SWOT Son en Breugel tcm56-148497

SON EN BREUGEL
Een gemeente kan zich sterker
profileren als bedrijven en
gemeente hun krachten
bundelen
Ontwikkelprogramma
Ondernemend Son en Breugel
Voorwoord
Het bedrijfsleven en de overheid hebben behoefte hebben aan actuele economische informatie en
aan inzicht in de kansen en bedreigingen voor hun gemeente en regio. Daarom heeft de Kamer
van Koophandel Oost-Brabant het initiatief genomen om voor alle deelregio’s binnen haar
werkgebied een sterkte-zwakte-analyse (SWOT-analyse) te laten uitvoeren. Dit initiatief wordt
ondersteund door MKB-Brabant en de Brabants Zeeuwse Werkgeversvereniging.
In het rapport dat nu voor u ligt zijn de resultaten beschreven van de sterkte-zwakte-analyse voor
de gemeente Son en Breugel.
De gemeente Son en Breugel maakt onderdeel uit van de regio Eindhoven. Ook voor de andere
gemeenten (Best, Veldhoven, Eindhoven, Waalre, Heeze-Leende en Cranendonck) in de regio
Eindhoven alsmede voor de totale regio zullen sterkte-zwakte-analyses worden opgesteld.
In een tweetal workshops, waaraan ondernemers en een vertegenwoordiger van de gemeente

hebben deelgenomen, zijn sterke en zwakke punten, kansen en bedreigingen en actiepunten
geformuleerd. De actiepunten zijn opgenomen in het ontwikkelprogramma ‘Ondernemend Son en
Breugel’.
De onlangs opgestelde SWOT-analyse en agenda / actieprogramma voor het centrum van Son
zijn geïntegreerd in dit rapport.
Het rapport vormt een praktisch handvat voor lokaal overleg tussen de ondernemersverenigingen
en de gemeente. Op een aantal terreinen is er intensief contact tussen de
ondernemersverenigingen en de gemeente. Dit contact dient dan ook als basis om verder te gaan
op de ingeslagen weg. Daar waar de samenwerking meer ad-hoc is, is een structurele aanpak
gewenst.
Op dit moment is het programma Masterplan Ekkersrijt in uitvoering. Er bestaat nauwe

samenwerking tussen de ondernemers, Ondernemers Vereniging Ekkersrijt (OVE), Stichting
Parkmanagement, gemeente, industrieschap. Dit geldt ook voor de beveiliging van Ekkersrijt.
Voor het Meubelplein Ekkersrijt bestaat geen actuele detailhandelsvisie. Ook vindt er geen
regionale afstemming plaats. Hiervoor zou een werkgroep ingesteld moeten worden door de
gemeente waarin de ondernemers van Meubelplein Ekkersrijt en de gemeente Eindhoven
deelnemen.
Op het gebied van centrumontwikkelingen is na de periode “Kloppend Hart” dringend behoefte

aan concrete vervolgacties. Om te beginnen zou hiervoor een werkgroep ingesteld moeten
worden op initiatief van de gemeente en de Ondernemersvereniging Son en Breugel (OVSB).
Voor de sector recreatie & toerisme is een LTA (Lokaal Toeristische Adviesraad) opgericht door de
gemeente met ondernemers in de sector. Dit sluit aan bij het programma “Kompas” van het SRE.
Last but not least kan een gemeentelijke koepel van ondernemersorganisaties een belangrijke rol
vervullen in het adviseren aan de gemeente over het economisch beleid en afstemmen over
prioriteiten.
De sterkte-zwakte-analyse is in opdracht van de Kamer van Koophandel Oost-Brabant uitgevoerd

door ETIN Adviseurs en Innoflow te ´s-Hertogenbosch.
Wij hopen dat dit rapport u inspireert om actief bij te dragen aan het verzilveren van de
economische kansen van de gemeente Son en Breugel.
Kamer van Koophandel Oost-Brabant,
Marijke Rikze,
Accountmanager Eindhoven, september 2006
Ontwikkelprogramma Son en Breugel
Inhoudsopgave
1. Inleiding ....................................................................................................................1
1.1 Aanleiding ...............................................................................................................1
1.2 Aanpak....................................................................................................................1
1.3 Leeswijzer ...............................................................................................................2
2. SWOT Gemeente Son & Breugel .......................................................................3

2.1 SWOT-analyse, focus Ekkersrijt................................................................................3
2.2 SWOT centrum Son .................................................................................................5
3. Ontwikkelprogramma “Ondernemend Son en Breugel”.............................7

3.1 Inleiding ..................................................................................................................7
3.2 Uitwerking ontwikkelthema’s .....................................................................................7
3.3 Aanknopingspunten voor de ontwikkeling van toerisme en recreatie.......................... 17
3.4 Aanknopingspunten voor een agenda / actieprogramma Centrum Son...................... 19
3.5 En nu verder!......................................................................................................... 21
4. Economisch profiel Son en Breugel...............................................................22

4.1 Ruimtelijk .............................................................................................................. 22
4.2 Economisch........................................................................................................... 25
4.3 Sociaal .................................................................................................................. 31
4.4 Samenwerking en organisatie ................................................................................. 33
Bijlagen
Deelnemers workshops 2
Gebruikte bronnen 3
1. Inleiding
1.1 Aanleiding
In het activiteitenplan van de Kamer van Koophandel Oost-Brabant is het voornemen uitgesproken
om economische sterkte-zwakte-analyses uit te voeren voor alle gemeenten in het kamergebied.
In dit kader is in 2002 een sterkte-zwakte-analyse opgesteld voor de regio De Kempen. In 2003 is
een soortgelijke analyse uitgevoerd voor de ‘regio Uden-Veghel en omstreken’, gevolgd door een
analyse van de regio De Peel in 2004. Nadat in 2005 regio Waalboss het proces heeft doorlopen,
worden in 2006 de gemeenten in het Land van Cuijk en de regio Eindhoven nader onder de loep
genomen.
De doelstelling van het onderzoek is het in beeld brengen van de sterke en zwakke punten en de
kansen en bedreigingen van de gemeenten in de regio Eindhoven, teneinde:
• Een beeld te krijgen van de (ruimtelijk-)economische situatie per gemeente en van de regio als
geheel;
• Middels een ontwikkelprogramma het lokale bedrijfsleven en haar organisaties alsmede de
gemeente een handvat te bieden voor onderling overleg en afstemming en te fungeren als
basis voor een op de (boven)lokale situatie toegesneden actieplan.
Onderhavige rapportage geeft het ontwikkelprogramma (inclusief SWOT-analyse) van Son en

Breugel weer. Bij de totstandkoming van het ontwikkelprogramma is het perspectief van en de
inbreng vanuit het bedrijfsleven leidend geweest. Uiteraard is de gemeentelijke overheid ook bij
het proces betrokken, aangezien uitvoering van het programma gezamenlijk optrekken van
bedrijfsleven en overheid vereist.
Hierbij moet overigens worden opgemerkt dat het ontwikkelprogramma zoals gepresenteerd in dit
rapport geen eindstation is. Eerder een goed begin met de belofte voor betrokken partijen om
samen aan de slag te gaan met de verdere uitwerking en uitvoering van het ontwikkelprogramma.
Daarom gaat het programma ook met name in op lokale (en waar relevant bovenlokale)
problematiek en de aanpak daarvan op (inter)gemeentelijk niveau.
1.2 Aanpak
Deze rapportage bevat naast de SWOT-analyse en het ontwikkelprogramma voor Son en Breugel
tevens een economisch profiel van de gemeente.
Het ontwikkelprogramma ‘Ondernemend Son en Breugel’ en de SWOT-analyse gaan voornamelijk

over het bedrijventerrein Ekkersrijt. Voor het centrum van Son is reeds een SWOT en een aanzet
voor een ontwikkelprogramma opgesteld. (SWOT-analyse centrum Son, uitgevoerd in opdracht
van de gemeente Son en Breugel in samenwerking met de Kamer van Koophandel Oost-Brabant
en OVSB, februari 2006).
De SWOT-analyse centrum is in hoofdstuk 2 opgenomen en de aanzet voor het
ontwikkelprogramma centrum Son in hoofdstuk 3.
1
De volgende activiteiten hebben ten grondslag gelegen aan het opstellen van dit
ontwikkelprogramma:
• Een verkennende brainstorm met vertegenwoordigers van OVSB, OVE, St. Parkmanagement,
Industrieschap Ekkersrijt, de centrumondernemers Son en de gemeente Son en Breugel;
• Een korte schriftelijke enquête onder 120 ondernemers op Ekkersrijt;
• Een tweetal workshops met ondernemers uit Ekkersrijt, waarbij een vertegenwoordiger van de
gemeente Son en Breugel aan de tweede workshop heeft deelgenomen (een overzicht van de
deelnemers is opgenomen in de bijlage).
1.3 Leeswijzer
Het rapport begint met het overzicht van de sterke en zwakke punten alsmede de kansen en
bedreigingen van de economie van Son en Breugel.
Deze zogenoemde SWOT- analyse vormt het uitgangspunt voor het ontwikkelprogramma
ondernemend Son en Breugel dat hierna wordt uiteengezet. Met dit ontwikkelprogramma gaan
ondernemers samen met de gemeente aan de slag om Son en Breugel de komende jaren nog
ondernemender te maken. Afsluitend is het ruimtelijk-economisch profiel van Son en Breugel
opgenomen.
2
2. SWOT Gemeente Son & Breugel
In dit hoofdstuk is een SWOT-analyse van Son en Breugel weergegeven. De SWOT heeft
voornamelijk betrekking op bedrijventerrein Ekkersrijt. Daarnaast zijn ook diverse punten in de
SWOT opgenomen die op Son en Breugel in het algemeen betrekking hebben. Ten slotte is in dit
hoofdstuk een SWOT opgenomen die specifiek inzoomd op het centrum van Son en Breugel.
2.1 SWOT-analyse, focus Ekkersrijt
Sterkte
• Goede bereikbaarheid, mede door ligging aan diverse snelwegen (A58, A2, A50)
• Goede ligging, centraal ten opzichte van economische centra Eindhoven, Den Bosch, Tilburg
en Helmond. Vooral de ligging in het industriële complex van Eindhoven is een pré
• Goede waterverbinding middels Wilhelminakanaal
• Sterke regionale werkgelegenheidsfunctie (m.n. door Ekkersrijt)
• Grootschalig en divers bedrijventerrein Ekkersrijt, met aanwezigheid van hoogwaardige, sterke
bedrijven (ook een behoorlijk aantal buitenlandse vestigingen aanwezig). Bovendien is op het
bedrijventerrein een meubelplein met een (boven)regionale uitstraling gesitueerd
• Sterke aanwezigheid sectoren handel en reparatie, industrie en logistiek
• Naast ruime aanwezigheid kleinschalige bedrijvigheid zijn ook de nodige grote,
toonaangevende bedrijven in de gemeente gevestigd (o.a. Maas International, Beton Son,
Lekkerland Nederland, De Rooy, Ikea)
• Centrale ligging van de gemeente in een regio met de nodige toeristische trekkers, vooral
sterke landschappelijke kwaliteiten
• Goed georganiseerd bedrijfsleven
Zwakte
• Slechte ontsluiting van bedrijventerrein Ekkersrijt (op korte termijn starten infrastructurele
projecten om dit op te lossen)
• Aansluiting A50-A58 zorgt voor verkeershinder (bovengenoemde projecten moeten ook dit
verhelpen)
• Gebrek aan ruimte voor vestiging van nieuwe bedrijven of uitbreiding van bestaande bedrijven
• Slechte bewegwijzering Science park
• Ontbreken van een toekomstvisie over de (verdere) ontwikkeling van het meubelplein (omvat
zowel meubelzaken als grootschalige detailhandelsvestigingen)
• Structurele leegstand van bedrijfsruimte op bedrijventerrein Ekkersrijt
• Weinig onderlinge contacten, verbindingen tussen de bedrijven op Ekkersrijt
• Veel nevenvestigingen op Ekkersrijt, wat dynamiek op het bedrijventerrein belemmerd. Deze
bedrijven zijn ook minder betrokken bij de lokale situatie/thema’s
• Groot aandeel conjunctuurgevoelige bedrijven, wat economie van bedrijventerrein
kwetsbaarder maakt (in ieder geval bedrijven in ICT en industrie)
• Forse afname werkgelegenheid zakelijke dienstverlening tussen 2001 en 2005
3
• Gebrek aan huisvesting voor kleinschalige bedrijven en (door)starters

