NOVANA AKUMULACIJA je onaj dio nacionalnog dohotka koji se namjenski izdvojio za

akumulaciju. Kao izvor novane akumulacije pored tekue raspodjele nacionalnog dohotka je
i akumulirani dio amortizacije. Novana akumulacija dio je ostvarene dobiti kao dijela
novostvorene vrijednosti u novanom obliku, raspoloiva za investicije i pretvaranje u realnu
akumulaciju. Novanu akumulaciju moemo smatrati tednjom. Izvori mogu biti vlastiti,
partnerski,kreditni. Strani kapital mogu je kao poticaj domaoj akumulaciji zemalja u
razvoju, moe podsticati izvozne programe, poveati uposlenost,mada moe imati i negativni
efekat tako da ukupna akumulacija u konkretnoj zemlji postane manja od vrijednosti stranih
ulaganja. Posljedice inflacije se oituju u pitanju produktivnosti rada, ekonominosti,
tehnolokih, finansijskih inovacija, obara efikasnost privrede.
REALNA AKUMULACIJA predstavlja poveanje proizvodnje sredstava za proizvodnju kao
to su:oprema,graevinski objekti,sirovine, pogonska energija. Ulaganjem realnog kapitala u
nove proizvodne kapacitete, proiruju se proizvodne mogunosti,dovodi do poveanja
proizvodnje, veeg nacionalnog dohotka,boljih ivotnih standarda. Kad je rije o akumulaciji
realnog kapitala moemo govoriti o akumulaciji fiksnih osnovnih i obrtnih fondova. Pod
akumulacijom fiksnih osnovnih fondova podrazumijevaju se ulaganja u objekte trajnog
karaktera:zgrade,oprema,saobraajnice,luke. Pod akumulacijom obrtnih sredstava
podrazumijevamo ulaganja u sirovine, poluproizvode, nedovrne proizvode. Fiksni fondovi,
njihovo je troenje u toku dugog vremenskog perioda, imaju sposobnost amortizacije. Obrtni
fondove se troe u toku jednog proizvodnog ciklusa, ne amortizuju se.

NOVANA DEZAKUMULACIJA je ustvari negativna novana akumulacija. Tj. iz

novostvorene vrijednosti se nita ne izdvaja u akumulaciju ili se pak ne ostvaruje
novostvorena vrijednost. Ukoliko koliina novca steena razmjenom nije dovoljna za
nastanak proizvodnje, ne mogu se obezbijediti ni osnovni faktori procesa proizvodnje, proces
se zavrava dezakumulacijom ili bankrotom. Ukolikko je proizvodnja jednaka agregatnoj
tranji imamo privrednu ravnoteu. Ako je proizvodnja vea od potranje moe doi do
akumulacije, ako je proizvodnja manja od potranje moe doi do dezakumulacije. Obim
agregatne proizvodnje jednak je nacionalnom dohotku.
REALNA DEZAKUMULACIJA je smanjenje fiksnih fondova privrednog subjekta, odnosno
smanjenje fiksnih fondova ukupne privrede konkretne zemlje. Pojavljuje se u periodu kada su
bruto investicije jednake 0 ili negativne, tada se smanjuje vrijednost fiksnih fondova. Novani
i realni aspekti dezakumulacije su povezani i neodvojivi jedan od drugog. Pojava
dezakumulacije nastaje i poslije raznih prirodnih nepogoda kao to su poplave,sue i
zemljotresi. Posljedice ovog procesa imaju negativan uticaj na domainstva,dravu, privredni
rast i razvoj. Dolazi do poveanja stope nezaposlenosti, smanjenja kupovne snage, smanjenja
potronje i tednje, do smanjenja obima proizvodnje, likvidacije preduzea, smanjenja
vrijednosti narodnog bogastva, smanjenje investicionih aktivnosti.