CENTRO: IES MARA SARMIENTO

PROGRAMACIN DIDCTICA
LINGUA E LITERATURA GALEGA

DEPARTAMENTO: LINGUA E LITERATURA

CURSO: PRIMEIRO DE EDUCACIN SECUNDARIA OBRIGATORIA

ANO ACADMICO: 2017/18

Pxina 1 de 9
 SECUENCIACIN E TEMPORALIZACIN

Dende o mes de marzo ata o mes de xuo en 4 sesins semanais. Seran un total de
30 sesins. A distribucin da temporalizacin aproximada, xa que hai que contar cos
das festivos, actividades extraescolares e datas de probas e avaliacin. Cada unidade
temtica distribuirase en 10 sesins aproximadamente.

UNIDADES DIDCTICAS / PROXECTOS / TEMAS

UD / BLOQUE 1. Comunicacin oral. Escoitar e falar
Tem Bloque
a/ B1 Contido
Prox.
Comprensin, interpretacin e resumo de calquera texto oral ou daqueles
B1.1 propios dos medios de comunicacin, especialmente noticias de actualidade,
prximas aos intereses do alumnado.
Comprensin e interpretacin de textos orais utilizados no mbito social e
B1.2 educativo (instrucins, presentacins de tarefas e breves exposicins orais
de temticas variadas).
Desenvolvemento de habilidades de escoita activa con actitude de interese,
B1.3
de cooperacin e de respecto.
Escoita crtica e reflexiva das mensaxes dos medios de comunicacin, con
B1.4
especial atencin aos programas informativos.
Coecemento e aplicacin, con axuda das tecnoloxas da informacin e da
B1.5 comunicacin (TIC), de estratexias necesarias para producir textos orais
sobre temas de actualidade.
Producin de discursos orais, en intervencins espontneas, adecuados
B1.7 situacin e intencin comunicativa desexada, con coherencia, cohesin e
correccin
Participacin activa en situacins propias do mbito educativo (pedimento de
3 avaliacin

B1.8
7
aclaracins, intercambio de opinins e exposicin de conclusins).
Coecemento e aplicacin de estratexias necesarias para falar en pblico:
B1.9
8 planificacin do discurso, prcticas orais formais e informais
Construcin de discursos adecuados, cohesionados e coherentes desde o
9 B1.10 punto de vista comunicativo, sobre temas de interese persoal ou social da
vida coti e educativa.
BLOQUE 2: Comunicacin escrita. Ler e escribir
Bloque Contido
B2
Aplicacin de tcnicas de anlise do contido e estratexias de lectura
B2.1
comprensiva.
Comprensin e interpretacin de textos propios da vida coti e das relacins
B2.2 sociais en mbitos prximos experiencia do alumnado: mensaxes
electrnicas ou de mbil, normas e instrucins de uso.
Lectura en voz alta con diccin, entoacin e ritmo adecuados situacin
B2.7
comunicativa, aos patrns fonticos do galego e aos signos de puntuacin
Planificacin e revisin do escrito, de forma guiada, para producir textos
B2.8
adecuados, coherentes, cohesionados e correctos gramaticalmente.
Producin, en formato papel ou dixital, de textos propios da vida coti e das
B2.9
relacins sociais: notas, cartas, avisos, mensaxes electrnicas ou de mbil.
Uso, con progresiva autonoma, das TIC (procesadores de textos e
B2.13 correctores ortogrficos) na planificacin, revisin e presentacin dos
escritos.

Pxina 2 de 9
 BLOQUE 3: Funcionamento da lingua

Bloque Contido
B3
Recoecemento, explicacin e uso de lxico suficientemente amplo e
B3.1 preciso, con incorporacin de fraseoloxa e de vocabulario temtico a partir
de campos lxicos traballados na aula.
A fontica e a fonoloxa do galego, con especial atencin a posibles
B3.2
interferencias.
Uso eficaz dos dicionarios e doutras fontes de consulta, tanto en papel como
B3.3
en soporte electrnico, especialmente sobre clases de palabras e normativa.
Aplicacin e valoracin das normas ortogrficas e morfolxicas da lingua
B3.4
galega.
B3.5 Anlise e uso reflexivo da puntuacin en relacin coa cohesin textual.
B3.6. Recoecemento, uso e explicacin das categoras gramaticais bsicas
(substantivo, adxectivo cualificativo, verbo, adverbio, etc.) as como a
B3.6
diferenza entre palabras flexivas e non flexivas para a creacin e
comprensin de textos.
Recoecemento, uso e reflexin dos mecanismos da cohesin textual como
B3.7
a dexe persoal.
Coecemento das regras de concordancia e das funcins sintcticas
B3.9 principais no seo da oracin para elaborar enunciados cun estilo
cohesionado e correcto.

