GIỚI THIỆU CHUNG VỀ

BẢN VẼ KỸ THUẬT
THEO TIÊU CHUẨN ISA
NGÀNH HÓA HỌC – MÔI TRƯỜNG

HAI MT
HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN ISA VỀ BẢN VẼ KỸ THUẬT

◦ International Society of Automation (ISA) là hiệp hội tự

động hóa quốc tế
◦ ISA xây dựng hệ thống tiêu chuẩn về bản vẽ kỹ thuật và
được coi là ngôn ngữ của ngành tự động hóa – đo lường –
điều khiển. ISA-5.1-1984 ISA-5.3-1983
◦ Gồm 5 tiêu chuẩn: ISA-5.2-1976 ISA-5.4-1991
(R1992) ISA-5.5-1985
19/04/2023
 PHÂN LOẠI BẢN VẼ KỸ THUẬT
◦Các hệ thống sản xuất trong công nghiệp trong đó có hệ
thống xử lý chất thải và quan trắc môi trường được biểu diễn
thông qua ngôn ngữ thiết kế là các bản vẽ, gồm có:
◦Block Flow Diagram (BFD): Sơ đồ khối công nghệ
◦Process Flow Diagram (PFD): Sơ đồ lưu trình công nghệ
◦Utility Flow Diagram (UFD): Sơ đồ hệ thống phụ trợ
◦Process/Piping and Instrumentation Diagram (P&ID):
Bản vẽ quy trình công nghệ/hệ thống đường ống và thiết bị
19/04/2023
PHÂN LOẠI BẢN VẼ KỸ THUẬT
◦ Block Flow Diagram (BFD): Sơ đồ khối công nghệ, thể hiện vắn tắt quy trình công
nghệ, sơ đồ bố trí thứ tự của các module, hệ thống ống, đôi khi thể hiện cả hệ thống
điều khiển – tự động.
◦ Process Flow Diagram (PFD): Sơ đồ lưu trình công nghệ, trình bày các thiết bị
chính, hệ thống đường ống và hướng lưu trình của quá trình công nghệ
◦ Utility Flow Diagram (UFD): Sơ đồ hệ thống phụ trợ, thể hiện nguyên lý, thứ tự
các thiết bị và đường ống phụ trợ như điện, nước, nhiên liệu, khí đốt, khí nén, khí
thải, thông gió …
◦ Process/Piping and Instrumentation Diagram (P&ID): Bản vẽ quy trình công
nghệ/hệ thống đường ống và thiết bị. Bản vẽ thể hiện các thiết bị chính, thiết bị phụ,
các van, đường ống và cách thức hệ thống vận hành. Giống với PFD nhưng chi tiết
hơn 19/04/2023
SƠ ĐỒ KHỐI CÔNG NGHỆ (BFD)
◦ Block Flow Diagram (BFD) là sơ đồ của hệ thống trong đó các
thiết bị chính được biểu diễn bằng các khối được liên kết với nhau
bằng các đường nối hiển thị mối quan hệ giữa các khối này.
◦ BFD đưa ra cái nhìn tổng quan về hệ thống, mô tả đơn giản nhất
các module được thể hiện qua các dạng khối, kết hợp lưu trình đơn
giản, vắn tắt thiết bị phụ trợ (nếu có), vắn tắt hệ thống điện, điều
khiển – tự động (nếu có)
◦ BFD có thể thể hiện dòng đầu vào, đầu ra, lượng vật chất biến đổi
theo phương trình cân bằng vật liệu.
19/04/2023
19/04/2023
19/04/2023
19/04/2023
SƠ ĐỒ LƯU TRÌNH CÔNG NGHỆ (PFD)
◦ PFD là một bản vẽ kỹ thuật, thể hiện chi tiết hơn các khối công nghệ, phát
triển các khối thành các quá trình công nghệ điển hình, PFD dựa trên phác
thảo ban đầu thể hiện trong BFD
◦ PFD cung cấp các thông tin sau:
◦ Các thiết bị chính của công nghệ, kèm theo kích thước và công suất, thông số
nguồn điện, nguồn tín hiệu đo lường – điều khiển như tháp chưng luyện, tháp
hấp thụ, bơm, quạt, máy nén, bồn bể …
◦ Các hệ thống đường ống chính (mang nguyên liệu7, sản phẩm …), đường ống
phụ (mang chất thải, đường ống khí nén, khí nitơ, đường ống nhiên liệu …)
◦ Lưu trình của các hệ thống đường ống, thiết bị
◦ Các thiết bị đo lường chính (nhiệt độ, áp suất, lưu lượng)
◦ Các van điều khiển, van đóng mở các dòng 19/04/2023
SƠ ĐỒ LƯU TRÌNH CÔNG NGHỆ (PFD)
◦ PFD sử dụng cho những mục đích sau:
◦ Vận hành
◦ Bảo trì, bảo dưỡng
◦ Kiểm định hiệu chuẩn, đánh giá hệ thống đo, hệ thống quan trắc
◦ Huấn luyện an toan, huấn luyện vận hành
◦ Xây dựng thiết kế chi tiết cho thiết bị chính, hệ thống ống, van vòi,
hệ thống phụ trợ
◦ Trao đổi kỹ thuật giữa chủ đầu tư, nhà thầu, hoặc các bên liên quan
◦ Tính toán cân bằng vật chất, kiểm toán vật liệu, kiểm toán chất
thải. 19/04/2023
SƠ ĐỒ LƯU TRÌNH CÔNG NGHỆ (PFD)
◦ Nguyên tắc đọc bản vẽ PFD :
◦ Đối với 2 dòng công nghệ chính cắt qua nhau
◦ Dòng đi ngang nét liền, dòng đứng bị cắt qua

