SUSILAH BINTI AHMAD

KETUA UNIT PERANCANGAN MIKRO

BAHAGIAN PENDIDIKAN KHAS
2014
1
 ASAS DAN SEJARAH
PROGRAM PENDIDIKAN INKLUSIF

2
PERKEMBANGAN PENDIDIKAN KHAS
 “PPI”
“PPKI” Program pendidikan bagi
“SPK” Program pendidikan bagi murid berkeperluan
Sekolah yang dibina murid berkeperluan pendidikan khas yang
khusus bagi pendidikan khas yang dihadiri oleh murid
menyediakan hanya dihadiri oleh murid berkeperluan pendidikan
pendidikan bagi MBK berkeperluan pendidikan khas bersama-sama dengan
yang dihadiri hanya khas di kelas khas di murid lain dalam kelas
oleh MBK. sekolah kerajaan atau yang sama di sekolah
sekolah bantuan kerajaan. kerajaan atau sekolah
bantuan kerajaan.
PELANGGAN BAHAGIAN PENDIDIKAN KHAS

Sekolah
Sekolah Dalam
Integriti dan Hospital
S. Henry (SDH)
Gurney
(SI dan SHG)
Pendidikan untuk Murid
Berkeperluan Khas:-
• Kurang Upaya Pendengaran
• Kurang Upaya Penglihatan
• Masalah Pembelajaran
• Kurang Upaya Pertuturan Program
• Kurang Upaya Fizikal
• Kurang Upaya Pelbagai Pemulihan
Khas
 KEDAH PERLIS
SPK PPKI
SPK PPKI
1 19
2 153

P.PINANG KELANTAN
SPK PPKI
SPK PPKI
1 136
4 56

PERAK TERENGGANU
SPK PPKI SMPKV Kuantan SPK PPKI
2 188
2 153
SMPKV Shah Alam
K.LUMPUR
SPK PPKI PAHANG
4 63 SPK PPKI
2 188
SELANGOR SMPKV Indahpura
SPK PPKI
2 188

N.SEMBILAN JOHOR
PUTRAJAYA MELAKA
SPK PPKI SPK PPKI
SPK PPKI
SPK PPKI 5 375
1 130
- 8
1 141
 SABAH
SPK PPKI

LABUAN 2 121
SPK PPKI

- 6

SARAWAK
SPK PPKI

4 156
 56,406 58,685
53,983
50,237
Enrolment

Year
 BILANGAN
TAHUN BILANGAN GURU
MURID JUMLAH
GURU
SPK PPKI SPK PPKI PKHAS

2010 2,424 43,584 1,004 10,426 11,430

2011 2,457 47,780 1,043 10,654 11,697

2012 2,406 51,577 1,093 10,784 11,877

2013 2,341 54,065 1,124 11,297 12,421

2014
2,314 56,371 1,156 12,234 13,390
(Jun)
9
 MATLAMAT
PROGRAM PENDIDIKAN INKLUSIF

Meningkatkan penyertaan dan memberi peluang kepada

MBK mengikuti program akademik dan bukan akademik
bersama-sama murid di arus perdana. PPI juga memberi
kesedaran kepada masyarakat supaya tidak menafikan
potensi MBK dan percaya bahawa ketidakupayaan mereka
boleh diminimakan jika diberi peluang yang sama.

10
 30%
18,858/
20% 62,862
11,881/
10% 59,406
7.5% 5640/
56,406
4048/
53,983

2012 2013 2014 2015

Meningkatkan kadar penyertaan murid berkeperluan khas

secara inklusif di sekolah daripada 7.5% kepada 30.0%
menjelang tahun 2015

11
 JUMLAH MBK DALAM PERATUS BILANGAN
JUMLAH MBK
PPI (%) SEKOLAH

58,685 8,822 15.03% 1,742

*Data sehingga 30 Jun 2014.

13
 DASAR ANTARABANGSA
PROGRAM PENDIDIKAN INKLUSIF

15
DASAR ANTARABANGSA

16

Jomtein World Conference on
Education for All, UNESCO (1990)
Article 1: “Meeting Basic Learning
Needs Every person – child, youth and
adult – shall be able to benefit from
educational opportunities designed to
meet their basic learning needs”.
Salamanca Statement (1994):
“School should accommodate
all children regardless of their
physical, intellectual, social,
emotional, linguistic or other
conditions”.
Dakar Framework for Action
(2000) Article 7(i): “Expanding and
improving comprehensive early
childhood care and education for the
most vulnerable and disadvantaged
children”.
Akta Orang Kurang Upaya (2008) :
“orang kurang upaya tidak boleh dikecualikan
daripada sistem pendidikan umum atas asas
ketidakupayaan, dan kanak-kanak kurang upaya
tidak boleh dikecualikan daripada pendidikan
prasekolah, rendah, menengah dan tinggi, atas asas
kesetaraan dengan orang atau kanak-kanak upaya,
termasuk latihan vokasional dan pembelajaran
sepanjang hayat”
Incheon Strategy (2012): “Make the
Right Real” for Persons with Disabilities
in Asia and the Pacific.
“towards an Inclusive, Barrier-free and
Rights-based Society for Persons with
Disabilities in Asia and the Pacific”.
Biwako Millennium
Framework for Action 2002:
“Towards an Inclusive, Barrier
Free & Right-based Society for
Persons with Disabilities”
17
 DASAR KEBANGSAAN
PROGRAM PENDIDIKAN INKLUSIF

