Dulaang Filipino

Saturday(8:00 AM- 11:00 AM)

Prof. MYRNA S. PERALTA, ED.D

REPORT
(MARCH 18, 2023)
Ni: Arabella Ramos
Mga Dulang Pansilid
Aralan
ni: Arabella Ramos
 Ano nga ba ang Dulang Pansilid
Aralan(Chamber Theater)?
• Chamber Theater- ay binuksan noon Disyembre 1,1998 upang ipagdiwang ang 275
anibersaryo ni Ekaterinburg.
• May elemento ng dula at elemento ng salaysay.
• Isang dramatikong pagtatanghal na isang uri ng panitikan sa pamamagitan ng
diyalogo o script.
• Sa dulang pasalaysay ay minimal lamang ang tauhan at ang paggamit ng stage props.
• Ito ay isang paraan o imahinasyon ng pagtakas ng mga tao mula sa reyalidad papunta
sa mundo ng pantasya.
 Mga sangkap sa Chamber Theater:
Paksa
Temang nakapaloob
sa iskrip

Iskrip/Dayalogo Tagapagsalaysay Aktor/Aktres

Ito ay tumutukoy sa Taong inatasan na magbasa Mga taong gumaganap sa
binabasa ng mga aktres o sa linya ng bawat Chamber Theater.
actor na kalahok sa sitwasyon o pangyayari sa Nagbabasa lamang sa
Chamber Theater. isinasagawang pagbasa. inihandang iskrip.
 Kabutihan ng paggamit ng
mga Dulang Pansilid
Aralan

1.Hindi kailangan imemorya ang bawat linya.

2.Hindi na kinakailangan ng maraming props at
costumes.
3.Maaring isagawa kahit sa mga simpleng silid-
aralan lamang.
4. Ito ay isang mabisang paraan upang mahasa ang
aspetong pananalita at pagbasa ng isang
indibidwal.
Mga dapat taglayin ng isang mambabasa:

Tamang
Magandang Tinig Ekspresyon ng Tiwala sa sarili
mukha
 Dulang adaptasyon/Dulang Halaw
• Ito ay itinuturing na pinakamalayang anyo ng pagsasalin dahil may mga
pagkakataon na malayo na ito sa orihinal. Kadalasang ginagamit ito sa
salin ng dula at tula, na kung minsan ay halos tono na lamang o
pangkalahatang mensahe ang nalipat sa salin. Sa paraang ito, tila
isinasantabi ng tagasalin ang orihinal. Ginamit lamang niya ang orihinal
bilang simulain at mula roon ay papalaot upang makabuo ng ng bagong
akda.
 Mga paraan ng Pagsasalin
• Salinsalita-bawat-salita (Word-for-word translation sa salitang Ingles)
Halimbawa:
Orihinal: “Each citizen must aim at personal perfection and social justice through education.”
Salin: “Bawat mamamayan dapat layunin sa personal kaganapan at panlipunan karunungan sa pamamagitan ng
edukasyon.”

• Literal- nagiging masalita ito at mas nagiging mahaba ang pahayag.

Halimbawa:
Orihinal: “Father bought pedro a new car”
Salin: “Ang tatay ay ibinili si pedro ng isang bagong kotse.”
• Adaptasyon- madalas gamitin sa dula at tula na madalas ay malayo na sa orihinal
Halimbawa:
Orihinal: “Celestial king who mortal from dost keep, keep would rather than be sovereign be shepherd of
thy sheep?”

Salin: “Oh hari ng sangkalangitan, nagkakatawang tao’t sa lupa’y tumahan hindi mo ba ibig na haring
matanghal kundi pastol naming na kawan mong mahal?”

• Malaya- gaya ng nasa taguri nito malaya ito at walang kontrol at parang hindi na isang salin.
Halimbawa;
Orihinal: “For the last twenty years since he burrowed into this one-room apartment near Baclaran church,
Francisco Buda often strolled to the seawall and down the stone breakwater which stretched from a sandy
bar into the murky and oil-tinted bay.”

Salin: “Mayroon ng dalawampung taon siyang tumira sa isang apartment sa simbahan ng baclaran. Si
Francisco Buda ay mahilig maglibang sa breakwater na mabuhangin at malangis.”

• Matapat- sinisikap na makagawa ng eksakto o katulad na kahulugang kontekstuwal ng orihinal

• Idyomatikong salin- mensahe, diwa o kahulugan ng orihinal na teksto ang isinasalin. Hindi nakatali sa anyo,
ayos at estruktura ng isinasalin.
Halimbawaa;
Orihinal; “Still wet behind the ears”
Salin: “May gatas kapa sa labi”

• Saling semantiko- Sa paraang ito pinagtutuunan ng pansin ang aesthetic value gaya ng maganda at natural na
tunog.
Halimbawa;
Orihinal: “O Divine master, grant that I may not so much seek to be understood as to understand: to be loved as to
love;”
Salin: “O bathalang panginoon itulot mong naisin ko pa ang umaliw kaysa aliwin umunawa kaysa unawain;
magmahal kesa mahalin”

• Komunikasyong Salin- Isinasalin ang eksaktong kontekstwal na kahulugan ng orihinal sa katanggap-tanggap

at madaling unawain.
Halimbawa;
Orihinal: “All things bright and beautiful, all creatures great and small, all things wise and wonderful, the Lord
God made them all.
Salin: “Ang lahat ng bagay, maganda’t makinang. Lahat ng nilikhang dakila’t hamak man. May angking talino at
dapat hangaan, Lahat nilikha ng poong may kapal.”
 Dula-Tula

Ang tulang dula o tulang pantanghalan ay ang dramang sinusulat bilang

isang bersyo para wikain. At ang dula ay isinasagawa sa tanghalan kaya
ito ay tinawag na dulang pantanghalan.

