Sonata op. 10 nr 1 L.

van Beethoven (cz I: Molto Allegro con brio)

Cz I sonaty utrzymana jest w dwutematowej formie sonatowej, posiada przejrzysty podzia wewntrzny: 1. Ekspozycja 2. Przetworzenie 3. Repryza 1. EKSPOZYCJA (TAKT 1-105) Temat I (gwny) takt 1-30: c cznik I takt 31-55: As f Des - Es - rozpoczyna si w tonacji As-dur (takt 32-36)nastpnie moduluje do tonacji fmoll (takt 37-40), Des-dur (takt 41-48) i Es-dur (takt 49-55), w ktrej to tonacji rozpoczyna si temat II (paralela toniki) - wnosi nowy materia melodyczny - ma spokojny, liryczny charakter - w kocowej fazie cznika wartoci rytmiczne ulegaj rozdrobnieniu, wiksz ruchliwo zaczyna wykazywa tenor Temat II (przeciwstawny) takt 56-69: Es

Dualizm tematyczny przejawia si w: Uksztatowaniu formalnym: Temat I dwuczciowa budowa Temat II jednoczciowa budowa Tonacji Temat I ton. gwna Temat II ton. Paralelna Melo-rytmice Temat I jasno zarysowana Temat II pocztkowo kantylenowa, pniej bardziej figuracyjna Akompaniamencie Temat I supy akordowe

Temat II bas Albertiego Wyrazie Temat I dynamiczny Temat II lejszy, bardziej pogodny cznik II takt 70-85: Es - rozpoczyna si w tonacji Es-dur - wykorzystuje materia zaprezentowany w temacie II dotyczy to podobnego prowadzenia akompaniamentu (bas Albertiego) - charakterystyczne skoki melodyczne w gosie grnym (sopranie) - wanym elementem jest czste stosowanie crescenda co prowadzi w kocowej fazie do osignicia dynamiki ff, Epilog takt 86-105 - utrzymany w tonacji Es-dur - moemy podzieli go na 2 gwne odcinki: o I odcinek nawizuje do tematu gwnego, zastosowana zostaa tu charakterystyczna grupa rytmiczna (szesnastkasemka z kropk- szesnastka) o II odcinek nawizuje do materiay motywicznego zaprezentowanego w czniku 1 z t rnic, e bardziej rozbudowana jest tu warstwa harmoniczna, odcinek ten znacznie odbiega od odcinka I pod wzgldem dynamiki (przewaa p) 2. PRZETWORZENIE (TAKT 106-167): C f b f c W tym ogniwie formy sonatowej moemy wyodrbni kilka odcinkw (faz) ze wzgldu na rodzaj przetworzonego materiau z ekspozycji i sposb jego przeksztacenia: Faza I = zwizek tematem I (gwnym), takt 106-117 - przetworzenie rozpoczyna si od przypomnienia tematu I, zasadnicza zmiana dotyczy tonacji tutaj tonacja rwnolega do c-moll, a wic C-dur - kompozytor wykorzystuje przede wszystkim pierwsze dwa motywy z tematu I z charakterystycznym rytmem punktowanym - ciekawe zrnicowanie dynamiczne f / p - temat I zaprezentowany w sposb skrcony moduluje do tonacji f-moll Faza II = zwizek z tematem II (przeciwstawnym), takt 118-135 - rozpoczyna si tonacj f-moll - bas Albertiego zaczerpnity z tematu II

- gos grny prowadzony jest w sposb oktawowy - w drugiej czci tego odcinka nastpuje modulacja do tonacji b-moll Faza III = zwizek z cznikiem 1, takt 136-167 - rozpoczyna si tonacj b-moll, pniej moduluje do tonacji f-moll, a nastpnie do c-moll - odcinek obejmujcy takty 158-167 przygotowuje nadejcie repryzy, oznaczony zosta terminem wykonawczym leggiero (lekko), co w sposb jednoznaczny ma wskazywa na charakter tego fragmentu; cech tego odcinka s stale powtarzane piony akordowe, kompozytor stosuje oznaczenie decrescendo, co ma stworzy kontrast z utrzymanym w dynamice f pierwszym motywem tematu gwnego w repryzie 3. REPRYZA (TAKT 168-284) Temat I (gwny) takt 168-190: c cznik I takt 191-214: Ges es C Temat II (poboczny) takt 215-247: F f c cznik II takt 248-262: c Epilog takt 263-284: c W stosunku do ekspozycji wprowadza nastpujce zmiany: cznik I rozpoczyna si od tonacji Ges-dur, a nie As-dur, jak miao to miejsce w ekspozycji Temat II (przeciwstawny) utrzymany jest pocztkowo w tonacji F-dur ,a nie jak miao to miejsce w ekspozycji w tonacji Es-dur cznik II wystpuje w tonacji c-moll, a nie Es-dur, jak miao to miejsce w ekspozycji, ulega te przeobraeniu pod wzgldem melodycznym (takt 255-288) Pozostae elementy zostay potraktowane w sposb podobny do tego jak wygldao to w ekspozycji (temat I, epilog)