Ar Final

University of the Philippines Manila
The Health Sciences Center

COLLEGE OF NURSING
Sotejo Hall, Pedro Gil St., Ermita, Manila
ACCOMPLISHMENT
REPORT
BARANGAY CATMON
SAN JUAN, BATANGAS
Sa pakikipagtulungan ng
Munisipyo ng San Juan, Batangas
sa ilalim ng pamumuno ni Kgg. Rodolfo A. Manalo
Ang Municipal Health Office na pinamumunuan ni Dr. Nestor Alidio
Mga kawani ng Barangay Catmon Health Center
na pinangungunahan ni Ms. Christina L. Marasigan,
midwife ng Cluster 2 ng San Juan
Mga mamamayan ng Barangay Catmon
na pinamumunuan ni Kapitan Eulogio Japlit
at ng Unibersidad ng Pilipinas sa Maynila, Kolehiyo ng Narsing, Klase ng
2013
Inihanda nina:
Nikki Rose F. Aguilar at Marian Kimberly Claire B. Maniulit
Sa patnubay ni Prof. Cora Anonuevo
MGA NILALAMAN
PASASALAMAT....................................................................................................... 4
PANIMULA.............................................................................................................. 7
SAKLAW AT LIMITASYON...................................................................................... 10
KATANGIAN NG KOMUNIDAD................................................................................ 11
A. Katangiang Pisikal, Heograpiya at Topograpiya............................................11
B. Katangiang Demograpiya............................................................................. 16
C. Katangiang Sosyo-Ekonomiko At Kultural.....................................................17
2. Pamantayang Pang-Ekonomiya....................................................................20
3. Pamantayang Pangkapaligiran.....................................................................22
D. Katangiang Pulitikal ng Barangay................................................................24
KATANGIAN NG TARGET NA POPULASYON...........................................................32
PAGSUSURI NG PROBLEMA SA ALTAPRESYON......................................................33
Base naman sa key informant interview mula kay Gng. Marasigan, nalaman na
nitong nakaraang taon ay nagkaroon ng insidente ng mga nagkastroke na pasyente.
Bukod sa stroke ang isang komplikasyon pa ng altapresyon ay ang diabetes na
mayroon din ang komunidad....................................................................................35
PAGSUSURI NG SULIRANIN SA UBO, SIPON, LAGNAT...........................................35
MGA LAYUNIN...................................................................................................... 36
SA ANTAS NG INDIBIDWAL AT PAMILYA.............................................................37
SA ANTAS NG GRUPO NG MGA INDIBIDWAL NA MAY ESPESYAL NA
PANGANGAILANGAN.............................................................................................. 38
SA ANTAS NG KOMUNIDAD............................................................................... 38
METODOLOHIYA................................................................................................... 38
MGA PROGRAMANG INILUNSAD AT MGA AKTIBIDAD NA ISINAGAWA...................41
PANGANGAILANGAN................................................................................................. 61
PROGRAMANG PANGKALUSUGAN SA ALTAPRESYON.........................................61
PROGRAMANG PANGKALUSUGAN SA IMCI........................................................67
SA ANTAS NG KOMUNIDAD.................................................................................. 69
PROGRAMA SA DISASTER RISK REDUCTION AND MANAGEMENT.....................69
MGA KAAKIBAT NA GAWAIN.................................................................................75
IDA CLINIC........................................................................................................ 75
IMCI.................................................................................................................. 75
PARASITISM PREVENTION................................................................................. 75
PRE-MARRIAGE COUNSELING...........................................................................76
PANGKALAHATANG EBALWASYON........................................................................77
APPENDISE.......................................................................................................... 78
GANTT CHART.................................................................................................. 78
CATMON CASE REGISTRIES 2013.....................................................................81
MGA LITRATO.................................................................................................... 84
EHERSISYO PARA SA PUSO............................................................................ 84
BP MONITORING KUMPLETUHIN NATIN..........................................................85
PARASITISMO................................................................................................. 86
INTERDISCIPLINARY ACTIVITIES.....................................................................87
IMCI............................................................................................................... 88
KEY INFORMANT INTERVIEWS...........................................................................90
KAGAWAD FOR HEALTH AND BARANGAY HEALTH WORKER SUPERVISOR......90
PUNUNG BARANGAY...................................................................................... 93
FOCUSED GROUP DISCUSSIONS.......................................................................95
MAMAMAYANG MAY ALTAPRESYON...................................................................95
BARANGAY HEALTH WORKERS....................................................................100
PLANONG PROGRAMA NG BARANGAY............................................................103
PASASALAMAT
Unang-una sa lahat, nais ng grupo na magpasalamat sa Panginoon para

sa Kanyang walang Kapantay na patnubay, pagpapala at gabay.
Nais ipahayag nina Bb. Aguilar at Bb. Maniulit ang kanilang walang
hanggang pasasalamat sa lahat ng nakilala nila sa San Juan Batangas. Kung
hindi dahil sa inyo ay hindi magiging puno ng kaalaman at kasiyahan ang
mga naging karanasan namin sa Batangas. Ang mga ito ay mga ala-ala na
tunay nang tumatak sa aming mga puso at isipan,
Sa mga mamamayan ng Barangay Catmon, na naging magiliw at

maganda ang naging pagtanggap sa amin. Maraming salamat sa
pagbibigay sa amin ng kaunti ninyong oras para makakuha ng
impormasyon para sa accomplishment report na ito, at pati na rin sa
inyong partisipasyon sa mga programang binuo at pinatupad namin
kasama ninyo. Malugod kaming nagpapasalamat sa pagpaparamdam
ninyo sa amin na bahagi kami ng komunidad na ito sa aming walong
linggong pananatili sa inyong Barangay.

Sa aming mga priority families na nagbigay sa amin ng kooperasyon sa
kabila ng di mabilang na panahong kumatok kami sa inyong pinto,
inyong pinatuloy at binigyan ninyo ng panahon.

Kay Kgg. Punungbayang Rodolfo Manalo, para sa pagpayag sa aming
unibersidad at kolehiyo na maipagpatuloy ang partnership sa San Juan.
Tunay ngang hindi namin makakalimutan angaming mga naging
karanasan sa mga barangay ng inyong munisipalidad.

Kay Doctor Nestor Alidio at sa lahat ng staff ng Munisipal Health Office
at sa lahat ng Rural Health Units ng San Juan, Batangas, sa
pagpapakilala sa amin sa San Juan at pagbibigay payo kung ano ang
dapat naming asahan sa San Juan. Salamat at naging bahagi kayo n
gaming karanasan tungo a pagiging mga community health nurses.

Kay Maam Cristina Marasigan, sa pakikipagtulungan sa amin na
maipatupad ang aming mga programa . Marami rin pong salamat sa
pagpapahintulot na makita namin ang mga records ng health center.

Kay Barangay Nutrition Scholar Sally, sa pagbabahagi niya ng kaniyang
mga record sa amin at pati sa mga barangay health workers Tita
Landa, Lucy, Usi, Elsie, Veva, Sica, Mercedita, Beth, Janeth, Fe, Donna,
Necith, Edad sa pagpunta at pagtulong sa amin na maipatupad
namin ang ibat-iba
naming mga
programa. Taus-puso kaming
nagpapasalamat sa walang-sawang pagsuporta ninyo sa amin.

Kay Kgg. Eulogio Japlit, sa inyong paggabay at pagtulong sa amin sa
buoong pananatili namin sa inyong barangay. Nagpapasalamat din
kami sa mga barangay officials at sa barangay police sa pagtulong din
sa pagpapatakbo namin ng mga programa ng barangay.

Sa mga community organizers na miyembro ng community health
development program, sa paggabay sa amin sa pagpaplano at
pagsasagawa namin ng programa sa aming barangay.

Kay G. Efren Bautista at Gng Colita Bautista, na nagsilbing mga
magulang namin sa buong 8-linggong pananatili namin sa San Juan
Batangas. Salamat po sa mga panahong ipinag-iigib niyo kami ng tubig
at binabahagian niyo kami ng inyong pagkain. Kay Ate Donna, Jing-jing
at JL, na nagsilbing foster sisters namin, maraming salamat po.

Kay Propesor Bethel Buena Villarta, salamat sa inyong suporta, gabay
at pagtuturo ninyo sa amin.

Kay Propesor Corazon Anonuevo, sa walang sawang paggabay at
pagsuporta sa amin. Maraming salamat sa matiyagang pagsagot sa
aming mga journals at walang sawang paggabay sa aming mga
programa.
Sa mga kapangkat namin, maraming salamat sa pagkakaibigan at
pakikisama sa amin. Hindi makukumpleto an gaming karanasan kung
wala ang Lipahan girls, Buhay na Sapa girls, Mabalanoy girls at
Sapangan boys.
Sa aming mga magulang, na walang sawang nagbibigay ng buong
suporta sa amin.
Maraming salamat po.
PANIMULA
Ang isang pamayanan o komunidad, ay binubuo ng ibat-ibang indibidwal

na naninirahan sa isang teritoryo na may iisa o pareparehong paniniawala,
tradisyon, kaugalian, at kultura (Maglaya, et. al, 2004).
Ang pagbibigay ng tulong at serbisyo sa isang pamayanan ay mayroong
magandang
kinalalabasa,
sapagkat
hindi
lamang
ang
indibidwal
na
kalusugan ang binibigyang solusyon, ang mga serbisyong pangkalusugan na

itoy may kapangyarihang matugunan ang problema ng buong pamayanan.
Ayon sa WHO, ang community health nursing ay nakatuon sa pagbibigay ng
Primary
Health
Care
(PHC)
ang
pangunahing
pangangalagag
pangkalusugan upang mas pagtibayin at pagbutihin ang kalagayang

pangkalusugan ng mga indibidwal, pamilya, mga natatanging samahan at
ang mismong pamayanan base sa kanilang sariling kakayahan. Kasama sa
mga layunin ng PHC ay ang mga sumusunod:
Palawakin ang sakop ng mga ipinapatupad na reporma at programa

tungo sa kalusugan, nang walang pagkilis sa mga piling mga samahan
o indibidwal
Bumuo ng maayos na sistema hinggil sa pagbibigay ng serbisyong
pangkalusugan sa mga mamamayan

Paunlarin ang kalinisan
Payabungin ang kapasidad ng komunidad na tumayo sa sariling paa at
makapagpatakbo ng programang pangkalusugan

mabawasan ang antas ng morbidity at mortalitylalo na sa mga bata at
sanggol
mabawasan ang bilang ng sakit
Ang Community Health Development Program o CHDP ay isang programa

na may layong bigyang
solusyon
ang
problemang
pangkalusugan
ng
isang
bayan.
Sa
pagkakataong ito, ang bayan ng San

Juan sa probinsya ng Batangas at ang Unibersidad ng Pilipinas ay
nagsama at magkaakibat na
inululunsad ang mga plano at proyektong nakaayon sa mga mithiin at
layunin ng CHDP.
Pangunahing layunin ng programa ay ang mapaunlad ang kalagayan ng

mga mamamayan ng San Juan sa tatlong larangan. Una, nais nito mapabuti
ang lagay ng kalusugan ng mga tao sa nasabing bayan. Ikalawa, mithiin rin
nitong bigyan pansin ang mga problemang pangkapaligiran na nararanasan
ng
mga mamamayan. At ang ikatlo ay ang layunin nitong mapabuti ang
kalagayang
pangkabuhayan ng mga resident ng San Juan. Sapagkat ibat ibang
aspeto ng buhay ang binibigyan
pansin ng programa, ibat iba ring kolehiyo at propesyonal ang

nagsamasama upang makamit ang mga layuning nabanggit .
Sa layong mapabuti ang kalusugan ng mga mamamayan ng San Juan, isa

sa mga pangunahing adhikain ng CHDP ay ang mapababa ng limampung
porsyento (50%) ang bilang ng mga batang edad 0-12 taong gulang na
nagpapakonsulta sa health center ng mga simpleng problema tulad ng ubot
sipon, lagnat at iba pang mga sakit sa loob ng limang taon. Nilalayon ng
programa na matutuhan ng mga mamamayan kung paano mangalaga at
magbigay lunas sa mga batang may simpleng karamdaman tulad ng ubo,
sipon, lagnat at iba pa. At upang makamit ang mga nasabing layunin, ang
Kolehiyo ng Narsing kasama ang ibang mga kolehiyo ay nagpadala at
nagtalaga ng mga mag-aaral sa San Juan upang bigyan tugon ang mga
adhikaing may kinalaman sa kalusugan.
Upang matugunan ang mga problema sa kalusugan, gumawa ng

pagsusuring pangkalusugan ang mga estudyanteng nars kada barangay. Sa
pamamagitan nito, malalaman kung ng komunidad kung ano ba ang mga
pangunahing
karamdaman
magsisilbing
gabay
sa
na
mga
kailangan tuunan
ipatutupad
na
mga
ng
pansin.
programa
Ito
ukol
ang
sa
pagpapabuti ng kalusugan at iba pa. At ito rin ang magsisilbing hudyat o

simula ng pag-unlad at pagbabago sa ikabubuti ng komunidad.
SAKLAW AT LIMITASYON
Ang pag-aaral na ito ay nakaayon rin sa limang taong plano ng San Juan
University of the Philippines Manila Community Health Development Program
(CHDP).
Ito ay sumasaklaw sa kabuuang populasyon ng Barangay Catmon
ng San Juan, Batangas at nakatuon sa pagkalap at pagsuri sa populasyon na

may edad na 15 pataas, sa mga residenteng kasalukuyang naninirahan sa
barangay mula Pebrero 2013 hanggang Marso 2013.
KATANGIAN NG KOMUNIDAD
A. Katangiang Pisikal, Heograpiya at Topograpiya
1. San Juan: Lokasyon at Mga Hangganan
Ang San Juan ay isa sa mga bayan sa Batangas na nabibilang sa

tinatawag na first class municipalities. Binubuo ito ng 42 barangay na
sumasakop sa 273.40 km ng kabuuang sukat ng probinsya. Ang mga
barangay na ito ay Abung, Balagbag, Bataan, Buhay na Sapa, Bulsa,
Calicanto, Calit-Calit, Calubcub I, Calubcub II, Catmon, Coloconto, Escribano,
Hugom, Imelda (Tubog), Janaojanao, Laiya-Ibabao, Laiya-Aplaya, libato,
Lipahan, Mabalanoy, Nagsaulay, Maraykit, Muzon, Palahanan I, Palahanan II,

Palingowak, Pinagbayanan, Poblacion, Poctol, Pulangbato, Putingbuhangin,
Quipot, Sampiro, Sapangan, Sico I, Sico II, Subukin, Talahiban I, Talahiban II,
Ticalan at Tipaz. Ayon sa pinakahuling tala, ang nasabing bayan ay binubuo
ng 87,276 na katao sa 16,519 na kabahayan.
Pigura 1. Lokasyon at Mga

Hangganan ng San Juan
Ang
bayan
ng
San
Juan
ay
pinalilibutan ng siyudad ng Batangas

sa kanluran, Lucena at Quezon sa may hilagang silangan at mga anyong
tubig sa bahaging timog kanluran. Ang lokasyon na ito ang siyang naging
basehan ng pagkakaroon ng mga trabahong may kaugnayan sa pagtatanim,
pangingisda, pag-aalaga ng mga hayop at pangangalakal. Ang lokasyon rin
ng bayan ay isa rin sa mga pangunahing bagay na nagbuo at lumikha sa
kultura ng mga mamamayan ng San Juan.
2. Catmon: Pinagmulan, Lokasyon at Mga Hangganan
Ayon sa kwento, sa isang nayon na noon ay wala pang pangalan, may

isang bahagi kung saan maraming mga tumutubong halamang gamot. Isang
araw, may isang matandang lalaki na nagpunta sa bahaging ito ng nayon.
Nakita niya ang isang kakaibang halaman na hitik na hitik sa bunga Maliliit
ang mga bunga na nahahawig sa mga niyog. Naisipan ng matandang lalaki
na
tawaging Catmon ang halaman na ito. Kumalat sa mga karatig na
nayon na maraming nagagamot na mga sakit ang halamang ito. Mula noon,
tinawag nang Catmon ang nayon.
Ang Barangay Catmon ay isa sa mga komunidad na matatagpuan sa
bayan ng San Juan, Batangas. Ito ay naitatag noong 1988 at sumasakop sa
76 hektarya ng lupa na pinalilibutan ng Tayabas Bay sa hilaga, Barangay
Poctol sa timog, Quezon Province sa silangan at Barangay Pinagbayanan sa
kanluran.
Ang nasabing komunidad ay kinatatayuan ng 294 na kabahayan. Ang
lupain ng Catmon ay
ginagamit bilang residential area o lugar tirahan para
sa mga residente nito. Mayroon ding kagubatan at may maliit na parte na

nagsisilbing sakahan.
B. Katangiang Demograpiya
Ang barangay ng Catmon ay binubuo ng 1359 katao ayon sa pinakahuling
tala ng datos sa
health center at ng mga BHWs. Batay sa record ng datos ng Barangay
Nutrition Scholar ng barangay,
may 294 na pamilya at 270 na kabahayan ang nakatira sa komunidad.
Karaniwang 5 na miyembro lamang ang bumubuo sa isang pamilya sa

baranggay. Sa isang kabahayan naman, madalas na lima hanggang anim na
miyembro ang bumubuo rito. Base sa nasabing datos, makikita ang
istruktura ng pamilya sa komunidad ng Catmon.
FEMALE
MALE
100
80
60
40
20
20
40
60
80
100
Figure 2. Population Pyramid ng Brgy. Catmon, San Juan,

Batangas
Kung titingnan ang population pyramid mapapansin na malaking

porsyento ng kabuuang
poulasyon ay mga bata at kabataan.
Ayon sa ginawang pagsusuring pampayanan nina Cabading, Co &

