Topoizomeraza

DNK topoizomeraze (tip I: EC 5.99.1.2, tip II: EC cesu umetanja virusne DNK u hromozome, i u drugim
5.99.1.3) su enzimi koji odmotavaju i zamotavaju DNK, oblicima rekombinacije.
da bi DNK molekuli mogli da kontroliu sintezu pro-
teina. Topoizomeraze takoe olakavaju DNK rep-
likaciju. Neophodnost postojanja ovih enzima se zasniva
na dvostruko heliksnom obliku molekula.[1] Struktura
3 Kliniki znaaj
dezoksiribonukleinske kiseline je dvostruki heliks, u
kome su etiri baze: adenin, timin, guanin, i citozin up- Veliki broj lekova operie putem ometanja topoizomer-
arene i pozicionirane u centru heliksa. Mada ova struk- aza. irok spektar orohinolonskih antibiotika deluje
tura prua stabilan nain uvanja genetikog koda, dva putem ometanjem funkcije bakterijske topoizomeraze
DNA lanca su isprepletena, i potrebno je se dva lance tipa II.
razmotaju kako bi se pristupilo uskladitenoj informaciji.Neki antineoplastini lekovi ometaju topoizomeraze u
Topoizomeraze doprinose prevazilaenju ovih problema elijama raka:
putem vezivanja za jedno-lanani ili dvo-lanani molekul,
i presecanja njegove fosfatne osnove. To omoguava tip 1 inhibiraju irinotekan i topotekan.
DNK molekulu da se odvrti, nakon ega ovi enzimi spoje
krajeve lanaca. Poto se sveukupna hemijska kompozi- tip 2 inhibiraju etoposid (VP-16), teniposid i HU-
cija i povezanost ne menjaju, poetni i krajnji molekuli 331, kinolon sintetisan iz kanabidiola.
su izomeri, iako se razlikuju samo u njihovoj globalnoj
topologiji. Topoizomeraze su izomeraze koje menjaju
topologiju DNK molekula.[2] Topoizomeraza I je antigen koji prepoznaju Anti Scl-70
antitela u sklerodermi.
Ti mali molekuli (inhibitori) deluju kao ekasni an-
1 Otkrie tibakterijski i antineoplastini agensi sputavaja prirodne
sposobnost topoizomeraze do formira prekide u hromo-
Potreba za postojanjem ovih enzima je bila prepoz- zomskoj DNK, to ultimativno dovodi apoptoze.
nata dugo pre njihovog otkria. Kad su Vatson i Krik
utvrdili dvostruko heliksnu priroda DNK molekula, oni
su napomenuli da mora postojati mehanizam kojim se 4 Topoloki problemi
reava pitanje uplitanja lanaca. Enzim, koji je origi-
nalno bio nazvan giraza, je prvi otkrio harvardski pro-
fesor tajvanskog porekla James C. Wang.[3] Postoje tri glavna tipa topologije: supernamotavanje,
uvoravanje i vezivanje u lanac. Izvan esencijalnih
procesa replikacije ili transkripcije, DNK mora biti
odravana u kompaktnom obliku, i ova tri topoloka
2 Funkcija stanja pomau u tome. U toku transkripcije ili replikacije
DNK mora biti slobodna. Dodatno, tokom replikacije,
Konguracija dvostrukog heliksa u kojoj DNK lanci novoformirani i originalni DNK dupleksi se isprepleu i
prirodno poivaju nije lako razdvojiva. Lanci moraju moraju biti kompletno razdvojeni da bi se odrao genom-
da se razdvoje proteinima helikazama da bi drugi en- ski integritet elija.
zimi mogli da transkribuju DNK sekvencu koja kodira
proteine, ili da bi dolo do replikacije hromozoma.
Kod takozvane cirkularne DNK dvostruki heliks je spo-
jen u krug, dva lanca su topoloki vezana, ili vezana 5 Klase
u vor. Inae, identine DNK petlje koje imaju ra-
zliiti broj zavoja su topoizomeri. Topoizomeraze katal- Topoizomeraze mogu reiti ove topoloke probleme. One
izuju i upravljaju raspletanjem DNK vorova putem se dele u dva tipa po osnovi broja preseenih lanaca
stvaranja privremenih prekida lanaca koristei konzervi- u jednom krugu delovanja:[4] Obe klase enzima koriste
rani tirozin kao katalitiki ostatak (aminokiselinu).[2] konzervirani tirozin, meutim ovi enzimi su strukturno i
Mogue je da topoizomeraze takoe imaju ulogu u pro- mehanistiki razliiti.

