BÀ I TẬ P

PHÂ N TÍCH HOẠ T

ĐỘ NG KINH DOANH
XUẤT NHẬ P KHẨ U
Bài 1:
Có tài liệu XK tại một DN như sau:
Chỉ tiêu Kế hoạch Thực hiện
1. Doanh thu XK (1000đ) 20 620 000 20 910 000
Doanh thu XK (1000 USD) 1 320 000 1 315 000

2. Doanh thu bán hàng NK (1000đ) 10 319 000 6 233 800

Yêu cầu:
1. Phân tích doanh thu của DN
2. Phân tích ảnh hưởng của tỉ giá và sản lượng đến từng bộ phận doanh
thu. Biết chỉ số giá XK tăng 7%; giá bán hàng NK tăng 10%
 Bài Giải
1.a. Xác định vấn đề: 
Chỉ tiêu đánh giá: DOANH THU của DN

Các nhân tố ảnh hưởng: Doanh thu XK và NK

b. Phương pháp giải quyết: Phương pháp so sánh

c. Tính toán và nhận xét:

Kỳ KH Kỳ TH Biến động
Δ (%) (%)

DT XK 20 620 000 66,65% 20 910 000 77,03% 290 000 1,41 10,39

DT NK 10 319 000 33,35% 6 233 800 22,97% -4 085 000 -39,59 -10,39

CỘNG 30 939 000 100% 27 143 800 100% -3 795 200 -12,27
Nhận xét:
 Tổng DT ở kỳ TH đạt 27 143 tỷ đồng. Như vậy so với kỳ KH
giảm 3 795,2 triệu đồng hay giảm 12,27%
 
Trong đó:
 DT XK ở kỳ TH đạt 20 910 tỷ đồng, chiếm tỉ trọng 77,03%.
Như vậy so với kỳ KH tăng 290 000 nghìn đồng hay tăng
1,41% về giá trị và tăng 10,39% về tỉ trọng

 DT NK ở kỳ TH đạt 6 233,8 triệu đồng, chiếm tỷ trọng

22,97%. Như vậy do với kỳ KH giảm 4 085 000 nghìn đồng
hay giảm 39,59% về giá trị và giảm 10,39% về tỉ trọng
Bài 1:
Có tài liệu XK tại một DN như sau:
Chỉ tiêu Kế hoạch Thực hiện
1. Doanh thu XK (1000đ) 20 620 000 20 910 000
Doanh thu XK (1000 USD) 1 320 000 1 315 000

2. Doanh thu bán hàng NK (1000đ) 10 319 000 6 233 800

Yêu cầu:
1. Phân tích doanh thu của DN
2. Phân tích ảnh hưởng của tỉ giá và sản lượng đến từng bộ phận doanh
thu. Biết chỉ số giá XK tăng 7%; giá bán hàng NK tăng 10%
 Bài Giải
2.a. Xác định vấn đề:
Các nhân tố ảnh hưởng: Doanh thu XK và NK

b. Phương pháp giải quyết:

Xác định công thức tính chỉ tiêu phân tích:
Doanh thu: R = qi*pi

Trong đó:
• R: Doanh thu
• qi: Sản lượng mặt hàng loại i
• pi: Đơn giá mặt hàng loại i
• ei: Tỷ giá mặt hàng loại i

Từ công thức này cho thấy có hai nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu R
là sản lượng bán q và đơn giá bán p. Hai nhân tố này có quan hệ tích
số với nhau, vì thế, phương pháp thay thế liên hoàn được áp dụng để
xác định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố theo trình tự thay thế lần
lượt là: q, p.
c. Tính toán, nhận xét và đưa ra giải pháp:

= = => = 0,931
 
= = => = 0,549
 Ảnh hưởng của q
Đến
 
Δ= - = () *
= (0,931 – 1) = -1 422 780

= = -6,9%

Đến
Δ= - = () *
= (0,549 – 1) * 10 319 000 = -4 653 869

= = -45,1%

Δ = Δ = -6 076 649

= + = -52%
 Ảnh hưởng của p
Đến
Δ= - = () *
= (0,931 * 1,07 – 0,931) * = 1 343 805,4

