Isai A.S Do Te Kthehet PDF

N emr t All-llahut, t Gjithmshirshmit, Mshiruesit!
ISAI DO T KTHEHET
Harun Yahya
Botuar nga: e pabotuar
T gjitha t drejtat e ktij libri i takojn autorit
Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 2

HYRJE ............................................................................................................................................................................................................................. 5
FEJA E PRANUESHME TE ALLAHU SHT ISLAMI .............................................................................................................................................................. 6
NJERZIT N HALL LUTEN PR SHPTIMTAR....................................................................................................................................................................10
T JETUARIT E ISLAMIT N PAJTIM ME KURANIN...........................................................................................................................................................14
SHPTIMTARI I PRITUR....................................................................................................................................................................................................16
ISAI (AS), BIRI I MERJEMES (AS), N KURAN.................................................................................................................................................................17
LINDJA E MERJEMES DHE MNYRA SI U RRIT AJO ..........................................................................................................................................................18
ISAI (AS) LINDI PA BABA ................................................................................................................................................................................................21
ISAI (AS) SHT FJAL E ALLAHUT................................................................................................................................................................................. 23
LINDJA E ISAIT (AS).......................................................................................................................................................................................................24
ISAI (AS) FOLI GJERSA ENDE ISHTE N DJEP..................................................................................................................................................................25
MREKULLIT E ISAIT (AS)............................................................................................................................................................................................... 27
ISAI (AS) PRCJELL POROSIN DHE DISA PREJ VSHTIRSIVE ME T CILAT U BALLAFAQUA .........................................................................................28
IFUTT POHOJN T KEN MBYTUR ISAIN (AS).............................................................................................................................................................31
SI RRFEHEN VDEKJET E PROFETVE N KURAN?......................................................................................................................................................... 32
1. TAWAFFA: SHKAKTOJ VDEKJEN, ................................................................................................................................................................................. 33
MARR N GJUM APO KTHEJ ......................................................................................................................................................................................... 33
2.QATALA: MBYS/VRAS.................................................................................................................................................................................................. 35
3) HALAKA: MBAROJ/VDES............................................................................................................................................................................................ 37
4) MAWT: VDEKJA ......................................................................................................................................................................................................... 37

5) KHALID: I PAVDEKSHM............................................................................................................................................................................................ 39
6) SALABA: KRYQZOJ/VAR .......................................................................................................................................................................................... 39
KTHIMI I ISAIT (AS) N TOK.........................................................................................................................................................................................40
SHOKT E SHPELLS U ZGJUAN PAS SHUM VITEVE.......................................................................................................................................................56
ISAI (AS) N PRMBLEDHJEN RISALE-I NUR...................................................................................................................................................................58
SI MUND TA NJOHIM ISAIN (AS)? ..................................................................................................................................................................................60
KUSH DO T JET N GJENDJE TA NJOH ISAIN (AS)? ....................................................................................................................................................60
CILAT VEORI T ISAIT (AS) E BJN AT T NJOHSHM? .............................................................................................................................................62
1. AI NDRYSHON PREJ NJERZVE T TJER PR SHKAK T VLERAVE T JASHTZAKONSHME MORALE T TIJ ................................................................. 63
2. AI DO T NJIHET NGA SHPREHJA E FYTYRS S TIJ Q VREHET VETM TEK PROFETT........................................................................................... 65
3. AI KA MENURI T JASHTZAKONSHME DHE T FOLUR BINDS................................................................................................................................ 66
4. AI DO T JET SHUM I BESUESHM......................................................................................................................................................................... 67
5. AI DO T JET NN MBROJTJEN E ALLAHUT..............................................................................................................................................................69
6. AI NUK DO T KRKOJ NDONJ SHPRBLIM PR SHRBIMET E TIJ .........................................................................................................................70
7. AI DO T JET I NDIJSHM DHE PRPLOT MSHIR NDAJ BESIMTARVE....................................................................................................................71
PARAQITJA E MESIHVE T RREJSHM PARALAJMRON ARDHJEN E ISAIT (AS).............................................................................................................. 72
AI NUK DO T KET T AFRM, FAMILJE APO T NJOHSHM N TOK ......................................................................................................................... 73

HYRJE
Jezusi (Isai) (as paqja qoft mbi t), sikurse edhe gjith profett tjer, sht rob i zgjedhur i
Allahut, t cilin Allahu e caktoi pr ti thirrur njerzit n rrugn e vrtet. Mirpo, ekzistojn disa
veti t Isait (as) q e veojn at prej profetve t tjer, duke qen ngritja (lartsimi) e tij tek
Allahu dhe ardhja e srishme e tij n tok ajo m e rndsishmja prej tyre.
Prkundr asaj q shumica e njerzve besojn, Isai (as) nuk u gozhdua n kryq (nuk u kryqzua)
dhe nuk u mbyt dhe as q vdiq pr ndonj arsye tjetr. Kurani na tregon se ata nuk e mbytn dhe
as nuk e gozhduan at n kryq dhe se Allahu e ngriti at pran Tij. N asnjrn prej vargjeve nuk
ekziston ndonj e dhn reale pr mbytjen e tij ose q ai ishte mbytur, prve vargut (ayah) q
mohon t ket ndodhur kjo. Ve ksaj, Kurani na njofton me disa ngjarje nga jeta e Isait (as) t
cilat ende nuk kan ndodhur. Pra, ardhja e tij e dyt n tok sht nj parakusht q kto ngjarje t
ndodhin. Nuk ka dyshim se shpalljet Kuranore me siguri do t ndodhin.
Megjithat, prkundr ksaj, shum njerz supozojn se Isai (as) ka vdekur me mija vite m par
dhe se prandaj nuk ka gjasa q ai do t kthehet. Ky sht nj mendim i gabuar q rrjedh nga
mosdija pr Kuranin dhe Sunnetin. Nj shqyrtim i kujdesshm i Kuranit do tna mundsoj nj
kuptim t sakt t vargjeve pr Isain (as).

Profeti jon (saas paqja dhe mshira e Allahut qofshin mbi t) gjithashtu na ka thn se Isai (as)
do t kthehet n tok dhe rrfeu se n at koh, e cila quhet fundi i kohs, mund t ket nj
periudh n t ciln n tok do t arrihet nj paqe, drejtsi dhe mirqenie e pashembullt.
Fundi i kohrave i referohet periudhs kohore t afrt me fundin e bots. Sipas Islamit, n kt
koh do t ndodhin sprovat e tmerrshme t Dexhallit (Anti-Krishtit), shum trmete dhe shfaqja
e Jexhuxhve dhe Maxhuxhve, pas t cilave msimet Kuranore do t mbizotrojn dhe njerzit
prgjithsisht do t mbshteten n vlerat q ai prezenton.
Dshmia se Isai (as) nuk vdiq, se ai u ngrit n pranin e Allahut dhe se do t kthehet prap do t
hulumtohet n kt libr n dritn e vargjeve Kuranore. Mirpo, para se tia fillojm, do t jet e
dobishme tia prkujtojm vetes disa t dhna themelore q jan t lidhura drejtprdrejt me kt
tem.
FEJA E PRANUESHME TE ALLAHU SHT ISLAMI

Gjat historis, Allahu ka drguar t drguarit e Tij te shum popuj. T drguarit e Allahut thirrn
njerzimin n rrugn e vrtet dhe iu komunikuan atyre msimet e Tij. Megjithat sot, ekziston
nj besim i prhapur gjithandej se ajo q i ishte shpallur njerzimit prmes t drguarve t
ndryshm ishin fe t ndryshme. Ky sht nj mendim i gabuar. Fet q Allahu iu shpalli popujve
t veant n periudha t ndryshme ishin t njjta. Pr shembull, Isai (as) shfuqizoi disa prej
ndalesave t bartura nga feja paraprirse. Mirpo, n parim nuk ekzistojn dallime t mdha n

mes t feve t shpallura nga Allahu. Ajo q iu sht shpallur profetve t mparshm, Musait
(Mojsiut) (as), Isait (as) dhe Profetit t fundit, paqja dhe mshira e Allahut qofshin mbi t, n
thelb jan t njjta: Vargjet q flasin pr kt jan dhn n vazhdim:
Thuaj: Ne i kemi besuar All-llahut, edhe asaj q na u zbrit neve, edhe asaj q i sht zbritur
Ibrahimit (Abrahamit), Ismailit (Ishmael), dhe Isakut, dhe Jakubit (Jakobit) dhe pasardhsve.
Edhe asaj q i sht dhn Musait dhe Isait, edhe asaj q i sht zbritur t gjith t Drguarve nga
Zoti i tyre. Ne nuk bjm kurrfar dallimi n mes tyre dhe ne vetm Atij i jemi dorzuar. E kush
krkon fe tjetr prve fes islame, atij kurrsesi nuk do ti pranohet dhe ai n botn tjetr do t
jet prej t humburve. (Sura Ali Imran: 84-85)
Si rrfehet n vargjet e msiprme, rruga e drejt q iu shpall njeriut sht Islami. Ajo q ne
kuptojm nga Kurani sht se t gjith t drguarit thirrn popujt e tyre n nj rrug t vetme.
N nj varg tjetr Allahu urdhron: Sot prsosa pr ju fen tuaj, plotsova ndaj jush dhuntin
Time, zgjodha pr ju Islamin fe (din, besim). (Sura el-Maide: 3) Allahu drgoi t drguarit e Tij
pr t prcjellur kt fe, fen me t ciln Ai sht i knaqur, te popujt e tyre dhe kshtu t
paralajmroj njerzimin. Secili person, t cilit i sht prcjellur porosia e Allahut dhe i cili pra
thirret n kt fe sht prgjegjs q ti bashkangjitet asaj.
Mirpo, disa shoqri kan pranuar porosin gjersa t tjerat e kan mohuar at. N disa shoqri, n
ann tjetr, rruga e drejt u shtrembrua n besime t oroditura pas vdekjes s t drguarit t
tyre. Kjo rrfehet n Kuran si n vazhdim:

Feja e pranueshme tek Allahu sht Islami. E atyre q u sht dhn Libri, pasi msuan pr t
vrtetn, vetm nga zilia n mes vete u kundrshtuan. E kush mohon argumentet e Allahut, le ta
dij se Allahu shpejt do ti jap llogarin. (Sura Ali Imran: 19)
Njra prej shoqrive q devijoi pasi jetoi n rrugn e drejt pr nj koh ishin Bijt e Izraelit. Si
na bn me dije Kurani, Allahu iu drgoi shum t drguar Bijve t Izraelit dhe i informoi ata pr
rrugn e drejt. Prapseprap, ata do her ngrinin krye kundr nj profeti, ose pas vdekjes s nj
profeti, shndrronin rrugn e drejt n nj grumbull besimesh t oroditura. Ve ksaj, nga
Kurani ne dijm se madje kur Musai (as) ishte ende gjall, Bijt e Izraelit e adhuruan viin e art
gjat mungess s tij t shkurt (Shiko Suren Ta Ha: 83-94). Pas vdekjes s Musait (as), Allahu
drgoi shum t drguar t tjer tek t Bijt e Izraelit pr ti paralajmruar ata dhe i drguari i
fundit prej ktyre profetve ishte Isai (as).
Gjat jets s tij, Isai (as) e thirri popullin e tij q t jetoj sipas fes (besimit/dinit) t shpallur nga
Allahu dhe i prkujtoi ata q t jen robr t vrtet t Allahut. Ai i udhzoi ata n urdhrat e
Inxhilit shpallja q iu dhurua atij, pjes t shkputura t s cils mund t ken mbijetuar n disa
pjes t Ungjillit. Ai libr vrtetonte urdhrat e Tevratit shpallja e dhn Musait (as), nj pjes e
s cils mbetet n Tevrat dhe n Dhjatn e Vjetr q deri ather ishte shtrembruar
(korruptuar). Duke kritikuar msimet e gabuara t rabinve q ishin prgjegjs pr degjenerimin e
fes (dinit/besimit) s vrtet, Isai (as) shfuqizoi rregullat q u zbuluan nga vet rabint dhe
prmes t cilave ata nxjerrn prfitime personale. Ai thirri t Bijt e Izraelit n njsin e Allahut,
n t vrtetn dhe sjelljen e virtytshme (t moralshme). Vargjet lidhur me kt n Kuran jan
dhn n vazhdim:

Dhe (kam ardhur) q tju vrtetoj Tevratin q e keni para duarsh, tju lejoj disa q u ishin ndaluar
juve. Kam ardhur me argument nga Zoti juaj, pra keni frik Allahun dhe m dgjoni mua. (Sura
Ali Imran: 50)
Mirpo, pasiq Isai (as) u largua nga toka, disa prej pasuesve t tij t mvonshm filluan t
shtrembrojn shpalljen. Nn ndikimin e disa ideve pagane q erdhn prej Grekve, ata e krijuan
besimin n trini (i Ati, i Biri dhe Shpirti i Shenjt). N emr t Krishtrimit, ata iu bashkangjitn
nj feje krejtsisht tjetr. Sot, nj e katrta e popullats botrore e zbatojn (praktikojn) nj
Krishtrim q besohet botrisht t jet i bazuar n msimet e Isait (as). Mirpo, faktet dshmojn
t kundrtn. Shum vite pas zhdukjes (largimit) s Isait (as), popuj t panjohur shkruan librat t
cilat ne sot i njohim si Dhjata e Re dhe i shkruan ato n Greqisht ndonse gjuha e Isait (as) dhe e
dishepujve t tij ishte gjuha Aramike, nj gjuh e afrt me gjuhn Arabe. N kohrat q pasuan,
historiant i hartuan kto shkrime. Rrjedhimisht, Krishtrimi sot ka humbur shumka nga
msimet origjinale t Isait (as).
Pas Isait (as), Allahu drgoi nj t drguar tjetr nga nj fis tjetr n mnyr q prmes tij Ai t
mund tia shpallte fen burimore (origjinale) bots dhe Ai e pajisi at me nj libr fisnik. Ky i
drguar sht Profeti Muhammed (saas) dhe libri sht Kurani, e vetmja shpallje e pandryshuar.
Kurani i drejtohet t gjith njerzve n bot. T gjith njerzit e t gjitha moshave do t mbahen
prgjegjs pr kt libr, nse i jan eksponuar porosis s Islamit. Ata do t gjykohen sipas
Kuranit n Ditn e Gjykimit. N ditt tona posarisht, t gjitha kombet e bots jan bashkuar
n nj mnyr dhe gati se jan shndrruar n nj fis t vetm, duke iu falnderuar t arriturave
teknologjike. Nj akademik e quajti botn e sotme fshati global. Prandaj, ka pak njerz n bot

sot q jan t pavetdijshm pr ekzistencn e Kuranit dhe q prandaj jan t painformuar pr
Islamin. Prkundr ksaj, nj pjes e njerzve besojn n Kuran. Megjithat, nga mesi i atyre q
kan besim (iman) t till, shumica nuk jetojn sipas parimeve t shpallura n Kuran.
Ne presim q Isai (as) do t kthehet n tok dhe do ti thrret njerzit n rrugn e drejt. Allahu
na jap lajmin e mir pr kt n Kuran. Si do t bhet fjal n kapitujt n vazhdim t ktij libri
Isai (as) u ngrit n pranin e Allahut dhe ende nuk ka vdekur nj vdekje fizike. Pas nj kohe, ai do
t kthehet dhe do t bj q Islami t mbizotroj n bot. Ashtu si din m s miri, edhe bota e
Krishter edhe bota Muslimane jan duke u br gati pr t takuar kt vizitor t bekuar dhe pr
tmos i prsritur fyerjet q i jan br atij n histori.
NJERZIT N HALL LUTEN PR SHPTIMTAR

keni q nuk luftoni pr Zotin dhe pr (ti shptuar) t paaftit : nga burrat, nga grat e nga
fmijt, t cilt luten: Zoti yn, nxirrna nga ky fshat (Meka), banort e t cilit jan mizor. Jepna
nga ana Jote shptim e ndihm! (Sura en-Nisa:75)
Duke lexuar Kuranin ne ndeshemi me nj fakt t caktuar: para ardhjes s nj t drguari n nj
shoqri, shpesh korrupcioni shoqror dhe moral mbizotron atje. Me t ardhur t nj t drguari
tek nj shoqri, ata q e pasojn at arrijn nj jet t lumtur, t qet dhe t begatshme madje
edhe gjat lufts s tyre t ndershme pr knaqsin e Allahut. Megjithat, pas ksaj periudhe t
bekuar, njerzit q gzuan t mirat e ksaj periudhe devijuan nga vlerat e tyre shpirtrore, ngritn

