KIỂM TRA BÀI CŨ

Câu 1: Đặc điểm và công dụng của

Khởi ngữ ở trong câu?
Đặt câu có khởi ngữ?
Câu 2: Trong những câu sau, câu nào có
khởi ngữ ?

a/ Quyển sách này, tôi đọc rồi.

b/ Về văn học, tôi nhận thấy nó có tác

động lớn đến tư tưởng, tình cảm con
người.

c/ Hôm qua, tôi được điểm mười.

  Thành phần tình
a/thái
a/ Vớiđược
Với lòng dùng
lòng mongđể
mong nhớ
nhớ
thể
I/ Thành phần tình thái:
của anh,
của
hiện anh,
cáchanhchắc anh
nhìnnghĩ
của
1. Phân tích ngữ liệu nghĩ rằng, convới
anh
rằng,
người con
nói anh
đối sẽ sựsẽ
chạy
a/ Chắc: độ tin cậy cao chạy xôlòng
vào lòng anh,
xô vào
việc được anh,
nói đếnsẽ
b/ Có lẽ: độ tin cậy thấp sẽ ôm chặt
ôm chặt
trong câu . lấy
lấy cổ cổ anh.
anh.
 Thể hiện cách nhìn của
người nói đối với sự việc b/ Anh
b/ Anh quay
quay lại
lại nhìn
nhìn con
con
trong câu. vừa khe
khe khẽ
khẽ lắc
lắc đầu
đầu
vừa
=> Thành phần tình thái vừa cười.
vừa cười. Vì
Cókhổ
lẽ vìtâm
khổ
tâm nỗi
đến đếnkhông
nỗi không
khóc
khóc được,
được, nênphải
nên anh anh
phải cười
cười vậy thôi.
vậy thôi.
Tìm thành phần
tình thái trong
những câu
sau?
a/ Nhưng còn cái này mà ông sợ, có lẽ còn
có ghê
lẽ rợn hơn cả những
tiếng kia nhiều.
(Kim Lân, Làng)

b/ Trong giờ phút cuối cùng, không còn đủ sức trăng trối lại điều gì,
hình như chỉ có tình cha con là không thể chết được, anh đưa tay
vào túi, móc cây
hìnhlược,
như đưa cho tôi và nhìn tôi một hồi lâu.
(Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà)
c/ Ông lão bỗng ngừng lại, ngờ ngợ như lời mình không được đúng
lắm. Chả nhẽ cái bọn ở làng lại đốn đến thế được.

(Kim Lân, Làng)

Chả nhẽ
I/ Thành phần tình thái:
a/ Ồ, sao mà độ ấy
II/ Thành phần cảm thán: a/ Sao mà
vui thế. độ ấy
1. Phân tích ngữ liệu vui thế. ( Kim Lân, Làng)
( Kim Lân, Làng)
a/ Ồ: vui thích b/ - Trời ơi, chỉ
b/ Trời ơi: tiếc nuối b/ Chỉ còn có năm
còn
phút!có năm phút!
 Bộc lộ tâm lí của
người nói (Nguyễn
(NguyễnThành
ThànhLong,
Long,Lặng
LặnglẽlẽSa
SaPa)
Pa)

=> Thành phần cảm

thán
I/ Thành phần tình thái
II/ Thành phần cảm thán
Thành phần cảm thán
2/ Ghi nhớ được dùng để bộc lộ tâm
lí của người nói (vui, buồn
mừng,giận,...)
 Chao ôi,
Chao ôi bắt gặp một con người
như anh ta là một cơ hội hãn hữu
cho sáng tác, nhưng hoàn thành
sáng tác còn là một chặn đường
dài.
(Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)

Tìm thành phần cảm thán

trong câu trên?
Thành phần tình thái

Thành phần cảm thán

 Không tham gia diễn đạt
nghĩa sự việc của câu.

=> Thành phần biệt lập

II/ Luyện tập:
Bài 2:
Chắc là, dường như, chắc chắn,có lẽ,
chắc hẳn, hình như,có vẻ như

Hãy xếp những từ ngữ

sau đây theo trình tự tăng dần
độ tin cậy (hay chắc chắn)?
 chắc chắn

chắc hẳn

chắc là

có lẽ

có vẻ như

dường như hình như

 THẢO LUẬN NHÓM BÀN

Trong ba từ: “chắc”, “hình như”, ”chắc

chắn”:
+ Từ
Với lòngnào độ tin
mong cậy như
(1) hình cao nhất?
anh nghĩ rằng,
nhớ
+ Từcủanào
anhđộ tin cậy thấp
(2) chắc con anh sẽ
chắn nhất?
chạy xô vào
Vì sao nhà văn(3) Nguyễn
chắc Quang Sáng lại
lòng anh, sẽ ôm
chọn từ “chắc” trong văn cảnh ấy?
chặt lấy cổ anh.
 Bài 3: Sgk/19

- Từ “chắc chắn” có độ tin cậy

cao nhất.
- Từ “hình như” có độ tin cậy
thấp nhất.
 Chọn từ “chắc”:
+ Theo tình cảm huyết thống thì
sự việc phải diễn ra như vậy.
Viết một đoạn văn ngắn nói về cảm
xúc của em khi được thưởng thức
một tác phẩm văn nghệ. Trong đoạn
văn đó có câu chứa thành phần tình
thái hoặc cảm thán?
 BÀI 4
Chọn từ điền vào chỗ trống cho phù hợp
(có lẽ, chắc chắn, Ôi)
“ Đọc văn bản “Phong cách Hồ Chí Minh” của Lê
chắc chắn cũng cảm kích và thêm yêu quý
Anh Trà…............…ai
Bác. Bác quả là một người cao cả, vĩ đại. Bác có phong
cách sống vô cùng giản dị và thanh cao. Điều ấy thể
hiện trong bữa ăn hàng ngày, cách ăn mặc, lời nói.
có lẽ
Toàn thể dân tộc Việt Nam và.....……cả thế giới đều
kính trọng Bác- vị lãnh tụ của một nước, lại có một lối
Ôi Bác sống cao đẹp quá.
sống thanh đạm đến thế...........!
Bác như một ánh mặt trời toả sáng nơi nơi.”
Câu 2: Trong các câu sau đây, câu nào không
có thành phần tình thái?
a/ Ngày mai kiểm tra toán.
b/ Có lẽ ngày mai lớp ta kiểm tra toán.
c/ Hình như Lan ốm.
d/ Dường như lớp ta ngày càng học tốt hơn.
Dặn dò:

- Học bài và hoàn thiện các bài tập.

- Chuẩn bị bài: Chuẩn bị hành trang vào

thế kỷ mới (Vũ Khoan).
.

Kính chúc sức khoẻ

thầy cô và các em