Ellano (2010) ang dependency ratio ng barangay ay 0.62. Ang numerong ito
ay nangangahulugan 62 katao ang di pa nagtatrabaho at kailangan
suportahan ng 100 katao mula sa populasyong may hanapbuhay na. Ang sex
ratio naman ay nasa 1.01 na ang ibig sabihin ay sa bawat 101 kalalakihan
may 100 kababaihan.
C. Katangiang Sosyo-Ekonomiko At Kultural
1. Pamantayang Panlipunan
a. Paraan ng Komunikasyon
Ang telebisyon at radio ang madalas na pinagkukunan ng impormasyon

at balita ng mga tao
sa pamayanan ng Catmon. Base sa isinagawang pagmamasid sa mga
kabahayan sa lugar, napansin na higit sa 80% ng mga pamilya ang
mayroong isa sa mga nasabing kagamitan. Mataas rin ang bilang ng may
mga cellphone sa bawat kabahayan. Ito ang nagsisilbing isa sa mga
pangunahing pamamaraan ng pakikipag-ugnayan sa ibang tao lalo na sa
mga mamamayan sa labas ng komunidad. Bukod sa teknolohiya, ang mga

balita
ay nalalaman rin
sa
pamamagitan ng bukang-bibig ng
mga
mamamayan ng barangay. Dahil sa pagkakalapit ng mga kabahayan at

pagiging halos
magkakamag-anak ng mga pamilya sa Catmon, madalas makikita ang
mga residente na nagpupulong sa maliliit na grupo kung saan nila nalalaman
ang ibat ibang balita di lamang sa loob ng barangay pati na rin sa mga
katabi nitong lugar.
b. Paraan ng Transportasyon
Ang karaniwang paraan na ginagamit upang makarating sa paroroonan

kung nasa loob
lamang ng komunidad ay ang paglalakad. Ginagamit rin ang bisikleta sa
paglibot sa loob ng
barangay lalo na ng mga kabataan at kalalakihan. Sa pagtungo sa mga
lugar sa labas ng barangay, ang tricycle ang karaniwang ginagamit sa
transportasyon. Ang nasabing sasakyan ay madalas ring gamit ng mga
mamamayan sa pagdala ng kanilang mga panindang gulay at/o isda sa mga
palengke ng ibat ibang lugar. Bukod rito, mayroon rin mangilan-ngilan na
nagmamay-ari ng pribadong sasakyan tulad ng kotse.
Ayon sa mga mamamayan ng Catmon at base na rin sa obserbasyon ng

grupo, ang pagtungo at pag-alis sa barangay ay madali lamang kumpara sa
ibang mga lugar kung saan mahirap maghanap ng sasakyan dahil sa
kadalangan nito. Iba naman ang sitwasyon kapag kumagat na ang dilim.
Dahil sa kakulangan ng mga poste ng ilaw na siya dapat magsisilbing
panggabay sa mga nagmamaneho, naobserbahan na madalas iniiwasan ng
mga nagbibiyahe na umalis na ng barangay at abutan ng dilim sa daan.
Madalang ang biyahe sa gabi at lumalabas lamang ang mga sasakyan kung
mayroong emergency o magdedeliver na ng mga nahuling isda sa katabing
siyudad (hal. Lucena o Batangas City) sa madaling araw.
Ang terminal ng tricycle o sakayan ay matatagpuan sa unang kanto ng

barangay malapit sa
pangunahing kalsada na patungong Catmon. Ganun pa man, mas madalas
na naghihintay na lamang ang mga taong palabas ng barangay sa kanikanilang bahay dahil umiikot naman ang mga tricycle sa buong komunidad
upang maghanap ng iba pang pasahero.
c. Antas ng Edukasyon
Ang barangay Catmon ay nagtataglay ng isang daycare center at isang
mababang paaralan
(Catmon Elementary School). Ang mababang paaralan, na matatagpuan

sa Sitio Ilaya, ay
nagtataglay ng anim na silid-aralan, pitong guro at humigit kumulang 200
estudyante. Bukod rito, ang United Church of Christ, na isa sa mga sekta ng
relihiyon sa lugar, ay nagbibigay rin ng Day Care education para sa mga
anak ng mga miyembro nito. Ang nasabing paaralan ay matatagpuan rin sa
Sitio Ilaya, sa mismong kapilya ng simbahan nito.
d. Kondisyon ng mga Kabahayan
Ang mga kabahayan sa barangay Catmon ay madalas yari sa ibat ibang

materyales tulad ng
pawid, kawayan, plywood, kahoy, semento at yero. Base sa obserbasyon
ng grupo, marami sa mga tirahan sa Sitio Ilaya, isa sa dalaang sitio ng
barangay, ay gawa o yari sa light materials tulad ng sasa, pawid, kahoy at
kawayan.
Kapansin-pansin
rin
na
habang
lumalapit
ang
bahay
sa
dalampasigan ay mas madalas na gawa sa pinaghalong pawid, kawayan at

maging plywood ang mga bahay.
Sa Sitio Ibaba, mapapansin na mas malalawak ang pagitan ng mga

bahay kumpara sa Sitio
Ilaya kung saan madalas na magkakatabi ang mga kabahayan. Base sa pagaaral ng mga datos ng barangay, napansin na mas maraming pamilya ang
nakatira sa Sitio Ilaya. Ito ay marahil mas ninanais ng mga tao na magtayo
ng bahay malapit sa kanilang pinagkakakitaan ang pangingisda sa dagat.
Bagamat magkakalapit ang ilang mga tirahan, masasabing may sapat na

distansya sa pagitan kabahayan sa komunidad ng Catmon. Bawat bahay ay
mayroong kanya-kanyang bakuran.
2. Pamantayang Pang-Ekonomiya
a. Antas ng Kahirapan
Ayon sa CBMS Survey na ginawa nitong Nobyembre, 2012 hanggang

Enero, 2013, 73.1%
ng kabuuang kabahayan ay may kita na mababa sa poverty threshold.
Ibig sabihin ay lampas sa
kalahati ng populasyon ang nakakaranas ng kahirapan. Bukod dito,
napag-alaman din na 55.3% ng mga kabahayan sa Catmon ang kumikita ng
mababa sa food threshold o sa kailangang gastusin para sa pagkain sa isang
araw. At isang porsyento (1.0%) ang nagsabing nakakaranas sila ng food
shortage o kakulangan sa pagkain.
b. Mga Naghahanapbuhay
Karaniwang
Trabaho
ng Mamamayan sa Catmon
Overseas
Worker
officials of government organizations, managers, supervisors
12%
19%
fishermen
2%
26%
laborers and unskilled workers

40%
service workers shop and market workers
Kapansin pansin sa pie chart na ang pangunahing pinagkukunan

ng kabuhayn ng mga tao sa Catmon ay ang pangingisda. kadalasan,
nangingisda ang ama ng tahanan at ang asawa naman nito ang
nagtitinda ng mga huling isada sa palengke sa bayan.
3. Pamantayang Pangkapaligiran
a. Pinagkukunan ng Tubig
Ang tubig na ginagamit sa barangay Catmon ay mula sa ilalim ng lupa na

nakukuha ng mga
residente sa pamamagitan ng jetmatic, poso at tangke. Ang tubig mula sa

mga nasabing gamit ang
ginagamit ng mga taga-Catmon sa kanilang araw-araw na gawain, tulad
ng paliligo, paglilinis at
pagluluto. Ito rin ang nagsisilbing tubig pang-inumin ng halos lahat ng
mga residente sa komunidad.
Ayon sa resulta na ginawang CBM-S para sa taong 2009, ang bilang ng

mga mamamayang
gumagamit ng tubig mula sa deep well ay 85.28% ng kabuuang
populasyon. 7.11% naman ang
gumagamit ng tubig mula sa artesian well at 3.55% lang ang mayroong
tangke ng tubig o gumagamit ng community water system. Ang natitirang
porsyento ay gumagamit ng dug/shallow well para kuhaan ng tubig.
Bukod sa paggamit ng tubig sa kanilang pang-araw araw na gawain,

ginagamit rin ng nila
itong inumin at 3.05% lamang ng kabahayan ang nagsabing gumagamit
sila ng binibiling tubig o
mineral water bilang inuming tubig.
Figure 3. Pinagkukunan ng Inuming Tubig ng mga Residente sa

Brgy. Catmon
b. Paraan ng Pagtatapon ng Basura
Ayon sa mga Barangay Health Workers at base na rin sa pagmamasid ng

grupo sa
kapaligiran, halos lahat ng mga kabahayan ay nagsisiga ng kanilang ng
mga basura. Ang iba naman
ay nagtatapon ng kanilang basura sa dagat habang mayroon din mga
residente na ibinabaon ang
kanilang mga basura sa lupa. Walang nangongolekta ng basura sa
komunidad.
c. Pagmamay-ari ng Palikuran
Ang mga kabahayang may sariling palikuran ay 32.9% habang ang mas
malaking porsyento
ng populasyon na 67.01% ay walang sariling palikuran at nakikigamit na
lamang ng palikuran ng iba, binabaon ang dumi sa lupa o itinatapon ito sa
dagat.
Figure 4. Uri ng Palikuran ng mga Residente sa Brgy. Catmon
D. Katangiang Pulitikal ng Barangay
1. Mga Pinuno ng Barangay
Pinamumunuan ni Kapitan Eulogio A. Japlit ang Barangay Catmon. Siya

ang nagsisilbing
pangunahing tao na nilalapitan ng mga mamamayan sa mga usapin at
problema ng komunidad.
Bukod sa kanya, mayroon ring mga baranggay kagawad na nakatalaga sa
mga aspeto ng komunidad
tulad ng edukasyon, kalusugan, kaayusan at katahimikan, pagtakda ng
pondo at iba pa. Ang mga
nasabing mga kagawad na ito ay sina:
Caridad Mendoza
Aquilina S. Bautista
Ireneo P. Lumanglas
Romeo R. Dela Cruz
Emiliano A. Perez
Marilou D. De Guzman
Cristituto S. Mendoza
Kalihim: Feliciano S. Arellano
Ingat-Yaman: Rodrigo C. Per
Bukod sa kanila, mayroon ding Sangguniang Kabataan ang barangay na

pinangungunahan
ng SK Chairman na si Rhenalyn Dela Cruz. Ang Sangguniang Kabataan o
SK ang nagsisilbing
kinatawan ng mga kabataan sa aspetong politikal ng baranggay. Ito ang

madalas na namumuno sa
pagsasaayos at pagoorganisa ng mga programang-pangkabataan tulad
ng sports at iba pa.
2. Mga Programa at Serbisyong Pangkalusugan sa Barangay
Ang Catmon Health Center ang nagsisilbing pasilidad na pangkalusugan

sa komunidad. Ito
ang lugar kung saan madalas maganap ang mga aktibidad at mga
serbisyong may kaugnayan sa
kalusugan. Ang nasabing health center ay tinatauhan ng dalawampung
(20) BHWs na nahahati sa apat na grupo. Bawat grupo ay kinabibilangan ng
apat hanggang limang health workers na siyang
nakatalagang magsilbi sa health center isang beses isang linggo sa loob
ng isang buwan. Ang labingsiyam (19) sa mga BHWs ring ito ay may kanyakanyang sakop na mga tirahan at pamilya sa
barangay habang ang isa na si Gng. Eulalia Japlit, ang siya namang
nagsisilbing punong-BHW at
superbisora ng grupo. Sampu (10) sa mga BHW ay naatasang magbigay
ng serbisyong
pangkalusugan sa Sitio Ibaba habang ang iba ay sa Sitio Ilaya naman
naitalaga. Bawat grupo sa apat
na pangkat ng mga BHWs ay may kinatawan mula sa dalawang sitio ng

barangay. Ang paghahati ng
mga BHWs ay ang nakatala sa ganitong paraan:
Unang Grupo
Ikalawang Grupo
Adoracio Maulion
Elizabeth Diomampo
Amelia Plandez
Elsie Mataverde
Genoveva Bacay
Mercedita Sinohin
Maribel Abel
Leoncia Mendoza
Marina Sintones
Ikatlong Grupo
Virginia Nuhay
Ikaapat na Grupo
Belinda Villeno
Crispina Maulion
Donalyn Sinohin
Jessica Mendoza
Rosalie Perez
Lucia Garcia
Enecita Castanas
Maritess Maulion
Susana Mendoza
Ang health center sa komunidad ay bukas lamang tuwing araw ng

Miyerkules. Sa ibang mga
araw ay sarado ang nasabing pasilidad kayat maaari lamang
magpatingin ang mga residente isang
beses sa isang linggo at sa araw lamang ng Miyerkules kung kailan
magpupunta ang naatasang
midwife na si Bb. Cristina Marasigan sa komunidad. Ang midwife ang

pangunahing tagapagbigay
lunas sa mga problemang pangkalusugan ng mga mamamayan sa
Catmon at nagbibigay tugon sa
mga konsultasyon ng mga buntis at mga residenteng may sakit. Siya rin
ang nagbibigay ng libreng
gamot at bitamina kung mayroong reseta ang mga pasyente. Bukod rito,
ang midwife ang
nangunguna sa pagpapatupad ng mga programang pangkalusugan sa
barangay.
Ang mga serbisyong pinagkakaloob sa health center ay ang mga

sumusunod:
1) Bakuna para mga bagong silang na mga sanggol at mga bata

2) IMCI o Integrated Management of Childhood Illnesses kung saan
tinutugunan nito ang mga
sakit tulad ng ubo, sipon, lagnat, pagtatae at impeksyon sa tenga sa mga
batang may edad
0-5 na taon
3) Konsultasyon para sa mga buntis at mga bata, at pati na rin ang
pagbibigay ng bakuna laban
sa tetano
4) Pagpaplano ng pamilya
5) Pagkuha ng vital signs tulad ng presyon ng dugo at konsultasyon para
sa mga taong may
altapresyon o high blood pressure
6) At pag-refer sa doktor kung ang sakit ng pasyente ay lampas na sa
kakayahan o kayang
tugunan ng midwife
Ang mga nasabing serbisyong ito ay libre at walang bayad. Ngunit, may
pagkakataon rin
kung saan humihingi ng donasyon ang health center upang mapondohan
ang pagbili ng kagamitang
kailangan
sa
pagbibigay
ng
serbisyong
pangkalusugan.
Ang
mga
donasyon ay nagsisilbing pambili

ng mga kagamitan tulad ng bulak, alcohol at iba pang kagamitan sa
pagbabakuna.
Ang lahat ng serbisyo na inihahatid ng health center ay naka-iskedyul

lamang sa araw ng
Miyerkules. Tuwing Miyerkules ay bukas ang health center upang tugunan
ang mga konsultasyong
may kinalaman sa IMCI, altapresyon, pagbubuntis at iba pa. Ang
pagbabakuna naman ng mga bata
ng BCG, DPT, OPV at Hepa B ay isang beses sa isang buwan ginagawa. Ito
ang nagsisilbing EPI
day o Expanded Program for Immunization day sa barangay. Madalas na
maganap ang EPI tuwing
ikalawa o ikatlong linggo ng buwan.
Bukod sa mga serbisyo at programang nabanggit, may roon ding mga

proyekto ang health
center na ginaganap lamang sa mga nakatakdang araw. Ang mga ito ay
ang:
1. Oplan Timbang na ginaganap kada anim na buwan kung saan

tinitimbang ang mga batang
edad 0-6 na taon
2. Pagpupurga o Mass Deworming
3. Seminar o Health Talks para sa mga taong may Diyabetes na isang
bagong proyektong
pinangungunahan ng UP Medicine
4. At ang mga IDA clinics kung saan nagsasama-sama ang ibat ibang
disiplina para magbigay
ng serbisyong pangkalusugan
Lahat ng mga nasabing programa at proyekto ay bukas at libre para sa

mga mamamayan ng
baranggay ng Catmon. Bukod rito, maaari ring kumonsulta ang mga
residente sa mga BHWs sa mga
araw na walang klinika upang magpatingin ng presyon at iba pang vital
signs.
Para sa taon ng 2013 may naitalang 2 kamatayan sa barangay. Ang

dahilan ng kamatayan
ng 2 ito ay dahil sa mga sakit ng may kinalaman sa baga at sa atay.
Dahilan ng Pagkonsulta / Bilang

ng Kumonsulta
URTI, ubo't sipon
problema sa balat/sugat
ibang sakit ng respiratory tract
Ibang gastrointestinal problems
Altapresyon
Edad
Systemiv Viral Illness
Acute Tonsillopharyngitis
Table 1. Mga Dahilan ng Pagkonsulta
275
29
17
14
88
6
6
5
sa Health Center (Para sa
taon ng 2013)
Para sa taong 2013, masasabing may pinakamataas na bilang ng

nagpakonsulta sa health center ay ang mga batang may upper respiratory
tract infection kung saan 275 ang bilang ng nagpakonsulta. Sumunod dito ay
ang altapresyon kung saan 88 ang bilang ng nagpapakonsulta. Samantala,

may kinalaman sa baga at sa komplikasyon sa atay ang naging dahilan ng
pagkamatay ng 2 mamamayan sa barangay Catmon ngayong taon.
KATANGIAN NG TARGET NA POPULASYON
Ang CHDP o Community Health Development Program ay isang

programang naglalayong lutasin ang mga suliraning pangkalusugan at
pangkabuhayan ng isang bayan. Sa pagkakataong ito, nagsanib pwersa ang
Unibersidad ng Pilipinas at ang bayan ng San Juan sa probinsya ng Batangas
upang maisakatuparan ang mga mithiin at layunin ng nasabing programa.
70 years and over

65 to 69 years
60 to 64 years
55 to 59 years
50 to 54 years
45 to 49 years
40 to 44 years
35 to 39 years
30 to 34 years
25 to 29 years
20 to 24 years
15 to 19 years
10 to 14 years
FEMALE
MALE
4 to 9 years
1 to 4 years
0 to 1 years
100
80
60
40
20
20
40
60
80
100
Figure 1 Age Group Pyramid ng Catmon 2013
Ayon sa isinagawang data collection procedures na gaya ng key

informant interview at focused group discussion, ang altapresyon ang may
pinakamaituturing na may mataas na pangangailangan sa barangay. Dagdag
pa rito, ang mga nakaraang programa sa barangay
na naipatakbo sa
partnership ng UP at ng local na pamahalaan sa barangay ay hindi pa

nabibigyang prayoridad ang sakit na ito kung saan laganap ang insidente sa
barangay.
PAGSUSURI NG PROBLEMA SA ALTAPRESYON
Sa naisagawang records review mula sa midwife ng RHU1 na si Gng.

