.

% «

im
.#.*i+>r>

w\

m as

. 2_ /

t t\ie llteoUtyti*/
^%;
**
*%A
IS* PRINCETON, N. J. %
Fot'io

Division

Section ,1143
 Digitized by the Internet Archive
in 2010 with funding from
Princeton Theological Seminary Library

http://www.archive.org/details/bibliorumsacroru02saba
BIBLIORUM
SACRORUM
LATINS VERSIONES ANTIQUE
 :

-B'i\o\& . °j .

BIBLIORUM
SACRORUM
LATINJE VERSIONES ANTIQUyE,
S E U
VETUS ITALICA, E T
Caeterse qusecunque in Codicibus MAT. 8c antiquorum libris
reperiri potuerunc

Quae cum Vulgata Latina, &: cum Textu Grseco comparantur.

ACCEDUNT
Prsefationes , Obfervationes , ac Notse , Indexque novus ad Vulgata m e regione
editam , idemque locupletiflimus.

Opera & ftudio D. PETRI SABATIER , Ordinis SantH Benedict, e Congregation

Sanfli Mauri.

TOMUS SECUNDUS.

R E M I S;
Apud REGINALDUM FLORENTAIN, Regis Typographum &
Bibliopolam , fub figno Bibliorum aureorum.

D C C, X L I I I.
M.
CUM APJTROEATIONE EC PRIl'ILEGIO REGIS. ,
 ,

& #$
o Bo W
©•«op
$ Co
ay
«¥ Co
$# $
3V Co
25 Co
# Cv
2S"KBP
Co Co
^
$ Co ##
teSf"w
$ $ tabs?
w"W
Co Co
1
#T^ #
Co Co oo w'w
co co
^#<jy
coot
# Co
# Co
$ W'«»
co W'vfr
^ # Co^ Co$ & £&
Co Co 'W'*5S"2Sr
&
& $j>
Co Co Co w ^ f j

MONITUM IN PSALMOS
fecundum Verfionem antiquam.

PS almi fecundum Eatinam

infigni Mf
Verfionem Antiquam nunc primum prodeunt integri ex
Germani a Pratis annorum mille ey amplius quern olim D. Jacobin
S. ,
,

Dv Breul, eruditus ejufdem Ccenobii Monachus totum propria manu ey- cum dili- , ,

gcntia plurima tranfcribendum judicavit. De hoc autcm -vencrandx antiquitatis monumento

ftc pr&fatur doclus Afceta quo Beatijjimus Germanus Pariftorum an-
: « Hoc Pfalterium ,

tiftes quondam ufus eft, cum inter Sanclorum reliquias diu in Sacrario confervatum fuif-

Jet ad Bibliothecam , ftudioforum gratia

, tandem translatum eft. Hujus non modo an- ,

tiquitatem , fed etiam pretium ipfte membrane purpura violaced tinffa , pjr litter <e argen-
te& unciales fatis indicant ; unde tales habere libros olim ditiorum erat , non eorum qui-
hus res effet angufta domi. Id quippe refcrt Hieronymus in prima libri Job prafatione :

Habeant , inquit , qui volunt veteres libros , vel in membranis purpureis auro argentoque.
defcriptos , vel uncialibus , ut vulgo aiunt , onera magis exarata quam codices
litteris ,

(jj-c. Et in epiftola ad Euftoch. ait : Inficiuntur membranae colore purpureo , aurum li-
quefcit in litteras, gemmis codices veftiuntur, eye » Add.it Brolius : «Anno Incarnatio-
nis 1269. erat hujus Monafterii Sacrifta pius Alexander nomine', qui in dinumeratio-
,

ne Reliquiarum ftbi commijfarum fpecialiter , Pfalterium S. Germani nominat cum qui-

bufdam aliis Reliquiis quibus modo car emus. » ,

Jam vero ft hoc Pfalterium curioftus difpiciatur aut excutiatur , nonnulla notatione ejr
cbfervatione digna reperientur ; v. g. commutatio litter arum quarumdam vocum feriben- ,

darum ratio hoc vocabulum Diapfalma , Pfalmis intermixtum convenientia feu co-
, , ,

gnat io hujus Pfalter ii cum veteribus aliis , turn Us qua in Mf. codd. etiamnum exftant ,
turn Pfalmis illis qui in veterum Patrumfcriptis vel in unum coacli vel difperfi occurrunt. , ,

Ad litteras quod attinet has potiffimitm immutatas ejr convcrfas paffim i?ivenimus ;
,

nempe v in b (y b in v ; item e in i ey i in e j rurjum o in u ey u in o.

, , ,

Exempli gratia, legitur : Quis davit ex Sion , fac. oves & vobes univerfas , eye. intelle-
ge clamorem meum , ey-c contritio & infilicitas , eye. perfice greflbs meos , &c. dulces
capiebas cibus , eye. u etiam non geminatur in hoc Mf -verbi gratia , non fcribitur
manuum, equus, mxopmmi fed manum, equs, iniqnm. Aon duplicatur paritcr littera
\
in medio dicfionum, ne occurrat j confmans ; exempli gratia non legitur projicit, fed ,

proicitj tion adjiciet , y?^ adiciet ,

: item habctur fubecit
ejr deicifti, pro de- /w fubjecit,
jecifti. Kumero etiam plurali fepe legitur fili, pro filii 5 v. g. fiant fili ejus orphani ; fili
excufforum. Verba quoque compofita ita fribuntur : adftiterunt , adprehendite , adnuntia-
te , inritavit , inlumina , conlocavit. Legitur cornum , ncn cornu i Iftrahel/?/'? pro IfraeL
,
Prxterea fufum , j v. g. pro furfum
Deus nofter in ccelo fufum ; advocavit ccelum fufum.
De hac autcm ultima dicTione hxc leguntur apud Auguft. tract. 8. in i.Joan. 4. col. 878.
c. Perverfi quam pra:pofteri Tint quod faciunt bene , volunt fibi tribuere;
homines videte :

fi male faciunt , Deum volunt accufare. Converte hoc diltortum nefcio quid & prepof-
terum , faciens illud quodam modo capite deorfum quod fufum , faciens jufum quod :
;

deorfum , faciens furfum. Jufum vis facere Deum , & te fufum ? Prcecipitaris , non eleva-
ille enim femper furfum eft. Et infra tract. 10. n. 8. col.
ris :
899. c. Sufum me honoras,
jufum me calcas. Ne tamen barbaris hujufcemodi vocibus nimii.m fadarctur, ey onerare-
tur nofter contextus ncnnullas aliquando refecuimus, maxime cum folctcifni plus £quo fer-
,

monem vitiabant ; raro tamen ejr minus fepe id contigit nobis, ne hac in re Latinx locu-
tionis puritati indulgere plus videremur ,
quam antiquitati ey- aucloritati Mf. codicis.

De Diapfalmate id accipimus ab Hilario tract, in Pf 2. n. 3. Septuaginta Interpre-

tes , inquit Pfalmos inter caeteros libros transferentes ,
, & in numerum redegerunt , & in
ordinem collocaverunt , & Diapfalmisdiftinxerunt, qui omnes fecundum Hebrxosconfufi &
habebantur, & habentur. Et prologo in Pf. n. 23. col. a. ait In Diapfalma, quod interjec- it,, :

tum plurimis Pfalmis eft , cognofcendum eftdemutationem aut perfonce aut fensus fub con-
verfione modi mufici inchoari : ut ficubi Diapfalma interceflerit , aut aliquid aliud dici,
aut etiam ab altero dici , aut in altero artis muficx modulo cantari inrelligendum lit. De hoc
etiam vocabulo h&c not at eruditus nofter Cuflantius not. a. in httnc Hilarii loc. a De hujus
vocis fignificatione non convenit inter Veteres. In Hilarii fententiam poft Au<ruftinum «
in Pf. 4. n. 4. abit Cajjiodorus prtfat. in Pfalt. c. n, Hicrcnymi fententU quam vis op- «
Tom. II. A
 ,

%
» pofit& non igttarus. Hie de eadem voce a Mar cell.i quxfiius epift. .138. Quidam , inquit,
» Diapfalma commutationem metri effe dixerunt , alii paufam Spiritus Sancli , nonnulli al-
» terius fenfus exordium iiint qui rithmi diftinclionem , & 5 cujufdam muficx varietatis.
» ha. fere explicat Euthymius pr&fat. in Pfili. Diapfalma , inquit mutationem fenten-
, ,

» tia; abt cantus fignificat , aur paufam , feu interjeaionem quamdam pulfationis , vel fulgo-
» rem atque illuminationem divini Spiritus , qua; turn canentibus apparebat fcribebantur ;

» enim omnia hax ab eis diligenter. Horum fiententiam nullam Hieronymus probat : ma-
» xime quia h&c vox etiam in Pfialmorum fine nonnunquam occurrit contra, in aliquot Pfal- , &
» mis plurimorum verfuum peni'tus non imjenitur Quare mavult cum Origene hoc ver- ,

t> bum fuperiora pariter inferioraque conneftere , aut certe docere fempiterna effe qua; di&a
» funt. » Ita Cuftantius.
P'falter turn ipfum quod attingit id maxime deprehendimus , illud nonnunquam dijfi-
,

dere ab Anguftini Pfialterio plurimkm convenire cum his qui apud Hilar ium traclantur
,

Pfialmis fiepe concordare cum aliisfimilibus ex Ambrofio Profpero, Caff.odoro &c. collgclis,
, ,
,

nee multtim etiam difcrepare k vetcribus aliis Pfialteriis ,v.g.k Romano Corbeienf, Carnu-
,

tenfi ,
&c. id maxime liquet ex variis eorumdem leclionibus Textui noftro fubjeelis , tit in
re oculis ipfts infipicicnda diutius imraorari fiupervacancum omnino fit , ac inutile.
At P aires e quorum fcriptis Pfalmos plures expreffimus, Hilarius
verb inter Latinos ,

primatum commentarium in Pfalmos elucii.br avit ; an Pfalmos omnes expofue-

tenet. Is
rit incertttm : « at mult a fuppetttnt argumenta fi Cuftantio nofiro fides, quibus Pfial-
,
,

»> mos omnes ab eo enarratos ejji approbetur. » Ad nos ufque pervenerunt tantum tracla-
»> tus in Pfalmos feptem fupra quinquagintx nempe in Pfal. 1. 1. deinde in Pf 13. , &
rjr 14. turn in Pf. 51. necnon decern otto fequentes demum in Pfal. 91. in Pf & , &
I 1 8. ejr 119. ac reliquos alios; quibus adjungendi funt traclatus quatuor in totidem
Pfalmos, fcilicet in Pf. 15. 31. 4.1 149. recens editi ab Edmundo nofiro Martene .
&
to. 9. Addit novus Editor Hilar li admonit. prxv. in Pf « negari non
Collect, amplifi. ,

" ?°jfe 1Hl& Hilarius Latinum codicem exponendum fufceperit. Sacri tamen text/is codices
3> Latinos atque Gr<ecos ad faciliorem Pfalmorum intelligentiam confequendam
fife confu-
j> luiffe non femel teflificatur. » In plurimis in quit ( Prologo in Pfalmos num. x.) La- , ,

tinis & Graecis codicibus fine nominibus fimplices tantum Pfalmorum tituli prarferuntur.
Et in Pf 118. lift. 8. n. 1. Plures, in quit Pfalmorum codices legentes ,& nos ita ,

opinabamur, verfum qui oftava* littera: primus eft in fuperioribus feptima: littera; o&o
verfibus contineri; quia ita in Latinis codicibus, atque etiam in nonnullis Grxcis fcriptum
continebatur Sed fecundum Hebrxos emendatum apud Graccos Pfalmorum librum le-
gentes, invenimus hunc verfum non feptima; littera: noviflimum effe., fed odavx primum.
Cuflantius nofier ftc pergit : « Latinum fequi folet ufu, uti probabile eft tunc receptum.
, ,

ln?{.6?.r..ii.» Hunc litter* p.iulb tenaciorem effe ficpe admo-net collationem , Interpretefque ill/us, dum
» ordinemque verborum demutare ac temperare non audent , minus dilucide proprietatem
» declaraiTe diftorum. Codicis hujus Pfalterium aliud ab eo effe quod Gallicanum %'ocant
» minime niirum eft ; cum hoc ipfum fit quod Hieronymus poflmodum emendxvit. llli au-
» tern non ita fcrupulose adh.eret, ut in una eademque leclione repetenda femper conftans
>»
fit. S.ipe enim verbis utitur Vulgate noftrx dum verfum enarrandum rcpetit ; licet lec- ,

» tioneni prima propofuerit ab eadem dijfonantcm. Imo textum aliquando prxmittit aliter
j> qukm nunc h ab emus fed hunc pofteafic explicat, ac id tantum legiffet quod modb apud
,
fi ,

» nos obtinet. Videri hinc poffet familiaris Hilario fuiffe Vulgata noftra. Ignot£ tamen ei
3> fuerunt plures lecliones qua modo in ilia exflant quafque fpeclare licet yelut exempla
, ,

j> eorum qua poftea Hieronymus in Itala Verfione correxit.

,

» Addit doffiffimus Editor : Singulis hifce Hilarii traclatibus in Pf. integri iidem pr&-
»
fi
gum ur Pfalmi. Hi Editione Parifienfi anni 1605. primum vulgati funt ex antiquo
» codice alias S. Maximini Miciacenfts poftea regin.e Suecorum Chriftinx ac tandem Va-
,
,

» tic an a bibliothece. Pfalmos eofidem pr.e fie ficrunt Vaticani minoris antiquitatis codices:
» at in reliquis cum ficriptis , turn editis neutiquam exftant. Alienum opus produnt tex-
tus Pfalmi 119. ante prtfationem in Cantica graduum
•>•>
necnon primum Pfalmi 118. ,

» Oclonarium ante prtfationem in totttm Pfalmum inconcinno prorfus loco ordinata. Ve- ,

» rum ftnguli Pfalmi ab eo textu , quern in enarrationibus fiuis fequitur Hilarius tot locis ,

» diffident ut hos illius effe nemini perfuafieris. At cum k Vulgata non minits qukm ab
,
,

» Hilariano Pfialterio diffentiat ; fie earn verfionem qua ex

Mfi. antiquitate aucloritatem ob- ,

» tinet confiervandam duximus. »

,

Pfialterio Hilariano fuccedit Ambrofianum id eft Pfalmi ex S. Ambrofii commentariis

, ,

excerpti ,
ex his autem nonnifi tredecim traclatus fiuperfiunt in Pfalmos totidem nempe in ,

1 fal. 1. deinde in Pf 35.0- fcqucntes alios quinque denique in Pfalmos 43. 45. 47. ;

48. ejf 118. Prat ere a aliis libris Ambrofium expofitiones Pfalmorum aliquot infer uijfe mo'
 5
»i?»/ novijjlmi Editores noftri : « Illos Pfialmos , inquiunt
temporibus oceafionibufique di~ «
,

verfis ,
partim concionando partim diclando , , explanavit S. Doctor. Ex prafiat. enim qua «
primo Pfalmo pramittitur intelligimus ipfium in ccclcfia fua poft confuctos P falmorum «
, , &
cantns fermonem habuijfe : Quantum laboratur, in quit in ecclefia ut fiat filentium, cum « ,

le&iones leguntur fi unus loquatur , obftrepunt univerfi; cum Pialmus legitur, ipfe fibi eft «
:

effector filcntii. Eandem

etiam Ambrofius admifijft videtur verjuum diflributionem qua <c ,

nunc habetur in Vulgata; id fane conftat de Pfalmo i i 8. explicalo enim, v. g. verjk 3. «

ultimi Otlonarii ait : Sequitur verfus quartus Loquetur lingua mea verbum tuum quo- «
, :
,

niam omnia mandata Subinde jic pcrgit : Sequitur verfus quintus Fiat ma- a
tua juftitia eft. :

nus tua falvum facere me , quoniam mandata tua elegi. » Eandem quoque divtftoncm reti-
nuit Hilar ius cum dicat Prologo in hunc Pf. col. 14 1 e
, Secundum Hebrxorum litte- . .

ras in fingulis oftonis verfibus fingute litterae prxferuntur.autem omnis numerus ver- Eft
fuum in centum feptuaginta fex verfibus, c Totum hunc Pfialmum firmombus 11. exe- & -

git Ambrojius pro totidem dementis Hebraicis. « Poji explicatum unumquodque elcmen- « Admanit.prav.
'"
torum ad intcrpretationem textiis accedit. Primb proponit ipfa verba cujufque verfus r} «
, ,

ft quid occurrat varietatis five in Gracis five in Latinis exemplaribus,jive etiam in di- «
, ,

verfis Interpret/bus hoc , Me

non fine magna eruditione fubjicit ejr quafi digito indicat « ,

fontes ifiiufmodi difiriminis quod nonnunquam diffidentibus Interprctum opinionibus fie- «

, ,

pius verb antiquariorum Scripturam imperitid, vel indiligentid fiud corrumpent'um culpa < c
adtribuit. In fitper quid de variis Scripture verfionibus fentiat candide in medium pre- « ,

fert docetque tunc temporis in Ecclefia potijfmitm valuijje LXX. Senum interpretation em. «
,

Nihilominus tamen libentiiis ipfimet utebatur exemplari fiuo Graco y quamvis etiam mini- «
me negligeret & alia fiubinde confiulere , & diverJas textiis interpretationes qua defendi a
,

fofife aliqua ratione videbantur proponere. » ,

Ambrofii Pfalter ium excipit Auguftinianum : hoc integrum eft nee till a fid parte muti- ,

lum editumque jam fiuit ajac. Fabro Stapulenfi in quincuplici luo Pfial terio,fiub titulo Pfal-
,

terii veteris; enim verb, quod etiam obfiervatumefi knoftris to. 4. nov. Edit. Auguft. nihil

ipfum ab Auguftiniano diff-.dcrc certo cert ius eft. « Et jam tiulli dubitamus inquittnt quin ,
,
rt

Mud totum ex Auguftini commentariis exfiripfirit ejufidem in quincuplici Pjalterio editor a

Jacobus Faber. Id non fiatis adverterunt ii qui vetus iftud ejr Auguftinianum in fuis ad a
LXX. Interpretes fcholiis ejr not is non pro uno eodemque fed pro duobus habent Pfial- a , ,

teriis. » Quod verb ad litter am fpecJat ut earn integram at que ill iba tarn haberet Awruf- ,

tinus hac referunt doc7ijJimi Editores iidem prafiat. in hunc tomum : « LaPinas Editioncs a
,

inter fie
componit , exemplaria Grxca confiulit , colligit v arias lec7iones , undenam irrcpfierit <c

diverfit as ex Interpretum vitio

, , an e textus Graci ambiguitate , invcftigat ; ejus den que <c
;

ilia, qua tot locos tarn anxie dificufft hue cum impulit ut Pfialterium multcties "
fiedulitas , ,

ad idioma Hellenicum recenferet caftigaretque. Hoc intelligas licet ex ejufidem epifi. 261. "
91. 5. ad Audacem, ubi cicm dix'Jfet Pfialterium a Beato Hieronymo ex Hebrso firmene "

converfum non habere fe projequitur in hunc modum : Nos autem non interpretati cc
,

fumus, codicum Latinorum nonnullas mendofitates ex Gratis exemplanbus emenda-

fed cc

vimus. Unde fortaffis fecerimus aliquid commodius quam erat, non tamen tale quale efTe (<

debebat. Nam etiam nunc, quae forte nos tunc prxterierunt, fi legentes rnoverint, colla- <c

tis codicibus emendamus. »

Auguftini Pfialterio alia duo anneflimus nempe Profperi Cafp.odori. Pro fieri Pfial- , &
terium majori fui parte diminutum eft cum non complect atur nifi quinquaginta Pfial- ,

mos pofteriores qui quidem Pfalmi vix difjidere vifi fiunt ab his qui leguntur apud Au-
,

guftinum. Caffwdori verb Pfalterium optime concordat cum Pfialterio Romano quale turn ,

a, Fabro Stapulenfi in quincuplici fiuo falter io anno 1 508. turn k Martianao nofitro edi- P
tum eft tomo primo nova Edit, operum S. Hieron. p. 1 113, e regione Pfialterii Gallic ani.
Idem verb Pfialterium fiecundum LXX. Interpretes ficcundis curis ab Hierony?no emenda- ,

turn ,
jam editum fiucrat cum after ificis ejr obelis Roma , ftudio ey opera Joannis Cari Pres-
byteri. De duplici autem Ma cmendatione Pfialterii ipfic H/eronymus in epif. fit a ad Pan-
lam ejy Eufiochium it a loquitur : Pfalterium Romx dudum pofitus emendaram , & juxta
LXX. Interpretes , licet curfim , magna illud ex parte correxeram. Quod quia rurlum vi-
detis fcriptorum vitio depravatum , plufque antiquum errorem , quam novam emenriatio-
nem quodam novali fcilTum jam arvum exerceam, & obliquis
valere, cogitis ut veluti
fulcis renafcentes fpinas Unde commoneo tarn vos quam eos qui exemplaria if-
eradicem.
tiufmodi habere voluerint , ut quae diligenter emendavi , cum cum & diligentia tranicribanrur.
Addunt Editores noftri prafiat. in to. 4. Auguft. Duplex igitur Pfialterii emendatio ad-
hibit a ab Hieronymo : « Primb curfim & magna ex parte, cum adhuc in urbe verfiarctur : «
fiecundb diligenter, jamque in ficejju abditus Bethlchcmitico. Ultima hujus corretfionis «
exemplaria opt at ut cum cur a ejr diligentia tranficribantur ; necnon eidem addita abs fie
«
Tew. //. A i)
 4
» notx appingantur obeli videlicet a quibus ufque ad fequentia duo punfta qua legeban-
, ,
,

» tur apud LXX. cum in Hebrao decjjcnt includebantur ; ejr afterifci quibus ftmiliter qua
,
,

» ad proximx duo pun ft a fequebantur ex Hebrao juxta Theodotionis Editionem LXX.

,

3> lnterpretibus accejfijfe notum peret. Atqui hujufmodi figna ctiamnum in vcteribus quibuf
» dam Vulgate Mft. non autem in alio ullo P falteriorum Latinorum invcnire eft. H&c ip-
» fa in compluribus codicibus ftbi obfervata Jacobus Faber Stapulcnfts affirmat : ipjique habe-
j> mus pro. manibus antiquifftmum tripartitum Pfalterium Abbatu S. Petri Carnutenfis quod ,

j> in prima columna Pfalterium Hieronymi ex Hebrao continet ; in tertia vetus Pfalterium a

s> Romano, atque ab eo quo ufus eft Auguftinus parum difcrepans ; in fecunda verb Editionem
,

j> Vulgatam exhibet cum fupra mcmoratis Hieronymi obelis ejr afterijcis. Hinc facile perfua-
3) demur Vulgatam effe ipfam ill am Verftontm ab Hieronymo fccundis curis emendatam : qua,

» noftra fententia infuper auftoritate Adf. Bibliotheca Colbertina ante feptingentos annos
3) exarati confirmatur qui Vulgatam cum iifdem Hieronymianis notis ey fab hac infcriptio-
, ,

3> ne comprehcndit : Liber Pfalmorum de translatione Septuaginta Interpretum,emendatusa

» S. Hieronymo in novo. » Atque illud eft Pfalt. quod Vulgatum eft a Martian&o noftro to.
I. nov.e Edit. S. Hieron. fub titulo Pfalter it Gallicani.. De utroque autem hoc Pfalter io

turn Romano turn Gallicano it a loquitur Valafridus Strabo de rebus Ecclejiafticis cap. 25.
Pfalmos cum fecundum LXX. Interpretes Romani adhuc habeant, Galli Germanorum &
aliqui fecundum emendationem quam Hieronymus pater de LXX. Editione compofuit,
Pfalterium cantant : quam Gregorius Turonenfis Epifcopus a partibus
Romanis mutuatam,
Sed hanc opinionem confutat Mabillonius nof
in Galliarum dicitur Ecclefias tranftulifTe.
ter in difquifttione fua de curfu Gallicano probatque longe pojl Gregorium Turonenfem
,

allatam fuiffe in Gallias hanc poftremam Hieronymianam Pfalterii emendationem.

« Hocce Pfalterium inquiunt Editor es prafati , quod quia illo primi omnium Galli
,
,

si
uft funt , Gallicanum vacant , fenfim in omnes Occidentals Ecclefias fuit receptum. Vir
3) exim'u eruditionis ac pi& memorix Cardinalis Bona de rebus Liturgicis lib. 1. cap. 3. cen-

3> Jet ejus ufum ante annos abhinc fexcentos admijfum in Italia
fuiffe prater quam in Me- ,

3> diolancnfi Ecclefta qu& antiquum fuum Pfalterium hodieque rettnet ; praterquam etiam
,

3> in Urbis Ecclefiis in quibus proprium fuum obtinuit ad atatem ufque Pii V. cujus juffu
,

3> HU Vulgatam Editionem amplex* funt except a, una, Vaticand, ubi etiam nunc Romanum
,

» sanitur Pfalterium. »
autem hujus Gallicani nullus pene nobis ufus fuit in opere ifto cum ipfum a
Pfalterii ,

Vulgata vix difcrepare vide at ur. At Romani Pfalterii non eadem ratio ; quamvis enim plus
Ad Vulgatam accedat quam noftrum S. Germani Pfalterium tamen ab eadem Vulgata ftepe ,

&fepius diftare conftat ; unde varietates ejus omnes fummd cur a, annotavimus illamque ip- ,

fius Editionem ufurpavimus, quam in quincuplici Pfalteriojacobus Faber Stapulenfts inftruen-

dam curavit in Pariftenft noftro S. Germani Ccenobio anno 1508. nequaquam tamen a nobis
pr.ttermif.1 ed qua. k Martianao noftro vulgata eft to. 1. oper. S. Hieronymi. Huic Ro-
mano Pfalter io vetera quoque alia nonnulla adjunximus , maxime ilia quorum variantes
k noftris collefta funt ey impreffe initio tomi 4. nov. Edit. op.S. Auguft.
leftiones inftgnes
His adde alias infinitas cum ex Breviario Mozarabico MiJJalique Romano turn a Patrum ,

Latinorum Scriptorumve Eccleftafticorum operibus mntub fumptas quas omnes Sangerma- ,

nenft Pfalterio fubneftendas duximus.

 : ,,

'argumenta varia libri psalmorum,

qualia edita funt in Eibliis Vulgatx edit. fol. Par if. Vitre. 1662.

Psal. I. T) Ios & probos effe beatos i impios contra , Psal. XXIII. Deum toti terra imperare : ejus au-
.1 cjr peccatores effe miferos. tem cecleflem moment innocentes ingrejfuros , qui-
f
Psal. II. I r^fira homines ,prafertimreges cjr princi- dem Cb'ifius triumpbans portas aperuerit.
pes , fefe Cbrifli regno opponere: nam eum ejfe uni- Psal. XX
V. Rogat , ut ex inimicis liberetur;pec-
1

verfum regent a Deo patre confiitutum , cut fit catis abfolutis ,

periculis turn ipfe, turn populus eri-
parendum , ft falvi efie velimus. piatur.
Psal. III. Deum , ut fe ab exercitu hoflili defen- Psal. XXV. Petit ne fe tnnocentem in improborum
dat , uti facere confuevit,
precatur. Congruit numero babeat.
Clniflo. Psal. XXVI. Se effe tutum adversits omnem vim ,
Psal. IV. Hojles bortatur, ut Deum colant , cujus modo in Dei domo , id eft Ecclefa , permaneat , ejr
bonis multiplic antm > a Deo autem contra ipfos a Deo contra adverfariorum injurias defendatur.
fibi opem pofcit. Congruit Cbrijlo. Psal. XXVII. Cbrifius a Deo patre pofcit , ne fe in
Psal. V. Deum orat, ut malignos malis , innocentes inferii retineat,petcatorum loco habens; fed illis
bonis ajfciat. punitis Dei poputum
, fe cjr perpetuofervet. Myf-
Psal. VI. Deum orat , ut fe &a moibo, & a pec- terium refurrectiottis fux indicat.
cato fanet : exauditus autem, inimicis infultat. Psal. XXVIII. Pios ad Deum gloria afficiendum
PsAL.Vil. Pro fe contra Saulem orat, ut ipfe ob bortatur, qui tarn terriftca voce , five tonitrufuam
fuam innocentiant fervetur , ille vera ob pertina- potentiam oflendat. Verba Dei competit.
ciam pccnas luat. Psal. XXIX. Gratias agit , quod ex periculis ereptus
Psal. Viil. Dei magnitudinem pradicat antiris ejus & exAt/ditus fit Congruit Cbrifio.
operibuspreferum bominis , atque adeo ChnjU
, Psal. XXX. Precem inftituit contra perieula , &
exaltatione.I falmus eji propbeticus. hoflium fludia ; turn divinam in pios provide»'
Psal. IX. Grat.as agit Deo,qubdfe, alios afflic- & turn extollit , illos ad Deum diligendum invitans
tos ab bojlium injuria tueatur : orat , ut id per- qui pro fuis operibus quemque rentuneietur. Onifio
pet ub faciat , impios evertens , & pios inopes de- congruit.
fender. J^uare hie Pfalmus in duos apud H&br. Psal. XXXI. Beatos effe , quibus remiffa funt pec-
fecatur. cata : inde fuo & fanilorum omnium exemplo bor-
Psal. X. Se , fuique fimiles,qubd Deofidant,in tuto tatur , ut banc beatitudinem qui rqi<e fibi qiurat
ejfe impios autem
: peccatores , male perituros. & & contumaciam belluinam abjiciat: bine enimma-
Psal. XI. Petit ut fervetur , quod impiorum re- nere pcenas , Mine prtmia.
gr.um omnia occupet : idem precatur pits c&terisi Psal. XXXII. Juflos invitat ad celebrandum Deum
Lei promijfum urgens. ex ipjius pbyfuo opificio , erga homines benignita-
Psal. XII. A Deo petit , ut fe ab inimico defen- te , & providentia.
dat , ut a morte Lberatus , ejus beneficent i am Psal. XXXIII. Se & alios adbortatur ad Deum
cantet. pie colendum , quod fuos ab omnibus malis defen-
Psal. XIII. Jj)ubd impiorum plena funt omnia op- , dat , impios perdat.
tat Cbrifli adventum , velut bonis falutem alla- Psal. XXXIV. Cbriflusboflibus,non fuis proprie, fed
turum. Dei excidium ,
, fibi falutem precatu r. Ffalmus eft
Psal. XIV. Pueros & innocuos terra fancla , vel prepbeticus Joann. if. Congruit pits.

potius calo , & sterna quiete pottturos. Ps.;l. XXXV. Mir at us in imp'-o nullum Dei
Psal. XV. Chrifttts Deum patrem orat, ut fe pio- effe metum , exclamat Dei patientiam , atque in
rum fludiofcm , ejr impiorum oforem confervet omnia benignitatem ; & ut mifericordia in fe &
gratias deinde agit , quod ab eo jit e mortuis exci- pios utatur , excifis impiis , fapplicat.
tandus , & perpetua felicitate donandus. Psal. XXXVI. Non ejjc apietate difcedendum ,qubd
Psal. XVI. Obfecrat ne perfecutionibus obruatur. impii floreant : nam cjr impios plagas ,
&ptospra-
Jnimicos quidem in hue vita fortunari , fe verb ntia accepturos.
gloriam aternam exfpeclarc. Psal. XXXVII. Deum obfecrat, ut fe graviter &-
Psal. XVII. Gratias agit, qubd ex maxima rerum grotum obpeccata , ab amitis neglecluni , ab ini-
deferatione, quant poetice defcribit , vicloriam & micis exagitatum juvet , fanetque. Mult* con-
regnumjit confecutus. Mult a bicfoli Cbrifio con- veniunt Cbrifio.
veniunt. Psal. XXXVIII. jEgrotus, abrupto diutumo flen-
Psal. XVIII. Deum , cum ex cceleftium rerum opi- tio , Deum orat , utjibi veniant det ; cjr faltem vi-
ficio , turn e dtvina lege cognofci : cognitum pre- ta brevitatem, qua bomini conceditur , ne deneget.
catur, ut fibi omnia per errorem , vel confeientiam Psal. XXXIX. Chriflus gratias agit, qubd Deum
commiffa remittat. patrem femper babeat prxfentem i obedientiam &
Psal. XiX. Oratio pro pio rege ad bellum profcif- (earn ut facrificio praponenti J offert : fed interim
cente , ut Deum babeat propitium. fe nunc quoque liberet , ultus adverfarios. Pfalm.
Psal. XX. Gratias agit ,
quod Cbriflum regem mul- efi propbeticus.Hebr. 10.

ta gloria affecerit , ejufque hofles fit tandem per- Psal. XL. Orat pro 'tis, qui affliclis benefaciunt
diturus. & profe, quern in morbo confiuutum amuli exjunc-
Psal. XXI. Chriflus Patrem in cruce obfecrat , enu- tion cupiebant. Cbrifio congruit.
meratis fiu perpeffionis appendicibus , ut fibi adjit Psal. XLI. Suum exilium confolatur Dei rerum &
fefe in vitant revocatum , ejus laudes toto mundo divinarum meditatione, orans,ut fe in p.itriam

propagaturum. Congruit morbo defperatis. refiituaf, quod futurum fperat. &

Psal. XXII. Celebrat beneficia a Domino accept a. Psal. XLII. Orat, ut fe Jerofoljmam ab exilio, ad
Seper turn tutum fuiffe , femptr fore. & frequemandum templum , rtvocet.
 j

Psal. XLIII. Jihieruntur pii fe , contra mdjomm pagatione fy collcctione.

exempla , impiorum libidini exponi ob reitgioncm ; Psal. LXVII. Canit Ecclefu de hofiibus viclorias

Deumque cbfecrant , ut tandem fubveniat. Con- ut in exittt ex Aigypto. Chrifium Deum in ccc-

gruit apofiolis , & martyribus. Rom. 8. lum afcenfurum , indcque apofiolos de diverjis tri-

Psal. XL1V. Carmen nuptialc , Cbrifli & Ecclcfia bubus mifiurum ad gentes convertendas.
not as , virtutes , dotes ,grati as , conjunclionem ca- Psal. LXVIII. Onifius fe ob religtonis i~elum mul-
nens. ta pan conqueritur : auxilium a Patre petit , &
Psal. XLV. Civitatem Dei, five Ecclefiam, Do- JudiWrum punitionem : fe illi laudes dicturum.
mini prafidio contra omnem vim ejfe tutam. Joann. z. 8c i J. Rom. i o. 1 1.

Psal. XLVI. Omnes gentes invitat ad Deitm cele- Psal. LXIX. Sibi , bonifque opem , amulis ignomi-
Irandum , quod in fanclorum Jfraelitarum commu- niam precatur.
nionem &
ecclefiam cooptanda fmt. Ecclcfia con- Psal. LXX. Senex contra impios opem implorat ,pcr-
gruit. petuam gratiarum atlionem pollicens.
Psal. XLVII. Deo carijfimam ejfe Jerofolymam, ut Psal. LXXI. Clnifii regnum jufium pacificum , am- ,

qui earn fingularibus vicloriis , donis , & benefi- plum ,felixque fore.
cits exomaverit , dtque ex eo mifericordiam fuam Psal. LXXII. Improbos in hac vita felices ejfe : pro-
in omnes terra fines derivavtrit. Congruit Ecclc- bos qui inde commoventur , ex fine (yexitu, quod

fia. fua quemque tandem maneant pramia , fe debere

Psal. XLVIII. Nihil contra mortem & infernum confolari.
prodeffe divitias , folattt juftitiam ex its eripere, fi- Psal. LXXIII. Depopuli Domini , & templi calami-
ve redimere. tate conqueritur ; Deum obtefians , ut fuccurrat ,

Psal. XLIX. Chrifium homines infuo ultimo jndicio quemadmodum olim.

falvaturum , non ex c&fis viclimis , fed animi pte- Psal. LXXIV. Cbriflus perpetuo hie de fe & fua jti-

tate, vita innocent ia ,

puritate jufiitia. diciaria potefiate loquitur , de quo & agit gra-
Psal. L. Parricidium in Uriam , adulterium in tias.

Bethfabeam expiari , Spiritu fanclo fibi reddito , Psal. LXXV. Invitat ad Deumcolendumex perpe-
ebfecrat , non propter Alofis facrificia fed Chrifium ; tua ipfms erga Ecclefiamgratia & auxdio.
Ecclefiam adificaturum , cujus facrificium jufiitia Psal.LXXVI. jQueritur fe mult is malts premi:
fitplaciturum. Deum nihilomims celebrat & mulcet , a miris
Psal. LI. Doeg Saulis pecuarium increpat , ei exi- operibus.
tium fibi falutem prafigiens.
,
Psal. LXXVII. , qua acla narrabantur in
Canit ea
Psal. LII. Impiorum infinitum ejfe numerum : qua- veteri populo monens ne majorum fuorum contu-
,

re optat adventum Cbrifli , qui ab ill is bonos fer- maciam amuleritur , propter quam Deus tribum
vet. Ephraim abjecit , Juda autem elegit, Davide in
Psal. LIU. Dcum contra adverfarios implorat : fe- regem eveclo .

fe ejus lattdes , pofi liberationem ,

prxduaturum. Psal. LXXVIII. Populus deplorat pollutant urbem
Psal. LIV. Deum, utfeafalfisfimulatifqueamicis & templum : parem vi-
, faclafque fuorum cades
fervet , eofque ptiniat , obtefiatur. Cbrifio congruit. cem gentibus imprecatur , Deo laudem promittens.
Psal. LV. A Deo petit , promijjionibus ejus ereclus , Psal. LXXIX. Populus ab hofiibus vexatus , iram
ut fibi contra tot hofies fubveniat : fefe eum pofiea Dei deprecatur : or at, ut quos ex JEgjpto tranfiu-
celebraturum. lit , velit tueri ,
pracipue filium dexter a fua, id efi

Psal. LVI. Opem implorat contra tarn pertinaces a- Chrifium , & Cbrifli membra.
mulos : je eum publice cantaturum. Cbrifio etiam Psal. LXXX. Celebrat beneficium liberationisexAi-
convenit. gypto : deinde Deum denunciantem inducit ,Ji fi-
Psal. LVII. Perituros impios peflitentes , pios & & bi non obtemperetur , calamitatem ijin obtempera-
juflos fruclum fua virtutis percepturos , it a ut Dei tur,felicitatem.
providentia , judicium appareat. & Psal. LXXXI. Injufie jura adminiftr antibus exi-
Psal. LVIII. Opem efflagitat adversus Saulem % & tium minatur precans Clnifii adventum qui id , ,

ejus aulicos : eis punitis , fe Dei potentiam & ferio prdflet.

gratiam perfonaturum. Cinifto competit. Psal. LXXXII. Ifmaeliticis , Saracenis , & cate-
Ps al. LIX. Populus Dei auxilium petit in expcditio- ris eorum partes contra Ecclejtam fequtnttbus ,
,

ne contra Iduntaos & cateros vicinos. Apofiolis exitium precatur. Pfalm. efi propheticus.
congruit. Psal. LXXXIII. Sufpirat ex exilio in templum, ut
Psal. LX. Ab cxilio pofcit refiitutionem longamque , in eo Deum pojfit colere. Eeatos ejfe, qui non careant
vitam ubi regnum fuerit confccutus. Cbrifio ac-
, ufu religionis.
commodatus eft. Psal. LXXXIV. Or at, ut Us, quos captivitate Ba-
Psal. LXI. Se in Dei tutela pojitum fruflra opptt- bylonica liber avit , folide placetur , Cbrifio exhi-
gnari : in eo jtifiis effe falutem, qui pro fits quent- bito.

que faclis remuneretur. Psal. LXXXV. Onifius Pattern precatur , ut fe ab

Psal. LXI1. Exulfc Deo laudibus & gratiarum ac- hofiibus defendat : omnes gentes ipfum adoraturas.
tione affiiiendo confolatur , hofiibus internum , fibi Psal. LXXXVI. Siouem , id efi Ecclefiam , fore
malorum finem fperans. gloriofam : civium illtus numerum fore infinitum
Psal. LXIII. Contra inftdias calumnias opem im- & ejr felicem. Pfalm. efi propheticus.
plorat confidens earum auclores magna jufiorum
, Psal. LXXXVII.Onifius ab inimicis vexatus , ab
voluptate opprejfum hi. amicis deftitutus, opem Patris implorat. ALgrotis
Psal. LX1V. Deum ejfe laudandum ob ipfms in Sio- cjr affiiclis congruit.
nem , atque adeo univerfum hominum genus , be- Psal. LXXXVIII. Canit mifericordi as Domini , po-
neficentiam. tentiam , promijfiones fibi facias : deinde queritur
Psal. LXV. Omnes invitat ad Deum celebrandum pofi tot prom'tftiones fuum po- Onifium differri ,

& adorandum , qui mundum ,

pracipue populum pulum, fuam domum cjrfamiliam exterms genti-
fuum , tot bonis afficit. bus exponi , orans ut fui recordetur.
Psal. LXVI. Deum obfecrat , ut fe toto orbe cognof Psal. LXXXIX. Inanem &fugacem ejfe hominum
cenditm exbibeat. Efi propheticus de Ecclefu pro- vitam ; proinde Deum or at , utfaltem eis recon-
 eitietur , er eorttm Optra dirigat , a tquc perfictat. fuerit maim e periculo erefitus. Onifto congruit.
Psal. XC. Ab omnibus periculis & bojiibus effe fee ti- Psal. CXV. J'ergtt gratias a ere Deo, a quo furrat
ros qui funt in Dei tutcla.
,
libcratus : nam hie Pfalmus in Hebr ao pars eft al-
Psal. XCI. Deum collaudandum quod ejns omnia ,
tera fuferiorts.

ftnt magna , malos perdat , bonos fervct. Psal. CXVI. Invitat omirs gentes ad Deum collau-
Psal. XCII. Dei praftantiam legem extollit. & dandum, ob Chriflum exbibttum. Rom. 5. 1

Psal. XCI1I. Precatur ut fuperbos impios pu- , & Psal. CXVII. Giatias agit Ecclefi'a quod [oft , tot

niat ; &
id fibi, Deique populo promittit, rerum difcrimina, falutem & Cbriftum Jit confe-
Psal. XCIV. Hortatur ut Cbriftum Deum regent , & cuta. Mattli. 1. ii. 2. &
colant , eique p are ant , turn ob antiqua creationis Psal. CXVIII. Domini Ugem, verbum, & prteep-
beneficia , turn ob ipfitts incarnationem ; ne , ut pa- ta laudat , quorum amannjfimum & ftudiojijfi-
nes ex JEgypto egrejft , fibi introitum ad requiem tnum fe confervari optat ac precatui, zi. otio-
pnzc lad ant. Hebr. 3 . & 4. narits.

Psal. XCV. Omnia incitat ad Cbriftum Domi- Psal. CXIX. Petit Ecclefi'a a malednis & C darenis
nti in extollendum ,
qui fit homines ex mquo judi- (
id eft Mahometanis ) a Cedar Ifmatlts filio, in-
cature. ter quos verfarur , liber art. ( aniicum eft propbe-
Fsal. XCVI. Homines angelos invitat ad Cbrif- & ttcum , ut & fequi ntta , qua, Graduum infcrtbun-
tum Dominion adorandum , qui fit extremofuo ad- tur.

ventu idololatras pudore affeclurus , bonfque lucem Psal. CXX. Ecclejiam ubiqtte effte tut am , quod Do-
all. it urns. Hebr. 1. minum habeat cuftodem.
Psal. XCVII. Invitat ad Deum celebrandum , qui Psal. CXXI. Ecchftam laudat a Concordia , pieta-
fit Chriflum omnibus exbibiturus , &per earn orbem te,juftitia , eique bene precatur.
judicaturus. Psal. CXXII. Ecclejia precatur contra impiorum
Psal. XCVIII. Chriflum ut Dominion celebrat , & calumnias.
ad eum invocandum , ejufque vejligia adorandum Psal. CXXIII. Ecclefia gratias agit, quid ab extie-
inducit exemploMofs , Aaronis, Samuelis. mo periculo fit erepta.
Psal. XCIX. Ad Dei Liudes & cultum omnes Psal. CXX IV. Ecclejiam ejufque cives effe tutiffi-
cohort at ur. mos , impios autem perituros.
Psal. C. Probst, ftu anteaclx viu rationem Deo Psal. CXX
V. Ecclejia orat ut liberetur e capti-
proponit , ejus extollens gratiam. Juxta Hebraos , vitate , videlicet per Cbriftum. Congruit marty-
quibtc exponttnt infuturo,fe recti vtcturum vo- ribus.

vet. Congruit Chrifto. Psal. CXXVI. Nee familiam, nee urbem cuplodiri ,

Psal. CI. Valde piceftus or at Cbriftum , terra catli- nee lil ei os haberi cttra Dei favorem
donum. &
que fund at or em , ut Stonis mifereatur , ex eaque Psal.CXXVII. Timo'e Domini, beatttudinem hu-
mdificet Eccleftam , in quam populi & reges ad jus etiam vita, conaltari.
Deum colendum conveniant. Psal.CXXVIII. Ecclefia gratias agit , quid Do-
Psal. CII. Se omnia excitat ad innu-
, angelos, 6 num ofe tut a fmper permaneat , precans, ut fui
merabilia Dei beneficia prtdicandum. hoftes dent peen-as.

Psal. CIII. Deum ab opificio providentU cele- & Psal. CXX1X. t'eccatorum veniam magno ardore
brat. depofcit , redem ttonem t ,
per Chnftum videlicet ,

Psal. CIV. Ad Deum laudandum vocat qui If-

, pollicens.

raelitas multis bonis affecerit , confervavertt , & Psal. CXXX. Hunvlitatem & modeftiam fuam
in terrain promiffam petduxetit. Deo offert & proponit , facrtftcium longe gratif-
Psal. CV. Captivi Deo peccata fua , major um- Jimum.
quefuorum confitentur, & veniam fulutemque pof- Psal. CXXXI. Ecclejia Deum obteftatur, ut me-
cunt. ntor Davtdis I'jufquevoti , in Stone bab vet , Cbrf-
Psal. C'VI. Deum laudandum, qui ex itinerum er- tumqtie exhibea' ,
quern ipfe magna verborum fo-
rore , carccre , morbo , navigationum difcrimini- lemnitate promt/it.
bus , denique periculis omnibus fe invocantes libe- Psal. CXXXII. Eccle/?<t. confenftonem effe fuavijft-
ret, & boms cumttlet. mam , it Deo cimulate bencdiclam.
Psal. CVII. Ecclejia precatur Deum fibi profperum Psal. CXXXUI. Ecclejia Domini cultores ad Dei
contra Moabit as , PaUfttnos , Idumtos ,
(id eft laudes hortatur,
Mahomet anos.) Pfalmus eft propheticus. Psal. CXXXiV. Ad Deum celebrandum invitat ,
Psal. CVII1. Judo, proditori , catertfque malevolis quod Jfradmagnis benefiais cumu-Uverit , ido- &
dtgnas pecnas , fibi filutem Cbriftus precatur. Aft. la ftnt inutilia.
1. Psal. CXXXV. Ad Dei confeffionem excitat , prop-
Psal. CIX. Cbriftum ad Patris dexter am fefjurum , ter ipjitts in omnia , maxtme in populum fuum ,pro-
regnum e Judaa aufpicaturum , facerdotto Melchi- videmiam atque beneficia.

fedech per pet ubfunci ur urn , toto orbe viclorem domi- Psal. CXXX.Vl.Captwt Ucrymantes reftituioptant,
n antrum. ptxnafq.ie Idum&ts & Bab)lonus precantur. Con-
Psal. CX. Dominion laudat, qui tot beneficia in Ec- gruit E' cljid inter Mabometanos exulanti.
cleftam contulerit. Psal. Se Deum ob favorem perpetui
CXXXVlI.
Psal. CXr. Reltgiofos & beneficos effe beatos pecca- ;
confefturum &
adoraturum, optans ut ctteri quo-
tores perituros. que reges hoc nomine idim factant.
Psal. CXII. Deum laudandum, qui excelfus hnx Psal. CXXXVIII. Deum omnia ten'nus fare, ubi-
curet. que prafntim efte , ejus provtdentiam vim ni- &
Psal. CXIII. Recolit Dei miracula , Ifraelem de hil, quantumvts occult urn ex-.le, evadere : qua- &
JEgypto educenits : dctnde eum precatur ut fuam re fe eum praduaturum , & impios odto perfecu-
gloriam after at , quod c&terarum gentium diifi- turum.
mulacra Jtnt vana •'
ipfe verb fit omnts generis Psal. CXXXIX. Ut fe ab improbis maledtcis &
piorum pr&fidium. Apud Htbr&os in duos fcin- defendat , tllofque punt at , deprecatur. Chrifto con-
dttur. gruit.
Psal. CXIV. Orat , Jimul & gratias agit ,
quod Psal. CXI. Orat ut fit pattens in affltcTtonibus , &
 :

8
ab ndverfams iutas. Congruit Cbrijlo. fulum fuum providentia , & aliis operibus. Ejl
Psal. CXLI. Humana ope defertus , contra infeila- propheticus de Ecclejh colleftione.

tores auxilium implorat. Ecclcjia. congruit. Psal. CXLVII. Pergit EccUJiam ad Dei laudes hor-
Psal. CXLII. Petit ne Dens ad fuam juftitiam tari , pracipue quod in ipfam /ingularis ejus fit be-

rtfpiaat , fed ad miferiam & perfecutionem , a neficentia : bic enim Pfalmus fuperiori in Hebrxo
qua fe fublevet ,
punitis hofiibus. Ecclejis. con- adneilitur.

gruit, Psal. CXLVIII. yingelos , omne bominum genus ,

Psal. CXLIII. Gratias agit ,quodpacato regno frua- cceleftia , terrejlriaqne omnia ad Deum laudibus
tur : deinde or at, ut fe ab exterms boftibus , alioqui ajficiendum adhortatur. Pfalmus ejl propheticus.

tumentibus , dcfendat. Psal. CXL1X. Regem Chrtftum canendum effe ,qui

Psal. CXLIV. Deum regcm, ut bonum ,
extoltit ut fuos Jit falvaturus , eifque in gentes ultrtcem

miferkordem , omnia gubernantem , coufervan- poteflatem daturus. Eft propheticus de Ecclejia

tem , bominibus ingentia beneficia conferentem. vicloria.

Psal. CXLV. Deo pdendum , non bominibus , noil Psal. CL. Omnem fpiritum ad Deum omnis mufic*
principibus. genere laudandum invitat.
Psal. CXLVI. Laudandum Deum ex ifjlus in £««

>©$©©©© ©©©©©©©© 0©oo©ea e® ® $©$©e$®

OBSERVATIO.
confilium primum
INtamedendo Pfalmorum
Pfalmos non edere
fervare, id eft,
rationem hucnfque
libro nobis
fecundum Verfionem antiquam, & nifi
erat a adhibi-
illam cu-

ius communis Sed cum deprehendiffemus utramque

vulgarifque eft ufus hodie in Ecclefia.
illam Veriionem ex uno fonte Grxco LXX. Interpretum prodiifTe, nee unam ab altera dif-
crepare , nifi his plurimis quae Hieronymus femel iterum corrigenda emendanda ju- & &
dicaverat ( nam hxc ipfa fola denuo caftigata in ufum
: communem admiffa eft ab Eccle-

fia , Hieronymi ex Hebrxo, ne fcilicet, opinor, fi a re-

feclusa pofteriori Interpretatione
cepta confuetudine nimium difcederetur, vulgus a Pfalmis decantandis aut recitandis avoca-
retur , indeque perturbatio &
confufio fequeretur ) hxc , inquam , cum animo reputare- :

mus, a mente fufcepta deftitimus, utilitatique &

commodis omnium, ac potifiimiim doc-
torum & Litterarum Sacrarum amatorum , fervituros nos judicavimus, fi Verfionem Lati-
nam Hieronymi ad Hebrakum fonrem accommodatam , duabus aliis e Graeco prognatis
adnederemus maxime cum illam ipfam , ut dixi , non diftrahendam duxerit Ecclefia , nifi
5

ut multitudini, altera de Grxco affuefaftx, mos gereretur. Quominus tamen Pfalterium

illud triplex diftinclis totidem columnis fimul ederemus, id maxime impedire poterat, quod
Verfio Latina Pfalmorum , ut fe habet in Vulgata nova , non raro conveniat cum Veteri
fed prxterquam quod earum alterutra e medio tolli debuiffet , nee facile diftingui potuifTet
ac decerni eccuinam id forte obtigiflet , rationibus noftris utramque fervari maxime con-
ducebat, illarumque neutram excludi, quod ambx, licet uno ex fonte prolatx, multis ad-
huc , iifque non levibus , a fe invicem differre viderentur. Et fane ciim Latina Pfalmorum in-
terpretatio, qux inferta eft in Vulgata noftra, ilia ipfa fit qux ab Hieronymo fecundis cu-
ris emendata fuit ad Grxcum purum Hexaplare LXX. Interpretum non vero ilia ipfifiima ;

Vetus Latina , qux proxime derivata eft a Grxco editionis illius, qux Koivri olim, feu Corn-

mums dicebatur inde contigit ut diverfitates plurimx , exque non contemnendx , inter
>

utramque etiamnum deprehendantur. Quapropter fatius duximus utramque illam operi nof.
tro adjungere, quam unam feclusa alteta admittere. Ad Verfionem autem Latinam Hiero-
nymi ex Hebrxo quod attinet , ipfa columna intermedia, typifque diftin&is excudetur il- :

laque prxferetur a nobis Editio , qux non multis abhinc annis prodiit in publicum ftudio
& opera D. noftri Johannis Martianxi, to. i. novtfTimx Editionis operum S. Hieronymi,
Parifiis, anno 1693.
 : .: :

L I E R

.fr.fc.t>£.f>£t>#<M>££r>-^

VuLGATA HODIERNA Veksio Latina Versio Latina antiqua

lea Verfio Latina fee. LXX Hieronjmi ex Hebr&o. fee. LXX. ufu recepta an-

fecundis curis emendata a S. te Hieronvmum.

Hieronymo.
SAIMUS I. P S ALMUS 1. *Psalmus I.

r
Eatus vir, Eatus vir, EATUS vir, Per ui tret prions
qui non a- eruuntur ex Aug.
qui non abiit qui non abiit in
""""""'• inI!' al -
in conlilio conjiiio impio- but in con-
4. p. I. col. I.
r .. . t.
impiorum , rum , & in via
& in via peccatorum non piorum, &
peccatorum ftetit, & in ca- in via pec-
non ftetit, & thedra derifo- catorum
in cathedra peitdeuuaj non fedit : rum non fedit .' non ltetit , & in cathedra pef-
tjlentiae non fedit

Jof.i.i. ^. Sed in lege Domini voluntas Sed in lege Domini voluntas Sed in lege Domini fuit
2.
ejus, & in lege ejus meditabitur die ejus, & in lege ejus meditabitur voluntas ejus, in lege ejus &
ac noSre. die ac node. meditabitur die ac node.
Jere, *7 3. Et erit tanquam lignum , Et ent tanquam lignum tranf- 3 Et erit tanquam lignum ,
quod plantatum eft fecus decurfus plant at urn juxta rivos aquarum ,
quod plantatum eft fecundum
aquarum quod fru&um fuum da-
,
quod frudum fitum dab'it in tempo- decurfus aquarum , quod ftuc-
bit in tempore fuo ; re fuo turn fuum dabit in tempore
fuo
NoTjE ad Versionem ANTIQUA m.
* Hie Pf. non habet titulum ; ita Caffiod. in Pf. 1. p. 11. loco peftiletitia; in Gnco
etiam eft Miftur item I. 2. conr.
Ifr. 1. Cum verfus ifte , necnon alii duo fubfequentes vix Marc. p. <Sji. c. idem Tertul. habet pejlilentium ; ac 1. de
legi poflint in Pfalt. S. Geim. ob fugientes prje vetuftatc pudic. p. 10 1 1. a. legit peflilentix : lib. verb de fpectac.
Jitteras , & lacerum media fui parte folium , iidem fuppedi- C. 5. p. 21 3. b. ita Felix qui non abiit in concilium impio-
:

tantur e Comment. S. Auguft. in Pf. ut notatum eft fup. rum <£ '" cathedra pefttum non fedit : limiliter 1. 2. cont.
Ad #". igitur primum quod attinet, legitur ur fupra turn Marc. p. 651. c. habet in concilium. Auguft. in Pf. 39. col.
apud Hilar, in Pf. 1. col. ij. b. 16. & in Pf. 118. col. conftanter , e Gr. « jSmgf ; fed infra leg.
in conjiiio
3 36. a.
f. ,

313. d. turn apud Ambrof. 1. 2. de Jac. c. 1. col. 459. d. pejlilentiarum , ut & in Pf. Jo. col. 1695. c - ln P' alt - Ilu ^
1

& 1. de interpel. Job. &

Dav. col. 626. 638. 6 J4. 662. & tro Germ, legitur , *£ in cathedra peflilentix non jed:t , ut fup.

jn Pf. 1. col. 745. e. &

1. 2. offic. to. 2. col. 73. a. Suf- t. Sic'apud Hilar, in hunc Pfal. col. 14. ubi etiam
2.
fragantur etiam Optat. 1. 2. cont. Donat. p. 31. b. Auftor fajpe repetitur verbum //<;r,- fie etiam in Pf. u3.col. 313.
qua:ft. V. &
N. Teft. quasft. no. col. 109. e. Caffiod. & d. Similiter habent Ambrof. in Pf. 1. col. 751. d. Auct.
in Pfalmos. Concinunc denique Pfalteria Rom. Mediol. quseft. V. N. Teft. q. 110. col. 1 10 c. & CafCod. in
&
Mozarab. &c. quae deinceps vulgo non citabuntur nili cum eund. Pf. quibus favent Plait. Rom. Mediol. German. Car-
prarferent diffimilitudines & vaiietates alicujus momenti. nut. & Corb. Apud Cypr. vero 1. 3. Teftim. p. 329. b.
Apud Hilarium quoque comment, in Pfalmos quofdam , deeft verbum fuit , ficut apud Auct. op. imp. in Matte.
iidem Plalmi tod praimittuntur fubjeclis quibulque tractati- horn. yi. col. 214. c. & apud Opcat. 1. 2. cont. Donat.
bus i (ed cum non conftet hos Pfalmos ab Hilario ipfo ibidem p. 31. b. fi nonnullos Mfs. excipias.
Apud Tertul. etiam
fuiffe prxfixos , quinimo verifimile fit ( ut optime probavit 1. Marc. p. 6$i. c. non legitur /nit , fed bis in lege
2. cont.
D. nofter Cuftantius ) eofdem ibi affutos fuiffe ex antiquo Domini. Grxcum cum Vulgaca concinic ad verbum.
cod. Miciac. poftea Vatic, fatis erit variances eorumdem V. 3. Accinunt Ambrof. In Pf. I. col. 7 J4.f.& Caffiod.
le£liones Notis inferere. Tertul. 1. 4. cone. Marc. p. 755". in eund. Pf. nili quod ambo legunt fecus , nan fecundum.
Sic etiam in Pfalt. noftro Germ, eft. Hilar, iu hunt
Pii
a. verfum hunc 1. refcrt ut fupra, excepta voce pejliwn ,

Tom. U. B
 j , :

10 LIBER PSALMORUM. Pfalm. II.

Versio jlntiqua. He br. VULGATA HOD.
* Et folium ejus nondeci- Et folium ejus non defluet , & Et folium ejus non defluet & :

det, & omnia quxcunque fe- omne quodfecerit profperabitttr. omnia qucccunque faciec profpera-
cerit profperabuntur. buntur.
fi- Mf. Sangerm. 4. Non lie impii , non fie : Nonjic impii; fed tanquam put- 4. Non fie impii, non fie : fed
fatPfriter.s.Ger-fed tanquam pulvis, quern vis ,
quern projicit ventus. tanquam pulvis , quem projicit
mani , ut vacant , ventus a facie terra;.
pro j c j t ventus ^ fac ie teiTX.
l
«gregix notx ac for- ' T .
r
m.t , annorum ctr 5. Ideo non refurgent lm- Propterea non refurgent impii in 5. Ideo non refurgent impii in
titer 1 100. pii in judicio neque peccato- : judicio , neque peccatores in con- judicio neque peccatores in conci-
:

res in confilio juftorum. gregatione juftorum. lio juftorum.

6. Quoniam novit Domi- Jguoniam novit Dominus viam 6. Quoniam novit Dominus
mis viam juftorum , & iter juftorum , & via, impiorum peribit. viam juftorum : & iter impiorum
impiorum peribit. peribit.

Notje ad Versionem antiquam.

habet , juxta decurfus &c. ut fup. Pfalmus vero ibidem
, Pf. col. 758. c. & alibi , to. 1. col. 277. c. 660. a. Auguft.
prasfixus /ecus : limiliter Hilar, ipfe ibid. n. 2. at infra n &. Caffiod. in eund. Pi, necnon Aucl. quaeft. ap. Aug. q.
9. bis legit juxta , cum Audi, quaefl. Vet. Tefl. q. no. 1 10. In Pfalt. Corb. legitur projiciet , non projicit , quod

col. no. d. Apud Marc. p. 6yi. c. Tertul. 1. 2. cont. habetur in aliis ; Gr. iipl-xli , &c. ut in Lat. lup.
juxta exitus. Graec. iretpa. rcte, i\n\i$ve, , &c. ut fup. Rur- Tf. J. Sic Audi, quaeft. Vet. Tefl. apud Augufl. quxft.
fus Tertul. 1. de poenit. c. 4. p. 166. c. alludens, dick : IIO. Aug. vero in nunc Pf. legit, Ideo non rejurgnnt , &c.
Arbor exinde fias ilia , qux penes aquas Jeritnr , $g injoliis ut fup. Ita quoque Audi. op. imp. in Matth. horn. 41. p.
perennat , Hieron. in lfai. 44. to.
{g tempore fuo fruitus agit. 171. c. cum Caffiod. & Pfalt. Corb. Cyprianus 1. 3. Teflim.
3. col. 328. d. Et erit Jicut lignum , quod plantatum
lie : p. 515. b. Propterea non refurgent impii in judicio , Sec. ut
efl [ecus decurfus aqttarum , quod frnclus fuos dabit in ,
&c. fup. Similiter Hilar, in Pfal. I. n. 18. at n. iy. & 19.
Ambrof. in Pf. 1. col. 758. a. haec notat Grxcus ita dixit : Propterea non refurgent impii in judicium: infra autem in Pf.
rot y.y.paot clvlv £.0004 , quod potefl ad Beat urn reftrri , Ma- Il8. col. 306.- e. Non rejurgunt impii in judicio , neque pec-
Xa£«; itaptaot <A.w'<5<j , Grace ; Latine autem Jic dicitur , ut Jit catores in, &c. Ambr. in Pf. 1 76 1 f. 764. b. & in Pf. i 1 8.
. .

Quia beams dabit frutlnm , in refurrectione fcilicet fua col. 1032. b. 1229.3. Quoniam non refurguut impii in ju
Potefl eg Jic : a top rtctpssw Julx vaef fyuw , ut refer tttnr ad dicio; at infra in Pfal. 118. col. 1254.8. Non rejurgunt im-
lignum., cajus facta omnia profperabuntur. pii in judicium :8c in Pf. I. col. 764. b. addit nee pecca- :

* Ita Caffiod. in hunc PI. cum Pfalt. Rom. excepto uno tores refurgunt in confilio jufiorum. Ambrofiafl. col. 39. e.

ficiet, pro fcerit. Similiter habet Tertul. 1. 2. cont. Marc. Ouia non refurgunt impii in judicio; fed col. 167. a. Ideo
p. 6 y i.e. fed addit illi , ad verbum profperabuntur. Ambr. non refurgent , &c. Gr. A/a i?to sot amniW/ai 01 «ccCiTi I»
in eund. Pf. col. 7J4. f. Vulgatae favet ad verbum. In Xf-ki' vSi a.fj.aolahoi cp £m>i Aixaiuv. Aquila a Qwcclu'in %
Pfalt. Germ, extrema tantiim leguntur ,fecerit, prefpera- Theodot. a/ Qv^ofu' Pfalt. vet. Fabri , in concilia.
buntur. Item in Corb. fecerit , ficut apud Audi, quxfl. Vet. •$. 6. Sic Ambrof, & Caffiod. in hunc Pfal. Sic etiam

Tefl. q. no. Apud Hilar, vero in Pf. 1. n. 8. 13. 8c & Augufh ibid, nifi quod hab. iter autem impiorum. Hilar.
prologo , n. 2. necnon in Pfalmo ibidem praefixo ex Mf. in eund. Pf. n. 19. Quia cognofcit Dominus viam jufiorum ,
Vatic, fie Et folium ejus non defluet , $g omnia quxcunque
:
tf viaimpiorum peribit : Pfalmus ibid, praefixus ex Mf. Vat.
faciet bene dirirentur i at infra , col. 23. b. in Mfs. pro/be- Quemam fat Dominus , &c. Similiter Auft. quirft. V.Teft.
J ,
,° « .,,

rabuntur. Ambr. ubifup. col. 758. b. ait Aquilam habere di

. /. , , . . .... ^^ r* "f~\ '.. V .'«... '
.... N « r
q. no. Graec "Ot/ yivuwi Kreio; oJ ov AiKa/aie, ioVc;,
1 I :.. ft / ..
"•

rigetitur. Gr. Kal Tra^ao'oa ai -iroin xctitvoJ wEnOf7a/. Hieron. &c. Ambr. Pul-
ubi fup. n. 58. col. 76'c. a. haec addit~:
in liai. 44. to. 328. d. legit ut fup. Et folium ejus
3. col. cbre autem ait : &
impiorum peribit feparavit Lati-
iter :

von decidet. In Pfalt. Germ, ultima tantum apparet fyllaba nus , ut iter diceret , # tanquam dijerevit iter a via Gracus :

fuel: in Gr. a.wt>(yvv<!f1a.t, ap. Aquilam vero, cmctmsilTai. autem in tttroqne viam dixit. No« otiose tamen Latinus ; quia
Similiter habent Hilar, in Pf. 1. Ambrof. eund. eg Dominus , Ego fum via , dixit ; non dixit , Ego fum iter.
t. 4. in

Versio ANTIQUA. Hebk. VULGATA HOD.

* In finem,Pfalmus ipfi David. Pfalmus II. Pfalmus II.

II.
QUare
Ex Mf. Smigerm,
Q Uare fremuerunt sen-
tes , & populi meditati
Not/e ad
Uare turbantur gentes , <£•

Q Versionem
tubus meditabuntur mania

antiquam
*.
& populi
fremuerunt gentes
meditati funt *J«
, All. 4,

* Orig. in hunc Pfal. hxc hab. tefte Montfalconio nof- ritatem errore fcribentium fieri creditur
, ut in ordine fecundus

tro,Hexapl. to. 1. p. 475. C\vw hlvyorttc, 'E£e«i'xor? ccvl Pfalmus ijle numeretur , cum primus effe , ipfo Doclore gen-
-/peitb^i, a utr tb erect» 5^29(4" «l'X w &erf*p>t ¥«*,«? rav- tium teflante , nofcatur. Cagnofcenda itaquc ea ratio efl , cur
ret , cv eXe ru erspvi ^vmtit/o ru> ttcu/o
k, cv tki? UpatHi <A.£ ig a nobis fecundus effe inielligendus Jit , eg „(, Apoflolo effe
rav 'Aiffozobay ro ,'Ti6qtiV eisu, eye» [^»H e C? v ysfemuM Ql 1 primus ojlenfns Jit : turn relatis multis de translatione LXX.
'tHeyYli elvcti t? irpi'ix ^a^K* eo\ yap yef&c&tai , pmlr , w lnterpretum , lubdit p. 29. b. Hi ergo Pjalmos inter cxte-
Trpcira *a^a, 'Tioi f*V el Qu . let. 'Enmvmo. Ae ctri if&cyx ros Itbros tranferentes , fg in numernm redegernnt , eg i n or .

'A-eijrs&v eivctt rvra filwvn' cf /u.ev1oi ra> H£gtiV« iJen rent dinem collocaverunt , ig Diapfalmis diflinxerunt , qui omnes
"ict^/Mi/ a&(6,uo; xcjpctx.ireti , -Trpwroe, e! rvyji , m & . 7 1} . id fecundum Hebrxos conjuji habebantnr £5 habentur. Et pofl pau-
efl , Cum duo Hebraica iuctdijpmus , in al-
in exemplaria ca Beatus ergo apuftolus Paulus , jecundum profejjionem
:

tera qitidem Jecnndi PJ'almi principium invenimus hoc loco, fnam Hebrxus ex Hebrxis , etiam fecundum Plebra'icam cogni-
in altera autem hie prima conjnngebatur : eg in Aclibus Apofl. tianem eg fidem , Pfalmum hunc primnm effe dixit , Tranf-
Mud , Filius meus es tu , ego hodie genui te , dicitur eff'e latarum diflinilione non ujus Tenuit itaque hunc modum>
ex Pfalmo prima : ficut enim fcriptum efl , inquit , in pri- Ht Hebrxus ipfe C? Hebrxis pradicans , Hebrxorum confuetu-
mo Pfalmo , Filius meus es tu. Grxca vero exemplaria hunc dine nteretur ; fed nobis Translatornm utendum ancloritate efl,
fecundum effc indicant ; in Webrxo Jiquidem nnlli Pjalmo- egc. Nunc etiam in Mf. Cantabrig. perantiquo , Aclor. 1 3.

riim Humerus appotiitur , Jive primus , Jive fecundus , vel 33. legitur: Et in Pfalmo primo fcriptum efl. Item in non-
tertiusfuerit. In Vulgata autem hie Pf. numeratur fecun- nullis exemplaribus Graecis , ra> -Trpura , in aliis tb Aevlepa.

dus, ficut A£lor. 13. 33. ibid. 5c in Graeco at primus nun-
cupatur a Juflino apolog. 2. & a Tertul. 1. cont. Marcion.
necnon ab Oprato 1. 3. cont. Donat. p. yo. b. Hilarius in
Pf. de his ita differit col. 27. c.
facit Apoflolica autloritas utrhm Pfalmum hunc cobxreniem
prima, $g veluti primi extimum putent effe ; an vera fitbja-
: Legere poll Hilarium , rS rpurta , vulgatus Hieron. in
Pfal. Oecumen. in Acla , Beda , &c. At Cypr. 1. 1. & 3.
Teflim. pp. 279. b. & 329. a. legit, In Pfalmo feenndo }
P lures nojlriim ambigitos cui fuffragatur Ambrof. to. 1. col. 680. b. Titulus autem
, nullus pracfigitur huic Pfalmo cum in Vulg. aim in Graeco
edd. tamen Aid. &Compl. ferunt iflum 4'a^o? ru AetvlJ*. :

centem , ^g fecundum patih.s connumerent : namque in Achs Vetus Pfalt. Fabri , Pfalmus David. Carnut. Corb. Gallic,
Apoflolornm primnm hunc haberi dtque effe , Jub oratione bea- ap. Fabrum , In finem, Pfalmus ipfi David, ut fup.
tt Partli ita docemnr Sicut in Pfalmo primo fcriptum $. 1. Sic hab. Hilar, in Pf. 1. col. 29. f. cum Ambr,
efl, Filius meus es tu Ob banc ergo Apajlolicam auclo- in Pf. 45. col. 930. d. Julius vero Firm. 1. de err. profa-
 ,,, ,,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. II. ii

VU ICITA HOD. Hedr. Versio antiqua.
Jnania >
funt inania ? Ex Mf. Sangerm,
i. AfHterunt reges terra;, & Confurgent reges terra, & prin- z. Adititerunt rcgcs terrx
,
principesconvenerunt in unum ad- , cipes traclabunt pariter adversiis & principcs convenerunr in
versus Dominum , & adversiis Dominum , ey adversiis Chriftum unum , adversiis Dominum
Chriftum ejus. ejus. & advcrsus Chriftum ejus.
3. Dirumpamus vincula eorum : Difrumpamus vincula eorum , 3. Difrumpamus vincula
& projiciamus a nobis jugum ip- & projiciamus a nobis laqueos eo- eorum projiciamus a no-
: &
forum. rum. bis jugum ipfofum.
4. Qui habitat in coelis irridebit Habit ator cccli ridebit : Domi- 4. Qui habitat in coelis de-
eos : & Dominus fubfannabit eos. nus fubfannabit eos. ridebiteos,& Dominus fub-
fannabit eos.
5. Tunc loquetur ad eos in ira Tunc loquetur ad eos in ira fua , 5. Tunc loquetur ad eos in
fua , & in furore fuo conturbabit rjr in furore fuo conturbabit eos. ira fua , in furore fuo con- &
eos. turbabit eos.
6. Ego autem conftitutus fum Ego autem 6. Ego autem conftitutus
orditus fum regent
rex ab eo fuper Sion montem fane- meum fum rexab eofupct'Sionmon-
fuper Ston montem fanctum
tum ejus , prsdicans prsceptum meum. Annuntiabo Dei prueptum: tem fanclum ejus , praedicans
ejus. prxceptum. * Diapsalma.
ah. 1 j 7. Dominus dixit ad me : Filius Dominus dixit ad me Filius 7. Dominus dixit ad me :
:

35- meus es tu, ego hodie genui te. meus es tu ego hodie genui te.
, Filius mens es tu , ego hodie
Heb. 1
genui te.

5-
55 S' 8. Poftula a me , & dabo tibi Poflula a me dabo , & tibi gen 8 . Poftula a me , 6c dabo ti-
gentes hsreditatem tuam , & pofl'ef- tes baredit atem tuam , & pojjejjio bi gentes hxredkatem tuam
N o T JE ad Versionem antiqua M.
nar. relig. c. 24. col. 174. a. Auguft. in Pf. 1. col. 4. & Groeco. Hilar, in eund. Pf. (ic leg. col. 33. c. & 36. c.
c. ira Ut quid jremueriuit gentes , &c. ut lup. Addit Aug.
: Tunc loquetur ad eos in ira fua in indignatione
, £5, fua con-
ibid. Fro eo ditlum ejl , ut quid , etc Ji Aiceremr ,fruftra : at turbabit eos : at inf. col. 37. e. 55 in furore Juo conturb. eos.
infra in Pf. 7. col. 32. b. legit: QJtave fremnerunt gentes Pfalm. ibidem praffixus , ^ in furore conturb. 6cc. abfque
Sec. Cypr. 1. 1. &
5. TefHm. p. 279. b. 329. a. Ad quid fuo. Gr. Kj In to &vfiu «va TCfii^ a.vric,.

tumult nata jnnt gentes , &c. ut fup. Similiter apud Tertul. t. 6. Ita Aug. in hunc Pf. addito uno ipfms , in fine ;
1. de refurr. earn. p.
57 3. c. Tnmnltuata ftnt gentes , &c. quod etiam hab. paulo infra tract, vero 1 17. in Joh. 19. :

ut fup. (ic eriam 1. 4. cent. Marc. p. 734. c. practcr vocem to. 3. col.798. d. hab. cum CalTiodoro , fradicans prxcep-
nationes : & 1. 1. 616. c. necnon 1. 3. p. 679. b. ac 1. 5. p. tum Domini. Auft. 1. ad Novat. haer. p. 499. f. annun-
784. c. Difrumpamus /i nobis vincula eorum ex quo tn- tians imperium ejus. Itidem Auft. 1. cont. Jud. ap. Cypr.
mnltuata Jtiiit gentes : vel Difrumpamus vincula eorum p. 497. Hilarius in eund. Pf. col. 37. f. & 40. c. lea-, an-
fojlea certe quam tumultuata funt gentes , &C. Grace, 'hall nuntians praceptum ejus , cum cact. ut fup. Vide etiam in
irppva£ctv «Cm , &c. ut fup. Aquila , 'hefli eOo/ni&iGnoai' , &c. Pf. 64. col. 163. a. & in Pf. 144. col. 56;. b. Cypr. 1.
al. siofu&way. Symm. E/'; t'i e'6nj x.vx.a. 2. TefHm.
p. 297. a. Ego autem conjlitutus fum rex ab ea
f. 2. Sic iterum Hilar, in hunc Pf. col. 29. e. cum Aug. fup. Sion mont.f. ejus , annuntians imperium ipjius. Ti-
Se aliis Halteriis veteribus. Similiter Ambr. in Luc. 23. col. chon. reg. 7. p. 64. d. Ego autem annuntians imperix
1 J 30. b. ad hoc ufque, adversiis Dom. &c. Tertul. vero ipjius. Gr. <JU«7r£MiJ!' -ra 7r^o'r«7i«« Kvpits' cast, ut in Lar.
1. 1 com. Marc. 6 16. c. ita Ajliterttnt reges term , tf magif-
. : Apud Optat. 1. 3. cont. Donat. p. jo. b. lie Qjtotiiam :

tratus convenerunt , &c. ut fup. at 1. 3. p. 6"]c<. b. legit regem conjlituit me fuper Sion montem fanclum /itttm.
principes congregati funt in unum, Sec. 1. 4. p. 754. c. & * Hujus Diapfalmatis non fit mentio in aiiis Pfalt. ne-
archontes congregati funt , Sec. iimiliter 1. de refurr. cam. que etiam in textu Graeco. De Diapjalmate autem ita diife-
p. 573. c. & cont. Praxeam p. 858. b. item 1.
J.
adverf. rit Hieron. epifl. ad Marcell. to. 2. p. 707. c. Sape quxrens
Marc. P.78J. c. 786. b. excepto uno ipftus , in fine ; at fup. caufas cur in quibufdam P/almis interponalur Diapfalma ,
p. 784. c. iterum legit, magiflratus congregati funt , Sec. cbfervavi diligentiffime in Hebrao , cum Graco contuli &
Cypr. 1. 3. TefHm.
p. 329. a. Aftiterunt reges terra, tf priu- invenique quia ubt lingua Hebr. Sela habet , Graca vero Sem-
cipes congregati funt , Sec. ut fup. at 1. 1. TefHm. p. 279. per , ant aliquid ijliuj'modi , ibi LXX. tf Theodot. Symm. &
b. £) principes colleili funt , &c. Gr. tipyw-ric, Qyiviy^wo.i , tranjlulerunt Diapfalma. Hilarius vero proloo;o in Pfalmos
&c. ut in Lat. In Mf. Alex, poll hoc , Chriftum ejus , po- n. 2 3. p. I 3. a. ait In Diapfalma , quod interjeclnm plnrimis
:

nitur A;«4a;\ua. Hilar, etiam in Pf. 2. col. 31. b. ait Et : Pfalmis ejl , cognofcendum ejl demtttationem ant perfona ant
quia 71011 ambigtmm efl ex perfona Dei Patris fecunditm Apof fenst'.s fib convirjione modi mitjici incboari ; ut Jicubi Diapfal-
tolicam attcloritatem Pfalmnm cceptum ejfe idcirco ad in- ma intercefferit , ant aliquid alittd dici , ant etiam ab altera
tell:gendam perfona demtttationem ab interpretantibtts inter- die: , ant in altera artis mnjica modulo cantari intelligendum
jcclttm Diapfalma ejl , licet in libris Hebraorum /ion contine- Jit. Vid. Not. a. ibid, ut &
infra Aug. ad f. 4. Pfalmi iv.
retur. Perfona ergo qua demutatur , Apoflolortim effe intelli- •fr. 7. Concinunt PP. Lat. Cypr. 1. 2. TefHm. p. 288. b.

genda ejl dicentinm , Difrumpamus , &c. Eufebius quoque Hilarius in Pf. 2. col. 40. c. in Pf. 58. col. 1 30. b. & &
teftatur exftare ibi Diapfalma apud LXX. non vero apud in Pf. 67. col. 202. a.
in Pf. 144. col. &
J63. b. Au-
Theod. & Symm. Vide Hexapl. to. 1. cum notis Flami- gufHnus inPf. 1. col. J. d. &
Collar. Carthag. col. 39 3. a.
nii Nobilii. Similiter hab. Tertullianus ab his, Filius mens es tu , &c.
#. 3. Sic eft in Gr. Apud Tertul. vero 1. 1. conr. Marc. videlicet I. 716. b. & 1. cont. Jud. c. ir.
4. adv. Marc. p.
p. 626. c. ita , inverfis vocibus : Difrumpamus vincula a no- & 14. p. 145. adv. Prax. p. 846. b. at inf.
c. 148. c. &
bis eorum : & abjiciamus eorum jugum a nobis : at 1. 3. p. p. 848. b. legit , te , ut & 1. 3. adv. Marc. p.
generavi
679. b. ut fup. Difrumpamus vincula eorum : & abjicia- 678. a. Gr. ye/wax» (j. Novatianus de Trin. p. 1043. b.
mus a nobis jugum eorum iimiliter 1. 5. p. 785. c. excep-
: hab. genui te , necnon Ambroiius in Pi. 40. col. 881. d.
to ult. ipforum , uti fupra p. 784. c. fed addit ibid, a no-
, & in Luc. 3. & 9. col. 1 317. c. & 1409. e. item 1. y. dc
bis , pod verbum difrumpamus. Hilar. Aug;, in hunc Pf. & fide, col. yjy. a. & 1. y. de Sacram. col. 379. a. Succinit
cextui favent , nil! quod loco projiciamus , legunt abjiciamus. etiam Tichonius reg. 1. col. jo. h. cum Pfalteriis veteri-
Similiter Ambr. in Pf. 118. col. 1071. a. at in Luc. 1 3. col. bus. Vide infra Not. ad Aft. 13. 33.
1459. b. legit projiciamus , Sec. Cypr. 1. I. TefHm. p. 279. yj'. 8. Ita legunt Irena?us 1. 4. c. 21. p. 258. b. Tertul.
b. Difrumpamus vincula eorum : tf abjiciamus a nobis ju- I. adv. Marc. p. 678. a. & 1. 4. p. 710. c. 719. b. at
3.
gum eorum: fed
p. 329. a. Dirumpamus vincula eo-
1. 3. 1. 4. &
5. p. 732. c. 799. a. hab. Poftula de me, Sec. 8c 1.
rum : £? projiciamus a nobis jugum eorum. cont. Jud. c. II. 8c 14. p. 145. c. & 148. c. Fete a me ,
ft. 4. Sic apud Hilar. Aug. in hunc Pfal. fi excipias & Sec. ficut Caffiod. in Pf. c. p. 24. c. Novatianus de Trin.
verbum pro deridebit : Greece, sxyeioicslai ; at in
irridebit, p. 1036". a. Se 1043. b. Poftula a me. Sec. Similiter Cypr.
Mf. Alex. u-/i\a.cilm. Item \\b\c\ue: cox\{\imtr , fubfannabit 1. 2. TefHm. p. 288. b. Auguft. in 1. Pf. col. J. e. Gaud.

ut & inf. conturbabit , non fubfannavit , & conturbavit , qua: Brix. ferm. 18. p. 927. b."& Maxim. Taurin. p. 19. c.
habet Mf. Germ, more ver. codicum in quibus nimiiim fa:- Hilar, vero in Pf. 2. col. 42. Pofce a me, Sec. item conf-
pe muratur b. in v. & vice verfa. taiuer in Pf. 67. col. 197. a. 202. a. in Pf. 126. 144. & &
t. J.
Concinunt Aug. & Cafliod. in hunc Pf. una cum col. 411. a. & 563. b. Similiter hab. Ambr. Hex. 1. coL
7«/». II. B ij
 . : ,, .

