KONTRATAT

N BIZNES
Pyetje dhe prgjigje prgaditje pr provim

Nga: Ermon Cervadiku

[UNIVERSITETI ILIRIA]
 KONTRATAT N BIZNES

Burimet e se drejtes se detyrimeve

Kontrata e detyrimeve
Kontrata sht burimi kryesor dhe me i rendesishem i marrdhnieve te detyrimeve. Kontrata
sht marrveshje e dy a me shume personave qe ka pr qellim te krijoje, te ndryshoje ose te
shuaje nj marrdhnie juridike te detyrimit.

Kontratat hyn ne grupin e puneve juridike te dy anshme. Me anen e kontrates krijohet detyrimi i
ri, ndryshohet marredhenia ekzistuese e detyrimit, perkatesishte me anen e saj shuhen detyrimet.
Me ane te kontrates rregullohen marredheniet e pjesemarresve ne qarkullimin e mallera ve dhe ne
dhenien e sherbimeve. Me ane te kontrates behet si qarkullimi i brendshem, ashtu edhe
nderkombetar i mallerave. Me ane te kontrates bartet pronesia, kurse ne disa te drejta te tjera ajo
eshte baze per kalimin e pronesise.

Terminologjia e kontrats
Terminologjia lidhur me perckatimin e kontrates nuk eshte unike sepse pervec termit kontrate
perdoren edhe termat si : Konvente, traktat, pakt, dakordim, marreveshje. Termi konvente
perdoret ne marredheniet ndermjet shteteve lidhen konventat e ndryshme per rregullimin e
ceshtjeve midis dy apo me shume shteteve. Marreveshja eshte term i cili perdoret ne kuptimin e
ngushte, qe te shenoje edhe bisedimet qe paraprijne lidhjes se kontrates.

Me traktat nderkombetare konsiderohet cdo pajtim i vullnetit ndermjet shteteve me qellim te

krijimit, ndryeshimit ose nderprerjes se ndonje raporti juridik reciprok ose marreveshje e
karakterit kontraktual ndermjet shteteve ose organizatave te sheteve me te cilat krijohen te drejtat
dhe detyrimet per palet. Dakordimi eshte shprehje qe perdoret per te percaktuar se palet jane
pajtuar per ndonje pjese te kontrates ose per ndonje dispozite te saj qe ka qene e paqarte.

Fushat e zbatimit te kontrats

Fushe e zbatimit te kontrates eshte e gjere. Kontratat zbatohen gati ne te gjitha deget e se drejtes,
pervec drejtes penale. Ne te drejten e punes kontratat gjejne shprehje ne marredheniet rreth
punes, ne kontratat kolektive te punes. Ne te drejten ekonomike me se shumti zbatohet kontrata
per qarkullimin e mallerave dhe per kryerjen e sherbimeve.

Ne te drejten nderkombetare publike me ane te kontrates rregullohen marredheniet midis

shteteve. Ne te drejten financiare kontratat zbatohet ne rregullimin e transaksioneve te ndryshme
financiare. Kontratat me se shumti zbatohen ne te drejten e detyrimeve.

Parimet e se drejts kontraktore

Parimet themelore te se drejtes kontraktore jane: Parimi i lirise e kontraktimit dhe Parimi i
konsensualizmit. Liria e kontraktimit sht njeri nder parimet themelore te se drejts kontraktore.
Parimi i lirise se kontraktimit paraqet mundsi pr pjesmarrsit ne marrdhniet e detyrimet qe
me vullnetin e tyre te lire t i rregullojn marrdhniet reciproke juridike te detyrimeve.
 Parimi i lirise se kontraktimit do thote:
Qe do subjekt i se drejts te vendose lirisht, te lidhe ose te mos lidh kontratn e caktuar. Qe do
subjekt i se drejts te zgjedh lirisht personin me te cilin do lidhe kontratn. Qe subjektet e se
drejts te caktojn lirisht prmbajtjen e kontrats, formn dhe mnyrn e lidhjes se saj. Qe
subjektet e se drejts te vendosin lirisht mbi ndrrimin dhe mnyrat e shuarjes se kontrats.

