INSTITUT PENDIDIKAN GURU

KAMPUS SULTAN ABDUL HALIM

PENGURUSAN BILIK DARJAH DAN

TINGKAH LAKU MURID

NAMA PENSYARAH : EN.MALIK

AHMAD
DISEDIAKAN OLEH : BAANU SRI
: BAVITHRAA
: JASPIRIYA

Selain mengajar isi kandungan

kurikulum yang telah
ditetapkan, guru juga
berperanan untuk mengurus
bilik darjah dan tingkah laku
murid-muridnya. Jelaskan
perkara-perkara yang perlu
diuruskan dan implikasinya ke
atas proses pengajaran dan
pembelajaran.

Peranan guru
dalam
PENGURUSAN bilik
darjah

Faktor mewujudkan persekitaran

pembelajaran yang kondusif

Persekitara
n fizikal

Persekitara Peraturan&
n
Rutin bilik
psikososial
darjah

Persekitaran Fizikal
Susunan dan
rekabentuk fizikal bilik
darjah.
-Menurut Marland (1975), suasana
fizikal bilik darjah mungkin
merupakan kawan atau musuh
dalam pengajaran.

Ruang pada
dinding

Ruang/sudut
pembelajaran

Pencahayaan,
pengudaraan
dan perabot

Sumber bahan
pembelajaran

Kebersihan

pengurusan bilik darjah juga menunjukkan sikap

positif terhadap sekolah dan pembelajaran secara
umum.

Persekitaran Psikososial
Merujuk kepada hubungan antara keperluan emosi individu dgn
persekitaran sosialnya.
Mempunyai ciri-ciri seperti suasana selesa dan mesra, bebas daripada
ancaman dan bahaya fizikal, suasana yang merangsang pembelajaran,
menggalakkan pembelajaran koperatif dan memberi peluang yang sama untuk
semua murid.
Faktor yang memberi kesan kepada persekitaran
psikososial :
1. Pendekatan pengajaran - cara atau langkah-langkah mengajar.(induktif, deduktif)
2. Gaya kepimpinan guru menjadi teladan.
3. Bentuk komunikasi sopan.
4. Corak interaksi dua hala, menjalin hubungan yang positif.

bagi menguruskan keperluan psikososial setiap murid,

guru perlulah menjadi seorang guru yang asertif.
Guru asertif mempunyai matlamat yang jelas dengan
pengurusan, yakin dan tegas dalam menetapkan
peraturan dan bersikap adil kepada semua murid.
Jika seorang guru ini konsisten bersikap asertif dapat
membantu membina persekitaran yang tenang dan
menyokong perkembangan pembelajaran dan
psikososial murid.

Peraturan dan rutin bilik darjah

Peratur
an
Kenyataan yang
memaklumkan
tingkah laku yang
boleh diterima
dalam bilik darjah.
Satu bentuk
peringatan kepada
nilai moral murid.

Rutin

Contoh peraturan yang biasa ditemui

ialah setiap murid perlulah mempunyai
rasa hormat, mesra dan bersifat
membantu rakan-rakan mereka, murid
perlu menyiapkan tugasan mereka dan
murid perlu mengangkat tangan mereka
jika mahu menjawab sebarang
pertanyaan.

Prosedur yang mesti

diikuti oleh murid
dalam sesuatu
aktiviti yang
spesifik.
Rutin keluar masuk,
rutin membersihkan
kelas, menghantar
kerja rumah

Peranan guru mengurus

tingkah laku murid
Tingkah laku merangkumi semua perlakuan
seseorang samada baik ataupun tidak
memuaskan (bahasa, perhubungan, emosi,
daya tahan, kerajinan)

Masalah tingkah laku dalam bilik

darjah
Disruptif:
Tindakan
menganggu/meng
acau aktiviti P&P

Destruktif:
Menghancurkan /
memusnahkan

Jenisjenis
masalah
tingkah
laku

Sebab-sebab berlaku masalah

tingkah laku dalam bilik darjah
Diri
murid

Latar
belaka
ng
murid

Guru

Sekola
h

Implikasi berlaku masalah

tinglkah laku dalam bilik darjah

Masa
sia-sia

Hak
murid
belajar

Hak
guru
mengaj
ar

Tekana
n/
Motiva
si

Hubun
gan
gurumurid

lklim
bilik
darjah

Bantuan
guru+
Teguran nonSokongan ibu
verbal
Program
bapa
Kontak mata
Penguru
Proaktif
Isyarat tertentu
san
Sekolah
Mendekati murid
masalah
JK disiplin
tingkah
sekolah
laku
Pembimbing
dalam
rakan
bilik
sebaya/u8nit
darjah
kaunselling
Mengalihkan tingkah
Akitiviti
laku
menukar
Tukar tempat duduk
rentak aktiviti
Perhatian kepada tingkah
P&P
Peka dengan
laku positif
situasi murid
Pujian/peneguhan
Tukar aktiviti
Melibatkan perawakan

Intervensi dalam Pengurusan

Masalah tingkah laku Bilik Darjah

Masalah-masalah

Antara bentuk

disiplin & tingkahlaku

intervensi:

yang bermasalah dapat

Pastoral care

dikurangkan sekiranya

Bimbingan &

guru-guru mempunyai

kaunseling Teknik

langkah-langkah

modifikasi

intervensi .

