AFAZIJE, APRAKSIJE I

AGNOZIJE
FASPER k. god. 2010-11
Neurologija
Prof. Dr. Veronika Ipanovi
Radojkovi
AFAZIJE
Tekoe izraavanja ili razumevanja
govora i jezika koje nisu posledica
demencije, senzornih deficita niti
disfunkcije govornih miia,

Posledica oteenja (arinog)
kortikalnih i subkortikalnih struktura
koje uestvuju u ostvarivanju jezike
funkcije.


Jezike oblasti modane kore -1.
Brokina zona (BA 44 i 45) zadnji deo
donje frontalne vijuge leve hemisfere.
Vernikeova zona (BA 22) zadnji deo
donje temporalne vijuge leve hemisfere.
Luni snop (Fasciculus arcuatus)
asocijativna vlakna koja povezuju Brokinu i
Vernikeovu zonu.
Jezike oblasti modane kore -2.
Gyrus angularis (BA 39)- u donjem delu
parijetalnog renja.
Gyrus supramarginalis (BA 40) u donjem
delu parijetalnog renja.
Eksnerov centar donji deo srednje frontalne
vijuge.
Suplementarno govorno podruje - srednji
deo BA 6.

Klasifikacija afazija

Motorne-senzorne
Eskpresivno-receptivne
Prednje-zadnje
Kortikalne,subkortikalne,
transkortikalne
Fluentne- nefluentne

Kliniki oblici afazija
Wernicke-ova afazija

Broca-ina afazija

Anomika (nominalna) afazija

Konduktivna (sprovodna) afazija

Wernicke-ova afazija
ne razume ni tui ni svoj govor,
govori mnogo, logoroian (fluentna
afazija)
govor nerazumljiv
esta parafazija i argon-afazija,
ponavljanje rei takodje oteano
ne razume to proita


Broca-ova afazija

Spontani govor odsutan ili se sastoji
samo od kratkih rei/reenica,
agramatian (ne-fluentna afazija)
Razume jednostavan govor ali ne
razume sloeniji govor
Tekoe itanja i pisanja ( ne moe da
pie po diktatu, moe da prepisuje)
Anomika (nominalna) afazija

Moe nastati kao posledica oteenja vie
oblasti mozga ali najee je oteenje
zadnjeg dela tree temporalne vijuge i g.
angularis u parijetalnom renju
Oteena sposobnost pronalaenja rei iz
sopstvenog leksikona
Nesposobnost da se imenuju predmeti, ne
moe da nae re (na vrhu jezika), kao da
je osoba izgubila seanje na re

Konduktivna(sprovodna) afazija
Nastaje kao posledica prekida lunog
snopa tj. veza izmeu senzorne (Wernicke)
i motorne (Broca) zone mozga
Velika nesrazmera izmeu izrazitih tekoa
ponavljanja rei/reenica uz relativno
dobru govornu produkciju i razumevanje
govora koje je relativno ouvano
Govor fluentan ali parafazian (fonemske
parafazije)

Aleksije
Gubitak ili poremeaj steenih sposobnosti itanja,
uzrokovan oteenjem mozga
Deficit u prepoznavanju grafema, zamena i/ili
inverzija slova u reima, nemogunost itanja
besmislenih i ortografski nepravilnih rei ...
Aleksija bez agrafije (okcipitalna ili ista aleksija)
Aleksija sa agrafijom (parijeto-temporalna
aleksija)-
Frontalna aleksija (lezija frontalnih oblasti leve
hemisfere) praena tekim oblikom agrafije




Agrafija
Gubitak ili poremeaj sposobnosti pisanja
uzrokovan oteenjem mozga
ista agrafija (oteenje Eksnerovog centra
u frontalnom renju)
Apraksika agrafija
Prostorna (spacijalna) agrafija
zanemarivanje leve polovine papira

