Isang makata, nobelista, mamamahayag, lider manggagawa at lingkod publiko, si Lope K.

Santos o
Mang Openg ang kinikilalang “Ama ng Balarila ng wikang Filipino.”

Panahon ng Hapon - Itinuturing ito ng marami na gintong panahon ng maikling kuwento at ng dulang
Tagalog. Ang wikang Ingles na nakuhang maipasok ng mga Amerikano hanggang sa kamalayan ng
mga Pilipino ay ipinagbawal gamitin ng mga Hapones kung kayat ang nagtamasa ng bunga ng
pagbabawal na ito ay ang panitikang Pilipino sa wikang Tagalog.

Mga wikang pinagpipilian upang maging wikang pambansa ng Pilipinas: Cebuano, Tagalog, Ilocano

Komisyong Taft - Ginawang opisyal na wika ang Ingles dahil ito ang wika ng Silangan, wika ng
isang demokratikong institusyon, wika ng kabataang Pilipinong hindi marunong mag-Espanyol

Romanisasyon ng silabaryo ng mga wika - Ito ay isa sa mga pamanang pangwika na iniwan ng
mga Espanyol

Kasunduan sa Paris - Nailipat ang pamamahala ng Pilipinas mula Espanya tungo sa Estados
Unidos

Doctrina Kristiyana - Unang aklat na nailimbag sa bansa

Dating Komisyon sa Wikang Filipino – Surian ng Wikang Pambansa

EBOLUSYON NG ALPABETONG FILIPINO

1. Alibata/Baybayin
* Baybayin – hango sa salitang “baybay” (to spell)
* matandang alpabeto
* binubuo ng labimpitong titik: 3 patinig at 14 na katinig

2. Alpabetong Abecedario
* binubuo ng 29 na letra at hango sa Romanong paraan ng pagbigkas at pagsulat
* Kastila

| Ang mga nakatala ay kinuha sa iba’t ibang sanggunian

3. Lumang Alpabeto (ABAKADA)
* mula kay Lope Santos
* isinakatutubong Alpabetong Latino ng mga wika ng Pilipinas.
* orihinal na alpabeto ng Wikang Pambansa Batay sa Tagalog o Wikang Pambansa
* binubuo ng 20 letra: lima patinig (a, e, i, o, u), labinlima ang katinig (b, k, d, g, h, l, m, n, ng, p,
r, s, t, o, w, y)

4. Alpabetong Pilipino
* binubuo ng 31 na titik
* ang dating abakada na binubuo ng dalawampung (20) titik ay nadagdagan ng labing-isa (11)
pang titik mula sa Abecedario. Ang mga naidagdag na titik ay: c, ch, f, j, ll, ñ, q,rr, v, x, at z.

5. Alpabetong Filipino (1987)

* ang makabagong alpabetong Filipino (o mas kilalá bílang alpabetong Filipino) ay
ang alpabeto ng wikang Filipino, ang pambansang wika ng Pilipinas at isa sa mga opisyal na wika ng
bansa kasáma ang Ingles.
* binubuo ng 28 titik: lima (5) ang patinig at dalawampu’t tatlo (23) naman ang katinig. Ang
paraan ng pagbigkas ay batay sa Ingles.
a, b, c, d, e, f, g, h, i, j, k, l, m, n, ñ, ng, o, p, q, r, s, t, u, v, w, x, y, z

Kastila: Dominikano; Amerikano: Thomasites

Kastila: Rekolekto; Katutubo: Elders
Kastila: Pransiskano; Hapon: Sundalo
Hapon: ABAKADA; Kastila: Abecedario

Thomasites - tawag sa mga sundalong Amerikano sa Pilipinas na unang naging guro ng mga
Pilipino

Henry Jones Ford - nag-ulat na ang mga gobyerno ay gumastos ng milyon-milyon upang isulong
ang wikang Ingles.

Asembleyang Nasyonal - tungkulin nito ang paggawa ng paghahambing at pag-aaral ng talasalitaan

ng mga pangunahing dayalekto.

| Ang mga nakatala ay kinuha sa iba’t ibang sanggunian