12 LIBER PSALMORUM. Pfalm. III.

Versio antiqua. Hebr. VuxcATA hod.
*x Mf. Sa.igerm. & polTefllonem tuam termi- item tuam terminos terra. fionem tuam terminos terra:.
nos terra.
-Aptcx,
9. Reges eos in virga fer- Pafces eos in virga ferrea : ut 9. Reges eos in virga ferrea,
Z
rea tanquam vas figuli con-
: vas figuli conteres eos. & tanquam vas figuli confringes
J'^
fringes eos. eos.
1 o. Et nunc reges intelligi- Nunc ergo reges intelligite: eru- 10. Et nunc reges intelligite :

te : erudimini qui judicatis ter- dimini judices terra. erudimini qui judicatis terram.
rain.
11. Servire Domino in ti- Servile Domino in timore , & r 1. Servite Domino in timore s

rnore , & exfultate ei cum tre- exfultate in tremore. & exfultate ei cum tremore.
more.
12. Adprehendite difcipli- Ador ate pure , ne forte irafca- 11. Apprehendite difciplinam ,
nam nequando , irafcatur , & tur , & pereatis de via. nequando irafcatur Dominus , 8c
pereatis de via jufta. pereatis de via jufta.
1:. Ciim exarferit in brevi Ciim exarferit poft paululumfu- 1 5 . Cum exarferit in brevi ira
ira ejus , beati omnes, qui con- ror ejus , beati omnes , quifperant ejus , beati omnes, qui confidunt in
fidunt in cum. in eum. eo. •

Not* ad Versionem A N T I Q U A M.
9. f. Pofce a me , Sec. ut fup. Vide etiam in Pf. 1. col. 761. 6. Cone to. 1. col. 1 16 1. c. Intelligunt , Jicut ait David*
a. Auguft. de unit. Eccl. to. 9. col. 550. c. extremo legit $$ eruditi Junt , qui judicant terram.
fines terra. At in Collat. Carthag. col. 393. a. Poftula a ir. 1 1. Ita Hilar. & Aug. in hunc Pfal. Sic etiam apud
me terminos terra. Sic etiam apud Optat. 1. 2. cont. Cypr. 1. 3. Teftim. 311. c. excepto hoc ult. in tremore ,
Donat. p. 16. b. c. & Au6L 1. de vocat. Gent. c. 9. p. juxta Gr. a ifo/j.w. Hilarius infra, col. <i. a. b. admittic.
7. a. Concinunt antiq. Plalteria una cum Grasco. Auctor utrumque , & cum in tremore
tremore.
veto 1. de promifT. p. i.e. 35. col. 1 16. Dabo tibi gentes ba- ir. apud Aug. in Pf. 2. col. 6. d. addito uno
12. Sic
xcditatem , g> poll, tuam fines terra. Dominus, poft verbum irafcatur. Succinit Hilar, in eund.
#". 9. Sic Hilar, in Pf. 2. col. 45". a. ni(i quod prarpo- Pf. col. 48. e. & J2. b. nili quod legit , ne jorte irafcatur :
riit
tf v °ci tanquam; fubinde \\xc addit Quod nobifcum
> : lie etiam habet Pfalmus ibid, prarfixus , col. 27. a. at Hilar,
eft , reges eos , cum Hits eft , mifjxvtli; aunts , id eft , pitfto- infra, col. 52. a. legit nequando. Ap. Cypr. epift. 62. p.
raliler reges ; & poft pauca : Hac ergo virga ferrea , ut reget , 102. b. ita Continete difciplinam :
, ne forte irafcatur Do-
ita confringet y conteret : nam
magis hoc jecunditm LXX. minus , £) pereatis a via retla : fimiliter 1. de hab. virg. p.
Translatores gracitatis proprietas enunciat , ita enim /criptum 173. a. &
Teftim. p. 324. a. Item Auct. 1. de pro-
I. 3.

eft, a; <s«.iuy v.i°at.jj.im PutTfl^Ui o.\rrv^. Auguft. in Pf. 2. milf. p. 3. col. 184. d. Continete difciplinam , nequando , &c.
col. y. f. legit, conteres eos : fimiliter in Pf. 58. p. 558. b. lit in Vulg. InGr. Apa'^«(&£ vxiJ tine, , /ny irsji ofyt&ii Ku-

& 1. 2. de conf. Evang. to. 3. col. 30. e. Apud Ambrof. e«; , $ dvotelQe ei, oJ x Adlixixc,. Aug. in Job, to. 3. col.
de apol. David , col. 731. c. haec fola leguntur : Reges eos 66$. g. habet, devia rccla.
in virga ferrea ap. Hilar, in Pf. 144. col. 563. b.
: ficut Tfr. 13. Similiter hab. Hilar, in eund. Pfal. col. 48. e.
In Grarco deeft 2? , poft ferrea ; fed in Mf. Alex, adeft *, & J2. e. Sic etiam Aug. ep. 153. to. 2. col. J26\ e. at
o)? Qx'.uw , in edd. Aid. Compl. «5 Qmv» , in Vatic, as & in Pf. 2. col. 6. e. legit in eo , in fine. Gr. 01* tetoiSotej
Qksvo;, Sec. ut in Lat. fup. $V «'i/tw' Pfalt. vetera ferunt in eum , ut fup. Apud Cypr.
#. 10. Gr. addit ira/lts
Sic Hilar, in Pf. 2. col. 48. e. epift. b. lie habetur
62. p. IC2. Ciim exarferit cito ira :

ad verbum erudimini Refte Aug. in Pf.; cart, ut in Lat. ejus fttper vos etiam 1. de hab. virg. p. 173. a.
: fie 1. 3. &
2. col. 6. a. & Aucl. 1. de promifT. p. 3. col. 184. d. Eru- Teftim. p. 324. a. fed ultimo loco addit beati omnes , qui :

dimini mines, Sec. Cypr. 1. 3. Teftim. p. 328. b. Emen- confidunt in eo.

damint qui judicatis terram; est. ut fup. Xiftus III. epift.

Ve RSIO ANTIQUA. Hebr. VULGATA HOD.

lx Mf. Sangerm. i. Pfalmus David , cum fugit Pfalmus David, cum fugeret a i. Pfalmus David , cum fugeret a
a facie AbeiTalon fili iui. facie Abfilom filii fui. facie Ablalom filii fui. ( 2. Reg.
III. ///. 15. 14. ) III.

Ominequidmultiplica- J~\Omine quare multiplicati 2. >. Omine quid multiplicati ,

I
tifunt quitribulantmer i~J funt hojles mei? multi con- JL-A funt qui tribulant me ?
multi infurgunt adversum me. furgunt adversum me. multi infurgunt adversum me.

3 Multi dieunt animae mex Multi dieunt aninu mea : Non 3 Multi dieunt anima; mea; :

Non eft falus ei in Deo ejus. ejl falus buic in Deo. Semper. Non eft falus ipfi in Deo ejus.
DlAPSAL.MA.
4. Tu autem Domine fuf- Tu autem Domine, clypeus circa 4. Tu autem Domine fufceptor
ceptor meus es , gloria mea , me gloria mea & exaltans caput meus es gloria mea, 8c exaltan» ;
, ,

& exaltans caput meum. meum. caput meum.

5. Vocem meam ad Domi- Voce mea ad Dominant clama- 5. Voce mea ad Dominum cla»

num clamavi , &. exaudivit me bo, exaudiet me de monte finclo mavi & exaudivit me de monte & :

Notve ad Versionem antiquam.

f. i. Ita Aug. in hunc Pf. pratter unum_/«jfrff , pro ir. t. praeponitur Diapfalma in Pfalt.
4. Similiter huic
fugit. Gr. o'xsTf diniiJ'eatfKtt , <Scc. Brev. Mozarab. habet , Carnut. Corb. &
Gr. at neque ab Aug. neque a Caffiod.
in
lpji David, e Gr. tS AauiJ*. Pfalt. vet. Fabri limplicitcr memoratur exftat in utroque Plait. Rom. &. Gallic, to. 1.
:

Pfalmus David , ablque feqq. In Corb. Pfalmus David , & nov. ed. Hieron. In Gallicano Fabri, ejus loco ponitur
fequentia. Caffiod. in hunc Pf. fcribit Abejfallom , e Gr. Semper , juxta Quintam edit, in qua hie & deinceps , Acs-
'A£ew*aw/«. Ambr. deapolog. David, c. 4. col. 680. b. o-t^To; neutrum admittitur in Vulg. Hoc autem vocabu-
:

In tertio Pfalmo , inquit , Abejfalou titulus prxmittitar. lum Diapfalma, in fubfeq. Pfalm. toties pene Mfs. codd. ex-
2. Sic ap. Aug. in Pf. 3. col. 7. f. (i excipias ult.
t- hibent, quoties habetur in Graeco edit. Rom. Vide Aug.
fttper me ; Gr. eV ijxe ; at infra , col. 10. f. 8c 11. e. Aug. inf. Not. in Pf. 4. ir. 4. ficut Hieron. epift. ad Marcellam.
legit adversum me. Tertul. 1. cont. Prax. p. 848. b. fie : Sequens verfic. Tu autem , &c. idem eft ap. Aug. Caffiod.
Domine quid multiplicati Junt qui comprimttnt »;e? Grace. ut & in vet. Pfalt. quibus omnibus favet Gr.
#. J. Gr. habet q>-xm [M , &c. ut fup. Tertul. 1. 4. adv.
if. 3. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. habent, in Deo
itli Marc. p. 706. c. Voce mea ad Dominum exclamavi , &c. Gr.
ejus , ficut Ambr. 1. de lapf. virg. p. 319. a. Ita quoque in iy./y.rat'i a. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. Voce mea ad Domi-
l

Grasco. num clamavi , ut iu aliis Pfalceriis vet.

 , .

LIBER PSALMORUM. Pfalm. IV. «3

VuiCAlA HOD. Hebr. Versio antiqua.
fan&o fuo. fuo. Semper. de monte fancto fuo. Dia- Ex Mf, Sangirm*
PSALMA.
6. Ego dormivi, & foporatus Ego dormivi, & foporatus [urn: 6. Ego dormivi , fopo- &
fum : & exfurrexi, quia Dominus evigtlavi ,
quia Domtnus fufienta- ratus fum <3c exfurrexi, quo- :

fufcepit mc. vit me. fufcipit mc. niam Dominus

7. Non timebo millia populi Non timebo millia populi timebo millia po- , 17«* 7. Non
circumdantis me exfurgeDomine,
: circumdederunt me : [urge Domi- puli circumdantium me ex- :

falvum me fac Deus meus. ne falvum me fac Deus meus.

,
furge Dominc, falvum me fac
Deus meus.
8. Quoniam tu percuififti om- ,£>uia percuffijli omnium inimi- 8. Quoniam tu percuffifti

nes adverfantes mihi fine caufa : corum meorum maxillam ; dentes omnes adverfantes mihi fine
dentes peccatorum contrivifti. impiorum confiegifti. caufa dentes : peccatorum con-
teruifti.

9. Domini eft falus : & fuper po- Domini eft falus : fuper populum 9. Domini eft falus: & fu-
pulum tuum benediclio tua. tuum bcnedictio tua. Semper. per populum tuum benedictio
tua.

NoT.E AD VeRSIONEM ANT I Q U A M.

y. 6. Vet. Irensei Interp.
1. 4. c. 51. p. 269. a. ita le- Varim. p. 7 3 3. h. Eg» dormivi , tf fomnum cepi : tf furrexi ,

git cum Corb. Ego dormivi , £> fomnum cepi. Item

Pfalt. quon. Dom. jufcepit me. ha quoque in Pfalt. vet. Fabri ,

Cypt. 1. 1. Teftim. p. 29 J. a. cum Lactantio, 1. 4. Infti- piaeter hoc , £5 exfurrexi. Apud Ceiea'em 1. cont. Maximin. ,

tut. c. 19. p. 582. Ego dormivi , stf Jomnum cepi : £> rejur- c. 6. Ego dormivi, ££ fomnum cepi :tf refurrexi, quia Do-
rexi, qnotii.im Dominus anxiliatus eft mihi. Hilar, in Pf. I 31. minus Jufcepit me. In Pfalt. Mediolan. Ego dorm. £5 quievi.
col. 449. f. Ego dormivi , £5 Jomnnm cepi : £5' jurrexi , quon. In Cainut. & fomnum cepi, cum hoc , Jufcipiet me. In Ro-
T>om. fufcipiet me. Ambr. 1. de Tob. c. 20. col. 616. a. mano to. I. nov. ed. Hieron. fomnum cepi : £5 refurrexi,
Ego dormivi , ££ quievi : tf jurrexi ; limiliter 1. de Nab. c. quon. Dom. fufcipiet me. In Breviaiio Mozarab. 8c apud
I J. col. J84. b. additque , quoniam Dominus Jujctpiet me: Ilidor. Hifpal. in Gen. c. 3. p. 28y. h. Ego dormivi, tf

itidem in PI. 36. col. 809. d. fed habet rejrtrrexi : lib. vero quievi : £) refurrexi , quon. Dom.Jufcttavit me. Idem Ilidor.
de bened. Patriarch, c. 4. col. 519. c. 1. de bon. mott. & de refurr. Dom. c. 53. legit exfurrexi. A Grseco abeft
C. 8. col. 404. c. lie Ego dormivi , f5 requievi : £> furrexi ,
: j., ante extremo vero fie, ati.>.w{tial /m ; apud
ifyniffytf :
quon. Dom. JuJ'cepit mi : limiliter I. 6. Hex. col. 142. f. ni- Jurtinum drletaCuo /ux ; ita quoque eft in Paraph. Chald.
,

li quod legit , £5 exfurrexi. Auguft. in Pf. 3. col. 8. f. ita : & in Pfalt. JEthiop. & A:ab.
Ego dormivi , tf fomnum cepi : tf exfurrexi, qiion. Domi- 7. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. legunt circumdantis
•fr.

nus Jufcipiet me ; fubinde ait Nonnttlli autem codices la- : me ,una cum veterib. Pfalt. teliqua ut fup. in uno tamen
tent : Dormivi , & foporatus fum ; £5' alii aliter quomod-o in- Corb. circumdantes me. In Gr. lie Ov yzCvi uce/tcu aVo :

terpretari potueriint quodGrxce pojitumejl , 'E'/eo As tMiftn$Mt /u.u£ici.J aiy >av -rar x.vxf.w iir,niijuiroey /not , &c. Kou timebo
x, Uirraccc' & inf. col. 9. a. Hoc magis ammadvertcnditm eft a decern millibns populi in circuit u imminentibus mihi, &c.
quemadmodum in una fententia £J prxtenti temporis -uerbum in Mf. Alex, to; Y.V/.M» Qinirni' e u(ta>r. :

foftiit & futuri : tf exfurrexi enim dixit , quod eft de prxte- #. 8. Ita Aug. & Caffiod. in hunc Pfalm. nili excipias
ritoi £> fufcipiet, quod eft de j'uturo. similiter iterum legit verbum ult. contrivifti. Similiter ap. Hilar, in Pf. 56. den-
Aug. in Pf. j6\ col. 535. g. & I. 17. de civit. Dei, c. ies pecc. contrivifti ; in Pfalt. Corb. conteruiftz , ut fup.
18. to. 7. coi. 481. a. nili quod hoc ult. loco delet $£ Tt. 9. Ita Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum vet. Pfalc.
poft verbum cepi ; at 1. 2. de Gen. to. 1. col. 680. e. hab. In Gr. non exprimitur eft.

}£ exfurrexi , quon. Dom. fujcepit me. VigiliusTapf. l.cont.

VuLGATA HOD. Hebr. Versio antiqua.

i. In finem in carminibus , Pfalmus Vittort in Pfalmis , Canticum 1. In finem, Pfalmus Cantici Ex Mf. Sangerm.
David. IV. David. IF. ipli David. IV.

2. f^\ Um invocarem
X^> me Deus juftitij;
, exaudivit
mea? : in
'Nvocantcm me exatidi me Deus
jujhtu mea: in tubulatione di-
z.
CUm invocarem
me Deus audiili
te, ex-
juftitiae
tribulatione dilatafti mihi. latajii mihi. mcx : in tribulatione dilatafti
me.
Miferere mei , & exaudi oratio- Aiiferere mei , & exaudi ora- Miferere mei Deus , & ex-
oem meam. tionem meam. audi orationem meam.
3 . Filii hominum ufquequo gra- Filii viri, ufquequo incljti mei 3 Fili hominum ufquequo
vi corde ? ut quid diligitis vanita- ignominiose diligitis vaniratem , gravis corde: ut quid diligitis
tern , & qujerkis mendacium ? qucerentes mendacium ? Semper. vanitatem, &. quxris menda-
cium: Diapsalma.
.4. Et fcitote quoniam mirifica- Et cognofcite quoniam miraii- 4. Et fcitote quoniam ma-

NoT£ AD VERSIONEM ANTIQUAM.

V. Mozarab. In Corb. In finem, Pfalm.
1. Ita in Pfalt. latione dilatafti me. Mif. mihi Domine , £? exaudi , Sec Ap
92J. c. & in Pf. 118. col. 1042. a.
Cantici David. Ap. Aug. in hunc Pf. lie In finem , Pfalm. : Ambr. in Pf. 43. col.
Canticum David. Ap. Caffiod. in eund. In finem , Pfalmus & 11 29. e. hate pauca in tribulation? dilatafti mihi. In
:

David Canticum. Concordat Plait. Rom. to. 1. nov. edit. Gr. 'Ev tm tTucx^iTQa! i-ii , thnMU /J-V i®siz e'e
Oj>.'.-^i
Hieron. at in Rom. & Gallic. Fabri (ic In finem , Pjalmus , :
eir^aTvvc'i /not. Oi%itlp\wit fj.:,>L, &c. Aid. ed. habet, s/s:'-

Cantici David. In vet. i-falt. ejufd. Fabti limpliciter , Pjal- XfcoaS /Kfc i-ir>.cr.Tv)>y.$ ^.
mus David. In Gr. Etc, to -mo; cc Sraxuoi; , 'QJii t« AaulS'' t- 3. Aug. in hunc Pf. graves corde; c«t. ut in legit
in Mf. Alex. ¥«^05 tZ; in Aid. &Compl. lv ii/tvus, *a*- Vulg. item epift. 76. to. 2. 179. d. lib. vero 9. con- col.
fit>5 T» , &C. felF to. I. col. 160. c. d. queuj'qne graves corde, Ennodius
t. 2. Aug. in hunc Pf. non differt a Vulg. neque etiam ap. Sirm. to. 1. p. 1639. b. cum Fulg. epift. 7. c. 13. p.
I. 9. confeir. to. I. col. 160. c. d. nili quod hk leg. Do- 195". ujqueqno gravel corde, Sec. Similiter in Breviar. Mo-
minc , loco Dens. Caffiod. in eund. Pf. limiliter hab. Do- zarab. & Pfalt. Rom. Fabri ; at in Rom. & Gallic, to. 1.
mine, fed cum hoc, exaudifti me. Breviar. Mozarab. ita: nov. ed. Hieron. gravi corde , ut & apud Maxim. Taurin.
Cum invocarem te , exaudifti me Dens juftitia mete : in tri- p. 8. d. & Caffiodorum. In Gr. "T::i pa/>wt«/>/'/:;
bnla'ione mea dila'afti mihi. Similiter Plait. Rom. Fabri
£ fylt'nt , &c.
nili quod habet dilatafti me : deinde , Miferere mihi Domi-
t. 4. Aug. in hunc Pf. conftanter legit Et fcitote quo- :

fte , &c. Mediolan. & Gamut. Cum invocarem te niam admirabilem fecit Dom dum clamavero , Sec. at I.
, exaudifti
$pi > Sec. Corb. Cum invocarem , txaudijii me in tr/bu- 9. confeif. to. 1. col. 160. d. quon. Dom, magmficavit J'ati3,
 : : ,:
,

14 LIBER PSALMORUM. Pfalm. V.

Versio antiqua. Hebr. VuinATi HOD.
Ex Mf. Stuigtrm, gnifkavit Dominus fandtum lem reddidit Dominus fancltm vit Dominus fan&um fuum Domi- :

i'uum Dominus exaudiet me

: fuum : Dominus exaudiet , cum nus exaudiet me cum clamavero ad
dum clamavero ad eum. clamavero ad eum. eum.
c. If afcemini ? nolite & Irafcimini, & nolite peccare j. Irafcimini, & nolite pecca- Epbtf.fi
qua; dicitis in cordibus veftris
x6 *
peccare: dicite in cordibus loquimini in cordtbus vejlris fuper re :

veftris, & in cubilibus veftris ctibtliavejlra, & tacete. Semper, in cubilibus veftris compungimini.

compungemini. Diapsalma.
6. Sacrificate facrificium Sacrificate facrificium jufiit'u, 6. Sacrificate facrificium jufti-

juftiticc , & fperate in Domi- & fidite in Domino : multi dicunt: tis , & fperate in Domino : multi

no mulri dicunt
: : Quis often- J>)uis vflendit nobis bonum ? dicunt : Quis oftendit nobis bona?
dit nobis bona ?
7. Signatum eft fuper nos Leva fuper nos lucem vultus 7. Signatum eft fuper nos lumen
lumen vultus tui Domine de- : tui Domine : dedtjh Utitiam in cor vultus tui Domine : dedifti lxtitiam

difti lxtitiam in corde meo. de meo. in corde meo.

8. A tempore frumenti, vi- A tempore frumentum & vinum 8. A fru&u frumenti , vini , &
ni , & olei fui, multiplicari eor urn multifile at a funt. olei fui , multiplicati funt.
funt.
9. In pace in idipfum re- In pace Jimtil requiefcam & dor- 9. In pace in idipfum dormiam
quiefcam , dormiam & : miam .- & requiefcam
10. Quoniam tu Domine J%*ia tu Domine fpecialiter 10. Quoniam tu Domine fingu-
ilngulariter in fpe conftituifti fecurum habit are fecifli me. lariter in fpe conftituifti me.
me.
NoT^ AD VeRSIONEM ANTIQUA ST.

Similiter Caffiod. in Pf. T p. 22. a. magnificavit Domiritts. d. 906. a. nee aliter in Gr. fi excipias unum aut alterum,
Pfalt. Rom. Fabri quoniam mirificavit , dum clamavero ; eVi Kvetor Domitium , & cft-sii-^ , ojlendet.
, in
at Rom. Martian, magnificavit dum clamavero : fimili- 'f. 7. Tertul. 1. y. adv. Marc. p. 794. a. Significatnm
ter in Pfalt. Carnut. Sc Corb. magnifienvit. Ennod. apud ejl Juper nos lumen perfonx tux Domine. Hilar, in Pf. df.
Sirmond. 1. p. 1659. b. mirificavit. Gr. jSk^kVwcs ,
to. col. 178. e. & l8f5.b. Dejignatum ejl Juper nos lumen vultus
&c. ut in Lat. Non omittendum quod Auguft. oblervat in tin Domine : & in Pf. 121. col. 389. a. dedijli lxtitiam in
hunc verfum , col. I 3. e. Interpojitum , inquit , Diapfalma , ctnde meo. Ambr. 1. de Spir. S. to. 2. col. 616. f. Signa-
vctat iflam [ fupp. fententiam ] cum fuperiore conjnngi : Jive tum ejl in nobis lumen vultus tui, Sec. ut fup. fie etiam
enim Hebraum verbum Jit , Jicrit quidam volunt , quo jignif.ca- col. 622. a. 630. d. Sc <)c6. b. Auguft. in hunc Pf. col.
tur fiat \Jive Grxcum, quo Jignificatttr intervallum pfallendi ; 15. a. c. Signatum ejl in nobis lumen vultus tui Dom. ded.
lit Tfatmajit quod pj'allitur , Diapjalma vera , iuterpojitum in Ixt. in cor menm : fimiliter 1. 9. confelf. to. 1. col. 161. b.
pfaileudo Jilentium ; ut quemadmodum Sympfalma dtcitur vo- & 140. ad Honorat. to. 2. col. 4J2. e. Signatum
epift.
cum copnlatio in cantando , ita Diapjalma disjunclio carum , efl in nobis, &c. at in Pf. 105. col. 1 194. f. Signatum ejl

ubi quxdam requies disjunllx continuations oflenditur :Jive Juper nos dedifli Ixt. in cor meum. Similiter Hieron. ep.
ergo illud , Jive hoc ,Jive aliud aliquid Jit , eerie illttd proba- ad Damaf. col. 155. d. & in Jerem. c. 23. to. 3. col. 636.
bile non rede conlinuari tf conjnngi Jenfum , ubi Diapjalma
ejl e. Ita quoque in Pfalt. vet. Fabri. Item Gratce , 'Eoi^iwfo
interpanittir. Vide Hilar. Sc Hieron. fup. ad Pf. 2. f-. 6. ip yi/tx; Ei"; tu» xapfixt /nv.

Verum Diapfalma hie & infra deeft inedd. Aid. & Compl. #.8. Ita Aug. & Caffiod. in hunc Pf. quibus favent Pfalt.
exftat vero in Gr. ed. Rom. necnon in Pfalt. Lat. Corb. Mozarab. Mediolan. Corb. Carnut. Rom. Martianaei &
if. <j. Tertullianus 1. 2. adv. Marc. p. ctji. c. monet Romanum Fabri hab. A tempore frum. 1$ vini , Sec. Hilarius
Irafci i5 ««« delinquere. Apud Cvprianum de orat. Dom. in Pf. 121. col. 389. a. A tempore frum. vini, %j olei Jui,
p. 20 J. b. lie Dicite in cordibus, t*j in jlratis veftris , £>
: multiplicati funt in idipfum. Ambr. in Pf. 36. col. 786.
tranfpungimini. Ap. Ambr. 1. de exhort, virg. to. 2. col. d. A , £$ olei , multipl. Junt.
frutlu frum. vini Gr. 'Atto
298. b. omnia ut in Vulg. fie etiam to. 1. col. 394. d. 444. Kcip-irS (fnv &c. ab edd. Aid. & Compl. abeft i. >
, K) o'ivK ,

a. 628. c. 690. f. 772. b. 78J. d. 1080. d. 1 368. f. Sc to. fed aVo xa</>?, non «sro x.xpir?, legendum elfe pro certo cre-
2. col. y. d. 26. f. 1202. b. Concinir Philaftr. Firix. 1. de dit D. nofter Bernard, de Montfaucon Hexap. to. 1. nor.
haeref. p. 720. a. Chromat. vero Aquil. in Matth. p. 982. 7. Origenis autloritate nixus , qui fie habet apud Danielem
b. legit dicite, loco qua dicitis, cum Pfalt. Gamut. In Barbarum In Hebrxo , a tempore habetur : Jic quoque LXX.
: ,

Corb. Dicite in cordibus vejlris, $ in cubil. Sec. Augufti- pofner e , ut totius dillionis fententia Jit : In tempore , quo
uus 1. 9. confeir. to. 1. col. 161. b. Sc in Pf. 4. col. 13. frumenti , hordei , & leguminum omnium meflis eft , mul-
g. concordat cum Vulg. & Grxco ad hoc vero , qux di- : tiplicati funt.
citis , ait col. 14. b. Jubauditur dicite, ut Jit plena fen-
, #. 9. Aug. in hunc Pf. col. 1 J. g. \6. a. & 1. 9. con-
tentia : Qjix dicitis in cordibus vejlris , dicite , id ejl , nolite , feff. !o. I. col. 161. b. c. In pace in idipjum obdormiam , &
6cc. fubinde ad verbum compungimini , addit : Nottnulli au- Jomnum capiam. Vetus Pfalt. Fabri , dormiam , Jomnuirt &
tem non compungimini , Jed aperimini dicunt melius le-
, capiam. Rom. ejufdem , obdormiam , tf requiefcam. Gr. xci-
<r;
,
in Grxco VJalterio ejl xx.Tcrjvy)f/s ; fed aperto
quoniam
mendo , pro xctyeswyifTS , quod etiamnum legitur in Mf. f. 10. Sic Ambr. de
Theod. to. 2. col. 1213. c.
obitu
Alex. In ed. tamen Rom. jtaTarirynTf. at in Pf. 118. to. 982. d. delet vocem Domine.
1. col.
t. 6. Praemilfum Diapfalma exftat in Pfalt. Corb. Sc me- ficut 1. de obitu Valent. to. 2. col. 1 177. b. Aug. in Pf.
moratur ab Auguft. in Pf. 4. col. 14. e. reliqua prorfus fi- 4. col. 16. b. fie habet: Oiioniam tu Domine Jingulariter in
milia. Sic etiam apud Ambr. 1. de apolog. Dav. to. i.col. fpe babitare fecifli me. Similiter in Pfalt. vet. Fabri. In Gr.
703. b. ut & al. col. 412. c. 1001. f. 8c to. 2. col. 783. xaTWicica; fit.

Versio antiqua. Hebr. VULGATA HOD.

E* Mf, Saugerm. i . In finem pro his qui hacre- Viclori fuper bxreditatibus , Can- 1. In finem pro ea, qua? ha^redita-
ditabunt, Pialmus David. ticum David. tem confequitur, Pfalmus David.
V. V. V.
2. T7" Erba mea auribus per- TTErbamea auribuspercipe Do- 2. TT Erba
mea auribus percipe
V cipe , intellige clamo- V mine, imlligemurmm meum. V
Domine , intellige clamo-
rem meum. rem meum.
Not* ad Versionem A N T I Q U A M.
t. Corb. hi finem pro hxreditate , Vfalmns Da-
I. Pfalt. tatem accipit. Gr. E/? to TtM$ virep tm; xam^o^v'ch; , *«>-
•vid. Itidem in Carnut. Sc Rom. Martian. In Mozarab. In
uU tS AavlS".
finem pro bxreditatem ; in Rom. Fabri, ut in Vulg. Apud tf. 2. Aug. in hunc Pf. Verba mea exaudi Domine , in-
Aug. in hunc Pf. Titulus Pfalmi eft : Pro ea , qua baredi- tellige , &c. cui favet Pfalt. yetus Fabri, Gr. itmftu Kir
 , ,, , .

LIBER PSALMORUM. Pfalm. V. ij

VlTLGATA HOD. Hebr. Versio antiqua.
j. Intende voci orationis met 'jidvertc ad vocem clamoris mci 3. Intende voci orationis Ex Mf. Sangnn,
•/ex Deus raeus.
mcus & rex mcus & Deus meus , mex , rex meus & Deus meus.
4. Quoniam adte orabo: Domi- Jjtuia tedeprecor: Domine mane 4. Quoniam ad te orabo
ne mane exaudies vocem meam. audits vocem meam. Domine deluculo , & exau-
dies vocem meam.
f , Mane aftabo tibi & videbo : Mane prxparabor ad te , & 5. Mane adftabo tibi 5c vi-
quoniam non Deus volens iniquita- contempt abor : quoniam non Deus debo quoniam non Deus vo-:

tem tu es. volens iniquitatem tu , lens iniquitatem tu es.

6. Neque liabitabit juxta te ma- Nee habit abit juxta te mali- 6. Non habitabit juxta te
lignus : neque permanebunt injufti gnus: nonftabunt iniqui in confpec- malignus neque permane- :

ante oculos tuos. tu oculorum tuorum. bunt injufti ante oculos tuos.
7.omnes, qui operantur
Odifti Odifti omv.es oper antes iniquita- 7. Odifti omnes , qui ope-
iniquitatem perdes omnes , qui : tern : perdes loqttentes mendacium. rantur iniquitatem : perdes
loquuntur mendacium. eos , qui loquuntur menda-
cium.
Virum
fanguinum dolofum & Virum fanguinum & dolofum Virum fanguinum & dolo-
abominabitur Dominus 8. ego : abominabttur Dominus : ego autem fum abominabitur Dominus :

autem in multitudine miferkordia: in multitudine miferkordia tua 8. ego autem in multitudine

tua;, mifericordix tuae,
Introibo in domum tuam : ado- Introibo domum tuam : adorabo Introibo Domine in do-
rabo ad templum fan&um tuum in in templo finclo tuo in timore tuo. mum tuam adorabo templum :

timore tuo. ianclum tuum in timore tuo.

9. Domine deduc me in juftitia Domine deduc me in juftitiatua Dominedirigeinme juf-
o.
tua : propter inimicos meos dirige propter injidiatores meos : dirige an- titiamtuam propter inimi- :

in confpeciu tuo viam meam. tefaciem meam viam tuam. cos meos dirige in confpe&u
tuo viam meam.
1Quoniam non eft in ore eo-
o. Non enim in ore eorum rec-
e(l Quoniam non eft in ore
10.
rum Veritas cor eorum vanum eft. : tum : interior a eorum infidu. eorum Veritas cor eorum va- :

num eft.
Inf. 13. 11. Sepulcrum patens eft guttur Sepulcrum patens guttur eorum , 1 Sepulcrum patens eft
1

3. eorum, Unguis fuis dolose agebant, linguam ftuam leniftcant icondemna guttur eorum , Unguis fuisdo-
Rom. 3. UC)i ca \\\ 0i Deus. eos Deus. lose agebant , judica illos
j

,J - Deus.
Decidant a cogitationibus fuis , Decidant a conjiliis fuis , juxta Decidant a COgitationibus
fecundum multitudinem impietatum multitudinem fcelerum eorum ex- fuis, fecundum multitudinem
eorum expelle eos , quoniam irri- pelle eos , quoniam provocaverunt impietatum eorum expelle
taverunt te Domine. te. eos , quoniam inritaverunt te
Domine.
NoTjE ad Versionem ANTIQUA M.
zk , Qyrec, 7?; 1 Sec. Corb. fimiliter , perdes eos qui, Sec. Ap. Aug. in hunc PC
if. 3. Pfalt. vet. Fabri , cum Aug. hunc Pf. col. in omnia ut in Vulg. in ejus tamen edd. additur Domine,
16. g. Intende voci objecrationis mex , &c. Gr. th; J'wcat fJM. fed renituntur Mfs. Apud Hilar, in Pf. 1 38. col. J24. e.
if 4. Aug. in hunc Pf. Se Vetera Pfalt. concordant
. cum poftrema tantum exftant : Virum fanguinum ^ dolof. abonii-
Vulg. nee aliter in Gr*co
etiam apud Cypr. 1. de
eft. Sic nab. Deus ; Gr. Ku&tot;.
©rat. Dom. p. 215. b. &1. 2.Teftim. p. 107. b. In Pfalt. ~t. 8. Grace, concinit ad verbum cum Vulg. in illo fci-
Corb. Domine mane , gj exaudies , Sec. licet deed: Domine , addirurque -itflc, , verbo adorabo. Si-
"f. f. Sic apud Auguft. in hunc Pf. col. 17. f. g. at in militer ap. Aug. in hunc PI. nili quod loco mifericordiz ,
,
Pf. 36. col. in. g. ita legit : Mane adjlabo tibi %j contem- legitur mijerationis , Gr. biii. In Rom. Pfalt. addicur Do-
pt abor : fimiliter in Pf. 58. col. 575. b. in Pf. 143. col. & mine, poft introibo , & legitur mijericordia. In Corb. Introi-
1606. Johan. to. 3. p. 2. col. 5 36. e. Ap.
b. 8c tract. 34. in bo Domine adorabo templum , 6cc. ut fup.
Cypr.l. 297. b. & de orat. Dom. p. 215. b. fie:
2. Ted. p. V. 9. Gr. Ku'&(E oJuywov fit hi trj £.txx.KSuvn Qn , Sec. ut
Mane ajjijlam tibi , 55 contemplabor te. In Gr. k, iiro^Ojuai in Lat. fup. Auguft. in hunc Pf. Domine deduc me in tua
abique feq. if, al. g, cjio-Trn'cta , al. hrMKiirtvsi»' Mf. Alex. jnjlitia : propter inimicos meos dirige in cenjp. tuo iter meum.
eVo'4>! ms 1 Aid. &
Compl. sVo'4<( £<f. Vide fis Flamin. No- Pfalt. Rum. Deduc me Domine 111 &c. ut in
tua jnjlitia ,

bil. In Breviario Mozarab. ita fequitur quoniam tu es : textu. Pfalt. vero Carnut. Colb. & Germ, addunt dirige :

Deus qui non vis iniquitatem. In Pfalt. Rom. quoniam non in confpetlu meo viam tuam; cui leftioni fa vet Aquila in
volens Dens , &c. ut
Gr. on a\'i ©so; G/mw , &c.
in textu. In Hexaplis , ubi lie A. nonivQuva/ tic, irfocairot /ut oJcr Qa'
:

•#. 6. Similiter habet Auguft. in hunc Pf. Nch habitabit item Symm. CjUccmosv tfiTrgySttr /us* tvv oJc'y Qk' at ibi LXX.
6cc. Sic etiam Pfalt. Rom. & Corb. In Gr. y/e , &c. at in & Theod. concordant cum Vulg. nili quod hoc addirur
ed. Compl. «'. De hoc verfu interrogatus Hieron. a Sun- ibid. Am. itdirtot y.% tw 0/0» Qh' unde Hieron. in epift.
nia & Fretela, ita refpondet ep. ad eofdem , to. 2. nov. ad Sun. &
Fretel. to. 2. col. 630. a. ait De eodem Pjal- :

ed. col. 627. c. Prima de qtiinto Pfahno qu.tjlio fitit : Neque mo , Dirige in confp. meo viam tuam pro quo habetur in :

habitabit juxta te malignus :pro quo habetur in Grxco , O^tj Grxco , KciTSt/d'yoK ivanrtn Qv riv iJot ftv , hoc ejl , Dirige
irctgyuvM Q-i ircmptx; , live Trcywetvofxtvot; , lit Vulgata editio in confpedtu tuo viam meam ; quod nee LXX. b.ibent , nee
continet etiam ed. Rom.] Et miramini , cur ira^qi-
: [ ita Aquila , nee Symm. nee Thecdotio , fed Jola Kcm< editio. De-
xi'kv , id ejl , incolatum , Latinus interpres non verterit , fed tiiqne £5 in Hebrxo ita fcriptum reperi , Ofer daphanai dar-
pro hoc pojuerit , habitationem , qua'Grace dicitnr naroatx chach , quod omnes voce Jimili tranjlttlerunt , Dirige in conf-
f$ jcieudum quod Ji voluerimns dicere Neque incolet jux- pedu meo viam tuam : & 1. 3. cont. Pelag. to. 4. col. 5 38
ta te malignus , perdct wipuYiav ; ditm interpretationis xa- & d. legit : Retlam J'ac in ccnfpeiln meo viam tuam : Jtve ut
xoCmmV fequimur , omnem decorem translations amittimtts ; alia exemplaria habent : Retlam fac in confp. tuo viam meam.
££ banc e]fe regnlam boni hiterpretis , nt ijiu/nctrcc lingua al- '. Ita Aug. & Caffiod. in hunc Pf. Graece non ex-
terius', fuxltngnx exprimat proprietate In ed. Rom. nonaddi- . primitur ult. ejl
tur Qc\ , ad verbum concordant cum Lat.
iraop:x^c4' cast, Tt". II. Ita Aug. in hunc Pf. prster unum inamarica-
tf. 7. Grsec. addit Kuca , verbo odijli , pauloque poft verunt , loco inritaverunt. Cafiiod. in eund. Pf. cum Pfalt.
loco eos , habet iravra^ ; est. ad verbum ut fup. Conci- Rom. Mediolan. Carnut. Corb. exacerbavtrunt Gr. -na.- & :

nunt Pfalt. Rem. & vetus Fabri , in quibus Domine , & ffzU&xvav item ibid, pro a cogitationibus , eft iiro J\iaCv-
;

cmnes ; at Breviar. Mozarab. fervat eos , ficut Ifidor. Hif- n£i ; Pfalt. Mediolan. hab. a conjiliis ; proprie a conjiliis
pal. 1. 2. fentent. c. 30. & Caffiod. in hunc Pf. In Pfalt. malis. Ap. Hilar, in Pf. 36. col. 494. c. ha;c pauca Sf :

Rom. Martian*! utrumque legitur , & Domine , & eos. In pulcrum patens ejl guttur eorum. Similiter ap. Ambr. 1. de
 6 ,, , S

1 LIBER PSALMORUM. Pfalm. VI.

Versio A N T I QU A. He b r. V U LG AT A HOD.
Et Utentur omnes, qui fperant ii. Et lastentur omnes qui fpe-
£* Mf Sangtm, Et laetentur omnes, qui
i 2. ,

fperant in te, in xternum ex- in te , in perpetuum Uudabunt : & rant in te , in aeternum exfultabunt :

iultabunt inhabitabunt eis : & proteges cos ,

& habitabis in eis.
Et eloriabuntur in te om- Et Ut.ibuntitr in te , qui dili- Et gloriabuntur in te omnes qui ,

nes, quidilia,untnomentuum: gunt nomentuum : quia tu benedi- diligunt nomen tuum , 13. quo
13. 'quoniam tu Domine be- ces jufto. niam tu benedices jufto.

nedicis juftum.
Domine, ut fcuto bona: Domine , ut fcuto placabilitatis Domine , ut fcuto bona: volun-
coronabis eum. tatis tua: coronafti nos.
voluntatis tux COronafti nos.
NoTjE AD VeRSIONEM ANTIQUA M.

Noe & 273. c. ficut inf. col. op.

Area , c. 29. to. 1 col. & jEthiop. feci in edd. Aid. & Compl. fimpliciter, euip&iV'

I43J.C. 1535. b. Sic etiam apud linear irimc, hoc medio sVi £oj.
abl'que
c. i 5 6> b. 1377.
,
a.
Optar. I. 2. coiu. Donat. p. 44. a. Or. 13. Aug. 5c Caffiod. in hunc PI. habent , quoniam
tu benedices juflum , &c. ut fup. Similiter in Pfalt. Rom.
?. 12. Sic apud Aug. in hunc Pf. fi hoc excipiatur ult.
inhabitabis in tis. Similiter in Plalr. Rom. Martian. &
Fabri ; at in Rom. Martianaei , & Corb. quoniam tu Domi-
£?
Corb. in Rom. verb Fabri & habitabis , &c. Ap. Hilar, ne benedices juflum : in Mediolan. & Carnut. benedicis juf-
,

in Pf. 131. col. 449. a. inhalntabo in & bis. In Gr. j. -/.a- tum. In Gr. ot( Qy a'Mymuq Aty.tucv at infra detrahitur
quod initio addi-
TMiewaOHS cV auToi'» cxt. ut in Lat. nil!
- vox tux , port hanc , voluntatis Ambr. in Luc. 4. p. I 34 J. .

tur sVi Qui , in te , ad verbum Utentur , nequaquam de- d. hab. Scute benx voluntatis fit* circumdabit te.

trafto eo port verbum fperant : ita etiam in Pfalt. Arab.

Versio antiqua. H E B R. Vulgata hod.

Pfalmis fuper ottava In finem in carminibus Pfalmu?
Ex Mf. Sanger m 1 . In finem pro carminibus Viclori in ,
,

pro die ocfava, Canticum David. VL David, pro o&ava. VI.

Pfalmus ipfi David. VI.
-•

furore
T^ Omine, ne in tua
iJ' arguas me neque in
corripias me. mo
,
ira
D
corripias me.
Omine , ne
guas me ,
in furore tuo ar-
neque in ira tua
1

D
tua corripias me.
Omine
arguas
,

me
ne
,
in

neque
furore tuo
in ira

j. Miferere mei Domine Miferere mei Domine , quoniam 3. Miferere mei Domine quo-

quoniam infirmus fum fana : infirmus fum ego : fana me Domi- niam infirmus fum fana me Domi- :

me Domine quoniam infir- ne , quoniam conturbata funt ojfa ne quoniam conturbata funt ofla

mus fum. mea. mea.

4. Et anima mea turbata eft Et anima mea conturbata eft 4. Et anima mea turbata eft val-

valde : & tu Domine ufque- valde : & tu Domine ufquequo ? de fed tu Domine ufquequo ?
:

quo ?

5. Convertere Domine , & Revertere Domine , erue ani- 5. Converter Domine ,& eripc

eripe animam rrieam:falva me mam meant : falva me propter mi- animam meam falvum me fac prop- :

ter mifericordiam tuam.

propter mifericordiam tuam. fericordiam tuam.
6. Quoniam non eft in Quoniam non eft in morte ye cor- 6. Quoniam non eft in morte qui
morte qui memor fit tui : in datio tui: in inferno quis confite- memor lit tui : in inferno autem quis

inferno autem quis confitebi- bitur tibi ? confitebitur tibi ?

tut tibi \

7. Laboravi in gemitu meo, Labor avi in gemitu meo natd- , 7. Laboravi in gemitu meo , la-
la vabo per fingulas nodes lee- re faciam tot a node leclummeum: vabo per fingulas nodes ledum
NoTjE ad Versionem antiqua m.

f. 1. Pfalt. Rom.
hi finem in hymnis, Pfalmus
Fabri , habet Vulg. conturbata funt ojfa mea; Caffiod. in^eun.
cum
David , pro otlava. Aug. in hunc Pf. col. 22. d. In finem in dem Pf. 28. b. omnia offa mea ; Gr. iTafiyU to. g>V« fiM.
hymnis , de otlavo , Pfalmus David. Hilar, prolog, in Pfal. In Pfalt. Rom. Miferere mihi Domine quoti. conturbata

n. 1 3. pro otlavo ; Caffiod. in Pf. p. 27. c. cum Pfalt. Rom. funt omnia ojfa mea. Apud Ambr. 1. de apol. Dav. to. 1
Martian. Corb. & Mozarab. hi finem in hymnis , pre otlava , col. 712. b. Miferere mei Dem. quon. infirmus fum : apud &
Pfalmus David : lie etiam in Gr. cum hoc ult. ru AavlJ , Au6t. 1. de xLii. manf. col. 8. b. Sana me Domine quon.
ipji David. Ambr. 1. J. in Luc. to. 1. col. I 367. d. dicit : contv.rb funt omnia ojfa mea.
.

Pro otlava enim multi fcribuntur Pfalmi. tf. 4. Ita Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. quibus favent

If. 2. Sic Ambrolius 1. de apolog. Dav. col. 712. b. Pfalt. Rom. Corb. Mediolan. Mozarab. Carnut. Colb. &
cum Pfalt. Corb. item infra, to. 1. col. 740. b. 1082. c. Gr. in quo etiam Qu , &c. Apud Hilar, in Pf. jtf. col.
5,

& to. 2. 1. 3. de Spir. S. col. 671. f. Similiter Hieron. ep. 119. a. lie Nunc anima mea turbata efl valde. Similiter
:

ad Cypr. to. 2. col. 702. a. & Auguft. in Pf. col. 23. g. apud Atnbr. in Luc. 22. col. 1 5 17. c. at 1. de bon. morr.
Succinunt Caffiod. in Pf. p. 28. a. b. S. Petr. ChyfoL & c. 7. col. 401. d. limpliciter, Anima mea turb. Sec.

fer.4. to. 7. p. 880. f. cum Pfalt. Rom. Mozarab. Medio- IP. J. Aug. in hunc Pf. habet Convertere Demine, £f :

lan. & Carnut. In Gr. Mi] tu $v/j.v> ,uv,Js -n7 if'tn , &c. erne anim. meam : /alviem me fac , &c. Caffiod. cum Pfalr.
Nee omittendum quod Auguft. obfervat ad hunc verfum Rom. Convertere , {£ eripe , &c. ut in Vulg. In Gr. ''Eitisff
col. 23. g. & feqq. Quoniam furor, inquit , plus vide- i}ov KvS.<s > fvoxi o^coV /us , &c. ut fup.
tnr effe qn.'im ira , potejl movere cur Mud quod cfl mitius , t. 6. Ita Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. una cum Gr.
id efl , correptio quod rjl durius , id ejl ,
, cum eo pojitnm efl
Breviar. Mozarab. hab. in infer/mm at Gr. cr ii t« aJri.
cum furore fed ego pnto unam rem dnobns verbis jignifica-
: Cypr. 1. 3. Teffim. p. 328. b. Apud inferos autem quis
tam i nam in Grace ,9-u/Uoe , quod efl in prime vet fit , hoc /i- confit. tibi? Lucif. Cal. 1. de reg. apoft. p. 220. e. Apud

gnificat quod o'p>>i , quod efl in fecitndo verfu : Jed ciim Laliui inferos quis , &c. Hilar, in Pf. JI, col. 81. d. hi inferne
uellent etiam ipji duo verba ponere , quxjitumefl quid ejpt Vi- autem, &c. Succinunt Leo M. fer. 34. p. 95. b. 97. e. 8c
etnam iras , £5 psjitum efl furor. Idea vane codices habent ; Philaftr. Brix. 1. de hxref. p. 718. a.
nam in aliis prihs invenitur ira , deinde furor ." in aliis pri'ns if. 7. Ita Pfalt. Mozarab. cum Rom. & Corb. abfque
furor ;,in aliis pr-o jurore , indignatio ponitur ,
deinde ira meis , poft lacrymis ; Grace, vero lv Adupuc! fii ; item fup.
am fed qnidqutd illud efl , motns efl animi provocans
bilis : xk6' hxzw nriia. , num. (ingul. Aug. in hunc Pf. legit per :

ad picnam inferendam in qua ira non fol'um argui Je 11011 fingulas notles in lacrymis flratum , &c. Item S. Pacian.
vnlt anima , qua nunc orat ; fed nee corripi , id efl , emen- epift. 1. p. 306. f. Hilar, vero in Pf. 118. col. 286. b. 8c
dari, vel erudiri : nam in Grace <ncuJ ivcn<; fejitum efl , id 347. d. cum Vulg. Lavabo per fingulas notles Ictlum menm:
tfl , erndias. lacrymis meis , &c. Ambr. (imiliter addit meis , poft lacry-
t- 3- Auguft. in hunc Pf. loco poller, infirmus fum mis , abfque praep, in, nempe in Luc. 5. to. 1. col, I Jj2.
 : ,, , : :, :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. VII. l

7
Vu L G AT A HOD. He b r. VERS I O A N T I QUA.
meum :
lacrymis meis ftratum meum lacrpiis meis flratum me urn rigabo. meum lacrymis
turn : ftratum Ex Mf. Sangertti^
rigabo. mcum rigabo.
8. Turbatus eft a furore oculus Caligavit prs. amaritudine ocu- 8. Turbatus eft pra: ira ocu-
meus : inveteravi inter omnes ini- lus mens : confumptus fum ab uni- lus mcus : inveteravi inter
micos meos. verjis hoflibus meis. omnes inimicos meos.
Matth. Difcediteameomnesqui ope-
9. me omnes qui opera-
Kccedite a Difcedire a me omnes
o.
7- *?• & ramini iniquitatem quoniam exau- : mini iniqu.itAt em : quia andivit qui operamini
iniquitatem
2J.41. divit Dominus vocem fletus mei. Dominus vocemfletus mei. quoniam exaudivit Dominus
Luc. i 3.
*7-
vocem fletus mei.
,
10. Exaudivit Dominus depre- Dominus deprecatio-
Audivit 10 Vide Not.
cationem raeam , Dominus oratio- nem meant , Dominus orationem
nem raeam fufcepit. mcum fufcepit.
1 1 . Erubefcant , & conturbentur Confundantur , conturbentur & 1 r convertantur & eru-
Vehementer omnes inimici mei : vehementer omnes inimici mei : re- befcant valde velociter.
convertantur & erubefcant valde vertantttr , & confundantur fu-
velociter. bito.
r

NoTiE AD VERSIONEM A N T I Q U A M.
d. & 1. 3. de virg.
179. d. I. 1. de pcrnit.
to. 2. col. & Exaudivit Dominus deprecationem meam , Dominus oratio*
col. 431. 118. to. 1. col. 1 19 3. e. tollit meis
at in Pf. nem meam adjumpjit. Similicer in Pfalt. Rom. & ap.
Caf-
ut &
fup. col. 684. b. Vide etiam col. 1054. b. 1430. e. fiod. p. 29. c. In Breviar. Mozarab. fufcepit , pro adfump-
Chromat. Aquil. in Matth. p.978.d. &S. Pacian. param. Jit ; in Gr. ir^cz-^s^otTO.
ad poenit. p. 317. concordant cum Vulg. t. II. Aug. in hunc Pf. col. 27. e. 28. c. fie Erubef-
:

Tfr. Augufl. in hunc Pf. col. 26. d.f. legit: Turbatus

8. cant , 1§ conturbentur omnes inimici mei : convertantur £J con-
eft ab ira oculus mens : inveteravi in omnibus itiimicis meis : at fundantur valde at infra 28. e. convertantur £>
velociter :

fer. i. in Pf. 36*. col. 162. c. Turbatus pra ira, &c. & erubefcant valde velociter.
In Pfalt. Corb. Erubefcant , $
inf. in Pf. 102. col. 11 18. g. & in Job,
p. 1. col. to. 3. revereantur omnes inimici mei : avertanutr £5 erubefc. valde
633. c. conftanter , inveteravi in omnibus inimicis meis. velociter. In Rom. Mediolan. Carnut. avertanutr retror- &
Apud CalTiod. in Pf. p. 29. b. Turbatus
pra ira , &c. ut efl sitm, •$ erubefcant valde velociter. Similiter ap. Caffiod.
in Vulg. Similiter in Pfalt. Rom. Mediolan. Corb. 6c Car- in hunc Pf. p. 30. a. qui etiam delet fup. vehementer , cum
nut. In Gr. 'Erapu'^n atsi ^fjU? tirct*.aiti§w cV -Trail edd. Aid. &
Compl. In Breviar. Mozarab. avertantur 1$
confundantur valde velociter. Apud Ambr. 1. de parad. to.
~t. 9. Ita Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Grasco. I. col. 177. b. confundantur jjjj convertantur omnes valde
Concinit Ambr. in Pf. 118. to. 1. col. U94.f. Lucif. vero velociter. Graecum Vat. cum Vulgata concinit; at in Mf.
Cal. 1. de nonconven. cum ha;ret. p. 222. e. delet omne s. Alex, fie : d.ino7°$i<plma.v u'$ t« oVi'co , Ka.ia.c°)(^v^[w«.v, &C
Jj
't. 10. Hie verfus abed a Mf. S. Germani , ut & pars in Vat. i7rif&c[,i{Mctr K) tt!%vrUm<Mv , &c.
media verfih fubfeq. ita fuppletur ex Auguft. col. 27. d.

Vulgata hod. H e b r. Ver SIO ANT I QU A.

i, Pfalmus David ,
quern cantavit Ignoratio David , quodcecinit Do- 1. Pfalmus David, quern can- Ex Mf, Sangirm,
Domino pro verbis Chuli til ii Je- mino fuper verba /Etbiopis filii Domino pro verbis
tavit
mini. (2.. Reg. 16. ) VII. Jemini. VII. Chufi filii Emini. VII.
2. T^X Omine Deus meus in te T~\ Omine Deus meus in te fpe- T~\ Omine Deus meus in
2.
.L/lperavi : falvum me facex JL/ ravi : falva me ab omnibus \-J te lperavi libera me de :

omnibus perfequentibus me & li- , perfequentibus me , & libera me. omnibus perfequentibus me
bera me. & eripe me.
3 . Nequando rapiat ut leo ani Ne forte rapiat ut leo animam 3. Nequando rapiat ut leo
mam meam dum non eft qui , redi' meam : laceret , cjr non jit qui animam meam , dum non eft
mat, neque qui falvum faciat. eruat. qui redimat , neque qui falvum
faciat.
4. Domine Deus meus fi feci if- Domine Deus meus fi feci iftud, 4. Domine Deus meus fi fe-
tud , li eft iniquitas in manibus meis :
ft eft iniquitas in manibus meis ci iftud fi eft iniquitas in ma-
,

nibus meis :

5. Si reddidi retribuentibus mi- Si reddidi retribuentibus mihi 5. Si reddidi retribuentibus

lu mala , decidam merito ab inimi- malum , cjr dimiji bojhs meos va- mini mala , decedam merito
cis meis inanis. cuos ab inimicis meis inanis.
6. Perfequatur inimicus animam Perfequatur inimicus animam 6. Perfequatur inimicus ani-
meam , & comprehendat , & con- meam , & apprebendat & concul- mam meam & comprehen-
, ,
culcet in terra vitam meam , & glo- cet in terra vitam meam & glo- dat, & conculcet in terra vi-,

riam meam in pulveiem deducat. riar.i meam in pulverem collocct. tam meam & gloriarn meam
,

N o T jE AD VERSIONEM ANTIQUA M.
1. Ita Aug. in hunc Pf. nifi quod habet ipji David Aquil. in Matth. p. 98c. e. bac ; Gr. tJVc. Ambr. 1. 2. de
jc Ur. tw AxuJ ; & in fine Gemini. Pfalt. Rom. delet ipji
Gr. Jacob, c. 5. to. 1. col. 466. b. fimiliter habet , Ji ej} ini-
£c habet Jemini. In Breviario Mozarab. fie pro verbis : quitas , &c.
quajifili Gemini , fed mendose , pro Chnji fili , in Gr. Xwi Tfr. Ambrof. lib. de Jof. c. 1. to. 1. col. 484.
C. Similiter
vii "leftevei' cstera ut in Latino. a. & de Jacob, c. J.col. 466. b. cum verbo decidam
1. 2.
It-. 2. Sic apud Caffiod. in hunc Pf. p. 31. b. excepta vide etiam inf. col. 326. e. 740. c. 1 100. d. 1327. e. &
una praep. ab , pro de : lie etiam in Pfalt. Rom. Aug;uft. 1. 3. offic. to. 2. col. iz2. f. cui fuccinit Chromat. Aquil.
in eund. Pf. equidem legit in fine , eripe me , fed habet in Matth. p. 98 J. e. cum Caffiodoro. At Auguft. in hunc
fup. falvum mefac ex, Sec. cum Vulg. Auguftino favec Pf. col. 30. f. pro merito , legit ergo ; item infra , col. 31.3.
Breviar. Mozarab. In Corb. lie ab omnibus perfeq. me, :
& 34. g. Gr. aga, &c. ut fup. In Pfalt. Corb. ita:&'re-
eripeIn Gr. ««os» /K£ ex
me. j, fuinl p.s. tribui retribuentibus decedam merito, &C
t. 3. Ita Aug. &
Caffiod. in eund Pf. cum Gra:co. In tf. 6. Sic Ambr. 1. 2. de Jac. c. J. col. 466. b. ufque
Pfalt. Corb. dum non Jit qui redimat. ad verbum comprehendat. Similiter Aug. in eund. Pf. ied
t- 4. Concinunt Aug. & Caffiod. in hunc Pf. una cum addit, £5 conculcet in terram, &c. ut fup. Gr. j,'; yjjir. Caflioc',
Grxco. Breviar. Mozarab. iocoijlttd, lubtiboa Chromat. in eund. Pf. hab. # comprehendat earn, cum Pfalt. Rom.
Tern. II.
 8 : ,

1 LIBER PSALMORUM. Pfalm. VII.

Versio antiqua. H E BR. VUIGATA HOD.
tx Mf. Sangerm. in pulverem deducat. Dia- Semper.
TSALMA.
Exfurge Domine in ira Surge Domine in furore tuo : 7. Exfurge Domine in ira tua :

tua : exaltare in finibus ini- clevareindignans fuper boftes meos, & exaltare in finibus inimicorum
micorum meorum. meorum.
Exfurge Domine Deus meus Et conptrge ad mc judicio quod Et exfurge Domine Deus meus
in prxcepto quod mandafti mandafti : & congregatio tribuum in prjecepto quod mandafti : 8. &
S. & Synagoga populorum circumdet te ,
fynagoga populorum circumdabit
circumibit te. te.

Et propter hanc in altum Et pro ca in altum revertere ,

Et propter hanc in altum regre-

converters : 9. Domine judi- Dominus judicabit populos. dere : 9. Dominus judicat populos.

ca populos.
Salvum fac me Domine fe- Judica me Domine fecundum juf- me Domine fecundum juf-
Judica
cundum juftitiam meam, & titiam meant, fecundum fimpli- & titiammeam & fecundum inno- ,

fecundum innocentiam meam citatem meant qiu eft in me. centiam meam fuper me.
fuper me.
1 o. Confummetur vero ne- Confumatur malum iniquorum , 10. Confumetur nequitia pecca-
quitia peccatorum , & diriges & confirmetur jufttis ; & probator torum, & diriges juftum , fcrutans i.Par.
juftum ; & fcruta corda & re- cordis & renum Deus juftus. corda & renes Deus. 2«. 9.
Jer. 1 1.
nes Deus. 20. 17.
Juftum 11. adjutorium Clypeus meus in Deo , qui fal- Juftum 11. adjutorium meum 10. #
meum a Domino ,
qui ialvos vat rectos corde. a Domino, qui falvos facit re&os x . 12.
facit re&os corde. corde.
Deus judex juftus,
iz. & Deus judex juftus, &fortis,& 1 z . Deus judex juftus , fortis , &
fortis , & patiens nunquid : comminans tot a die. patiens :nunquid irafcitur per fin-
irafcetur per fingulos dies ? gulos dies ?

Nifi converfi fueritis , Non convertenti gladium fuum 13. Nifi converfi fueritis, gla-

gladium fuum vibrabit arcum : acuet .-

arcum fuum tetendit , & dium fuum vibrabit : arcum fuum
fuum tetendit , & paravit il- paravit ilium, tetendit, & paravit ilium.

lum.
1 4. Et in ipfo paravit vafa Et in ipfo paravit vafa mortis , 14. Et in eo paravit vafa mor-
mortis , fagittas fuas ardentibus fagin as fuas ad comburendum ope- tis , fagittas fuas ardentibus effecit.

efFecit. ratus eft,

15. Ecce parturivit injufti Ecce parturit iniquitatem , ty 15. Ecce parturiit injuftitiam : Jot. I J.

tiam concepit dolorem

:
, & concepto dolore ,
pepertt menda- concepit dolorem , & peperit ini- 15-
quitatem. Ifa. S9>
peperit iniquitatem. cium.
4-
N o T B. A D Versionem A N T I Q U A M.
Aug. cumGraeco ; ubi «.«.tmhwuccci , pro deducat.
delet earn , a , &c Gi. Ainxla if /Sciif ili. jM , &C
if. non praemittitur in edd. Aid. 6c
7. Diapfalma hie t- 12. Hilar, in Pf. 2. & 59. col. 15. e. 137. e. ita
Compl. nequc id memoratur ab Auguft. in confequentibus legit : Deus judex jufius ,jortis , tf magnanimus : nunquid
ctiam ipfe concordat cum Vulg. Caflicdorus legit inimico- irafcetur per Jing. dies ? at infra, 4. de Trin. col. 830. 1.

rum tiiorum , cum Pfalt. Rom. & Corb. abfque feq. ££, quod f.hzbet fortis , £? patiens. CafTiod. in Pf. 7. p. 33. a.fortis t \
etiam in Gr. deeft , ut flip, ante exaltare ; at loco tuorum 2j longammis : nunquid irafcetur , &c. Auguft. in eund.
legitur^S ; in edd. Aid. & Compl. of: deinde iiy/'fart ; jt, Pf. n. 12. Deus jud. jufius , fortis ,g) longammis ; non Want
in Mf. etiam Alex, proeponitur v.a.1. In Pfalt. Corb. exftat adducens per Jingulos dies ; turn addit Significantii/s for- :

fup. Diapfalma , deeftque i^ , ante exaltare , ut port & tafje dicitur iram adducens, qu.im irafcens; ita inexem- ^
tnornm ; led pro quod mttndajli , eft quo mandafti. plaribus Grxcis inveninms. Apud Tertul. 1. de pudic. p.
#. 8. Auguft. in hunc Pf. col. 32. f. congregatio & looy. b. Dens judex jufius , nee plura. In Pfalr. Corb.
populorum circumdabit te. Et propter banc in altum rtgredere. Dens judex juftus , tf fortis ,tf patiens : nunquid irafcetur ,
Hieron. in liai. jo", to. 3. col. 41 1. f. congregatio populorum &c. Item in Carnut. nunquid irafcetur ; at in Mediolan.
circumdabit te. Propter banc in excelfum convertere. Pfalt. non iram adducens. In Rom. fortis , s$ longanimis : nun-
Rom. & Corb. habent rcgredere. Gr. *, cvvayoiy» >awV xvaxw- quid irafcitur , &c. In Mozarab. fortis , longanimis , £> #
ot; oe. Kai virsp tkutm; si"; b^oi iirispf^or. «0« iram adducens , Sec. InGr. 'O ©eo; k, i%,upoc.,
£
#. 9. Aug. in hunc Pf. n. 8. nil differt a Vulg. CafTiod. /uuKpvbv/uc;' fj.u o'pyw sirceyat xaO masw r),m&cr j Vide
vero in eund. p. 31. c. habet cum Pfalt. Rom. &Corb. Ageilium in hunc p. 481. Not. 11. loc. Hexapl. to. 1.

Domine judica populos. Judica me Domine fecundum jufti- t- 13. Similiter hab. Hilar, in Pf. 2. n. 18. col. 35'.e.
tiam meam , &
fee. innocentiam manrtnm mearnm fuper me. addito uno tf , poft vibravit ; quod ult. rurfus habet ibid,
Similiter in Pfalt. Mozarab. & Mediolan. manunm mea- non Auguft. in hunc Pf. n. 13. ita
vibrabit. K//i' con- :

rum fuper me. In Carnut. Domine judica populos. In Gr. vertimini gladium fuum vibrabit 8cc. Fulg. 1. 2. de verir.
, ,

Kvpm xpiru *a«5. Kplvov fj.s Ku'pis x.aia tmV SixaioovtM /KV, pr»d. c. 5. p. 461. & CafTiod. in eund. Pf. p. 33. b. cum
K) •/.a.ta. TDi' odmhIxv fj.v lit iftot. Hieronymus epift. ad Sun. Plait. Mozarab. & Corb. Ni/i convertamini , 8cc. ut in
&. Fretel. to. 2. col. 6 30. ait fie haberi in Grxco , nai-a Vulg. In Pfalt. Rom. Niji convertamini , gladium fuum
tw J~ix.ato<stjvw c» , id efl , juxta juftitiam tuam fed s£ in : vibravit, Sec. Obfervat Aug. in hunc Pf. n. 13. col. 36.
hoc male , inquit ; in Hebraa emm fedeci hab. quod inter- d. in aliis exempLvibns , pro eo quod eft, Gladium fuum
preiatnr juftitia mea :
fed £> omnes Interpretes juftitiam vibrabit, ita legi fiameam fit am fplendificabit. InGr. 'Eai>
,

meam voce Jimili tranfiulerunt. /km iTizpupiTs , tw p'0/j.itnxla.v dun sv>i£w«/ , &c. ut in Lar.
if. 10. Aug. in hunc Pf. n. 9. fie habet Confummetur : If. 14. Ita Pfalt. Rom. cum Corb. & Mozarab. Hilarius
autem nequitiii, &c. ut in Vulg. Pfalt. Mediolan. Ccn/hm- in Pf. 2. n. 18. col. 35. e. fie habet : Et in eo paravit vafa
metur vero , &c. Cafliod. in eund. Pf. p. 32. c. Confum- mortis , fagittas fuas arfuris operants eft : fimiliter in Pf.
metur neqnit. pecc. tf dirige juftum, fcrutans corda tfrenes 59. col. 137. e. &inPf. 118. col. 373. a. ScinPf. 116. col.
Deus jufius. Similiter in Pfalt. Rom. & Corb. excepto 421. f. In Gr. Kal iv aW« htoi/j.oH£ Toft xxiv,u;rotc,
ultimo juftus , quod
Hilarius in Pf. 139. p. 527. d.
deeft. i^=.ip'/i<ja.TO. Auguft. in Pf. 7. n. 14. Et in ipfo paravit
fcrutans corda #
Deus. Eidem favet Tertul.l. 5. con-
renes ardentibus operants eft: Sc infra, col. 37. a. addit Nam :

tra Marc. Ambrof. vero 1. 3. de Spir. S. to. 2. col. 695. e. inGr.tcis exemplaribus ita invenitur, fagittas fuas ardentibus
hab. Deus fcrutans corda £) renes. Gaud. Brix. fer. 8. p. operatuseft; Latina autem ardentes pleraque habent. Nunc
944. a. jcrmans corda £J>
renes Deus. In Gr. Swtc^S-m'tw etiam in Pfalt. Carnut. ita legitur , ardentes operants eft.
&HTt:v\;pix jo y.xTSiftvrslc, SUcttov , iTa^wv xapSlccc, k, Hippie, ~fr. 15. Ambrof. 1. 3. de interpel. Job, c. 4. col. 658.
* 0eo;" ed. Compl. addit J~aMia<;,juJce , al. J~lx.atoz , jufius. c. 8c Auguft. in Pf. 7. n. 16. legunt laborem , non dolorem »•

"t. 11. Aug. in hunc Pf. n. 10. Jujhtm auxilium meum in Gr. Tj-s'wK i csetera ut in textu.
 ,, ! . ,::

LIBER PSALMORUM. Pfalm. VIII. *9

VUIG A T A HOD. He b r. V r. RSIO ANTIQUA.
1 6. Lacum aperuit 8c effodit Lacum aperuit , & effodit eum ; Lacum aperuit, & fo-
16. Ix Mf. Sangirmi
eum : & incidit in foveam ,
quam & incidet in internum ,
quern ope- eum & incidit in foveam
dit :

fecit. ratus eft.

quam fecit.
17. Convertetur dolor ejus in Revertetur dolor funs in caput 1 7. Convertetur dolor ejus
: & in verticem iplius ejus , & fuper verticem ejus iniqui- in caput ejus in verticem : &
iniquitas ejus defcendet. tasfua defcendet. ejus iniquitas ejus defcendet.
18. Confitebor Domino fecun- Confitebor Domino fecundkmjuf- 8. Confitebor Domino fe-
1

dum jufticiam ejus : & pfallam no- titiam ejus , & pfallam nomini cundumjuftitiamejus: & pfal-
mini Domini altiflimi. Domini altijftmi.
'
lam nomini Domini altifti-
mi.
N O T & AD VERSIONEM ANTIQUA M
f. 16. Concinit Breviar. Mozarab. ad verbum. Pfalt. Rom. Aug. verb in eund. n. 18. fie : Convertetur labor ejut

vero Rom. hab. effodit eum : ffi

incidet , &c. Ambrof. 1. in caput ejus : £? iniquitas ejus in verticem tjus defcendet

de Spir. S. to. 2. col. 634. b. Lacum aper. tf effodit eum : itidem in Pf. 37. col. 198. f. In Gr. Birtspi^ei icome, uvtv ,
quam operants eft. Auguft. in hunc &c. ut fup. In Pfalr. Corb. <$ f"p' r vertice ejus iniquitas
tf incidit in foveam ,
Pf. n. 17. Lacum aperuit , $
effodit ilium : «c port paulo : S. Paulin. epift. I. p. 3. a. aliudens dicit
ejus defcendit.

incidet ergo in foveam , quam fecit : at in Pf. J. col. 20. b. In caput eorum iniquitas ipjortim convertetur : item vit.
incidit in foveam ,
quam operants eft. Suffragatur S. Paulin. Ambr. to. 2. p. 4. c. fed iniquitas ejus in verticem ipfius

, quam operantnr.
epift. 1. p. ?. a. dicens : Incident in fiveam defcendit.

In Gr. *, aV/sxa4 £ ' avrov' £ i/maurai ov s.f-ycoaTO. t. 18. Ita Aug. 8c Cafliod. in hunc Pf. In Gr. deeft

t. 17. Ita legit Cafliod. in hunc Pf. p. 3 3. b. cum Pfalt. ante pfallam ; at in Mf. Alex, eft £ iji«*»>

VULGATA HOD. H EB R. VeRSIO ANTIQUA.

i. In finem pro torcularibus, Pfal- Viclori pro torcularibus , Canticum 1 . In finem pro lacis torcula- £* Mf. Sanger»*
mus David. VIII. David. V III. ribus , Pfalmus ipfi David.

VIII.
2 T~"\ Omine Dominus
.

xJ
quam admirabile
men tuum in univerfa terra
nofter

!
eft no- D
verfa terra
Omine dominator nofter quam
grande eft nomen tuum in uni-
i
, -•

regnum tuum
T~\ Omine Deus
JL/quam
nofter,
admirabile eft
in univerfa ter-
ra!
Quoniam elevata eft magnificen- Jjhtt pofuifti gloriam tuam fuper Quoniam elevata eft ma-
tia tua fuper ccelos. ccelos gnificentia tua fuper coelos.
3. Ex ore infantium & lacten- Ex ore infantium cjr I aclentium Ex ore infantium & lao
tium perfecifti laudem propter ini- fecifti laudem propter adverfarios tantium perfecifti laudem
micos tuos , ut deftruas inimicum & tuos , ut quiefcat inimicus , & ultor. propter inimiros ttios , Ut def-
ultorem. truas inimicum & defenforem.
4. Quoniam videbo ccelos tuos, Videbo enim ccelos tuos , opera 4. Quoniam videbo coelos,
opera digitorum tuorum : lunam & digitorum tuorum 1 lunam & ftel- opera digitorum tuorum lu- :

ftellas ,
qua? tu fundafti las ,
qua fundafti nam <5c ftellas , quas tu fun-
dafti.

