მეხსიერება

-პრეზენტაციის ავტორები-
ნანა ბერიძე
ნიკოლოზ მანუკოვი
მეხსიერება
მეხსიერება არის ადამიანის ტვინის ფუნქცია, რომელიც საშუალებას
აძლევს ადამიანს შეიძინოს, შეინახოს და მიიღოს ინფორმაცია
სხვადასხვა სახის ცოდნის, უნარებისა და წარსული გამოცდილების
შესახებ. ეს ფსიქოლოგიაში ადამიანის ერთ-ერთი ყველაზე შესწავლილი
ფუნქციაა.
 ჰერმან ებინგჰაუსი
“მასალა სწრაფად გვავიწყდება, თუ ის არ არის გააზრებული და
მიმართებაში მოყვანილი სხვა მასალასთან, ხოლო შემდეგ განმეორებით
არ არის განმტკიცებული’’
 მეხსიერების ტიპები

ექსპლიციტური მეხსიერება იმპლიციტური მეხსიერება

ცნობიერი ძალისხმევა კოდირებისა და აღდგენის

მეხსიერებიდან ინფორმაციის პროცესების გაუცნობიერებლად
აღდგენისა. ინფორმაციის დახსომება და
აღდგენა.
დეკლარაციული მეხსიერება
მიმართულია ფაქტებისა და
მოვლენების დახსომებაზე.

პროცედურული მეხსიერება
მიმართულია იმაზე,თუ როგორ
უნდა შესრულდეს
მოქმედება;როგორ,რა გზით უნდა
მოხდეს პერცეპტური, კოგნიტური
და მოტორული ჩვევების შეძენა
და გომოყენება.
 მეხსიერების პროცესები
კოდირება შენახვა აღდგენა

• პროცესი, რომლის • კოდირებული • სენახული

საშუალებითაც ინფორმაციის შეკავება ინფორმაციის
მეხსიერებასი გარკვეული დროის აღდგენა,მეხსიერებიდ
ფორმირდება მანძილზე. ან ამოტანა.
მენტალური
რეპრეზენტაციები.
 სენსორული
მეხსიერება
სენსორული მეხსიერება პასუხისმგებელია გრძნობების მიერ აღქმული
შეგრძნებების რეგისტრაციაზე და აღქმული სტიმულების ზედაპირული
ამოცნობაზე. სენსორული მეხსიერება არის მეხსიერების სისტემა ან
ქვეტიპი, რომელიც თავის მხრივ შედგება ორი სხვა ქვეტიპისგან:

ხატისებური
ექო-მეხსიერება
მეხსიერება
 უილიამ ჯემსი იყო პირველი ფსიქოლოგი,
რომელმაც განასხვავა ერთმანეთისაგან
ხანმოკლე და ხანგრძლივი მეხსიერების
ფორმები. ხანგრძლივი მეხსიერებისაგან
განსხვავებით, ხანმოკლე მეხსიერება
მცირე ხანს გრძელდება და, ძირითადად,
ისეთი ინფორმაციის ან ინფორმაციის
ნაწილების დამახსოვრებასთან არის
ხანმოკლე კავშირში, რომლებიც მცირე ხნით
ნარჩუნდებიან მეხსიერებაში.
მეხსიერება მაგალითად, ტელეფონის ნომრები,
ახალი ფრაზები, სახელები და ა.შ.
კლასიკური განმარტების მიხედვით,
ხანმოკლე მეხსიერება ეს არის პროცესი,
რომელიც უახლოესი გამოცდილების
შენახვასა და ხანგრძლივი
მეხსიერებიდან ინფორმაციის
ამოტანასტან არის დაკავშირებული.
 • მეხსიერების
უნარი,რომელიც
გამოიყენება,როგორც
ისეთი ამოცანების
თანმხლები,როგორიცაა
მუშა მიზეზობრიობა და
მეხსიერება მეტყველება.შედგება
ფონოლოგიური
ყულფის,სივრცით-
ვიზუალური მატრიცისა და
ცენტრალური
აღმასრულებისაგან.

• ინფორმაციის ცალკეულ
წევრთა დაჯგუფების
დაჯგუფება პროცესი მსგავსების ან
სხვა მაორგანიზებელი
პრინციპის საფუძველზე.
 ხანგძლივი მეხსიერება
დამახსოვრების პროცესი, რომელიც უზრუნველყოფს ინფორმაციის
შენახვას და შემდგომში, ამ ინფორმაციის ნებისმიერ დროს აღდგენას .
ხანგრძლივი მეხსიერება ერთგვარი საცავია, რომელშიც თავს იყრის
შეგრძნებებისა და ხანმოკლე მეხსიერებით შემოსული და მიღებული
ნებისმიერი ტიპის გამოცდილება, იქნება ეს ემოცია, ჩვევა , სიტყვები ,
ინფორმაცია, მოვლენა, კატეგორია, მსჯელობა, წესები თუ სხვა.
ხანგრძლივ მეხსიერებაშია თავმოყრილი, აგრეთვე ცოდნა საკუთარი
თავისა და გარესამყაროს შესახებ.
 კონტექსტის
შოკი
მეხსიერება ყველაზე ეფქტურად მაშინ
ახერხებს ინფორმაციის აღდგენას, როდესაც
დამახსოვრების პროცესში არსებული
კონტექსტი აღდგენის პროცესში არსებულ
კონტექსტს ემთხვევა, ხოლო საპირისპირო
შემთხვევებში, როცა კონტექსტები
განსხვავდება, ხშირად ყალიბდება ე.წ.
„კონტექსტის შოკი“, რომელიც ნაცნობი
ადამიანის უცნობ სიტუაციაში ხილვით არის
გამოწვეული.
 მეხსიერება ყველაზე
ეფექტურად მაშინ
მოქმედებს როდესაც
აღდგენის პროცესისი
კონტექსტი კოდირების
კოდირების კონტექსტს ემთხვევა.
სპეციფიკურობა და
აღდგენასტან
შესაბამისობა კოდირების
სპეციფიკურობა
გულისხმობს,რომ
აღდგენილი
ინფორმაციის რაოდენობა
მატულობს თუ დახსომების
და აღდგენის პროცესში
ერტი და იგივე
მიმნიშნელები
მოქმედებენ.
ეფექტები
• მეხსიერებიდან ინფორმაციის
აღდგენის პროცესის მახასიათებელი,
რიგში როცა მწკრივის დასაწყისი და ბოლო
ადგილმდებარეობ წევრების უკეთ მოგონება ხდება,
ის ეფექტი
ვიდრე მწკრივის შუა წევრებისა.

• მწკრივის დასაწყისის ეფექტი

შედეგია ხანგრძლივი
დასაწყისის ეფექტი მეხსიერებიდან მასალის
ამოტანისა.

• მწკრივის დაბოლოების ეფექტისას,

აღდგენის მომენტისთვის სიტყვები
ჯერ კიდევ ხანმოკლე მეხსიერებაში
დაბოლოების იმყოფებიან და უშუალოდ აქედან
ეფექტი ხდება მათი აღდგენა.
მოგონება და ცნობა