ANG

PANDAIGDIGANG
LUNGSOD
Sa pagsisimula ng panahong Helenistiko umusbong ang mga lungsod-
estado sa Greece noong pasimula ang 323 b.c. dalawa sa mga
nangungunang lungsod-estado ang Sparta at Athens .naganap ang
digmaan noong panahon ng Helenistiko .Nagtatag ng moog ang mga
Greek sa may burol at tuktok ng bundok bilang pananggalang sa mga
kaaway . Sa paligid ng mga moog na ito nabuo ang mga lungsod-estado
na tinatawag na polis ng mga Greek . Acrospolis naman anng tawag nila
kung saan nakatayo ang mga moog. Na nangangahulugang “ mataas na
lungsod “ (high city). Dito nagkukubli ang mga mamamayan kapag
lumulusob ang mga kalaban. Habang umuunlad ang mga polis, ang mga
acropolis ay nagiging sentro ng relihiyon kung saan naitatag ang mga
templo,altar, at mga monumentong pampubliko .pangunahing bahagi rin
ng polis ang agora na isang pamilihan .karaniwang isang malaking
parisukat ang agora na napaliligiran ng mga pagawaan at gusaling
pampamaahalaan . Sa madaling salita ang pandaigdigang lungsod ay
Ang isang pandaigdigang lungsod ,tinatawag din na alpha city o world
centre isang lungsod na sa pangkalahatan ay itinuturing na isang
mahalagang ugnayan sa pandaigdigang Sistema ng ekonomiya. Ang
konsepto ay nagmula sa heograpiko at urban na mga pag-aaral ,at
ang ideya na ang globalisasyon ay maaaring maunawaan bilang isang
malaking nilikha , nagpapadali sa estrahetong heograpikong lokal
batay sa antas ng kahalagahan sa pagsasagawa ng isang sistemang
global sa aspektong pinansyal at kalakaran (CHED) faculty training ,
2016

MGA KATANGIAN NG PANDAIGDIGANG LUNGSOD

Ang pandaigdigang lungsod ay binubuo ng iba’t ibang pinansiyal na
serbisyo. Ang mgaserbisyo sa pananalapi aay ang mga serbisyong
pang-ekonomiya na ibinibigay ng industriya ng pananalapi ,na
 Ang institusyong pinansyal ay isang establisimyento na
nagsasagawa ng mga transaksyon sa pananalapi gaya ng mga
pamumuhunan ,mga pautang ,at mga deposito .halos lahat ay
nakikipagtulungan sa mga institusyong pinansyal sa isang regular na
batayan ,ang lahat-mula sa pagdeposito ng pera ,sa pagkuha ng mga
pautang ,at pakikipagpalitan ng mga pera- ay dapat gawin sa pamamagitan
ng mga institusyong pinansyal .
inig sabihin ,kahit may pinansyal na serbisyo sa isang komunidad
kung hindi sapat at limitado ang nasasaklawang serbisyo at walang
maituturing na pandaigdigang kakayahan sa pagbibigay ng serbisyo ,hindi
rin ito maituturing na katangian ng isang pandaigdigang lungsod.

Himpilan ng iba’t ibang Multinasyonal na korapsyon

Ang mga multinasyonal na korapsyon ay namumuhunan hindi lang sa
iisang bansa kundi sa iba pang mga bansa.dagdag pa rito ,ito ay may mga
sangay sa iba’t ibang bansa at pinamamahalaan ng punong tanggapan sa
 Mga Tanging Korporasyon Ayon sa Pamamahala

1. Isahang Pagmamay-ari – korporasyon na pagmamay-ari ng

isang tao ,mag-asawa o pamilya .
2. Sama-samang pagmamay-ari sosyohan – isang legal na
paraan ng pagpapatakbo ng negosyo sa pagitan ng dalawa o
higit pang mga indibidwal na nagbabahagi ng pamamahala at
kita. Kinikilala ng pamahalaang pederal ang ilang uri ng
pakikipagsosyo. Ang dalawang pinakakaraniwan ay
pangkalahatan at limitadong pakikipagsosyo.
3. Korporasyon – organisasyon o grupo ng mga mangangalakal o
nagnenegosyo ito ay isang uri ng negosyo na ang bilang ng
kasapi ay higit sa limang katao .
Ilan sa mga korporasyon sa Pilipinas ay ang sumusunod:
a. Manila Electric Company (Meralco)
b. Pilipinas Shell Petroleum Corporation
c. Toshiba Information Equipment (Philippines) Incorporated
d. Smart Communications Incorporated
e. Philippines Long Distance Telephone Company (PLDT)

