You are on page 1of 41

Nhóm 6

Gmail Images

Nhóm 6
Ý thức xã hội

Nhã Linh Ngọc Linh Thiên An Nam thần

Lets go!

Đỗ Hoàng Lâm Minh Quang Huy Phạm Hoàng


Nhóm 6 Ý thức xã hội

Tồn tại, ý thức xã hội

Các hình thái ý thức xã hội

Tính giai cấp của hình thức xã hội

Tính độc lập tương đối


Nhóm 6 Ý thức xã hội

Tồn tại, ý thức xã


hội
Nhóm 6 I. TỒN TẠI XÃ HỘI VÀ CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH

Khái niệm

- Chỉ sinh hoạt vật chất và những điều kiện sinh hoạt vật chất của xã hội
- Những mối quan hệ vật chất xã hội giữa con người với tự nhiên và giữa con người với
nhau.
- Trong đó, quan hệ giữa con người với tự nhiên và quan hệ vật chất, kinh tế giữa con người
với nhau là hai quan hệ cơ bản.

VD: Thời tiền sử, các bộ lạc săn bắt, hái lượm, dùng đá cuội để chế tác công cụ. Công cụ
còn rất thô sơ song đã có những bước tiến lớn trong kỹ thuật chế tác, có nhiều loại hình ổn
định nhằm phục vụ đời sống.
Thời kì này con người nhận biết và tận dụng nhiều loại nguyên vật liệu như đá, đất sét,
xương, sừng, tre gỗ…Bên cạnh đó điều kiện khí hậu thuận lợi cộng với sự đa dạng của các
loài động thực vật tạo nên nguồn tài nguyên rất phong phú
Nhóm 6 I. TỒN TẠI XÃ HỘI VÀ CÁC YẾU TỐ CẤU THÀNH

Các yếu tố cơ
bản
- Phương thức sản xuất ra của cải vật chất của xã hội đó.
Ví dụ: phương thức kỹ thuật canh nông lúa nước là nhân tố cơ bản tạo
thành điều kiện sinh hoạt vật chất truyền thống của người Việt Nam.

- Điều kiện tự nhiên - hoàn cảnh địa lý, như: các điều kiện khí hậu, đất đai,
sông hồ,... tạo nên đặc điểm riêng có của không gian sinh tồn của cộng
đồng xã hội.
-Dân cư, bao gồm: cách thức tổ chức dân cư, tính chất lưu dân cư, mô
hình tổ chức dân cư,...
Þ Mối quan hệ thống nhất biện chứng, tác động lẫn nhau tạo thành điều
kiện sinh tồn và phát triển của xã hội, trong đó phương thức sản xuất
vật chất là yếu tố cơ bản nhất.

? Hãy lấy ví dụ
Nhóm 6
Các yếu tố
cơ bản
- Phương thức sản xuất ra của cải vật chất của xã hội đó.
Ví dụ: phương thức kỹ thuật canh nông lúa nước là nhân tố cơ bản tạo thành điều
kiện sinh hoạt vật chất truyền thống của người Việt Nam.

- Điều kiện tự nhiên - hoàn cảnh địa lý, như: các điều kiện khí hậu, đất đai, sông
hồ,... tạo nên đặc điểm riêng có của không gian sinh tồn của cộng đồng xã hội.
-Dân cư, bao gồm: cách thức tổ chức dân cư, tính chất lưu dân cư, mô hình tổ chức
dân cư,...
Þ Mối quan hệ thống nhất biện chứng, tác động lẫn nhau tạo thành điều kiện sinh
tồn và phát triển của xã hội, trong đó phương thức sản xuất vật chất là yếu tố
cơ bản nhất.
? Hãy lấy ví dụ
Nhóm 6 Chủ đề nội dung

Ý THỨC XÃ HỘI VÀ KẾT


CẤU Ý THỨC XÃ HỘI
Nhóm 6 Ý THỨC XÃ HỘI VÀ KẾT CẤU Ý THỨC XÃ HỘI

Khái niệm

- Toàn bộ đời sống tinh thần của xã hội, bao gồm những quan điểm, tư
tưởng cùng những tình cảm, tâm trạng, truyền thống… nảy sinh từ tồn
tại xã hội và phản ánh tồn tại xã hội trong những giai đoạn phát triển
nhất định.
Ví dụ: Dân tộc Việt Nam có truyền thống yêu nước, nhân đạo nhân
nghĩa; truyền thống hiếu học được truyền từ đời này sang đời khác.
Ngoài ra Việt Nam
có hệ thống tư tưởng lớn và chi phối dân tộc Việt trong nhiều thế kỷ,
nhất là phong kiến là tư tưởng Nho giáo.
- Tuy nhiên, chúng ta không thể phủ nhận vai trò quan trọng của tâm lý
xã hội trong sự phát triển của ý thức xã hội.
Nhóm 6 Chủ đề nội dung

