ay isang maiksing komposisyon na kalimitang naglalaman ng
personal na kuru-kuro ng may-akda. ay may natatanging paksa na hight na maikli at pormal kaysa sa alinmang akda; pagtataglay ng paniniwala, pananaw at kaisipan ng sumulat. Ayon kay Dr. Samuel Johnson: ~> Ang sanaysay ay isang malayang igpaw ng pag-iisip. Ayon kay Alejandro Abadilla ~> Ang sanaysay ay ang pagsasalaysay ng isang sanay o nakasulat na karanasan ng isang sanay sa pagsasalaysay. Ayon kay Genovera E. Matute ~> Ang sanaysay ay ang pagtalakay sa isang paksa sa paraang tuluyan at sa malayang paraang naglalantad ng kaisipan, kuru-kuru, palagay at ng kasiyahan ng sumusulat upang umaliw, magbigay kaalaman o magturo.
Uri ng Sanaysay Pormal
Ang sanaysay na palana na tinatawag din na impersonal ay naghahatid ng mahahalagang
kaisipan o kaalaman sa ng makaagham at lohikal na pagsasaayos ng mga materyales tungo sa ikalilinaw ng pinakapiling paksang tinatalakay. Tinuturing din itong maanyo sapagkat pinag-aaralan ng maingat ang piniling pananalita kaya mabigat basahin. Pampanitikan din ito kasi makahulugan, matalinhaga, at matayutay. Mapitagan ang tono dahil bukod sa ikatlong panauhan ang pananaw ay obhektibo o di kumikiling sa damdamin ng may-akda. Ang tono nito ay seryoso, pang-intelektuwal, at walang halong pagbibiro. Isang uri ng pormal na sanaysay ay ang editoryal ng isang pahayagan. Isa itong sanaysay na may opinyon tungkol sa mga maiinit na mga balita. Bagama't may opinyon, ito ay hindi ginagamitan ng unang panauhan sa paglalahad.