UNIDADES DIDCTICAS / PROXECTOS / TEMAS

UD / BLOQUE 4: Lingua e Sociedade
Tema Bloque
/ B3 Contido
Prox.
Valoracin das linguas como medios de relacin interpersoal e de sinal de
B4.1
identidade dun pobo.
B4.2 O plurilingismo como expresin da riqueza cultural da humanidade.
B4.3 B4.3. A lusofona.
Desenvolvemento de actitudes positivas cara ao proceso de recuperacin do
galego, favorecendo o xurdimento de vnculos positivos cara ao seu uso e
B4.5
consciencia da necesidade e das potencialidades de enriquecemento persoal
e colectivo do uso normalizado da lingua galega
B4.6 Situacin sociolingstica e legal das linguas de Espaa.
BLOQUE 5: Lingua e Sociedade
3 avaliacin

Lectura, con regularidade e de maneira guiada, de obras literarias para

desenvolver o criterio lector; exposicin da opinin persoal sobre a lectura
B5.1 dunha obra axeitada idade, relacin do seu sentido coa propia experiencia
7
e outros coecementos adquiridos e asimilacin dos trazos estticos xerais
8
9 que definen cada texto
B5.3. Lectura expresiva e comprensiva, audicins de poemas recitados ou
B5.3 cantados, determinacin da temtica ou temticas abordadas e descricin
dos valores estilsticos dos textos
Lectura dramatizada e comprensiva, visionado de pezas teatrais e
B5.5
apreciacin dos seus compoentes e procedementos mis relevantes.
Producin de textos sinxelos de intencin esttica, servndose dos
B5.6 coecementos literarios adquiridos e dos recursos retricos traballados na
aula.
Descricin e caracterizacin dos trazos definitorios bsicos do cmic e a
B5.7
cancin como linguaxes artsticas.
Familiarizacin, seguindo unhas pautas orientadoras, co emprego dos fondos
B5.8 e recursos que ofrecen as bibliotecas, includas as virtuais, para a procura de
informacin bsica e a resolucin de dbidas de traballo.
Pxina 3 de 9
Os estndares que a continuacin se presentan aparecen distribudos nos bloques
que aparecen no currculo e tmanse s aqueles que se avalan nas unidades
didcticas 7,8 e 9 do libro de texto da editorial Xerais Lingua e literatura 1 ESO (2015)
EDI (Encerado Dixital Interactivo) ISBN: 978-84-9914-893-9 que se emprega no curso
de 1 da ESO.

Os devanditos bloques son:

Bloque I. Comunicacin oral. Escoitar e falar

Bloque II. Comunicacin escrita. Ler e escribir

Bloque III. Funcionamento da lingua

Bloque IV. Lingua e sociedade

Bloque V. Educacin literaria.

Pxina 4 de 9
 1. RELACIONAR ASPECTOS CURRICULARES PARA CADA UNIDADE / PROXECTO / TEMA
Temporalizacin: 3 avaliacin. Bloque I.
Temas 7,8,9 Xerais
Estndares de aprendizaxe avaliables Criterios de cualificacin e instrumentos de avaliacin Elementos transversais

Grao Instrumentos Elementos transversais

Identif. Identif. Identif. Competencias Peso
Estndares de aprendizaxe (1) mnimo
contidos criterios estndar clave cualific. Proba Proba Trab Trab. Cad. Rb. Obs.
consec. CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
escrita oral ind. grupo clase (2) aula
Comprende e interpreta a intencin comunicativa de textos orais sinxelos (noticias de
B1.1 B1.1 LGB1.1.1
actualidade).
100% 70% 30% X
CCL/ CAA/
LGB1.1.2 Traslada a informacin relevante ou a idea xeral de textos sinxelos a resumos. 80% 10% 70% 30% X
B1.2 B1.2 Recoece, xunto ao propsito e a idea xeral, os datos mis relevantes en textos orais do
LGB1.2.1 CCL/ CAA/
mbito social e educativo.
80% 70% 30% X X
B1.3 B1.3 LGB1.3.2 Recoece a importancia dos aspectos prosdicos (entoacin, pausas, ton, timbre e 10% 100% X X X
CCL/CAA/CSC/CSIEE
volume) e o significado da linguaxe non verbal.
80%
100% X X
Consulta os medios de informacin dixitais para seleccionar contidos relevantes e 80% 100% X X X
LGB1.5.1 incorporalos s sas producins..
B1.5
B1.5
10%
CCL/ CAA/CSIEE/CD X
80% 100% X X X
LGB1.5.2. Emprega as TIC para facer as sas presentacins mis claras e visualmente atractivas..