5 . Quid eft homo , quod me- J$had eft homo quoniam recor-
, 5. Quid eft homo , quod
mor es ejus ? aut rilius hominis daris ejus? veljilius bominis, quo- memor es ejus ) aut filius ho-
jquoniam vifitas eum ? niam vifitas eum ? minis ,
quoniam vifitas eum J
NoT^ ad Versionem A N T I Q U A M.
f. 1. Ita Auguft. in hunc Pf. dempta voce lacis , qua: d. bis omittitur tuos ; conftanter etiam habetur infra quas ,
etiam abeft a Grseco. In Pfalt. Rom. non lacis, fed laffis , non qua. Ambroiius , 1. de apolog. Dav. to. 1. col. 730»
abfque torcularibus , & ipfi David. In Mozarab. fimpli- b. & in Pf. 43. col. 914. d. : item 1. 6. leg. ccelos tuos

citer In finem , Pfalmus David. In Corb. In finem pro

:
de Sacram. to. 2. col. 386. de Spir. S. col. b. c.&l. 3.

lacis, Pfalmus David. Ejufdem tituli mentionem facit 671. b. cum hac voce quas : at vocem tuos omittunt
Hilarius , prologoinPf. n. 13. col. 8. d. In Pfalmo , in- conftanter anjiq. Pfalteria , Rom. Mediolan. Carnut. Corb.
quit, qui otlavo in nttmere difpofitus eft pro torcula- & Moz. In Rom. autem & Corb. legitur quas , licut apud
ribus titnltts adjetlus eft : 8c inf. Oilavus , oclogefimus , £) & Cafliod. in hunc Pf. p. 35. b. qui etiam retinet tuos. Ap. S.
cRogefimus tertius Pfalmus hunc habent titulitm. Similiter Pacianum , fer. de Bapt. p. 318. e. ita Quoniam videbo cce- i

Ambrof. in Pf. to. 1. col. 741. e. & TJJ. c. Vide eiiam los, opus digitorum tuorum. In Gr rtc, v&cres , soya -r£r.....
Auguft. in Pf. 83. to. 4. col. 878. i. a ov fO^f^/ojoa;. De hoc autem , ccehs tuos , ita
isi&te, ,

~t. 2. Ambroi. 1. de inftit. virg. to. 2. col. 2ji. e. Hieronym. refpondet Sun. & Fretel. to. 2. col. 630. c. E$
& 1. 6. de Sacram. col. 386. b. c. concordat cum Vulg. i//«/ij,inquit, quod tuos in Grxco non habeat : terumeft ; fed
licut Auguft. & Cafliod. in hunc Pfal. necnon vetera in Eebrxo legitur iamacha , quod interpretatur ccelos tuos , 2?
Pfalt. In Gracco (imlliter , Kufte Kvpioc, i/^uv , ai fjav/uctsov de editione Tbeodotionis in LXX. Interpretibtis additum eft jiii
70 ivo/M oif , &c. afterifco. Hunc etiam afterifcum prafert Pfalt. Gallic, edi-
Tf. 3. Accinunt magno confenfu Pfalt. Rom. Medio- tum to. 1. nov. edit. Hieron. col. 1229. d.
lan. Corb. Carnut. Sc Mozarab. ultimoque legunt defen- t. 5. Sic habet Hilar, in Pf. 143. col. JJJ. c. Simi-
forem. Similiter Ambrof. in Pf. 37. to. 1. col. 825. f. liter Ambrof. in Pf. 118. to. 1. col. 1093. a. ni excipias

Vide etiam fup. J75. b. & to. 2. col. 223. c. 2JI. e. quia, pro quoniam : at I. 3. de interpel. Job , c. 6. col,
869. b. 1485. e. Item Sulpic. Sev. vit. S. Mart. p. 55 1. 632. f. & 1. 2. de fide, to. 2. col. 482. b. habet, nifi
c. & S. Paulin. ep. 24. p. 16 J. b. Auguft. verb in Pf. quia vifitas eum ? & lib. de Ilaac, c. 2. to. 2. col. 358. a.
102. col. 1 122. f. legit inimicum £> vindicatorem ; turn nifi quod , &c. verum 1. 6. de Sacram. col. 386". b. c. ita :
addit 'Nonnulli codices defenforem habent , Jed veri'us
: Quid eft homo , quod meminifti ejus ? aut filius horn, qu.t-
vindicatorem. S. Pacianus fer. de Bapt. p. 318. e. ut niam vifitas eum? at in Pf. 38. to. I. col. 850. e. & 1. 4.
refolvas inimicum 2> vindicatorem. Gr. ^o.tcc^v'Su.i i\^pif n de interpel. Dav. c. 9. col. 670. f. Quid enim eft homo %
xj i*J'ix.\nw. cjet. ut in Lat. fup. PP. Lat. conftanter fcribunt nifi quia memor es ejus ? Similiter ap. Aug. epift. 186. to.
iatlentium , non latlanliam. Apud Tertullianum etiam 2. col. 67$. f. Quid eft homo , nifi quod memor es ejus ?
hoc legitur , lib. deanima, p. 486. f. Cbriftus ex ore lac- fed in Pf. 8. col. 42. e. ita Quid eft homo, quia memor :

tentium £j parvttlorum expediendo laudem , nee puentiam , es... quoniam tu vifitas eum ? Junil. Atric. I. 2. de partib.
nee infamtam bebetes pronunciavit. div. leg. c. 22. p. 348. Quid eft homo , nifi quod memcr es
#.4. Apud Aug. in hunc Pf. col. 41. e. legitur ccelos ejus ? aut filius horn, nifi quia vifitafti eum ? Gr. T/ tsm
tins , fed renitentibus xi, Mfs. imo infra , col. 41. f. & 42. acfyniiTsei J'ti ^/,wn'moi ( al. pvupovivuc ) «WS ; «w; «Yfywry,
Tom. 1L C ij
 ; ;,, : ; :

20 LIBER PSALMORUM. Pfalm. IX.

Versio ANTIQUA. H E B R. VulGATA HOD.
E* Mf. Sangerm. 6. Minuifti eum
paulo mi- Abilities eum paulo minus a 6. Minuifti eum pnulo minus ab Htbr.ti

nilS ab angelis , 2;loriam & ho- Deo, gloria & decore coronabis angelis, gloria & lionore coronafti 7

norem coronafti eum 7. : & eum : dabis ei pot eft atem fuper opera eum: 7. & conftituifti eum fuper
conftituiui eum fuper opera manuum tuarum. opera manuum tuarum.
manuum tuarum.
8. Omnia fubjecifti fub pe- Cunclapofuifli fab pedibus ejus , 8. Omnia fubjecifti Tub pedibus ten. I.

dibus ejus, oves & boves ovcs & armcnta omnia , infuper ejr ejus , oves & boves univerfas, in- 2|

Cor,
univerfas , infuper & pecora animalia agri fuper & pecora campi 15
[ .

l<5.
campi
9. Volucres coeli , pifces &
Avcs cceli ,& pifces maris t qui 9. Volucres cceli , & pifces ma-
maris ,
qui perambulant femi- pcrtranfeunt femitas marium. ris, qui perambulant femitas ma-
tas maris. ris.

1 o. Domine Dominus nof- Domine dominator nojler, quam 10. Domine Dominus nofter,
ter ,
quam admirabile eft no- grande'eji nomen tuum in univerfa quam admirabileeft nomen tuum

men tuum in univerfa terra ! terra I in univerfa terra !

NoTJE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

«t( eTriotfTrT» avrov , in hunc Pf. Tertul. vero, 1. 3. cont. Marc. p. 671. c. &
tfv 6. Concinir Pfalr. Corb. ad verbum. Tertul. 1. de contra Jud. c. 14. p. 148. a. hunc verficulum praeter
carne Chr. p. Jjo. a. legit Minuijii eum modicum quid
: mittere videtur , cum jungat utroque loco verfum anteced.
citra angelos paulo vero port , Minorafti eum moduli citra
>" cum fubfeq. hoc modo Cortnavit ilium , tf fttbjecit omnia:

angelos : iic etiam 1. cont. Prax. p. 855. b. fed 1. adv. G 110ft. fub &c. In Pfalt. Corb. $$ confiitttijli eum fuper omnia opera
,

p. 847. b. ita Minoratus modicum quid citra, Sec. at lib. adv.

: man. tuarum.
Jud. c. 14. p. 148. a. deeft quid : Se lib. 4. adv. Marc. p. "t. 8. Concinunt Auguft. in hunc Pf. & Ambrof. 1. de

715. elegit Minor atus modic'o citra, &c.6clib. adv. Jud. c.

: Noe, c. 10. to. 1. col. 239. f. ut & 1. de Elia , c. 19.
14. p. 148. a. Dimwtiit ilium modicum quid citra angelos , col. c. item to. 2. col. 36. a.
JJ7. 385. c. 546. d.
gloria &
honore coronavit ilium : fimiliter 1. 3. adv. Marc. p. J78. Ambroliaft.
c. p. 161. a. iic habet Omnia fubje- :

r
tSji. c. lib. vero 2. p. 6J4. c. Diminuens ilium modicb citra cijli fub pedibus ejus , gloria ^j honore coron. eum. Tertull.
angelos. 1. 2. de interpel. Dav. c. 4. to. 1. col.
Ambrof. 1. adv. Marc. p. 799. a. Omnia fubjecijli fub pedibus
J.
644. b. de fide, to. 2. col. 482. b. & I. 6. de
& 1. 2. ejus iteml. 3. adv. Marc. p. 671. c. Se 1. cone. Jud.
:

Sactam. col. $85. b. Minorafti eum paulo minus ab angelis , c. 14. p. 148. a. Exinde Gr. hab. itisoLc, , pro univerfas ,

gloria $$ , &c. Ambrofio favet Fauftinus presb. 1. cont. ficut en /ei pro infuper. Mf. Alex, cum edd. Aid. & Compl.
Arian. p. 647. b. cum Fulg. de fide orth. ad Donat. p. aVasts; , IVi <tt. Apud Caffiodor. p. 36. a. deeft vox
30 3. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. Minuijii eum paulii univerjas.
minus ab , Sec. ut in Vulg. In Pfalt. Mozarab. Minorajli •#. 9. Sic Ambrof. 1. de Elia, c. 19. ro. 1. col. 5*57.
&c. In Gr. H^aTTwoa; auror £ e#X"' T 7ra / «77***5 > ^ <>t,y ' )
'
c. cum
Auguft. Sc Caffiod. in hunc Pf. Gr. hab. in fine,
rplCve Qctxacouv. In Pfalt. Corb. deeft , port cocli. ^
Tt. Mf. Germ, mendose legitur fupera , pro fuper
7. In ir. 10. Ita Auguft. in hunc Pf. cum Caffiod. In Graeco,
epera, quod correximus e Gr. iTrlrdipya. Accinunt Ambr. co'5 {icwpasiv orc/ioi csr tt irdsn , &c.
1. 6. deSacram. to, 2. col. 386. c. Auguft. & Caffiod.

Versio antiqua. H EBR. VuXGATA HOD.

1 . In finem propter occulta fi- Viclori fuper morte filii , Canticum In finem pro occultis filii , Pfal-

lii,Pfalmus ipn* David. IX. David. IX. mus David. IX.

tibi Domi- S^Onfitebor Domino in
£ f^Onfitebor Domine
toto corde Onfitebor tibi in
£, Mf. Sangnm.
V_> nein toto corde meo meo narrabo omnia mirabilia : w
toto corde meo narrabo : :

narrabo omnia mirabilia tua. tua. omnia mirabilia tua.

3 Lxtabor & exfultabo in
.
Lmtabor & gaudebo in te : ca- Lstabor & exfultabo in te 5 .

te pfallam nomini tuo Altif- nam nomini tuo Altiffime

:
pfallam nomini tuo Altiffime , ,

4. In convertendo inimi Cum ceciderint inimici mei re* 4. In convertendo inimicum

cum meum retrorsum infir- : trorsum, corruerint , & perierint a meum retrorsum : infirmabuntur , &
mabuntur , & perient a facie facie tua. peribunt a facie tua.
tua.
5. Quoniam fecifti judicium Fecifli enim judicium meum, & <. Quoniam fecifti judicium
meum & caufam meam : fedis caufam meam ; fedifli fuper folium meum &
caufam meam : fedifti fu-

fuper thronum qui judicas x- judex juflit'u. per thronum qui judicas juftitiam.

quitatem.
6. Increpafti gentes , pe- & Increpajli gentes ,
periit impius 6 Increpafti gentes, &periitim-

riit impius nomen eorum de- : nomen eorum delefli in fempiter- pius nomen eorum delefti in xter-

NoTjE AD VERSIONEM. ANTI QUAM.

•f. 1. Titulus hujus Pfalmi is eft apud Hilar, col. 53. tf. 2. Ita Auguft. & Caffiod. cum Gracco.
In finem pro occultis , Pfalmus David ; at infra , n. I. fie #. 3. Sic apud Aug. & Caffiod. in hunc Pf. & in Gr.
habet cum Plait. Corb. In finem pro occulta filii , Pfalmus 4. Pfalt. Mediolan.
TP. avertatur inimicus mens , Dum
David : item n. 2. In finem pro occulta filii ; paulo vero port, Sec. ut fup. Breviar. Mozarab. In avertendo inimicum meum-,
In finem pro occultis: item ibid. ,n. 2. bis legit, In fine. ike. Se infra , cadent , loco perient. Auguft. in hunc Pf. col.
Hieron. epift. ad Piincip. to. 2. col. 692. a. ait In nono : 48. a. b. In convertendo £> peribunt, &c. Caffiod. ia
Vfalmo titulus inferibitur : Pro abfconditis filii : item in eund. Pf. ciim Pfalt. Rom. Se Corb. tf perient. Gr. '£r
lfai. 7. to. 3. col.70. f. dicit : In titulo Pfalmi noni T6> a.Tro$eyc ipvi vcu rlr r/$fW fJX lb ta. oViOw i) KTroMv-

•ubi in Hebrao pojitum eft alamoth , cxteri Interpretes tranf- Tcu, Sec.
tulerunt , pro adolefcentia , quod LXX. interpretati funt , J?. J. Auguft. in hunc Pf. fimiliter habet aquitatem*
pro abfconditis. Apud Auguft. in hunc Pf. col. 45. g. cum Caffiod. Breviar. Mozarab. Pfalt. Rom. Se Corb. ac
Pfalmi hujus infcriptio eft : In finem pro occultis filii Auguft. legit fedifti ; Caffiod. fides , cum Pfalt. Rom. Sc
Pfalmus ipJiDavid. In Pfalt. Rom. Martian. In finem propter Corb. Carnur. fedens. Grasc. sWOrn? x.f> Ivor J iKaioevvw»
occulta filii , Pfalmus David. In Breviar. Mozarab. I» ~t. 6. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Ronp. Si.

finem pro occultis filiis , Pfalmus David. In Gr. £/j to t£M5 aliis. Auguft. in eund. Pf. col. 48. f. loco in aternum ,
n'lrtf tcvV xpvpur t? wf, ^a^ws ru Aan'/. legit in ftcttlnm , id eft , inquit , quandin temporale Jach*
 : . ,
,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. IX. 21

VUIGATA HOD. Ha br. V F, P, S I O ANTIQUA.
num , & in fa:culum faxuli. man , tyjugiter. lefti in xternum , & in fkcu- Ex Mf. Sangem,
lum foculi.

Inimici defecerunt framese in Inimici complete [tint folitudincs 7. Inimici defecerunt fra-
7.
finem : & civitates eorum deftru- in finem , & civitates fubvertijli mex in finem : & civitates def-
truxifti.
xifti.

Periit memoria eorum cum fo- Periit memoria eorum cum ipfis. Periit memoria eorum cum
fonitu 8. & Dominus in x-
nitu : 8. & Dominus in sternum Dominus autem infempiternumfc- :

permanet. debit ,
ternum permanet.
Paravitin judiciothronum fuum :
Stabilivit ad judicandum folium Paravit in judicio fedem

9. & ipfe judicabit orbem terra fuum : & ipfe judicabit orbem in fuam : 9. & ipfe judicavit

in zquitate judicabit populos in jujiitia ,

judicabit populos in aqui- orbem tcrrx in xquitatem
,

juftitia. tatibus. judicavit populos cum jufti-

tia.

Dominus refu- Eterit Dominus elcvatio oppref- 10. Et faftus eft Dominus
1 o. Et fa&us eft

adjutor in opportu- elevatio opportuna in anguftia. refugium pauperum adjutor

*ium pauperi : fo , :

nitatibus , in tribulatione.
in opportunitatem , tnbu- &
lationem.
1 1 . Et fperent nove-
in te qui Et confident in te qui noverunt 1 1 Et fperent in te qui co-
runt nomen tuum quoniam non
:
nomen tuum quoniam non : dereli- gnoverunt nomen tuum quo- :

dereliquifti quxrentes te Domine. quifti quacntes te Domine, niam non dereliquifti inqui-
rentes te.

11. Pfaliite Domino, qui habi- Cant ate Domino habit atori 12. qui
Pfaliite Domino,
Sion annuntiate in populis cogi- habitat in Sion adnuntiate
tat in Sion : annunciate inter gentes : :

. tationes ejus : inter gentes voluntates ejus :

ftudia e]US
1*. Quoniam requirens fangui- guonUm qiurens fanguinem Quoniam requirens fan-
1 3.

guinem eorum moratus eft

"

nem eorum recordatus eft non eft :

eorum recordatus eft, nee oblitus eft

oblitus clamorem pauperum. clamoris pauperum. non eft oblitus orationem

pauperum.
Miferere met Domine : vide af- 4. Miferere mei Domine
4 Miferere mei Domine
1 .
vide :
1

fticlionem meam ex immicis meis , «5c perfpicehumilitatemmeam

humilitatem meam de inimicis meis.
de inimicis meis.
Qui exaltas me de portis £hii exaltas me de portis mor- Qui exaltas me de por-
15.
1 5 .

ut annuntiem omnes lau- tis, ut narrem omnes laudes tuas tis mortis , ut adnuntiem om-
mortis ,

dationes tuas in portis filis Sion. in portis filis, Sion. nes laudationes tuas in portis
filia; Sion.

tuo Exfultabo in falutari tuo : de- 16. Exfultabo in falutari

16. Exfultabo in falutari :

infixa: funt gentes in interim quern merfa funt gentes in interim , quern tuo infix* font gentes in in
:
g ,

feccrunt : teritu , quern fecerunt.

fecerunt.
In laqueo ifto, quern abfeonde- In reti quod abfeonderunt , cap- In laqueo ifto , quern abf-
runt , comprehenfus eft pes eorum. tus eft pes eorum. eonderunt , comprehenfus eft
pes eorum.

N o T M ad Versionem ANTIQUAM.
turn volvitur : at infra , col. 49. b. hare obfervat
In Gracis :
Pfalt. Carnut. &
Mozarab. non derelinques. Corb. non
Gr. Kai sW^aTa'Sow eVi <ss 0! yivxizcvTti;
exemplaribns fie eft : eft lit a/'ira , j, eft to» aiuva t? aiW;? , derelinquis.

quod Latini plerique interpretati jnnt , non in fsculum , in & otik'x e-yxenssmes W
e'xjMT?fT«5 «e Kues?. In^Mf. Alex.
Compl. t$( XjKhrHa; , &c.
teculum fsculi ; fed in serernum, in farculum fieculi ; ut in & vrxtTesoi yivutWTtc.-, 6c infra in

eoquoddiilum eft in fseculum fieculi , Mud exponeretur quod f. II- Brev. Moz. hab. qui
habitatis in Ston ; & in

Nomen ergo impiornm delefti in «- fine non fed mirabilia ejus. Similiter apud
voluntates ,
ditlum eft in Sternum. ,

Auguft. &
Caffiod. in hunc Pf. ficut in Pfalt. Rom. Corb.
tsrntim quia deinceps vunquam erunt impii : tf Jt in hoc
,
6c Carnut. mirabilia ejus. In Gr.^ tS xemaSm Xiuv... h
ffculum non tenditnr nomen eorum, multo minus iti facto-
eVtoT; T« eTrnviJ'ev/^ara oivrv.
lum fxculi. Giaec. hodiernum quadrat. sOceui
memoratits non
Corb. hab. frame a , pauloque & t. I?- Auguft. in hunc Pf. legit... eft :
f. 7. Pfalt. Mozarab.
hunc Pf. legit oblitusclamorem paup. Caffiod. in eund. Pf..... memora-
pod addunt eorum , ad civitates. Augult. in eft
paup. Brev. Moz memo-
tits eft : non eft oblitus orationem
frame* , cum CafTiod. fed uterque tollit eorum : prxterea
Aug. ibid. 8c in Pf. 109. p. 1154. f. pro fonitu , hab. cum ratus eft : tf non eft oblitus orationes paup. Pfalt. Rom

Pfalt. Corb. flrepitu. Item Ambr. in Pf. 4J. to. 1. col. memoratus eft : tf non eft oblitus orationis paup. Carnut. ora-
930. d. Periit mem. eor. cum flrepitu. Similiter apud Au6t. tionem. Corb. Quia requirens... memoratas eft : non eft #
T? oblitus orationem pauperum. Grsc„... t« aificcra %tnS*
1. de promiif. p. 3. col. 187. b. In Grsxo , sfcGpSegtM-
&m£W we eVt^'esTo f'Jiiuc ruy ,^icc. M(. Alex. th«
ij Wmi; kcAhkc, ^et' mx^' rits
irev fwpcuat
ctl

Tfr. 8. Ita Pfalter/Rom. &c Corb. cum Auguft. & CafTiod. fuvyc im;
Aid. &
Compl. -nt xpau-,H<;.
in hunc Pf. Sic etiam in Breviar. Mozarab. In Gr. si'jtok
&. 14. Brev. Moz. loco tf perfpice , habet £5 vide Si- .

militer in Pfalt. Rom. ut 6c mibi , loco »1«.

Auguft. in
aiaivx. ^eVej. 'HtoI,uo.C£v ir...rh tpivw dvrn. Idem Aug. in
Pf. 109. col. 1134. f. legit C? Dominus in internum manet. hunc Pf. concordat cum Vulg. niii quod habet ab , loco
Vigilius Tapf. 1. contia v>Vaiim. p. 746. g. Prxparavit in
:

de : fimillter in Pfalt. Corb. In Gr. Www jts KC&i'

jud. thronum fuum. i'/e i\ rZv , 6cc.
Ambrof. 1. de bono mort. c. is. to. 1. col.
C/ 'pfi judicabit orbem terrarum t. 15. Sic
ir. 9. Aug. in hunc Pf.
e. Sic etiam ap.
in xquitate ,
judicabit populos cum jujiitia. Item ap. Cafliod. 41 3. a. 6c I. 4. de fide , to. 1. col. 525.
Caffiod. in Pf. 9.
aimjuftitia; licut in Pfalt. Rom. Corb. Camut. Moz. In & Hilar, in Pf. iz6\ col. 412. e. 6c

prater vocem laudes Apud Auguft. in

loco laudationes.
Gr. x.g,'»'-^ tiw oUv/LierM ;v J iWMCvm , xei^r *u£e, ivivQvtht:.
,

Auguftinus in hunc Pf. concordat cum Vulg. eund. Pf. nniverfis laudes. In Pfalt. Rom. & Corb. omnes
tf-."io.
Caffiod. vero in eund. legit pauperum, cum Breviar. Mo- laudes. In Gr. oW at s|«e7y*''*« «™«S to? afces;;,
Exfultabo jnper
6cc.

zarab. Sc Pfalt. Rom. In Corb. pauperis. In Gr. tb tte'- *. 16. Auguft. in hunc Pf. ita legit :

corruption , qu am fe-
»hti... it fwa/fi'ai?, w 3' ?'''4<- Clemens Alex. Stromat. 6. falntare tuum : infix a funt gentes in
quam occultaverunt ,
comprehen-
hab. « ivmaiplu , k. fatyf/. Aquila , eft *.aifir. cerunt. In muftipula ifta,

&c. Apud Caffiod. fimiliter occultaverunt, ficut

t. 11. Auguft" in huncPf. legit Et fperent in te qui : fus eft,
Corb. 8c Mozarab. In Pfalt. Rom. occultaverunt
tOgnofcunt nomen tuum : quon. non dereliquifti quxrentes te in Pfalt

Domine. Caffiod. cum Pfalt. Rom. Et fperent in te omnes mixhi. In Gr. 'AyaMuicofiO, tS M (
Mf. Alex, i t« )a «nwif
w^jj f*pv-i*t.
quon, nonderelinquis quaremes te Domine, ... trftttpbf-Z SeWmw. 'inttvMi
qui noverunt >
 : : ,

'1Z LIBER PSALMORUM. Pfalm; IX.

Versio AN T I QU A. Hebr. VULGATA HOD.
Cognofcitur Dominus Agnitus Dominus judicium 1 7. Cognofcetur Dominus judi-
£x it/. Saftgem 17. eft

iudicia faciens in operibus : fMiens : manuum fuarum

in of ere cia faciens : in operibus manuum
manunm fuarum comprehen- corruit impius , fonitu. Semper, fuarum comprehends eft peccator.

fas eft peccator. Canticum

DIAPSALMATIS.
Convertantur impii in infer- 18. Convertantur peccatores in
18. Convertantur peccato-
man omnes gentes qua oblitafunt infernum omnes gentes qua; obli-
res in infernum , omnes gen- , ,

Deum. vifcuntur Deum.

res qua: oblivifcuntur Deum.
Quia non in finem obli- Quoniam non in aternum obli- 19. Quoniam non in finem obli-
1 9.

erit pauperum patientia vioni erit pauper : exfpeclatio pan- vio erit pauperis : patientia pau-
vio :

pauperum non peribit in fi- perum ffupple non) peribit in per- perum non peribit in finem.

nem. petuum.
Exfurge Domine , non Surge Domine , non confortetur 2.0. Exfurge Domine, non con-
2.0.
confortetur homorjudicentur homo : pidtcentur gentes ante factem fortetur homo : judicentur gente6

gentes in confpettu tuo Do- tuam. in confpe&u tuo.

mine.
21. Conftitue Domine le- Pone Domine terrorem eis ; 11, Conftitue Domine legisla-

<nslatorem fuper eos : fciant fciant gentes homines ejfefe. Sem- torem fuper eos : ut fciant gentes

gentes quoniam homines funt. FER. quoniam homines funt.

JDjapsalma.
* Fide Not. Pfalmus X. Pfalm. X. fecundiim Hcbrtos.

1. Ut quid Domine recef- Uare Domine ftas a longe , 1. Ut quid Domine receflifti

fifti

portunitatibus
longe , difpicis in
, in tribulatio-
op- Q
tu<
defptcis in temporibus anguf- longe , defpicis
in tribulatione I
in opportunitatibus

ne?
2.. Dum fuperbit impius, In fuperbia impii ardet pauper : z. Dum fuperbit impius, incen-

incenditur pauper compre- : capiantur in fcelenbus qus. cogita- ditur pauper : comprehenduntur in

benduntur in cogitationibus verunt. conliliis quibus cogitant.

fuis quas cogitant.

Quoniam laudatur peccator
3. Quoniam
laudatur pec- Quia laudabitur impius in de- }.

cator in defideriis animx fua: Jiderto animafut.: in defideriis anima; fua; : cSc iniquus

& qui inique gerit , benedice- benedicitur.

tur.
4. Inritavit Dominum pec- Et avarus applaudensftbi , blaf- 4. Exacerbavit Dominum pec-
cator , fecundum multitudi phemavit Dominum : impius fecun- cator fecundum multitudinem
, iras

nem ira: fua: inquiret. dum altitudinem ir&fus. non requi- fua; non qusret.
ret ,

5. Non eft Deus in confpec- Nee eft Deus in omnibus cogita- 5. Non eft Deus in confpe&u
tu ejus : polluuntur via: ejus in tionibus ejus .- parturiunt via ejus ejus : inquinata; funt via; illius in

NoliE AD VERSIONEM A N T I QU AM
fVtt>W$Vl, Sec. * Htc Hebraei incipiunt decimum Pfalmum contra!
if . 17. Sic apud Aug. in hunc Pf. cognofcitur , &c. Latinorum & Gncorum diftindtionem ; quo fit ut inter
e Gr. jivw<sx.£tcu. Similiter in Pfalt. Mediolan. Corb. & eos numeri Pfalmorum non conveniant ufque ad Pf.
Carnut. 147. quem Hebraei cum praecedenti conjungentes , at-

f. 18. Auguft. in hunc Hie interponitttr , Can-

Pf. ait : que ex utroque unum facientes , fie tandem ad nume-
ticmn diapfalmatis : quafi occulta lamia tf fequitur : rum Latinorum redeunt. In Pfalt. etiam Corb. interpo-
Convertantur... gentes qua, &c. Similiter in Plait. Rom. nitur hie Diap/alma.
& Carnut. In Corb. Canticum diapfalmn. Ap. Cafliod. if. 1. Auguft. in hunc Pf. habet : hiterpofito Diapfal-
CmpHciter Diap/alma. InCr. '£>Jm J"ia4 a'\waT 'S' deinde
, mate , fubjicit Ut quid Domine in opportunitatibus ,
fie 'ATrofezfHTOxjac oi'
: 19 m to. sirixavbavofUYa. tk Osx. in tribulationibus ? Ambr. in Pf. 118. to. I. col. I137.C.
Caffiodor. cum Plait. Rom. Corb. legit Dominum, non & Ut quid Dom. difce/Jifti longe ? Gr. 'hxti Ku &£ dpcsMctt;
Deum. Tertull. 1. 4. contra Marc. p. 707. b. Avertan- fictKpofcv 6w'4 £ ' at i n ec^d. Aid. tc Compl. it 0M'4 fO '«
if '

tur peccat. in inferos , omnes nationes qua Dei oblivifcun- 1r. Brev. Moz. hab.
2. Ita Pfalt. Rom. cum Caf- &
tur. Gr. uc, to» uJyv. Ambr.in Pf. 118. to. I. col. 1 1 57. liod. in hunc Pf. p. 40. c. Auguft. vero in eund. Pf. it»

b. Averlantnr peccat. in infernum. cogitat. fuis quibus cogitant. In Pfalt. Corb. in cogit. full
V. 19. Auguft. in hunc Pf. legit pauperis ; & in fine, qua cogitant. In Gr.ir fiu&xiioit; 01; J iaMy!Cl,t,frai.
non periet in aternttm : quinque tamen Mfs. ferunt peribit ; #. }. Ita Cafliod. hab. in hunc Pf. p. 40. b. cum Pfalr.
alii cum editt. periet. Pfalt. Rom. hab. pauperum ; item Rom. Martianaei. Similiter ap. Aug. in eund. Pf. lib. &
Brev. Moz. in aternttm. Corb. vero ita Quia non in : z. de civitate Dei , c. 14. to. 7. col. 69. e. excepto ult.
finem oblivifcettir pauperum : patientia pauperum non periet benedicitur. Sic etiam in Pfalterio Corb. eft ut apud &
in attmum. Gr fTrihuAvtuTca wt&i^oV vTro/Jisn tat li Lucif. Cal. 1. de reg. apoft. p. 219. d. ac Auft. epift. ad
irtmrcDV it. a.irat.HTa.1 ei';toc aluva.. Mf. Alex, cum Aid. & Demetriad. p. 41. a. & in Pfalt. Rom. Fabri. In Brev. vero
Compl. lis T!Mq. Tertull. 1. 4. adv. Marc. p. 707. b. Moz. ita C? qui iniqua agit , b.e-nedicctur. Apud Optat.
:

Quoniam non in finem obliviont habebitur mendicus : tole- I. 2. cont. Donat. p. 42. a. C? qui iniqua egerit , benedicetur.

rantia pauperum non peribit in finem : at infra, p. 75*.b. In Gr. Kg e dSix.w> itiVM-niircu' in Aid. Compl. tvto* &
tolerantia juflorum non periet in finem. ~/s7tcii.

ft. 10. Atigult. &Caifiod. in hunc Pfalm. legunt , non ir. 4. Lucif. Cal. 1. de reg. apoft. p. 219. d. hab.
pravaleat homo. Similiter in Pfalt. Rom. Corb. Carnut. 5c Exacerbavit Dom... non inquiret. Breviar. Moz. Inritabit.....
Brev. Moz. In Gr. /xit n^cTam'Sfcd arfyaTrot;. Chry fofr."AMe$, non inquiret. Auguft. in hunc Pf. hritavit non exquiret.
te,«ews.9t<>. Sed aliubi non additur Domine in fine. Cafliod. in eund. cum Pfalt. Rom. hritavit... non inquiret.
Ttr. li. Ita Auguft. in hunc Pf. abfque conjunct, ut , Similiter hab. hritavit, Pfalt. Mediolan. & Carnut. Corb.
ante fciant, quae pariter abeft a Pfalt. Carnut. Corb. & vero, Inritavit ira fua inquirit, Grarc. U.ctp'J)i,vit...„

a Gracco. Hilarius in Pf. 118. col. 519. b. c. fie habet ix. SX^MTMOf/.
Domine , conflitue legifiat. fuper eos : fciant , &c. Ambrof. f. $. hunc Pfal. p. 40. b. cum Pfalr.
Ita Cafliod. in
in Pf. 118. col. 1137. a. d. Conftitue Domine ftp. eos: Moz. Corb. &
Carnut. In Rom. fimilirer polluuntur ; fed
fciant , Sec. at infra , 1 1 37. c. tf difcant Rentes. Gr, yvu- abfque omni , ante tempore: fecus in Rom. Fabri. Apud Aug.
;

in eund. Pf, ita tontaminantm via ejus in emni temp.,, $$

:
 ,: : :
:

LIBER PSALMORUM. Pfalm. IX. 25

Vu I G AT A HOD. Hebr. Versio antxqua.

omni tempore. in omni tempore. omni tempore. Ex Mf. Sangerm,
Auferuntur judicia tua a facie Longe fiint judicia tua a facte Auferuntur judicia tua a fa-
ejus : omnium inimicorum fuorum ejus : omncs immicos fuos defpicit. cie ejusomnium inimicorum
:

dominabitur. fuorum dominabitur.

6. Dixit enim in corde fuo :
Loquitur in corde fuo: Non mo- 6. Dixit enim in corde fuo

Non movebor a generatione in ge- vebor ; in generatione &generatio- Non movebor de generatione
nerationem , fine malo. ne crofine malo. in generationem , fine malo.

Inf. 13 7. Cujus mnledi&ione os ple- Maleditlione os ejus plenum eft 7. Cujus

maledidlione os
num & amarkudine, & dolo
eft, : cr dolis & avaritia fub
, : lingua plenum eft , amaritudine , &
R°>"- 1-
fu b hngua ejus labor & dolor. ejus dolor & iniquitas. & dolo fub lingua ejus labor
:

M & dolor.
8. Sedetin infidiis cum divitibus Sedet infidians juxta veftibula 8. Sedet in infidiis cum di-
in occultis , ut interficiat innocen- in abfconditts ; interficit innoccn- vitibus in occultis , ut interfi-
tem. tetn. ciat, interficiant innocentem.
Oculi ejus in pauperem ref- Oculi ejus robuftos circumfpi- 9.Oculi ejus in pauperem
9.
piciunt : infidiatur in abfcondito, ciunt : infidiatur in abfcondito ,
refpiciunt infidiatur in occul-
:

quali leo in fpelunca fua. quafi leo in cubili. to , ficut leo in cubili fuo.
Infidiatur ut rapiat pauperem : Infidiatur ut rapiat pauperem Infidiatur ut rapiat paupe-
rapere pauperem dum attrahit rapiet pauperem , cum attraxerit rem : rapere pauperem dum
eum. eum ad rete fuum > abftrahit ilium.
10. In laqueo fuo humiliabit Et confraclum fubjiciet , & ir- 10. In laqueo fuo adflicta-

eum , inclinabit fe , & cadet cum met viribus fuis valenter. bit ilium , indinavir fe , & ca-
dominatus fuerit pauperum. det dum dominabitur paupe-
rem.
Dixit enim in corde fuo : Dixit in corde fuo : Oblitus eft 1 r Dixit enim in corde fuo:
.

Oblitus eft Deus , avertit faciem Deus ; abfconditfaciemfuam,non Oblitus eft Deus, avertit fa
fuam ne videat in finem. refpiciet in perpetuum. ciem fuam ne videat ufque in
finem.
ii. Exfurge Domine Deus, Surge Domine Deus , leva ma- iz. Surge Domine Deus,
cxaltetur manus tua ne : oblivifca- num tuam ; noli obiivifci pauperum. exaltetur manus tua ne obli- :

ris pauperum. vifcaris pauperum in finem.

1 7, . Propter quid irritavit 3m- Jjhtare blafphemat impius De- 13.Propter quid inritavit
pius Deum ? dixit enim in corde urn , dicens in corde fuo , quod non Dominum peccator > dixit
fuo : Non requiret. requiras enim in corde fuo Non re- :

quired
14. Vides,quoniam tu laborem Vides ,
quia tu laborem ejrfuro- 1 4. Vides , quoniam tu la-
& dolorem confideras : ut tradas rem refpicis , ut detur in mdttu tua. borem & dolorem confideras
eos in manus tuas. ut tradas eos in manibus tuis.

Tibi dereli&us eft pauper : or- Tibi relinquuntur fortes tui : pit- Tibi derelidus eft pauper
phano tu eris adjutor. pillo tu es factus adjutor. pupillo tu eras adjutor.

,NoT£ A D Versionem antiqua M.

omnium Carnut. exftat pariter con-

inimic. &c. In Pfalt. pauperum. Similiter hab. Cafliod. in eund. Pf. cum Pfalt.
taminantnr. Apud
1. de reg. apoft. p. 219.
Lucif. Cal. Corb. Mediolan. & Carnut. dum dominabitur pauperum.
d. Hon efi Deus... inquiuat/e funt via ejus in omni temp. In Brev. Mozar. £) cadent cum dominabitur pauperum.
Auferantur judicia ejus a facie ejus. In Gr. /StSnAjcTat In Pfalt. Rom. Martianjei , dum dominab. pauperis : in
eel o'/ol auTB cv tto/.vti x.aifia'. 'AyravxiPsTTXi tx Hfi/axTX cv Rom. Fabri , dum dominabitur pauperum. Apud Lucif.
«Vo , &c. ut fup. Calar. 1. 1. pro S. Athan. p. 191. c. In laqueo fuo humi-
t. 6. lea legunt Auguft. & Cafliod. in hunc Pf. cum liavit eum , inclinavtt fe , tf cadet dum dominatur paupe-

Pfalt. Rom. In Breviar. Moz. a generatione tf generatione. rum. In Gr. 'Ek Tt) 7rayiJ «.vtx Tcnriivusu ccutov , wi/tl ,
1

In Gr. Ou /u.i C£»st/6w aVo ysvtxc, tt$ ywtciv , &c. Lucif. ij anaj oIvtov x.x-rax.v&nuixt tw itivvnm/.
irimiTCci

Calar. 1.Athan. p. 191. c. Dixit in corde fuo :

1. pro S. ~t. 11. Ita Aug. dc Cafliod. in hunc Pf. necnon Pfalt.

Hon movebor faculum fine malo.

a fecttlo in ,
Rom. & Corb. cum hoc ult. ufque in finem. Similiter apud
if. 7. Ita Aug. in hunc Pf. Cafliod. ver6 in eund. p. Lucif. Calar. 1. 1. pro S. Athan. p. 191. c.nifi quod deefi

41. a. cum Brev. Moz. & Pfalt. Rom. fie Cujus os ma- : enim , poft dixit. At in Gr. i.Ws yxp... el; teao;.
leditlione , £j? amaritudine plenum eft tf dolo , &c. Lucif. , ~t. 12. Similiter addunt in finem , Auguft. & Cafliod.
Calar. 1. 1. pro S. Athan. p. 191. c. Cujus os mated&. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Mediolan. Carnut. & Moz.
plenum efl , f$ amaritnd. £> dolo , &c. In Gr. OS a'/>5; to praeterea Rom.& Moz.habent, Deus mens , & exaltetur*
Soficr, xvtS ")£/*£ , J; -Trnptac, , ^Joxhy &c.
1 &c. Corb. Exfurge Domine Deus metis , exaltetur ne
$". 8. Sic in Mf. nollro cod. geminatur verbum inter- oblivifc. pauperem in finem. Gr. 'Atx^^i Kt/£,i5 s ©so;,
ficiant , fed mendose , ni fallor , cum aliubi non ita repe- v-\ub&TO)... pw fVi^«6« rat TritnTar' at in Ml. Alex, ac
riatur. Lucif. Calar. ubi fup. concordat cum Vulg. ficut edd. Aid. & Compl.'o ©ts'? /j.\t \ item in Aid. & Compl.
Auguft. in hunc Pfal.
Tf. 9. Augufl. in hunc Pfal. habet : Infidiatur in ec- Tfr. 13. Aug. & Cafliod. concordant cum Vulg. In
cttlto , velttt leo in cubili fuo rapere paup. dum adtrahit Pfalt. Rom. lie : irritavit impius Dominum ; extiemoque ,
turn. Pfalt. Corb. Injidiatur in occulta , Jicut leo in cu- «0« requiret Deus. In Corb. inritavit Dominum peccator
bili fuo. Injid. ut rapiat inopem : rapere paup. dum adtrahit non requiret Deus. In Gr. irafjii.vvtv ac;£n; tsc ©eoV
ilium. Similiter hab. Cafliod. in eund. Pf. cum Brev. Moz. frVitTw'eej' in Mf. Alex. Aid. & Compl. tt'n e'x^htmc».

& Pfalt. Rom. Infidiatur in occulta , Jicut leo in cubili , Tt. 14. Auguft. in hunc Pf. loco laborem legit tram ; ,

&c. & in fine, attrahit eum. Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. pauloque poft, in manus tuas; extremoque , pupillo tit
p. 191. c. Oculi ejus injidiatur in abjeonjo , Jicut leo eris adjutor. Cafliod. in eund. Pf. Tibi enim derelidus eft
in fpelunca Jua. Injid. ut rap. paup. rapere paup. donee pauper : pupillo tu eris, &c. Cone. Rom. 3. to. 4. col.

adducat eum in converfatione jua. Hieron. in Mai. 64. 1697. b- Tibi enim derel... pupillo tu es adjutor. Plait.
to. 3. col. 473. f. Injidiatur in apocrypho , quafi leo in Rom. &
Corb. in mambus tuts. Tibi enim dereliclns ejl
fpelunca fua , &c. S. Paulin. epift. 1. p. 3. a. Injidiatur in pauper : pupillo tu eris , &c. Brev. Mozarab. eum in ma-
ccculto , ut rapiat paup. Grace. 'Erz-J'juuei h dirottouipa, aZMwr mbus tuis... pupillo tit eris, &c. In Gr. hnviti , on cv
cc rr) na.vJ'eu. clv-tK afnrxcui invsyjii cv to zmvccii olvtoy. xoym X) ivjuor xaravoeic, , t? ira^xJuvai auric, tie, X f ifa? «V.
-fr. 10. Auguft. in hunc Pf. fie legit : In mufcipula fua 2o! t~f)ioi.Tot.>iMnnai... optpcttu cl «c&a( al. ecn )fccvfoi. Mf.
humiliabit eum , inclinabitur , $ cadet dum dominabitur Alex, non irtni legit > fed *.iv» i ficut Aid, Compl. &
 :, ,

»4 LIBER PSALMORUM. Pfalm. X.

VfiRSIO ANTIQUA. Hebr. VULGATA HOD.
$k Mf. Sangem. 1 5. Contere brachium pec- Contere brachium impii & ma- 1 5 . Contere brachium peccato-^
catoris & maligni : requiretur ligni : qtures impietatemejus , & ris & maligni quanetur peccatum
:

deli&um ejus , nee invenie- non invenies. illius , & non invenietur.
tur.
1 6. Dominus regnavit in a> Dominus rexfault * & tternita- 16. Dominus regnabit in ster-

ternum , & in fccculum fxculi tis : pcrierunt gentes de terra ejus. num , & in fajculum fa;culi : peri-

peribunt gentes de terra ejus. bitis gentes de terra illius.

17. Deiiderium pauperum Defiderium pauperum audivit 17. pauperum ex-Defiderium

exaudivit Deus deiiderium : Dominus : praparafii cor eorum , audivit Dominus prsparationem :

cordis eorum exaudivit auris audiat amis tua , cordis eorum audivit auris tua.

tua.
1 8. Judicavit pupillo & hu- Utjudices pupillum & opprefjumi 1 8. Judicare pupillo & humill
mili, ut non apponat ultra & nequaquam ultra fuperbiet bo- ut non apponat ultra magniticarc
magniiicare fe homo fuper mode terra fe homo fuper terram.
terram.
Noi^ AD VERSIONEM ANTIQUA M.
uvTot , non kvtk. rium cordis eorum exaudivit , Carnut. Deftdcrium Sec. In
#•. if. Sic apud Aug. & Caffiod. in hunc Pf. ficut in cordis eorum audivit , &c.
In Mediulan exaudijii
Pfalt. Corb. St Mozarab. Confonat etiam Rom. niii quod Domine : prxparationes cordis eorum audivit , &c. Apud
hab. contercs , non contere. In Gr. %vrr&rtyov ^hthOhostoc/ Caffiod. in eund. Pf. p. 4?,. a exaudivit Dominus :
ti a/tapTix «i/T?, *, v ft» , Sec. Ap. Symm. tx£nTn8iiffET0ci. concupifctntiam cordis eorum exaudivit , Sec. In Gr... c'cimse
fr.Auguft. Caffiod.
16. & concordant cum Vulg. Ku&os' im tTOi/xasiuv th? x.apJ !az uvtwv 7r/>ooe%£ to ii oif.
Pfalt. Corb. hab. Dom. regnavit Gr. B«-
periHtis , Sec. Edd. Aid. &
Compl. circa initium hab. s»'a«5 Kv'&iim
taiu'ott Ku£to<; cli tov aiava. , *< &c. chr<»u£rt > Tf. 18. In Pfalt. Corb. ]udicabzt pupillo, &c. ut fup. Ap.

Tf. 17. Auguft. in hunc Pf. cum Vulgata concinit , Aug. Se Caffiod. &
al. conftanter, Judicare, e Gr. KpTvxi.

nifi quod exaudivit, ut flip. In Brev. Moz. fie:

bis leg. Hieron. in Ezech. 32. col. 926. f. legit nt non magnificetur :

Tneparationes cordis eorum exaudivit , Sec. In Pfalt. Rom. ultra homo jttper terram. In Gr. 'ivx ftn Trpo£n 'm pir/aMx.u^ut
Dejideria cordis eorum exaudivit , &c. In Corb. Defide- ktifbiim £Ti tm; 7115.

VeRSIO ANTIQUA. H E B R. Vulgata hod.

U Mf. Sangem. i . In finem Pfalmus
, ipfi Viclori David. XI. 1. In finem , Pfalmus David. X.
David. X.
z. Domino confido :
JN Domino fperavi , quomodo 1. TN Domino confido : quomo-
I quomodo dicetis animx anmu dicitis mem. : Tranjvola J. do dicitis anima? mex : Tranf-
mea: : i i\inimigra in montem in montem ficut pajfer ? migra in montem ficut paffer ?

ficut pafier ?

3. Quoniam ecce peccato- Quia ecce impii tetenderunt ax- 3. Quoniam ecce peccatores
res tetenderunt arcum , para- cum pofuerunt fagiitam fuam fu- ,
intendeiunt arcum paraverunt fa-
,

verunt fagittas in pharetram per nervum , ut fagtttent in abfeon- gittas fuas in pharetra , ut fagittent
ut fagittent in oblcuro rettos dito rectos cordc ; in obfeuro reftos corde.

corde.
4. Quoniam qux perfecifti, Quia leges dijfipaufunt : juftus 4. Quoniam qure perfecifti , def-
deitruxerunt juftus autem quid : quid operants ejt ? truxerunt : juftus autem quid fecit ?

fecit?
5. Dominus in temploianc- Dominus in tcmplo fanclofuo, 5. Dominus in templo fandTro Haban
to fuo in coelo fedes ejus, : Dominus in ccelo tbronus ejus ; fuo , Dominus in ccelo fedes ejus : *< lc>«

Oculi ejus in pauperem ref- Oculi ejus vident, palpcbrnc ejus Oculi ejus in pauperem refpi-

piciunt palpebrx ejus inter- : probant filios hominum. ciunt : palpebral ejus interrogant fi-

rogant hominum. filios lioshominum.

6. Dominus interrogat juf- Dominus juflum probat : impittm 6. Dominus interrogat juftum&

tum & impium qui autem dl- : autem & dtligentem iniquitatem impium qui autem diligit iniquita-
:

ligit iniquitatem , odit ani- odit anima ejus, tem , odit animam fuam.
mam fuam.
NoTjE ad Versionem antiquum
W. Auguft. in hunc Pf.col. j8. e. cumGrxco. In
1. Ita obfeuro reRos corde non potuit. In Pfalt. Corb intende-
Pfalt. & Corb. deeft ipfi'.
Rom. runt arcum, paraverunt fagittas in pharetram , ut , Sec. ut
if.z. ItaLucif. Cal. 1. 1. proS. Athan. p. 19 i.e. necnon in Vulg. Grarce ita iv$TCivar £sm
: On ei; ipaptrdycv >
Ambrof. in Luc. 12. to. 1. col. 1457. b. 1. de virgin. & ri x.aTO.To^iuiai it moroftwri tk , Sec. Plait. Rom. cum
to. 1. col. 241. e. item Hieron. 1. 3. in epift. ad Ephef. Mozarab. hab. tetenderunt , ut fup. in textu.
to. 4. col. 404. f. niii quod omnes leg. dicitis ; at in jf. 4. Ita Aug. in hunc Pf. col. 62. d. 64. e. In Pfalt. Moz.

Gr. s'psTTf , dicetis , ut fupra. Aug. in hunc Pf. bis legit Quoniam quern tU perfecifti , ipfi deftruxerunt. Ap. Optat. 1.
dicitis ; poft paulo ver6 hab. , e Gr. num. plur. in montes 2. cont. Donat. p. 41. c. qux tn perfecifti , ipfi deftrux. In Gr.

*Vi t« o/>m. In Pfalt. Corb.

montem. dicetis... in Vat.'O-n « xctTii/iTi'ow, Kakiixot, Sec. at in Mf. Alex.ac edd.
Tt. 3. Lucif. Cal. ubi fup. concordat cum Vulg. Aug. Aid. Se Compl. au xctTVpTttu , cwtoi KxHeTwt &c. In Pfalt. ,

in hunc Pf. habet in obfeura luna , non in obfeuro ; cart. Rom. Martianati legitur quern perfecifti ; in Rom. Fabri, qu.t.
«t in Vulg. item conftanter epift. JJ. ad Januar. to. #. J.
Auguft. concinit cum Vulg. ad verbum. Sic etiarr»
2. col. 131. f. Apud Optar. 1. 2. cont. Donat. p. 41. Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. col. 191. d. nifi quod prac-
b. ita Ononiam ecce pecc. intenderunt... fagittas in pha-
: ponit^ , voci palpebra. In Brev. Moz. (ingulariter , palpe-
retra fua , adfagittandos obfeura luna rectos corde. S. Paulin. hra ejus interrogat ; cacr. ut in Vulg. Apud Ambr. 1. de

ep. 40. p. 24 J. b. Paraverunt fagittas in pharetra , ut Spir. S. to. 2. col. 684. a. priora tantum : Dominus in
fagitt. in obfeuro. Hieron. 1. 3. in epift. ad Ephef. to. 4. templo Janiio fuo. In Gr. Kvpi?$ h rctu Kvpioi; It v£jei'»

col. 404. f. legit in pharetris. Oeleftinus I. epift. 2f. Qpovos dvTX ret frte<pa&c dvr\i i£pru.\ii tic,, Sec.
Cone. to. 1. col. 12 10. alludens , dicit : Tetendit arcum . 6. Ita Lucif. Cal. I. 1. pro S. Athan. p. 191. d.
1l
faum frequenter , ut legimtts , & ore fito fpicula venenata & Auguft. in hunc Pf. cum Gr. at Aug. in Pf. 93. col.
jaftxvit... retorta in fe tela redienmt , poflptamfagittarti/i 999. a. Si. epift, ijj. to. 1, col. J41.C legit amat, loca
 , : . ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XL *s

V TJ I G AT A HOD. H ERR. V i: R S I O ANTIQUA.
7. Pluet fuper peccatores !a- Pluet fitper peccatores laqueos 7. Pluet fuper peccatores Ex Mf. S*ngerm\
«jneos : ignis, & fulphur , & fpiri- ignis, & fulphur & fpiritus tem-
, laqueos ignis , fulphur , 6c
: &
tus procellarum , pais calicis eo- pefiatum, pars calicis eorum. fpiritus procellarum pars ca-
,
rum. licis eorum.
8. Quoniam juftus Dominus & Quoniam juflus Dominus jufli- 8. Quoniam jumis Domi-
juftitias dilexit : xqiutatem vidit tias dilexit : rectum videbunt facie s nus & juftitias dilexit : xquita-
vultus ejus. eorum. tem vidit vultUS ejus.

NoTjE AD VeRSIONEM ANTIQUA M.

iiligit ; in Gr. o /s «.yccxar. Pluet... laqueos : ignis, tf fpir. procellx , pars cal. &c. In
fr. 7. hunc Pf. p. 44. fcribic pluit , cum
Caffiod. in Gr. 'EviCpefy; ircyUa.^ wvp , Met ^itnv^.a. xa-
j, ,

Pfalt. Rom. Corb. & Mozarab. prjeterea eadem Pfalteria Tcuylfcc, h ntftt; , 8cc.
delent £> , ante fulphur. Auguft. in hunc Pf. leg. fpiritus t. 8. Ita Lucif. Calar. ubi fup. ad verbum. Ambrof.
procella , cum Ambr. 1. 2. de Spiritu S. to. 2. col. 645. f. in Luc. 7. to. 1. col. 1584. c. legit,
tf jujlitiam dilexit.
cxt. ut in textu. Lucif. Cal. I. 1. pro S. Athan. p. 191. Plait. Rom. jujlitiam, ablque pracced.
tf. Auguft. in hunc
d. Pluet... laqueos : ignis , tf fulphur , tf fpiritus procellar. PC tf jujlitias ; extreme vero , vidit fades ejus. Pfalt.
pars cal. &c. Vigil. Tapf. cont. Varimad. p. 742. e. Mozar. videt. Gr. i, amautvittc... uJ's to tsf^uirov oluri'.

VULGATA HOD. H EB R VERSIO ANTIQUA.

1. In finem pro o&ava ,
pfalmus f'iclori pro oclava, Cantkum Da 1 In finem pro octavo die , Ex Mf. San^ym,
David. XI. vid. XII. Pfalmus ipfi David. XI.
Domine O Alva Domine, quoniam defe- 2.
Q Alvum me fee Domine,
O quoniam defecit fanctus O citquoniam imminuti
fanclus ; C5 quoniam defecit fandus :
quoniam diminuta; funt veritates a funt fuleles a filiis hominum quoniam diminutae funt veri-
filiis hominum. tates a filiis hominum.
5 . Vana Iocuti funt unufquifque Frufira loquuntur unufquifque 3. Vana Iocuti funt unuf-
ad proximum iuum : labia dolofa, proximo fuo labium dolofum in quifque ad proximum fuum :
in corde Si coide Iocuti funt. corde & corde Iocuti funt, labia dolofa , in corde & corde
Iocuti funt mala.
4. Difperdat Dominus univerfa Difperdat Dominus omnia labia 4. Difperdat Dominus uni-
labia dolofa, & linguam magnilo- dolofa , linguam magniloquam.
& linguam
verfa labia dolofa,
quam. magniloquam.
j. Qui dixerunt Linguam nof- Jjhti dixerunt : Linguam nojlram
:
5. Qui dixerunt Linguam :

tram magniticabimus labia noftra roboremus , labia noftra nobifcum

, noftram magnificabimus la
& nobis funt quis nofter Dominus funt quis Dominus nofter ? bia noftra a nobis funt
, ,
, quis
eft? nofter Dominus eft?
6. Propter miferiam inopum, & Propter vaftitatem inopum, & 6. Propter miferiam ino-
gemitum pauperum , nunc exfur- gemitum pauperum , nunc confur- pum & gemitum pauperum
,
gam , dicit Dominus. gam , dicit Dominus : nunc exfurgam , dicit Domi-
nus.
Ponam in falutari : fiducialiter Ponam in falutari auxilium eo- Ponam fuper falutare : fi-
rum. ducialiter agam in eum.
Trov. Domini , eloquia
Eloquia Eloquia Domini eloquia mun- ,
7. Ploquia Domini , elo-
'jo-
S- cafta argentum igne examinatum ,
: da argent urn probatum feparatum
;
, quia cafta argent lim igni pro-
:

probatum terra;, purgatum feptu- a terra , colatum feptuplum. batum terra , purgatum lep-
jplum. ties.

NoTjG AD VERSIONEM ANTIQUA M.

t. Apud
Auguft. in hunc Pf. In finem pro oclavo ,
I. Caffiod. in hunc Pf. p. 46. a. fuper falutari meo ; Aufuft.
Pfalmus David. Plait. Moz. addit die, cum Corb. Rom. in eund. Pf. &
infra, in Pf. 93. Vulgat* fuffiagatur.
habet , hi finem pro oclava die , Pf. David. In Gr. E/j to Gra:ce ita 'Atto th; Ta*accra>p /a; tSv
: «, aVo t? Myit
te*o; victf Twq 07J on; , 'ice?,. tS Aa.uiJ'. Ku&icg. Qwo/uat {/ Cwrvf-iw' irc/ffy.siaccfixi iv dura. Ill
W. 2. In Ml. S. Germ, deeft vox fanclus , quam addi- edd. Aid. &
Compl. deeft alterum diro. In Mf. noftro
dimus ex Auguft. qui csetera habet qua: fupra. In Gr. Sangerm. omittitur Dominus, poft verbum dicit , ut 8c
cere? &c. Apud Ambr. 1. de Spir. S. to. 2. col. 680. a. fimi-
, alibi fcpiiis cum enim librarius nomen Dei vel Domini ,
:
,

iiter exftat Diminitta funt veritates a filiis hominum. Auct.

:
aureis litteris iibi fcribendum propofuerit, non mirum li
vero op. imp. in Matth. hom. 55. p. 218. b. leg. Di- ejus negligentia vel ofcitantia nonnunquam id nomen
minuti funt fidcles a filiis hominum. prdetermilnim fuerit ; maxime ii in reliquo opere litteris
-t. 3. Brev. Moz. initio hab. Vana locutus eft ; uhi- argenteis defcripto , varia id genus auro depingenda
tnoque in corde 1$ de corde Iocuti funt mala. Auguft.
,
fcrlptor in aliud tempus diftulerit , ut & fatis indicant
limiltter in principio habet , Vana locutus
eft , 8c mala in vacua identidem relicta.
fine. Item in Pfalt. Rom. Corb. Mediolan. & Carnut. if
. 7. Aug. 8c Cafliod. in hunc Pf. hab. Argentum igne
extreme , Iocuti funt mala. In Gr. M«t«k ?WmW5i< ='x«ro;... examinatum terra , purgatum feptuplum. Similiter in Ffalr.
t> Y.ctpS'\a. i, iv xxpfltt z'taMcuv Mf. Alex, addit kkv.oi. Rom. Corb. Carnut. & Mozarab. Ap. Ambrof. 1. de Tob.
t. 4. Auguft. in hunc Pf. omittit ^ , ante linguam ; c. 18. col. 612. b. ita Argentum igne examinatum pro-
:
,
abeft pariter a Pfalt. Corb. & aGr. ed. Compl. batum terra, pnrg. feptuplo. Itidem epift. 74. col. 1082.
"t. J.
Apud Auguft. in hunc Pf. iimiliter, magnifi- e. & 1. 2. de fide, col. 473. b. at in Pf. 118. to. r.col.
cabimus ; deinde vero ita , labia noftra apud nos funt , &c. 1 1 14. e. Arg. igne exam, purgatum terra, probatum feptu-
In Brev. Moz. nobifcum f int. In Pialt. Rom. ,i nobis funt plum : vide etiam to. 1. col. 381. e. 991. a. & to. 2.
quis nofter eft Dominus ? In Gr. /uiya>,vrK/Mt Hieronym.
7rct/>' liftay col. J. a. 5J2.f. epift. ad Damaf. ro. 3. col.
( in edd. Aid. & Compl. m/ v/Xiy) est , t/j tiftait Ku'&u'c. £s\ ; 524. d. Arg. igne probatum terra , purgatum feptuplum :
~i . 6. Pfalt. Corb. Propter mifericordiam inopum iimiliter in
, {$ Ecclef. to. 2. col.JJJ. a. at in Ifai. 54. to.
gemit... Ponam fuper falutare tneum : fiducial, agam in eo. 3. col. 40 1 . b. Argentum igne examinatum terr.v purgatum ,

Brev. Moz. Propter miferias inopum ; infra , Ponam & feptuplum. Paulin. ep. 20. p. 112. c.& epift. 2 3. p. 12J.
S.
in falutari tuo: fiduc. Sec. Similiter hab. Pfalt. Mediolan. c. Argentum igne exam. probat. terra ,purgat.Jeptuplo. In Gr.
in falutari tuo ; Carnut. fitper falutare ; Rom. Martianxi ry yn, xsxaSotCiC^s;^
, 'Apyi'etcr <aS7n>fVf4;iQy , JmilfM'.r f'tr-
fuper falutare mcum ; Rom. Fabri , in falutare tneum i

lorn. II. D
 : :

<z6 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XII. & XIII.

Versio antiqua. Hebr. Vulgata hod.
£x Mf. Sangerm. 8. Tu Domine fervabis nos Tu Domine cuftodies ea :ferva- 8. Tu Domine fervabis nos : &
& cuftodies nos a c;eneratione bis nos a generation hac in &ter- cuftodies nos a generatione hac in

hac,&inaeternum. num. ^ sternum.

In circuitu impii ambn-
o. In circuitu impii ambulant, cum 9. In tircuitu impii ambulant
lant fecundum altitudinem
:
cxaltati fuerint viliffimi filiorum fecundum altitudinem tuam multi-
tuam mukiplicafti filios ho- hominum. plicafti filios hominum.

minum.
Noi£ ad Versionem antiquam.
If. 8. Ita fert Pfalt. Mediolan. Auguft. vero cum aliis Mozarab. & Corb. hi circuitu impii ambulabunt , &c.Apud
Pfalt. omittit 2? > ante hoc, in aternttm. In Gr. fBJa'fa; Ambr. in Pf. 43. to. 1. col. 908. e. hi arc. impii ambit-
yuag, H ftarufictis & sit toy ctiura. Lint. In Gr. 7T££<7raT?(ji ; apud Chryfoft."AMo;, TretPiZTn-
tf. o7 Ita Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. In Pfalt. vero ets;.

Versio antiqua. Hebr. VUEGATA HOD.

£.v Mf. Sangerm. 1 . In finem , Pfalmus ipfi Ficlori Canticum David. XIII. 1. In finem, Pfalmus David. XII.
David. XII.
*
i"
T Squequo Domine obli- 7"T Squequo Domine oblivifceris T T Squequ Domine oblivifceris
\-x VlfcenS me in finem? KJ me penitus? ufquequo abfcon- V»^ meintitinem ? ufquequo aver-
quoufque avertis faciem tuam des faciem tuam a me ? tis faciem tuam a me ?

a me :
2.. Quandiu ponam confi- Ufquequo ponam confilia in am- z. Quandiu ponam confilia in

lium in animam meam , dolo- ma me a , dolor em in corde meo per anima mea , dolorem in corde meo
rem in corde meo per diem diem J ? per diem ?
Ufquequo exaltabitur ini-
3. Ufquequo exaltabitur inimicus 3. Ufquequo exaltabitur inimi-

micus meus luper me ? 4. con- meus fup er me ? convert ere, ex audi cus meus fuperme ? 4. refpice, &
verter , & exaudi me Domine me Domine Deus mens exaudi me Domine Deus meus.
Deus meus.
Inlumina oculos meos , ne Illumina oculos meos, ne unquam Illumina oculos *meos ne un-
unquam condormiam in mor- obdormiam in morte ; nequando quam obdormiam in morte 5 ne- : .

tem 5. nequando dicat ini-

:
dicat inimicus meus ; Pr&valui quando dicat inimicus meus Pra> :

micus Prxvalui adversus eum.

:
adversus eum. valui adversuseum.
Qui tribulant me , exfulta Hoftes met exfultabunt cum motus Qui tribulant me , exfultabunt fi
bunt fi motus fuero : 6. ego fuero : ego autem in mifericordia motus fuero 6. ego autem in mi-:

autem in mifericordia tua tua confido. fericordia tua fperavi.

fpero.
Exfultavit cor meum in fa- Exfultabit cor meum in falu- Exfultabit cor meum in falutari

lute tua cantabo Domino qui : tari tuo : cantabo Domino , qui red tuo : cantabo Domino qui bona
bona tribuit mihi , & pfallam didit mibi. tribuit mibi &
pfallam nomini
:

nomini tuo Altiifime. Domini altiflimi.

NotjE ad Versionem ANTIQUAM.

~t. I. Auguft. in hunc «/>_/?, cum Pfalt. Rom. & Pf. delet 1. de promiff. p. 2. c. 22. col. 148. d. Auguft. vero, Sc
Corb. Brev. vero Mozarab. delet in finem. Gr. hab. ui Caffiod. cum veterib. Plait, concordanr^cum Vulgata. In
flip, in textu. Gr. fimiliter , 'Etti&m-^cv , insax-iiSv jm <f>an<Kr t£;.....
* Ita Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. /um isan virvcfiQto eft GaVaTW forte initio fcriptum erat
Corb. & Moz. InGr. "E«; tote... eV/^«'c>i i*v... so; ttots jV/s-fS T 01'' non iiri^^tf-
«VorpE'Y 5 '? > &c - ln Mf. A ex ' - ac e dd. Aid. & Compl. Tt. 5. Auguft. & Caffiod. concinunt cum Vulg. Gr.
etiam hab. S sxfyh /""
•#. 2. Similiter in Pfalt. Moz. & Corb. Auguft. etiam & It. 6. Auguft. in hunc Pf. legit Ego autem in tua :

Caffiod. in hunc Pf. habent conjilium , cum Pfalt. Rom. mifericordia fperavi , &c. ut in Vulg. Pfalt. vero Rom.
Martiamei ; Rom. vero Fab. can/ilia. Gr. 'Ea; tiV.; Gh'gc/^cw habet cum Corb. Ego autem in tua mif. fperabo. Item in
f> bAa; ii ^t"'/jj H* > cSvrett if y.apJ~!a /u.t v/m'&K ; Mediolan. Moz. ScCzmui. fperabo. In Carnut. etiam, Corb.
•fr. 3. Sic apud Aug. & Caffiod. Sc al. ficut etiam in & Rom. Fabri extremo , £5 pfallam nomini tuo Altiffime ,
Grxco. ut fup. in textu. In Gr. '$.yu /s i-m tb hset ve wiriccc.

4. Pfalt. Corb. Convertere , $$ exaudi me... Inlumina to

-
jj . 'A-joiMtxasTui... jV Qufivpio ok' «5co Tea tvspyz/uGxvTt /ne »

eculos meos , ne unquam obdormiam in mortem. S. Paulin. i, 4«^w tu ovojuaii Kvplv rS v'-^lsi:. Vide Nobil. in hunc
epift. 49. p. 286. c. Illumina oc. meos Domine, neunq. verfum.
obdormiam in mortem. Similiter habet in mortem , Auct.

Versio antiqua. Hebr. VUEGATA HOD.

£* Mf. Sangerm. i . In finem , Pfalmus ipfi Ficlori David. XIV. i. In finem , Pfalmus David. XIII.
David. XIII.

Dixit infipiens in corde Y~\ Fxitftultus in corde fuo: Non T"X Ixit infipiens in corde fuo :
Pf. ^zi
fuo : Non eft Deus. LJ eft Deus. J_J Non eft Deus. • I,

NotjE ad Versionem antiquam.

t. 1. Hilar, in hunc Pf. col. J7. b. ait Qrii letlns efl : : ubi vero illi efl , ibi eum ad quern dicatnr , oflen-
Jignificat
Vfalmus , In finem , inferibitur ; paulo vero puft habet , hi dit. Auguft. in eund. Pf. col. 67. legit ut fup. In finem ,
fine. Item in Pf. 52 col. 83. c. Tertias decimal ita inferibi- Pfalmus ipfi David. In Pfalt. Rom. deeft ipji. In Gr. tw
tur : In finem, illius David. Pfalmus prxfixus ap. Hilar, A aw/.
ex Mf. Vatic, hunc titulum habet hi finem , filto David ; : * Sic Hilar, in hunc Pfalm. n. 2. col. 57. c. ut in Pf.
fed Hilar, infra fuam lectionem firmat , dicens Hoc titulo : ibid, praefixo. Similiter in Pfalt. Rom. Mediolan. Carnut.
id Jignificamr , pfalmnm ilium a David propbetatnm fuijfe ; & ap. Caffiod. at infra Hilar, in Pf. $1. col. 84. c. ait :
Sc poft pauca : Ubt illius inferibitur , ibi eum qui dixcrit , Tertius deeimus Pfalmus pre ee quod , abominabiles facti
 ,:

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XIII. 27

VfflGAIA HOD. He B R. V E R S I O A N T I O U A.
Corrupti funt & abomimbiles ,
Corrupti funt , & abominabiles Corrupti funt, & abomina- Ex Mf. Sangerni.

fadti funt in ftudiis fuis : non eft qui faSti funt ftudiose : non efl qui fa- biles fjdii lunt in voluntatibus
faciat bonuni , non eft ufque acl ciat bonum. fuis : non eft qui faciat bo-
unum. fiuni ,non eft ufque ad unura.
i. Dominus de ccelo profpexit Dominus de calo profpexit fitper 2. Dominus de coelo prof-
fuper filios hominum ut videat (i , filics hominum , ut videret Ji efl pexit flipcr filios homir.lim ,

eft intelligens , aut requirens mtclligens , requirens Deum. ut videat fi eft intelligens
Deum. aut requirens * Dcum. * Mf. emui,

3. Omnes declinaverunt , fi- O nines reccfiferunt , fimul conglu- 3. Omnes dedinaverunt , DcunH
mul inutiles fa&i funt : non eft qui tinati funt : non efl qui faciat bo- fimul inutiles fadi funt non :

faciat bonum, non eft ufque ad num, non efl ufque ad ununi. eft qui faciat bonum, non eft
unum. ufque ad unum.
Sepulcrum patens eft guttur eo- ** Sepulcrum patens eft
rum : Unguis fuis dolose agebant, guttur eorum Unguis fuis do- :

venenum afpidum fub labiis eorum. lose agebant , venenum afpi-

dum fub labiis eorum.
Quorum os malediclione & ama- Quorum os malediclione &
ritudineplenum eft veloces pedes : amaritudine plenum eft vc- :

eorum ad cftundenduni fanguinem. loces pedes eorum ad effun-

dendum fanguinem.
Contritio & infelicitas in viis eo- Contritio infelicitas in &
rum , &
viam pacis non cognove- viis eorum, & viam pacisnon
runt non eft timor Dei ante oculos
:
cognoverunt non eft timor :

eorum. Dei ante oculos eorum.

4. Nonne cognofcent omnes qui Nonne cognofcent omnes qui ope- 4. Nonne cognofcent ha:c
operantur iniquitatem , qui devo rautur iniquitatem , qui devorant omnes qui operantur iniqui-
rant plebem meam ikut efcarn pa- populum maun ut cibum panis ? tatem ,
qui devorant plebem
nis > meam ficut efcam pams ?
Not£ ad Version em antiquam.
funt in iniquitate, ( ex Pf. 52. ; " a ail abominabiles •' dos tales codices potiits pracipiendttm efl. Fauftin. Presb. libel.

facti funt in adinventionibus fuis. Aug. vero in hunc Pf. prec. p. 660. ultima tantiim refert veiba, £5 viam pa-
f.

habet : Dixit imprudent in corde frto abominabiles jadi cts non cognov. &c. De his autem ita diJerit Hieion. p.ae-
(km in aff iliombus Juts : non efl qui faciat bontttilem , non
'
fat. in Hal. 57. ad Eufioch. to. 3. col. 415. Citm anterio-

eft , in Pi. 88. p. 9 3 5. b. Dicatftnitus in , &c. Ambr.

&c. & ris libri prafatiunculam legeres , in qua ajferut Apcjhlns yf

in Pf. 35. p. 77$- a- Injiptens in lorde jno dixit , quia non Evangeliftas ea tantiim de LXX. Interpretihns , zel Juts , vel
. ejl Dens: item in Pfalm. 1. col. 751. c. in Luc. 18. p. & eorum verbis ponere tejlimonia , qua cum Hebrai'co confjna-
1487. d. Corrupti funt , £> «horn. faUi funt .' »0« ejl qui fa- rcnt ; fi qua autem ab aliis addita funt , ommno negligere :
ciatbonitawm , &c. Hieion. in c. 57. Ifai. to. 5. col. 42.0. illico mihi non parvam qu.tftiunculam detulifti , quod jc. licet

b. Dixit flitlttis in corde fito: No« eft Dent. Breviar. Mozar. otlo verfus , qui leguntur in ccclefiis , £5 in Hebraico non ha-

Dixit infipiens Correpti funt in voluntatibus fuis , &c. lentur , terlii decimi PJahni , Apoftolns ufurparit , fenbens
ut in textu. Pfalt. Corb. Corrupti funt... in volnptatibus fuis. ad Romanos ( c. 3. if. 13. ) Sepulcrum patens eft guttur
Gr. Ei'Trey affaiv cV napi/a dvTH' Oux. AiepGef©" ( Alex. 1
eorum , &c. ut fup. Quod cum audtjjem , quafi a fortijp.m»
Aid. &
Compl. AietpbifMat ,'j «, s£J sbvxQ'W <* itrmiJ tt>- pugile perenjfus effem , coepi tacitus gfiuare , £5 jluporem men-
fj.tt.cir if. eVi ntuM yjvso 1 vera. , &c. tis vul'.us pallore figna>e : Hebraus , inqUam , ex Hebrait,

if . 2. Ita Auguft. &. Caffiod. in hunc Pf. nifi quod ad- fecunditm legem tharificns , erndit ufque ad pedes Gamalie-
dunt Deum in fine, cum omnibus Plait. & Grxco. Brev. lis , aut ignoravit hxc , aut eorum , qui leciuri erant , abu-

Moz. habet ut videret, loco ut videat. Ambr. in Luc. 20. to. Jits eft ignorantm Tandem memet reverfus omnem m
3. col. 1508. e. iic : Dominus refpexit jitper filios hominum , Scripturam mente perlnjtrans , animadverti , ficut omnis pene
(i eft intelligent, ant requirens Deum : at 1. 4. Hexa. col. ad Romanos epiftila de Veteri jlrucla eft Inftrumento , fie £5 hoc
'78. a. habet Dominus de calo profpexit : & lupra 1. r. col.
, teftimonium de P almis , <$ Ifai» ejfe contextum : nam duo
14. f. Dominus refpexit fitperfil. bom. ut videret Ji eft intell. primi verfus : Sepulcrum patens efl Linguis fuis , &c.
aut req. Deum. Veriim hk editores noftri BB. monent qmnti Pfalmi funt : illud autem quod Jequitur : Venenum
decern Mis. cum edd. Am. Pet. Eraf. omittere ut videret. alpidum, &c. exxxix. Pfalmi eft : rnrjumque quod dicitur
In Gr. fie Kv'&tcc, t? tl&cvS e\is>Lv{tt sVi 7«;
: h tv i'J i7i/ Quorum os malediclione, &c. de nono Pfalmo fumptum eft:
titsit &c. Apud lien. I. 1. cont. hasiel. c. 19. p. 90. d. tres autem verficuli qui Jequuntur : Veloces pedes Con-
Ron eft intelligens , aut requir. Deum. tritio & infe!ki:as Et viam pacis , &c. in Ifaia p<cpbe-
if. 3. Concordant Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. una ta reperi U.timtts autem verjus , id efl eitavus : Non efl
cum Maximo Tauiin. p. 3. h. vet. Pfalteiiis. Similiter & timor Dei , &c. in xxxv. Pfalmi principio eft. Kec in hoc
ap. lien. 1. 1. c. 19. p. 90. d.&Hieron. ep. ad Damaf. to. cuiquam videat nr ejfe diver /urn , fi quod in fuis locis nume-
4. col. 1 j8. d. Omnes dedin. fimul inutiles falti funt. Ambr. ro dicitur fingulari , ab Apoftulo plwaliter duatur , qui fieri-

de apol. Dav. to. 1. col. 693. c. loco fimul , hab. £?; bebat ad plurimos , £> in unum fienfium multa cogebat exem-
item (up. col. 6ji. a. Non erat qui faceret bonitatem, non pla. Arbitror folntam quaftionem tuam , 55 noflram regulam
er,xt ufque ad unum. Biev Moz. verbo faili funt, addic Juper translalione Veteris Injlrumenti concujjam tnagis ejfe y
injooluntatibut fuis. In Grarco lie : Yldrrss s^ioiwh ay.*. qu.'im mot am ; tf non tarn Aprjlolnm de Pfalmo xiti. fiump-

tlyj>tio£wsar' xx est tiu-m "XfYsvnnct , tsx ;?w eu$ tvee,. Jijfe , quod in Hebraico non habet nr , qu.xm eos , qui arlem
** Hi veriiculi omnes ita leguntur ad veibum ap. Au- eontexendarum inter Je Scripturarum Apcjloli nefciebant , qiix-
guft. & Caffiod. ac in veteiib. Plait. Lat. necnon in Gr. fiffe
aptnm locum , v.bt ajfumptum ab eo ponerent teftimonium,
edit. Rom. in Mf. vero Alex, ac edd. Aid. & Compl. de- quod abjqne autloritate in Scrip lura pofitum non pntabant.
fiant habemur tamen apud Juftinum , & in Plait. Arab.
: Denique omnes Grxcia traclatores , qui nobis eruditionis fiua
& iEthiop. Ambr. etiam in Pf. 118. to. 1. col. 1178. c. in PJalmos commentaries reliquerttnt , bos verfictilos vent an-
legit : Sepulcrum patens ejl guttur eorum. Optat. I. 2. cont. notant atqne prxterennt liquido confilentes in Hebraico non
,

Donat. p. 37. c. 44. b. 45. b. Os eorum malediclione $$ baberi , nee ejfe in LXX. Interpretibns , fied in edition? Vul-
amaritnd. plenum eft : veloces pedes eorum, &c. ut in textu. gata , qua Grace Kcmi dicitur ,tf in toto orbe diverfa ejl.
Ad hxc Auguftinus 1. 2. de dochina Chrifl. to. 3. p. 1. ir. 4. Ita Caffiod. in hunc Pf.cum vet. Pfalt. Rom.&c.
col. 26. a. b. Qttidam , inquit , codices babent , acuti pedes excepto uno hac , quod delent una cum Gr. Similiter ap.
eorum ad effundendum fanguinem o'S»? enini, £> acutum ; Aug. in hunc Pf. practer ifta : qui devorant pop. menm Jiettt
apud Gracos , "£ v elocem fignificat. Ille ergo vidit fententiam cibum panis. Vatic, tamen codex ibid, cum Gallicanis al.
qui tranflulit , veloces pedes eorum ad eftiind. fanguinem. 7. Mfs. hab. popul'im menm in cibo panis. Gr. ci xarsScr-
Ille atttem alius aliam partem raptus ,
, ancipiti figno in Tic, 1I1 >.aiv /j.\s frputi afiv Mf. Alexandr. xotTSc&iWSS
erravit : £> talta quidem non obfiura , fed jalja flint , quo- cV £j>aic.j «/-.(V Symmach, uifiafl»,
rum alia conditio eft ; non aiim inteiligeiidts , Jed tmendan-
Tom. U. Dij
 : : ,:, , : . :

2$ LIBER PSALMORUM. Pfalm. XIV.