• Gebrek aan structureel economisch beleid alsmede gebrek aan uitvoering van afspraken met
ondernemersverenigingen vanuit de gemeentelijke overheid
• Geringe nationale (naams)bekendheid van het bedrijventerrein Ekkersrijt
• Bovengemiddelde vergrijzing (Wat leidt tot opvolgingsproblematiek bij de lokale bedrijven door
ondernemers die met pensioen gaan. Bovendien dreigt leegloop van kennis en ervaring uit
bedrijven doordat steeds meer werknemers met pensioen gaan)
Kans
• Sterkere profilering van Son en Breugel en het bedrijventerrein Ekkersrijt
• Benutten kansen brainport Eindhoven
• Meer focus op (gezamenlijk) innoveren door bedrijven op Ekkersrijt
• Meer samenwerking tussen bedrijven op het bedrijventerrein onderling en met
kennisinstellingen, ook nadrukkelijk kijken naar samenwerkingskansen met toonaangevende
bedrijven in de regio
• Meer focus op high tech bedrijven op Ekkersrijt (hiervoor wel geschikte bedrijfsruimte creëren,
m.n. in bestaande panden)
• Aandacht voor uitbouwen/versterken bestaande bedrijvigheid op Ekkersrijt en Son Breugel in
het geheel
• Ontwikkelen toeristisch-recreatieve activiteiten op/om Ekkersrijt, m.n. gericht op zakelijke
markt op het bedrijventerrein (bv bedrijfshotel)
• Meer faciliteiten voor startende/doorgroeiende kleinschalige bedrijvigheid, zowel fysiek (b.v.
bedrijfsverzamelgebouwen) als in de dienstensfeer (advies, voorlichting, netwerken)
• Intensievere benutting en verbetering van de capaciteit van het Wilhelminakanaal ten behoeve
van goederenvervoer over water
• Verbeteren ontsluiting bedrijventerrein Ekkersrijt, ook infrastructuur bedrijventerrein zelf kan
nog worden verbeterd
• Nieuwbouw van woningen realiseren waardoor groei van gemeente mogelijk wordt (m.n. voor
de jongere leeftijdsgroepen)
• Gemeente die daadkrachtiger economisch beleid voert, oog heeft voor de
problemen/knelpunten van de ondernemers en initiatieven van ondernemers stimuleert
4
Bedreiging
• Dichtslibben wegennet/infrastructuur, met name rondom Ekkersrijt
• Verslechtering (gevoel van) veiligheid op Ekkersrijt (vandalisme, inbraak, calamiteiten etc.)
• Geen uitbreidingsmogelijkheden van en op Ekkersrijt, waardoor bedrijven die willen groeien
dreigen weg te gaan
• Bedrijven (m.n. industrie) op Ekkersrijt ervaren een tekort aan adequaat opgeleid personeel,
tekort vakmensen
• In verhouding veel grootschalige bedrijven ten opzichte van kleinschalige bedrijvigheid,
waardoor te weinig dynamiek plaatsvindt
• Scheiding op Ekkersrijt tussen bedrijven in geografische zin (oostelijk en westelijk deel) en in
omvang van bedrijven (grote versus kleine bedrijven). Werkt belemmerend op
betrokkenheid/saamhorigheid bij bedrijven om problemen Ekkersrijt aan te pakken
• Veroudering bedrijventerrein Ekkersrijt
• Voorziene grootschalige ontwikkelingen in de meubelbranche in de regio Eindhoven (b.v. de
plannen voor Strijp S en Nimbus)
• Sterkere verplaatsingsgeneigdheid van de grotere bedrijven op Ekkersrijt door de ligging van
belangrijke snelwegen A58/A50/A2 in de regio
2.2 SWOT centrum Son
De gemeente Son en Breugel heeft in samenwerking met de Kamer van Koophandel Oost-
Brabant en de ondernemersvereniging Son en Breugel een SWOT-analyse laten opstellen voor
het centrum van Son. In augustus 2005 is het project ‘SWOT-analyse centrum Son’ van start
gegaan. Het eindrapport is gereedgekomen in februari 2006.
Ten behoeve van het opstellen van het SWOT-schema en de aanzet voor het actieplan hebben de
volgende activiteiten plaatsgevonden:
• gesprekken met de gemeente Son en Breugel, de OVSB en de Rabobank Nuenen/Son;
• een internetenquête uitgezet onder het Sonse bedrijfsleven;
• een discussiebijeenkomst met gemeente en ondernemers.
Het opstellen van de SWOT-analyse inclusief agenda is een logisch gevolg van de grootschalige
revitalisering van het centrum die in gang is gezet naar aanleiding van de omleiding van de
doorgaande weg die dwars door het centrum liep. De SWOT-analyse en bijbehorende agenda
moeten dan ook een aanzet geven voor vervolgstappen, waaronder het uitvoeren van concrete
acties en ingrepen door gemeente en ondernemers samen. Ofwel, het opstellen van de SWOT en
de agenda is slechts één stap in het bredere, reeds lopende proces van centrumvernieuwing.
In het SWOT-schema is een onderscheid aangebracht tussen zogenaamde ‘interne factoren’ en

‘externe factoren’. Op basis van de interne factoren kunnen sterkten en zwakten worden
aangegeven. Kansen en bedreigingen hebben betrekking op externe factoren, ofwel ‘invloeden
van buitenaf’.
5
Interne factoren: Sterkten Zwakten
• Vernieuwde, meer dorpse uitstraling van het • Relatief laag aantal vierkante meters
(openbaar gebied in het) centrum winkelruimte/werkgelegenheidsaandeel
• Banengroei centrum in periode 2002-2004 detailhandel
• Goede bereikbaarheid centrum • Ondervertegenwoordiging niet-dagelijks segment
• Gratis parkeren in het centrum (kleding, muziek, speelgoed, sport)
• Actievere opstelling ondernemers en gemeente • Suboptimale winkelstructuur door versnippering
na uitvoering Kloppend Hart winkels, horeca en diensten (gevolg van
• Uitbreiding winkeloppervlak centrum met circa verouderde bestemmingen)
2.000m² op het 17-Septemberplein • Verouderde gevels van panden
• Weinig echte ‘consumententrekkers’ in het
centrum
• Weinig evenementen/activiteiten
• Weinig sfeer, levendigheid
• Gebrek aan onderscheidend vermogen/ een
eigen beeldmerk
• Gebrek aan een gerichte benadering van
doelgroepen (bijv. populatie ouderen, dertigers,
jeugd etc.)
• Een (voorzien) gebrek aan parkeerruimte (na de
realisatie van projecten (winkels, woningen,
supermarkt) op het 17 septemberplein)
• Onveilige verkeerssituatie (met name voor
fietsers)
Externe factoren: Kansen Bedreigingen
• Ligging in een groen/blauwe omgeving met • Concurrentie Eindhoven/ Woensel, Sint

relatief veel recreatief vaar- en fietsverkeer Oedenrode en Veghel
(Dommel, Wilhelminakanaal) • Relatief lage koopkrachtbinding
• Grote populatie werknemers op Ekkersrijt: • Algemene trend van een toenemende kritische
potentie voor diensten zoals lunchbezorging, massa voor winkelgebieden/ schaalvergroting
stomerijservice, boodschappenservice etc. ingegeven door de vraag naar multifunctionele
• Grote populatie consumenten op Ekkersrijt: centra (compleet aanbod)
potentie voor combinatiebezoek Ekkersrijt en • Toenemende concurrentie van megasupers voor
centrum kleinere supermarkten (zoals die aan het 17-
• Veel (potentiële) koopkracht in gemeente (50%- septemberplein)
70% winkelt nu nog buiten Son) • Eigendomspositie winkelen horecapanden
• Nieuw/extra winkel en horeca aanbod: meer • Ondervertegenwoordiging van de leeftijdsgroep
kwaliteitswinkels (mode, sport, vers), zowel 20-40 jaar in de gemeente
exclusieve winkels als filialen, en • Onvoldoende aandacht voor het bouwen van
kwaliteitshoreca om recreatief winkelen woningen voor de doelgroep van 20-40 jaar
aantrekkelijker te maken • Opstelling van gemeentelijke
• Aantrekken winkels/horeca die als ‘Centrumcommissie‘ (lange procedures, gebrek
consumententrekker kunnen fungeren aan flexibiliteit)
• Extra woningen bouwen op een locatie die (de
positie en structuur van) het centrum van Son
versterkt
6
3. Ontwikkelprogramma “Ondernemend Son en Breugel”
3.1 Inleiding
Het ontwikkelprogramma voor Ondernemend Son en Breugel is opgebouwd uit negen

ontwikkelthema’s die de komende jaren moeten worden opgepakt om ondernemend Son en
Breugel een impuls te kunnen geven. Deze thema’s zijn:
1. Basisthema: Verbeteren van de samenwerking en communicatie;
2. Vergroten bereikbaarheid en verbeteren ontsluiting;
3. Verbeteren van de veiligheid op bedrijventerrein Ekkersrijt;
4. Verdiepen en verbreden van samenwerking op Ekkersrijt;
5. Optimaliseren bedrijventerrein Ekkersrijt, ruimtelijk en qua samenstelling;
6. Focus op kennisintensieve clustering en high tech bedrijven op Ekkersrijt: inspelen op kansen
Brainport.
7. Sterkere profilering van het onderscheidend vermogen van Son en Breugel;
8. Aanknopingspunten ontwikkeling van toerisme en recreatie (paragraaf 3.3)
9. Centrumontwikkeling: hiervoor is de agenda/actieprogramma voor het centrum van Son
weergegeven in paragraaf 3.4.
3.2 Uitwerking ontwikkelthema’s
Ad. 1) Basisthema: Verbeteren van de samenwerking en communicatie
De basis voor het welslagen van het ontwikkelprogramma is samenwerking en communicatie. Uit
de gesprekken met ondernemers en gemeente is gebleken dat het hieraan op verschillende
niveaus schort. Met als gevolg dat ondernemers en gemeente bij belangrijke thema’s niet altijd
volledig geïnformeerd en op elkaar ingespeeld zijn, waarmee het risico bestaat dat benodigde
acties uitblijven.
Een eerste aandachtspunt is de onderlinge communicatie tussen de ondernemers op Ekkersrijt

om informatieachterstanden bij (groepen) ondernemers te voorkomen. Hierin ligt een belangrijke
rol voor de verschillende belangenorganisaties op Ekkersrijt (OVE, Industrieschap, st. Beveiliging,
st. Parkmanagement en OVSB) met betrekking tot initialiseren en op gang houden van
informatieoverdracht over relevante thema’s. Op dit moment zijn deze organisaties op
verschillende vlakken al actief betrokken bij de informatievoorziening (bijeenkomsten organiseren
over o.m. infrastructuur en veiligheid). Gezien de informatiebehoefte die nog steeds leeft bij
ondernemers op Ekkersrijt is intensivering nodig. Hierbij is het overigens ook van belang de brug
te slaan naar de ondernemers die niet op Ekkersrijt zijn gevestigd. De ontwikkelingen op Ekkersrijt
zijn ook van invloed op deze ondernemers.
Daarnaast dient de samenwerking en communicatie tussen de ondernemers en de gemeente

uitgebreid te worden. Op bestuurlijk niveau wordt momenteel door gemeente en
ondernemersverenigingen goed met elkaar overlegd en vi ndt op verschillende thema’s
samenwerking plaats. Aandachtspunt voor de gemeente hierbij is overigens wel de uitvoering van
de gemaakte afspraken met de ondernemersverenigingen. Daarnaast bestaat zowel bij bedrijven
7
als bij de gemeente behoefte aan verbetering en verankering van de informatie-uitwisseling en

samenwerking op ambtelijk niveau bij de gemeente. Dit begint bij ambtelijke betrokkenheid bij de
ondernemersverenigingen; het ‘aan tafel aanschuiven’ bij de vergaderingen van de
ondernemersverenigingen. Bij concrete problemen/knelpunten die spelen voor de bedrijven op
Ekkersrijt kan de gemeente zo sneller in samenwerking met het bedrijfsleven tot een oplossing
komen. Een goed voorbeeld zou het parkeerprobleem op Ekkersrijt zijn.
Bij het op gang brengen en houden van de onderlinge communicatie is het van belang rekening te
houden met de verschillende betrokkenheid van de bedrijven op Ekkersrijt bij de lokale situatie en
thema’s. Dit komt door verschillen in omvang en scope van de bedrijven: grote en kleine bedrijven,
bedrijven met een lokale oriëntatie en bedrijven met een regionale of zelfs internationale oriëntatie.
Daarnaast zijn de nodige nevenvestigingen/dochterbedrijven van grote concerns actief op
Ekkersrijt. De betrokkenheid bij het bedrijventerrein en de lokale problematieken/thema’s is minder
groot. Daartegenover staan de MKB-ondernemers met lokale/regionale wortels. Zij zijn juist zeer
betrokken bij de ontwikkelingen op Ekkersrijt en in Son en Breugel.
Samenvatting actierichtingen Initiatief door

