NHÓM VẦNG TRĂNG KHUYẾT & NHÓM TRIẾT HỌC VIP PRO

TRIẾT HỌC MÁC-LÊ NIN

CHỦ ĐỀ 5
GIAI CẤP VÀ VAI TRÒ CỦA ĐẤU TRANH
GIAI CẤP TRONG SỰ PHÁT TRIỂN CỦA
XÃ HỘI
JOHN DOE NEW 2023 SLIDESCARNIVAL.CO
 Thành viên nhóm
Nhóm Triết học Vip Pro Nhóm Vầng Trăng Khuyết

1.Lê Phú Thọ - 23146369 1.Đặng Gia Đại - 23146206

2.Trần Tuấn Kiệt - 23146293
3.Hoàng Kỳ Diệu - 23146199
4.Lê Khánh Đoan – 23146224
5.Nguyễn Thanh phúc-
23146332
JOHN DOE NEW
2.Đặng Tấn Đạt – 23146207
3.Lê Trung Thiện - 23146364
4.Lỷ Và Văn - 23146406
2023 SLIDESCARNIVAL.CO
 Nội dung thuyết trình
1. Định nghĩa giai cấp
2. Nguồn gốc giai cấp
3. Kết cấu xã hội-giai cấp
4. Đấu tranh giai cấp
5. Vai trò đấu tranh giai cấp trong
sự phát triển của xã hội
JOHN DOE NEW 2023 SLIDESCARNIVAL.CO
JOHN DOE NEW 2023 SLIDESCARNIVAL.CO
YORK M

1. ĐỊNH NGHĨA
GIAI CẤP
1. ĐỊNH NGHĨA GIAI CẤP

Định nghĩa giai cấp:

Giai cấp là những tập đoàn người

có địa vị kinh tế – xã hội khác nhau
trong một hệ thống sản xuất xã hội
nhất định trong lịch sử.
1. ĐỊNH NGHĨA GIAI CẤP
Địa vị

+Do phương thức sản xuất nhất định sinh ra và qui định

+Địa vị của mỗi giai cấp trong một hệ thống sản xuất xã hội nhất định, nói
lên giai cấp đó là giai cấp thống trị hay giai cấp bị thống trị.

+Giai cấp thống trị và giai cấp bị trị trong xã hội chiếm hữu nô lệ là chủ nô
và nô lệ.

+Trong xã hội phong kiến là địa chủ và nông dân.

+Trong xã hội tư bản chủ nghĩa là tư sản và vô sản.

.
JOHN DOE NEW 2023 SLIDESCARNIVAL.CO
 1. ĐỊNH NGHĨA GIAI CẤP
Địa vị kinh tế – xã hội :

+Do toàn bộ các điều kiện tồn tại kinh tế – vật chất của xã hội qui định

+Mang tính khách quan, mặc dù giai cấp đó hoặc mỗi thành viên của giai cấp có ý thức được hay không.

+Mỗi cá nhân khi sinh ra không tự lựa chọn cho mình địa vị kinh tế – xã hội được.

+Sự vận động, phát triển của các phương thức sản xuất có thể làm cho địa vị kinh tế – xã hội của mỗi giai cấp cũng biến đổi theo sự biến đổi của vai
trò các phương thức sản xuất trong xã hội.

+Giai cấp nào thống trị về kinh tế, giai cấp đó cũng giữ luôn vai trò thống trị trên các lĩnh vực khác của đời sống xã hội và trở thành giai cấp thống
trị xã hội.

+Quan hệ sở hữu quy định giai cấp nào nắm quyền sở hữu (định đoạt) và giai cấp nào không có quyền sở hữu tư liệu sản xuất chủ yếu.

+Quan hệ tổ chức, quản lý sản xuất quy định giai cấp nào có quyền quản lý (tổ chức, điều hành, phân công lao động…) và giai cấp nào không có
quyền tổ chức, quản lý sản xuất.

+Quan hệ phân phối của cải xã hội quy định phương thức hưởng thụ (sản phẩm, địa tô, giá trị thặng dư…) và quy mô hưởng thụ (nhiều hoặc ít) của
cải xã hội của các giai cấp.