krye dhe n fund gati sa nuk u kthyen n mosbesim. N disa raste, ata adhuruan zotra tjer
prve Allahut dhe kshtu i bn padrejtsi vetvetes dhe n njfar mnyre prgatitn fundin e
tyre me duart e tyre.
N Kuran (Sura Merjem), Allahu rrfen pr besnikrin, sinqeritetin dhe frikn q t drguarit
ndjen ndaj Allahut dhe pastaj na njofton pr mnyrn se si gjeneratat q erdhn pas tyre humbn
plotsisht besimin e tyre. Ata devijuan pr shkak t tekeve dhe dshirave t tyre dhe privuan
veten prej t gjitha vlerave t tyre. Vargjet pr kta njerz jan dhn n vazhdim:
Kta (t prmendur) ishin q Allahu i gradoi nga pejgambert pasardhs t Ademit, prej
pasardhsve t atyre q i patm bartur (n anije) bashk me Nuhun, prej pasardhsve t Ibrahimit
dhe t Jakubit (Israilt), dhe prej atyre q i udhzuam dhe i bm t zgjedhur. Kur u lexoheshin
atyre ajetet (shenjat) e t Gjithmshirshmit, binin n sexhde dhe qanin. E pas tyre (t mirve)
erdhn pasardhs t kqij, q e lan namazin e u dhan pas knaqsive (trupore), e m von do t
hidhen n do t keqe (ose n Gaja). (Merjem: 58-59)
Ata njerz q nuk prfilln prgjegjsit e tyre hyjnore vuajtn zemrimin e Allahut t shprehur
me fatkeqsi t ndryshme. Allahu trhoqi prkrahjen e Tij prej ktyre njerzve. Sipas vargut E
kush ia kthen shpinn udhzimit Tim, do t ket jet t vshtir (Sura Ta Ha: 124), ata vuajtn
prej shum t kqijave si skamja dhe problemet shoqrore dhe ekonomike q buronin nga
degjenerimi i tyre moral dhe paqndrueshmria politike.
Nn sistemet mbizotruese t mosbesimit (sistemet e kufrit), kta njerz q u treguan prbuzs
ndaj shpalljes hyjnore iu nnshtruan trysnive dhe padrejtsive t ndryshme. Periudha e Faraonit
(Firaunit) sht nj shembull tipik i rrfyer n Kuran. I ngazllyer me begatin e tij, Faraoni oi

nj jet t shfrenuar dhe populli i tij vuante nn tiranin e tij. Kjo gjendje na shfaqet n nj strof
kshtu:
Me t vrtet, faraoni ka ngritur kryet lart n tok, e popullin e saj e ka ndar n grupe dhe nj
grup prej tyre e shtyp, ashtu q djemt e tyre ua mbyt, e grat e tyre ua l t jetojn. Vrtet, ai
ishte prej m shkatrrimtarve. (Sura Kasas: 4)
N rrethana t tilla n t cilat njerzit provojn probleme shoqrore dhe ekonomike nn tiranin
e udhheqsve t padrejt, nevoja pr nj shptimtar ndjehet thellsisht. Ky sht personi i cili
largon pikpamjet e padobishme t sistemit t shkaktuar nga mosbesimi (kufri) i sunduesit dhe
popullit t tij dhe sjell paqen, drejtsin dhe sigurin q shkojn s bashku me bindjen ndaj
Allahut dhe t Drguarit t Tij.
Pas Profetit Musa (as), Bijt e Izraelit gjithashtu u ballafaquan me vshtirsi t njjta nn
sundimin e tiranve. Ata u dbuan nga shtpit dhe tokat e tyre dhe vuajtn shum. Duke
kuptuar se as idhujt q ata adhuronin, as pasuria e tyre dhe as paraardhsit e tyre nuk do ti
shptonin nga rrethana t tilla t padshirueshme, ata krkuan nj mbret nga Allahu; nj
shptimtar q do ti shptonte nga ky sistem i vrazhd. Allahu iu prgjigj thirrjes s ktyre
njerzve dhe iu drgoi atyre Talutin (Saulin n Bibl). Allahu shpalli n Suren Bekare si vijon:
A nuk ke marr vesh pr parin e bijve t Israilit pas Musait? Kur i patn thn nj t drguarit
t tyre (Shemunit): Cakto pr neve nj sundues e t luftojm n rrugn e Allahut! Ai
(pejgamberi) tha: A mund t ndodh q nse lufta ju bhet obligim ju t mos luftoni? Ata
than: E kemi ne q t mos luftojm n rrugn e Allahut, kur dihet se ne jemi dbuar nga

atdheu dhe bijt tan? E kur u obliguan me luft, prve nj pakice prej tyre, ata u zbrapsn.
Allahu sht i njohur pr punt e zullumqarve. (Bekare: 246)
Sdo t gjeni asnj ndryshim n Ligjin e Allahut
Nga ngjarjet e rrfyera n Kuran, kuptojm se pothuajse e njjta gj iu ndodhi qytetrimeve t
kaluara q ngritn krye kundr t drguarve t tyre. Rrethanat n t cilat jetuan njerzit, drgimi i
t drguarve pr ti paralajmruar ata dhe shkatrrimi i tyre, t gjitha ndjekin nj rrjedh t njjt
t ngjarjeve.
Shoqrit moderne gjithashtu i nnshtrohen nj korrupcioni dhe degjenerimi t shpejt. Varfria,
mjerimi dhe kaosi shndrrojn jetrat e njerzve n nj rregullim t plot dhe i bn ata t
dshirojn nj jet t qet n t ciln mbizotron mirsia. Me sa duket, drejtsia mund t
mbizotroj vetm nse vlerat e Kuranit mbizotrojn n mesin e njerzve. Vetm njerzit q
posedojn vlera t vrteta mund t sjellin zgjidhje pr t gjitha hallet t cilat prjetojn njerzit
sot. Me t vrtet, Allahu drgoi profett dhe t drguarit tek gjeneratat e mhershme, t cilat
prjetuan kriza t ngjashme shoqrore dhe Ai nganjher iu dhuroi begati dhe madhshti
mahnitse atyre q pasuan t drguarit. Kjo rrfehet n vargun vijues:
Sikur banort e ktyre vendbanimeve t kishin besuar dhe t ishin ruajtur, Ne do tju hapnim
begati nga qielli e toka, por ata mohuan t vrtetn, andaj Ne i dnuam me shkatrrim pr at q
merituan. (Sura al-Araf: 96)
Ky varg sikurse edhe shum vargje t tjera q e vrtetojn kt, zbulon se rruga e vetme pr t
arritur lumturin dhe qetsin sht aderimi n Islam. Ky parim do t vlej pr gjeneratat e

ardhshme sikurse q vlejti pr gjeneratat e mparshme. N vendet e privuara nga parimet e
Islamit, mbizotrojn padrejtsia, pasiguria dhe paqndrueshmria. Ky sht ligji i Allahut. Se nuk
ekziston asnj ndryshim n ligjin e Allahut pohohet n Kuran si n vijim:
E kur u erdh atyre pejgamberi (paralajmruesi), nuk u shtoi tjetr vetm se largim, Pr shkak t
mendjemadhsis dhe dredhis s keqe, por dredhia e keqe nuk godit tjetr vetm ata q e
kurdisn. Pra ata nuk jan duke pritur tjetr vetm gjurmt e t parve, e n ligjin e Allahut kurr
nuk do t hassh devijim. N ligjin e Allahut kurr nuk do t hassh n ndryshim. (Fatir: 42-43)
T JETUARIT E ISLAMIT N PAJTIM ME KURANIN

Si prmendet n pjesn e mparshme, nj gj pr t ciln na informon Kurani sht se Allahu iu
drgon profett dhe t drguarit shoqrive pr ti liruar nga mosbesimi dhe padrejtsia. Ky
profet apo i drguar udhzon popullin e tij t besojn (t ken iman) n Allahun duke mos i
prshkruar Atij shok dhe ti friksohen Atij. Nse ajo bashksi kmbngul n mohim, ai i
paralajmron ata pr zemrimin e Allahut. Allahu thot n Kuran q Ai nuk shkatrron asnj fis
para se tiu drgohet ky paralajmrim:
Ne kurr nuk kemi ndshkuar asnj vendbanim e ai tmos ket pasur pejgamber (paralajmrues)
q tju prkujtoj (prfundimin e puns s keqe). Ne nuk ishim kurr t padrejt. (Shuara 208-
209)

N kohn n t ciln ne jetojm, mund t vrehet nj degjenerim, si fizik ashtu edhe shpirtror n
mbar shoqrin, i shoqruar me nj paqndrueshmri ekonomike dhe politike. Ekzistojn
dallime t mdha n mes t t pasurve dhe t varfrve dhe korrupcioni shoqror vazhdon t rritet
pandrprer. Kurani prkujton njeriun se pas dhe madje edhe gjat periudhave t tilla t errta,
Allahu gjithnj tregon rrugn e shptimit pr ata q sinqerisht e dshirojn at. N kt mnyr,
me siguri se Islami do t prjetohet n mbar botn dhe feja e vrtet do t zvendsoj t gjitha
fet pagane. Besimtarve t Tij t vrtet (robrve t Tij t vrtet - muminun), Allahu ju sjell
lajmin e mir n Suren et-Teube si n vijim:
Por Allahu refuzon t bj fardo tjetr pos ta prsos Dritn e Tij, ndonse jobesimtart e
urrejn. Ai sht q e drgoi t Drguarin e Tij me udhzim t drejt e fe t vrtet pr ta
lartsuar mbi t gjitha fet, edhepse ata q adhurojn t tjert prve Allahut
(idhujtart/mushrikt) e urrejn at. (et-Teube: 32-33)
N Suren an-Nur, Allahu njofton besimtart e Tij t vrtet q punojn vepra t mira pa i
shoqruar Atij shok dhe q krkojn vetm knaqsin e Tij, se ata do t fitojn pushtet sikurse
fituan gjithnj besimtart q iu paraprin atyre, si vijon m posht:
Atyre nga mesi juaj t cilt besuan dh bn vepra t mira Allahu u premtoi se do ti bj zotrues
n at tok ashtu si i pat br zotrues ata q ishin para tyre dhe fen t ciln Ai e plqeu pr ta,
do ta forcoj, e n vend t friks Ai do tu dhuroj siguri. Ata m adhurojn Mua e nuk m
shoqrojn asgj. E kush edhe pas ksaj mohon, t till jan ata m t prishurit. (Nur: 55)

Nj gj meriton t prmendet ktu. N vargjet e msiprme, sht dhn mjeti pr prhapjen e
Islamit; ekzistenca e besimtarve q jan thjesht robr t Allahut q nuk i shoqrojn shok Atij
dhe q bjn vepra t mira n udhn e Tij
SHPTIMTARI I PRITUR
Ajo q sht rrfyer deri m tani sht kjo: n seciln koh, Allahu iu prgjigj thirrjes s robrve
t Tij t cilt kishin shum nevoj pr ndihmn e Tij. Kjo gjithashtu vlen pr kt koh si edhe
pr t ardhmn. Ashtu si ndodhi n kohrat e mhershme, n ditt tona, gjithashtu, pritet q
Allahu do ti shptoj njerzit nga padrejtsia e sistemit t mosbesimit dhe do tua bj atyre t
njohura bukurit e Islamit.
N veanti pritet q bota Islame do t gjej rrugdalje nga korrupcioni q po prjeton sot dhe
besimtart e sinqert do t komunikojn vlerat e Islamit n gjith botn. Padyshim se, si n do
koh, sot njerzit shpresojn se nj shptimtar do t paraqitet. Ky shptimtar q do t nxjerr
njerzimin nga errsira n drit, sht feja Islame. Njerzit q tregojn udhn e t jetuarit sipas
ktyre vlerave superiore do t mposhtin t gjitha sistemet q e mohojn Allahun, dhe do ti
zhvlersojn t gjitha ideologjit e shtrembruara.
Shkurt, Allahu do t ndihmoj secilin popull sikurse u ndihmoi n kohrat e mparshme. Allahu u
premton kt robrve t Tij q me sinqeritet i drejtohen Atij dhe kan frik t madhe prej Tij:

Ata t cilt vetm pse than: Allahu sht Zoti yn u dbuan prej shtpive t tyre pa kurrfar t
drejte. E sikur Allahu t mos i zbrapste disa me disa t tjer, do t rrnoheshin manastiret, kishat,
havrat e edhe xhamit n t cilat prmendet shum emri i Allahut. E Allahu patjetr do ta
ndihmoj at q ndihmon rrugn e Tij, se Allahu sht shum i fuqishm dhe gjithnj
triumfues. (Ai ndihmon) Ata t cilt kur Ne u mundsojm vendosjen n tok, e falin namazin,
japin zeqatin, urdhrojn pr t mir dhe largojn prej t keqes. Allahut i takon prfundimi i
shtjeve. (Haxh: 40-41)
ISAI (AS), BIRI I MERJEMES (AS), N KURAN

N kt pjes t librit, do t shqyrtojm hollsit n lidhje me ardhjen e dyt t Isait (as) t
siguruara nga burimet m t besueshme. I pari prej ktyre burimeve sht padyshim Kurani, Fjala
e pandryshuar e Allahut, si thuhet n Kuran: Askush smund ti ndryshoj fjalt e Tij. (Sura
al-Anam: 115) dhe burimi i dyt sht Sunneti i t Drguarit t Fundit t Allahut, Muhammedit,
paqja dhe mshira e Allahut qofshin mbi t. Kurani na jap nj informacion t hollsishm pr
shum periudha t jets s Isait (as) duke prfshir lindjen e tij, ngritjen e tij n pranin e Allahut,
ardhjen e tij t dyt dhe vdekjen e tij.
Isai (as), i cili jetoi 2000 vite m par, sht nj i drguar i bekuar i Allahut. Si na bn me dije
Kurani, ai sht shum i famshm si n kt bot ashtu edhe n jetn e prtejme (prjetshme).
Feja e vrtet e sjellur prej tij vazhdon t jetoj edhe sot, megjithse vetm n emr. Kjo pr arsye

se msimi origjinal i komunikuar nga Isai (as) sht i shtrembruar sot. Libri t cilin Allahu ia
shpalli Isait (as), gjithashtu, vazhdon t jetoj vetm n emr n ditt tona. Sot, teksti origjinal i
ktij libri nuk sht i disponueshm. Burimet e krishtera i jan nnshtruar nj vargu ndryshimesh
dhe shtrembrimesh. Rrjedhimisht, sot nuk sht e mundshme t sigurojm njohuri t vrtet n
lidhje me Isain (as) nga burimet e Krishtera.
T vetmet burime prej t cilave mund t kemi njohuri t sakt pr Isain (as) jan Kurani, libri pr
t cilin Allahu siguron se do ta mbaj t pandryshuar deri n Ditn e Gjykimit dhe Sunneti i t
Drguarit t Tij Muhammedit (saas). N Kuran, Allahu rrfen pr lindjen dhe jetn e Isait (as),
disa ndodhi me t cilat ai u ndesh n jet, njerzit prreth tij dhe shum tema tjera n lidhje me t.
Ve ksaj, vargjet Kuranore na informojn gjithashtu pr jetn e Merjemes para se ajo t lindte
Isain (as), si mbet ajo shtatzn n nj mnyr t mrekullueshme dhe reagimet e njerzve prreth
saj n lidhje me kt ngjarje. Ve ksaj, Allahu na sjell lajmin e mir se Isai (as) do t vie n tok
pr t dytn her n fundin e kohs. N kt pjes, do t gjeni nj pjes t informacionit t dhn
n Kuran pr Isain (as).
LINDJA E MERJEMES DHE MNYRA SI U RRIT AJO

Merjemja, e cila ishte zgjedhur t lindte Isain (as), lindi n nj koh t trazuar kur Bijt e Izraelit
mbshtetn gjith shpresat e tyre n ardhjen e nj Mesihu. Allahu posarisht zgjodhi Merjemen

pr kt detyr t bekuar dhe e edukoi n prputhje me kt. Merjemja rrjedhte nga nj familje
fisnike, familja e Imranit. Allahu zgjodhi kt familje mbi gjith njerzit tjer.
Pjestart e familjes s Imranit ishin t njohur si njerz q kishin nj besim t thell n Allahun.
Ata i drejtoheshin Atij gjat kryerjes s t gjitha punve (veprave) t tyre dhe me prpikri
respektonin kufizimet e Tij. Kur gruaja e Imranit msoi se ishte shtatzn, ajo iu drejtua Krijuesit
t saj dhe iu lut dhe ajo prkushtoi at q kishte n barkun (mitrn) e saj n shrbim t Allahut.
Allahu rrfen pr kt n Kuran:
(Prkujtohu) Kur gruaja e Imranit pat thn: Zoti im, un kt q sht n barkun tim, vendosa
ta kushtoj thjesht vetm pr shrbimin Tnd, pra pranoje kt prej meje, vrtet Ti je Ai q
dgjon e di! E kur ajo e lindi tha: Zoti im, un e linda femr! Po Allahu e di m s miri at q
ajo e lindi. E mashkulli nuk sht si femra. Dhe un e emrtova at Merjeme, e at dhe
pasardhsit e saj po ti l Ty n mbrojtje prej djallit t mallkuar. (Ali Imran: 35-36)
Kur lindi Merjemja, gruaja e Imranit krkoi vetm knaqsin e Allahut. Ajo iu drejtua Allahut
dhe i la Merjemen dhe fmijt e saj nn mbrojtjen e Tij nga shejtani i mallkuar. Si shprblim pr
sinqeritetin dhe lutjen e saj, Allahu i dha Merjemes virtyte fisnike. N Kuran, Allahu shpjegon se
si u rrit Merjemja nn mbrojtjen dhe kujdesin e madh t Tij. Zoti i saj e pranoi premtimin e saj si
sht m mir dhe e rriti me nj edukat t mir e t plot. (Sura Ali Imran: 37) Zekerijaja u b
kujdestar i Merjemes dhe gjat kohs q ajo kaloi me t, ai e kuptoi se ajo ishte e nderuar me cilsi
t jashtzakonshme. Ve ksaj, Allahu i dhuroi asaj shum t mira pa mas:

