Linux-Ubuntu

Punoi: Akim Drasa

Pranoi:Eni Coku
Tools
Btopp++: Është një tool open sourcei shkruar në C++. Jo vetëm që është i shpejtë, por e bën shikimin e
aktiviteteve të sistemit tuaj super informativ falë burimeve të tij të dizajnuara mirëdhe të pajisura mirë.
Musikcube: Musikcube ka një UI që është frymëzuar nga luajtësit e muzikës desktop me funksione të
plota, por, ndryshe nga ata, është pa shpërqendrime të panevojshme. Musikcube filtron sipas artistit,
albumit, zhanreve ose listës së luajtjes; Instaloni aplikacionin, njoftojeni se në cilin dosje (dosje)
ndodhet muzika juaj, më pas lereni te luaj.
Googler: Duke përdorur programin googler CLI, mund të kërkoni ne Google nga command line
Neofetch: Një komandë e vetme është gjithçka që duhet për të parë një mori informacionesh në lidhje
me konfigurimin tuaj të Linux-it, nga cila shpërndarje përdorni në cilin version të kernelit ku jeni, plus
mjedisin e desktopit, menaxherin e dritares, temën, grupin e ikonave dhe një tërësi e më shumë.
etj
Përmbajtja
★ OS
Ubuntu
Përse ubuntu?
Historia
Canonical
Kërkesat e sistemit
★ Repository
Repozitorët kryesor
★ Paketa
Menaxhimi i paketave
★ Komuniteti
Si të bëhesh pjesë e komunitetit?
Ubuntu
Ubuntu është një sistem operativ popullor falas dhe me open source me bazë Linux që
mund ta përdorni në një kompjuter ose virtual private server. Ubuntu është një distro e
Linux që bazohet tek debian. është e përshtatshme për cloud computing,servera,desktops
etj.
Perse duhet të përdorim ubuntu?
Ubuntu është platforma e Linuxit e përdorur më gjerësisht. Arsyet e popullaritetit të
Ubuntu janë:

1. User friendliness
2. Strong security
3. More software options
4. Enhanced privacy
5. Lightweight performance
6. Free of charge.
Historia
Linux u shfaq në vitin 1991 falë përpjekjeve të mëdha të Linus Torvalds i cili zhvilloi
kernelin Linux dhe konsiderohet si babai i Linux-it. Në 2004, Mark Shuttleworth, një
biznesmen në Afrikën e Jugut mblodhi një ekip zhvilluesish Debian me të cilët ata
rimodeluan Debian në një desktop Linux falas dhe të lehtë për t'u përdorur, i njohur si
Ubuntu. Ata më vonë themeluan Canonical për të ofruar mbështetje dhe mirëmbajtje për
Ubuntu.

Versioni i parë i Ubuntu që u lëshua ishte Ubuntu Version 4.10, i koduar "warty warthog".
Kjo ndodhi më 4 mars 2004. Ajo ngjalli një interes masiv global pasi mijëra ekspertë dhe
entuziastë të softuerit falas ju bashkuan Komunitetit të Ubuntu.
Canonical
Canonical Ltd. është një kompani private e softuerit kompjuterik me bazë në Mbretërinë e
Bashkuar e themeluar dhe financuar nga sipërmarrësi afrikano-jugor Mark Shuttleworth
për të tregtuar mbështetjen komerciale dhe shërbimet e lidhura me Ubuntu-në dhe
projektet e lidhura me to. Canonical prodhon Ubuntu, ofron shërbime komerciale për
përdoruesit e Ubuntu dhe punon me prodhuesit e harduerit, shitësit e programeve
kompjuterike dhe partnerët e cloud për të certifikuar Ubuntu.
Kërkesat e sistemit
2 GHz dual-core processor or better.

4 GB system memory.

25 GB of free hard drive space.

Internet access is helpful.

Either a DVD drive or a USB port for the installer media.

Repository
Një repository është në thelb një arkiv softuerësh që e bën të lehtë instalimin e softuerit të
ri në kompjuterin tuaj. Repositorët e bëjnë të lehtë instalimin e softuerit të ri, duke ofruar
gjithashtu një nivel të lartë sigurie, pasi softueri është testuar tërësisht dhe ndërtuar
posaçërisht për çdo version të Ubuntu.
Repozitorët kryesor
4 repositories kryesore janë:
Main - Canonical-supported free and open-source softëare. Ajo që do të gjejmë në këtë depo mbështetet plotësisht
nga zhvilluesit e Ubuntu dhe është vetë Ubuntu (Canonical) që ofron përditësimet e sigurisë derisa të arrijnë në
fund të ciklit të tyre të jetës.