= = 7%

Đến
Δ= - = () *
= (0,549 * 1,1 – 0,549) * = 566513,1

= = 10%

Δ = Δ = 1910318,5

= + = 17%
 Ảnh hưởng của e
Đến

Δ= -
= 20 910 000 – 0,931*1,07*20620000 = 368974,6
 
= = 1,786%

Δ = -1422780 + 1343805 + 368974,6 = 290 000

= -6,9 +7 + 17,96% = 18,06%

Δ = -4653869 +566513,1 = -4087356

= -45,1 + 10 = -35,1%
Nhận xét:
•DT của DN ở kỳ thực hiện đạt 27 143 800 (nghìn
đồng). Như vậy so với kỳ KH giảm 3 795 200 nghìn
đồng hay giảm 12,4% do:
DT XK tăng làm cho tổng DT tăng 290 000 nghìn
đồng hay tăng 18,96%
DT NK giảm làm cho tổng DT tăng 4087356 nghìn
đồng hay tăng 35,1%
Bài 2: Có tài liệu XK tại một DN như sau:
Kỳ nghiên cứu (triệu
Chỉ tiêu Kỳ báo cáo (triệu đồng)
đồng)
1. Doanh thu XK (A) 26.461 42.352

2. Doanh thu bán hàng NK (B) 25.665 26.108

3. Doanh thu bán hàng trong nước 3.452 4.284

(C)
Yêu cầu:

Phân tích doanh thu của DN và các nhân tố ảnh hưởng

Biết rằng:

 Giá XK bằng VNĐ giảm 5% so với kỳ báo cáo

 Giá bán hàng nhập khẩu tăng 5%

 Giá bán hàng trong nước thay đổi không đáng kể

 Bài Giải
Chỉ tiêu Kỳ báo cáo (triệu đồng) Kỳ nghiên cứu (triệu đồng)

1. Doanh thu XK (A) 26.461 42.352

2. Doanh thu bán hàng NK (B) 25.665 26.108

3. Doanh thu bán hàng trong nước (C) 3.452 4.284

1. Phân tích doanh thu của DN

a) Xác định vấn đề: 
 Chỉ tiêu đánh giá: DOANH THU của DN
 Các nhân tố ảnh hưởng:
 Số lượng bán và Giá bán của doanh thu XK (A);
 Số lượng bán và Giá bán của doanh thu bán hàng NK (B);
 Số lượng bán và Giá bán của doanh thu bán hàng trong nước (C).

b) Phương pháp giải quyết: Phương pháp so sánh

a) Tính toán và nhận xét:

Cách tính:

ri0 (ri1) = doanh thu loại i ở kỳ báo cáo và kỳ nghiên cứu

Dr = ri1 – ri0 (biến động tuyệt đối của doanh thu loại i)

I’ri = ri1/ri0 (biến động tương đối của doanh thu loại i)

D(r/R) = ri1/Ri1 – ri0/Ri0 (biến động về tỉ trọng doanh thu loại i thực hiện kế
hoạch)
   Kỳ báo cáo Kỳ nghiên cứu Biến động
ri0 (triệu
  ri0/R (%) ri1 (triệu đồng) ri1/R (%) Dri (triệu đồng) I’ri (%) D(ri/R) (%)
đồng)
DT XK 26.461 47,62 42.352 58,22 15.891 60,05 10,6
DT bán hàng
25.655 46,27 26.108 35,89 453 1,77 -10,28
NK
DT bán hàng
3.452 6,21 4.284 5,89 832 24,1 -0,32
trong nước

Tổng 55.568 100 72.744 100 17.176 30,91  

NHẬN XÉT
 Tổng DT của doanh nghiệp ở kỳ nghiên cứu đạt 72,744 tỷ đồng. Như vậy, so với kỳ báo cáo tăng 17,176 tỷ đồng, hay
tăng 30,91%.

 Doanh thu XK ở kỳ nghiên cứu đạt 42,352 tỷ đồng, chiếm tỉ trọng 58,22%. Như vậy, so với kỳ báo cáo tăng 15,891 tỷ
đồng, hay tăng 60,055% về giá trị và đồng thời tăng 10,6% về tỉ trọng.

