URI AT PARAAN NG PAG BASA
Sub vocalized reading - Ito ay pinagsamang
sight reading at internal sounding ng mga salita
tulad ng pagbigkas sa mga ito.
Speed reading - Ito ay koleksyon ng mga paraan
ng pagpapataas ng tulin sa pagbasa nang hindi
nababawasan ang komprehensyon at retensyon.
Kadalasa’y iniuugnay sa speed learning.
Proofreading - Uri ito ng pagbasa para sa
layuning matukoy at maiwasto ang mga
pagkakamaling tipograpikal.
Structure-Proposition Evaluation (SPE) Method
- Nakapaloob dito ang suspendidong
paghuhusga sa akda, hanggang ang akda o ang
mga argumento nito ay maunawaang ganap.
Binabasa ang isang teksto sa metodong ito para
sa:
Estraktura ng akda na kinakatawan ng
balangkas,
Lohikal na proposisyon na inorganisa sa sunod-
sunod na hinuha,
Ebalwasyon ng merito ng mga argumento at
kongklusyon.
Survey-Question-Read-Recite-Review (SQ3R)
Method - Karaniwang ginagamit ito sa mga
paaralang publiko. Kinasasangkutan ito ng
pagbasa tungo sa abilidad na maituro kung ano
ang binasa.
Multiple Intelligence-Based (MIB) Methods -
Paggamit ito ng iba’t ibang paraan ng pag-iisip
at pagkatuto ng mambabasa upang mapagbuti
ang kaniyang pagpapahalaga sa teksto.
Rapid Serial Visual Presentation (RSVP) -
Nagsasangkot ito ng paglalahad ng mga salita sa
isang pangungusap nang paisa-isa sa iisang
lokasyon ng display screen at sa isang
ispesipikong eccentricity.
Limang dimension o panukatan ang pagbasa:
Pang-unawang literal - hindi nangangailangan
ng masusing pag-unawa dahil ang mga
impormasyonng kinakailangan dito ay lantarang
nasasagot sa tekstong binasa.
Interpretasyon – ang mga ideyang nakapaloob sa
teksto ay hindi lantarang ibinibigay o hindi
malinaw na binabanggit. Bahadyang ginugulo
rito ang kaisipan ng mambabasa sa pagbibigay-
interpretasyon hinggil sa may akda pati na ang
mensahe ng mismong akda.
Mapanuring Pagbasa - Hinihiling sa dimensyong
ito ang impresyon ng mambabasa hinggil sa
akdang kanilang binabasa at ang pagtukoy sa
kabisaan ng akdang ito
Aplikasyon – inilalapat ng mambabasa ang mga
kaisipan sa akda na tunay na nangyari sa buhay
ng tao.
Pagpapahalaga – hinihikayat ng mambabasa na
baguhin, palitan, o kaya’y lumikha ng sariling
akda.
TEORYA NG PAGBASA
Tradisyonal na Pananaw - Ayon sa teoryang ito,
ang pagbasa ay ang pagkilala ng mga serye ng
mga nakasulat na simbulo upang maibigay ang
katumbas nitong tugon. Nananalig ang teoryang
ito na ang pagkatuto sa pagbasa ay nagsisimula
sa yugto-yugtong pagkilala ng mga titik sa
salita, parirala at pangungusap ng teksto,bago pa
man ang pagpapakahulugan sa buong teksto.
Kognitibo - Tinatawag din itong teoryang inside
out o conceptually-driven dahil ang kahulugan o
impormasyon ay nagsisimula sa mambabasa
patungo sa teksto. Ito ay nagaganap dahil ang
mambabasa ay gumagamit ng kanyang dating
kaalaman at mga konseptong nabuo sa kanyang
isipan mula sa kanyang mga karanasan at
pananawa sa paligid.
Metakognitibo - Ito ay tumutukoy sa kamalayan
at kasanayan sa pagkontrol sa sariling proseso
ng pag-unawa. Ito rin ang mataas na kasanayang
pampag-iisip na kinapapalooban ng aktibong
pagkontrol sa mga prosesong kognitibo sa
pagkatuto.