18
DASAR DALAM NEGARA

19
Bab 8 – Pendidikan Khas
41. Kuasa untuk menetapkan tempoh dan
kurikulum pendidikan khas.
(1) Tertakluk kepada subseksyen (2) dan (3),
Menteri boleh melalui peraturan-peraturan
40. Menteri hendaklah
menetapkan-
mengadakan pendidikan
(a)tempoh pendidikan rendah dan menengah
khas.
yang sesuai dengan keperluan murid yang
Menteri hendaklah menerima pendidikan khas;
mengadakan pendidikan (b)kurikulum yang hendaklah digunakan
khas di sekolah khas yang berhubungan dengan pendidikan khas;
ditubuhkan di bawah (c)kategori murid yang memerlukan pendidikan
perenggan 34(1)(b) atau di khas dan kaedah yang sesuai bagi pendidikan
mana-mana sekolah murid dalam setiap kategori sekolah khas; dan
rendah atau menengah (d)apa-apa perkara yang difikirkan oleh Menteri
yang difikirkan oleh suaimanfaat atau perlu bagi maksud Bab ini.
Menteri suaimanfaat.
 DASAR PENDIDIKAN KEBANGSAAN

Memastikan program pendidikan

bagi murid berkeperluan khas Memastikan murid
(MBK) sesuai dan relevan dengan berkeperluan khas (MBK)
kebolehan masing-masing agar diberi peluang untuk mendapat
dapat berdikari dan menjalani akses kepada pendidikan yang
kehidupan berkualiti. sesuai dan relevan.

PERNYATAAN DASAR

Memastikan MBK yang

berpotensi diberi peluang untuk
ditempatkan secara inklusif di
dalam kelas arus perdana selaras
dengan prinsip pendidikan untuk
semua.
*Sumber: Buku Dasar Pendidikan Kebangsaan, KPM (2012) 21
 DASAR PENDIDIKAN KEBANGSAAN
STRATEGI PELAKSANAAN
i. Menyediakan akses kepada
pendidikan yang berkualiti, relevan
dan sesuai untuk MBK.
ii. Menyediakan lebih banyak
peluang
dalam bidang kemahiran dan
vokasional.
iii. Menyediakan peluang yang sama
kepada MBK berpotensi untuk
cemerlang dalam kelas arus
perdana.
iv. Melaksanakan intervensi awal bagi
kanak-kanak berkeperluan khas
dari peringkat prasekolah atau
perkhidmatan di Pusat
Perkhidmatan Pendidikan Khas
(3PK).
v. Menyediakan perkhidmatan
sokongan dan peralatan
augmentative dan assistive bagi
memenuhi keperluan MBK.
vi. Menyediakan bahan pengajaran
dan pembelajaran yang
mencukupi, terkini dan sesuai
dengan keupayaan dan keperluan
MBK.
vii. Memastikan tenaga pengajar
yang mencukupi, terlatih dan
berkemahiran dalam bidang
pendidikan khas.
viii. Memantapkan penggunaan
Rancangan Pendidikan Individu
bagi MBK. 22
23
 DASAR BARU
PENDIDIKAN KHAS 2014

1. Peraturan-peraturan Pendidikan
(Pendidikan Khas) 2013 telah diwartakan
pada 18 Julai 2013.

2. Dibaca bersama-sama buku Akta Pendidikan

1996 (Akta 550).

3. Terdapat 5 pindaan dan 7 penambahbaikan

dalam Peraturan-peraturan Pendidikan
(Pendidikan Khas) 2013.

24
 PINDAAN 1
Peraturan-Peraturan Pendidikan Peraturan-Peraturan Pendidikan
(Pendidikan Khas) 1997 (Pendidikan Khas) 2013