Initialiseren en op gang houden/intensiveren van de De verschillende
informatieoverdracht naar ondernemers over relevante belangenorganisaties op Ekkersrijt
thema’s op Ekkersrijt
Op ambtelijk niveau de informatie-uitwisseling en Gemeente
samenwerking met het bedrijfsleven verder verbeteren en
verankeren
Communicatie afstemmen op de verschillende Belangenorganisaties en gemeente
doelgroepen
Oprichten van een ondernemerskoepel Kamer van Koophandel,
ondernemersverenigingen en
gemeente
Ad 2. Ontwikkelthema: Vergroten bereikbaarheid en verbeteren ontsluiting
Toelichting:
Op het vlak van infrastructuur heeft Son en Breugel de afgelopen jaren een forse verandering
doorgemaakt. De aanleg van de A50 Eindhoven – Oss heeft de bereikbaarheid van Son en
Breugel behoorlijk verbeterd. Doordat de autosnelweg Son en Breugel aan de westkant passeert,
wordt het verkeer op de N265 door het centrum van Son ontlast en vermindert de verkeersoverlast
in de kern Son. De ligging aan de snelwegen A2, A58 en A50 zorgt in basis voor een goede
bereikbaarheid van de gemeente. Door de forse fileproblematiek op deze snelwegen, met name
A2 rond Eindhoven en aansluiting A58-A50, is de bereikbaarheid in werkelijkheid een stuk minder
goed.
De komende jaren staan in het teken van het realiseren van een knooppunt A50-A58, inclusief een
aansluiting naar bedrijventerrein Ekkersrijt. Op dit moment zorgt de (gebrekkige) aansluiting van
de A58 op de A50 nog voor veel verkeershinder, hoofdzakelijk tijdens de spitstijden. Bijkomend
probleem is de slechte ontsluiting van bedrijventerrein Ekkersrijt. Gezien de belangrijke
economische functie van het bedrijventerrein voor de regionale economie, is een goede ontsluiting
van het terrein een ‘must’.
8
De goede waterverbinding die Son en Breugel heeft middels het Wilhelminakanaal, zorgt voor een
goede bereikbaarheid over het water. Dit biedt kansen voor uitbouwen van goederenvervoer over
water en de overslag van goederen. Het laatste in de vorm van bijvoorbeeld een regionaal
overslagcentrum (ROC) in het westelijk deel van Ekkersrijt.
Actierichtingen:
Vanaf begin 2007 vangen concrete infrastructurele projecten aan om de bereikbaarheids- en
ontsluitingsproblemen aan te pakken. Met het oplossen van de knelpunten ontstaan kansen voor
nieuwe dynamiek. Met name de aanpak van de infrastructuur op Ekkersrijt zelf met als
zwaartepunt de nieuwe ontsluitingsweg leidt tot nieuwe mogelijkheden voor vestigingsplaatsen. Zo
kan door het ontstaan van nieuwe zichtlocaties een ander soort bedrijvigheid worden
aangetrokken. De gemeente is in samenwerking met het Industrieschap Ekkersrijt bezig met de
voorbereiding van een integraal bestemmingsplan voor Ekkersrijt, waarin ook op deze nieuwe
vestigingsmogelijkheden zal worden ingegaan. Aandachtspunt is overigens wel dat voor nieuwe
dynamiek ook ruimte beschikbar moet zijn/komen. De beoogde ontsluitingsweg kan overigens wel
voor een nadrukkelijkere scheiding van het bedrijventerrein in een oostelijk en een westelijk deel
zorgen.
Een belangrijk actiepunt bij de komende infrastructurele projecten is verbetering van de

communicatie over de plannen naar bedrijven. Met name de ondernemers die niet op Ekkersrijt
zijn gevestigd, blijken niet (voldoende) geïnformeerd te zijn over de aard en impact van de
bereikbaarheidsplannen. Zo zijn er de centrumondernemers die nog niet geïnformeerd zijn over de
inhoud van de plannen. Zij maken zich (al dan niet terecht) zorgen over de aansluiting van het
centrum op de nieuwe wegenstructuur.
De informatie over de plannen is zeker aanwezig, maar zal beter ontsloten moeten worden. De
gemeente stelt zich ten doel om de informatievoorziening naar de ondernemers in Son en Breugel
die niet op Ekkersrijt zijn gevestigd op gang te brengen. Hiervoor zal zij een informatiebijeenkomst
initiëren voor de leden van ondernemersvereniging Son en Breugel. Bovendien wordt op korte
termijn een nieuwe beleidsmedewerker Economische Zaken aangetrokken bij de gemeente.
Verbetering van de communicatie met het bedrijfsleven behoort nadrukkelijk tot zijn/haar
takenpakket.
Het is overigens zaak om ook tijdens de uitvoering van de plannen te blijven communiceren met
de ondernemers in Son en Breugel (al dan niet gevestigd op Ekkersrijt).
Voor wat betreft de kansen voor intensiever gebruik van de waterverbinding is het zaak om met
betrokken bedrijven de concrete mogelijkheden en knelpunten nader te inventariseren. Een aantal
bedrijven in Son en Breugel is hier al bij betrokken (bijvoorbeeld Beton Son). Deze bedrijven zijn,
samen met de relevante ondernemersverenigingen de aangewezen partijen om dit traject verder
uit te zetten en in gang te houden. Hierbij zit overigens ook een zekere bovenlokale/regionale
component, aangezien meerdere gemeenten aan de waterverbinding zijn gelegen. Afstemming
over plannen en initiatieven is zeker gewenst. Daarnaast levert samenwerking tussen bedrijven in
verschillende gemeenten langs de waterverbinding mogelijk ook nog synergie-effecten op. De
Kamer van Koophandel is een goede partij om de bovenlokale plannen en initiatieven te
inventariseren en waar nodig bij elkaar te brengen.
Inventariseren nieuwe mogelijkheden voor Gemeente, Industrieschap
9
vestigingsplaatsen op Ekkersrijt door vernieuwde Ekkersrijt en OVE

infrastructuur
Verbetering communicatie naar ondernemers in Centrum Gemeente i.s.m. OVSB en OVE
Son
Inventarisatie kansen en knelpunten intensiever gebruik gemeente i.s.m.
Wilhelminakanaal voor logistieke doeleinden voorhoedebedrijven op
Ekkersrijt
Inventariseren bovenlokale plannen intensiever gebruik Kamer van Koophandel
Wilhelminakanaal
Ad 3. Ontwikkelthema: Verbeteren van de veiligheid op bedrijventerrein Ekkersrijt
Toelichting:
Uit onderzoek blijkt dat de helft van alle bedrijven slachtoffer is van criminaliteit en een kwart van
alle bedrijven is zelfs herhaaldelijk slachtoffer. Niet voor niets prijkt veiligheid voor ondernemers
nog altijd erg hoog op de lijst van belangrijkste vestigingsplaatsfactoren. Daarbij ervaren met name
de ondernemers op bedrijventerrein en in winkelcentra onveiligheid en criminaliteit als knelpunt.
Ook de ondernemers op Ekkersrijt geven aan dat (gevoel van) onveiligheid een groeiend
probleem is. Daarbij wordt veiligheid gezien in het kader van zowel criminaliteit als
rampen/calamiteiten. Aanleiding voor ondernemersverenigingen op bedrijventerrein Ekkersrijt om
het thema veiligheidsbevordering hoge prioriteit te geven.
Actierichtingen:
Op dit moment worden op bedrijventerrein Ekkersrijt reeds de nodige stappen gezet ten behoeve
van aanpak van veiligheid. De relevante organisaties (o.a. OVE en St. Parkmanagement) hebben
een structuur ontwikkeld om projecten op te zetten en uit te voeren. Bovendien zijn ook de
benodigde financiële middelen beschikbaar gekomen. Dit heeft er in ieder geval al toe geleid dat
een pilotproject is opgestart gericht op veiligheidsbevordering op Ekkersrijt. Belangrijk knelpunt
hierbij is dat er nog niet voldoende betrokkenheid is bij ondernemers op het bedrijventerrein. Lang
niet alle ondernemers participeren in het project. Voor het welslagen van veiligheidsprojecten is
draagvlak en betrokkenheid bij ondernemers juist een belangrijke succesfactor.
De ondernemersvereniging is momenteel dan ook druk doende de betrokkenheid van
ondernemers te vergroten. Dit is in basis een communicatieprobleem: met de juiste boodschap de
juiste mensen zien te bereiken. Hiervoor gaat de OVE in vijf deelgebieden op Ekkerrsrijt op zoek
naar een kartrekker: een toonaangevende ondernemer die in het betreffende deelgebied actief de
ondernemers aan gaat spreken op deelname aan het pilotproject.

Doorzetten lopende actielijn vanuit OVE OVE en de st. Beveiliging Ekkersrijt
Vergroten betrokkenheid ondernemers Ekkersrijt bij OVE i.s.m. St. Parkmanagement en
lopende/komende projecten het Industrieschap
Ad 4. Ontwikkelthema: Verdiepen en verbreden van samenwerking op Ekkersrijt
Toelichting:
10
Op dit moment onderhouden de bedrijven op Ekkersrijt weinig onderlinge contacten.

Dientengevolge vindt ook weinig samenwerking plaats tussen de bedrijven op het bedrijventerrein.
Voor een deel heeft dat te maken met de grote verscheidenheid aan bedrijven op Ekkersrijt.
Bedrijven van verschillende omvang of uit sectoren die weinig met elkaar gemeen hebben, hebben
minder raakvlakken voor samenwerking. Zo hebben de grotere internationaal georiënteerde
bedrijven weinig behoefte aan samenwerking met de kleinschalige bedrijven op het terrein. Dit
neemt niet weg dat nog genoeg bedrijven overblijven die wel raakvlakken hebben voor
samenwerking, maar waar deze vooralsnog niet van de grond komt. Daar waar samenwerking
doorgaans juist voordeel oplevert voor de betrokken bedrijven. Samenwerking kan daarbij op
verschillende niveaus plaatsvinden. Van het delen van faciliteiten/diensten, gezamenlijk inkopen,
uitwisselen van arbeidskrachten tot samen opleidingstrajecten voor medewerkers organiseren en
gezamenlijke productontwikkeling. Kortom, meer samenwerking tussen bedrijven op het
bedrijventerrein onderling en met kennisinstellingen biedt kansen.
Overigens hoeft de samenwerking niet te stoppen bij bedrijven op Ekkersrijt. Het is juist ook
interessant om de blik te verbreden naar bedrijven in de regio.
Onder het kopje verbreding van de samenwerking valt ten slotte ook de samenwerking tussen de
bedrijven en de gemeente Son en Breugel. Hier valt nog het nodige te winnen.
Actierichtingen:
Een belangrijke succesfactor bij het bevorderen van samenwerking tussen bedrijven is het
benoemen/inventariseren van concrete punten die om samenwerking vragen. Daarbij is het tevens
van belang duidelijk te maken welke voordelen de betrokken bedrijven kunnen bereiken door op
dat punt samen te gaan werken. Een ander belangrijk punt is dat samenwerking om daadkracht
vraagt, bedrijven moeten ook daadwerkelijk met elkaar aan de slag gaan.