Mga Kasanayan sa Mabisang Pagbasa
Bago
 Pagbibigay ng Paunang Kahulugan
 Paunang Pagtingin (previewing)
 Pagtatakda ng layunin sa pagbabasa
 Paggamit ng sariling kaalaman
 Pagsasagawa ng panlahatang
hinuha
Habang nagbabasa
 Pagtantiya sa bilis ng
pagbasa
 Biswalisasyon ng binasa
 Pagbuo ng koneksyon
 Paghihinuha
 Pagsubaybay sa
komprehensyon
 Muling pagbasa
 Pagkuha ng kahulugan
mula sa konteksto
Matapos magbasa:
 Muling pagsasaayos ng kahulugan
 Muling paglalahad ng nabasa
 Paglalagom ng nabasa
 Pagsusuri ng nabasa
Pagkilala ng Opinyon at Katotohanan
 Opinyon – pahayag na nagpapakita ng
preperensya o ideya batay sa personal na
paniniwala at iniisip ng tao.
 Katotohanan – pahayag na maaaring
mapatunayan o mapasubalian
Pagtukoy sa Layunin, Pananaw at
Damdamin ng Teksto
LAYUNIN - Tumutukoy sa nais
iparating at motibo ng manunulat sa
teksto.
Pananaw - Ay ang pagtukoy kung ano
ang preperensya ng manunulat sa teksto.
Damdamin - Ay ang ipinapahiwatig na
pakiramdam ng manunulat sa teksto.
Pagsulat ng Paraphrase, Abstrak
at Rebyu
Paraphase - Ito ay tumutukoy sa muling
pagpapahayag ng ideya ng may-akda sa
ibang pamamaraan at pananalita upang
mapadiin at palinawin ito para sa
mambabasa.
Abstract - Ay isang buod ng pananaliksik,
tesis, o kaya ay tala ng isang komperensiya
o anomang pag-aaral sa isang tiyak na
disiplina o larangan.
Rebyu - Ito ay isang uri ng pampanitikang
kritisismo na ang layunin ay suriin ang isang
aklat batay sa nilalaman, estilo, at anyo ng
pagkasulat nito.

IMPORMATIBO
 Tinatawag ding Ekspositori
 Ito ay isang anyo ng pagpapahayag
na naglalayong magpaliwanag at
magbigay impormasyon.
 Kadalasang sinasagot ang mga
tanong na ANO, KAILAN, SAAN
SINO, AT PAANO.
 Layunin: imulat ang tao sa realidad.
 Naglalahad ito ng tunay na kwento
ng tao o naglalahad ng konsepto
ayon sa tunay na pangyayari.
 Hal. Biyograpiya, Diskyunaryo,
encyclopedia, o almanac, term
paper, journal, scientific method at
diyaryo.
MGA IBA’T IBANG URI NG
TEKSTONG IMPORMATIBO BATAY
SA ESTRUKTURA
SANHI AT BUNGA - Ito ay estruktura ng
paglalahad na nagpapakita ng
pagkakaugnay-ugnay ng mga pangyayari at
kung paanong ang kinalabasan ay naging
resulta ng mga naunang pangyayari.
PAGHAHAMBING - Ito ay nagpapakita ng
mga pagkakaiba o pagkakatulad sa pagitan
ng anumang bagay.
PAGBIBIGAY-DEPINISYON - dito
ipinaliliwanag ang kahulugan ng isang
salita, termino o konsepto
PAGLILISTA NG KLASIPIKASYON - ay
ang paghahati ng isang malaking paksa at
ideya SA iba’t ibang kategorya o grupo
upang magkaroon ng isang sistematikong
sistema ang pagtalakay
PAGPAPAGANA NG IMBAK NA
KAALAMAN - ito ay may kinalaman SA
pag-alala ng mga salita at konseptong dati
nang alam na ginamit sa teksto upang
ipaunawa ang mga bagong impormasyon sa
mambabasa.
PAGBUO NG HINUHA - ay may kinalaman
sa pagbasa ng mhga bahagi ng teksto na
hindi gaanong malinaw sa pamamagitan ng
pag-uugnay nito sa iba pang bahagi na
malinaw. Ito ay matalinong paghula ng
maaring kahulugan ng bahagi hindi
direktang ipinaliwanag sa teksto.
PAGKAKAROON NG MAYAMANG
KARANASAN - Mahalaga ang pagkakaroon
ng mayamang karanasan sa pagbasa ng iba't
ibang teksto at pagdanas sa mga ito. Sa
ganitong pagkakataon, mas nagiging
konkreto ang pagbabasa para sa mag-aaral
dahil alam nila kung ano ang tinutukoy sa
teksto.