+Quan hệ đối với tư liệu sản xuất là quan hệ cơ bản và chủ yếu nhất quyết định trực tiếp đến địa vị kinh tế – xã hội của các giai cấp.
1. ĐỊNH NGHĨA GIAI CẤP
Hệ thống sản xuất xã hội

Trong một hệ thống sản xuất xã hội nhất định, thường tồn tại cả :

+Phương thức sản xuất thống trị

+Phương thức sản xuất tàn dư

+Phương thức sản xuất mầm mống.

Tính lịch sử

+Giai cấp có thể biến đổi, biến mất hoặc hình thành mới theo quá trình lịch sử của
xã hội.
JOHN DOE NEW 2023 SLIDESCARNIVAL.CO
 2. NGUỒN
GỐC GIAI
CẤP
JOHN DOE NEW 2023 SLIDESCARNIVAL.CO
2. NGUỒN GỐC GIAI CẤP
Lựa chọn 1
Xã hội cộng sản nguyên thủy
Lực lượng sản xuất chưa phát triển→ làm chung hưởng chung trở thành
phương thức chủ yếu tồn tại và phát triển →điều kiện không cho phép và
không thể phân chia xã hội thành giai cấp
Cuối xã hội nguyên thủy
Lực lượng sản xuất phát triển năng suất lao động tăng lên → xuất hiện của
dư trong xã hội → sự phân công lao động xã hội phát triển
*Sản xuất cộng đồng nguyên thủy không còn phù hợp nữa, sản xuất gia
đình cá thể hiệu quả hơn. Chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất được hình
thành và thay thế cho công hữu nguyên thủy.
* Chiếm đoạt tài sản công xã làm của riêng→ đối lập về địa vị kinh tế-xã hội
và giai cấp xuất hiện.
Kết luận
Nguyên nhân sâu xa sự phát triển của lực lượng sản xuất→ xuất hiện của
dư
Nguyên nhân trực tiếp xuất hiện chế độ tư hữu về tư liệu sản xuất
 2. NGUỒN GỐC GIAI CẤP
Lựa chọn 2
Theo các nhà kinh điển Mácxít
Những người có chức có quyền chiếm đoạt tài sản công làm của riêng, tù binh
chiến tranh làm nô lệ sản xuất, tầng lớp xã hội tự do trao đổi →bị phân hóa
thành các giai cấp khác nhau
Từ xã hội cộng sản nguyên thủy sang chế độ chiếm hữu nô lệ là cả một bước
quá độ lâu dài từ chế độ công hữu sang chế độ tư hũu về tư liệu sản xuất , từ
chưa có giai cấp sang có giai cấp
*Chiến tranh, cướp bóc, bao lực những điều kiện đẩy nhanh quá trình phân hóa
giai cấp
»Xã hội nguyên thuỷ tan rã, xã hội chiếm hữu nô lệ là xã hội có giai cấp đầu
tiên
JOHN DOE NEW 2023 SLIDESCARNIVAL.CO
YORK M

3. KẾT CẤU
XÃ HỘI –
GIAI CẤP
3. KẾT CẤU XÃ HỘI-GIAI CẤP
Kết cấu xã hội - giai cấp
-Kết cấu xã hội - giai cấp là tổng thể các giai cấp và mối quan hệ giữa các giai cấp, tồn tại trong một giai đoạn lịch sử nhất định.
-Hai giai cấp cơ bản đối lập nhau:là giai cấp gắn với phương thức sản xuất thống trị và là sản phẩm của những phương thức sản
xuất thống trị nhất định
+Trong chế độ nô lệ: giai cấp chủ nô và nô lệ.
+Trong chế độ phong kiến: giai cấp địa chủ và nông dân.
+Trong chế độ TBCN: giai cấp tư sản và vô sản.
-Giai cấp không cơ bản và tầng lớp trung gian phương thức sản xuất tàn dư hoặc mầm mống trong xã hội
* Phương thức sản xuất tàn dư :
+Nô lệ trong xã hội phong kiến
+Địa chủ và nông nô trong buổi đầu của xã hội tư bản…
*Phương thức sản xuất mầm mống trong xã hội :
+Tiểu chủ, tiểu thương, tư sản, vô sản trong giai đoạn cuối xã hội phong kiến
-Ngoài ra còn có các tầng lớp và nhóm xã hội nhất định :
+Tầng lớp trí thức, nhân sĩ, giới tu hành....
+Có vai trò quan trọng trong sự phát triển của xã hội nói chung và tùy thuộc vào điều kiện lịch sử cụ thể
+Các tầng lớp xã hội này luôn bị phân hóa dưới tác động của sự vận động nền sản xuất vật chất xã hội.
-Kết cấu xã hội - giai cấp luôn có sự vận động và biến đổi không ngừng, diễn ra khi xã hội có sự chuyển biến các phương
thức sản xuất, trong quá trình phát triển của mỗi phương thức sản xuất.
 4. ĐẤU
TRANH GIAI
CẤP

