Drama e absurdit dhe koncepti yn

Pr t studiuar m nga afr dramn e absurdit dhe konceptin ton mbi t, sht e
nevojshme t dim prkufizimin e fjalorit t gjuhs s sotme shqipe mbi fjaln ABSURD.

ABSURD
Q sht n kundrshtim me arsyen e shndosh e me logjikn, q sht pa kuptim, jasht
mendjes. Mendim (gjykim) absurd. Pikpamje (ide) absurde. sht krejt absurde.

N vitet 50-ta nj grup autorsh , ndr t cilt shquheshin Beket dhe Eugjenio Jonesko, u bn
zbatuesit e nj estetike t re n dramaturgji, q u njoh me emrin Teatri i Absurdit . Duke e
konsideruar veten si avangardist n artin dramatik, kta autor hedhin posht traditn teatrore me
tr prbrsit e saj themelor dhe krijojn nj tip drame q eksperimenton mundsin shprehse
dhe teknika t panjohura m par n teatr. Eksperimentet, q patn sukses n vitet e 50-ta,
prekin strukturn e madje thelbin e drams. Ja cila sht teknika e drams s absurdit, sipas
Joneskos: Ska intrig, ska arkitetonik, ska enigma q zgjidhen: n dram sht vetm e
pazgjidhshmja. Ska personazhe: personazhet jan t paidentifikueshme, ato bhen n do ast t
kundrt me vetveten, zn vendet e t tjerve e anasjelltas. Drama sht vazhdim pa vazhdim,
zinxhir rastsish pa lidhje shkakore. Nisur nga ky mohim radikal q i bhet tradits, krijimtaria e
ktyre autorve shpesh u emrua me terma antidram dhe antiteatr.

Asnj nga autort e njohur si prfaqsues t Teatrit t Absurdit nuk i qndron besnik absurdit
deri n fund, me prjashtim t Breketit. Autort e tjer, duke par se logjika e rrept e absurdit i
onte tepr larg, nuk e patn pr gj q, n nj moment a n nj tjetr t krijimtaris s tyre, ta
rishikonin pozicionin e vet t ngurt e t mos tregoheshin demoralizues deri n fund. Vetm
Beketi nuk u tund nga e idet e tija duke mbetur prfaqsuesi m i paepur e m autentik i
absurdit n teatr. Nga kjo arsye, kritikt e studiuesit kane pasur gjithmon frik ta marrin
seriozisht Beketin: ata prpiqen t'i rrshqasin, pr t mos e uar deri n fund analizn e absurdit
t tij. E vn theksin te ironia e humori i zi beketian, tek aspekti i jashtm i personazheve, te
veorit gjuhsore e skenike t teatrit, tek efektet dramatike. Por vepra e Beketit prcjell fund e
krye nj drithrim tragjike, nj klithm rrqethse brenda nj universi krejtsisht t mbyllur.

Punoi: Enrik Serani

Referencat:

1. https://sites.google.com/site/gjuheshqipedheletersi/home/klasa-12/leteersia-
boteerore/beket
2. http://www.fjalori.shkenca.org/
3. http://gazeta-shqip.com/lajme/2014/03/05/kur-absurdi-erdhi-ne-teatrin-shqip/