G E 11 :

FILIP IN O
SA IB A 'T PAPAN AL I K S
IK
I B A NG
DISIPLINA
INSTRUKTOR: M
ARY KEITH B. G
ONZ A LES
D eskripsyO n ng
K ursO :
Ang FILDIS ay isang praktikal na kursong nagpapalawak at
nagpapalalim sa kasanayan sa malalim at mapanuring
pagbasa, pagsulat at pananaliksik sa wikang Filipino sa iba’t
ibang larangan, sa konteksto ng kontemporaryong sitwasyon
at mga pangangailangan ng bansa at ng mga mamamayang
Pilipino. Nakatuon ang kursong ito sa makrong kasanayang
pagbasa at pagsulat gamit ang ang mga makabuluhang
pananaliksik sa wikang Filipino, bilang lunsaran ng
pagsasagawa ng pananaliksik (mula sa pangangalap ng
datosat pagsulat ng borador ng pananaliksik hanggang sa
publikasyon at/o presentasyon nito) na nakaugat sa mga
suliranin at realidad ng mga komunidad ng mga mamamayan
sa bansa at maging sa komunidad ng mga Pilipino sa iba
pang bansa. Saklaw rin ng kursong ito ang paglinanang sa
kasanayang pagsasalita, particular sa presentasyon ng
pananaliksik sa iba’t ibang porma at venue. Pre-requisite sa
kursong ito ang pagkuha ng Kontekswalisadong
Komunikasyon sa Filipino
 F I L I PI N O B I L AN G M G A B A T A Y A NS
W I K AN G A K AAL AM AN S
PAM B AN S A,W I K A NG B
A
AY AN , AT W I K AN G PAN
PAN AN AL I K S I K
AN AL I K S I K
N A N A K A U G A TS A
PAN GAN GAI L AN GAN
N
G S AM B AY AN AN

PAN T AO N G S I N I
S I Y E N T I PI K O N G
N G TATLO N
PAM AM AR AANS A
G
PAG- AAR AL
PAN GU N AH I N G S AN
S A E PE K T O NG M
IDYA GAY N GK AR U N U N
GAN
 M GA M ETOD O S
A P A G - A A R A LS GAB AY S A PAGB U
A O N G T AL AT AN U N
GAN PAR A S A S
N G ME IPDE YK AT O( M E D
IA) AR B E Y

I B A’ T I B AN G U R L AR AN GAN N
I N G E PE K T O N G PO L I T I K
G M EDIA A
 M GA D U L
OG D ESK R I
L AR AN GAN N
PT I B O ( D E
G TEKNOL
S C R I PT I VE
OHIYA
APPR O AC H E
S)

I B APAN G T E O R Y A S I T W AS Y
N A M AY K ON G PAN
AU GN AY AN SA GW I K A S A H
TEKNOLOHIYA U M AN I D AD E
S
AT AGH AM - PAN
L I PU N AN
 M GA TUN GK UL
K AS AY S AY AN IN N G PAGS
ASALIN SA
AT T U N GK U L I N
PAGS U S U L O N G S A F I L I
G NG PI N O M GA TUN GK UL
PAGS AS AL I IN NG
N S A PAGS U L O N PAGS AS AL I N S A
PAGS U S U L O N G SA FIL
G S A FILIPIN O I PI N O

M GA M U N GK AH I F I L I PI N O BIL
S A PAGT U T U R O
AN G WIK
NG
PI L O S O PI Y A S A F I L I PI A NG PAGT U T U R
N O N A M AAAR IN G O AT
M AGAM IT SA PAN AN AL I K S I K
PAGT U T U R O N G I B APAN
G
KURSO
PR O S E S O , L AY
ON , AT H AL AGA
NG
PAGS AS AL I N
G S I Y E N T I PI
K O AT
TE K N IK AL
Filipino bilang wikang
pambansa, W ika ng
Bayan, at Wi ka ng
Pananaliksik na
Nakaugat sa
Pangangailangan ng
Sambayanan
 K asaysayan
LIPINO ng W i k a
FI
 PIN
Saligang-batas ang
p i n a k a p a n a n a l i g a n g b a ta s n g
b awa t b a n s a .