JOHN DOE NEW 2023 SLIDESCARNIVAL.CO

4. ĐẤU TRANH GIAI CẤP

Đấu tranh giai cấp

Là sự căng thẳng hoặc đối
kháng tồn tại trong xã hội do cạnh
tranh về lợi ích kinh tế xã hội và
mong muốn giữa người dân của
các tầng lớp khác nhau.
4. ĐẤU TRANH GIAI CẤP
Nguyên nhân
-Lợi ích căn bản của giai cấp bị
trị đối lập với lợi ích cơ bản của
giai cấp thống trị - đây là nguyên
nhân trực tiếp dẫn tới đấu tranh
giai cấp. Nguyên nhân sâu xa
dẫn tới đấu tranh giai cấp, theo
C. Mác là mâu thuẫn giữa trình
độ phát triển cao của lực lượng
sản xuất với quan hệ sản xuất đã
lỗi thời.
.
4. ĐẤU TRANH GIAI CẤP
Các hình thức đấu tranh giai cấp

Đấu tranh kinh tế: Đấu tranh chính trị: Tư tưởng văn hóa:
Đấu tranh giai cấp nhằm Đấu tranh giai cấp Đấu tranh giai cấp
xóa bỏ QHSX lỗi thời, nhằm xóa bỏ nhà nước, nhằm cải tạo xã hội,
kìm hãm lực lượng sx pháp luật, hệ tư tưởng văn hóa tư tưởng của
phát triển, qua đó củng cố cũ. Xây dựng bộ máy xã hội cũ, xây dựng
chế độ kinh tế cho giai nhà nước, xác nhập hệ đời sống văn hóa mới
cấp đại diện cho lực tư tưởng chính trị mới, theo hướng tiến bộ
lượng sx mới. phù hợp lợi ích giai cấp hơn.
mới.
4. ĐẤU TRANH GIAI CẤP
.
4. ĐẤU TRANH GIAI CẤP
.

Tính chất của đấu tranh giai cấp

- Xung đột lợi ích
-Xung đột quyền lực
-Xung đột về phân phối tài
nguyên
- Thay đổi cấu trúc xã hội hiện tại
và xây dựng xã hội công bằng hơn
 5. VAI TRÒ
CỦA ĐẤU
TRANH GIAI
CẤP TRONG
SỰ PHÁT
TRIỂN CỦA
XÃ HỘI
JOHN DOE NEW 2023 SLIDESCARNIVAL.CO
VAI TRÒ CỦA ĐẤU TRANH GIAI CẤP TRONG SỰ PHÁT TRIỂN XÃ
HỘI
Trong xã hội có giai cấp, đấu tranh giai cấp là một trong những động lực,
trực tiếp, quan trọng của lịch sử.
Đấu tranh giai cấp đạt tới đỉnh cao thường dẫn đến cách mạng xã hội. Quan
hệ sản xuất mới được xác lập phù hợp với sự phát triển của lực lượng sản
xuất.
Đấu tranh giai cấp góp phần cải tạo xã hội, tạo cơ sở cho cái mới tiến lên
phát triển.
Trong thời đại hiện nay, đấu tranh giai cấp vẫn là quy luật tất yếu. Cuộc đấu
tranh của giai cấp vô sản trên thế giới hiện nay, gắn bó chặt chẽ với các cuộc
đấu tranh vì độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội, là động lực trực tiếp
và quan trọng nhất của thời đại hiện nay.
VAI TRÒ CỦA ĐẤU TRANH GIAI CẤP TRONG SỰ PHÁT TRIỂN XÃ
HỘI
VÍ DỤ: Đấu tranh giai cấp
ở Nga(1917): Cách mạng
Tháng Mười Nga đã thấy sự
nổi dậy của giai cấp công
nhân chống lại chế độ tư sản
và quân phiệt, dẫn đến việc
lật đổ chính phủ Nga cổ điển
và sự thành lập Liên bang
Xô viết.
 Thanks!
Cảm ơn thầy cô và các bạn đã lắng nghe.