‫بسم هللا الرحمن الرحیم‬

‫نکات مهم درس نهم‪:‬‬

‫ایرانی متحد و یکپارچه‬
‫ایران در اواخر قرن نهم‬
‫تشکیل دولت صفوی توسط شاه اسماعیل صفوی‬
 ‫اوضاع سیاسی ایران هنگام به قدرت رسیدن صفویان ‪:‬‬
‫ایران حکومت واحد و قدرتمندی نداشت ‪.‬‬
‫حاکمان نواحی مختلف باهم درجنگ بودند ‪.‬‬
‫در غرب و شمال غرب عثمانی ها به ایران طمع داشتند ‪.‬‬
‫در شمال شرقی ازبک ها به ایران حمله کردند ‪.‬‬
‫در قرن دهم هجری اسماعیل از نوادگان شیخ صفی اردبیلی حکومت صفویه را تاسیس کرد ‪.‬‬

‫اقدامات شاه اسماعیل صفوی ‪:‬‬

‫به کمک قزلباش حکومت محلی در شمال غربی راشکست داد ‪.‬‬
‫پس از تسلط بر تبریزخود راشاه ایران خواند ‪.‬‬
‫پس از تاج گذاری مذهب شیعه را رسمی کرد ‪.‬‬
‫با شکست ازبک ها در خراسان برسراسر ایران مسلط شد ‪.‬‬
 ‫چالدران‬

‫جنگ چالدران ‪:‬‬

‫شاه عثمانی از تشکیل حکومت شیعه مذهب صفوی در ایران ناخشنود بود ‪.‬‬
‫جنگ چالدران میان سپاهیان اسماعیل صفوی و عثمانی ها رخ داد ‪.‬‬
‫در منطقه چالدران در نزدیکی شهرخوی امروزی رخ داد‬
‫عثمانی ها به کمک داشتن سالح های آتشین مانند توپ و تفنگ که سپاه ایران از آن بی‬
‫بهره بود پیروز شدند ‪.‬‬
‫بعداز شاه اسماعیل پسرش تهماسب به سلطنت رسید ‪.‬‬
‫شاه تهماسب‪:‬‬
 ‫اقدامات مهم شاه تهماسب صفوی ‪:‬‬

‫سرو سامان دادن به اوضاع داخلی ایران‬

‫دفع حمالت ازبکان و عثمانی ها‬
‫حکومت صفوی را تثبیت و تحکیم کرد ‪.‬‬
‫پایتخت را از تبریز به قزوین انتقال داد ‪.‬‬
‫ایجاد روابط مسالمت آمیز با کشورهای همسایه‬
‫شاه تهماسب به دلیل اینکه تبریز همواره در معرض هجوم دشمنان بود پایتخت را‬
‫از تبریز به قزوین انتقال داد ‪.‬‬
‫بعد از شاه تهماسب شاه عباس اول به سلطنت رسید ‪.‬‬
‫دیگر شاهان صفوی‬
 ‫اقدامات مهم شاه عباس صفوی ‪:‬‬
‫حکومت صفوی را به اوج قدرت رساند ‪.‬‬
‫ازبک و عثمانی ها را شکست داد ‪.‬‬
‫پایتخت را از قزوین به اصفهان منتقل کرد ‪.‬‬

‫اقدامات شاه عباس برای تقویت حکومت مرکزی ‪:‬‬

‫حکومت والیت ها را از افراد قزلباش گرفت و به غیراز آنها داد ‪.‬‬
‫درکنارسپاه قزلباش سپاه جدیدی از افراد غیر قزلباش تشکیل داد ‪.‬‬
‫با کمک گرفتن از اروپاییان سپاه خود را به توپ و تفنگ مجهز‬
‫کرد ‪.‬‬
‫سقوط صفویه با حملة افغان ها‬
 ‫علل ضعف و سقوط دولت صفوی ‪:‬‬
‫سیاست کشتن و کور کردن شاهزادگان‬
‫سیاست باز داشتن شاهزادگان از حکومت والیت‬
‫اختالف و درگیری میان مقامات کشوری و لشکری‬

‫سلسه مراتب قدرت در دوره صفویه ‪:‬‬

‫شاه‬
‫وزیر بزرگ) اعتماد الدوله (مسئول امور مالی و اداری‬
‫فرماندهان نظامی ‪:‬عالوه بر فرماندهی سپاه معموال حاکم والیت های‬
‫مهم بودند ‪.‬‬
‫نحوة ادارة کشور‬
‫پایان قرون وسطی و شروع استعمار‬
 ‫با تشکیل حکومت صفوی در ایران اروپا وارد قرن جدید شد ‪.‬‬
‫قرن های شانزدهم تا نوزدهم میالدی در اروپا را قرون جدید می‬
‫گویند ‪.‬‬
‫پیشگامان استعمار ‪:‬انگلستان ‪-‬پرتغال اسپانیا ‪-‬فرانسه‬
‫در دوره اسماعیل صفوی جزایر و سواحل جنوبی توسط پرتغالی‬
‫ها اشغال شد ‪.‬‬
‫در دوره شاه عباس اول ایران به کمک انگلیسی ها پرتغالی ها را‬
‫بیرون راندند‪.‬‬
‫پایان‬