“Murid-murid dengan “Murid berkeperluan khas” ertinya

murid yang diperakukan oleh
keperluan khas” ertinya
pengamal perubatan, ahli optik, ahli
murid-murid yang audiologi atau ahli psikologi
mempunyai cacat mengikut mana yang berkenaan,
penglihatan atau samada dalam perkhidmatan
kerajaan atau tidak, sebagai murid
kecacatan pendengaran yang mempunyai –
atau mempunyai (a)Ketidakupayaan penglihatan;
masalah pembelajaran; (b)Ketidakupayaan pendengaran;
(c)Ketidakupayaan pertuturan;
(d)Masalah pembelajaran;
(e)Ketidakupayaan fizikal; atau
(f)Mana-mana kombinasi;
perenggan (a) hingga (e) di atas;
25
 PINDAAN 2
Peraturan-Peraturan Pendidikan
(Pendidikan Khas) 1997
“program pendidikan khas” ertinya-
suatu program yang disediakan di
(a) sekolah khas bagi murid-murid
yang mempunyai kecacatan penglihatan
atau kecacatan pendengaran;
(b) suatu program percantuman di
sekolah biasa bagi murid-murid yang
mempunyai kecacatan penglihatan atau
kecacatan pendengaran atau
mempunyai masalah pembelajaran; dan
(c) satu program pendidikan inklusif
bagi murid-murid dengan keperluan
khas yang boleh menghadiri di dalam
kelas biasa bersama-sama dengan
murid-murid biasa.
Peraturan-Peraturan Pendidikan
(Pendidikan Khas) 2013
“Pendidikan Khas” ertinya
pendidikan bagi murid
berkeperluan khas di sekolah
khas atau di sekolah yang
menjalankan Program
Pendidikan Khas Integrasi atau
Program Pendidikan Inklusif
pada peringkat –
 (a) pendidikan prasekolah;
 (b) pendidikan rendah;
 (c) pendidikan menengah; dan
 (d) pendidikan lepas menengah
26
 PINDAAN 3
Peraturan-Peraturan Pendidikan
(Pendidikan Khas) 1997
(1) Bagi sekolah kerajaan dan
bantuan kerajaan, murid-murid
dengan keperluan khas yang boleh
didik adalah layak menghadiri
program pendidikan khas kecuali
bagi murid-murid berikut:
(a)murid yang cacat anggota tetapi
mempunyai kebolehan mental
untuk belajar seperti murid biasa,
dan
(b)murid yang mempunyai pelbagai
kecacatan atau yang sangat cacat
anggotanya atau yang terancat akal
yang berat.
Peraturan-Peraturan Pendidikan
(Pendidikan Khas) 2013
Kehendak untuk menghadiri
tempoh percubaan
4.(1) Bagi maksud menentukan
kesesuaian murid dengan
keperluan pendidikan khas
mengikuti pendidikan khas di
bawah subperaturan 5(1), murid
itu hendaklah menghadiri suatu
tempoh percubaan yang tidak
melebihi tiga bulan di sekolah
kerajaan dan sekolah bantuan
kerajaan
27
 PINDAAN 4
Peraturan-Peraturan Pendidikan
(Pendidikan Khas) 1997
(2) Seseorang murid dengan
keperluan khas adalah boleh didik
jika dia mampu untuk mengurus
diri sendiri tanpa bergantung
kepada bantuan orang lain dan
disahkan oleh suatu panel yang
terdiri daripada pengamal
perubatan, pegawai daripada
Kementerian Pendidikan dan
Pegawai daripada Jabatan
Kebajikan Masyarakat, sebagai
berupaya mengikut program
pendidikan kebangsaan.
Peraturan-Peraturan Pendidikan
(Pendidikan Khas) 2013
(2) Apabila tempoh percubaan yang
disebut dalam subperaturan (1) selesai,
sekolah yang dihadiri murid itu semasa
tempoh percubaan hendaklah
menyediakan dan mengemukakan
laporan tempoh percubaan kepada
suatu panel
(3)Panel hendaklah terdiri daripada
anggota yang berikut:
 (a) Pengetua, Guru Besar atau Guru
Penolong Kanan Pendidikan Khas;
(b)Pegawai Jabatan Pelajaran Negeri
atau Pegawai Pejabat Pelajaran Daerah;
dan
(c)Pegawai Jabatan Kebajikan
Masyarakat atau Pegawai Jabatan
Pembangunan Orang Kurang Upaya. 28
 PINDAAN 5
Peraturan-Peraturan Pendidikan
(Pendidikan Khas) 1997
4. Dalam melaksanakan
kurikulum pendidikan
khas, guru-guru boleh
mengubahsuai kaedah atau
teknik pengajaran dan
pembelajaran, masa bagi
aktiviti, dan susunan
aktiviti, mata pelajaran dan
bahan bantu mengajar bagi
mencapai tujuan dan
matlamat pendidikan khas.
Peraturan-Peraturan Pendidikan
(Pendidikan Khas) 2013
Perlaksanaan Pendidikan Khas
8 (1) Bagi tujuan pelaksanaan Pendidikan
Khas–
(a) mana-mana orang yang terlibat dalam
pelaksanaan Pendidikan Khas hendaklah
menggunakan Kurikulum Pendidikan Khas;
(b) Seorang guru hendaklah menggunakan
Rancangan Pendidikan Individu.
(c) seorang guru boleh membuat
pengubahsuaian kepada-
(i) kaedah atau teknik pengajaran
dan pembelajaran;
(ii) masa yang diperuntukkan bagi
setiap aktiviti;
(iii) susunan aktiviti; dan
(iv) bahan bantu mengajar.
(2) apa-apa pengubahsuaian yang dibuat
dibawah perenggan 1(c) hendaklah mengikuti
Kurikulum Pendidikan Khas 29
 PENAMBAHBAIKAN
Peraturan-Peraturan Pendidikan
(Pendidikan Khas) 2013

Kurikulum Pendidikan Khas” Kesesuaian mengikuti

1 ertinya –
(a) Kurikulum Kebangsaan;
 
(b)Kurikulum Kebangsaan yang
diubah suai oleh Ketua Pendaftar;
(c) Kurikulum yang dibina khusus
oleh Ketua Pendaftar; atau
2 Pendidikan Khas
5.(1) Apabila laporan tempoh
percubaan di bawah
subperaturan 4(2) diterima, panel
hendaklah menentukan
kesesuaian murid berkeperluan
pendidikan khas itu untuk
mengikuti Pendidikan Khas.

(d) apa-apa kurikulum latihan (2) Sekolah yang

kemahiran yang pada pandapat
Ketua Pendaftar sesuai dan
bermanfaat bagi murid
berkeperluan pendidikan khas;
dihadiri oleh murid itu semasa
tempoh percubaan hendaklah
memberi tahu penentuan yang
dibuat oleh panel dibawah
subperaturan (1) kepada ibu bapa
murid itu. 30
 PENAMBAHBAIKAN
Peraturan-Peraturan Pendidikan
(Pendidikan Khas) 2013