Sa her q Zekirjaja hynte n mihrabin (dhomn) e saj, gjente tek ajo ushqim e thonte: Oj
Merjeme, prej nga ty ky ushqim?Ajo i thonte: Ai sht nga Allahu, se Allahu at q do, pa mas
e furnizon! (Ali Imran: 37)
Ashtu si Allahu zgjodhi familjen e Imranit, Ai zgjodhi edhe Merjemen, nj antare t familjes s
Imranit dhe e pajisi at me nj edukat t jashtzakonshme. Allahu e pastroi Merjemen dhe e
zgjodhi at mbi t gjitha grat tjera. Kjo veti e saj pohohet n Kuran si n vazhdim:
Prkujto kur engjujt i than:Oj Mejreme, Allahu t dalloi ty, t pastroi dhe t lartsoi mbi t
gjitha grat e bots. Oj Mejreme, vazhdoje adhurimin ndaj Zotit tnd, bn sexhde dhe falu pr
Zotin me ata q falen! (Ali Imran: 42-43)
N shoqrin n t ciln ajo jetoi, Merjemja u b e njohur pr besnikrin dhe sinqeritetin q ajo
shfaqte ndaj Allahut. Ajo sht dalluar n mnyr t veant si nj femr e cila ruajti dlirsin e
saj. N suren at-Tahrim, gjejm kt shpjegim pr kt:
(Atyre q besuan Allahu u solli shembull) Merjemen, t bijn e Imranit, q e ruajti nderin e vet, e
Ne prej ans son i frymzuam nj shpirt e ajo i besoi fjalt e Zotit t saj dhe librat e Tij dhe ishte
e devotshme. (at-Tahrim: 12)

ISAI (AS) LINDI PA BABA
Nj prej mrekullive m t mdha n lidhje me Isain sht mnyra n t ciln Merjemja mbet
shtatzn. Kurani jap hollsi t shumta n lidhje me kt tem (shtje). Mnyra se si iu shfaq
Gabrieli (Xhibrili) asaj prshkruhet me kto fjal n Suren Merjem:
Prmendju n kt libr Merjemen kur ajo u largua prej familjes s saj n nj vend n lindje. Ajo,
vuri nj perde ndaj tyre, e Ne ia drguam asaj Xhibrilin, e ai iu paraqit asaj njeri n
trsi. (Merjem: 16-17)
Si njoftohemi nga vargjet e msiprme, n njrn prej periudhave t jets s saj, Merjemja u
largua prej popullit t saj n nj vend n lindje dhe kaloi nj pjes t jets atje. N kt koh, asaj
iu shfaq Xhibrili si nj qenie e zakonshme njerzore. Nj shtje tjetr me rndsi q theksohet
n kto vargje sht sjellja modeste e Merjemes dhe frika e fuqishme ndaj Allahut. Fjalt e para q
ajo shqiptoi kur pa Xhibrilin ishin:
Ajo tha: Un i mbshtetem t Gjithmshirshmit prej teje, nse je q i friksohesh Atij!
(Merjem: 18)
Sidoqoft, Xhibrili u prezantua dhe shpjegoi se ai ishte nj i drguar, i drguar nga Allahu tia
japte asaj lajmin e gzuar. Vargjet na njoftojn q prgjigja e Xhibrilit ishte kjo:
Ai (Xhibrili) tha: Un jam vetm i drguar (melek) i Zotit tnd pr t dhuruar ty nj djal t
pastr. (Merjem: 19)

Kur engjujt i than: Oj Merjeme, Zoti yt t prgzon me nj Fjal prej Tij. Emri i tij sht
Mesihu, Isai (Jezusi), djali i Merjemes i famshm n dynja dhe n ahiret dhe njri prej t afrmve
(t Allahut). (Ali Imran: 45)
Me t marr kt lajm t gzuar, Merjemja ngriti shtjen se si mund t kishte ajo djal kur asnj
njeri se kishte prekur kurr at:
Ajo tha: Si do t kem un djal, kur mua nuk m sht afruar njeri, e as nuk kam qen e
pamoralshme. Ai (Xhibrili) tha: Ja, kshtu ka thn Zoti yt; ajo pr Mua sht e leht, e pr ta
br at argument (shenj) pr njerzit dhe mshir nga ana e Jon. Kjo sht shtje e
kryer! Ajo e barti at (Isain) dhe u largua (me t n bark) n nj vend t largt. (Merjem: 20-22)
Ajo tha: Zoti im, si mund t kem un djal, kur mua sm ka prekur njeri? Ai tha: Ja, kshtu,
Allahu krijon ka t doj. Kur Ai vendos pr nj shte, vetm i thot: Bhu! Ajo menjher
bhet. (Ali Imran: 47)
Si mund t shihet nga vargjet e msiprme, Xhibrili i dha Merjemes lajmin e gzuar se ajo ishte
shtatzn dhe i tha asaj: Allahu vetm i thot: Bhu! Ajo menjher bhet. Merjemen se kishte
prekur kurr asnj mashkull. Me fjal t tjera, Isai (as) nuk erdh n jet n mnyr t zakonshme
n t ciln krijohen fmijt. Kjo sht vetm njra prej mrekullive q prjetoi Isai (as) gjat jets
s tij dhe q do t prjetoj kur t kthehet n tok pr t dytn her.
Gjat kohs kur Merjemja qndroi n kt vend t largt, Allahu e ndihmoi at si fizikisht ashtu
edhe materialisht. Ajo ishte nn mbrojtjen dhe kujdesin e Tij t plot gjat shtatznis s saj.
Allahu n veanti u prkujdes pr t gjitha nevojat e saj. Ndrkoh, duke br q ajo t vendosej

n nj vend t izoluar (t veuar), Allahu pengoi gjith dmin q njerzit t cilve u mungon
aftsia e t gjykuarit t ksaj situate do t mund ti shkaktonin asaj.
ISAI (AS) SHT FJAL E ALLAHUT

N Kuran Allahu na trheq vmendjen pr faktin se q nga lindja e tij e deri n vdekje, Isai (as)
dallonte shum nga t gjith njerzit e tjer n tok. Kurani vrteton lindjen e tij t pastr (t
virgjr), nj form e krijimit e cila nuk sht e njohur pr ne. Para se t lindte Isai (as), Allahu e
bri me dije nnn e tij pr shum tipare t Isait (as) duke prfshir at q ai u drgua si Mesih i
Bijve t Izraelit. Ai gjithashtu u shpall Fjal e Allahut:
Mesihu Isa, bir i Merjemes, ishte vetm i drguar i Allahut. Ishte fjal e Tij (bhu) q ia drejtoi
Merjemes dhe ishte frym (shpirt) nga Ai (Nisa: 171)
Kur engjujt i than: Oj Merjeme, Zoti yt t prgzon me nj Fjal prej Tij. Emri i tij sht
Mesihu, Isai (Jezusi), djali i Merjemes i famshm n dynja dhe n ahiret dhe njri prej t afrmve
(t Allahut). (Ali Imran: 45)
Allahu ia dha emrin atij para lindjes s tij, ashtu si bri me Jahjan (Gjonin) (as). Allahu ia dha
atij emrin Mesihu, Isai, djali i Merjemes. Ky sht njri prej treguesve m t qart se Isai (as) u
krijua ndryshe nga njerzit e tjer.

Me t vrtet, po sikur lindja e tij, mrekullit q ai shfaqi gjat jets s tij dhe mnyra se si ai u
ngrit n pranin e Allahut jan shenja q e dallojn at prej njerzve t tjer.
LINDJA E ISAIT (AS)

Si dihet botrisht, lindja sht nj proces shum i vshtir q krkon shum prkujdesje. T
lindurit e foshnjes pa ndihmn e nj personi me prvoj dhe prkujdes t duhur mjeksor sht i
vshtir. Mirpo, Merjemja, krejtsisht e vetme, ia arriti t lind nj foshnje, duke iu falnderuar
besnikris s saj ndaj Allahut dhe mbshtetjes s besimit n T.
Gjersa prjetonte dhimbje t mdha t lindjes, Allahu e frymzoi Merjemen dhe e udhzoi n
secilin hap. N kt mnyr, ajo e lindi foshnjen e saj pa ndonj mundim t madh dhe si sht m
s miri. Kjo ishte nj mirsi e madhe q Allahu shfaqi ndaj Merjemes:
E dhembja (e lindjes) e mbshteti at te nj trup i hurms. Ajo tha: Ah sa mir ka qen pr mua
t kisha vdekur para ksaj e t isha e harruar q moti!
E prej s poshtmi at e thirri (Xhibrili): Mos u brengos, Zoti yt bri pran teje nj prrock
(uji). E ti shkunde trupin e hurms se do t bijn ty hurma t freskta.
Ti pra, ha dhe pi e qetsohu, dhe nse sheh ndonj prej njerzve thuaj: Un kam vendosur
heshtje pr hir t Gjithmshirshmit, andaj asnj njeriu sot nuk i flas! (Merjem: 23-26)

ISAI (AS) FOLI GJERSA ENDE ISHTE N DJEP
(Prkujto) Edhe at (Merjemen) q e ruajti nderin e saj, e Ne e frymzuam at me shpirt nga ana
Jon dhe at me t birin e saj e bm mrekulli pr njerzit. (Surja Enbija: 91)
Nj prej ndodhive me t cilat Allahu sprovoi popullin e Merjemes sht lindja e Isait (as). Kjo
lindje, e cila ishte nj ngjarje e pazakonshme pr njerzit, ishte nj sprov si pr Merjemen ashtu
edhe pr popullin e saj. N t vrtet, mnyra se si lindi Isai (as) ishte nj mrekulli e prdorur pr
ti thirrur njerzit n fen e vrtet dhe nj prej dshmive m t qarta t ekzistencs s Allahut.
Mirpo, populli i saj dshtoi t kuptoj kt dhe treguan dyshim. Kjo shtje prmendet n Kuran
n kt mnyr:
Dhe duke e bartur ngryk shkoi me t te t afrmit e vet. Ata i than: Oj Merjeme, ke br nj
pun shum t keqe! Oj motra e Harunit, babai yt nuk ishte njeri i prishur e as nna jote nuk ka
qen e pamoralshme! (Merjem: 27-28)
Si shpjegohet n vargjet e msiprme, pas kthimit t Merjemes nga ky vend i largt me Isain (as),
populli i saj nuk e la at t shpjegohej. Ata thjesht shpifn pr Merjemen n mnyr t shmtuar.
Megjithat, ata q prhapn kto shpifje pr Merjemen e njihnin at gati q nga dita e lindjes s
saj dhe ishin t vetdijshm pr pastrtin dhe besimin e saj t thell, sikurse antart e tjer t
familjes s Imranit.
Padyshim se kto akuza dhe shpifje ishin nj sprov pr Merjemen. Ishte e qart q nj person aq
i pastr dhe i devotshm, sdo t kishte vepruar si pandehej. Kjo ishte vetm nj sprov pr
Merjemen. Q nga koha e lindjes s Merjemes, Allahu gjithnj e ndihmonte at dhe gjithka bnte

ajo e shndrronte n mirsi. Merjemja, n ann tjetr, e dinte se do gj ndodh me Vullnetin e
Allahut dhe vetm Allahu do t mund t vrtetonte natyrn e paarsyeshme t ktyre shpifjeve.
Me t vrtet, Allahu i dhuroi qetsi Merjemes dhe e frymzoi t ishte e qet. Allahu e udhzoi q
tmos fliste me njerzit e saj por t tregonte me gisht nga Isai (as), poqese ata do ti afroheshin
ndonjher asaj dhe poqese do t prpiqeshin ta akuzonin. N kt mnyr, Merjemja iu shmang
fardo telasheje q nj diskutim i till do t mund t krijonte. Ai q do tiu japte prgjigjet m t
sakta njerzve ishte Isai (as). Kur Allahu prgzoi Merjemen pr lindjen e Isait (as), Ai gjithashtu
ia bri asaj me dije se ai do t fliste qart gjersa t ishte ende n djep:
E q duke qen n djep u flet njerzve, e edhe si i rritur e q sht nga t prsosurit. (Ali Imran:
46)
Pra, Allahu ia lehtsoi punt Merjemes dhe iu dha njerzve shpjegim t vrtet prmes fjalve t
Isait (as). Me nj mrekulli t till, mosbesimi i njerzve q rrethonin Merjemen thjesht dshtoi.
N Kuran informohemi si n vijim:
Ather ajo u dha shenj kah ai (Isai). Ata than: Si ti flasim atij q sh foshnje n djep? Ai
(Isai) tha: Un jam rob i Allahut, mua m ka dhn Librin dhe m ka br Pejgamber. M ka
br dobiprurs kudo q t jem dhe m ka porositur me namaz (falje) e zeqat pr sa t jem
gjall! M ka br t mirsjellshm ndaj nns sime, e nuk m ka br kryelart as t
padgjueshm. Selami (shptim prej Allahut) ditn kur u linda, ditn kur t vdes dhe ditn kur t
dal (prej varrit) i gjall! (Merjem: 29-33)

Padyshim se nj foshnje q flet rrjedhshm n djepin e vet sht nj mrekulli e madhe. Populli i
Merjemes ishin t mahnitur me t dgjuar t ktyre fjalve t urtsis nga nj foshnje n djep dhe
kjo rrethan ua dshmoi atyre se lindja e tij ishte nj mrekulli. T gjitha kto ndodhi t
mrekullueshme tregonin se foshnja n djep ishte nj i drguar i Allahut.
Ky sht lehtsimi t cilin Allahu i siguroi Merjemes pr shkak t besimit q ajo kishte n T. Ajo
iu prgjigj shpifjeve t bra kundr saj, me shfaqjen e nj mrekulli kaq mahnitse,. Sidoqoft,
Allahu na bn me dije se nj fatkeqsi e madhe i priste ata q nuk larguan nga mendja mendimet e
kqija pr Merjemen prkundr ksaj mrekullie:
Edhe pr shkak t mosbesimit dhe t thnies s tyre shpifse kundr Merjemes; (Nisa: 156)
MREKULLIT E ISAIT (AS)

Isai (as) bri shum mrekulli tjera, me lejen e Allahut, prve lindjes s tij t virgjr dhe shpalljes
s pejgamberis s tij si nj foshnje e porsalindur n djep. N t vrtet, kto dy mrekulli jan t
mjaftueshme pr t zbuluar natyrn e jashtzakonshme t Isait (as). N fund t fundit, vetm nj
mrekulli do t mund ta bnte nj foshnje t porsalindur t fliste n mnyr t arsyeshme dhe me
besim:

Allahu (at dit) i thot: O Isa, bir i merjemes, prkujtoj t mirat e Mia ndaj teje dhe ndaj nns
sate, kur t fuqizova me shpirtin e shenjt (Xhibrilin), e ti u fole njerzve n djep dhe (kur ishe) i
pjekur (burr), kur ta msova ty Librin dhe Urtsin (Maide: 110)
N Kuran, mrekullit e Isait (as) rrfehen n kt mnyr:
Dhe, t drguar te bijt e Israilit: Un kam ardhur nga Zoti juaj me argument, un nga balta ju
bj di si shpendi, i fryej atij dhe ai me lejen e Allahut bhet shpend. Un i shroj t verbrit, t
smurt ne lkur, dhe un me lejen e Allahut ngjalli t vdekurit. Un ju tregoj pr at q e hani
dhe pr at q e depononi n shtpit tuaja. Vertet, ky sht fakt pr ju nse jeni besimtar. (Ali
Imran: 49)
Prkundr t gjitha ngjarjeve t jashtzakonshme t rrfyera gjer m tani, disa njerz refuzuan n
mnyr arrogante mrekullit e Isait (as) dhe than se t gjitha kto ishin magji.
ISAI (AS) PRCJELL POROSIN DHE

DISA PREJ VSHTIRSIVE ME T CILAT U BALLAFAQUA
N kohn kur u drgua Isai (as), populli i Izraelit ishte n nj kaos t prgjithshm, si n aspektin
politik ashtu edhe ekonomik. N njrn an, ishin rrethanat e vshtira q iu imponuan njerzve
dhe n ann tjetr, besimet kundrthnse dhe sektet e vshtirsonin jetn e tyre. N rrethana t
tilla, njerzit kishin s teprmi nevoj t gjenin nj rrugdalje nga kjo gjendje e pashpres.

