QUAN HỆ GIỮA THẦY THUỐC &

CỘNG ĐỒNG XÃ HỘI

Đối tượng: Sinh viên Khối ngành Khoa học Sức khỏe
Thời gian: 2 giờ
Giảng viên: Nguyễn Thị Khánh Linh

Năm 2020
QUAN HỆ GIỮA THẦY THUỐC & CỘNG ĐỒNG XÃ HỘI

MỤC TIÊU

Sau bài học này, sinh viên có khả năng

Trình bày được vai trò, trách nhiệm của thầy thuốc với
cộng đồng và xã hội.
Phân tích được ảnh hưởng của cộng đồng và xã hội
đối với thầy thuốc, một số tình huống thực tế.
Nhận thức được trách nhiệm với cộng đồng và xã hội
bằng việc tích cực tham gia các hoạt động chung của
cộng đồng và xã hội.
QUAN HỆ GIỮA THẦY THUỐC & CỘNG ĐỒNG XÃ HỘI

NỘI DUNG
1. Trách nhiệm của thầy thuốc với cộng đồng và xã hội
Vị trí của người thầy thuốc trong cộng đồng xã hội
Nhiệm vụ của người thầy thuốc
Những hoạt động CSSK cộng đồng, tham gia
giáo dục sức khoẻ cho cộng đồng
các hoạt động bảo vệ môi trường, phòng chống thảm họa
tuyên truyền bảo hiểm y tế và các hoạt động từ thiện

2. Trách nhiệm của cộng đồng và xã hội với thầy thuốc

Bảo vệ thầy thuốc khi đang thực hành chuyên môn
Tạo điều kiện cho người thầy thuốc CSSK cộng đồng
Hợp tác chặt chẽ với thầy thuốc trong DP và điều trị bệnh tật
3. Ảnh hưởng của xã hội, cộng đồng đối với thầy thuốc
QUAN HỆ GIỮA THẦY THUỐC & CỘNG ĐỒNG XÃ HỘI

1. Trách nhiệm của thầy thuốc với cộng đồng và xã hội

Vị trí của người thầy thuốc trong cộng đồng xã hội

Thầy thuốc là một thành viên của cộng đồng và xã hội, do vậy cần
tuân thủ các quy định của cộng đồng
Đó là:
Tôn trọng và tuân thủ pháp luật.
Có nền tảng đạo đức chung của con người trong xã hội đó.
Tôn trọng những giá trị văn hóa chung của cộng đồng.
Có trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền lợi như mọi công dân trong XH
QUAN HỆ GIỮA THẦY THUỐC & CỘNG ĐỒNG XÃ HỘI

1. Trách nhiệm của thầy thuốc với cộng đồng và xã hội

Vị trí của người thầy thuốc trong cộng đồng xã hội
Tình huống 1
Năm 2007, một vụ tai nạn lớn đã xảy ra tại công trường thi công một cây
cầu. Đầu dẫn phía Bắc của cây cầu bị sụp đổ đúng lúc bắt đầu ca làm
việc buổi sáng. Hàng chục công nhân và kỹ sư đang làm việc trên cây
cầu bị vùi lấp trong đống đổ nát của hàng ngàn tấn xi măng và sắt thép.
Cách công trường khoảng 10km là một trường ĐH Y và BVĐK Tỉnh.
Ngay lập tức, toàn bộ BS, ĐD của BV được huy động ra hiện trường vụ
tai nạn để tìm kiếm và cấp cứu người bị nạn. Số người chết và bị thương
quá lớn. Hàng chục BS là giảng viên của Trường ĐH Y gần đó đã được
khẩn cấp đến hỗ trợ công tác tìm kiếm cứu nạn và cấp cứu tại hiện
trường. Nhờ có lực lượng đông đảo các BS, nhân viên y tế và người dân
xung quanh mà tất cả những người bị thương đã được bệnh viện, hạn chế
tối đa số người tử vong do không được cứu chữa kịp thời.
QUAN HỆ GIỮA THẦY THUỐC & CỘNG ĐỒNG XÃ HỘI

Tình huống 2
(Nhiều năm trước đây) Bệnh nhân A nằm viện được một tuần và được
làm xét nghiệm gan. Mấy hôm sau, con gái bệnh nhân đến gõ cửa
phòng BS, cô muốn biết chính xác bố cô bị bệnh gì. Khi gặp BS, cô
chưa kịp nói gì thì BS đã nói “ Thôi, thôi, tôi đang vội lắm, chuyện
chuyên môn, có nói cô cũng không hiểu gì. Cứ yên tâm là đã vào viện
và gặp chúng tôi thì sẽ được chữa cho khỏi bệnh”