Benoemen/inventariseren van concrete punten die om Ondernemersverenigingen
samenwerking tussen bedrijven vragen
Kansen voor samenwerking met bedrijven in de regio Ondernemersverenigingen
inventariseren
In onderstaand schema is de actierichting ‘bevorderen samenwerking’ nader uitgewerkt:
Actielijn Bevorderen samenwerking
Scope/doelstelling - bedrijven onderling meer samenwerken ten

behoeve van veiligheid
- bedrijven onderling meer samenwerking ten
behoeve van vergroten uitstraling/bekendheid
Ekkersrijt
Versnellers: Vertragers:
- indien bedrijven gezamenlijke - free riders
bedreigingen/knelpunten ervaren zijn ze - Individuele belangen van ondernemers
eerder geneigd samen te werken
- toonaangevende, charismatische
ondernemers kunnen als vliegwiel dienen
om samenwerking van de grond te krijgen
- vanuit wet/regelgeving of voorwaarden
11
subsidieprogramma’s kan samenwerking

verplicht worden gesteld
Succesvol, indien...
- meerjaren economisch beleid
- gemeentelijke promotie acties
Trekker: Betrokkenen:
OV Ekkersrijt Alle lokale ondernemers Ekkersrijt + rest van
OV Son en Breugel Son en Breugel
Acties: Deadline: Verantwoordelijke:
- overleg, samenwerking starten
Ad 5. Ontwikkelthema: Optimaliseren bedrijventerrein Ekkersrijt, ruimtelijk en qua

samenstelling
Toelichting:
De beschikbare ruimte op bedrijventerrein Ekkersrijt (als overigens ook bij de overige, kleinere
bedrijvenlocaties in Son en Breugel) is nagenoeg geheel uitgegeven. Er is dus sprake van een
gebrek aan ruimte voor vestiging van nieuwe bedrijven of uitbreiding van bestaande bedrijven.
Tegelijkertijd kampt het bedrijventerrein met structurele leegstand van (deels) verouderde
bedrijfsruimte (vooral kantoorruimte) die minder courant is geworden. Bovendien heeft het terrein
betrekkelijk weinig huisvestingsmogelijkheden voor kleinschalige en (door)startende bedrijven.
Dit vraagt om optimalisering van de ruimtelijke situatie van het bedrijventerrein. Hiervoor is een
Masterplan Bedrijventerrein Ekkersrijt opgesteld.
Optimalisering is ook gewenst als het gaat om de samenstelling van de bedrijvigheid op Ekkersrijt.
Het terrein kent naast een ruime aanwezigheid van kleinschalige bedrijvigheid ook vestigingen van
de nodige grote, toonaangevende bedrijven. Daarbij is in de loop der jaren echter de situatie
ontstaan dat in verhouding teveel grootschalige bedrijven is ten opzichte van kleinschalige
bedrijvigheid. Hierdoor wordt de dynamiek op het bedrijventerrein belemmerd. Daarnaast zijn
bedrijven uit veel verschillende sectoren actief op Ekkersrijt, van detailhandel tot high-tech
industrie. Dit maakt dat Ekkersrijt een zeer divers terrein is. Deze diversiteit zorgt enerzijds voor
een minder kwetsbare economie van het terrein. Anderzijds ontstaat een gebrek aan focus,
waardoor niet duidelijk is waar het terrein echt goed in is, waar het voor staat. Bovendien zorgt het
ook voor versnippering, waardoor kansen voor synergie en agglomeratie-effecten afnemen.
Voor Ekkersrijt is het zaak meer in te zetten op het aantrekken van kleinschalige bedrijvigheid. Wat
betreft de aard van de bedrijvigheid is meer focus gewenst. In aansluiting op het bedrijvenprofiel
van de stadsregio Eindhoven, zal nadrukkelijker dan nu ingezet moeten worden op moderne,
industriële high-tech bedrijven en gespecialiseerde maakindustrie. Uiteraard dient hierbij de
bedrijvigheid gelinkt aan het meubelplein niet te worden vergeten. Deze zorgt voor een niet te
onderschattende aantrekkende werking op bezoekers en consumenten. Ook hier is focus
gewenst. In aansluiting op trends in de detailhandel moet meer aandacht komen voor creativiteit
en ‘funshoppen’.
Actierichtingen:
Vanuit de gemeente zijn er op korte termijn geen plannen om het areaal aan bedrijventerrein uit te
breiden. Oplossingen voor het ruimteprobleem moeten dus gevonden worden op Ekkersrijt zelf.
Zaken die hierbij aan de orde komen zijn intensief ruimtegebruik, inbreiding, creëren van
kleinschalige bedrijfsunits voor (door)starters (bijvoorbeeld middels inrichten van
12
bedrijfsverzamelgebouwen) en revitalisering om de leegstaande ruimten opnieuw te kunnen

benutten.
Voor de bewaking van de kwaliteit van de ruimte op Ekkersrijt is een overall beeldkwaliteitplan
nodig. Deze wordt momenteel opgesteld. Belangrijk actiepunt na het opstellen is echter het
vasthouden aan de plannen en het handhaven van de richtlijnen die in het beeldkwaliteitplan
worden gesteld. Daarbij zijn in de eerste plaats de ondernemers zelf verantwoordelijk voor de
‘beeldkwaliteit’ van de ruimte. Hier is echter ook een regisseur nodig om het proces in goede
banen te leiden. Dit begint eigelijk al bij het opstellen van het plan. De regisseur kan optreden als
een spin in het web tussen alle betrokken partijen met hun eigen belangen om te zorgen dat een
gedragen overall visie ontstaat. Daarna heeft de regisseur een rol bij de uitvoering en handhaving.
Een belangrijk aandachtspunt daarin is er zorg voor te dragen dat de regie over het proces niet
eenzijdig bij één belangenpartij terecht komt, bijvoorbeeld de grondeigenaren of
projectontwikkelaars. Bij zowel het opstellen als uitvoeren van het plan is het van belang
nadrukkelijk oog te hebben voor de economische component . Een plan voor een bedrijventerrein
dient tenslotte niet alleen te bestaan uit ruimtelijke en (steden)bouwkundige elementen, de
economische aspecten zijn minstens zo belangrijk.

Oplossingen voor het ruimteprobleem vinden op Ekkersrijt St. Parkmanagement Ekkersrijt
zelf (intensief ruimtegebruik, inbreiding, creëren van i.s.m. de gemeente
kleinschalige bedrijfsunits voor (door)starters en
revitalisering.
Vasthouden aan de plannen en het handhaven van de Ondernemers in combinatie
richtlijnen die in het beeldkwaliteitplan worden gesteld. Bij met een nog te benoemen
het opstellen en uitvoeren van het plan nadrukkelijk ook regisseur voor het proces
aandacht voor de economische component
In onderstaand schema is de actierichting ‘optimaliseren bedrijventerrein Ekkersrijt, ruimtelijk en

qua samenstelling’ nader uitgewerkt:
Actielijn Voorkomen van leegstand op Ekkersrijt

doordat bedrijven wegtrekken vanwege
ruimtegebrek of mindere aantrekkelijkheid van
het bedrijventerrein
Scope/doelstelling - de aantrekkelijkheid van het bedrijventerrein
op een hoger plan brengen
- meer ruimte voor bedrijven creëren
- samenwerking tussen ondernemers om - de ondernemers zijn nog teveel met hun
gezamenlijk te werken aan verhogen van de eigen bedrijf bezig en minder betrokken bij de
aantrekkelijkheid van het terrein. Begin problemen van het bedrijventerrein als geheel
daarbij met concrete projecten die snel tot
zichtbaar resultaat leiden
- financiële middelen om initiatieven/plannen
te stimuleren
13
- de verschillende partijen (bedrijfsleven, overheid, projectontwikkelaars, grondeigenaren) hun
eigen verantwoordelijkheid nemen. Ieder heeft zijn eigen rol in het verbeteringsproces
Stichting Parkmanagement is de - ondernemers op Ekkersrijt
aangewezen partij om de verschillende - gemeente
betrokkenen te mobiliseren en - kamer van koophandel
plannen/projecten aan te jagen
Ad 6. Ontwikkelthema: Focus op kennisintensieve clustering en high tech

bedrijven op Ekkersrijt: inspelen op kansen Brainport
Toelichting:
Ekkersrijt is onderdeel van Brainport, ofwel toptechnologieregio Eindhoven. In het kader van
Brainport staan er voor de komende jaren een veelheid van projecten op stapel om het
kennisintensieve, innovatieve high-tech karakter van de regio en haar bedrijven verder te
versterken. Son en Breugel, en daarmee Ekkersrijt, staat voor de uitdaging op deze reeds rijdende
trein mee te rijden en optimaal te profiteren van de kansen die Brainport biedt. Voor Ekkersrijt
betekent dit in ieder geval een duidelijkere focus op hoogwaardige, kennisintensieve bedrijvigheid.
Zaken waar Ekkersrijt op in moet zetten zijn: verankeren en uitgebouwen van de sterk
vertegenwoordigde mechatronicasector, bevorderen van bedrijven die zich bezighouden met
kennisintensieve productie en technologie en zoeken naar synergie in ketens en clusters.
Ekkersrijt moet de al enigszins aanwezige high-tech identiteit uitbouwen waarbij innovatie en
samenwerking voorop staan.
In dit kader heeft dit ontwikkelthema ook een belangrijke bovenlokale component. Son en Breugel
kan het meest profiteren van de kansen vanuit Brainport als het samenwerkt met andere
gemeenten in de regio. Juist de regionale component maakt Brainport sterk. Niet ieder voor zich
opereren, maar juist als Brainport-gemeenten gezamenlijk optrekken. Gezien deze bovenlokale
invalshoek van het thema kunnen partijen als SRE en de Kamer van Koophandel vanuit hun
regionale blik uitstekend een rol spelen bij de invulling van het thema.
Actierichtingen:
Hoewel Ekkersrijt binnen Brainport valt, hebben relevante bedrijven en instellingen in de regio
Eindhoven nog geen notie van wat er te vinden is op Ekkersrijt aan kennis/technologie/
bedrijvigheid. Hier moet verandering in komen. Een inventarisatie is nodig van de
kennis/technologie die aanwezig is bij bedrijven op Ekkersrijt die ingezet kan worden voor
projecten binnen het Brainport-profiel (en waarmee tevens subsidiegelden naar Ekkersrijt gehaald
kunnen worden). Echter, zonder trekkers geen projecten. Het is dus zaak trekkers te vinden die
zich in willen zetten om concrete projecten van de grond te krijgen. De aangewezen partijen om de
inventarisatie op te zetten en relevante trekkers op te sporen zijn de gezamenlijk optrekkende
gemeente en OVE. De Kamer van Koophandel en SRE kunnen vanuit hun bovenlokale blik een
adviserende rol spelen in dit proces en de voortgang bewaken. Daarnaast kunnen zij ook een
eerste initiërende functie hebben richting gemeente en OVE om het proces in gang te zetten.
Een andere actierichting heeft betrekking op de bedrijven op Ekkersrijt zelf. Deze hebben nog te
weinig idee/beeld bij wat Brainport inhoudt en wat het concreet voor de bedrijven kan betekenen
14
(waar de kansen liggen). Brainport moet op de agenda van de ondernemers! Er moet dus eerst
een fase van informatievoorziening, bewustwording en agendering plaatsvinden alvorens
bedrijven tot concrete projecten kunnen komen. Ook hierin ligt een taak bij de gemeente en OVE
om de informatieverstrekking naar de ondernemers op gang te brengen. De gemeente en OVE
moeten als intermediair functioneren tussen de verschillende partijen die betrokken zijn bij het
opzetten en uitvoeren van de plannen rondom Brainport en de bedrijven op Ekkersrijt.

Inventariseren van de kennis/technologie die aanwezig is Gemeente en OVE
bij bedrijven op Ekkersrijt die ingezet kan worden voor
projecten binnen het Brainport-profiel
Op gang te brengen van de informatieverstrekking naar de Gemeente en OVE
ondernemers over Brainport en de kansen die dit biedt
In onderstaand schema is de actierichting ‘focus op kennisintensieve clustering en high tech

bedrijven op Ekkersrijt: inspelen op kansen Brainport’ nader uitgewerkt:
Actielijn Uitwisseling bevorderen van technologische

kennis. Tussen bedrijven onderling, maar
waar nodig/mogelijk ook kennisinstellingen
erbij betrekken
Scope/doelstelling Realiseren van nieuwe (verbeterde)
toepassingen van
producten/processen/technieken door
aanvullende kennis en vaardigheden van
bedrijven te combineren
- de markt als drijvende kracht, klantvragen - wetgeving die nieuwe ontwikkelingen in de
vereisen nieuwe ontwikkelingen. Bedrijven weg staat
moeten steeds meer samenwerken om hier - concurrentie tussen bedrijven kan
op in te kunnen spelen samenwerking om tot nieuwe ontwikkeling te
- openheid van bedrijven over aanwezige komen belemmeren. Bedrijven willen zich niet
kennis/technologie/vaardigheden, kennis open stellen door angst voor de concurrentie.
delen niet mogelijk zonder communicatie
- bedrijven uitzicht hebben op meer efficiëntie en kostenbesparing door samen nieuwe
toepassingen te ontwikkelen
- passie en gedrevenheid bij ondernemers zorgt voor enthousiasme om kennis uit te wisselen
Ambassadeur (bv vanuit SRE of KvK) die - ondernemers op Ekkersrijt
voortdurend bewustwording stimuleert bij - Kamer van Koophandel
bedrijven over belang van kennisdeling en - SRE
innovatie
Acties: Deadline: Verantwoordelijke:
Inventarisatie van aanwezige kennis en Starten in 2006 Ambassadeur kan
vaardigheden bij bedrijven functioneren als
15
aanjager en regisseur
Ad 7. Ontwikkelthema: Sterkere profilering van het onderscheidend vermogen van