ILI O
F
Ito ang nagdidikta ng m g a
p r i n si p y o a t p o l i si y a n g k a i l a n g a n
p a ra sa i s a n g l i p u n a n g k a i g a -
igayang panahanan n i n u m a n .
Kinapapalooban nitongng
mahahalagang probisyong
sa n l i g a n n g m g a b a g a y a t k i l o s n a
d a p a t n a i g a w i p a ra sa i s a n g
mapayapang pamayanan.
 IN
K i n a k a t a w a n n i t o a n g k u l t u r a at

IP O
k a b i h a sn a n n a m i n a n a n a ti n sa m g a

IL
n i n u n o at p a t u l o y n a t i n g i sa sa l in sa
a t i n g m g a a n a k at sa s u s u n o d p a n g

F
sanlahi.
I to a n g w i k a n g m a g i g i n g k a k a m p i
n a t i n sa a t i n g m g a p a k i k i b a k a sa
u s a p i n n g i s t a n d a r d i s a s y o n at
internalisasyon.
Wikang Filipino ang pambansang
w i k a n g P i l i p i n a s . ( A r t i k u l o X I V,
S e k s y o n 6 n g S a l i g a n g B a t a s 1987).
K i n i k i l a l a r i n i to n g w i k a n g o p i sy a l n g
bansa kasama ng Ingles.
 PINO
I t o a y n a k a b a t a y sa Ta g a l o g , i s a n g

LI
A u str o n e si a n , r e h i y u n a l n a w i k a n a

I
sin a sa l it a sa m a l a k i n g b a h a g i n g

F
kapuluan.
· K a s a m a a n g Ta g a l o g sa i s a n d a a n at
w a l u m p o ’t l i m a n g w i k a i n sa P i l i p i n a s
n a t i n u k o y sa E t n o l o g o .
A y o n sa K o m i s y o n sa W i k a n g
F i l i p i n o o K W F , a n g Ta g a l o g a y
isang katutubo dayalekto na
g i n a g a m i t sa M e t r o M a n i l a , a n g
N a ti o n a lC a p i ta l R e g i o n , a t i b a p a n g
s e n t r o n g u r b a n i d a d sa a r c h i p e l a g o .
 IN
I ti nutu ring na isang p luc entric na wika

IP O
( m a g k a k a m a g - a n a k n a wika) a n g F i l i p i n o

L
s a p a g k a t h i g i t i t o n g p i n a g y a y a m a n at

I
p inauunlad ng iba pa ng umiiral na m g a

F
w i k a sa P i l i p i n a s b a ta y n a r i n sa m a n d a to
n g S a l i g a n g B a t a s n a n g 1987 ( ang
m o n o c e n t r i c ay w i ka n a m a y i i s a n g
i s t a n d a r d i s a d o n g b e r s y o n k a t u l a d n g sa
m g a R u s o at H a p o n . ) .
Kilala ang Pilipinas bilang isang
m u l ti l i n g u a l n a e sta d o n a a m y i sa n d a a n
a t d a l a w a m p u t (120) h a n g g a n g i s a n d a a n
at w a l u m p o ’ t p i t o (187) n a m a w i k a n a
s i na sa li t a n g i b a’t i b a n g e t n o l i n g w i s t i k o n g
m g a pangkat.
 IN
W a l o n g k o m o n o k a r a n i w a n g w i k a sa

IP O
l a h a t n g e t n o l i n g u i s t i c n a p a n g k a t sa

L
P i l i p i n a s n a n g d u m a ti n g a n g m g a K a sti l a

I
sa P i l i p i n a s l a b i n g - a n i m (16th) n a

F
da nt a o n na ang nakaraan.
A n g ap at n a p an g u n ah in g m g a
w i k a sa P i l i p i n a s ay m a g k a k a l a p i t o
m a g k a k a m a g - a n a k at m a d a l i n g
matutunan ng m ga Pilipino, ang
k a ra m i h a n n g m g a nagsasalita ay
g u m a g a m i t n g d a l awa o h i g i t p a n g
r e h i y u n a l n a m g a w i ka .
A n g se n tr o o c a p i ta l n g P i li p i n a s n g m g a
E s p a n y o l sa M a y n i l a n a ki l a l a b i l a n g
r e h i y o n n g m g a n a g s a s a l i t a n g Ta g a l o g .
 V O cabulari O
de la Lengua
T agala
ISINULAT NG ISANG
FRANCISCANO NA SI
ANG UNANG PEDRO DE SAN INILATHALA
DIKSY UNA RY O N BUENAVENTURA. N O O N G 1613 NI
G TAGALOG NA THOMAS PINPIN,
INILATHALA. KILALANG “AMA
NG PALIMBAGANG
PILIPINO”.
ESPANYOL N a g i n g opisyal na wika n g
p am ah alaan n o o n g p an ah o n n g
E s p a n y a sa P i l i p i n a s .
SALIGANG-BATAS NG BIAK
NA BATO NANG 1987
Gawing opisyal na wika ng
rebolusyon ang Tagalog.

ISABELO ARTACHO AT
FELIX
“TA GA LOGANG MA G
IGING OPISYA L NA W
IKA NG
REPUBLIKA ”. ----
A RTIKULO
V III
SALIGANG-BATAS 1935
Kongreso na gumawa ng mga
hakbang upang paunlarin at
pagtibayin ang isang wikang
pambansa na nakabatay sa isa sa
mga umiiral na katutubong wika.