Cristina Marasigan, natuklasan na isa ang altapresyon sa may pinakamataas
na bilang kaso sa Catmon.
Ayon sa mga isinagawang focused group discussion, natuklasan na
marami sa mga mamamayan ng Catmon ang may maituturing na lifestyle na
nagtataglay ng mga salik na magpapataas ng tsansa na magkaroon ng
altapresyon ang mga tao. Bukod pa rito, pangunahing pinagkukunan ng
kabuhayan ng tao ang pangingisda kung saan nakakapagtrabaho ang mga
mangingisda nang tanghaling tapat kung kailan mataas ang sikat ng araw.
Ilan dito ay ang pagkakaroon ng mataas na antas ng asin o sodium sa
mga kinakain ng mga tao. Natuklasan na mahilig sa sawsawan na gaya ng
toyo at bagoong ang mga nakatira sa Catmon. Bukod pa dito, isa sa mga
hilig nilang isda ay tuyo. Samantala, mayroon ring mataas na taba diet ng
mga tao. Marami ang mahilig uminom ng lambanog sa barangay na ito lalu
pat mayroong mga okasyon kung saan nakukumbida ang halos lahat ng
mga tao.
Bukod sa lifestyle ng mga tao, ilan sa natukoy na salik na maaring
makapagpalala ng altapresyon ng mga taong may altapresyon ay ang mga
katutubong paniniwala o personal na opinyon. Ilan sa natukoy na katutubong
paniniwala ay nakasasama diumano ang araw araw na pag-inom ng gamot
ng mga taong may altapresyon. Ito ang dahilan kung bakit may ilang
residente na lumilipat na lamang sa paginom ng traditional chinese

medicines.
Samantala, ayon naman sa mga naisagawang focused group discussions
sa mga barangay health workers, natukoy na pagdating sa pagmomonitor ng
presyon ng dugo ng mga mamamayan ng barangay Catmon, may ilang
barangay health workers na hindi gumagana nang maayos o may depekto sa
kanilang BP apparatus. Bukod pa rito, natuklasan din na hindi lahat ng 20 na
barangay health workers ng Barangay Catmon ay may sariling pang-monitor
ng BP apparatus ng kanilang mga nasasakupan.
Base naman sa key informant interview mula kay Gng. Marasigan, nalaman
na nitong nakaraang taon ay nagkaroon ng insidente ng mga nagkastroke na
pasyente. Bukod sa stroke ang isang komplikasyon pa ng altapresyon ay ang
diabetes na mayroon din ang ang komunidad.
Ang mga kasalukuyang programang ipinatutupad kaakibat ng suliraning

ito ay dalawa: Una, ang rural health unit (RHU1) na nasa barangay Poblacion
ay nagbibigay ng libreng gamot para sa altapresyon. Pangalawa, bawat BHW
ay may kanya-kanyang sakop na bilang ng mga kabahayan o households.
Ang sakop ng bawat BHW ay ang mga kabahayang kanilang regular na
imomonitor.
Kaugnay
ng
pagmomonitor
na
ito,
natuklasang
walang
standardized na uri ng pagdodokumento ng nakuhang presyon ng mga tao

sa barangay.
Sumailalim na noong nakalipas na taon ang mga BHW sa isang capability
training program kung saan sila ay naturuan ng mga kailangang malaman sa
altapresyon at nakapagsagawa na rin sila ng indibidwal at grupong

pagtuturong pangkalusugan sa ilalim ng mga capability training programs na
ito ilang taon na ang nakalilipas. Dagdag pa rito, ayon sa focused group
discussions na isinagawa kasama ang mga barangay health workers ng
barangay Catmon, kanilang naisasabuhay pa rin ang mga health teachings
na naituro sa kanila.
PAGSUSURI NG SULIRANIN SA UBO, SIPON, LAGNAT
Ayon sa isinagawang rebyu ng mga records o documento mula sa RHU 1,

natuklasang sa kaso ng infant morbidity, pinakamataas ang upper
respiratory tract infections sa Catmon.
URTI
Pneumonia
Furunculosis
Impetigo
Systemic Viral Illness
Acute
Tonsillopharyngitis
Figure 2 LEADING CAUSES OF INFANT MORBIDITY

Dahil ang mga barangay health workers ay ang isa sa pangunahing mga
pinuno pagdating sa aspeto ng kalusugan sa komunidad, nararapat lamang
na sila ay magkaroon ng sapat na kaalaman ang mga barangay health
workers ng Catmon ukol sa IMCI.
Ayon sa mga isinagawang focused group discussion, noon ay nagpamigay
na ang nakaraang mga batch ng estudyanteng nars noong taong 2010
tungkol sa IMCI. Dagdag pa dito, magsasagawa ang mga mag-aaral mula sa
kolehiyo ng medisina ng isang OSCE sa barangay sa Pebrero 27, 2013.
MGA LAYUNIN
Isang problem-oriented community diagnosis ang isinagawa sa Barangay

Catmon, San Juan,
Batangas. Ang pag-aaral ay kinabibilangan ng 800 residente na may edad
15 taong gulang,
pataas, 450 dito ay nasa 15-64 na taon habang ang 350 ay 65 taong
gulang
pataas
ang
edad.
Matapos
ang
pangunahing
pagkalap
ng
impormasyon, nalaman na ang pinakamalalaking suliranin sa komunidad ay

ang altapresyon, pagkakaroon ng stroke, parasitismo ng mga bata at mga
resulta ng sakuna katulad ng baha. Upang gabayan ang grupo sa
pagsasagawa ng community diagnosis o pagsusuring pangkomunidad sa
lugar, ang mga sumusunod na layunin ay binuo:
SA ANTAS NG INDIBIDWAL AT PAMILYA
1. Matukoy ang mga indibidwal na may espesyal na pangangailangang

pangkalusugan na matutugunan ng nursing interventions kabilang na ang
nursing care
2. Mabigyan ng sapat na kaalaman ang indibidwal na may espesyal na
pangangailangan tungkol sa wastong pangangalaga sa sarili.
3. Mapaunlad ang kakayahan ng mga miyembro ng pamilya tungkol sa
tamang paraan ng pangangalaga sa mga indibidwal na may espesyal na
pangangailangan.
4. Magamit ng bawat miyembro ng pamilya ang mga serbisyong
pangkalusugan na ipinagkakaloob ng local na pamahalaan

PANGANGAILANGAN
Base sa mga datos na nakalap ng mga estudyanteng nars:

1. Mabigyan ng wastong kaalaman ang kapamilya ng mga may
altapresyon ukol sa tamang paraan ng pangangalaga sa indibidwal na may
altapresyon
2. Mapataas ang interes ng mga may altapresyon na regular na imonitor
ang presyon ng kanilang dugo
3. Madagdagan ang kakayahan ng mga may altapresyon na
mapangalagaan ang kanilang sarili.
SA ANTAS NG KOMUNIDAD
Base sa datos na nakalap ng mga estudyanteng nars:

1. Magbigay ng wastong impormasyon sa miyembro ng komunidad
tungkol sa mga paraan upang maiwasan ang altapresyon
2. Matukoy ang mga taong na-diagnose na may altapresyon
3. Mabigyan ng sapat na atensyong medical ang mga taong natukoy na
may altapresyon
4. Mabigyan ng sapat na kaalaman at kakayahan ang mga mamamayan
ukol sa disaster prevention
METODOLOHIYA
Ang mga student nurse ay itinalaga sa Barangay Catmon, San Juan,
Batangas. Isang lingo bago pumunta sa bayan ng San Juan, Batangas ang
mga student nurse, nagkaroon ng course orientation ukol sa Intensive
Community Nursing Experience kung saan ipinaliwanang ang mga adhikain
at layunin ng Community Health and Development Program ng UP Manila sa
mga mag-aaral. Sa orientation na ito, tinalakay rin ang katangian ng San
Juan, Batangas at ng mga barangay nito.
Pagkadating sa barangay, nakipagkilala ang grupo sa mga barangay
health workers (BHWs), mga opisyales ng barangay at mga residente ng
lugar. Sa tulong ng mga BHWs, nilibot ng grupo ang barangay upang makita
ang kalagayan ng barangay at upang makilala na din ang mga residenteng
nakatira dito. Kinapanayam ng grupo ang Punong barangay ng Catmon na si
Ginoong Eulogio Japlit upang malaman ang estado ng kalusugan ng kanyang
nasasakupan. Ginawa din ito upang malaman kung anong mga proyekto o
aksyon ang ginagawa ng local na pamahalaan upang mapangalagaan ang
kalusugan ng mga residente. Sa tulong din ng midwife ng Cluster 2 na si
Binibining Christina Marasigan, nagkaroon ng ideya ang grupo sa mga
madalas na problema ng barangay sa pamamagitan ng mga panayam at
pagaaral ng mga datos ng health center. Ang mga datos na nakuha sa health
center ay: mga dahilan ng pagkonsulta sa health center, pagbubuntis,
bakuna, dahilan ng pagkamatay at iba pa..
Sa unang dalawang linggo ng pamamalagi sa San Juan, nagbigay-galang

ang mga student nurse sa mga opisyal ng munisipyo at mga taga-pamuno
ng barangay. Sa panahong ito rin isinagawa ang ocular survey o obserbasyon
ng kapaligiran, records review o pagkalap at pagsuri ng mga nakaraang
datos, at key informant interviews o pakikipagpanayam sa Punong Barangay
at Barangay Midwife ng Catmon.
Ang ocular survey ay ang nagsilbing paraan upang makita ng mga
student nurse ang topograpiya at iba pang pisikal na katangian ng Barangay
Catmon. Naging pamilyar sa mga student nurse ang bawat tulay, kalye,
baybayin, at iba pang istruktura sa Barangay.
Ang isinagawang records review
ay nakatulong upang mapag-alaman
ang ilang katangian ng barangay Catmon. Kasama sa isinagawang records

review ay ang case registries mula sa midwife, ang nakaraang community
diagnosis na isinagawa noong taong 2010, at maging ang accomplishment
report na isinagawa din sa parehong taon ng 2010. Nakadagdag ito sa
pagsasalarawan ng katangiang pisikal at katangiang pangkalusugan ng
Barangay Catmon.
Ang mga Key Informant Interview ng Punong Barangay at ng Barangay
Midwife ay isinagawa upang malaman ang kasalukuyang estado ng
Komunidad sa aspetong pulitikal at kalusugan. Napagdiin nito na ang
altapresyon ang maituturing na pangunahing suliraning pangkalusugan ng
barangay. Bukod sa pagtutukoy ng pangunahing suliraning pangkalusugan
ng Barangay, nakadagdag kaalaman din ang mga panayam na ito sa

kasalukuyang mga programang pangkalusugan na ipinatatakbo sa barangay.
Matapos ng mga panimulang pagsusuring ito, noong ikatlo hanggang
ikalimang lingo napagalaman ng grupo kung ano ang target na populasyon
at kung ano ang gagawing pangunahing problemang pagtutuunan ng pansin.
Sa loob din ng panahong ito, isinagawa ang Focused Group Discussions o
mga talakayan kasama ang mga Barangay Health Workers sa Catmon. Ang
mga talakayang isinagawa ay nagbigay ng mas malawak na pananaw ukol sa
mga programang pangkalusugan sa Catmon, ang mga kalakasan at kahinaan
nito, at ang mga posibleng paraan upang mas lalong mapabuti at mapatatag
ang mga nasabing programa sa Barangay.
Sa pamamagitan ng sarbey sa piling mga tahanan, pagkuha ng presyon

ng dugo ng mga residente at pagdalo sa health center tuwing may klinika sa
barangay ay nalalaman kung ano ang mga sakit ng mga naninirahan dito.
Itinala ang mga sakit tulad ng altapresyon, diabetes, sakit sa puso, sakit sa
bato at iba pa ng mga residente sa mga Case Registries.
MGA PROGRAMANG INILUNSAD AT MGA AKTIBIDAD NA ISINAGAWA

A. Antas ng Indibidwal at Pamilya
Kasabay ng kanilang pag-aasikaso sa mga programang pangkalusugan ng

barangay,
naghanap
ang
bawat
nars
ng
tig-lilimang
pamilyang
pangangalagaan at tututukan ang kalusugan ng bawat miyembro pamilya sa

kanilang pananatili sa barangay. Ang mga sumusunod ay ang sampung
pamilya na tinutukan ng mga nars at ang mga detalye ng mga problemang
pinagtuunan ng pansin, mga aksyon na ginawa at ang kalitatibong
ebalwasyon ng kabuuan na panahon na silay pinangalagaan.
Ilan sa mga pamantayan na pinagsaalang-alang sa proseso ng pamimili

ng mga pamilyang ito ay ang uri ng medikal na kondisyon ng pangunahing
pasyente, ang pagnanais ng pamilya na maging parte ng ganitong programa
at ang tindi ng pangangailangan ng pangangalaga ng isang nars upang
makatulong sa pangangasiwa ng mga kondisyong ito. Ang sumusunod ang

talaan ng mga kaso ng mga pamilyang ito:
MEDIKAL NA
KONDISYON
Altapresyon
Stroke
High-risk Pregnancy
Bagong panganak
Diabetes
Rheumatic Heart
BILANG NG INDIBIDWAL NA MAYROON NITO

SA SAMPUNG PAMILYA NA NAPILI NG MGA
NARS
9 - Lualhati Mendoza, Pedrito Rona, Victorino
Lumanglas at Maria Lumanglas, Juan Maranan
2 - Victorino Lumanglas, Lualhati Mendoza
2 Rosa Malota, Khristianne Abobon
2 Angeline Rioveros, Michelle Maranan
1 Juanito Lumanglas
1 Angeline Dela Cruz
Disease
Cerebral Palsy
1- Lara Mendoza
Nakalahad sa mga sumusunod na talahanayan ang mga mahahalagang

aksyon na ginawa ng mga nars para sa pangunahing pasyente sa bawat
pamilya at para sa mga pangagailangan ng ibang miyembro ng pamilya.
I. LUMANGLAS FAMILY (1)

Pangalan ng pangunahing pasyente: Victorino Lumanglas
Problemang pangkalusugan: Hypertension Stage II, S/P Multiple
Strokes
Nars na nakatutok: Nikki Rose F. Aguilar
TALAAN NG MGA
KALITATIBONG EBALWASYON
MAHAHALAGANG
NAISAGAWANG AKSYON
Nagbigay
ng
pagtuturong
pangkalusugan
ukol
sa
Naging maganda ang pagtugon ng
Hypertension at Stroke lalo mag-asawa
pagatapos
na
sila
ay
mabigyan ng mga pagtuturo at mga

na sa sumusunod na aspeto:
o Hypertension mga posibleng
payo ukol sa pangangalaga sa kanilang
komplikasyon ng mga nito
o Tamang nutrisyon para sa mga sarili lalo na sa pamamagitan ng
Hypertensives
o Pag-eehersisyo at Range-ofMotion Exercises para sa na-
pagkakaroon ng tamang konsepto ng

pag-inom
ng
gamot
at
tamang
nutrisyon lalo na para kay Victorino
Stroke na Hypertensive
o Pag-iwas sa pagkakaroon upang makaiwas sa mga susunod na
stroke.
muli ng stroke
o Relaxation exercises para sa
na-stroke
Minonitor ang BP ng mag-asawa
Nagawa ni Victorino nang regular
nang mahigit na isang buwan at ang mga naituro na range-of-motion

binigyan ng payo sa kalagahan exercises at relaxation exercises sa
ng BP monitoring at sa pag-inom tulong ng kanyang asawa.
ng gamot ayon sa reseta
Hinikayat na makilahok
ang
mag-asawa sa exercise program

ng Barangay
II. LUMANGLAS FAMILY (2)

Pangalan ng pangunahing pasyente: Juanito Lumanglas
Problemang pangkalusugan: Diabetes Mellitus (Type 2)
TALAAN NG MGA
MAHAHALAGANG
NAISAGAWANG AKSYON
Nagbigay
ng
pagtuturong
pangkalusugan
ukol
sa
Matapos ang mga naging pagtuturo,
Diabetes lalo na sa sumusunod nagkaroon
ng
mas
malinaw
na
konsepto ng diabetes at ng mga

na aspeto:
o Diabetes, mga uri at ang
kaakibat na aksyong pangkalusugan
mga
posibleng
nito.
komplikasyon nito
o Kahalagahan
ng
pageehersisyo
at
tamang
Matapos rin malaman nang tatlong
beses sa loob ng isang dalawang

nutrisyon para sa Diabetic
o Pangangalaga sa kalinisan
linggo ang kaniyang antas ng kaniyang
ng katawan at pagpapanatili
capillary blood sugar ay sinabi niyang
sa kapaligiran na malinis at
nais niyang magpatingin ukol sa
ligtas lalo na sa Foot care
diabetes
upang
Sinuri ang Capillary Blood kanyang
Glucose Levels nang dalawang makapagpareseta ng angkop na gamot
dahil nais niyang maiwasan ang iba
beses na may pagitan na isang pang mga komplikasyon ng kondisyong

linggo
Hinikayat
ito.
na
magpatingin
sa
RHU 1 upang maipatingin ng

mata
at
maresetahan
kailangan na gamot
Nakipag-ugnayan sa
BHW
ng
na
may sakop sa kanilang pamilya

para
sa
regular
na
BP
monitoring nito
III. RIOVEROS FAMILY

PANGUNAHING PASYENTE: Kath Rioveros, Angeline Rioveros
Problemang pangkalusugan: URTI , Bagong panganak
TALAAN NG MGA
MAHAHALAGANG
NAISAGAWANG AKSYON
Nagbigay
ng
pangkalusugan
sumusunod:
pagtuturong
ukol
Sa loob ng isang linggo matapos
sa mapatignan sa center at maresetahan

ng gamot si baby Kath, malaki ang
o Upper
respiratory
tract ipinagbuti ng estado ng kanyang ubo
at sipon at tuluyang gumaling ito.

infection sa mga sanggol
o Infant
and
Young
child
care/Pangangalaga sa sanggol
Nakapag-patingin muli ang mag-ina
at sa maliit na bata
matapos gumaling ang sipon ni Baby
o Pagpapabakuna ng bata
o Breastfeeding/Pagpapasuso
o Post-natal care/Pangangalaga Kath upang masiguro ang kondisyon
nito. Kasama pa nito, nakapagpasa buntis pagkapanganak
Hinikayat na ipatingin ng ina ang
bakuna ang sanggol ayon sa kanyang
sanggol sa midwife at sa intern sa
iskedyul sa health center ng barangay.
health center
Nakipag-ugnayan sa BHW na may
sakop sa kanilang pamilya para
sa
regular
na
pagtatala
pagsusuri ng kalagayan nito
Regular na binisita ng mga nars ang
at pamilya
upang
malaman
ang
kondisyon ng mga magkakapatid at

magawa
ang
mga
tamang
aksyon
upang maiwasan ang pagpasa-pasa ng

sakit sa mga miyembro ng pamilya.
Mas
pagtuturo
napagpatibay
ng
mga
ang
nars
ukol
mga
sa
parasitismo at ang pag-iwas dito nang

nagkaroon ng partisipasyon ang si
Angeline Rioveros, ang ina at ang mga
anak nito sa mga programang laban sa
Parasitismo ng mga Public Health 2013
IV. RONA FAMILY