Ne raste se kontrata lidhet ndrmjet subjekteve me shtetsi te ndryshme, subjektet e se drejts

mund te zgjedhin lirisht legjislacionin i cili do te zbatohet ne kontratn e tyre, si dhe te caktojn
gjykatn ne rast kontesti ndrmjet palve. Sipas prfaqsuesve te autonomis se vullnetit,
detyrimet krijohen me vullnetin e palve. Vullneti i palve ka fuqi detyrimi dhe ai sht mbi
ligjin. Prmbajtja e kontrats caktohet lirisht nga palt kontraktuese, kur caktohet, ajo ka vlern e
ligjit pr palt.

Ne rast se nuk ekziston vullneti per caktimin e permbajtjes se kontrates, kontrata anulohet. Ne
aspektin e permbushjes se kontrates, merret se palet lirisht duhet ta permbushin ate. Kontrata
duhet ekzekutohet duke respektuar parimin pacta sund servanda kontrata eshte ligj per palet.

Kufizimi i liris se kontraktimit

Liria e kontraktimit pr subjektet e se drejts nuk sht e pakufizuar. Lira e kontraktimit
kufizohet: Ne pikpamje te mundsis se zgjedhjes se palve kontraktuese. Ne pikpamje te
prmbajtjes se kontrats. Ne kontratat formale nprmjet forms se kontrats. Ne lidhjen e
kontratave kolektive. Ne rastet kur pr lidhjen e kontrats krkohet dhnia e plqimit.

Kufizimi i liris se zgjedhjes se pals kontraktues ekziston. P.sh. Prodhuesit e bimve industriale
duhet keto prodhime t ua dorzojn prpunuesve te tyre ose atyre te cilt i ka caktuar ligji. Kjo
vlen edhe pr prodhuesit e bakrit, plumbit, arit,etj. Liria e kontraktimit kufizohet ne pikpamje te
prmbajtjes se kontrats. Disa kontrata sipas ligjit e kane prmbajtjen te caktuar, ku palt nuk
kane mundsi te ndryshojn asgj. P.sh. Kontrata mbi kredin qe lidhet ndrmjet banks dhe
krkuesit te kredis etj.

Liria e kontraktimit sht e kufizuar me kontrata formale, ne te cilat forma parashihet ose sipas
ligjit, ose sipas kontrats. Te tilla jan kontratat mbi shitjen e sendeve te paluajtshme, kontratat
mbi ndrtimin, kontratat mbi shfrytzimin e baness. Nse forma nuk respektohet nga subjektet,
kontrata sht e pavlefshme. Liria e kontraktimit kufizohet ne rastet kur krkohet dhnia e
plqimit, kur krkohet leja ose plqimi pr mbrojtjen e interesit individual, p.sh. Kujdestari jep
plqimin pr te mbrojturin.

Parimi i konsensualizimit
Parimi i konsensualizimit sht parimi i dyte i rndsishm i se drejts kontraktore. Ky parim do
te thot se kontrata mund te lidhet thjesht ne baze te vullnetit te palve kontraktuese solo
consensus , pa pasur nevoje pr prmbushjen e forms se caktuar. Ne baze te ktij parimi
kontrata lidhet duke u mbshtetur ne bona fides- ne mirbesimin, e palve kontraktuese.

KLASIFIKIMI I KONTRATAVE
Klasifikimi i kontratave
Liria e rregullimit t marrdhnieve kontraktuese ka mundsuar krijimin e kontratav t shumta
dhe t shumllojshme. Kriteret pr klasifikimin e kontratav jan t ndryeshme: Duke pasur
parasysh faktin s nj kontrat a sht parapar sipas ligjit apo jo, kontratat klasifikohen:
1. n kontrata me emer dhe 2. kontrata pa emer.

Sipas kushteve t domosdoshme q nevojiten pr krijimin e tyre se kontrata a lidhet n baz t

vullnetit t palve- solo consensus apo n baz t forms s caktuar kontratat klasifikohen:
1. n kontrata konsensuale dhe 2. kontrata formale.

Duke pasur parasysh s njra pal pr at, q ka dhn a merr kundrvler adekuate apo jo,
kontratat klasifikohen:
1. n kontrata me shprblim dhe 2. kontrata pa shprblim.

Sipas t drejtave dhe detyrave q krijohn midis palve kontraktuese, kontratat klasifikohen:
1.n detyruese t njanshme dhe 2. t dyanshme.

Sipas asaj s me rastin e lidhjes s kontrats a i din palt kontraktuese, t drejtat dhe detyrat e
tyre dhe se a vart kjo nga nj rrethan e ardhshme dhe e pasigurt, kontratat, kontratat
klasifikohen n 1. komutative dhe 2. aletore.