 Doanh thu bán hàng NK ở kỳ nghiên cứu đạt 26,108 tỷ đồng, chiếm tỉ trọng 35,89%. Như vậy, so với kỳ kinh doanh
trước tăng 453 triệu đồng, hay tăng 1,77% về giá trị và giảm 10,28% về tỉ trọng.

 Doanh thu bán hàng trong nước ở kỳ nghiên cứu đạt 4,284 tỷ đồng, chiếm tỉ trọng 5,89%. Như vậy, so với kỳ kinh
doanh trước tăng 832 triệu đồng, hay tăng 24,1% về giá trị và giảm 0,32% về tỉ trọng.
2. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu của DN
a) Xác định vấn đề:
 Chỉ tiêu đánh giá: DOANH THU của DN

 Các nhân tố ảnh hưởng: Số lượng bán và Giá bán hàng : XK, NK và Trong nước
a) Phương pháp giải quyết:

Xác định công thức tính chỉ tiêu phân tích:

Doanh thu: R = qi*pi Trong đó: R: Doanh thu

qi: Sản lượng hàng loại i

pi: Giá bán hàng loại i

Từ công thức này cho thấy có hai nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu R là sản lượng bán q
và đơn giá bán p. Hai nhân tố này có quan hệ tích số với nhau, vì thế, phương pháp thay thế
liên hoàn được áp dụng để xác định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố theo trình tự thay thế
lần lượt là: q, p.
 c) Tính toán, nhận xét và đưa ra giải pháp:

Áp dụng phương pháp thay thế liên hoàn để xác định mức độ ảnh hưởng của từng
nhân tố:

R0 = 26.461 + 25.665+ 3.452 = 55,568 (tỷ đồng)

R1 = 42.352 + 26.108 + 4.284 = 72,744 (tỷ đồng)

DR = 72.744 - 55.568 = 17,170 (tỷ đồng)

𝐼R = = 30,91%

- Biết rằng:
 = =
 = 0,95 p1A = 0,95p0A
o = 0,969
 = 1,05 p1B = 1,05p0B
 = =
 = =
= 1,241
o = 1,68
- Ảnh hưởng của q:

DRq =q1*p0 - q0*p0 = p0*(q1-q0)

= (1,685-1)*26.461 + (0,969-1)*25.655 + (1,241-1)*3.452

= 18.162,41 tỷ đồng

𝐼’Rq = = 32,68%

- Ảnh hưởng của p:

DRp = q1*p1 - q1*p0 = q1*(p1-p0)

= (1)*42.352 + (1)*26.108 + (1-1)*4.284

= -986,35 triệu đồng

𝐼’Rp = = -1,34%
 
Nhận xét:
Tổng doanh thu của doanh nghiệp khi thực hiện là 72,744 tỷ đồng. Như vậy, so với kế
hoạch tăng 17,176 tỷ đồng, hay tăng 30,91%.

Nguyên nhân:

 Do sản lượng biến động làm cho doanh thu tăng hơn 18,162 tỷ đồng, hay tăng 32,68%.

 Do giá bán biến động làm cho doanh thu giảm hơn 986 triệu đồng, hay giảm 1,34%.
Bài 3: Có tài liệu XK tại một DN như sau:

Chỉ tiêu Kế hoạch Thực hiện

- Mặt hàng A:    

 Số lượng bán (tấn) 3.500 4.000

 Đơn giá bán (1000đ) 16.000 15.000

- Mặt hàng B:    

 Số lượng bán (tấn) 4.000 5.000

 Đơn giá bán (1000đ) 5.000 6.000

Yêu cầu:

1. Phân tích doanh thu của DN.

2. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng, từ đó đưa ra các giải pháp ứng xử của bạn.
 Bài Giải
Chỉ tiêu Kỳ báo cáo (triệu đồng) Kỳ nghiên cứu (triệu đồng)