Mesihu pr t cilin njerzit kishin pritur aq gjat ishte Isai (as). Me vullnetin e Allahut, Isai (as) foli
gjersa ende ishte n djep dhe kshtu iu bri me dije njerzve q Mesihu q ata prisnin kishte
arritur. Prej atij momenti, shumica e tyre mbshtetn shpresat e tyre n t pr tu udhzuar.
Mirpo, kishte edhe njerz q iu shmangn pranimit t Isait (as). Prkrahsit e sistemit t
mosbesimit t kohs s tij, n veanti, e konsideruan at thjesht si nj krcnim pr qenien e
tyre. Pr kt arsye ata bn plane ta pengonin at posa dgjuan pr t. Mirpo, pr habin e tyre,
planet e tyre ishin t gjykuara t dshtojn q nga fillimi. Prapseprap, kjo nuk i ndaloi ata q t
jen armiq t prbetuar t Isait (as) gjat misionit t tij.
Sidoqoft, ata q vepruan kundr tij nuk ishin vetm prej mosbesimtarve. Gjat ksaj periudhe,
pr arsye t ndryshme, shumica e rabinve ishin kundr Isait (as) duke pohuar q ai po e
shfuqizonte fen e tyre dhe natyrisht me kt ata u bn mosbesimtar pr shkak t
kundrshtimit t t Drguarit t Allahut nga ana e tyre. Ajo q Isai (as) bri n t vrtet ishte
vetm t thrriste njerzit n udhn burimore dhe t prjashtonte rregullat e rrejshme t futura n
Judaizm nga vet rabint. Populli i Izraelit shtrembroi fen e vet duke ndaluar at q ishte e
lejueshme me shpalljen filllestare (burimore) dhe duke lejuar at q ishte e ndaluar me t. N kt
mnyr, ata ndryshuan n trsi udhn e vrtet t zbuluar nga Allahu. Pas ksaj, Allahu drgoi
Isain (as) q t pastronte fen e vrtet prej t gjitha risive t prfshira n t n nj faz t
mvonshme. Isai (as) thirri njerzit e tij n Ungjill (Ingjil) q vrtetonte Tevratin fillestar
(burimor) q iu shpall Musait (as). Vargu n lidhje me kt n Kuran sht:

Dhe (kam ardhur) q tju vrtetoj Tevratin q e keni para duarsh, tju lejoj disa q u ishin ndaluar
juve, kam ardhur me argument nga Zoti juaj, pra kini frik Allahun dhe m dgjoni mua. (Ali
Imran: 50)
N nj varg tjetr Allahu na bn me dije se Inxhili q iu shpall Isait (as) ishte udhzues n udhn
e drejt pr besimtartt dhe pr ti ndihmuar ata t dallojn t mirn prej t keqes. Ishte poashtu
edhe libr q vrtetonte Tevratin:
Ne vazhduam gjurmt e tyre (t pejgamberve) me Isain, birin e Merjemes, vrtetues i Tevratit q
kishin m par. Atij i dham Inxhilin, q sht udhzim i drejt dhe drit, q sht vrtetues i
Tevratit q kishin pran, q ishte udhzues e kshillues pr t devotshmit. (Maide: 46)
Njerzit e spikatur n mesin e t Bijve t Izraelit, t brengosur m tepr pr rregullat q ishin
br tradit, dyshuan n at q kishte sjellur Isai (as). Kjo ndodhte thjesht pr shkak se Isai (as)
nuk theksoi, deri ather, rregullat tradicionale por m tepr thirrte njerzit n prkushtim ndaj
Allahut, heqje dor nga jeta e dynjas, sinqeritet, vllazri dhe ndershmri. Me t ndeshur me nj
kuptim tjetr t fes, ifutt u irrituan nga ajo q kshillonte Isai (as). N Kuran, Allahu
shpjegon pr mnyrn se si Isai (as) prcolli urdhrat e Allahut:
Po kur Isai erdhi me argumente t qarta, tha: Erdha te ju me pejgamberllk (urtsi) dhe erdha
tju sqaroj at pjes q e kundrshtonit, pra kini frik Allahun dhe m respektoni mua! Ska
dyshim, Allahu sht Ai, Zoti im dhe Zoti juaj, andaj adhurojeni At! Kjo sht rrug e
drejt! Dhe grupet u pran mes vete, e t mjert ata q jan zullumqar nga dnimi i dits s
dhembshme. (Zukhruf: 63-65)

Sinqeriteti dhe qndrimi i ndryshm i Isait (as) trhoqi vmndjen e njerzve. Numri i pasuesve t
tij u ngrit vazhdimisht.
IFUTT POHOJN T KEN MBYTUR ISAIN (AS)

Nuk ka dyshim se gjithkush sht i njoftuar me supozimin se Romakt e kryqzuan (gozhduan n
kryq) Isain (as). Sipas ktij supozimi, Romakt dhe rabint ifut arrestuan Isain (as) dhe e
gozhduan at n kryq. Me t vrtet, e tr bota e krishter prqafon besimin se Isai (as) vdiq dhe
pastaj u ringjall dhe u ngrit n qiell. Mirpo, kur i referohemi Kuranit, shohim se ajo q ndodhi
me t vrtet nuk sht ashtu si besojn njerzit:
Madje pr shkak t thnies s tyre: Ne e kemi mbytur (qatalna) Mesihun, Isain, birin e Merjemes,
t drguarin e Allahut. Po ata as nuk e mbytn (wa ma qataloohu) as nuk e gozhduan (wa ma
salaboohu) (nuk e kryqzuan n gozhda), por atyre u prngjau (shubbiha). Ata q nuk u pajtuan
rreth (mbytjes s) tij, jan n dilem pr t (pr mbytje) e nuk kan pr t kurrfar dije t sakt,
prve q supozojn. E ata me siguri nuk e mbytn (wa ma qataloohu) at. (an-Nisa: 157)
N vargun e njjt, japet informacioni i prmendur m posht pr ngritjen e Isait (as):
Prkundrazi, Allahu e ngriti at pran Vetes (rafaaahu). Allahu sht i
poltfuqishm, i dijshm. (an-Nisa: 158)

Fakti q na zbulon Kurani sht i qart. Prpjekjet e Romakve, t nxitura nga ifutt pr t
mbytur Isain (as), u dshmuan t pasuksesshme. Shprehja e cituar nga vargu i msiprm po
kshtu iu duk (prngjau) atyre shpjegon natyrn e vrtet t ksaj ngjarjeje. Isai (as) nuk u mbyt
por Allahu e ngriti at pran Vetes. Ve ksaj, Allahu na trhek vmendjen pr faktin se ata q
pohuan t ken br kt nuk dijn asgj pr t vrtetn.
SI RRFEHEN VDEKJET E PROFETVE N KURAN?

Shqyrtimi i tregimeve n Kuran q flet pr mnyrn se si kishin vdekur profett dhe vargjet q
prshkruajn vdekjen e Isait (as) zbulojn nj rrethan t rndsishme pr kt vdekje. N kt
pjes t librit do t shqyrtojm kuptimin e fjalve Arabe t prdorura pr t prshkruar vdekjet e
Isait (as) dhe t profetve t tjer dhe do t shohim mnyrn se si jan prdorur ato n kto
vargje.
Si do t mund t shohim n hollsi m von, nj numr i fjalve t posame jan prdorur n
Kuran pr t prshkruar vdekjet e profetve, sikurse fjala qataloohu (mbys/vras), maata
(vdes), halaka (shkatrroj) dhe salaboohu (e kryqzuan/e varn at). Mirpo, n mnyr t
qart pohohet n Kuran se Ata as nuk e mbytn at (wa ma qataloohu) dhe as nuk e varn
(kryqzuan) at (wa ma salaboohu), duke nnkuptuar se Isai (as) nuk ishte mbytur n asnj
mnyr. Theksohet se dikush q i prngjante Isait (as) ishte paraqitur n vend t tij dhe se Isai (as)
ishte ngritur pran Allahut.

N suren Ali Imran bhemi me dije se Allahu muar Isain (as) dhe e ngriti at pran Vetes.
(Prkujto, o i drguar) Kur Allahu tha: O Isa, Un po t marr ty (mutavaffeeka), po t ngris tek
Un (wa rafiuka), po t shptoj prej (sherrit t) atyre q nuk besuan. E ata q t besuan ty, do ti
ngris lart mbi ata q nuk besuan deri n ditn e kijametit (Ali Imran: 55)
N vazhdim jan t paraqitura mnyrat n t cilat fjalt q i referohen vdekjes n Kuran dhe fjala
shkaktoj vdekjen q paraqitet n Suren Ali Imran jan prdorur:
1. TAWAFFA: SHKAKTOJ VDEKJEN,

MARR N GJUM APO KTHEJ
Fjala tawaffa ashtu si sht prdorur n kt varg ka kuptime tjera prve kuptimit t thjesht
t vdekjes n Anglisht. Nj studim i fjalve t barasvlershme (ekuivalentve) Arabe n kto
vargje zbulon faktin se Isai (as) nuk kishte vdekur n mnyrn e pranuar. Ja se si sht prshkruar
kthimi i tij tek Allahu n Suren al-Maida, 117:
Un nuk u kam thn tjetr atyre, pos asaj q Ti m urdhrove; Adhuroni Allahun, Zotin tim dhe
Zotin tuaj dhe sa isha ndr ta, kam qen prcjells i tyre, e pasi q m more mua (tawaffa), Ti
ishe roje (dhe dshmues) i tyre. Ti je dshmitar pr do send! (Maide: 117)
N Arabisht fjala e cila sht prkthyer n disa prkthime t ktyre vargjeve si m bre t vdes
sht tawaffa dhe rrjedh nga rrnja e wafa prmbush. Tawaffa nuk domethn vdekje n

t vrtet por akti i marrjes s shpirtit ose n gjum ose n vdekje ose si n rastin e marrjes s
Isait (as) n pranin e Allahut. Nga Kurani prap, kuptojm se marrja e shpirtit nuk domethn
domosdo vdekje. Pr shembull n nj varg n t cilin sht prdorur fjala tawaffa, nuk sht
vdekja e nj qenieje njerzore q nnkuptohet por marrja e shpirtit t tij n gjum:
sht Ai q ju merr ju tek Vetvetja (yatawaffakum) natn, dhe e di ka vepruat ditn dhe pastaj ju
zgjon (ngjall) prap (ditn), q afati i prcaktuar t prmbushet (Anam: 60)
Fjala e prdorur marr (prapa) n kt varg sht e njjt m at t prdorur n Suren Ali Imran:
55. Me fjal t tjera, n vargun e msiprm, fjala tawaffa sht prdorur dhe sht e qart se
njeriu nuk vdes n gjum. Prandaj, ajo q nnkuptohet ktu sht prap, marrja e shpirtit (prapa).
E njjta fjal sht prdorur n vargun e mposhtm si n vijim:
Allahu i merr shpirtrat e njerzve (tawaffa) kur vie momenti i vdekjes (mawtiha) s tyre (i vdekjes
s trupave t tyre) dhe t atij q sht n gjum (lam tamut) e ende nuk ka vdekur. E atij q i
sht caktuar vdekja (mawt) e mban (nuk e kthen), e at tjetrin (q nuk i sht caktuar vdekja, por
q sht n gjum) e lshon t kthehet deri n nj afat t caktuar (Zumer: 42)
Si sugjerojn kto vargje, Allahu merr prapa shpirtin e atij q sht duke fjetur, mirpo Ai kthen
prapa shpirtrat e atyre vdekja e t cilve ende nuk sht urdhruar. N kt kontekst, njeriu nuk
vdes gjat kohs q sht n gjum, n kuptimin n t cilin ne e perceptojm vdekjen. Shpirti
lshon trupin vetm prkohsisht dhe qndron n nj dimension tjetr. Kur zgjohemi, shpirti
kthehet n trup. (Profesori Sylejman Ates, Yuce Kuranin Cagdas Tefsiri (Tafsiri Bashkkohor i
Kuranit t Shenjt))

Imam al-Qurtubi e bn t qart se ekzistojn tri kuptime t fjals wafat e cila rrjedh prej rrnjs s
njjt sikurse fjala tawaffa: wafat i vdekjes, wafat i gjumit, dhe i fundit, wafat i ngritjes n pranin
e Allahut, sikurse n rastin e Sajidinit Isa (as).
2. QATALA: MBYS/VRAS
Fjala e prdoret prgjithsisht pr mbys/vras kur flitet pr vdekjen n Kuran sht fjala Arabe
qatala. Kjo fjal sht prdorur n kt mnyr n Suren Mumin:
Faraoni tha: M lini mua ta vras Musain dhe le t thrras Zotin e tij (tm ndaloj)! Kam frik se
ai do tju ndrroj juve fen tuaj ose se ai mund t bj q t prhapet n tok e keqja dhe ligsit!
(Mumin: 26)
Shprehja m lini mua ta vras Musain n kt varg paraqitet n formn Arabe aqtulu Musa.
Kjo fjal rrjedh nga folja qatala. N nj varg tjetr, e njjta fjal sht prdorur n kt mnyr:
Kjo ndodhi ngase atambytnin (yaqtuloona) pejgambert pa kurrfar t drejte (Bekare: 61)
Fjalt ata mbytnin n kt varg paraqitet si yaqtuloona n origjinalin n Arabisht, q prap
rrjedh nga folja qatala. Dhe si bhet e qart nga prkthimi, don t thot mbys/vras.
sht e qart se si sht prdorur folja qatala n vargjet n vijim q prshkruajn vdekjen e
profetve. T gjitha fjalt, kuptimi i t cilave paraqitet n kllapa rrjedhin nga folja qatala.

Ne do t shnojm at q than ata dhe q i mbytn (wa qatlahum) pejgambert pa kurrfar t
drejte (Ali Imran: 181)
A nuk u bt kryelart dhe disa prej tyre i mohuat e t tjert i mbytt (taqtuloona)? (Bekare: 87)
Thuaj: Nse jeni besimtar, pse pra i mbytnit (taqtuloona) m par pejgambert e
Allahut? (Bekare: 91)
Ata q mohojn argumentet e Allahut, mbysin (yaqtuloona) pejgambert pa kurrfar t drejte,
mbysin (yaqtuloona) edhe njerz q kshillojn pr t drejtn (Ali Imran: 21)
E prse i mbytt ata (qataltumoohum) nse thoni t vrtetn? (Ali Imran: 183)
Ai (q nuk iu pranua) tha: Un do t t mbys (la aqtulannaka) ty. (Maide: 27)
Dhe, nse ti e zgjat te un dorn tnde pr t m mbytur (li taqtulanee), un nuk e zgjas te ti
dorn time pr t mbytur (li aqtulaka) ty (Maide: 28)
Mbyteni (uqtuloo) Jusufin ose hidheni diku larg n nj vend (Jusuf: 9)
E gruaja e faraonit tha: Shpres gzimi pr mua dhe pr ty, mos e mbytni (la taqtuloohu) at
(el-Kasas: 9)
O Musa, paria sht duke biseduar pr t mbytur (li yaqtulooka) ty (el-Kasas: 20)
Po prgjigjja e popullit t tij nuk ishte tjetr vetm t thon: Mbyteni (uqtuloohu) at (Ibrahimin)
ose digjeni! (el-Ankebut: 24)

3) HALAKA: MBAROJ/VDES
Nj folje tjetr e prdorur me kuptimin vdes n Kuran sht halaka. Folja sht prdorur n
vargjet n kuptimin mbaroj, t shkatrrohet, vdes. Pr shembull, n Suren al-Mumin: 34
lexojm:
kur ai vdiq (halaka), ju that: Allahu kurr sdo t drgoj t drguar tjetr pas
tij. (Muminun: 34)
N kt varg, shprehja e prkthyer n Anglisht si kur ai vdiq sht idha halaka n Arabisht, e
prdorur n kuptimin vdes.
4) MAWT: VDEKJA
Nj fjal tjetr e prdorur n Kuran n lidhje me vdekjet e profetve sht mawt. Fjala maata ai
vdiq dhe fjalt tjera q rrjedhin nga rrnja e njjt sht prdorur. Njra prej tyre ka t bj me
vdekjen e profetit Sulejman (Solomon) n Suren Saba:
Dhe kur Ne vendosm se ai (Sulejmani) duhej t vdiste (mawt), askush nuk i njoftoi ata (xhint)
pr vdekjen e tij (mawtihi), prve krimbit q brejti shkopin e tij (Sura Saba: 14)
Nj fjal tjetr q buron nga rrnja e njjt sht prdorur n lidhje me Profetin Jahja:

Dhe selam (prej nesh) atij ditn kur u lind, ditn kur ai vdes (yamootu) dhe ditn kur do t ngritet i
gjall. (Merjem: 15)
Fjala e prkthyer ktu si kur ai vdes sht fjala Arabe yamootu. E njjta fjal paraqitet n
vargjet n lidhje me vdekjen e profetit Jakub (as). N Suren Bekare paraqitet, pr shembull:
A ishit ju (ithtar t librit) dshmitar kur Jakubit iu afrua vdekja (mawt)? (Bekare: 133)
Fjala mawt n kt varg rrjedh nga rrnja e njjt dhe domethn vdekje. N nj varg pr Profetin
Muhammed (saas) foljet qutila dhe maata jan prdorur n t njjtin vend dhe n t njjtn koh:
Muhammedi nuk sht tjetr vetm se i Drguar. Edhe prpara tij pati t drguar tjer (q vdiqn
ose u vran). E nse ai vdes (mata) ose mbytet (qutila), a do t ktheheshit ju prapa (nga feja ose
lufta)? (Ali Imran: 144)
Fjala mawt q rrjedh nga rrnja e njjt si mata (vdes) shfaqet n vargjet tjera q kan t bjn me
vdekjet e profetve:
Ajo tha: Ah sa mir ka qen pr mua t kisha vdekur (mittu) para ksaj e t isha e harruar q
moti! (Merjem: 23)
Ne, asnj njeriu para teje (Muhammed) nuk i dham jet t prhershme (khuld), e nse ti vdes
(mitta), a mos do t mbesin ata prgjithmon? (el-Enbija: 34)
Ai m bn t vdes (yumeetunee), e mandej m ngjall (esh-Shuara: 81)

5) KHALID: I PAVDEKSHM
Nj fjal tjetr q shfaqet n vargje e q n mnyr t drejtprdrejt nuk nnkupton vdes ose
mbys (vras) por q ka kuptimin e pavdekshmris sht fjala khalid. Kuptimi i fjals khalid
nnkupton t qenit e prhershm. Fjala khalid sht prdorur n at kuptim n Suren Enbija: Ne
nuk i bm ata (pejgambert) trupa q nuk han ushqim e as nuk ishin t prjetshm (t pavdekshm)
(khalideena). (Sure el-Enbija: 8)
6) SALABA: KRYQZOJ/VAR
Njra prej fjalve t prdorura n Kuran kur flitet pr vdekjen e profetve dhe t tjerve sht
folja salaba (kryqzoj). Kjo folje bart kuptime si: kryqzoj, var dhe ekzekutoj. Kjo folje sht
prdorur n vargjet n vijim:
Po ata as nuk e mbytn as nuk e gozhduan (kryqzuan) (wa ma salaboohu) at (Nisa: 157)
(Jusufi tha:) Njri prej ju dyve do ti jap t pij ver zotriut t vet, e tjetri do t varet
(yuslabu) (Jusuf: 41)
vetm se t mbyten ose t gozhdohen (kryqzohen) (yusallaboo) (el-Maide: 33)
(Faraoni tha:) Kam pr tua prer duart dhe kmbt trthorazi, pastaj t gjith juve do tju
gozhdoj (la usallibannakum). (el-Araf: 124)

(Faraoni tha:) Un do tua pres duart e kmbt trthorazi e do tu var (wa la
usallibannakum) (Ta Ha: 71)
(Faraoni tha:) Un do tua shkurtoj (do tua prej) duart dhe kmbt tuaja t ans s kundrt
dhe q t gjithve do tu gozhdoj (wa la usallibannakum). (esh-Shuara: 49)
Si mund t shihet nga kto vargje, shum fjal t ndryshme jan prdorur n vargjet q kan t
bjn me wafat-in e Isait (as) dhe me vdekjen e profetve tjer. Allahu ka zbuluar n Kuran se
Isai (as) nuk ishte mbytur e as nuk ishte kryqzuar, se dikush q i prngjante atij ishte paraqitur n
vend t tij dhe se at e kishin marr (me fjal t tjera se shpirti i tij ishte marr). Gjersa fjala
tawaffa q don t thot me marr shpirtin sht prdorur n kontekst me Isan (as), shprehjet si:
qataloohu dhe mata, shprehjet e vdekjes s zakonshme, jan prdorur pr tiu referuar profetve
tjer. Kto fakte provojn edhe njher se situata e Isait (as) sht nj situat e jashtzakonshme.
Si prfundim, mund t themi se Isai (as) mund t jet ngritur pran Allahut n nj gjendje t
posame. Ajo q ai n t vrtet prjetoi nuk ishte vdekje n kuptimin q ne njohim, por vetm
nj largim nga ky dimension. Padyshim se Allahu di m s miri.
KTHIMI I ISAIT (AS) N TOK

Nga ajo q sht thn deri m tani, sht e qart se Isai (as) nuk vdiq por u ngrit pran Allahut.
Mirpo, ekziston edhe nj shtje q theksohet n Kuran: Isai (as) do t kthehet n tok.