Sipas kohzgjatjs s prestimit q duhet t prmbusht, kontratat klasifikohen n kontrata me; 1.

prestime t prhershm dhe 2. prestime t prkohshme.

Sipas asaj se nj kontrat a jan elementet e nj kontrat apo ka elemente t disa kontratav,
kontratat klasifikohen n : 1. t thjesht dhe 2. t prziera.

N baz t mnyrs se lidhjes s tyre kontratat klasifikohen n: 1. t prgjithshme dhe 2. t

vecanta.

Duke pasur parasysh faktin s nj kontrat a mund t ekzistoj pavaresisht nga ekzistimi i saj apo
varet nga ndonj kontrat tjeter, kontratat klasifikohen n kontrata t 1. pavarura dhe 2.
aksecore.

Duke u bazuar n faktin s nj kontrat a lidhet me qllim q t lidhet nj kontrat tjeter,

kontratat klasifikohen n : 1. parakontrat dhe 2. kontrata kryesor.

Se a merrn parasysh cilsit e vecanta t pals kontraktuese apo jo, kontratat klasifikohen n: 1.
kontrata intuitu personae dhe 2. jo intuitu personae ( personale dhe jo personale).

Se n lidhjen e kontrats a marrin pjes drejtprdrejt t gjith subjektt q kan shprehur

vullnetin apo nj person e lidh kontratn n emer t tyre, kontratat klasifikohen n : 1.
individuale dhe 2. kolektive.

Sipas tekniks dhe mnyrs s lidhjes s tyre, kontratat klasifikohen n kontrata me 1.

prmbajtje t caktuar dhe 2. kontrata t adezionit.
Varsisht s n nj kontrat a duket baza apo nuk duket, kontratat klasifikohen n: 1. kuazale
dhe 2. abstrakte.

Kontratat me emer dhe pa emer

(contraktus nominatus dhe innominatus)
Kontrata me emer jan ato q jan t parapara dhe t rregulluara shprehimisht me dispozita t
ligjit ose t kodeve civile. N kt grup kontratash bjn pjes: kontrata e shitjs, e dhurats,
kembimit, vepres, qiras etj.

Kontrata pa emer jan ato kontrata q nuk e kan emrin e tyre dhe nuk jan t rregulluara me
ligje ose kode civile, por krijohn nga palt duke u bazuar n rregullat e prgjithshme t s
drejts kontraktuese.

N kt grup kontratash bjn pjes : kontrata pr sefin, kontrata pr ekspozimin, botimin dhe
kontrata pr angazhimin e kapaciteteve hotilere.

Kontratat konsensuale dhe formale

Kontrata konsensuale jan ato kontrata, t cilat lidhen me marrveshjn e thjesht t palve
kontraktuese-solo consensus, palt duhet t shprehin qllimin e kontraktimit.

Si kontrata konsensusale jan: kontrata mbi shitjn , mbi veprn, mbi qiran etj.

Kontrata formale jan ato kontrata, pr lidhjen dhe vlrshmerin e t cilave me ligj sht caktuar
forma e posaqme, e cila paraqitet si element konstituiv i kontrats.

N kt grupe t kontratav hyn: kontrata mbi ndrtimin, kontrata mbi sigurimin, kredine,
garancine bankare, dhuratn.

Kontratat me shprblim (oneroze) dhe pa shprblim (lukrative)

Kontrata me shprblim n kto kontrata jept shprblimi pr at q merret. N kt grup
kontratash hyjn: kontrata mbi shitjn, mbi veprn, mbi ortakerin, mbi qiran, mbajtjen e
prjetshm,mbi ndrtimin.

Kontratat pa shprblim- jan ato kontrata n t cilat nuk jepet kurrfar shprblimi pr at q
fitohet.

Ktu hyjn: kontrata mbi dhuratn, huan pa kamat, kontrata mbi shrbimin, kontrata mbi
depozitn.

N kontratat me shprblim debitori prgjigjet pr mungesa fizike dhe juridike t sendev, kurse
t ato pa shprblim nuk prgjigjet pr to , por vetem pr dashje.

Kontrata detyruese t njanshme dhe dyanshme

Kontratat e njanshme- jan kontrata nga t cilat krijohn detyra vtem pr njren pal
kontraktuese, vtem ajo pal bht debitor, kurse pala tjeter fiton t drejtn pr t krkuar dhe
bht kreditor i saj.