Tingkah laku

Intervensi 1: Pastrol Care

Bimbingan untuk menjaga murid-murid.
Meliputi bidang yang luas : kesihatan, sosial, kerohanian,
tingkah laku, sokongan emosi.
Elemen sokongan.
Fokus kepada membina keyakinan diri.
Secara eksplisit dan juga implisit.
Murd-murid yang berkebolehan didedahkan dengan ciri-ciri
kepimpinan

Intervensi 2: Bimbingan &

Kaunselling.
Bukan berbentuk satu khidmat atau
proses berbentuk arahan

Lebih kepada bentuk khidmat nasihat,

bimbingan supaya membantu individu
mengenal diri sendiri
Bukan membuat keputusan untuk murid
tetapi membantu murid untuk mengenali
diri serta mendorong membuat
keputusan.

Intervensi 3: Teknik modifikasi

tingkah laku
Tingkahlaku murid ditentukan oleh akibat yang bakalditerima
selepas tingkah laku ditunjukkan
Tingkahlaku dipelajari berdasarkan akibat atau peneguhan
Akibat memainkan peranan penting
Tingkahlaku boleh dibentuk, dikekal atau dilemahkan berdasarkan
akibat yang diterima
Ia bertindak berdasarkan tingkahlaku yang diberi ganjaran
(diulangi) tidak diberi (pupus) peneguhan positif
Peneguhan positif lebih berkesan daripada dendaan

Soal Jawab

Apakah itu sistem kontrak tingkah

laku?
Apakah itu sistem token?

SISTEM KONTRAK TINGKAH LAKU

Kontrak adalah membuat perjanjian secara lisan atau
menandatangani kontrak merupakan salah satu cara yang
berkesan untuk memodifikasikan tingkah laku negatif kepada
positif. Kontrak secara bertulis akan terdapat peraturan yang
perlu diikuti. Jika tidak mematuhinya hukuman akan dikenakan.
Murid yang menunjukkan tingkah laku yang baik dan prestasi
kerja yang tinggi, murid akan diberikan ganjaran seperti yang
ditetapkan dalan kontrak. Dengan cara ini murid akan terus
berkelakuan baik kerana pandangan mereka dipandang serius
oleh guru.

SISTEM TOKEN
Penggunaan token ialah merupakan satu sistem

pengukuhan secara simbolik. Murid diberi token

apabila menunjukkan tingkahlaku yang diingini.
Program ini dipanggil sebagai sistem ekonomi
kerana berasaskan sistem kewangan, iaitu token
yang diterima mempunyai nilai ekonomi dan
boleh ditukar dengan benda atau aktiviti yang
dikenalpasti sebagai pengukuhan kepada murid

Implikasi
pengurusan bilik
darjah

Daya
pemikir
an
kreatif

corak
penyusunan
tempat duduk
dan pengaturan
bilik darjah
perkongsian ilmu
melalui
perbincangan

Menceg
ah
perlakua
n
negatif
pelajar

mewujudkan
suasana yang
kondusif di bilik
darjah akan
berupaya
menghalaug
perlakuan devian
pelajarnya.

objektif
dan
matlama
t dapat
dicapai

fizikal, iklim,
komunikasi dan
pengawal
disiplin dapat
memastikan
proses
pengajaran dan
pembelajaran
berjalan lancar

meningkatk
an
pencapaian
akademik
pelajar

mempengaruhi motivasi,
tingkah laku serta
penglibatan pelajar
pelajar sentiasa
mengambil berat dan
bekerjasama di antara
satu sama lain
membuat pilihan yang
bijak dan sering berusaha
untuk menghasilkan kerja
yang berkualiti, menarik
dan penting

Membentuk Pnp
iklim
berlangsung
pengajaran
tanpa
dan
gangguan
pembelajara
Bilik darjah
n yang
bersifat
positif dan
mesra pelajar
kondusif

RUJUKAN
o Akhiar Pardi & Shamsina Shamsuddin
(2013). Pengurusan Bilik Darjah dan
Tingkah laku. Freemind Horizons
Sdn.Bhd : Kuala Lumpur.
o Haliza Hamzah & Joy Nesamalar
Samuel (2014). Pengurusan Bilik
Darjah dan Tingkah laku. Oxford Fajar
: Shah Alam.

SEKIAN
TERIMA KASIH