PANGUNAHING PASYENTE: Pedrito Rona
Problemang pangkalusugan: Rheumatoid Arthritis, Hypertension Stage
II
TALAAN NG MGA
MAHAHALAGANG
NAISAGAWANG AKSYON
Nagbigay
ng
pangkalusugan
pagtuturong
ukol
Nagkaroon ng pagbabago sa uri ng
sa pagkain na kinakain ni Pedrito Rona.
sumusunod:
Regular nang iniinom ni Pedrito

o Tamang nutrisyon para sa Rona ang gamot na inireseta sa kanya.
Hypertensives
na
may
Arthritis
o Pag-iwas sa pagkakaroon ng
stroke
Hinikayat na
magpatingin
Nahihirapan si Gg. Pedrito Rona

pagdating sa aspeto ng pag-iwas sa
sa sobrang init ng araw dala na rin ng
center
para
maresetahan
ng kanyang
trabaho
bilang
isang
gamot
mangingisda.
sa regular na BP monitoring nito
Regular
nang
namomonitor
ang
preyon ng dugo ni Gg. Pedrito Rona at

asawa nito ng barangay helath worker
na may sakop sa kanila na si Gng.
Mercedita Sinohin.
V. MALOTA FAMILY
PANGUNAHING PASYENTE: Rosa Malota
Problemang pangkalusugan: High-risk pregnancy,above 35 years old,
history of spontaneous abortion
TALAAN NG MGA
MAHAHALAGANG
NAISAGAWANG AKSYON
Nagbigay
ng
pangkalusugan
sumusunod:
pagtuturong
ukol
Nasagawa nang tama ni Rosa Ang
sa ilan sa relaxation exercises na naituro

sa kanya. Nai-demonstrate din niya
o
o
o
o
Prenatal care
Postnatal care
Relaxation exercises
Infant
and
Young
ang tamang posisyon ng pagpapasuso

ng sanggol.
child
care/Pangangalaga
sa
Pinahayag niya ang plano niyang

magpasuso nang eksklusibo hanggang
sanggol at sa maliit na bata

sa ang anak niya ay umabot ng 6 na
Pinagtibay ang ugaling regular na buwan. Pagkatapos ng anim na buwan
pagpapakonsulta nito sa RHU 1 ay
nagpahayag
ngnaisin
para sa kanyang mga Prenatal
pakainin
Checkup
kalabasa, etc) ang kanyang anak.
*Binigyan
ng
pagtuturong
ng
siya
paninigarilyo
masasamang
at
epekto
nito
baby
pinayuhan
tumigil na ito sa paninigarilyo
(eg.
ng
kanyang
magiging
ang anak ang lahat ng bakuna.

sa
kalusugan niya at ng buntis at

kanyang
gulay
Nagpahayag siya ng naisin niyang
pangkalusugan ang asawa nito ukol makumpleto

sa
minasang
na
Nagpahayag
ng
hangarin
ang
na asawa ni Rosa na ulitin ang dating

sinubukang pagtigil sa paninigarilyo.
VI. ABOBON FAMILY

PANGUNAHING PASYENTE: Khristianne Abobon
Problemang pangkalusugan: High-risk pregnancy, teenage pregnancy
Nars na nakatutok: Marian Kimberly Claire B. Maniulit

TALAAN NG MGA
MAHAHALAGANG
NAISAGAWANG AKSYON
Nagbigay
ng
pagtuturong
pangkalusugan
ukol
Nasabi ni Khristianne na handa na
sa siya sa panganganak kahit sya ay nasa
batang edad pa lamang.

sumusunod:
o Responsible Parenthood
Nabanggit niyang 3 beses niyang
o Prenatal care
o Postnatal care
ginagawa ang relaxation exercises na
o Relaxation exercises
o Infant
and
Young
child
deep-breathing.
care/Pangangalaga
sa
sanggol at sa maliit na bata

Pinagtibay ang ugaling regular na
pagpapakonsulta
nito
sa
Barangay Health Center para sa

kanyang mga Prenatal Checkup
*Binigyan
ng
pagtuturong
pangkalusugan ang asawa nito ukol

sa
paninigarilyo
masasamang
at
epekto
nito
ang
sa
kalusugan niya at ng buntis at

kanyang
baby
pinayuhan
tumigil na ito sa paninigarilyo
na
Plano niyang manganak sa Cavite.
VII. MENDOZA FAMILY (1)

Pangalan ng pangunahing pasyente: Lualhati Mendoza
Problemang pangkalusugan: Hypertension Stage II, S/P Stroke
TALAAN NG MGA
MAHAHALAGANG
NAISAGAWANG AKSYON
Nagbigay
ng
pagtuturong
pangkalusugan
ukol
Nakahanap ng mas murang ipapalit
sa na solution para sa bed sore ni Lualhati
Hypertension at Stroke lalo Mendoza.

na sa sumusunod na aspeto:
Naobserbahan na unti unti nang

o Tamang nutrisyon para sa nagkakaroon ng laman ang bed sore ni
Hypertensives
o Range-of-Motion
para
sa
Gg. Mendoza na noon ay hanggang

Exercises
na-Stroke
Hypertensive
o Pag-iwas sa
muli ng stroke
na
buto.
Gumamit
na
rin ang asawa
niyang si Gng. Saning ng uling na
pagkakaroon nagsisilbing adsorbent sa di kanaisnais na amoy na bunga ng bed sore ni
Minonitor ang BP ng pasyente Lualhati. Naobserbahan at nasabi ng

nang mahigit na isang buwan at asawa
ni
Lualhati
Mendoza
na
binigyan ng payo ang asawa nito nabawasan na ang amoy na dati ay

sa kalagahan ng BP monitoring nakakalat sa kuwarto.
at sa pag-inom ng gamot ayon
sa reseta
*Tinuruan
pasyente
ang
ukol
asawa
sa
ng
tamang
pamamaraan ng pangangalaga nito

katulad ng Wound Care, Bedbath
Procedure,
Pagpapanatili
ng
kalinisan ng katawan at kapaligiran,

Pag-iwas sa impeksyon, atbp.
VIII. MENDOZA FAMILY (2)

Pangalan ng pangunahing pasyente: Lara Mendoza
Problemang pangkalusugan: Cerebral Palsy
TALAAN NG MGA
MAHAHALAGANG
NAISAGAWANG AKSYON
Nagbigay
ng
pagtuturong
Naisasagawa ng tama, at regular ng
pangkalusugan ukol sa Cerebral kanyang ina kay Lara ang ehersisyo.

Palsy lalo na sa sumusunod na Isa sa umaga at isa sa gabi.
aspeto:
o Mga
katangian
ng
mga
taong may ganito at mga

medikal
at
sikolohikal
na
pangangailangan nito at ng
nag-aalaga dito
o Tamang nutrisyon para sa
may CP
o Mga
Range-of-Motion
Exercise para sa may CP

Hinikayat na magpatingin
sa
espesyalista ukol dito
IX. MARANAN FAMILY

PANGUNAHING PASYENTE: Michelle Maranan, Princess Maranan
Problemang pangkalusugan: URTI , Bagong panganak
TALAAN NG MGA
MAHAHALAGANG
NAISAGAWANG AKSYON
Nagbigay
ng
pagtuturong
pangkalusugan
Napatingnan
sa Maranan
ukol
ang
health center.
sumusunod:
o Upper
respiratory
tract
at sa maliit na bata
o Post-natal care/Pangangalaga
sa buntis pagkapanganak
Hinikayat na ipatingin ng ina ang
sanggol sa midwife at sa intern sa
health center
sa
regular
na
pagtatala
at

*Binigyan ang mag-asawa ng
payo ukol sa family planning at sa
pansamantalang pagpapaliban sa
pagtatalik
panganak
proseso
kalusugan
habang
si
ng
Michelle
bagong
at
pagpapabuti
nasa
ng
Gng.
kanyang
Michelle
sanggol
sa
Noong March 4, 2013,
nabalitaang wala nang sipon at ubo
infection sa mga sanggol

o Infant
and
Young
child ang anak niya.
care/Pangangalaga sa sanggol
ni
X. DELA CRUZ FAMILY

PANGUNAHING PASYENTE: Angeline Dela Cruz
Problemang pangkalusugan: Rheumatic Heart Disease
TALAAN NG MGA
MAHAHALAGANG
NAISAGAWANG AKSYON
Nagbigay
ng
pagtuturong
Regular pa rin ang pagpapatingin ni
pangkalusugan ukol sa Rheumatic Angeline Dela Cruz sa Batangas City

Heart Disease at mga katangian para
ng
indibidwal
kondisyon,
may
sa
kanyang Rheumatic
Heart
ganitong Disease. Sa loob ng 2 buwan, wala pa
pangangalaga
sa siyang nararamdamang sintomas ng
batang may ganito (lalo na ang kanyang rheumatic heart disease.

regular
na
pagpapatingin
at
pagpapaturok ng antibiotics) at
sapat
na
paghahanda
o ni
Nagpahayag ng hangarin ang ama

Angeline
pagpaplano para sa hinaharap paninigarilyo.

nito
Hinikayat na regular na ipatingin
ng ina ang anak sa RHU 1
na
itigil
na
ang
sa
regular
na
pagtatala
at

*Binigyan
ng
pagtuturong
pangkalusugan ang ama nito ukol

sa
paninigarilyo
masasamang
epekto
at
nito
ang
sa
kalusugan niya at ng pamilya nito

pinayuhan na tumigil na ito sa
paninigarilyo
Maliban pa sa sampung pamilyang ito, marami pang mga pasyente ang

humingi ng payo at tulong ukol sa kanilang kalusugan sa mga nars na
naitalaga sa Barangay Catmon. Nakatala sa sumusunod na talahanayan ang
ilan sa kanila:
Pasyente at Aksyon na Ginawa

Adela Aguila
Ebalwasyon
Suliraning Pangkalusugan: Si Gng.
Nakabili si Gng. Adelia Aguila ng
Adelia Aguila ay may Diabetes(Type
mas murang gamot sa Generics
II).
Pharmacy.
Nagbigay ng pagtuturing
Nasabi rin niya na susubukan nya
pangkalusugan ukol sa diabetes at
ang pagkain ng ampalaya at pag-
hinikayat si Adelia Aguila na
inom ng pinakuluan na dahon ng
magpakonsulta at maghanap ng
ampalaya para sa kanyang diabetes.
murang mabibilhan ng gamot upang

mainom niya nang regular ang gamot
niya sa Diabetes.
Nagturo din sa kanya ukol sa ilang
pagkain, gaya ng ampalaya na
makatutulong sa pagbaba ng
kanyang blood sugar
Randy Mendoza
Suliraning pangkalusugan:
Hemangioma
Pinayuhan si Gg. Randy Mendoza,
Nakapagpakonsulta si Gg. Randy

Mendoza sa PGH kung saan
naischedule ang kanyang biopsy at
na magpakonsulta sa PGH para
CT scan. Ang resulta ng mga
matingnan ang lumalaking bukol sa
nasabing eksaminasyon ay mayroon
bandang ilong niya na nagiging sanhi
siyang parasinusitis. Nakaiskeydyul
ng pagdurugo ng kanyang ilong.
ang kanyang operasyon sa Marso 19,

2013 sa PGH OPD. Ang pinakahuling
naging diagnosis sa kanya ay
hemangioma
Rufina Bautista
Suliraning pangkalusugan:
Altapresyon Stage II
Sa loob ng 7 araw, nagsagawa ng
Nakapagpakonsulta si Gg. Rufina

Bautista sa RHU1. Siya ay
niresetahan ng gamot na amlodipine.
pagmomonitor ang mga
Maliban dito, siya rin ay nabigyan ng
estudyanteng nars kay Gng. Rufina
nasabing gamot para sa altapresyon
Bautista ng kanyang presyon ng
na tatagal hanggang 2 linggo.
dugo.
Matapos ang pitong araw,
pinayuhan si Gng. Bautista na
bumalik sa health center upang
ibalita sa doctor ang naging resulta
ng presyon ng kanyang dugo nang
mga nakaraang araw.
Ipinagbigay alam ng mga
estudyanteng nars ang mga serbisyo
na ipinagkakaloob sa RHU1 gaya ng
libreng gamot para sa altapresyo
Eusebio Bautista
Suliraning Pangkalusugan:
Altapresyon Stage II
Pinayuhan si Gg. eusebio Bautista
na magpatingin sa health center
Naiinom ni Gg Bautista ang mga

gamot na inireseta sa kanya para sa
kanyang altapresyon
Hindi pa rin nakapagpapakonsulta
upang magkaroon ng update ukol sa
sa doctor si Gg. Bautista sapagkat
gamot na kanyang iniinom.
kinailangan niyang pumunta sa

Cavite upang magtrabaho sa isang
construction.
Fabiana Garcia
Suliraning Pangkalusugan:
Diabetes Mellitus
Nabigyan ng kaukulang pagtuturo
si Gng Fabiana ukl sa tamang
nutrisyon na nararapat na sundin ng
isang taong may diabetes.
Naituro ng mga nars kung paano
Bukod pa dito, nalaman nila na

mayroong lancet (2 piso kada
piraso)sa malapit na pharmacy sa
kanila na aabot sa kanilang badyet.
Nai-contact ang BHW na may
sakop sa pamilya Garcia na si
Babilyn. Tinuruan ang nasabing BHW
gamitin ng pamilya Garcia ang
ang tamang paraan ng paguha ng
ipinadala sa kanilang Capillary Blood
blood sugar ng pasyente.
Glucose Monitor.
Naanyayahan si Gng. Fabiana

Garcia na lumahok sa programa na
inilunsad ng mga estudyanteng nars
kagaya ng exercise program

PANGANGAILANGAN
PROGRAMANG PANGKALUSUGAN SA ALTAPRESYON

Sa loob ng maraming taon, ang altapresyon at parasitismo ay isa sa mga
pangunahing naging suliranin ng Barangay Catmon. Subalit ayon sa mga
datos na nakalap, mas itinuturing ng mga tao na may mataas na
pangangailangan na maaksyunan ang altapresyon kaysa sa parasitismo dahil
sa komplikasyon na stroke na dulot ng pagkakaroon ng altapresyon. Bukod
pa rito, ang mga mag-aaral mula sa kolehiyo ng public health ay mayroon
nang inilulunsad na mga programang tumututok sa parasitismo. Para naman
sa parasitismo, karagdagang pagtuturo na lamang ang gagawin.
Isang buwang preparasyon ang inilaan ng mga mag-aaral para sa
paglulunsad ng mga programang umaaksyon laban sa altapresyon. Ito ay
magpopokus sa mga salik na nakakadagdag sa pagkakaroon ng altapresyon.
Dalawang programa, Ehersisyo para sa puso at BP monitoring,
pagpare-pareho-in
natin
ang
ipapatupad
upang
maaksyunan
ang
altapresyon sa barangay. Ang mga ito ay magpopokus sa health promotion

and management. Ang unang programa ay isang exercise program para sa
mga mamamayang may normal na presyon ng dugo at para sa mga prehypertensive, hypertensive stage 1 at stage 2 kung saan ituturo kung paano
nakatutulong ang ehersisyo na maiwasan ang altapresyon. Ang pangalawang
programa ay tututok sa paraan ng pagmomonitor at paglilista ng BP ng mga

BHWs.
SULIRANING PANGKALUSUGAN: Mataas na bilang ng mga taong may
altapresyon sa komunidad at hindi pare-parehong paglilista ng BP ng mga
Barangay Health Worker na nagmomonitor kada Sitio.
I. EHERSIYO PARA SA PUSO

Target na Populasyon: Mamamayan ng Barangay Catmon na may edad na
15 taong gulang pataas na may normal na presyon na dugo at may
klasipikasyon na pre-hypertensive, hypertensive stage 1 at hypertensive
stage 2.
Pagsasalarawan sa programa: Ito ay isang exercise program na binubuo
ng tatlong session kung saan ang bawat Sitio ay magkakaroon ng kanyakanyang exercise program. Ang programang ito ay tututok sa health
promotion.
Pangkalahatang Layunin: Pababain ang bilang ng mga taong may
altapresyon sa komunidad
Mga Layunin:
Pataasin ang bilang ng mga taong may regular na ehersisyo

Pababain ang bilang ng mga taong may altapresyon
Sub-objectives:
Pataasin ang kaalaman ng mga tao ukol sa benepisyo ng aktibong
lifestyle at regular na ehersisyo

Pataasin ang kaalaman ng mga tao tungkol sa epekto ng pagiging
overweight o obese sa katawan

Payabungin ang kakayahan ng mga tao upang magsagawa ng regular
na exercise routine
Strategy Objectives:
Dagdagan ang kaalaman ng mga tao tungkol sa benepisyo ng
pagkakaroon ng aktibong lifestyle at regular na ehersisyo

Paghusayin ang kakayahan ng mga mamamayan na magsagawa ang
isang exercise routine
STATEGY ACTIVITIES:
Developmental
Mag-organisa ng isang araw kung saan magkakaron ng kalahating oras ng
pagtuturo ukol sa sumusunod:
o Benepisyo ng pagkakaroon ng regular na ehersisyo sa katawan
o Maling paniniwala ukol saibig-sabihin ng ehersisyo
o Paano nakakaapekto regular na ehersisyo sa mga taong may
altapresyon
o Kahalagahan ng pagkakaroon ng warm-up exercises bago
magsagawa ng ehersisyo
o Paano makakaiwas sa pagkakaroon ng hypoglycemia sa gitna ng
ehersisyo
Serbisyo
Mamigay ng mga babasahin o pamphlet na nabibigay ng edukasyon
tungkol sa benepisyo ng regular na ehersisyo at aktibong lifestyle.

Magbigay ng ulat sa health center tungkol sa kasalukuyang estado ng
mga kaso ng altapresyon sa komunidad.
Support
Makipag-usap sa barangay police tungkol sa paggamit ng kanilang

mga pasilidad at kagamitan (hal. sound system, etc.) sa araw na
paggaganapan ng aerobics at exercise.