Mối quan hệ giữa tâm lý xã hội và hệ


Hệ tư tưởng tư tưởng

- Trình độ cao của ý thức xã hội, được hình Tuy là hai trình độ, hai phương thức phản ánh khác nhau của
thành khi con người nhận thức sâu sắc về ý thức xã hội, có mối liên hệ tác động qua lại với nhau.
những điều kiện sinh hoạt vật chất của
mình. - Tâm lý xã hội có thể tạo điều kiện thuận lợi hoặc cản trở
cho sự hình thành, truyền bá, sự tiếp thu của con người đối
với một hệ tư tưởng nhất định.

- Trái lại, hệ tư tưởng, lý luận xã hội làm gia tăng yếu tố trí
tuệ cho tâm lý xã hội. Hệ tư tưởng khoa học thúc đẩy tâm lý
xã hội phát triển theo chiều hướng
đúng đắn, lành mạnh có lợi cho tiến bộ xã hội
Nhóm 6 Chủ đề nội dung

Nội dung 3

Tính giai cấp của ý thức xã hội


- Trong xã hội có giai cấp, ý thức xã hội cũng có tính giai
cấp, phản ánh điều kiện sinh hoạt vật chất và lợi ích khác
nhau, đối lập nhau giữa các giai cấp.

- Mỗi giai cấp đều có đời sống sinh hoạt tinh thần đặc thù
của nó nhưng hệ tư tưởng thống trị xã hội bao giờ cũng là
hệ tư tưởng của giai cấp thống trị xã hội, nó có ảnh
hưởng đến ý thức của các giai cấp trong đời sống xã hội.

Thuyết trình
TỒN TẠI XÃ HỘI
Ý
THỨC
ĐẠO
ĐỨC
PHƯƠNG

THỨC

SẢN XUẤT
Nhóm 6 Chủ đề nội dung

Các hình thái ý thức


xã hội
Nhóm 6 Chủ đề nội dung

Ý thức pháp quyền


Ý thức chính trị
- Hình thái ý thức chỉ xuất hiện và tồn tại trong các xã - Toàn bộ các tư tưởng, quan điểm của một giai
hội có giai cấp và nhà nước. cấp về bản chất và vai trò của pháp luật, về
- Nó phản ánh các quan hệ chính trị, kinh tế, xã hội quyền và nghĩa vụ của nhà nước, về tính hợp
giữa các giai cấp, các dân tộc và các quốc gia cũng pháp và không hợp pháp của hành vi con
như thái độ của các giai cấp đối với quyền lực nhà người trong xã hội
nước. - Phản ánh trực tiếp các quan hệ kinh tế của xã
- Hình thành từ trực tiếp từ các hoạt động thực tiễn hội
trong môi trường chính trị của xã hội. - Giai cấp khác nhau lại có những ý thức khác
- Hệ tư tưởng của một giai cấp chính trị nhất định nhau về pháp luật, phản ánh lợi ích của giai
phản ánh trực tiếp tập trung lợi ích giai cấp của cấp mình.
giai cấp ấy.
- Hệ tư tưởng chính trị cũng giữ vai trò chủ đạo trong => phụ thuộc vào sức mạnh cưỡng chế của nhà
đời sống tinh thần của xã hội nước, trình độ hiểu biết và tâm lí pháp luật của
xã hội.

Thuyết trình
Đặc trưng quan trọng nhất để phân biệt các
giai cấp là

đáp án: sự khác nhau về tư liệu sản xuất


Từ góc độ về trình độ phản ánh, cấu trúc của ý thức
xã hội bao gồm

Ý thức xã hội thông thường


Tâm lí xã hội
Ý thức xã hội bao gồm những
hình thái xã hội nào?
ý thức chính trị pháp quyền
đạo đức thẩm mĩ(nghệ thuật),
tôn giáo lí luận(khoa học)
triết học
Nhóm 6 Chủ đề nội dung

Ý thức đạo đức


- Toàn bộ những quan niệm, tri thức, trạng
thái cảm xúc, tâm lí chung của các cộng
đồng người về các giá trị thiện, ác,...và
những chuẩn mực hành vi cùng cách ứng
xử giữa các cá nhân với nhau/ xã hội..