1. Doanh thu XK (A) 26.461 42.352

2. Doanh thu bán hàng NK (B) 25.665 26.108

3. Doanh thu bán hàng trong nước (C) 3.452 4.284

1. Phân tích doanh thu của DN

a. Xác định vấn đề: 
Chỉ tiêu đánh giá: DOANH THU của DN
Các nhân tố ảnh hưởng: Số lượng bán và Đơn giá bán của Mặt hàng A,
Số lượng bán và Đơn giá bán của Mặt hàng B
b. Phương pháp giải quyết: Phương pháp so sánh
 c. Tính toán và nhận xét:
Cách tính:
rkh (rth) = Số lượng bán x Đơn giá bán
r = rth - rkh (biến động tuyệt đối của doanh thu từ mặt hàng A/B)
I’r = rth/rkh (biến động tương đối của doanh thu từ mặt hàng A/B)
(r/R) = rth/Rth – rkh/Rkh (biến động về tỉ trọng doanh thu của mặt hàng A/B thực hiện kế hoạch)

Kế hoạch Thực hiện Biến động

rkh (triệu đồng) rkh/R rth rth/R r I’r (r/R)

(%) (triệu đồng) (%) (triệu đồng) (%) (%)

Mặt hàng A 56 73,68 60 66,67 4 7,14 -7,02

Mặt hàng B 20 26,32 30 33,33 10 50 7,02

Tổng 76 100 90 100 14 18,42 -

Nhận xét:
Tổng doanh thu thực hiện của DN đạt 90 (triệu đồng), tăng 14 (triệu đồng) so với kế hoạch, tức
tăng 18,42%.

Trong đó:

• Mặt hàng A: doanh thu thực hiện đạt 60 (triệu đồng), chiếm tỉ trọng 66,67%. So với kế hoạch
tăng 4 (triệu đồng), tức là tăng 7,14% về tỉ trọng và giảm 7,02% về giá trị.
• Mặt hàng B: doanh thu thực hiện đạt 30 (triệu đồng), chiếm tỉ trọng 33,33%. So với kế hoạch
tăng 10 (triệu đồng), tức là tăng 50% về tỉ trọng và tăng 7,02% về giá trị.

Như vậy, vai trò của các mặt hàng giữa kế hoạch và thực hiện là không đổi. Cụ thể, mặt hàng A là
mặt hàng chủ lực còn mặt hàng B là mặt hàng thứ yếu của DN.

Tuy nhiên, khi thực hiện, mặt hàng B đã có sự gia tăng vượt trội về mặt tỉ trọng so với mặt hàng A
(50% so với 7,14%); về mặt giá trị, trong khi mặt hàng A giảm 7,02% thì mặt hàng B lại tăng 7,02%.
Nguyên nhân là do mặt hàng B có giá bán tốt hơn dù số lượng bán khá khiêm tốn so với mặt hàng A.
2. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng

a. Xác định vấn đề:

Các nhân tố ảnh hưởng: Số lượng bán và Đơn giá bán của mặt hàng i

b. Phương pháp giải quyết:

Xác định công thức tính chỉ tiêu phân tích:

Doanh thu: R = qi*pi

Trong đó:

 R: Doanh thu

 qi: Sản lượng mặt hàng loại i

 pi: Đơn giá mặt hàng loại i

Từ công thức này cho thấy có hai nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu R là sản lượng bán q và đơn giá bán p.
Hai nhân tố này có quan hệ tích số với nhau, vì thế, phương pháp thay thế liên hoàn được áp dụng để xác
định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố theo trình tự thay thế lần lượt là: q, p.
c. Tính toán, nhận xét và đưa ra giải pháp:

Áp dụng phương pháp thay thế liên hoàn để xác định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố:

Rkh = qi*pikh = 76 (triệu đồng)

Rth = qith*pith = 90 (triệu đồng)

DR = qith*pith - qikh*pikh = 90 - 76 = 14 (triệu đồng)

𝐼R = (Ʃqith∗pith) / (Ʃqikh∗pikh) = 118,42%

- Ảnh hưởng của q:

DRq =qith*pikh - qikh*pikh = 89 - 76 = 13 (triệu đồng)

𝐼Rq = (Ʃqith∗pikh) / (Ʃqikh∗pikh) = 117,11%

- Ảnh hưởng của p:

