You are on page 1of 16

Mikrobiologjia dhe veprimtaria e saj në

fusha të ndryshme të jetës

Historiku i Mikrobiologjisë mjekësore


Përmbajtja
Roli i Lui Paster në fushën e mikrobiologjisë

Roli i Robert Kok në fushën e mikrobiologjisë

Zbulimi i penicilinës nga Aleksander Feming


Ketjona

Louis Pasteur
(27 dhjetor 1822-28 shtator 1895)

Louis Pasteur ishte një kimist francez i


njohur për punën dhe përparimet që
solli në mikrobiologji. Eksperimentet e
tij konfirmuan teorinë e shkaktimit të
sëmundjeve nga mikrobet, dhe krijoi
vaksinën kundër sëmundjes së
tërbimit. Gjithashtu u mor me zbulimin
e metodave dizinfektuese nga ku del
edhe metoda pasterizuese. Ai bëri disa
zbulime edhe në Kimi, shumicën prej
tyre në asimetrinë e kristaleve. Pasteri
po ashtu zbuloi jetën
anaerobike (mundësinë e disa
mikrobeve që të zhvilloheshin pa
oksigjen).
Ketjona

• Teoria e Biogjenezës
• Në 1861, Pastëri demonstroi përfundimisht falsitetin e gjenerimit të vetvetijshëm
(spontan): në ajër nuk ka asnjë “forcë jetësore”, por mikrooganizma.

• Fermentimi dhe Pastorizimi. Pastëri demonstroi edhe se:


• Bakteret dhe tharmet janë në gjendje të zhvillojnë fermentimin anaerobik (bakteret
prodhojnë acid, majatë alkool), i nevojshëm për prodhimin e verës dhe të birrës.
• Bakteret që përdorin alkool dhe prodhojnë acid acetik shkaktojnë transformimin e verës
në uthull (acid acetik).
• Rritja mikrobike është përgjegjëse për prishjen e ushqimeve.
• Krijoi një trajtim për të shmangur prishjen e verës, me anë të ekspozimit të shpejtë të
baktereve ndaj një sasie të madhe nxehtësie, baktericide por e pamjaftueshme për të
avulluar alkoolin që gjendej në verë (pastorizim)
Ketjona
• Pastëri: kontributi për
Mikrobiologjinë klinike:

• Studioi sistemet e parandalimit të shumë


sëmundjeve: kolera, difteria, tuberkuloza dhe tërbimi.
• Për parandalimin e tërbimit arriti që të zhvillonte një formë
“të dobësuar” të virusit përgjegjës, të përdorur si vaksinë
që ka shpëtuar mijëra persona.
• Në 1865, përballë një epidemie që në Paris kishte goditur
larvat e mëndafshit, arriti që të tregonte natyrën infektive
(ngjitëse) dhe trashëguese të sëmundjes dhe, po ashtu,
tregoi edhe metodat e parandalimit.
• Në 1887 u themelua në Paris Instituti Pastër, sot një nga
qëndrat më të mëdha të botës për kërkimin mjeko-
shkencor.
• “Microbial Revenge”: gjatë studimeve të veta mbi bakteret,
i ati dhe dy bija vdiqen për shkak të temperaturës tifoide.
Gledis
Historiku i vaksines
Roli i Louis Paster
Vaksinimi është një praktikë më e
vjetër se ajo që ishte menduar disa
vite më parë. Në Kinën e lashtë,
fëmijët thithnin hirin e indeve të
njerëzve të vdekur gjatë murtajës, për
të shmangur përhapjen. Studimet e
para u kryen nga gruaja e ambasadorit
britanik, zonja Mary Montague, e cila
mbeti shumë e impresionuar nga
praktika lokale për të shëruar personat
e sëmurë me li dhe për të imunizuar
njerëzit e shëndetshëm. Pasi u kthye
në Angli, vendosi të studiojë këtë
teknikë.
Vetëm shumë vite më vonë, falë studimeve të
Louis Pasteur, më në fund vaksinat u morën
seriozisht dhe konsiderohen si një praktikë e
vlefshme mjekësore. Vaksinat janë masa
parandaluese ndaj sëmundjeve infektive
Gledis
Tipet e vaksinave
Sot në përdorim ka tre tipë bazë të vaksinave

1) Vaksinat me shtam të vrarë: Këto përgatiten


prej virusëve patogjenëë infektivë normalë
(tipet e egra), virus patogjenik që është kthyer
në jo patogjenik, zakonisht gjatë trajtimit kimik
me kimikate si formalina.   