4. Koorperatiba – samahan ng mga taong nagkaisa at nagtutulungan upang

matamo ang kanilang layuning pagkabuhayan .Sama-sama ang mga ito sa
pag –iimpok at pag-aambag para sa kailangang puhunan at tanggapin ang
tamang hatian ng mga kapalaran (risks) at mga kapakinabangan (benefits).
Benepisyo ng Koorperatiba:
f. Pagtanggap ng dibidendo
g. Nagkakaloob ng hanapbuhay
h. Mas murang halaga ng produkto at serbisyo
i. Access sa pautang ,pagsasanay ,at iba pa
Pag –usbong ng Pinansiyal sa Himpilan, Palitan ng mga paninda at
Malaking Pinansyal na Institusyon
Ang pinasyal na himpilan ay binubuo ng mga pinasiyal na
institusyon gaya ng bangko,bahay-sanglaan ,at kooperatiba.Ang mga
ito ay nagsisilbing tagapamagitan sa mga transaksyon na may
kinalaman sa pananalapi .Ang tungkulin nito na may kaugnayn sa
pananalapi ay di lang nakatuon sa particular na pamayanan kundi may
transaksyon sa iba’t ibang panig ng bansa at sa labas nito
Itinatag ang mga pandaigdigang pinansyal na institusyon upang
matulungan sa pinansyal na pangangailangan ang mga papaunlad at
mahihirap na bansa .Tatlong halimbawa ng istitusyong ito ang
ADB,MIF,at WB
1. Asian Development Bank (ADB)-itinatag ang ADB noong unang
bahagi ng dekada 1960 bilang institusyong pinasyal na magiging
asyano sa pagkatao at itaguyod ang paglago at pakikipagtulungan
ng ekonomiya sa isa mga pinakamahihirap na rehiyon sa mundo. Ito
Upang maiwasan ang krisis sa Sistema ng pananalapi sa pamamagitan
ng pautang na pinansyal para sa mga bansang may malubhang
pangangailangan ng kanilang bansa .
3. World bank (WB) –isang institusyonal ang nagbibigay ng mga
pautang sa mga bansa sa mundo para sa mga programang kapital
Binubuo ito ng dalawang institusyonal: International Bank for
Reconstruction and Development (IBRD),at International
development Association (IDA).ang World Bank ay isang bahagi ng
World Bank Group.