Si kontrata t njanshme detyruese jan: kontrata mbi dhuratn, kontrata mbi huan, kontrata
mbi depozitn, kontrata mbi shrbimin, kontrata mbi autorizimin.

Kontrata e dyanshme detyruese krijojn t drejta dhe detyra pr t dy palt kontraktuese, pra
krijohn nga borxhi dhe krkesa.

Kontrata t ktilla jan: kontrata mbi qiran, kontrata mbi veprn, kontrata mbi ortakrin,
kontrata mbi sigurimin.

Kontrata komutativ dhe aleatore

Kontrata komutative jan ato kontrata n t cilat palt kontraktuese q n astin e lidhjes s
kontrats I din t drejtat dhe t detyrat e tyre.

N kto kontrata hyjn : kontrata mbi shitjn, kmbimin, ndrtimin, sigurimin, qiran, ortakerin
etj.

Kontrata aleatore jan ato t drejta n t cilat palt n astin e lidhjes se kontrats nuk I din t
drejtat dhe detyrat e tyre, por kjo varet nga nj rrthan e ardhshm dhe e pasigurt.

N kt grup hyjn: kontrata mbi sigurimin, kontrata mbi lojen dhe kushtin, kontrata mbi
mbajtjen e prjetshm.

Kontrata me prestime te prhershme dhe t prkohshme

Kontrata me prestime t prkohshme jan ato n t cilat prestime ekzekutohen aty pr aty,
mnjhere. Detyrimi I debitorit prbht prej nj brj ose mosbrj, prej nj lshimi t cilin
ekzukuton pr nj ast. p.sh. Kontrata e shitjes se sendeve me para t gatshme.

Kontrata me prestime t prhershm jan ato, n t cilat ekzekutohen me intervale me t gjata

kohor. N kto kontrata detyra e debitorit prbeht prej shum brjesh, mos brjesh ose
lshimesh, p.sh, kontrata mbi qiran, pagesa mujore etj.

Kontratat e thjeshte dhe t prziera

Kontrata e thjeshta jan ato q kan elemente t nj kontrat , dhe paraqet nj lloj t caktuar
kontratash ( p.sh., kontrata e shitjs, e qiras, e depozits, e dhurats, e kmbimit etj.)

Kontrata e przier sht nj kontrat, e cila sipas prmbajtjes ka elemente t disa kontratave t
thjeshta. Prmbajtja e ktyre kontratave paraqet nj trsi t nj kontrate unike.

Kontrata t prziera jan: kontrata mbi pansionin, kontrata mbi sefin, kontrata mbi allotmanin ,
kontratat mbi ingjeneringun.

Kontrata mbi sefin prmban elementet t kontrats mbi qiran dhe depozitn.
Kontratat e pergjithshme dhe te veanta
Kontrata t prgjithshme jan ato t cilat palt i kan caktuar, saktsuar, t drejtat dhe detyrat n
mnyr t prgjithshme, pr nj periudhe t gjat kohor.

Kto zakonisht lidhen n ndrtimtari pr ndrtimin e urave, rrugev, fabrikave . Pr kryerjn e

ktyre punve lidhen dy lloj kontratash : t prgjithshme dhe t veant. Kontrata e prgjithshme
me t cilat konstatohen dhe saktsohen t gjtha punt e ndrtimit.

Kontrata t veanta jan ato t cilat lidhen pr do vit kalendarik, ku caktohen punt e ndrtimit
pr at vit.

Kontrata t veanta jan ato kontrata n t cilat jan konstatuar detyrat konkrete t palve pr nj
pruidhe t shkurter prej nj viti.

Kontratat e pavarur dhe akcesore

Kontratat e pavarura ( kryesore) krijojn efekte juridike dhe shuhen pavarsisht nga ndikimi I
ndonj kontrat tjeter.

Kontrata t pavarura jan : kontrata e shtitjs, ortakris, e qiras, e veprs, e shrbimit, e dhurats
etj.

Kontrata akcesore lidhet, ekziston dhe varet nga kontrata kryesore. Zakonisht kto kontrata lidhet
si shtese e kontrats se pavarur ose e kontrats se veante por akcesore.

Kotrata akcesore jan: kontrata pr dorzanin, kaparit, pengun, hipotekn, kuacionit, pendimin.

Kontrata akcesor me se shumti lidhen pr ekzekutimin e kontrats.