Kod Amalan Pendidikan Murid

Rayuan
3 4
6 (1) Mana-mana orang yang
terkilan dengan penentuan panel
dalam subperaturan 5(1), boleh
membuat rayuan kepada
Pendaftar secara bertulis, dalam
masa tiga puluh hari dari tarikh
pemberitahuan penentuan itu.
(2) Penentuan Pendaftar adalah
muktamad.
Berkeperluan Khas
(1) Ketua Pendaftar hendaklah
menyediakan Kod Amalan yang
mengandungi prosedur standard
yang memberi panduan dalam
merancang, menyediakan dan
melaksanakan program pendidikan
bagi murid berkeperluan
pendidikan khas.
(2) Ketua Pendaftar boleh
meminda Kod Amalan.
(3) Mana-mana orang yang terlibat
dalam pelaksanaan Pendidikan
Khas hendaklah mematuhi Kod
Amalan 31
 PENAMBAHBAIKAN
Peraturan-Peraturan Pendidikan
(Pendidikan Khas) 2013
Kehendak untuk mengikuti
5 6
kegiatan Kokurikulum
9. Seorang murid berkeperluan
pendidikan khas yang ditentukan
oleh panel sebagai sesuai untuk
mengikuti Pendidikan Khas di
bawah subperaturan 5(1)
hendaklah mengikuti kegiatan
kokurikulum sebagaimana yang
ditakrifkan dalam Peraturan-
Peraturan Pendidikan (Kurikulum
Kebangsaan) 1997 [P. U. (A)
531/1997] mengikut kesesuaian
murid.
Tempoh pendidikan murid
berkeperluan pendidikan khas
10 (1) Pendidikan bagi murid
berkeperluan pendidikan khas
boleh dilanjutkan kepada suatu
tempoh seperti yang berikut:
 
(a) Tidak lebih daripada dua
tahun di sekolah rendah;
 
(b) Tidak lebih daripada dua
tahundi sekolah menengah;
atau
 
(c) satu tahun di sekolah
rendah dan satu tahun di
sekolah menengah.
32
 PENAMBAHBAIKAN

Peraturan-Peraturan Pendidikan
(Pendidikan Khas) 2013

7 (2) Walau apa pun perenggan (1)(b), pendidikan bagi

murid berkeperluan pendidikan khas yang mengikuti
pendidikan vokasional di sekolah menengah
pendidikan khas vokasional boleh dilanjutkan bagi
tempoh satu tahun lagi.

33
 RUMUSAN
Dalam Kod Amalan Bab 1, 1.4 subtopik pengistilahan:
Walau apa pun istilah yang digunakan dalam Peraturan-peraturan
Pendidikan (Pendidikan Khas) 2013, dalam melaksanakan Program
Pendidikan Khas, istilah umum yang digunakan adalah seperti berikut:

1. Kategori murid:
(a)Ketidakupayaan penglihatan;
(b)Ketidakupayaan pendengaran;
(c)Ketidakupayaan pertuturan;
(d)Masalah pembelajaran;
(e)Ketidakupayaan fizikal; atau
(f)Mana-mana kombinasi;
perenggan (a) hingga (e) di atas;
(a)Kurang upaya penglihatan;
(b)Kurang upaya pendengaran;
(c)Kurang upaya pertuturan;
(d)Masalah pembelajaran;
(e)Kurang upaya fizikal; atau
(f)Kurang upaya pelbagai

2. Istilah “murid berkeperluan khas (MBK)” diguna pakai bagi

menjelaskan murid pendidikan khas.

34
Bab 4: Muka surat 16-
20

36
 Gelombang 1 (2013-2015):
Mengukuhkan asas sedia ada

Gelombang 2 (2016-2020):
Meningkatkan pelaksanaan
inisiatif

Gelombang 3 (2021-2025):
Menilai dan menyatukan
inisiatif

38
• Pendidikan khas memerlukan suatu
pengurusan yang berlainan dengan
pengurusan murid-murid normal.

• Peringkat awal perkembangan pendidikan

khas di Malaysia tumpuan pendidikan adalah
terhadap menyediakan peruntukan bagi
murid-murid yang bermasalah pendengaran
dan bermasalah penglihatan.
• Walau pun demikian kategori-kategori berkeperluan khas
telah bertambah berdasarkan ciri-ciri dan definisi-definisi
yang digunakan.

• Untuk mendapatkan peruntukan tersebut, murid-murid

tertakluk kepada proses penaksiran yang mengesahkan dan
mengkategorikan murid-murid tersebut berdasarkan
ketidakupayaannya.

• Melalui amalan tersebut, pendidikan khas dilihat sebagai

dunia asing dan tersendiri yang berusaha untuk memenuhi
keperluan pendidikan segelintir murid-murid yang
dikategorikan sebagai mengalami ketidakupayaan.
• Program Pendidikan Khas Kementerian Pelajaran
Malaysia di laksanakan melalui :-

– Sekolah Khas bagi murid bermasalah penglihatan dan

bermasalah pendengaran .

– Program pendidikan khas intergrasi disediakan untuk

murid-murid berkeperluan khas bermasalah
pembelajaran, bermasalah pendengaran dan bermasalah
penglihatan. la diwujudkan di sekolah harian biasa rendah
dan menengah dan sekolah menengah teknik yang
menggunakan pendekatan pengajaran secara pengasingan
dan separa inklusif.
Tempoh Belajar

• Tempoh belajar bagi murid-murid berkeperluan khas

rendah adalah enam (6) tahun

• Tempoh belajar bagi murid-murid berkeperluan khas

menengah adalah lima (5) tahun

• Tempoh ini boleh dilanjutkan hingga dua (2) tahun

maksimum di mana-mana peringkat iaitu sama ada
rendah atau menengah mengikut keperluan murid
berkenaan.
 Program Pendidikan Khas Bermasalah Pembelajaran
(Intergrasi)
• Di Malaysia terdapat model intergrasi (percantuman)
yang tersendiri, di mana program pendidikan khas
wujud di sekolah-sekolah biasa sama ada di bawah
satu pentadbiran atau di bawah pentadbiran yang
berbeza.

• Mengikut model tersebut, intergrasi yang berlaku

adalah di peringkat fizikal iaitu murid-murid khas dan
murid-murid biasa berkongsi bangunan, padang
sekolah dan kantin.
• Program Pendidikan Khas Intergrasi ini ditadbirkan
sepenuhnya oleh Jabatan Pendidikan Negeri
manakala Jabatan Pendidikan Khas bertanggung
jawab terhadap perkara-perkara yang berkaitan
dengan dasar dan pengisiannya.