LGB1.6.2 Comprende, interpreta e rexeita os prexuzos que se poidan asociar pronuncia da 80% 100% X
B1.6 B1.6 CAA/CCL lingua galega. 10%
LGB1.6.3 Usa, se a pose, a variante dialectal propia e asmea como a variedade habitual do seu 100% 100% X
contexto.
Produce textos orais, en intervencins espontneas, adecuadas situacin e intencin
LGB1.7.1 100% 100% X X
comunicativa desexada, con coherencia, cohesin e correccin.
Participa con fluidez nas intervencins orais espontneas respectando as regras
B1.7 LGB1.7.2 CSC/CCL morfosintcticas desta lingua, en especial a colocacin do pronome tono, as como a 80% 20% 100% X X
B1.7 fontica galega (pronuncia das sete vogais, n velar e fonema fricativo palatal xordo).
Emprega nas intervencins orais espontneas expresins propias do galego (fraseoloxa
LGB1.7.3
adecuada).
80% 100% X X
LGB1.7.4 Emprega nas intervencins orais espontneas un lxico rico e variado. 70% 100% X X
Intervn en debates e coloquios do mbito educativo, respectando as regras de
LGB1.8.1
CCL/CSC 75% 100% X X
interaccin.
B1.8 B1.8
Cnguese ao tema, non divaga e atende s instrucins da persoa moderadora nos
LGB1.8.2 100% 100% X X
debates e coloquios.
LGB1.9.1 Elabora guins para organizar os contidos de exposicins formais ou informais breves. 70% 100% X
Respecta os aspectos prosdicos da linguaxe non verbal (a posta en escena, os xestos
30%
LGB1.9.2 CSIEE/CSC/CAA/CCL e a mirada), manifesta autocontrol das emocins ao falar en pblico e dirxese ao 80% 100% X X
auditorio con autoconfianza e seguridade
B1.9 B1.9 Adeca a sa pronuncia finalidade da situacin comunicativa 70% 100% X X X
LGB1.9.3
Incorpora progresivamente palabras propias do nivel formal s sas producins orais 70% 100% X X
Analiza similitudes e diferenzas entre discursos formais e espontneos. 60% 100% X X
LGB1.9.5 Recoece e avala erros (repeticins de conectores, pobreza lxica e castelanismos) 90% 100% X X
nos discursos orais propios e alleos e trata, progresivamente, de evitalos.
Participa en conversas informais nos que intercambia informacin e expresa a sa 90%
B1.10 B1.10
LGB1.10.1 CSIEE/CSC/CCEC opinin, fai invitacins e ofrecementos, e pide e d indicacins ou instrucins sinxelas.
100% X X
Desenvlvese correctamente en situacins da vida coti que implique solicitar unha
10%
LGB1.10.2 100% 100% X
informacin ou un servizo.

LENDA COMPETENCIAS LENDA TRANSVERSAIS

CCL Comunicacin lingstica. CL Comprensin lectora.
CMCCT Competencia matemtica e competencias bsicas en ciencia e tecnoloxa. EOE Expresin oral e escrita.
CD Competencia dixital. CA Comunicacin audiovisual.
CAA Competencia aprender a aprender. TIC Tecnoloxas da informacin e da comunicacin.
CSC Competencias sociais e cvicas. EMP Emprendemento.
CSIEE Sentido de iniciativa e esprito emprendedor. EC Educacin cvica.
CCEC Conciencia e expresins culturais. PV Prevencin da violencia.
EV Educacin e seguridade viaria.