Apraksije
Nesposobnost vrenja sloenih,
voljnih motornih radnji,
Nije posledica paralize ni smetnji
koordinacije,
Nisu prisutne agnozije, smetnje
razumevanja niti znaajniji
intelektualni deficit.
Kliniki oblici apraksija
Motorna apraksija
Ideomotorna apraksija
Ideatorna apraksija
Konstruktivna apraksija

Specijalizovane apraksije:
Apraksija oblaenja, hoda, buko-facijalna
Motorna (melokinetika) apraksija
Oteenje kontralateralne senzo-motorne
regije (prednji i zadnji region oko centralne
brazde)

Tekoe izvoenja naizmeninih, finih pokreta
Pokreti gube melokinetinost, izvode se sporo,
sa naporom, neprecizno
Pogoenost vremenske dimenzije pokreta


Ideomotorna apraksija
Oteenje levog parijetalnog renja

Ne moe da izvede jednostavne gestove na
nalog (vojniki pozdrav, da se prekrsti itd. )
ali ih izvodi automatski

Izvoenje sloenih pokreta je oteano jer je
oteano izvoenja jednostavnih u okviru
sloenih pokreta
Ideatorna apraksija
Difuzna oteenja P-T-O raskra, najee
obostrano

Jednostavni pokreti se izvode korektno ali
Nemogunost izvoenja sloenih pokreta zbog
poremeenog redosleda jednostavnih pokreta
koji ih ine ( ne moe da upali sveu ili
cigaretu sa ibicom).
Izgubljena ema, plan za izvoenje sloenog
pokreta


Konstruktivna apraksija
Oteenje levog, desnog ili oba parijetalna
renja
Nesposobnost konstrukcije (slaganje)
elemenata u prostoru, dvo- ili
trodimenzionalnom (crte, slaganje ibica,
kocki)
Razlike izmeu konstruktvna apraksije levog i
desnog parijetalnog renja
U sklopu Gerstmann-ovog sindroma
Agnozije
Tekoe prepoznavanja objekata
na osnovu njihovih ulnih
modaliteta (vid, sluh, dodir)
Nisu posledica senzitivnog ili
senzornog deficita niti znaajnijeg
intelektualnog deficita
Kliniki oblici agnozija -1.
Taktilna agnozija ili astereognozija nesposobnost
prepoznavanja predmeta ulom dodira (oteenje
parijetalnih regiona - , najee desno)
Auditivna agnozija poremeaj sposobnosti
prepoznavanja zvunih stimulusa, kod osoba sa ouvanim
ulom sluha (oteenje temporalnih regiona):
Agnozija zvukova (psihika gluvoa)
Agnozija muzike (amuzija)
Agnozija rei (gluvoa za rei)


Kliniki oblici agnozija -2.
Vizuelna agnozija poremeaj sposobnosti
prepoznavanja vizuelno prikazanih objekata, koji
nije povezan sa oteenjem vida ili intelektualnim
deficitima (lezije posteriornih delova desne
hemisfere)
Prostorna (spacijalna) agnozija vizuelna
agnozija za prostor ( lezija parijeto-okcipitalnih
regiona desne hemisfere)
Prozopagnozija poremeaj sposobnosti
prepoznavanja ljudskih lica (lezije desne
hemisfere ili bilateralne lezije parijeto-okcipitalnih
regiona korteksa)
Kliniki oblici agnozija -3.
Autotopagnozija poremeaj sposobnosti prepoznavanja i
lokalizacije delova sopstvenog tela (oteenje parijetalnih regiona,
ee desno)
Agnozija prstiju
Dezorijentacija desno levo: nesposoobnost razlikovanja
leve i desne polovine tela na sebi i na drugoj osobi.

Unilateralna senzorna nepanja (hemineglekt)
zanemarivanje, neregistrovanje stimulusa (vizuelnih, auditivnih,
taktilnih) koji se prezentuju na strani suprotnoj od lezije.

Anozognozija - odsustvo svesti ili negiranje sopstvenog
poremeaja (npr. hemiplegije, govornog poremeaja itd).