Son en Breugel en Ekkersrijt
Toelichting:
Ekkersrijt is een grootschalig en divers bedrijventerrein, met aanwezigheid van hoogwaardige,
sterke bedrijven (ook buitenlandse vestigingen) die veelal internationaal opereren. Dit geeft
Ekkersrijt (en hiermee ook Son en Breugel) een internationaal karakter. Hiermee is Ekkersrijt en
daarmee ook Son en Breugel een volwaardige speler in toptechnologieregio Eindhoven. Probleem
is echter dat deze kwalificatie niet voldoende bekend is buiten Son en Breugel. Zowel in regio
Eindhoven als daarbuiten kan beter in beeld worden gebracht wat Son en Breugel en Ekkersrijt te
bieden hebben. Door het onderscheidend vermogen van Son en Breugel en Ekkersrijt sterker te
profileren wordt de aantrekkingskracht hiervan vergroot voor de bedrijven die de gemeente aan wil
trekken (kennisintensief, high tech). Daarnaast wordt de attractiviteit van Son en Breugel vergroot
als partner in de ontwikkelingen in regio Eindhoven.
Actierichtingen:
Voor een sterkere profilering is het zaak eerst het imago te bepalen dat je uit wilt stralen: waarmee
wil je Son en Breugel en Ekkersrijt op de kaart zetten? Voor Ekkersrijt is het lastig dat er niet echt
een gezamenlijke noemer aan te geven is, daar het bedrijventerrein zeer divers van aard is.
Daarbij is het uiteraard ook mogelijk om de diversiteit juist als kracht te gebruiken: Ekkersrijt is
boeiend door haar diversiteit aan bedrijvigheid. Vanuit deze opzet kan dan een imago vastgesteld
worden per onderdeel/bedrijvengroep of thema. In dit kader is het van belang dat voor
bedrijvengroep/thema Meubelplein een visie wordt ontwikkeld die onder andere aangeeft hoe het
Meubelplein zich de komende jaren moet gaan positioneren en profileren. Bovendien moet regie
gehouden worden op de uitvoering van de visie. Een goede en praktische methode om het imago
van Ekkersrijt vorm te geven is het inzetten en profileren van concrete projecten, bijvoorbeeld
rondom veiligheid of glasvezelverbinding.
Het startpunt moet in ieder geval zijn dat het uit te stralen imago gezamenlijk wordt gedragen. Het
gaat dan niet alleen om de bedrijven en verenigingen op Ekkersrijt, maar ook om de gemeente en
de overige ondernemers in Son en Breugel. Een partij die het initiatief zou kunnen nemen is het
industrieschap Ekkersrijt.

Vaststellen/vormgeven van een imago voor Ekkersrijt, als Belangenorganisaties op
geheel of per onderdeel/bedrijvengroep/thema Ekkersrijt
Zorgen voor een gezamenlijke gedragen image voor Industrieschap Ekkersrijt
Ekkersrijt
Opstellen van een visie op het meubelplein Gemeente in samenwerking
met de betrokken ondernemers
16
In onderstaand schema is de actierichting ‘bepalen imago Ekkersrijt’ nader uitgewerkt:
Actielijn Bepalen en vaststellen van het imago dat Ekkersrijt

uit wil dragen.
Hierin is het zaak ook keuzes te maken wat wel en
wat niet tot het imago behoort.
Scope/doelstelling Vergroten van de naamsbekendheid van Ekkersrijt.
Wel lastig om dit meetbaar te maken (bv. Meer
klanten, meer bezoekers, meer belangstelling van
bedrijven)
- participerende ondernemers Tegenstrijdige belangen van de verschillende partijen
- betrokken gemeente op Ekkersrijt
- Ekkersrijt geldt als serieuze gesprekspartner (regionaal en landelijk)
- uitstralen imago ook daadwerkelijk leidt tot toenemende stroom van klanten, bedrijven,
bezoekers
- industrieschap - ondernemers op Ekkersrijt
- een herkenbare en - verenigingen op Ekkersrijt
toonaangevende ambassadeur die - marketing organisatie
imago mee vorm kan geven en uit - gemeente
kan dragen (bv een persoon à la
“Jan de Rooy”)
Acties: Deadline: Initiatiefnemer:
Een eerste inventarisatie van zaken Opstarten in 2006 Industrieschap
die onderdeel uit zouden moeten Ekkersrijt
maken van het imago; organiseer
brainstormsessies met betrokkenen
(ondernemers, gemeente)
3.3 Aanknopingspunten voor de ontwikkeling van toerisme en recreatie
Toelichting
De ligging van Son en Breugel als gemeente met een dorps karakter in een groene omgeving,
maar ook naast Eindhoven met grootstedelijke voorzieningen, biedt volop kansen voor toerisme
en recreatie.
Het beleid van de gemeente Son en Breugel is erop gericht de landschappelijke en natuurlijke
waarden te beschermen en te versterken. Belangrijke punten hierbij zijn de ligging in het
Dommeldal en de Nieuwe Heide met het Oud Meer, geschikt voor wandelen, fietsen etc. In Son en
Breugel is eveneens een golfbaan aanwezig en het recreatiegebied Ekkerswijer is nabij gelegen.
Daarnaast liggen er kansen voor waterrecreatie met de rivier de Dommel die door Son stroomt en
de aanwezigheid van het Wilhelminakanaal.
17
Markante bedrijven in Son en Breugel die aangemerkt kunnen worden als toeristische trekkers zijn
o.a. La Sonnerie en Thermae Son. Daarnaast kan Son en Breugel zich bogen op het Meubelplein
Ekkersrijt met een (boven)regionale uitstraling (onder meer een vestiging van Ikea).
Actierichtingen
Als onderdeel van het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE), neemt Son en Breugel
deel aan de uitvoering van het programma Kompas van het SRE. Dit programma heeft als doel de
toeristisch-recreatieve potenties van de regio Zuidoost-Brabant beter te benutten. In dit kader
vinden de nodige activiteiten en projecten plaats om de toeristisch-recreatieve functie van Son en
Breugel (verder) te versterken. Hiervoor is in Son en Breugel een LTA (lokaal Toeristische
Adviesraad) opgericht, waarin de gemeente samenwerkt met ondernemers in de sector.

Uitvoering programma Kompas Gemeente i.s.m. toeristisch-
recreatieve bedrijven
18
3.4 Aanknopingspunten voor een agenda / actieprogramma Centrum Son
Onderstaande agenda / actieprogramma is een logisch vervolg op de eerder ondernomen acties

en ingrepen in het centrum van Son door gemeente en ondernemers samen. Het moet
aanknopingspunten bieden om de koopkrachtbinding te herstellen en de sociale functie van het
centrum te versterken.
Om een vervolg te kunnen geven aan de SWOT-analyse centrum Son is het noodzakelijk om te
komen tot een door ondernemers en gemeente gedragen visie op het centrum. Vanuit deze visie
zullen aandachtsgebieden moeten worden benoemd (hieronder zijn als ‘voorzet’ zeven
aandachtsgebieden aangegeven), waarna er per gebied acties geformuleerd kunnen worden.
In onderstaand schema zijn reeds een aantal acties ingevuld die lopende het onderzoek door
zowel ETIN Adviseurs, de geïnterviewde personen en de respondenten zijn aangedragen.
Gezamenlijke visie op het centrum: Het unieke/onderscheidend vermogen van Son

Wat wil je zijn als centrum, wat wil je uitstralen, wie wil je bereiken?
Centrum beter op de kaart zetten: Centrum completer maken: Centrum aantrekkelijker maken:
Promotie van het centrum van Son Het aantrekken van ontbrekend De beeldkwaliteit/het straatbeeld
aanbod (winkels en horeca) verbeteren
Mogelijke acties: Mogelijke acties: Mogelijke acties:

• Organisatie van evenementen • Lijst maken van filiaalbedrijven • Beter groenonderhoud
en activiteiten (meer dan nu) die het aanbod kunnen • Opknappen gevels (subsidie
• Gezamenlijk adverteren versterken en deze gericht gemeente?)
• Voorzieningen centrum Son benaderen • Gezamenlijke acties op het
beter verbinden met de • Gunstige vestigingsregeling gebied van etalages,
omliggende recreatieve instellen voor exclusieve verlichting en groenbakken
faciliteiten (wandel-, fiets - en winkeltjes • In centrum gericht
vaarroutes Dommel, • Creëren van een exclusieve panden/kavels bestemmen
Wilhelminakanaal) winkeltjes -boulevard, voor detailhandel en horeca
• Promoten centrum (horeca) bij bijvoorbeeld op plek van de (17-septemberplein
bedrijven op Ekkersrijt bibliotheek (selectieve ‘boodschappenplein’,
(gerichte diensten hiervoor verkoop van panden) Raadhuisplein winkelplein en
opzetten) • Vestiging van een tweede Kerkplein horecaplein
supermarkt (laag segment) op • Meer dag-openstelling horeca
17septemberplein
• Overzicht maken van
ontbrekend horeca en
diensten aanbod en deze
gericht acquireren
19
Centrum bereikbaar houden: Draagvlak centrum vergroten: Samenwerking centrum

Waarborgen ontsluiting centrum benoemen doelgroepen en je verbeteren: meer gestructureerd
acties daarop richten en constructiever overleg
Mogelijke acties: Mogelijke acties: Mogelijke acties:

• Aanleggen extra (gratis!) • Aantrekken van meer jonge • Pro-actief gemeentelijk
parkeerplaatsen gezinnen door het bouwen accountmanagement richting
• Invoeren blauwe zone van extra woningen voor de ondernemers (beter en sneller
• Alternatieven bedenken voor regionale vraag (op termijn is signalen oppikken voor een
doorgaand verkeer Eindhoven er mogelijk vraag naar 3.000 goede facilitering )
(minder doorgaand verkeer nieuwe woningen) • Overlegstructuren
door centrum) • Gerichte acties/ ondernemers verbeteren:
• Betere aanduiding promotiemateriaal voor frequent overleg tussen
verkeerssituatie kruisingen nieuwkomers in Son centrumondernemers (incl.
• Aanleg vrijliggend fietspad ontwerpen evaluatie van gezamenlijke
langs Nieuwstraat • Per doelgroep een overzicht acties), ook overleg met niet-
maken van het voorzieningen centrum ondernemers
aanbod en de witte vlekken • Gezamenlijke acties, zoals
daarin in het centrum Keurmerk Veilig Ondernemen
op touw zetten
Wisselwerking centrum-omgeving
versterken: zichtbare en niet-
zichtbare verbindingen creëren
Mogelijke acties:
• Dommel ‘zichtbaar maken‘
vanuit het centrum:
wandel/skatepad ernaartoe en
erlangs aanleggen.
• Aanmeermogelijkheid
(aanlegsteiger) in
Wilhelminakanaal realiseren
20
3.5 En nu verder!
Om succesvol aan de slag te gaan met het ontwikkelprogramma is het allereerst nodig dat op
basis van het programma de concrete stappen worden benoemd die nu gezet moeten gaan
worden en deze stappen te voorzien van verantwoordelijken en een tijdsplanning. Hierna is het
zaak de benodigde acties te agenderen bij de relevante partijen die nodig zijn om de acties uit te
gaan voeren. Om dit van de grond te krijgen is het zinvol een werkgroep te formeren met
vertegenwoordigers vanuit het bedrijfsleven en de gemeente dat gaat zorgen voor het in gang
zetten van de uitvoering van het ontwikkelprogramma.
Hierbij is het overigens nadrukkelijk de bedoeling aan te haken bij de verschillende initiatieven en
projecten die reeds lopen. De ondernemersverenigingen, het Industrieschap Ekkersrijt en de
stichting Parkmanagement en de Stichting Beveiliging zijn reeds op velerlei terreinen actief. Maak
daar dankbaar gebruik van en bouw het waar nodig uit. Zo zijn diverse actiepunten uit het
ontwikkelprogramma opgenomen in het Masterplan Bedrijventerrein Ekkersrijt dat is opgesteld
onder verantwoordelijkheid van het Industrieschap Ekkersrijt. De gemeente, het Industrieschap,
Ondernemersvereniging Ekkersrijt en de Stichting Parkmanagement hebben zich formeel middels
een voorzittersoverleg gecommitteerd aan de uitvoering. Voor diverse acties is overigens reeds al
de uitvoering in gang gezet. Bijvoorbeeld het aanpakken van de aansluiting A50/A58, het opzetten
van parkmanagement, uitvoering van een beveiligingsplan en het aanleggen van een open
glasvezelnetwerk.
Het verder invullen en uitvoeren van het ontwikkelprogramma is vooral een zaak van de lokale
partijen. Echter, hulp van een partij als de Kamer van Koophandel, die wat verder af staat van de
zaak, maar wel kennis van zaken heeft, is zeker wenselijk. In dit geval kan de Kamer van
Koophandel een adviserende en enthousiasmerende rol spelen, alsmede de voortgang van het
proces in het oog houden.
21
4. Economisch profiel Son en Breugel
Resumerend:
• De gemeente Son en Breugel is een stadsrandgemeente gelegen ten noorden van Eindhoven;
• Son en Breugel is goed ontsloten via weg en water;
• De aanwezige voorraad bedrijventerreinen is volledig uitgegeven en er zijn geen plannen om
het aanbod op korte termijn uit te breiden;
• De bedrijventerreinen (met name Ekkersrijt) in Son en Breugel hebben een belangrijke
werkgelegenheidsfunctie;
• De aanwezigheid op Ekkersrijt van hoogwaardige, veelal internationaal opererende bedrijven
en de vestiging van een behoorlijk aantal buitenlandse vestigingen op het bedrijventerrein
geeft Son en Breugel (met name Ekkersrijt) een internationaal karakter
• De aanwezigheid van het Meubelplein Ekkersrijt (onder meer de vestiging van Ikea) met een
(boven)regionale uitstraling;
• Son en Breugel vervult een belangrijke werkgelegenheidsrol voor de beroepsbevolking in de
eigen gemeente én de omliggende regio;
• De handel en reparatiesector is relatief sterk vertegenwoordigd in Son en Breugel;
• Groeisector in termen van werkgelegenheid is de gezondheids- en welzijnszorg. Het totale
aantal banen is sinds 2001 echter licht afgenomen;
• De zakelijke dienstverlening en handel en reparatie zijn het sterkst vertegenwoordigd in het
vestigingenbestand van de gemeente;
• Met de realisatie van het ‘Masterplan Kloppend Hart’ heeft het centrum van Son een positieve
verandering ondergaan;
• In Son en Breugel wordt de vergrijzing momenteel duidelijk zichtbaar;
• Het aantal hbo-ers in de beroepsbevolking ligt relatief hoog;
4.1 Ruimtelijk
Ligging
De gemeente Son en Breugel is een stadsrandgemeente gelegen ten noorden van Eindhoven.
Son en Breugel wordt omzoomd door de gemeenten Eindhoven, Nuenen c.a., Sint Oedenrode en
Best. De gemeente bestaat uit de kernen Son en Breugel, die van elkaar gescheiden zijn door de
rivier de Dommel. De kernen beschikken over enerzijds een landelijk karakter en anderzijds een
goed voorzieningenniveau als onderdeel van de stedelijke agglomeratie Eindhoven.
Infrastructuur
Met de completering van de A50 Eindhoven – Oss zal de bereikbaarheid van Son en Breugel
aanzienlijk verbeterd zijn. Zowel de doorstroming van het verkeer en de verkeersveiligheid zijn
hierdoor reeds positief beïnvloed. Doordat de autosnelweg Son en Breugel aan de westkant
passeert, wordt het verkeer op de N265 door het centrum van Son ontlast en vermindert de
verkeersoverlast in de kern Son. Het laatste deel van de A50 wordt verwacht gereed te zijn in het
voorjaar van 2006.
Daarnaast zijn de A2 en A58 op geringe afstand gelegen. In de toekomst zal een knooppunt A50-
A58 gerealiseerd worden inclusief een aansluiting naar bedrijventerrein Ekkersrijt. De aanleg van
22
dit knooppunt is echter gekoppeld aan de ombouw van de Randweg Eindhoven tot 4 keer 2
rijstroken en zal op zijn vroegst eind 2006 starten. Om de fileproblematiek op de A50 en A58 bij
Ekkersrijt aan te pakken wordt het bestaande kruispunt op korte termijn aangepast. Deze
aanpassing zal waarschijnlijk in het najaar van 2006 gereed zijn. Ook worden de twee
uitvoegstroken richting Ekkersrijt verlengd en zal de infrastructuur op het bedrijvenpark dienen te
worden aangepast.
De komende jaren staat de ombouw/verbreding van de A2 langs Eindhoven op het programma.