Pxina 5 de 9
Temporalizacin: 3 avaliacin. Bloque II
Temas 7,8,9 Xerais

Criterios e instrumentos de avaliacin Elementos transversais

Estndares de aprendizaxe (1) Grao
Identif. Identif. Identif. Competencias Peso Proba Proba Trab. Trab. Cad. Rb. Obs.
mnimo CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
contidos criterios estndar clave cualific. escrita oral ind. grupo clase (2) aula
consec.
Procura o lxico descoecido en dicionarios, analiza a forma da palabra ou deduce o
LGB2.1.4
significado polo contexto.
80% 100% X X
B2.1
B2.1 LGB2.1.5 CCL/CCA/ CD Interpreta o significado de elementos non lingsticos (smbolos, iconas, etc.). 70% 100% X X
Contrasta os contidos analizados cos coecementos propios, antes e despois da lectura
LGB2.1.7
das ideas.
50% 100% X X
B2.2 B2.2 Comprende, interpreta e sintetiza escritos dos medios de comunicacin, especialmente,
30%
LGB2.2.1 CSC /CCL os narrativos e expositivos de estrutura descritiva e secuencial. 80% 70% 30% X X X
B2.5 B2.5 Usa de forma guiada as bibliotecas e as TIC para obter informacin e consultar modelos
LGB2.5.1 CCL/CAA/ CD/
de composicin escrita., 80% 30% X X
B2.6 B2.6 LGB2.6.1 Manifesta unha actitude crtica ante as mensaxes que transmiten prexuzos e reflexiona
CCL/CSC/ sobre os usos lingsticos discriminatorios 50% 100% X X X
LGB2.7.1 Le en voz alta con diccin, entoacin e ritmo adecuados e con respecto pola puntuacin
do texto. 100% 100% X
LGB2.7.2 CCL/CD Le en voz alta seguindo os patrns fonticos do galego 30%
B2.7 B2.7 80% 100% X
LGB2.7.3 Utiliza recursos das TIC para rexistrar a voz.
50% 100% X X
LGB2.8.1 CCL Utiliza esquemas sinxelos e notas para ordenar as ideas e estruturar o contido do texto.
20%
B2.8 B2.8 90% 70% 30% X X

Produce, a partir dun modelo, textos propios dos medios de comunicacin,

B2.9 B2.9
LGB2.9.1 CCL/CD/CSC fundamentalmente, noticias, en formato papel ou dixital.
70% 70% 30% X X
20%
Utiliza, con progresiva autonoma, as funcins bsicas dun procesador de textos para
LGB2.13.1 CCL/CD organizar os contidos e mellorar a presentacin.
50% 100% X X
B2.13 B2.13
LGB2.13.2 Emprega os correctores ortogrficos para resolver dbidas e revisar a ortografa. 80% 100% X X

Pxina 6 de 9
 Temporalizacin: 3 avaliacin. Bloque III
Temas 7, 8, 9 Xerais

Criterios e instrumentos de avaliacin Elementos transversais

Estndares de aprendizaxe (1) Grao
Identif. Identif. Identif. Competencias Peso Proba Proba Trab. Trab. Cad. Rb. Obs.
mnimo CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
contidos criterios estndar clave cualific. escrita oral ind. grupo clase (2) aula
consec.
B3.1 Utiliza un vocabulario amplo e preciso para expresarse con claridade nun rexistro
B3.1 LGB3.1.1 axeitado situacin 80% 70% 30% X
CCL
Recoece e pronuncia correctamente os fonemas propios da lingua galega
30%
B3.2 B3.2 LGB3.2.1 CCL/CAA 50% 100% X
Obtn, de xeito autnomo, informacin lingstica relativa clase de palabras e a X
B3.3 B3.3 LGB3.3.1 CCL/CD
normativa en dicionarios, en diferentes soportes, e noutras obras de consulta.
90% 100%
B3.4 LGB3.4.1 Aplica correctamente as normas ortogrficas e morfolxicas da lingua galega. 100% 70% 30% X X
B3.4 CCL
LGB3.4.2 Aplica estratexias para a correccin lingstica, gramatical e ortogrfica dos textos. 75% 100% X
B3.5 40%
B3.5 LGB3.5.1 CCL Analiza e usa correctamente a puntuacin de acordo coa cohesin textual.
B3.6 Recoece e explica o uso das categoras gramaticais nos textos, utiliza este
B3.6 LGB3.6.1 CCL/CAA/ 90% 70% 30% X
coecemento para corrixir erros e distingue as flexivas das non flexivas
Produce textos orais e escritos de diferentes xneros, usando as regras de
LGB3.9.1 100% 30% 70% 30% X X
B3.9 B3.9 CCL/CAA/ concordancia
LGB3.9.2 Identifica as funcins sintcticas no seo da oracin 80% 70% 30% X

Temporalizacin: 3 avaliacin. Bloque IV

Temas 7,8,9 Xerais

Criterios e instrumentos de avaliacin Elementos transversais

Grao
Identif. Identif. Identif. Competencias Peso Proba Proba Trab. Trab. Cad. Rb. Obs.
Estndares de aprendizaxe (1) mnimo CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
contidos criterios estndar clave cualific. escrita oral ind. grupo clase (2) aula
consec.
Coece recursos en rede de lecer (literatura de tradicin oral, msica e xogos) en lingua
LGLB4.1.4
B4.1 B4.1 CCL/CCEC/CD galega adaptados sa idade. 80% 10% 100% X

