Universiteti i Tirans

Fakulteti i Shkencave Sociale

Departamenti i Pedagogjis Dhe Psikologjis

Lnda:Psikologji Edukimi

far duhet t bjn shkollat q t nxisin vetvlersimin te

nxnsit?

Punoi: Ilda Goxhaj

Vetvlersimi sht nj ls madhor suksesi n jet. Zhvillimi i nj vet-koncepti pozitiv dhe

nj vetvlersimi t shndetshm sht jashtzakonisht i rndsishm pr lumturin dhe suksesin
e fmijve dhe adoleshentve.
Nj fmij ose adoleshent me vetvlersim t lart sht i aft :

T veproj i pavarur
T marr prgjegjsi
T krenohet me arritjet e tij
T ndrmarr detyra dhe sfida t reja
T prballoj emocionet pozitive dhe negative
T ofroj ndihm pr t tjert.

Nga ana tjetr nj fmij me vetvlersim t ult:

Shmang q t provoj gjra t reja

Ndihet i padshiruar
Fajson t tjert pr t metat e tij
V n dyshim talentet ose aftsit e tij
Influencohet lehtsisht.

N mnyr q t prmirsojn vetvlersimin te fmijt, msuesit duhet t jet n kujdesshm

n mnyrn si e japin feedback-un. Dweck (1999) argumenton se dhnia e feedback-ut pr nj
qllim t veant (t msuarin, performancn) do t jet m efektive pr vetvlersimin e
fmijs krahasuar me lavdrimin e orientuar nga personi. Kjo do t thot se duhen shmangur
prdorimi i shprehjeve t tilla si: Jam krenar pr ty wow ke punuar shum. N vend t ksaj
fokusojeni lavdrimin te detyra ose procesi. Lavdroni perpjekjen ose strategjin specifike t
nxnsit. Pr shembull: Vura re se prdore kubat pr ta zgjidhur at problem, kjo sht nj
strategji shum e mir. Vura re se nuk br gabime ne llogaritje kt her. Kur prdoret ky
lloj feedback-u ju i drejtoheni edhe vetvlersimit t nxnsit edhe nivelit t tij t motivimit pr
arritje akademike. Vetvlersimi sht i rndsishm brenda dhe jasht klase. Msuesit dhe
prindrit mund t nxisin vetvlersimin duke ndjekur strategjit e mposhtme:
Theksoni gjithmon gjrat pozitive. Ata q vuajn nga vetvlersimi i ult tentojn t fokusohen
te gjrat negative. Mund t dgjoni deklarata t tilla: kurr skam qen i mir n kt gj nuk
arrij dot t mbaj shokt. Kjo na tregon se ai person ka nevoj q ta plqej m shum veten e
tij.

Jepini fmijve mundsin tju tregojn 10 gjra q plqejn te vetja e tyre. Nxitini ata t
kuptojn gjrat q mund ti bjn mir, gjrat pr t cilat ndjehen mir. Do t surprizoheni se sa
fmij me vtvlersim t ult kan vshtirsi me kt detyr. (Ky mund t jet nj aktivitet
shum i mir pr fillim viti).
Shmangni kritikat. Ata me vetvlersim t ult vuajn m shum kur kritikohen. Bhuni t
ndjeshm pr kt.
Pritshmrit duhet t jen realiste. Kjo shkon s bashku me rritjen e suksesit te fmijt.
Udhzimet e diferencuara jan elsi dhe duhet shum koh q msuesit t njohin t gjith
nxnsit dhe t sigurohen llojet e detyrave dhe pritshmrive q prshtaten me nivelet e aftsive
dhe forcave t nxnsve.
Shikoni t msuarin nga gabimet. Kthehuni te gabimet e fmijve dhe fokusohuni se far mund
t msohet nga ato gabime. Kjo e ndihmon fmijn t fokusohet te pozitivja, jo te negativja.
Kujtojini nxnsve se t gjith bjn gabime, por sht mnyra se si prballemi me to q bn
ndryshimin. Duhet ti shohim ato si mundsi pr t msuar.
Vtvlersimi sht nj komponent i rndsishm n pothuajse do gj q bn fmija. Jo vetm
q do ta ndihmoj nxnsin me performancn akademike por do t jet edhe mbshtetje n
aftsit sociale dhe do e beje me t leht pr fmijn pr t zn dhe mbajtur shokt.
Vetvlersimi duhet gjat gjith jets dhe msuesit duhet ta kuptojn rolin e rndsishm q
luajn n theksimin ose dmtimin e vetvlersimit t nxnsve
REFERENCA:
Dweck, C. S. (1999) Self Theories: Their Role in Motivation, Personality, and Development.
Hove: Psychology Press, Taylor and Francis Group. Marr nga http://specialed.about.com
https://childdevelopmentinfo.com/child-psychology/self-esteem/#.WCdFj-MrJdi