- Sự phát triển đạo đức là nhân tố biểu


hiện tiến bộ xã hội.
- Yếu tố tình cảm đạo đức là yếu tố đặc
biệt quan trọng.

- Giai cấp tiêu biểu cho sự phát triển đi lên


của xã hội thì đại diện cho một nền đạo
đức tiến bộ. Còn các giai cấp phản động thì
đại diện cho một đạo đức suy thoái
Nhóm 6 Chủ đề nội dung

Ý thức thẩm mỹ
- Hình thành và xuất hiện sớm trong lịch sử loài người.
- Sự phản ánh hiện thực vào ý thức con người trong quan
hệ với nhu cầu thưởng thức và sáng tạo cái đẹp
- Bao gồm: cảm xúc, thị hiếu, quan điểm và lý tưởng thẩm
mỹ. Sự phát triển của tư duy thẩm mỹ đến sự hình thành
một khoa học triết học đặc thù là mỹ học.
- Hình tượng nghệ thuật phản ánh cái bản chất của đời
sống hiện thực thông qua cái cá biệt, cụ thể - cảm tính,
sinh động.
- Nghệ thuật phản ánh thế giới một cách sinh động, cụ thể,
bằng những hình tượng nghệ thuật.
- Mang tính giai cấp
Nhóm 6

Ý thức tôn giáo


1. Khái niệm:
- Ý thức tôn giáo là một hình thái ý thức xã hội, phản ánh thế giới hiện thực một cách hoang
đường, hư ảo và thần thánh hóa.

- Nguồn gốc:
+ Phải tìm trong tồn tại xã hội, trong quan hệ giữa con người với tự nhiên lẫn trong các quan
hệ xã hội của con người.
+ Còn nằm trong những mối quan hệ xã hội. Trong điều kiện xã hội có áp bức giai cấp và có
tính tự phát còn là những đặc trưng của sự phát triển xã hội.
-> Những quy luật xã hội biểu hiện như những thế lực mù quáng, trói buộc con người và
thường xuyên quyết định đến số phận của họ khiến con người sợ hãi đó là một trong những
nguồn gốc của tôn giáo
Nhóm 6 Chủ đề nội dung

Ý thức tôn giáo


- Tâm lý tôn giáo: toàn bộ những biểu tượng, tình cảm, tâm trạng,thói quen của quần chúng
về tín ngưỡng tôn giáo.

- Hệ tư tưởng tôn giáo: hệ thống giáo lý do các giáo sĩ, các nhà thần học tạo ra và truyền bá
trong xã hội

⇒Về mặt lịch sử, tâm lí tôn giáo và hệ tư tưởng tôn giáo là hai giai đoạn phát triển của ý thức
tôn giáo nhưng chúng liên hệ tác động qua lại và bổ sung nhau:

+Tâm lí tôn giáo đem lại cho hệ tư tưởng tôn giáo một tính chất đặc trưng, một sắc thái tình
cảm riêng.

-Ý thức tôn giáo là một hình thái ý thức xã hội thực hiện chủ yếu chức năng chủ yếu của mình
là chức năng đền bù – hư ảo
→ Làm cho ý thức tôn giáo có một đời sống lâu dài, một vị trí đặc biệt trong xã hội. →Vì vậy
tôn giáo luôn được các giai cấp thống trị sử dụng như một công cụ áp bức tinh thần, một
phương tiện củng cố địa vị thống trị của họ.
Nhóm 6
Ý thức khoa học
- Xét về đối tượng, khoa học chia thành:
+ Khoa học tự nhiên – kỹ thuật nghiên cứu các quy luật của tự nhiên, các phương
thức chinh phục và cải tạo tự nhiên
+ Khoa học xã hội nghiên cứu những hiện tượng xã hội khác nhau, các quy luật vận
động, phát triển của chúng và có cả bản thân con người
→Triết học cũng được coi là một khoa học bởi nó nghiên cứu những quy luật chung
nhất của mọi tồn tại trong tự nhiên, xã hội và tư duy, xây dựng nên phương pháp
luận chung cho việc nghiên cứu tự nhiên, xã hội và tư duy.

-Trong mỗi khoa học có thể phân chia thành các cấp độ kinh nghiệm và lý luận (hay lí
thuyết).
+ Cấp độ kinh nghiệm
+ Cấp độ lý luận
Nhóm 6
Ý thức triết học
- Hình thức đặc biệt và cao nhất của tri thức cũng như
của ý thức xã hội là triết học, cung cấp cho con người
tri thức về thế giới.