Makipag-usap sa pinuno ng barangay tungkol sa paggamit ng kanilang
mga pasilidad at kagamitan (hal. sound system, etc.) sa araw na
paggaganapan ng aerobics at exercise

Makipag-usap sa parent leader ng 4Ps para sa pagtutuloy ng
programa tungkol sa pagkakaroon ng regular na ehersisyo, kahit wala
na ang mga estudyanteng nars ng UP.
II. TAMANG BP MONITORING, KOMPLETUHIN NATIN

Target na Populasyon: Barangay Health Workers ng Catmon
Pagsasalarawan sa Programa: Base sa mga datos na nakalap, napagusapan na mayroong hindi pagkakapare-parehas ng paraan ng paglilista ng
BP ng mga tao ang mga barangay health worker. Nilalayon ng programang
ito na magkaroon ng pagkakapare-parehas na paglilista ng BP ng kani-
kanilang mga sakop nang sa gayon ay mas mapadali ang pag-uuri sa mga
taong may altapresyon ayon sa antas ng presyon ng kanilang dugo. Bukod
pa rito, nilalayon din ng programang ito na mas mapataas ang kamalayan ng
mga taong may altapresyon sa kanilang BP nang sa gayon ay mas
mamonitor nila kung mayroon mang pagbabago sa kanilang BP at maiwasan
ang mga sobrang pagtaas ng BP nila. Upang makamit ang mga layuning ito,
plano ng mga mag-aaral na magkaroon ng isang standardized BP monitoring
sheet hindi lamang para sag a BHW kundi, mayroon ding kanya-kanyang
record ang mga taong may altapresyon.
Pangkalahatang
Layunin:
Mapataas
ang
bilang
ng
mga
taong
nagmomonitor ng kanilang BP
Mga Layunin:
Maiwasan ang di kanais-nais na sobrang pagtaas o pagbaba ng
presyon ng dugo ng mga tao

Sub-objectives:
Mapataas ang kaalaman ng mga BHW ukol sa tamang pag-uuri ng BP
sa ibat ibang antas ng altapresyon

Mapadali ang pagbibigay ng health education ng mga BHW sa mga
taong may altapresyon

Mapataas ang kamalayan ng mga may altapresyon ukol sa lagay ng
presyon ng kanilang dugo
Mapataas ang interes ng mga taong may altapresyon na i-monitor ang

presyon ng kanilang dugo.
Pataasin ang kaalaman ng mga BHW ukol sa altapresyon

Pataasin ang kamalayan ng mga BHW tungkol sa pagmomonitor ng
presyon ng dugo ng kanilang mga nasasakupan
STRATEGY ACTIVITIES:
Developmental
Mag-organisa ng isang araw kung saan ipapakilala as mga BHW kung
paano gamitin ang standardized BP monitoring sheet.

Magsagawa ng isang workshop para sa mga BHW para sa pag-uuri
ayon sa antas ng altapresyon
Serbisyo
Pamimigay ng standardized BP monitoring sheet sa mga BHW

Pamimigay ng standardized BP recording sheet sa mga taong may
altapresyon
Pakikipag-usap sa mga BHW ng bawat sitio tungkol sa paggamit ng
monitoring sheet na ito

Pakikipag-usap sa mga mamamayan na itago at gamitin ang BP
monitoring sheet na ibinigay sa kanila

Pagbibigay ng ulat sa health center ng bilang ng naipamigay na BP
monitoring sheet
Support
Pagpapa-apruba sa midwife ng barangay Catmon ng nagawang BP
monitoring sheet
Pagpapa-apruba kay Dr. Alidio ng nagawang BP monitoring sheet
PROGRAMANG PANGKALUSUGAN SA IMCI

Isa sa kadalasang ipinapakonsulta sa barangay health center ng
Catmon ay ang mga batang may edad 7 na taon pababa. Ang mga barangay
health worker ng barangay ay kadalasang nasa health center at umaalalay at
tumutulong sa midwife. Mahalagang magkaroon ng sapat na kaalaman sa
IMCI ang mga barangay health worker nang sa gayon ay magkaroon sila ng
kaalaman kung ano ang pangunahing dapat gawin sa batang nagpapakita ng
sintomas ng mga sakit.
Nagkaroon na ng capability building program para sa mga barangay
health worker ang mga nakaraang batches ng mga intern mula sa kolehiyo
ng medisina. Sa taong ito, nilalayon ng programang ito na masuri ang
kaalaman at kakayahan ng mga BHW na maipatupad ang IMCI sa mga
pasyenteng kumokonsulta sa health center.
SULIRANING PANGKALUSUGAN: Mataas na bilang ng mga batang may

edad 7 taong gulang pababa na nagkakaroon ng sakit.
Target na Populasyon: Barangay Health Workers
Pagsasalarawan ng programa: Ang programang ito ay binubuo ng mga
pagsusulit na hahatiin sa tatlong istasyon. Ang unang istasyon ay tututok sa
paraan ng pagsusuri o pag-aassess ng mga barangay health worker ng mga

bata. Ang ikalawang istasyon ay may isang written exam
kung saan
masusuri ang kaalaman ng mga barangay health worker tungkol sa IMCI. Ang
ikatlong istasyon naman ay oobserbahan ang mga barangay health worker
kung paano nila sasagutan ang form ng IMCI.
Pangkalahatang Layunin: Mapataas ang kakayahan ng mga BHW na
maipatupad ang IMCI sa mga pasyenteng kumokonsulta sa health center
Mga Layunin:
Mabigyan ng karapat-dapat na aksyon ang mga batang may sakit na
kokonsulta sa health center

Maiwasan ang paglala ng sintomas na ipinapakita ng mga bata
Sub-objectives:
Mapataas ang bilang ng mga BHW na may kakayahan na mai-apply
ang kanilang kaalaman sa IMCI.

Mapababa ang bilang ng mga batang makakaranas ng paglala ng
kanilang mga sintomas
Strategy objectives:
Dagdagan ang kaalaman ng mga BHW ukol sa paggamit ng IMCI.

Dagdagan ang kakayahan ng mga BHW na mag-assess ng sintomas ng
mga bata
STRATEGY ACTIVITIES:
Developmental
Maglalaan ng isang araw kung saan magsasagawa ng exam sa mga

BHW tungkol sa kakayahan at kaalaman nila sa IMCI.
Serbisyo
Pumili ng mga batang makikibahagi sa pagsusulit ng mga BHW ukol sa
IMCI na may consent ng mga magulang

Pagbibigay ng ulat sa health center sa naging bilang ng mga BHW na
nakibahagi sa programa
SA ANTAS NG KOMUNIDAD
PROGRAMA SA DISASTER RISK REDUCTION AND MANAGEMENT
Pamagat: Kalinisan ng Kapaligiran, Hatid ay Kaligtasan
Target Population:
Lahat ng miyembro ng komunidad, lalong-lalo na ang sumusunod na mga
grupo:
Mga
Mga
Mga
Mga
kabataan na walong taong gulang pataas

magulang sa komunidad lalo na ang mga miyembro ng 4Ps
barangay health worker
konsehal, barangay police at iba pang opisyal ng barangay
Paglalarawan ng Programa:
Ang hilagang parte ng Barangay Catmon ay napapalibutan ng Tayabas
Bay na pinagmumulan ng kabuhayan ng karamihan ng mamayan nito, lalo
na ng mga residenteng Sitio Ilaya na mismong naninirahan sa tabing-dagat.
Sa kasalukuyan, walang truck ng basura na pumupunta sa Barangay Catmon
upang mangolekta ng mga basura. Dahil dito, gumagawa ng kanya-kanyang
paraan ng pagtatapon ng basura ang mga residente. Ilan sa mga ito ay ang
pagtatapon sa dagat, pagbabaon ng basura sa mga hukay sa bakuran nang
hindi nakahiwalay, pagtatapon sa mga magubat na parte ng komunidad at
pagsusunog ng basura sa bakuran. Minsan ay nadadala ng alon ang mga
basurang ito pabalik sa dalampasigan at ito ay nakakaabala sa mga
residente. Ngunit ang mas malala ay sa loob ng nakalipas na limang taon
lang ay may higit kumulang na limang bagyo ang dumaan, dalawa dito ay
nakapagdulot ng matinding pinsala sa mga buhay, kabuhayan at mga ariarian ng mga residente Barangay, hindi lamang ng mga taga-Sitio Ilaya, pati
narin ng mga taga-Sitio Ibaba.
Sapagkat ang mga bagyo ay mayat-maya rin namang dumaraan sa

Barangay
Catmon
at
hindi
naman
ito
maaring
makontrol
ng
mga
mamamayan nito, layunin ng programa na pabutihin ang kapabilidad ng

Barangay at ng mga residente ng Catmon na gumawa ng mga aksyon na
makakapagpabawas
ng
antas
ng
panganib
ng
pagkasalanta
at
sa
pagkakaroon ng sapat na paghahanda sa pagresponde sa mga sitwasyon na
magiging resulta ng mga bagyong ito. Dahil dito, nakipagtulungan ang mga
nars sa Munisipyo sa Department of Social Works and Development , sa mga
opisyal
ng
barangay
pagpapatupad
ng
at
mga
sa
mga
sumusunod
residente
na
nito
aktibidades
sa
pagpaplano
at
nakalakip
sa
na
programang ito:
A. Disaster Risk Reduction and Management Seminar
Paglalarawan ng Programa: Isa itong seminar ukol sa mga uri ng

sakuna at sa mga angkop na aksyon sa mga ito sa lebel ng mga indibidwal
na mamamayan, ng mga pamilya at ng barangay. Kasama rin dito ang plano
o protocol na ipapatupad ng mga opisyal ng barangay at ng mga miyembro
ng Disaster Risk Reduction and Response Committee na dapat sundin ng
mga taga-Barangay Catmon sa panahon ng mga sakuna upang mapanatili
ang kaayusan at kaligtasan ng lahat. Kasama rin dito ang isang workshop
ukol sa mga pangunang lunas o First Aid na maaring gawin ng lahat sa
pagresponde sa mga pangangailangan ng kapwa ka-barangay.
Pangkalahatang
Layunin:
Pagkatapos
ng
seminar
na
ito
ay
magkakaroon ng sapat na kapabilidad ang mga residente ng Catmon na

magsagawa ng aksyon at makiisa sa mga programa ng barangay ukol sa
Disaster Risk Reduction and Management.
Mga Layunin: Pataasin ang kaalaman ng mga tao ukol sa tamang pagevacuate sa lugar sa panahon ng kalamidad
Paunlarin ang kakayahan ng mga mamamayan tungkol sa pag-evacuate
sa kanikanilang tahanan sa oras ng sakuna
Sub-objectives:
Palawigin ang kaalaman ng mga mamamayan ng Barangay Catmon ukol
sa Disaster Risk Reduction and Management
Palawigin ang kaalaman ng mga mamamayan ng Barangay Catmon ukol
sa First Aid
Strategy Objectives: Magsagawa ng isang evacuation plan kasama ang

barangay police ng barangay Catmon
Magkaroon ng kanya-kanyang sakop na pamumunuan ang barangay
police sakalimang magkaron ng sakuna sa barangay.
Strategy Activities:
Developmental
Magsagawa ng pagtuturo tungkol sa kahulugan ng Disaster
Magsagawa ng pagpupulong para sa mga barangay police tungkol sa
dapat ihanda sa oras ng mga sakuna
Service
Alamin kung naging epektibo ba ang mga naisagawang seminar ng lokal
na pamahalaan ng San Juan.
Support
Makipag-ugnayan sa punong barangay para sa pagsasagawa ng isang
disaster risk and reduction seminar
Makipag-ugnayan sa Department of Social Works and Development ukol
sa pagkakaroon ng seminar at pagplano ng isang evacuation plan.
B. Committee on Coastal clean-up
Paglalarawan ng Programa: Ito ay isang committee kung saan ang

miyembro ng bawat samahan sa barangay ay magkakaroon ng panahon para
linisin ang dalampasigan upang maiwasan ang posibleng sakuna na maaring
maidulot ng sobrang basura.
Pangkalahatang Layunin:
Maiwasan ang pagkakaroon ng sakuna na
dulot ng hindi tamang pagtatapon ng basura
Mga Layunin: Magkaroon ng kamalayan ang mga sa maaring epekto ng

pagtatapon ng basura sa di tamang lugar.
Sub-objectives: Mapataas ang bilang ng mga taong nagsasagawa ng

tamang pamamaraan ng pagtatapon ng basura.
Pataasin ang bilang ng mga taong may sapat na kaalaman ukol sa
benepisyo ng tamang pagtatapon ng basura
Pataasin ang bilang ng mga taong nagsasagawa ng tamang pamamaraan
ng pagtatapon sa basura
Strategy Activities:
Developmental
Magsagawa ng isang semnar kung saan ituturo ang mga sumusunod:
> epekto ng maling paraan ng pagtatapon ng basura
> tamang pamamaraan ng paghihiwalay ng basura
Service
Magbigay ng ulat sa barangay tungkol sa estado ng pagtatapon ng mga
tao ng basura sa barangay
Support
Makipag-ugnayan sa barangay police tungkol sa pagpaplano ng isang
regular na coastal clean-up kung saan ang ibat=ibang samahan sa barangay
ay may araw na naka-assign na mamuno sa paglilinis sa Catmon
Makipag-ugnayan sa lokal na pamahalaan para sa wastong pagtatapon ng

basura.
MGA KAAKIBAT NA GAWAIN
IDA CLINIC
Sa barangay Catmon ay wala gaanong kaso na maaring irefer sa IDA
team. Sa kadahilanang ito, nagkaroon ng kahirapan ang mga estudyanteng
nars na makapagiskeydyul ng IDA clinic sa barangay Catmon
IMCI
Noong Pebrero 27, 2013, nakilahok ang mga estudyanteng nars sa

programa kung saan nagsagawa ng eksaminasyon ang mga intern mula sa
kolehiyo ng medisina para sa piling mga barangay health workers. Siyam ang
nakilahok na mga barangay health workers sa nasabing eksaminasyon.
PARASITISM PREVENTION
Noong Pebrero 28 hanggang March 2, 2012, nagkaoon ng
pakikipagtulungan ang mga mag-aaral mula sa kolehiyo ng public health at
mga estudyanteng nars tungkol sa information campaign ukol sa parasitism
prevention. Nakilahok ang mga estudyanteng nars sa dalawang health
education na isinagawa - isa sa Sitio Ibaba kung saan dumalo ang mga
miyembro ng 4 Ps at isa sa paaralang elementary ng barangay Catmon kung
saan nagsagawa ng poster making contest para sa mga mag-aaral ng
elementary.
Tumaas ang kaalaman ng mga mamamayan na naturuan tungkol sa
parasitismo. Sa kabilang banda naman, ang mga mag-aaral mula naman sa
elementaya ay natuto ng mga pangunahin hakbangin upang makaiwas sa
pagkakaron ng bulate sa katawan.
PRE-MARRIAGE COUNSELING
Noong Pebrero 19, 2013 ay nagsagawa ng pre-marriage counselling
ang mga estudyanteng nars mula sa Barangay Catmon at Barangay Lipahan
sa 15 pares ng magkasintahan. Ang naging pagtuturo sanasabing pre-
marriage counselling ay tungkol sa parenthood, family planning, maternal

care, child care at sexually transmitted infections.
PANGKALAHATANG EBALWASYON
Naging maayos ang naging pangkabuuang naging pananatili ng mga
estudyanteng nars sa barangay Catmon. Malaki ang papel na ginampanan
ng mga barangay health workers hindi lamang sa pagpapatupad ng mga
programang inilunsad sa barangay kundi pati na rin sa pagpapatuloy ng mga
programa kahit wala na ang mga estudyante mula sa kolehiyo ng narsing.
Mas mataas ang naging kakayahan nila na magsagawa ng tamang
pagmomonitor ng BP at pati na rin ang kaalaman nila tungkol sa mga salik
na maaring makaaapekto sa BP readings.
Sa panig naman ng mga miyembro ng barangay police, nagkaroon sila
ng mas malawak na kaalaman tungkol sa maari nilang gawin upang maging
handa sakali mang magkaroon ng di inaasahang kalamidad sa barangay.
Samantala, naging aktibo ang mga mamamayan, kabilang na ang mga
miyembro ng 4Ps sa pagsali sa mga programang inilunsad sa kanilang
barangay. Mainit ang naging pagtanggap nila hindi lang sa seminars kundi
pati na rin sa mga exercise sessions na inilunsad.
Nakita
mamamayan
naman
ng
ng
Catmon
mga
na
estudyanteng
magsagawa
nars
ng
ang
potensyal
matagumpay
na
ng
mga
programang pangkalusugan para sa mga mamamayan. Kung makakapili ng

mga lider na mag-oorganisa ng mga aktibidades,
maaring maging tuluy-
tuloy na ang pagpapatupad ng matagumpay na programang pangkalusugan

sa barangay.
Sa pag-alis ng huling batch ng estudyanteng nars mula sa UP sa
Catmon, inaasahang isasapuso at isasaisip pa rin ng mga mamamayan ang
mga kaalaman at kakayahang naibahagi ng lahat ng nagdaang mag-aaral
mula sa UP nang sa gayon ay mapanatili nila ang kapasidad ng mga
mamamayan na mapanatili ang kanilang kalagayang pangkalusugan.
APPENDISE
GANTT CHART
Nakatak
Aktibidades
dang
gawain
COMMU
1
Oryentasyon sa komunidad
NITY
DIAGNOSIS
Mga courtesy call

-Punong-Bayan
-Municipal Health
Officer
-Nurse-In Charge
L
2
L
3
L
4
L
5
L
6
L
7
L
8
-Punong Barangay
-Midwife
-Barangay Health
Workers
Rapid Appraisal
Focused Group Discussions
Key Informant Interviews
Pagtukoy sa suliraning
pangkalusugan
Paggawa ng Community
Profile
Pagpla-plano ng mga
isasagawang programa
Pagpapatupad ng mga
Priority
programa sa barangay
Pagtukoy sa Priority Families
Families
Pag-aassess sa priority
families
Pagsasagawa ng nursing
EXIT
REPORT
interventions
Ebalwasyon ng nursing care
Pagpresenta ng exit report sa
barangay
Pagpresenta ng exit report sa
rural health unit
CATMON CASE REGISTRIES 2013
AGE
0-1
1-4
5-9
10-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65-69
70-above
TOTAL
AGE GROUP DISTRIBUTION

CONSTANT
TOTAL
MALE
4.21%
48
24
15.
169
86
15.25
172
87
12.42
140
71
10.62
120
61
8.66
98
50
7.02
79
40
5.76
65
33
4.74
53
27
3.91
44
22
3.30
37
19
2.75
31
16
2.21
25
13
1.63
19
10
1.12
13
7
1.40
16
8
1,129
574
FEMALE
24
83
85
69
59
48
39
32
26
22
18
15
12
9
6
8
555
Leading Causes of Morbidity

URTI
Wound
Pneumonia
Abdominal Pain
Impetigo
HPN I
HPN II
Age
SVI
ATP
275
17
17
14
12
80
8
6
6
5
Leading Causes of Infant Morbidity