Daarnaast onderzoekt de regio de mogelijkheden om de bereikbaarheid aan de oostzijde van de
1
stadsregio Eindhoven-Helmond te verbeteren (project BOSE ).
Son en Breugel beschikt over een waterverbinding in de vorm van het Wilhelminakanaal. De regio
Eindhoven is op dit moment echter niet bereikbaar voor klasse IV schepen. De Visie Brabantse
Vaarwegen (2004) stelt dat het Wilhelminakanaal en de Zuid-Willemsvaart gemoderniseerd
moeten worden en dat op korte termijn een flinke inhaalslag nodig is om de verwachte groei van
het goederenvervoer op te vangen. Uitgangspunt van de visie is dat de belangrijkste Brabantse
economische centra wél over water ontsloten moeten zijn voor dit soort schepen. Door
kwaliteitsverbeteringen aan het vaarwegennet (vernieuwing van sluizen, gedeeltelijke verruiming)
zal naar verwachting een klasse IV vaarweg van de Maas tot aan Son en Helmond ontstaan. De
beoogde aanpassingen in de Visie betekenen een investering van € 415 mln tot 2015. Er liggen
dus kansen voor intensievere benutting van het kanalenstelsel en uitbreiding van multimodaal
goederenvervoer (zeker wanneer over een eigen overslagcentrum kan worden beschikt). In de
2
BERZOB studie wordt het westelijk deel van Ekkersrijt als kansrijke locatie genoemd voor de
realisatie van een regionaal overslagcentrum (ROC).
Bedrijventerreinen
De gemeente beschikt over een areaal bedrijventerreinen ter grootte van 272,6 hectare bruto,
waarvan Ekkersrijt het belangrijkst en meest omvangrijk is. Een belangrijk deel van de
bedrijvigheid is op dit park geconcentreerd op drie themaparken, namelijk het Science Park, het
3
Multimedia Park en het Meubelplein . Ekkersrijt is een grootschalig en divers bedrijventerrein, met
aanwezigheid van hoogwaardige, sterke bedrijven die veelal internationaal opereren. Bovendien is
ook een behoorlijk aantal buitenlandse vestigingen aanwezig op het bedrijventerrein. Dit geeft
Ekkersrijt (en hiermee ook Son en Breugel) een internationaal karakter.
Exploitatie en uitgifte van het bedrijventerrein wordt gedaan door Industrieschap Ekkersrijt, een
samenwerkingsverband tussen de gemeenten Son en Breugel en Eindhoven. Beheer van het
terrein is in handen van Stichting Parkmanagement Ekkersrijt. Een parkmanager coördineert het
dagelijkse beheer, dat wil zeggen alle maatregelen die eraan bijdragen dat het bedrijvenpark op
4
een kwalitatief hoog niveau blijft. In 2003 is een Masterplan Bedrijventerrein Ekkersrijt opgesteld .
Hierbij zijn de volgende (belangrijkste) ambities voor de toekomstige ontwikkeling geformuleerd:
• Passen in het bedrijvenprofiel van de stadsregio Eindhoven, namelijk verschillende typen
bedrijvigheid op daarvoor geschikte bedrijventerreinen. De focus in de regio ligt op moderne,
industriële high-tech bedrijven;
1
BOSE: Bereikbaarheid aan het Oostelijk deel van de Stadsregio Eindhoven / Helmond, uitgevoerd door SRE
2
Provincie Noord-Brabant (april 2004) Verkenning Bereikbaarheid Zuidoost- Brabant over water
3
Gemeente Son en Breugel: www.sonenbreugel.nl
4
Grontmij (februari 2003) Masterplan Bedrijventerrein Ekkersrijt
23
• Bereikbaarheid van het terrein verbeteren (parkeerdruk verminderen, openbaar vervoer,

vervoersmanagement, benutten Wilhelminakanaal);
• Operationaliseren van duurzame voorzieningen (intensief ruimtegebruik, duurzame energie).
Hieruit vo ortvloeiend zijn actiepunten geformuleerd, waarvan de belangrijkste zijn:

• Uitbreiding van het takenpakket en professionalisering van parkmanagementorganisatie
Ekkersrijt;
• Verlichten van de verkeersdruk op het Science Park (zowel korte als lange termijn);
• Realisatie van een nieuwe aansluiting tussen Meubelplein en Sciencepark;
• Inrichting conform Duurzaam Veilig (wegcategorisering);
• Implementeren van vervoersmanagement.
Tabel 1: Overzicht bestaande en uitgeefbare bedrijventerreinen gemeente Son en Breugel, 01-01-

2005
Gemeente Kern Bedrijventerrein Bruto* Netto** Totaal uitgeefbaar
Son en Breugel Son Ekkersrijt 236,13 149,17 0
Breugel Hoogstraat 2,5 2,5 0
Son Kanaaldijk Zuid 4 4 0
Son Cebeson 10 10 0
Son Steenfabriek 20 20 0
Totaal 272,63 185,67 0
* Bruto oppervlakte: de totale oppervlakte van het terrein met bedrijfsbestemming
** Netto oppervlakte: de bruto oppervlakte van het terrein voor zover het een bedrijfsbestemming heeft, verminderd met de
oppervlakte voor openbare voorzieningen, zoals wegen, groenstroken, water en dergelijke
Bron: Enquête bedrijventerreinen en kantoorlocaties provincie Noord-Brabant 2005, bewerking ETIN Adviseurs
Op dit moment zijn in de gemeente Son en Breugel geen kavels meer beschikbaar voor uitgifte.
Het aantrekken van nieuwe bedrijvigheid en uitbreiding van bestaande bedrijven wordt hierdoor
sterk bemoeilijkt. Dit heeft onvermijdelijk gevolgen voor de economische groei in de gemeente.
Bedrijventerrein Ekkersrijt wordt momenteel geherstructureerd. De overige terreinen binnen de

gemeente behoeven nog geen revitalisering/herstructurering.
De gemeente Son en Breugel heeft geen plannen op korte termijn om het tekort aan
bedrijventerreinen te verlichten door de uitgifte van nieuwe terreinen. Op lange termijn (2020-
5
2029) heeft Son en Breugel een BOR taakstelling van 10 ha netto gemengd bedrijventerrein .
In de gemeente Son en Breugel zijn 8.973 personen werkzaam op bedrijventerreinen, oftewel ruim
73% van de totale werkgelegenheid in de gemeente. Dit is een uitzonderlijk hoog percentage. De
gemeente beschikt dan ook over een relatief groot aanbod aan bedrijventerreinen (in verband met
de overloop van Eindhoven) en heeft daarmee een belangrijke regionale werkgelegenheidsfunctie.
In Son en Breugel zijn 302 vestigingen aanwezig die ‘bedrijventerrein-gevoelig’ zijn, maar
desondanks niet op een bedrijventerrein gevestigd zijn. Hiervan hebben slechts 5 vestigingen 10
of meer werkzame personen. De werkgelegenheid bij bedrijven die niet op een bedrijventerrein
gevestigd zijn, speelt een relatief kleine rol.
5
Bron: Uitwerkingsplan Streekplan. BOR: Bestuurlijk Overleg Randgemeenten SRE
24
4.2 Economisch
Werkgelegenheidsfunctie en pendel
De gemeente Son en Breugel telde in 2005 een beroepsbevolking van circa 7.050 personen. De
werkgelegenheid die de gemeente biedt ligt hier echter ruim boven; 12.261 banen. Dit betekent
dat Son en Breugel een belangrijke werkgelegenheidsrol vervult, niet alleen voor inwoners van de
gemeente maar ook voor mensen in de omgeving. De werkgelegenheidsratio (verhouding tussen
werkgelegenheid en beroepsbevolking) is met 1,74 het hoogst van alle gemeenten in de regio
Eindhoven.
Het aantal personen dat Son en Breugel inkwam voor werkdoeleinden in bedraagt bijna 10.000.
6
Per saldo (inkomend min uitgaand) kende de gemeente in 2004 een inkomende pendel van 5.279
personen. Dit bevestigt wederom dat Son en Breugel een belangrijke werkgemeente is voor
mensen in de regio. Dit wordt vooral veroorzaakt door het grote banenaanbod op industrieterrein
Ekkersrijt.
Verdeling van de werkgelegenheid