- Triết học nói chung và nhất là triết học duy vật biện
chứng nói riêng có sứ mệnh trở thành thế giới quan mà
cơ sở và hạt nhân của thế giới quan chính là tri thức.

- Thế giới quan triết học bao hàm trong đó cả nhân sinh
quan.

- Trong thời đại hiện nay thế giới quan khoa học chân
chính nhất chính là thế giới quan triết học duy vật biện
chứng.
Nhóm 6 Chủ đề nội dung

 Ý thức xã hội và tồn tại xã hội có mối quan hệ biện


MỐI QUAN HỆ chứng.
GIỮA TỒN TẠI XÃ HỘI VÀ Ý THỨC  Các hình thái ý thức xã hội còn tác động lẫn nhau theo
XÃ HỘI LÀ GÌ? những cách thức khác nhau. Tồn tại xã hội nào thì có ý
thức xã hội ấy.

Deadline: bây giờ


 Các hình thái xã hội bị tồn tại xã hội quy định nhưng
vẫn có tính độc lập tương đối.
START
Nhóm 6 Game Bingo hay nhất 2023

Đội 1 Đội 2 Đội 3

1 2 9 1 2 9 1 2 9

3 4 8 3 4 8 3 4 8

5 6 7 5 6 7 5 6 7

Đội 4 Đội 5
CHỌN CÂU HỎI
1 2 9 1 2 9
1 2 3

3 4 8 4 5 6 3 4 8

5 6 7 8 9
7 5 6 7
CÂU HỎI SỐ 1

Hình thái ý thức nào sau đây được xem là sự phản ánh hư ảo sức mạnh của
giới tự nhiên bên ngoài lẫn các quan hệ xã hội vào đầu óc con người?

 A. Ý thức tôn giáo  B. Ý thức đạo đức

 C. Ý thức triết học  D. Ý thức thẩm mỹ


CÂU HỎI SỐ 2

Điền vào chỗ trống : Tôn giáo là một hình thái ý thức – xã hội phản ánh một cách hoang đường, hư
ảo ........ khách quan. Qua sự phản ánh của tôn giáo, những sức mạnh tự phát trong tự nhiên và xã
hội đều trở thành thần bí.

 A. Thực tiễn  B. Hiện thực

 C. Điều kiện  D. Cuộc sống


CÂU HỎI SỐ 3

Điền vào chỗ trống : “Ý thức tôn giáo là sản phẩm của con người,
gắn với những điều kiện tự nhiên và lịch sử cụ thể, xác định, về bản chất, ý thức tôn giáo là một hiện
tượng xã hội phản ánh sự……….của con người trước tự nhiên và xã hội

 A. Bế Tắc  B. Lạc quan

 C. Bất bình  D. Kỳ vọng


CÂU HỎI SỐ 4

Điền vào chỗ trống : Cấp độ……………là những tư liệu hiện thực đã tích lũy được qua sự
tổng hợp quan sát, thí nghiệm; lý luận

K I N H N G H I Ệ M
CÂU HỎI SỐ 5

Cấp độ………. của các khoa học cụ thể kết hợp với nhau trong sự giải thích các nguyên lý và quy luật
chung được phát hiện ở tầm nghiên cứu triết học, hình thành thế giới quan và phương pháp luận
của toàn bộ nhận thức khoa học.

L Í L U Ậ N
CÂU HỎI SỐ 6

Nguồn gốc của khoa học là gì ?

N H U C Ầ U P H Á T T R I Ể N

S Ả N X U Ấ T
CÂU HỎI SỐ 7

Chức năng chủ yếu của tôn giáo ?

Đ Ề N B Ù H Ư Ả O
CÂU HỎI SỐ 8

Với tư cách là những hình thái ý thức xã hội, tôn giáo và khoa học khác nhau về điểm nào?

 A. Cách thức phản ánh  B. Cả a, b cùng đúng

 C. Đối tượng phản ánh  D. Cả a, b cùng sai


CÂU HỎI SỐ 9

Do những biến đổi căn bản về gì của khoa học đối với sản xuất mà khoa học trở thành
lực lượng sản xuất trực tiếp ?

A. Bản chất B. Tác động

C. Tính chất D. Vai Trò


Chủ đề nội dung
Nhóm 6 Chủ đề nội dung
Nhóm 6
Thanks For Listening!
(Dont ask anything)...pls

You might also like