Versio antiqua. H e b r. Vulgata hod.
£x Mf. Sitngtrm. 5. Dominum non invoca- Dominant non invoc avertint t 5. Dominum non invocaverunt,
verunt , trepidaverunt ti-
illic ibi trepidabunt formidine illic trepidaverunt timore, ubi non
more , ubi non erat timor. erat timor.
6. Quoniam Dominus JVuoniam Dens in generations in 6. Quoniam Dominus in gene-

generatione jufta eft , confi- jitfttt. Confilium paupcrum confu- racione jufta eft , connlium inopis
Hum inopis confiidifti quo- diftis : quoniam Dominus fpes ejus : confudiftis : quoniam Dominus fpes
niam Dominus fpes ejus ell. eft. ejus eft.

7. Quis dabit ex Sion lain- J^uis dabit de Sionfalutem If- 7. Quis dabit ex Sion faluta-
tai'C Ifrael ? dum avertit Do- rael ? quando reduxent Dominus re Ifrael ? cum averteric Dominus
minus captivitatem plebis fua?, captivitatem populi fui , exfulta- captivitatem plebis fiue, exfultabit
Icetetur Jacob, 6c exfnltet 11- bit Jacob, Utabitur ifrael. Jacob, & Uetabkur Ifrael.

rael.
NOT.C AD VERSIONEM ANTIQUA M.
V. Aug. & CalTiod. in hunc Pf. cum Gr. Item
J.
Ita Jacob, 2? txfultct Ifrael. In Rom. Martian. 8c Corb. dum
apud Tapf. 1. 2_cont. Eutych. p. 21. c.
Vigil. avertet Ixtetnr Jacob , £>' ex jidtet Ifrael. In Brev. Mozar.
If. 6. Biev. Moz. (imiiner habec , confudifti ; dein quo- dum converterit Dominus ( feu ) in avertendo Dominus cap-
mam Deus. In I-falt. Rom. bis Dens, loco Dominus. In ti-jitatem Ixletur Jacob , $ exfnltet Ifrael. Ap. CafTiod.
Gr. femel initio, abfque eft, pod jufta; at loco confudifti inhunc Pf. p. 50. c. fimiliter, Utetur & exfnltet. Ap.
lie , Y.xli\%,vvAn. Ap. Auguft. in hunc i'f. Quoniam Dens Aug. in eund. ciim averterit ; & inf. Ixtabitnr £) exftd-
in genet'. &x. ut in Vulg. Similiter apud Kiiar. col. 55. tabit.In Gr. <* tw iwis-pe-tydu Kve^v dy^idQu g,

t. 7. Sic Hilar, in hunc Pf. n. 2. col. $7. d. uno excepto nJip&o^ira , Sec. at in Mf. Alex, ac edd. Aid. 8i Com pi.
dum averterit : at infra n. 6. col. 59. legit, dum avertit. iytyicittTcu *, tvf&cifo;et1ou.
In Pfalt. Rom. Fabri fimiliter : dum averterit Utetur

Versio antiqua. H EB R. Vulgata hod.

Ex Mf. Saitgerm, 1 . In finem , Pfalmus ipfi Canticum David. XV. i.Pfalmus David. XIV.
David. XIV.
*
in
JT%
jlJ
aut quis requiefcet in
^ minus ^ ^ h^bitavit 11

tabernaculo tuo
monte
\ D Omine
tentorio tuo
monte fancto tuo
quis p eregrin abitur in
?

?
quis habit abit in
DOmine
quiefcet in
bernaculo tuo
quis habitabit in ta-

monte fandto tuo ?

t aut quis re-

fanclo tuo?
2. Qui ingreditur fine ma- £>ui ingreditur fine macula , & 2. Qui ingreditur fine macula,
cula,& operatur juftitiam : operatur juftitiam & operatur juftitiam :

3. Qui loquitur veritatem in Loquiturque veritatem in corde 3. Qui loquitur veritatem in

corde fiio , qui non egit dolum fuo : qui non eft facilis in lingua corde fuo ,
qui non egit dolum in

in lingua fua fua , lingua fua :

proximo fuo ma-

Nee fecit Neque fecit amico fuo malum , Neefecit proximo fuo malum,

lum,& opprobrium non acce- & opprobrium non fujhnuit fuper & opprobrium non accepit adver-
pit adversusproximum fuum. i icinum fuum .- siis proximos fuos.

4. nihilum Ad
deduclns eft Defpiatur in oculis ejus impro- 4. Ad nibilum deduftus eft in

in confpe&u ejus malignus bus t timentes autem Dominum glo- confpe&u ejus malignus timen- :

timentes autem Dominum rificabit : tes autem Dominum glorifkat

magniticant :

Qui jurat proximo fuo, & Jurat ut fe affligat, nonmu- & Qui proximo fuo, & non
jurat

non decipit , 5. qui pecuniam tat: pecuniam fuam non dedit ad decipit, pecuniam fuam non
5. qui

non dedit ad uiuram, &

fu a\i ufuram, &
munera adversus in- dedit ad ufuram,& munera fuper
munera fuper innocentes non nox'tum non accepit. innocentem non accepit.
accepit.
Qui fiicit hxc , non movebi- JVui facit hxc , non movebitur Qui facit hxc , non movebitur in

tur in sternum. in aternum. sternum

Notje ad Version em antiqua m.

"Jf". 1 . Mozar. CafTiod. delet ip/i, cum Pfalt.

Sic in Breviar. Item Ambrof. 1. 1. de excetfu Sat. to. 2. col. 50. d. & n
Rom. &
Corb. Hilar, in hunc Pf. n. i. col. 60. Pfalmus Aucl. I. de xlii. Manf. col. 8. d. cum vet. Pfalt. In Gr.
inquit , qui Icilus eft, inferibitnr , Pfalmus David. Apud ncp£UO,U!tO$ «,K£O,K0? , g- if/C.^O/UlKiS iS\lXUtC<SVVW . •

Aug. col. 69. Pfalmus ipfi David , juxta Grjec. turn addit #-. 5. Ita legit Aug. in hunc Pf. Hilar, vero in eund.
De hoc titulo nulla qnxftio eft. n. 8. col. 64. e. initio hab. Lt loquitur veritatem ; & in
* Hilar, in hunc PI. n. 6. 7. col. 60. &c. leg. cum
1. fine, adver sum proximos fuos ; infra, adversus. CalTiod. in
Vulg. Domine quis habitabit in tab. tuo ? aut quis , &c. Si- eund. p. JI. a. cum pfalt. Rom. Qui loquitur [5 non
militer Ambr. 1. 1. de pcenit. to. 2. col. 401. c. & 1. de egit adversus proximum fuum. Item in Pialt. Me-
dolum
apol. Dav. col. 690. d. Item Leo M. ferm. 16. p. 66. diolan. adversus proximum fuum. Ambr. 1. I. de excelfu
b. & CaflTiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Moz. &c. At Sat. to. 2. col. 1 1 z,o. d. ait Locuttts eft veritatem , non de- :

Aug. in hunc Pf. ita Doming quis peregrinabitnr in taber-

: cepitproximum; item 1. 3. offic. col. 124. c. Kec fecit pro-
nacido tuo ? © quis , &c. Gr. Ki>e<5 tIc, 7t3£>o.xmc.j cV tw ximo fuo malum. In Gr. Aa*ui dollar t; if/te J oTvwcsi»

ti's x.KTaoKMi'ttC , &c. Mf. Alex. Aid. & Compl.

jc, j rlf , &c. i? e'e :i! t!?s i'yfis'a etu/n.
Hieron. epifh ad Sun. & Fretel. to. 2. col. 627. c. de f. 4- Hilar, in hunc Pf. n. 13. legit magnificat, num.
verfu 6. Pialmi neque habitabit juxta te mttlig. dilferen-
5. fing. cum Pfalt. Moz. reliqua ut in Vulg. CafTiod. in eund.
do , ait : Miramtni cur wra^Dilav , id eft , incolatum , La- Pf. p. J 1. b. habet magn.ficant ; ultimoque , tf """ decipit
tinus interpres non verteritfed pro hoc po/uerit habitatio-, turn. Pfalt. Corb. magnificat $ non decepit ettm. Rom.
«em , qua Grxce dicitur Kajaxla in decimo quarto Pf. g magnificat ^ non decipit turn. Aug. hunc Pf. glorifi-
in
rurfum pro incolatu , habitationem pcfuit : Domine quis cat , abfque ettm in fine. Philaftr. Brix. de haeref. p. 723.
habitabit in tab. tuo? Et fciendum quod Ji voluerimus dice- c. glorificavit. Grxc. e\cl<££i k, c.iiluiv. w
re : Domine quis incolet tabernaculum tuum perdet sv- #. In Mf. Sangerm. mendose fcriptum eft, nononce-
J.
tfunav ; tf dum interpretationis A.ax.ofala.v fequimur , omnem p:t , pro non accepit , quod ita correximus. Hilar, in hunc
decorem translations amittimus. Pf. n. i6\ col. 67. 62. cum eodem Pfal. in fronte poflto
t' z. Sic hab. Hilar. Auguft. & CafTiod. in hunc Pf. habec fimiliter, fuper innocentes non accepit, &c. Sic etiarn
 , ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XV. 29

NoTA AD VeRSIONEM ANTIQUAM.
Cafliod. Pfalr. Corb. Rom. vero,
cum Mozar. fuper in- & ha Qui peenniam Juam non dedit in fcenore , erj munertt
:

nocentem ac in fine , non commovebitur in aternnm. Aug.

; fuper innoceutcs no 11 aaepit. Otit iftct Jeeerit , non cemmove-
in hunc Pf. juxta quinque Mis. leg. fuper innocentem, (e- hiiir in .annum. Vide eiiam Leon. M. lertn. 16". p. 66. b.
cundum at. ac editt. Jitpcr innocent es ; ex omnibus, non In Gr. To upyu&or au/b trV. efuxet <& rosw , * Aw&t its'
tommovebitur in aternum. C/pr. 1. 5. Teftim. p. 518. c. «Coiei; */. tbccCev. O Toian tuuIcc, »'
QttMiAvtttlcu (!<,rit u.!wo..

VULGATA HOD. H E B R. Versio ANTIQUA.

I. Tituli inferiptio ipli David. XV. Humilis & ftmplicis David. XVI. Tituli inferiptio ipfi David.
XV.
COnferva me Domine quoniam , Uftodi me Deus, quoniam fpc- COnfcrva me Domine , E* Mf Sangerm,
fperavi in te. 1 . Dixi Domi- C! quoniam in te fperavi.
no Deus meus es tu quoniam bo-
:
,
Dominus meus es tu , bene mtlri 2. Domino Deus meus
Dixi :

norum meorum non e^es. non cfl fine te. quoniam bonorum meo-
es tu,
rum non eges.
3. Sanctis, qui funt in terra Sanclis qui in terra [tint, & Sanclis, qui in terra funt
ejus, mirificavit omnes voluntates magnificis , umnis voluntas me a in ejus, mirificavit omnes >
meas in eis. eis. luntates meas inter illos.
4. Multiplicatre funt infirmita- Multiplicabuntttr idola eorum , 4. Multiplicatas funt enim
tes eorum : poitea acceleraverunt, po/l tergttm fequentium. infirmitates eorum : poftea ad-
celeraverunt.
Non congregabo conventicula Non libabo libamina eorum de Non congregabo conventi-
eorum de fanguinibus nee memor :
fanguine , neque ajfumam nomina Cilia eorum in fanguinibus
ero nominum eorum per labia mea. eorum in labiis meis. nee memor ero nominum il-
lorum per labia mea.
5 . Dominus pars luEreditatis Dominus pars btreditatis meet, 5. Dominus pars haeredita-
mere , & calicis mei tu es, qui & calicis mei : tu pojfejfor fortis tis meoe, calicis mei tu es, :

reftitues ha;reditatem meam mihi mea. qui reftituirti mihi hseredita-

tem meam.
6. Funes ceciderunt mihi in prse- Lines, ceciderunt mihi input- 6. F lines ceciderunt mihi in
claris : etenim haereditas mea prz- chcrrimis , rj- bareditas fpeciojijfi- pr&claris : etenim hsereditas
clara efi mihi. ma mea efi. mea prxclara eft mihi.
7- Benedicam Dominum , qui Benedicam Domino ,
qui dedit 7. Benedicam Dominum
tribuit mihi intelleclum : lr
*"
infuper & confilium mihi : infuper & nottibus qui mihi tribuit intelleclum :
ufque ad no&em inaepuerunt me erudierunt me renes mei. infuper ufque ad noctem &
renes mei. increpaverunt me renes mei.
M. 1, 8. Providebam Dominum in Proponebam Dominum in conf- 8. Providebam Domino in

N O T.JE AD VERSIONEM ANTIQUA M.

~t. 1. Ita Pfalt. Rom. Fab. cum Aug. &Caffiod. in hunc Ambrofio in Pf. 37. p. 850. e. Apud Hilar, in hunc Pf. c
Pf. Pfalt. ve;6 Corb. & Muz. delentipji. Rom. Martianxi, fchedis Marten. Multiplic. funt mfir. eor. poftea accelerav.
hi tituli inferiptione ipjt David. Gr.^i'/mcy&xiplx r<f Aa.viJ'. Non congregabo jynagogas eoium de fanguine meo : nee memo-
* Ita Aug. & Cafliod. in hunc Pfalm. una cum Pfalt. tabor nomina eorum per labia mea. Grsce E-itMfivtbmnv oil :
'

Horn. Corb. & Moz. Hilar, in hunc Pf. e fchedis Matten. tt&triieu cv/ait' jjii'la. ravlcc Oo f*H Qvrccyaya riv; Quva,-
Cujlodi me Domine, quoniam in te fperavi. In Gr. <^um^o' Jayac, av/jtv s% aifta/uf \s'Si /WH /Urifi&w four ctofictloer, &c.
pil hli&= , Vjl £T. £ci \i\TTiriX.
:

T?. 5. Aug. &

Cafliod. in hunc Pf. legunt cum Brev.
"fr. 2. Sic apud Aug. in hunc Pf. & in Pfalt. Rom. Fa- Moz. &
Plait. Rom. Fabti , tu es , qui refiitttes mihi bared,
bri. In Rom. vero Manianaei ,Corb. & Moz. non indigts , meam. Corb. & Rom. Maitianxi , tu es , qui refiituifii mihi %
ficut ap. Hilar, in hunc Pf. e fchedis Marten. Item ap. &c. ut fup. Ambr. 1. 1. offic. to. 2. col. 65. c. & Philaftr.
Ambr. 1. de Nab. c. 16. to. 1. p. 585. e. & epift. 29. to. Brix. de h*ref. p. 712. a. hxc tantiim chant Dohkhhs :

2. p. 908. e. at 1. de Ifa. c. 8. p. 582. d. & 1. 2. de Jac. pars baredit. mex, ^ calicis mei. Hilar, in hunc Pf. e iche-
c. 4. p. 464. c. non eges ; c«t. ut in textu. Apud Cafliod. dis Edm. Marten. Dominus portio baredit. «tea , $ calicis
in hunc p. 52. c. «1?« indiges. In Gr. i XP-'^" *X £ 'S'
i f. mei : tu es , qui cufiodifii bareditatem meam : fupra verb ,
It. 5. Ita Cafliod. in hunc Pfalm. cum Pfalr. Rom. In Dominus efi portio. Auct. 1. de promilf. p. 2. cap. 16. col.
Corb. ITc SanSi, qui in terra funt ejus , mirifxeavit mihi
: 140. b. Dominus portio baredit. mea tu es , qui refiitttes
omnes volttptates meas inter illos. Ap. Aug. in eund. Pf. ita : mihi bareditatem meam. Gr. KvC-i i"-f'5 tu; Qv u, i
Sanctis , qui funt in terra ejus , mirificavit omnes -oolnnt. meas diroxzhzoiv tup /j.is ijJtsi.

tn illis : editt. Aug. ferunt tnirificavi ; at Mfs. omnes , mi- ~t. 6. Sic Ambr. in Luc. 19. to. 1. col. 1499. d. & in
rificavit. Hilar, in hunc Pf. e fchedis Edm. Marten. Sanc- Pf. 118. col. 1070. d. ac 1. 2. deSpir. S. col. e. cui
6jJ.
tis, qui funt in terra ; & pod: paulo ipji miras fecernnt : fuffiagantur Aug. &
Cafliod. in hunc Pf. cum vet. Pialt.
ttolnntates tuas in fe. S. Paulinus , epift. Jo. p. 293. c. Sanc- At Hilar, in eund. Pf. e fchedis Edm. Marten, ita legit:
tis , qui in terra iitnt ejus, mirificavit omnes voluntatis fnas Funiculi ceciderunt mihi in potentijjimis : etenim bareditas
inter illos : &c. unde Aug. epift.
at inf. p. 294. f. miras fecit , «tea maxima efi mihi : fupta vero iic Funes cecid. mihi in :

149. ad ipl'um, to. 2. col. joj. f. g. ait In xv. Pfalmo : ipjis potentijjimis : etenim bareditas mea perquam maxima eft
quod friptum efi , mirificavit, vel mirificet omnes volun- mihi. Autt. 1. de promiif. p. 2. c. 16. nam tf bared, mea
tates luas inter illos, nihil prohibet intelligi ; into £> cenve- praclara eft mihi. In Gr. Sjwiw'a s-Trnrscav [Mi cV rsi; y.^c-
nientius videtur non inter illos , fed in illis fie enim Gr.t-
, :
TiVoig' g yip M ytMgynpwt ,u% k&cjIsh ,uoi sW'.
ci codices babent. Sxpe antem quod habet ilia lingua, in illis , t". 7. Ita Pfalt. Rom. & Curb, cum Eiev. Mozar. niii
noftri intcrpretantur, inter illos, ubi videtur fententix conve- quod Corb. hab. Domino. Aug. hunc Pf. Benedicam Do-
in
nire. Accipiamus ergo : Sanftis , qui funt in terra ejus , mi- minum , qui mtbi nib. in'.ell. mfiiper autem tf ufque ad noc-
rificavit omnes voluntates fuas in illis; qttod pleriqne codi- tem cmendaverunt me renes mei : at fupra in Pi. 7. p. 35. f.
ces babent ; tf intelligamus voluntates ejus, «itinera gratia legit , &c. Hilar, in eund. Pf. e fche-
increpaverunt me ,

qux gratis data efi : at infia p. Jotf; e. f. addit Sane codi- : dis Edm. Marten. Benedicam Dom. qui me intelligere Jecit :
ces emettdatiores , $
eleilioris autloritatis , non babent volun- adbnc anient ^Jicut in nolle erudierunt me renes mei ; & ln-
tates fuas , fid voluntates meas. In Gr. hod. iixvfj.i.;uOi fta adbnc autem £? qu.aji in node erudierunt , &c. Gr. £i7-
,

TraV/a t« •^tfMlxxla. dv'/v cV a.v1c,~c,. ity'tcu tok KJ&jc)', to» Qwulcat'l'a /*f s'ti JVs * fi'i yvkIoz
Tf . 4. In Brev. Moz. Mnhiplicata funt enim ;
limiliter : i'uTulS'fioci.v f*e cl >e<p(yl /an.

& fub finem, nomina , loco nominum. Item in Plait. Rom. t. 8. Ambr. in Pf. n8. to. 1. col. 1170. e. legit, Pro-
& Corb. additur enim. Aug. & Cafliod. in hunc Pf. Vul- videbam Dominum &c. ut in textu vide etiam col. 671.
, :

gatae fuffragantur cum S. Paulino epift. 50. p. 293. c. 8c b. d. 1275. e. 1327. f. Similiter apud Aug. in hunc Pf.
 . ,

$o LIBER PSALMORUM. Pfalm. XVI.

Versio antiqua. H E B R. VuiG ATA HO D.

E.v Mf. Stwgtrm. confpedtu meo femper quo : peclu meo femper : quia a dextris confpectu meo Temper : quoniam a

niam a dextris eft mihi , ne meis eft , ne commovear dextris eft mihi , ne commovear.
commpvear.
Propter hoc deledtatum
9. Propterea Utatum eft cor meuirt 9. Propter hoc lretatum eft cor
eft cor meum , exfultavit & & exfultavit gloria mea > & caro meum , & exfultavit lingua mea :

lingua mea infuper caro : & mea habit abit confidentcr. infuper & caro mea requiefcet in

mea requiefcet in fpe. •

fpe.
10. Quoniam non derelin- Non enim derelinques animam 10. Quoniam non derelinques All. a.

ques animam meam in infer- meam in inferno nee dabisfanc- : animam meam in inferno: nee dabis 5 '•&!?•
num nee dabis fandlum tuum
: turn tuutn videre corruptionem. fanitum tuum videre corruptionem. 5 J*

videre corruptionem.
11. Notas mihi fecifti vias Oftendes mihi femitam vita , pie- 1 1. Notas mihi fecifti vias vita:,
vita? adimplebis me ketitia
, nitudinem Utitiarum ante vultum adimplebis me Uetitia cum vultu tuo:
cum vultu tuo deledationes : tuum ; decores in dextera tua ater- deledbationes in dextera tua ufque
in dextera tua ufque in finem. nos. in finem.

NotjE ad Versionem a n t 1 qu a m .

& fup. in Pf. 7. col. 35. f. Item apud Caffiod. in vet. & 2. col. 144. c. p. &
180. b. Ladtant. 1. 4. Inftitut. 3. col.
Pfalt. Hilaiius in eund. Pf. e ichedis Edm. Marten. 1 rovi- c. 19. p. 582. Now derelinques 'animam meam apud inferos :
debam Domiunm quia d dextris ejl mihi , ut non cemmo- nee dabis videre internum. Itidem S. Pacian. Jeim. de
vear. Fulg. 1. ad Traiim. p. 86. l J rov:dcbam Dom. coram
1. Bapt. p. 318. f. Vidtorin. Afer verb, 1. adv. Arium , p.
3. ,

me jemper , &c. ut in Vulg. Gr. n&up -J/4W rev Kioto/ 276. a. legit in inferno; cum Gaud. Ei ix. ierm. 10. p. 960.
en Ik <A.f£iw fix isiv, ivct fM (\imv§'ji. c. & infra , videre corruptionem. Apud Eucher. q. in Pi. p.
Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom.
~t. 9. Ita Corb. & 844. f. ita : No« dabis femen tuum videre corruptionem. Ap.
Similiter in Brcv. Moz. praster unum requiefcit. Ap. Aug. Aug. ep. 149. habetur in inferno, ut &. in hunc
p. 506. f.

in hunc Pf. ut 5c apud Fulg. 1. 1. ad Tialim. p. 26. ita : Pf. col. 71. led tres Mfs. ferunt ibid, in infernum ; mox
Propter hoc jocitndatum &c. Itemejl cor meum requiefcet, ita neque dabis Janclnm tuum videre corruptionem. In Gr.
:

ap. Hilar, in eund. Pi. e fchedis Edm. Marten, jocunda- "O/i XX tyxx'l'axsi-^s'S rw si's aJ'W fcVs J aceii tot caot ch
tum ejl ; paulo vero port infuper ^_ caro mea habitabit in , ifsit t\ttx.tp<iopx.v . Mi". Alex. hab. i?$ ait. Pfalt. Carnut. 5c
fpe. In Gr. A;a t£to uvppatln xa.pS'ix jM e'-n As j, h jj Corb. in infernum.
Qz-fi, xc.laaxmuci c-V sX7rU'i.
/J-X ir . 11. Sic ap. Aug. in hunc Pf. fi excipiatur vox delec-
ir. 10. Ambr. conftanter legit in inferno, cum 1. I. de tatio , loco dcleilationes. Hilar, in eund. Pi. e ichedis Edm.
interpel. Job. c. 9. col. 636. e. turn inf. col. 931. c. 981. Marten, (ic : Notat fecifti mihi vias vita , implebis me lati-
a. 1409. f. 1531. b. &
to. 2. col. 571. a. 713. b. hoc ul- ti.i deletlationes 1:1 dextera tua-, 6cc. Fulgent. 1. I. ad
timo loco hab. non relinques. Similiter Hilar, in Pf. 56. 68. Traiim. p. 86. Notas mihi fecifti vias vita, adimplebis me
& 139. col. 117. d. 222. c. J30. b. at in Pf. 15. e & joennditate cum facie tua. Graec. 'Eyvac< c ii H°t o'Jii ?com? ,
fchedis Edm. Marten, leg. in infer/ium, &c. Cypr. 1. 2. 7TMpU<Sl'S /KE ilKpOyCvne,.,. TipTIVOTnlie, cV TJl Ae£<3 w si"; ts'-
Teltim. p. 195. a. ita No» derelinques anim. meam ap. infe-
: >io;. Mf. Alex. hab. TEfWrns > curn e <i. Compl. 6c Theo-
ros: neque dabis , &c. ut fup. Similiter Audi. 1. de promiff. doreto.
p.

Ver S I o ANTIQUA. H E B R. VULGATA II OD.

i. In finem, oratio ipfi David. Oratio David. XVII. 1. Oratio David. XVI.
XVI.
Domine AVdi Deus
Ix Mf. Sangerm. * T7 Xaudi
l-j tiam
deprecationi meat.
meam : intende
jufti-
JljL deprecationem meam.
juftum : intende
E
meam.
Xaudi Domine
am : intende deprecationem
juftitiam me-

Auribus percipe orationem Paribus percipe orationem me- Auribus percipe orationem me-
meam non , in labiis dolofis. am, abfque labiis mendacibus. am, non in labiis dolofis.

z. De Vultu tuo judicium De vultu tuo judicium meum 2. Dc vultu tuo judicium meum
meum prodeat : oculi mei vi- prodeat : oculi tut videant aqitita- prodeat : oculi tui videant requita-

deant xquitates. tes. tes.

3 Probafti cor meum , & Probafti cor meum , vifitafti noc- 3. Probafti cor meum, & vifi-
vifitafti nodi em igne me exa- : te : conftafti me, & non invenifti. tafti nocte : igne me examinafti & ,

minafti , &
non eit inventa in non eft inventa in me iniquitas.

me iniquitas.
4. Ut non loquitur os me- Cogitatio mea utinam non tran- 4. Ut non loquatur os meum
um opera hominum prop : Jijfet os meum : in opere Adam , in opera hominum propter verba la- :

ter verba labiorum meorum verba labiorum tuorum ego obfer- biorum tuorum ego cuftodivi vias
ego cuftodi vias duras. vavi vias latronis. duras.

Not* a ERSIONEM ANTIQUA M.

f. 1. Aug. id omittit, ra^;f»i,cumBrev. Moz. In Pfalt. oculi tui, quia £? fupra dixerat , De vultu tuo judicium
Rom. 5c Corb. iimpliciter , Oratio David. Sic etiam apud meum prodeat ; £> oculi Dei in Propheta retla operante , non
Caffiod. in hunc Ff. Hieronymus quoque ep. ad Cypr. to. prava ,fed re'da confpiciant. Apud Ambr. 1. de apol. David ,
2. col. 695. b. dicit Sextus decimus infcribitnr , Oratio
:
43. col. 974. e. hoc tantum
col. 6<)J. e. 5c epift. ley itur :

David. In Gr. n^osu^i) 7? davlS", De vultu tuo judicium meum prodeat. In Gr. 'Ex. ir^)o^ir\t
* Ita ferunt Pfalt. Rom. & Corb. Item Aug. 8c Caffiod. CH to xpt/nct /A* e£;aOo<' 0/ op^at/no! fix U t1oizot,r ivkultCia.e,' non-
in hunc Pfalm. Exaudi Deus intende deprecationi mex, nulli codd. habent o<pha>/u.Qi a*.
&c. ut fup. In Brev. Moz. Similiter , ExaitdiDeus. In Gr. $•. 3. Pialt. Rom. cumaliis conflanter hab. vifitafti noc-
EAsonvsor Kugis -irpicyje, t>7 <A-sii«j jux , &c. ut fup. te. Sic etiam Aug. 5c Caffiod. in hunc Pf. Apud Ambr. 1.
jK 2. Similiter habent , oculi mei, Pfalt. Rom. Mediol. 1. de Nab. c. 12.. col. tf<). e. 5c de apol. Dav. col. 687.
Corb. 5c Brev. Muz. at in fine, aquitatem. Item AugufL b. pofteriora tantiim exftant : igne me examinafti , 5cc. ut
in hunc Pf. A vultu tuo jud oculi mei vid. aquitatem. fup. Grxce : 'E/oxi'/uetga; tw xccpj lae /j.\s , jVsoxs'tJ.m nxta\'
•Hilar, vero in Pf. 65. col. 178. e. oculi tui videant xquna- iirv pa<i 4; /J.! , 5cc.
tes. Caffiod. in Pf. 16. p. Jf. oculi tui videant aquitatem. ~t . 4. Aug. 6c Caffiod. in hunc Pf. cum veterib. Pfalt.
Et vero Hieron. epift. ad Sun. 5c Fretel. to. 2. col. 631. a. 8c Gr. conflanter legunt labiorum tuorum , non meorum;
ad hsc , oculi tui videant aquitates , ait : In Graco vos le- cast, ut fupra. Ambr. 1. de Incarn. to. 2. col. 710. c. fi-

gijft dixijlis , 01 op^/At! ut , id eft , oculi mei ; fed recliits , milicer hab. Ut nin loquatur os meum opera hominum. S,
 , . ,
:

PSALMORUM. Pfalm. XVI.

VlTIGATA HOD. He b r. V E R S I O A N T IQU A.
5. Perfice greffus meos in femi- Suflenta greffus meos in callibus Perfice greffus
5. meos in Ex Mf. Sangerm,
tis tuis : ut nun moveantur veftigia tins , & non labantur vefiigia femitis tuis ut non : movean-
mea. mea. tur veftigia mea.
6. Ego clamavi , quoniam ex- Ego invocavi te, quia exaudies 6. Ego clamavi ,
quoniam
audifti me Deus inclina aurem tuam : me Deus inclina aurem tuam mi-
: exaudifti me
Deus inclina au- :

znihi , & exaudi verba mea. bi, audi eloquium meum. rem tuam mihi , «5c exaudi ver-
ba mea.
7. Mirifica mifericordias tuas Mirabiles fac mifericordias 7. Mirifica mifericordias
qui falvos racis fperantes in te. tuas , falvator fperantium tuas, qui falvos facis rectos
corde
8. A refiftentibus dextera? tux A refifientibus dextert tu& : cuf- 8. A refiftentibus dexterae
cuftodi me , ut pupillam oculi. todi me quafi pupillam intus oculi. tuae : me Domine , ut
cuftodi
pupillam oculi.
Sub umbra alarum tuarum pro- In umbra alarum tuarum pro- Sub umbra alarum tuarum
tege me 9. a facie impiorum qui
:
tege me, a facie impiorum vaftan- protege me, 9. a facie impio-
me afflixerunt. tium me. rum qui me adflixerunt.
Inimici mei animam meam cir- Inimici mei animam meam cir- Inimici mei animam meam
cumdederunt , 10. adipem fuum cumdedei tint , adipe fuo conclufe- circumdcderunt , o. adipem 1

concluferunt : os eorum locutum runt ; & ore locuti funt fuperbe. fuum concluferunt os eorum :

eft fuperbiam. locutum fuperbia.

eft
'

11. Projicientes me nunc cir- Incedentes adversum me, nunc 1 1 Projicientes me nunc
cumdederunt me oculos fuos fta- : circumdcderunt me : oculos fuos po- circumdederunt me : oculos
tuerunt declinare in terram. fuerunt declinare in terram. fuos ftatuerunt declinare in
terram.
12. Sufceperunt me ficut leo pa- Similitudo ejus quafi leonis de- 12. Sufceperunt me ficut
ratus ad pra:dam : & ficut catulus fiderantis pradam , & quafi catuli leo paratus ad praxlam , fi- &
leonis habitans in abditis. fedentis in abfconditis. cut catulus leonis habitans in
abditis.
15. Exfurge Domine ,
pra:veni Surge Domine , prevent faciem 13. Exfurge Domine, pra:-
eum , & fupplanta eum : eripe ani- ejus , incurva eum : falva animam veni eos , fubverte eos eri-& :

mam meam ab impio ,frameam meam ab impio , qui eft gladius pe animam meam ab impio
tuam 14. ab inimicis manus tus. tuns ; a viris manus ttu Domine , frameam tuam 14. de manu.
inimicorum.
Domine de terra divide
a paucis Otii mortui funt in pro/undo , Domine a paucis a terra dif-
eos in vita eorum de abfconditis : quorum pars in vita ; & quorum partire eos , fubplanta eos &
tuis adimpletus eft venter eorum. de abfconditis tuis replefti ventrem : in vita eorum de
aofconditis :

tuis adimpletus eft venter eo-

rum.
Saturati funt filiis : & dimiferunt Jdujfitidbuntur in filiis, & di- Saturati funt fuillam , re- &
reliquias fuas parvulis fuis. mittent reliquias fuas parvulis eo- liquerunt quae fuperfuerant par-
rum. vulis fuis.

NotjE ad Versi ONEM ANTIQUAM.

Paulin. epift. 32. p. 10J. propter mandata labiornm tito- c. at Auguft. in eundem , pro abditis , legit occultis. Gr. I*

rum ambnlavi vias auras: ac in Gr. Aia, tks toyn$ tcuV

ego UTTOXpupCIS.
yjiuuii os; tyu Ipv^a^cx,, &c. #. I 3. Brev. Moz. Trieveni eos , fupplanta eos : eripe &
if. f. Aug. in hunc Pf. legit Ad perficiendos greffus meos, : animam meam ab impiis , &c. Aug. in hunc Pf. 1 raveni eos ,
&c. ut fup. alii conftanter , perfice. Varietas orta eft a Gr. £) fubverte eos : erne animam meam ab impiis , &c. inf. &
HpQStpltecu , vel ica mutato acceiuu, x.a7a.p/icai. Ap. Symm. in Pi. 34. col. 229. f. erne ab impiis animam meat». Caf-
Qvyafdlviiof , Theod. TiMiacor , Aquil. dvlt^ctZiSiat. fiod. in eund. Pf. Prxveni eos , fupplanta eos meam ab &
f . 6. Ita Auguft. & Caffiod. & al. una cum Gr. impio , &c. Pfalt. Rom. & Corb. I'rxveni eos , £5 fubierxe
•Jf. 7. Auguft. & Caffiod. cum veteiib. Pfalt. conftanter eos meam ab impio. Gra:c. np:'<p?a<sci' oivhi , Jtj vTtooxi^iecu

hab'eut fperantes in te , non reclos corde. Giaec. fimiliter, dvjvi' puMt riff -\v-(f\v fii dtso aa&vi, &c. Hieron. epift.
ad Sun. & Fret. to. 2. col. 631. b. ait In eodem: Exfuige
:

>f . 8. &
Caffiod. in hunc Pf. jungunt pariter
Auguft. Domine ,
prjeveni eum ,
pro quo in Grxco , & fuppl. eum :

hunc verfic. arejifl. dexterx tux, cum precedent! inf. , & •jrootftomv prsveni eos , & fuppl. eos jed melius
ivlxs , i. e. ".

addunt Domine ; fie etiam in Pfalt. Rom. In Gr. vero deeft Jilegatur numero Jingulari ; jiquidem de impio diclum efl , de
Domine : unde Hieron.ep.adSun. & Fret. to. 2. col. 631. a. quo flattmfeqintur eripe animam meam ab impio ; nuU
In ipfo , inqait , Cuftodi me ut pup. oculi
, dicitis in Grxco liqne dttbium qitin diabolum figmficet. Vid. not. ad f. feq.
5^. 14. In Plait. Rom. & Corb. fie
legi , Cuftodi me Dumine quod nee in Hebrxo , nee in ttllo
, f ame am inimicorum :

habetnr bite rpre te : attamen in edd. Aid. & Compl. addi- de manu tna. Domine a panels a terra dijparttre eos, '<£ jup-
tur Kt'e/s; & Ambr. 1. 6. Hexa. col. 137. e. legit Cuf- : planta eos in vita ipforum : de abfconditis tuts adimpletus efl

todime Domine, ut pupillam oculi, cum Vigil. Tapf. cont. uenter eorum. Saturati fitnt porcma : £) reliquerunt quje fu-
Varim. p. 750. c. & Pfalt. Corb. Aug. ubi fup. addic: In perfuerant parvulis fuis. Item in Pfalt. Carnut. Domine a
tegmine alarum tuarum protege me ; edict, proteges , reni- panels a terra difpartire eos, £) fnppl. eos Saturati funt por-
tentibus Mfs. Graece , 'Ev <SKevn tw -n/Jipvywr nv oxETraCE/; fit. etna, &c. S. Eucher. quxft. in Pf. p. 844. g. limiliter
Ambr. de apol. Dav. to. 1. col. 683. f. & 4. Hex. 73.
I. hab. Saturati funt porcina : &
reliquerunt qua fuperfuerant ,
b. & 118. col. 1210. d. legit Sub umbra
in Pf. prote- : Sec. Caffiod. in hunc Pf. frameam tuam ab mimics maims
ge me : at in Pf. 1 18. col. 998. f. In umbra protege. tux. Domine a panels a terra dijperttre eos , ^ fupplanta eos
Vigil. Tapf. 1. cont. Varim. p. 750. c. Caffiod. Sub um- & in vita eorum ("inf. ipforum :
) de abfconditis Saturatifuht
bra , &c. porcina : $$ reliquerunt qux fuperfuerunt , &c. S. Paullnus
#. 9. Ita Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum vet. Pfalt. utramque fcripturam videtur admirtere, ep. jo. p. 29 f. c.
& Grasco. dicens Saturati funt porcina ; vel funt in quibnftam Pfal-
:

Brev. Moz. habet adipe fuo ; at Aug. ScCaffiod.

Hr. 10. teriis fcriptum audio : Saturati funt filiis : £5 reliquerunt qux
conftanter adipem, & fuperbtam , cum Pfalt. Rom. & Gr. fuperfuerunt , &c. Auguftinus in Pf. 34. col. 229. f. legit ,
In Ccrb. adipem fuperbia , ut iup. in !;an2;erm. jramcam tuam ab inimicis manus tux : rurfufque in hunc Pf.
Tf. 11. Sic apud Aug. Caffiod. al. In Gr. 'Ex£a- & & col. 73. b. & epift. 49. p. 504. foj. ubi addit Domine per- :

^oy/£; /Ke opQa>vU!<; o.vlZv sOsi^s f'xxMVai In -rn yr\. dens de terra difpenire eos in vita eorum : 1$ de abfconditis...
,

t. 12. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. & al. Saturati funt porcina : &
reliquerunt reliquias parvulis fuis
 , , , .

*$* LIBER PSALMORUM. Pfalm.' XVII.

Versio antiqua. Hebr. VULGATA HOD."

Gx Ego autem cum juftitia Ego in juftitu videbo faciem i j. Ego autem in juftitia appa-
Uf. Sangtrm. 15.
parebo in confpedu tuo : fa- tuam : implcbor, cum evigilavero, rebo conlpeihu
onfpe&ui tuo :
: fatiabor cum
apparuerit gloria tua.
tiabor dum manifeftatur glo- Jimilitudine tua
ria tua.
Notje AD Vers ION EM ANTIQUA M.

& pod pauca Ubi dictum eft, inquit , Saturati func porcina ,
:
Symm. Xopla^wcvlat in!. Gr. edit. Rom. eW*'»" w <«-•

nonnulla exemplana , Samrati funt filiis , habent : ex

am- MfSi tms £B£o« m. Kv&e anrnvut ( Aid. & CompL tan

bigito enim Graco mterpretatio duplex evenit ;

fcilicet cum in M7*» ) eon W e\iKf*ewi tail 5 w «I 7»r
ettmioJm M jxsvp avium. 'ZyoflaS/Muy vuav
.
?

m£y, filiis , in aliis vt!o>v,porcinis. De >LC>t.pvf4fisvur oif

quibufdam libris eflet ytaK :

iifdcm irerum diffetit Aug.' ep. 149. ad Paulin. to. 2.

coi. (Alex. Aid. & Compl. vtar' ) i. dfmxv t« x.x'/xMtirx to<{

Qjtia ergo tunc Jicnt fcripfi , ntm petueram infpice-

PM7ri'.j; xulai.
504. d. ,
15. ltidem in Pfalt. Corb. Mozarab. vero cum Caf-
re codices Gracos propter qua dam Pjalmi decimi fexti , infpexi ~t.

habebat , quod & Latin* iioftri fiod. hab. Ego autem cum juftitia apparebo in conjpectu tuo :
poftea qttos invent : tf units
terra, difpertire eos alius Jicut ipfe fatiabor dum manifeftabitur gloria tua. Similiter in Milf.
Domine perdensde ; ,

de tena &
504. f. J05. a. b.infra col. Rom. fer. 6. port Dom. 2. Quadr. ad Introit. Item apud
pofuifti , a paucis : ,

Ouod vera feqititttr , Saturati funt porcina , jam quid mibi Theodulf. Aurel. de ord. Baptif. ap. Sirm. to. 2. p. 968.
ex' boc videretur , aperui : fed quod alii codices babent , b. praiter hoc, cum manifeftabitur. Aug. in eund. PI. Eg»
quia diligentiora exemplaria per autem in tua juftitia appar. in confp. tuo : jatiabor dum mani-
tf verilts habere perhibentur ,
accenliis uotam ejnfdem verbi Graci ambigititatem , Graco feftabitur , &c.atl. 21. de civit. Dei.c. 24. to. 7. col. 644.

fcribendi more , difolvunt , obfatrius eft qttidem ,fed elecliori e.faturabor cum manifeftabitur, &c. Anonymus de Trin.
fentcntix videtur aptihs convemre continue/ jnbjuutlum eft , apud Ambr. col. 556. c. Ego autem cum juftitia appar. in
Saturati funt filiis. In Brev. Mozarab. fie : Domine a pau- confpeflu tuo : fatiabor dum manifeftabitur mibi gloria tua.
cis de terra difpartire eos , ipforum
*$ fitpplanta eos in -vita Grace. 'E71M o\i cV Autcuoevm otpQwoftxt ra TrgycaTW ov X.°P~
Saturati funt deftderiis : tf reliquerunt qua fupcrfuerunt par- TCcQwc,/j.ai hi TO cpSijVai 7W Ae'^W CV

wtlis fuis. In Pfalt. Mediolan. Saturati funt filii eorum

Versio antiqua. H EBR. Vulgata hod.

Domini David , qua In finem puero Domini David,
g* Mf. Safigerm. i . In finem pro puero Domi- Vittorifervo 1.

Domino verba. Can- qui locutus eft Domino verba

ni David , qua: locutus eft locutus efi
Cantici hujus die qua eripuit
ad Dominum verba Canti- tici hujus, indie, qua liber avit , in ,

ci hujus , in die, qua eripuit eum Dominus manu omnium de eum Dominus de manu omnium
de manu & inimicorum ejus , & de manu
eum Dominus de manu om- inimicorum fuorum,
nium inimicorum ejus, & Saul, &
ait : XFIII. Saul, & dixit : ( 2. Reg. 12. 2.)

de manu Saul , &. dixit :

XVII.
XVII.
jjt. "r'v Iligam te
3lJ tus mea . 1 firma-
mentum meum , & refugium ,
Domine vir-
. D
& robur
Ilizam te Domine fortitudo
mea
meum
Dominus petra mea
, & falvator meus :
D
do mea
mamentum meum
Iligam te Domine fortitu-
: 5.

, &
Dominus
refugium
fir-

& liberator meus meum , & liberator meus.

Deus meus adjutor meus De us meus ,

fortis mens , &fpe~ Deus meus adjutor meus , fpe- &
& fperabo in eum : rabo in eo :
rabo in eum.

&
1 J.

Protector meus, cornu & Scutum meum , cornu falu- & Proteftor meus , cornu falu-

falutis mex , adjutor meus. tis me a , fufceptor meus. tis mea? , & fufceptor meus.

4. Laudans invocabo Do- Laudatum invocabo Dommum 4. Laudans invocabo Dominum:

&
ab inimicis meis & ab inimicis meis falvus ero & ab inimicis meis falvus ero.
falvus ero.
Circumdederunt me ge- Circumdederunt me funes mor- j. Circumdederunt me dolorec
5.
mitus mortis , & torrentes mi- tis , & torrentes diaboli terrucrunt mortis : & torrentes iniquitatis con
turbaverunt me.
quitatis conturbaverunt me. me.
6. Dolores inferni circum- Funes inferi circumdederunt me: 6. Dolores inferni circumdede-

dederunt me : praevenerunt pravenermt me laquei mortis. runt me prsoccupaverunt me

: la-
quei mortis.
me laquei mortis.
Et in tribulatione mea In tribulttione mea invocabo 7. In tribulatione mea invoca-
7.
Not* ad Versionem antiquam
Mozarab. deletis tamen vocibus refugium 8c in fine , adjutor meus , abfque prseced. £?. In
1. Sic eft in Brev. ;

feqq. pro, & ad Dominum , & omnium. Aug. in hunc Pf. Rom. Martianasi Dominus fi; mamentum meum , \$ refugium
:

meum adjutor meus, fperabo cornu falutis mea adju-

In finem puero Domini ipfi David , qua locutus eft Domino ; ,

reliquaut in textu. Caffiod. Vulgata: fuffragatur , nifi quod tormeus. Item in Pfalt. Carnut. ficut apud Calfiod. in hunc
legit, ad Dominum, pro Domino. Pfalt. quoque Rom. Fabri , Pf. adjutor meus in fine , abfque praeced. £) ; quae con-
& Carnut. habent, qua locutus eft; Rom. Martianaei , qui junftio etiam deeft in Brev. Mozar. ante verbumy/wvjio.
locutus ad Dominum
eft
qua eripuit eum Dominus de ma- Pfeudo-Eucherius in Reg. p. 961. Domine firm. meum,$$
nu Saul , tf de manu omnium inimicor. ejus. Corb. hi In finem refitg cornu falutis mea, £? liberator meus. Gr. Knifes
J

puero Domini, qua locutus eft Domino verba Cantici b,ujns ?(f.iuy.a fiV , h, nccrafvyvi pM ^«»8o{ (M > t;

de manu inimicorum ejus , Sec. ut fup. Gr. E15 to -rtxo; t« ar-riwir/wp [tit.

z/raiJl Kup/fc tw Accultf, a. saoamce tw Kvp!a> ita/juv tbi ir. 4. Ita Aug. & Caffiod. cum veterib. Pfalt. quibus
confonat Grsccum quod pro ab habet s'x.
tX$pu!r dvlx , K) ix. X £ 'f ^ 2etM , &c. ut fup. , nili ,

^•. 2. Ita legit Auguft. in hunc Pf. &. epift. f

J. to. 2.
gr. 5. Ita Hilar, in Pf. 139. col. 532. a. & Calfiod. in

col. J}8. b. cumS. Paulino , epilt. 23. p. i^i.a. necnon hunc Pfal. cum Pfalt. Rom. Corb. Mediolan. & Carnut.
Caffiod. & Anonymo apud S. Paulin. epilt. ad Marcell. to. Auguft. veto in eund. Pf. habet , dolores mortis , &c. Gr.
Rom. ad Introitum Domini-
2. p. 4. His accedunt Pfalt. Rom. Corb. Sc Mozarab. In dS"ltii $mcItv ; at in Miflali

Gr. t%vi H't. Auguft. in hunc Pf. to virtus mea , ita ex- cae Septuag. gemitus mortis.
plicat, per quern fortis fum. Similiter Aucl. Comment, in t. 6. Concordant Auguft. Caffiod. in hunc Pf. ut Sc &
Reg. S. Eucherio falso afcripti , p. 961. f. Pfalt. Mediolan. Carnut. Corb. Mozar. Rom.Fabri. In &
if. 5. Auguft. in hunc PI. Domine firmamentnm meum, Rom. Martianaei , i£ pravenermit me. In Gr. irgylpZxcar jue
f£ refitg. meum , $ lib adjutor meus , tf Jperabo cornu abfque praeced. quod delet etiam Pfeudo-Euchetius in
tf,
falutis mea , £> redemptor meus. Pfalt. Rom. Fabri & Corb. , Reg. p. 961. ante pravenerunt.
fijniliter habent in principio , Domini 1 iiewe meum , poft t. 7. In principio fimilicer habetur ^ , ap. Caffiod. i^
 , ,, . : ,:

LIBER PSALMORUM. Pfalm.

im.
33
XVII.
AVii.
VutCATA HOD. H E BR. VePvSIO antiqua.
xi Dominum , & ad Deum mcum Dominum, & ad Deum meum cla- invocavi Dominum & ad , Ex Mf. Sangerm,
clamavi : mabo : Deum mcum clamavi
Et exaudivit de templo fanfto Exaudiet de templo fanllo fuo Et exaudivit tie templo fuo
fuo vocem meam & clamor meus : vocem mea?n,& clamor meus an- vocem meam : & clamor
in confpedtu ejus, introivit in aures te faciem ejus , veniet m aures meus in confpeclu ejus , in-
ejus. ejus. troivit in aures ejus.
8. Commota eft, & contremuit Commota eji , &
contremuit ter- 8. Et commota eft , con- &
terra : fundamenta montium contur- ra : &
fund amenta montium con- tremuit terra fundamen- : &
bata funt, & commota funt, ijuo- cnjfa funt, & conquafiata funt ta montium conturbata funt,
niam iratus eft eis. quoniam iratus eft. & commota funt , quoniam
iratus eft eis Dominus.
9. Afcendit fumus in ira ejus: & Afcendit fumus in furor» ejus, 9. Afcendit fumus in ira
ignis a facie ejus exarlit : carbones & ignis ex ore ejus deverans : car- ejus : & fide ejus exar-
ignis a
fuccenfi Tunc ab eo. ones accenfi funt ab eo. defcit : carbones fuccenfi funt
abeo.
10. Indinavir, ccelos , & def- Inclinavit calos, & defcendit: o. Et inclinavit ccelum
1
,
cendit : & caligo Tub pedibus ejus. & caligo fub pedibus ejus. & defcendit caligo fub pe- : &
dibus ejus.
1 1 . Et afcendit fuper cherubim, Et afcendit fuper cherub , & vola- 11. tt afcendit fuper che-
& volavit volavit fuper pennas
: vit : ty volavit fuptr pennas venti. rubin , volavit volavit fu- & :

ventorum. per pennas ventorum.

11. Et pofuit tenebras latibu Pofuit tenebras latibulumfuum 2. Et fe it tenebras latibu-
1

lum fuum in , circuitu ejus t3ber- in circuitu ejus tabemaculum ejus : lum fuum , nubes ipfius tranf-
naculum ejus : tenebrofa aqua in tenebrofas aquas in nubibus aeris. cucurrerunt liberavit me de :

cubibus aeris. inimicis potentibus. Incircui-

tum ejus tabemaculum ejus
tenebrofa aqua in nubibus ae-
ris.

15. Prs fulgore in confpeclu Pru fulgore

< in confpeclu ejus nu- 1 3 Prae fulgore in ronfpec-
ejus nubes tranlierunt, grando , & bes tranfiemnt ,
grando , & carbo- tu nubes tranfierunt
ejus
carbones ignis. nes ignis. grando, & carbones ignis.
14. Et intonuit de ccelo Domi- Et intonuit in cotlis Dominus , 14. Et intonuit e coelo Do-
nus , <k AltiiTin.us dedit vocem & Altijfimus dedit vocem fuam : minus , & Altiflimus dedit
fuam : grando & carbones ignis. grandinem & carbones ignis. vocem fuam.
1 5 . Et miiit fagittas fuas , & Et mifit fagittas fuas , & diffi- 1 5 . Et mifit fagittas fuas , &
NoTjG ad Versionem antiquam.
hunc Pf. & in Pfalt. fie Et in Rom. ac Moz. In Corb. : lot; ficut Ambrof. de apol. Dav. col. 750. d. & CalTiod.
prejfura mea invocabo Dom.
Auguft. in eund. Pf. Ie?it Sec. in hunc Pfeudu-Eucherius in Reg. inclinavit ccelum»
Pfal.
cum Pfeudo-Eucherio in z. Reg. p. 961. g. Et in prejfura Ciaec. k. fnwif» v'&cror' Aid. veio &C-mpl. ifavvc.
meat invocavi , Sec. aliubiautem non wWiiu: ri fanfto , port &. 11. Aug. Sc Caffiod. Vulgat* faveut , cum veterib.
lem plo. In Gr. lie Kai cV t» $-*lQt£rcil /xi fitfxxMod^vr
t
:
Pfalt. & Gr.
t'jCf'v tan aytx aV/?
&£,«.• uKitev tx. £ IctM ijoil ai tic, ret arx tf. iz. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. rurfus concinunc
ci/f. Apud
Hilar, in Pf. 143. col.
JJ3 d. Audivit de tcm- cum Vulg. & Gr«eco. Ap. Ambr. I. de Ifai. c. y. col. 367.
flo fviilo fuo , Sec. ut fup. e. & in Pfal. 3c. & 45. col. 772. f. 918. a. p.ior tantum
tf . 8. Ita Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfeudo- legitur verliculus Pofuit tsnebrti! latibulumfuum. Unde
:

Eucherio in Reg. p. 961. h. necnon Pfalt. Rom. Fabri, & aucem duo fequences in textum inepfeiint, me later pri- :

Corb. In Brev. Moz. iimiliter ponitur ^, amefnndameii- mus enim ad if 13. perrineie videtur , alrer ad "t 18. qui
. .

ta, ut & in fine, Dens, hem in Gr. Kai ttJvtvin, k, e'e- ult. rurfum inferitur infra, #. 20. tertuibatum quid potius
i&H-oc, cymQu m 7«*
J;
tk $ffti>ia 0/; apylSm uv/o7r, S hie fuipicor in archerypo , a quo defcriprus eft Sangerm.
©to;. In Pfalt. Rom. Martiansei deeft ^ ante fundamen- , codex , quam ut credam duos illos veriiculos piimitus illic
tal est. ut fup. Apud Hilar, in Pf. 64. col. 166. d. e. Et additos fuilfe ; maxime cum ira pcfr.i , fenfum interrurbent»
commota eft, {$ intremuit terra : j»ifttndamen quoniam nee aliubi reperiantur eo loci , neque in Cr«cis , neque in
iratus eft his : & in Pf. 143. col. 5^3. d. Et commota eft , Latinis. Brev. Moz. habet, in navibus aeris , pro in nubi-
$£ contremuit £5 fundament a , &c. Ap. Tichonium reg. bus , &c. led aperto mendo ; nam in Giaeco conftanter , It
7. col. 64. c. Fitiidamenta montium coniurb.funt ,c$ com-
mota funt , quon. iratus eft Dens. 13. Aug. in hunc Pf. addit ipfius , ad milts. Brev.
IS",

y. 9. Sic eft in Pfalt. Rom. Mediol. &

Mozarab. ficut M02. loco tranfierunt , hab. tranjeurrerunt ; reliqua ur fup.
ap. Auguft. in hunc Pf. at in Pfalt. Carnut. & Corb. ex- In Gr. Airy i¥i TmavyvfivS tyuiTtcr dirts «.! rtpmai AihaBo» ,
; quibus du'-ibus furTragatur
ardefcet Hilar, in Pf. 6j. col. &c. Hilar, in Pf. 146. col. 579. b. legir Pra fulgore ejus :

191. d. nili quod unus Mf. Reg. hab. ibid, exardefcit : item in cenjpeSu ejus nates tranfierunt. Caffiod. vero in eund.
in Pf. 143. col. J56. c. exardefcit ; at correclum eft exar- Pf. Prctjulgora in confpetht ejus &c. turn addit
, : J r.rftlqo-
defcet ex alio loco , nempe
166. d. e. ubi in Pf. 64. col. ra , una pars orationis eft , nominations pluraiis , £j
id ejl ,

iic Hilar, habet Afcendit fumus ab ira ejus : c£ ignis a ad nubes

:
refponde' gj fenfts talis eft : Mix nubes Jicut
facie ejus txardejeet : carbones accenjifunt ab eo. Nee illud ob- in hoc acre tenebrojx , hoc eft , obfeurx videntur ; ita in cotiP-
ftat , quod eodem loco editi ferant exardefcit ; erenim male pecln Dei prxjttloorx pint , ubi fempir Veritas patet : at haee
ciim infra , col. 167. b. rurfus legarur Afcendit fumus ab :
mera Cafliodoii conjeclura qu* nullius anriqu* Veriionis, ,

ira ejus ;{$ ignis a confpeilu ejus ardefcet : fup. p. 166. & quud fertfarini, aur Ml*, auctorirare niritur.
f. fubnedtanrur ifta ab eodem Hilario bifumo qui afcen- )?•. 14. Ita Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt.
:
Rom.
dit , prateriti temporis res in tgnc autem accendendo , fu-
eft ; Mediolan. Corb. Carnut. & Gikco; a quibus omnibus ab-
turi firnifitatio continetur qua: manifefto arguunt ex ardef-
; funt eo loci grando £J carbones ignis. De hoc etiam veifi-
,

cet , quod ipfe habet in Pf. 64. fup. cum Theodor. Attamen culo Hieron. ep. ad Sun. Fret. to. 2. col. 61,1. b. hxz &
Hilar, in Pf. 143. p. jy6". c. legit exardefcit, ut notavi habet Et auxritis , cut Gr.ccns ifium verfum fecundo non-
:

fupra. Pleude-Eucher. vero in z. Reg. p. 961. g. exardef- babeat , interpofitis dr.obus vtrjibtis : jed jciendnm , quia de
cet. In^Gr. iuett^*irwsij, at in edd. Ald.&Compl. xa-j-a- Hebra'ico , & de Theodotioms edilione tn LXX. Interpretibus
^^£7i'of7«/- item fup. conftanter , cV c'pyri dvfit. fub afterifco additum fit.
t. 10. Ira Aug. in hunc Pf. cum Pfal?. Corb. Sc Moz. t. 15. Ita Pfalt, Rom. cum Caffiod. in hunc Pfal. nifi
Concinit etiam Hilar, in Pfalm. 64. col. 166. d. nifi quod quod apud utrumque deefr. £5 initio , ("cut ante f-ly.ra.
tollit tf , ante inclinavit : at in Pf.
143. col. 556. c. re- In Corb. lie : Et m fit fagittas fuas , diffipavit eos : & fntgit-
tinct , #
inclwavit. Pfalt. Rom, habet
, tf inclinavit ex- ra muhip'.tc, %j ttnturbavit eos. Apud Hilar, in Pf. 6j.
 : , : ,, : ,,

34 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XVII.

Versio antiqua. H E B R. VuiGATA HOD.
5* Mf.Sangerm. diffipavit eos: fulgura mill- & pavit eos : fulgura multifile Avit, diflipavit eos fulgura multiplica-
:

tiplicavit, cpnturbavit eos & ejr conturbavit illos vit , & conturbavit eos.
1 6. Et paruerunt fontes Et apparuerunt efj'nfwncs aqua- 16. Et apparuerunt fontes aqua-
aquanim, &: revelata funtfun- rum , & revelata funt fundamen- ruin , &
revelata funt fundamenta
damenta orbis.terrae > ta or bis, orbis terrarum ;

Ab increpatione tua Domi Ab increpatione tua Domine Ab increpatione tua Domine

ne , ab infpiratione fpiritus ira: ab infpiratione fpiritus furoris tui. ab infpiratione fpiritus ira; tua.

tua?.

1 7. Mifit e fummo , <5c ac- Mifit de alto , & accepit me .- i 7. Mifit de fummo , & acce-
cepit me : adfumpiit me de extrahet me de aquis multis. pit me : & affumplit me de aquis
multitudine aquanim. multis.

18. Eripuit me deinimicis Liber avit me de inimico meo po- 1 8. Eripuit me de inimicis meis
meis fbrtilfimis , ab his qui & tentijjimo , & de bis qui oderunt fortiffimis , & ab his qui oderunt
oderunt me : quia- COllfirmati me ; quoniam robuftiores me erant. me quoniam
: confortati funt fuper
funt fuper me. me.
19. Pranenerunt me in die Pr&venerunt me in die affliclio- 19. Prsvenerunt me in die af-
adfli£tationis mere:
fad us & nis mca, cy-faclus eft Dominus fir- fliftionis meae : & fa&us eft Dominus
eft. Dominus protector mens, mamenium meum. protector meus.
2.0. Et produxit me in lati- Et eduxit me in latitudinem : li- zo. Et eduxit me in latitudinem :

tudinem falvum me faciet : ber abit me quoniam placui ei. ,

falvum me fecit ,
quoniam voluit
quoniam voluit me. me.
Liberavit me de inimicis
meis potentillimis ,. &
ab his
qui oderunt me gratis.
2.\. Et retribuet mihi Do- Retribuit mihi Dominus fecun- 2 1 . Et retribuet mihi Dominus
minus fecundum juftitiam dim juftitiam meant : fecundum fecundum juftitiam meam & fe- :

me.im & fecundum innocen- munditiam manuum meant?» red- cundum puritatem manuum mea-
:

tiam manuum rhearum retri- didit mihi rum retribuet mihi

buet mihi
22. Quia cuftodivi vias Do- J^uia cuftodivi vias Domini 22. Quia cuftodivi vias Domi-
mini , nee impie gefli a Deo & non egi impie a Deo meo. ni , nee impie gefli a Deo meo.
meo.
2. j. Quoniam omnia judi- Omnia enimjudicia ejus in conf- 25. Quoniam omnia judicia
cia ejus in conlpeclu meo funt: peclu meo , cjr pracepta ejus non ejus in confpeclu meo : & juftitias

& juftitias ejus non repuli a amovt a me. ejus non repuli a me.
me.
2.4. Eteroimmaculatusco- Et fui immaculatus cumeo, & 24. Et ero immaculatus cum eo:

NotjE ad Versionem antiquam

col. 191. d. & in Pf. 116. col. 421. d. Mifit fagittas fnas , dinem : falvum me faciet , quoniam voluit me : turn fequirur

£j diffipavit eos : & fulgura multipl. {$ conturb. eos. Similiter intervallum , lineis duabtis furficiens. Apud Aug. in eund.

hab. in Pf. 143. 556. c. nili quod c\c\ct fuas , pofty7i-

col. Pf. fie : Et eduxit me in latitudinem : emit me , quoniam vo-
gittas: at in Pf. 64. col. 166. e. leg. Mifit fagittas fuas , tf luit me : turn addit Antequam ilium ego vellem , eruit me
:

difperjit eos : £5 fulgura , &c. Aug. vero in hunc Pf. ita Et : ab inimicis meis potentiffimis , qui mibi invidebnnt jam volen-
& comfcationes multi- ti earn ; $$ ab bis qui oderunt me , quia volo eum : quas fa-
tnujit fagittas fuas , £J dtjperjit eos :

flicavit , £J
conturbavit eos. Pfeudo-Eucherius in 2. Reg. ns indicant fubnexos in Mf. Germ, verficulos duos , pariter
p. 962. e. Et emijit fagittas , tf diffipavit eos : £> cornfeatio- exflitifle in codice Auguftini: & veto etiamnum legumur

nes multipl. &c. ut fup. Graece Kal si,a.Trisii7-s £sah , g, «<;>c:/'f-

: in Pfalt. Camut. nempe fie Salvum me faciet , quo», voluit :

•7Ti(.ii ivr&i' i) uszecKxc, rnSftvn , &c. In Mf. Alex, ac edd. me. Eripuit me de inimicis meis fortiffimis , tf ab bis qui ode-
Aid. & Compl. deed *., ante liftneistrkt. runt me i ut fupra if. 18. Similiter habet Pfeudo-Eucher.
#. 16. Ml. Sangerm. ita fcriptum exhibet, parnnt tint, in 2. Reg. p. 962. Et eduxit me in latitud. eruit me , quou.
vnendose , pro quo pofuiinus paruerunt. Auguft. in hunc voluit me. Emit me de inimicis meis potentiffimis , tf ab bis
PI. Et apparuerunt fundamenta orbis terrarum, &c. ut qui oderunt me. At neque in Pfalt. Rom. neque in veteri-
Rum. apparuerunt ut & ap. Cafliod.
fup. Similiter in Plait. , bus aliishoc additamentum reperitur. In Graeco etiam
,

in eund. Pfalm. fed uterque habet cum Pfalt. Corb. or- edit. Rom. nulla alia funt , praster feqq. Kxl t%iyctrye pt e";
bis terra. In Gr. Kxi xyhucx.v a! ths otxx/nsmi Kv&z > TrxxTi/c-fio'r' ptCETa/jUE, o't/ ihhws p.s. Solus Ml. Alex, hsc

«Hi i/j.-iriiva^'jn;, &c. Brev. Moz. & ab infpiratione &c. , addit 'Vutelct! f*e ii, t^pcei pt\i c\imrur , k. in. tuv jj.mf!w
:

t. 17. Sic habet Pfalt. Corb. Sic etiam Hilar, in Pf. 143.
col. J56. c. pofito ££,ante afj'umpjit. Itidem in Pfalt. Rom. t. 21. Ita Pfalt. Corb. cum Rem. Martiantei. Mozar.
excepto de , pro e. Item apud Auguft. Se Cafliod. in hunc habet initio , & in fine , retribuit ; fed innoceriliam , ut fup.
Pf. &ap. Pfeudo-Eucherium in 2. Reg. p. 962. fublato Similiter in Pfalr. Rom. Apud Auguft. in eund. Pf.
Fabri.

i$ , ante ajfumpfit. In Brev. Moz. ita Mifit ex alto , f^ ac- : Et retribuet mibi fecundum puritatem manuum, Sec. ut
cepit me: ajpimpjit me de altjtudine aquanim. Graece ,'E^a- in Vulg. Ap. Cafliod. fecundum inhocentiam , Sec. Pfeudo-
Eucherius in 2. Reg. p. 962. lie habet Et retribuet mihi :

570Mwr. Dom. fecund, jnfiti.im bona voluntatis : tf fecund, purita-

^. 18. Brev. Moz. hab. Eripiet me de , Sec. ut fup. Hi- tem manuum, Sec. Giasc. Kal a.rra.-woSut\ /j.ci xa7a ivt*
lar, in Pf. 143. col. JJ6". c. Eripnit me de , Sec. Auguft. xctCa£JOT«/a to)V MTcnroJ aei fi'.i.
in hunc Pf. cum Pfeudp-Eucher. in 2. Reg. p. 962. Emit *\ 22. Ita Aug. &
Cafliod. cum vet. Pfalr. Se Grasco.
me ;'& infra , quoniam confortati funt, &c. In Gr. 'Pvcsra! fr. 23. Sic eft" in Pfalt. Corb. Brev. vero Moz. addit
(t; ei, s'/^foiv f*v AuvxtcHv , *. in ii oti =Vfp;w '
v.q:>.v , Sec. femper , vevbo funt ; Se loco repuli a me, habet repulii me.
f. 19. Augufl:. in hunc Pf. cum Pfeudo-Eucherio in 2. Cafliod. in hunc Pf. fimiliter leg. funt femper , cum Aug.
Reg. p. 962. Pravenerunt me in die ajfliilionis mete : & edd. fed in Mfs. melioris not* ibid. Cmpliciter , in confpec-
faRus e[i Dominus frmatnentum meum. Cafliod. cum vet. tu meo /nut, Sec. ut in Vulg. In Pfalt. Mediolan. ac Rom.
Pfalt. Vulgatas conlonat. In Gr. lie Ilrpipbaiiv /j.s a vi/j.e- : Fabri , funt femper ,
ficut ap. Pfeudo-Eucher. in 2. Reg. p.

f« nouiutssui /XU' i).....drTiSYiex-,tia.f4is. Symm. loco nax.u r.£oii, 962. Itidem in Rom. Martianxi , nili quod hab. juftitiam
hab. rJtjx.f7fj:pla.z. ejus , non juftitias. Grasc. "On -Tio.na. iiuvm fiy i. Tit

It. 20. Similiter habet Cafliod. in hunc Pf. Et produxit AinttiujuctToc. ai.'T? fc* direzMur «V t'fiS' in edit. Compl.
Brev. Moz. in Lttitndine ; mox ita libe-
fne in latitudinem. : «Vffnoa.
ravitme , quoniam voluit me ; nee ipfum , nee Cafliodorus -fr. 24. Aug. in hunc Pf.
hab. cum Pfalt. Rom. Fabri
jddunt plura. In Pfalr. Corb. lie Et eduxit me m latitu- ; & Vulg. immaculatus cum eo, Cafliod. vero in eund, Pf,
 :: , : ;:

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XVII. 35

VUIGATA HOD. H E B R. VepvSio antiqua.
& obfervabo me ab iniquitate mea. cuftodivi me ab iniquitate mea. ram eo : & obfervabo ab ini- Ix Mf. Stwgermi
quitate mea.
2 ? . Et retribuet mihi Dominus Etreftituet mihi Dominus fecun- Domi-
25. Et retribuet mihi
fecundum juftitiam meam & fe- , meam fecundum
ditm juftitiam : nus fecundum juflitiam
meam:
cundiim puritatem manuum mea- mundittam manuum mearum in & fecundum innocentiam ma-
rum in confpe&u oculorum ejus. confpeclu oculorum ejus. nuum mearum retribuet mihi
in confpeclu oculorum ejus.
2.6. Cum fanfto fanftus eris , & Cum fanclo fanclus eris : cum 2.6. Cum fan&o fanchis
cum viro innocente innocens eris viro innocente innocenter ages. eris, & cum viro innocente
innocens eris
17. Et cum elefto eledtus eris Cum eleclo eleclus eris , cjr cum 27. Et cum elect o cleft us
Sc cum perverfo perverteris. perverfo fubverteris. eris : & cum perverfo fubver-
teris.
18. Quoniam tu populum hu- J>)uia tu populum pauper em fal- 28. Quoniam tu populum
milem falvum facies : & oculos fu- vabis , & oculos excelfos bumilia- humilem falvum facies : &
perborum humiliabis. bis. oculos fuperborum humilia-
bis.
Quoniam tu illuminas lucer-
2. 9. £)uia tu illuminabis lucernam 29. Quoniam tu inluminas
nam meam Domine Deus meus i!- : meam : Domine Deus meus illuf- lucernam meam Domine
lumina tenebras meas. trabis tenebram meam. Deus meus inlumina tenebras
meas.
3 o. Quoniam in te eripiar a ten- In te enim curro accinclus , cr Quoniam a te eripiar
tatione, & in Deo meo tranfgrediar in Deo meo tranjiliam murum. a tentatione, in Deo meo &
murum. tranfgrediar murum.
3 1 . Deus meus impolluta via Deus immaculata via ejus : elo- 3 1 . Deus meus impolluta
ejus : eloquia Domini igne exami- quium Domini examinatum : feu- via ejus : eloquia Domini igne
nata : protector eft omnium fperan- turn eft omnium fperantium infe. examinata proteclor eft : om-
tium in fe. nium fperantium in fe.
3 2 Quoniam quis Deus
. prater Quoniam quis eft Deus prater 32. Quoniam quis Deus
Dominum > aut quis Deus prater Dominum ? & quis fonts prater prazterDominum ? & quis
Deum noftrum ? Deum noftrum ? Deus prauer Deum noftrum ?

3 3 . Deus qui praecinxit me vir Deus qui accingit me fortitu-

_
33. Deus qui prxcinxit m«
tute : & pofuit immaculatam viam dine , cjr pofuit immaculatatnviam virtutem : & poluit immacu-
meam. meam: latam viam meam.
2. Reg. 34. Qui perfecit pedes meos Coaquans pedes meos cervis , & 34. Qui perficit pedes meos
22. 34. tanquam cervorum , & fuper ex- fuper excelfameaftatuens me : tanquam cervi , &. fuper ex-
celfa ftatuens me. celfa ftatuit me.
Not jE adD
A Versionem antiquam.
cum Rom. Martianasi , coram eo. In omnibus conftanter , adv. Marc. p. 800. b. ita Cum juflo juflus eris : tf :
cum
obfervabo me. In Pfalt. Corb. cum eo ^
obfervabo ab perv. perverteris : Si 1. de exhort, caftit. p. 942. c. Et cum
&c. Pfeudo-Eucher. Reg. p. 962. Et ero immacul. in 2. elello eleclus eris. Cypr. 1. 3. Teftim. p. 326. c. innocent
coram eo me ab iniq. mea. S. Bened. Reg. c.
: £5 cuflodiam eris : tf cum perverfo perverfus eris. Similiter apud Ambr.
7. Tunc ero immaculatus coram eo ,/i objervavera me ab , &c. epift.27. to. 2. col. 899. e. perverfus eris. Ap. Hilar, in
Gr. Ka] liofiat ^uwfio; /hit oivtv' k, if>vhxi,t/j.at d-iro tu; , &c. Pf. 120. col. 381. 3.. fundus eris :•$ cum perv. perverteris.
~fr. 25. Sic eft in Pfalt. Corb. ad verbum. Mozarab. in In Gr. Kai fitid tKMnv ix.hix.Tc; say «, ^uet* j/jsCa? A;«-
principio habet retribuit , cum his , fecunilim innocentiam sfHw-
manuum , &c. Auguft. in hunc Pf. Et retribuet y? fe- 28. Accinunt Aug. Cafliod.
"f. al. una cum Grsco. &
cundum puritatem , Sec. CafTiod. in eund. Pf. cum Pfalt. 29. Auguft. in hunc Pf. bis legit illuminabis , loco
't .

Rom. Et retribuet ^ fecundum innocentiam , Sec. fed non inluminas, 8c inlumina. Vigil. Tapf. 1. conr. Varim. p.
repetitur hie , retribuet mihi , poft vocem mearum , ptasier- 7JI. b. initio tantum hab. illuminabis ; Pfeudo-Eucher.
quam in Pfalt. Corb. & apud Pfeudo-Eucher. in 2. Reg. vero in 2. Reg. p. 963. fub finem, loco inlumina. Ambr.
p. 962. In Mf. Sangerm. fcriptum erat ibid, retribue , fed !. de bon. mort. c. 9. col. 406. e. Quoniam tu illuminas ,

aperto mendo , quod fuftulimus. In Gr. Ka! oonairolii- &c. ut in Vulg. Similiter CafTiod. cum vet. Pfalt. unum
04 not *.x.a.Ta. thv xa6a£ioTHTa Toiy yjipui /M itwwtoY , tamen Corb. habet Quoniam tu inluminans , Sec. In Gr.
:

&c. fed in Mf. Alex, iterum , a.novJto<fmi pot hi-Jtioy , Sec. bis > (puTii?;.
ut in Lat. fup. f. 30. Ita legit CafTiod. in hunc Pf. cum Brev. Moz.
#. 26. In Mf. Germ, ita corrupte legitur , innocente in- & Pfalt. Rom.
Fabri. Similiter Pfeudo-Eucher. in 2. Reg.
nocente inn , cujus loco pofuimus , innocente innocens eris , p. 963. Auguft. vero in eund. Pf. ita Qtioniama te eruar :

mi legunt Aug. &

CafTiod. in hunc Pf. cum veterib. Pfalt. A tentatione , &c. iic etiam 1. il. de Trin. to. 8. col. 916".
Similiter hab. Tertull. 1. de pudicit. p. 1011. a. Cumfanc- c. nifi quod add'u , fperans tranfgrediar , &c. plures tamen
to fanclus eris , tf cum viro innoc. &c. at 1. de exhort, ad Mfs. ibid, omittunc verbum fperans, quod etiam abeft a
caftit. p. 942, c. ita : Cum Janfto Jantlifcaberis , tf cum vi- Graeco. Pfalt. Rom. Martianffi hab. Quoniam in te eripiar ,
ro innoc. &c. Cypr. 1. 3. Teftimon. p. 326. c. Cum jujlo cGr.'OT) it (\\ f v&yOL/ixt , Sec.
jujlificaberis , tf c ""> viro innoc. Sec. Hilar, in Pf. 120. 't. 31. A Mf. Sangerm. ipfo initio abeft Deus, fed
col. 381. a. Cum fanclo fanclus eris, cum ^ perverfo perv. aperto mendo. Auguft. in hunc Pf. Pfeudo-Eucher. in &
&c. omiiTis intermediis. Similiter Ambr. 1. 1. de Abr. c. 2. Reg. p. 963. legunt Deus meus , immaculata efi via ejus ,
:

9. to. 1. col. 309. b. & epift. 27. to. 2. col. 899. e. & &c. ut fupra. Similiter in Brev. Moz. immaculata via ejus
1. 1. offic. col. 4J. c. at I. de bon. mott. c. 9. p. 406. e. at in fine , in turn , pro in Je. InGraeco :0 ©;c; /4% a/nw
verficulos ita perturbatos exhibet : Cum fanclo fanclus eris, UK n iSlc, jut?, &c. ultimoque , inr civtov.
%> cum eleclo eleclus eris : £) cum perverfo perverfus eris , $$ It . 32. Sic ap. Aug. in hunc Pf. £> quis Deus ; in Pfalr.
cum innocente innocens eris. In Gr. fie : Meto" only owa- Rom. & al. aut quis ; in Graco , xal ti's 0fo; , &c. ut fup.

