Vaskularna urgentna

stanja
Vladan Popovi
Aneurysma
Lokalizovano proirenje krvnog suda za 1 1/2 do 2 puta
u odnosu na uobiajeni dijametar krvnog suda

Arterije, vene phlebectasiae ( retko )

Aorta, periferne arterije ( poplit.art ), visceralne
arterije...

5% populacije starije od 50 godina

15-20% aneurizma first degree relative
Istorijat
2 vek Antyllus ligatura aneurizme
Vesalius 16 vek detaljan opis aneurizme
1923 Rudolf Matas prva ligatura aortne aneurizme
1948 upotreba reaktivnog celofana kojim se obmotavala
aneurizma
1949 A. Ainstein operisan na ovaj nain umro 6 godina
kasnije od rupture
1951 Dubost prva interpozicija homografta
1953 Blekmoore vynil-ski tubus
1980 prvi endograft ( Palmaz stent)
Aneurysma
Smanjenje brzine POVEANJE
PRITISKA
Lokalizacija
Dijagnoza
Kliniki pregled
UZ
CT ( MSCT )
Aneurysma
Prave ( sve hist. slojeve )
Lane
Aterosklerotske
Traumatske
Sifilitine
Mikotine
Disekcione
Degenerativne
Aneurysma - komplikacije
Ruptura
Tromboza
Embolija
Diferencijalna dijagnoza rupture
Upala slepog creva
Holelitiaza
Gastritis i paptiki ir
Infarkt miokarda
Pankreatitit
Opstrukcija creva
Infekcije urinarnog trakta
Nefrolitijaza

Godinja stopa rizika za rupturu AAA

Prenik AAA (cm) Procenat ruptura (%)
< 3,0 0
3 - 3,9 0,4
4 - 4,9 1,1
5 - 5,9 3,3
6 - 6,9 9,4
7 - 7,9 24,0
Rizik rupture AAA

Mali rizik Umeren rizik Visok rizik
> 70 godina 70 80 godina 80 i vie godina
Fiziki aktivan Aktivan Fiziki neaktivan, nepokretan
Bez znakova srane
bolesti
Stabilna srana bolest ,
EF>35%
Znaajna koronarna bolest, esti
anginozni bolovi,
EF < 25%
- Kreatinin 2,0 3,0 Kreatinin > 3,0
Normalan anatomski
nalaz
Anatomski poremeaj sa
jasnim znacima AAA
Bolesti jetre (albumin < 2)
Mogua postoperativna
smrtnost 1%-3%
Mogua postoperativna
smrtnost 3% - 7%
Mogua postoperativna smrtnost
5% - 10%,
Svaka nova komplikacija bolesti
uveava smrtnost za 3%-5%
Mortalitet
Disekcija aorte
Mladi mukarci ( 40-50
godina )
Hipertenzija
Faty strakes
Aortna medionekroza
Art. Elastinog tipa
Ateroskleroza(!?)
Disekcija aorte
Zid aorte
Prskanje
zida
Disecirani zid
Disekcija aorte
Pravi lumen
Lani lumen
Visc art
Disekcija aorte

60 % 10-15 % 25-30 %
I II

III
A

B

Tab. 1:
Smrtnost
1% na sat
Dyssectio thoracoabdominalis
Disekcija aorte
Ruptura sa krvavljenjem
Tromboza visceralnih grana ( kompresija
jednim od lumena )
Sindrom autne okluzije arterije
Periferne aneurizme
Pseudoaneurysma ( scarpae, AV fistulae )
Poplitealna arterija
Visceralne arterije
Karotidne arterije


Komplikacije
Smrtni sluaj - kao posledica tromboze ili embolije javlja se u 1,8-5%
sluajeva a 50% kod rupture aneurizme.
Pneumonija - 5%
Infarkt miokarda - 2-5%
Preponske infekcija - manje od 5%
Infekcije Grafta - manje od 1%
Nedovoljan priliv krvi u delovima tela koje snabdeva trbuna aorta
Incisiona kila - 10-20%
Opstrukcije creva
Amputacija ekstremiteta zbog arterijske okluzije
Intermitentna klaudikacija u nogama
Nemo u mukaraca - Erektilna disfunkcija i retrogradan ejakulacija (>
30%)
Parestezije u bedrima
Lymphocele u preponi - priblino 2%
Kasna enterina fistula grafta. .

Leenje Aneurysmae
Interpozicija grafta
Bypass procedure
Aneurysma
Leenje
Operativna interpozicija grafta
EVAR ( EndoVasc Aneury. Rapair)
TEVAR ( Thor EndoVasc Aneur. Rapair )
Akutne okluzije arterija
Zapuenje arterijskog krvnog suda trombom ili
embolusom
Tromboza
Zaivotno zgruavanje krvi u krvnom sudu
Posledica ranije stenoze, poremeaja koagulacije, usporenog
protoka
Bolesnici sa prethodnom istorijom klaudikacija i trofinim
promenama na stopalima
Embolija
Tromb noen krvnom strujom se zaustavlja na ravi ( kardijalni
embolus, autoarterijeki embolus)
Stariji ljudi sa aritmijom
Klinika slika akutne okluzije
ekstremiteta
Pain (bol)
Pale (bledilo)
Parestesia ( utrnutost )
Paralysis ( nemogunost pokreta )
Poykilotermia ( hladnoa )
Pulslessness ( nedostatak pulseva )
6 P sign
Leenje
Konzervativno tromboliza (tromboze
redje embolije )

Operativno operativna trombektomija
direktnim pristupom ili kateterom za
trombektomiju ( Fogarty kateter)
DVT
Zaivotno zgruavanje krvi u krvnom sudu
Vodei uzrok smrti na svim hirurkim
odeljenjima
Krvni sudovi:
Nogu solealne vene
Male karlice periuteralni i periprostatini
pleksusi
Vene GE DVT podkljune vene


DVT
Tromb nastaje:
Naruen integritet zida
Usporen protok krvi staza
Naruen sastav krvi hiperkoagulabilnost

VIRHOFLJEV TRIJAS

DVT
Posledice:
Lokalni otok, bol i nemogunost pokreta
PLUNA EMBOLIJA
DVT
Tretman:
Elevacija, hladni oblozi, hod samo sa elastinom
bandaom
Tromboliza
Sistemska
kateterska
Antikoagulantna terapija
Heparini
Intravenski
LMWH
Oralna AK terapija
Varfarin
kumarin