URTI
30
Pneumonia
4
Furunculosis
2
Impetigo
2
SVI
2
ATP
1
Attendance at Birth
MD
MW
T.H.
11
4
2
FAMILY PLANNING
DMDA
LAM
1
21
NUTRITIONAL STATUS
Normal
A. Normal
B. Normal
Very Low
162
0
4
2
LEADING CAUSES OF MORTALITY

1. Right Temporo Parietal ARDS stage III
2. Multi-organ failure Liver cirrhosis Psoriasis
MGA LITRATO
EHERSISYO PARA SA PUSO
SITIO IBABA WARM-UP

EXERCISE
SITIO ILAYA
AEROBICS
SITIO IBABA AEROBICS
JOGGING TO CATMON
BRIDGE
PARENT LEADER LEADS COOL

DOWN
BP MONITORING KUMPLETUHIN NATIN
PARASITISMO
INTERDISCIPLINARY ACTIVITIES
IMCI
KEY INFORMANT INTERVIEWS

KAGAWAD FOR HEALTH AND BARANGAY HEALTH WORKER SUPERVISOR
Objectives:
Layunin:
1. Malaman ang pananaw ng mga pinuno ng barangay pagdating sa
kalusugan at sa mga suliraning pangkalusugan ng komunidad
2. Malaman kung gaano kalaki ang nagiging epekto ng suliraning
pangkalusugan sa pangkabuuang kalusugan ng komunidad
3. Mailarawan ang pananaw sa posibleng dahilan ng mga kasalukuyang
suliraning pangkalusugan ng barangay
4. Matukoy ang papel na ginagampanan ng local na pamunuan sa
paggawa ng karampatang aksyon upang matugunan ang mga suliranin sa
komunidad
5. Matukoy ang problemang kinakaharap ng pamunuang local sa
pagpapatuloy at pananatili ng kalidad ng mga pinapatakbong programa sa
barangay
6. Mailarawan ang kasalukuyang kalagayang pangkalusugan ng mga
mamamayan sa barangay at maging ang kanilang pakikilahok sa mga
kasalukuyang ipinatatakbong programa sa barangay
Guide Questions:
1. Sa nakalipas na limang taon, ano po ang nakitang mga pangunahing
problemang pangkalusugan ng barangay? Sa mga naging problema ng
barangay, alin po dito ng masasabi ninyong may pinakamataas na
prayoridad/ halaga? Bakit?
2. Bilang mga pangunahing mga nagpapatupad ng mga programang
pangkalusugan ng barangay, ano po ang nakikita ninyong nangangailangang
ng higit na pansin o pagtugon? Paano po ito nakakapekto sa mga
mamamayan ng barangay?
3. Ano po sa tingin niyo ang mga bagay na nakakaapekto sa patuloy na
pagpapatupad ng mga programang pangkalusugan ng barangay? Anu-anong
mga mabuting bagay o mga balakid ang inyong narasan ukol dito? Anu-ano
na ang mga nagawang paraan upang masolusyonan ang ganitong mga
problema? Epektibo ba ito sapagbibigay ng solusyon sa problema? Kung
hindi, mayroon na bang naging akyon ang mga lider ng ating lokal na
pamahalaan upang maaksyunan ang suliraning ito?
4. Ano po ang masasabi ninyo sa antas ng pakikilahok ng mga
mamamayan ng Catmon sa mga programang pangkalusugan para sa
ikauunlad ng komunidad? Kamusta po ang pakikipagtulungan ng mga
mamamayan at mga lider na bilang mag-partner sa pagpapatupad ng mga
programang pangkalusugan na ito?
5. Ano po ang tingin ninyo sa naging partnership ng UP Manila at ng local
na pamahalaan? Ano po ang inyong mungkahi upang mapabuti ang
programang ito? Imumungkahi niyo po ba ito sa ibang barangay?
Documentor: Nikki Rose F. Aguilar
Transcriber: Nikki Rose F. Aguilar

Interviewer: Marian Kimberly Claire Bautista Maniulit
Kimberly (K): magandang umaga pos a inyo pong dalawa, sa kagawad for
health po n gating barangay na si Gng. Caridad Mendoza at Gng. Eulalia
Japlit
Caridad : Magandang umaga
Eulalia Japlit (L): magandang umaga po.
K: ngayon po ay naparito po tayo para sa isang interview, ano po. Sa
nakalipas po na limang taon, ano po ang nakitang mga pangunahing
problemang pangkalusugan ng barangay? Tapos po sa mga naging problema
ng barangay na babanggitin po, alin po dito ng masasabi ninyong may
pinakamataas na prayoridad/ halaga? Bakit?
L: ang una, yung highblood. ang dami talagang may highblood
C: oo alam mo yung asawa ng isa nga nating BHW eh, nastroke. Ako din
may high blood
K: mayroon pa po bang iba?
L: marami ding mga batang may bulate. kasi hindi naman sila nagsusuot
ng tsinelas.
K: so bale ang mga nabanggit pong mga problema na kumbaga ay nageexist dito sa ating barangay ng Catmon ay ang altapresyon, at ang
parasitismo. Kayo po Maam Caridad, may nais pa po ba kayong idagdag na
problema?
C: wala na
K: kung pagkukumparahin po natin ang dalawang nasabi ninyo na
suliraning pangkalusugan, alin po kaya sa mga ito ang masasabi ninyong
may pinakamataas na prayoridad o halaga?
L: ako sa tingin ko yung highblood talaga. kasi, pwedeng mastroke ang
mga tao tsaka madadaan naman sa maintenance yun tsaka pag-iwas sa
mga bawal bawal diba?
K: eh, kayo po Maam Caridad?
C: ako, ganun din
K: Bilang mga pangunahing mga nagpapatupad ng mga programang
pangkalusugan ng barangay, ano po ang nakikita ninyong nangangailangang
ng higit na pansin o pagtugon? Paano po ito nakakapekto sa mga
mamamayan ng barangay?
L: Sa tingin ko pinakanangangailangan ng pagtugon ay iyun ngang
hypertension.
C: Oo kasi nga dahil sa stroke, yung iba may diabetes.
K: Ano po sa tingin niyo ang mga bagay na nakakaapekto sa patuloy na
pagpapatupad ng mga
programang pangkalusugan ng barangay?
L: doon sa panig namin, siguro masasabi kong sa 20 na BHWs na

mayroon ang Catmon, hindi lahat ay nakikilahok pa o nag-aattend na ng
meeting. Paminsan, dahil iyon sa sitwasyon nila, halimbawa si saning, naistrok kasi ang kanyang asawa.
K: ano pa po?
L: pati dun sa high blood na problema, may ilan tayong BHW na hindi na
ayos ang kanilang mga pam-bp. kaya yung ibang sakop ay sa iba na
nagpapatingin. minsan hindi na nagpapatingin.
K: sa panig naman po n gating local na pamahalaan, kumusta po ang
nagiging partisipasyon nila pagdating sa mga programang pangkalusugan?
L: mabait naman si kapitan. Sila ni Tina (christy) ang kadalasang naguusap tungkol diyan.
K:
pag-usapan
naman
po
natin
ang
tungkol
sa
panig
ng
mga
mamamayan., Ano naman po ang inyong masasabi tungkol ditto?

L: sa tingin ko, yung kakulangan sa mga taong gusting sumali sa mga
programa. Minsan, magdadahilan sila na silay maglalaba pa, o magpapakain
ng baboy
K: Anu-anong mga mabuting bagay o mga balakid ang inyong narasan
ukol dito?
C: yung sa mabuting bagay naman sa mga taga dito, yung mga willing
talaga na sumali ay maganda naman ang pinapakita, nagiging aktibo sila,
ganun.
Kung balakid naman ang pag-uusapan, masasabi kong yung bilang ng
mga taong gusting sumali sa programa ang pwedeng maging balakid.
K: may isinagawa nap o ba kayong dating solusyon ukol ditto?
C: [long pause] wala naman ineng.
K: Mayroon po ba kayong naisip na solusyon ditto sa suliraning ito?
L: naiisip ko na dapat ang 4Ps na mga leader makikisali rin. Kasi may
ibang tao na sinabihan kami na komo BHW kami at kami ang sumasahod
dapat kami na ang gumawa nyan. E mali naman na ganun. Kasi siyempre,
mamamayan din naman sila dito Catmon.
K: Sa tingin po ba ninyo ay epektibo ba ito sa pagbibigay ng solusyon sa
problema?
L: siguro. Kasi yang mga 4Ps nany an ay may attendance. Strikto sila sa
attendance kaya tuwing may meeting sila ay halos kumpleto ang mga tao.
K: bale sa 4Ps po ay ganun po ang ginagawa,, eh paano naman po yung
doon sa mga ipinatutupad ng mga barangay health worker, mayroon na
bang naging aksyon ang mga lider ng ating lokal na pamahalaan upang
maaksyunan ang suliraning ito?
C: wala pa ineng eh.
K: Ano po ang tingin ninyo sa naging partnership ng UP Manila at ng local
na pamahalaan?
L: para sa amin, maraming naitulong ang mga taga-UP dito sa Barangay.
Iba-iba kayong mga dumaan dito. May mga PH, nutrition, doctor tsaka may
nars din. Bawat isa iba iba ang ibinabahagi sa barangay Catmon. Kaya
kaming mga BHW, marami ding natututunan. Kaya yung mga natututunan
namin, tinuturo din namin sa mga nasasakupan namin. Halimbawa doon sa
parasitismo na mga pagtuturo, talagang naituturo namin sa mga
nasasakupan namin yung mga bago naming nalaman dahil nga marami
talaga ditto noon. Dun naman sa high blood na programa, nagkaroon din
kami ng trainingnoon. inisa isa pa nga nina nars Nelli ang bawat BHW noon
para matuto talaga.
K: Ano po ang inyong mungkahi upang mapabuti ang programang ito?
C: Para sa parasitismo, tingin ko, maganda na maturuan yung mga
magulang kung paano magbantay ng bulate. Para dun sa highblood,
magandang mapaalalahanan pa rin kami ng mga naituro na namin dati.
K: Imumungkahi niyo po ba ito sa ibang barangay?
L: Oo naman, sa tingin ko naging maganda ang lahat ng mga naging
programa ditto sa barangay. Sana nga ay maari itong maiextend.
BUOD AT PAGSUSURI
Sa nakalipas na limang taon, maituturing na laganap sa barangay ng
Catmon ang suliraning pangkalusugan na parasitismo at altapresyon. Sa
pagitan ng dalawang suliraning pangkalusugan, mas maituturing na mas
may mataas na pangangailangan ang altapresyon sapagkat ayon sa
kinapanayam, noong nakaraang taon ay may mga nakaranas ng
komplikasyon ng altapresyon, kagaya na lamang ng stroke.
Bilang mga isa sa mga pangunahing pinuno ng barangay pagdating sa
aspeto ng kalusugan, natukoy ng superbisora ng mga barangay health
workers at ng Kagawad for health na nangangailangan ng higit na pagtugon
ang suliraning pangkalusugan na altapresyon. Isa sa mga naituturing na
balakid sa pagsasagawa ng mga programa tungkol sa altapresyon sa
barangay ay ang kakulangn ng mga BP apparatus o di kayay sirang BP
apparatus para sa mga mayroong pang-BP.
Sa kabilang banda naman, ukol sa suliraning pangkalusugan na
parasitismo, nabanggit na ang problema ay hndi matukoy kung ilan ang
batang nilabasan ng bulate. Isang suhwestiyon na itinaas sa naturang
panayam na ito ay ang tamang pagtuturo sa mga magulang ng mga bata.
Sa pagpapatupad ng mga programang pangkalusugan sa barangay
Catmon, natukoy na isa sa problema ay ang kagustuhan ng mga tao na
makisali sa mga inilulunsad na programang pangkalusugan.Isa sa
suhwesityon ng mga nakapanayam upang magkaroon ng mas aktibong
partisipasyon sa mga inilulubsad na programang ito ay ang
pakikipagtulungan sa iba pang mga organisasyon sa barangay na nag-eexist.

Nabanggit ang samahang 4Ps sa barangay. Inirerekomenda nila na
magsagawa ng required attendance mula sa mga mamamayan upang
mahikayat silang sumama.
Kung isasalang sa evaluation ang mga naging programa na naging bunga
ng partnership ng UP Manila at ng pamahalaan ng San Juan, nasabi ng mg
kinapanayam na nakinabang hindi lang ang mga BHW ditto na sumailalim sa
mga capability training, kundi pati na rin ang mga mamamayan na sakop ng
mga BHW na natuturuan na dagdag na kaalamang pangkalusugan.
PUNUNG BARANGAY
Objectives:
1 To determine the local leadership perceptions of health and
health-related problems in the community
2 To determine the magnitude and extent of these problems to
the overall communitys health conditions
3 To describe the local leaderships perceptions of the social,
economic, cultural, political and environmental roots of these
health problems
4 To describe efforts of the local leadership to address the health
problems in the community
5 To determine the problems faced by the local leadership in
terms of ensuring continuous and effective implementation of
these programs
6 To describe the progress and current status of the residents in
terms of participation and health status with the existing
health programs of the community and their sustainability
Introduction:
Before the actual interview, greet
introduce oneself.
State the objectives of the interview.
the
key
informant
and
Guide Questions:
1. Sa nakalipas na limang taon, ano po ang nakitang mga pangunahing
problemang pangkalusugan ng barangay? Sa mga naging problema ng
barangay, alin po dito ng masasabi ninyong may pinakamataas na
prayoridad/ halaga? Bakit?
2. Bilang pinuno ng Brgy. Catmon, ano po ang nakikita ninyong
nangangailangang ng higit na pansin o pagtugon? Gaano nito naaapektuhan
ang mga mamamayan ng barangay?
3. Ano po sa tingin niyo ang mga bagay na nakakaapekto sa patuloy na

pagpapatupad ng mga programang pangkalusugan ng barangay? Anu-anong
mga mabuting bagay o mga balakid ang inyong narasan ukol dito? Kung oo,
anu-ano na ang mga nagawang paraan upang masolusyonan ang ganitong
mga problema? Epektibo ba ito sapagbibigay ng solusyon sa problema? Kung
hindi, mayroon na bang naging akyon ang mga lider ng ating lokal na
pamahalaan upang maaksyunan ang suliraning ito?
4. Bilang ama ng barangay, anong masasabi ninyo sa antas ng
pakikilahok ng mga mamamayan ng Catmon sa mga programang
pangkalusugan para sa ikauunlad ng komunidad? Kamusta po ang
pakikipagtulungan ng mga mamamayan at mga lider na bilang mag-partner
sa pagpapatupad ng mga programang pangkalusugan na ito?
5. Ano po ang tingin ninyo sa naging partnership ng UP Manila at ng local
na pamahalaan? Ano po ang inyong mungkahi upang mapabuti ang
programang ito? Imumungkahi niyo po ba ito sa ibang barangay?
BUOD NG PANAYAM:
Pagdating sa kalusugan, nabanggit ng punungbarangay na sa pananaw
niya, may dalawang pangunahing suliraning pangkalusugan sa barangay
Catmon ang altapresyon at ang parasitismo. Pananaw ng punungbarangay
na mas nangangailangan ng higit na pansin at pagtugon ang altapresyon
dala a rin ng mga nababalitaan ng kapitan na nagkakaroon ng komplikasyon
na stroke sa barangay. Kaugnay ng suliraning pangkalusugan na altapresyon,
nabanggit ng kapitan na may mga ilang tao sa barangay na hindi naniniwala
sa bias ng mga gamot na inirereseta laban sa altapresyon, kung kayat sila
ay lumilipat sa traditional Chinese medicines.
Ang ikalawang suliraning pangkalusugan na itinuturing na
nangangailangan ng pagtugon ay ang parasitismo. Maraming bata sa
barangay ang hindi nagsusuot ng tsinelas at mayroong bulate. Bukod pa rito,
marami ang hindi tama ang lugar na pinagtatapunan ng kanilang dumi na isa
sa mga nagiging sanhi ng pagkakaroon ng bulate ng mga bata. Hindi rin
lahat ng mamamayan sa Catmon ay gumagamit ng pampublikong palikuran
na nakalagay sa bawat Sitio.
Sa kasalukuyang panahon, walang nabanggit ang pinuno na barangay
na nagiging problema nila pagdating sa aspetong pangkalusugan ng mga
tao.
Bilang ama ng Barangay Catmon, naipapakita niya ang kanyang
suporta sa mga programa ng local na pamahalaan sa pamamagitan ng
pagbibigay ng pondo para sa mga kasalukuyang ipinatutupad na programa
sa barangay. Ilan sa mga ito ay ang feeding program at ang deworming.
Nakikipagtulungan ang punung barangay sa midwife ng barangay Catmon na

si Cristina Marasigan uoang mas mapagbuti ang pagpapatupad ng mga
programang ito.
Ayon sa punung barangay, karamihan sa mga mamamayan ng Catmon
ay nakikilahok sa mga programang pangkalusugan na inilulunsad sa
barangay. Ang pamamaraan ng pagpapakalat ng impormasyon sa barangay
Catmon ay sa pamamagitan ng pagpaparadyo niya sa mga barangay police
upang ianunsyo sa bawat sitio ang pagkakaroon ng mga nasabing programa.
Isa sa mga inirerekomenda ng punungbarangay ay ang pagpapakalat
ng impormasyon tungkol sa pagkakaroon ng pampublikong palikuran sa
kanilang barangay upang masmaiwasan ang paglaganap ng mga parasitiko
na bunga ng hindi tamang pagtatapon ng mga basura sa daan.
Masasabi ng punung barangay na nagging produktibo ang nagging
partnership ng UP Manila at ng pamahalaan ng San Juan. Dalawang grupo ng
mga estudyanteng nars ang nadestino sa barangay ng Catmon mula taong
2007. Hanggang sa kasalukuyan ay nakikita pa rin ng kapitan ang mga
ibinunga ng mga pagtuturo ng mga estudyanteng nars sa mga mamamayan
sa barangay, lalung-lalo na ang mga barangay health workers.
Samantala, sa aspeto naman ng sustainability ng mga programa,
naniniwala ang ama ng barangay na kaya ng mga pinunong pangkalusugan
ng barangay Catmon na ipagpatuloy ang sinimulang programa ng
pamahalaang local kaakibat ang mga estudyane mula sa uniersidad ng
Pilipinas.
FOCUSED GROUP DISCUSSIONS
MAMAMAYANG MAY ALTAPRESYON
Setting: Ang focused group discussion na ito ay ginawa noong Pebrero
taong 2013 bandang 8:00 hanggang 9:00 ng umaga. Naganap ang nasabing
pag-uusap sa tapat ng isang tindahan sa tabi ng health center ng barangay
ng Catmon kung saan ang mga kasapi ng pag-uusap ay nakaupo nang
pabilog at nakaharap sa isat isa.
Mga kasapi: Sa nasabing focused group discussion na ito, may anim na
na-diagnose na may altapresyon at may maintenance na gamot ang naging
kasapi. Upang malaman ang pangalan ng bawat kasapi ng focused group
discussion na ito, nagkaroon muna ng parte ng pagkakaroon ng
pagkakakilanlanan kung saan, binigay ng bawat miyembro ang kanilang
pangalan upang matandaan ng mga student nurse na mula sa UP.
Mga Layunin ng Focused Group Discussion
1. Matukoy kung ilan sa mga may altapresyon ang umiinom ng tamang

