ANG BAYBAYING

FILIPINO
MARELYN IBANEZ AND SONY EMMANUEL CABIGUEN
Mga Titik at Dating
Pagsulat
Alibata
Isang uri ng palaybaybayang hatid na atin ng mga Malayo
at Polinesyo. Sinasabing ang Alibata ay may impluwensya
ng palatitikang Sanskrito na lumaganap sa India at sa iba
pang mga lugar sa Europa at sa Asya.
Ang Alibata ay binubuo ng labimpitong titik: 3
patinig at 14 na katinig:
Abecedario
Tinuruan ang ating ninunong mga Pilipino na sumulat sa
pamamagitan ng palatitikang Romano upang mabisa
nilang mapalaganap ang Doctrina Christiana. Ang mga
titik Romano gaya ng alam na natin, ay iba sa mga
simbolong ginagamit sa pagsulat sa wikang Hapon o sa
wikang Intsik.
A /a/ B /be/ C /se/ CH /se-atse/ D /de/

E /e/ F /efe/ G /he/ H /atse/ I /i/

J /hota/ K /ke/ L /ete/ LL /elye/ M /eme/

N /ene/ N /enye/ O /o/ P /pe/ Q /ku/

R /ere/ RR /doble S /ese/ T /te/ U /u/

ere/

V /ve/ W /double u/ X /ekis/ Y /ye/ Z /zeta/

Ang Alpabetong Ingles
Nang matapos ang pananakop ng mga Kastila noong
1898, humalili naman ang mga Amerikano. Dahil sa ang
pinakamahalagang pokus ng pamahalaang Amerikano ay
edukasyon ng mga Pilipino, naging sapilitan ang pag-
aaral ng wikang Ingles. Itinuro ng mga gurong
Thomasites ang alpabetong Ingles na may 26 na titik,
tulad ng mga sumusunod:
A B C D E

F G H I J

K L M N O

P Q R S T

U V W X Y

Z
Abakada
Noong panahon ng Pangulong Manuel L. Quezon ay
binigyan-diin niya ang kahalagahan ng pagkakaroon ng
isang wikang pambansa. Kayat nang sulatin ang
Konstitusyon ng 1935, sinikap niyang magkaroon ito ng
probisyon tungkol sa pagbuo ng isang wikang pambansa.
Alfabetong Filipino
Ang alfabetong Filipino ay binubuo ng 28 letra. Ang
tawag sa mga letra ay ayon sa bigkas-Ingles ng mga
Pilipino maliban sa ñ (enye) na tawag-Kastila. Ang
walong (8) letra na dagdag ay galing sa mga umiiral na
wika ng Pilipinas at sa mga iba pang wika.
A /ey/ B /bi/ C /si/ D /di/ E /i/

F /ef/ G /ji/ H /eych/ I /ay/ J /jey/

K /key/ L /el/ M /em/ N /en/ N /enye/

NG /enji/ O /o/ P /pi/ Q /kyu/ R /ar/

S /es/ T /ti/ U /yu/ V /vi/ W /dobolyu/

X /eks/ Y /way/ Z /zi/

Ang mga Pang angkop
Pang-angkop
Ay mga katagang idinudugtong sa pagitan ng dalawang
salita upang maging kaaya-aya ang pagbigkas ng mga ito
at magkaroon ng ugnayang panggramatika.
• Ang pang-angkop ay mayroon ding tatlong uri ng pang-
angkop at ito ay ang mga
• Pang-angkop na "NA"- nag-uugnay sa dalawang salita kung saan
ang naunang salita ay nagtatapos sa mga katinig o consonant
maliban sa titik N.
1.Halimbawa:
Tumalon si Anna sa malalim na bangin dahil sa kilig.
2.Mataas na tao ang aking katabi.
3.Feel na feel ni Elsa ang kanyang magandang buhok.
• Pang-angkop na "NG"- isinusulat karugtong ng mga salitang
nagtatapos sa patinig o vowel (a.e.i.o.u).
1.Halimbawa:Si Anton ay mayroong malaya-ng isipan.
2.Ang aking kaibigan ay nakatira sa isang malaki-ng bahay.
3.Gusto ni Lucia na buo-ng buo ang pagmamahal ni Gaston sa
kanya.
• Pang-angkop na "G"- ginagamit kung ang salitang durugtungan ay
nagtatapos sa katinig na N.
1.Halimbawa:Masaya si Kesha dahil bumili ang kanyang ina ng
kanyang paboritong candy sa pamilihan-g bayan.
2.Sa pamayanan-g nagkakaisa lahat ay masaya.
3.Gustong- gusto ni Dana na pumunta sa aliwan-g pambata.
Maraming Salamat sa
Pakikinig