• Ini merupakan kelas bagi murid-murid khas di

sekolah-sekolah biasa.

• Kelas ini adalah sebahagian daripada sekolah

berkenaan dan semua aspek pentadbirannya adalah
di bawah sekolah berkenaan dan di bawah kelolaan
jabatan pelajaran negeri.
• Selain memberikan pendidikan formal kepada
murid-murid berkeperluan khas, kelas ini juga
bertujuan menyatupadukan murid-murid khas
ini dengan kanak-kanak khas biasa dalam
sekolah itu ke arah normalisasi .

• Program ini juga dinamakan program

intergrasi yang menjalankan program khas
secara berasingan ataupun melalui kelas-kelas
inklusif yang diamalkan mengikut kemampuan
dan kesesuaian murid.
 Struktur Organisasi Pendidikan Khas
Peringkat Sekolah
GURU BESAR I
PENGETUA

Guru Guru
Penyelaras
Penolong Kanan Penolong
Pendidikan Khas
Hal Ehwal Murid Kanan Kurikulum

Guru-Guru
Guru
Pendidikan Khas

Murid Murid
 Pengurusan Kelas

• Pengurusan Kelas Khas Bermasalah Pembelajaran

(KKBP) merupakan satu tempat di mana setiap murid
menghabiskan sebahagian besar masanya di bangku
sekolah.

• Pengurusan dan pengelolaan yang berkesan dapat

membantu proses pengajaran pembelajaran dengan
lebih baik.
 Pengurusan bilik darjah secara umumnya
mengandungi komponen-komponen seperti
berikut :

• Penyusunan kemudahan fizikal/ perabot bilik darjah.

• Peratura-peraturan bilik darjah

• Pembahagian kumpulan pengajaran dan pembelajaran

• Pengurusan tingkah laku

• Penjadualan

• Penyimpanan rekod

• Stesen-stesen pembelajaran
 Penyusunan Kemudahan Fizikal
Perabot Bilik Darjah
• Membolehkan aktiviti dijalankan dengan terancang

• Mengurangkan kebisingan dan gangguan

• Memupuk interaksi murid

• Menambahkan masa yang dihabiskan dalam aktiviti

pembelajaran

• Membolehkan guru yang memantau aktiviti murid

 Cara penyusunan Bilik Darjah Harus
Membolehkan
• Guru dan murid bergerak tanpa halangan .

• Memudahkan guru untuk mendapatkan

bahan bantu mengajar

• Guru dapat menumpukan perhatian kepada

semua murid
 Ruang Pengajaran dan
Pembelajaran
• Ruang belajar untuk kumpulan besar .

• Ruang belajar untuk kumpulan kecil

• Sudut rekreasi

• Tempat audio-visual .

• Sudut bacaan

• Sudut pameran
• Sudut 'time out'

• Tempat letak peralatan membersihkan diri .

• Sudut pengurusan kebersihan diri

• Sudut tempat letak peralatan kebersihan bilik

darjah .

• Sudut maklumat murid

• Sudut peralatan dan bahan pengajaran dan

pembelajaran
 Peraturan Bilik Darjah

Peraturan perlu diwujudkan untuk situasi-situasi

tertentu seperti :

• Aktiviti keluar masuk kelas

• Menggunakan perabot, peralatan dan bahan-

bahan yang dikongsi bersama seperti almari,
rak, alat tulis, komputer dan lain-lain .
• Meninggalkan tempat duduk

• Menyerahkan kerja yang telah siap .

• Menjaga kebersihan bilik darjah

• Padang permainan

• Perhimpunan dan sebagainya.

 Pembahagian Kumpulan Pengajaran
dan Pembelajaran
Prosedur untuk aktiviti kumpulan kecil :

• Membentuk kumpulan dengan cepat dan tanpa

gangguan .

• Tentukan bahan-bahan untuk dibawa dalam

kumpulan

• Menguruskan tingkah laku ahli kumpulan dan bukan

ahli kumpulan
 Pengurusan Tingkah laku

• Tingkah laku yang tidak sesuai boleh diubah

kepada tingkah laku baru .

• Tingkah laku baru boleh dipelajari sepanjang

masa
 Penjadualan
Jadual waktu kelas khas disusun atur untuk :

• Memberi struktur kepada proses pengajaran dan

pembelajaran .

• Memastikan objektif pengajaran dan pembelajaran

tercapai.

• Menetapkan aktiviti yang akan dilaksanakan.

 Penyimpanan Rekod

Mengumpul, menyimpan dan menggunakan

data untuk tujuan pengajaran dan
pembelajaran seperti :

• Laporan doktor
• Laporan kaunseling/ temubual dengan ibu
bapa
• Soal-selidik tingkah laku
• Biodata murid/ profil murid
• Buku rekod kesihatan murid

• Borang-borang penilaian

• Borang-borang rekod prestasi

• Rancangan Pendidikan Individu dan lain-lain.

 Stesen-stesen Pembelajaran

• Dapat memupuk kemahiran pengajaran dan

pembelajaran mengikut subjek yang diajar .

• Guru-guru menjadi pakar/ mahir dalam sesuatu mata

pelajaran

• Bahan Bantu mengajar yang berkesan dan menarik

dapat disediakan dengan lebih efisyen .
• Penilaian dan RPI dapat dilaksanakan dengan lebih
teratur, berkesan dan berfokus .

• Disiplin murid lebih terkawal .

