ბავშვთა უფლებები

ბავშვის
უფლებათა
კონვენცია
გენერალური ასამბლეის მიერ 1989 წელს
გაერთიანებული ერების ორგანიზაციის

მიღებულმა „ბავშვის უფლებათა

კონვენციამ“ შეცვალა ბავშვების აღქმაც და
მათდამი დამოკიდებულებაც . კონვენცია
აღიარებს, რომ ბავშვებს განსაკუთრებული

შედგება 54 მუხლისაგან და ის აყალიბებს

ზრუნვა და დაცვა სჭირდებათ. კონვენცია

ბავშვთა კეთილდღეობის მინიმალურ

სტანდარტებს მათი განვითარების
თითოეული ეტაპისთვის. ეს დოკუმენტი 18
წლამდე ყველა ადამიანს ეხება გენდერის,
წარმომავლობის, რელიგიის, შეზღუდული
შესაძლებლობის მიუხედავად.
საქართველო ბავშვის უფლებათა
კონვენციას 1994 წელს შეუერთდა
და იკისრა ვალდებულება, დაიცვას
კონვენციით
გათვალისწინებული უფლებები.
უფლებები:
• 1- სიცოცხლის უფლება
• ამის შესაბამისად, ხელმომწერმა სახელმწიფოებმა შეძლებისდაგვარად უნდა
უზრუნველყონ ბავშვის გადარჩენა და განვითარება.
• 2- პირადობის უფლება
• ყველა ბავშვი უნდა დარეგისტრირდეს დაბადებისთანავე, რითაც შეიძენს სახელს
და ეროვნებას. ეს გულისხმობს, რომ თქვენ ასევე გექნებათ უფლება,
შეძლებისდაგვარად, იცოდეთ თქვენი მშობლები.
• 3- მშობლებთან დარჩენის უფლება
• სანამ ეს არღვევს ბავშვის საუკეთესო ინტერესებს.
•
4- თქვენი საკუთარი მოსაზრებების ფორმირების უფლებადა გამოხატეთ ისინი
• ბავშვს აქვს უფლება ჰქონდეს გამოცდილება და ინსტრუმენტები, რაც მას საშუალებას
მისცემს ჩამოაყალიბოს ეს მოსაზრება, რომელიც მხედველობაში უნდა იქნას მიღებული
ბავშვის ასაკისა და სიმწიფის შესაბამისად .
5- გამოხატვის თავისუფლების უფლება
ეს უფლება გულისხმობს თავისუფლებას მოიძიონ, მიიღონ და გაავრცელონ ყველა სახის
ინფორმაცია და იდეები, ბავშვის საშუალებით ნებისმიერი საშუალებით.
• 6- აზრის, სინდისისა და რელიგიის თავისუფლების უფლება
• როგორც ნებისმიერი ადამიანი, ბავშვს ასევე აქვს უფლება აირჩიოს, მისი გაგებისა და
სიმწიფის მიხედვით, რომელი რელიგია უნდა აღიაროს, რომელი პოლიტიკური ფილოსოფია
უნდა დაიცვას და ა.შ.
• 7- ბავშვის უფლება ასოციაციისა და შეკრების თავისუფლების შესახებ
• 8- თქვენი პირადი ცხოვრების უფლება
• ეს ნიშნავს, რომ არც ერთ ბავშვს არ უნდა დაექვემდებაროს თვითნებური ან უკანონო ჩარევა
მის პირად ცხოვრებაში, ოჯახში, სახლში ან მიმოწერაში, ან მისი პატივისა და რეპუტაციის
უკანონო შეტევაში. ქვეყნების კანონმდებლობამ უ
• 9- ინფორმაციაზე წვდომის უფლება
• ბავშვებს უნდა ჰქონდეთ მასალები სხვადასხვა ეროვნული და საერთაშორისო წყაროებიდან,
განსაკუთრებით ის, რაც მიზნად ისახავს მათ სოციალურ, სულიერ და ზნეობრივ
კეთილდღეობას, აგრეთვე ფიზიკურ და ფსიქიკურ ჯანმრთელობას.
• 10- მშობლების ან კანონიერი მეურვეების აღზრდის უფლება
• მათ აქვთ ძირითადი პასუხისმგებლობა ბავშვის აღზრდასა და ოპტიმალურ და განუყოფელ
განვითარებაზე. ეს ნიშნავს, რომ თქვენი საუკეთესო ინტერესი იქნება ბავშვის საუკეთესო
ინტერესები.
• 11- განათლების უფლება
• ყველა ბავშვს აქვს უფლება მიიღოს განათლება, რომელიც მას საშუალებას მისცემს
განავითაროს თავისი პიროვნება, ნიჭი და გონებრივი და ფიზიკური შესაძლებლობები.
იწვიოს ამ უფლების დაცვა.
• 12- ჯანმრთელობის უფლება
• ეს უფლება ასევე გულისხმობს, რომ ბავშვს უნდა ჰქონდეს შესაფერისი საშუალებები და
პირობები დაავადებების სამკურნალოდ და ჯანმრთელობის რეაბილიტაციისთვის.
• 13- დასვენების, დასვენების და თამაშის უფლება
• ბავშვებს სჭირდებათ სათამაშო სიამოვნება და აქვთ უფლება განიცადონ იგი, როდესაც
მათ მოისურვებენ ამ მიზნით შესაბამის ადგილებში, იმ პირობით, რომ ეს არ ემუქრება მათ
უსაფრთხოებას, ჯანმრთელობას ან მთლიანობას.
• 14- დაცვის უფლება
• ყველა ბავშვს უწევს და უნდა იყოს დაცული ყველა სახის ფიზიკური ან ფსიქიკური
ძალადობის, დაზიანების ან ძალადობის, უგულებელყოფის, არასათანადო მოპყრობის ან
ექსპლუატაციისგან, მათ შორის სექსუალური ძალადობისგან ან არასათანადოდ
მოცილებისგან.
• 15- სოციალური დაცვის სარგებლობის უფლება
• შტატების პროგრამებსა და სოციალური დაცვის პოლიტიკას უნდა ჰქონდეთ ბავშვები,
როგორც პრიორიტეტული მოსახლეობა, მათ სპეციალური პირობების შეთავაზებით.