Universe - Community-maintained free and open-source softëare. Universe ofron "FOSS" si main. Dallimi është se
në këtë depo nuk është Ubuntu që garanton përditësime të rregullta të sigurisë, por është komuniteti që është
përgjegjës për mbështetjen e tij.
Restricted - Proprietary drivers for devices. Në repositorët e Ubuntu mund të gjejmë softuer të lirë dhe open
source, por kjo nuk është e mundur kur bëhet fjalë për diçka që lidhet me harduerin. Në repositorët
"restricted" do të gjejmë drivers të tillë si ato në kartat grafike, panelet me prekje ose kartat e rrjetit.

Multiverse - Software restricted by copyright or legal issues. "Multiverse" përmban softuer që nuk është më
FOSS dhe Ubuntu nuk mund ta aktivizojë këtë depo si parazgjedhje për shkak të licencimit dhe çështjeve
ligjore.

Përdoruesit mund të hyjnë në këto repo duke përdorur metoda si përdorimi i menaxherit të paketave apt ose
Qendrës Softuerike Ubuntu.
Paketa
Ubuntu përmban një sistem gjithëpërfshirës të menaxhimit të paketave për instalimin,
përmirësimin, konfigurimin dhe heqjen e softuerit. Përveç ofrimit të aksesit në një bazë të
organizuar prej mbi 60,000 paketash softuerike për kompjuterin tuaj Ubuntu, pajisjet e
menaxhimit të paketave shfaqin gjithashtu aftësi për zgjidhjen e varësisë dhe kontrollin e
përditësimit të softuerit. Shumë paketa vijnë të para-instaluara në një sistem Linux të sapo
instaluar.

Sistemi i menaxhimit të paketave të Ubuntu rrjedh nga i njëjti sistem i përdorur nga
Debian GNU/Linux.
Advanced packaging tool dhe Aptitude
Komanda apt është një mjet i fuqishëm i command
line, i cili funksionon me Mjetin e Avancuar të
Paketimit të Ubuntu (APT). Komandat e përfshira në
apt ofrojnë mjetet për instalimin e paketave të reja
softuerike, përmirësimin e paketave ekzistuese
softuerike, përditësimin e indeksit të listës së
paketave dhe madje përmirësimin e të gjithë sistemit
Ubuntu.
Shumë nga funksionet e zakonshme të menaxhimit
të paketave, të tilla si instalimi, heqja dhe
përmirësimi, mund të kryhen në Aptitude me
komanda me një buton nga tastiera, të cilat zakonisht
janë shkronja të vogla. Aptitude është më i
përshtatshmi për përdorim në një mjedis terminal
jografik për të siguruar funksionimin e duhur të
tasteve komanduese.
Komuniteti
Komuniteti Ubuntu përbëhet nga vullnetarë që punojnë në aspekte të ndryshme të sistemit
operativ, duke përfshirë zhvillimin e softuerit, dokumentacionin, mbështetjen e përdoruesit,
marketingun etj. Komuniteti udhëhiqet nga një sërë parimesh të njohura si Kodi i Sjelljes së
Ubuntu-së, i cili thekson respektin për të tjerët, bashkëpunimin dhe përkushtimin për
përsosmëri.

Komuniteti Ubuntu është i organizuar rreth një numri ekipesh, secila fokusohet në një zonë të
caktuar të sistemit operativ. Këto ekipe përfshijnë ekipin e Ubuntu Desktop, Ekipin e Serverit të
Ubuntu, Ekipin e Dokumentacionit të Ubuntu, Ekipin e Përkthimeve të Ubuntu dhe Këshillin e
Komunitetit të Ubuntu, ndër të tjera.
Komuniteti
Komuniteti Ubuntu ofron një numër burimesh për të ndihmuar në mbështetjen e
përdoruesve të rinj dhe me përvojë, për të ofruar hapësira për diskutim dhe për të
ndihmuar në zgjidhjen e problemeve të zakonshme teknike.
Si të marrësh pjesë?
Discourse i Ubuntu është vendi ku kontribuesit formojnë ide përmes diskutimeve të hapura.

Forumet Ubuntu janë forume të madh për bisedat e përdoruesve dhe zgjidhjen e problemeve.

Ndani njohuritë tuaja teknike me të tjerët duke iu përgjigjur pyetjeve në Ask Ubuntu,
mundësuar nga StackExchange.

Bashkohuni me Ubuntu LoCo tuaj ("ekipin e komunitetit lokal") dhe takoni njerëz me mendje
të njëjtë.

Në kohën e duhur, ju mund të kandidoni për zgjedhje si udhëheqës i një prej këshillave dhe
ekipeve të Ubuntu.