DRp = qith*pith – qith*pikh = 90 - 89 = 1 (triệu đồng)

𝐼Rp = (Ʃqith∗pith) / (Ʃqith∗pikh) = 101,12%

Nhận xét:
Doanh thu của doanh nghiệp khi thực hiện đạt 90 triệu đồng. Như vậy, so với kế
hoạch tăng 14 triệu đồng, hay tăng 18,42%.
Nguyên nhân:
 Do sản lượng tăng làm cho doanh thu tăng 13 triệu đồng, hay tăng 17,11%.
 Do đơn giá tăng làm cho doanh thu tăng 1 triệu đồng, hay tăng 1,12%.
 Giải pháp:
Từ kết quả phân tích có thể thấy, nhân tố ảnh hưởng q có ảnh hưởng tích cực và đáng kể
hơn so với nhân tố ảnh hưởng p, bên cạnh đó nhân tố ảnh hưởng p cũng khó kiểm soát hơn
nhân tố q do phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác từ môi trường bên ngoài.

Do đó để gia tăng doanh thu của DN trong các kỳ kinh doanh tiếp theo, DN nên tập trung
nâng cao mức sản lượng q bằng các hình thức như:

 Tập trung nghiên cứu và phát triển sản phẩm phù hợp với nhu cầu và thị hiếu của
người tiêu dùng;

 Mở rộng mạng lưới các kênh phân phối để có thể tiếp cận được nhiều khách hàng
hơn;

 Đầu tư vào các chiến lược, chiến dịch quảng bá, khuyến mãi giúp tăng độ nhận
diện đối với khách hàng.
Bài 4: Có tài liệu XK tại một DN như sau:

Thị trường và sp XK ĐVT Kế hoạch Thực hiện

Sản lượng Đơn giá Sản lượng Đơn giá
(USD) (USD)
- EU          
+ Thảm len Mét 2000 35 1600 30
+ Quần áo Bộ 1000 15 1600 20
- Mỹ          
+ Thảm len Mét 1000 30 1200 40
+ Quần áo Bộ 2000 20 2500 20
   

Yêu cầu:

Phân tích doanh thu xuất khẩu và các nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu xuất khẩu
của doanh nghiệp
1. Phân tích doanh thu của DN
a. Xác định vấn đề: 
Chỉ tiêu đánh giá: DOANH THU của DN
Các nhân tố ảnh hưởng: sản lượng và đơn giá của các sản phẩm “thảm len –
EU”
“quần áo - EU” , “thảm len – Mỹ”, “quần áo – Mỹ”

b. Phương pháp giải quyết: Phương pháp so sánh

c. Tính toán và nhận xét:
Thị trường và Kỳ kế hoạch Kỳ thực hiện Biến động
sp XK ri0 ri0/R ri1 ri1/R ∆ri I’ri ∆(ri/R)
(USD) (%) (USD) (%) (USD) (%) (%)
- EU              
+ Thảm len 70000 45,16 48000 26,97 -22000 -31,43 -18,19
+ Quần áo 15000 9,68 32000 17,98 17000 113,3 8,3
- Mỹ              
+ Thảm len 30000 19,35 48000 26,97 18000 60 7,61
+ Quần áo 40000 25,81 50000 28,08 10000 25 2,28
   