Qwsn [ Aid. ScCompI. occ; e«>w] j,

/j.ito\ dvj/io; «6cJk a6ae>; Pfeudo-Eucher. in 2. Reg. p. 963. legit :
£j quis Deus prx-
I'oji. ter Dominum noflrum ?
#. 27. Ita Brev. Moz. hab. cum Pfalt. Rom. Corb. 8c Tfr .
33. Sic in Pfalt. Rom. Martiansei , Corb. In Rom. &
Mediolan. Sic etiam Caffiod. in hunc Pf. ac in Pf. it. p. vero Fabri , virtute , ficut apud Aug. S. Paulinum, epift. &
87. c. cum Auct. 1. ad virg. devot. ap. Ambr. p. 366. f. 23. p. I
3 J. b.
In Gr. 'O ©to; 0'
inetfamuw ^£ Avtapiv , &c.
& Pfeudo-Eucherio in 2. Reg. p. 963. Tertul. vero , 1. de t. 34. Sic in Pfalt. Rom. Martiansi ad verbum ; ut &
pudic. p. ion. a. & Aug. in hunc Pf. fie Et cum eleclo : in Corb. & apud CafTiod. in hunc Pf. necnon ap. S. Pau-
«letlus eris: # cum perv . perverfus ins, Idem TcrwU. 1, J. linum, epift. 23. p. J 3 J. b. Wii quod habent omnes per-
Tom. J/. E ij
 : ; ,

56 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XVII.

Versio antiqua. H EB R. VuiGATA HOD.
Ex it/. Sangirm, 35. Qui docet manusmeas Docens manusmeas adprtlium, Qui docet manus meas ad 2. Kfj.
3 5 .

in pradium : & pofuifti ut ar- & componens quafi arcum arcum pralium & pofuifti ut arcum 2i 35*
: '

cum xreum , brachia mea. brachia mea. rereum brachia mea.

,

36. Et dedifti mihi protec- Dedifti mihi dypcttm falutis tux 36. Et dedifti mihi protedtio-

tionem falutis mece 6c dex- : & dexter a tua confortavtt mc nem falutis tua: : & dextera tua
tera tila fufcepit mc :
fufcepit me :

Et difciplina tua ipfa doce- Et manfuetudo tux tnultipli- Et difciplina tua correxit me in

bir me. cavit me. finem , & difciplina tua ipfa me do-
cebit.

37. Dilatafti greffus meos Dilatabis grejfum meum fubtus 37. Dilatafti greffus meos fub-
fubtus me : & non funt irifir- me , & non deficient tali met. tus me : & non funt intirmata vefti-
mata veftigia mea. gia mea.

38. Perfequar inimicos Perfequar inimicos meos cjr ap- 3 8. Perfequar inimicos meos , &
meOs , & comprehendam eos prehend am , & 'ton revertar donee comprehendam illos : & non con-
& non convertar donee defi- confumam eos. vertar donee derkiant.
ciant.
39. Confiigam illos, nee Cadam eos, & non poterunt fur- 3 9. Confringam illos , nee pote-
poterunt ftare : cadent fub pe- gere : cadent fub pedibus meis. runt ftare cadent fubtus pedes
:

cibus meis. meos.

40. Et praxinxifti me virtu- Et accinxifti me fortitudine ad 40. Et pnecinxifti me virtute ad
tem ad bellum fubplantafti prdium : incur vabis lefiftemesmihi
:
bellum &
fupplantafti infurgentes
:

infurgentes in me fubtus me. fub me. in me fubtus me.

4.1. Et inimicorum meo- Inimicorum meorum dedifti mihi 41. Et inimicos meos dedifti
rum dedifti mihi dorfum , <5c dorfum , & odientes me difperdidif- mihi dorfum , odientes me dif- &
odientes me difperdidifti. ti. perdidifti.

42. Clamaverunt, necerat Clamabunt, non eritquifal- & 41. Clamaverunt , nee erat qui
qui falvos faceret; ad Domi- vet ; ad Dominant , non exatt- & falvos faceret ; ad Dominum , nee
num , nee exaiidivit eos. dtet eos. exaudivit eos.
(.3. Et comminuam illos, Delebo eos ut pulverem ante fa- 43. Et comminuam eos ut pul- ,

ut pulverem ante faciem ven- ciem venti : ut lutum platearum pro- verem ante faciem venti ut lutum :

ti ut lutum platearum delebo jtciam eos.

:
platearum delebo eos.
eos.
Not* ad Versionem antiquam.
fecit , cum Pfalt. Rom. Fabri. Idem vero S. Paulinus , ep. 9. Qy d.vTr\ fit Atfafy, ©h/ct/ovo; is'iv wit] t?, Ka\ •©«/«Tfiot 11

p. 4?. a. (ic legit Perficiet pedes noftros Jicut cervi , £5 J11-

: (\ diapiuc; ftt efc t<mc.. In Hexapl. deeft £.'; t/^o;.
per excelfa fl.ittiet Aos : ar epift. 2 I p. n J. c. Pedes tanqttam . t. 37. Auguft. in liunc Pf. legufubter me, Gr. Ctto-
cervi perfectfti. Auguft. in hunt Pf. Qui perfecit tanq. >itt.Tjl f4V.

cervi, & fop ftatuet me. In Pfalt. Mcdiulan. & Carnut. It. 38. Ita Auguft. in hunc Pf. cum vet. Pfalt. ni ex-
conftanter cervi ; &
Mozarab. flat tut me. Similiter ap.
in cipias illos pro eos. Brev. Moz. hab. 2» non revertar do-
,

Pfeudo-Eucher. in 2. Reg. p. 963. Attamen Hieronymus nee , &c. Gr. K) £x. cartirejeipuijc/uat. Pfeudo-Eucher. in 2.
epift. ad Sun. & Fretel. to. 2. col. 631. b. ad hoc, cervo- Reg. p. 963. Perfequar inimicos meos , comprimam illos , Q
rum , dicit : Scribitis in Grxco inveniri , cJssi fWpfc , id eft , &c. ut in Vulg. Gr. k. y.aTtw'-jo^i/i , &c.
tanquam cervi , jingularem utimernm pro ptrira/i ; fed in J^. 39. Pfalt. Rom. & Carnut. antiqua manu correftum :

Hebrxo plurahs niimer/ts eft , chaialoth ; £5 (mines Interpretes Afftigam illos , nee poterunt , &c. ut in Vulg. Similiter Caf-
plttralem niimemm trailftttler tent. In edit, tamen Rom. & fiod. in hunc Pf. cum hoc , jub pedibus meis. Aug. in eund.

alibi conftanter :'0 narapTi^o/ucv^i; ris iroS~a.c, fiv ain't th&tpv, PC. Confringam illos, nee poterunt , Sec. ut in Vulg. Brev.
i, sVI to v^y-ho. ifSv /us. Sulus Ml". Alex. hab. sWjt;, & Moz. nee potuerunt. Plait. Corb. Confringam illos , nee pote-
Aquila, to. v-\i;j.y.ra. nx n«S£<; /hi. runt cad. fub pedibus meis. Gr. h.nh^i-\w di/rii,^ &' /4% '

j, s'tti

35. Auguft. in hunc Pf. leg. ad prxlium; duo tamen

•#. i^utuilai iiw» t£; iro/tt5 /Mf.

Mfs. ferunt ibid, in prxlium , alii pleiique, in prxlio. Caf- 40. Brev. Moz. ipfo initio tollit tf , nee hab. ante
"&.

Yiod. in eund. Pf. hab. ad prklium; deinde, $5 pofuit ut fupplantafti ; addit vero omnes infurgentes , &c. Similiter in

arcum, &c. etiam in Brev. Moz.

Sic Pfalt. Rom. Mar- & Pialt. Rom. Fabri , Carnut. & Mediul. fupplantafti omnes ,

tianaci. In Fabri, f$ pofuit arcum, &c. Apud

Rom. vero abfque praeced. £> , quod ult. etiam tollunt Aug. & Caf-
Hilar, in Pf. 143. p. 5 J 3. d. & in Pfalt. Corb. (ic Q?u do- : fiod. in hunc Pf. cum voce omnes. In Pfalr. Rom. Martia-

tes mantis trieas in prxlium : £? pofuifti ut arcum , &c. Gr. na;i , &
Corb. Et prxcinxifti me virtu tern ad bellum : fuppl.
AjJaocnK £'? iroMfitof Ktia Tcifit , &c. Compl. eCeto. omnes fubtus me: Auguft. cum Pfeudo-Eucherio in 2.
ir. 36. Itidem in Pfalt. Coib. & Rom. Fabri, niii quod Reg. fv.bter me. In Gr. Kal TrtciE^aca; /y.s Avtv/niv it's iro-
in fine habetur, me docebit. In Rom. Martianxi , falutis tux, *;,u:y QvvittoJ mas wccr/ct$ tK uirox.tt.TOi fit Hieron. ep. .

& me docebit , ut &

ap. CalTiod. in hunc Pf. in fingulis au- ad Sun. &
Fretel. to. 2. col. 631. c. ad hoc, infurgentes ,

tem non legunrur pluva , nee etiam in Pfalt. Carnut. Se- ait In Grxco plus invenijfevos dtcitis , omnes infurgentes ;
:

cus in Mozarab. in quo fie Et difciplina tua ipfa me doce- : fed omnes , additum eft.
bit : £) doilrina tua diriget me ufque in finem. Similiter ap. tf. 41. Ita Brev. Moz. cum Pfalt. Rom. CalTiod. in &
Vigil. Tapf. 1. cont. Varim. p. 750. f. excepto uno ufque , hunc Pf. at Aug. in eund. cum Pfeudo-Eucher. in 2. Reg.
quod deelt. In Pfalt. Mediol. ftabilivit me in finem. Aug. Et inimicos meos dedifti mihi dorfum , odio babentes me &
in eund. Pf. fie hab. Et dedifti mihi protect, falutis mcx difperdidifti. In Gr. Kal rii sy$pii y.H ilanuts pot vZrov , £

fufcepit me : ^ difciplina tua me direxit in finem : & difci Tie, /J.tdts rr a.c, /ue z^whJsotvMc,.
pli/iatua ipfa me docebit. Notant tamen editores noftri BB. "t . 42. Ita leg. Hilarius in Pf. 143. col. J^. e. necnori
ocfo Mfs. ibid, habere falutis tux , non mex : unde Hieron. Aug.&Caffiod. hunc Pf. cum vet. Pfalt. & Gr. Pfeudo-
in

ep. ad Sun.& Fretel. to. 2. col. 631. b. ita fcribit In Grxco :

Eucherius veto in 2. Reg. p. 963. ita Clamabunt , net erit :

vos legijje dixiftis , mea: ; fed

th; £Wuf i'«5 W , id eft , falutis qui fal'jum faciat ; ad Dominum
#". 43. Sic Hilar, in Pf. 1. col. 23. & in Pf. 143. col.
, nee exandiet eos.

in Hebrxo , Iefacha , falutis tax Jignifi cat , non mea;; quod

s$ omnes Interpretcs tranftulernnt. Pfeudo-Eucher. in 2. Reg. 5^3. e. Item Auguft. in hunc Pf. fed Mfs. xi. hab. ibid.
p. 963. ita: Et dedifti mihi protect, falutis tux £J difci- juxta faciem venti. Ita quuque Pfeudu-Eucher. in 2. Reg.
plina tua direxit me in finem : & difciplina tua , &c. ut in p. 963. Cafiiodor. veto cum vet. Pfalt. ante faciem, Sec.
Vulg. Edit. Rom. LXX. fert (\lvf[xr, pM ; in editt. vero Ambr. in Pf. 1. to. I. col. 7J9. d. Comminuam eos an-
Aid. & Compl. deeft jm; mox ita in Rom. i, v A^td (\ te faciem venli , $ ut lutum , &c. at inf. in Pf. 3 J. col. 76 J.
«e/£?>al*£To
vt)t7e>.a.£.i fits' Kj n irettJ si a
c«
(_'« afaj/)Bcuos pc tte, tiwc; K. m d. ut lutum. Item Anon, apud ipfum , to. 2. col. 4. d.
•naiS'tix Qn aluri pi AtJ~ai,i. Verum hie ult. verficulus ci- Grsec. Kai KiTrlvtu wri; x«t« itfofwaov M;pt\s' u(
tatur in H.a.irM'ii; ex Theodot. ut notatur in cod.Cuislin.
' vntMt > &c.
IX, vel X. facculi : 5c vero ita in Sc-hol. tb , Kcei n' irmJiia
 , :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XVIII. 37

VUIGATA HOD. H E B R. Veksio a n t i o u a.
44. Eripies mede contradictio- Salvabis me a contradiclionibus 44. Eripies me de contra- Ex Mf. Sanger».
nibus populi : continues me in ca- populi : ponesm e in Caput gentium. di&ionibus populi confinues :

put gentium. me in caput gentium.

4 S . Populus ,
quern non cogno- ropulus , quern ignor avi , ferviet 45. * Populus, quern non * M/.Popnlum,
vi , fervivit milii : in audicu auris mihi : auditione amis obaudict cognovi , fervivit mihi ad au- :

obedivit mihi. mihi. ditum auris obaudivit mihi.

46. Filiialieni mentiti funt milii Filii alieni mentientur mihi : 46. Filii alieni mentiti funt
filii alieni inveterati funt, & clau- filii alieni dcfluent , & contrahen- mihi : filii inveterave-
alieni
dicaverunt a femitis fuis. turin angufliis fuis. runt, & claudicaverunt a fe-
mitis fuis.
47. Vivit Dominus, benedic- & Vivit Dominus , bcnediclus & 47. Vivit Dominus ,& be-
tus Deui meus , exaltetur Deus & Deus mens exaltabitur Dens, & nedlftus Deus meus , & exal-
falutis mex. falutismea. tetur Deus lalutis mex.
48. Deus qui das vindi&as mi- Deus quid as vindicl as mihi, & 48. Deus qui das vindictam
lii , Sc fubdis populos fub me , li-
6 congregas populos fub me ; quifer- mini , & fubdidifti populos fub
berator meus de inimicis meis ira- vas me ab inimicis meis , me, liberator meus Dominus
cundis. de gentibus iracundis.
%,-Reg 49. Et ab infurgentibus in me Et a refifientibus mihi elevas 49. Ab infurgentibus in me
22.49. exaltabis me : a viro iniquo eripies me , a viro iniquo liber abis me. exaltabis me : a viro iniquo
me. eripies me.
Jbi/.to. fo. Propterea confitebor tibi in Propterea confitebor tibi in gen- 50. Propterea confitebor
Rom. nationious Domine : & nomini tuo tibus Domine , & nomini tuo can- tibi in gentibus Domine : &
ij.9. pfalmum dicam. tabo pfalmum dicam nomini
: tuo.
5 1 . Magniticans falutes regis Magnifcanti falutes regis fui , 51. Magnificans falutarem
ejus , & faciens mifericordiam & facienti mifericordiam Chrifto regis ipfius , & faciens miferi-
chrifto fuo David , & femini ejus fuo , David & femini ejus ufque cordiam chrifto fuo David ,
ufque in fsculum. in sternum. & femini ejus in faxulum.
Noi£ ad Versionem antiquam.
tf.44. Siciterum Hilar, in Pf. 143. col. 553. e. & Caf- Rom. nunc legitur , 0Q10; /m ; at in edd. Aid. 5c Comp!.
fiod. cum vet. Plait. Auguft. veio in hunc Pf. cum Pfeu- deeft /m.
do-Eucher. in 2. Reg. Ernes me de , &c. Gr. '?vial f*s it, t. 48. Ita fert Pfalt. Rom. cum Carnut. Sic etiam irt
ttrriM-yi-ov , &c. Symm. 'Pi/oil jus oltto , &c. Auguft. 1. 17. Mediolan. & apud Caffiod. in hunc Pf. detracta tantum
de civicate Dei, c. 16. to. 7. col. 479. d. legit ut fup. voce Dominus ; tres etiam Mfs. Caffiod. habent fubdis ,
fonftitues me in caput gentium; at ibi Mfs. habent in ca- non Iubdidifti. Brev. Moz. ita Deus qui das vindidas mi- :

fite : Teftim. p. 281. a. & Ladt. 1. 4. Inftit.

Cypr. 1. 1. b* > C
fubdidifli populos Jnb me, liberator meus de gentibut
c. II. p. 575. conftanter, in caput; e Gr. e/'; xsfaM(. iracundis. Auguft. in eund. Pf. nil differt a Vulg. In Gr.
tf. 45. Tertul. adv. Jud. c. 3. p. 1 37. b. Populus, quern 'O &sU J'lJ'ti sx.Jix.wici; efttrii >u i/Vo-raj;*? >aks i/V f',Kf ,
tioii noveram , fervivit mihi : in auditu auris obedivit mihi. purn? ims e| lykf av Spyhav. De his autem , liberator meus
Itidem Cypr. 1. 1. Teftim. p. 281. a. hoc excepto , quern de gentibus iracundis , Hieion. ep. ad Sun. Fretel. to. &
non cognovi. La&ant. 1. 4. Inftii. c. 11. p. J75. Populus , 2. col. 631. c. ita dilferit : hi Graco inveniffe vos dicitis
,
quern non cognovi , jerviet mihi. Sic etiam Ffeudo-Eucher. ab inimicis meis fortibus five potentibus
, ; 5^ quia feme)
in 2. Reg. fed addlt in obaniitu amis obaudivit mihi. Hi* : veritati jludemus , fi quid vel tranferentis Jeflinatione , vel
Jar. in Pf. 1. col. 14. c. 143. col. 555. e. cum & in Pf. fcribemium vitio depravatum efl ,fimpltciter coufiteri & emen-
Plait. Corb. Pepnlus , qnem non cognovi , fervivit mihi : ad dare debemus : in tiebrao nihil aliud habet niji hoc , libera-
auditum amis obaudivit mihi. Similiter hab. Auguft. in tor meus ab inimicis meis LXX. autem iracundis addide-:

hunc Pf. exceptis his , in obaudttu auris obedivit mihi ; at runt ; tf pro gentibus , tarn in Ihbrxo , qu.im in cunSis
I. 17. de civit. Dei, to. 7. col. 479. d. obaudivit mihi. Inter pre til us , inimici pofiti funt; ^ miror qnomodo pro
Item ap. Caffiod. in eund. Pf. & in Breviar. Moz. nifi inimicis, gentes mittata fitit.
quod apud utrumque deeft in , ante vocem obauditn. t 49. Ita Pfalt. Corb. Auguft. etiam cum Pfeudo-Eu-
In Pfalt. Rom. limiliter obauditn, abfque prasced. in; at cher in 2. Reg. tf in principio , una cum Gr. at
tollit
legitur obedivit. Apud Auct. 1. de promilf. p. 3. col. 184. Aug legit in fine, erues me; Ffeudo-Eucher. eripe me;
in obauditn auris obaudivit mihi. In Graeco , Ana; , o'V a'x. Gr. funri |«f.
iyv&Vf slbMvs; /uot' iiq duottt aria tVn'ictc;' fioi , Mf. Alex. t. 50. Ita Pfalt. Cotb. Sic etiam in Mozarab. detracto
sTtuy.tGac. tamen £> , poft Domine. Pfalt. Rom. hab. confteber tibi in
#. 46. Ita legunt Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum populis. Auguft. in hunc Pf. tibi in gentibus Domine :
tf
Pfalt. Moz. Corb. & Rom. Concinunt pariter Hilar, in Pf. nomini tuo pfallam. Pfeudo-Eucherius in 2. Reg. p. 964.
143. col. 5:58. d. & Hieron. in Ifai. c. 25. & 60. to. 3. tibi in generationibits Domine : nom. tuo pfallam. Caf- &
col. 214. a. & 44J. b. Hieron. priori loco habet, in fe- fiod. in eund. Pf. tibi in populis Domine : {5 pfalmum di-
mitis fuis. Ap. Iren. 1. 4. p. 288. e. priors tantum exftant cam tibi inter gentes. Gr. Q01 hi tlnst Kv'ca' ij tw Sro/ia-
Filii alieni mentiti funt mihi. Similiter ap. Ambrof. in Pf. Ti Qv ico.a.
J 18. to. I. col. 1 102. f. In Gr. "T/ol «Wrpjo/... vto] a*- *. Jr. Brev. Moz. hab. cum Corb. fahttem regis Pfalt.
t,0T£A0l ZTCt>a!u%WSXY , K) t"X_j)*Ol)l 0.1 O.TT0 T« , &C. ipfius; Rom. cum Caffiod. faint are Mediolan. regis ipfius;
#".47. Accinunt Auguft. & Caffiod. cum Pfalt. Rom. falutaria; Carnut. falutem. Aug. in hunc Pf. cum Pfeudo-
Martianaei : in Rom. Fabri , deeft meus , poft Dens ; de quo Eucherio in 2. Reg. falutes regis ipfius. Tichon. reg. 1.
Hieron. epift. ad Sun.&Fretel. to. 2. col. 631. c. ita fcri- col. jo. g. legit , faciens mifericordias , &c. ut in Vulg" Gr.
bit : Dicitis in Greco non haberi meus , quod non fub ajle- Mjyc.Awcov T«; owTup/a; ry pccoiMai civrv, k. ira^v i\s s ; tw...
tifco , fed ab ipfis LXX. de Hebrciica veritate translatum efl ; Aafl/ , h, t» e'a-; «luiy:^.
$$ cunili Interpretes in hac parte confentiunt. In ed. etiam

VULGATA HOD. H E B R. Versio ANTIQUA.

i. In finem Pfalmus David. Viclori Canticum David. 1. In finem , Pfalmus
,
ipfi Mf, Sangerm,
XVIII. XIX. David. XVIII.
/^Voili enarrant gloriam Dei /^(Rli enarrant gloriam Dei,
3.. ,
CCEli enarrant gloriam
V> & opera manuum ejus an- W& opus manuum ejus annun- Dei , & opera manuum
Not/E ad Versionem ANTIQUAM.
V". r. Ita Auguft. in hunc Pf. Pfalt. vero Rom. Be fr. 2. Sic Ambrof. 1. 1. & 2. Hex. to. r. col. 8. e. 30.
Corb. delent ipf , cum Caffiod. In Gr. ti» &mU. a. uno excepto annumiat : item infra , col, 3 3
J. f
, & to. 2.
 , : , :

58 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XVIII.

Versio antiqua. H E B R. VULGATA HOD."

E* Mf. Sitngtrm. ejus adnun riant firmamentum. ttat firmamentum. nuntiat firmamentum.

3. Dies dieieru&uat verbum,

Dies diet eruclat verbum , & 3. Dies diei eruftat verbum, 8c

& nox noftiindicat fcientiam. nox nocli indie at fcientiam. nox nofti indicat fcientiam.

4. Non funt loqueke , ne

Non eft fermo , & non funt 4. Non funt loquelse , neque fer-

que fermones , quorum non verba ,

quxbus non audi atur vox mones , quorum non audiantur vo-
audiantur voces eorum eorum. ces eorum.

5. In omnem terram exiit In univerfam terram exivit fo- 5. In omnem terram exivit fo- "Rami

(onus eorum in finibus or- : & nus eorum , & in finem orbis ver- nus eorum : 8c in fines orbis terra; I0 - *8.

bis terrae verba eorum. ba eorum verba eorum.

6. In folem pofuit taberna Soli pofuit tabernaculum in eis. 6. In fole pofuit tabernaculum

culum iiium : & ipfe tanquam Et ipfe quafi fponfus procedens de fuum : & ipfe tanquam fponfus Lac. 24
procedens de thalamo fuo 4*«
fponfus procedit de thalamo tbalamo fuo :

fuo :

Exfultavit ut gigas ad decur- Exfultavit utfortis ad ctirren- Exfultavit ut gigas ad curren-

rendam viam , 7. a fummo dam viam afummitate : exit egref- dam viam , 7. a, fummo ccelo

coelo egreffio ejus [us ejus, :

egreffio ejus :

Et occurfus ejus ufque ad Et curfus ejus ufque ad fum- Et occurfus ejus ufque ad fum-
fummum ejus nee eft qui fe mitotan illius nee eft qui fe abf-
: ; mum ejus I nee eft qui fe abfeondat
abfeondat a calore ejus. eondat a ealore illius. a calore ejus.
8. Lex Domini inreprehen- Lex Domini immaculata, eon- 8. Lex Domini immaculata, con-
fibilis , convertens animas : vertens animam : te/iimonium Do- vertens animas teftimonium Do- :

teftimonium Dei fidele, fa- mini fidele ,

fapientiam pr<tftans mini fidele , fapientiam pra-ftans
pientiam prxftans parvulis. parvulo. parvulis.

9. Juftitix Domini recta: Pracepta Domini recla , Utifi- 9. Juftitia Domini tcc\x , Ia>

Not^ ad Versionem antiquam.

524. e. 671. a. 1126". b. Similiter Aug. in hunc Pf. & 1. 1. fultavit Jicut gigas ad cttrr. viam; at infra, col. 8 J. b. ut
de conf. Evang. to. 3. p. 2. col. 20. & Leo M. fer. 18. p. gigas. Itidem Caffiod. in eund. Pi. Philaftr. Brix. de &
67. f. & Ambroliaft. p. 52. b. & Caffiod. cum vererib. hxref. p. 715. a. cum Pfalt. Rom. In Mozarab. gigans.
Pfalt.Corb. tamen & Mozarab. hab. antmntianl , ut fup. Apud fiieron. ep. ad Sun. Fret. to. 2. col. 632. a. &
In Gr. ttoIwciv Si yjipat av/n atctyyefMi to , &c. lie :Exfultavit ut gigas ad currendam viam fuam ; turn
f. 3. Hilar, in Pf. 118. col. 363'. d. eruclat. Similiter fequitur Et dicitis quod in Grxco fuam non habeat ; Jed
:

Ambr.ep. 22. col. 876. a. c. eruclat ; cct. ut fup.iteml.de hoc nos fab vent additum reperimus , in Hebrao non ejfe &
Ifai.c. 5. to. 1. col. 367. e. & 10 54. e. & to. 2. col. 244. b. maufeflttm eft. Scriptoies etiam Latini fupra citati non
279. f. 1209. a. Auguft. in hunc PI. ernthtat annuntiat habentyii.im , uti nee vet. Pfaltetia , exceptis tamen Arab.
fcientiam de conl. Evang. to. 3. p. 2. col. 20. f.
: item 1. I. & jEthiop. necnon Vulgatae Mfs. tribus , Carnut. Colb. 6c
excepto verbo erutlttt. Caffiod. cum Pfalt. Corb. eruHuat... Germ, qui addunt Juam. In Gr. hod. fie A7«Miaof7at :

&j's 71'?«; Jtycfiu,- oS'nt aW? led abeft dvrS ab edd. Aid. -
indicat. Gr.ipiuyelctt pii/tct avayyixtst ytueit.
if. 4. Ita hunc Pf. & 1: 1. de conf. Evang.
Aug. in 6c Compl.
to. 3. Item Caffiod. in eund. Pf. &. Gaud.
p. 2. col. 20. f. f. 7. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom.& Moz.
Brix. fer. 8. p. 955- g- cum Pfalt. Rom. In Brev. Muz. Vet. Irenaei Interp. 33. p. 274. b. ita legit :
1. 4. c. A
quibus non audiantur ; Grsece , it tr^] aMcr/at , &c. fummo ccelo... (5 occurfus ejus ufque ad jummum cceli : ($
Tf. 5. Auguft. in hunc Pf. exiit... j£ in fints ; at 1. 1. de non eft qui fe abfeondat , &c. Similiter Auguft. in hunc
conf. Evang. to. 3. p. 2. col. 20. f. exivit. Hilar, in Pf. Pf. &
in Pf. j8. col. 563. f. at 1. 1. de conf. Evang. to.
6y. p. 180. a. exiit. Hormifd. ep. 45. Cone. to. 4. p. 1497. 3. p. 2. col. 20. g. ita legit A fummo cceli egreffto ejus : :

b. exivit... £j in fines terra , &c. Caffiod. in euud. Pf. & tf recttrfus ejus ufque ad jummum cali : non eft qui Ji y
Gaud. Brix. fer. 8. p. 955 g. Vulgar* confonant cum
. abfe. &c. Tertull. 1. 4. adv. Marc. p. 70 J. a. A fummo
Pfalt. Rom. Similiter Ambrof. de parad. to. 1. p. iji. call projeilio ejus : tf deverjio ( f. reverjio ) ejus adfummum
c. & 1. p. 1160. f. & infra,
in Pf.' 118. to. 1286. d. ufque efus. Novaiian. 1. de Trin. p. 1038. b. A fv.mm»
1453. e. & to. 2. 654. f. 913. d. Tertull. 1. 5. adv. ccelo egreffio ejus : $$ ufque ad fummumregrejjio ejus. Cypr.
Marc. p. 801. b. In omnem terram exiit Jonas eorum : £> 1. Teftim. p. 293. a. A jummo cceli egreffio ejus : ($
2.
in tcrmtnos orbis verba eorum : at 1. cont. Jud. c. 7. p. deeurjio ejus ufquead jummum ejus : tf non eft qui lateat a
139. b. In univerfa terra exiit fonus eorum : tf ufque ad calore ejus. Ita quoque Jul. Firm. 1. de errore prof, relig.
terminus terra verba eorum : item 1. de fuga in perf. p. c. 20. excepta voce una projeilio , loco egreffio. Hilar, in

971. b. alludens dicit Ut in totam terram exiret fonus : Pf. j8. col. 129. d. A Jummo cceli egrejjio ejus , &c. ut in
eorum , £<J in terminal orbis voces eorum : & 1. 4. adv. textu. Ambrof. in Pf. 118. to. 1. col. 1034. f. Ajitmmo
Marc. p. 73J.C. In omnem terram £> in terminos terra calo , &c. ut fup. iimiliter in Pf. 43. col. 895. d. at I. de
voces eorum. Gr. E"; -Tra.aa.v iwt yw £ si's T « -Tti^Cla. t«s Ifai. c. 3. to. I. col. 360. a. lie : Egreffus ejus a fummo
Bita/tEWS t« p«'^a7« dura». coelo, &c. ut fup. Ambrofiaft. 241. b. A fummo calo
col.

It. 6. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. Vulgatse fuffra- egreffio ejus : £> regrejpis ejus ufque ad jummum ejus. Avit.
gantur , ufque ad verbum exfultavit. Concinit Ambrof. Vien. ap. Sirm. to. 2. p. 164. e. A fummo cceli egrejjio

1. de exhort, virg. to. 2. col. 293. a. & 1. de inftit. virg. ejus : $$ recttrfus ejus ufque ad jummum ejus. Gaud. Brix.
col. 251. a. & 1. de Incarn. col. 711. e. & in Pf. 43.10. ferm. 3. p. 948. c. A fummo cali egreffio ejus: occurfus-, &
1. col. 899. f. Item Auguft. 1. 1. de conf. Evang. to. &c. ut in Vulg. Graec. 'Air' <£x.pv t? £&&$ m f£o/cs olutx'
5. p. 2. col. 20. f. & in Pf. 44. col. 381. f. Sic etiam K) to yLxliv%i4tx. dvTy s&>; av.pv rt v&cw K) sot ait os ct.Trox.pv-

Gaud. Brix. fer. 8. p. 955. g. Maxim. Taurin. p. c. h. £we/a; tw btpfiur avm. Aid. & Cumpl. th; fep/Lty;.
& Philaftr. Brix. de haeref. p. 707. g. una cum Pfalt. Tt. 8. Ita Pfalt. Rom. nil! quod habet teftimonium Do-
Rom. Grace. 'Et -ru Mia... uc, tvy.ipioc, sKiropwct/ittvos &c. , mini ; Mozarab. Dei. Mediol. Corb. & Carnut. Lex Do-
Tertull. vero 1. 4. cont. Marc. p. 70J. a. legit Ipfe : mini irreprehenfibilis. Similiter in MifTali Rom. ad Introir.
tanquam fponfus egrediens de thalamo fuo. Novatian. de fabb. poit Dom. 2. Quadrag. Succinunt S. Paulinus ep.
Trill, p. 1038. b. Sicut fponfus egreditur de thalamo fuo 38. p. 235. c. & Caffiod. in hunc Pf. Hilaiius vero in
deinde Exfultavit ut gigas ad currendam viam.
: Cypr. Pf. 118. p. 242. d. ita Lex Domini immaculata , conver-
:

1. 2. Teftim. p. 293. a. & Jul. Firmic. 1. de erro. prof, tens animas : teftimonium Domini fidele , erudiens parvulos.
relig. c. 20. Et ipfevelutfponjus egrediens de thalamo fuo : Ambrof. in Pf. 1. col. 7J2. b. & in Pf. 118. col. 1 183. c.
exfultavit ut gigas viam currere. Hilar, in Pf. 58. col. 129. Lex Domini inreprehen/ibilis , convertens animam. Aucl op. .

d. Exfultabit ut gigas ad currendam viam : iimiliter in Pf. imp. in Matth. horn. 19. p. 101. d. Lex Dom. irreprehenfi-
59. col. I 38. bis exfultabit , licet habeatur in editt. exful- bilis eft, convertens animas. Tertull. l.de pudic. p. 1002.
tavit emendatum eft exfultabit ex Mf. Regio , in
; fed a. Lex Domini inviluperabilis , convertens animas. Aug. in
quo etiam non gigas, fed gigaus. Ambrofius in Pf. 118. hunc Pf. concordat cum Vulg. Gr. 'O fo^o; tv Kvpix afj.su-
col. 1034. f. Exfultavit tanquam gigas ad currendam viam : lAoc,, iTrifpstpay -^vxa-S' fiaplvpict Kvpm -wist WpiZpsoc vwttioi.
''

fimiliter in Pf. 43. col. 895. d. 899 f. 903. e. to. 2. col. & if. 9. Pfalt. Rom. & al. conftanter habent latificanus ,
aji.a. 711. e. 1166. b. &c. Aug. in hunc Pf. legit : £*- & tllumimns , cum c*t. ut fupra. Similiter Hilar, in Pf.
 .

LIBER PSALMORUM. Pfalm.

39 XIX.
VlJLGATA HOD. He b r. Vnp.sio ANTIQUA.
tificantes corda : praeceptum Domi- cantia cor : mandatum Domini lu- Ixtificantis corda prxceprum
:
E* Mf. Sangetm.
ni lucidum , illuminans oculos. ctdum , illuminans oculos. Domini lucidum , inluminans
oculos.
io. Timor Domini fancTrus ,
per- Timor Domini mundus, perfeve- 10. Timor Domini fanc-
manens in feculum fa;culi judicia : rans in f&cula : judicia Domini tus permanens in faeculum
,
Domini vera , juftiricata in femctipfa. vera , juftificata in femetipjis. fseculi judicia Dei vera jufti-
:
,
ficata a femctipfa.
ii. Defiderahilia fuper aurum Defiderabilia fuper attrum & 1 1 Defiderahilia fuper au-
& lapidem pretiofum multum : & lapidem pretiofum multum , & rum & lapidem pretiofum
dulciora fuper mel <& r'avum. dulciora fuper mel & favum rc- multum & dulciora fuper :

dundantem. mel & favum.

ii. Etenim fervus tuus cuftodit Undc & fervus tuus docebit ea: 1 z. Nam &
fervus tuus cuf-
ca , in cuftodiendis illis retributio in cu/lodiendis eis fruclus mult US. todit ea , in cuftodiendo ea re-
multa. tributio multa.
i 3 . Delifta quis intelligit ? ab Errores quis intelligit ? ab oc- n. Delictum quis intelli-
occultis meis munda me : 14. & cuius munda me : a fnperbis quo- git ab occultis meis munda
\

ab alienis parce fervo tuo. que libera fervum tuum. me Domine 4. ab alienis :
1 &
parce fervo tuo.
Si mei non fuerint dominati , Si non fuerint dominati mei , Si mei non fuerint domi-
tunc immaculatus ero : & emunda- tunc immaculatus ero , & mun- nati , tunc immaculatus ero :

bor a delicto maximo. dabor a delicto maximo. & mundabor a delicto maxi-
mo.
Et erunt ut complaceant
if. Sint placentes fermones oris met, 1 5. Et erunt ut compla-
eloquia oris mei &. meditatio cor- :
& meditatio cordis mei in conf- ceant eloquia oris mei me- : &
dis mei in confpeclu tuo Temper. peciu tuo : ditatio cordis mei in confpec-
tu tuo femper.
Domine adjutor meus , & re Domine fortitudo mea , & re Domine adjutor meus , 6c
demptor meus. demptor meus. redemptor meus.
No T M AD VerSIONEM ANTIQUAM
IiS.col. 242. d. 246. c. &in Pf. 120. col. 378. e. at in Pf. cum Brev. Mozarab. Tertul. 1. 4. adv. Marc. p. 711. c.
118. col. 260. b. legit Mandatum Dei lucidum , &c. Ambr. ita Eloquia Domini dulciora fuper mel
ft favos. Miflale
: :

in Pi. 1 18. to. r. col. 1006. b. Mandatum Domini lucidum , Rom. ad. Oflert. Dom. 9. port Pent. Judicia ejus dulciora
Sec. Similiter Hieron. ep. ad Damaf. to. 3. col.
J24. d. 1. & fuper mel tf favum. Gi.'£viivfi^i vWpyjvs'w *, w'Qcc rlput»
3. in ep. ad Ephef. to. 4. col. 385. f. Auguft. in nunc Pf. TVOhW K) ~)*UX.UTieSC VTtip JJ.ZU Kj X)1f l'ot'.
Juftitia Dom. reila , Ixtificantes cor , &c. ut in Vulg. Simi- t. it. Ita in Brev. Moz. Plait. Rom. niii excipias &
liter hab. Cadiod. in eund. Pf. prater vocem corda. Ita ilia pro ea. Miifale Rom. ad Often. Dom. 9. port Pent.
quoque in Miflali Rom. ad Offertor. Dom. 9. port Pent. Nam tf fervus tuus cuftodit ea. Lucif. Calar. 1. de mor.
Ap.Tertul. veto, l.de pudic. p. 1002. a. fie Jura Domini : pro Dei 249. d. vel2Jl. d. Etenim fervus tuns cuftodit
fil. p.
dircila , oblellantia corda : prxceptum Domini longe lucens , ea , in cuftodiendis illis , &c. Aug. in hunc Pf. Etenim
inluminans oculos. Grace Ta cT«a<4u«Ta Kupln ei/6/« :
cuftodit ea , in cuftodiendo ilia, Sec. Cadiod. in eund. Pf.
( Mf. Alex. euftiTa., ) iutpQcivovTcz. xapAiw /k/cam Kvplv ii Nam fervus tuus enftodiet ea , in cuftodiendo ilia relrib.
$
multa. Sic etiam in Pfalr. Corb. excepto uno cuftodit. Gr.
fr. io. Sic Hilar, hab. in Pf. 1 18. col. 242. d. prater ult. t^ai yap a u*oscv 9^^a<^J•c| ccu/a , a/ ru cpv>.u.cc£iv mmx , &c.
ifta Domini vera, juftificata in ipfum. Ambr. in Pf. 118. to.
, t. 13. Pfalt. Rom. Corb. Mozarab. necnon Cypr. 1. 3. &
I. col. 1049. 1272. c. Domini vera, jttjlif. in femctipfa. Hier. Teftim, p. 320. a. cum Aug. &Caffiod. in hunc Pf. conf-
in Ezech. 18. to. 3. 820. a. Domini vera ,j"ftif. infemetipfis. tanter hab. initio deliila, extremoque addunt Domine , ut
Cypr. 1. 3. Teftim. p. 313. c. Timor Domini cajlus , pevjeve- fup. Ambrof. vero , 1. de apol. Da v. to. 1. col. 690. d. ita
rans in fxcula Jkculorum. Aug. in hunc Pf. & tracl:. 9. in 1. legit Lapfus quis intelligit ?
: in Pf. 45. col. 927. a. 8c &
Johan.to. 3. p. 2. col. 888. g. Timor Domini caftits , perma- f. addit ab occultis meis munda me Domine. Similiter Ni-
:

nens infxculumfxculi : judicia Dom. vera , juftif. in idipfum. cetius , Spicil. to. 3. c. 2. p. 2. c. addit Domine. In Gr.
Fulg.l. 1. dedupl.prad.c. 23. p. 19. Judicia Dei vera, nct£.«7r7n'^«7a
juf- ti; oimios; ; iy. ruv xpuipiar y.v KabaCiMv /a; >
tificata in femetipjis. CafTiod. in eund. Pf. Judicia Dei vera , K7T0, &c.
J,
&c. ut in Vulg. InPfalt. Moz. ac Rom. Martiansn Timor : Tt". 14. Auguft. in hunc Pf. gj ab alienis Si mei non
Dom. fanclus permanet in fxculum feculi .-judicia Dei vera ,
, fuerint domiuata mundabor a delitlo magno. Similiter
tf
j'ift'-f-i" femetipjis. In Rom.Fabii, in femctipfa. InMediol. in Pfalt. Cotb. & Moz. tf mundabor. In Pfalt] Rom.&ap.
etiarn permanet. In Gr. 'O cplfsoc, Kvpln dyti; , J'lajusvwv zh a'w- Cadiod. dominati Gr.
£$ cmiiudabor. In 'i.a.v put fj.\t xa,-
ta afavic,' ra. Kvpln dwhvcc, AiJiKaiu/^ivot. sV] to ou/io.
x.p!fj.zlx /axuCAivcaCi g, xxftuC-tQ-titojUca aVo duccprias fj.iyd.hK.
if. 11. Ita Lucif. Cal. 1. de mor. pro Dei filio , p. 249. if. I Similiter habet Auguft. in hunc. Pf. col.
8r.
J.
vel 25 r. d. necnon Auguft. Cafliod. in hunc Pf. cum & c. cum Cadiod. &
At Aug. infra , col. 87. f.
vet. Pfalt.
Fulg. 1. 1. de dupl. prsd. c. 23. p. 19. Pfalt. Rom. & legit, Etper hoc ut complaceant , &c. In Gr. Ka! stovlcu
Ambrof. vero in Pf. 1 18. to. 1. col. 1049. a. delet multum. tii iv J ojti'aK t« >.oyia, , Sec. Ap. Hilar, quoque in Pf. Jl. p.
S. Paulinus epift. 37. col. 226". b. hab. pretiofum nimis , 79. c. Domine adjutor meus , Sec. ut fup.

VULGATA HOD. H E B R. VeRSIO ANTIQUA.

,
In finem , Pfalmus David. XIX. Vitlori Canticum David. XX. 1. In finem, Pfalmus ipfi Ex Mf. Sangerm,
David. X I X.

E
nomen Dei Jacob.
Xaudiat
tribulationis
te Dominus
: protegat te
in die
Tf Xaudiat te Dominus in die
1—i tribulationis protegat te no~
men Dei Jacob.
2. Y7 Xaudiat te Dominus in
Xj/die tribulationis pro- :

Mittat tibi auxilium de fanc-

-c te nomen Dei Jacob.
tegat
3 .
Mittat tibi auxilium defanclo , Mittat tibi auxilium de
to : & de Sion tueatur te. cr de Sion roboret te. fanclo & de Sion tueatur te.
:

NoT£ A D Ve R S I O N E M A N t 1 q u A M.
t.
Itidem in Brev. Moz. 3c Graco. InPfalt. Rom.
1.
Pfalt. & Gr.
Fabr. deeft ipji , ficut apud Aug. & Cadiod. in
hunc Pf. i: 3. Sic'apud Auguft. & Cadiod. in hunc Pf. ficut
Jn Rom. Martian*. I.mpliciter, Pfalmus David. in Pfalt. Rom. In Mediolan. vero, Corb. Carnut. loco &
y. 2. Ica Auguft. Cafliod. in hunc Pf. cum vet. U tueatur te , eft JnJ'apiat te , e Gr. xfltM&fli cv.
 , :

4o LIBER PSALMORUM. Pfalm. XX.

Versio antiqua. H E B R. VULGATA HOD.
Ex Mf. SMiprm. 4. Memor fit omnis facri- Memor fit omnis facrificii tui , 4. Memor fit omnis facritkii

ficii tui : & holocauftum tuum & holocauftum tuum pingue fiat. tui : & holocauftum tuum pingue
pingue fiat. Di a psalm a. Semper. fiat.

5. Tribuat tibi Dominus fe- Det tibi fecundiim cor tuum , 5. Tribuat tibi fecundiim cor
cundiim cor tuum & omne : & omnem voluntatem tuam im- tuum : & omne coniilium tuum con-
coniilium tuum confirmet. pleat. firmed
6. Lartabimur in falutario falutari tuo
Lattdabimus in Jalutart 6. Latabimur in falutari tuo :

tuo & in nomine Domini

:
& in nomine Dei noftri deduce- & in nomine Dei noftri magnifica

Dei noftri magnificabimur. mus. bimur.

7. Impleat Dominus ora- Impleat Dominus omne s petitio- 7. Impleat Dominus omnes pe-
nes petitiones tuas nunc co- *. nes tuas : nunc fcio quoniam fal- titiones tuas : nunc cognovi quo-
s;novi quoniam falvum faciet vabit Dominus Christum fuum : niam falvum fecit Dominus Chris-
Dominus Christum fuum. tum fuum.
Exaudiet ilium de coelo lane- Exaudiet turn de calo fanclo Exaudiet ilium de ccelo fandto
to fuo in potentatibus falliS
: fuo, infortitudinibus falutis dex- fuo : in potentatibus falus dextera:

dextera: ejus. tera. fu£. ejus.

8. Hi in curribus , hi & Hi in curribus , & hi in equis 8. Hi in curribus, & hi in equis:

equis nos veto in nomine Do-
:
nos autem in nomine Domini Dei nos autem in nomine Domini Dei
mini Dei noftri magniticabi- noftri recordabimur. noftri invocabimus.
mur.
9. Ipfi obligati funt , & ce- Ipfi curvati funt , & cecide- 9. Ipfi obligati funt , 8c cecide-

ciderunt : nos vero refurrexi- runt : nos vero furreximus , & runt nos autem furreximus
: & erec-
mus & «recti fumus. erecli fumus. ti fumus.
o. Domine falvum fac re-
1 Domine falv a : rex exaudiet nos 10. Domine falvum fac regem :

gem & exaudi nos in quacun-

:
in die , qua invocaverimus turn. & exaudi nos in die ,
qua invocave-
que die invocaverimus te. rimus te.

Not* ad Versionem antiquam.

•fr. Aug. & CafTiod. in hunc Pf. Pfalt. Rom.
4. Ita noftriinvocabimus. Similiter hab. Cvpr. ep. ad Fortun. z6j.
hab. Memor fit Dominus &c. ut fup. Item ap. Ambr. 1. 2. de
, b. excepto ult. magnifcabimus : item 1. de exhort, mart, i»
Cain , c. 5. p. 2.14. c. tf bolocauflum, &c. ut lup. Gr. McnSc/m editt. eft magnif cabimus ; at inMfs. nonnullis invocabimus.

«rcton; «.TO 0MH.a1no11J.0i Qv •nsia.ii.-ra , pingue facial. Seq. Ap. Ambr. 1. deNab.c. 15.10. 1. col. 585. a. ita Hi in cur-
:

Diapjalma'eft in Pfalc. Rom. & Corb. memoraturque ab ribus ,<$ hi in equis : nos autem in nomine Domini magnifica-
Auguft. in hunc Pf. non vero a CaiTiod. abeft etiam ab bimur : item in Pfalm. Jf. col. 778. a. hoc excepto , in no-
edd. Aid. & Compl. mine Dei noftri : at in Pf. 40. col. 880. b. & epifl. 22. to. I.
#. J. Ita CafTiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. Rom. 877. a. in nomine Dom. Dei noftri magnificabimur. Similiter
Moz. & Mediolan. Similiter Aug. in eund. Pf. addit Do- hab. CafTiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Martiansei. Rom.
tttinits ; fed loco confirmet , legit compleat. Cypr. epift. 20. Fabri delet Domini , cum Cuiil. utrumque vero habet magni-
p. 29. h. Det tibi Dominn s fecundiim cor tuum. Ambrof. ficabimus. Sic etiam Audi. 1. de ptomiff. p. 2. c. 17. p. 140.
1. 2. de Cam , p. 214. c. Tribuat tibi fecundiim cor tuum : Auguft. vero, in nomine Domini Dei noftri exfultabimus.
^ entries Gr. Vat. Abj eo< xa/a
petitiones tuas confirmet. Hieron.inOfe. cap. 10. cum Pfalt. Carnut. necnem Arab. 5c
im v-xpSlav ah' *» itetcxv rw Cvm'i an irMpvoai. Mf. Alex, jEthiop. magnificabimur. Gr. Vat. Outci Jto< or «t,

cumedd. Ald.&Compl. A«>i aa Kt'f/o;, &c. unde Hieron. Kvp'ivQsSvpar /ui'/HMt^vi^^a. A Mf. Alex, abeft KvpU ;
epift ad Sun. &
Fretel. to'. 2. col. 654. a. ait Et dicitis : & in edd. Aid. & Compl. eft tV/naTifOOiKiBa.
in Grace vos hoc verficnlo addttum nomen Domini reperijje ir. a. Ita Brev. Moz. cum Pfalt. Rom. Fabri , & Coislin.
quod fuperft tut m efl ; quia exfuperioribus diro Mtwjubauditur, Rom. vero autem refurreximus , &c.
Martianaei , ties

v.nde ccepit $ Pfalmns : Exaudiat te Dominus , &c. ut & Cypr. epift. ad Fortun. ut & Ambrof. 1. de Nab. c. 15.
bic ftibeodemfenfn dicatur : Tribuat tibi fecundiim cor tuum. to. I. col. 585. a. Ipfi obligati funt , tf eecid. nos autem

Tf. 6. Ita Pfalt. Corb. Rom. Martianaei , nifi quod & furreximus, &c. & in Pf. 35. col. 778. a. cum Auguft.
habent falutari, non filntario. Rom. Fabii delet tf cum , nos -vero furreximus , &c. Cyprianus de exhort, mart, ita :
feq. Domini. Augufl. in hunc Pf. legit Exfultabimns in : Ipfis copnlati pint pedes , £) ceciderunt. Hieron. in Amos 2.

falutari tuo : tf in nomine Domini Dei noftri magnif. CafTiod. to. 3. 1 388. b. Ifti impediti funt , ceciderunt. Audi. 1. de ^
in eund. Pf. cum Vulgata concinit ad verbum. Gr. 'Ay.-a- promilT. c. 17. p. 140. e. Ipfis obligati funt pedes , £> cecide-
jv;asoV £ 8a cf t« 'it/lvplu «v ij I/ lrojj.oCii @i? , &C In Aid. runt : nos vero furreximus , &c. Gr. 'Avlol QvyciroAlSway ,
& Compl. Ki'fiV ©ev. K yftus At aris-v/xsv , &c.
tf. 7. Itidem in Pfalt. Carnut. In Rom. pa- Moz. & Tt. 10. Sic habet Pfalt. Mediolan. Rom. vero Fabri cum
liter , falvum faciet , fed prxponitur tf , verbo exaudiet. Coisl. in die , in qua. Rom. Martian, cum Aug. & Cafliod. in

Apud Auguft. & CafTiod. in hunc Pf. falvum fecit , abfque hunc Pf. in die , qua. Gr. a» if ar v^'pa. Hieron. ep. ad Sun.

£5, juxta Gr. In Pfalt. Corb. falvum facit. & Fretel. col. in die , qua
634. a.aitad hoc
LegiJJe vos- , , :

ir. 8. Tertul. de Corona mil. c. 13. p. 293. b. Ifliin dicitis quocunque die ; fed fuperins cum Hebra'icaveritnte
, in
turribus , tf ijli in equis : nos autem in nomine Domini Dei concordat , ubi fcriptum efl biom , id efl , in die.

Versio antiqtja. Heb R. Vulgata hod.

1. In finem, Pfalmus ipfi Viclori Canticum David. XXI. In finem , Pfalmus David. XX.
p.* Mf, Saȣtrm,
David. X X.

D in virtute tua
lxtabitur rex fuper
falutarem tuum exfultabitur
Omine
: & D Omine
tabitur rex
tuo exfultabit vehementer.
in fortitudine tua
, & in falutari
.
U-
D
tuum
Omine
bitur rex
in virtute

: &
exfultabit vehementer.
fuper faluta-
tua la?ta-

vehementer.
Defiderium cordis ejus tribuif-
3. Deliderium cordis ejus Defiderium cordis ejus dedifti .
3

NoTjE ad Versionem antiquam.

V. 1. Ita Auguft. in hunc Pf. cum Grsco. CafTiod. vero t. 3. Brev. Moz. cum Pfalt. Rom. Carnur. Defi- &
cum Pfalt. Rom. & Coiflin. delet ipfi. derium anima ejus , &c. utfup. Similiter ap. S. Paulinum,
0~. 2. Sic in Pfalt. Corb. eft , praeter unumyii/KMi-f. Ap. epift. 21. p. 116. b. &
CafTiod. in hunc Pf. In Pfalt.
Auguft. in hunc Pf. & fuper falutari tuo exfultabit &c.
, Corb. ita Defiderium animx ejus tribuifli ei :
: volunta- &
CaiTiod. cum Pfalt. Rom. Vulgat» favet. Gr. «, sVl t« tem lab. ejus non fraud. Sec. Apud Auguft. in eund. Pf.
Defidmum imima ejus dedifli ei : tf voluntate labiorum ejus
 . . ; , ..

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XX. 41

VUIGATA HOD. Hi- B R. V e k s 1 o ANTIQUA.
ti ei : & voluntate labiorum ejus ei, & voluntate labiorum ejus non tribuifti ei : & voluntate labio- Ex Mf. Sangerm,
non fraudafti eum. fraudafti. Semper. rum ejus non fraudafti eum.
* Dl A PS ALMA.
4. Quoniam pnevenifti eum in Quoniam pravenies eum bene- 4. Quoniam pracvenifti eum
bcnediiliombus dulcedinis : pofuifli ditiionibus bonk at is : pones in ca- in benediclione dulcedinis :

in capite ejus coronam de lapide pite ejus coronam obm.am. pofuifti in capite ejus coro-
pretiofo. nam de lapide pretiofo.
5 Vitam petiit a te : & tribuif- Vitam petivit a te , Ac difli ei : 5. Vitam petiit : & tribuif-
ti ei longitudineni dierum in io;cu- longitudineni dierum in ftcultltn ,
ti longitudineni dierum
ei

lum , & in faeculum feculi. & in Aternum. in fseculum , faxulum fa> &
culi.

6. Magna eft gloria ejus in falu- Magna gloria ejus in falutari 6. Maxima eft gloria ejus
tari tuo : gloriam & magnum de- tuo : gloriam & decorem pones in falute tua : gloriam & ma-
corem impones fuper eum. fuper eum. gnum decorem impones fuper
eum.
7. Quoniam dabis eum in bene- Pones enim eum benedicliones 7. Quoniam dabis eum be-
di&ionem in fxculum fzculi : la;ti- in fempitermm : exbilarabis eum nedidionemin fxculum faxu-
ficabis eum in gaudio cum vuku Utitia apud vultum tuum. li : lsstificabis eum cum gaudio
tuo. vultus tui.

8. Quoniam rex fperat in Domi- JVuia rex confidet in Domino 8. Quoniam rex fperavit in
no :ik in miiericordia Altiflimi non & in mtfericordia- Excelji non de- Domino : & in miiericordia
commovebitur. cipietur. Altillimi non commovebitur.
9. Inveniatur manus tua omni- Inveniet manus tua omnes in't- 9. Inveniatur manus tua
bus inimicis tuis : dextera tua in- micos tuos : dextera tua inveniet omnibus inimicis tuis : dextera
veniat 0111 nes ,
qui te oderunt. odtentes te. tua inveniat omnes , qui te
oderunt.
10. Pones eos ut clibanum ignis Pones eos ut clibanum ignis in Pones eum ut clibanum
1 o.

in tempore vultus tui Dominus in : tempore vultus tui : Dominus in ignis; intempore vultus tui
ira fua conturbabit eos, devo- & furore fuo pr&cipitabit eos , & confummabis eos Dominus :

rabit eos ignis. devorabit eos ignis. in ira fua conturbabit eos , 6c
devoravit eos ignis.
Fruftum eorum de terra
1 1 Frutlum eorum de terra perdes , 1 1 Fructum eorum de ter-
perdes: &
femen eorum a tiliis ho- ejr femen eorum de filtis bominum. ra perdis & femen eorum a
:

minum. filiis hominum.

12. Quoniam declinaverunt in Quoniam inclinaverunt fuper te 1 2. Quoniam declinaverunt
te mala cogitaverunt ; conlilia , qua; malum : cogitaverunt fcelus , quod in te mala cogitaverunt con- j

non potuerunt ftabilire. non potuerunt. filium , quod non potuerunt

ftabilire.

1 3 Quoniam pones eos dor- Quoniam pones eos humerum : 1 3 Quoniam pones eos
fum : in reliquiis tuis pra?parabis fanes tuos fitmabis contra, fades dorfum : in reliquiis tuis prae-
vultum eorum. eorum. parabis vultum illorum.
14. Exaltare Domine in virtu- Exaltare Domine in fortitudi- 1 4. Exaltare Domine in vir-

Not* ad Versionem antiquam.

non privafli erun ; ( editt. faudafli , renkentibus MfT. ) hunc Pf. in falute tua. CafTiod. in eund. Pf. cum Pfak. Rom.
Gr. Twe iir&vft.av ths" 4 tl
XK ' ( -^'^ ^ Compl. xapSvias ) Vulgatse favet. In Gr. lie : Moaait J <.£,«. uutS lv TUtulypk»
ti

din* ?A4i««; aWw" i, tw im.it ( al. iihv.w ) ruv yji\$ut Qv &c. Pfak. Coislin. leg. inf. imponet ; at in Gr. ewi8h«<5*«
,

V.WTt IX SS"Sf MV.H a.viit. #". 7. Auguft. in hunc Pf. cum Brev. Moz. Quoniam
* Similiter hie habetur Diapfalma in Pfak. Rom. Mar- dabis ei benediclionem ; reliqua ut in Vulg. Calliod. in
tianjei
; a: in Corb. & Rom. Fabri deeft , ut & in edd. eund. Pf. cum Pfak. Rom. Fabri Quoniam dabis eum in :

Aid. & Compl. nee etiam aCafliodoro memoratur. Apud betiediilione. Corb. Quoniam dabis eum benediclionem , &c.
Auguft. in eund. Pf. transfertur in f. feq. port vocem ut in Vulg. Gr. "Oti A»'o:i; di/ico wtojiccv u'i ai'arx.... m
dulcedinis. cv X a P? I^ili fS TropGcoTrn Qv.

ft. 4. Sic in Brev. Moz. eft, & Pfak. Corb. ac Rom. t. 8. Similiter hab. CafTiod. in hunc Pf. cum Pfak.
Fabri. Rom. veio Martianad , cum Aug. in hunc Pf. hab. Rom. Quoniam rex fperavit in Domino, &c. Auguft. in
in benedidionibus'. Caffiod. in eund. Pf. in benedittione. eund. Pf..... fperat in Domino : 55 *" Altijjimi mijericord.
S. Paulinus , epift. 21. ut & 40. &
\6. b. 243. b.
42. p. 1 non commovebitur. Pfak. Cuislin. & Corb. non conturba-
256. a. Quoniam prxver.ifli nor in benedidione dulced. Gr. bit nr. Gr... t&7ri?et Itc\ Ki/itci1- K) cj tw ihni ti 'T^J-.Vk i
'0?( Trg<)s<pba,t>ct<; owTiv yjvmi^%c; l^mas gVri
In euwytctis fJM QcO.iVW.
tw x-cpcMv , &c. Apud Ambrof. de ob. Theod. to. 2. "$. 9. Ita &
Auguft. CafTiod. in hunc Pf. cum Pfak.
col. I2I2. a. po/rafli in capite , &c. Rom. Fabri , & Gr*co : in Rom. Martianxi , 55 dextera
~t. y. Itain Pfak. Corb. repetito in, ante z.facnltim. tua , &c.
Mozarab. vero hab. Vitam pettn : tf dedijli ei longitudinem #•. 10. Aug. & CafTiod. in hunc Pf. cum Pfak. Rom.

dierum in titernum , %) *" ffitlum faculi. Similiter in Vulgate fuffiagantur. In Gr. Oi'cti; ac'iy;... tit xatpor t?
Pfak. Coislin. deed a te , poft petiit. Vet. Iren. Interp. •7r£f<,o7rv K^£(os' cv lf--/n... J. xxi'a$u.~/' itu aims; irvf.
Qn'
1. 2. c. 34. p. 269. c. legit Vitam petiit a te : tf tribttifti
: Auguft. in hunc Pf. Fruclitm illorum de terra
Tfr.ll.
ei longit. dier. in faeulnm fxculi ; ( deeft tamen a te , in perdes , &c. ut fup. Gr. aVoMTt.
Mfs. Clarom. Arund. & Volf. ) In Pfak. Rom. Fabii 't. 12. Ita Auguft. in hunc Pf. cum Pfak. Rom. &
habetur a te , £? tribuijli , ficut in fine limpliciter , in Corb. In Gr. Vat... £ »«» h'V bfitv Avvuvlut wex:. In Alex.
f.iculttm faculi. In Rom. Martian, deeft , poft J te ^ Aid. &
Compl. £**«; £g.
reliqua ut fup. apud Fabrum. Auguft. in hunc Pf. legit : t. 13. Ita Auguft. & CafTiod. in hunc Pf. cum Pfak.
Vitam petiit : $$ dedifli ei longit. dier. in faculnm faculi, Rom. Rom. Martian*i, prtepurarc vultum illo-
Fabri. In
CafTiod. in eund. PL Vitam petiit : £> tribuijli ei longitud. rum. In Coisliniano , in reliquis tuis pr.eparabis vultum
dierum in feculitm fxculi. Auft. 1. de promilF. p. 2. c. 27. illorum. In Mozarab... in reliquiis tuis , £5 prxparabis vult.
col. 154. a. Vitam petiit: tf dediflt et. Gr. Zav.v ruicaHi illorum. Similiter ap. Ambrof. 1. de Jof. c. 3. to. 1. col.
Qc *. sAaaw;... v,uspuv u'i ui'atu. ctiZro;. 486. c. pones eos dorfum. In Gr. "Oti bmsti ainis talw
if. 6. Sic eft in Pfak. Corb. ad verbum. Item in Moz.
<6c Coislin. maxima ejh i ikut in Caraut. fc ap. Aug. in ft. 14. Ita Pfak. Coislin. hab. Alia verb cum Aug. &
Turn. II.
 , , :,

4* LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXI.

Verjio antiqua. H E BR. VULGATA MOD.
Tx Mf. Snngerm. tute tua cantabimus & pfal- ne tua
: cantabimus & pfallemus te tua cantabimus & pfallemus : :

limus virtutes tuas. forth udinem tuam. virtutes tuas.

NoTA AD VeRSIONEM ANTIQUA M.

CafTiod. conftanrer pfallemus., Sec. In Gr. \iawfisv ti! JVwas-e/a; Qv Mf. Coiflin. -^dwaifui.

VERSIO ANTIQUA. H EBR. VULGATA HOD.

Ex Mf. Sangerm. i . In finem pro fufceptione Viclori pro cervo matutino ,
1 . In finem pro fufceptione matuti-
matutina , Pfalmus ipli Canticum David. XXII. na , Pfalmus David. XXI.
David. XXI.
2. "|p\ Ens Deus mens refpice
-LJ' me quare me dereli-
DEus mens , Deus mens quare 1 . I
-L/ me
X Eus Deus meus refpice in Matth,
quare me dereliquifti i 17. 46.
: dereliquifti me ? longe a fa- :

Marc,
quifti ? longe a falute mea ver- lute mea verba rugitus mei. longe a falute mea verba deliito-
iJ-34-
ba labiorum meornm. rum meorum.
3 Dens mens clamabo per
. Deus metis clamabo per diem ,
Deus meus clamabo per
3.
diem, nee exandies & node, : & non ex Audits : & nocte , nee diem & non exaudies & node ,
, :

& non ad iniipientiam mihi. eft filentinm mibi. & non ad iniipientiam mihi.
4. Tn antem in fanclo ha- Et tu fancte ; babitator , laus 4. Tu autem in fando habitas
bitas, laus Ifrael. Ifrael. laus Ifrael.

5. In re fperavernnt patres In te confift funt patres noftri : f. In te fperaverunt patres nof-

noftri : fperavernnt, libe- & confift funt , cjrfalvafti eos. tri : fperaverunt, & liberafti eos.
rafti eos.
6. Ad te clamaverunt, & Ad te clamaverunt , & fal- 6. Ad te clamaverunt , & falvi
lalvi Eicli funt in te fperave-
: vat't funt : in te confift funt ,
fasfti funt : in te fperaverunt , &
rnnt , & non fnnt confufi. & non funt confufi. non funt confuii.
7. Ego antem fnm vermis , Ego autem fum vermis , & non 7. Ego autem fum vermis, &
& non homo obprobrium : homo : opprobrium bominum , & non homo : opprobrium hominuin ,
hominnm & abjectio plebis. , defpeclto plebis. & abjectio plebis.
8. Omnes qui videbant me Omnes videntes me , fubfan- 8. Omnes videntes me, derife- Matth,
fubfannabant me : & locuti nant me : dtmittunt labium , mo- runt me : locuti funt labiis , & mo- 27. ?s>.
funt labiis , «Sc moverunt ca- vent caput. verunt caput. Marc,
put. IJ. 20.

NoTiE AD VERSIONEM ANTIQUA M.

Tt. 1. Ita Maxim. Taurin. in homil. p. 17. d. at Aug. & refpice me : quare me dereliquifti ? CafTiod. Vulgats con-
CafTiod. in hunc Pf. cum Plait. Coifl. Corb. Rom. Fabri & gtuit , ut &Pfalt.
etiam in Rom. Sic Tradu milfe Dom.
delent ipfi. In Rom. Martianaei fie : pro ajfumptione ma- Palm, at in Pfalt. Corb. refpice me.
tutina , abfque feq. ip/i. Similiter apud Hieron. epift. ad Tf. 3. Ira CafTiod. in Pf. cum Pfalr. Coislin. Corb.
hunc
Cypr. to. 2. col. 70;. b. Infcribitur , inquit, pro ajfumptione Moz. & Rom. Fabri. In Rom. Martianxi nee exandies ,

matutina; &inOfe. to. 3. col.

1274. e. Vigefimi if.ihni in nolle, &c. fie etiam in Tradu milLe Domin. Palm.
titnlus eft , pro alliimptione matutina , licet in Hebrxo Apud Auguft. in hunc. Pf. col. 90. f. Deus meus clamabo
fcriptnm fit pro cervo matutino. Gr. Eft to Tsacs , v-irse ad per diem nee exaudies &c. ltidem infra ,
, te , :
tf nolle ,

tvii a^i^M-js»; -rue, ioAivwe, , Vcapioe, 70 iW/. col. 9c. d. hoc excepto , $ nan exaudies : at in Pf. 53.
#. Ambrof. 1. de Incam. to.
2. 2. 712. b. Deus Deus col. 496. d. ita Clamavi ad te per diem , nee exaudifti: %rj
:

metis refpice in me , &c. ut in Vulg. Similiter in Pf. node , &c. Epift. etiam ad Honorat. to. 2. col. 428. f.
39.
col. 863. b. c. & in Pf. 118. col. 980. f. & to. 2. col. ait Sequttur Pfalmus , %j dicit : Clamavi ad te per diem ,
:

462. d. 900. b. Deus Deus mens

at in Pf. 43. to. 1. col. nee exaudies : £? node , & non ad injipientiam mihi. Ter-
refpice me : quare me derel. & 1. 2. de fide, to. 2. col. tul. vero 1. 4. adv. Marc. p. jo6. c. legir Dens meus :

480. f. Deus Deus mens , quare me derel. abfque hoc med. ref- clamabo per diem , %$ exandies : [5 node , non in vanitatem
fice me. Hilar, in Pf. 141 col. 544. e. Deus meus , quare me . mibi. Gr. 'O ©so'; /ux xat.piiofi.cu m';Us©« Tfo"; Qs , *, »'«
dereliquifti ? forfitan ex Matth. 27. t. 46. aut Marci If. ihaxtcn' i, vuxloe, , >L in ei's aco/otc tftoi. In edd. Aid. Sc
t. 34. ubi fie Eloi Eloi... id eft, Deus metis , Sec. Au-
: Compl. deeft 7rf.o; Qs.
guftinus in hunc Pf. col. 90. f. Dens Dens mens refpice me : tf. 4. Succinunt Auguft. &
CafTiod. in hunc Pf. cum
quare me dereliqnifli longe a falute mea ? verba delidorum vet. Pfalt. & Gr. Ita Tradu mill* Dom. Palm.
etiam in
meorum : at infra , col. 94. g. <)j. b. c. Deus mens , Dens #. 5. Sic in Pfalt. Rom. eft, & Tradu miflk Domin.
mens refpice me : quare me dereliqnifti ? longe a , &c. at in Palm, necnon ap. CafTiod. in hunc Pf, Auguft. verb in
Pf. 37. col. 297. c.
Pf. 53. col. 496. d. Dens mens, & in eund. Pf. col. 91. b. & 96. c. ac epift. ad Honorat. to.
Dens meus , me dereliqnifti ? longe a falute mea
ut quid 2. col. 429. b. e. & 430. f. legit fperaverunt , £> eruifti :

verba delitlomm meornm : & in Pf. j8. col. 5-58. e. Dens eos. In Gr. £ ippussai dura- Mf. Alex. zpLcoi.
meus, Deus mens refpice in me : quare me derel. Similiter ~f,6. Sic habet Aug. in hunc Pf. ac epift. ad Honorar.
in Pf. 43. col. 371. f. paulo vero pod Deus meus, Deus : col. 429. 430. f. Item CafTiod. cum vet. Pfalt. & Gra:co.
meus , ut quid me dereliqnifti ? longe a falute delidorum "t.f. Concinit Ambrof. 1. deapol. Da v. to. 1. col. 678.
meorum : verum epift. ad Honorat. to. 2. col. 428. a. f. & in Pf. 118. col. 1226. e. ac ro. 2. col. 482. a.
98J.
ait In ifto Pfiilmo, citm dixiffet , Deus meus , Deus meus
:
e. Item Aug. & CafTiod. in hunc Pf. cum Gaud. Brix. in fer.
refpice inme quare me dereliquifti : ? continue fubjnngit, p. 97J. a. necnon ver. Pfalt. & Grxco. Similiter etiam in
longe a falute mea verba delict. &c Oiianqnam ctiam Tradu Dom. Palm. Ap. Cypr. vero, 1. 2.Teftim. p. 290.
fie diftingui poteft : Deus meus , Deus meus refpice in me : a. ita Ego antem fnm vermis ,
: non homo : maledidnm $
quare me dereliquifti longe a falute mea ?.... tit alius fenfus hominis , £> Tertul. 1. 3.conr. Marc,
abjedio popnli. Apud
fit, verba delidorum meorum. In Gr. 'O ©so? 0sc; ^s^ p. 676. b. vermis non homo : ignominia hominis, , & &
itfo%fi fur tmrl iytttltwrit fit ; fxaxpav ctiro t»k 0.'
nullifie amen popnli : lie etiam fup. conftanter , p. 6"7i. b.

*o'yci tuv irazanrlunaluv /j.v. Symmach. ruv oAupfiuf

Quinta edit, tm; pcineac, /nv. Hieron. in Ifai. 49. to. 3.

W & infra , 1. 4. p. 7 1 J. c. Item 1. ad v. Jud. c. 14. p. 148.
a. ait Vermont ft pronuueiat ,
'.
non hominem ; ignomi- &
col. 35T. f. longe a falute mea verba lamentationnm meo- niam hominis , 2; abjedionem popnli : vide etiam 1. de came
rum. Eufebius hoc norat To , 7^0'%^ /tot , «'; /ui Kelftem :
Chr. p. J50. b. In Gr oie/Ao; ayipufirtnv , *, egfrSsnfjCUC
ivT«'E£p* k. ZaVtp iratxteMi-rs- id eft, lllnd , refpice *.a£. Mf. Alex, ai^pofitv.
HI me , tanquam quad in Hebraico non fit , fed apud folos
LXX. Salvator etiam omifit ; videlicet Matth. 27. 46. aut
ir. 8. Sic in Brev. Moz. eft , detrado uno , ante g
locuti funt. Pfalt. vero Rom. cum TracTu milTa; Domin.
Marc. 1 j. 34. Er vero Hieron. 1. de opt. gen. interpret, Palm. & CafTiod. hab. Omnes qui videbant me , afperna-
to. 4. col. 2 54. f. ait SeptuagintaTranJlatores interpofnijje,
bantnr me : locuti funt , &c. Similiter in Pfalt. Corb. &
refpice me : ita enim , inquit , verttrunt , Deus Deus meus Coislin, prxpofito g
, verbo locuti funt. Tertul. 1, 4. adv«
 : ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXI. 43

VUIGATA HOD. H E B R. VeRSIO ANTTQUA.
Mattb. 9- Speravit in Domino eripiat , Confugit ad Dominion , falvet 9. Speravit in Domino, Ex Mf. Sangerm,
27.43. eum falvum : taciat eum quoniam ,
eum : liberet eum, quantum vult ei'ipiat eum : falvum faciat
vult eum. eum. eum quoniam vult cum.
,

10. Quoniam tu es ,
qui extra- Tu autem propttgnator nieus 10. Quoniam tu es, qui abf-
xifti me de ventre : fpes mea ab ex utero : Jiducia me* ab uberibus traxifti de ventre fpes me :

uberibus matris mea*. matris me&. mea ab uberibus matris meac.

11. In te projeftus fum ex ute- In te projetlus fum ex vulva : 11, Ad te projectus fum ex
ro : de ventre matris mea; Deus de ventre matris mem Deus mens utero de ventre matris meac
:

meus es tu , 11. ne dilcefieris a es tu. Ne longe fias a me, Deus meus es tu, iz. ne dif-
me : cefleris a me
Quoniam tribulatio proxima eft : J^uoniam tribulatio proximo, : Quoniam tribulatio proxi-
quoniam non eft qui adjuvet. quoniam non ejl adjutor. ma eft : quoniam non eft qui
adjuvet.
13. Circumdederunt me vituli Circumdcdcrunt me vituli mul- 1 3. Circumdederunt mevi-
multi tauri pingues obfederunt me.
: ti : tauri pingues vail aver unt me. tulimulti tauri pingues ob- :

federunt me.
14. Aperuerunt fuper me os Aperuerunt fuper me os fttum : 14. Aperuerunt in me os
fuum, ficut leo rapiens & rugiens. leo capiens & rugiens. fuum , ficut leo rapiens & ru-
giens.
1 ? . Sicut aqua effufus fum : & Sicut aqua effufus fum , & fe- 1 5. Sicut aqua effufa funt
difperfa funt omnia ofl'a mea. parata funt omnia ojfa mea. & difparfa funt omnia ofla
mea.
Fa<ftum eft cor meum tanquam Fattitm ell cor meum ficut cera. Fa&um eft
cor meum tan-
cera liquefcens in medio ventris liquefacla in medio ventris met. quam cera liquefcens in medio
Hiei. ventris mei.
16. Aruit tanquam tefta virtus Aruitvelut teflafortitudo mea, 16. Exaruit ficut teftum vir-
mea , & lingua mea adhasfit fau- & lingua mea adbaftt faucibus tus mea , lingua mea adha> &
cibus meis : & in pulverem mortis meis , & in pulverem mortis de- fit faucibus meis in pulve- : &
deduxifti me. traxijli me. rem mortis deduxerunt me.
NoT^ AD VERSIONEM ANTIQUAM.
Marc. p. 734. c. fie : Omnes qui fpeilabant me, nitfo irri- epift. ad Gal. In te prof Bus fum ex
to. 4. col. 231. f.

debant me funt labiis , £> capita moverunt. Cypr. I.