Tình huống 3
(Những năm gần đây). Sau khi có kết quả sinh thiết gan của bệnh nhân. BS ra
bệnh phòng và mời bệnh nhân cùng người nhà vào làm việc. BS nhẹ nhàng
nói “ Hôm nay, chúng tôi đã có kết quả XN sinh thiết gan của bác. Đó là một
tin đáng mừng. Kết quả XN đã loại trừ khả năng bác bị ung thư gan, mà chỉ
là một khối u lành tính. Xin chức mừng bác và bác có thể ra viện. Chúng tôi
sẽ kê đơn thuốc để bác uống tại nhà và hẹn tái khàm sau 3 tháng nữa”.
QUAN HỆ GIỮA THẦY THUỐC & CỘNG ĐỒNG XÃ HỘI

1. Trách nhiệm của thầy thuốc với cộng đồng và xã hội

1.1 Vai trò của thầy thuốc đối với sức khỏe của từng cá nhân

Khi thực hiện CSSK cho một cá nhân, thầy thuốc đã tác động
tới ba vấn đề

Cơ thể, tình cảm, tâm lý của BN (tác động đến thể chất và
tinh thần)
Toàn bộ các hoạt động cá nhân và xã hội của người bệnh
(tác động đến đời sống xã hội của bệnh nhân)
Gián tiếp tác động tới gia đình của bệnh nhân ( tác động đến
một bộ phận của cộng động và xã hội)
QUAN HỆ GIỮA THẦY THUỐC & CỘNG ĐỒNG XÃ HỘI

1. Trách nhiệm của thầy thuốc với cộng đồng và xã hội

1.1 Vai trò của thầy thuốc đối với sức khỏe của từng cá nhân
Khi thực hiện CSSK cho một cá nhân, thầy thuốc đã tác động tới
Tác động đến thể chất và tinh thần
Tác động đến đời sống xã hội của bệnh nhân
Tác động đến một bộ phận của cộng động và xã hội
Khi BN được chăm sóc tốt và khỏi bệnh, và các vấn đề trên được phục
hồi trở lại các giá trị bình thường đã có trước đây, BN khỏe mạnh, trở
lại vị trí công tác và làm việc tốt, gia đình ổn định vui vẻ,

Khi BN xảy ra rủi ro, tai biến hay tàn tật vĩnh viễn, tất cả các vấn đề này
sẽ bị ảnh hưởng theo các mức độ khác nhau, có thể BN phải từ bỏ toàn
bộ và sống phụ thuộc vào gia đình, XH nếu tai biến quá nặng.
Gánh nặng bệnh tật của BN sẽ trở thành gánh nặng chăm sóc và chi phí
cho cả gia đình và XH.
QUAN HỆ GIỮA THẦY THUỐC & CỘNG ĐỒNG XÃ HỘI

1. Trách nhiệm của thầy thuốc với cộng đồng và xã hội

1.2 Các tình huống khẩn cấp tại cộng đồng

Với trách nhiệm chuyên môn, thầy thuốc phải xem xét đến
lợi ích của cả cộng đồng. Sự an toàn của cộng động có ý
nghĩa hơn bí mật của một cá nhân. Trong trường hợp cộng
đồng bị đe dọa khi nguy cơ bệnh dịch lan truyền khó kiểm
soát, thông tin về một số cá nhân mắc bệnh cần được nhanh
chóng mở và gửi đến các cơ sở y tế cần thiết để cùng chung
sức giải quyết, hạn chế những rủi ro, tai biến cho cộng đồng
QUAN HỆ GIỮA THẦY THUỐC & CỘNG ĐỒNG XÃ HỘI

1. Trách nhiệm của thầy thuốc với cộng đồng và xã hội

1.3 Giáo dục sức khỏe cộng đồng
Thầy thuốc có trách nhiệm chính trong hoạt động giáo dục SK
toàn dân. Phối hợp cùng BS, thầy thuốc là các nhà hoạt động
xã hội, truyền thông, giáo dục…
Để giáo dục SKCĐ tốt, người thầy thuốc cần
- Có năng lực tốt về chuyên môn
- Hiểu biết về các vấn đề SK xhung của XH và các vấn đề SK
ưu tiên cần giải quyết của cộng đồng
- Có kiến thức và kỹ năng về TT_GDSK cộng đồng
GDSK thông qua 3 phương pháp tiếp cận chính
- GDSK trực tiếp
- GDSK gián tiếp
1.4 Bảo vệ môi trường
1.5 Sức khỏe toàn cầu
QUAN HỆ GIỮA THẦY THUỐC & CỘNG ĐỒNG XÃ HỘI
2. Ảnh hưởng của xã hội, cộng đồng đối với thầy thuốc