gamut sa tamang panahon at oras
2. Malaman ang mga pananaw o katutubong pananaw ng mga
mamamayan ng Catmon na may kinalaman sa altapresyon
3. Malaman ang mga practices ng mga taong may altapresyon upang
matugunan ang sakit na altapresyon
4. malaman ang level of awareness ng mga mamamayan ng Brgy. Catmon
tungkol sa mga programang isinasagawa na may kinalaman sa altapresyon.
4. Malaman kung ano ang naging partisipasyon ng mga mamamayan ng
Catmon sa mga naging programa na umaakson laban sa altapresyon.
Interviewer: Marian Kimberly Claire B. Maniulit / Nikki Rose F. Aguilar
Documentor: Nikki Rose F. Aguilar
Transcriber: Nikki Rose F. Aguilar
Transcription:
Kim: Magandang umaga po sa ating lahat, ngayon po ay naparirito tayo
upang pag-usapan ang altapresyon pati na rin po ang mga dating programa
na naipatupad dito sa barangay natin.
Nikki: bale,ngayon po ay nagsasama-sama po tayo upang talakayin ang
altapresyon. Ano po ba ang pagkakaalam ninyo tungkol sa sanhi ng
altapresyon?
Efren: yun daw yung nasikip ang iyong mga ugat-ugat sa katawan.
Ruping: tapos, ikaw ay maha-high blood.
Nikki: Nagsisikip na mga ugat? Ano pa po bukod doon?
Ruping: yun lang ata, nagsisikip ang mga ugat.
Nikki: Ano po ba sa inyong palagay ang maaring nagiging sanhi ng
altapresyon?
Efren: yung sobrang taba ng pagkaing mga kinakain natin
Ruping: yung sobrang mamantikang mga pagkain
Beth: yung maaalat
Nikki: Kayo po ba ay umiiwas sa mga pagkaing matataba at mamantika?
Efren: paminsan ay hindi
Beth: Oo
Ruping: dinidikdik ko din yung bawang. pampababa raw iyon ng presyon
ng dugo eh.
Nikki: eh ang pagkain ng maaalat?
Ruping: mahilig ako sa tuyo, tapos yung iba ko naming ulam eh
isinasawsaw ko sa toyo
Efren: malakas din iyon sa magpa-high blood
Beth: oo nga, kaya yung kinakain ko, minsan kulang sa alat
Caridad: ako hindi naman ako mahilig sa maaalat na pagkain

Kim: ano pa po ba nag maaring maging sanhi ng altapresyon?
Eboy: kapag kulang ka sa exercise, magkaka high-blood ka
Nikki: exercise, sinu-sino po ba sa inyo ag nag-eexercise pa dito sa
barangay?
Efren: ako, minsan lakad-lakad lang
Ruping: yung gawaing bahay ko, pag naglalaba, namamalantsa, ayun pa
lang pinagpapawisan na ako eh
Kim: o, yun po ang pinaka-form ninyo ng pag-eexercise, yung mga
gawaing-bahay?
Ruping: oo
Efren: maraming gay-an rito, gawaing bahay ang ginagawang paraan ng
pag-eexercise
Kim: okay, po. bukod po sa exercise, anu-ano pa po ang iba ninyong
ginagawa upang mas matugunan ang altapresyon?
Efren: iniinom ko yung gamut ko na pang-maintenance, yung galing sa
health center
Ruping: ako rin, iniinom ko yung gamut ko
Nikki: alam po ba ninyo ang mga pangalan ng nasabi niyong gamut?
Efren: Oo Metoprolol ata yun
Ruping: ay ano ga iyon? hindi ko maalala eh basta binibigyan ako ng isang
banig yung 80 pesos yata iyon?
Caridad: Metoprolol yung akin
Beth: yung sa akin naman, amlodipine
Eboy: Amlodipine din yung akin, yung galing sa health center
Nikki: Lahat po ba sa inyo ay regular na iniinom ang mga gamut ninyo
kontra high blood? Ibig ko pong sabihing regular ay hindi lamang kung
nakakadama kayo ng sama ng panlasa o di kayay mataas na ang BP kayo
iinom, ha?
Efren: ako lagi kong iniinom yun
Caridad: ako rin
Eboy: ako rin
Beth: alam niyo nurse, na-istroke na po kasi ako dati. Kaya palagi akong
umiinom ng mga gamut ko.
Kim: kayo naman po nanay Ruping?
Ruping: ay paminsan, pagka masama ang aking panlasa, doon lamang
ako umiinom ng mga gamut.
Kim: Bakit po kaya paminsan niyo lang iniinom ang gamut na iyan?
Ruping: eh may nagsabi sa akin dati na masama daw ang palaging
naggagamot.
Kim: minsan po, ang hindi pagsunod nang tama sa inireseta o

inirekomenda ng doctor ay maaring magdulot ng komplikasyon. Kayo po, ano
po sa inyong palagay ang maaaring maging komplikasyon na maidudulot ng
altapresyon?
Efren: stroke
Caridad: stroke
Eboy: stroke
Beth: ako, dati nang na mild stroke
Ruping: uso iyang stroke dito sa barangay. Ay marami talaga ang mga
taong naiistroke ditto.
Nikki: Nabanggit na rin po ninyo ang pagkakaroon ng mataas na bilang ng
mga mamamayang nagkaroon ng stroke, alam po ba ninyo na may mga
programa pong ipinatutupad dito sa barangay upang labanan ang
altapresyon.
Anu-ano po ba sa pagkakaalam o pagkakatanda ninyo ang mga naging
programa ng barangay tungkol sa altapresyon.
Efren: Yung health center dito, namimigay ng libreng gamut na pangmaintenance sa altapresyon
Ruping: ay oo nagpapamigay sila nung gamut na pang 20 na araw galing
sa health center ng bayan
Nikki: may iba pa po ba kayong alam na naging programa o programang
kasalukuyan ipinapatupad ngayon sa barangay ng Catmon kung saan
inaaksyunan nila ang altapresyon?
Caridad: oo meron, yung mga BHW sa amin minsan nagbabahay-bahay
tapos bini-BP nila ang mga tao.
Efren: tapos kapag mataas, sinasabihan naman nila kami kung ano ang
mga bawal.
Beth: isa din akong BHW, kaya lang hindi ako makapag BP kasi nga di ko
masyado magalaw itong isa kong kamay. pero may kanya-kanyang sakop
ang BHW na kanilang i-BBP.
Kim: ahh, eh kaugnay naman po ng mga nabangggit ninyong mga
programa na kasalukuyang tumatakbo sa barangay, anu-ano po kaya ang
mga posibleng nararanasan o naranasan ninyong mga problema kaugnay ng
mga programang ito.
Efren: alam mo nurse, kahapon, nung nakaduty ditto ang midwife,
humingi ako ng gamut na pang-high blood. tapos, hindi ba naman ako
binigyan?
Nikki: ano raw po ang dahilan? sa health center po kasi sa bayan ang
talagang pangunahing nagbibigay ng gamut laban sa altapresyon
Efren: ay ewan ko nga eh
Nikki: Bukod po roon sa nasabi ni tatay efren na paminsan ay hindi
nakakapagbigay ng gamut laban sa altapresyon galing sa bayan, mayroon
pa po ba kayong naging problema o agiging problema kaugnay ng mga

proyekto na naipatutupad kaugnay ng altapresyon dito sa barangay ng
Catmon? Aling Ruping, may maidadagdag pa po ba kayo?
Ruping: ay wala naman akong nagiging problema
Eboy: siguro, mas regular lang na monitoring ang gagawin. Kaya nga lang
yung BHW na may sakop sa amin, nasira yata yung bilog ng kanyang pangBP. ayun lang naman ang mga nagiging problema namin ditto.
Kim: so, mayroon po kayong mga nais na imungkahi na mga proyekto o
activity na pwedeng gawin dito sa Barangay Catmon upang aaksyunan ang
altapresyon?
Beth: okay naman na siguro ang mga programa natin kontra altapresyon.
Kim: dahil po nabanggit po ninyo na hindi lahat ng tao ay nageehersisyo
nang sapat, ano po kaya sa tingin ninyo kung aming imumungkahi na
magkaroon po tayo ng exercise program para sa mga may altapresyon
Eboy: ay, maganda iyon
Caridad: oo maganda iyan, para matagtag naman an gating mga taba
taba sa katawan.
Nikki: mayroon pa po ba kayang iba kayong naiisip bukod sa ehersisyo?
Eboy: ay siguro sana maayos na yung mga nasirang pang-BP
Caridad: ay, oo nga
Ruping: para mas matingnan na ang aming mga BP.
Nikki: may mga gusto pa po ba kayong sabihin tungkol sa ating mga
naging pag-uusap sa ngayon?
Caridad: eh wala naman na
Nikki: Kung ganun po, maraming salamat po sa pagdalo ninyo dito sa
ating munting pag-uusap. Makatutulong po ang mga naimungkahi ninyong
mga bagay para sa pagsisimula natin ng mga programa na sana ay matuloy
kahit na wala ang mga taga-UP ditto sa bayan ng San Juan, Batangas.
Summary:
Ang mamamayan ng Brgy. Catmon ay may pangkalahatang kaalaman
ukol sa mekanismo ng altapresyon sa katawan ng isang tao. Ang nalalaman
din nilang sanhi ng altapresyon ay ang pagkain ng matataba at pagkain ng
mga pagkaing maaalat. Maliban dito, alam din ng mga tao na ang
kakulangan sa ehersisyo ay isa sa mga salik na maaring makacontribute sa
altapresyon.
Bukod sa salik, ang karaniwang komplikasyon ng altapresyon na
nabanggit sa nasabing pag-uusap ay ang stroke.
Sa kabila nito, hindi lahat ng tao ay ginagawa ang mga gawain na
nakatutulong upang maaiwas sa altapresyon. Isa sa halimbawa nabanggit sa
nasabing pag-uusap ay ang hindi pag-eehersisyo ng mga tao. Samantala,
karamihan sa mga kasapi ng pag-uusap ay nagsasabi na alam nila ang

pangalan ng kanilang gamut at kung kalian ito iinumin. Regular din na
naiinom ng karamihan ang mga gamut na inireseta sa kanila. Sa kabilang
banda naman, may mga ilang tao na hindi alam ang pangalan ng kanilang
gamut, sa halip, ito ay kanilang isinasalarawan lamang base sa presyo ng
gamut o sa kulay ng banig nito. Maliban ditto, may mga taong may
altapresyon na sinasadyang hindi regular na iinumin ang gamut sa
altapresyon sapagkat may nagsabi umao sa kanila na masama ang
palagiang pag-inom ng gamot.
Alam din ng mga tao na may mga programang ipinatutupad sa health
center na tumutugon sa altapresyon. Ilan sa mga alam ng mga taong na
programa na kasalukuyang ipinatutupad ay ang pagbibigay ng libreng gamut
sa RHU-1. Bukod pa rito, alam din ng mga tao na may regular na BP
monitoring sa kanilang barangay. Ang mga BHW ang nagmomonitor o
kumukuha ng mga BP ng mga tao.
Analysis:
Ang antas ng kaalaman ng mga mamamayang may altapresyon ay
nasuri sa focused group discussion na ito. Sila ay may ideya sa mekanismo
na nangyayari sa katawan ng isang taong may altapresyon. May sapat din
silang kaalaman sa kung ano ang mga nagiging sanhi ng pagkakaroon ng
altapresyon.
Sa kabilang banda, base sa naging pagsusuri sa practice ng mga taong
may altapresyon, karamihan sa kanila ay umiiwas sa pagkain ng mga
pagkaing matataba, ngunit may iba naman na hindi umiiwas sa mga
pagkaing maaalat. Bukod pa rito, napag-alamang hindi lahat ay nageehersisyo.
Ang maaring maiturong dahilan ng hindi pag-eehersisyo ng mga tao ay
ang kakulangan nila sa impormasyon ukol sa tamang pag-eehersisyo.
Rekomendasyon:
Base sa naging FGD na ito, nagkaroon ng rekomendasyon mula sa paguusap ng mga student-nurse at ng mga mamamayan ng Brgy. Catmon na
may altapresyon na magsagawa ng mga exercise programs para sa mga tao.
Kasabay ng nasabing exercise programs na ito ay ang pagtuturo sa mga
benepisyo ng ehersisyo.
BARANGAY HEALTH WORKERS
Transcription
Kim: Magandang umaga po sa inyong lahat, naparirito po tayo ngayon
upang mapag-usapan po natin ang ilan sa mga programang naipatupad sa
ating barangay.
Isa sa mga programang naipatupad dito sa barangay ay tungkol sa

altapresyon. Anu-ano ang pagkakatanda ninyo ang mga programang may
kinalaman sa altapresyon?
Sally: yung BP monitoring
Kim: Ah, yung BP monitoring na ginagawa ng mga Barangay health
worker? Paano po regular na namomonitor ang BP?
Genoveva: Minsan lumalapit sila sa amin
Janeth: Minsan naman iniiisa isa namin silang puntahan
Kim: May iba pa po ba kayong masasabi tungkol sa BP monitoring sa
Barangay?
Jessica: Natutuwa naman daw yung mga sakop namin na may
nakakapagmonitor sa kanilang mga BP.
Kim: Ah ok po Paano po pala ang naging paghahanda ninyo upang
maaksyunan ang problema tungkol sa altapresyon sa barangay
Sally: Dati, nagtraining yung mga nakaraang nars sa amin
Veva: Noon pa nga kabadong-kabado kami pag nag-eexam... Kahit alam
na alam naman namin ang gagawin, pag pinapanood kami, minsan sariling
tibok na pala ng puso ang napapakinggan. Yun pala ay hindi nakalagay ang
stethoscope sa mga tainga namin. hahaha
Kim: Nagtraining po kayo noon,bukod po doon sa nasabi ni Tita Veva, ano
pa po kaya ang iba niyo pang masasabi sa naging training ninyo?
Sally: Ay,, eh di maigi naman
Kim: Ano pa po ba ang naging laman ng inyong BP training bukod sa
pagkuha ng tamang blood pressure ng mga tao?
Janeth: Eh ayun, tinuruan din kami kung ano ang mga pagbabawal sa mga
nagpapaBP sa amin. halimbawa, bawasan yung mga kape-kape.
Fe: Ayun, yung bawasan ang mga taba
Kim: Ano po ang mga naging kalakasan ng inyong BP training?
Jessica: Natutuwa naman daw po sila na may mga taong nakakapag-BP sa
kanila
Kim: Meron pa po bang iba??
Kim: Okay, ano naman po yung masasabi ninyong naging kahinaan ng
inyong naging BP training?
Lucy: Eh wala naman po kaya lang ang nagiging problema talaga dito,
hindi lahat ng BHW ay may sariling BP
Kim: So hindi po lahat ay mayroong sariling stethoscope at pang-BP.
Lucy: Eh yung iba naman po ay may sira po kasi yung sa may bilog nung
mang-BP.
Kim: Ah, yung gauge po? ilan po ba sa inyo ang walang pangmonitor ng
BP ?
ilan naman sa inyo ang may sira o problema sa BP?
(1 BHW no bp app; 1 BHW not functional bp app)
Kim: Kumusta naman po ang naging pagrercord natin ng mga BP na
kinukuha natin?
Sally: May notebook po ako.
Donnalyn: Dapat pala may pangmonitor ng BP
Lucy: Tapos kung sino la-ang po ang mag papa-bp, yun lang po
naimomonitor namin.
Kim: Paano nyo po nalalaman kung sino po ang may high blood?
Lucy: Nagpapacheck po sila sa health center tapos binibigyan po sila ng
form na pang-isang linggong monitoran tapos yun po ang nilalapit nila sa
amin upang fifill-upan.
Kim: Tapos ano pong ginagawa ninyo sa BP na nakukuha ninyo?
Janeth: E kapag sobrang taas po ih, binibigay na namin sa doctor
Kim:anong bp readings po ang binibigay nyo sa doctor?
Janeth: paminsay 140
Kim: ano ang inyong maimumungkahi upang mas lalo pang mapabuti ang
antas ng ukol sa altapresyon. halimbawa ay cooking demo b kaya?
Mercedita: maganda cguro kung may exercise program dito sa barangay.
Pagbubuod:
Mula sa focused group discussion na naganap, ang altapresyon ang
tinuturing ay isa sa pangunahing problemang kalusugan sa barangay
Catmon. Noong taong 2010, ang grupo ng mga nursing students mula sa UP
kolehiyo ng narsing ay nagsagawa ng BP training kung saan tinuruan ang
mga BHW ng tamang pagkuha ng BP pati na rin ang mga nararapat ituro
tungkol sa lifestyle ng mga tao sa barangay. Ayon sa mga BHW, naging
epektibo ang naging pagtuturong ito at nai-apply nila ang mga naituro sa
kanilang pagiging BHW hanggang ngayon.
Isa sa mga suliraning nabanggit ay ang kakulangan ng BP ng ilang
BHW. Ang isa pa sa naging suliranin ay ang kawalan ng standardized format
ng pagtatala ng mga nakuhang BP readings.
Pagsusuri:
Base sa pag-uusap na ito, nalaman na ang mga Barangay health
workers ng Barangay Catmon ay may kamalayan pa rin sa naituro sa kanila
sa kanilang training para sa altapresyon tatlong taon na ang nakalilipas.
Alam pa rin ng mga nasabing BHWs kung ano ang mga dapat ituro sa mga
mamamayang na-diagnose na may altapresyon gaya na lamang ng lifestyle
modifications sa pagkain o sa ehersisyo.
Sa kasalukuyan, may ipinatutupad na programa ang barangay ng
Catmon na may kinalaman sa altapresyon. Ito ay ang pagmomonitor ng mga
BHW sa BP ng kanya-kanyang mga sakop. Isa sa kalakasan ng programang
ito ay ang accessibility o ang pagiging malapit lamang ng distansya mula sa
bahay ng mga mamamayan ng Catmon sa bahay ng kanya-kanyang BHW na
nakakasakop sa kanila. Samantala, ang kahinaan naman ng nasabing
programa ay ang kakulangan sa standardization o uniformity ng pagtatala
ng mga nasabing BP readings. Ang maaring naging dahilan nito ay ang
kakulangan ng impormasyon o ng pag-uusap sa pagitan ng mga BHW
tungkol sa pagkakapare-parehas ng pagtatala ng mga BP readings sa

kanilang sakop.
Isa sa maaring maimungkahi upang magkaroon ng pagkakapareparehas ng pagtatala ng mga naging BP readings sa bawat BHW ay
magkaroon ng pag-uusap sa pagitan nila kasama na rin ang student nurses
upang mas mapadali ang kanilang pagmomonitor ng mga naging BP
readings ng kanilang sakop na may altapresyon.
PLANONG PROGRAMA NG BARANGAY