Pangunguna sa Kalakalan at ekonomiya sa Malalaking Lugar

Gaya sa mga nabanggit na mga pinansyal na institusyonal ,ang ang
kalakalan ng mga ito bilang malawakan gaya ng
pandaigdigan.nabibilang na sila sa isang pandaidigang institusyon dahil
sa internasyonal na kalakaran .
Ito ay ang mga pamamaraang ginagamit ng isang particular na bansa
upang makalikha at makamahagi ng mga serbisyo at prosuktong
makakatulong sa nakararami lalo na kung ito ay may kinalaman sa mga
pang-araw-araw na pangagailangan .saklaw nito ang mga institusyon
,instruktura at mekanismo na batayan sa paglikha upang makakalap ng
mga angkop na kasagutan sa mga pangunahing katanungan na pang-
ekonomiya .tulad ng mga ibang sistemang ginagamit sa iba’t ibang
sitwasyon mayroon din itong iba;t ibang uri : merkantilismo ,komunismo
,sosoyolismo ,pasismo, kolonyalismo .
1. Merkantilismo ,Sumikat noong ika-16 na siglo sa kanlurang Europe .ito
ang sistemang namayaning pang-ekonomiyang kaisipan na gumagabay
pagdating sa mga patakaran ng napakaraming bansa sa buong daigdig
nang panahong ito .nagbibigay ito ng mga kaisipang nagsusulong na ang
kapangyarihan ng isang particular na bansa ay nakadepende sa dami ng
suplay ng mga ginto at pilak ,noong unang panahon ,nakadepende ang
pagkakaroon ng kapangyariahan at pamumuno ng isang pinuno sa dami ng
 2. Komunismo ,ipinatupad ito sa Russia noong 1927 ni Vladimir llyich
lenin (1870-1924) na mas popular sa pangalang Lenis .samanatala
,pinalaganap ang lomunismo sa china noong 1949 sa pamumuno ni Mao
Zedong na mas kilala sa tawag na Mao Tse-tung ito ay isang uri ng
Sistema kung saan lumilikha ng makataong lipunan na hindi tumitingin sa
kaurian o estado , ito ay may layunin na manindigan sa panlahatang
pagmamay-ari sa matibay na prinsipyog galling sa bawat isa base sa
kanyang kakayahan ,at mga pangangailangan .mahigpit na ipinagbabawal
sa sistemang ito ang pagmamay-ari ng mga pribadong industriya .Ang mga
aklat na isinulat nina Karl Marx (1818-1883) at Freidrich English (1820-
1895) ang itinuring na bibliya ng mga komunismo : Communist manifesto
(1848) at Das Kapital (1867)
3. Sosyalismo ,Sa sistemang sosyalismo ,pag-aari ng pamahalaan ang
mga pangunahing industriya o Gawain ,gayundin ang mga gamit sa
produksyon .na negosyo na maaari pa ring kontrolin ng pamahalaan
,gayundin ang mga pribadong sector sa na magmay-ari ng negosyo at at
 4. Pasismo , Sinimulan ito ni Benito Mussolini (1883-1945) sa Italy
noong 1922. samanatalang si Adolf Hitler (1889-1945) namamanang
nagpakilala nito sa Germany .ito ay makalumang pamamaraan ng
pamumuno na pinangungunahan ng isang diktador na mayroon naming
absolutong kapangyarihan .ito ay isang uri ng pinuno na may tiyak na
disiplina ,Isang halimbawa ng isang diktador na may istriktong pamumuno
ay si Adolf Hitler .ipinagbabawal sa sistemang ito ang ang pag –angkat ng
prudokto galling sa ibang bansa .samantala ,ang mga tao ay walang
karapatang sumusuway at magreklamo sa itinatadhana ng batas ng
pamahalaan .
5. Kolonyalismo ,ito ay isang Sistema ng ugnayan sa pagitan ng mga
bansa sa buong mundo kung saan sinasakop ng bansang malalakas ang
bansang mahihina upang direktang mapakinabangan ,ito ay isang uri ng
Sistema kung saan makakaramdam ng panliliit ang mahihinang bansa at
makakaramdam naman ng sobrang kapangyarihan ang malalakas na
B . Market Economy- ang mga pamilihan o merkado ay nagpapakita
ng maayos o organisadong transaksyon sa pagitan ng mga mamimili
at nagbebenta .ito ay may matibay na pagkakaorganisa na hindi
nagdudulot ng pagkalito sa parehong mamimili at nagbebenta
.kabilang ang piyudalismo ,merkantilismo,kapitalismo,sa market
economy .
C. Command Economy – sa ekonomiya na ito ,ang pamahalaan
lamang ang may responsibilidad sa paglutas sa mga suliraning pang-
ekonomiya .naniniwala sa uring ito na ang tanging nakakaalam ng
kasagutan sa mga suliranin ay ang pamahalaan lamang .ang
komunismo ,sosyolismo ,at pasismo ang kabilang sa command
economy.
sa makatawid ,masasabing walang perpektong Sistema na
aangkop sa isang bansa .ito ay nangangahulugan na maaaring
mabago pa ang mga nasabing Sistema alinsunod sa mga
Nangungunang pagawaan ng mga pantalan at pasilidad
para sa malalaking sisidlan/lagayan
Ang pondahan o pantalan ay isang lugar kung saan ang mga
barko o yate ay humihimpi upang magpalipas ng oras o araw kung
ang klima o panahon ay hindi maganda.sa ibang pagkakataon ,ito
rin ay nagiging lugar pangkalakalan o bagsakan ng mga
produktong dagat .maari itong natural na pondahan o likha ng
tao.Ang likhang taong pondahan ay pinalilibutan ng mga “pader-
dagt “ at “pamigil-tubig” samantalang ang natural na pondahan na
napalilibutan ,kadalasan ,ng mga lupain .madalas na ipagkamali
ang pondahan sa piyer.tinatawag din ang pondahan ay isang
lokasyon sa baybayin ng dagat na nagpapadaong sa isa o higit
pang mga sasakyang-lupa .pinili ang mga lokasyon ng daungan
para mapaunlad ang transportasyon sa pagitan ng lupa at
karagatan ,para sa mga pangkomersyong demanda ,at para sa
Iba pang katangian ng pandaigdigang lungsod:
1. May kapangyarihan gumawa ng desisyon batay sa pang-araw-
araw at global na lebel
2. Sentro ng mga bagong ideya at inobasyon sa negosyo
,ekonomiya,kultura,at politika
3. Sentro ng midya at komunikasyon para sa mga global na
ugnayan
4. Pangunguna sa nasyonal na rehiyon na may malaking
internasyonal na kahalagahan.
5. Mataas na bilang ng residente na may trabaho sa sector ng
pagbibigay ng impormasyon
6. Mataas na kalidad ng edukasyon na kinabibilangan ng mga
kilalang unibersidad ,bilang ng mga mag-aaral sa ibang bansa
at mga pasilidad para sa pananaliksik
7. Iba’t ibang imprastraktura na nagbibigay ng pinakamagandang
MARAMING
SALAMAT SA
PAKIKINIG