Poxvirüs

• Poxviridae ailesinden olan poksvirüsler çift

sarmal DNA virüslerdir
• 130-360 kb büyüklükte genomları vardır
• Yaklaşık 150 gen bulundurur.
• İnsan ve hayvanlarda farklı hastalıklar
oluşturan bir virüstür.
• Hayvanlar aleminde hastalık yapabilen en
büyük virüs olarak bilinmekte
• Işık mikroskobuyla görülebilmektedir
• Elektron mikroskobunda tuğla veya oval
şeklinde, 200-400nm büyüklüğünde
görülmektedirler
• Çift sarmal DNA bulunduran nükleosom
membran ile çevrilidirler.
• Nükleoprotein, yan cisimcikler ve
membranla oluşan kompleks
enfeksiyozdurlar
• Virüs zarf ta bulundurmaktadır.
• Hücre sitoplazmasında bağımsız olarak
replike olurlar
• Poksvirusler epitelotrofik olduklarından
dermatolojistleri ilgilenmektedirler.
• Poksvirüsler hücrede sitotoksik etkilidirler
– Hücrenin yuvarlaklaşmasına,
– hücrelerin bir araya gelmelerine
– Hücre yapısının bozulmasına
– Sitoplazmik vakuollerin ortaya çıkmasına
Neden olurlar
 Poxoviridae ailesi
• Altı cins (genus) bulunmaktadır
– (1) Orthopoxvirus
• İnsan, Deve , inek, at, maymun poxvirüsleri
– (2) Avipoxvirus,
• Hindi, tavuk, kanarya ve diğer kuş kökenli hayvanların poxvirüsleri
– (3) Capripoxvirus,
• Keçi koyun ve benzerleri
– (4) Leporipoxvirus,
• Tavşan sincap ve benzerleri
– (5) Suipoxvirus,
• Domuz
– (6) Parapoxvirus
• contagious ecthyma, bovine papular stomatitis, sealionpox
vepseudocowpox viruses
Sınıflandırmamış poksvirüslerde vardır
Poxviridae ailesi iki üyesi nedeniyle
tanınmıştır
• Variola virüs (VARV)
– Çiçek (smallpox) etkeni
• İnsan toplumu için, 1977 yılında eredike edilinceye kadar,
son derece tehlikeli olarak bilinmekte

• Vaksinya (Vaccinia) virus (VACV).

– Çiçek hastalığından korunma amacıyla aşı olarak
kullanılan virüstür.
– Viroloji için ilginç bir virüstür
• Genetik rekombinasyon sonucu ortaya çıkmış olabileceği
• Sığırpoks virüsünden oluşmuş olabileceği
• Variola virüsün sürekli pasajları sonunda oluşan bir bir virüs
olabileceği düşünülmektedir
• Farklı poks virüsler deride lokalize
kendiliğinden iyileşebilen hastalıklardan
(orf)
• Şiddetli sistemik enfeksiyonlara (Çiçek-
variola) kadar farklı hastalık seyri ortaya
koymaktadırlar
• molluscum contagiosum virus gibi bazıları
lokalize hücre proliferasyonu
yapabilmektedir.
 Poksvirus replikasyonu
• Poksvirus genomu tek başına enfeksiyoz değildir.
• Replikasyon iç bölgede viral transkripsiyon kompleksine gereksinim
duyar.
• Virion konak hücreye girdikten sonra ilk olarak membran ve diğer
çevre yapılardan kurtulduktan sonra (uncoating) bir çok erken genin
mRNA ekspresonunu gerçekleştirir.
• Bu erken mRNAlar protein oluşturarak konağın antiviral etkilerini
bloklar ve diğer orta sıradaki mRNAların ekspresyonları için
transkripsiyon faktörlerinin oluşturur.
• Orta sıradaki genler (Intemediate genes) DNA replikasyonu
greçekleştikten sonraki uygun DNA templetinden oluşturulurlar.
• Orta sıradaki genler virion proteinler (zarf proteinleri ve diğer
transkripsiyon faktörler) oluşturacak olan geç transkripsiyon
faktörleri oluştururlar.
 ORTOPOKSVİRUSLER
• ÇİÇEK VİRÜSÜ (Smallpox)
• Organizma. variola virus Ortopoksvirüs olup
sadece insanları enfekte eder..

• Tarih: Çiçek virüsünün tarihte çok özel bir

yeri vardır.
• İnsanlığın en korkunç hastalıklarından biridir
• Efsane yüzyıllar boyunca, korku, bilimsel
zafer ve tahmin edilemeyen bir gelecekle
yoğrulmuştur.
• Çiçek virüsünün nereden kaynaklandığı bilinmemektedir
• Afrikadan köken alarak Çin ve Hindistana İsa’dan binlece
yıl önce yayıldığı düşünülmektedir.
• Kayıtlı ilk salgın İÖ 1350 yıllarında Mısır-Hitit savaşında
olduğuyla ilgilidir.
• Daha sonraları avrupaya yayılmıştır.
• Avrupalılar tarafından Amerika kıtasına taşınmış
buradaki yerlilerin enfekte olmaları sonucunda ortaya
çıkan büyük miktardaki ölümlerin Amerika kıtasının
avrupalılar tarafından elegeçirilmesine neden olduğu
düşünülmektedir.
• Çiçek virüsünün tarihi ayrılmaz bir şekilde Çiçek
aşısı (vaksinya) ile birlikte devam etmiştir.