Describe e analiza a situacin sociolingstica de Galicia a partir do estudo do seu X

B4.2 B4.2 LGLB4.2.1 CCL
contexto familiar e a do resto do alumnado.
80% 70% 30%
Analiza a sa propia prctica lingstica e valora a importancia de contribur individual e X
B4.3 B4.3 LGLB4.3.1 CCL/CSC
socialmente normalizacin da lingua galega.
80% 50% 100%
Coece o que un prexuzo. Detecta e analiza a presenza de novos e vellos prexuzos X
B4.5 B4.5 LGLB4.5.1 CCL/CSC
cara ao galego na sa prctica lingstica e na do seu contorno.
100% 100%
LGLB4.6.1 Aprecia as variantes diatpicas do galego como smbolo de riqueza lingstica e cultural. 80% 100% X
Rexeita os prexuzos sobre as variedades dialectais e utiliza os trazos propios da sa X
B4.6 B4.6 LGLB4.6.2
zona.
90% 40% 100%
CCL/CCEC
Coece as principais variantes diatpicas do galego e clasifica producins lingsticas X
LGLB4.6.3
segundo o bloque dialectal ao que pertencen.
60% 100%
X

Pxina 7 de 9
 Temporalizacin: 3 avaliacin. Bloque V
Temas 7,8,9 Xerais

Grao
Identif. Identif. Identif. Competencias Peso Proba Proba Trab. Trab. Cad. Rb. Obs.
Estndares de aprendizaxe (1) mnimo CL EOE CA TIC EMP EC PV EV
contidos criterios estndar clave cualific. escrita oral ind. grupo clase (2) aula
consec.
Le con regularidade e de maneira guiada, obras literarias para desenvolver o criterio
lector; expn unha opinin persoal sobre a lectura dunha obra axeitada idade,
B5.1 B5.1 LGLB5.1.1 CCL/CCEC 100% 100% X X
relaciona o seu sentido coa propia experiencia e outros coecementos adquiridos, e
asimila os trazos estticos xerais que definen cada texto.
Le expresiva e comprensivamente, fai audicins de poemas recitados ou cantados,
B5.3 B5.3 LGLB5.3.1 CCL
sinala a temtica ou temticas abordadas e describe os valores estilsticos dos textos.
90% 50% 100% X X
Le expresiva e comprensivamente textos narrativos breves e recoece a funcionalidade
B5.4 B5.4 LGLB5.4.1 CCL 75% 70% 30% X X
dos elementos formais bsicos
Le dramatizada e comprensivamente, visiona pezas teatrais e aprecia os seus
B5.5 B5.5 LGLB5.5.1 CCL
compoentes e procedementos mis relevantes
80% X X
Escribe textos sinxelos de intencin esttica, servndose dos coecementos literarios
B5.6 B5.6 LGLB5.6.1 CCL/CCEC
adquiridos e dos recursos retricos traballados na aula.
70% 20% 70% 30% X
LGLB5.7.3 CCL/CCEC Describe e caracteriza os trazos definitorios bsicos da cancin como linguaxe artstica. 70% 70% 30% X X
B5.7 B5.7 20%
LGLB5.7.4 CCL/CCEC Identifica e describe, nunha cancin dada, os seus principais trazos definitorios 70% 70% 30% X X
Familiarzase, seguindo unhas pautas orientadoras, co emprego dos fondos e recursos
B5.8 B5.8 LGLB5.8.1 CC/CD que ofrecen as bibliotecas, includas as virtuais, para a procura de informacin bsica e 80% 10% 100% X X X
a resolucin de dbidas de traballo.

LENDA COMPETENCIAS LENDA TRANSVERSAIS

CCL Comunicacin lingstica. CL Comprensin lectora.
CMCCT Competencia matemtica e competencias bsicas en ciencia e tecnoloxa. EOE Expresin oral e escrita.
CD Competencia dixital. CA Comunicacin audiovisual.
CAA Competencia aprender a aprender. TIC Tecnoloxas da informacin e da comunicacin.
CSC Competencias sociais e cvicas. EMP Emprendemento.
CSIEE Sentido de iniciativa e esprito emprendedor. EC Educacin cvica.
CCEC Conciencia e expresins culturais. PV Prevencin da violencia.
EV Educacin e seguridade viaria.

(1) A partir de cada estndar, pdense determinar indicadores de logro mis precisos que indiquen o nivel de adquisicin do mesmo. O instrumento mis idneo a rbrica.
(2) As rbricas utilzanse para avaliar as producins do alumnado: traballos de aplicacin, snteses e textos escritos...

Pxina 8 de 9
Pxina 9 de 9