Kurani lajmron n mnyr t qart kthimin e Isait (as) n tok. Shum vargje prmbajn pohime
t qarta n lidhje me kt shtje. Dshmit e zbuluara n Kuran marrin kt form:
Sura Ali Imran: 55 sht nj prej vargjeve q tregojn se Isai (as) do t kthehet:
(Prkujto, o i drguar) Kur Allahu tha: O Isa, Un po t marr ty, po t ngris tek Un dhe po t
shptoj prej (sherrit t) atyre q nuk besuan. E ata q t besuan ty, do ti ngris lart mbi ata q nuk
besuan deri n Ditn e Kijametit (Ringjalljes). Pastaj vetm te Un sht kthimi juaj dhe Un do
t gjykoj mes jush pr at q ju kudrshtoheshit. (Ali Imran: 55)
Pohimi n kt varg: E ata q t besuan ty, do ti ngris lart mbi ata q nuk besuan deri n Ditn e
Kijametit (Ringjalljes) sht i rndsishm. Ktu bhet fjal pr nj grup njerzish q me
prpikmri pasuan Isain (as) dhe q do t ngriten mbi mosbesimtart deri n Ditn e Gjykimit.
Pra, kush jan kta pasues ather? A jan ata dishepujt t cilt jetuan n kohn e Isait (as) ose a
jan ata t krishtert e sotm?
Para se ai t ngritej tek Allahu, pasuesit e Isait (as) ishin t pakt. Pas ngritjes s tij, thelbi i fes
degjeneroi (u bastardhua) shpejt. Ve ksaj, njerzit e njohur si dishepujt u prballn me nj
shtypje (trysni) t rnd gjat jets s tyre. Gjat dy shekujve q pasuan, duke mos pasur fuqi
politike, ata t krishter q kishin besim n Isain (as) ishin gjithashtu t shtypur. N kt rast, nuk
sht e mundshme t thuhet se t krishtert e hershm apo pasardhsit e tyre gjat ktyre
periudhave ishin m superior fizikisht se mosbesimtart n bot. Logjikisht mund t mendojm
se ky varg nuk bn fjal pr ta.

Kur shiqojm t krishtert e sotm, n ann tjetr, vrejm se thelbi i Krishterimit ka ndryshuar
shum dhe plotsisht ndryshon nga ajo q Isai (as) fillimisht i solli njerzimit. T krishtert
prqafuan besimin e shtrembruar sipas t cilit Isai (as) sht djali i Zotit dhe n mnyr t
ngjashme mbajtn doktrinn e trinis (I Ati, I Biri dhe Shpriti i Shenjt). N kt rast, sht e
gabueshme t pranohen t krishtert e sotm si pasues t Isait (as). N shum vargje t Kuranit
Allahu pohon se ata q besojn n trini jan padyshim mosbesimtar:
(Mohuan) ata q than se Mesihu, bir i Merjemes, sht i treti i treve. Ska n gjithsi tjetr pos
nj Allahu. (Maide: 73)
N kt rast, komenti i pohimit: E ata q t besuan ty, do ti ngris mbi ata q nuk besuan deri n
Ditn e Ringjalljes sht si n vijim: s pari, thuhet se kta njerz jan Muslimant t cilt jan t
vetmit pasues t vrtet t msimeve t mirfillta t Isait (as); s dyti, thuhet se kta njerz jan t
Krishtert, pa marr parasysh se a prmbajn besime idhujtare apo jo dhe kjo duket se vrtetohet
me pozitn dominuese q vetm emrin e kan t Krishter mbajn n tok sot. Mirpo, t dyja
palt do t bashkohen me arritjen e Isait (as), ai do t shfuqizoj taksn (xhizjen), q domethn
se ai nuk do t pranoj q t Krishtert apo ifutt t jetojn me fardo feje tjetr prve Islamit
dhe kshtu do t bashkoj t gjith besimtart si Musliman.
Profeti dhe i Drguari i fundit i Allahut (saas), gjithashtu ka dhn lajmin e gzuar pr kthimin e
Isait (as). Shkollart e haditheve (njoftimet dhe gojdhnat/tradita mbi thnjet dhe t brat e
Profetit Muhammed) thon se hadithet n kt tem, n t cilat i Drguari i Allahut (saas) ka
thn se Profeti Isa (as) do t zbres n mesin e njerzve si udhheqs para Dits s Gjykimit kan
arritur shkalln (nivelin) mutawatir. Kjo domethn se ato jan rrfyer nga aq shum njerz t

secils gjenerat, nga nj numr aq i madh i Shokve sa q nuk mund t ket ndonj dyshim t
mundshm pr vrtetsin e tyre. Pr shembull:
Ebu Hurejra (ra Allahu qoft i gzuar me t) ka rrfyer se i Drguari i Allahut (paqja dhe
mshira e Allahut qofshin mbi t), ka thn: Pasha At n duart e t Cilit sht shpirti im,
padyshim se djali i Merjemes s shpejti do t zbres n mesin tuaj si gjykats i drejt dhe do ta
thyej kryqin, do ta mbys thiun dhe ta shfuqizoj xhizjen (taksn) dhe pasuria do t jet aq e
bollshme sa q askush sdo ta pranoj at, ndrsa nj sexhde e vetme do t ket vler m shum
se bota dhe do gj n t. (Sahih al-Bukhari)
Xhabir ibn Abdullah ka thn: E kam dgjuar Profetin, paqja dhe mshira e Allahut qofshin
mbi t, duke thn: Nj pjes e ummetit (popullit) tim kurr sdo t ndaloj s luftuari pr t
vrtetn n mnyr fitimtare deri n Ditn e Ringjalljes. Ai tha: Ather Isa ibn (i biri) Merjem,
paqja qoft mbi t, do t zbres dhe emiri i tyre do t thot: Eja dhe na udhheq n falje t
namazit, por ai do t thot: Jo! Disa prej jush jan emir mbi t tjert, si nderim q Allahu i bn
ktij ummeti (populli).
Ebu Hurerja (ra) ka rrfyer: Profeti, paqja qoft mbi t, ka thn: Nuk ka profet mes meje e tij,
domethn Isait, paqja qoft mbi t. Ai do t zbres (n tok). Kur ta shihni, njiheni: nj me gjatsi
mesatare, me lkur t kuqe t zbeht, i veshur me veshje t leht dy pjesshe ngjyr t verdh, q
duket sikur pika uji jan duke rn nga koka e tij edhepse nuk do t jet i lagur. Ai do t luftoj
njerzit pr shtjen e Islamit. Ai do ta thyej kryqin, do ta mbys derrin dhe do ta shfuqizoj
xhizjen (taksn). Allahu do t bj q t gjitha fet prve Islamit t zhduken. Ai do ta shkatrroj

Dexhallin dhe do t jetoj n tok pr dyzet vjet dhe pastaj do t vdes. Muslimant do t lutn
pr t. (Abu Davud)
M heret n kt pjes t librit, analizuam vargjet 157-158 t Sures an-Nisa. Menjher pas ktyre
vargjeve Allahu pohon kt n Suren an-Nisa 159:
Nuk ka as edhe nj nga Ithtart e Librit q nuk do t besoj n t (Isain) para vdekjes s tij; dhe n
Ditn e Kijametit (Ringjalljes) ai do t dshmoj kundr tyre. (Nisa: 159)
Pohimi i thn m lart q nuk do t besoj n t (Isain) para vdekjes s tij sht i rndsishm.
Ekuivalenti Arab i ksaj fjalie lexon: Wa in min ahlil kitabi illa la yminanna bihi qabla mawtihi.
Disa shkollar pohuan se n t n kt varg prdoret pr Kuran dhe kshtu bn interpretimin
n vijim: Nuk do t mbetet askush prej ithtarve t Librit q nuk do t besoj n Kuran para se ai
(nj njeri nga populli i Librit) t vdes.
Sidoqoft, n vargjet 157 dhe 158, q jan dy vargje q i paraprijn ktij, e njjta fjal at sht
prdorur padyshim pr Isain (as).
Sura an-Nisa: 157:
Madje pr shkak t thnies s tyre: Ne e kemi mbytur Mesihun, Isain, birin e Merjemes, t
Drguarin e All-llahut. Po ata as nuk e mbytn dhe as nuk e gozhduan (nuk e kryqzuan n
gozhda) at, por atyre u prngjau. Ata q nuk u pajtuan rreth (mbytjes s) tij, jan n dilem pr t
(pr mbytje) e nuk kan pr t kurrfar dije t sakt, prve se supozojn. E ata me siguri nuk e
mbytn at.

Sura an-Nisa: 158:
Allahu e ngriti at pran Vetes. Allahu sht i Ploltfuqishm, i Gjithdijshm.
Menjher pas ktyre vargjeve n Suren an-Nisa 159, nuk ka ndonj dshmi q do t tregonte se
n t sht prdorur pr t nnkuptuar dikend tjetr prve Isait (as).
Sura an-Nisa: 159:
Nuk ka as edhe nj nga Ithtart e Librit q nuk do t besoj n t (Isain) para vdekjes s tij; dhe n
Ditn e Kijametit (Ringjalljes) ai do t dshmoj kundr tyre.
N Kuran, Allahu na njofton se n Ditn e Gjykimit, gjuht dhe duart dhe kmbt do t
dshmojn kundr tyre pr at q ata kan punuar (Sura an-Nur: 24 dhe Sura Jasin: 65). Nga Sura
Fussilat: 20-23, msojm se t dgjuarit, t pamurit dhe lkura do t dshmojn kundr neve.
Mirpo n asnjrn prej ktyre vargjeve nuk ekziston ndonj referenc pr Kuranin si
dshmitar. Nse pranojm se n t (atij) ose n at n fjalin e par i refererohet Kuranit
edhepse gramatikisht dhe logjikisht nuk kemi fardo dshmie qoft ather do t duhej q
gjithashtu t pranonim se ai n fjalin e dyt gjithashtu i referohet Kuranit. Mirpo, pr t
pranuar kt, do t duhej t ekzistonte nj varg i qart q do t vrtetonte kt pikpamje.
Megjithat, komentuesi Ibn Xhuzaji nuk prmend mundsin q n t (atij) ti referohet
Kuranit dhe Ibn Xhuzaji transmetoi pikpamjet e t gjith komentuesve kryesor n punn e tij.
Kur i referohemi Kuranit, shohim se kur i njjti premr vetor prdoret pr Kuran, Kurani
kryesisht prmendet para dhe pas vargut specifik si n rastet e Sures an-Naml: 77 dhe Sures ash-

Shuara: 192-196. Ky varg n mnyr t hapur prcakton se Ithtart e Librit do t ken besim n
Isain (as) dhe se ai (Isai (as)) do t jet dshmitar kundr tyre.
shtja e dyt ka t bj me interpretimin e shprehjes para se ai t vdes. Disa mendojn se kjo
nnkupton t besuarit n Isain (as) para vet vdekjes s tyre. Sipas ktij interpretimi gjithsecili
nga Ithtart e Librit padyshim se do t besojn n Isain (as) para se ai/ajo t prballet me vdekjen
e tyre. Mirpo, n kohn e Isait (as), ifutt q quhen Ithtar t Librit jo vetm q nuk besuan n
Isain (as) por gjithashtu u prpoqn ta mbysin at. N ann tjetr, do t ishte e paarsyeshme t
thuhet se ifutt dhe t Krishtert q jetuan dhe vdiqn pas Isait (as) kishin besim mnyrn e t
besuarit q prshkruhet n Kuran n t.
Si prfundim, kur i bjm nj vlersim t kujdesshm ktij vargu, arrijm n prfundimin vijues:
Para vdekjes s Isait (as), t gjith Ithtart e Librit do t ken besim n t. (Tafsiri i Omer Nasuhi
Bilmen)
N kuptimin e tij t vrtet, ky varg zbulon fakte t qarta, t cilat jan:
S pari, sht e qart se vargu flet pr t ardhmen, sepse prmendet vdekja e Isait (as). Mirpo,
Isai (as) nuk kishte vdekur por ishte ngritur pran Allahut. Isai (as) do t vij n tok prap, do t
jetoj pr nj koh t prcaktuar dhe pastaj do t vdes. S dyti, t gjith Ithtart e Librit do t
ken besim n t. Kjo sht nj ngjarje q nuk ka ndodhur ende, por q padyshim do t ndodh
n t ardhmen.

Rrjedhimisht, me shprehjen para se ai t vdes, bhet fjal pr Isain (as). Ithtart e Librit do ta
shohin at, njohin at dhe do ti binden atij gjersa t jet gjall. Ndrkaq, Isai (as) do t jet
dshmitar kundr tyre n Ditn e Fundit. Padyshim se Allahu di m s miri.
Se Isai (as) do t kthehet n tok kah fundi i kohs rrfehet n nj varg tjetr n Suren az-
Zukhruf: 61.
Pr Isain (as) bhet fjal duke filluar nga az-Zukhruf: 57,:
Kur popullit tnd iu prmend si shembull biri i Merjemes (Isai), ata qeshn zhurmshm
(brohoritn) dhe than: A jan m t mir zotrat tan apo ai? Ata nuk t than at, vetm pr
t polemizuar me ty, por ata jan njerz ngatrrestar. Ai (Isai) ka qen vetm nj rob, t cilin Ne e
bekuam (e bm pejgamber) dhe e bm shembull pr fisin Izraelit.
Po sikur t duam Ne, do t bnim prej jush engjuj q tju zvendsonin n tok. (Sura az-
Zukhruf: 57-60)
Menjher pas ktyre vargjeve, Allahu njofton se Isai (as) sht shenj e Dits s Gjykimit.
Ai (Isai) sht parashenj e ors (momentit, kijametit), pra kurrsesi mos dyshoni n t dhe ejani
pas meje. Kjo sht rrug e drejt. (Sura az-Zukhruf: 61)
Ibn Xhuzaji thot se kuptimi i par i ktij vargu sht s Isai (as) sht shenj apo parakusht i Ors
s Fundit. Mund t themi se ky varg sht nj tregues i qart se Isai (as) do t kthehet n tok n
fundin e kohrave. Kjo pr arsye se Isai (as) jetoi prafrsisht gjasht shekuj para shpalljes s
Kuranit. Rrjedhimisht, nuk mund ta interpretojm ardhjen e tij t par si shenj t Dits s

