Professional Documents
Culture Documents
PT Mu Logarit
PT Mu Logarit
n
n m n n an a
1.3 (a ) = ( am ) = am.n 1.4 an bn = ( a.b ) , n =
b b
m
1.5 a n = n am
2 –Các tính chất của hàm số mũ.
Cho hàm số y = ax ( 0 < a ≠ 1)
2.1 Tập xác định D = R.
2.2 Tập giá trị : T = (0; +∞).
2.3 Hàm số y = ax đồng biến khi a > 1 và nghịch biến khi 0 < a < 1.
2.4 a x = at ⇔ x = t
a > 1 0 < a < 1
2.5 x ⇒ x > t ; ⇒x<t
a > a t
a x
> a t
Lý thuyết.
Phương trình mũ đơn giản nhất có dạng.
(1) af (x) = ag(x) ⇔ f(x) = g(x) ( 0 < a ≠ 1)
(2) af (x) = b ⇔ f(x) = loga b ( 0 < a ≠ 1, b > 0 )
Một số Phương pháp giải các phương trình mũ cơ bản:
1. Phương pháp đưa (biến đổi) về cùng một cơ số
Dạng 1.1: Biến đổi về dạng : af (x) = ag(x)
x
ax x ax a 1
Lưu ý các công thức: a .a = a x y x+y
, y = ax − y , ax bx = ( a.b ) , x = , a0 = 1, a1 = a, a− x = x (a ≠ 0)
a b b a
Bài tập: Giải các phương trình sau:
x2 − 2x x
x2 + 3x 1 2
1) 2 = 16 2) =1 3) 3 .5 = 225
x 2
4) 10x − x −2
=1
5
x −3 x
x 2 − 7 x +12 1 1 2 2 1 4
5)2 =1 6)5 x
= 7)2 x.5 x −1 = 0, 2.102− x 8)2 x −6.3x −6
= 5 . ( 6 x −1 )
5 125 6
x x −1
9 8 lg 9
9) . = 10)5 x −1 = 10 x.2− x.5 x +1
4 27 lg 27
2 1 x +5 x +17 x 4 x−2
x− + x− 4
11)5 x 2
= 5 5 12)32 x − 7 = 0, 25.128 x −3 12) 5 x +2
. ( 0, 2 ) x +2 = 125. ( 0, 04 ) x − 4
Dạng 1.2 Biến đổi về dạng : af (x) = b ⇔ f(x) = loga b ( 0 < a ≠ 1, b > 0 )
Bài tập : Giải các phương trình sau.
x+4 2( x +1)
1)5.4 x +1 − 22 x−3 − 16 2
=3 2) ( 2) − 3.2 x −1 = 7
2x
3)23 x.3x − 33 x −1.3x −1 = 192 4)32 x−3 − 9 x −1 + 27 3 = 675
2.Phương pháp đặt ẩn phụ (đưa về phương trình đại số bậc2,3 theo ẩn phụ)
Dạng 1.Biến đổi phương trình về dạng m.a 2 f ( x ) + n.x f ( x ) + p = 0 (1)
Lưu ý: Khi giải cần chú ý đến điều kiện xác định của (1)
Bước 1: Đặt t=a f ( x ) ,t>0. Ta có t 2 =(a f ( x ) ) 2 =a 2 f ( x )
mt 2 + nt + p = 0 (*)
PT đã cho trở thành:
t > 0
Bước 2: Giải (*) tìm nghiệm t>0
Bước 3: Với t tìm được, giải phương trình a f ( x ) =t để tìm x
Bước 4: Kết luận (nghiệm của (1))
x x x x
(
11) 7 − 4 3 ) −3 2− 3 ( ) +2=0 ( ) ( ) = 14
12) 2 + 3 + 2− 3
x x tan x tan x
(
13) 4 + 15 ) + (4 − 15 ) = 62 14) ( 3 + 2 2 ) + ( 3 − 2 2 ) =6
2f x f ( x) 2f x
Dạng 3: Biến đổi về dạng m.a ( ) + n. ( a.b ) + p.b ( ) = 0 . (m, n, p là các số thực) (1)
Phương pháp:
Trước khi giải cần lưu ý “điều kiện xác định” của (1).