: lacuti vulva : ex utero matris mete Deus ,
&c. Aug. in hunc Pf. col.
Z. Teftim. p. 290. a. Omties qui me videbant, defpicicbant 91. f. In te confirmatus fum ex utero : de ventre, &c. at
me : l$ locuti funt in labtis , 2/ moverunt caput. Ambrof. infra, col. 97. c. & epift. 140. to. 2. col. 433. d. In te
in Pf. 118. to. 1. col. 1160. a. Omnes qui confptciebant jaclatus fum ex utero : de ventre Sec. Itidem apud Caffiod. ,

trie , afpernabantur me : locuti funt labiis , tf moverunt
caput : itidem in Pf. 6 1 col. 96 1 e. hoc excepto , qui vide-
bant me. Auguft. epift. 140.3d Honorat. to. 2. col. 450.
f. Omnes qui confpiciebant me , julfannabant me : $$ locuti
funt labiis , £J moverunt caput : fimiliter in Pf. 21. col.
91. d. fed infra , col. 9 7. a. Omnes qui videbant me , fub-
fannabant me , abfque feq. $ vide etiam epift. 102. col.
7.16. f. In Gr. nar/s; 01 hscafHt%i pii , e"i,ifjuyjHQKci.t pe'
$ in eund. Pf. Gr. 'E-prl CI sireffiipw e* pti>1&i' ix. xww'aj
. . /uitlpsi ptn 0=o; ptx ei Qu.
Tfr.lZ. Brev. Moz. ne difcedas a me : quo», tribulatio,
proxima ejl :f$ non ejl qui adjuvet. Similiter in Pfalt. Coislin.
& Corb. ne difcedas a me. In Rom. ne difcejjiris... nor» g
ejl qui , Sec Itidem apud Caffiod. in hunc Pf. Aug. verb in
.-
eund. col. 91. g. <5c <)j. c. aeep. 140. to. 2. 434. e. 43 J. c.
legit ne di/cedas d me... quoniam non ejl qui, &c. Gr.
:

etotiww» cV yjiMmv , Idvwav xirpazw. Pfalt. Coislin. £, SAa- ^<il airssni «V tfW or/ bi'4'5s?7f5' on vx. alio fcovkaii.
TMliOM , &c. ~tf.Concinit Lucif. Calar. 1. de non pate, in De.
1 3.

t . 9. Sic in Pfalt. Rom. & aliis ver. necnon In Traflu del. p. 241. d. vel 243. d. ut Hilar, in Pf. 67. col. &
milfie Domin. Palm. Conciaunt Cypr. 1. 2. Teftim. p. 290 209. f. Similiter Ambrof. in Pf. 43. col. 908. c. 1. de &
a. Ambrof. in Pf. n3.to. i.col. ii6o.a. & 1. de exhort. Jof. c. 7. col. 497. f. ac 1. r. de fide, to. 2. col. 463.
virg. to. 2. col. 297. f. Caffiod. in hunc Pf. p. 73. b. & d. Sic etiam Auguft. in hunc Pf. ac epilt. 140. adHonurat.
Tertul. vero, 1. 4. adv. Mate. p. 734. c. legit Speravit in : col. 43 e. e. & Caffiod. una cum Pfalt. Rom. & Gr.
Deum eum. Item Ambrof. in Pf. 61. col. 960. f.
, liberet #. 14. Ita Brev. Moz. cum Pfalt. Rom. Corb. & Coislin.
liberet nunc eum, quoniam vult eum ; fed alluditad verba Confentit Lucif. Calar. 1. de non pare, in De. del. p. 241.
JudiEorum , Matth. 27. tf. 43. Auguftinus in hunc Pf. col. d. Item Aug. in eund. Pf. p. 92. a. cum Caffiod. at infra,
91. d. 97. a. Speravit in Dominttm , ernat eum : falvumfaciat col.' 97. Aug. Aperuerunt Juper me , &c. epift. vero
c. legit
eum , quoniam vult eum : itidem ep. 140. & 102. to. 2. col. 140. ad Honorat. col. 435. e. Aperuerunt in me quajilea
.
2.Z6. f. 430. f. prater Deum, loco Dominttm. Grasce :' H^tti- rapiens, &c. In Gr 'Hyoii,xv ;V i/(!,., 10; HP», &c.
tev sti Kvotor , piaaSru dv-rw Qoxsalw dvrov , oVi G/*£/ iwrov. TP. I '. Ita Caffiod. in hunc Pf. Sic etiam in Pfalt. Rom,
f. 10. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. 8c poiito uno f5 , ante factum ejl. Item in Mediolan. Corb.
Corb. In Coislin. vero, & Moz. fie Quoniam tu es , qui : & ap. Ambrof. effu'a fttnt. Apud Hilar, in Pf. 57. col.
ednxijli me de ventre, &c. Apud Auguft. in hunc Pf. col. 124. d. Ejfitlus fum tanquam aqua : £5 difperfa jttnt offx
91. e. & 97. a. Quoniam tu es , qui extraxijli me, Sec. ut mea. Faclnm ejl cor meum tanquam cera liqnifiens , &c.
in Vulg. paulb vero poft Quoniam tu extraxijli me de : item in Pf. 140. col. 540. c. dijperfa Jnnt omnia cjja mea.
ventre : Deus meus ab uberibus matris mea : & epilt. 140. In Pfalt. Moz. liqnefiens ; in Corb. liqnens. Apud Auguft.
ad Honorat. to. 2. col. 433. d. Quoniam extraxijli me de in hunc Pf. col. 92. a. Sicut aqua effufus jum : £5 difperfa
ventre : /pes mea ab uberibus, &c. & infra Tu extra- : funt. ..Failum ejl. ..Jicut cera liquefcens
, &c. itidem infra,
xijli me de ventre matris m«. Apud Tertul. 1. de carne col. 97. e. tanquam cera, licut epift. 140. ad
hoc excepto ,

Chr. p. Jj2.b. ita Quia tu es , qui avul/ijli me ex utero : Honorat. In Gr. 'flti'i Si up fexu^'*' <• A/se-
col. 43 e. f.

matris mea : & fpes mea ab uberibus , &c. Gr. "On Qu KcpirlQ» irzyla. , Sec. In edd. Aid. Comp\.e if yfiv. In cod. &
si , itinojMe, fj.i eV 7«s7>o<;" h' eWi's ptx diri /aks-uv th; pw- Reg. antiquiffimo ha:c additur nota , Montfalconio noflro
1ffa /J.U. tefte, Hexapl. to. I. 'B^X^rv , /nua. t» », xe'rat cV t»
t~. II. Pfalt. Rom. Corb. Carnut.
bite & Coislinian. 'Eti^wvapxTtysAriru &t ^'A-oMr^os^ktj\£ir.c.-iflvu.
jallatns fum ex utero , &c. ut fup. Tertul. 1. de carne Chr. i. e. Effufus fum , cum n , jacet in Hexaplo apud omnes : fi~

p. 55 1 b; Super te jum projetlus ex vulva : ^J ab utero

- militerque fcribunt Apolinarius tf Enfebius.
matris mea Deus meus es tu. Ambrof. 1. 1. de fide, to. tf. 16. Sic in Pfalt. Corb. excepto uno velttt, pro Jicut.
a. col. 462. d. & I. 2. de interpel. Dav. c. 6. to. 1. col. In Rom. Fabti, Exaruit velttt tejla virtus mea , in fine , &
64.6. e. In te projetlus fun: ex utero, &c. ut in Vulg. & deduxerunt me. Rom. Mattianaei hab. Exaruit velttt tejla...
poft pattlo , col. 647. a. addit Potejl •$ Jic legi : In te : deduxifii me. Brev. Moz. Aruit tanquam tejla. Pfalt. Cois-
projeftus fum ex utero , de ventre matris mea; utfequa- : linian. Aruit velut tejla... £) in pulverem morli< deduxerunt
tur : Deus meus es tu , ne difcedas a me. Potejl tf/ic : me. Carnut. g? in limum mortis deduxerunt me. Cypr. 1.
de ventre matris me* Deus meus es tu. Hieron. 1, 1. in 2. Teftim. p. 290. a. Aruit velut tejla virtus mea, i$
Tom. II. F ij
 : :1

44 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXI.

Versio antiqua. Hebr. VULGATA HOD.
Quoniam circumdede- Quoniam circ urn dederttnt me ve- 17. Quoniam circnmdederunt
•S* Mf. Sangerm, 17.
runt me canes mnlti : conci- names conjiltum pejfmorum
,
val- me canes multi : concilium mali-
Uvit. gnantium obfedit me.
gum malignantium obiedit
me.
& Fixerunt manus meas & pe- Foderunt manus meas & pedes
Foderunt manus meas
meos : numcravt omnia ofa meos 18. dinumeraverunt omnia
des meos 8. dinumerave- des :

pedc : 1

wed i ofla mea.

runt omnia ofla mea.
Ipfi vero confideraverunt, gu* ipfi refpicientes viderunt Ipfi vero confideraverunt & inf-

pexerunt me diviferunt Mattbt

& confpexerunt me 19. di- : in me. Diviferunt vefitment a me. : 19.
&
fibi

5'
viferunt fibi veftimenta mea, fibi : & fuper vefiimentum meum veftimenta mea, fuper veftem
//J
meum meam miferunt fortem.
& fuper veftimentum miferunt fortem. 23. 24.
miferunt fortem. . . , , r> ^, .

Tu autem * ne morens
20. Tu autem Domine ne longe pas 20. Tu
autem Domine ne elon-
* Mf. vitiese ,
gaveris auxilium tuum a me
utvidetnr , memor Domine auxilium. mum in : fortitttdo mea in auxilium meum ad :

ens. defenfione mea afpice. fejhna. defenfionem meam confpice.

x\. Eripe a framea animam: . Erue a gladio animam meam, n. £rue a framea Deus ani-
& de manu canis unicam &de tii.tnii canis folitariam meam. mam meam :& de manu cams uni-
meam. cam meam.
Libera me de ore leo- Salva me ex ore leonis , & de h, Salva me ex ore leonis : &
nis : & a cornibus unicornuo- cornibus unicornium exaudi me. a cornibus unicornium humilitatera

rum humilitatem meam. meam.

NoTiE AD VERSIONEM ANTIQUAM.

lingua mea aiglutinata eft faucibus meis. S. Paulin. epift. pertiti Jibi fittn veftimenta me*, tf in veflitum meum fortem
15. p. 87. c. 88. a. Exaruit ficut tefta
gittttir meum , # miferunt at 1. adv. Jud. c. 10. p. 143. c. cum Novadano
lingua mea adbajit faucibus men Ambrol.
. 1. de lapf. viig. de Trin. p. 1050. b. (ic fuper veftem meam miferunt :

to. 2. col. 318. c. 18. to. 1. col. 1253. d. Adbajtt

«cinPf. 1 fortem : lib. etiam de reflux, earn. p. 574. a. ait -.fortem
lingua mea faucibus meis : tf pulv. mortis dedttxifti me. bi- m pafits in vefiimento. Cypr. 1. 2. Teftim. p. 294. a. Et di-
militer Hilarius in Pf. 118. col. 265. d. Sc 303. b. in $ -viferunt veftimenta mea Jibi , $ fuper veftem meam fortem
puh. mortis dednxifli me. ( Mfs. Reg. ScAlbin. priori loco miferunt. Lact. 4. Inftit. c. 18. p. j8l. Diviferunt jibi...
1.

hab. deduxit me. ) Auguft. in hunc Pfal. col. 92. c. yj. f. & fuper veftem meam fortem miferunt. Hilar, in Pf. 62. col.
& epift. 140. to. 2. col. 436. b. c. cum Fulg. fer. 9. p. 153. a. Difademnt veftem, &in Pf. 138. col. Jio. b.
r
J
571. Exartiit velut tefta virtus mea... £5 in pulv. mortis
c. fuper veflim. meum miferunt fortem : fed in Pf. I. col. 14.
dedttxifti me. Similiter ap. Caffiod. in eund. Pf. fi excipias
Diviferunt Jibi veflim. mea , fuper -veftem meam, &c. Si- $
deduxerum me. In Gr. 'E£ypcirty anl Is&cw i t%v's militer Ambr. 1. deTob. c. 20. to. 1. 6 Ifj. a. &1. 1 de fide , .
ult.
u*,i,v y*vos-xn*>LS>i{m1cti t» nkpoyyi par «Y*t« X*» **'*!* t0 - a. col. 4«3- d una cum Caffiod. in hunc Pf. Maxim.
-

ttffaxyh (its. vero Taurin. in homil. p. 17. h. cum Pfalt. Corb. Divife-
t. 17. Ita Pfalt. Rom. cum veteribus aliis , quibus fa-
runt $$ fuper vefiimentum meum, &c. Fulg. cont. ferm.
vent' Lucif. Calar. 1. de non pare, in De. del. p. 241 vel . Faftid. p. 348. tf in vefiimentum meum mif. fortem. Fredeg.

243. d. & Auguft. epift. 140. col. 436. g. fedinPf. 21.

Schol. chronic. p. <5oo. b.pfrper^veftimenta mea pofterunt

col. 92. c. &

97. g. Au°-. legit concilium malignantium : fortem. In Gr. Attfitpleetrjo t« i/^artx. /jH iavloie, , *. s'cjI toV

tircumdedit me, Sec. Hieron. in Matth. 27. to. 4. col. 1 3 J. faetltefior n* ?£«W» KJiHg?-

f.<$ congregalio malign, obfidit me. Leo M. fer. 53. p. 123 V. 20. Pfalt. Rom. 6c Coislin. curt CafTiod. in hunc Pf.
d. cum Caffiod. in hunc Pf. textui confonat, &. Vulgatae. Tu autem Domine ne longe facias auxilium tuum a me , ad
Tertul. vero 1. 4. adv. Marc. p. 734. c. legit Circnm- : def. meam afpice ; Coisl. refpice ; Corb. afpice. Cypr. 1. 2.

dederunt me canes : fynagoga maleficorum circttmvallavit me. Teftim. p. 294. a. Tu autem Domine ne elongaverts auxi-

foderunt manus meas {$ pedes meos : at 1. cont. Jud. c. 8. 10. lium tuum a me , in auxilium meum attende. Auguft. in
ne longe fecern au-
Tu autem Domine
I 3. pp. 141 143. 144. ita Extcrmtnaveruut manus meas
. : & hunc Pf. col. 92. d.

pedes : & p. 144. b. Foderunt manus meas $$ pedes : licut 1. 3. xilium tuum a me , in defenjionem meam a'pice : iridem
infra , col. 98. d. detrafto uno a me : lie denique epift. 140.
adv. Marc. p. 677. c. unde 1. de refurr. cam. p. $74. a. fie
to. 2. col. 437. b. praecer hoc , ne longe facias. A Pfalt.
alludit Perfojfus manus tf pedes. Novatianus 1. de Trin. p.
:

1050. b. Effoderunt manus meas {£ pedes. Cypr. 1. 2. Teftim. etiam Carnut. &
Colb. abeft a me. In Gr. S.v As kvcis
dvliw^'iv /Mnrf -.%,!<;. In
th» Go»' Eeiac At fc,
p. 294. a. cum Laftant. 1. 4. Inft. c. 18. p. 581. Effoderunt
/uti /uctxf 'ufi\e, t'i Tttt

manus meas &

pedes meos. Auguft. epift. 76. 102. ioy & edd. Aid. Q* aVsV?. Hieronymus etiam
St. Compl. Qcvftuur

col. 179. 302. f. conftanterjWm<«t, &c. fed delet

f. 287'. a. epift. ad Sun. & Fretel. to. 2. col. 634. b. ad hoc, To.

jww.poft/x^fJ.utifup. in Pf. 21. col. 92. c. fecus inf. col. autem Domine ne elongaverts aux. tuum a me, ait Et :

dtcitis invenijfe vos meum, quod <3 verum eft , # ita corri-
97. g. 98. a. & trad. 35. in Johan. to. 3. p. 2. col. 542.
b. Gr. "On «*wtta>«w H-t— Quva.~iuyvi TrompeMjUefW T£e«'%o>' gendnm. Brevi enim , Ji quid fcriptorum errore mtitatum eft ,
Ats.
'
Clf v'i,av X^ftS t** *• ^ '^»?' Ml". Alex, cum edd. Aid. flulti credimns contcnlione defendere.

&Compl. addit a<k. Launius ad hoc Tertulliani verbum t- 21. Ita Pfalt. Mozarab. & Corb. nili quod hab.
fup. exterminaverunt , putat fcriptum forte in quibufd animam meam. Cypr. vero 1. 2. Teftim. p. 294. a. Libera
exemplar. ikfn£.w*ji ; in aliis , £>pv'£,ca. a gladio animam meam : g) de manu canis , See. Aug. in hunc

t .- in Joh. to. 3. p. 2. col.

18. Ita Auguft. tract. Pi. & ep. 140. to. 2. 437. c. cum Pfalt. Rom. Erne a framed
3 J.
item in hunc Pf. col. 92. d. 98. b. 6c epift. 76.
b. animam meam, &c. ut fup. Caffiod. in eund. Pf. Eripe
J42.
J02. &
140. to. 2. col. 179. f. 287. a. 436. g. at epift. a fiamea Deus animam meant ; fed vox Deus abeft a vet.
Pfalt. Rom. Mediolan. Carnut. &Co!b. In Gr. '?u<sxi obti
IOJ. col. 302. b. (^ adfpexerunt me. Fulg. cont. Faftid.
p. ?48. & Caftiod. in eund. Pf. cum Pfalt. Moz. & Corb. 8c pofupaltK T»r -t/vyfo pv , &c
Trail, milfae Domin. Palm, confpexerunt me. Similiter in if. 22. Ita Pfalt. Rom. hab. cum Caffiod. in hunc Pf. In
Pfalt. Rom. cum hoc in principio , tf dinumeraverunt. Pfalt. Moz. fimiliter : Libera me de ore leonis ; ficut in
Item ap. Novatian. de Trin. p. iojo. b. ficut in Pfalt. Corb. & Traftu miffse Domin. Palm, at utrobique unicor-

Coislin. t$ dinumeraverunt. Tertul. 1. adv. Jud. c. 13. p. nium ; in Pfalt. Coislin. nnicornuorum , ut fupra. Apud
144. cum Cypr. 1. 2. Teftim. p. 294. a. Laft. 1. 4. & Tertull. cont. Jud. c. 10. p. 144. b. Salvum me fie ex-
I.

Inftit. C 18. p. j8l. dinumeraverunt omnia offn mea. Ipfi ore leonis , de cornibus nnicornuorum bumilit. meam : fie
^
autem contemplati funt viderunt me. Gr. ifyp&nwwt waf-
, ^ etiam 1. 3. adv. Marc. p. 677. c. nifi quod hab. Salvum fie
1a 'Af7oi Ae xalerwaar , t-irsTAor /*e. "tj me, 6c unicomiorum , deletque meam in fine. Cypr. 1. 2.
Ttr. 19. Sic apud Aug.
Pf. col. 98. b. 6c epift.
in hunc Teftim. p. 294. a. Vulgatae congruit. Auguft. vero in hunc
76. 10 J. 302. b. item I. 1. de ferm.
to. 2. col. 179. f. Pf. col. 92. e. legit Salvum me fie de ore leonis , tf a
:

Dom. in monte , to. 3. p. 2. col. 196. g. traft. 35. in & cornibus unicornnornm , 6cc. item infra , col. 98. e. 6c epift.

Joh. col. 542. b. at inPf. 21. col. 92. d. legit , fuper veftem 140. to. 2. col. 437. f. excepto uno unicornium. Ap. Hilar,
meam; iicut epift. 102. col. 287.8. epift. 140. col. 437. & conftanter turn in Pf. 56. col. 119. b. turn in Pf. 58. col.
a. Itidem in Tradtu miffae Domin. Palm, necnon in Pfalt. 131. b. turn etiam in Pf. 120. col. 382. b. Libera me de
Rom. Martianaei , &
aliis ; in Rom. Fabri , £> j'uper vefle ore leonis , £) de manu canis unicam meam. In Gr. 2wWr
mea. Tertul. verb 1. 4. adv. Marc. p. 734. c. legit : Difi /UE EX... «, «TO Xfptt/fOK IMWfiflW 7W T«7TElVai«lV ft*.
 : : ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXI.

45
VlJICATA HOD. H E B R. VeRSIO ANTIQUA.
Kehr.t, 23. Narrabo nomen tuum fra- Narrabo twmcn tuum fratribus 23. Narrabo nomen tuum Ex Mf. Sangetm,
1*. tribus meis : in medio ecclefia; lau- meis : in medio ccclejit laudato fratribus meis : in media eccle-
dabo te. te. fia laudabo te.

14. Qui timetis Dominum , lau- Timentes Bominum laud ate .24. Qui timetis Dominum
dateeum: univeifum femen Jacob eum omne femen Jacob
: glorifi- laudateeum: univerfum femen
glorificate eum :
cate cum ,
Jacob magniricate eum :

15. Timeateum omne femen If- Timeat eum omne fe- Et metnite eum univerfttm fe- 25.
rae'I quoniam non fprevit neque men Ifra'el qtioniam non dcfpexit
> men lfraiil
, quoniam non : ,
:

defpexit deprecationem pauperis: neque contcnipfit modeftiam fan- fprevit, neque delpexit precem
peris pauperum ,

Nee avertit faciem fuam a me: Et non abfeondit faciem fuam Neque avertit faciem fuam
& cum clamarem ad eum, exaudi- ab eo & ciim clamaret ad eum, a me & cum clamarem ad ; :

vit me. exaudivit. eum , exaudivit me.

26. Apud te laus mea in eccle- Apud te lata mea in ecclefia 26. Apud telausmihi inec-
fiamagna vota mea reddam in : mult a : vota mea reddam in conf- magna vota mea red-
clefia :

confpe&u timentium eum. peclu timentium eum. dam coram timentibus eum.
*7. Edent pauperes , & fatura- Comcdcnt mites , faturabun- & zj. Edent pauperes, & fa-
buntur : & laudabunt Dominum qui tux : landabunt Dominum qua- turabuntur : & laudabunt Do-
requirunt eum : vivent corda eo- rentes cum : vivet cor vefirum in minum qui requirunt eum vi- :

rum in fieculum faculi. fempitemum. vet cor eorum in fecullim fa>

culi.
28. Reminifcentur, & conver- Recordabuntur, & convertcntur :>8. Reminifcentur, & con-
tentur ad Dominum univerfi tines ad Dominum umverfi fines terra ,
vertentur ad Dominum uni-
terne ':
verll fines terra?
Et adorabunt in confpe&u ejus Et adorabunt coram te univer- Et adorabunt in confpe&U
univerfe familis gentium. ft cognationes gentium : tuo omnes patriae gentium.
29. Quoniam Domini eft re- Qui a Domini regnum , & do- zcj. Quoniam Dominus eft
gnum &
ipfe dominabitur gen-
: minabitur gentibus. regnum : & ipfe dominabitur
tium. gentium.
30. Manducaverunt, & adora- & 30. Manducaverunt ,& ado-
Comederunt ,
adoraverunt

NoTjE AD VERSIONEM ANTIQUA M.

V. 25. Sic in Pfalt. Coislin. eft.Hilarius in Pf. fl. n. 3. rZv tpoCvfienut In edd. Aid.
iv%t. Compl. h tit&mlg &
p. 70. c. fimilirer hab. in media ecclefia ; initio vero, An- Ta; , &c.
fj.iya.M\ ii,ofAOMymi/j.x{ Qoi

nnntiabo nomen tuum. Pfalt. Rom. Narrabo in media t. 27. Sic in Plait. Rom. Se Corb. ad verbum. In Mo-
tcdejia laudabo Corb. in media
te. ecclejia cantabo tibi. Tertul. zarab. &
apud Cafliod. in hunc Pf. vital cm eorum. Apud
vero 1. 5. Enarrabo nomen
adv. Marc. p. 679. in b. Aug. in eund. Pf. &
140. col. 444. e. vivent corda
epift.

medio ecclejia hymnum tibi dream. Cypr. 1. 2. Teftim. p. eorum. Apud Chromat.
Aquil. in Matth. p. 978. b. £J
294. a. Enarrabo nomen... in media ecclejix laudabo te. Ambr. vivet cor eorum. In Gr. tpewlxi at KxpAiai xv/wrt Ambr.
1. de bened. Patr. c. 11. to. 1. 528. d. Narrabo in quoque in Pf. 118. to. 1. col. 1120. c. initio hab. E dent
medio ecclejia cantabo tibi : at 1. de Tob. c. 15. col. 608. paup. Jaturabuntur , ut
tf
Chromat. fup. &
e. 8c 1. de inftit. virg. to. 2. col. 259. f. Narrabo t. 28. Ita in Plait. Corb. & Moz. verbum e verbo. Si-
in medio ecclejia laudabo te : item conftanter hab. Narrabo, militer in Rom. Coislin. & apud Cafliod. in hunc Pi. prater
to. 1. 518. d. 894.3.915. d. 949. d. 1227. d. Aug.
col. unum ejus , pro tuo. Apud Cypr. 1. 2. Teftim. p. 297. a.
in hunc Pf. Se epift. 140. to. 2. col. 458. b. Narrabo Commemor abuntur tf conveitentttr ad
,
Dominum omnes ter-
in medio ecclejia cantabo te. Similiter Hieron. 1. 1. in epift. mini terra: & adorabunt in conjpcdtt tuo omnes patria
ad Galat. to. 4. col. 236. d. Apud Caffiod. in hunc Pf. gentium. Apud Fulg. 1. de Trin. c. 1. p. 329. licutapud
laudabo te. In Grasco Aw/Moptcu to... it pica itUMfUi : Auguft. conftanter, cum in hunc Pf. turn epift. 51.76.
Vf&foa (j. Sec. to. 2. col. 118. d. 180. a. 287. b. 302. b. 446. f. ut
#.24. Concordant Pfalt. Rom. Corb. Coislinian. & Se trad. 13. ac 35. in Joh. to. 3. p. 2. col. 398.8. 542.
Tracrus mill* Domin. Palm. etiam apud Auguft. bis Sic b. & tract. 2. in 1. Johan. ibid. 8 37. a. Commemor abuntur
in hunc Pf. ac epift. 140. to. 2. col. 439. c. necnon ap. g converter.tur ad Dom. univerji fines terra : tfadorab. m
Cafliod. in eund. Pf. Hieron. quoque , ep. ad Sun. & Fretel. confp. ejus univerfa patria gentium : ita rurlum 1. 1. cont.
to. 2. col. 634. b. fcribit, magnificate eum ; turn addit pro : ep. Parmen. to. 9. col. 18. e. cumeod. Fulg. 1. cont. Arian.
quo in Graco fcriptum... Ao'^isali dvlov , id ejl , glorificare p.6<5.excepto verbo reminifcentur , pro commemor abuntur.
eum : fed fciendum , inquit, quod ubicunque in Graco fenp- Hieron. in Ifai. 52. to. 3. col. 377- f 380.C Recordabuntur ,
turn ejl glorifkate, Latinns interpret magnificate tranf- tfredibunt ( col. 380. e. convertcntur ) ad Dom. omnes fines
tttlerit, J'ecunditm illud quod in Exodo dxitur , I quod terra : tf adorabunt in con fpeclu ejus omnes janulix gentium :
J. I.
vide. at 1. 2. in epift. ad Ephef. to. 4. col. 356. a. omnes pa-
f. If. Pfalt. Rom. cum Moz. Coislin. neque defpexit & tria gentium. Item in Pfalt. Mediolan. & Carnut. omnes
freces pauperum , neque , tec. ut fup. Auguft. in hunc Pf. patria gentium. Apud Philaftr. Brix. de hxief. p. 702. b.
col. 92. g. 100. d. cum Pfalt. Corb. neque defpexit precem Recordabuntur, tfconvertentitr ad Dominum Cbriflnm omnes'

pauperis , neque, &c. at Aug. ibid. 99. c. pauperum : epift. fines orbis terrarum. In Gr. MiiAci,», jijitrtspiqnK.ot /a.'...

vero 140. to. 2. col. 443. f. g. feq. conftanter, precem Trivia rx ntpala. j, wgywcwuele/» 'iwviot avr f ir.'.nxt id
pauperis, neque, &c. fubinde , £i dim clamarem , &c. ut -Jrarfuxl tuv stvZy Aq. & Symm. Qvy-,zv!txi.
fup. Caffiod. in eund. Pfalm. precem pauperum , neque ^.29. Gr."07< t? Kuplv K frxetMix , Sec. ut fup. Cypr.
i$ cum clamarem Sec. Pfalt. Rom. dnm clamarem. Grsec.
, # 1. 2. Teftim. p. 297. a. Quoniam Domini ejl regnum : #
Qo&vfcwlaxiav xvlw carxv to fc'As TT^cu^m t? Atvimi tv ipfe dominab. omnium gentium. Hieron. in Hal. 52. to. 3.
•xlcaxHixJs *) "i tw Kocpxyirxt /J.e , &c. col. 377. f. 380. e. Qjtoniam Domini regnum eft, &c. ut
t. 26. Ita Brev. Moz. hab. cum Pfalt. Corb; Sic etiam in textu. Aug. epift. 76. to. 2. col. 180. a. & 1. 1. cont.
in Rom. nifiquod additurDom;'»», poft vota mea. Coislin. ep. Parmen. ro. 9. col. 18. e. Quoniam ipjtus eft regnum :
hab. ut (up. vota mea reddam coram timentibus eum. Auguft. ^ ipfe dominabitur gentium : at epift. 102. &c. col. 287.
in hunc Pf. conftanter Apud te laus mea, in ecclejia : b. 302. b. 445. f. Qnoniam Domini eft regnum , Sec. I [idem
magna confitebor tibi : vota mea reddam coram timentibus traft. 3f. in Joh. to. 3. p. 2. col. 541. b. & in hunc Pf.
turn : itidem ep. 140. to. 2. col. 444. b. c. Pfalt. Medio- col. 93. c. 102. c. ficut apud Fulg. 1. de Trin. c. 1. p. 329.
Jan. Apud te laus mthi , ( Ambrof. A te laus mea )inecclejia , Caffiod. in eund. Pf. Se in Pfalt. Rom. Be al.
magna confitebor tibi : vota mea, Sec. Ap. Tertul. 1. 3. cont. tf. 30. Pfalt. Vetera Rom. Corb.
Mediolan. Carnut.
Marc. p. 679. b. A te lansmihi in ecclejia magna. Ap. Caffiod. Coislin. Moz. conftanter hab. divites terra, non dizi,
&
in eund. Pf. Apud te laus mea in ecclejia magna : vota mea quod forte mendum eft fcribae. In iild. quoque Plait, ita :
Domino reddam coram timentibus eum. In Gr. riocpa e? I» confpeclu ejus procident nniverjt qui dejeendunt , &c. Solum
itrxiroc n* h jMtKMftt'? wxw t«? tux^i /a itriS aQu f'rem» Coislin. hab. procidvnt omnes qui defcendunt , Sec. Auguft.
 : ;

'

46 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXII.

Versio antiqua. H E B R. VuLGATA HOD.
omnes divi terra in omnes pingues terra. : ante faciem verunt omnes pingues terra; in
?x Mf. Sangerm. raverunt
:
:

. confpeftu ejus decident uni- ejus curvabunt (I'upp. genu) omnes confpeftu ejus cadent omnes qui

verii qui deicendent in terram. qui iejcendunt in pulverem ,

defcendunt in terram.

i. Et anima mea ipii vi Et anima ejus non vivet. Se- 3 1 . Et anima mea 111 L vivet &
vet : & femen meum ierviet men ferviet ei femen meum ferviet ipfi.

illi.

32. Adnuntiabitur Domino Narrabitur Domino ingenera- j 2. Annuntiabitur Domino ge-

generatio ventura adnuntia- :

tione : venient , & annuntiabunt neratio ventura : & annuntiabunt
bunt juftitiam ejus populo qui juftitiam ejus populo qui nafcetur , coeli juftitiam ejus populo quinaf-
nafcetur, quem fecit. quam fecit. cetur, quern fecit Dominus.

Not* ad Versionem antiqua m.

& hunc Pf. rurfufque Aug. epift. 140. to. 2.
CafTiod. in ventara annuntiabunt jufiitiam ejus popttlo... quem fecit
: £>
col. 446. 2;. 447. d. ut fupra divites feme provident Dominin. Ap. Auguft. veto & CafTiod. in hunc Pf. & in
tiniverfi qui defendant , &c. In Gr. of iil-.iic, th; 71?; Pfalt. Rom. & Traftu mill* Palmar, omnia ut in Vulg.
sj-jsx.-oSV/aj xdvlsi of xa7a£ai'w7f; !'i tw jw. Similiter in Pfalt. Corb. pra:ter hoc , gj adnuntiabitur. Do-
#•. 31. Sic habent Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. rur- mino. In Pfalt. Carnut. deeft vox cocli , poft annuntiabunt.
fufque Auguft. epift. 140. to. 2. col. 448. cum Pfalt. Rom. Apud Ambrof. lie : annuntiabit juftitiam ejus, &c. In Gr.
Coislin. &
Corb. lie etiam in Mozarab. piaeter unum feme» 'Apa77£Mi«E?ai tw Ki/pla ywect n' ip yjjfj.ivn' >c, diayyszvei ri:r

ejus. Vet. Iren. Interp. 1. 5. c. 7. p. 300. legit iili vivet. Aix.aio<,v'vw... oV sVo/no"» Kt'^.o;. Aquila & Theodot. art
Grsc. ctvla £>7" i< to cwsp/uix. /JM AVMvGti dvlu. t-rrolwtt , abfque voce Kvqmc.,
tf . 32. Pfalt. Coislin. Aiinuntiabitur Dommo generation!

Versio antiqua. H E B R. VULGATA HOD.

Ex Mf. Sangerm. 1. Pfalmus David. XXII. Canticum David. XXIII. . Pfalmus David. XXII.
* np^O minus regetme, & DOminus pafctt me , nihil mihi DOminus regit me, & nihil I/a. 40.
J_^ mihi deerit z. in
nihil : deerit. In pafcuis herbarum mihi deerit : 2. in loco paf- 11.
Jere . z J.
loco pafcuee ibi me conloca- accubavit me cua; ibi me collocavit.
4-
vit. Ei.ec. 34.
Super aquam refectionis Super aquas refeclionis enutri- Super aquam refeclionis educavit 11. 23.
educavit me animam vit me : animam meam refecit. me animam meam convertit. I. Pet.

meam convertit. 2J. &

4-
Deduxit me fuper femitas Duxit me per femitas jufiitia , Deduxit me fuper femitas juf-
juftitix, propter nomen tuum. propter nomen fuum. titiam ,
propter nomen fuum.
Nam , & fi ambulem in Sed & fi ambulavero in valle , 4. Nam & fi ambulavero in ,

medio umbra: mortis , non ti- umbra mortis non timebo malum , : medio umbra? mortis non timebo ,

mebo mala quoniam tu me- quoniam tu mecum.

: mala quoniam tu mecum es.
:

cum es.
Virga tua , & baculum Virga tua , & bacillus tuns , Virga tua , & baculus tuus , ipfa

Mf. vitiose , tlUim ,

ipia me conlblata ipfa confolabuntur me. me confolata funt.
tpfe me confolatx fnnt.
funr.
5. Parafti in confpeclu meo Pones coram me menfam , ex ad 5. Parafti in confpedtu meo
menfam , adversias eos ,
qui verfo hojiium meorttm. menfam , adversiis eos, quitribu-
tribulant me. lant me.
NOT* AD Versionem antiqua m.
Tf. I. hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Martia
Ita Caffiod. in
na*i , &
Rom. veroFabri , Infinem, Pfalmus Da-
Coislin. t. 4. Ambrof. 1. de myft. to. 2. col. 336. f. & 1. y. de
vid. Aug. in eund. una cum Gr. Pfalmus ip/i David editt. ; facram. col. 37J. f. Nam, tf fi ambulem... f§ baculus tun!
tamen ibi praeponunt In fnem, fed repugnant codd. Mfs. , ipfa me confolata funt. Similiter Auguft. & Cafiiod. in
omnes. hunc Pf. Moz. In Corb. Ham, 15 ft
cum Pfalt. Rom. &
* Ambrof. lib. de Jof. c. 7. to. 1. col. 498. f. & lib. de ambulem... virga tua, tf baculum tuum, ipfa me confolata
myft. 336. d.
to. 2. col. & 1. y. de facram. 375. e. Do- funt. In Coisliniano & baculus tuus , ipfa me confolata
:

minus pajcit me, Sec. item 1. de apol. Dav. to. 1. col. funt. In Gr. 'Edi yap j, iropiv^a... w' piCAoc, ^,t,ii Caa-
696.6. & in Pf.Luc. 2. p. 1296. c.
36. p. 805. c. & in THpicc Qs,auTa,!( Alex, ^5 7r«p;x.i^oar. Vide lis to)
Concimuu Auguft. in hunc Hieron. in Ifai. j. 14. Sc Pf. & Iren. 1. J. c. 31. p. 331. b. Sc Ambr. in Luc. 17. to.
49. to. 3. col. J3. a. 165. e. 354. b. item in Ezech. 34. 1. col. 1477. b.
& 45. col. 945. b. 1042. b. fed Cafiiod. in eund. Pf. leg. t. J. Ita ferunt Pfalt. Rom. Fabri , Mediol. Carnut. &
Dominus regit me, cum Pfalt. Rom. Coislin. & al. Gr. Moz. Corb. vitiose, i$ poculum tuum inebrians quam prtt-
Kue.KS mifutfm /«£ , &c. Alex, ir-.tiuu.ru. claruseft ! Rom. Martiansi , Sorb. poculum meum. Ambr. &
Ambrof. in Pf. 43. 8c 118. to 1. col. 894.
fr. 2. Sic 1. 2. de interpel. David, c. 8. col. 6yo. f. legit : Pa-
c. 1 140. d. & 1. de myft. to. 2. col. 3 36. d. & 1. 5. de rafti... advershs eos , qui conterum me : at 1. de myfter.
facram. col. 37J. f. at 1. de apol. Dav. to. 1. col. 696. to. 2. col. 336. t. Parafti... adversiis eos, qui tribulant
e. & in Pf. 36. col. 805. c. habet : In loco viridi ibi me me ^
poculum tuum inebrians quam praclarum eft !
collocavit , &c. Similiter in Pfalt. Moz. In Coisliniano , Obfervant etiam hie noftri BB. editt. omnes cum non-
coulocavit ut fup. Hilar, in Pf. J4. col. III. b. Super
, nullis Mis. habere, £> poculum meum ; Mfs. vero multo
aquam refeclionis enutrivit me. Ambrof. in Pf. 43. to. I. plures ac antiquiores , £5 poculum tuum : attamen 1. <.
col. Super aquam refeft. conftituit me ; aliis locis ,
894. c. de facram. col. 376. a. legitur poculum meum , nullo re-
educavit. Hieron. in Ifai. 49. to. 3., col. 3J4. b. Super pugnante Mf. Vemml. de Jofeph , c. 11. to. 1. col. 504.
aquas refeclionis educ. Sec. Auguft. & CafTiod. in hunc Pf. e. ita , tf pocnlttm tuum ; item infra , col. 54J. a. c. 696.
textui Sangerm. favent cum Pfalt. Rom. aliis. In Gr. & e. 7^4. a. 1239. d.& to. 2. col. 1030. c. fed 1. de Noe,
F.i's Toitot' x*om? •'/- ii
H-- Ksweojwoaosii. Ewi i/JV«7o; dta.Trcr.vtii ui c. 29. col. 272. e. limpliciter, # poculum inebrians , &c.
f^lGfS^s'jMs. Symm. ce/tv.%6a.% /us. licut inf. col. 869. d. & in Pf. 118. col. 11 38. c. fimi-
"fr. hab. Ambrof. 1. de bono mort. c. 6. to.
3. Similiter liter in Pf. 3 e. col. 773. e. f. poculum inebrians quam
1. col. 400. d. & 1. j. de facram. to. 2. col. 375. f. praclarum ! Ambrof. addit , vel quam validum ! xpilisoy
praeter ult. nomen fuum. Pfalt. Moz. hab. Animam meam enim dixit Grxcus , vel patens , vel forte , vel validum.
ibi convertit; pauloque poft in Kom. Jiiper femitam. Apud Cypr. epift. 63. p. 107. b. c. bis , calix tuus inebrians
Aug. in hunc Pf. in femitis ; ubique , nomen fuum. Gr. TiJp perquamoptimus. Auguft. & CafTiod. in hunc Pf. [5 poculum
tJ^V» (Kjf tVss-p£|£C. 'iiA«7KCsV fif sVi T/>/£tf? fVMSV T? tuum inebrians quam praclarttm .' At Auguft, infra in
eft
 ! : : : :: .

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXIII. 47

VulCATA HOD. H ED R. V E R S I O A N T I QU A.

Impinguafti in oleo caput meum Impinguafli in oleo caput meum : Impinguafti in oleo caput E* Mf. Sangirm*

& calix meus inebrians quam pra> calix meus inebrians. meum & poculum tuum ine- :

clarus eft brians quam prxclarum eft !

6. Et mifericordia tua fubfeque- Sed & benignit as & mifericordia 6. Et mifericordia tua fub-
tur me omnibus diebus vita; meae fubfcqnentur me , omnibus diebus fequetur me omnibus diebus
vita men vita: mcx :

Et ut inhabitem in domo Domi- Et babitabo in domo Domini , Et ut inhabitem in domo

ni , in longitudinem dierum. in longitudine dierum. Domini , in lon«itudine die-
rum.
N O T jE ad Versionem antiquam.
Pf. «J. 2f4. d. calix tuns inebrians quam praclarus
col. "fr. 6. Pfalt. Rom. Fabri , cum Coislin. Et miferic. tua
eli ! ut in Pfalt. Coislin. Gaud. Brix. feral. 19. p. 97c. fubfequitur me omnib. dieb. vita mex : ut inhabitem... in
h.iic: £) calix mew inebrians. Sec. cum Plait. jEthiopico. longitndine dierum. Rom. Martianaei , cum Mediolan. &
Unde Hieron. epift. ad Sun. & Fretel. to. 2. col. 634. b. Moz. fubfequatur me... in longitudinem dierum. Cotb.fub-
ait : hi Graco legijfe vos dtcitts , calix tuus , fed hoc in fequitur me , &c. ut in Vulg. Apud Aug. in hunc Pf. fub-
Koirri error obtinuit. Qaterum S$ LXX. £j Hebra'icnm , $ feqnetur me , abfque tf , ante ut inhabitem; reliqua ut in
omv.es Interprets , calix meus, habent , quod Hebraice dici- Vulg. Fulg. 1. 1. ad Munim. p. 9. lie legit Mifericordia :

tur choli ; alioqttinji calix tuus ttfit , dtceretur chofach. tua fubfequitur me per omnes dies vita mea. Gr. Kai to
In edit, tamen Rom. k- to vsuypilv Qs piSrvawi &>; xp'i/iscv. !*fo5 (\ tajctS'iui/lcd fit OTtwas to; «, to xot/oowiV /ti

Theod. wo7yg»oV /j.\s. Symm. •aolbotov fa^-voMi/ «w dyabev. tie, fXaHfOJIHTX YfAiplxl.

Quinta editio , *, •boJyiow im.

VULCATA HOD. He BR. Versio ANTIQUA.

i. Prima fabbati, Pfalmus David. Canticum David. XXIV. 1. Pfalmus David, prima die Ix Mf. Sangtrm,
XXIII. fabbati. XX1 1 1.

P/49. DOmini eft terra , & plenitu- DOmini eft terra , & plenitu- * T""\ Omini eft terra , &
12. do ejus : orbis terrarum , & do ejus : orbis , & babitato- J—/
plenitudo ejus orbis :

I.
10.26.
Cor.
univerii qui habitant in eo. res ejus : terrarum, univerii qui ha- &
bitant in earn.
2. Quia ipfe fuper maria funda- Quia ipfe fuper maria fundavit Ipfe fupra maria funda-
vit eum : & fuper flumina prapara- earn & fuper flumina flabilivit vit earn fuper flumina pra> : &
vit eum. earn. paravit earn.
j Quis afcendet
.
in montem Do- Quis afcendet in montem Do- 3 Quis afcendit in montem
mini ? aut quis ftabit in loco fanfto mini , ejr quis ftabit in loco fanclo Domini X aut quis ftabit in lo-
ejus? ejus f co ejus ?

4. Innocens manibus & mundo Innocens manibus , & mundo 4. Innocens manibus &
corde , qui non accepit in vano ani- corde : qui non exaltavit fruftra mundo corde , qui non acce-
mam fuam , nee juravit in dolo animam fuam , non juravit& pit in vanoanimam fuam, nee
proximo fuo. dolose. juravit in dolo proximo fuo.
5. Hie accipiet benedictionem Accipiet bencdiclionem a Do- 5. Hie accipiet benedictio-
& Domino & mifericordiam a Deo : mino , & juftitiam a Deo falutari nem & mifericordiam a , Dq-
falutari fuo. fuo. mino falutare fuo.

NoTiE ad Versionem antiquam.

"f. 1. Brev. Moz. deletvocem Rom. Corb. <•/;>, cum Pfalt. t. 3- Cypr. 1. 2. & 3. Teftim. p. 292. c . 327. b. cura
& Caffiodoro. Apud Aug.
Pfalmus ipji in hunc Pi. lie : Vulg. Qjits ajcendet in montem Dom in locojancjo ejus ?
David , prima fabbati , e Gra:co , "fa^o? tw &av\l , T1T5 Concinunc Ambrof. in Pf. 39. to. 1. col. 863. d. &1. 1. dc
fuoic, Qailoaia. Aud. quaeft. Vet. Tell, apud Aug. to. 3. poenit. to. 2. col. 401. c. necnon Auguft. & Cafliod. in
q. III. p. III. a. Huic David , prima Jabbati. hunc Pf. Sic etiam hab. Auct. qua:it. ap. Aug. to. 3. q.
* Auguftinus , & Cafliod. in fine legunt in ea , cum in. & Chromat. Aquil. in Matth. p. 979. a. cum Plait.
Pfalt. Rom. Sl Corb. c'aet. ut fup. Gr. Tb Kvfl* m ;vt , j,... Rom. Hilarius in Pf. 14. n. J.col. 63 b. legit Qrit; af- :

dh.vp.im, j, 'isiv'l
:-c.... cV ccut». Vet. Irenxi Interp. 1. 4. c. cendet montem , &c. ut in Vulg. Plait. Moz. cum Corb.
36. p. 280. c. Domini efl terra, ($ plenit... terrarum, & Qjtis ajcendit , &c. Gr. Ti's &/c£$ee}iu a- ti'to «•>,'« ciu-n i
omnes in ea. Tertul. 1. cont. Hermog. p. 419. a. Do- x^.4. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rum. Tertul. verb, 1. 2.
mini ejl terra : plenitudo ejus , orbis terra , tf omnes qui adv. Marc. p. 651. c. legit Innocens autemtf purus corde , :

habitant in ilia. Ambrof. in Pfalm. 48.ro. 1. col. 94.'. f. qui non aciepit in -uantim nomen Dei , £5 non juravit ad
946. a. orbis terrarum , tf qui habitant in eo ; turn addit proxinmm Juum in dolo. Cypr. 1. 2. Teftim. p. 292. c.
Grxci tiXVftsna dicunt , eo quod inhabitetnr a Chrifto : at 32J. b. Innocens mamb. £j mundo corde, qui non accepit in
in Luc. 2. col. 1294. a. legit, £> univerji qui hab. in eo vano animam fuam, © non juravit fibdole proximo /tbi.
vide etiam col. 1077. 1
J00.& to. 2. col. 617. b. Con- & Ambr. 1. , deexcedu
to. 2. col. 11 30. d. Innocens
1. Satyri
cilium Ambrofiafter , p. 238. c. Sc Auct. quad, apud Aug. manib. & mundo corde
qui non ace. in vanumamm.fuam , ,

q. III. hie tamen paulo lupra legit , omnes qui habit. nee fecit proximo juo dolum : item 1. de bono mort. c.
7.
~t. 2. Sic eft in Brev. Mozarab. In Rom. Fabri : Ipfe col. 401. f. in vanum : at 1. i.de. pcenit. to. 2. col. 401.
fuper maria jundavit ea : tf fuper flumina prap. ilia. Rom. c. in vano ; ut &
Chromat. Aquil. in Matth. p. 979. a.
Martianaei , & Corb. lpje...fundavit earn... praparavit tllam. Augufh in hunc Pf. ita Innocens manibus '£ mundus corde , :

Corb. ilia. Apud Tertull. cont. Hermog. p. 419. a. Ipfe... qui non accepit in vano anim. fuam , £^ non juravit proximo
fundavit earn... pr/epar. earn. Similiter Ambrof. epift. 3. fuo in dolo. Tichon. fimiliter , reg. 3. p. 55. f. qui non juravit
Sc j8. to. 2. col. 755. a. & 1017. a. item 1. y. Hexa. to. proximo jnoin dolo. Auct. veroquasfl. ap. Aug. to. 3.0. ill.
1. col. 86. b. &
in Pf. 118. col. 1077. d. (i excipias ult. col. in. f. legit cum Chromat. Aquil. in Matth. p. 984.
illam : at in Pf. 48. col. ciqe. f. Ipfe. .. fundavit eum... e. nee juravit proximo juo in dolum. Grirc. 'Atao; ¥ff&
prap. eum. Hilar, in Pf. 2. n. 32. col. 43. & Auct. qiueft. i. xa^-apot; t;; x.ccpo\[x , 0; x'x e^ctiit ;'ci (ta.ctiu. . . K/ *'*

apud Aug. to. 3. q. m.

Ipfe... fund. earn... prap. tllam. a/^osiv ect] /oMtf ru , Sec.
Similiter Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. bis legunt earn. Tt. 5. Tertul. 1. 2. cont. Marc. p. (Syi.c. Ijle accipiet
Hieron. in Ifai. 34. to. 3. col. 278. a. Ipfe... fund, eum: beneditl. rf Domino : ($ mifericordiam a Deo Jaltttijicare fuo.
fc? fuper ft um. collocavit ilium : nee ufpiam initio habetur Cypr. 1. 2. Teftim. p. 292. c. Ijle accipiet benedid. a Dom.
Quia , quod etiam abeft a Pfalt. Mediolan. Carnut. & tf mif. a Deo falutari Item apud Tichonium , reg.
fuo.
Item in Gr. 'Af7s5 eVi... s$tnmwsti «V/mc., n'To(««B£f 3. p. Jj. f. Ijle accipiet, &c. Apud Auguft. & Cafliod.
Wiir. in hunc Pf. Si. in Pfalt. Rom. hu accipiet, &c. ut in Vulg,
 - ;
,; , .

4.3 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXIII.

Versio antiqua. H EB R. VuiGATA HOD.'
%x Mf. S.v!gnm. 6. Hxc eft generatio requi- Hac generatio qumrmium eum 6. Ha:c eft generatio qua?ren-
rentium eum , quxrentium fa- qmrentium faciem tuam Jacob. tium eum , quatrentium faciem Dei
ciem Jacob. * Diapsalma. Semper. Jacob.
7. Tollite portas principes Levate porta capita veflra , & 7. Attollite portas principes
veftri, &
elevamini portas a: eUvammi janua fempitern*} &in- veftras, & elevamini ports after
ternales : &
introibit rex glo- grediatur rex gloria. nales : & introibit rex glorix.

ax.
8. Quis eft ifte rex gloria: >. JVtiis eft ifte rex gloria ? Do- 8. Quis eft ifte rex gloria; ?

Dominus fortis & potens : minus fortis & potens : Dominus Dominus fortis & potens : Dominus
Dominus potens in prxlio. fortis in pralto. potens in prxlio.
0. Tollite portas principes Levate porta capita veflra , & 9. Attollite portas principes
veftri, &
elevamini portas ae- erigite janua fmpiterna ; & in veftras ,& elevamini porta; alter-
ternales : &
introibit rex glo- grediatur rex gloria. nates : & introibit rex gloria?.
nx.
10. Quis eft ifte rex gloria^ Jgvis eft ifte rex gloria ? Do- 10. Quis eft ifte rex gloria;?
Dominus virtutum ipfe eft rex minus exercituum : ipfe eft rex glo- Dominus virtutum ipfe eft rex glo-
glorix. fix. Semper. rise.

NoiJE AD VERSIONEM ANTIQUA M

Sic habet etiam Audi, qusft. apud Aug. to. 3. q. in. ifte rex claritatis? Dominus fortis tf potens : Dominus fortis
In Gr. Ouloe, M-^ilai... itapi K.vfl)s' *. iwniawm -7re1.fi. in prxlio. Similiter Hieron. in Dan. 8. to. 3. col. 1106.
©£? Qwud!); avIS. i.excepta voce glome , loco claritatis. Apud Tertull. 1. 4.
t. 6. Sic in Pfak. Corb. eft, addito nomine Dei , ad adv. Marc. p. 714. a. lie Dominus validus , Dominus :

faciem. Cypr. 1. 2. Teftim. p. 292. c. legit Ifta nativitas eo- potens in hello. In Gr... Ku&K Y-tscioule,
:
£ fwetjos' Kt/e«j
rum qui eum qnarunt , qui qnaruntfaciem Dei Jacob. Ambr. <A.t«aTo; hi imi^a.
1. 1. deexcelfuSatyri, to. 2. col. 1130. d. Hxc eft generatio t. 9. Cypr. 1. 2. Teftim. p. 297. a. conftanter Att- :

reqttirentium Dettm. Auguft. in hunc Pf. cum Auct. quxft. ferte portas principes veftras , & extolltmini port.e aternales :
ap. ipfum , to. 3. q. III. &
Brev. Moz. hxc eft genera- Capreol. ep. Cone. Hifp. to. 2. p.
£5 introibit rex claritatis.
tio quare/itinm Dominant Dei Jacob. Caffiod. in eund. 199. &
S. Fulg. 1. pro fide cath. p. 541. Anferte portas
Pf. cum Pfalt. Rom. Hxc eft generatio qiutrentuim Dominum , principes veftras , stf elevamini , &c. ut in Vulcr. J ulius Firm.
requirentium faciem Dei Jacob. In Gr. Aw» h' 751-5« chTw- 1. de errore prof, relig. c. 25. p. 174. e. Tollite portas qui
Tuvdvlov, ( edd. Aid. & Cumpl. tovKv&i<» > ) IwWayr» prxeftis Hits , #
extollite vos porta aterna :
tf introibit rex
•vpoowrrr.v tS ©eflowwfi. Schol. Aquila , Symm. LXX. V. gloria. Hilar, in Pf. 67. col. 207. c. Tollite portas prtn-
editio, & Vl.vpisuir'.t Qv 'Ioa»'£ hoc tamen ult. aliubi
-
cipis veftri, &c. ut in Vulg. ( Miciac. cod. hab. ibid,
prin-
non reperitur, tefte Nobilio. cipes veftras.) Similiter Ambrof. 1. de Myfter. to. 2. col.
* Hoc Diapfalma habetur in Pfalt. Corb. Rom. & in Gr. 334. b. Tollite portas principis veftri, &c. in Mfs. tameu
Memoratur etiam ab Auguft. in hunc Pf. col. 10J. a. nonnullis , principes veftras ; inquibufdam , principes veftri;
fi. 7. Pfalt.
Rom. & Moz. ut & Grad. milfse fer. 4. in aliis pluribus , principis veftri. Rurfus Ambrof. 1.
4. de
IV. temp. Advent. Tollite portas principes veftras , &c. ut fide, col. J23. d. e. Tollite portas principes veftri, &c.
6c
in Vulg. Similiter Ambr. in Pf. 37. to. 1. col. 830. f. non- infra , col. $i<;. a. £> elevamini porta at.
tf introibit , &c.
Tiulli tamen Mfs. ferunt ibid. Tollite portas principis veftri Mfs. quidam ibid, cum editt. hab. ut introeat in te rex
licut Hilar, hab. infra , t. 9. cum Ambrof. & Ambroiiaft. gloria. Ambrofiaft. p. 238. c. Tollite portas principis veftri
,
Melius Ambrof. 1. 4. de fide, to. 2. col. J23. d. cum Plait. &c. ut in Vulg. Mfs. nonnulli , principes veftras. Sic
Corb. Tollite portas principes veftri, Sec. ut in Vulg. at in etiam leg. Hieron. epift. ad Damaf. to. 3. col. 519. a.
Pf. 118. to. 1. col. 1 1 18. c. Tollite portas principes veftras , cum Pfalt. Rom. & Caffiod. Apud Auguft. in hunc Pf.
•&C item de inftit. virg. to. 2. col. 2J9. a. & 263. a.
1. fie : portas principes veftri, &c. ut in Vulg.
Tollite
Ita
nifi quod unus Mf. Vatic, habet ibid, principes veftri. etiam in Pfalt. Corb. Auctor quaeft. apud Aug. to.
3. q.
Sic etiam Auguft. in hunc Pf. & epift. 237. n. 8^ Au6t. in. Tollite portas princ. veftras
&c. In Gr. ut fup. tf. 7. ,

vero quaeft. apud ipfum, to. 3. q. 111. & Caffiod. in It". 10. Concinunt Tertull. 1. 5. adv. Marc. p. 799.3.
eund. Pf. Tollite portas principes veftras , Sec. Tertull. adv. Hilar, in Pf. 67. coj. 207. c. Ambrof. 1. 4. de fide, :o\
Gnoft. p. 830. b. Anferte portas principes veftras , tfftib- 2. col. 523. f. & Ambrofiaft. p. 238. c. Item Hieron.
leventur porta atemx : S3 >»'rabit rex gloria. Cypr. 1. 2. epift. ad Damaf. to. 3. col.
J19. a. Aug. & Caffiod. in
Teftim. p. 297. a. Anferte portas principes veftras , {$ hunc Pf. cum Pfalt. Rom. &c. necnon Fulg. 1. pro fide
extolltmini porta aternales : £) introibit rex claritatis. Julius cath. p. J41. At Cyprianus 1. 2. Teftim. p. 297. a.
Firm. 1. de errore prof, relig. c. 2J. p. 174. d. Tollite portas conftanter legit : Qjits eft ifte rex claritatis ? Dominus vir-
frincipes veftras , y> extollite porta aternales : fjj introibit tutum ipfe eft rex claritatis. In Gr. Tie, <V/v tU; iihut -

rex gloria. Hieron. in Ifai.63. to. 3. col. 464. d. Levate Kf'&io; tw Avva.fJ.far , axilic, sV/k ?«5 S .£««««/5 th; J o2n;.
portat principes veftras :Cic etiam LXX. tranftulilfe teftatur Apud Juftin. «Euto; £to? §Vw at in Mf. Alex. Ald.^dc
comment, in Jerem. 2. col. J^J.d. & ipfe epift. ad Damaf. Compl. isu
«i/to'; /S«i*fJ;. Hieron. in Ifai. 1. to. 3. col.
to. 2. col. 565. b. legit : Elevate portas principes veftras : # 13. e. hasc hab. Quis eft ifte rex gloria ? Dominus fabaoth
,
introibit rex gloria. Capreol. Carthag. ap. Sirm. to. 1. p. id eft , Dominus virtutum, ipfe eftrex gloria: & fupra , ep.
568. d. Anferte portas princip. veftras , &c. ut in Vulg. In ad Damaf. ait Ubicttnqtte LXX. Interpretis Dominum vir-
Gr. * A £#T£ mulcts 01 cipxovlti u,um, i, i<aap$HH tuv^tti cuumr tutum , f$ Dominum omnipotentem exprejjeritit , in Hebrao
jc,ticmvciTm fcxtiMus tiTc loi,vc,. ejfe pofitnm , Dominns fabaoth. Item Ambrof. I. 4. de
#. 8. Ita Julius Firm. 1. de errore prof, relig. c. 25. fide , col.
525. a. legit Et introibit rex gloria , Dominus
:

necnon Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. fabaoth &
fupra, col. 524.3. Dominum, inquit , fabaoth
:

Item ap. Ambr. 1. de Myft. to. 2. col. 334. b. & 1. 4. patrem , Dominum fabaoth filium legimns ; nam hk fie g
de fide, col. 523. d. e. at 1. de inftit. virg. col. 259. pofimm plerique codices habent , quod Dominus fabaoth ipfe
a. poft hoc , potens in prxlio , addit , ipfe eft rtx gloria Jit rex gloria,
deb tollite , ace. Cypr. 1. z. Teftim. p. 297. a. Qttis eft
 , . : ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXIV. 49

VULGATA HOD. H EB R. Versio antiqua

i. In finem , Pfalmus DavuJ. David. XXV. finem, Pfalmus
In finerru Pfa' ipfi Ex Mf. Sangerm,
XXIV. Davar xx
XXIV.

A D te Domine levavi animam

meam i. Deus meus in te
jTJl me
conrido non erubcfcam ,
J tint
D te Domine animam meam * A D te Domjne leva-
levo
ne
:Deus meus in te fifus
confund at. z. Deus
vi animam 'meam
:
meus in te confido
A : A :

non erubefcam :

3. Neque irrideant me inimici Ne Utentur inimici met fed 3. Neque inrideant me ini- :

mei : etenim univerfi ,

qui fuftinent & univerfi , quifperantinte, non mici mei etenim univerfi , qui
:

te, non confundentur. confundantur. te exfpeftant , non confun-

dentur.
4. Confundantur omnes iniqua Confundantur qui iniqua gerunt 4. Confundantur iniqua fa-
agentes fupervacue. fruflra cientes fupervacue.
Vias tuas Domine demonftra mi- Vias tuas Domine oflende mihi: Vias tuas Domine notas fac
hi : & femitas tuas edoce me. femitas tuas doce me. mihi &
femitas tuas edoce
:

me.
? . Dirige me in veritate tua , & Deduc me in veritate tua , & 5. Dirige me in veritate tua,
doce me : quia tu es Deus falvator doce me ; quia tu Deus falvator &doce me: quia tu esfalutaris
meus , & te fuftinui tota die. meus , te exfpeclavi tota die meus , & te fuftinui tota die.
6. Reminifcere miferationum Recordare miferationum tuarum 6. Reminifcere miferatio-
tuarum Domine , & mifericordia- Domine , & mifericordiarum tua- num tuarum & , quia miferi-
rum tuarum , qua? a fasculo funt. rum quia , a fdculo {tint. cordia: tuae a faeculo funt.
7. Deliflra juventutis mea; & Peccatorum adolcfcentia me<t , 7. Deli&a juventutis meat,
ignorantias meas ne memineris. & fcelerum meorum ne memineris. & ignorantiae mex ne memi-
neris.
Secundum mifericordiam tuam Secundum mifericordiam tuam Secundum mifericordiam
memento mei tu propter bonita- : recordare mei tu , propter bonita- tuam memor mei prop- efto :

tem tuam Domine. tem tuam Domine. terbonitatem tuam Domine.

8. Dulcis & rectus Dominus : Bonus ejr rectus Dominus : 8. Dulcis reQus Domi- &
propter hoc legem dabit delinquen- propterea docebit peccatores in via. nus propter hoc legem fta-
:

tibus in via. delinquentibus in via.

tuit
9. Diriget manfuetos in judicio Deducet manfuetos in judicio , 9.Dirigit mites in judicio :
docebit mites vias fuas. & docebit modeftos viam fuam. docebit manfuetos vias fuas.
NoTjE ad Versionem antiquam
'f. 1 hunc Pf. cum Brev. Moz. Ap. Caffiod.
. Ita Aug. in t. J. Sic in Pfalt. Rom. Coislin. Corb. & Moz. (icuc
ficut in Pfalt. Corb. & Rom. deeft ipji. In Gallic. & apud Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. nifi quod apud omnes
Carnut. fimpliciter , Pfalmus David. In Coislin. Diapfahna habetur Deus falutaris , & apud Auguft. quoniarri, pro
David. In Gr. Vatic, ^«^s; 7» Aat/iV\ Hie vero Pfal- quia. In uno Mozarab. deeft meus , poft falutaris. Cypr.
mus apud Caffiod. dividitur fecundum litteras Hebraicas vero 1. 2. Teftim. p. 288. a. legit Et deduc me ad veri- :

Pfalmus ijle inquit , Hebrxorum primus alphabeto defcrip-

, tatem tuam , £5 doce me : quoniam tu es Deus falvator meus.
tus eft : & infra Nunc autem noverimns hum fextam tf :
Fulgent. !. 1. ad Trafim. Tu es Dens faluator meus , $ t*
decimam nonam litteras non habere ; reliquas vero in texttt exfpeclavi tota die. Gr. 'O Am fnooV /ne e-srt tw a.XH§nolt Qis..»
Pjalterii minio pingendas ejft jttdicavi , ne qua legentibus cou- ot< Qu s: 0fo;
Qyi%p H* > k, (j viripiirx , &c.'

ftifa nafceretur obfenritas. "t.6. Ita Aug. in hunc Pf. addito uno Domine , ad vo-
* Ita Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum vet. Pfalt. cem tuarum. In Pfalt. Rom. & Moz... tuarum Domine ,
& Grajco. t^ mijericordix tua , qux a Jxculo funt. Sic etiam habetur
t. Ambrof. in Pf. 118. to. 1. col. 1165'. f. de-
2. Sic ad Introit. Dom. 2. Quadr. ficut in Pfalt. Corb. dempt»
Dens mens. Aug. vero & Caffiod. in hunc Pf.
tradto iflo, Domine. Caffiod. Vulgar* congruit. In Grasco Mfn'^»//... :

cum vet. Pfalt. textui confentiunt ad verbum. Gr. 'O
CDfo's Qui -aiTroiS a , /ui x.aleu%vvfc!w.
/j.x ttn\
fr. 3. Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Coislin. Car-
Ita
nut. Corb. Mediol. Rom. Martianaei. Sic etiam in Mif-
Rom. ad Introit. miffae Domin. 1. Advent. In Pfalt.
fali
Rom. Fabri , & Moz. qui ie exfpettant , non confundantur.
Apud Ambrof. in Pf. ng. to. 1. col. 1225. e. etenim qui
fperant in te , non confundentur
I"Gr j, yap <attvjt<i nl
*. 4. Brev. Moz. cum Pfalt. Corb. Rom. Fab. & Caffiod.
Confundantur iniqui facientes vana. Vias tuas Dom. notas
fac mihi , &c. Pfalt. Rom. Martians! , Confundantur ini-
qua factentes vane. Vias tuas Dom. notas fac mihi, &c.
Carnut. Confundantur iniqui facientes vana. Mediolan.
Confund. iniqua gerentes fupervacue. Coislin. Confundantur
imqna facientes fupervacue. Apud. Auguft. in hunc Pf.
Confund. iniqui facientes vana... notas fac mihi , &c. Hie-
ron. epift. ad Sun. 8c Fretel. to. 2. col. 654. b. ad ha-c ,
Confundantur omnes iniqua agentes addit Et dicitis quod
omnes in Grxco non habeat , £5 bene ; nam nee in Hebrxo
habet , fed in LXX. tub veru additum efl. In ed. Rom.
A>%vr$-ilrj:tax oi ( Mf. Alex. waV's; 01 ) eirofiVrhiJ'iax;i^(.
Ta; oAi$ (\ Kv&t yyu&aor pa , &c. Cypr. 1. i. Teftim.
p. 288. a. legit Vias tuas Domine oflende mihi : :
femit.
tuas edoce me. Ambrof. 1. 3. de fide to. 2. col. co<5. e.
Kvpif, K. to. exsD Qy , oTi a.isl t$ alums e/'s/.
t. 7. Ita Brev. Mozarab. habet , deleta voce mex , poft
hanc, juventutis. Auguft. in hunc Pf. leg. juventutis mex ;
& & poft paulo , memor ejlo mei Dens ; reliq. ut fupra. Caffiod.
cum Pfalt. Rom. Delicla juventutis , £> ignerantix me*
ne memineris. Secundum magnam mifericord. tuam memor
ejlo mei Deus : propter , &c. Coislin. Delitla juventutis ,
. Caffiod. Vulgar* favet. 2? ignorantias meas ne memin. Dens. Secundum magnam
vmfiintlU Qs , n' pi, x.k7xi%vv- miferic. tuam memor ejlo mei Deus : propter bonit. tuam
»
deeft Domine. Pfalt. Corb. DeliBa juventutis mex, igno-
rantix ne memineris. Secundum miferic. tuam memor ejlo ;
propter bonit. tuam Domine. Hilar, in Pf. 118. col. zcz.
b. Delifta juventutis mex Domine ne memineris. Ambrof.
1. 1. de interpel. Job , c. 7. to. 1. col. 655. f. Delidum
juventutis mex , <*j ignorantix ne memineris Domine : at in
Pf. 38. col. 843. e. & in Pf. 118. col. 982. b. necnon
de ob. Valent. to. 2. col. 11 78. c. Delitla juventutis mex ,
t$ ignorantix mex ne memineris. Similiter hab. Fulg. 1. 1.
de remif. pecc. c. 13. p. 370. cum Auct. I. de promilF.
, :
p. 2. c. y. p. 129. c. deleto uno mex , poA juventutis. la
Gr. 'AfiotpTlaq noTviloi; n* , i^dyyolcc; p\s ni (JUvStrjc,. Kaix.
to s>eo; Qtt /uvh&vti /*v ( Aid. & Compl.add. Qu'' )i'nx.s»
ivic, XpMS"'''"'"? C* Kofi's.
y. 8. Ita Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom.
$ Corb. Carnut. & Coislin. In Mediolan. legem jlatuet. In
, Mozarab. Bonus tf retlns Dominus propter hoc le^em jlatuit , :

cum Amob. de Deo trino , p.m. c. Vias tuas Domine &c. In Graeco Xfnyo; £ iii!$v$
: KvCtoi' o\ia Ttro co^o-
notas fac mihi ; 3c in Luc. 2. to. 1 . 1 309. c. Vias tuas edoce llTUISZt , &c.
me Aug.
.
retraft. 1. to. 1. col. 7. d. Vias tuas Dom.
notas TT. 9. Concinit Brev. Mozarab. Sic etiam in Pfalt. Rom.
fac mihi : & femit. tuas doce ?ne. Gr. Al/aion ut. 4t Coislin, ut & apud Aug. Si Caffiod. in hunc Pf, excepta
Tom. If.
 . , :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXIV.

Versio antiqua. H EBK. VU X G ATA HOD.
Sk Mf. Satigtrm. 10. Univerfa: vix Domini, Omnes femit& Domini , miferi io. Univerfa: vis Domini, rm-

mifericordia Veritas , requi- & cordia & Veritas , bis qui cttfto- fericordia & Veritas , requirentibus

rentibus teftamentum ejus diunt pactum ejus , & teftificatio- teftamentum ejus & teftimonia ejus.
& teftimonia efus. nes ejus.

1 1 . Propter nomen tuum Propter nomen tuum Domine 1 1 . Propter nomen tuum Domi-
Domine & propitiaberis pe propitiare iniquitati me* : quoniam ne propitiaberis peccato meo mul- :

cato meo copioliim eft enim. :

grandis eft tum eft enim.

i homo qui ti-

z. QuiS eft Jjtuh eft ifte vir timens Domi 11. Quis eft homo qui timet Do-

meat Dominnm legem ftatuit : num ,

quern docebit in via quam minum ? legem ftatuit ei in via ,

ei in via quam elegit. elegerit ? quam elegit.

,

Anima ejus in bonis de- Anima ejus in bono commora- 1 5. Anima ejus in bonis demo-
1 3

morabitur : & femen ejus hx- bitur : & femen ejus bxreditabit rabitur : & femen ejus hasreditabit
reditate poftidebit terram. terram. terram.

14. Firmamentum eft Do- Secrctum Domini timentibus 14. Firmamentum eft Dominus
minus timentibus eum : & tei- eum : cjr paclum fuum oftendtt eis. timentibus eum : & teftamentum ip-
tamentum iplius ut manifefte- lius ut manifeftetur illis.

tur illis.

1 5. Oculi mei Temper ad Oculi mei femper ad Dominum: 1 5 . Oculi mei femper ad Domi-

Dominum quoniam ipfe evel- :

quia ipfe cducct de reti pedes meos num : quoniam ipfe evellet de la-
litde laqueo pedes meos. queo pedes meos.
1 6. Refpice in me , mi- & Refpice in me , & miferere mei 16. Refpice in me, & miferere

ferere mei quoniam unicus :

& quoniam folus cjr faufer ego. mei : quia unicus & pauper fum
pauper fum ego. ego.
Tribulationes cordis Tribulationes cordis mei ampli- 17. Tribulationes cordis mei
1 7.

mei dilatatx funt de necefli- : ficatcc funt : de anguftiis meis educ multiplicata» funt : de neceflltatibus

tatibus meis eripe me. me. meis erue me.

18. Vide humilitatem Vide afflictionem meam labo- & 18. Vide humilitatem meam,
meim, & laborem meum : & rem meum , porta omnia pecca- & & laborem meum : & dimitte uni-

remitte omnia peccata mea. ta mea. verfa delidla mea.

9. Refpice inimicos meos

1
Fide inimicos meos , quoniam 1 9. Refpice inimicos meos quo-
nuoniim multiplicad funt,& multifile ati funt , & odio iniq w niam multiplicati funt, odio ini- Jo*». if, &
2f•
odio iniquo oderunt me oderunt me. quo oderunt me.
20. Cuftodianimam meam, Cuftodi animam meam , & li- 10. Cuftodi animam meam, &
& eripe me non : confundar, bera me : non confundar, quoniam erue me non erubefcam quoniam
:
,

quoniam invocavi te. herAvi in te. fperavi in te.

a. Innocentes redi ad- & Stmplicitas & «quitas ferva- z 1 . Inrocentes & refti adhsfe-
hxferunt mihi quoniam cuf- : bunt me : quia exfpeclavi te, runt mihi : quia fuftinui te.

todivi te.
22. Redime me Dens Redime Deus Ifrael , ex om- 12. Libera Deus Ifrael , ex om-
ra'el , ab omnibus anguftiis nibus angttjliis fnis. nibus tribulatiombus fuis.

meis.
Not.t ad Versionem A N T I Q U A M.
uno diriget , pro dirigit. In Pfalt. Corb. Dirigit manfttetos tiones cordis funt : de neceff. eripe me. In Grad.
mei dilatat.e

in jndicio: docebit manfuetos vtasfuas. luGrxco : 0«\m>mse< miff* Domin. 2. Quadr. Tribal, cordis mei dilatata funt : de
&pc>.iiq... Jl^-ccifl irptftli , &C necejjitat. meis eripe me Domine. In Gr. tizM§vvlYit,a,f i%

tr. 10. Confentiunt Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. una tu>i... ifcayah /u;.

cum Pfalt. Rom. Corb. & Gr. In Brev. Moz. tf teftimo- If. 18. Ambrof. 1. de lapf. virg. to. 2. col. 519. b.
Sic
nia tpfiits ; Gr. at//?. & Aug. in hunc Pf. In Pfalt. Rom. Coib. & apud Caffiod^
t. u. Similiter in Pfalt. Rom. Mozarab. Corb. &Cois- {5 dimitte omnia peccata mea ; (icut in Gtad. Domin. 2.
ljniano , copiofnm eft enim ; apud CafTiod. in hunc Pf.
licut Quadr. In Pfalt. Moz. ita & dimitte mihi omnia pecc. mea. :

Apud Aug. midt'tm ejl, &c. at iup. nufquam praeponitur In Coislin. £? dimitte mea omnia peccata mea. IilGi.k dp;
£5, veibo propitiaberis , prsterquam in Plait. Corb. In Gr. tsxca; t«{ ««ocfTiot; /mi.
etiam , i, i'jmii iwmvi -yip isi, Hr. 19. Concordant Auguft. & Caffiod. una cum vet.
~f . 12. Concinunt Auguft. Caffiod. in hunc Pf. una & Pfalt. In Gr. "lAs t^ Ot*W; H* > &c - ut ""P-
cum Pfalt. Rom. Moz. Coislin. Apud Auguft. fimiliter & Tf . 20. Ita Pfalt. Moz. Corb. hunc & cum Caffiod. in
timeat paulo vero port , legem flatuet , cum Pfalt. Me-
; Pf. Similiter in quod poft eripe me ,
Pfalt. Rom. nifi

diolan. In Corb. qui timeat leg, ftatuit ei in viam , &c. additur Domine ; quod verbum apud Fabrum jungitur cum
In Gr. rp-.&uev^... rofloQ-e/Heti dutco cvoJa, &c. prajced. eripe me ; apud Martianxum vero cum ieq. non
V.I?. Ita Aug. 8c Caffiod. in cum Pfalt. Moz.
hunc Pf. confundar. Auguft. in hunc Pf. fie legit Cujlodi ^ :

& Rom. Fabri. In Rom. Martianxi Corb. & Coislin. hx- , erue me : non confundar , quon. fperavi in te. Pfalt. Coislin.
reditatem pojjidel/it , &c. Apud Ambr. 1. de bono mort. c. ut fup. non confundar , quia invocavi te. Gr. <bv*aZ.cr...
£
9. to. I. col. 40 J. f. hxreditab» terrain. In Gr. xwi^yo- pvoal fie' /ay x.alca^vvQ-i'.yv , or/ wmM i-nl QL In Pfalt.
jm'cji yv.f. Coislin.on i*i £7rmaMca/^w Qs.
~t. 14. Auguft. in hunc Pf. Firmam.efl Dominus limen- 21 Pfalt. Rom. Fabii hab. quoniam fuftinui te ; Bom.
Tf . .

tium eum; Caffiod. cum vet. Pfalt. timentibus ; Moz. ut vero Martian, cum Corb. fuftinui te Domine. Similiter
manifeftetur illi. Gr. tuv p&Ctyt/iw aWcV... t? J x^a-jxt durc7;. ap. Auguft. &
Caffiod. in hunc Pf. In Pfalt. Sorbonico
"t. ij. Prima verficuli pais fie habetur apud Ambr. 1. deeft Domine, quamvis in adverfacolumna , ubi G.jecus
de Jofeph , c. 5. col. 486. c. & inf. 684. c. 700. c. deinde contextus latinis litteris defctiptus eft , legatur hoc modo ,
ap. Auguft. in hunc Pf. quia ipfe evellet , &c. ut fup. ipemina fe Kre. In Pfalt. etiam Mozarab. & Coislin. quia
Sic etiam in Pfalt. Coislin. & Graeco. fuftinuite Domine. Item in Gr. conftanter , o-n visiftitrx

if. 16. Pfalt. Coislin. hab. quoniam unicus %j pauper Qs Kucti' unde Hieron. epift. ad Sun. & Fretel. to. 2.
ego fum. Rom. Seal, ut in Vulg. quibus etiam fuffragantur col.634. b. Et dicitis , inquit , in Grxco vos rcpertjje , Do-
Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. Gr. oti fiuroyiris x, «a?«» mine , quod juperfluum eft.
X»? i'fii syu. t. 22. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Coislin.
V. 17. Sic in Pfalt. Rom. Coislin. & apud Caffiod. in Carnut. Corb. & Moz. fi excipias unum ex , pro ab. Apud
hunc Pf. Apud Auguft. vero in eund. Tribulationes cordis Auguft. in eund. Pf. Redime Deus Ifrael, ex omnibus tri-
mei muhiplicata funt : de necejjitat. meis educ me. In Brev. hulaitonibus ejus. In Pfalt. Mediolan.^ anguftiis ejus. In
Mozar. dilatatttfunt. . . libera me. la Pfalt. Corb. Cogita- Gr. Aii-pMsu c Qsii Tar 'Icssuia , ex Trctwv rut fal-{tui/ «W5«
 : : ; : :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXV.