Programa: EHERSISYO PARA SA PUSO!
Program Goal: Pababain ang bilang ng mga may altapresyon sa komunidad
Program Objectives:
Pataasin ang bilang ng mga taong may sapat na ehersisyo
SUBSTRATEGY
STRATEGY
TASKS PER
INPUT /
OBJECTIVES
OBJECTIVES
ACTIVITIES
ACTIVITY
RESOURCES
NEEDED
1. Pataasin
Dagdagan
MagDiskusyon
- speakers
ang kaalaman
ang kaalaman
organisa ng
Magsagawa
- laptop
ng mga tao
ng mga tao
isang araw
ng diskusyon ng
- microphone
ukol sa
tungkol sa
kung saan
mga prinsipyo
benepisyo ng
benepisyo ng
magkakaroon
sa likod ng
aktibong uri ng pagkakaroon ng ng kalahating
regular na
pamumuhay at aktibong
oras ng
ehersisyo at
ng regular na
lifestyle at
pagtuturo ukol pisikal na
ehersisyo
regular na
sa mga
gawain
ehersisyo
sumusunod:
2. Pataasin
a)
1. Depinisyon
ang kaalaman
Paghusayin
Benepisyo ng
ng ehersisyo
ng mga tao
ang kakayahan
pagkakaroon
2. Pinagkaiba
ukol sa epekto
ng mga
ng regular na
ng ehersisyo at
ng pagiging
mamamayan
ehersisyo sa
pisikal na
overweight o
na magsagawa
katawan
gawain
obese sa
ng isang
3. Benepisyo
katawan
exercise
b) maling
ng aktibong
routine
paniniwala ukol pamumuhay at
3.
sa ibig sabihin
regular na
Payabungin
ng ehersisyo
ehersisyo
OUTPUT
Pagkatapos ng
1 taon ng
implementasy
on ng
programa:
o
Mababawasan
ang bilang ng
bagong kaso
ng
komplikasyon
ng
altapresyon
o
Mababawasan
ang bilang ng
mga
namamatay
dahil sa
komplikasyon
na bunga ng
2013 BARANGAY ACCOMPLISHMENT REPORT - Barangay CATMON
106
ang kakayahan
ng mga tao
upang
magsagawa ng
regular
exercise
routine
c) paano
nakakaapekto
ang regular na
ehersisyo sa
mga taong
may
altapresyon
4. Epekto ng
obesity sa
katawan
5. Maling
paniniwala
ukolsa ehersisyo
Demonstrasy
on
d)
kahalagahan
ng
pagkakaroon
ng warm-up
exercises bago
magsagawa ng
ehersisyo
e) paraan
kung paano
makakaiwas sa
pagkakaroon
ng
hypoglycemia
sa gitna ng
ehersisyo
Serbisyo
a) Mamigay
ng babasahin o
pamphlet na
nabibigay ng
edukasyon
Hahatiin ang
ehersisyo sa 3
parte:
1. Warm-up
exercises
a. Stretching
b.Head
rotation
c. Shoulder
rotation
d. Hip flexion
e. Hip
rotation
f. Hamstring
stretch
g. Knee
flexion
h. Ankle
rotation
altapresyon
Pagkatapos ng
implementasy
on ng mga
progama:
Mabawasan
ang bilang
ng mga
mamamaya
n na may
panganib na
magkaroon
ng
altapresyon
2. Exercise
Proper
Magkakaroon
ng salitan ng uri
107
tungkol sa
benepisyo ng
regular na
ehersisyo at
aktibong uri ng
pamumuhay
b) Magbigay
ng ulat sa
health center
tungkol sa
kasalukuyang
estado ng mga
kaso ng
altapresyon sa
komunidad
Suporta
a) Makipagusap sa
barangay
police tungkol
sa paggamit n
kanilang mga
pasilidad at
kagamitan
(kagaya ng
sound system,
etc.) sa araw
na
paggagamitan
ng aerobics at
exercise
ng ehersisyo
kada sesyon sa
pagitan ng:
a. Jogging
(from each sitio
to Catmon
bridge)
-alternation
between jogging
and brisk
walking
b. Aerobics
-gamit ang
mga kanta mula
taong 80s -90s
na kilala ng mga
kasapi
3. Cool down
exercises
108
b) makipagusap sa pinuno
ng barangay
tungkol sa
paggamit ng
pasilidad
(kagaya ng
tuklong at
basketball
court) sa araw
ng
paggaganapan
ng aerobics at
ehersisyo
c) Makipagusap at
makipagugnayan as
parent leader
ng 4Ps para sa
pagtutuloy ng
programa
tungkol sa
pagkakroon ng
regular na
ehersisyo,
kahit wala na
ang mga
estudyanteng
nars mula sa
UP-Manila
109
Program Title: Tamang BP Monitoring, Ipaglaban Natin

Program Goal: Mapataas ang bilang ng mga taong nagmomonitor ng kanilang presyon
Program Objectives:
Maiwasan ang di kanais-nais na sobrang pagtaas o pagbaba ng presyon ng dugo ng mga tao
SUBSTRATEGY
STRATEGY
TASKS PER
INPUT/
OUTPUT
OBJECTIVES
OBJECTIVES
ACTIVITIES
ACTIVITY
RESOURCES
NEEDED
1. Mapataas
1.
Developme
A.
-BP
Pagkatapos
ang kaalaman
Paghikayat sa
ntal
Pagtuturo sa
monitoring
ng
ng mga
mga BHW na
a. Magmga BHW
sheet
implementasyo
barangay
gumamit ng
organisa ng
tungkol sa
n ng programa,
health worker
monitoring
isang araw
monitoring
-patient
inaasahang:
ukol sa
sheet
kung saan
sheet
monitoring
tamang pagipakikilala sa
sheet
1.
uuri ng BP sa
2. Pataasin
mga BHW kung
B.
mamomonitor
ibat-ibang
ang kaalaman
paano gamitin
Pagtuturo sa
-health
ng bawat BHW
antas ng
ng BHW ukol
ang
mga
center ng
ang pagbabago
110
altapresyon
sa altapresyon
2. Mapadali
ang
pagbibigay ng
health
education ng
mga BHW sa
mga taong
may
altapresyon
3. Maglaan
ng oportunidad
para sa mga
BHW na
magsanay
tungkol sa
pagmomonitor
ng presyon ng
dugo ng
kanilang mga
nasasakupan
3. Mapataas
ang
kamalayan ng
mga may
altapresyon
ukol sa lagay
ng presyon ng
kanilang dugo
4. Mapataas
ang interes ng
mga taong
may
altapresyon na
imonitor ang
presyon ng
kanilang dugo
standardized
BP monitoring
sheet
mamamayan
tungkol sa
altapresyon
b.
Magsagawa ng
isang workshop
para sa mga
BHW para sa
pag-uuri ayon
sa antas ng
altapresyon
C. Aktwal
na paggamit
ng mga BHW
ng monitoring
sheet
Serbisyo
a.
Pamimigay ng
standardized
BP monitoring
sheet sa bawat
barangay
health worker
b.pamimiga
y ng
standardized
BP recording
sheet sa mga
taong may
altapresyon
Barangay
Catmon
ng BP ng bawat
nasasakupan:
-BP
apparatus at
stethoscope ng
bawat BHW
-magagamit
ng bawat BHW
ang monitoring
sheet
-magkaroon
at maitago ng
bawat pasyente
ang kanikaniyang
patient
monitoring
sheet
2. malaman
ng bawat BHW
ang
karampatang
inisyal na
aksyon sa
biglaang
pagbabago ng
presyon ng
bawat
nasasakupang
may
altapresyon
c.
pakikipag-usap
sa mga
111
mamamayan
na itago at
gamitin ang BP
monitoring
sheet na
ibinigay sa
kanila
d.
Pagbibigay ng
ulat sa health
center ng
bilang ng mga
naipamigay na
BP monitoring
sheet
Suporta
a. Pagpapaapruba sa
midwife ng
barangay
Catmon ng
nagawang BP
monitoring
sheet
b. Pagpapaapruba kay Dr.
Alidio ng
nagawang BP
Monitoring
sheet
112
Programa: IMCI
Program Goal: Mapataas ang kakayahan ng mga BHW na maipatupad ang IMCIsa mga
pasyenteng kumokonsulta sa health center
Program Objectives:
Mabigyan ng karapat-dapat na aksyon ang mga batang may sakit na kokonsulta sa
health center
Maiwasan ang paglala ng sintomas na ipinapakita ng mga bata
SUBSTRATEGY
STRATEGY
TASKS PER
INPUT/
OUTPUT
OBJECTIVES
OBJECTIVES
ACTIVITIES
ACTIVITY
RESOURCES
NEEDED
1. Mapataas
1. Magturo
Developme
A. Maikling
-laptop
Matapos ang
ang bilang ng
sa mga BHW
ntal
seminar para
programang
mga BHW na
ukol sa
- Maglaan
sa barangay
-day care
ito, inaasahang:
may
paggamit ng
ng isang araw
health
center
a)
kakayahan na
IMCI
kung saan
workers
classroom
magpakita ng
mai-apply ang
magsasagawa
Diskusyon
mas mataas na
kanilang
2.
ng exam para
tungkol sa:
-IMCI forms
kaalaman ang
nalalaman sa
Dagdagan ang
sa mga
-normal na
mga BHW
IMCI
kakayahan ng
barangay
vital signs ng
-laptop
tungkol sa IMCI
mga BHW na
health workers
mga bata
2.
mag-assess ng
tungkol sa
-resource
-makakuha
Mapababa ang
sintomas ng
kaalaman at
-sintomas na video of IMCI
ng pasadong
bilang ng mga
mga bata
kakayahan nila
nangangailanga
marka sa
batang
tungkol sa IMCI n ng madaliang
ginanap na
makakaranas
pagrefer sa
questionnaires
pagsusulit
113
ng paglala ng
kanilang mga
sintomas
Serbisyo
- Pumili ng
mga batang
makikibahagi
sa pagsusulit
ng mga BHW
ukol sa IMCI na
may consent
ng magulang
-Pagbibigay
ng ulat sa
health center
ng mga
nagging bilang
ng mga BHW
na nakibahagi
sa programa
Suporta
-Makipagusap sa
midwife
tungkol sa
isasagawang
mga programa
makipagtulung
an sa mga
intern mula sa
Kolehiyo Ng
health center
-sintomas na
maaring gawan
ng
pangunahing
lunas
-tamang
pagsasagot sa
form ng IMCI
b)
magpakita ng
sapat
nakakayahan
ang mga BHW
na magamit
ang IMCI sa
pang-arawaraw nilang
gawain.
B.
Eksaminasyon
para sa mga
piling BHW
May 3
stasyon o
booths
Unang
stasyon:
pakikipagpanay
am sa mga
magulang
tungkol sa
sintomas ng
mga bata
Ikalawang
stasyon:
-tamang
pagpuno o
114
Medisina Ng UP
tungkol sa
gaganapin na
OSCE
pagsagot sa
IMCI forms
Ikatlong
stasyon
-pagsagot ng
mga
katanungan
tungkol sa IMCI
-pag-susuri
ng sintomas ng
bawat bata na
ipinakikita ng
ipapapanood na
bidyo
Program: Pagbuo ng Clean-up Committee

Program Goal: Maiwasan ang pagkakaroon ng sakuna sa komunidad na dulot ng hindi
tamang pagtatapon ng basura
Program Objective: Magkaroon ng kamalayan ang mga mamayan tungkol sa epekto ng
pagtatapon ng basura sa hindi tamang mga lugar
SUBSTRATEGY
STRATEGY
TASKS PER
INPUT/
OUTPUT
OBJECTIVE
OBJECTIVES
ACTIVITIES
ACTIVITY
RESOURCES
Mapataas
Pataasin
Developmen
Pagpupulo
- Barangay
-Plano ng
ang bilang ng
ang bilang ng
tal
ng kasama
hall
pagkakaroon
mga taong
mga taong
Magsagawa
ang mga
ng regular na
nagsasagawa
nagsasagawa
ng isang
barangay
coastal cleanng tamang
ng tamang
seminar tungkol Police
up
pamamaraan
pamamaraan
sa pagtatapon
-Pagpili ng
ng pagtatapon
ng pagtatapon ng basura
mga araw kung
a) may
ng basura sa
ng basura
saan
naitalagang
115
hindi tamang
lugar
Pataasin
ang kaalaman
ng mga tao
tungkol sa
mabuting
epekto ng
tamang
pagtatapon ng
basura
Serbisyo
Magbigay ng
ulat sa
barangay
tungkol sa mga
posibleng lugar
na maaring
paglipatan ng
mga nahakot na
basura sa
dalampasigan
Suporta
Makipagugnayan sa
barangay police
tungkol sa
pagpaplano ng
regular na
coastal cleanup sa barangay
magsasagawa
ng coastal
clean-up
Pagkakasundo
ng pagtatalaga
ng mga
organisasyon
bilang pinuno
ng bawat
coastal cleanup
pinuno kada
iskeydyul ng
coastal cleanup
b)
mataas na
bilang ng mga
taong kalahok
sa nasabing
coastal cleanup
Makipagugnayan sa
local na
pamahalaan
tungkol sa
tamang
pagtatapon ng
basura
Makipagugnayan sa
116
mga pinuno ng
ibat-ibang
komite sa
barangay
117

Ar Final

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Ar Final

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

University of the Philippines Manila

The Health Sciences Center

Nikki Rose F. Aguilar at Marian Kimberly Claire B. Maniulit

Sa patnubay ni Prof. Cora Anonuevo

Unang-una sa lahat, nais ng grupo na magpasalamat sa Panginoon para

Sa mga mamamayan ng Barangay Catmon, na naging magiliw at

linggong pananatili sa inyong Barangay.

inyong pinatuloy at binigyan ninyo ng panahon.

Tunay ngang hindi namin makakalimutan angaming mga naging

karanasan sa mga barangay ng inyong munisipalidad.

gaming karanasan tungo a pagiging mga community health nurses.

pagpapahintulot na makita namin ang mga records ng health center.

programa. Taus-puso kaming

nagpapasalamat sa walang-sawang pagsuporta ninyo sa amin.

sa pagpapatakbo namin ng mga programa ng barangay.

pagsasagawa namin ng programa sa aming barangay.

at binabahagian niyo kami ng inyong pagkain. Kay Ate Donna, Jing-jing

at JL, na nagsilbing foster sisters namin, maraming salamat po.

at pagtuturo ninyo sa amin.

Maraming salamat po.

Ang isang pamayanan o komunidad, ay binubuo ng ibat-ibang indibidwal

kalusugan ang binibigyang solusyon, ang mga serbisyong pangkalusugan na

pangkalusugan upang mas pagtibayin at pagbutihin ang kalagayang

Palawakin ang sakop ng mga ipinapatupad na reporma at programa

pangkalusugan sa mga mamamayan

Payabungin ang kapasidad ng komunidad na tumayo sa sariling paa at

makapagpatakbo ng programang pangkalusugan

Ang Community Health Development Program o CHDP ay isang programa

pagkakataong ito, ang bayan ng San

Pangunahing layunin ng programa ay ang mapaunlad ang kalagayan ng

mga mamamayan. At ang ikatlo ay ang layunin nitong mapabuti ang

pansin ng programa, ibat iba ring kolehiyo at propesyonal ang

Sa layong mapabuti ang kalusugan ng mga mamamayan ng San Juan, isa

Upang matugunan ang mga problema sa kalusugan, gumawa ng

pagpapabuti ng kalusugan at iba pa. At ito rin ang magsisilbing hudyat o

Ito ay sumasaklaw sa kabuuang populasyon ng Barangay Catmon

ng San Juan, Batangas at nakatuon sa pagkalap at pagsuri sa populasyon na

A. Katangiang Pisikal, Heograpiya at Topograpiya

1. San Juan: Lokasyon at Mga Hangganan

Ang San Juan ay isa sa mga bayan sa Batangas na nabibilang sa

Lipahan, Mabalanoy, Nagsaulay, Maraykit, Muzon, Palahanan I, Palahanan II,

Pigura 1. Lokasyon at Mga

pinalilibutan ng siyudad ng Batangas

2. Catmon: Pinagmulan, Lokasyon at Mga Hangganan

Ayon sa kwento, sa isang nayon na noon ay wala pang pangalan, may

tawaging Catmon ang halaman na ito. Kumalat sa mga karatig na

ginagamit bilang residential area o lugar tirahan para

sa mga residente nito. Mayroon ding kagubatan at may maliit na parte na

Karaniwang 5 na miyembro lamang ang bumubuo sa isang pamilya sa

Figure 2. Population Pyramid ng Brgy. Catmon, San Juan,

Kung titingnan ang population pyramid mapapansin na malaking

Ayon sa ginawang pagsusuring pampayanan nina Cabading, Co &

C. Katangiang Sosyo-Ekonomiko At Kultural

Ang telebisyon at radio ang madalas na pinagkukunan ng impormasyon

mga mamamayan sa labas ng komunidad. Bukod sa teknolohiya, ang mga

mamamayan ng barangay. Dahil sa pagkakalapit ng mga kabahayan at

Ang karaniwang paraan na ginagamit upang makarating sa paroroonan

Ayon sa mga mamamayan ng Catmon at base na rin sa obserbasyon ng

Ang terminal ng tricycle o sakayan ay matatagpuan sa unang kanto ng

(Catmon Elementary School). Ang mababang paaralan, na matatagpuan

d. Kondisyon ng mga Kabahayan

Ang mga kabahayan sa barangay Catmon ay madalas yari sa ibat ibang

dalampasigan ay mas madalas na gawa sa pinaghalong pawid, kawayan at