Kontratat kauzale dhe abstrakte

Kontrata kauzale, shkaku i drejtprdrejt juridik pr ka sht lidhur kontrata sht i njohur, jo
vetem pr palt kontraktuese, po edhe pr personat e tret.

Ktu bjn pjes : kontrata mbi dhuratn, huan, depozitn, qiran, veprn etj.

Kontratat abstakte jan ato t cilat nuk sht cekur qllimi pr cilen palt obligohen.

Baza e kontrats ekziston n kto kontrata por shkaku nuk sht njohur pr palt kontraktuese
sepse obligohen.

Kontrata abstakte sht kombiali, ose kur dikush obligohet me shkrim se dikujt do t ia paguaj
shumn e caktuar t parave.

Kontratat individuale dhe kolektive

Kontrata kolektive jan ato q krijojn efekte juridike pr t gjith subjektt q I prkasin grupit
t caktuar, pa marr parasysh se t gjith nuk kan dhn plqimin pr lidhjen e saj.
Ktu hyjn : kontrata kolektive e puns, kontrata e sigurimit kolektiv, pajtimi me dhun I
kreditoreve.

Kontrata individuale jan ato me t cilat saktsohen detyrat ndrmjet subjektve- antareve t
grupit n emer t cilave sht lidhur kontrata koliktive. Rastet me t shpeshta jan : kontrata
individuale e puns q lidh puntori me pundhnsin.

Kontratat paraprake dhe kryesore

Kontrata paraprake jan ato me an t cilave palt jan obliguar q n t ardhmen t lidhin
kontrat tjeter, elementet e t cilave jan caktuar me par.

Forma e parakontrats varet nga forma e kontrats kryesore q do t lidhet, n rast s forma sht
kusht I vlfshmris s kontrats.

Kontrata kryesore jan ato t cilat krijohn pasi t jet prmbushur kontrata paraprake.

Nuk mund t zbatohen n kontratat paraprake rregullat mbi prgjegjsin pr mungesat fizike
dhe juridike t sendeve.

Kontrata personale dhe jo personale

Kontrata personale jan ato pr lidhjen e t cilave merret parasysh cilsia e vecante e pals
kontraktues.

Si cilsi t veanta konsiderohen : talenti, mjeshtria e veant, besimi I caktua, afiniteti ndaj nj
personi.

Kontratat personale shuhen me vdekjen e pals, vetit e veanta t s cils jan marr parasysh
pr lidhjen e kontrats.

Kontratat jo personale jan ato, n t cilat nuk merret parasysh cilsia e veant e pals
kontraktuese (p.sh., kontrata e shitjs, kmbimit etj. ).

Kontrata me prmbajtej t caktuar dhe kontrata e adezionit

Kontrata me prmbajtje t caktuar jan ato, n t cilat sht caktuar prmbajtja nga palt
kontraktuese. N kto kontrata palt me marrveshje I caktojn elementet dhe kushtet e saj.
Kontrata t adezionit jan ato, n t cilat njra pal q me prpara i cakton elementet dhe kushtet
e kontrats, kurse pala tjeter nuk merr pjes n prpilimin e ksaj kontrat e as q ndikon n
ndonj element t ketyr kontratav .

N kto kontrata paraqiten n kontratat mbi transportin e mallrave n hekurudha, n trafikun

ajror, ujor, n lemin e sigurimit, n shrbimet postale, n shrbimet kumunale.

Interpretimi i kontrats
Kontrata sht vepr e palve kontraktuese. Ajo lidhet me pajtimin e vullnetit t shprehur t dy
ose m shum subjektve m qllim t krijimit, ndryeshimit, ose shuarjes s marrdhnies s
caktuar t detyrimeve.
Interpretimi i kontrats do t thot prcaktimi i kuptimit t vertet dhe efekteve t dispozitave t
saj.

N rregullat e interpretimit t kontrats dallohen: A. Rregullat e prgjithshme dhe B. Rregullat

plotsuese.

Nuk ekziston pajtimi sa u prkt rregullave t prgjithshme t interpretimit.

Disa teoricenteve t nisur nga koncepcionet individaliste, e konsiderojne se kontrata duhet t

interpretohet vetm sipas kritereve subjektive, do t thot sipas vullnetit t shprehur t palve
kontraktuese.

Sipas teoricenteve t tjer t cilt nisen prej koncepcioneve solidariste t kontrats, kontrata
duhet t interpretohet sipas kritereve objektive, do t thot sipas dokeve dhe shprehive t rrethit
shoqror n t cilen sht lidhur kontrata.