VULGATA HOD. Heb R. Versio antiqua.

i. In tinem , Pfalmus David. David. XXVI. i. Pfalmus David. XXV. Ex Mf. Sangirm»
XXV.
Udica me Domine , quoniam Udica me Domine, quia ego in
J'Jimplichate me Domine, quo-
Udica
J ego in innocentia mea ingreflus mea ambulavi & :
J niam ego in innocen-
fum : &
in Domino fperans non in Domino confidens non dejiciam. tiam meam ingreflus fum & :

infirmabor. in Domino confidens non

erubefcam.
2. Proba me Domine, tenta & Proba me Domine , & tenta 2. Proba me Domine , &
me : ure renes meos & cor meum. me : ure renes meos & cor meum. tempta me : ure renes meos
& cor meum.
5. Quoniam mifericordia tua J9uia mifericordia tua in conf- 3. Quoniam mifericordia
ante oculos meos eft : & complacui pectu oculorum meorum , & am- tua ante oculos meos eft : &
in veritate tua. bulabo in veritate tua. complacui in veritate tua.
4. Non fedi cum concilio vani- Non fedi cum viris vanitatis ,
_
4. Non fedi in concilio va-
tatis : & cum iniqua gerentibus non & cum fuperbis non ingrediar. nitatis : & cum iniqua gerenti-
introibo. bus non introibo.
5. Odivi ecclefiam malignan- Odivi ecclefiam pejjlmorum , & 5- Odivi congregationem
tium : & cum impiis non fedebo. cum iniquis non fedebo. malignantium : & cum impiis
non fedebo.
6. Lavabo inter innocentes ma- Lavabo in innocentia manus 6. Lavabo inter innocentes
nus meas : & circumdabo altare me as , & ctrcuibo altare tuum manus meas & circumibo al- :

tuum Domine D omine tare tuum

7. Ut audiam vocem laudis , Ut clara voce padicem lau- 7. Ut audiam vocem laudis,
& enarrem univerfa mirabilia tua. clem , & narrem omnia mirabilia & enarrem univerfa mirabilia
tua. tua.
8. Domine dilexi decorem do- Domine dilexi babitaculum do- 8. Domine dilexi decorem
mus tua? , & locum habitations glo- mus tua , & locum tabernaculi glo- domus tux , & locum habita-
ria; tua?. ria tua. tionis gloriae tux.
9. Ne cum impiis Deus
perdasNe auferas cum peccatoribus 9. Ne perdas cum impiis
animam meam & cum viris fan- animam meam, cum viris fan- , & animam meam , & cum viris
guinum vitam meam guiv.um vitam meam : : fanguinum vitam meam
10. In quorum manibus iniqui- In quorum manibus fcelus , & 10. In quorum manibus
NoTiE ad Version E M A N T I Q U A M.
y. I. Sic in Pfalr. Rom. Coislin. Moz. Se ap. CafTiod. lignam. Similiter hab. Gelaf. I. ep. 1 3. ibid. p. 1206. e. Par-
in hunc Pi'. Apud Aug. limpliciter , Ipji David. In Plait. men, ap. Aug. to. 9. p. 2. col. 73. d. Odio babui curiam ne-
Corb. David , tantum. In Gr. T? l\olvU . In edd. Aid. Se quijjimorum ; mox ita, Lavabo, Sec. omiffis iniermediis. Ter-
Compl. iraA/wo? ra AaW/. tul. vero 1. de pudic. p. 101 1, a. poft hoc, non introibo , fub-
* Plait. Mozar. &
Coislin. habent fimiliter in innocen- dit : tf cum impiis non fedebo , omiffis his quae proxime ante-
tiam meam ; Rom. veto cum Caffiod. in innocentia mea ; cedunt. Gr. 't/ui'awa ixx.MKia> wompeuofietur, Sec. ut in textu.
can. ut in Vulg. Apud Auguft. col. 108. b... in innocen- TP. 6. Plait. Rom. cum Moz. Lavabo inter innocentes...
tia mea ambulavi : tf in Domino fperans non movebor & circmbo altare tuum Domine. Caffiod. in hunc Pf. y»
feptem tamen Mfs. feiunt ibid, non infirmabor ; at infra circumibo, ut fup. addito Domine. Tertull. 1. de pudic.
col. 1 12. b. conftanter , non movebor. InGr... eV axcouct fta p. ion. a. Lavabo cum innocentibtts man. meas : £5 altare
t-icofiiv^w... h-tl^av v ft» ««isufia. Mf. Alex, cum Aid. & tuum circumdabo Domine. Hilar, in Pf. 57. col. 126. 3.
Compl. y |«M oiSmmco. Lavabo inter innocentes. Auguft. in hunc Pf. col. 108. e.
"$.z. Sic Ambrof. habet 1.deapol. Dav. to. 1. col. 687. 1 14. b. Lavabo in innocentibtts ... £5 circumdabo altare tnunt
a. ut &
inf. col. 895. f. 1063. c. 1146. d. Ita quoque Domine : at infra , col. 113. b. f£ circumdabo altare Domini.
Auguft. Se Caffiod. in hunc Pf. cum Chromat. Aquil. in Parmen. apud Auguft. to. 9. col. 73. d. Lavabo cum in-
Matth. p. 987. e. necnon vet. Pfalt. Gr. Ambrof. 1. 1. & nocentibtts... £f? circumdabo altare Domini. Gijec. Nryo^ew
de Abr. c. 8. col. 504. b. legit , Proba me Dens. cv akwotc,... kj iLvnurM to kvaia.sv,SAoi Qy Kvqa?.
f. 5. Concinit Lucif. Calar. 1. denon con v. cum hxret. 't.j. Pfalt. Rom. Coislin. Mediolan. Corb. Carnut. &
p. 222. e. iicut Auguft. Se Caffiod. in hunc Pf. Se Gr. In Moz. habent vocem laudis tux. Similiter Caffiod. in hunc
Pfalt. Corb. fie ante oculos meos efl femper , &c.
: Pf. cum Auguft. in eund. col. 108. e. & 114. b. at fup.
tf". 4. Ita legunt Lucif. Calar. 1. de non conv. cum col. 11 3. c. deeftrr/.s. Parmen. apud ipfum, to. 9. col. 73.
hseret. p. 222. e. Ambrof. epift. 63. to. 2. col. 1032. f. Se d. voces laudis , &inf. omnia mirabilia tua. In Gr. pc-vPs
Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Coisl. Moz. Se Rom. Fabri. aiV/(jf«; , >t , &c. edd. A!d. & Compl. aartseai Qi , i. , &c.
Rom. Martianau fciibit in conftlio. Gelaf. 1. ep. 13. Cone, t. 8. Ita Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt.
to. 4. col. 1206. e. inconcilio. Aug. in eund. Pf.p. io8.d. Moz. & Coislin. Similiter hab. Hilar, in Pf. 121. p. 385.
Se 112. f. cum concilio. Tertull. vero 1. de pudic. p. ion. d. nifi quod omittit vocem Domine. Pfalt. Rom. loco ha-
a. cum concefftt vanitatis : tf cum inique agentibus , Sec. bit ationis , ponit tabernaculi; ficut etiam Hilar, loco cit.
Parmen. ap. Auguft. to. 9. p. 2. col. 71. c. 73. d. crim ex Mfs. Turon. Sc Regio. Paimen. ap. Auguft. 1. 3. co.
concilio vanit. £> cum facinorojU Sec. Ambrof. in Pf. I. , 9. col. 73. d. lie Dilexi fpeciem domus tits, ($ locum
:

to. I. col. 7$ I. c. in concilio malignantium : <$ cum iniqua tabernaculi clantatis tua. Ruric. epift. 14. p. 568. h. De-
gereutibus , &c. Gr. ftnol QvnAfin pajWtw/'o; j, jj.ua. -
mine dilexi decorem habitationis tua , Sec. ut in Vulg. Gr,
&«&cvowv7uv , &c. Ku'&te )?7«Vwja tvwfttrsia*... i. revmt ^.a.uxr-i Jto*y; Qt.
f. $. Ita Pfalt. Rom. Carnut. cum Caffiod. in hunc & it. 9. Ita Pfalt. Rom. cum Moz. Corb. Coislin. omilfa &
Pf. Plait, vero Moz. &
Coislin. Odivi congregattones ma- voce Detts. Similiter hab. Hilar, 57. col. 126. a.
in Pf.
lignornm , Sec. Lucifer Calarit. 1. de non conven. cum ut & Auguft. in hunc Pf. col. 108. f. at infra col. 115.
ha:ret. p. 222. e. legit Odivi etclejiam malignantium , :
a. & in Pf. 47. col. 422. c. Ne comperdas cum impiis ani-
&c. ut in Vulg. Hilar, in Pf. 57. col. 126. a. Odio babui mam Sec. Parmen. apud ipfum , to. 9. p. 2. col. 73. d. He
,

congregationem maltgnorum , Sec. Similiter hab. Auguft. in Jimul perduleris cum peccatoribus animam meam , Sec. Ambr.
hunc Pf. col. 108. d. &
113.3. Item Ambrof. epift. 63. in Pf. 1. I. col. 746. d. Ne perdas cum impiis Dens
to. 2. col. 1033. a. at infra col. 1042. elegit malignantium. animam, $ cum viris, Sec. Caffiod. in hunc Pf. Kir
Gild. Sap. caftig. in eccl. ord. p. 719. e. cum Ca-leftino Jimul perdas cum impiis animam meam , Sec. Gr. Ui Qv-
1. epift. 22. to. 1. p.
1 197. a. Odivi congregationem mali- vevmoteme; ^nu. (to
4«x" K /""» ft' ^c '

inorttm. Sic etiam in Pfalt. Corb. In Cone, vero pro fund. Jf. 10. Sic apud Auguft. Se Caffiod. ac in vet. Pfalr.
Agaun. monaft. to. 4. Ijj3. c. Odivi ctngregationem met- Parmen. vero ap. Auguft. 1, 3. to. 9. p. 2. col. 73. d.
lorn. 11. Gij
 : : ,, : ,::

5* LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXVI.

Versio antiqua. He br. V U 1 G A T A MOD.
Es bif. Sangerm. iniquitates funt dextera eo- : dextera eorum repleta eft mune-
mime- tates funt : dextera eorum repleta
rum repleta eft muneribus. ribus. efl: muneribus.
1 1 . Ego autem in innocen- Ego autem in fimplicitate mea 11. Ego autem in innocentia
tiam meam ingrefius fum :
gradiar : redime me , ejr miferere mea ingreilus fum : redime me , &
redime me , & miferere mei. mei. miferere mei.
i z. Pes enim mens ftetit in Pes meus ftetit in recto : in ec- n. Pes meus ftetit in direclo in :

via refta : in eccleliis benedi- clefiis benedicam Domino. ecclefiis benedicam te Domine.
cam Dominum.
No T/E ad Versionem antiquam.
legit : In quorum multibus delicla funt : dextera eitrttm im- #\ 12. Sic habetur ad Introir. mi fix fer. 2. poft Dom.
pleta efl muneribus. Gr. 'Civ lv X 1^'" «"»/*'«'' " ^*5»* dvrSv 2. Quadrag. Sic etiam in Pfalt. Rom. & ap. Cafliod. In
swm^h S^apinv. Pfalt. Coislin. ita Pes enim meus jletit in viam retlam :
:

f. ii. Auguft. in hunc Pf. col. 109. a. & 116. a. Ego in ecclejiis benedicam Domino. In Moz. Carnut. & Mediolan.
arttem in innocent!» men ambnlavi , &c. ut (up. Cafliod, Pes enim meus jletit in via relta , &c. ut in Vulg. In Corb.
cum vet. Pfalr. Vulgatse congruit. Graec. 'Eyw he lv ax.ax.la Pes mens jletit in via retta : in ecclejiis benedicam Domine.
lit sTTopiubw Mjlpata! pet , K,, Sec. Introit. milfe fer. 2. Apud Auguft. in hunc Pf. col. 109. b. & 1 16. b. Pes
port Domin. 2. Quadrag. redime me Dentine , tgj mi/erne mens ftetit in reilituiine : in ecclejiis benedicam te Domine.
tnei. Mf. Alex. twIporta! fii Ku&t- > &«'• In Pfalt. Corb. In Gr. 'O it?t fits ("Alex. 'O yap taic, put) e's-» lv ii/^-u-nlt'
Ege autem in innocentiam meam ingr.jum : libera me, g), &c. lv SMMItslaui 6uA07lt'«» Qs K.VgSt.

Versio antiqua. H EBR. Vulgata hod.

"Ex Mf. Sangerm. J Pfalmus David priufquam David. XXVII. 1. Pfalmus David priufquam lini-

ungneretur. XXVI. retur. XXVI.

D
quern timebo
O minus
mea ,

\
&
inluminatio
falus mea D Ominus lux mea
ture meum ,
quern timebo
, & fila-
? D Ominus
falus mea ,
illuminatio
quern timebo
mea,
?
&

Dominus defenfor vita: Dominus fortitudo vita mes. ,

Dominus prote&or vita; mea
meas , a quo trepidabo ? quern for mid ubo ? a quo trepidabo ?

2. Dum adpropinquant fu- Cum appropinquarent mibi ma- 1. Dum appropiant fuper me
per me nocentes . , ut edant ligni , ut comederent carnem meam nocentes , ut edant carnes meas
carnes meas
Qui tribulant me inimici Hofles mei fe inimici mei , ipfi Qui tribulant me inimici mei, ip-

mei , ipil inlirmati funt & ce- impegerunt ceciderunt. & fi inrirmati funt & ceciderunt.
cideruilt.
3. Si confiftant adversus Si fteterint adversus me caftra, 3. Siconfiftant adversum me
me caftra, non timebit cor non timebit cor meum: caftra , non timebit cor meum.
meum.
Si exfurgat in me prarlium Si furrexerit contra me bellum ,
Si exfurgat adversum me pra>
in hoc ego fperabo. in hoc ego confidant. lium , in hoc ego fperabo.
4. Unam petii a Domino, Unum petii a Domino , hoc re- 4. Unam petii a Domino , hanc
hanc requiram , ut inhabitem quiram ut habit em in domo Do- , requiram , ut inhabitem in domo
in domo Domini omnibus mini omnibus diebus vita mea. Domini omnibus diebus vita; mea;
diebus vitae mex
Ut videam voluntatem Do- Ut videam pulchritudinem Do- Ut videam voluptatem Domini,
mini , & protegi templum mini , & attendant in templum & vifitem templum ejus.
fanctum ejus. ejus.

NoT£ ad Versionem antiquam

•#. 1. Ita Pfalt. Moz. cum Rom. Martianari. In Rom. Fabri, tra... Si furgat in me pralittm, in hoc , See. Rom. Martia-
ie Corb. priujquam liniretur , iicut apud Cafliod. in hunc naei cum Coislin. Si inj'urgat in me prxl. in hoc , &c.
Pf. Apud Aug. in eund. col. 116. Ipji David priufquam Lucif. Calar. 1. de mor. pro Dei fil. p. 24?. vel 247. e.
liniretur: at inf. 118. g. Hoc habet , inquit , titulus Pfitl- Si exjurgat adversus me prxl. in hoc , &c. Auguft. in eund.
mi Pfalmus David priufquam liniretur, hoc efl, prittj-
: Pf. col. 117. a. Si infurgat in me bellum , in bac ego.
euttm ungneretur. In Pfalt. Coislin. David priufquam le- Sec. &
infra 120. b. e. Si exfurgat in me bellum , in bac ,
tiiretnr. InGr. Tfc AavlJ* irpo t? x.C'S'wat. Mf. Alex. Tw 6cc. Pfalt. Corb. Si exfurgat in me prxlium , in bac , &c.
AavlJ'. Aid. &
Compl. ¥a>ptk tb AavlJ' , &c. Similiter hab. Carnut. in bac ego , Sec. Ambrof. in Luc.
* Sic in Pfalt. Coislin. Rom. Corb. Moz. Sic etiam & 20. to. 1. col. 1506. f. Vulgatac (uccinit ad verbum. Cypr.
ap. Lucif. Calar. de mor. pro Dei filio , p. 24J. e. vel
1. vero epift. ad Fortunat. p. 267. e. lie legit Si direct» fuerint :

247. e. necnon Ambrof. de Incarn. to. 2. col. 719. d. in me caftra... Si exfurrexerit fuper me bellum, in illud ego
Leonem M. ferm. 2f. p. 80. f. & Cafliod. in hunc Pf. fperabo. Au6L 1. de promilf. p. 2. c. 17. col. 141. a. Si
Aug. vero in eund. lie legit Dominus ilium, mea , & Ja- : exjurgat in me bellum , in illud ego fperabo. In Gr. 'Eot?
lutaris meus... Dominus protetlor , &c. Hieron.in Ifai. J2. taai^c!'a£,HTXi ilfijtt 7rap;,uCoxvi... 'Ear t'sscevasn iitipti <so-

& J7. to. 5. col. 571. a. 421. a. Dominus ilium, mea, & >.t)j.<jc, , lv Tavrn t~i'j> ihitiZfio.

falvator meus , quern timebo ? Ap. S. Paulin. epift. 20. p. if. a. Itidetri in Pfalt. Corb. Rom. vero cum Cafliod.
1 1 3. a. Dominus illuminatio nojlra, & falus nojlra, quern hab. Unam petii... Domini , c<j pro-
ut videam voluntatem
timebimus ? Gratce : Kv£x<n; tpalicpioi; fiis , QaUp pw » tegar a temple fantto ejus. Similiter in Moz. & Coislin.
j,
ilva Ki<S<o; v<at£$c<iiris-vis tik t &c. excepro uno in temple. In Carnut. Ut videam volunta-
$.Ita Ambr. 1. 1. de pcEnit. to. 2. col. 410. d. cum
2. tem Domini , tf protegi templum ejus. Grad. miffae fer. 6.
Aug. hunc Pf. In Pfalt. Rom. Dum appropiant , Sec. ut
in Cinerum , voluptatem Domini , cj protegar « temple Janfto
fup. Similiter ap. Lucif. Cal. 1. de mor. pro Dei fil. p. 245. ejus. Hilar, in Pf. III. p. 385. d. Unam petii... ut in-
vel 247. e. &apud Cafliod. Hieron. vero in Ifai. 50. to. 3. omnes dies... Ut videam deleilatienes Domini , c$ vi-
hab...

3 y8. f. legit : dim appropinquarent mibi qui affligebant , ut Jitem templum ejus. ( Mf. Reg. ibid, i.manu, voluntatem
comederent carnes meas : & in Ezech. (. col. 728. a. Cum Domini , feounda dileilioncs.) Ambrof. 1. de Ifa. c. 8. to.
appropinquarent adversum me qui afjlignm me , ut comede- I. col. 382. d. 1. de Jac. c. 7. p. 454. f. Unam petii...
&
>rent carnes meas.
la Gr. *£» t& iyyiZfitt 'eWja! xuxSvlas , t? Ut inbab... omnes dies vita mex : tf videam deletlationevi
faye~v... 0! 6m'£ok7e? IJ.i h, 01
;'x3"&"' h* > civrol , &c. ut fup. Domini , ^
conjiderem templum ejus : iimiliter 1. 2. de
t. 3. Pfalt. Rorn. Fabri : Si eonjfjlant adversus me caf- interpel. Dav. c. 2. col. 641. d. in Pf. n8. col. 1001. &
 . : : :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXVI. 5$

VulGATA HOD. H EBR. Versio antiqua.
5 Quoniam abfcondit me in ta- Abfcondet enim me in umbra Quoniam abfcondit me
5. li* Mf. Sangerm,
bernaculo fuo: in diemalorum pro- fua in die peffima : abfcondet me in tabernaculo in die malo-
texit me in abfcondito tabcrnaculi in fecreto tabernaculi fui i rum protexit me in abfcondi-
:

fui. to tabernaculi fui.

6. In petra exakavit me & : In petra exaltabit me. Nunc 6. In petra exaltavit me
nunc exakavit caput meum fuper qttoque exaltavit caput meum fu- nunc autem exaltavit caput
inimicos meos. per inimicos meos , qui funt in cir- meum fuper inimicos meos.
cuitu meo ;

Circuivi , & immolavi in taber- Et immolabo in tabernaculo ejus Circuivi, immolavi in &
naculo ejus hoftiam vociferationis bojiias jubili : cantabo & pfallam tabernaculo ejus hoftias jubila-
cantabo , & pfalmum ciicam Do- Domino. tioniscantabo , : & pfalmum
mino. dicam Domino.
7.Exaudi Domine vocem Audi Domine vocem meam in- 7. Exaudi Domine vocem
meam qua clamavi ad te mife-
, : vocantis , & miferere mei , & meam , quam clamavi ad te :

rere mei , & exaudi me. exaudi me. miferere mei , exaudi me. &
8. Tibi dixit cor meum , exqui- Tibi dixit cor meum , qunfivit 8. Tibi dixit cor meum ,
fivit te fades mea : faciem tuam vultus meus : faciem tuam Domi- quxfivi faciem tuam vultum :

Domine requiram. ne requiram. tuum Domine requiram.

9. Ne avertas faciem tuam a Ne abfcondas faciem tuam a 9. Ne avertas faciem tuam
me : ne declines in ira a fervo tuo. me : ne declines in furore a fervo a me nee declines in ira * a
: * In hoc Mf, detft
tuo. fervo tuo. ,Jed/oh^
Adjutor meus efto ne derelin- : Auxilium meum fuifti : ne de Adjutor mens efto ne de- :

cjuas me, neque defpicias me Deus relinquas me, & ne dimittas me relinquasme, neque defpicias
falutaris meus Dens falvator mens. me Deus filutaris meus.
Quoniam pater meus, &
10. Pater enim meus &
mater mea 10. Quoniam pater meus,
mater mea dereliquerunt me Do- , : dereliquerunt me ; Dominus au- & mater mea dereliquerunt
minus autem aflumpfit me. tem collezit me. me Dominus autem adfump-
:

fit me.
1 1 . Legem pone mihi Domine Oflcnde mihi Domine viam n._ Legem mihi ftatue Do-
in via tua femitam
: & dirige me in tuam , & deduc me in femita mine in via tua dirige me : &
rectam propter inimicos meos. recta propter infidiatores meos. in femita retla propter inimi-
cos meos.
12. Ne tradideris me in animas Ne tradas me anima tribulan- iz. Ne tradideris me in
NoT^E AD VERSIONEM ANTIQUA M
C. ni(i quod habet , £? ut videam : at epift. 29. to. 2. col. f. 124. g.
tf nunc exaltavit. circumivi, &c. Et vero
90 J. d. e. Unam videam delec-
fetivi a... omnes dies... £j Hieron. epift. ad Sun. & Fretel. to. 2. col. 634. b. ad
tationes Domini , ££ conjidercm templum ejus : & 1. de fide hoc, 55 nunc ecce, ait fed ecce fuperfluum eft. Caffiod. :

Jlefurrett. col. 1170. d. Unam fetivi... omnes dies... tf in eund. Pf. nunc autem exaltavit... Circumibo , £5 immola-
•videam voluptatem Domini : & I. j. de fide , col. 566. c. bo... hoftiam jubilationis Sec. ut in textu. In Giaeco
, : 'Ev es-
XJt videam volnptatem Domini ; non pauci tamen Mfs. ibid. ifct vifusz fjtf wt t'Ai u-^usi Tiif Kttpcaw
Jt,
/uK... 'Ey.ux.waa ,
I'oluntatem. Hieron. in Ifai. 2. & J4. to. 5. col. 21. f. Xj i^-voa... kuciav a\a>,cc//ui'- i/xw , &c. Aquila >
aoc/j.o.1 , k,

392. b. Unum petivi .1 Domino, hoc requiram... omnes dies li^u'^-MSTcci J KstpaM /<!>'• edd. Aid. <Sc Compl. buciay ai-
•vita mea : fimiliter in Ezech. 42. col. 1003. d. fedaddic
Ut videam juennditatem Domini , vijitem templum fane- & % Concordant Aug. & Caffiod. ut & vet.Pfalt. In Corb.
. 7.
nun ejus : & in Ecclefiaft. c. 7. to. 2. col. 757. c. ait : miferere mihi.A Gr. abeft ad te , praeterquam a Mf. Alex.
Quod nos folemns abfolute £$ netttraliter appellate,,. Hebrai t. 8. Ita Brev. Moz. habet. Pfalt. vero Corb. Carnut.
feminine genere prontmciam : ficui in Pf. Unam petii a Rom. & Coislin. cum Miff. Rom. ad Introit. mills fer.
Domino , hanc req. pro eo quod ejl , unum. Greece M/av :
3. poft Dom. 2. Quadrag. Tibi dixit... quxfivi vultum
j)Tii«a Kni'... ramw i^vtlwa , Sec. Aug. in nunc l'f. col. 117.
/ tuum : vultum tuum Domine requiram. Itidem Auguft.
b. 122. f. Unam petit... omnes dies vita mea : Ut contempler in hunc Pf. col. 117. e. 125. d. Apud Caffiod. in eund.
deleclationemDomini , tf protegar templum ejus : at ep. 1 30. Pi. Exqnifivi vultum tuum , vultum tuum Dom. &c. Pfalt.
to. 2. col. 387. g. ut babitem in dome Domini omnes dies... Mediolan. Dominum requiram : exqnifivit te vultus meus.
Ut contempler deleclationem Dei , tf vijitem templum ejus : Ambrof. vero 1. de apol. Dav. to. i.col. 699. c. Vultum
& tract. 3. in Johan.to. 3. p. 2. col. jiz. e.ntmbabitem... tuum Domine requiram. Hieron. epift. ad Sun. & Fretel.
per omnes dies... Ut contempler deleclationem Domini : item to. 2. col. 634. c. exqnifivit tefades mea : turn addit Pra :

ferm. 37. to. J. col. 193. g. per omnes dies , &c. ApudLucif. quo in Grace pofitum qu;efivit te facies mea ; fed melius
,

Calar. I. demorien.pro Dei filio , p. 245. e. ut inbab. in fiperius. In Gr. tamen hod. e^e^mthm to taficuTrii Qx' ts
domo Dei per omnes dies vita mex. Apud Cypr. epift. ad •apooa-TTov Qx Kv'cti ^HTiica. Sic etiam in Pfalt. iEthiop. 8c
Fortun. p. 267. c. in domo Domini per omnes dies, &c. Arab. Apud Symm. Qi s'£m't;/to •apoewiriv /*v. In edd. Aid.
In Gr... rn xaloixuv f£t Iv cYx.m Kvplv -aa.ca.c, T15 vi/hc&k;... & Compl. KuCxor fv.rwca' ii,sT/nym Qs to <apoG-ji7rcv jUi.
T» fcupt'v fit THf iZfzcvbTAla. Kvf'y, jc, i7ti<s«.eisTeSfai tcc 't. 9. In Pfalt. Moz. & Rom. ne declines , &c. exinde &
vxov ccvrS. Mf. Alex, cum edd. Aid. & Compl. fit vaiv in Mozarab. Adjutor meus es tu Domine : ne der. &c. In
toV ayuv avrn. Coislin. Sec declines Adjutor meus es tit : ne der. &c.
t. J-.
Pfalt. Rom. & al. vet. una cum Cafliod. Vul- Similiter apud Ambrof. epift. 36. col. 929. c. Adjutor
gatae favent. Auguih vero in hunc Pf. col. 117. b. 122. meus es tu : ne , &c. ut fup. Apud Caffiod. in hunc Pf.
g. 123. a. b. d. e. Qtconiam abfe. me in tabernaculo fuo Neque declines... Adjutor meus efto. Apud Auguft in eund.
in die malortim meorttm : protexit me in able. &c. Simili- Pf. col. 117. f. He avertas vultum tuum a me : ne decli-
ter in Pfalt. Mediolan. malortim meorttm. Item Grasce : nes... Adjut. mens efto , &c. at inf. col. izy.d. feq. Ne avertas
On... b/ ozmTl dvrS ct> v/J.Sf.a. xkk» /M' sote'-rraoe /x; cv , &c. faciem tuam a me, &c. ut in Vulg. Innoc. I. epift. 30.
~fr. 6. Pfalt. Moz.
In petra exaltabit me : <$ nunc ecceexalta- Cone. to. 1. p. 897. c. Adjutor meus efto , &c. In Gr. Mil
Circuiboimmolabo in tab. ejus hnfliam jubilationis ,
bit... , £> airo^pi-lrii Qa diri/^?' /U:J ( Aid. & Compl.
to sr/iooaxoV
&c. Rom. nunc autem exaltavit... Circuibo , £> immolabo |«H Bom^o? fOt 7tv\/' ,«))...
e'xKAiViK... ©so; Qoirip V. 0' /J.
£1 )
hojliam jubilationis, &c. Coislin. & Mediolan. (?j nunc
~fr. 10. Sic in Gr. ut& apud Aug. & Cafliod. in hunc Pf.
ecce exaltavit... tf immolavi bofitam jubilationis , See. Si-
t. 11. Auguft. 8c Cafliod. in hunc Pf. cum Pfalt. Moz.
militer in Corb. &
Carnut. hoftiam jubilationis. Hilar, in Corb. & Coislin. Legem mihi conftitne... in femita reSa,
Pf. 133. col. 46J. e. In petra exalt ajli me : in Pf. 6$. & &c. Rom. pariter hab. conftitne ; paulo verb poll , in femi-
col. 174. Circuivi, tf immolavi... hoftiam jubilationis.
e. tam reclam. Carnut. in femita recta : lie etiam hab. Vulg.
Augufi. in hunc Pf. col. 117. c. hi petra exaltavit me : ipfa in Mfs. Colb. Carnut. Germ. & Gal. Grace. Nc^o?/-
nunc ecce exaltavit... Circuivi , £5 immolavi... hoftiam tkoo'V jut (I'Srsitt &c. al. deed Ki'g/E.
Ki/'eis... ci' t/>i'£« ,

jubilationis : cantabo tf pfallam Domino : at infra col. 113. Carnut. Ne tradid, in manibus, Mozarab.
"ff. 12. Pfalt.
 : ;; : :

j4 LIBER. PSALMORUM. Pfalm. XXVIt.

VeRSIOANTIQUA. HEBR. VuLGATAHOfl".'
Sanrerm. manus perfequentium me : tium me : quoniam farrexerunt tribulantiumme quoniam infur- :

E* Mf.
quoniam infurrexerunt in me contrame tejiesfalfi apertum , & rexeruntinmeteftesiniqui,&men-
teftes iniqui , & mentita ell ini- mendadum. tita eft iniquitas Gbi.

quitas fibi. .

1 3. Credo videre me bona Ego autem credo quod vtdeam 13. Credo videre bona Domini
bona Domini in terra viventium. in terra viventium.
Domini in terra viventium.
4. Exfpe&a Dominum , vi- Exfpecla Dominum , confortare : 14. Exfpefta Dominum , viriliter
1

riliter age : & confortetur cor & roboretur cor tuum , <y> fufttne age : & confortetur cor tuum , &
tuum, & exfpe&a Dominum. Dominum. fuftine Dominum.
Noif ad Versionem A N T I Q U A M.
Ne tradas animas perfequentium me , &c.
me in ut fup. c. ut &432. a. 786. e. 891 d. & to. 2. col. 90 J.
al. inf. .

Cafliod. in hunc Pf. He tradideris me

& Rom. cum e. Similiter Kieron. epift. ad Damaf. to. 4. col. 1J2. c.
Coislin.
in animus perfequentium me , &c. Corb. Ne tradideris me in at 1. 3. in ep. ad Ephef. to. 4. col. 369. a. habet in regione

etuimabus perfequentium me, &c. Auguft. in eund. Pf. col.

viventium. S. Paulin. epift. 13. p. 82. a. i» lumine vi-
318. b. Nf tradideris me in animas tribulantium me: quo- ventium. Gr. en 7« Quvtuv.
Pfalt. Rom. Et viriliter age : £> confort... tf fttflint
niam infurrexerunt mibi , &c. at infra col. 128. c. No/» me Tfr. 14.

tradere in animas tribul. me : qaon, infurrexerunt in me : & Dominum. Coislinian. Viriliter age : confortetur cor tuum ,

pod paulo : exfurrexerunt mibi tejles , &c. Grasc. Mii -aa- i$ exfpecla Dominum. Item in Corb. & Mozarab. extremb»
QmQovtoiv fit' OTi tmavfSMM fin &c. tf exjpecla Dominum. Apud Auguft. in hunc Pf. col. 118.
QtP.Sc, fit tie,
4'X* 5 ,

Apud Arabr. in PI'. 1$. col. 760. f. $ mentita efl iniqttitas C. & 1 29. b. c. Sufline Dominum , viriliter age : $$ confort...

ut fup. tf fitfiine Dominum. In Gr. 'Tcro^w th KuCuv , ay/pi^tf...

fill ,

#. 13. Sic Ambr. 1. de bono mort. c. 12. to. 1. col. 41a. H uirofititii to» Kv£icv.

Versio ANTIQUA. H EBR. VUIGATA HOD.

* Ipfi David. XXVII. David. XXVIII. Pfalmus ipfi David. XXVII.
Ex Mf. Sangerm. x ,

leas a
A^ Dt
/1
D te Domine clama
VI, Deus mens ne
me':& ero (imilis def-
1- A D
meus
te Domine clamabo fortis
ne obfurdefcas mibi
ne forte tacente te mibi , comparer
1 . A D te Domine clamabo
XX. Deus meus ne fileas a me
ne quando taceasa me, & aflimi-
,'

bis qui descendant in lacum. labor defcendentibus in lacum.

cendentibus in lacco.
vocem depreca- Jludi vocem deprecationumme.t- Exaudi Domine vocem de-
i.
2. Exaudi
mex dum oro ad te : rum, ciim clamavero ad te : cum precationismex dum oro ad te :
tioiiis
minus meas ad levavcro mams meas ad oracu- dum extollo manus meas ad tem-
dum extollo
lum ftnclum tuum. plum fandtum tuum.
templum landum tuum.
3. Nefimul trahasmecum
Ne trabas me cum impus , & 3. Ne fimul trahas me cum pec-

pe xatoribus : & cum operan- cum opcrantibus imquitatem ; catoribus : & cum operantibus ini-

ne perdide- quitatem ne perdas me :

tibus iniquitatem
ris me
pacem cum ami- Qui loquuntur pacem cum pro-
Cum his qui loquuntur pa- Jjhii loquuntur

cem cum proximo , mala

cis fuis & efl malum in corde ximo fuo mala autem in cordibus
ilio ,
,

eorum.
autemfunt in cordibus eorum. eorum.
Da eis fecundum opus fuum 4. Da illis fecundum opera eo-
4. Da illis fecundum opera
,

ipforum , & fecundum nequi- & fecundum malum admventionum rum & fecundum nequitiam adin- ,

fuarum : ventionum ipforum.

tiam ftudiorum ipforum.
operationem Juxta opus manuum fuarmn da Secundum opera manuum eorum
Secundum
as redde retributionem fuam tribue illis redde retributionem eo-
manuum illorum retribue illis: :

rum ipfis.
redde retributionem ipforum illis.

illis.

Not£ ad Versionem antiquam.

* Pfalt. Corb. Tfalmits David. Rom. Fabri , Ipfi Da- Compl. add. Ki/'e<0 ™i
fxvvi tvii Z'sx'csw; jjm , Sec. Pfalt.

vid. Rom. Martianjei , Hnic David Pfalmus. Carnut. 5c Coislin. limiliter hab. vocem orationis mex. Gr. ultimo > tie;

Gallic. Fabii , Huic David. Coislinian. Hunc David. Aug^ vah leiiifQu. Alex. Aid. & Compl. irpoe, vaor.
in hunc Pf. IffitK David. Cafliod. ut in Vulg. Gr£c. T? t. 3. In Pfalt. Rom. Mediolan. Corb. Carnut. & Mo-
zarab. Ne fimul tradas me cum , &c. exinde in Corb. Rom.
Aan'i. Edd. Aid. & Compl. ¥a*fios t» Aam'A.
t. i. Sic in Pfalt. Corb. & Moz. eft , ut «c ap. Cafiiod. & Moz. cum bis qui loquuntur. ..mala autemfunt, &c. ut
ft excipias unum lacum , pro lacco ; omittitur quippe ibi fup. Item in Coisliniano , mala autem fnnt. Apud Lucif.

verliculus medius nequandotaceas a me , qui pariter deeft

,
Calar. 1. de non conven. cum hsrer. p. 222. g. h. N«

in Pfalt. Carnut. Rom. utroque Martianaei& Fabri ; & fimul trahas cum peccatoribus animam meant : tf cumoper...
fed apud Fabrum legimr clamabo , apud Martian, clamavi ne perdas me : cum bis qui loquuntur... mala autem fun*
&
in Coislin. tf ero fimilis defend, in in cordibus eorum , ( al. in corde. ) Similiter ap. Auguft.
apud utrumque , ut
lacum. Apud Auguft. in hunc Pf. Ad te Domine clama- in hunc Pf. prseter haec ult. mala autem in cordibus fuis i

me : nequando fileas a me , tf ero fimilis editt. tamen Aug. initio ferunt tie fimul tradas, fed Mfs.
vi... ne fileas a
defend, in lacum. Legitur etiam clamavi in Plait. Carnut. nonnulli , trabas. Apud Cafliod. in eund. Pf. Nf fimul
iicut in TEthiop. &
Arab. In Gr. Vat. pariter hi,:&c£,«- \ tradas cumpecc. animam meam... cum his qui loq. pacem..,

in Alex, vero, ac edd. Aid. Compl. *jx.pdi,ofj.a.i > mox in

& mala autemfunt in cordibus eorum. S. Paulin. epift. 42. p.
Vat. o ©£35 fa /JM •aaejcmuTrvorie, iir' iycol' fM iotts oiaea- 2f7. b. dicit Ut non confundamur , neijue fimul trahamur
:

eia-s-ifsii; sot iftoi, u5ia>,9-n'sc «a( to?;j,

tie,
o'
>,xm.w. In cum iis qui loquuntur... mala autem flint in cordibus eo-
Mf. Alex, ac edd. Aid. & Compl. air' tfus , loco «V tftoi
/ /

rum. In Gr. Mi) (JWxuOHS ftiToi... tm ty^itiy J,... ^>i

CvitfnoHW t» hahinla-i tifwrn... xa*a ft h -rale, xa/>-
abeft autem ab ed. Aid. verlic. ifte , fm -suit sra&cai^ir. fit'

tir'ejuol- & Arab.

qui habetur in Pfalt. ./Ethiop. Al'aiS avTcey.

inBrev. Mozarab. abfque Domine. Item in

Sic efl $-.4. Itidem in Brev. Moz. exceptis his duobus , opera
ir. 2.
Pfalt. Rom. & Corb. ii excipias hoc , (^ dum extollo ; in eorum , &
in fine ipforum ipfis. Sic etiam in Pfalt. Corb.

Corb. cam extollo. Lucif. Cal. 1. de non conven. cum prseter feqq. opera illorum... opera manuum... ipforum illis.

Jiiret. p. 222. g. leg. Exaudi Domine vocem depr. mex cum In Rom. &
Coislin. ita , noniiullis omiffis circa med. D*
ero ad te : cum extollo , &c. Sic etiam ap. Auguft. & illis Domine fecundum opera eorum , & fee. nequitiam ( al.

CalTiod. in hunc Pf. Exaudi Domine , &c. ut fup. fed nequitias) ftudiorum
ipforum retribue illis : redde retribu-
Hieron. epift. ad Sun. & Fretel. to. 2. col. 634. c. ait tionem eorum ipfis ( Coislin. ipforum illis.) Cyprianus 1. I.
hoc Domine addnum ejji. In Gr. EiWxvw ( Aid, & Teftim. c. 3. p. 127. b. Lai*. 1. 4. Inftit.c.ij.p. J77, &
 , ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXVIII. ^

VUHAIA HOD. HeDR. VerSIOANTIQUA.
5. Quoniam non intellexerunt Jjhoniamnon intelligunt in ope- 5. Quoniam non intellexe- Ex Mf. Sanger»,,
opera Domini, & in opera ma- ra Domini ,&
opus manuum ejus , runt in opcram Domini , 6c in
nuum ejus , dtftrues illos , & non dejlrucs eos , & non oulificabts. operam manuum
manuiim ejus non
sediiicabis eos. coni idcra verunt, dcftrue illos ,
Sc nc a?difices eos.
6. Benediihis Dominus quo- : Benediclus Dominus : quia au- 6. Benediclus Dominus :

niam exaudivit vocem deprecatio- divit vocem deprecationis mea. quoniam exaudiit vocem de-
nis mea;. precationis mea;.
7.Dominus adjutor meus , & Dominus forth'udo mea, & fcu- 7. Dominus adjutor meus,
prote&or meus in ipib fperavit cor : turn meum ; m ipfo confifum eft 5c protector meus in ipfo ipe- :

meum , & adjutus film. cor meum, & habui adjutonum .-

ravit cor meum, 6c adjutus fum.
Et caro mea & ex vo-
refloruit : Gavifum cor meum
eft & in , Et refloruit caro mea 6c ex :

luntate mea confitebor ei. cuntuo meo confitebor tlli. voluntate mea confitebor illi.
8. Dominus fortitudo plebis Dominus fortitudo eorum , (jr 8. Dominus fortitudo ple-
fax: & protector falvationum robur falutartum cbrifti fui eft. bis fuje : 6c protedor faluta-
chrifti fui eft. rium chrifti fui eft.
9. Salvum fac populum tuum Salva populum tuum , ey benc- 9. Salvum fee populum
Domine , & benedic hsereditati die btreditati tu£ : pa fee eos & , tuum , Sc benedic haereditatem
tuaj : & rege eos , & extolle illos & fubleva eos ufque in fonpiter- tuam 6c rese illos , 6c extolle
:

ufque in Eeternumj num. illos ufque in fxculum.

NoT£ AD VeRSIONEM A N T I Q U A M.
fimpliciter hab. redde eis ( Lact. illis ) retribationem eorum. in hunc Pf..... in opera Domini
Vulg. Caffiod. , &c. ut in
Lucif. Cal. 1. 222. g. Da :llis
de non conv. cum haeret. p. vero in eund. opera Domini man. ejus non , & in opera
fecundiim opera illorum , <$ feeundiim nequitiam ftudiorum conjider aver tint , deftrnes illos , nee adificabis , &C. In Gr
ipforttm. Secundum oper ationem manuum ipforum tribue illis ."
tie, t« ipyot Kffitf , h. ei'i th spyx, tw J uv auin ,x.cdi?-iTi
X.' r
redde retribut. eorum ipfis. Similiter ap. CalTiod. in hunc Pf. dinic,, ;t< » /uu ottoAofoieeic, oanic,.
pra?ter hajc pauca opera eorum manuum eorum retribue
: t. 6. Ita Auguft. & Caffiod. cum vet. Pfalt. & Gr.
illis. Ap. Auguft. vero in eund. Pf. (ic : Da illis fecund, f. 7. Ita Auguft. in hunc Pf. lkut etiam Caffiod. cum
epera ipfarum , £> fecundiim malignitatem affetlionnm ipfo- Pfalt. Rom. & Coislin. pofito
ante hoc , in ipfo uno ^ ,

rttm. Secundum opera manuum eorum da eis : redde retri- fperavit. In Mozarab. Dominus adjutor metis , redemptor $
but. eorum In Plait. Mediol.
ipjis. Car nut. conftanter & meus : in ipfo jper avit , &c. In Mediolan. r^ adjutum efl y
lit (vtp.jecttndiim nequitiam ftudiorum ipforttm. Gr. Ao; dvrtni tf refloruit. In Cotb. adjuvants fum , tf refloruit. In Gr.
( Aid. Compl. addunt Kv£i£ ) xni tk ipya. xvt'ji» , £,
& KvttAcc, £:n,9"3? fiV-> it
vmt&wsvi /** ' ^ v' cevra... j, e'jSsh-

xxtcL -ivv tmmt-iav rar evi]yJ'cvfta.Ta» canal. KaTX iu if-ycc. bi^M , Sec. ut fup.
•rut "/etpuiv avT'Zv J 0$ du/oTc,' o.wiS'qc, to dvran ainu;. It. 8. Confentiunt Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. una
Tf. 5. Sic eft in Pfalt. Rom. Fabri , praeter hoc , in opera cum Plait. Rom. Moz. Coislin. Mediolan. Cotb. & Carnut.
pro duplici in operant ; & in fine , nee adificabis eos. Si- In Gr. Kufioq x&jaiupK... «, vae&ecinsm tuK Qtalvpiur ,

militer in Rom. uno in , ante 1. opera.

Martianaei , detracto &c. ut fup.
Carnut. fimiliter habet in opera Domini , ^ in opera ma- :
t. 9. Ita Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. abfque
nuum ejus non conjider avertint , Sec. Coislin. in opera Do- Domtne. Rom. vero addit to Domine , deinde £5 benedic
mini , CJ in opera... non cenfiderant , dejlrucs illos , nee hxreditatemtuam : tf rege eos, &c.utfup. Coislinian. ita :
adificabis eos. Corb. opera Dom. in & opera... non conjide- Salvam fiupp. fac ) plebem tuam, £J benedic hareditati
ravertint , dejlrtte illos Mozarab. opera , ne adificabis eos. tute : J5 >ege illos , <£ u/que in fxcula. Caffiod. in
Domini , cij in operibns , £5 non manuum ejus , defirue illos eund. Pf. cum Brev. Moz. Salvum fac populum tuum Do-
adificabis eos. Laclant. 1. 4. Inftitut. c. I?, p. 577 Quo- '. mine , $$ benedic bareditatem tuam, &c. ut in Vulg. Gr.
niam non intellexerunt opera Domini. Cypr. 1. I. Teftim. SwGok to/ mm'» (\ t *) svMiyyacr tm *\H£yvofi!u.v ^H" i. <sroi{xcf
p. 277. b. Q^ion. non intellex. in operibns Domini. Aug. vov auric, %ijic, tk «(»»;$.

VULGATA HOD. H E B R. Versio antiqua.

Ffalmus David , Canticum David. XXIX. Pfalmus David
x. In confummatione tabernaculi Confummatio tabernaculi. Ev Mf. Sangerm,
XXVIII. XXVIII.

A Fferte
ferte
Domino filii Dei af-
Domino tilios arietum.
: A'Fferte Domino filios arietum:

filios
ADferte Domino
Dei
arietum.
: adferte Domino
filii

2. Afferte Domino gloriam & Domino gloriam

Jfferte im- & 2. Adferte Domino gloriam
honorem , afferte Domino gloriam perium afferte Domino gloriam
, 6c honorem , adferte Domino
nomini ejus : adorate Dominum in nomini ejus ; adorate Dominion gloriam nomini ejus : adorate
atrio fantto ejus. in decore ftanclo. Dominum in aula fancla ejus.
3. Vox Domini fuper aquas, Vox Domini fuper aquas , Deus 3. Vox Domini fuper a-
Deus majeftatis intonuit : Dominus gloria intonuit : Dominus fuper quas , Deus majeftatis intO-
fuper aquas multas. aquas multas. nuit Dominus fuper aquas
:

multas.
NoTJE AD V E R S I O N E M ANTIQU A M.
t. I. Pfalt. Rom. Martiansei, cum Corb. Pfalmus Da- tcci to , 'Efs7ito[7s tu Kvp'.a vtt,\ ^;»' /io jt. «J";>/r«( «fffffa
vid , In exitu tabernaculi. Coisl. fimpliciter Ffalmus David. , to?; O. ic, fjM m'iiJ.£t:v /UHT5 If TW 'S.C,0c:/.a>, a<»t: TTxpa. r:~;
Rom. Fabri addit , In confummatione tabernaculi , cum Caf- konroic, EpuytevlaTr/ id eft Juxta Hebraorum vaditionem non
,

fiod. Apud Aug. in hunc Pf. P almtts ipji David con umma- effenur lllud , Afferte Domino
filii Dei quare £5 apud LAX. :

tionis tabernaculi. Graece : t«>,tii5 tw Aati] A. t£.c£lvnwvte,. obelo notatnm efl , tanqttam quod neque in Hebraico babea~
Schol. i.v tb 'Efatsw vx t'vpulxi , £c]o Aj's ohmjm? , n' i-aiy^xrpi. tttr , neque apud cxteros hlterpretes.
J» Uoxaplo non efl inventa inferiptio ifta exodii tabernaculi.
, ir. 2. Ita Aug. Caffiod. in hunc Pf. & cum Pfalt. Rom.
* Ita Auguft. & Caffiod. cum vet. Pfalt. Gr. Apud & & Carnut. In Corb. adorate Domino in aula fanSa ejus.
Ambrof. 1. de Incarn. to. 2. col. 704. a. pofterior tantum Ap. Auft. op. imp. in Marth.hom. 13. p. 74^ e. Adorate
verficulus memoratur : Afferte Domino filtos arietum. Et Dominum in regia fautla ejus. In Gr. a- a.v>~) dyla dv-r*.
vero in 'Ej;«7rM,r<; , primus obelo confuditur. Eufebius idem t. 3. Vox Deus omittitur in Pfalt. Sangerm. fed in-
vbfervat, dicens :K«t« th* 'EZodat aru/miw sVj>j/=s- m curU librarii , ut fufpicor , cum apud Ambrof, 1. de apol.
 : :

5« LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXIX.

Versio ANTIQUA. H ERR. VULGATA HOD.
E* Mf. Sangerm. 4. Vox Domini in virtute Vox Domini infortitudine : vox 4. Vox Domini in virtute : vox
vox Domini in magnifkentia. Domini in dccore. Domini in magnifkentia.

5. Vox Domini confrin- Vox Domini confringentis ce- 5. Vox Domini confringentis

gentis cedros : confringet Do- dros : &

confringet Dominus ce- cedros : & confringet Dominus ce-
minus cedros Libani dros Libani. dros Libani.
Et comminuet eos tan-
6. Et difperget eas quaft vitulum ; 6. Et comminuet eas tanquam
quam vitulum Libani dilec- : & Libanum & Sarion qtiafi filium vitulum Libani : & dile&us quem-
tus ficut filius unicornuorum. rbiuocerotum. admodum filius untcornium.
Vox Domini interciden-
7. Vox Domini dividens flammas 7. Vox Domini intercidentis
tis flammam ignis 8. Vox :
ignis Vox Domini parturi-
.- flammam ignis 8. Vox Domini :

Domini concutientis folitudi- re faciens defertum : parturire concutientis defertum & commo- :

nem & commovebit Domi-

: faciet Dominus defertum Cades. vebit Dominus defertum Cades.
nus defertum Cades.
9. Vox Domini prxparan- Vox Domini obfletricans cervas , 9. Vox Domini przparantis cer-
tis cedros , revelavit con- & & revelans faltus ; & in templo vos , &: revel abit condenfa in : &
denfa in templo ejus om-
: & ejus omnis loquitur gloriam. templo ejus omnes dicent gloriam.
nes dicent gloriam.
10. Dominus diluvium in- Dominus diluvium inhabitat : 10. Dominus diluvium inhabi-
habitat : 8c iedebit Dominus & fedebit Dominus rex in inter- tare facit & fedcbit Dominus
:

rex in sternum. num. rex in sternum.

11. Dominus virtutem po- Dominus fortitudinem populo 11. Dominus virtutem populo
pulo fuo dabit : & benedick fuo dabit : Dominus benedicet po- fuo dabit : Dominus benedicet po-
populum fuum in pace. pulo fuo in pace. pulo fuo in pace.

/ Not/eadVersionemantiquam.
Dav. to. 1. de myft. to. 2. col. JJI.
1. col. 696. e. li , tf revelavit condenfa
perfiaentis cervos : tf in templo fanclo
f. reperiatur Item apud Auguft. & CafTiod.
cum reliquis. ejus omnes dtcrtnt gloriam. In Mediol. quoque id legitur ,

ac in vet. Pfalt. legitur. Apud Tertull. 1. 4. adv. Marc, perfiaentis cervos. Apud Ambroilum in Pfalm. 118. to. I.
p. 714. a. h«c fola Dominus (riper aquas multas. In Gr.: col. 1089. d. pr.xparantis cervos. Apud Auguft. autem
©to; th; Ao'£w; i'SfoVniCf , &c. tit fup. in hunc Pfalm. Vox Domini perficientis cervos , "£ revelabit
f. 4. Similiter hab. Auguft. 6c CafTiod. cum vet. Pfalt. Jilvas : £> in templo ejus unufqnifqne dicit gloriam. Simi-
& Gr. liter ap. Hieron. in lfai. 3J. to. 3. col. 279. f. Vox Do-

fr. y. Pfalt. Rom. cum CafTiod. in hunc Pf. 13 confrin- mini perficientis cervos : at infra, col. 280. c. przparantis
get Coisiin. tf confringit. Auguft. in eund. Pf. Vox
; Do- cervos, ftatimque , #
revelabit conden/h Jilvarnm : rurfum

mini conterens cedros : conteret Dominus cedros Libani. Gr. in Ezech. 34. col. 946. d. ^
revelabit condenfa Jilvarnm :

QvrlflZwTCic, xtAfii;' Qvnpi^ei , &c. Aid. & Compl. i, Qvv- deinde , (^ in templo ejus omnes dicent gloriam fed epift. .1

rpi-^u &c. Item Ambrof. ep. 66. to. 2. col. 10JJ. c. &
,
ad Sun.& Fretel. to. 2. col. 634. c. leg. omnis dicet gloriam:
conjringet , &c. additque pro quo in Gr.tco -trie, t/; , quod Ji transferre vo-
:

f. 6. Sic eft in Brev. Moz. Sic etiam in Pfalt. Corb. & luerimus ad verbum , omnis quis , in Kxicotyblxy interpreta-
Rom. praeter hoc, £> cummin, eas. In Coisiin. s$ commi- tions incurrimus , &
fit abfrtrda translatio. CafTiod. in hunc

nuit eos Jicut filius rmicorniiim. Ap. Ambrof. epift. 66. Pf. concordat cum Vulg. Graece ita <bun Kvfla xa7ap-n£o- :

to. 2. col. 1055. c. ^

comminuet eas , &c. item 1. de be- fiity fWipM , g) diroiWM/iifCi Apv^i' >t, Iv t» raw dviS ir«4
ned. Patriarch, J29. e.££ dileilns tanquam
c. II. to. 1. cul.

flirts unicornuorum. Ap. Auguft. in hunc Pf. tf comminuet f. 10. Concordant Pfalt. Rom. Mediol. Carnut. Corb.
eas Jicut films untcornium. Calfiod. in eund. Pf. $$ & Coislinian. Mozarab. vero hab. inhabitet. Auguft. 8c
comminuet eas f$ diletlum Jicut filios unicornuorum. In CafTiod. in hunc Pfalm. inhabitat ; rurfumque Auguft.
Gr. k, Mtalvvu Kvrocq cos toV n'%ov to» AlJurii' k, n'7«wro- epift. 187. to. 2. col. 691. a. b. Gra;c. Vat. x.u7ay.ist; al.
fjtsm wJ; /jLcw-paTur. Ed.
ue, Compl. hab. t? Atietvv. Balil. xa7&i«r. Hieron. epift. ad Sun. Fretel. to. 2. col. 634. &
AlQavov , ut fup. C. ad hoc, inbabitare facit , ait pro quo legijje vos dici- :
7c,y

f. 7. Ita Pfalt. Rom. hab. cum CafTiod. in hunc Pf. tis inhabitat ; quorum prins ad graliam pertiuet in cre-
Apud Aug. in eund. Vox Demmi pracidemis , &c. In Gr. dentibtts , fecundnm ad ejus , in quo credrmt , /jabitacrilum.

J/axct'/ovTcs. Sed quia jafab verbum ambtguum ejl , £J* potcjl utrrimque

Tf . 8. Sic in Pfalt. Rom. Moz. Corb. & Coisl. necnon ap. fonare ( nam # feffio #
habitatio dicitur) £5 in ipfo l'J'al-
,

Hieron. in lfai. 55. to. 5. col. 280. c. & CafTiod. in hunc mo de gratia baptifmatis dicebatur : Vox Domini fuper aquas,
Pf. Apud Aug. vero
eund. Vox Domini commovernis Jo- in Dominus fuper aquas multas : Vox prxparantis cer- : $
litudinem : tf commovebit , &c. In Gr. fJi/jsiMc; ipy/tor" vos , & revelabit condenfa & in templo ejus omnis dicet
:

Qvocuou , &c. Aid. & Compl. j, Qvwilou. Auct. 1. de xlii. gloriam de ipjts [entire voluntas , qui gl or ifie ant Dominum ,
:

£5 interpret ati Junius : Dominus

manf. apud Ambrof. p. id. e. fj commovebit , &c. ut fup. diluvium inhabitare facir.
>f. 9. Ita Pfalt. Corb. habet adverbum. Sic etiam in t. 11. Pfalt. Rom. $5 benedicet populum fuum , &c.
Rom. eft, fi excipias unum cervos , pro cedros, quod ult. Moz. benedicet plebem fit am , Sec. Corb. Dominus vir-
&
fufpicor maleirrepiiffein codd. Germ. & Corb. ciim inaliis tntum populo fuo dabit 2> benedicit populum fuum in pace.
:

omnibus legatur cervos non cedros. In

, Coisiin. deeft $$ Auguft. & CafTiod. in hunc Pf. una cum Gr. Dominus
ante hoc , in templo. In Mozarab. vero ita : Vox Domini benedicet populum jnum , &c.

Versio antiqua. H EBR. VULGATA HOD.

Pfalmus Cantici Pfalmus Cantici Pfalmus Cantici
(t* Mf. Sangerm. In finem ,

1. Dedications domus Pro dedtcatione domus David. In dedicatione domus David.

David. XXIX. XXX. XXIX.
«. T^ Xaltabo te Domine T77 Xaltabo te Domine , quoniam 2. T"^ Xaltabo te Domine quo-
J— quoniam fufcepiitt me
/ : J—J falvajli me , & non deleftajli Jl-j niam fufcepifti me : nee

nee deledafti inimicos meos inimicos meos fuper me. delettafti inimicos meos fuper me.
fuper me.
NoTjE ad Versionem antiqua m.

V. 1. Corb. hab.
Ita Pfalt. Vul- Rom. vero cum CafTiod. ut & in Moz. ipji David. In Gr. Eft tJ te jc; , t«vs{ '-Q A«
gatae confonat. In Coisl. fimpliciter Pfalmus Cantici dedi- : t? syy.amf^ t* o'Uv t? i*w'/' Mf. Alex. hab. i» iaw , A
iatianis , &c. utfup. Ap. Aug. vero in hunc Pf. col. 132. & fed initio omittit , £/'; to te'^o; , cum edd. Aid.
Compl. &
I 36. f. In finem , Pfalmus Cantici dedications domus ipji Da- t. 2. Ita CafTiod. cum Rom. Ambrofius etiam 1.
Pfalt.

vid. Similiter in Pfalt. Carnut. In finem Vfalmns Cantici ,•

de Ifaac , c, 7. col. 375. a. primum vediculum hab. ut fup,
 : , : : i

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXIX. 57

VulgAta hod. Hebr. Vers 10 anTiqua.
3. Domine Deus meus clamavi Domine Deus meus clamavi ad 3. Dominc Deus metis cla- Ex Mf. Sanger*
ad te, & fanafti me. te , & fanafti me. mavi ad te, & fanafti me.
Domine
4. eduxifti ab inferno Domine eduxifti de inferno anl- 4. Domine eduxifti ab infe-
animam meam : falvafti me a del- mam meam : viviftcajli me, ne ris animammeam : falvafti me
cendentibus in lacum. defcenderem in lacum. a defcendentibus in latum.
5. Pfallite Domino fanfti ejus Ca.nta.te Domino fanfti ejus , & 5. Piallitc Domino fandi
& confitemini memorial fanctitatis confitemimmemor'ufantiitatis ejus, ejus : &
confitemini memorix
ejus. fanditatis ejus.
6. Quoniam ira in indignatione Jguoniam ad momentum eft ira 6. Quoniam ira in indigna-
cjus : & vita in voluntate ejus. ejus , vita m repropttiatione ejus tioneejus : & vita in voluntatC
ejus.
Ad vefperum demorabitur fle- Ad vefperum commorabitur fie- Ad vefperum demorabitur
tus ; & ad matutinum Letitia. tits , & t" matutino laus. fletus 5 & ad matutinum lxti-
tia.

7. Ego autem dixi in abundan- Ego autem dixi in abundantia 7. Ego autem dixi in abun-
tia mea Non movebor in seter-
: mea : Noil commovebor in fempi- dantia mea Nonmoveborin :

num. ternum. sternum.

8. Domine in voluntate tua , Domine in voluntate tua Jla- 8. Domine in voluntate
prxftitifti decori meo virtutem. tuifti monti meo fortttudtnem tua , praeftitifti decori meO
virtutem.
Avertifti faciem tuam a me , & Abfcondiftifaciem tuam , &fac- Avertifti facicm tuam a me,
faftus fum conturbatus. tus fum conturbatus. <3c fadllS film COntlirbatUS.
9. Ad te Domine clamabo : & Ad te Domine clamabo , & ad o. Ad te Domine clamabo :

ad Deum meum deprecabor. Dominum deprecabor. & ad Deum meum depreca-

bor.
10. Qua; utilitas in fanguine Jgjta efl utilitas in [anguine 10. Qux Utilitas in fangui-
meo , dum defcendo in conuptio- meo , cum defcendero in con up- ne meo, dum defcendo in
nem ? tionem ? corruptionem ?
Nunquid confitebitur tibipulvis, Nunquid confitebitur tibi pul- N illiquid confitebitur tibi
aut annuntiabit veritatem tuam ? vis , aut annuntiabit veritatem pulvis , aut adnuntiabit verita'-
tuam? tern tuam ?

11. AudivitDominus,& mifer- Audi Domine , & miferere met: n. Audivit Dominus , &
tus eft mei Dominus fadus eft ad-
: Domme efto adjutor mihi. mifertus eft mihi Dominus :

jutor meus. • fadus eft adjutor meus.

11. Convertifti planctum meum Convertifti planclum meum in \z. Convertifti plandlim
in gaudium mihi : confeidifti faccum Chorum mihi : folvifti faccum meum in gaudium mihi conf- :

meum, & chcumdedifti me Ixtitia : meum , & accinxtjlime Utttia: cidifti faccum meum & pra> ,

cinxifti me lxtitia :

1 j. Ut cantet tibi gloria mea ,& non ta-

, Ut laudet te gloria 13. Ut cantet tibi gloria

NoTjE AD VeRSIONEM A N T I Q_ U A M.
Aug. in hunc Pf. col.
132. b. 133. e. 135. b. c. d. 138. 1327. e. Ip3- e. poftrema tantum : Avertifli faciem tuam
c. addit : nee jocundajli inimicos meos juperme. Gr. *, yx tu- a me, Sec. ut fup. Hilar, in Pf. 65. col. 178. e. oraittic
y&trOLc, , &c. Aug. ibid. 140. b. # jocundajli, &c.
11011 a me. In Gr. Kv&te cv tS Qsm/licct!
1
(\ tacf.fi )^ tb.....
iT. 3. Ita Auguft. & Cafiiod. cum Pfalt. vet. & Gr. 'Atnispf\ae, As to mpocciror Qv , *, , &c.
tf. 4. In Mf. Sanger, mendum fubeft , nempe menferis t.<). Similiter hab. Auguft. & Cafiiod. cum vet. Pfalt.
quod abftulimus fcribendo ab inferis , ut etiam legitur in & Gr.
Plait. Moz.&al. In Rom. & Corb. fie Domine abjlraxifli ab : #. 10. Ita Aug. & CafTiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom.
inferis, &c. ut flip. Itidem in Carnut. & ap. CafTiod. in In Mozarab. dam defcendero. Apud Hilar, in Pf. 118. col.
hunc Pf. In Mediolan. Domme abjlraxifli ab inferno, Sec. 263. d. dum defcendo, &c. Similiter apud Ambrof. 1.
Apud Cypr. 1. 2. Teftim. p. 295. a. Domine reditxifiiab de virginit. to. 2. col. 24J. a. & de lapfu virg. col. 318.
inferno , &c. Apud Hilar, in Pfalm. 142. col. J49. c. Tu f. vide etiam fup. col. 76. d. & to. 1. col. 453. d. at i.

Domine abjlraxifli ab injerno Jervafli me a defcendentibus, de fide , to. 2. col. 492. f. Qux utilitas inftng. meo , quia
&c. tAk. falvafti me. Apud Auguft. in hunc Pf. col. 132. defcendi in, &c. In Gr. Tfc ojtpststa cV to KxlccQuii
c. 140. d. Domme reditxtfli ab inferis falvmn fecifli fie Mm ifonotoyweeliti Qoi X*S > &c Apud Cypr. 1. 3. -

me adefcendemib. &c. Auft. op. imp. in Matth. hom. 54. Teftim. p. 328. c. & Lucif. Cal. l.de Regib. apoft. p. 220,
p. 227. d. Domine revocafti ab inferis animam meam. Gr. e. Nunquid exomelogejin faciet tibi pulvis?
Ki/'e<j oivHT/aUi i'i, aAv ?<saed<; ft? , &c. •#. Rom. Corb. & Moz. Item apud
11. Sic in Pfalt.
t. Concinunt Augult. ScCadiod.inhuncPf.una cum
<>. Auguft. in hunc Pfal. col. 133. a. at infra, col. 142. b.
vet. Pfalt. & Gr. legit mifertus cfl mei, cum Cafiiod. in eund. Pf. Sc Vulg.
ir.6. Ita Leo M. fer. 1 1. p. 60. a. & Cafiiod. in hunc in Gr. n«W
/us.
Pf. Similiter in Pfalt. Rom. fi i&exdrims , in voluntate ipjius. t. 12. Ita Cafiiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Moz.
Ap. Aug. in eund. Pf. col. 132. d.& 141. b. voluntate ejus ; & Mediolan. Ambrof. veto epift. 20. to. 2. col. 858. a.
xnox'm. :Vefperedemorab. fletus ; fj in matutinum ex fuhatio : fie : Tu Domine falvum fecifli popnlnm tuutn : confei-
«cinPf. j8.col. 575. h. /n matutino exfultatio. Hilar, vero faccum
difti meum , tf prxcmxiflt me Utttia : at lib. de
in Pf. 142. col. 549. e. & Ambrof. 1. de virginit. to. 2. Jofeph , c. J02. b. £> inditifli me Utitt.i ,
9. to. 1. col.
col. 224. d. legunt Advefperum demorab. fetus ; tf ad
: ficut in Pfalt. Carnut. &
Corb. Apud Auguft. in 1. Joh.
matutinum Utttta, utfupra. In Halt. Corb. $ vitaminvo- to. 3. p. 2. col. 888. e. Ctnvertifti liidum meum in gatt-
luntatem ejus £> ad matutinum /.«ir/<E. Graece , TcjotjVsxs dium mihi : confctdifli ^
cinxijli me Utitt.i ; itidem in
KVM&vesjxi *, uc, Tcirpo't otyamam;. Pf. 107. col. 1214. f. fed in Pf. 29. col. 133. b. Conver-
f. 7. Ambrof. 1. de apol. Dav. to. 1. col. 687. b. & tifliplantlum meum $ prxcmxiflt me Utitiii at inf. col.
in Luc. 3. &
22. col. 1327. e. 1523. e. conftanter legit, 142. b. accinxifli me ; pauloque pod, cinxijli me. Ruric.
in mea abundantia ; ficut etiam CafTiod. in hunc Pf. cum epift. 20. p. 571. d. prxcinxifli me Ixtitt.t. Chromat.
Pfalt. Rom. &
Moz. Auguft. vero in eund. Pf. col. 132. Aquil.in Matth. p. 978. e. Convertifti planclum meum
c. in abundantia mea : at infra col. 141. c. in mea abun- difntpifli faccum meum, tf prxcinxifli me latitat. In Gr.
dantia. Gr. w t» euhi/ia fin. "Espt^ac. T lr Mimov ftx jWfl>n£a« jos&^*««/<l
•t. 8.Concinunt Auguft. & CafTiod. in hunc Pf. In tvtp&tww.
Pfalt. vero Rom. fie Domine in bona voluntate tua praf-
: &, 13. Accinunt Auguft. & CafTiod. cum vet. Pfalt. In
pitifti, Sic. Apud Ambrof. in Luc. 3. dc aa. to. J, col. Gr. "Otsws «V -id^n * v n* ruflem>7a* &c. ut inLat.
Tom. 11. H
 , , :

8 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXX.

Versioantiqua* He b r.
Hebr. Vulgatahod.
£, Mf. Satigcm. mea & non compungar , : ceat : Domine Deus meus in fern- & non compungar Domine Deus :

Domine Deus metis in aeteii- piternttm confitebor tibi. meus in sternum confitebor tibi.
num confitebor tibi.

Versio ANTIQUA. Hebr. VUXGATA HOD.

t* Mf. Sangerm, i . In finem , Pfalmus ipfi Viclori Canticum David. XXXI. 1. In finem, Pfalmus David, pro

David. XXX. exftafi. XXX.

2. TN te Domine fperavi 2'Nte Domine fperavi , non con- 2. TN te Domine fperavi, non
1 non confundar in xter- fundar in iternitm : in jujiitia A confundar in sternum : in

xquitate eripeme. a falva me. juftitia tua libera me.

num : in ttia tit

3. lnclina ad me aurem tuam,

lnclina ad me aurem
i.
lnclina ad me aurem tuam,ve-
me: accekra ut eruas me.
tuam , adcelera ut eripias me. lociter libera

Eito mihi in Deum protec- Efio mihi in lapidem fortiffi- Efto mihi in Deum prote&orem ,
torem , in domum refugii & mum, in domum munitam, ut fal- & in domum refugii ut falvum me,

tui , ut falvum me facias. va me. facia?.

4. Quia fortitudo mea , <5c Jfhtia petra mea , & munitio 4. Quoniam fortitudo mea, &
igium
reftunum es tu meum : & mea tu : & propter nomen tuum refugiui meum es tu : & prop-

Eropter nomen tuum dux mi-

deduces me , & enutries me. ter nomen tuum deduces me , &
i eris , & enutries me. enutries me.

de laqueo ,
Educes me Educes me de reti , quod abfcon- j. Educes me de laqueo hoc,
5.
derunt mihi: quia tu fortitudo mea. quern abfconderunt mihi quoniam
quern occultaverunt mihi :
:

tu es protector meus.
quoniam tu es protector meus.
In manibus tuis com- In manti tua commend abo fpi- 6. In manus tuas commendo Luc. 23.
6.
mendo Domine fpiritum ritum meum : redemijii me Domi- fpiritum meum : redemifti me Do- -t"
5

meum : redemifti me Domine ne Deus veritatis. mine Deus veritatis.

Deus veritatis.
Odifti omnes obfervan- Odivi cufiodicntes vamtates 7. Odiftiobfervantesvanitat.es,
7.
tesvanitatem,fupervacue. ftuftra. fupervacue.

Ego autem in Domino fpe- Ego autem in Domino confifus Ego autem in Domino fperavi

ravi?8. exfultabor, tklxtabor Jfum exfultabo ,• Utabor in : & 8. exfultabo, & Istabor in miferi-

mtfericordia tua. cordia tua.

in tua mifericordii.
Quia humilitatem refpexifti Jguia vidifii affltclionem me am ,
Quoniam refpexifti humilitatem

meam, falvam feciiH de ne- cognovtfli tribulationes amnu mccti meam , falvafti de neceffitatibus

'
cellitatibus animam meam._ animam meam.
Nee conclufifti me in Et non conclufifti me in manu 9. Nee conclufifti me in manibus
9.
ftatuifti in inimici ftatuifti in latitudine pe- inimici ftatuifti in loco fpatiofo
manibus inimici : ,
:

pedes meos.
fpatiofo loco pedes meos. des meos

10. Miferere mihi Domine Miferere met Domine , quoniam 1 o. Miferere mei Domine quo-

NoTf AD VERSIONEM ANTIQUA M

V -
. 1. Sic in Pfak. Rom. Corb. Moz. & Coislin. deleta medemufcipitla qttam occultaverunt mihi, &c. abfqua
ijla ,

voce ipji. Sic eiiamapud Caifiod. in hunc Pf. Apud Aug. ult. de qua Hietonymus epifl. ad Sun. 8c
voce Domine ;

Fretel. to. z. col. 635. a. ita fctibit Rurfitm in hoc loco

veto in eund. col. 141. g. 14J. f- ha In finem , Pf. ipji :
:

David , exflafis. In Gr. hod. £/« to ts'ms , *a*^c; iS nomen Domini additnm ejl : £5 ne eadem femper incnlcem ,
buuif t txs-ieto><? vox autem ifta ettsittuit in aliquibus ,
cbfervarc debetis nomen Dcmini tf Dei jxpi$\me additnm :
tantum exemp'.aribus invenitur , tefte Theodoreto. Vide £5 id vos debste feqni , quod de licbraico , £5 de LXX. In-
Nobilii Notas hac de re. terpretibus emenda-jimus. In edit. Rom. fj.i te
'£^x^s.;

t. 2. Caffiod. in hunc Pf. cum Pfak. Rom. & Mediol. srccyjci; tolvtyc, , v.i iX.fV^«.v yMOi' oti iv Ku£as' at
fits

in tua jujiitia libera me , 55 enpe vie. In Coislin. £5 in tua in Scholio ita legitur : To KC&Kit feVs oaf». tc7; O. xt$
oomj; %/.aW i. e. lllud KJe«; > neque apud LXX.
jujiitia lib. me , f^ eripe me. In Cotb. in tua jujiitia eripe me. irotoi. to??

In mukis tamen exemplaribus

Ap. Aug. in eund. Pf. col. 143. b. in jujiitia tua erne me , rieque apud alios ponitur.
$tj

exime me : & inf. col. 148. f. {5 »' tua jujiitia erne me , &c. In Graecis eft Ku£<« , telle Nobilio.

Gr fii wjeu%virQekt ti; t'oi ai'uta' cV t» Aaouoocvri Qv t. 6. Ambrof. epift. 46. to. 2. col. 987. b. I» mantis
fvtctl /«£ > i'ififi fit. tuas commendo fpiritum meum, &c. ut in Vulg. Similitet
in Pfalt. Rom. (icut apud Auguft. & Caffiod. necnon Vigil.
J)
f. 3. Pfalt. Coislin. f^ adcelera ut ei -ip:a< me , &c. Rom.
ttccelera ut eripias me ; pauloque pofl $$ in locum refugii , ut
,
Tapf. 1. contra Vaiimad. p. 75 1. b. In Gr. Eftx*'?*? C"
falvum me &c. In Moz. , accelera ut eripias me.... £5 in locum tsa&iS'Viaofta.i to istivfj.x , &c.

munition , &c. Ad Introit. miflje Quinquag. £5

, nt '" /»r«/n -f. 7. Ita Pfalt. Moz. cum Corb. Rom. vero delet om-

refugii , tit , &c. Ap. Ambr. 1. 5. de fide , to. I. col. J04. b. nes , & hab. -vanitates. Similiter ap. Auguft. in hunc Pf.

$$in domum refugii, &c. Apud Aug. in hunc Pf. accelera ut Apud Caffiod. veto in eund. Odijli omnes obj. -janitatcm

tximas me £> in domum rejugii , nt &c. Caffiod. cum ,

in Domino fperabo. In Gr. 'EfiiWSas t!?? JV;apt/*ao«.>7a.; j«o>

Pfalt. Cotb. accelera nt eripias me...$£ in domum refugii , Ut t«(o'tii7o:; , /raxEr?;. 'E>w St sVi tw v,>misa..

&c. Gr. rciyyvor tk ii,s>.iSja.i ,ue...H, eft 01'xcf jc«Taifi^7iK > &c. t. 8. ItaCalfiod. in hunc Pf. cum Plait. Rom. Corb.
f 4. Ita Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. In Rom.
.
Coislin. & Moz. li unum excipias exfultabo. Apud Aug.
lie Ouoniam firmamemtim meum , ^ rcfuginm
:
dux in eund. Pf. exfultabo , £) jocundabor in tua mif. Qjiia.....
mihi eris iS enutries me. Similiter in Coislin. Moz. & ad
,
falvam fecijli , &c. In Gr. er/aMiaioiueu , k. tC<p&u£xHSoti«.t
Introit. niilfac Quinquagef. (icut apud Caffiod. in eund. iis\ tu itett Qm. "Oil scteTAs? tcaoa; , &c.