INGLES AT KASTILA
Mananatiling opisyal na wika
hanggang hindi nagtatadhana ng
iba ang batas.
SALIGANG-BATAS 1935

T AN GI N G AN G PAGB I B I
G A Y N G K A P A N G Y A R I H A NS A
K ON GR ESO
NA GU M AW A N G M
GA
H AK B AN GI N U PAN G M
APAU N L AD AT M APAGT I B AY
AN G
PAN GK AL AH AT AN G PAM B AN S
AN G W IK A N A M AY PAGS AS
AAL AN G-
AL AN GS A I S A S A M
GA K ATU TU B ON G W I
K A AN G
M AK I K I T A S A PAGB U S I
S IN G P R O B I S Y O N G
Batikang mahistrado Ang
nagsatitik ng batas
Komonwelt Blg. 184.
Sa papamagitan nito ay
NOrbertO
naitatag ang Surian ng R Omualde
Wikang Pambansa na may
tungkulin na pag-aaralam ang
z
mga diyalekto
sapangkalahatan upang
mapaunlad at mapagtibay
ang pambansang wika ayon sa
isa sa mga umiiral na wika.
 MGA K A S A P I S A PAGPILI
BILANG B ATAYA N :

SANTIAGO A. FILEMON SOTTO CASIMIRO F. FELIX S. SALAS

FONACIER PERFECTO RODRIGUEZ
Ilokano Sebwano Bikol Panay
MGA K A S A P I S A PAGPILI
BILANG B ATAYA N :

HADJI BUTU CECILIO LOPEZ

Moro Tagalog
 KAUTUSANG
TAGAPAGPAGANAP BILANG
134, S. 1937 (EXECUTIVE
ORDER NO. 134, S. 137)
NA GLA BA S NG RESOL
USYON ANG
INSTITUTE OF NA TIONA L
LA NGUA GE (SURIA N NG WIK
ANG PAMBANSA)
NOONG IKA-09 NG NO
BYEMBRE NA IMINUNGKAH
I ANG TA GA LOG NA
MAGING BA TA YA N NG PA
MBA NSA NG WIKA . NOONG IK
A-30 NG
DISYEMBRE.

SI DATING PA NG
ULONG MA NUEL
 Batayan ng Wikang Espanyol ang wika
noong 1896 na

Pambansa Batay sa mga Rebolusyon at ng

Katipunan, subalit
ang rebolusyon ay
Salik pinamumunuan ng
mga tao na Tagalog
ang ginagamit na
wika

Sa tradisyon ng Tagalog ang

Marami ang literatura, ito ang karaniwang wika na
nagsasalita ng pinakamayamang ginagamit sa
Hindi ito nahahati katutubong wika sa Maynila, ang sentro
Tagalog at ito ang sa maliit na mga Pilipinas,
pinakanauunawaa n pinakamaunlad at
ng kalakalan sa
wika na di tulad Pilipinas noong
sa lahat ng Rehiyon ng Bisaya at
ekstensibo. Maraming
sa Pilipinas. aklat ang nakasulat sa panahon ng Kastila
Bikol; Tagalog na Tradisyon. at Amerikano
 BATAS KOMONWELT BLG.
570. (IKA-07 NG HUNYO
1940)