1
2 8
Tip I topoizomeraza preseca jedan lanac DNK
dvostrukog heliksa, dolazi do relaksacije, i nakon
toga preseeni lanac se povee. Tip I topoizomeraze
se dalje dele u dve podklase: tip IA topoizomeraze,
koje dele mnoge strukturne i mehanistike osobine
sa tip II topoizomerazama, i tip IB topoizomer-
aze, koje koriste kontrolisani rotacioni mehanizam.
Primeri tip IA topoizomeraze su topo I i topo
III. Istorijski, tip IB topoizomeraze su nazivane
eukariotske topo I, mada su -[IB topoizomeraze
prisutne u svim ivotnim domenima. Tip IA
topoizomeraze formiraju kovalentni intermedijar sa
5' DNK krajom, dok IB topoizomeraze formiraju
kovalentni intermedijar sa 3' DNA krajom. Ne-
davno je tip IC topoizomeraza bila identikivana.
One se naziva topo V. Dok je ona strukturno jedin-
stvena u odnosu na tip IA i IB topoizomeraze, ona
ima slian mehanizam sa tip IB topoizomerazom.
Tip II topoizomeraza preseca oba lanca DNK
dvostrukog heliksa. Takoe postoje dve podklase:
tip IIA i tip IIB topoizomeraze, koje imaju sline
strukture i mehanizam. Primeri tip IIA topoizomer-
aze su eukariotiski topo II, E. coli giraza, i E. coli topo
IV. Primer tipa IIB topoizomeraze je topo VI.
Oba tipa (I i II) topoizomeraze menjaju DNK koecijent
vezivanja[5] . Tip IA topoizomeraze menjaju koecijent
vezivanja za jedan, tip IB i tip IC topoizomeraze menjaju
taj parametar za bilo koji ceo broj, dok tip IIA i tip IIB
topoizomeraze menjaju koecijent vezivanja za dva.
6 Vidi jo
DNK topologija
TOP1
Tip II topoizomeraza
7 Reference
[1] Wang, James C. (2009). Untangling the Double Helix.
DNA Entanglement and the Action of the DNA Topoiso-
merases. Cold Spring Harbor, NY: Cold Spring Harbor
Laboratory Press. ISBN 978-0-87969-879-9.
[2] Champoux JJ (2001). DNA topoisomerases: struc-
ture, function, and mechanism. Annu. Rev. Biochem.
70: 369413. doi:10.1146/annurev.biochem.70.1.369.
PMID 11395412.
[3] National Academy of Sciences: NAS Award in
Molecular Biology. National Academy of Science.
http://www.nasonline.org/site/PageServer?pagename=
AWARDS_molbio. pristupljeno 7. 1. 2009..
LITERATURA
[4] Wang JC (April 1991). DNA topoisomerases: why so
many?". J. Biol. Chem. 266 (11): 665962. PMID
1849888.
[5] A.V. Chernavskii (2001). Linking coecient. u:
Hazewinkel, Michiel. Encyclopaedia of Mathematics.
Springer. ISBN 978-1-55608-010-4.
8 Literatura
Nicholas C. Price, Lewis Stevens (1999).
Fundamentals of Enzymology: The Cell and Molec-
ular Biology of Catalytic Proteins (Third izd.). USA:
Oxford University Press. ISBN 019850229X. http:
//books.google.com/books/about/Fundamentals_
of_enzymology.html?id=8uvwAAAAMAAJ.
Eric J. Toone (2006). Advances in Enzymology
and Related Areas of Molecular Biology, Protein
Evolution (Volume 75 izd.). Wiley-Interscience.
ISBN 0471205036. http://books.google.com/
books/about/Advances_in_Enzymology_and_
Related_Areas.html?id=Pmh8yToeuloC.
Branden C, Tooze J.. Introduction to Protein Struc-
ture. New York, NY: Garland Publishing. ISBN:
0-8153-2305-0. http://www.garlandscience.com/
textbooks/0815323042.asp?type=reviews.
Irwin H. Segel. Enzyme Kinetics: Behav-
ior and Analysis of Rapid Equilibrium and
Steady-State Enzyme Systems (Book 44 izd.).
Wiley Classics Library. ISBN 0471303097.
http://books.google.com/books/about/Enzyme_
Kinetics.html?id=T60oAAAAYAAJ.
Robert A. Copeland (2013). Evaluation of Enzyme
Inhibitors in Drug Discovery: A Guide for Medicinal
Chemists and Pharmacologists (2nd izd.). Wiley-
Interscience. ISBN 111848813X. http://books.
google.com/books/about/Evaluation_of_Enzyme_
Inhibitors_in_Drug.html?id=l2rMy8QNUk0C.
Gerhard Michal, Dietmar Schomburg (2012).
Biochemical Pathways: An Atlas of Bio-
chemistry and Molecular Biology (2nd
izd.). Wiley. ISBN 0470146842. http:
//books.google.com/books/about/Biochemical_
pathways.html?id=081qAAAAMAAJ.
A.V. Chernavskii (2001). Linking coecient. u:
Hazewinkel, Michiel. Encyclopaedia of Mathemat-
ics. Springer. ISBN 978-1-55608-010-4.
Wang, James C. (2009). Untangling the Double
Helix. DNA Entanglement and the Action of the
DNA Topoisomerases. Cold Spring Harbor, NY:
Cold Spring Harbor Laboratory Press. ISBN 978-
0-87969-879-9.
 3

9 Spoljanje veze
MeSH DNA+Topoisomerases

<!-{Autoantigens}->
4 10 TEXT AND IMAGE SOURCES, CONTRIBUTORS, AND LICENSES

10 Text and image sources, contributors, and licenses

10.1 Text
Topoizomeraza Izvor: https://sh.wikipedia.org/wiki/Topoizomeraza?oldid=2383016 Saradnici: BokimBot i Dcirovicbot

10.2 Images

10.3 Content license

Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0