Sipas kodit civil Gjerman duke theksuar se me rastin e interpretimit t kontrats duhet vrtetur
vullneti I vrtet I palve kontraktuese dhe ai t interpretohet sipas kuptimeve t qarkullimit
afariste.

Rregullat plotesuese te interpretimit te kontrates

Perve rregullave t prgjithshme t interpretimit t kontrats, ekzistojn edhe rregullat
plotsuese.

Kto rregulla jan: Gjate interpretimit t kontrats nuk duhet tu prmbahemi domethnieve
bukfale t shprehjeve t prdorura por duhet t vrtetohet qllimi I prbashket i palve
kontraktuese.

Nse ndonj kontrat ose ndonj dispozit e saj sht e pakuptueshme, duhet br prpjekje q
kontrata t ngel n fuqi dhe q kur t interpretohet t kt ndonj kuptim.

Interpretimi duhet t jet i till q t i prgjigjet prmbajtjes, natyres, lnds dhe karakteristikave
t kontrats.

Nse dispozitat e kontrats prbhen nga fjal t cilat mund t kt kuptim t ngusht ose t gjer
, dhe nuk dihet me siguri se cilin kuptim palt e kan parasysh, kontrata duhet t interpretohet n
kuptimin e ngusht.

N qoft se interpretohet kontrata me shprblim, ajo duhet t interpretohet me synim q t

realizohen rregullat e drejtshmris n dhniet reciproke t palve.

N raste se kontrata sht lidhur sipas prmbajtjes q me prpara t shtypur, ose kur kontrata ka
qen e prgaditur n ndonj mnyr tjetr dhe e propozuar nga njra pal kontraktuese, dispozitat
e paqarta do t interpretohen n llogari t pals tjetr.
Kontratat e tilla interpretohen n dem t prpiluesit n baz t rregulles q secili e bart rrezikun
e prdorimit t shprehjeve t dykuptimshm.

Interpretimi zakonisht sht pun e gjykats , prandaj ajo duhet t I kt parasysh t gjith kto
rrethana me qllim q t vrtetohet vullneti i prbashket i palve, duke mos eliminuar suazat e
rendit juridik t asaj t drejt ku ajo lidhet.

Kontratat e ndaluara
Kontrata sht e ndalusr nse sht n kundershtim me parimet kushtetuese, me dispozita ligjore,
me normat e moralit shoqror dhe me normat e dokeve t mira.

Kontratat e ndaluar paraqiten n t drejtn e detyrimeve, n t drejtn ekonomike, reale,

financiare, administrative, dhe n t drejtn e puns.

Rastet e kontratav t ndaluara

Rastet m t shpeshta t kontratav t ndaluara, q paraqiten n praktike, jan: Esht e ndaluar
kontrata q t lidhet midis avokatit dhe klientit , me t cilin avokati, pr shrbimet q ofron merr
me tepr shprblim, se q parashihet me tarifn q nxirret nga Oda e avokatve.

Esht e ndaluar kontrata q lidhet midis avokatit dhe klientit me t ciln avokati blen trsisht
ose pjesrisht gjn kontesutese q sht besuar atij n mbrojtje.

Sipas nj rregulle tradicionale, merret s kontrata shte e ndaluar kur lidhet midis avokatit dhe
klientit, n t cilin avokatit I premtohet ti paguhet njra pjes e shums t ciln pala e realizon
nga ky kontest.

Eshte e ndaluar kontrata pr dhnien e shums se caktuar t parave ndrmjetsuesit pr t lidhur

kuror midis personave t caktuar.

Esht e ndaluar kontrata kur lidhet midis dy subjektve, kur njeri subjekt I premton ndonj dobi
pasurore q pala tjetr t lidhe kuror.

Esht e ndaluar kontrata kur lidhet midis dy subjektve, kur njeri subjekt I premton dobi pasurore
ose I jep subjektit femr me qllim t krijoj bashksi ilegjitime.

Esht e ndaluar kontrata e lidhur midis personave fizik dhe personave juridik civile, e cila ka pr
lnd t kontrats sendet n prdorim t prgjithshem, p.sh., rrugt, liqejt , sheshet, mineralet etj.

Esht e ndaluar kontrata midis palve kontraktuese kur njra merr detyrim nga pala tjetr q t
kryej veper penale.

