You are on page 1of 48

TANDAAN:

PATINIG (P) – A, E, I, O, U

KATINIG (K) – B, C, D, F, G, H, J, K, L,
M, N, P, Q, R, S, T, V, W, X, W, Z, NG
Mga Tuntunin sa Pagpapantig ng mga Salita
1. Kapag may magkasunod na katinig
(consonant) sa loob ng isang salita, ang una
ay isinasama sa sinundang patinig (vowel) at
ang ikalawa ay isinasama sa kasunod na
pantig.
Mga Halimbawa:
pansit = pan●sit tambol = tam●bol
espesyal = es●pes●yal pulbos = pul●bos
dakma = dak●ma
Kapag may dalawang magkaibang katinig na
magkasunod sa loob ng isang salita, maging
katutubo o hiram man, ang una ay kasama sa
patinig na sinusundan, at ang pangalawa ay sa
patinig na kasunod.
Halimbawa
Buksan=buk-san
Sobre=sob-re
Pinto=pin-to
Kopya=kop-ya
2. Kapag may tatlong magkakasunod na katinig
sa loob ng isang salita, ang unang dalawa ay
sumasama sa sinundang patinig at ang ikatlo ay
napupunta sa kasunod na pantig.
Mga Halimbawa:
inspirasyon = ins●pi●ras●yon
eksperto = eks●per●to
engkanto = eng●kan●to
transfer = trans●fer
Kapag may tatlo o higit pang magkakaibang
katinig na magkakasunod sa loob ng isang
salita, ang unang dalawa ay kasama sa patinig
na sinusundan at ang huli ay sa patinig na
kasunod.
Halimbawa
Eksperimento=eks-pe-ri-men-to
Transkripsyon=trans-krip-syon
3.Kapag may magkasunod na dalawa o higit
pang patinig sa posisyong inisyal, at final na
salita, ito ay hiwalay ng mga patinig.
Halimbawa
Aalis=a-a-lis
Maaga=ma-a-ga
Totoo=to-to-o
4. Kapag ang una sa tatlong magkakasunod na
katinig ay m o n at ang kasunod na dalawa ay
alinman sa bl, br, pl, tr , ang unang katinig (m o
n) sa sinundang patinig ay kasama at ang huling
dalawa ay sa susunod na patinig .
Halimbawa
Asembleya=a-sem-ble-ya
Alambre=a-lam-bre
Balandra=ba-lan-dra
MGA KAYARIAN NG PANTIG
TAYUTAY
1. PAGTUTULAD (SIMILE)
2. PAGWAWANGIS (METAPHOR)
3. PAGSASATAO (PERSONIFICATION)
4. PAGMAMALABIS O EKSAHERASYON
(HYPERBOLE)
5. PAG-UYAM (SARCASM)
6. PAGTAWAG (APOSTROPHE)
7. PAGHIHIMIG (ONOMATOPOEIA)
Ponemang
Suprasegmental
Ponemang Suprasegmental
✔ Ito ay makahulugang tunog. Sa paggamit
ng suprasegmental, malinaw na
naipapahayag ang damdamin, saloobin, at
kaisipang nais ipahayag ng nagsasalita.
Ponemang Suprasegmental
✔ Sa pakikipagtalastasan, matutukoy natin ang
kahulugan, layunin o intensyon ng pahayag o ng
nagsasalita sa pamamagitan ng diin, tono o
intonasyon at antala o hinto sa pagbigkas at
pagsasalita.
Diin
✔ Ang lakas, bigat, o bahagyang pagtaas ng tinig sa
pagbigkas ng isang pantig sa salita. Ang diin ay
isang ponema sapagkat sa mga salitang may
iisang tunog o baybay, ang pagbabago ng diin ay
nakapagpapabago ng kahulugan nito.
✔ Maaaring gamitin sa pagkilala ng pantig na may
diin ang malaking titik.
Diin
Mga Halimbawa:
BU:hay = kapalaran ng tao
bu:HAY = humihinga pa
LA:mang = natatangi
la:MANG = nakakahigit; nangunguna
Tono/ Intonasyon
✔ Ang pagtaas at pagbaba ng tinig na maaaring
makapagpasigla, makapagpapahayag ng iba’t-
ibang damdamin, makapagbigay kahulugan, at
makapagpahina ng usapan upang higit na
maging mabisa ang ating pakikipag-usap sa
kapwa.
✔ Maaaring gamitin ang bilang 1 sa mababa, 2 sa
katamtaman at bilang 3 sa mataas.
Tono/ Intonasyon