2)Vaksinat e atenuara (të ndryshuara): Këto


janë particela virusi të gjalla që rriten tek
marrësi i vaksinës por nuk shkaktojnë
sëmundje për shkak se virusi i vaksinës ka
ndryshuar (mutuar) në një formë jo-
patogjenike; tropizmi i tij ka ndryshuar kështu
që ai nuk rritet gjatë tek vendi që mund të
shkaktojë sëmundje. 
3) Vaksinat sub-unite: Këto janë komponentë
të purifikuar (pastërt) të një virusi, të tilla si
antigjeni sipërfaqësor. 
TËRBIMI Tërbimi është një sëmundje virusale e rrezikshme e cila shfaqet shpesh në
kafshë e që mund t’i transmetohet edhe njeriut. Vaksina e parë parandaluese
e tërbimit u përgatit nga Lui Pastëri. Natyra virale e tërbimit u provua në vitin
1903 nga Reimbingeri. Transmetues më të shpeshtë të tërbimit janë qeni,
macja, dhelpra, ujku e lakuriqi i natës, të prekur nga sëmundja. Virusi hyn në
organizëm nëpërmjet kafshimit nga kafshët që mbartin virusin. Vaksina
kundër tërbimit prodhohej para viteve ‘90 në Institutin e Kërkimeve
Veterinare.

Gledis
Gledis
TËRBIMI

Ne 1885 Louis Pasteur zhvilloi


vaksinën e parë të atenuar-
kundër virusit të tërbimit.
Atenuimi u arrit nëpërmjet
seleksionimit të shtameve që
ishin më pak virulent për njeriun,
pasi ata u rritën në bujtës të ri.
Pastëri përdori virusin nga një qen
i tërbuar duke e injektuar atë  në
trurin e lepurit. Infektimet seriale
në lepuj bënë që shtami viral  që
ishte shumë virulent tek lepuri të
ishte më pak virulent në qen (dhe
njerëz). Pastëri trajtoi me sukses
një djalë  (Josef Meister) të
kafshuar nga një qen i tërbuar. 

Gledis
Alexander Fleming
Lindi: 6 gusht 1881, Lochfield, Skoci
Vdiq: 11 Mars 1955, Londer, Britani e Madhe

Mjeku skocez Alexander Fleming ishte


zbuluesi i penicilinës më 1928 duke shpëtuar
me miliona njerëz nga sëmundje të
ndryshme .2. Dr. Fleming zbuloi penicilinën
rastësisht nga një lloj kërpudhe e cila lufton
bakteriet e rrezikshme për njeriun, pa
dëmtuar rruazat e bardha.3. U nderua me
Çmimin Nobel për Mjeksi dhe Fiziologji.

Greta
Zbulimi i penicilines
Penicilina është zbuluar nga Alexander Fleming më 1928 nga Penicillium notatum, duke
shpëtuar me miliona njerëz nga sëmundje të ndryshme. Ai vëren se kërpudha e
llojit Penicillium prodhonte një antibiotik, penicilinën, që ishte në gjendje të
inaktivizonte Staphylococcus aureus-in.
Në 1940-ën, penicilina testohet klinikisht dhe prodhohet në shkallë industriale.