Ang uring ito ng tula ay hindi lamang sumasaklaw sa moro-moro o

kemedya, tibag, panuluyan,sarsuwela, senakulo, kundi gayon din sa mag-
isangsalaysay (monologo o monologue), lirikong dula, tulang dulang
katatawanan,tulang dulang kalunos-lunos, melodramang dula at dulang
parsa.
 Melodrama Trahedya
Ang dulang ito ay nagwawakas sa Ang dulang ito ay nauuwi sa
kasiya-siya sa mabuting tauhan pagkatalo o pagkamatay ng
ngunit ang uring ito ay may bida o pangunahing tauhan.
malulungkot na sangkap, kung Isang halimbawa nito ang “Ang
minsan ay masasakit na pananalita at
damdamin.
trahedya sa Balay ni Kadil”
Ilang halimbawa
ng Dulang
Pantanghalan Saynete
Parsa Ito ay dulang tungkol sa lugar
Ang parsa ay mga magkakabit- kung saan nagsimula ang kwento
kabit o magkakadugtong- ng pangunahing tauhan at sa pag
dugtong ng mga pangyayari sa uugali ng tao tulad ng pagiging
isang dulang nakakatawa. mabait, masiyahin at
maalalahanin.
MELODRAMA TRAHEDYA
PARSA SAYNETE
 SABAYANG BIGKAS

Ang sabayang bigkas o pagbigkas

ay pagsasanib tinig ng mga kalahok
o ng isang grupo upang mas
maihatid pa ang isang akda na may
lakas, pwersa at tunogo emosyon na
pakikinggan ng mga manunuod.
Dahil sa sabayang bigkas ay mas
nabibigyang buhay ang mga akda
dahil sa interpretasyon ng isang
grupo na magkakasabay basahin
ito.
 Mga kasanayang malilinang sa pagsali sa
Sabayang Pagbigkas
1. Ito ay mabisang pamaraan ng pagkatuto ng wika.
2. Mabisa itong pamaraan sa paglinang at isang panghikayat sa pagkakaroon ng kabatiran at
lugod sa pagpapaunlad ng panitikan.
3. Ito ay isang pangunahing pagsasanay sa pagtatalumpati, pagbigkas nang isahan o
pagpapakahulugan at pag-arte sa tanghalan.
4. Naglalaan ito ng malawak na kakayahan sa pagkalugod sa sining.
5. Nakatutulong ito sa ikapagtatamo ng pang-unawa sa lipunan bunga ng isang gawaing
pangkatan, pakikiisa at pakikibagay.
6. Isang panimulang kasanayan sa mahusay at mabisang paraan ng pakikipagtalastasan.
Apat na anyo ng Sabayang
Pagbigkas
Ang pagbabasa
Ang sabayang-
nang may
pagbigkas na
madamdaming
walang kilos
pagpapakahulugan
Ang sabayang-
pagbigkas na may Ang madulang
maliit na angkop na sabayang pagbigkas
kilos o Tula-Dula.
 Dramatic Monolugue

• •Ito ay isang pormulong patula kung saan ang isang solong tauhan, na nakikipag
usap sa isang tahimik na tagasuri sa isang kritikal na sandali, nagpapakita ng
kanyang sariili at ng dramatikong sitwasyon.

• Ang dramatikong monologo ay anumang talumpati na may ilang tagal na

ipinatungkol ng isang karakter sa pangalawang tao. Ang Soliloquy ay isang uri ng
monologo kung saan ang isang karakter ay direktang nakikipag usap sa isang
madla o nagsasalita ng kaniyang mga saloobin ng malakas habang nag iisa o
habang ang ibang mga actor ay tahimik.
 Bakit tinawag itong Dramatic
Monologue?

• Ang dramatikong monologo ay tumutukoy sa isang uri ng tula.

Ang mga tulang ito ay dramatiko sa diwa na mayroon silang
kalidad sa teatro.
 Sino ang Ama ng Dramatikong
Monologo?
• Si Robert Browning ay isang napaka matagumpay na homegrown na
manunulat. Ang unang akda ni Browning ay naipublish noong siya ay
dalawampu’t isang taong gulang (21).

• Halimbawa:
• “Aking huling Dukesa”
 Tatlong kategorya ng Dramatic
Monologue
• Romantic Monologue
Kung saan nagsasalita ang isang tauhan tungkol da romantikong relasyon,
alinman sa nakaraan, kasalukuyan o ninanais ay tinatawag ding isang
romantikong monologo.
• Conversational Monologue
Ang dramatikong monologo na ipinakita ng nagsasalita na para bang bahagi
ito ng isang pag uusap.
• Philosophical Monologue
Kung saan isinalarawan ng tauhan ang kanilang personal na pilosopiya o
teorya sa mundo.
 Readers Theater
• Ang readers theater ay isang dramatikong pagtatanghal ng isang uri ng
panitikan sa pamamagitan ng dayalogo o skrip
.
• Isang paraan ng imahinasyon ng pagtakas ng mga tao mula sa reyalidad
papunta sa mundo ng pantasya.
 Mga sangkap ng Readers Theater

Iskrip/Dayalogo Paksa Aktor/Aktres

Kabutihan ng Paggamit ng Readers Theater

1. Hindi kailangan imemorya ang bawat linya dahil ito ay binabasa lamang.
2. Hindi kinakailanagn ng mga “props” at “costume”
3. Maaaring isagawa sa mga simpleng silid aralan lamang.
4. Ito ay mabisang paraan upang mahasa ang aspetong pananalita at
pagbasa ng mga bata.
Maraming Salamat!!!