Panahon ng pananakop ng
mga Hapon sa Pilipinas
Kumikilala sa Pambansang Wika
Filipino bilang isa sa mga
opisyal na wika ng Pilipinas sa
pagsapit ng ika-4 ng Hulyo
1946.
 KOMISYONG
TAGAPAGPAGANAP NG
PILIPINAS (PHILIPPINE TAFT
COMMISSION)
Ipinahayag noong 1942.
Ordinansa Militar Bilang 13 na
siyang nagtatakda sa Nihonggo
at Tagalog bilang mga opisyal
na wika sa buong kapuluan.
Kasabay ng pag-alis ng mga
Hapon sa Pilipinas ay ang
pagsasawalang-bisa ng
ordinansang nabanggit.
1. Si Lope K. Sa nt os, isang
abogado, kritiko, lider obrero ay
nanguna sa maraming palihang Nagk arOOn ng
pangwika. Siya ay naging maraming inisyatibO
punong-tagapangasiwa ng Surian ng ang mga
Wikang Pambansa noong 1941 tagapagsulOng ng
hanggang 1946. Si Lope K. Santos W ik ang
na kilala sa palayaw na Mang Pambansang Filipino:
Openg ay pinarangalan bilang
Paham ng Wika, Ama ng Balarilang
Pilipino, at Haligi ng Panitikang
Pilipino.
2. Paglalaan ng ilang seksyon ng
mga pahayagang pampaaralan
para sa wikang pambansa. Nagk arOOn ng
Inaasahan na ng inisyatibong ito
maraming inisyatibO
ang mga
ang mga magiging daan upang tagapagsulOng ng
higit na magkaroon ng kasanayan W ik ang
ang mga mag-aaral sa paggamit ng Pambansang Filipino:
wikang Filipino.
3. Ang diksyunaryong tagalog ay
pinasimulan sa panahon ng
panunungkulan ni Julian Cruz
Balmaceda
4. Si Cirio H. Panganiban ang
nanguna sa paglikha ng mga
talasalitaan sa mga Nagk arOOn ng
espesyalisadong larangan
maraming inisyatibO
ang mga
katulad ng batas at aritmetika. tagapagsulOng ng
5. Ang Lupang Hinirang na W ik ang
orihinal na nakasulat sa Espanyol, Pambansang Filipino:
Patria Adorada, ay makailang
ulit na isinalin sa Filipino bago
naging opisyal noong 1956.
6. Ang pagbigkas ng Panatang
Makabayan ay ipinag-utos sa
lahat ng pribado at pampublikong Nagk arOOn ng
institusyong pang-akademiko sa bias
maraming inisyatibO
ang mga
ng RA 1265 at ng tagapagsulOng ng
Kautusang Tagapagpaganap W ik ang
Bilang 08. Nagkaroon ng Pambansang Filipino:
rebisyon ang Panata (1956) sa
inisyatibo ng dating Kalihim ng
Edukasyon na si Raul Roco.
7. Malaki ang Papel na ginagampanan ng
Linggo ng Wika upang maipakita ng
bawat mamamayan ang kanilang Nagk arOOn ng
pagtataguyod sa wikang Filipino bilang maraming inisyatibO
Wikang Pambansa. Ang Linggo ng Wika ang mga
ay unang idineklara ni dating Pangulong tagapagsulOng ng
Sergio Osmena. Alinsunod sa W ik ang
Proklamasyon Bilang 35, ang Linggo Pambansang Filipino:
ng Wika aydapat gunitain tuwing ika-27
ng Marso hanggang
ika-02 ng Abril bilang pagpapahalaga sa
kaarawan ng kinikilalang tanyag na
Pilipinong makata na si Francisco
Balagtas.
PROKLAMASYON BILANG
1896 (1954)

Iniusog ni Pangulong Ramon

Magsaysay ang selebrasyon
ng Linggo ng Wika sa ika-13
hanggang ika-19 ng Agosto
upang maisama ito sa mga
gawain sa paaralan.
Paggunita sa kaarawan ng
Aman ng Wikang Pambansa
na si Pangulong Manuel L.
Quezon.
PROKLAMASYON BILANG
19
Pinagtibay ni Pangulong
Corazon Aquino and
selebrasyon ng Linggo ng
Wika sa Agosto 13-19.
PROKLAMASYON 1041
(1997)
Higit pang pinalawig ang
selebrasyon na idineklara ni
Pangulong Fidel V. Ramos
·wikang Filipino ay
magaganap sa buong buwan ng
Agosto.
8. Si Cecilio Lopez, ang
pinakaunang linggwistang Pilipino
ay nagtampok ng linggwistikang Nagk arOOn ng
pag-aaral sa wikang pambansa at maraming inisyatibO
mga katutubong wika sa Pilipinas. ang mga
9. Sa termino ni Jose Villa tagapagsulOng ng
Panganiban ay nagsagawa naman
W ik ang
Pambansang Filipino:
ng iba’t ibang palihan sa
korespondensiya opisyal sa wikang
pambansa. Nakapaglathala ng
Diksyunaryo na Ingles-Tagalog at
pagkatapos nito ay ang
Diksyunaryong Tesawro.
10. Noong ika-13 ng Agosto, 1959
ay nagpalabas ng Kautusang
Pangkagawaran Bilang 7 Nagk arOOn ng
ang kalihim ng Kagawaran ng maraming inisyatibO
Edukasyon at Kultura na si Jose ang mga
E. tagapagsulOng ng
Romero ng Tanggapan ng W ik ang
edukasyon na tatawaging “Pilipino” PI N
Pambansang Filipino:
I
ang wikang pambansa upang L

O
PI
maihiwalay nito sa mga Tagalog".

TA G A L O G
MARAMING
SALAMAT
SA
PAKIKINIG
 Pagsasanay
 1/8 index card na may
picture TAKDANG
Isulat ang mga sumusunod:
 Pangalan
ARALIN
 Year/Block IPI N
L

O
 Tirahan

PI
 Numero ng
Cellphone TA G A L O G