Bảo vệ thầy thuốc đang thực hiện nhiệm vụ chuyên môn

Luật BV SKND VN qui định tại Điều 26
“Giúp đỡ BV thầy thuốc và nhân viên y tế”,
1. Mọi tổ chức và công dân có trách nhiệm giúp đỡ, bảo vệ thầy
thuốc và nhân viên y tế khi họ nhiệm vụ,
2. Trong trường hợp khẩn cấp để đưa người bệnh hay người bị tai
nạn đến cơ sở cấp cứu, thầy thuốc nhân viên y tế được quyền sử
dụng các phương tiện vận chuyển có mặt tại chỗ. Người điều
khiển phương tiện phải thực hiện yêu cầu của người thầy thuốc
và nhân viên y tế,
3. Nghiêm cấm hành vi làm tổn hại đến sức khỏe, tính mạng danh
dự, nhân phẩm của thầy thuốc và nhân viên y tế khi đang làm
nhiệm vụ
QUAN HỆ GIỮA THẦY THUỐC & CỘNG ĐỒNG XÃ HỘI
2. Ảnh hưởng của xã hội, cộng đồng đối với thầy thuốc

2.1 Bảo vệ thầy thuốc đang thực hiện nhiệm vụ chuyên môn
Luật Khám chữa bệnh qui định tại Điều 35, Quyền được Bảo đảm
an toàn khi hành nghề
1. Được trang bị phương tiện bảo hộ lao động, vệ sinh lao động để
phòng ngừa, giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm, tai nạn liên quan đến
nghề nghiệp,
2. Được BVSK, tính mạng, danh dự, thân thể,
3. Trường hợp bị người khác đe dọa đến tính mạng, người hành nghề
được phép tạm lánh khỏi nơi làm việc, sau đó phải báo cáo với
người đứng đầu cơ sở khám bệnh, chữa bệnh hoặc chính quyền
nơi gần nhất

Mọi người dân và toàn cộng đồng có trách nhiệm bảo vệ thầy thuốc
theo luật pháp qui định
QUAN HỆ GIỮA THẦY THUỐC & CỘNG ĐỒNG XÃ HỘI
2. Ảnh hưởng của xã hội, cộng đồng đối với thầy thuốc

2.2 Xã hội, cộng đồng hợp tác cùng thầy thuốc trong CSSK

CSSK ban đầu cho người dân là phương pháp dự phòng tốt nhất. Để
thực hiện tốt công tác CSSKBĐ, phải có sự phối hợp chặt chẽ giữa thầy
thuốc và cộng đồng.
- Mỗi người dân tự nâng cao TĐVH, tìm hiểu kiến thức y học để có
cuộc sống lành mạnh, chế độ dinh dưỡng tốt, rèn luyện cơ thể và làm
việc điều độ.
- Mỗi người dân quan tâm đến SK của bản thân, phát hiện sớm những
dấu hiệu bất thường và đến cơ sở y tế khám bệnh,
- Tiếp cận với những thông tin y học được nhân viên y tế giới thiệu,
truyền thông , giáo dục SK tại cộng đồng,
- Hợp tác với nhân viên y tế trong các chiến dịch tuyên truyền chăm sóc
SKBĐ, phòng chống dịch bệnh lây lan tại cộng đồng.
QUAN HỆ GIỮA THẦY THUỐC & CỘNG ĐỒNG XÃ HỘI

MỘT SỐ VĂN BẢN LIÊN QUAN ĐẾN ĐẠO ĐỨC Y HỌC

Luật Bảo vệ Sức khỏe nhân dân Việt Nam

Luật Bảo hiểm Y tế

Pháp lệnh hành nghề Y Dược tư nhân

Luật hoạt động Chữ thập đỏ
Luật Khám Chữa bệnh
QUAN HỆ GIỮA THẦY THUỐC & CỘNG ĐỒNG XÃ HỘI

Như vậy,
Mối quan hệ giữa thầy thuốc và xã hội, cộng đồng là quan hệ
đa chiều và chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố, trong đó có yếu
tố kinh tế thị trường.
Thầy thuốc là một thành viên của cộng đồng, và được cộng
đồng hợp tác cùng bảo vệ.
Mỗi người dân khỏe mạnh sẽ góp phần làm cộng đồng khỏe
mạnh, xã hội phát triển.
Mỗi người dân có trách nhiệm hỗ trợ thầy thuốc bảo vệ sức
khỏe cho bản thân và cho toàn xã hội
https://www.youtube.com/watch?v=Z1VaBapzr1c