Bước 1: Chia cả hai vế của pt (1) cho b 2 f ( x ) (hoặc a 2 f ( x ) ) ta được:
2 f (x) f (x)
a 2 f ( x) a f ( x ) .b f ( x ) b2 f ( x ) a a
m. 2 f ( x)
+ n. 2 f (x)
+ p. 2 f ( x)
= 0 ⇔ m. + n. + p=0
b b b b b
Phương trình này đả biết cách giải.
f (x) 2 f (x)
a a 2
Bước 2: Đặt t= ,t>0. Ta có t =
b b
mt + nt + p = 0 (*)
2
PT đã cho trở thành:
t > 0
Bước 3: Giải (*) tìm nghiệm t>0
-3- Gv: Nguyễn Phan Anh Hùng-THPT Hương Giang
Toán 12 Ôn tập hệ thống phương trình mũ-lôgarit
f (x)
a
Bước 4: Với t tìm được, giải phương trình =t để tìm x
b
Bước 5: Kết luận (nghiệm của (1))
x +1
9)3 – 22x + 1 – 12x/2 = 0 10)125x + 50x = 23x + 1
3.Phương pháp lôgarit hóa (lấy lôgarit hai vế với cơ số thích hợp)
Dạng tổng quát: a f ( x ) .b g ( x ) .c h ( x ) = d
Trong phương trình có chứa cơ số khác nhau và số mũ khác nhau
Cách giải: Lấy lôgarit cơ số a (hoặc b,hoặc c) hai vế
Ta được
log a (a f ( x ) .b g ( x ) .c h ( x ) ) = log a d
⇔ log a a f ( x ) + log a b g ( x ) + log a c h ( x ) = log a d
⇔ f ( x) + g ( x) log a b + h( x) log a c = log a d
Biết được log a b, log a c, log a d là các số thực. Giải phương trình ta thu đượcẩn x.
Bài tập: Giải phương trình sau.
x
2
1) 3 .7 = 1
7x 3x
2) 3 .8
x
=6
x x
x +2 3) 2 x = 3x −1 4)57 = 75
x −1
6) 5x.8 x = 500 7) 5x.x +1 8x = 100 8) 76 − x = x + 2
2
5) 3x.2x = 1
4.Phương pháp sử dụng tính đồng biến nghịch biến của hàm số.
Dạng sử dụng tính đơn điệu
Thường biến đổi phương trình về dạng f(x)=g(x) hoặc f(x)=c
Vói trường hợp f(x)=g(x) chúng ta thường gặp x=a là nghiệm của phương trình ,còn với mọi x ≠ a thì f(x)>b
và f(x)<b. Nghĩa là với mọi x ≠ a không phải là nghiệm của phương trình f(x)=g(x) . Việc chứng minh f(x)>b
và g(x)<b dựa vào tính đơn điệu của hàm sốy=f(x) và y=g(x)
→VN(a= 3 − 2 ,b= 3 + 2 ,c= 5 . Ta có a < c < b, xÐt TH x=0, x>0, x<0→ VT>VP )
x x
4) 2 − 3 + 2 + 3 = 2 x 5)1 + 26x + 24x = 34x
1
6)2x + 1 = 3x/2 + 5 7)1 + 2.2x + 3.3x = 6x 8) cos x + = 2 cos x
cos x
x 2 −3 x +1 2
9) 4 − 42x + 6 x +9
= x 2 + 9x + 8 10)2x + 1 – 4x = x – 1
x
3 2 2 1
11) = −2 x 2 + 6 x − 9 12) 3cos x = 3 + x 2 13) 22 x − x = x + 14) 4 16 − x 2 = 2 x + 2− x
4 x
15)9x + 2(x - 2)3x + 2x – 5 = 0
Đn: log a x = b ⇔ x = a b
Chú ý:
Lưu ý: Tìm điều kiện xác định của phương trình loga f ( x ) = loga g ( x ) .
f ( x) > 0
Cách 1: ĐK của phương trình , sau đó giải phương trình loga f ( x ) = loga g ( x ) ⇔ f(x) = g(x)
g ( x) > 0
f ( x ) > 0 ( hoaëc g ( x ) > 0 )
Cách 2: Biến đổi : loga f ( x ) = loga g ( x ) ⇔
f ( x ) = g ( x )
Chú ý: 'Cách 2' thường dể mắc sai lầm nên khuyến khích các em giải theo ''cách 1''
Bài tập: Giải các phương trình sau.