Wanneer de werkgelegenheidsstructuur van de gemeente Son en Breugel nader wordt bekeken,
blijkt dat de handel en reparatiesector relatief zeer sterk vertegenwoordigd is. Deze sector heeft
een aandeel in de totale werkgelegenheid van maar liefst 32,4%, vergeleken met 17,5% voor de
regio Eindhoven en 18,7% vo or Noord-Brabant. Verklaring hiervoor is het grootschalige
winkelaanbod op Meubelplein Ekkersrijt (bv. IKEA, Praxis, Gamma, Bijnen) en de vele
reparatiebedrijven (bv. Carglass, Safe Motors) in de gemeente.
Ook de industrie is met een aandeel van 19,5% licht oververtegenwoordigd in de gemeente (met
bedrijven als Beton Son en Rendac Son). Daarnaast heeft de transport/communicatiesector (denk
aan bedrijven als De Rooy & zn. Internationaal en Dijkstra int. Transport) een belangrijke
werkgelegenheidsfunctie in Son en Breugel (8,8%), vooral wanneer het aandeel vergeleken wordt
met de regio Eindhoven en Noord-Brabant, waar het circa 5,8% bedraagt. Sectoren van minder
grote betekenis in termen van werkgelegenheid zijn financiële dienstverlening (1,1%), onderwijs
(1,9%), gezondheids- en welzijnszorg (5,1%) en openbaar bestuur (1,1%). In de sector
gezondheids- en welzijnszorg valt de instelling Zonnehove als grote werkgever op.
6
Bron: Ministerie van Verkeer en Waterstaat (Mobiliteits Onderzoek Nederland 2004), bewerking ETIN Adviseurs
25
Figuur 1: Verdeling werkgelegenheid Son en Breugel, Regio Eindhoven, Noord-Brabant, 2005
35
Son en Breugel
30 Regio Eindhoven
Noord-Brabant
25
20
%
15
10
0
Bouwnijverheid
dienstverlening
instellingen
en welzijnszorg
Agrarische
Vervoer, opslag
Onderwijs
diensten
Horeca
Handel en
Industrie
bestuur en
Overige
Openbaar
Financiële
Gezondheids-
reparatie
communicatie
overheid
sector
Zakelijke
en
Bron: Vestigingenregister Noord-Brabant 2005, bewerking ETIN Adviseurs
Werkgelegenheidsontwikkeling
De werkgelegenheid in Son en Breugel is in de periode 2001-2005 met 114 personen ofwel 0,9%
afgenomen. In de regio Eindhoven daalde het aantal banen over dezelfde periode met 0,2% terwijl
Noord-Brabant als geheel een daling te verwerken kreeg van 1,8%.
Sectoren waar de werkgelegenheid sterk is toegenomen zijn de gezondheids- en welzijnszorg

(+249 banen), overige diensten (+133 banen) en handel en reparatie, waar de absolute groei het
grootst was (+822 banen). Met name de werkgelegenheid in de gezondheidszorg is relatief sterk
gegroeid (+66,6%) in vergelijking met het gemiddelde voor de regio Eindhoven (+20,8%) en
Noord-Brabant (+16,4%). Ook opvallend is de ontwikkeling in de bouwnijverheid, die tegengesteld
is aan die in de regio Eindhoven en Noord-Brabant.
Sectoren die banen hebben moeten inleveren tussen 2001 en 2005 zijn de zakelijke
dienstverlening, financiële instellingen, industrie, vervoer/opslag/communicatie en de agrarische
sector. In absolute termen was de klap het grootst in de zakelijke dienstverlening, waar 775 banen
verloren gingen. De daling van de werkgelegenheid in de landbouw duurt reeds enkele jaren voort
(op landelijk en provinciaal niveau). De afname van het aantal banen was in Son en Breugel (-
14,0%) minder groot dan het Noord-Brabants gemiddelde.
26
Figuur 2: Werkgelegenheidsontwikkeling Son en Breugel, Regio Eindhoven, Noord-Brabant, 2001-

2005
80
Son en Breugel
60
Regio Eindhoven
40 Noord-Brabant
20
%
-20
-40
Openbaar bestuur en overheid

Handel en reparatie
Bouwnijverheid
Industrie
Vervoer, opslag en
Totaal
Horeca
Onderwijs
Overige diensten
Agrarische sector
Gezondheids- en welzijnszorg
Financiële instellingen
Zakelijke dienstverlening
communicatie
Vestigingen
De gemeente Son en Breugel kent in totaal circa 1.290 vestigingen. De overheersende sector qua
aantal vestigingen is de zakelijke dienstverlening; deze telt 363 vestigingen ofwel 28,2% van het
totaal. Daarnaast heeft de handel en reparatiesector een belangrijk aandeel. Deze sector is met
26,8% in iets sterkere mate vertegenwoordigd dan in de regio Eindhoven (26,2%) en Noord-
Brabant (25,2%).
27
Figuur 3: Verdeling vestigingen naar sector Son en Breugel, regio Eindhoven, Noord-Brabant,
2005
30
Son en Breugel
25 Regio Eindhoven
Noord-Brabant
20
%
15
10
0
Industrie
Vervoer, opslag
Handel en
bestuur en
Horeca
en welzijnszorg
dienstverlening
Onderwijs
diensten
Bouwnijverheid
Agrarische
Openbaar
instellingen
Overige
reparatie
Financiële
Gezondheids-
overheid
communicatie
sector
Zakelijke
en
Voor wat betreft het aantal vestigingen in Son en Breugel zijn de sectoren landbouw, horeca en de
publieke sectoren onderwijs en gezondheidszorg relatief ondervertegenwoordigd ten opzichte van
Noord-Brabant als geheel. Het meer beperkte belang van de agrarische sector geldt eveneens
voor de regio Eindhoven, hetgeen logisch is gezien het overwegend stedelijk karakter van het
gebied.
Wanneer nader wordt ingezoomd op de grootte van de vestigingen in Son en Breugel, blijkt dat
bijna 40% van de bedrijven eenmanszaken betreft. Het aandeel van het kleinbedrijf (minder dan
10 werkzame personen) komt uit op 84,9%. Voor de regio Eindhoven komt ditzelfde cijfer uit op
87,3% en voor Noord-Brabant zelfs op 88,3%. In de gemeente zijn verder enkele grootschalige
bedrijven aanwezig in de industrie, handel en reparatie, zorg en logistiek (een belangrijke
logistieke speler is Maas International B.V. op het gebied van automatencatering en innovatieve
verkoopmethoden).
28
Tabel 2: Vestigingen naar grootteklasse (in procenten), 2005

1 wp 2-4 wp 5-9 wp 10-49 wp 50-99 wp 100+ wp
Agrarische sector 8 88,5 3,4 0 0 0
Industrie 31 27,4 14,2 20,4 3,5 3,5
Bouwnijverheid 46,6 21,4 17,5 10,7 1,9 1,9
Handel en reparatie 25,5 37,7 18,6 14,5 1,2 2,6
Horeca 17,2 41,4 17,2 24,1 0 0
Vervoer, opslag en communicatie 39 15,3 8,5 27,1 6,8 3,4
Financiële instellingen 45,7 45,7 4,3 4,3 0 0
Zakelijke dienstverlening 54,8 28,7 7,2 6,6 2,5 0,3
Openbaar bestuur en overheid 0 0 0 66,7 33,3 0
Onderwijs 26,7 20 0 46,7 6,7 0
Gezondheids - en welzijnszorg 42,9 34,3 2,9 14,3 0 5,7
Overige diensten 69,2 18,7 8,8 1,1 0 2,2
Totaal 39,4 34 11,5 11,5 1,9 1,7
Bedrijvendynamiek
In Son en Breugel zijn in 2005 in totaal 149 nieuwe bedrijven opgericht, waarvan 76 startende
ondernemers en 73 voortkomend uit bestaande bedrijven (nevenvestigingen e.d.). Met 73
opgeheven bedrijven in 2005 is het aantal bedrijven in Son en Breugel per saldo toegenomen in
2005 met 76 bedrijven. In 2004 kende de gemeente 139 oprichtingen (waarvan 71 starters).
Hiermee is het aantal oprichtingen in 2005 met 7% toegenomen ten opzichte van 2004 (voor het
aantal starters geldt ook een toename van 7%). Ter vergelijking: voor Zuidoost-Brabant als geheel
is het aantal oprichtingen tussen 2004 en 2005 met 12% gestegen (starters +13%).
Toerisme en recreatie
Son en Breugel heeft het imago van een groene gemeente. De gemeente ligt in het Dommeldal,
op de scheidslijn tussen Peel, Kempen en Meijerij. Ten westen van Son ligt de Nieuwe Heide met
het Oud Meer, geschikt voor wandelen, fietsen etc. Het beleid van de gemeente Son en Breugel is
erop gericht de landschappelijke en natuurlijke waarden te beschermen en te versterken. In Son
en Breugel is eveneens een golfbaan aanwezig en het recreatiegebied Ekkerwijer is nabij gelegen.
Op wellness-gebied is verder Thermae Son te vinden. Hotel/restaurant La Sonnerie biedt
daarnaast mogelijkheden als conferentiecentrum.
In Son en Breugel is een aantal monumenten gelegen (o.a. Oude kerktoren en oude
gemeentehuis van Son). Ook beschikt Son en Breugel over een 15 km lange kunstroute. Markante
bedrijven in Son en Breugel die aangemerkt kunnen worden als toeristische trekkers zijn o.a. La
Sonnerie en Thermae Son.
29
Winkels
Het winkelaanbod in Son en Breugel is veel groter dan gemiddeld in kernen van vergelijkbare
7
omvang . Dit wordt veroorzaakt door het zeer omvangrijke aanbod op Meubelplein Ekkersrijt (±
2
70.000 m vvo), met o.a. een grootschalige IKEA en enkele bouwmarkten. Ekkersrijt heeft een
regiodekkend karakter op interieurgebied.
Het centrum van Son heeft een lokaal verzorgend karakter en naar verwachting zal deze functie in
de toekomst gecontinueerd worden. Het hoofdwinkelcentrum in Son biedt diverse winkels
waaronder drie supermarkten. Het centrum is relatief klein en (daarom) voornamelijk gericht op de
8
dagelijkse boodschappen . Het modische en overige recreatieve aanbod zijn aanvullend hierop.
Tabel 3: Vloeroppervlak Centrum van Son en Breugel

m2 v.v.o. % van totaal
Voedings - en genotmiddelen 1.477 31
Frequent benodigde non-food 1.323 28
Modisch recreatief 964 20
Overig recreatief 492 10
Gericht non-food 500 11
Overig 0 0
Totaal 4.756 100
Bron: Winkelkompas Regio Eindhoven (2004)
Project Kloppend Hart

Met de realisatie van het Masterplan ‘Kloppend Hart’ in 2005 heeft het centrum van Son en
Breugel een positieve metamorfose ondergaan. De verkeerssituatie op de doorgaande weg is
aanzienlijk verbeterd en het hart van het dorp is praktischer en aantrekkelijker geworden. Er zijn
diverse nieuwbouwplannen ontwikkeld naar aanleiding van het herinrichtingsplan. Zo wordt op het
2
17 Septemberplein het aantal winkels uitgebreid; het gaat hier om circa 2.000 m vvo.
De sterkten van het centrum van Son zijn een redelijk goede bereikbaarheid, gratis
parkeermogelijkheid en de vernieuwde uitstraling van het centrum. Zwakke punten omvatten een
voorzien gebrek aan parkeerruimte, een (in beleving) onveilige verkeerssituatie voor fietsers,
weinig echte consumententrekkers in het centrum, ondervertegenwoordiging van het niet-
dagelijkse segment, verouderde gevels van panden en een gebrek aan onderscheidend
vermogen.
Overige voorzieningen
Het feit dat een groot deel van de bevolking in Son en Breugel uit ouderen bestaat, stelt eisen op
het gebied van wonen, dienstverlening, zorg en welzijn. Een voorbeeld van het op ouderen
toegesneden beleid is de bouw van een nieuw, modern verzorgingshuis waar wonen en zorg
geïntegreerd worden, de ‘Nieuwe Vloed’ genaamd. Verder zullen langs het kanaal woningen en
een woontoren gerealiseerd worden voor senioren.
In de periode tot 2015 zullen circa 700 woningen gereedkomen in de woonwijk ‘Sonniusdriehoek’
ten noordwesten van Son, aan de westkant begrenst door de A50. De Sonniuswijk is tevens de
definitieve grote woningbouwlocatie waar na 2015 circa 3.000 woningen gebouwd zullen worden
7
Bron: Locatus/Droogh Trommelen Broekhuis (2004) ‘Winkel Kompas Regio Eindhoven’
8
Bron: ETIN Adviseurs (december 2005) ‘SWOT centrum Son’
30
voor de stadsregio Eindhoven. Pas als in 2010 bij herijking van de woningbouwafspraken blijkt dat
de bouwopgave flink naar beneden kan worden bijgesteld, gaat de gemeente Son en Breugel
andere locaties in overweging nemen.
4.3 Sociaal
Leeftijd
Onderstaande figuur geeft een overzicht weer van de leeftijdsopbouw van de beroepsbevolking in
Son en Breugel ten opzichte van de referentiegebieden. Vooral de categorie 65-79 jarigen is
relatief oververtegenwoordigd in de gemeente met een aandeel van 14,7% in vergelijking met
gemiddeld 11,7% in de regio Eindhoven en 10,9% in Noord-Brabant. Er is dus sprake van een
aanzienlijke vergrijzing in Son en Breugel.
Figuur 4: Aandeel leeftijdscategorieën in totale bevolking in Son en Breugel, Regio Eindhoven,