• 16- ცხოვრების ადეკვატური დონის უფლება

• ეს უფლება უზრუნველყოფს ბავშვის ფიზიკურ, გონებრივ, სულიერ, ზნეობრივ და
სოციალურ განვითარებას. ეს ნიშნავს, რომ მშობლებს, კანონიერ მეურვეებს ან ბავშვზე
პასუხისმგებელ პირებს აქვთ მოვალეობა, თავიანთი შესაძლებლობების ფარგლებში
უზრუნველყონ ჩვილის განვითარებისათვის საჭირო საცხოვრებელი პირობები.
• 17- ჰუმანიტარული დახმარების უფლება
• ეს ეხება ბავშვის უფლებას, რომელიც ითხოვს ლტოლვილის სტატუსს,
განიხილებოდეს, როგორც ასეთი, საერთაშორისო ან ეროვნული კანონმდებლობის
შესაბამისად, იმისდა მიუხედავად, ამ ბავშვს ახლავს მისი მშობლები თუ სხვა
პირები. ისარგებლოთ და გამოიყენოთ ყველა თქვენი
• 18- უდანაშაულობის პრეზუმფციის უფლება
• ეს უფლება გულისხმობს, რომ არცერთ ბავშვს არ შეიძლება ჩამოერთვას
თავისუფლება უკანონო ან თვითნებური წესით. არასრულწლოვნის პატიმრობა
იქნება კანონის შესაბამისად და გამოყენებული იქნება მხოლოდ როგორც
უკანასკნელი ზომა და უმოკლეს დროში.
• 19- შეიარაღებული კონფლიქტების დროს ბავშვების უფლებები
• სახელმწიფოებმა უნდა უზრუნველყონ, რომ თხუთმეტ წლამდე პირები არ
მონაწილეობენ უშუალოდ საომარ მოქმედებებში.
 შეკრების და
თანასწორობის გაერთიანების
პირადი ცხოვრების უფლება
უფლება
ხელშეუხლებლობა

რწმენის უფლება

შეურაწყობისგან
დაცვის უფელბა მოსწავლეს
აქვს შემდეგი გამოხატვის
უფლებები: თავისუფლება
ჯამრთელობის
სიცოცხლისა და
უსაფრთხო
გარემოში სწავლის
უფელბა შეზღუდული ზოგადი განათელბის
შესაძლებლობის მიღების უფელბა
სკოლის მართვაში მქონე ბავშვებისთვის
მონაწილეობის სპეციალური
უფლება პროგრმაებით
სარგებლობის
უფლება