Greta
Penicilinat jan një grup i
antibiotikëve që rrjedhin nga
kërpudhat Penicillium. Grupi
antibiotikeve peniciline kane
rendësi te madhe historike
sepse ato ishin bari i pare qe
tregoi efikasitet te sëmundjet si
sifilizi dhe infeksionet me
staphyllococus aureus.
Penicilinat ende përdoren
gjerësisht edhe sot, ndonëse
shumë lloje të baktereve tani Greta
janë rezistente.
Penicilinë (PCN herë shkurtuar ose pen) është një grup i antibiotikëve rrjedhin nga
kërpudhave Penicillium, [1] përfshirë penicilinë G (përdorim IV), penicilinë V
(përdorim oral), prokainë penicilinë, dhe benzathine penicilinë (përdorimi
intramuskulare). Antibiotikët penicilinë ishin ndër të para droga të jenë të
efektshme kundër shumë sëmundjeve më parë të rënda, të tilla si sifilizi dhe
infeksioneve të shkaktuara nga staphylococci dhe streptokokeve. Penicilinat janë
ende përdoren gjerësisht sot, edhe pse keqpërdorimi i ka bërë tashmë shumë
lloje të baktereve rezistente. Të gjitha penicilinat janë antibiotikët β-laktam dhe
janë përdorur në trajtimin e infeksioneve bakteriale shkaktuara nga pambrojtur
zakonisht Gram-pozitive, organizmave. Disa familje të zgjeruara penicilinë
gjithashtu ekzistojnë, efektive kundër baktereve shtesë: këto përfshijnë
penicilinat antistaphylococcal, aminopenicillins dhe penicilinat shumë-fuqishme
antipseudomonal

Greta
Shpikesi i Penicilines dhe Çurçilli
Emri i tij ishte Fleming… 

Emri i tij ishte Fleming, ishte një fshatar i varfër skocez. Një ditë, ndërsa duke u përpjekur për të siguruar jetesën për
familjen e tij, dëgjoi një thirrje për ndihmë që vinte nga një bog aty pranë. Ai e la punën dhe vrapoi per ndihmë.
Atje, zhytur nga beli e poshtë në pleh të zi, ishte një djalë i tmerruar, që bërtiste dhe duke luftuar për të liruar veten.
Fermeri Fleming e shpëtoi djaloshin nga ajo që mund të kish qenë një vdekje e ngadalshme dhe e tmerrshme.
Të nesërmen, një karrocë luksoze erdhi te shtëpia e fshatarit. Një fisnik i veshur elegant u prezantua si babai i djalit
që Flemingu kishte shpëtuar.
"Dëshiroj t'ju paguaj," tha fisniku. 'Ju i shpëtuat jetën djalit tim ".
"Jo, unë nuk mund të pranojë pagesën për atë që kam bërë, 'u përgjigj fermeri skocez duke kundërshtuar ofertën.
Në atë moment, i biri i fermerit erdhi te dera.
"A është ky djali juaj?" pyeti fisniku.
'Po,' u përgjigj me krenari fermeri.
"Meqë s'pranon para për nderin që më bëre, le të bëjmë një marrëveshje. Më lejoni t'i siguroj djalit tuaj nivelin e
arsimit që djali im do të gëzojë Nëse ky djalosh i ngjan babait të tij, ai do të na nderojë dhe do krenohemi me të."
Dhe se ai e bëri.
Djali i fermerit Fleming shkoi në shkollat më të mira të kohës, u diplomua nga Shkolla e Mjekësisë e spitalit të Shën
Marisë në Londër, dhe u bë i njohur në të gjithë botën, ashtu sic njihet: Sir Alexander Fleming, zbuluesi i penicilinës.
Vite më pas, djali i fisnikut, i cili u shpëtua kur ishte i vogël, mori pneumoninë.
Çfarë e shpëtoi jetën e tij këtë herë? Penicilina.
Emri i fisnikut? 
Zoti Randolph Churchill .. 
Emri i të birit?
Sir ëinston Churchill.
Dikush një herë tha: Çfarë të bësh do të gjesh…
• Punoi:
• Gledis Kodra
• Erisa Balaj
• Greta Lami
• Ketjona Lala

You might also like