Mga Halimbawa:
Kahapon = 213, pag-aalinlangan
Kahapon = 231, pagpapatibay, pagpapahayag
talaga = 213, pag-aalinlangan
talaga = 231, pagpapatibay, pagpapahayag.
Antala/ Hinto

✔ Bahagyang pagtigil sa pagsasalita upang


higit na maging malinaw ang mensaheng
ibig ipahatid sa kausap. Maaring gamitin
ang simbolo kuwit (,), dalawang guhit (//), o
gitling (-).
Antala/ Hinto

Mga Halimbawa:
Hindi/ ako si Joshua.
Hindi ako, si Joshua.
Hindi ako si Joshua.
Tanka
Haiku
(Tanaga)
Ano ang Haiku?
❖ Isang tula na napabantog sa bansang Japan. Ito’y
walang tugma, binubuo ng tatlong taludtod na may

bilang ng pantig na 5-7-5.

❖ Ito ay maikli. Pag-ibig at kalikasan ang kadalasang


paksa ng Haiku.
a k n a b i l a n g n g p a n ti g
17 T i y
ga t u l a n g n a k a s u l a t s a
a ng m
haiku.
a - 1 5 s i g l o n a k i l a l a a n g
Noong ik
haiku s a p i l i p i n a s
a g sa pa g ba b a w a s n g ta ludtod.
Kiru- ang taw n g s a li ta s a haiku.
a g ba ba w a s
Kireji- ang paraan ng p
Haiku
Una itong lumabas sa Japan pitong daang taon na ang
nakalilipas.
Halimbawa:
DAPITHAPON
Sa dapithapon
lumulubog ang araw
langit ay pula.
Ano ang Tanka?
❖ Isang anyo ng wika, awit o berso ng bansang Japan.
❖ Ito ay may saling “maikling awit” sa Wikang
Filipino.
❖ Binubuo ito ng limang taludtod at
5-7-5-7-7/7-7-7-5-5 ang bilang ng pantig sa bawat
taludtod.
Ano ang Tanka?

❖ Nauna ang Tanka kaysa sa Haiku.


❖ Napabantog ito mga ika-8 siglo.
❖ Karamihan sa mga dakilang manunulat ng Tanka
ay babae. Ilan sa kanila ay sina Lady Akazone
Emon at Yosano Akiko.
Pagbabago
Pag-ibig
Pag-iisa
Paksa ng tinatalakay ng tulang tanka.
31 tiyak na bilang ng pantig ang TANKA
Unang tanka na naisulat ng hapon:
MANYOSHU
“COLLECTION OF TEN THOUSAND LEAVES”
❖ Kumawala ang mga hapones sa makapangyarihang
impluwensya ng panitikang tsino.
❖ Ekslusibo lamang ang wikang Hapones sa
pagsasalita at wala pang Sistema ng pagsulat kung
kaya gumamit sila ng tinatawag na “kana” o
ponetikong karakter na ang kahulugan ay “hiram
na mga pangalan”
1 Tanka
MUMUNTING PATAK
SA BUHOK NG DALAGA
AY NAGMUMULA
PARUPARO’Y ‘SINILANG
SA LUPA NG TAGSIBOL
Ano ang katumbas ng Haiku at
Tanka sa Pilipinas?

Ito ay tinatawag na TANAGA.


Bahagi ito ng mga unang tulang
Pilipino tulad ng bugtong at salawikain.
Ano ang katumbas ng Haiku at
Tanka sa Pilipinas?
Panulaang Filipino na binubuo ng apat na
taludtod at ang bawat taludtod ay may
pitong pantig.
Ito’y napabibilang sa “May Sukat at May
Tugmang” anyo ng tula.
N A A N G N A K A L I P A S N G A N G
15 0 0 TA O N
TANAG A A Y N A K I L A L A .
N A G A AY B I N U B U O N G 4 N A
A NG TA
T N G 7 P A N T I G .
TALUDTOD A
T U GM A : A A A A
A ABB
A BA B
A BB A
Tanaga
KAMALAYAN
Tulog ang kamalayan
tapon doon, hagis d’yan
at nagbalik sa bayan
nagdusa mamamayan.

You might also like