Pasojat juridike t kontrateve t ndaluara

Kontratat e ndaluara jan kontrata t pavlefshme.

Pavlefshmeria e tyre sht relative ose absolute, varsisht nga fakti se ka cenojn kontratat n
rastin e lidhjes.
Nse me lidhjen e kontratav cenohet interesi individuale t palve konttraktuese, kontrata sht
me pavlershmeri relative.

Kur me lidhjen e kontratav cenohet interesi i prgjithshem i shoqrise , kontrata sht me

pavlershsmeri absolute.

Anulimi I ketyre kontratav bhet sipas detyres zyrtare n rast se sht pavlefshmeria absolute,
ose me inciativen e pals se demtuar kur sht pavlefshmeria relative.

Anulimi i ktyre kontratav krijon pasoja juridike. Kto pasoja shprehen n kthimin n gjendjen
e mparshme.

Kthimi mund t jet i njanshm ose i dyanshm.

N rast t pavlefshmerise s kontrats cdo pal kontraktuese sht e detyruar t ia kthej tjetrs ,
at q e ka marr n baz t kontrats s till, por n qoft s kjo nuk sht e mundshme, ose n
qoft se natyra e asaj q sht prmbushur e kundrshton kthimin, do t jepet shprblimi prkats
me para, sipas cmimeve n kohn e marrjes se vendimit gjyqsor , prve se ligji nuk cakton
dicka tjetr.

N qoft se kontrata sht e pavlefshme pr shkak t qllimit , ose sht kunder parimeve
kushtetuese t rregullimit shoqror, dispozitave ligjore ose morolit shoqeror, gjykata mund ta
refuzoj n trsi ose pjesrisht krkesn e pals se pandrgjegjshme pr kthimin e asaj cka ka
dhn pala tjetr e mund t vendos q pala tjetr at q e ka marr n baz t kontrats se
ndaluar t ia dorzoj komuns n territorin e se cils ajo e ka silin, vendbanimin ose
vendqndrimin.

Pasojat juridike paraqiten ne rast se sht kryer ekzekutimi I pjeshm ose n trsi I kontrats.

Kontratat me fajde
Kontrata me fajde sht ajo sipas se cils njra pal kontraktuese fiton pr vete ose pr personin
e tert nj dobi t pamase nga pala tjetr kontraktuese, duke shfrytzuar nevojn, varsin,
mendjelehtsin, paprvojn e pals tjetr kontraktues.

Pr t ekzistuar kontrata me fajde duhet t plotsohen disa kushte:

T jet kontrat me shprblim,
T ekzistoj nevoja e njrs pal kontraktuese
T ekzistoj mendjelehtsia
T ekzistoj paprvoja dhe t shkaktohet disproporcioni I prestimeve.

T ekzistoj kontrata me shprblim, sht rregull e prgjithshme se vetm n kontrata me

shprblim zbatohen rregullat e kontrats me fajde.

T ekzistoj nevoja e pals se demtuar. Nvoja ekziston kur njra pal sht n pozit t veshtir
materiale, kur ka skamja n aspektin material ose nvoja pr ndonj bar (ilaq) pr shrim.
Mendjeletsia , ekziston ather kur subjekti q vendos pr t lidhur kontrat nuk mendon pr
prmbajtjen e saj, e as q di pr rrejdhimet e kontrats q lidh.

Paprvoja paraqet nj situate t atill, n t ciln nj subjekt ka lidhur kontrat duke mos pasur
njohuri t mjaftueshme pr lidhjen e kontratav.

Kontratat me fajde jan kontrata t ndaluara. Qllimi kryesor I tyr sht shfryetzimi I pals s
demtuar.

T drejtat e pals s demtuar

Pala e demtuar ka t drejt t krkoj anulimin e kontrats. N qoft se dispropocioni I dhnieve
reciproke t palve nuk mund t eliminohet, kontrata shpallet e pavlefshme. E drejta e anulimit t
kontrats realizohet n afatin njvjear dhe rrjedh prej astit t lidhjes se kontrats.

Pala e demtuar ka t drejt t krkoj q kontrata t mbtet n fuqi, duke eliminuar dispropocionin
e prestimeve t shkaktuar me kontratn me fajde. I demtuar ka t drejt t krkoj shprblimin e
demit nse I sht shkaktuar dem pals se demtuar me lidhjen e kontrats me fajde. Pasojat
juridike t ktyre kontratav jan t njjta me ato t kontratav t ndaluara.