Kế hoạch bài dạy môn Sinh học 10 – Bộ Chân trời sáng tạo Nhóm tác giả: Trần Thái Toàn – Trần Thị Huyền - Nguyễn Văn Hòa – Nguyễn Thùy Dương – Phan Thị Thêu Link nhóm Zalo: https://zalo.me/g/cjrrpk453 Hình 1. Một phần tổ ong Hình 2. Sinh vật sống
Đơn vị cấu trúc và chức năng cơ bản nhất của
sinh vật sống là gì? BÀI 4 KHÁI QUÁT VỀ TẾ BÀO HỌC THUYẾT TẾ BÀO
KHÁI QUÁT VỀ TẾ BÀO TẾ BÀO LÀ ĐƠN VỊ CẤU TRÚC VÀ CHỨC NĂNG CỦA CƠ THỂ SỐNG HỌC THUYẾT TẾ BÀO
Hình 3. Robert Hooke Hình 4. Schwann Hình 5. Schleiden
GV tổ chức hoạt động theo nhóm hoàn thành phiếu học tập số 1, các nhóm động não nhanh các nội dung dễ hiểu, có thể tự học được ở nhà và ghi vào cột K. Tiếp đến, HS sẽ ghi các câu hỏi mà các em chưa hiểu, hoặc những kiến thức mở rộng muốn hiểu biết thêm vào cột W. Hoạt động này kết thúc khi HS hoàn thành nội dung ở 2 cột PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1 - Nhóm:……………………………………..Lớp:……………………… Câu 1: Em ĐÃ BIẾT gì về học thuyết tế bào? Câu 2: Em MONG MUỐN BIẾT THÊM nội dung gì về học thuyết tế bào? K W L ………………… ………………… ………………… + Các khoang rỗng nhỏ cấu tạo nên vỏ bần của cây sồi mà Robert Hooke phát hiện ra được gọi là gì? + Dựa vào đâu mà Schleiden và Schwann có thể đưa ra kết luận: “Mọi sinh vật sống đều được cấu tạo từ tế bào và các sản phẩm của tế bào.”? Những nội dung cơ bản của học thuyết tế bào - Tất cả các sinh vật đều được cấu tạo từ tế bào. - Các tế bào là đơn vị cơ sở của cơ thể sống. - Tất cả các tế bào đều được sinh ra từ tế bào trước đó bằng cách phân chia tế bào. - Các tế bào có thành phần hóa học tương tự nhau, có vật chất di truyền là DNA. - Hoạt động sống của tế bào là sự phối hợp hoạt động của các bào quan trong tế bào. TẾ BÀO LÀ ĐƠN VỊ CẤU TRÚC VÀ CHỨC NĂNG CỦA CƠ THỂ SỐNG
Hình 6. Tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực
Học sinh tham gia trò chơi “Tiếp sức đồng đội”. + Nhóm 1, 2: Tranh về các cấp độ tổ chức của cơ thể thực vật. + Nhóm 3, 4: Tranh về các cấp độ tổ chức của cơ thể động vật. Bộ tranh về các cấp độ tổ chức của cơ thể thực vật
(Nguồn sách khoa tự nhiên 6 Chân trời sáng tạo)
Bộ tranh về các cấp độ tổ chức của cơ thể động vật
(Nguồn sách khoa tự nhiên 6 Chân trời sáng tạo)
HS gọi tên, dán tên các cấp độ tổ chức sống tương ứng lên hình, sắp xếp theo cấp độ tăng dần. Sau đó, các nhóm thảo luận trả lời câu hỏi: Câu 1. Hãy đưa ra các dẫn chứng để chứng minh tế bào là đơn vị nhỏ nhất có đầy đủ các đặc trưng cơ bản của sự sống. Câu 2. Cơ thể thực vật, cơ thể động vật được tạo ra từ đơn vị cơ bản nào? Câu 3. Em bé sinh ra nặng 3 kg, khi trưởng thành có thể nặng 50kg. Theo em sự thay đổi này là do đâu?