Noord-Brabant, 2005
40
35 Son en Breugel
30 Regio Eindhoven
Noord-Brabant
25
20
%
15
10
5
0
0 - 19 jaar 20 - 39 jaar 40 - 64 jaar 65 - 79 jaar 80 jaar en
ouder
Bron: CBS/Primos, bewerking ETIN Adviseurs
Opleidingsniveau
Indien gekeken wordt naar het opleidingsniveau van de beroepsbevolking in Son en Breugel, blijkt
dat dit redelijk conform het beeld in de regio Eindhoven en Noord-Brabant is. De grootste
verschillen zijn waarneembaar in het aandeel van het middelbaar- en hoger beroepsonderwijs. Het
aantal mbo-ers is relatief ondervertegenwoordigd in de gemeente met een aandeel van 37,6% ten
opzichte van 39,1% voor de regio Eindhoven en 43,0% voor geheel Noord-Brabant. Het aandeel
hbo-ers in de beroepsbevolking ligt in Son en Breugel met 26,8% 3 procentpunt hoger dan in de
regio Eindhoven en zelfs 6,5 procentpunt hoger dan in Noord-Brabant. Opgemerkt dient te worden
dat de regio Eindhoven als geheel over een hoger opgeleide beroepsbevolking beschikt dan de
rest van Noord-Brabant (en Nederland). Dit kan verklaard worden door de aanwezigheid van de
TU/e en een aantal hogescholen in Eindhoven.
31
Figuur 5: Opleidingsniveau beroepsbevolking Son en Breugel, Regio Eindhoven, Noord-Brabant,

2005
50
Son en Breugel
Regio Eindhoven
40
Noord-Brabant
30
%
20
10
0
Basis VMBO MBO HBO WO
Bron: CBS/CWI/Primos, bewerking ETIN Adviseurs
In onderstaand schema zijn cijfers opgenomen van een aantal kengetallen met betrekking tot de
sociaal-economische ontwikkeling van Son en Breugel.
Tabel 9.3 kengetallen sociaal-economische ontwikkeling

Regio
Indicator Son en Breugel Eindhoven Noord-Brabant Nederland
Oppervlakte (ha) 2.603 38.230 491.927 3.378.339
Inwoners (1 januari 2005) 15.140 347.002 2.411.359 16.305.526
waarvan in de kern Son 10.307
waarvan in de kern Breugel 4.832
Bevolkingsgroei 2000-2005 2,9% 3,2% 2,4% 2,8%
2)
Bevolkingsdichtheid (inwoners per km ) 581 908 490 483
Gemiddeld besteedbaar inkomen per huishouden in € (2002) 35.100 31.100 30.300
Beroepsbevolking (2005), personen 6.846 161.831 1.143.951 7.515.458
Bruto participatiegraad* (2005) 74,5% 74,9% 70,1% 68,6%**
Werkloosheid (per 1 april 2005) aandeel in de beroepsbevolking 6,2% 10,1% 8,5% 9,1%
Werkloosheid (per 1 april 2005), personen 440 16.601 96.867 696.177
- waarvan mannen 50,4% 51,1% 50,4% 50,0%
- waarvan vrouwen 49,6% 48,9% 49,6% 50,0%
Ontwikkeling werkloosheid tov 2004 -5,0% -3,3% +2,2% -1,4%
Bron: CBS, Statistisch Zakboek 2005, CWI, ETIN Adviseurs
*de beroepsbevolking uitgedrukt als percentage van de bevolking tussen de 15 en 65 jaar
** 2004
32
4.4 Samenwerking en organisatie
Son en Breugel neemt deel aan de volgende gemeenschappelijke regelingen:

• Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE)
• Agglomeratie Industriepark Ekkersrijt
• WSD Boxtel (in het kader van het Bestuurlijk Covenantoverleg regio Eindhoven, waarvan ook
de gemeenten Eindhoven, Veldhoven, Nuenen c.a., Geldrop en Heeze-Leende deel uitmaken)
Daarnaast is er regionale samenwerking tussen gemeenten in het kader van het stedelijk gebied
Eindhoven. Hiervan maken de volgende gemeenten deel uit: Best, Eindhoven, Geldrop-Mierlo,
Helmond, Nuenen, Son en Breugel, Veldhoven en Waalre. Deze gemeenten werken samen
teneinde een oplossing te bieden voor de ruimtelijke problematiek van Eindhoven en de oostzijde
van het stedelijk gebied en om via strategische investeringen te bevorderen dat het stedelijk
gebied een hoogwaardig vestigingsklimaat biedt.
Het bedrijfsleven is georganiseerd in de Ondernemersvereniging Son en Breugel (OVSB) en

speciaal voor de bedrijven op Ekkersrijt is er de Ondernemersvereniging Ekkersrijt. Daarnaast zijn
op Ekkersrijt de stichting Parkmanagement, de stichting Beveiliging Ekkersrijt en het
Industrieschap Ekkersrijt actief.
33
Bijlagen
1
Deelnemers workshops:
Contactpersoon Bedrijfsnaam / Ondernemersvereniging

• De heer J. Busser A. Jansen B.V.
• De heer R. Werson Combinatie Betonson-Strukton Parkeergarage
• De heer J. Prijt De Donjon B.V.
• De heer C.P.J. Vervoort Druk & advies 'De Markies'
• De heer M. van Heugten G.M. de Rooy & Zn. Int. Tr.Bdr. Eindh. B.V.
• De heer A. van der Hurk Hotel La Sonnerie B.V.
• Mevrouw J. Meijaart IKEA Filiaal Eindhoven/Ekkersrijt
• De heer J. van Genugten Industrieschap Ekkersrijt
• De heer J. van Schijndel Stichting Parkmanagement Ekkersrijt
• De heer G.F.A. Kuijs Ingenieursbureau Archicom B.V.
• De heer A.H.P. Bosch Kera Kunststoffen B.V.
• De heer H. Metz Lekkerland Nederland B.V.
• De heer V.A.G. de Kort Lunchroom/Catering Ekkersplaza
• De heer H. Puttenstein Maas International B.V.
• De heer S. Westerhof Neways Industrial Systems B.V.
• De heer C. de Wit Ondernemersvereniging Son en Breugel
• De heer N. Witlox Ondernemersvereniging Ekkersrijt
• De heer J. Bongers Ondernemersvereniging Ekkersrijt
• De heer A.C.M. Geerts Rabobank Nuenen-Son en Breugel
• De heer D.H. Mulder Stichting Parkmanagement Ekkersrijt
• Mevrouw S. Rademakers Thermae Son B.V.
• De heer S. Sheikkariem Gemeente Son en Breugel
2
Gebruikte bronnen:
• CBS (statline)
• Enquête bedrijventerreinen en kantoorlocaties provincie Noord-Brabant 2005
• Vestingenregister Noord-Brabant 2005
• CWI
• Primos
• SRE (2005) ‘BOSE: Bereikbaarheid aan het Oostelijk deel van de Stadsregio Eindhoven / Helmond
• Provincie Noord-Brabant (april 2004) Verkenning Bereikbaarheid Zuidoost-Brabant over water
• Grontmij (februari 2003) Masterplan Bedrijventerrein Ekkersrijt
• Locatus/Droogh Trommelen Broekhuis (2004) ‘Winkel Kompas Regio Eindhoven’
• ETIN Adviseurs (december 2005) ‘SWOT centrum Son’
• Provincie Noord-Brabant (2005) Statistisch Zakboek 2005
• SRE/Provincie Noord-Brabant (2005) Regionaal Structuurplan regio Eindhoven/ Provinciaal
Uitwerkingsplan Zuidoost-Brabant
• Ministerie van Verkeer en Waterstaat (2004) Mobiliteits Onderzoek Nederland,
• Website gemeente Son en Breugel: www.sonenbreugel.nl

SWOT Son en Breugel tcm56-148497

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

SWOT Son en Breugel tcm56-148497

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

SON EN BREUGEL

Een gemeente kan zich sterker

profileren als bedrijven en

gemeente hun krachten

In een tweetal workshops, waaraan ondernemers en een vertegenwoordiger van de gemeente

Op dit moment is het programma Masterplan Ekkersrijt in uitvoering. Er bestaat nauwe

Op het gebied van centrumontwikkelingen is na de periode “Kloppend Hart” dringend behoefte

De sterkte-zwakte-analyse is in opdracht van de Kamer van Koophandel Oost-Brabant uitgevoerd

Kamer van Koophandel Oost-Brabant,

2. SWOT Gemeente Son & Breugel .......................................................................3

3. Ontwikkelprogramma “Ondernemend Son en Breugel”.............................7

4. Economisch profiel Son en Breugel...............................................................22

Onderhavige rapportage geeft het ontwikkelprogramma (inclusief SWOT-analyse) van Son en

Het ontwikkelprogramma ‘Ondernemend Son en Breugel’ en de SWOT-analyse gaan voornamelijk

2. SWOT Gemeente Son & Breugel

2.1 SWOT-analyse, focus Ekkersrijt

• Gebrek aan huisvesting voor kleinschalige bedrijven en (door)starters

2.2 SWOT centrum Son

In het SWOT-schema is een onderscheid aangebracht tussen zogenaamde ‘interne factoren’ en

Interne factoren: Sterkten Zwakten

• Ligging in een groen/blauwe omgeving met • Concurrentie Eindhoven/ Woensel, Sint

3. Ontwikkelprogramma “Ondernemend Son en Breugel”

Het ontwikkelprogramma voor Ondernemend Son en Breugel is opgebouwd uit negen

3.2 Uitwerking ontwikkelthema’s

Ad. 1) Basisthema: Verbeteren van de samenwerking en communicatie

Een eerste aandachtspunt is de onderlinge communicatie tussen de ondernemers op Ekkersrijt

Daarnaast dient de samenwerking en communicatie tussen de ondernemers en de gemeente

als bij de gemeente behoefte aan verbetering en verankering van de informatie-uitwisseling en

Samenvatting actierichtingen Initiatief door

Ad 2. Ontwikkelthema: Vergroten bereikbaarheid en verbeteren ontsluiting

Een belangrijk actiepunt bij de komende infrastructurele projecten is verbetering van de

vestigingsplaatsen op Ekkersrijt door vernieuwde Ekkersrijt en OVE

Ad 3. Ontwikkelthema: Verbeteren van de veiligheid op bedrijventerrein Ekkersrijt

Samenvatting actierichtingen Initiatief door

Ad 4. Ontwikkelthema: Verdiepen en verbreden van samenwerking op Ekkersrijt

Op dit moment onderhouden de bedrijven op Ekkersrijt weinig onderlinge contacten.

Samenvatting actierichtingen Initiatief door

In onderstaand schema is de actierichting ‘bevorderen samenwerking’ nader uitgewerkt:

Actielijn Bevorderen samenwerking

Scope/doelstelling - bedrijven onderling meer samenwerken ten

subsidieprogramma’s kan samenwerking

Ad 5. Ontwikkelthema: Optimaliseren bedrijventerrein Ekkersrijt, ruimtelijk en qua

bedrijfsverzamelgebouwen) en revitalisering om de leegstaande ruimten opnieuw te kunnen

Samenvatting actierichtingen Initiatief door

In onderstaand schema is de actierichting ‘optimaliseren bedrijventerrein Ekkersrijt, ruimtelijk en

Actielijn Voorkomen van leegstand op Ekkersrijt

Ad 6. Ontwikkelthema: Focus op kennisintensieve clustering en high tech

Samenvatting actierichtingen Initiatief door

In onderstaand schema is de actierichting ‘focus op kennisintensieve clustering en high tech

Actielijn Uitwisseling bevorderen van technologische

Ad 7. Ontwikkelthema: Sterkere profilering van het onderscheidend vermogen van

Samenvatting actierichtingen Initiatief door

In onderstaand schema is de actierichting ‘bepalen imago Ekkersrijt’ nader uitgewerkt:

Actielijn Bepalen en vaststellen van het imago dat Ekkersrijt

3.3 Aanknopingspunten voor de ontwikkeling van toerisme en recreatie

Samenvatting actierichtingen Initiatief door

3.4 Aanknopingspunten voor een agenda / actieprogramma Centrum Son

Onderstaande agenda / actieprogramma is een logisch vervolg op de eerder ondernomen acties

Gezamenlijke visie op het centrum: Het unieke/onderscheidend vermogen van Son

Mogelijke acties: Mogelijke acties: Mogelijke acties:

Centrum bereikbaar houden: Draagvlak centrum vergroten: Samenwerking centrum

Mogelijke acties: Mogelijke acties: Mogelijke acties:

4. Economisch profiel Son en Breugel