Gjykimit. Ajo q ky varg tregon n t vrtet sht se Isai (as) do t kthehet prap n tok kah
fundi i kohs, q domethn, gjat periudhs s fundit t kohs para Dits s Gjykimit dhe kjo do
t jet shenj pr Ditn e Gjykimit. Allahu padyshim di m s miri.
Vargu Ai sht parashenj e ores (momentit, kijametit) n Arabisht sht Innahu la ilmun lis-
saati Disa e interpretojn premrin hu (ai) n kt varg si Kurani. Mirpo, vargjet q
paraprijn tregojn qart se Isai (as) prmendet n kt varg: Ai (Isai) sht vetm nj rob, t
cilin Ne e bekuam (e bm pejgamber) dhe e bm shembull pr fisin Izraelit. (Prof. Suleyman
Ates, Yuce Kuranin Cagdas Tefsiri (Tafsiri Bashkkohor i Kuranit t Shenjt), vll. 6, f. 4281)
Ata q e citojn kt premr sikur ai ti referohej Kuranit vazhdojn t citojn pjesn tjetr t
vargut Kurrsesi mos dyshoni n t dhe ejani pas meje. si dshmi. Mirpo, vargjet q paraprijn
kt varg i referohen n trsi Isait (as). Pr kt arsye, duket se premri hu ka lidhje me ato
vargje paraprirse dhe gjithashtu i referohet Isait (as). N t vrtet, shkollart e mdhenj
Islamik, pohojn se bhet fjal pr kt, duke u mbshtetur n prdorimin e premrit si n
Kuran ashtu edhe n hadith.Muhammad Hamdi Jazir i Elmalit ofron shpjegimin vijues n
komentin e tij:
Deklarimi n varg: Ai sht shenj e ors ai sht shenj dhe tregues se Ora do t vie dhe t
vdekurit do t ringjallen dhe ngriten. Isai, si me kthimin e tij n tok ashtu edhe me mrekullin e
ringjalljes s t vdekurve dhe gjithashtu me profetizimin e tij t ringjalljes s t vdekurve sht
shenj e Ors. N hadith gjithashtu njoftohet se ai sht shenj e Dits s Fundit.
N Sahih Muslim, gjithashtu pohohet se hadithet n t cilat thuhet se Profeti Isa (as) do t zbres
n mesin e njerzve n fundin e kohs ka arritur shkalln e t qenit mutavatir, p.sh. i rrfyer nga

aq shum njerz n secilin brez sa q nuk sht e mundshme q t ket ndonj dyshim pr
vrtetsin e tyre dhe se njihet si nj prej shenjave kryesore t Dits s Ringjalljes (Sahih Muslim
2/58)
Hudhajfah ibn Usajd al-Ghifari ka thn: I Drguari i Allahut (saas) erdh tek ne papritmas kur
ne ishim (t zn n diskutim). Ai tha: Pr ka po bisedoni? Ne tham: Po bisedojm pr Orn
e Fundit. N kt ai tha: Nuk do t vie derisa nuk i shihni dhjet shenja para saj dhe (n lidhje
me kt) ai prmendi tymin, Dexhallin, bishn, lindjen e diellit nga perndimi, zbritjen e Isait,
djalit t Merjemes (as), Jexhuxht dhe Mexhuxht dhe rrshqitjet e toks n tri vende, nj n
lindje, nj n perndim dhe nj n Arabi n fund t t cilave do t ket zjarr q do t vie nga
Jemeni dhe do ti shtyj njerzit q t mblidhen n vendin e takimit t tyre. (Sahih Muslim)
Vargje t tjera q tregojn pr ardhjen e dyt t Isait (as) jan vargjet n vazhdim:
Prkujto kur engjujt i than: Oj Mejreme, Allahu t prgzon me nj Fjal prej Tij. Emri i tij
sht Mesihu, Isai, djali i Merjemes i famshm n dynja (n kt bot) dhe n ahiret (n jetn e
prjetshme) dhe njri prej t afrmve t Allahut. Ai do tju flas njerzve qysh n djep e edhe si i
rritur dhe do t jet prej t drejtve. Ajo tha: Zoti im, si mund t kem un djal e mua sm ka
prekur njeri?
Ai (Allahu) tha: Ja, kshtu, Allahu krijon far t doj. Kur Ai vendos pr nj shtje, vetm i
thot: Bhu! Ajo menjher bhet. Ai (Allahu) do tia msoj atij Librin dhe Urtsin, edhe
Tevratin edhe Inxhilin (Ali Imran 45-48)

N kt varg, kumtohet se Allahu do tia msonte Isait (as) Inxhilin, Tevratin dhe Librin.
Padyshim se libri n fjal sht shum i rndsishm. Ne ndeshemi me shprehjen e njjt n
Suren al-Maidah:110:
Allahu (at dit) i thot: O Isa, bir i Merjemes, prkujtoj t mirat e Mia ndaj teje dhe ndaj nns
sate, kur t fuqizova me shpirtin e shenjt (m t pastr) (Xhibrilin) e ti u fole njerzve (kur ishe)
n djep dhe kur ishe i pjekur (burr), kur ta msova ty Librin e Urtsin, Tevratin e Inxhilin, kur
me lejen Time formove nga balta nj form shpendi (Maide 110)
Kur analizojm Librin n t dyja kto vargje, shohim se mund t bhet fjal pr Kuranin. N
kto vargje shpallet se Kurani sht libri i fundit hyjnor i drguar/i zbritur prve Tevratit,
Zeburit dhe Inxhilit. Ve ksaj, n nj varg tjetr n Kuran, pran Tevratit dhe Inxhilit, fjala
Libr sht prdorur pr t treguar Kuranin.
Allahu sht Nj, nuk ka t adhuruar (Zot) pos Tij, i Prjetshmi, i Vetmjaftueshmi. Ai ta zbriti ty
(Muhammed) Librin me t vrtetn, q sht vrtetues i librave t mparshm. Ai e zbriti m par
Tevratin dhe Inxhilin (Ali Imran: 2-4)
Vargjet tjera n t cilat libri i referohet Kuranit lexon:
E kur u erdh atyre prej Allahut Libri (Kurani) q sht vrtetues i atij q e kishin pran, e q para
se tu vinte e krkonin ndihmn e tij kundr jobesimtarve, e mohuan at (Muhammedin) q e
njihnin kur u erdhi. Mallkimi i Allahut qoft mbi jobesimtart! (Bekare: 89)

Pr kt arsye Ne drguam nj t Drguar nga gjiri i juaj q tua lexoj Shenjat (ajetet) Tona, tju
pastroj dhe tju msoj Librin dhe Urtsin (traditn) dhe tju msoj at q m par nuk e
dinit. (Bekare: 151)
N kt rast, leht mund t konsiderojm se libri i tret q do ti msohet Isait (as) do t jet
Kurani dhe ne do t mund t supozonim se kjo do t jet e mundshme vetm nse ai vjen n
tok n fund t kohs. Isai (as) ka jetuar prafrsisht 600 vjet para shpalljes s Kuranit. Kur i
hedhim nj sy haditheve t Profetit ton (saas), kuptojm se kur Profeti Isai (as) vie pr t dytn
her, ai do t komandoj me Kuran, jo me Inxhil. Kjo me t vrtet prputhet saktsisht me
kuptimin e ksaj strofe. Padyshim se Allahu e di m s miri.
Kjo gjithashtu shpjegohet n nj hadith:
Ebu Hurejra (ra Allahu qoft i gzuar me t) ka rrfyer se i Drguari i Allahut, paqja dhe
mshira e Allahut qofshin mbi t, ka thn: Pasha At n duart e t Cilit sht shpirti im,
padyshim se djali i Merjemes s shpejti do t zbres n mesin tuaj si gjykats i drejt dhe do ta
thyej kryqin, do ta mbys thiun dhe ta shfuqizoj xhizjen (taksn) dhe pasuria do t jet aq e
bollshme sa q askush sdo ta pranoj at, ndrsa nj sexhde e vetme do t ket vler m shum
se bota dhe do gj n t. (Sahih al-Bukhari)
Ulama (dijetart Islam) thon se kuptimi n kt hadith e veprimit t tij si nj gjykats/sundues i
drejt sht se ai do t gjykoj me an t sheriatit t Islamit, gjegjsisht me an t gjykimeve t
Librit t Allahut, Kuranit dhe t Sunnetit t t Drguarit t Fundit t Allahut, Muhammedit,
paqja dhe mshira e Allahut qofshin mbi t. Padyshim se Allahu di m s miri.

Allahu na tregon pr vdekjen e Isait (as) n nj varg t Sures Merjem si n vijim:
(Isai tha:) Selami (shptimi prej Allahut) sht me mua ditn kur u linda, ditn kur t vdes dhe
ditn kur do t ringjallem. (Merjem: 33)
Kur e marrim parasysh kt varg s bashku me Ali Imran: 55, shohim se tregon nj t vrtet
shum t rndsishme. N strofn e Sures Ali Imran pohohet se Isai (as) sht ngritur n pranin
e Allahut. Nuk sht dhn asnj informacion n kt varg pr vdekjen apo vrasjen. Mirpo, n
Suren Merjem: 33 sht dhn informacioni pr ditn kur Isai (as) do t vdes. Ajo vdekje e dyt
mund t jet e mundshme vetm nse Isai (as) vdes pas kthimit dhe jets n tok. Vetm Allahu e
din kt me siguri.
Edhe nj pjes e dshmis pr kthimin e Isait (as) n tok paraqitet n vargun 110 t Sures al-
Maida dhe n Suren Ali Imran: 46 n formn e fjals kahlan. Vargjet thon:
sate, kur t fuqizova me shpirtin e shenjt (m t pastr) (Xhibrilin) e ti u fole njerzve (kur ishe)
n djep dhe kur ishe i pjekur (burr) (kahlan) (Sura al-Maida: 110)
Ai do tiu flas njerzve qysh n djep dhe si i pjekur (burr) (kahlan) dhe do t jet nga t prsosurit
(Sura Ali Imran: 46)
Kjo fjal paraqitet vetm n dy strofat e msiprme n Kuran dhe vetm n lidhshmri me Isain
(as). Kuptimi i fjals kahlan i prdorur pr tiu referuar kohs s pjekuris s Isait (as) prputhet
me moshn n mes 30 dhe 50 vjeare, dikush q nuk sht m i ri, dikush q ka arritur moshn e

prsosur. Dijetart Islamik pajtohen pr prkthimin e ksaj fjale si nj fjal q tregon periudhn
pas moshs 35 vjeare.
Duke u bazuar n nj hadith t transmetuar nga Ibni Abbas q njofton se Isai (as) u ngrit n qiell
n fillim t viteve t tridhjeta t tij, n nj mosh t re, dhe do t qndroj edhe 40 vite t tjera kur
t kthehet, dijetart Islamik thon se mosha e vjetr e Isait do t ndodh pasi q ai t kthehet n
tok. (Muhammed Khalil Herras, Fasl al-maqal fi rafi Isa hayyan wa nuzulihi wa qatlihi'd-Dajjal,
Makatabat as-Sunnah, Cairo, 1990, faqe 20)
Nj studim i vmendshm i vargjeve n fjal lehtsisht tregon se sa kan t drejt dijetart Islamik
n lidhje me kt shtje. Duke shikuar kto vargje t Kuranit, shohim se ky formulim prdoret
vetm pr Isain (as). T gjith profett u foln njerzve dhe i thirrn n rrugn e drejt. Ata t
gjith komunikuan porosin e tyre n mosh t pjekur. Mirpo, nuk ekziston ndonj formulim i
till n Kuran pr cilindo profet tjetr. Ky formulim sht prdorur vetm pr tiu referuar Isait
(as) dhe gjendjes s tij t mrekullueshme. Kjo pr arsyer se fjalt n djep dhe n mosh t
pjekur (n burrri) q pasojn njra tjetrn n kto vargje e vn theksin n dy periudha t
mrekullueshme.
N t vrtet, n veprn e tij Komenti i at-Tabarit, Imam at-Tabari jap shpjegimin n vazhdim t
ktyre vargjeve:
Kto thnie (Sura al-Maida: 110) tregojn se pr t plotsuar jetgjatsin e tij dhe pr tiu folur
njerzve n mosh t pjekur Isai (as) do t zbres nga qielli. Kjo pr arsye se ai u ngrit n
qiell/parajs kur ishte ende i ri. N kt strof (Sura Ali Imran: 46) ka dshmi se Isai (as) sht i
gjall dhe Ahl al-Sunnah (Populli i Sunnetit) ndan at pikpamje. Kjo pr arsye se n kt strof

pohohet se ai do tiu flas njerzve n mosh t pjekur. Ai do t mund t arrij mosh t pjekur
vetm kur t kthehet n tok prej qiellit/parajss. (Imam at-Tabari, Komenti i at-Tabarit, Vll. 2,
faqe 528, Vll. 1, faqe 247).
Mirpo, disa njerz e interpretojn shprehjen/fjalt n mosh t pjekur n nj mnyr shum t
largt nga kuptimi i saj i vrtet dhe nuk e analizojn n lidhshmri me logjikn e prgjithshme t
Kuranit. Sipas ktyre njerzve profett gjithnj kan qen njerz t pjekur, pr arsye shprehja i
referohet jetrave t t gjith profetve. Natyrisht se profett ishin n mosh t pjekur t cilt
Allahu i ka edukuar. Mirpo, n Suren Ahkaf Allahu zbulon se mosha e pjekuris s plot sht
dyzet vjet. N kto vargje zbulohet se:
Ne e urdhruam njeriun tu bj mir prindrve t vet, ngase nna e vet me mundim e barti dhe
me vshtirsi e lindi, e bartja e tij dhe gjidhnia e tij zgjat tridjet muaj (e ai vazhdon t jetoj)
derisa t arrij pjekurin e vet dhe kur ti mbush dyzet vjet ai thot: Zoti im, m frymzo mua q
t falnderoj pr t mirn Tnde q ma dhurove mua dhe prindrve t mi, q t bj vepra t mira
q i plqen Ti dhe mi bn t mir pasardhsit e mi, un pendohem te Ti dhe un jam me
Muslimant. (el-Ahkaf: 15)
Fjala kahlan, prandaj, gjithashtu i drejtohet kthimit t Isait (as) n tok sikurse i gjith
informacioni i dhn n Kuran. Vetm Allahu e di me siguri.
Si shihet, vargjet pr kthimin e Isait (as) n tok jan shum t qarta. Shprehje t ngjashme me
kto nuk jan prdorur n Kuran n lidhje me profett tjer. Mirpo, t gjitha kto shprehje jan
prdorur pr Profetin Isa (as). Domethnia e saj sht e qart.

N Kuran ekzistojn shembuj tjer t njerzve t lan kt bot dhe u kthyen pas qindra vjetsh
Njeriu i cili u ringjall pas nj shekulli
Njri prej ktyre njerzve sht nj burr i cili qndroi i vdekur pr nj shekull. Kjo rrfehet n
Suren Bekare:
Ose (nuk je i njohur) me shembullin e atij q kaloi pran nj fshati q ishte rrnuar n kulmet e tij
(me temel), e ai tha: Si e ngjall Allahu kt pas shkatrrimit t tij? E Allahu e bri t vdekur at
(pyetsin - Uzejrin) njqind vjet, pastaj e ringjalli dhe i tha: Sa qndrove (i vdekur)? Ai tha: Nj
dit, ose nj pjes t dits! Ai (Allahu) tha:Jo, por ke ndejur (i vdekur) njqind vjet. Shikoje
ushqimin dhe pijen tnde si nuk sht prishur, e shikoje edhe gomarin tnd (si iu kan
shkaprderdhur eshtrat). E pr t br ty argument pr njerzit (bm kt sprov), Shiko se si i
kombinojm eshtrat e i veshim me mish. E kur iu b e qart atij, tha: U binda se me t vrtet
Allahu ka mundsi pr do send! (Bekare: 259)
N vargjet e dhna n flett e mparshme, prmendet fakti se Isai (as) nuk kishte vdekur por
sht marr (prapa). N strofn e msiprme, burri, megjithat, vdiq padyshim. Rrjedhimisht,
madje edhe nj person i vdekur mund t ringjallet me vullnetin e Allahut. Kjo rrfehet n hollsi
n Kuran. Ekzistojn shembuj t tjer t ngjashm n Kuran.

SHOKT E SHPELLS U ZGJUAN PAS SHUM VITEVE
Edhe nj shembull tjetr i rrfyer sht tregimi i Shokve t Shpells i rrfyer n Suren al-Kahf.
Allahu rrfen tregimin e t rinjve q ishin t shtrnguar t strehohen nga tirania e vrazhd e
sundimtarit t asaj kohe n nj shpell. Rrfehet se ata i zuri gjumi dhe u zgjuan pas shum viteve.
Vargjet n fjal jan:
Kur djelmoshat u strehuan n shpell e than: O Zoti yn, na dhuro nga ana Jote mshir dhe
na prgatit udhzim t drejt n tr shtjen ton! Ne u vum mbuloj mbi vesht e tyre (i
vum n gjum) n shpell pr disa vite me radh. (el-Kehf 10-11)
Do t mendoje se ata jan t zgjuar, ndrsa ata ishin fjetur, e Ne i rrotullonim her n krahun e
djatht e her n t majtin. Qeni i tyre kishte shtrir kmbt e para pran hyrjes. Sikur t kishe
hasur n ta, do t ishe kthyer duke ikur dhe do t ishe mbushur frik prej tyre.
Ashtu (sikurse i vum n gjum) i zgjuam ata q t pyesin njri tjetrin (se sa kan fjetur). Njri
prej tyre foli e tha: Sa keni ndejur? Ata than: Kemi ndejur nj dit ose nj pjes t dits!
Disa than: Zoti juaj e di m s miri se sa keni ndejur, prandaj drgoni njrin prej jush me kt
argjend (monedh argjendi) n qytet, e t zgjedh ushqim m t mir, e tju sjell at juve dhe le t
ket shum kujdes e tmos i jap t kuptoj askujt pr ju.(el-Kehf 18-19)
Kurani nuk shpjegon saktsisht sa koh kta t rinj kaluan n shpell. N vend t ksaj, gjatsia
kohore e ksaj periudhe prfshihet n fjalt pr disa vite. Supozimi i njerzve t ksaj kohe
ishte megjithat mjaft i lart: treqind e nnt vjet. Allahu thot:

(dhe thonin) Ata qndruan n shpelln e tyre treqind e nnt vjet.
Thuaj: Allahu e di m s miri sa kan ndejur, Atij i takon fshehtsia e qiejve dhe e toks. Sa sht
i prkryer t pamurit e Tij dhe sa mir dgjon Ai! Pos Tij ata (njerzit) nuk kan ndihmtar. N
vendimin e Tij nuk mund ti przihet askush.(el-Kehf 25-26)
Padyshim se ajo q sht e rndsishme ktu nuk sht nse kjo periudh sht e shkurt apo e
gjat. shtja qndron n at se Allahu merr disa prej njerzve prapa, ose duke i vn n gjum
ose thjesht duke i br q t vdesin n kt jet pr nj periudh t caktuar kohore dhe pastaj i
ringjall ata. Po sikurse njerzit q zgjohen nga nj ndrr, e Allahu u jap jet prap. Isai (as) sht
njri prej ktyre njerzve dhe n kohn e caktuar, ai do t jetoj prap n kt bot. Pasi t ket
plotsuar detyrn e tij, ai do t vdes sikurse do qenie tjetr njerzore n pajtueshmri me
urdhrin e vargut n t cilin Ai thot:
N t (n tok) do t jetoni (do t gjallroni), n t do t vdesni (do t varroseni) dhe prej saj do
t nxirreni (do t ringjalleni). (al-Araf: 25)