Cộng 155000 100 178000 100 23000 14,84 -

Cách tính:
ri0 = Số lượng bán x Đơn giá bán
∆ri = ri0 - ri1
I’ri = ri1/ ri0
∆(ri/R) = ri1/R – ri0/R
Nhận xét:
Tổng doanh thu XK của doanh nghiệp ở kỳ thực hiện đạt 178.000 USD. Như vậy, so với kế hoặc thì đã tăng
23,000 USD, hay tăng 14,84%. Trong đó:
- Doanh thu sản phẩm “thảm len – EU” ở kỳ thực hiện đạt 48.000 USD, chiếm tỉ trọng 26,97%. Như vậy, so với kế
hoạch giảm 22,000 USD, hay giảm 31,43% về giá trị và giảm 18,19% về tỉ trọng.
- Doanh thu sản phẩm “quần áo - EU” ở kỳ thực hiện đạt 32.000 USD, chiếm tỉ trọng 17,98%. Như vậy, so với kế
hoạch tăng 17,000 USD, hay tăng 113,3% về giá trị và tăng 8,3% về tỉ trọng.
- Doanh thu sản phẩm “thảm len – Mỹ” ở kỳ thực hiện đạt 48,000 USD, chiếm tỉ trọng 26,97%. Như vậy, so với kế
hoạch tăng 18,000 USD, hay tăng 60% về giá trị và tăng 7,61% về tỉ trọng
- Doanh thu sản phẩm “quần áo – Mỹ” ở kỳ thực hiện đạt 50,000 USD, chiếm tỉ trọng 28,08%. Như vậy, so với kế
hoạch tăng 10,000 USD, hay tăng 25% về giá trị và tăng 2,28% về tỉ trọng
Tóm lại, xét ở góc độ doanh thu, vị thế của các thị trường và các sản phẩm xuất khẩu có sự thay đổi giữa kỳ thực
hiện với kế hoạch. Cụ thể là, theo như kế hoạch thì thảm len ở thị trường EU là sản phẩm xuất khẩu chủ lực của
doanh nghiệp, chiếm đến 45,16%, nhưng sau kì thực hiện thì thảm len ở thị trường EU giảm về tỷ trọng lẫn giá trị.
Quần áo ở thị trường EU tuy chỉ tăng doanh thu 17,000USD trong khi doanh thu xuất khẩu thảm len ở thị trường Mỹ
tăng 18,000USD nhưng quần áo ở thị trường EU đóng vai trò quan trọng để tăng tỷ trọng của doanh nghiệp, doanh
thu quần áo ở thị trường Mỹ có tăng nhưng chỉ ở mức tăng khá nhưng tỷ trọng còn thấp nên vẫn là sản phẩm thứ yếu.
Nhìn chung, thị trường Mỹ có doanh thu tăng về giá trị lẫn tỉ trọng, được xem là thị trường tiềm năng.
2. Phân tích các nhân tố ảnh hưởng
a. Xác định vấn đề:
Các nhân tố ảnh hưởng: Sản lượng và Đơn giá bán của mặt hàng i
b. Phương pháp giải quyết:
Xác định công thức tính chỉ tiêu phân tích:

Doanh thu: R =  qi*pi Trong đó: R: Doanh thu

qi: Sản lượng mặt hàng loại i

pi: Đơn giá mặt hàng loại i

Từ công thức này cho thấy có hai nhân tố ảnh hưởng đến doanh thu R là sản lượng
bán q và đơn giá bán p. Hai nhân tố này có quan hệ tích số với nhau, vì thế, phương pháp
thay thế liên hoàn được áp dụng để xác định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố theo
trình tự thay thế lần lượt là: q, p.
c. Tính toán, nhận xét và đưa ra giải pháp:
Áp dụng phương pháp thay thế liên hoàn để xác định mức độ ảnh hưởng của từng nhân tố:
ri0 = qi*pikh = 155000 (USD)

rI1 = qith*pith = 178000 (USD)

DR = qith*pith - qikh*pikh = 178000 – 155000 = 23000 (USD)

𝐼R = (Ʃqith∗pith) / (Ʃqikh∗pikh) = 114,84%

 
- Ảnh hưởng của q:
DRq =qith*pikh - qikh*pikh = 11000(USD)

𝐼Rq = (Ʃqith∗pikh) / (Ʃqikh∗pikh) = 107,1%

 
- Ảnh hưởng của p:
DRp = qith*pith - qith*pikh = 12000(USD)
𝐼Rp = (Ʃqith∗pith) / (Ʃqith∗pikh) = 107,23%
Nhận xét:
Doanh thu của doanh nghiệp khi thực hiện đạt 178000
USD. Như vậy, so với kế hoạch tăng 14 triệu đồng, hay
tăng 14,84%.
Nguyên nhân:
• Do sản lượng tăng làm cho doanh thu tăng 11000
USD, hay tăng 7,1%
• Do đơn giá tăng làm cho doanh thu tăng 12000 USD,
hay tăng 7,23%.
THANKS FOR
LISTENING