1 2 1 1 8
4) log2 ( x − 1) + log 1 ( x + 4 ) = 0 5) log ( x + 3) + log 4 ( x − 1) = log2 ( 4x )
2 2 2 2
4
6) log3 x 2 − x − 5 = log 3 ( 2 x + 5 )
( ) 7) log x + 4 = log ( 2 + x − 4 )
2 2
3
8) log3 ( 2x − 2) + log ( 2 x + 1) = log ( 2x+2 − 6)
3 3 9) log x + 1 − log ( 3 − x ) − log ( x − 1)
2 1
2
8 =0
1
12) log2 x 2 − 3 − log2 ( 6x − 10 ) + 1 = 0
( ) 13) log 1 ( x − 3 ) = 1 + log4
4 x
1
14) log 3 ( x − 2) + log 1 2 x − 1 = 0 15)2 log x 2 − 36 + log( x + 1)3 = log( x + 6) + log 3 + log 2
3 3
1 x−3 x −3
16) (lg x + lg 2) + lg( 2 x + 1) = lg 6 17)2 log 3 + 1 = log 3
2 x−7 x −1
2 l og 22 x-log 2 x − 2 log(6 − x) 1
4) l og 2 x + 3l og 2 x + l og 1 x = 2 5) =1 6) =
2 l og 2 x + 1 2 3log(6 − x) − 1
1 6
11) log 2 (100 x) + log 2 (10 x) = 14 + log 12) log 2 ( x 2 + 7) = 5 − l og 2 x −
x 7
log 2 ( x + )
x
2 x
13)(l og 22 x + 2 log 0,5 )(3l og 2 x − 1) = 2 l og 2 x 2 .log 2 14)2 l og 92 x = l og 3 x.log 3 ( 2 x + 1 − 1)
4 2
15) 1 + l og 2 x + 4 l og 4 x − 3 = 4
3) l og 3 x + l og 5 x = log15 4) l og 2 x = log 5 ( x + 5)
Dạng 4: Phương trình lôgarit nhiều cấp.
Phương pháp:Hạ từng cấp một từ ngoài vào theo tính chất l og a f ( x) = c ⇔ f ( x) = a c
Bài tập:Giải các phương trình sau.
1) log(log(l og(logx))) = 0 2) log 3 (log 4 (log 32 ( x − 3))) = 0
1
3) log 4 (2 log 3 (1 + log(1 + 3l og 3 x))) = 4) log 3 (l og 1 x − 3l og 1 x + 5) = 0
2 2 2
1 1
3) log 2 (4 − x ) + log(4 − x ).log( x + ) = 2 log 2 ( x + ) 4) x 2 log 6 5 x 2 − 2 x − 3 − x log 1 (5 x 2 − 2 x − 3) = x 2 + 2 x
2 2 6
x2 + x + 3
4) log 3 2
= x 2 + 3x + 2 5) log( x 2 − x − 12) + x = log( x + 3) + 5
2x + 4x + 5
x2 + x + 1
6) log 3 ( x 2 + x + 1) − l og 3 x = 2 x − x 2 7) log 1 = − x2 + 2x
3 2x2 − x + 1
• x-4>3-4=-1 (**)
So sánh (*),(**) suy ra ∀x > 3 đều không thỏa mãn phương trình 3) nên không phải là nghiệm.
Làm tương tự: 0<x<3 củng không phải là nghiệm của phương trình
Vậy phương trình có nghiệm duy nhất x=3.
Gợi ý: 7) Phương trình được viết lại
log 1 ( x 2 + x + 1) − log 1 (2 x 2 − x + 1) = ( x 2 + x + 1) − (2 x 2 − x + 1)
3 3
⇔ log 1 ( x + x + 1) − ( x 2 + x + 1) = log 1 (2 x 2 − x + 1) − (2 x 2 − x + 1)
2
3 3
1
Phương trình này có dạng f(u)=f(v) với f(t)= log 1 t − t ta có f '(t ) = −1 − < 0∀t ∈ ( 0; +∞ ) nên f(t) nghịch
3 t ln 3
x = 0
biến trên K. Vì vậy f(u)=f(v) ⇔ u=v ⇔ x 2 + x + 1 = 2 x 2 − x + 1 ⇔
x = 2
Vậy x=0,x=2 là nghiệm.