◦ Đối với 1 dòng công nghệ chính cắt qua một dòng công nghệ phụ
◦ Giữ nguyên dòng chính, dòng phụ bị cắt qua

◦ Dòng tín hiệu được ký hiệu bằng nét đứt

19/04/2023
19/04/2023
19/04/2023
19/04/2023
19/04/2023
19/04/2023
 BẢN VẼ QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ/
HỆ THỐNG ĐƯỜNG ỐNG VÀ THIẾT BỊ(P&ID)
◦ Có 2 cách lý giải tên của loại hình bản vẽ này: “Process and
Instrumentation Diagram” và “Piping and Instrumentation
Diagram”, thông thường chữ P sẽ viết tắt cho Piping, khi đó bản vẽ
có chứa thông tin về thiết bị, tín hiệu được sử dụng vào mục đích
điều khiển hệ thống Piping.
◦ Bản vẽ này thể hiện thông tin cơ bản quy trình công nghệ hoặc hệ
thống đường ống và sơ đồ của hệ thống thiết bị, hệ thống đo lường –
điều khiển.
◦ Bản vẽ giúp người kỹ sư có cái nhìn tổng quát về hệ thống, chi tiết
thông tin về công nghệ, hệ thống đường ống và hệ thống điều khiển.
19/04/2023
 BẢN VẼ QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ/
HỆ THỐNG ĐƯỜNG ỐNG VÀ THIẾT BỊ(P&ID)
◦ P&ID mang đặc điểm gần giống PFD nhưng đầy đủ và chi tiết hơn,
các thông tin của thiết bị cũng thể hiện rõ hơn, đối với đường ống,
P&ID thể hiện rõ tên đường ống, loại chất mang trong ống, lưu trình
của ống, kích thước, đường kính, các van, hệ thống điều khiển, thậm
chí kích thước fitting, các vật tư tiêu hao của hệ thống …

19/04/2023
 BẢN VẼ QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ/
HỆ THỐNG ĐƯỜNG ỐNG VÀ THIẾT BỊ(P&ID)
◦ P&ID cung cấp các thông tin tối thiểu sau cho kỹ sư:
◦ Tên bản vẽ, tên hệ thống công nghệ, tên hệ thống đường ống
◦ Tên, số hiệu, bố trí các thiết bị chính
◦ Tên, số hiệu, bố trí, các van: van bi, van cầu, van bướm, van cửa, van điện từ
…
◦ Tên, số hiệu, bố trí các thiết bị đo lường: PT/PG, TT/TG, FT, AT, MT…
◦ Hệ thống đường ống: Tên, kích thước, đường kính, vật liệu, chiều dày, kiểu
kết nối, hướng đi, vật chất lưu trong ống …
◦ Phương thức trình bày P&ID:
◦ Trang bìa: tên công trình, tên nhà thầu, vị trí …
◦ Trang mục lục: danh mục các bản vẽ (theo khu vực, dây chuyền, xưởng …)
19/04/2023
 BẢN VẼ QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ/
HỆ THỐNG ĐƯỜNG ỐNG VÀ THIẾT BỊ(P&ID)
◦ Phương thức trình bày P&ID:
◦ Trang ký hiệu, bảng viết tắt: các ký hiệu thiết bị và từ ngữ viết tắt trong
bản vẽ
◦ Tiếp theo là các bản vẽ
◦ Trang cuối liệt kê kích thước và vật liệu các chi tiết trong bản vẽ
◦ Nguyên tắc đọc bản vẽ P&ID:
◦ Đọc từ trang đầu tiên
◦ Đọc từ phải sang trái (từ khung tên tới bản vẽ) và từ trên xuống dưới
◦ Đọc các thiết bị chính trước, đường ống và thiết bị phụ sau
◦ Phân biệt dòng vật liệu lỏng – khí, nhiên liệu, nguyên liệu, sản phẩm
◦ Dòng tín hiệu, dòng điện thường được ký hiệu bằng nét đứt 19/04/2023
19/04/2023
QUY TẮC ĐẶT TÊN LINE THEO HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN ISA

19/04/2023
KÝ HIỆU ĐƯỜNG ỐNG THEO HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN ISA

19/04/2023
19/04/2023
CÁC TỪ VIẾT TẮT THEO HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN ISA

19/04/2023
KÝ HIỆU THIẾT BỊ THEO HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN ISA

19/04/2023
KÝ HIỆU VAN THEO HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN ISA

19/04/2023
TÊN VIẾT TẮT THIẾT BỊ THEO HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN ISA

19/04/2023
TÊN VIẾT TẮT THIẾT BỊ THEO HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN ISA

19/04/2023
TÊN VIẾT TẮT THIẾT BỊ THEO HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN ISA

19/04/2023
CÁC CẤP ĐỘ ÁP SUẤT CỦA ĐƯỜNG ỐNG
THEO HỆ THỐNG TIÊU CHUẨN ANSI

19/04/2023
 CHU TRÌNH ĐÀO TẠO NỘI BỘ

XÂY DỰNG CHƯƠNG TRÌNH TỔ CHỨC ĐÀO TẬP TRỰC KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ KHÁCH
VÀ THỐNG KÊ NHU CẦU TIẾP/TRỰC TUYẾN. QUAN SAU ĐÀO TẠO.
CHÂN THÀNH
CẢM ƠN
Q&A
HỎI VÀ ĐÁP
19/04/2023