Click to edit Master title style

Втор Њутнов закон

Сашо Кочоски

1
Click to
Поим за edit
силаMaster title style

• Силата претставува взаемно дејство помеѓу две или повеќе тела.

• Пред да се објасни Вториот Њутнов закон, на почеток да ја објасниме врската
помеѓу силата, масата и забрзувањето.
• Пример: ако на еден паркинг се наоѓаат камион и автомобил кои не
работат, а треба да се поместат, што мислите, колку луѓе ќе бидат потребни за
да се помести автомобилот, а колку за камионот? Се разбира дека за да се
помести автомобилот можат да турнат 3 до 4 лица, додека за камионот
потребни се 10 – 15 луѓе. Тоа е затоа што автомобилот има помала маса и за да
се помести на него треба да дејствува помала сила, додека камионот има
поголема маса и на него треба да дејствуваме со поголема сила. Ако на
автомобилот туркаат 3 до 4 лица, тој ќе добие едно забрзување, а ако после тоа
на него туркаат 10 до 15 луѓе, тој ќе добие многу поголемо забрзување. Овој
пример покажува дека постои врска помеѓу масата, силата и забрзувањето.
2 2
Click to edit
Пример 2 Master title style

Ќе земеме и друг пример преку кој ќе се објасни Вториот

Њутнов закон. За да го испитаме односот помеѓу
забрзувањето, силата и масата, ќе изведеме еден
експеримент за кој ни се потребни количка со конец,
патека по која ќе се движи и тегови. Што ќе се случува со
забрзувањето од количката, кога ќе ставиме тег на
конецот од количката? Кога на конецот од количката ќе
ставиме едно тегче и ја отпуштиме, тогаш под дејство на
силата од тегот количката ќе се движи со забрзување.
Ако го повториме експериментот и наместо едно тегче да
ставиме две, тогаш што ќе се случи со нејзиното
забрзување? Нејзиното забрзување ќе се зголеми двојно
итн. Од ова може да заклучиме дека забрзувањето на
едно тело кое се движи и силата која дејствува на тоа
тело за да се движи се правопропорционални величини:

3 3
Click to edit
Пример 2 Master title style

Ако сега ставиме уште едно тело врз

количката, тогаш нејзината маса ќе се
зголеми. Што ќе се случи ако дејствуваме
со иста сила? Ако дејствуваме со иста сила,
тогаш количката ќе има помало
забрзување. Од ова може да заклучиме дека
забрзувањето на телото под дејство на иста
сила е обратнопропорционално со масата
на телото:

4 4
Click Њутнов
Втор to edit Master
закон title style

• Ако овие две релации ги споиме во една релација, ќе ја добиеме формулата за Вториот
Њутнов закон:

• .

• Забрзувањето кое при движење го добива едно тело e правопропорционално со

интензитетот на силата, а обратнопропорционално со масата на тоа тело.

• Најчесто, Вториот Њутнов закон се запишува со изведената формула за сила т. е.:

• и се дефинира како: Силата којашто дејствува на едно тело е еднаква на производот

од масата на телото и забрзувањето што го добива телото под дејство на таа сила.

5 5
Click Њутнов
Втор to edit Master
закон title style

• Од формулата се гледа дека силата е векторска величина исто како и

забрзувањето, а тоа значи дека силата покрај големина, има и правец и насока.
• Единица за сила е Њутн и е изведена од релацијата за Вториот Њутнов
закон:

• односно, сила од еден њутн е онаа сила која на тело со маса од еден килограм
му соопштува забрзување од еден метар во секунда на квадрат.
• Вториот Њутнов закон е наречен Основен закон на динамиката.

6 6
Click to edit Master title style
Пример

Пример:
Колкава сила дејствува на тело со маса од 40 kg, ако тоа добива забрзување од 3
Решение:
Дадено:
; .
Се бара
F=?
Од формулата за Втор Њутнов закон следува:
.
7 7
Click to edit Master title style

“
1. Какви величини се меѓу себе масата и забрзувањето?
2. Какви величини се меѓу себе силата и забрзувањето?
3. Како гласи формулата за Втор Њутнов закон според
забрзувањето?
4. Како гласи формулата за Втор Њутнов закон според силата?
5. Дефинирај Втор Њутнов закон!
6. Која е единица за сила?
7. Колкаво забрзување ќе добие тело ако на него дејствува
сила од 70 N и има маса од 35 kg?

https://phet.colorado.edu/sims/cheerpj/forces-1d/latest/forces-1d.ht
ml?simulation=forces-1d
8 8
Click to edit Master title style

Благодарам на
вниманието