ISAI (AS) N
PRMBLEDHJEN RISALE-I NUR
N prmbledhjen Risale-i Nur, nj koment Kuranor i shkruar nga Said Nursi, gjithashtu i njohur
si Bediuzzamani (Mrekullia e Kohs), njri prej dijetarve m t mdhenj Islamik t shekullit
20t, ka prmendje gjithprfshirse pr fundin e kohs dhe ardhjen e dyt t Isait (as).
Sot shoqrit Muslimane prqafojn mendime t ndryshme. Mirpo, nj numr shum i madh i
Muslimanve q rrjedhin nga kultura t ndryshme pajtohen se Bediuzamani ishte dijetar i madh.
Pr kt arsye prshkrimet e hollsishme t fundit t kohs nga ana e Bediuzamanit jan t nj
rndsie t madhe pr t gjith Muslimant.
N shpjegimet e tij n lidhje me fundin e kohs, Bediuzamani pohon se dy lvizje filozofike, t
cilat ai i prshkruajti si prpjekje serioze pr t vn bazat e mosbesimit, do t shkaktonin
rregullim n tok. E para prej tyre do t jet nj krcnim i mbuluar (i maskuar) ndaj Islamit
gjersa kategoria e dyt e lvizjeve haptazi do t kundrshtoj qenien e Allahut. Rryma e dyt sht
t kuptuarit materialist dhe natyralist sipas t cilit materia sht nj lnd absolute, e cila ka
ekzistuar prjetsisht dhe e cila do t ekzistoj prjetsisht. M tej sipas ktyre dy lvizjeve
gjallesat erdhn n jet rastsisht nga materia e pajet. (Natyralizmi sht i njohur si dimensioni
filozofik i Teoris s Evolucionit t Darvinit.)
Ky prkufizim padyshim q ofron bazn e t gjitha ideologjive q e mohojn qenien e Allahut.
Q nga kohrat e hershme, materialistt kundrshtuan t gjitha fet e shpallura prej Allahut,

luftuan kundr prkrahsve t tyre, shtypn njerzit, bn luftra dhe hapn udh pr do lloj t
degjenerimit n shoqri.
Isai (as), gjithashtu, n ardhjen e tij t dyt n tok, do t luftoj kundr ktyre lvizjeve
materialiste dhe natyraliste dhe me vullnetin e Allahut do t korr fitore mbi ta. Bediuzamani
trhek vrejtjen n librat e tij ndaj lvizjes materialiste:
Rryma e Dyt: Nj rrym tiranike e lindur nga Filozofia Natyraliste dhe Materialiste gradualisht
do t forcohet dhe t prhapet n fundin e kohs me ndihmn e filozofis materialiste, duke
arritur nj shkall t atill sa t mohoj Zotin. (Said-i Nursi, Letrat, Letra e pesmbdhjet, f. 53)
Bediuzamani lajmron se Isai (as) do t vjen n tok n nj koh kur mosbesimi do t mbisundoj
n t. N fjalt n vazhdim t Bediuzamanit, Isai (as) me ardhjen e tij t dyt n tok, do t
sundoj me Kuran dhe Sunnet dhe do t eliminoj do fanatizm t Krishtrimit. Duke u
bashkuar kundr mosbesimit, t Krishtert t cilt kan prqafuar Islamin dhe Muslimant do t
triumfojn mbi ideologjit jobesimtare me udhzimin e Kuranit. Pjesa n fjal n Risale-i Nur
vijon:
Ather personi i Isait (Paqja qoft mbi t) i cili sht i pranishm me trupin e tij njerzor n
botn e qiejve, do t vie t udhheq rrymn e fes s vrtet, sikurse, duke u mbshtetur n
premtimin e Atij q ka Pushtet Mbi do Gj, Sjellsin e Lajmeve t Sigurta (Padyshimta) ka
thn. Pasiq Ai e ka thn kt, sht e vrtet, dhe pasiq Ai q ka Pushtet Mbi do Gj e ka
premtuar kt, Ai padyshim se do ta realizoj kt. (Said-i Nursi, Letrat, Letra e pesmbdhjet, f.
54)

N t gjitha prshkrimet e tij t ardhjes s dyt, Bediuzamani tregon se Isai (as) do t shuaj t
gjitha sistemet e mosbesimit n at periudh. Ai m tej shton se ai do t fitoj mbshtetje t
madhe prej Muslimanve. Isai (as) do t jet Musliman dhe do t falet pas imamit t Muslimanve
dhe do t punoj bashk me ata q veprojn drejt nga bota Islamike dhe do t marr rolin
udhheqs n prhapjen e Kuranit dhe t msimeve t tij dhe do t shuaj dhunn e
vazhdueshme t sistemeve t mosbesimtarve:
Do t jen besimtart vrtet t devotshm t Isait ata q do t vrasin personalitetin kolektiv
gjigant t materializmit dhe t mosbesimit t cilin do ta formoj Dexhalli sepse Dexhalli do t
vritet nga shpata e Isait (Paqja qoft mbi t) dhe t shkatrroj idet e tij dhe mosbesimin, q
jan ateiste. Tregimi: Isai (Paqja qoft mbi t) do t vie dhe do t kryej faljet (namazin) e
obligueshme pas Mahdit dhe do ta ndjek at, aludon n kt bashkim dhe n sovranitetin e
Kuranit dhe n pasimin e tij. (Said-i Nursi, Rrezet, Rrezja e pest, f. 493)
SI MUND TA NJOHIM ISAIN (AS)?

KUSH DO T JET N GJENDJE TA NJOH ISAIN (AS)?
N kapitujt e mhershm, se Isai (as) nuk kishte vdekur dhe se ishte ngritur n pranin e Allahut
dhe se ai do t vie n tok jan shpjeguar n dritn e vargjeve t Kuranit. Pas gjith asaj q sht
thn gjer m tani, pyetja e ardhshme na vjen ndr mend: Si do ta njohim ne Isain (as) kur ai t

kthehet n kt bot dhe cilat prej veorive t tij do ta bjn at t njohshm? N kt faz,
burimet e vetme t cilave mund tiu referohemi jan Kurani dhe Sunneti i mirfillt.
Kurani, ose n vargjet ose n tregime t veanta, na jap shpjegime t ndryshme n lidhje me
profett. Shum prej veorive t prbashkta t profetve dhe t besimtarve t vrtet
prmenden n Kuran. Ve ksaj, sht gjithashtu e mundshme ti gjejm t gjitha veorit e
besimtarve n kto vargje. N kt kontekst, veorit siprore t Isait (as) n lidhje me fen jan
gjithashtu t dallueshme n Kuran. Prandaj, besimtart e sinqert mund t vlersojn kto veti
siprore q mund t vhen re n t duke iu referuar Kuranit, dhe n kt mnyr ta njohin at.
N kt pik, duhet t kemi parasysh se t njohurit e Isait (as) mund t mos jet i mundshm pr
gjithkend. Bediuzaman Said Nursi pohon kt n lidhje me kt tem:
Kur Isai (paqja qoft mbi t) vie, nuk sht e domosdoshme q secili do t duhej t dinte se ai
sht Isai i vrtet. T zgjedhurit e tij dhe ata afr tij do ta njohin at prmes drits s besimit.
Nuk do t jet e vetkuptueshme q dokush ta njoh at. (Said-i Nursi, Letrat, Letra e
pesmbdhjet, f. 54)
Si thot Bediuzamani, gjat viteve t hershme t ardhjes s tij t dyt, numri i njerzve q do ta
njohin Isain (as) do t jet i kufizuar n numrin e vogl t njerzve q jan t afrt me t. Ve
ksaj, kjo do t jet e mundshme vetm me an t drit s besimit. Natyrisht se kjo shprehje
krkon shpjegim t mtejshm: Drita e besimit sht t kuptuarit e dhuruar nga Allahu tek ata
q besojn n qenien dhe njsin e Allahut, zbatojn urdhrat e Kuranit dhe jetojn sipas
Sunnetit t t Drguarit t Allahut, Muhammedit, paqja dhe mshira e Allahut qofshin mbi t. Me
nj t kuptuar t till, besimtart mund t vlersojn situatat n mnyr t sakt dhe t kuptojn

hollsit e ngjarjeve pa ndonj vshtirsi. Si na bn me dije Kurani, besimtart jan ata njerz t
cilt mendojn mbi gjithka q i rrethon dhe kshtu kurr nuk iu ikin hollsit apo aspektet
subtile t gjrave. Me t vrtet, Allahu e informon njeriun se Ai do tua dhuroj aftsin e t
dalluarit (pr t gjykuar n mes t s drejts dhe t gabuars) atyre q mendojn pr gjithka n
prpjekje pr t kuptuar madhshtin dhe fuqin e Allahut dhe atyre q ia kan frikn Atij:
O ju q besuat, nse keni frik Allahun, Ai do t vr udhzim (n zemrat tuaja) pr ju, do tua
mbuloj t kqiat, do tua fal mkatet. Allahu sht dhurues i madh. (el-Enfal: 29)
Pra, ata q do ta njohin Isain (as) gjat ardhjes s tij t dyt dhe q do ti bashkangjiten atij do t
jen n t vrtet ata t cilt besojn n Allahun dhe Kuranin dhe n t Drguarin e Allahut,
paqja dhe mshira e Allahut qofshin mbi t, dhe mendojn thell mbi gjrat. Bediuzaman Said
Nursi, gjithashtu, trheq vrejtjen pr kt shtje si n vazhdim:
N t vrtet, megjithse kur Isai (Paqja qoft mbi t) vie ai vet do t dij se ai sht Isai,
gjithkush nuk do ta dij. (Said-i Nursi, Rrezet, Rrezja e pest, f. 487)
CILAT VEORI T ISAIT (AS) E BJN AT

T NJOHSHM?
Si u prmend m lart, duke iu referuar Kuranit n krkim t gjetjes s prgjigjeve n kto
pyetje, do t duhej q s pari t krkojm veorit e prbashkta pr t gjith profett t rrfyera

n Kuran. Pra, mnyra pr t njohur Isain (as) do t ishte q t ekzaminohen veorit e
profetve. Padyshim se ekzistojn me qindra sosh. Megjithat, n kt pjes, ne do t vm
theksin n veorit m t dukshme t cilat menjher bien n sy.
1. AI NDRYSHON PREJ NJERZVE T TJER PR SHKAK

T VLERAVE T JASHTZAKONSHME MORALE T TIJ
Sikurse t gjith profett e tjer q Allahu ka zgjedhur pr tia shpallur porosin e Tij njerzimit,
Isai (as) sht i njohur pr vlerat morale t shklqyeshme t tij. Veoria m e dallueshme e Isait
(as) sht personaliteti i tij shembullor, menjher i dallueshm n shoqrin n t ciln ai jeton.
Ai, me t vrtet ka nj karakter shembullor, t pashembullt n natyr dhe q i bie n sy gjithkujt
n shikim t par. Nj person shum i prkushtuar, guximtar dhe i fort, nj shprehje e besimit q
ai ka n Allahun dhe e besimit t pastr t tij n T. Me kso tipare, ai ka nj ndikim t thell n
dokend. Ky superioritet, nj veori q e ndajn t gjith profett, rrfehet n kto vargje:
Kto jan argumentet tona q ia dham Ibrahimit (Abrahamit) kundr popullit t tij. Ne ngrisim
n shkall t lart at q duam. Zoti yt do send e v n vendin e vet, asgj nuk mund ti
fshehet. Ne atij (Ibrahimit) i falm Is-hakun (Isakun) dhe Jakubin (Jakobin) dhe secilin prej tyre e
udhzuam. M par edhe Nuhun (Noun) e patm udhzuar. E nga pasardhsit e tij (t Ibrahimit)
udhzuam Davudin (Davidin), Sulejmanin (Solomonin), Ejjubin (Jobin), Jusufin (Jozefin), Musain
(Moisiun) dhe Harunin (Aronin). Kshtu Ne i shprblejm bamirsit. (shprblyem) Edhe

Zekerijan (Zakarijan), Jahjan (Gjonin), Isain (Jezusin), Ilijasin (Elijan) t gjith prej t mirve
t prsosur. (shprblyem) Edhe Ismailin (Ishmaelin), Eljesan (Elishan), Junusin (Jonan) dhe
Lutin (Lotin). T gjith kta i veuam mbi njerzit tjer. Edhe disa nga prindrit, nga pasardhsit
dhe nga vllezrit e tyre i zgjodhm (pr pejgamber) dhe i udhzuam n rrug t vrtet. (el-
Enam 83-87)
Se Allahu iu dhuroi veti superiore profetve shprehet saktsisht n vargjer e msiprme.
Ekzistojn shum shembuj t tjer t rrfyer n Kuran. Pohimet m posht na njoftojn pr
tiparet siprore t dhuruara profetve:
Vrtet, Ibrahimi ka qen shemblltyr e t mirave, adhurues i Allahut, besimtar i drejt dhe nuk
ka qen nga idhujtart. (en-Nahl: 120)
Prkujto robrit tan Ibrahimin, Is-hakun, Jakubin q ishin t fort n zbatimin e detyrave dhe
largpams n fe. (Sad: 45)
Ska dyshim se ata ishin te Ne prej t zgjedhurve m t mir. (Sad: 47)
Ne i patm dhn Davudit dhe Sulejmanit dituri, e ata t dy than: I falnderohemi vetm
Allahut q na dalloi (me t mira) mbi shum robr t Tij besimtar (en-Neml: 15)
Isai (as) sht gjithashtu njri prej profetve t zgjedhur t Allahut. Allahu thot kshtu pr t:
Kta (pr t cilt t rrfyem) jan t drguarit, disa prej tyre i dalluam nga t tjert, prej tyre pati
q Allahu u foli, disa i ngriti n shkall m t lart, Isait, birit t Merjems i dham argumente dhe
e prfocuam me shpirtin e shenjt (shpirtin m t pastr) (Xhibrilin). (Bekare: 253)

2. AI DO T NJIHET NGA SHPREHJA E FYTYRS S TIJ
Q VREHET VETM TEK PROFETT
Allahu na njofton n Kuran se superioriteti i atyre q Ai ka zgjedhur mund t jet n aspektin e
dijenis s tyre si edhe n aspektin e fuqis s tyre fizike:
Ai tha: Allahu e zgjodhi at sundues tuajin dhe e pajisi me dituri t gjer e me fuqi trupore!
Allahu ia jep sundimin e vet atij q do, Allahu sht dhurues i madh, i dijshm. (Bekare: 247)
I pajisur me urtsi, fuqi fizike, dijeni dhe prsosmri t karakterit, Isai (as) do t ket nj shprehje
t fytyrs q mund t vrehet vetm tek profett. Frika e tij e fuqishme ndaj Allahut dhe drita e
besimit t tij t palkundur do t jen plotsisht t dukshme n fytyrn e tij. Kjo shprehje n
fytyrn e tij menjher do ta dalloj at prej t tjerve dhe njerzit q do ta shohin at menjher
do t hetojn se po takojn dikend fare superior. Natyrisht se t gjith nuk do t pajtohen me
kt. Prej trbimit dhe krenaris, ka gjasa q disa njerz nuk do t prfillin kt superioritet.
Prkundr asaj q thell n veten e tyre do t ndjejn, ata mund t shtiren si t paditur, duke e
marr pranin e tij si krcnim t qenies s tyre. Vetm ata q kan besim t sinqert do t
kuptojn kt superioritet dhe do ta vlersojn at.
Allahu na informon se Isai (as) sht I famshm n dynja (n kt bot) dhe n ahiret (n jetn e
prjetshme) dhe njri prej t afrmve t Allahut (Sura Ali Imran: 45) Pra, Isai (as) do t jet i
njohur pr ata njerz q do ta rrethojn at pr nderin dhe eprsin q mund t vrehet vetm tek
ata q jan t zgjedhur nga Allahu.

