ანევპლოიდია &

ქრომოსომათა გადაწყობა
ანევპლოიდია: ზედმეტი ან ნაკლები ქრომოსომა

•მონოსომია ეწოდება ორგანიზმში ქრომოსომათა წყვილიდან მხოლოდ ერთის

ქონას (2n−1).

•ტრისომია ეწოდება ორგანიზმში ორი ქრომოსომის (წყვილის) ნაცვლად სამის

არსებობას (2n+1.

• უჯრედის გენეტიკური მასალის ცვლილებას მუტაცია ეწოდება. მუტაციის ერთ-

ერთი სახეა უჯრედში ზედმეტი ან ნაკლები ქრომოსომის არსებობა.
ქრომოსომების დაუცილებლობა

• ქრომოსომათა რიცხვის ცვილებას დაუცილებლობა იწვევს,

რაც გულისხმობს ჰომოლოგიური ქრომოსომების ან
დობილი ქრომატიდების დაუშორებლობას I ან II მეიოზში.
I მეიოზი. II მეიოზი.
ანევპლოიდიით გამოწვეული გენეტიკური
დაავადებები
ქრომოსომათა გადაწყობა

• დიდმასშტაბიანი მუტაციის კიდევ ერთი სახეა

ქრომოსომების დიდი ნაწილების (და არა
მთლიანი ქრომოსომის) სიჭარბე ან დაკარგვა.
ამას ქრომოსომათა გადაწყობა ეწოდება. ასეთ
მუტაციებს მიეკუთვნება:
•
დუბლიკაციაქრომოსომის ნაწილის ზედმეტი
ასლის არსებობა.
• დელეციაქრომოსომის ნაწილის დაკარგვა.
• ინვერსიაქრომოსომის ნაწილის შემობრუნება და
საპირისპირო მიმართულებით განთავსება.
 ტრანსლოკაცია
• ერთი ქრომოსომის ნაწილის მეორე ქრომოსომაზე მიმაგრება.
რეციპროკული ტრანსლოკაცია ორი ქრომოსომის მიერ უბნების
გაცვლას ნიშნავს, არარეციპროკული კი - ერთი ქრომოსომის
ნაწილის მეორეზე გადატანას.