itanghal. Ginagaya nito ang isang madulang tagpo sa buhay. Kinatatampukan ito ng mga actor na nagbibigay tauhan sa kaniya-kaniyang papel. Lalo itong nagiging makatotohanan at masining sa paglalapat ng angkop na tunog, musika, ilaw, kasuotan, makeup at iba pang elemento ng tula. DULANG PANLANSANAGAN
Ito ang uring ginagawa sa teatro, estudyo, at iba pang
tagpuang sadyang ginawa upang pagdausan ng palabas. kung sa panahon ng sinaunang mga Griyego, sa mga pampublikong teatro itinatanghal ang mga dula, ngayon, maaari na itong gawin sa iba’t ibang lugar mula sa mga likas na kapaligirang pinagsusyutingan ng mga pelikula at teleserye hanggang sa sopistikadong estudyo na pwedeng lapatan ng special effects. DULANG PANTAHANAN
Ito ay ginagawa sa bahay. Nilalahukan ito ng
magkakamag-anak, magkakaibigan, o magkakapitbahay na gumaganap ng kaniya kaniyang papel ayon sa kuwento ng dulang binibigyan ng buhay nila. Ilan sa mga halimbawa nito ay ang duplo at karagatan na isinasagawa noon bilang pang-aliw sa mga namatayan. MGA IBA’T IBANG DULANG PANLANSANGAN KOMEDYA O MORO-MORO
• Isang dula na nasa anyong patula tampok ang
buhay, pag-iibigan, at digmaan ng mga kahariang Kristiyano at Muslim PANUNULUYAN
• Ang pagsasadula mula sa paghahanap nina Jose
at Maria ng mapagsisilangan kay Jesus. Ginagawa ito tuwing Bisperas ng pasko. SENAKULO
• Ang pagsasadula ng buhay, paghihirap, at
kamatayan ni Kristo. Ipinapalabas ito tuwing Mahal na araw. Nakasulat ng patula ang kuwento nito nang may walong taludtod sa bawat saknong. SALUBONG
• Ang pagsasadula sa muling pagkabuhay ni Kristo
at pakikitagpo niya sa kaniyang inang Maria. Isinasagawa ito tuwing Linggo ng pagkabuhay. TIBAG
• Ang pagsasadula sa paghahanap ni Reyna Elena,
ina ni Constantino the Great, sa krus na pinagpakuan ni kristo. Ginaganap ito tuwing mayo • Ito ay tinatawag ngayong SANTAKRUZAN KARILYO
• Isang dulang nagtatampok sa mga anino na
pinapagalaw sa likod ng puting tabing. Ang mga tauhan at tagpuan ay gawa sa ginupit na karton na sinasabayan ng mga at diyalogo habang pinapagalaw Bukod sa mga nabanggit, maituturing ding dula ang mga sumusunod na mga pagdiriwang sa Mindanao na may elementong maladula dahil sa muling pagsasabuhay ng isang pangyayari o tagpo sa panitika. Kaamulan Festival (Malaybalay City, Bukidnon) • Ito ay pagtitipon ng Pitong katutubong pangkat na nanahan sa rehiyon ng Bukidnon, Higaonon, Talaandig, Manobo, Matigasalug, Tigwanahon, at Umayamnon • Ipinapakita rito ang iba’tibang ritwal gaya ng Pangampo (Panlahat na pagsamba). • Tagulaambung hu Datu (ritwal sa pagluluklok ng bagong pinuno ng tribu) • Panumanod (isang seremonya ng mga espiritu) • Panlisig (Ritwal sa pagtataboy ng masasamang espiritu) • Pamalas (Ritwal sa paglilinis ng mga kasalanan) Kadayawan Festival (Davao City)
• Isinasadula nito ang pasasalamat sa diyos na si Manama sa
Bundok Apo dahil sa masaganang ani, saganang kalikasan, mabuting buhay, at iba pang biyaya.
• Ang “Kadayawan” ay nagmula ay nagmula sa pagbating
“Madayaw” sa local na wika na ibig sabihin ay Mabuti, magaling at magalang. Kinabayo Festival (Dapitan City, Zamboangga del Norte)
• Isinasadula nito ang mga digmaan sa Espanya na
napagwagian ng mga Espanyol sa makapangyarihang pamamagitan ni Senyor Santiago. Si Senyor Santiago ang patron ng Dapitan City at ang bansang Espanya. Sagayan Festival (Lanao Del Norte)
• Ipinapakita nito ang isang sayaw ng pakikidigma
ng mga Maranao hango sa Epikong Bantugan. T’nalak Festival (Koronada City, South Cotabato)
• Nakuha nito sa pangalang “T’nalak”. Isang
makulay na telang abaka na hinabi ng kababaihang T’boli ng Timog Cotabato.Walang katulad ang disenyo ng bawat tela dahil nakabatay ito sa panaginip ng humabi nito. Isinasabuhay ang Kultura, Katatagan, at kaisahan ng iba’t ibang pangkat sa Timog Cotabato.