Hình sự lớn lên của cơ thể người
(Nguồn sách khoa tự nhiên 6 chân trời sáng tạo) Bộ tranh về các cấp độ tổ chức của cơ thể thực vật
tế bào mô cơ quan hệ cơ quan cơ thể
Bộ tranh về các cấp độ tổ chức của cơ thể động vật
tế bào mô cơ quan hệ cơ quan cơ thể
THẢO LUẬN
Câu 1. Sự ra đời của học thuyết tế bào có ý
nghĩa gì đối với nghiên cứu sinh học? Câu 2. Nêu tên và chức năng một số loại tế bào trong cơ thể người. HOẠT ĐỘNG CÁ NHÂN
Câu 1. Có ý kiến cho rằng: “Lịch sử nghiên cứu tế bào gắn
liền với lịch sử nghiên cứu và phát triển kính hiển vi”.Ý kiến của em thế nào? Câu 2. Hãy cho biết điểm khác nhau giữa một sinh vật đơn bào và một tế bào trong cơ thể sinh vật đa bào. CÂU HỎI ÔN TẬP, KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ Một bạn học sinh tiến hành quan sát hai mẫu tiêu bản bằng kính hiển vi quang học, kết quả quan sát như Hình 4.4.
Hãy quan sát hình và cho biết:
Câu 1: Mẫu vật nào trong các mẫu vật: lát biểu mô ở động vật, một giọt nước ao, một giọt máu người phù hợp với mỗi tiêu bản bên. Giải thích. Câu 2: Điểm giống và khác nhau của hai tiêu bản bên. Câu 1: Hình 4.4 a là tiêu bản mẫu vật một giọt nước ao vì trong tiêu bản có rất nhiều loại vi sinh vật hoạt động như các sinh vật độc lập. Hình 4.4 b là tiêu bản mẫu vật lát biểu mô ở động vật vì tiêu bản này chứa nhiều tế bào liên kết chặt chẽ với nhau. Câu 2: Tiêu bản hình 4.4 a Tiêu bản hình 4.4.b Giống nhau Cả hai tiêu bản đều gồm nhiều tế bào Khác nhau Các tế bào hoạt động độc Các tế bào liên kết với lập thành các cá thể sinh nhau, tương tác các hoạt vật khác nhau động với nhau tạo thành mô có chức năng nhất định. TRẮC NGHIỆM
Câu 1. Đơn vị cấu trúc và chức năng của cơ thể người là
gì? A. Tế bào. B. Mô. C. Cơ quan. D. Hệ cơ quan. Câu 2. Trong các cấp tổ chức cơ bản của thế giới sống, cấp tổ chức nào là cơ bản nhất? A. Cơ thể. B. Quần thể. B. C. Tế bào. D. Quần xã. Câu 3. Có bao nhiêu nhận định sau đây dúng khi nói về tế bào? 1. Tế bào chỉ được sinh ra bằng cách phân chia tế bào. 2. Tế bào là nơi diễn ra mọi hoạt động sống. 3. Tế bào là đơn vị cấu tạo cơ bản của cơ thể sống. 4. Tế bào có khả năng trao đổi chất theo phương thức đồng hóa và dị hóa. 5. Tế bào có một hình thức phân chia duy nhất là nguyên phân. A. 4. B. 3. C. 2. D. 5. Câu 4. Điều nào dưới đây là sai khi nói về tế bào ? A. Là đơn vị cấu tạo cơ bản của sự sống. B. Là đơn vị chức năng của tế bào sống. C. Được cấu tạo từ các mô. D. Được cấu tạo từ các phân tử, đại phân tử vào bào quan. Câu 5. Tại sao nói tế bào là đơn vị cấu trúc và chức năng của cơ thể sống? A. Mọi sinh vật sống đều được cấu tạo từ tế bào. B. Các hoạt động sống của cơ thể đều diễn ra trong tế bào. C. Mọi hoạt động sống của cơ thể là sự phối hợp hoạt động của các tế bào. D. Tất cả các ý trên.