3. AI KA MENURI T
JASHTZAKONSHME DHE T FOLUR BINDS
Ata ishin q u patm dhn librin, urtsin e pejgamberllkun (Sura el-Enam: 89)
Gjat historis, Allahu prcolli porosit dhe shpalljet e Tij prmes t drguarve t Tij. Ai
gjithashtu iu dhuroi urtsi ktyre t drguarve: nj mnyr bindse dhe tejet t qlluar t t folurit,
sjellje shembullore n urdhrimin e veprave t drejta dhe n ndalimin e t keqes, jan t gjitha
veori t prbashkta t profetve. N Kuran, Allahu gjithashtu trheq vmendjen ndaj urtsis
q i sht dhuruar secilit profet. Pr shembull, pr profetin Davud (as), Allahu thot: Ne i
dham atij menuri dhe t folur binds. (Sura Sad: 20) N mnyr t ngjashme pr profetin Jahja
(as): O Jahja, Ne i dham atij urtsi kur ishte fmij. (Sura Merjem: 12) Pr Musain (as),
Allahu na njofton: E pasi ai (Musai) e arriti moshn madhore dhe u b i pjekur, Ne i dham atij
urtsi e dituri. (Sura el-Kasas: 14) Nj varg tjetr n lidhje me kt pason: Ne i patm dhn
Llukmanit menuri t prsosur (e i tham): T falnderosh Allahun. (Sura Llukman: 12).
Ngjashm me kt, Allahu rrfen: Ne u patm dhn pasardhsve t Ibrahimit Librin dhe
Urtsin (Sheriatin) (Sura en-Nisa: 54)
Sipas vargut, Ai ia dhuron urtsin atij q do, e kujt i sht dhn urtsia, atij i sht dhuruar
mirsi e madhe, (Sura Bekare: 269), Allahu shprbleu t gjith profett. Ky shprblim vlen
edhe pr Isain (as) si msojm prej Kuranit:
sate, kur t fuqizova me shpirtin e shenjt (Xhibrilin), e ti u fole njerzve (kur ishe) n djep dhe

(kur ishe) i pjekur (burr), kur ta msova ty Librin e Urtsin Tevratin e Inxhilin. (Sura el-Maide:
110)
Po kur Isai erdhi me argumente tha: Erdha te ju me pejgamberllk dhe erdha tju sqaroj at pjes
q e kundrshtonit, pra kini frik Allahun dhe m respektoni mua! (Sura ez-Zukhruf: 63)
N dritn e ktyre vargjeve, mund t vijm n prfundimin se nj veti e veant e Isait (as), e cila
do tna mundsoj q ta njohim at, do t jet mnyra e tij bindse, tejet e qlluar dhe e mahnitse
e t folurit. Si n t gjitha shtjet tjera, nj mnyr bindse e t folurit sht nj veti e mahnitse
e prbashkt pr profett. Besimtart q mbshteten n Kuran si udhzim n t vrtetn
kuptojn se t folurit e Isait (as) ka fuqin e dhuruar (Sura el-Kehf: 91) t veant pr t
drguarit e zgjedhur prej Allahut. Menuria q ai shfaq, parashikimet e patmeta q ai bn,
zgjedhjet e menura q ai sjell do t jen shenjat e qarta t nj dhuntie t posame q Allahu ia
dhuroi. Kshtu, superioriteti i tij do t jet madje edhe m i dukshm.
4. AI DO T JET SHUM I BESUESHM

do i drguar e paraqiti vetveten tek komuniteti tek i cili u drgua duke thn: Un jam pr ju i
drguar (pejgamber) besnik. (Sura esh-Shuara: 107) Kjo besueshmri e t drguarve sht rezultat
i mbshtetjes s tyre t rrept n Librin dhe fen e Allahut dhe detyrave t caktuara prej Tij. Ata
me prpikmri respektojn kufijt e Allahut dhe kurr nuk devijojn nga rruga e Tij e drejt.
Duke pasur pr qllim vetm t arrijn knaqsin e Allahut, ata nuk i nnshtrohen askujt. N

Kuran, Allahu na trheq vrejtjen ndaj ksaj veorie t profetve. Pr shembull, n Kuran
Musai (as) e prezentoi vetveten tek komuniteti n mesin e t cilit kishte jetuar, si vijon:
Ne prpara tyre e vum n sprov popullin e Faraonit, dhe i pat ardhur i drguar i ndershm. (U
pat thn): T mi dorzoni robrit e Allahut, se un jam i drguar besnik te ju. (Sura ed-
Dukhan: 17-18)
Padyshim se bashksit n prgjithsi dshtuan n vlersimin e ksaj veorie t rndsishme t t
drguarve. Ve ksaj, duke refuzuar t largohen nga mnyra injorante e jetess n t ciln u
zhytn ata dhe duke refuzuar t jetojn sipas fes s vrtet n t ciln t drguarit i thirrn, ata
zakonisht u treguan jotolerant ndaj tyre. Vetm pas nj kohe t caktuar ata kuptonin q t
drguarit ishin njerz t besueshm. Profeti Jusuf (as) sht nj shembull i mir. Ai u sprovua me
vshtirsi pr nj periudh t gjat; s pari ai u shit si skllav (rob) dhe pastaj u mbajt n burg pr
nj koh t gjat. Mirpo, me vullnetin e Allahut, kur erdh koha e caktuar, njerzit e njohn at si
nj person t besueshm dhe mbreti e bri prgjegjs t thesarit shtetror:
Mbreti tha: M sillni mua at, thjesht ta veoj pr veten time! (ia solln Jusufin) E pasi q
bisedoi me t, tha: Tash ti ke te ne pozit dhe je i besueshm. (Jusuf: 54)
Kto veori t profetve t prmendura n Kuran gjithashtu do t jen t dallueshme n Isain
(as). N ardhjen e tij t dyt n tok, si nj ligj i pandryshueshm i Allahut, ai do t njihet pr
besueshmrin e tij. Allahu do ta ndihmoj at, sikurse i ndihmoi t gjith profett tjer dhe
besueshmria e tij do t bhet e qart n kohn e caktuar.

5. AI DO T JET NN MBROJTJEN E ALLAHUT
E tashm fjala (premtimi) e Jon u sht dhn m par robrve Ton t drguar, se ata pa
dyshim do t jen t ndihmuar dhe se ushtria Jon do t jet ngadhnjyese. (es-Safat 171-173)
Allahu iu dhuroi eprsi t drguarve t Tij mbi njerzit tjer. Ai iu dha atyre fuqin pr t
mposhtur armiqt e tyre dhe i mbrojti ata kundr komploteve t tyre. Qoft n fazn e marrjes s
nj vendimi apo t realizimit t nj plani, Allahu gjithmon i mbshteti ata.
Nj tjetr shenj pr besimtart q po presin ardhjen e Isait (as), t Drguarit t Allahut, sht
dhuntia e tij q gjithka q bn t ket sukses. Vlersimet e tij, p.sh., apo metodat q ai prdor, t
gjitha sjellin rezultate t mrekullueshme pr t si edhe pr njerzit rreth tij. Me t vrtet, disa
ngjarje q duken t jen pr t keqen e publikut s shpejti do t dshmojn t jen e kundrta e
saj. Ndodhi t tilla do t dshmojn q vlersimet e tij do t jen t qlluara. Kjo pr arsye se
Allahu i siguroi t Drguarit e Tij se ata gjithmon do t triumfojn. Kshtu kjo ardhje e dyt e
Isait (as) do t jet shum m e ndryshme nga ajo e para, duke qen se kjo e dyta do t jet nn
flamurin fitimtar t Islamit. Ky premtim siguron suksesin e plot q Isai (as) do t arrij n
misionin e tij.
Me t vrtet, kjo do t jet aq e qart sa q n mnyr t pashmangshme do t trheq
vmendjen e besimtarve q do ta pasojn at. Ndrkoh, armiqt e tij do t vn re gjithashtu
natyrn e jashtzakonshme t ksaj situate. Mirpo, ata do t dshtojn t kuptojn se ky sht
udhzim i qart i Allahut. Se prparimi i tij gjithmon sjell t mira do t mbetet nj misterie pr
ta. Kjo thjesht pr shkak se qllimi i tyre kryesor n jet sht t mposhtin kt person t shquar

t cilin ata e shohin si nj qenie t zakonshme njerzore sikur ata vet. Mirpo, sikurse pohohet
n vargun: E Ne pastaj i shptojm t drguarit Ton, edhe ata q besuan. sht detyr e Jona ti
shptojm besimtart. (Sura Junus: 103) Allahu do ti zhvlersoj t gjitha prpjekjet e tyre dhe do
ti ndihmoj t drguarit t Tij. Komplotet apo luftrat e bra kundr tij kurr sdo t ken sukses.
6. AI NUK DO T KRKOJ
NDONJ SHPRBLIM PR SHRBIMET E TIJ
T gjith profett pr t cilt bhet fjal n Kuran shrbyen n udhn e Allahut duke mos
krkuar ndonj shprblim pr kt. I vetmi prfitim q ata krkuan ishte knaqsia e Allahut.
Kurrfar prfitimi t dynjas, kurrfar prfitimi nuk krkuan ata prej askujt. Nj prej vargjeve q e
lartson kt virtyt t t Drguarve sht dhn n vazhdim:
O populli im, un pr kt nuk krkoj prej jush ndonj shprblim. Shprblimi im sht vetm prej
Atij q m krijoi. A nuk po kuptoni? (Sura Hud: 51)
Ky virtyt i prbashkt pr t gjith t drguarit do t jet i dallueshm edhe tek Isai (as). N
ardhjen e tij t dyt, ai do ti thrras njerzit nga mbar bota n fen e vrtet t Allahut. Mirpo,
ai nuk do t synoj prfitime t dynjas pr kt. Sikurse t gjith t drguarit e tjer t prmendur
n Kuran, ai do t ndjek knaqsin e Allahut duke dshiruar q t shprblehet prej Atij. Kjo
veori e vullnetit t tij do t bj q ai t fitoj nam n shoqri. Prapseprap, duhet gjithashtu t kemi
parasysh se, sikurse n t gjitha aspektet tjera, vetm besimtart do ta njohin dhe mojn kt

veori t tij. Ve ksaj, edhepse armiqt e tij do ta njohin at, sht plotsisht e mundshme q ata
do t mund t prhapin shpifje pr t, q sht prsritje e asaj q prjetuan profett tjer n t
kaluarn. sht m se e mundshme q kto shpifje mund t prmbajn se ai po prpiqet t
ndjek prfitim t vet personal. Mirpo, Allahu do t dshmoj natyrn e pabaz t ktyre
shpifjeve dhe do ti ndihmoj atij, po n t njjtn mnyr n t ciln Ai udhzon at n gjitha
veprat e tij.
7. AI DO T JET I NDIJSHM
DHE PRPLOT MSHIR NDAJ BESIMTARVE
Nj veti tjetr e veant pr t drguarit sht natyra e tyre e dhimbshme dhe e but ndaj
besimtarve. Duke qen i but dhe i mshirshm pr besimtart q i pasojn ata, t gjith t
drguarit u prpoqn t ngrisin moralin e besimtarve pr mirqenien e tyre si n kt bot ashtu
edhe n botn tjetr. Vetia m e dallueshme e Isait (as) do t jet mshira e tij ndaj besimtarve.
Allahu na rrfen pr kt veti me shembullin e t Drguarit t Fundit Muhammedit (saas), por q
sht e prbashkt pr t gjith besimtart, si n vazhdim:
Juve ju erdhi i drguar nga mesi juaj. Atij i vie rnd pr vuajtjet tuaja, sepse sht lakmues i
rrugs s drejt pr ju, sht i ndijshm dhe i mshirshm pr besimtart. (Sura et-Tevbe: 128)

Isai (as) do t jet gjithashtu thellsisht i brengosur pr besimtart q e rrethojn at. Ky
sinqeritet i jashtzakonshm i rrnjosur n qenien e tij do t jet nj prej dshmive konkrete se ai
sht Isai (as) i vrtet.
PARAQITJA E MESIHVE T RREJSHM

PARALAJMRON ARDHJEN E ISAIT (AS)
Besimtart e vrtet do ta njohin Isain (as) prej shenjave/ogurve. do veprim i tij do t jet i
menur dhe i paimitueshm; kto shenja do ta veojn at prej njerzve tjer dhe ai do t njihet
menjher pa pasur nevoj pr fardo dshmie. Prpjekjet e mesihve t rrejshm q t
dshmojn veten se ata jan ai sht treguesi m i mire i mashtrimit t tyre. Veprimet e Isait (as)
do t prbjn dshmin e identitetit t tij. Ai do tu shkaktoj nj humbje t tmerrshme lvizjeve
dhe sistemeve ateiste q prpiqen t prhapin mohimin e Allahut dhe t prhapin imoralitetin.
Do t jet leht pr t q t ndaloj komplotet e mohuesve me frymzimin e Allahut, t perhaps
fen e Allahut midis njerzve dhe t anuloj prpjekjet e t pafeve. Me an t mrekullive t tij ai
do t dshmoj se feja e Allahut sht rruga e drejt dhe se besimtart do t mbisundojn n
mnyr t pashmangshme. N Kuran Zoti jon iu sjell lajmin e gzuar besimtarve:
Ata duan ta shuajn dritn e Allahut me gojt e tyre, por Allahu e plotson (e prhap) dritn e vet,
edhe pse e urrejn jobesimtart. Ai (Allahu) sht q e drgoi t Drguarin e Vet me udhzim t

qart dhe Fe t Vrtet pr ta br mbizotrues mbi t gjitha fet, edhe pse idhujtart e
urrejn. (Sure Saff: 8-9)
AI NUK DO T KET T AFRM,

FAMILJE APO T NJOHSHM N TOK
Isai (as) do t mund t njihet pr nga vetit e prmendura n Kuran. Mirpo, do t ket edhe
faktor t tjer q do ta zbulojn identitetin e tij. Padyshim, njri prej tyre do t jet fakti se ai nuk
do t ket t afrm, familje apo t njohshm n tok. Nuk do t ekzistoj asnj njeri q do t ket
dijeni pr tiparet e tij fizike, fytyrn e tij apo tingllimn e zrit t tij. Me t vrtet, askush nuk do
ta njoh at kur ai do t vie n tok pr t dytn her. As edhe nj person i vetm nuk do t mund
t dal dhe t thot: E kam njohur nj koh t gjat, e kam par kur, kta njerz jan familja e tij
dhe t afrmit e tij vetm sepse njerzit q e kishin njohur at jetuan dhe vdiqn 2,000 vjet m
par. Nna e tij Merjemja, Profeti Zekerija, dishepujt (pasuesit) q kaluan vite t tra pran tij,
ifutt e spikatur t asaj kohe dhe madje ata t cilt dgjuan pr shpalljet e Isait (as) jan t gjith
t vdekur. Pra, n ardhjen e tij t dyt n tok askush sdo t ket qen dshmitar i lindjes s tij,
fmijris, rinis apo moshs madhore. Askush nuk do t dij as edhe nj fjal t vetme pr t.
Si u shpjegua n pjest e mhershme t librit, Isai (as) erdh n jet me urdhrin e Allahut,
urdhrin Bhu! Me kalimin e mijvjearve, sht shum e natyrshme q ai tmos ket t afrm
n tok. Allahu trhek nj analogji (ngjashmri) n mes t gjendjes s tij dhe t Ademit kur thot:

Vrtet, shtja e Isait (t lindur pa baba) tek Allahu sht sikurse shtja e Ademit. Ai e krijoi at
nga dheu, e pastaj atij i tha: Bhu! dhe ai u b. (Sura Ali Imran: 59)
Si prmendet n kt varg, Allahu urdhroi Bhu! Ademin dhe ai ashtu u krijua. Mnyra se si
Isai (as) erdh n jet pr t parn her gjithashtu ndodhi n t njjtn mnyr edhepse ai kishte
nj nn. Ademi nuk kishte prindr dhe as Isai (as) nuk do t ket n ardhjen e tij t dyt. Qindra
vite m von, ai do t jet n tok pa asnj t afrm t njohur.
Nj prej tipareve/veorive m t rndsishme q e dallojn Isain (as) prej mesihve t rrejshm
sht se ai nuk do t ket as nn, as baba, as t afrm, as shok apo t njohur n tok. Kjo
eliminon rrezikun e Mesihut t rrejshm q shfaqet koh pas kohe. Kur Isai (as) t kthehet n
tok nuk do t ket kurrfar dyshimi n lidhje me identitetin e tij t vrtet. Askush sdo t ket
ndonj arsye t thot: Ky person nuk mund t jet Isai (as). Kjo pr arsye se Isai (as) do t jet
menjher i njohshm me kt veti t vetme, q mund ta bj at t dalloj nga do njeri n tok,
madje edhe nse n t vrtet asnj njeri nuk do ta njoh besimin e tij. Gnjeshtrat e atyre q
pretendojn rrejshm t jen mesihu do t kuptohen me lehtsi. sht krejtsisht e palogjikshme
pr dikend q ka kaluar tr fmijrin midis njerzve, pr fmijrin e t cilve shum
tablo/shumka sht ende e gjall dhe pr t cilt nj numr i madh i njerzve kan ditur t
pretendojn t jen Isai (as) prej se kan qen t ri fare.

Isai A.S Do Te Kthehet PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Isai A.S Do Te Kthehet PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

N emr t All-llahut, t Gjithmshirshmit, Mshiruesit!

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 2

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 3

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 4

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 5

FEJA E PRANUESHME TE ALLAHU SHT ISLAMI

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 6

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 7

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 8

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 9

NJERZIT N HALL LUTEN PR SHPTIMTAR

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 10

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 11

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 12

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 13

T JETUARIT E ISLAMIT N PAJTIM ME KURANIN

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 14

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 15

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 16

ISAI (AS), BIRI I MERJEMES (AS), N KURAN

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 17

LINDJA E MERJEMES DHE MNYRA SI U RRIT AJO

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 18

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 19

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 20

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 21

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 22

ISAI (AS) SHT FJAL E ALLAHUT

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 23

LINDJA E ISAIT (AS)

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 24

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 25

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 26

MREKULLIT E ISAIT (AS)

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 27

ISAI (AS) PRCJELL POROSIN DHE

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 28

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 29

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 30

IFUTT POHOJN T KEN MBYTUR ISAIN (AS)

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 31

SI RRFEHEN VDEKJET E PROFETVE N KURAN?

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 32

1. TAWAFFA: SHKAKTOJ VDEKJEN,

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 33

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 34

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 35

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 36

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 37

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 38

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 39

KTHIMI I ISAIT (AS) N TOK

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 40

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 41

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 42

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 43

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 44

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 45

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 46

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 47

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 48

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 49

Fondacioni i Rinis Islame Cyrih www.islamischen.ch e-mail: info@islamischen.ch 50