• Jadual waktu lebih bermakna

• Isi pengajaran dan pembelajaran dapat

diseragamkan di peringkat sekolah.
62
 PRAKATA
Garis Panduan Program Pendidikan Inklusif (PPI)
Murid Berkeperluan Khas (MBK) ini mengandungi
tatacara dan panduan kepada semua pihak yang
terlibat dalam pelaksanaan Program Pendidikan
Inklusif di sekolah.

Dicetak sebagai Edisi Percubaan untuk memberi

ruang kepada semua pihak memberi pandangan dan
idea.

63
 LIMA DIMENSI
SISTEM PENDIDIKAN KHAS

Sistem, proses dan kemudahan sedia ada untuk

pengesanan awal murid berkeperluan khas, menjalankan
intervensi, serta menyediakan sokongan penjagaan
kesihatan yang berterusan untuk murid berkeperluan khas

Kesedaran awam mengenai isu-isu Keluwesan dalam kurikulum membolehkan

berkaitan keperluan murid berkeperluan keperluan khusus MBK disesuaikan, dan sejauh
khas dan pelibatan masyarakat dalam mana kurikulum melengkapkan mereka dengan
pendidikan mereka kemahiran hidup sebagai persediaan untuk
kehidupan alam dewasa dan pekerjaan

Ketersediaan struktur sokongan yang

mantap dari segi bantuan teknikal, Ketersediaan bilangan guru terlatih, tenaga pakar
sokongan infrastruktur fizikal, dan dan kakitangan sokongan yang mencukupi untuk
pembiayaan yang mencukupi membantu dan mendidik murid berkeperluan khas
 Anjakan Minda
Kerjasama &
Pintar Advokasi Kendiri

Khidmat Pemantapan
Sokongan Polisi
ISU
DAN
CABARAN

Kualiti,
Profesionalisme Pengesanan Awal
& Budaya & Intervensi
Kerjasama

Kemudahan Mesra
OKU & Peralatan
Sokongan
65
GARIS PANDUAN PROGRAM PENDIDIKAN INKLUSIF
MURID BERKEPERLUAN KHAS

66
 KONSEP PROGRAM PENDIDIKAN INKLUSIF

Konsep PPI adalah selaras dengan penyataan dalam

Peraturan-peraturan Pendidikan (Pendidikan Khas) 2013
seperti di bawah :

“Program Pendidikan Inklusif” ertinya suatu program

pendidikan bagi murid berkeperluan pendidikan khas
yang dihadiri oleh murid berkeperluan khas bersama-
sama dengan murid lain dalam kelas yang sama
di sekolah kerajaan atau sekolah bantuan kerajaan.

67
 KONSEP
PROGRAM PENDIDIKAN INKLUSIF

68
PELAKSANAAN PPI

69
 PENDEKATAN PPI
INKLUSIF PENUH INKLUSIF SEPARA

MBK belajar secara sepenuh MBK belajar bersama-sama murid

arus perdana bagi mata pelajaran
masa bersama-sama murid akademik atau aktiviti koakademik
arus perdana. atau aktiviti kokurikulum tertentu
MBK mengikuti sahaja mengikut keupayaan mereka.
pembelajaran bagi semua MBK yang mengikuti inklusif separa
mata pelajaran akademik bagi mata pelajaran akademik
berasaskan kurikulum kebangsaan atau
berasaskan kurikulum kurikulum kebangsaan yang diubahsuai
kebangsaan atau kurikulum dengan sedikit atau tanpa bantuan
kebangsaan yang diubahsuai perkhidmatan sokongan. Inklusif
dengan bantuan atau tanpa separa bagi aktiviti koakademik atau
bantuan kokurikulum adalah berdasarkan
potensi, bakat dan keupayaan mereka.
perkhidmatan sokongan.
70
 i. Melepasi tahap penilaian menggunakan
instrumen yang ditetapkan oleh KPM
KRITERIA
MURID
ii. Umur MBK mengikut kohort umur murid di
P arus perdana atau tambahan satu tahun
sahaja daripada umur murid di arus perdana
E
L
A Penempatan MBK perlu mengambil kira perkara berikut:
i.Saiz kelas arus perdana yang menjalankan PPI sebaik-
K baiknya mempunyai bilangan murid kurang daripada 35
S orang
ii.MBK yang ditempatkan di PPI tidak lebih daripada
A PENEMPATAN lima orang di setiap kelas
N MURID
iii.MBK ditempatkan di kelas yang setara dengan
A pencapaian mereka
iv.Kelas PPI sebaik-baiknya berada di aras bawah
A bangunan sekolah bagi MBK yang menggunakan kerusi
N roda
v.Penempatan MBK di PPI hendaklah mendapat
kebenaran daripada ibubapa secara bertulis
71
INSTRUMEN PENEMPATAN MBK 4-6 TAHUN
( IMPaK 4-6 TAHUN)

Penilaian IMPaK melibatkan tiga (3) domain utama:

 Kognitif (termasuk Domain Bahasa dan Komunikasi)
 Tingkah Laku (termasuk Domain Sosio Emosi)
 Kemahiran Motor (melibatkan motor kasar dan moto
halus)
73
 GURU

P
Guru arus perdana yang mengajar di kelas inklusif
E
hendaklah diberi latihan dalam mengendali MBK.
L Bagi sekolah tanpa PPKI, pihak sekolah boleh
A mendapatkan bantuan latihan daripada guru PPKI
K dari sekolah berhampiran, pegawai di 3PK, PPD, JPN
S atau Bahagian di Kementerian.
A Bagi sekolah yang mempunyai PPKI, guru
pendidikan khas memainkan peranan yang penting
N
dalam membantu guru aliran perdana menjayakan
A PPI.
A
N

