan sempadannya demi kepentingan nasional.

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 19
 2. Aktor Bukan Negara

 merupakan pertubuhan, individu, isu yang mempengaruhi sistem antarabangsa. 
 Aktor bukan negara memainkan peranan penting dalam hubungan antarabangsa dan dikawal, dikekang
oleh pelbagai aktor-aktor lain.
 Aktor-aktor ini terdiri daripada syarikat-syarikat multinasional (MNCs) yang selalunya mampu mengatasi keputusan
dan tindakan negara-negara bagi menentukan kepentingan masing-masing. Sesetengah syarikat-syarikat tersebut
memiliki kuasa monopoli dalam sumber-sumber yang diperlukan oleh negara sama ada
berbentuk bahan mentah, industri berteknologi tinggi mahupun produk elektronik bagi kegunaan pengguna. 
 Aktor-aktor lain yang terlibat dalam proses hubungan, interaksi dan tawar menawar ini termasuklah organisasi
antarabangsa seperti Pertubuhan Bangsa-bangsa Bersatu, individu-individu seperti pemimpin dan warganegara
negara-negara tertentu, kumpulan-kumpulan bukan kerajaan dan kumpulan-kumpulan pendesak seperti
kumpulan pengganas.

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 20
 Interaksi dan kebergantungan di antara negara

kerjasama

Sekatan ekonomi

Konflik

Perang

Misi kemanusiaan

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 21
 Soalan Perbincangan

1. Apakah pula tujuan-tujuan hubungan

antarabangsa dibuat?

2. Apakah perkaitan antara hubungan antara

bangsa dengan hubungan luar ?
nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 22
 APA ITU DASAR LUAR ?

Dasar :
 Pendirian yang menjadi asas kepada tindakan
 Rancangan tindakan yang dipersetujui secara rasmi sebagai asas untuk membuat atau melaksanakan
keputusan.

Dasar luar:
 Sikap terhadap negara lain, isu-isu antarabangsa
 Panduan untuk berinteraksi dengan negara lain atau di luar sempadan negaranya

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 23
 Konsep hubungan luar (Dasar luar negara):

 garis panduan bagi segala tindakan yang diambil oleh sesebuah negara itu apabila ia berhubung dengan
negara lain.
 berkait rapat berkesinambungan dengan dasar domestik
 mengikut kehendak dasar-dasar atau kehendak-kehendak kepentingan nasional dengan negara itu dengan
merangkumi berbagai-bagai kepentingan sosial, ekonomi dan politik

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 24
 Orientasi Dasar Luar Negara

Dasar Peluasan
Dasar Aktif Dasar Berkecuali Dasar Pemencilan
Pengaruh
• Menonjolkan diri di • Menghormati • Meluaskan pengaruh • Menyisihkan diri
peringkat kedaulatan negara lain hingga dapat daripada sebarang
antarabangsa • Tidak campur tangan mencorakkan pergolakan
• Menuntut keadilan hal ehwal dalaman perjalanan dunia antarabangsa
sejagat negara lain
• Memperjuangkan
kebebasan negara
kecil/lemah

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 25
 Matlamat Dasar Luar Malaysia:

“ to protect our territorial integrity the indivisibility

of state sovereignty, the pursuance of our economic
and security interest and the defence of our values
and institutions”
(Syed Hamid Albar, 2000)

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 26
 Matlamat Dasar Luar sesebuah negara

●
Keamanan
●
Keselamatan
Rosenau (1969) ●
Kekuatan
●
Keharmonian

●
Menjaga keutuhan wilayah dan kedaulatan negara
Mohd Nasran & Muhamad
Faisal 2003
●
Membangunkan aspek ekonomi
●
Mempertahankan nilai-nilai Malaysia

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 27
 Objektif Dasar Luar Negara:

 Menjaga, mempertahan dan memajukan kepentingan Malaysia di arena antarabangsa

 Menjaga dan mempertahankan kemerdekaan, kedaulatan dan keselamatan Malaysia
 Mempertahankan prinsip menghormati kemerdekaan dan kedaulatan wilayah melalui tidak campur tangan
dalam hal ehwal dalaman negara lain
 Menangani perkembangan dan cabaran politik, ekonomi, keselamatan dan sosial pada peringkat
antarabangsa
 Mempertahan dan memajukan hak, kepentingan dan aspirasi Malaysia dalam semua bidang
 Memupuk hubungan baik serta meningkatkan kerjasama dengan negara-negara lain.
(Malaysia Kita, 2003)
nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 28
 Faktor-faktor yang mempengaruhi Dasar Luar Malaysia

Persekitaran geostrategik
●
Kelilingi oleh kuasa-kuasa besar dari segi ketenteraan dan ekonomi
●
Memakmurkan jiran
●
Tidak bersifat agresif terhadap jiran

Sumber ekonomi negara

●
Negara yang kaya dengan sumber ekonomi

Struktur politik negara

●
Falsafah atau idealisme berasaskan ideologi demokrasi berparlimen

Demografik
●
Mengekalkan hubungan diplomatik awal dengan negara India dan juga China

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 29
 Faktor-faktor yang mempengaruhi Dasar Luar Malaysia…
(sambungan)

Keadaan strategik dan keselamatan

●
Kedudukan Malaysia di laluan strategik antara timur dan barat

Keadaan politik serantau

Faktor Sejarah
●
Penjajahan dan hubungan awal dari segi perdagangan

Institusi antarabangsa
●
Penyertaan di peringkat antarabangsa (PBB, NAM, OIC, dll)

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 30
 Faktor-faktor yang mempengaruhi Dasar Luar Malaysia….
(sambungan)

Hubungan diplomatik
• Mengekalkan hubungan diplomatik

Undang-undang antarabangsa
• Manfaat daripada persetujuan undang-undang antarabangsa

Globalisasi
• Kerjasama ekonomi dan kesan-kesannya

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 31
 Prinsip Dasar Luar Malaysia

 Dasar yang bebas dan berkecuali

 Mementingkan semangat setia kawan dan berbaik-baik dengan semua negara dunia tanpa mengira
kedudukan ideologinya dengan syarat bahawa negara-negara itu menghormati negara-negara lain dan
mengamalkan dasar yang aman

nurhijrahzakaria@gmail.com/JSS/IPGKDRI 2015 32