• Çiçek hastalığından kurtulanların takip

edilmesiyle vaksinya aşısı 1700 lü yıllarda
Türkiye, Çin ve Hindistanda tahmin edilmiştir.
• With the knowledge that survivors of smallpox
wereimmune, immunization by “variolation” was
practiced in China, India, and Turkey in the
1700s
• 18. yüz yılda Edward Jenner,süt sağıcılarında,
sığır Poks virüsüne bağlı olarak, çiçek
hastalığının daha az olduğunu belirtmiştir.
• Daha sonra 200 yıldır kullanılan Vaksinya
virüsüyle olan aşılama sistemini geliştirmiştir.
• İlginç olarak Jennerin orijinal bildirisi, Council of
the Royal Society tarafından mevcut bilgilere
uymadığı ve imkansız olarak değerlendirilerek
ret edilmiştir.
• 1984 yılında tüm ülkeler aşılama
programını bırakmıştır
• 1986 yılında çiçek aşıları gereksiz olarak
değerlendirilerek imha edilmişlerdir.
 Patogenez/epidemiyoloji.
• Genel olarak yakın temas sonucu üst solunum yolundan
bulaş söz konusudur.
• Populasyon miktarı ve populasyondaki bağışıklı kişi
sayısı yayılımın en önemli iki kriteri olarak belirlenmiştir.
• Klinik bulgular olmadan taşıyıcılık söz konusu değildir.
• Bilinen hiçbir hayvan rezervuarı yoktur
• Bunun eredikasyonu kolaylaştırdığı düşünülmektedir.
• Enfekte kişiler son kabuk dökülünceye kadar
enfeksiyonu yaymaktadırlar
• Virüs oldukça dirençlidir.
 Klinik bulgular
• Enkübasyon süresi 12-13 gündür
• Hastalık ateş, kırgınlık ve sırt ağrısı ile
başlamakta
• Ekzantem 2-4 gün içersinde başlamakta
makül-papül-vezikül ve püstül şeklinde
ortaya çıkar.
• İlk lezyonlar avuç içi ve ayak tabanında
ortaya çıkar.
• Skar oluşumu ciddi problem olabilir
 Çiçek hastalığının 4 klinik tipi
bulunmaktadır
• Sıradan
• Modifiye
• Düz
• Hemorajik
Düz ve hemorajik tipler en ölümcül olanlardır.

• Variola Major enfeksiyonun en ciddi formudur.

Pulmoner ödem ve kalp yetmezliği ile sonlanır
• Variola minor daha az olarak ölümle sonlanır.
• Ölüm oranı%20-60 arasıdır
 Laboratuvar bulguları
• Çiçek hastalığı düşünüldüğünde
• Virüsün izolasyonun yapılması
• Hastaların belirlenmesi
• Hastalığın tanısı amaçlı floresan testleri
ve immünojik antikor titre artışı
elektron mikroskopisi kullanılmalıdır.
• Ve hemen CDC’ye bildirilmesi
zorunludur.
 Ayırıcı tanı
• Varicella veya chickenpox (suçiçeği) ile
benzer lezyonlar göstersede vücudun
farklı bölgelerinde oluşması nedeniyle
ayrıştırılırlar
• Sifiliz ve maymun poks virüsü Afrikada
ayırıcı tanıda düşünülmelidir.
• Tedavi
– Tedavisi yoktur
– Destekleyici tedavi
 Vaksinya virüs
• Organizma. Vaksinya ortopoxvirüs’dür
• Birçok vertabralı canlıyı enfekte
edebilmektedir
• Tarih. Vaccinia virus en fazla çalışılan ve
bilinen poksvirüstür.
• İlk olarak Edward Jenner tarafından Çiçek
aşısı olarak kullanılmış ve 200 yıl bu
amaçla kullanılmıştır.
 Çiçek aşısı
• Canlı Vaksinya virüsünden hazırlanır

• Intradermal inokulasyon
• Skar oluşturacak şekilde çatallı
– Püstüler lezyonlar vaksinasyonda 6-8 gün sonra
ortaya çıkar
– Ateş ve lenfodaetopati
– Skar oluşması aşının etkili olduğunun göstergesi
– Aşı yaşam boyu olmayabilir
 PARAPOXVIRUS
ENFEKSİYONLARI

Orf
• Organisma. Orf parapoxvirus olup
• Koyun, keçi ve insanları enfekte
edebilmektedirler
• ecthymacontagiosum olarak ta bilinirler
– Püstüler dermatid
 MOLLUSCUM CONTAGIOSUM

• Molluscipox Cinsine ait virüstür,

• Sadece insanlar enfekte olabilirler
• Daha çok tropikal bölgelerde rastlanır
• Seksüel geçiş bilinmekte
• Daha çok çocuklarda
• Küçük sert papüller şeklinde vücudun her
yerinde ortaya çıkabilrler
• Tanı klinik olarak yapılabilmektedir