74
 PENGAJARAN DAN PEMBELAJARAN

MBK dalam PPI belajar menggunakan kurikulum kebangsaan

P
E
Pengubahsuaian kaedah pengajaran, penyediaan bahan dan penyampaian boleh
L dilakukan bagi memudahkan MBK menerima pembelajaran
A
K Laporan perubatan, profil murid, analisis ujian dan rekod prestasi hendaklah
digunakan bagi merancang pengajaran murid
S
A Guru aliran perdana akan menulis Rancangan Pengajaran Harian (RPH) seperti biasa
dengan memasukkan keperluan pengajaran khusus MBK. Selain daripada itu,
N penulisan Rancangan Pendidikan Individu (RPI) bagi MBK yang mengikuti PPI boleh
A dibuat bagi memastikan keperluan intervensi yang bersesuaian dapat dilaksanakan

A
Bagi sekolah yang mempunyai PPKI, guru pendidikan khas dan guru mata pelajaran
N perlu bekerjasama untuk merancang pengajaran dan pembelajaran (PdP) yang sesuai
mengikut tahap kognitif murid
75
 PENTAKSIRAN

MBK dalam inklusif penuh menjalani pentaksiran dan penilaian sama seperti
P murid lain di arus perdana dalam aspek kurikulum dan kokurikulum. Perkara
ini merujuk kepada, Surat Pekeliling Ikhtisas Bil. 23/1998: KEBENARAN
E MURID–MURID MENDUDUKI PEPERIKSAAN AWAM yang menyatakan bahawa:
L
A “murid-murid yang layak, syarat-syarat yang sedia ada, adalah berhak
mengambil peperiksaan awam. Murid-murid yang ditempatkan dalam
K kelas inklusif atau kelas percantuman (Program Pendidikan Khas) di
S sekolah menengah dan sekolah rendah harian biasa, hendaklah juga
dibenarkan mengambil peperiksaan awam UPSR, PMR, SPM atau
A sepertinya, bersama-sama dengan murid-murid lain”
N
A
MBK perlu didaftarkan sebagai Calon Berkeperluan Khas (CBK) dalam
A peperiksaan awam bagi mendapatkan keistimewaan, kemudahan dan
N perkhidmatan yang diperuntukkan oleh Lembaga Peperiksaan berdasarkan
Panduan Pengurusan Peperiksaan Bagi Calon Berkeperluan Khas

76
 Pusat
Perkhidmatan
Pendidikan
Khas (3PK)

77
 FAKTOR KRITIKAL KEJAYAAN

Melaksana sesi
Bertindak
taklimat kepada
sebagai
ibu bapa dan
panel rayuan
guru yang
terlibat
78
79
 FAKTOR KRITIKAL KEJAYAAN
Prasarana dan Peralatan
Aspek Fizikal Kelas
• MBK menggunakan prasarana kelas
bersama-sama murid arus perdana
dan diubahsuai jika perlu:
i. Penyediaan meja atau kerusi.
ii. Kedudukan kelas di aras bawah
bagi memberi kemudahan MBK
yang berkerusi roda
Aspek Fizikal Sekolah
• Antara kemudahan mesra OKU
yang perlu disediakan adalah:
i. susur landai (ramp).
ii. susur tangan (railing).
iii. tandas OKU.
iv. parkir OKU.
v. longkang yang bertutup

Peralatan Khusus
Pihak sekolah perlu memastikan peralatan khusus mengikut
keperluan MBK disediakan bagi membantu pembelajaran. Antara
contoh peralatan khusus yang diperlukan adalah seperti:
i.Mesin braille.
ii.Kanta pembesar / CCTV.
iii.Kerusi roda (jika perlu).
iv.Doctor Speech.
v.Duxbury.
80
vi.Augmentative Alternative Communication (AAC), dan lain-lain.
KEMUDAHAN MESRA OKU
 Sekolah sedia ada dinaik taraf dengan
penyediaan kemudahan mesra OKU:
 Susur landai (Ramp)
 Susur tangan (Handrail)
 Parkir OKU
 Tandas OKU

Menigkut spesifikasi yang ditetapkan oleh

Jabatan Standard Malaysia, MS1184:2002
“Code of Practice for Disabled
Persons to Public Building”
 FAKTOR KRITIKAL KEJAYAAN

Kerjasama
Pintar

Perlaksanaan kerja saringan, pengesanan & diagnostik

bersama agensi lain seperti KKM.

Memperkasa profesionalisme keguruan & kepimpinan

dengan kerjasama IPT.

Khidmat nasihat kepada ibubapa/penjaga mengikut

kategori ketidakupayaan MBK dengan kerjasama NGOs
seperti NASOM, KIWANIS, MAB dan lain-lain.
82
 Intervensi, terapi &
rehabilitasi melalui
pasukan pelbagai
disiplin.
Menyediakan
Khidmat nasihat
kerusi roda di
kepada pentadbir,
sekolah (jika guru, ibubapa, rakan
perlu) sebaya & masyarakat
setempat.
PUSAT
PERKHIDMATAN
PENDIDIKAN KHAS
(3PK)
Menjalankan Pogram Pegawai beredar
Intervensi Awal dalam memastikan
secara bersepadu & murid mampu
terancang dalam mengadaptasi diri
meningkatkan disekolah
perkembangan MBK Khidmat nasihat &
cadangan keperluan
peralatan khusus bagi
memastikan MBK
mampu mengikuti PdP
secara optimum
83
 PUSAT PERKHIDMATAN PENDIDIKAN KHAS (3PK)

 Pusat Perkhidmatan Pendidikan Khas (3PK) merupakan sebuah

pusat khidmat setempat yang menyediakan perkhidmatan
sokongan dan kemudahan bagi membantu kanak-kanak
berkeperluan khas ke arah kualiti hidup yang lebih baik. Peranan
utama 3PK adalah seperti berikut:

i. Menjalankan intervensi awal

ii. Menjalankan saringan, terapi dan rehabilitasi
iii. Penyebaran maklumat pendidikan khas
iv. Pusat bimbingan dan konsultansi
v. Mewujudkan jaringan kerjasama antara agensi
 PERANAN & TANGGUNGJAWAB BAHAGIAN KPM
Bahagian KPM Peranan
i. Merancang, mengurus & menilai pelaksanaan.
ii. Menyediakan perkhidmatan sokongan bagi PPI mengikut
keperluan.
Bahagian Pendidikan iii. Sebar luas maklumat & memberi taklimat pelaksanaan PPI
Khas (BPKhas) kepada pihak berkaitan.
iv. Merancang & menyelaras kursus & latihan
v. Sediakan data PPI bagi perancangan pelaksanaan PPI yang
berkesan.

Lembaga Peperiksaan Mengurus pentaksiran MBK di PPI

Jemaah Nazir dan Memantau & menilai pelaksanaan PPI

Jaminan Kualiti
Institut Pendidikan Guru Menguruskan latihan praperkhidmatan untuk guru
Malaysia
Bahagian Pendidikan Menguruskan latihan dalam perkhidmatan (LDP) untuk guru
Guru
Institut Aminudin Baki Menguruskan LDP untuk pentadbir sekolah.
85
 PERANAN & TANGGUNGJAWAB JPN/PPD

Membantu merancang & mengurus pelaksanaan PPI.

Membantu menyediakan perkhidmatan sokongan

mengikut keperluan.

Memantau perlaksanaan PPI.

Mengumpul data & dipanjangkan kepada KPM.

Menyelaras & melaksanakan kursus serta latihan

untuk pentadbir & guru yang terlibat dengan PPI.
86
 PERANAN & TANGGUNGJAWAB PIHAK SEKOLAH
Pengetua/Guru Besar:
i.Melaksanakan PPI mengikut garis panduan yang disediakan.
ii.Menubuhkan & menggerakkan JPPKS.
iii.Memastikan keperluan & bahan sokongan disediakan.
iv.Merancang & melaksana LDP berkaitan PPI untuk guru serta staf sokongan.
v.Memantau pelaksanaan PPI secara berkala.
vi.Memastikan warga sekolah peka & faham tentang PPI.

GPK Pentadbiran, GPK HEM dan GPK Kokurikulum:

i.Membantu merancang & menyelaras pelaksanaan PPI.
ii.Membantu merancang & menyelaras keperluan bahan bantu belajar serta kebajikan
murid.
iii.Menyelaras permohonan Elaun Murid Khas (EMK).

GPK Pendidikan Khas / Penyelaras PPKI:

i.Membantu menyelaras PPI mengikut garis panduan yang disediakan.
ii.Membantu pentadbir menubuhkan & menguruskan mensyuarat JPPKS.
iii.Merancang & mengurus MBK di PPKI ke PPI.
iv.Sediakan data berkaitan dengan PPI untuk keperluan JPN/PPD.
87
v.Memastikan warga sekolah peka & faham tentang PPI.
 PERANAN & TANGGUNGJAWAB PIHAK SEKOLAH
Guru Pendidikan Khas:
•Kenalpasti MBK yang berada di kelas arus perdana @ di PPKI bagi ditempatkan dalam PPI.

•Berperanan sebagai guru pendamping seperti:

 Membimbing & membantu MBK semasa PdP.
 Membantu menyediakan RPI MBK melalui perbincangan dengan guru mata
pelajaran.
 Bekerjasama dengan guru arus perdana berkaitan tentang perkembangan murid.

•Berperanan sebagai guru resos seperti:

 Menyediakan BBM yang sesuai dengan keperluan MBK.
 Membantu guru dalam kelas arus perdana semasa PdP.

Guru Mata Pelajaran:

i. Menerima & melaksanakan PdP bagi MBK dalam kelas inklusif.
ii. Bekerjasama dengan guru pendidikan khas untuk menjaga kebajikan MBK.
iii.Berbincang dengan guru pendidikan khas untuk membantu meningkatkan PdP MBK.

88
 PERANAN & TANGGUNGJAWAB PIHAK SEKOLAH

Guru Bimbingan Kaunseling:

i. Memberikan khidmat bimbingan & kaunseling kepada MBK, Ibubapa/ Penjaga.
ii. Menyediakan laporan khidmat kaunseling untuk MBK (jika perlu).
iii. Bekerjasama dengan guru pendidikan khas untuk menjaga kebajikan MBK.

Guru Disiplin:
i.Menyediakan laporan atau maklumat berkaitan disiplin bagi murid yang terlibat
ii.Membantu pentadbir melancarkan pelaksanaan PPI.
iii.Bekerjasama dengan guru pendidikan khas dalam melaksanakan PPI.

Pembantu Pengurusan Murid:

i.Menghantar & mengambil MBK yang mengikuti inklusif separa.
ii.Membantu guru dalam PPI dalam menyediakan keperluan MBK.
iii.Membantu guru pendidikan khas menjaga hal ehwal MBK di PPKI.
iv.Mengurus keperluan murid di PPI.

89
 PENUTUP
• Diharapkan Garis Panduan Program Pendidikan Inklusif
MBK dapat dijadikan bahan rujukan kepada semua
pihak dalam menjayakan PPI di sekolah.

• Semua pihak perlu sedar kewujudan PPI adalah satu

peluang pendidikan untuk MBK belajar dalam kelas arus
perdana & menjalankan aktiviti bersama murid arus
perdana.

• Kerjasama & komitmen semua pihak penting bagi

menjamin keberkesanan pelaksanaan PPI.
90
91