Pf. Item in Carnut. dux mihi eris ; & in Mediolan. edu- 'f. 9. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum Plait. Moz. Coisl.

cates me. In Gr. "O-n x&t} x!a,uoi j*x ( Mf. Alex. x£*7aia>Gi's Corb. & Rom. Mattianan hab. in manus inimici ; Rom.
yd ) it /.a.-ra.ipv-ii... 0JV.M7W"? M- ( » & fota&pt'iiti H-*-
Symm. Fabri , in manu ; at folum Moz. in fpatiofo loco, ut fupra.
,

K) THjMSMl'of;? Hi. Aug. ibid. 143. f. IJ4-C. jlatuijli in loco fpatiofo , &c. at col.
#. Btev. Moz. hab. de laqueo ijlo 5 caet. ut fupra.
y. I J 3. g. ter ,pofnijli
in fpatiofo pedes meos : turn ibid. col. &
Pfalt. Cotb. cum Rom. Et educes me de laquei ijlo , quern 1 54. d. jlatuijli in fpatiofo pedes , Sec. Ambr. 1. 5. de fide, to.
occultaverunt mihi : quoniam tu es proteftor meus Domine. 2. J70. e. & epift. 46. col. 987. b. in loco fpatiofo , &c. Gr,
Similitet in Coislin. &apud Caffiod. in hunc Pf. dempto Kai k' Qvvin.Miccti fit tic, X^ft« «W<« « evfvxcipa , &C.
imo $ , ante educes , quod etiam abeft a Pfalt. Cotb. Tt. 10. Sic eft in Pfalt. Rom. ad verbum. Item in Corb.
Auguft. in eund. Pf. col. 145. d. fie i;i. a. italeg. Lduas fie Moa. Miferere mihi i paul* vero poft, conturhatus <#
 : ,: : ,:

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXX. 59

VU IGATA HOD. Heb r. Versio antiqua.
niam tribulor : conturbatus eft in tribulor : caligavit in furore ocu quoniam tribulor : conturba- Ex Mf. Sangirtn,
jra oculus meus , anima mea , & lus mens , anima mea , cjr venter tus eft in ira oculus meus , ani-
venter meus meus: ma mea , & venter meus :

1 1.Quoniam defecit in dolore coufumpu funt in mocro-

Jpttia Quoniam
1 1
. defecit in
vita mea & anni mei in gemitibus.
, re vita mea , ejr anni mei in ge- dolore vita mea , & anni mei
mitu. in gemitibus.
Infirmata eft in paupertate vir- Infirmata efl in iniquitate mea lnfirmatus eft in pauperta-
tus mea : & ofla mea conturbata fortitudo mea , & offa mea con- te vigor meus ofla mea : &
funt. tabucrunt. conturbata funt.
1 1. Super omnes inimicos mens Apud omnes hofles meos factus 12. Super omnes inimicos
fa&us fum opprobrium vicinis & fum opprobrium & vicinis meis ni- meos fattus fum obprobrium
meis valde , timor notis meis. & mis , cr timor notis meis: & vicinis meis vehementer & ,
timor notis.
Qui videbant me , foras fuge- J>hii videbant me in plateis , Qui viderunt me, foris fu-
runt a me: i 3. oblivioni datus fum, fugiebant a me : oblivioni tra- gerunt a me: ij. excidi, tan-
tanquam mortuus a corde. ditus fum , quafi mortuus a corde. quam mortuus a corde.
Fadtus fum tanquam vas perdi- Facias firm ficut vas perditum Fadus fum ficut vas perdi-
tum 14. quoniam audivi vitupe-
: audivi enim opprobrium mul- tum 4. quia audivi vitupera-
: 1

rationem multorum commorantium torum , congregationem in circui- tionem multorum circumlu-

in circuitu. tu , bitantium
In eo dum convenirent fimul ad- Cum inirent confilium adver- Dum congregantur omnes
versiim me, accipere animam meam sitm me : & ut aufcrrent animam fimul adversum me , ut acci-
conliliati funt. meam cogitaverunt. perent a me animam meam
conliliati funt.
1 5 . Ego autem in te fperavi Ego autem in te fperavi Do- 5. Ego autem in te fperavi
1

Domine : dixi : Deus meus es tu : mine : dixi : Deus meus es tu : Domine dixi Tu es Deus : :

16. in manibus tuis fortes mea;. in manu tua tempora mea. meus : 16. in manibus tuis
tempora mea , me.
libera
Eripe me de manu inimicorum Libera me de manu inimicorum Eripe me de manibus ini-
meorum , & a perfequentibus me. meorum , & perfequeniium me. micorum meorum , & a per-
fequentibus me.
17. Illuftra faciem tuam fuper Illumina faciem tuam fuper fer- 1 7. Inlumina faciem tuam
fervum tuum , falvum me fac in vum tuum , falva me in mifericor- fuper fervum tuum , falvum
raifericordia tua : 18. Domine non dia tua : Domine non confundar me fac in tua mifericordia
confundar ,
quoniam invocavi te. quia invocavi te. 1 8. Domine non confundar
quoniam invocavi te.
Erubefcant impii, & deducantur Confundantur impii , t ace ant Erubefcant inimici mei , &
in internum : 19. muta fiant labia in inferno : muta fiant labia deducantur in infernum : 1 9.
dolofa. mendacii : muta efficiantur labia iniqua.
Qua; Ioquuntur adversus juftum J2u£ Ioquuntur contra juftum Qux Ioquuntur adversus
Not£ A D Versionem ANTIQUA Iff. •

frx ira. Apud

Auguft. in hunc Pf. Col. 14.5. f. 154. a. mam , &c. Pfalt. Coislin. vitnptrationem multor. circnm-
f.
1 J J.
d. Miferere mei conturbatus eft in ira; at col. habitantium dum : congregarentur omnes fimul conctn-
256. b. turbattis eft pra ira. S. Paulinus epift. ij. p. 88. filiati Apud Auguft. in eund. Pf. col. 144. d. «C
funt.
a. defecit anima men , £5 venter mens. Caffiodorus Vulgatx 1 $9- f- g- Quoniam audivi vituperationem multorum acco-
iuffragaxur. Graec. 'Emmm fii tTctpdx&y Zv ti//j.6> , &c. lentiv.m in circuitu : dum congregarentur ip/ifimul adversum
ut in texm Lat. me , nt acciperent tanimam meam conjil. &c. In Gr."0?i mWet
\

#". 11. Ita Brev. Moz. hab. cum Pfalt. Coislin. Auguft.
vero in hunc Pf. col. 144. a, 1J6. f. & Infrmatus eft afxa sV i/4Z , -rS laQelv rvv , &c.
in egeftate vigor meus , &c. Caffiodor. Vulgatx favet cum tf". 15. Itidem in Pfalt. Coib. ut
ap. Auguft. in Pf. &
Pfalt. Rom. Graece, 'HQ{rns;r «• tsloix^i ''%f'<;,«Sf> &c. col.144. e. 160. d. necnon ap. Caffiod. Similiter in Pfalt.
~£. 12. Pfalt. Mediolan. Vrx omnibus inimicis meis alius f Rom. &
Moz. nifi excipias unum vero , pro autem. In
fum opprob. &c. Ambrof. 1.
J. de fide , to. 2. col. 570. e. Coislin. Ego autem in te Domine fperavi , &c. Sic etiam
Super omnes inimicos meos , &c. Sic etiam in Pfalt. Coislin. ap. Auguft. port locum fup. cit. at infra, dixi Domino:
Corb. &
Moz. fubinde in his tribus , £) vicinis meis ni- Deus mens In Gr. 'Eya Ai inr\
es tn. Qo\ vmti^o. Kv£tf
mit'.m ; pauloque poll Qui videbant me , foris fugiebant :
( Alex. Aid. &
Compl. Ki'ets »*TriQtf } ehref 2i/ « , &c.
a me. Similiter in Rom.dempto uno , ante vicinis: in $ t. 16. Sic apud Caffiod. e(l, &in Pfalr. Coislin. Corb.
Rom. tamen non foris ; at ubi-
Martianxi legitur_/i»-.ie , ac Rom. addito uno & , port libera me. In Mozar. deeft
que ponitur In Corb. fugierunt a me. Apud
notis meis. libera me ; est. vero utin textu. Apud Ai g. in Pf. col.
144.
Auguft. in hunc Pf. col. 144. b. c. Super omnes inimicos e. 160. e. 162. b. hi manibus tuis fortes mea. Erne me de
meos £> vicinis meis nimiitm, gj timor notis meis. Out manibus , &c. In Pfalt. Carnut. tempora mea , non fortes.
'videbant me foras fngiebant a me
, : at infra col. 158. 159. Grxc. vero hab. 'Br ra"i<; x-psl Qv 0/ *><X&i /*x. '2u&ii ,ut
d. foras ftiger tint a me. Caffiod. in eundem Pf. foras fugie- sic X^'P'S f'x^" H? > & s'* T ®* > &c I" Pfalt. Arab. ^Ethiop.
1'
-

bant ; caet. ut apud Aug. In Gr. Y\apa <w£v}a.c, ts<; s'xfyxs 6c Apollinar. (imiliter x.Mryi , Jortes : lnterpr. quidam le-
(M X) tcT; yiiroe! jj.m aipoJ'Qc yrws-oic, ft<t. O! %tap\s/}i$ gunt ; Theodoretus , xicipvs , vel x.^i'/>s-c, vocat
ci-Aaitylju*
fis , e'i,uj ttpw/ov tt.-jr' iftis. ipfas rerum mutationes , divitias &. paupertatem , bellum
t. I}. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. Simi- & pacem , &c. hujusmodi.
liter in Rom. Coislin. & Moz. pofito uno££ , ante fail us Hr. 17. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. Si-
fum quod tamen abeft
, a Gr. Item in Pfalt. Carnut. excidi ; militer in Rom. Coislin. & Moz. poiito g , ante falvum.
in Mediolan. exivi. Apud Auguft. in eund. Pf. col. 144. Ap. Ambrof. defide, to. 2. col. ^70. e. & epirt. 46.
1. 5.
c. & 159. e. Oblitus fum tanquam fallus fum tanquam , col. 987. b. necnon ap. Aug. in eund. Pf. Illuftra faciem
&c. In Gr. 'ExsantSw cuosi , &c. tuam, Scout in textu. In Gr. 'S.Ttipcaa Qutit fie hi
$". 14. Ita Pfalt. Corb. habet , dempto uno a me, poft tw tteu (\.
acciperent. Caffiod.vero cum Pfalt. Rom. Quoniam audi- Tf. 18. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. Vulgata: fuffra-
vi circnmhabitantium : in eo dum congregarentttr omnes gantur cum vet. Pfalt. & Grxco.
fimul nt acciperent animam, &c. Brev. Moz. Quoniam t. 19. Sic in Pfalt. Corb. Moz. & Coislin. At in Rom.
audivi vituperationes circnmhabitantium : in eo dum con- muta efficiantur labia dolofa : qn.eloq. adv. juftum iniqui-
gregarentur fimul in unum adversitm mi , ut acciperent a»;- tate»} , 1» ftp. ^ sontemptu. Succinunt Auguft, Sc Caffiod.
Tom. il. H ij
 ! ! , . ,

60 LIBER PSALMORUM. Pfalro. XXXI.

Versio antiqua. H E B R. VuiGATA HOD.
in fuperbia , & Vetera in fuperbia & defpeclione. iniquitatem in fuperbia & in abu-
Mf. Sanger»! juftlim fcelus
, , ,
£.» ,

contemptu.
20. Quam magna multitu- Ouatti mult a eft
bonitas tua , zo. Quam magna multitude»

duleedinis tux , quam abf- quam abfcoudifti timentibus te duleedinis tua: Domine, quam abf-
do
condifti timentibus te
condifti timentibus te !

Perfecifti fperantibus in te, Operatus cs fperantibus in te Perfecifti eis ,

qui fperant in te
bominum. confpe&u filiorum hominum.
in confpectu filiorum homi- in confpeciu filiorum in

num.
Abfcondes eos in proteclione vul- 2 Abfcondes eos in abfeondi-
z\. Abfconde eos in abf- 1 .

condito vultus tui a conturba- tus tui a duritia vin : to faciei tua; a conturbatione homi-

tione hominum. num.

Proteges eos in tabernaculo Abfcondes eos in umbra a con- Proteges eos in tabernaculo tuo

tuo a contradi&ione lingua- tradiction lin?uarum. a contradidhone linguarum.

rum.
zx. Benedictus Dominus : Benediclus Dominus ,
qui mi- 22. Benedi&us Dominus : quo-
quoniam mirificavit miferi- rabilem fecit mifericordiam fuam niam mirificavit mifericordiam fuam
cordiam fuam in civitatem tniht in civitate munita. mihi in civitate munita.
circumftantiae.
zi.. E°"0 dixi in pavore Ego autem dixi in ftupore meo : 23. Ego autem dixi in excefTu

meo : Proieftus fum a Vllltu Projetlus fan de confpeciu oculorum mentis mea? : Proje&us fum a facie
oculorum tuorum. tuorum: oculorum tuorum.
Ideo exaudifti Domine vo- Ergone audifti vocem depreca- Ideo exaudifti vocem orationis
eem orationis mece , dum cla- tionis mea , cum clamarem ad te ? mea: dum clamarem ad te.
,

marem ad te.
44. Diligite Dominum om- Diligite Bominum omnes fancli 24. Dominum omnes
Diligite

nes ian&i ejus : quoniam ve- ejus : fideles fervat Dominus, & fanfti ejus quoniam veritatem re-
:

ritatem requirit Dominus , & tribuit bis qui fatis operantur fu- quiret Dominus , & retribuet abun-
retribuet his qui abundanter perbiam, danter facientibus fuperbiam.
faciunt fuperbias.
25. Viriliter as;ite, & con- Confortamini , & roboretur cor 2 5 . Viriliter agite , & conforte-
fortetur cor veftrum , omnes veftrum , omnes qui exfpeftatis Do- tur cor veftrum , omnes qui fperatis

qui fperatis in Domino. minum. in Domino.

NoTiE AD VERSIONEM ANTIQUA M.

in hunc Pf. Pfalt. quoque Mediolan. Carnut. hab. tf & vocem deprecationis mex , dum orarem ad te. Pfalt. Rom.
eontemptu. Graec. «wt>a -/ecwCm'?» rot X e Mf TCt ^°*' a ra '
* hab. initio , Ego autem ; deinde ut in textu , praeter ifta ,
dn/uixv , a/ v-nifVpatlci, k, ify/irac:!. exaudifli vocem deprec. mens. Apud Caffiod. in hunc Pf.
!i(!AS(7(i

20. Ita Pfalt. Coislin. cum Moz. nili quod utrum- exaudifli vocem orationis mea i cast, ut in Rom. Apud Aug.
•ft.
Et perfecifli fperantib. in Pf. col. 145. d. & 167. b. c. Ego dixi in exflafi mea:
que hab. duleedinis tua Domine
Projeftus fum a facie , Sec. ut in textu; excipiendum ta-
&c. Rom. quoque addic to Domine , paulo veto port , Et
perfecifli cctmfperantib. &c. Itidem Caffiod.
in Pi. \6. p. $7. men cum pro dum. , In Pfalt. Corb. Ego autem dixi in
c. at in Pf. 30. tollit earn. Sic etiam ap. Auguft. ineund.
pavore meo : projeilusfum a confpeciu oculorum tuorum. Idea
Pf. col. 145. a. & in Pfalr. Corb. Aug. vero inf. col. 165. exaudifli Domine vocem orationis mea: , dum, &c. Similiter

b. c. leg. Qium multa multitudo, & inf. Perfecifli autem

in Pfalt. Mediol. &
Carnut. in pavore meo. In Gr. 'Eyo»
fperantibus , &c. Hieron. in Ifai. 66. to. 3. col. J 14. i. Je tiirx cV t>! fjtrao:; nv 'Airifpifi/uai koto •noyixW.....
ita Qu,un grandis multitudo bonitaxit tua Domine quam
: ,
A/a TifTO iitvi*M(.a.c, Kk£<£ td; pwnis tm? Aehoe^s /j.% , in ru
abfeond. timentibus te ! & 1. 2. in epift. ad Ephef. to. 4. nS)C£«7s;'a/ /at rapo; Qs. Ad hoc autem , in excejfa mentis
col. 352. a. Ortain iufnita multitudo bonitatis tux , quam
mea , Hieronym. epift. ad Sun. Fretel. to. 2. col. 6 3
J. &
pavore meo;
' '
a. fcribit In Laiinis codicibus legebatur in
&c. Gr. 'Asttcmj to' <aM$<.c,-nii XP" S T "^ ? '" Ku&f... :
'

abf'c.

'£gs(/;7a'oM to?; i\7tifyw , &c. Apud Symmach. Ti' -xthv to ££ nos jnxta Gracum tranflulimus cv rri ia.sa.ssi yen , id
ayx$-cv (\, &c. efl , in exceiRi mentis meae : aliter enim Latinus ferm»
t. 21. Auguft. in hunc Pf. & 1. a. de ferm. Dom. in t exprimere non potefl ,
KfttGiy nifi mentis excejptm.
monte , to. 3. p. 2. col. 215. c. cum Caffiod. *c Pfalt. t. 24. Sic apud Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. nec-

Rom. Abfcondes eos in abfeondito vultus tui , &c.

Fabii :
non in Pfalt. Rom. Coislin. Mediol. Carnut. & Mozarab.
ut fupra. Rom. Martianjci , in abdito vultus trii. Moz. exceptis his duobus , requiret , & fuperbiam. Coislin. ta-

Abfcondes eos in abditum vultus tui. Coislinian. Abjcon- men hab. retribuit , & fuperbias. Lucif. Calar. 1. 1. pro

dis eos in abdito vultus trti , &c. Corb. Abfcondes eos in S. Athan. p. 191. e. lie : Veritatem requirit Dominus, %}
abdittt vultus tui. Graec. Kk/ Jtx/>(J-| s ' J ivrii hi onroHpufa rM
l

,
retribuet facientibus abundanter fuperbi/tm. Gr St/ «am-
«O£00a>Tfc Q\s , &c. fis/ot? ex^n/£r Kv&tii , % Kv1a,7roihiJ uti rets tsecaui wcti/cit

ft. 22. Ita Biev. Moz. cum Pfalt. Coislin. Similiter in vtaifVpcmot.v.

Rom. Corb. Mediolan. & Carnut. lkut apud Auguft. & if. 25. Itidem ap. Auguft. 6c Caffiod. in hunc Pf. &
Cadiod. in hunc Pf. nil! quod habent conftanter , in civi- in vet. Pfalt. In Gr. 'AvApl&Si toV/e; 0! tiirlfalis
tate. Gr. to e*e'.q avrv « tso^;i iti^yvc,. iitl Ki/'e/oK. Auguft. quoque epift. 1y3.ro. 2. ptj. g. legic
ft. 23. Sic. in Pfalt. Coislin. eft, addito uno autem, cum Pfalt. Corb. qui fperatis in Dominum.
poft ego. Similiter in Brev. Moz. exceptis his, exaitdifli

Versio antiqua. Hebr. Vuxgata HOD.

E* Mf. Sangmn. * Intelle&us ipfi David. David erudito. XXXII. Ipfi David intellects. XXXI.
XXXI.
BEati, quorum
funt iniquitates
remiiTa:
& quo- XJ tas abfeonditum
:
D Eatus , cut dimiffa
eft
eft iniqui-
pecca-
1. "D
JL) 1
Eati
iniquitates
i
,
quorum
:
remiflaj funt
& quorum teita 7.
Rom. 4}
,

N O T jE AD VERSIONEM A N T I QU A M
* Pfalt. Rom. Rom. Martia-
Fabri, Intellects David. intellefltts. Gr. XvvUws tw AttviJ". Mf. Alex. Jra.^jj.l<;rS
na:i, ut in Vulg. Coislinian. Huic David in- cum Gallic. Aav!J~. Aid. &
Compl. ta>/iii tS Aai/.'JV QwUsax;.
tellecltf. Corb. Huic in finem Pfalmus David. Auguft. in t. I. Concinit Ambrof. 1. de eleem. & jejun. c. 4. to.
hunc Pf. Ipji David intelltgemin, Caffiod. in eund.'ltowV* 1. col. 5 38. f. item 274. f. 430. e. 691. b. 8 Ji. e. 906,
 ;, :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXI. 61

VUIGATA HOD. H E B R. Versio antiqua.
funt peccata. turn. rum tecta funt pcccata. Ex Mf. Sattgertni
i. non imputa-
Beatus vir , cui BeAtus homo cui non , impttta- z. Beatus vir" c
vit Dominus peccatum , nee eft in bit Dominus iniquitatem , nec eji putavit Dominus peccatum
fpiritu ejus dolus in fpiritu ejus dolus. ne c eft in ore ejus dolus.
3. Quoniam tacui , inveterave- ^ffhiia tactti , attrita funt offa Quoniam tacui , inve-
runt ofla mea, dum clamarem tota me a : in rwntu meo tot a die. teraverunt omnia ofla mea,
die. dum clamarem tota die.
4. Quoniam die ac nodte grava- Die enim node gravatur fu- &4. Quoniam die ac nofte
ta eft fuper me manus tua : conver- per me manus tua : verfttus [urn gravata eft fuper me manus
fus fum in aerumna mea , dum con- in miferia mea , cum exardefcerct tua converfus fum in :
xrum-
figitur fpina. mejfis. Jugiter. na , dum confringitur fpina.
Dl APSALMA.
5 . Deliiftum meum cognitum tibi Peccatum meum notion facio 5. Delictum meum tibi co-
feci : & injuftitiam meam non abf- tibi , & iniquitatem me am non abf- gnitum feci & injuftitiam :

eondi. condi. meam non abfeondi.

Ifit. 6$ Dixi : Confitebor adversum me Dixi : Confitebor feeler a mea Dixi Eloquar adversum me
:

injuftitiam meam Domino : & tu re- Domino : & tu dimififti iniquita- injuftitiam meam Domino
mififti impietatem peccati mei. tern peccati met. Semper. & tu remififti iniquitatem
cordis mei. Diapsalma.

NoTiE AD VerSIONEM ANTIQUA M.

a. 1176". f. & to. 2. col. 424. d. 1068. a. at 1. 5. defide, c. Apud Caffiod. in hunc Pf. deeft vox mea, fubnedti-
col. 500. c. legic : Beati , qnibus remtfflt funt iuiq. Ambro- turque , dum
confringitur mihi fpina. Ad feq. Diapfalma
flaft. col. 48. e. 5c Victor Tun. apud Ambr. col. 594. e. quod attinet, hie pariter habetur in Pfalt. Corb. Rom. &
Beati, quorum., &c. ut fup. Similiter Iren. 1. y. c. if. p. Martian». Item ap. Auguft. in hunc PL ficut in Gr.
314. c. Hilar, in Pf. 129. col. 440. c. Auguft. Caffiod. & Vatic. Abeft autem ab editt. Aid. & Compl. ut & a Pfalt.
inhuncPf. cum Gaud. Brix. fer. 2. p. 946. e.& Pfalt. Rom. Rom. Fabri.
Tertul. veto cont. Gnoft. p. 828. a. ita Beati , quorum : ~£. y. Pfalt. Rom. Deliclttm meum cognitum tibi feci : tf
dimiffa funt delicla : ££ quorum opertx funt imquitates. S. injuflitias meas non operui. Dixi : Pronunciabo adversh.i mt>
Pacianus fer. de Bapt. p. 519. d. Felices funt , quorum re- injuflitias meas Dommo : #
tu remijifli impietatem cordis
miff.t funt ftcinors : $<j quorum tecta funt peccata. Grxc. mei. Similiter in Pfalt. Moz. pra:ter duo peccatum pro
; ,
M«jca£«i, ar ups^mav ai rivofiiai' j, uv sirinaxvp^-ytav at dclitlum , & impietaus , loco impietatem. In Coislin. De-
tcfiaprlat. liclttm meum ego meas non operui.
agnofco : tf injuflitias
fr. 2. Ita Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Dixi : Pronunciabo adversum me meas Domino ; injuflitias
Rom. Corb. Mediolan. Carnut. & Moz. in Carnut. tamen i5 tu remijifli impietatem peccatis meis. In Corb. Deliclttm
& Cohlin. imputabit.Ttznul. adv. Gnoft. p. 828. a. Beatus meum ego cognojeo : tf injuftitiam meam non operui. Dixi;
vir, cui non reputaverit Deus delttlum. Iren. 1. C. c. 17. Pronunciabo adversum me injufl. meam Domino : £? tu remijifli
p. 314. c. &
Ambr. 1. 2. de pcenit. to. 2. col. 424. d. cui impietatem cordis met. Carnut. etiam hab. ego cognofco ; extre-
non imputavit Dom. peccatum. Gr. cJ » /Uw toyiwlou Kv&u>S moque impietatem cordis mei , una cum Mediolan. Hilarius
dftapricy. Hilarius in Marten, add.
hunc Pf. e fchedis In Pf. 129. col. 440. c. Iniquitatem meam ego agnovi :
$$
neque inventus fuerit in ore ejus dolus. Gr. f'// tsiv cv t» peccatum meum non ahfeondt : & in Pf. 1 18. col. 266. c. Pro-
SofAct.lia.vn JWo;. Scholion , 'Amm; , a> ra> Trvsufian a'w?. nunciabo adversum me injuflitias meas Domino. Idem in Pf.
Unde Hieron. epift. ad Sun. Fretel. to. 2. col. 635. b. & 3 1 e fchedis Marten. Peccatum meum cognitum mihifac , quix
.

fcribit , nec efl in fpiritu ejus dolus ; turn addit pro quo : iniquitas ignota effe mtnime potefl ; fubinde Ego renuutiabo :

in Graco vos legiffe dicitis , cv ra sifj.a.Tt oivrv As'ao; , id adversum me iniquitatem meam , Domine : & infra Dixi: :

tjl , in ore ejus dolus , quod folus Symmachus pofuit : alio- Pronunciabo adversum me iniquit. meam Domino : tf tu remi-
quin tf LXX. Interprets , {£ Theodotio , (<j Omnta , [5 Sextet jifli impietatem cordis mei. Ambrof. 1. de apol. Dav. to. 1.
editio , £> Aquila, tf ipfum Hebraicum in lpiritu ejus ha- col. (588. a. Delictum meum agnofco : £,' injuflitiammeam
let , quod hebrdice dicitur brucho ; Jin autem effet in ore non operui. Dixi : Pronunciabo adversttm me injuftitiam
ejus , fcriberetur baffio. meam Domino : ^ tu dimtjifli impietatem cordis mei : item
f. 3. Corb.
Sic in Pfalt. Rom.
ap. Cafliod. In & & epift. 37. to. 2. col. 941. b. Dixi : Pronunciabo , Sec. uc
Colshn. omnia clamarem , &c. Apud
offa mea , in et dum fup. (1 unum excipias remijifli : at in Pf. 118. to. 1. col.
Hilar, in hunc Pi. e fchedis Marten, omnia offa mea, cum 10 1 2. d. fie Annuntiabo adversum me iniquitatem meam
:

clamaffem tota die. Apud Auguft. in eund. Pf. invetera- Domino: & 1. 1. de Jacob, c. 6. col. 451. e. alludens dicit
•verunt offa mea, kclamando me toradie. In Gr iiraKaicodn Ccepi delnlum meum cognofcere , Q injuftitiam «warn non ope-
Ta. oVa /Ms , aVo t» icpa^iv ya omiv thc vfa&v. rire. Ccepi prouuueiare adversiis me injuftitiam meam Do-
tf". 4. Pfalt. Rom. Martian, hab. in arumna, dumcon- mino tu remijifli impietates cordis mei.
: £5> Vict. Tun.
fgitur Jptna. Rom. Fabri , in ctrumnam , dum confringitur apud Ambrof. col. 593. f. 594. a. rurfufque 594. e. &
fpina. Mediolan. & Carnut. Hmiliter in xrumna , abfque
59 j\ a. Peccatum meum ego fcivi : tf iniquitatem meam
feq. mea : deinde in Coidin. dum configitur mihi fpina. non cooperui. Dixi : Confitebor adversttm me injuftitiam
Itidem in Corb. abfque mea, poft arumna. In Mozarab. meam Domino : tf tu remijifli iniquitatem peccati mei : ac
dum confringeretur fpina , omilsa pai'iter prjeced. voce mea. inf. 5'95'. e. Dixi : Confitebor iniquitatem meam Domino:
Apud Hilar, in hunc Pf. e fchedis Marten, lie habetur :
£) tu remijifli impietatem peccati mei. Hieronymus in Ifai.
Cum clamaffem tota die ac node , gravata efl in me manus 64. to. 47J. f. Peccatum meum nctum feci tibi : %>
3. col.
tua : converfus fum in miferiam , dum infixa efl mihifpina : iniquitatemmeam non operui. Dixi : Pronunciabo adversum
at in Pf. J7. col. I2J. c. ita in : arumnam incidi , dum me iniquitatem meam Domino : tf tu dimijifti impietatem
configitur fpina , al. confringitur. Apud Hieron. in Ifai. cordis mei. Gelaf. I. Cone. to. 4. p. 1241. e. Dixi : Pro-
Z9. to. 3. col. 246. e. verjatus fum in infirmitate dum , nunciabo adversum me injuftitiam meam Domino : £5 tu re-
configitur mihi fpina : 8c in Ifai. 66. col. 514. b. necnon mif. impietatem peccati cordis met. Auguft. in Pf. col. 169.
1. 2. cont. Pelag. to. 4. p. 2. col. 528. d. verfatus fum d. 179. f. Peccatum meum cognovi : £> injuftitiam non ope-
in miferia, dum infigitur mihi Jpina : at in Ezech. 3. col. rui. Dixi : Pronunciabo adversum me injuflittam (inf. ini-
717. fum in arumna mea , dum mihi infigitur
d. converfus quitatem ) meam Domino : £> tu remijifli ( inf. dimififti)
fpina. In Gr. sspaipv.t it; Ta\anrci>ptav , In tb sfnraywai impietatem cordis mei : at 154. in Exod. to. 3. col.
qtiacft.
axuvtyar. Mf. Alex, cum edd. Aid. Compl. po] ax.x>(lav & 469. d. Peccatum meum cognovi : £5 facinns meum non ope-
Pfalt. quoque Mediolan. hab. mihi fpina. Hieron. epift. rui. Dixi : Pronunciabo adversum me deltclum meum Do-
ad Sun. &
Fret. to. 2. col. 6 3 J. cad hoc , in arumna mea , initio tf tu remijifli impiet. cordis mei. S. Pacian. epift
ait : In Grxco mea «0« effe fuggeritis ; quod ex Hebra'ico
I. p. 306. {.Peccatum meum ego agnofco : £5 Jacinus meum
$$ de translattone Tbeodotionis /rib aflenfeo add mini efl. Ap. non texi. Dixi Confitebor adversum me delictum meum Deo
:

Auguft. in eund. Pf. col. 169. d. legitur quidem , con- meo : i5 tu remjifli impietatem cordis. Ruricius epift. 14.
iierjtts Jum in arumna mea , dum configeretur fpina : fed p. 569. a. Deldtnm meum ego cognofco : {5 injuflitias meas
ibid. Mfs. plerique tollunt vocem mea , conftanterque non operui. Dixi : Pronunciabo adversiis me injuflitias meas
ferunt in terumnam ; infra tamen , col. 179. d. legitur in Domino : ££ tu remijifli impietatem cordis mei. CalTod.
(trnmna mea ,• licuc etiam quseft. in Exod. to. 3. col. 465. in hunc Pf. Delictum meum cognitum tibi feci : fj injufl.
 , , ,:

62 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXI.

VERSIO ANT1Q0A. H E B R. VULGATA HOD.
'X.v Mf. Sangerm. Pro hac oravitadte om-
6. Pro hac or at omnis fanclus ad 6. Pro hac orabit ad te omni»
nis ianclus, in tempore op- te :ad tempus inveniens fanftus, in tempore opportuno.
portuno.
Veruntamen in diluvium Ut cum inundaverint aqtu mul- Veruntamen in diluvio aquarum
multarum aquarum, ad earn U, ad ilium non accedant. multarum , ad eum non approxi-
non proximabunt. mabunt.
7. Tu mihi es refnginm a Tu proteclio mea , ab hofte cuf- 7. Tu es refugium meum a trl-

tribulatione, qua: circumdedk todies me , laus mea falvans : cir- bulatione , qua; circumdedit me :

me exfultatio mea redimet

: cwndabis me. Semper. exfultatio mea erue me a circum-
mea circumdantibus me. Dia- dantibus me.
psalma.
Intelledtum dabo tibi,
8. Erudiamte tlluminabo tibi , & 8. Intelledtum tibi dabo , & inf-
& inftruam te in via hac , in viam per qtiam ambules : cogitabo truam te in via hac ,
qua gradieris
quam ingredieris firmabo fu-
: de te oculo mco. firmabo fuper te oculos meos.
per te oculos meos.
9. Nolite fieri ficut equus Nolite fieri ficut equus ry mu- 9. Nolite fieri ficut equus &mu-
& mulus , quibus non eft in- lus , quibus non efl intelligentia ; lus , quibus non eft intelleftus.
tellect us.
In freno & camo maxillas In camo ry freno maxillas ejus In camo & freno maxillas eo-
eorum conftringe ,
qui non confiringis , ut non appropinquet rum conftringe , qui non approxi-
proximant ad te. ad te. mant ad te.
1 o. Multa flagella peccato- Adulti dolores impii : confiden- Multa flagella peccatoris
rum , operantes autem in Do- tem autem in Domino mtfericordia fperantem autem in Domino mife-
mino miiericordia circumda- circumdabit. ricordia circumdabit.
bit.
1 1 . Lxtamini in Domino L&tamini in Domino & exful- 1 1 . Latamini in Domino & ex-
Sc exfultate jufti, gloriami-
«5c tate jufti , & laudate omnes recti fultate jufti , & gloriamini omnes
ni omnes recti corde. corde. recti corde.
Not* AD VeRSIONEM ANTIQUAM.
tneam non operui. Dixi : Vronunciabo advershm me injuf- $$ docebo te in via hac , qua ambulalis : confirmaba fuper te

titias meas Domino : $ tit remijifti impietatem cordis met. oculos meos. Gr. Xunriu Qt , h, Qu^Ci^a Qt hi iJa return ,
Similiter in reg. S. Ben. c. 7. prxter hoc , injufteias r\ TrtpzvW fVifM&iw tin (^fi &c.
mens «on opcriti. Grsec. TV a/Aapllav /am iyiaSAioc' £ tf\ 9. Itidem in Pfalt. Corb. & ap. Caffiod. Sic etiam
tw uvo/Kiav nv t/x. iw.hv^a.. EiVa" 'E^aycptveca xjct' i/uv tw in Rom. Pfalt. exceptis his duobus , conftringes , & appro-
vjci/uixv /j.y tw Kvf.!a' ij Qu apnxas tw daZaav tIT; tiapSlxe, ximant. Moz.habet, in quibus non efl intelletlus ; ftatim-
fin. Mf. Alex, cum edd. Aid. & Coinpl. Tmi- clnn'iav pv que cum Coislin. In freno ££ camo. Hilarius ubi fup. In
\-)ijsQji(,tt.- j. THf djUccpTizr , &c. Sublnde Aquila , *, Qu n£cct; freno $$ camo maxillas eorum deduc , qui non approximate
avatar «,ua/5Tia; /*v. Sequens Diapjalma non memoratur ad te. Apud Ambrof. in Pf. 1 18. to. 1. col. 1090. b. ut in
ab Aug. fed exftat in Pfalt. Rom. &
Corb. ficut in ed. textu Sang, praster feqq. equus aut mulus In cam»
3lom. LXX. non vero in edd. Aid. & Compl. tf freno qui ad te non appropinquate : at epifr. 57. to. 2.
f- 6. Manifefta corruptio eft in Pfalt. Sangerm. ubi col. 940. a. equus mulus in freno £<; camo ^ qui
ita legitur , ante omnes janctos , loco ad te omnis fantlus , non appropinquate tibi. Vide etiam 1. 6. Hexa. to. 1. col.
«quod alt. fubfriruendum duximus e Pfalt. Corb. in quo 117. c. &
I2T2. d. Apud Auguft. in eund. Pf.
to. 2. col.
iimiliter : Fro hac oravit ad te omnis fanilus ad ilium equus , &c. In freno
col. 169. g. Nolite effeficut camo..... &
non pmximabunt. Pfalt. Rom. cum Auguft. & Caffiod. qui non propinquant ad te : inf. 183. e. appropinquate.
in hunc Pfalm. Vulgatae confonat, nifi quod Auguflinus Hieronym. in liai. 14.10. 3. col. 163. d. Nolite fieri ficut
extremo legit ^ ad eum non appropinqttabnnt. Brev. Moza- equus tf mulus , in quibus non eft intelligentia : fed in,
xab.viiiose ad Drum, non ad eum. Hilarius in eund. Pf. Ezech. 27. col. 884. f. in quibus non eft intelleclus : & in
e fchedis Marten. Pro hoc deprecabitur bumilis 1$ jitjius Ezech. 8. col. 749. a. add. In camo freno qui non &
ad te in tempore recle. Vertim in diluvium multarum aqua- appropinquate ad te. Gr. Mh ylnQ; a$ 'iirtntie, k. 01? it.
rum ad ilium non appropinquabuut. In Gr TrojGtvZsTcti isi Qu'yusii;. 'Ev ^«^^a £ xh^m a7£a< twV fin tfyifyvTup
7rpiS (j itoLC, ocTio; , hi xaipu sCtsTV. Tl^vit hi xaTOoafCjUta itpoc, Qz.

vAcnoiv «jsmbi , 7Tf>e; eevrov y'x. syyixai. ~t. 10. Vox una Domino , prxtermittitur in Mf. Sangerm.
#.7. Pfalt. Rom. Ttt es mihi refugium a prejptra addita a nobis eft ex Aug. & Gr*co. In Pfalt. Rom. Coislin.
redime me a circumd. &c. Coislin. Corb. & Mozarab. T: Moz. & apud Caffiod. cum ifta peccatorum y
iimiliter exftat
mihi es refng. &c. utinRom. Sic etiam apud Aug.&Caf- num. plurali ; at loco conftanter legitur fpe-
operantes ,

iiod. in hunc Pf. Apud Hilar, vero in eund. Pf. e fchedis rantes , ut in Vulg. unde fufpicor mendum effe in Mf.
Marten. Tu es refugium meum a tribulatione circumdanti me : noftro , quod facile irrepere potuit ob vicinitatem utriuf-
exfultatio mea libera me a , &c. ut fup. In Gr. Xv /ux el que verbi ; operantes enim Sx. [per antes , una tantum litter!
V.a.1 a-pvyvi wo 6m'4 sm ? turfiuect! /as dtto , &c. Diapfilma differunt inter fe lapfu ilmili fcriptum eft infra miferi-
:

proxime fequens Iimiliter habetur apud Aug. ut & in Pfalt. cordiam , pro mtfericordia , quod ult. fubftituimus. Hilarius
Rom. Corb. ac ed. Rom. LXX. deeft vero in Mf. Alex, quoque in hunc Pf. e fchedis Marten, leg. fperantem autem
ac edd. Aid. & Compl. de more. in Dominum miftricordia circumdabit. S. Paulin. ep. 17. p.
J5-. 8. Pfalt. Rom. Fabri, & Corb. cum Caffiod. Intel- 97. a. Multa flagella peccatoris , fperantes in Dominum mi-
letlum dabo tibi in via hac, qua ingredieris , &c. Rom. fericordt.t circumdabit. Ap. Auguft. in hunc Pf. omnia ut
Martianaei , hac , qua gradieris. Moz. in via , qua egredie- in Vulg. nee aliter in Gra;co , pnster unum eVJ Ki/'e«*,
ris. Hilarius ubi fup. Intelligam , & conjungar tibi in via in Dominum.
lac , qua ambulabis : firmabo in te oculos meos ; infra , con- t. 11. Itidem in vet. Pfalt. ut & ap. Auguft. & Caf-
firmabo in te. Auguft. in Pf. col. 169. g. 183. a. juxta fiod. in Pf. Brev. Moz. hab. Latamini Domino , &c. Hilar,
Mfs. codd. Intelleitum dabo tibi , tf ftatuam te in via hac , ubi fup. Jocundamini in Domino $ exfultate pifti , ^ gaw
qua ingredieris : cbfirmabo fuper te , &c. Hieron. ad Al- dete omnes relli corde. Grsec, £t<ff«V t9"«7l fV/ Ki/'eMC,.,.
gallam quaeft. 8. to. 4. col, zoa. f, heilligen te finiam 2) AWX&Slt ixmIk > &c «
 . ,,, :: :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXII. «5

VULCATA HOD. Hebr. VlCRSIO ANTIQUA.

Pfalmus David. XXXII. XXXIII. * In finem , Pfalmus ipfi Ex Mf. Sangernt,

David. XXXII.
T^ Audate Dominum Audete jufiiin Domi-
i.
IP
Xfultate jufti in Domino :
Y jtifli

tos decet laudatio.

: rec- i.
f*
vJ no rectos decet con-
< reftos ciecet collaudatio. :

laudatio.
Confiremini Domino in citha- Confiteniini Domino in cithara z. Confitemini Domino in
ra : in pfalterio decern chordarum in pfalterio decacbordo pfulltte ei. cithara : in pfalterio decern
pfallite illi. chordarum pfallite ei.

3 Cantate ei canticum novum : Cantate ei canticum novum : 3. Cantate ei canticum

bene pfallite ei in vociferatione. bene pfallite in jubilo. novum : benedicite in jubila-
tionem.
Quia rectum eft verbum Do-
4. Jjhiia reclum eft verbum Do- 4. Quoniam re&us eft fer-

mini, &
omnia opera ejus in fide. mini , & omne opus ejus in fide. mo Domini , & omnia opera
ejus in fidem. •

5. Diligit mifericordiam & ju- Diligit juftitiam & judicium 5. Diligit mifericordiam &
dicium : mifericordia Domini plena mifericordia Domini plena eft ter- judicium mifericordia :
Domi
eft terra ra. ni plena eft terra.
6. Verbo Domini cceli firmati In verbo Domini cceli facli funt , 6. Verbo Domini cceli fir-

funt : & fpiritu oris ejus omnis vir- & fpiritu oris ejus omnis ornatus mati funt : & fpiritu oris ejus
tus eorum. eorum. omnis virtus eorum.
Congregans ficut in utre
7.
'
Congregans quafi in utre aquas 7. Congregans ficut in
aquas maris ponens in thefauris : mans : ponens in thefauris abytfos. utrem aquas maris pones : in
abyflbs. thefauris abyflbs.
Timeat Dominum omnis ter-
8. Timeat Dominum omnis terra : 8. Timeat Dominum om-
ra ab eo autem commoveantur
: ipfum formident ttniver/i babitato- nis terra : ab ipfo autem com-
omnes inhabitantes orbem. res orbis. moveantur univerfa , & om«
nesqui inhabitant orbem.
Judith 9- Quoniam ipfe dixit, ck facta Quia ipfe dixit, & J alius eft 9. Quoniam ipfe dixit , &
16. 17. funt : ipfe mandavit , & creata funt. ipfo practpiente , ftetit. facia funt ipfe mandavit : , &
creata funt.
10. Dominus diffipat confilia Dominus folvit confilium gen- 10. Dominus diffipavit
gentium reprobat autem cogita-: tium : irrit as fecit cogitationes po- confilia gentium : reprobat
tiones populorum , reprobat con- & puloram autem cogitationes populo-
filia principum. rum , & reprobat confilia
principum.
Notje ad Versionem ant qua i m.
* Ita fett Pfalt. Rom. Fabri cum Gallic, deleto uno filidati Junt , &c.& infra
Verbo Domini cceli folidati funt ,
:

ipfi. In Rom. & Martiansi fimpiiciter , Pjalmns

Gallic. tec. Tertul. vero 1. cont. Hermog. p. 423.3. Sermoneejus
David , licut in Coisl. Corb. & ap. Caffiod. Aug. vero in cceli confirmati Junt : i£ fpiritu ipjius univerfa virtutes eorum :

hunc Pf. col. 1 83. a. ait : hifcribitiir , Ipfi David ; 8e item adv. Marc. p. 852. c. Sermone call confirmati Junt
vero in Gr. limpliciter , To> Aotf/jv. In Ml. Alex, ac edd. & lib. contra Praxeam p. 846. b. addit 55 fpiritu ejus :

Aid. &
Compl. Ha^oi tw A«k/J\.. omnes vires eorum : Se infra p. 8j2. c. Sermone ejus cali
•&. 1. Sic in Pfalt. Rom. Camut. Corb. Coisl.Moz. &ap. firmati funt : fpiritu ejus omnes virtutes eorum. Cy-
&
Caffiod. A pud Auguft. vero in eund. Pf. Exfitltate jufti prian. 1. 2.Teftim. p. 285. b. Sermone Dei call folidati funt ,
& in fine , laudatio. Item in Pfalt. Camut. Colb. & Gallic. &c. ut in textu. La&anr. 1. 4. Inftit. c. 8. p. $74. Verba
Fabri, laudatio. In Gr. aiVsc;; ,ap. Aquil. vfWKK. Dei celt folidati funt : tf in Jpi-itu oris ejus omnis virtus
$. 2. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Aug. eorum; Mf. I. gj fpiritu. Gr. Tw *o'yw t? Kvp'tX 01 v&tni
autem in eund. Pf. col. 186. c. leg. in pfalterio decacbordo ; i\ifi^.Ma.f Kj tb nnvna.Tt rS sopxlis «.urn irxat M Au-
at infra col. 190. c. 195. b. decern chordarum. Gr. Afxa- vajj.ii; cLvtwv.

•/ffS:u>. t. 7- Pfalt. Carnut. cum Rom. Martianari fimi'.iter ha-.

t .3. Pfalt. Rom. fub fin. bene pfallite ei in jubilatione. bet in utrem, Rom. Fabti , in utre utrumque Rom. po-
;

Itidem in Moz. Mediolan. Carnut. & apud Caffiod. In nens ; Coislin. pones , prima manu ; Mozarab. ponens in
Pfalt. Coislin. bene canite ei in jubilatione. In Corb. bene thefauros. Apud Ambrof. 1. 3. Hexa. to. I. col. 36". d.
canite ei in jitbilationem. Apud
Auguft. in hunc Pf. bene ita Ouomodo tanquam in utrem congregaverit aquas maris.
:

cantate ei in jubilatione. In Gr. naaas 4a*a7; Is dha^ay/j.01' Aug.'quoque & Caffiod. in hunc Pf. legunt in utrem , at
in Aid. & Compl. dinS Iv dnx.*cty/*a>. conftanterpi?HC«* , non pones. In Gr. Swayciivacu acx.sr
4. Sic in Pfalt. Rom. Coislin. Corb.
f. & Moz. fi ult. t/^-ei'; ok hwavf^'ii Ap. Symm. ck « aexw.
, &c.
excipias, in fide. Similiter apud Ambr. 1. 1. de fide, to. #. 8. Pfalt. Rom. ab ipfo autem commoveantur
Fabri
2. col. 459. e. necnon Auguft. Se Caffiod. in hunc Pf. univerji , tf qui habitant orbem. Rom. Martian^i , univerft ,
ac in Graeco. Nota additum a nobis effe nomen Domini £> omnes qui habit. Sec. CoLlinian. cum Caffiod. univerfa ,

quod ofcitantia librarii omifTum eft in Pfalt. Sangerm. ut ^ omnes qui habitant , &c. Corb. Moz. ab ipfo autem &
& alibi fjepius. Vid. Not. fup. in Pf. 11. #. 6. commoveantur omnes qui habitant ( Moz. inhabitant ) orbem.
#. 5. Concordant Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. una Mozarabico favet Auguft. in hunc Pf. col. i86.f.^at infra
cum Pfalt. Rom. & Gr. Vat. Apud Lucif. Calar. 1. 1. pro col. 200. d. e. addit orbem terra. In Gr. ohr avrv As Qa-
S. Athan. p. 191. e. additur Dominus , ad verbum diligit *ei/,9-m't£uo«i> Ka.uityol xctiawmSTvy otMftitW. Ap.Tichon.
ficut £J , poft judicium. In Pfalt. Coislin. ita , & judicium reg. 7. p. 64. d. ita : Timeat a facie Domini omnis terra,
Dominus , &c. Item in Mf. Alex, ac edd. Aid. Se Compl. quoniam exfurgit de nubibns Janilis.
ju xp/w Kusaos , Sec. t. 9. Ita Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt.

't. 6. Sic in Pfalt. Rom. eft 5c ap. Ambrof. 1. 1. Hex. , Rom. In Mozarab. Quia ipfe dixit , Sec. ficut ap. Ambrof.
to. 1. col. 16. f. item infra
col. »JI. f. 730. a. 914. d. in Pf. 16. to. I. col. JJJ. b. Iren. vero 1. 3. c. 8. p.
2078. b. 109 1. d. 1278.
1350. b. 1432. d. 1470. c. to. f. & 1 8 3 . b. Ita legit : Quoniam ipfe prxcepit , tf creata Junt : ipfi

2. col. 327. d. j29.d.6"lo.f. 640. f. 653. a. 682. b. 730. a. dixit, ^ faila funt. Gr. "On ivrk ftire, £ f /fm'^««'
Concordant Iren. 1. 3. c. 8. p. 183. b. Hilarius 1. 12.de cipTci itSTit*cc!o , i. ix.Ti&vtxv.
Trin. col. n
32. a. Auguft. ferm. 1. in hunc Pf. Se Caffiod. t. 10. Itidemln Pfalt. Corb. Moz. quoque hab. Do-
cum Philaftr. Brix. de hxref. p. 708. h. 71 J. b. e. & minus diffipavit ; at in fine iia,fpermt conjdia principum.
I'auft. Presb. cont. Arian. p. 650. h. Auguft. tamen ferm. Lucif. Calar. 1. de non conven. cum haeiet. p. 223. a.
3. in eund. Pf. col. 197. d. ita legit : Strmtni Domijii tali Vulgat» fuffiagatur , licut etiarn Auguft. 6c Caffiod. in
 , :

6q LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXII.

Versio antiqua. H E 3 R. VuLGATA HOD.
£* Mf. Sangirm. ii. Confilium vero Domi- Confilium Domini in internum ir. Confilium autem Domini m
ni manet
in xternum cogi- : ftabit : cogitatiotus cordis ejus in sternum manet : cogitationes cor-
tationes cordis ejus in fxcu- genet atione cjr generatioue. dis ejus in generatione & generatio-
lum & fxculum. nem.
1 2. Beata gens , cujus eft Beata gens, cujus Dominus Deus iz. Beata gens, cujus eft Do-
Dominus, Deus eorum; po- ejus ; populus ,
quern elegit in h&- minus Deus ejus populus , quern
, ;

pulum , quern elegit Dominus reditatem fibi elegit in hsreditatem fibi.

in hxreditatem fibi.
13. De coelo refpexit Do- De ccelo profpexit Dominus : 1 3. De coelo refpexit Dominus:
minus : & vidit omnes filios vidit omnes filios Adam. vidit omnes filios hominum.
hominum.
4. De prxparato
1 habitacu- De firmijfima fede fua prof- 14. De prxparato habitaculo
lo fuo refpexit fuper omnes, pexit ad iiniverfos habit atores fuo refpexit fuper omnes, qui ha-
qui inhabitant terram. terrec. bitant terram.
1 <-. Qui finxit ' fingillatim Fingens pariter cor eorum : in- M. Qui finxit figillatim corda
corda eorum- qui intelligit : teliigens omnia opera eorum. eorum : qui intelligit omnia opera
omnia opera eorum. eorum.
16. Non fit falvus rex per Non falvabitur rex in multitu- 16. Non falvatur rex per mul-
multitlldinem virtutis lux : dine cxercitus : nee fortis liberabi- tam virtutem : & gigas non falva
non gigans falvus erit in mul- tur in multiplication virtutis. bitur in multitudine virtutis fua%
titudinem virtutis lux.
17. Falfus equus in falutem: Fal'ax equus ad falutem : & 17. Fallax equus ad falutem:
in abundantia autem virtutis in multitudine robortsfui non faf in abundantia autem virtutis fuas
fux non erit falvus. vabtt. non falvabitur.
1 8. Lcce oculi Domini fu- Ecce oculus Domini fuper ti- 18. Ecce oculi Domini fuper
per timentes eum ; fperantes mentes cum ad exfpettantes mi- ; metuentes eum : & in eis, qui fpe-
in mifericordia ejus fericordiam ejus rant fuper mifericordia ejus.
19. Uteripiat a morte ani- Ut eruat de morte animas co- 19. Ut eruat a morte animas
mas eorum alat eos in rum &
vivificet eos in fame.
:
, & eorum : & alat eos in fame.
fame.
2.0. Anima noftra patiens Anima noftra cxfpeclavit Do- io, Anima noftra fuftinet Do-
eft in Domino quoniam ad- : minum auxilium : nojlrum , & cly- minum quoniam adjuror 8c protec-
:

jutor ex protector nofter eft. peus nofter eft. tor nofter eft.

2 Lt in ipfo lxtabitur cor

1 . In ipfo enim Utabitur cor nof- 21. Quia in eo launbitur cor
noftrum in nomine fandto
: & trum : quia in nomine fanclo ejus noftrum : & in nomine fanclo ejus
ejus fperavimus. fperavimus. fperavimus.

NoTjE AD VeRSIONEM ANTIQUA M.

lunc Pf. cum Pfalt. Rom. In Gr. Kv&ks AiaauJaX^t dinis fux. Mfs. 2. Cafliod. uuob\c\\ie: falvabitur . In Gr.
afjrtrii At * a£i,i7 £#*«; apyorlui. Ov Qu^tcu j3ao/?fJ; Aia. iBMur Aura/iiv £, jlyzc, £ £»Gm'-
-ff. 11. Ita Cafliod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Corb. Cfl<u « wMi^-i t%vcc aviv. Symmach. Aia. yap -a-^ii^-oc.
Caniut. Coii!. &. Moz. ii excipias uh.wjxeulumjxcnli ; Me- t. 17. Itidem in Pfalt. Rom. & ap. Cafliod. excepto
diolan. hab. a generatione £5 progeme ; Aug. in fxcula fxcu- uno ad falutem. Concinit patiter Corb. nili quod hab.
lorum ; wet. uc in textu. Gia:c. Vatic. 'H At /3wh t'\s Ku- initio fallax ad falutem , non falfus. Ambrof. 1. de

flto lit; tov aiura/uttti' *oyi<s/j.ci aVo ytreur e<5 y.Ytxz. Mf. Nab. c. 15. to. 1. col. 585. a. &
ep. 63. col. 1044. f.
Alex, cum Aid. Se Compl. ttf ytttdt j, ytvtdv. Mendax equus ad falutem. Sic etiam ap. Aug. in hunc Pf.
-&. 12. sic eft in Pfalt. Corb. Item in Millali Rom. ad cum aliis qua: leguntur fup. in textu. In Gr. VsvAiiiiTriBOi
Giad. Dom. 17. poft Pent, ut Se in Pfalt. Dominus Deus , £/'; V QeaQ-viiirai.
eorum. In Muz. Dominus , Deus ejus i populus , &c. ut in #\ 18. Ita Cafliod. in hunc Pf. Sic etiam in Pfalt. Rom.
Vulg. In Cuislin. populum , quern elegit in harcdit. &c. &Coiil. nili quod vvebo fperantes , additur autem. In Moz.
Aug. in hunc PI. concordat cum Pfalt. Rom. Item Cafliod. lie fuper timentes eum : %/ '" eos > J' 1 ' fpcrant in miferi-
:

in eund. Halm, fed delet vocem Dominus, poft elegit. In cordia ejus. In Corb. fuper timentes eum ; fperantes fuper
Gr Ki/£jo; , o ©e&s dums' wto; , ir t\t*%£,alo tic, x.f.vpj- mifericordia ejus. Apud Auguft. in eund. Pf. col. 187. d.
tn.jj.ia» eavra. juper metuentes eum ; fperantes fuper mifencordiam ejus : ac
&. 15. Caffiod. in hunc Pf. cum Rom. De ccelo
Pfalt. infra col. 2.06. c. legit timentes eum ; extremoque in mi-
profpexit £<) vidit, Sec. Coislinian. £ ccelo rejpexit £> fericordia ejus. Tertul. 1. 2. adv. Marc. p. 6 J c. Oculi enim
1 .

vidit &c. Corb. De ccelo refp.

, Dominus , videre omnes Domini fuper timentes eum ; fperantes in mijericordiam ipjius.
&c. Auguft. in eund. Pf. concordat cum Vulg. Grace. Grsec. 'ISii 01 S7Tt rt/S fo&it/MWc, dvtov -r*? s'A7ri£e>t7«s sV}
°££ iescix ir,ivw\i> i Ku&o/;, uJe, Sec. T3 SASO; O.VTV.
Tf. 14. Ita Auguft. in Pf. col. 187. b. at infra col. 204. t. 19. Sic eft in Pfalt. Rom. Corb. Coislin. Moz. & ap.
g. 205. a. leg. qui habitant terram. Cafliod. in eund. Pf. Cafliod. in hunc Pf. Apud Auguft. in eund. Pf. Ut eruat ,
cum Pfalt. Rom. qui habitant orbem. Mozarab. De prapa- &c. ut fup. Auft. 1. de promilf. c. 29. col. 112. a. Ut
rato habit ac, j'anilo juo qui inhabitant terram. Grasc. 'E£ eruat & pajcat eos in fame. Tertul. veto 1. 2. adv. Marc.
ST'.t/Jts xx/ciiHTHfiti aura sWE^e^ 61 " £,t ' warim tii tt-aicixS/iui p. 651. c. ita : Ad delibtrandas animas eorum de morte :
<5 nutricandos eos in fame. Gr. FvoaQat ex. jt, JltaQ-ot»

t. 1 J. Ita Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Fabri. ^ai, &c.
Moz. hab. qui jiiigit. Rom. Martianxi fub finem cum Caf- Tf. 20. Itidem in Pfalt. Corb. In Coislin. vero , & Moz.
liod. qui intelligit in omnia opera eorum. Grasc. 'O ttmcGxs Anima autem noftra patiens eft Domino , Sec. in Carnut. pa-
XctJi. filial; Qum\( -ira.ua. ra. , &c. ttens eft in Domino. In Rom. & ap. Cafliod. Anima autem
If. 16. Corb. habet , praeter hoc ult. fortittt-
Ita Pfalt. noftra fuftinet Deminnm , Sec. Ap. Auguft. in eund. Pf.
iinis fux , loco virtutis fux. Sic etiam in Moz. exceptis his Anima noftra patiens erit Domino. Gr. H ^vyvi y/j.'2y vTtt,^i-
nee gigans falvus eritm abundantia fortitud. fux. InCoislin. tena Kvpiv , Sec. Edd. Aid. & Compl. H At 4"X '"' "Vo- 1

Hon falvus rex in multitudine virtutis fux : nee gigas

fit /Mrrt, Sec. Pfalt. Coislin. delet eft in fine , repugnante
falvus erit in multitudine fortitudinis fux. Ap. Auguft. in Grxco.
hunc Pf. col. 187. c. Non falvus fiet rex in multitudine #. 21. Ita Pfalt. Moz. hab. fi excipias ult. fperalimus.
virtutis : nee gigans falvus erit in multitudine virtutis fux : Sic etiam in Rom. Fabri, «cap. Cafliod. In Rom. Mania-
at infra 205. e. per multttudinem virtutis fux in mul- nx\ fperavimus. Coislin. etiam & Corb. initio ferunt, £t
titudine fortitudinis fux. Cafliod. vero cum Pfalt. Rom. in ipfo lxtabitur. Auguft. vero in hunc PI. Quoniam in ip ft
fie hab. Non falvabitur rex per multam virtutem ( Rom. lxtabitur , &c. ultimoque fperavimus ; editt. fperabtmus.
add, fuam : ) nee gigas falvus erit in multitudine fortitn- Gr."OT< «.V «ktw tvtp&cvftitfijsu »|\ti'c«/m,
 , . ,
.,

LIBER PSALMORUM. Malm. XXXIII. «5

VULGATA HOD. Hebr. Versio antiqua.
21. Fiat mifericordia tua Do- Sit mifericordia tua Domine Z2. Fiat mifericordia tua Ex Mf. Sangir*^
mine fuper nos : quemadmodum fuper nos , fuut exfpectavimus te. Dominus fuper nos fidtt :

fperavimus in te. fperavimus in tc.

NoTA AD VERSIONEM A N T I Q U A M.
f. 11. Pfalt. Rom. Coislin. & Moz. cum Caffiod. Fiat Gr. Vtmlo to eWs Qy Kuct—' x«,9-«Vf/> , Sec. Mf. Alex.
Domine mifericordia tua piper nos : Jiatt fperavimus in te. cum edd. Aid. Si Coropl. Kv&e tj s'«&?.
Corb. cum Auguft. Fist mijeric. tua Domine Jicr.t , &c.

VuiGATAHOD. H E B R. Versio antiqua.

Davidi, cum immutavit vultum David quando commutavit os fit urn 1 Ffalmus David , cum inmu- Ex Mf, Sangtmt,

fuum coram Achimelech , & coram Abimclech , & ejecit eum , tavit vultum fuum coram
dimifit eum & abiit. ( i. Reg. & abiit. XXX IK Amelech, & dimifit cum,
ii.) XXXII I. & abiit. XXX 11 1.

Enedicam Dominum in om- Enedicam Dominum T) Enedicam Dominum

ejus in
B ni tempore
ore meo.
Temper laus B
ore meo.
tempore : fanper Luis ejus in
in omni 2.
-O in omni tempore
per laus ejus in ore meo.
: fem-

3. In Domino laudabitur ani- In Domino laudabitur anima 3. In Domino laudabitur

ma mea : audiant manfueti, & Ix- mea : audi ant mites , & Utentur. anima mea audiant manfueti :

tentur. & laetentur.

4. Magnificate Dominum me- Magnificate Dominum mecum , Magnificate Dominum
4.
cum : & exaltemus nomen ejus in & exaltemus nomen ejus pariier. mecum exaltemus nomen : &
idipfum. ejus in invicem.
j. Exquifivi Dominum & exau- , Ghufwi Dominum , & exau- 5. Inquifivi Dominum, & ex-
divit me : & ex omnibus tribulatio- divit me , &
ex omnibus angufliis audivit me : & ex omnibus tri-
nibus meis eripuit me. mets liberavit me. bulationibus meis eripuir me.
6. Accedite ad eum , & illumi- Refpicite ad cum, & conftuite, 6. Accedite ad eum, in- &
namini : & facies veftne non con- ejr vultus vejlri non confundentur. luminamini : & vultus veftri
fundentur. non erubefcent.
pauper clamavit,
7. Ifte Do- & Hie pauper clamavit , & Do- 7. Ifte pauper clamavit, &
minus exaudivit eum de omni- : & minus exaudivit , & de omnibus Dominus exaudivit eum : &
bus tribulationibus ejus falvavk tribulationibus ejus falvavit eum. ex omnibus tribulationibus
eum. ejus liberavit eum.
8. Immittet angelus Domini in Circumdabit angel us Domini in 8. Immittet angelus Do-
circuitu timentium eum : & eripiet gyro timentes eum , dr eruet eos. mini in circuitu timentium
cos. eum eruet eos.
: &
9. Guftate, & videte quoniam Guftate, & videte quoniam bo- Guftate ,
9. videte quo- &
fuavis eft Dominus : beatus vir, qui nus Dominus : beat us vir ,
qui fpe- niam fuavis eft Dominus bea- :

fperat in eo. rat in eo. tus vir , qui fperat in eum.

A D Versionem antiquam.
NotjE ad
f. Auguft. & Caffiod. in hunc Pfal. cum Pfalt. Corb.
I. i.col. ioji.d. 1392.C 1J12. d. ij6"2. a. Item Aug. in
In fine m , PJalmus David , &c. ucintextu. Rom. Fabri hunc Pi. col. 2n. a. & tract. 1, in 1. Johan. to. 3. p. 2.
PJalmus David , ciim mutavit coram Abimelsch , &c. ut col. 829. a. necnon Leu M. ferm. 26. p. 82. b. & Caffiod.
lupra. Rom. Martian, cum commutavit , Sec. Coislin. Da- in eund. Pf. cum Pfalt. Rom. Corb. & Moz. Coislin. vero
vid , ciim inmutavit... coram Ahimelech , See. Moz. vero ica : Initio hab. Accedite ad Dominum ; reliqua ut in textu. Aug.
Pjalmns David , ciim immutavit... coram Ahimelech , tf dimi- tamen 1. 22. de civit. Dei , to. 7. col. 698. e. leg.faciea
fit eum , $
abiit , l^fnga iniit , dixit. Gr. iS AxvlJ* , ("Aid. $ Veftr* , loco vultus veftri. In Gr. Tlpie^Ms irok *Wo"r....,
&Compl. ¥«tycO{ TB, ) 0V0TS ])Mc/&;!:E...SI'ai'7('cii','A£l/^£AE^ ,

*,oIitzmw avror , i, d-vin^re. Cafliod. ubi fup. Per mum it. 7. sic in Pfalt. Rom. Corb. &
ap. Cafliod. Ambrofius
Pfalmttm , inquit , verba Prophet a fnnt alphabeti Hebrxi litte- priurem^. partem habet turn 1. de apol. Dav. ro.
limiiiter
ra , except* Jexti , in capitibits verftaim per ordinem ponentis. 1. col. 728. c. Scl.de exhort, virg. to. 2. col. 288. c. turn
't. l. Concordant Cypr. 1. 3. Teftim. p. 309. b. Am- epift.63. col. 1043. f.&de ob. Valent. col. n83.d. Aug.
brof. in Pf. 43. to. 1. col. 897 e. Auguft. & Caffiod. in vero in eund. Pf. s$ ex omnibus
lie :
Ifte inops clamavit
hunc PI". Gaud. Brix. una cum vet. Pfalt. Sc
fer.i. p. 944. c. tribal, ejus fahum fecit
eum. Arnob. de Deo trino , p. 2 1 f
Gr. Ap. Tertul. de orat. c. 3. p. 180.
c. fie BenediciDeum : d. tf ex omnibus anguftiis eripiet eum. Gr. Ovrog i Tr/coyoj
omni loco ac tempore , &c. In Pfalt. CoLl. Benedicam Domino. sxEJtejt^e, &c. ut in Vulg.
t. 3. Ita Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. tf. 8. , Sec. Moz. lmmittit
Pfalt. Coislin. Emittet angelus
In Moz. fie Audient manfueti , 2? Utentur. Ap. Aug. vero 1.
: ultimoque eripuit eos.
Vulgatae fever. Ambrof. ver6 Rom.
i. de ferm. Dom. in monte , to. 3. p. 2. col. zoi.b. nj.e, in Luc. 2. to. I. col. 1309. d. legit lmmittit angelos Do- :

Audiant miles , tf jocimdemnr. Gr. 'Axi'M-raca» tspqtic, , minus in circuitu timentium eum : gf eripiet eos. Item Caf-
£
tv<p?9Ct&v,T<i>sa.v. fiod. in hunc
Pf. Immittet angelum Dominus g> eripiet
t '. 4. Ita Pfalt. Rom. Corb. Mediolan. & Coislin. cum eos. Amob.
etiam de Deo trino , p. 2iy. d. Mi/it ange-
Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. necnon Leone M. ferm. lum Dominus , &c. A; Auguft. in eund. Pf. conftamer Im- :

1. p. jo. a. Brev. Mozarab. extremo habet , nomen ejus mittet angelus Domini tf eruet eos : turn addit : Sit
in unum. Et vero Auguft. loco cit.col. 218. d. ait : Quid jcrtptum eft , fratres , non quomodo habent aliqu: mendefi co-
eji , exaltemus nomen ejus in idipfum ? hoc eft , in unum , dices : Immittet angelum Dominus
, &c. Hilarius quoque in
nam mtilti codices jic habent : & poft pauca : Sive in idip- Pf. 137. 499. a. hab. angelus Dtmmi , &c. Gr. n«-
col.
fum dicatur , unum , hoc idem duitur. Greg. Turon.
five in f!/j.Q«*a ajfsMi Kif.v g. fJctrai iur^.
vit. Patr. p. ixi6.c. Magnificate Dom exaltemus no- # t- 9. Ita Auguft. in hunc Pf. cum Prev. Moz. Pfalr.
men ejus 111 commune. Gr. iitnoami. Aquila, o/u.o^v/xciJov. vero Rom. hab. in eo , in fine. Similiter Ambrof. 1. de
t. 5. Ita Caffiod. in hunc Pf.cum Pfalt. Coislin. & virginir. to. 2. col. 237. e. & 1. de myfter. col. 341. a.
Rom. In Corb. & Moz. omnibus an-Inquifivi Dem 2? ex vide etiam in Pf. 118. to. 1. col. 1023. c. 1032. a. Ici—
gufttis meis eripuit me. Ap. Aug. in eund. Pf. emit me ; est. dem ap. Caffiod. in hunc Pi. Cypr. verol. 1. Teftim.p. 282.
.'
UtintextU. In Gr 'S.ie?iT\not top k. in iraQuv ray -na.- c. legit Guftate , £g videte quoniam dulcis eft Dominus : felix
:

QjDuw ftv ifpvtXTo'fte. Mf. Alex, rat fotyauer /at, al. 6>i'4 tM '« eft vir, qui /perat in eum. Item Jul. Firmic. 1. de errore
t. 6. Similiter in Cone. to. 4. pro fundat. Agaun. mo- profan. relig. quoniam dulcis eft Dcminus. Auguft. in Pf.
fcaft. col. ijj8.b. Itaquoque leg.Ambr. in PI, 118. to. j£ videte qujm dulcis Domi-
J9. col. 107J. f. Guftate , eft

Tom. II.
 :

66 LIBER PSALMOHUM. Pfalm. XXXIII.

Versio antiqua. He br. Vulgata hod.'
$* Mf. Saiigerm. 10. Timete Dominum om- Timete Dominum fancli ejus : 10. Timete Dominum omnes
nes fan&i ejus quoniam nihil : quantum non eft inopia timentibus fan&i ejus : quoniam non eft inopia
deeft timentibusenm. ettm. timentibus eum.
ii. Diviteseguerunt & efu- Leones indiguerunt efurie- & n. Divites eguerunt & efurie- Luc.i,
rierunt : inquirentes autem runt : qiurentibus autem Domi- runt : autem Dominum 53*
inquirentes
Dominum non deficient om- mini non deerit omne bonum. non minuentur omni bono.
ni bono. Diapsalma.
12. Venite filii, audite me : Venite filii , aitdite me : titno- 11. Venite filii, audite me : ti-

timorem Domini docebo vos. rem Domini docebo vos. morem Domini docebo vos.
1 3. Quis eft homo qui vult £>uis eft vir qui velit vitam ,
1 }. Quis eft homo qui vult vi- I. Pet.
vitam , & cupit videre dies diligens dies videre bonos ? tam : dilicnt dies videre bonos ? 3. 10.

bonos?
14. Cohibe linguam tuam Cuflodi linguam tuam a malo: 14. Prohibe linguam tuam k
a malo & labia tua ne lo-
:
cr labia tua ne loquantur dolum. malo : & labia tua ne loquantur
quantur dolum. dolum.
1 5. Deverte a malo , & fac Recede a malo , & fac bonum : 1 5. Diverte a malo, & fac bo-
bonum : inquire pacem , 6c quae pacem , & perfequere earn. num : inquire pacem, & perfequere
fequere earn. earn.
16. Oculi Domini
fuper Oculi Domini ad juftos , & au- 16. Oculi Domini fuper juftos Fait.
juftos : & aures ejus ad preces res ejus ad clamores eorum, 6c aures ejus in preces eorum. 15. 20.
iiebr.
eorum. 4.
1 J-
1 7. Vultus Domini fuper Vultus Domini fuper facientes 17. Vultus autem Domini fuper
facientes mala : ut perdat de malum : ut perdat de terra memo- facientes mala : ut perdat de terra
terra memoriam eorum. nam eorum. memoriam eorum.
1 8. Clamaverunt jufti , & Clamaverunt , & Dominus ex- 18. Clamaverunt jufti , Sc Do-
Dominus exaudivit eos $c ex : audivit , & ex omnibus tribula- minus exaudivit eos : & ex omnibus
omnibus tribulationibus eo- tionibus eorum liberavit eos. tribulationibus eorum liberavit eos.
rum liberavit eos.
jo. Juxtaeft Dominus his, Juxta eft Dominus contritis cor 19. Juxta eft Dominus Lis ,
qui
Noxje A D Versionem antiqua m.
mis. Fu!g. 1. 1. ad Monim. p. 19. a. quamfuavis efi Do- linguam tuam , &c. Sic etiam Tertul. 1. 2. adv. Marc. p.
minus. Gaud. Biix. ferm. 2. p. 947. g. quoniam fuavis 651. c. Lucifer vero Calar. 1. I, pro S. Athan. p. 191. f. 6c
efi. Philaftr. Brix. de haeref. p. 720. h. quia fuavis eft. Anonym, ap. S. Paulinum, epift. ad Celanc. to. 2. p. 10.
Gr. oTi ^p«;o; KJ&jo;' /ua:iag«; drip , 0; ewri^HsV dvror. a. Prohibe linguam tuam , &c. itidem in Pfalt. Rom. Fa-
ir. 10. Sic apud Auguft. Caffiod. in hunc Pf. ut & bri. Apud Cypr. 1. de unit. Ecclef. p. 202. c. & epift. 42.
etiam in Plait. Rom. Corb. & Coislin. In Mozarab. deeft p. 56". c. Confine linguam 2) labia tua ne loquantur in-
tanciim omnes. Apud Ambrof. in Pf. 118. to. I. col. 1076. Jidios'e ; 1. vero 3. Teftim. p. 308. c. ne loquantur dolum.
f. Timete Dominum omnes fancli ejus : at infia col. 1240. Apud Ambrof. de bono mort. c. 9. to. 1. col. 406. b.
d. deeft omnes. Apud Cypr. vero 1. 1. Teftim. p. 282. lingua tua non loquatur perverfa. Apud Auguft. in hunc
C. lie Timete Dominum Deitm omnes fantli ejus : quoniam
:
Pf. fimiliter , Contine linguam tuam , &c. ut in textu ; at
non efi inopia eis , qui earn metuitnt : limilice 1. 3. p. 313. 1-
ferm. 16. to. y. col. 92. a. Cohibe linguam , Sec. In Gr.
c. omilfo uiio Deiim. lia quoque habet Jul. Firmic. 1. de nxvw -rw i>.uc<.ii (\ n* ^aMic«ti /owv.
errore prof, relig. c. 19. In Gr. $o6h',9-h7s to» Ky'eicc^aV- 15. Ita vetus lien. Interpres 1. 4.
Ttr. p. 278. c.
c. 36".
te; ot/ 't/. srir istfvfiv. toTs tp-Xy/^tyoa Uinv. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. & Corb. In Moz.
V. 11. Ita Cadiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Corb. vero, Declina a malo inquire pacem, f$ fequere earn.
& Coislin. Item ad Grad. miffie fefti omnium SS. Apud Itidem Ambrofius I. de fuga face. c. J. to. 1. col. 418.
Ambrof. 1. de apol. Dav. to. 1. col. 728. c. Inquirentes e. &
1. 1. offic. to. 2. col. 26. a. cum Anonymo apud S.

tnim Dominum non deficient , &c. S. Paulin. ep. I. p. J. a. Paulin. to. 2. p. 10. a. Sic etiam apud Cypr. I. de unit.
»0» deficientttr , &c. Hilar, in Pf. 131. col. 4J8. d. & Eccl. p. 202. c. <Sc Auguft. in hunc Pf. ii excipias unum
Aug. in hunc Pf. non minuentur, ficc. Julius Firm. 1. de quxre. Similiter ap. Tertul. 1. 2. 5. adv. Marc. p. 651. &
errore prof, relig. c. 19. & Cypr. 1. 1. Teftim. p. 282. c. c. 797. a. excepto prxterea verbo feclari , Tpto Jequere. Lu-
qui autem inqnirunt Dominum , non indigcbnnt omni bono. cifer Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 191. f. leg. Averte a malo , ££
Auct. op. imp. in Matth. hom. 40. p. 165. d. non defi- fac bonum. Ambr. 1. 1. Hexa. col. 17. d. & de obitu Valent.
tient omni bono. Brev. Moz. non deficient ab omni bono. Gr. to. 2. col. 1176. f. Dejint a malo, &c. Optat. 1. 2. 3. 8c
tl St iiZp-TVintc, top Ki'Ct'.v y'x £>.ctiTo>$-»ccv'!xi izavrcc, ar/at?. 4. contra Donat. p. 3 i.e. 60. a. 61. b. 71. a. quxre pacem ,
Vide lis Ambrof. to. 1. p. 797. c. 948. e. 1120. c. 1 r86\ £f> confequeris earn ; fed lib. 2. p. 31. b. Vulgatae congruit.
d. & to. 2. p. 943. c. Subnexum pariter Diapfalma eft in In Gr. Enx^ifof crt xaxv £mti'5«' ttpmm , « Sluii/.v dvrm.
Pfalt.Cjrb. non memoratur tamen ab Auguft. nee habe- 't. 16. Ita Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Coif-
turin edd. Aid. & Compl. at in Gr. Vatic, exftat ut fup. lin. & Moz. Hilarius vero in Pf. 65. col. 178. e. legit in
•gr. Concilium Hilar, in Pf. 127. col. 424. b. &
12. preces, cum Caffiod. in Pf. 33. Hieron. in Ifai. J2. to. 3.
Ambrof. 1. de Jac. c. 3. to. 1. col. 447. b. & 1. 1. offic.
1. col. 379. b. inprecem. Greg. Turon.de miiac. mart. p. 847.
to. 2. col. 1. b. necnun Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. a. ad preces , al. inprecem , Gr. eie, Stwiy. Vide (is Novatian.
cum vet. Pfalt. & Gr. de Trin. p. 1034. a. Hilar. 1. 12. de Trin. col. 1 1 17. b. 8c
t. 1 3. Sic eft in Pfalt. Rom. Coislin. Corb. & Moz. Ambr. to. 1. p. 397. e. 787. a. 1038. d. 1246. d. 1299. d.
ficut apud Cadiod. in hunc Pf. & Anonym, ap. S. Paulin. & to. 2. p. 20. e.
epift. ad Celanc. to. 2. p. 10. a. Vet. Ireniei Interpres 17. Sic in Pfalt. Corb. Auguft. vero
If. Caffiod. Vul- &
1. 4. c. 17. p. 249. c. leg. £> amat videre dies bonos. Huic gatx favent, cum Pfalt. Rom. Similiter ap. Iren. 1. 4. c.
fuffiagantur Lucifer Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 191. f. & 28. p. 265. e. exceptoult.i1/0rrr»:. Hilar, vero in Pf. 1 18.
Cypr. 1. 3. Teftim. p. 308. c. at 1. de unit. Eccl. p. 202. col. 546. f. legit Vultus Domini efi fuper facientes mala : ut
:

c. hab. $ amat videre dies optimos. Hieron. 1. 3. in epift. expugnet de terra memoriam eorum : in Pf. I 38. col. j 14. &
ad Galat. to. 4. p. 312. b. enpit videre dies bonos. Aug. b. Vultus Dei fuper fac. mala. Ambrof. in Pf. 118. to. 1.
in hunc Pf. tf diligit dies videre bonos : item ferm. i6\ to. col.1054. a. Vultus Domini, 8cc. at in Pf. 37. col. 826. b.
5. col. 91. g. at infra col. 92. g. tf cupit dies viderebonos. Oculi Domini fuper facientes mala. Hieron. in Ezech. 4. 8c
Gr. T15 bt*o)v Z,tDW , dyairuv ii'/Ms'&es U iTv dya^-d;
; 13. to. 3. col. 719. d. 77J. b. Fades Domini Juper facientes
*. 14. Ita Pfalt. Coislin. Corb. Moz. 6c Rom. Martia- mala : ut difperdat , &c. Gr. tlju'ouiTiov a\i KvoiitTri t?
n«i ad verbum. Accinunt Irenseus 1. 4. c. 36. p. 278. c. ti^M^ftv ecu, &c.
& Ambrof. 1. 1. offic. to. 2. p. 26. a. & 1. de exhort. f. 18. Sic in Pfalt. Rom. eft. In Moz. vero ,Clamaverttnt
v ' r g- P- 3 00 c. Item Audi:, op. imp. in Matth. hom. 9.
-
jufii ad Dominant , *$ exaudivit eos. Apud Aug. in hunc Pf.
p. J7- d. ut &
Severus Presb. to. 1. Mifcellan. p.
34J. ut in textu, prster ult. frrrrr eos. Apud Caffiod. liberavit.
cum Cafliod. in hunc Pf. 8c Hieron. in Ifai. 58. to. In Gr. 'E/tsx.gx^ai' tiflnmoi jo Ki/g^s tfovexlo dvivc,,
3. ,
col. 436. b. fed in Ifai. n. col. 101. d, legit : #. cum Rorn,
Compefie i<j. Accinit Caffiod. in hunc Pf. Pfalt.
 . . ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXIV. «7

VULGATA HOD. H E B R. VE k s 1 o AN T I QU A

tribulato funt coide : & humiles de , & confraclos fpiritu falvabit. qui tribulato funt corde : & Ex Mf. Sangem
fpiritu falvabit. humiles fpiritu falvabit.
to. Mules tribulationes jufto- A1ult& tribulationes juflo : ex & 20. Multa: tribulationes juf-
rum : & de omnibus his liberabit omnibus Hits liberabit earn Domi- torum : 5c de omnibus his li-
eos Dominus. nus. beravit eos.
2 1 Cuftodit Dominus omnia
. Cuftodit omnia offa ejus : unum 21. Dominus cuftodit om-
ofla eorum unum ex his non con-
:
ex eis non confringetur. nia offa eorum : unum ex his
teretur. non conteretur.
2 2 . Mors peccatorum pefllma : Interficiet impiuni malitia , & 22. Mors peccatorum pef-
& qui oderunt juftum delinquent. odientes juftum culpabuntur. fima &
qui oderunt juftum
:

delinquent.
25. Redimet Dominus animas Redimet Dominus animas fer- 2.x. Redimet Dominus ani-
fervorum fuorum & non delin-
: vorum fuorum non peccabunt , & mas fervorum fuorum : 5c
quent omnes qui fperant in eo. omnes fp•et antes in eo. non derelinquet omnes qui
fperant in cum.
NoT^ A D Versionem antiquam.
Fabri. In Rom. Martianaei extremo legitur falvavit. Apud Pf. fed addit : *g de omnibus his eruet eos Dominus. Gr. rU\\ol
Ambrof. in Pf. 1x8. to. r. col. 1223. b. & 1. 2. offic. p.92. a! ku^tsic. x-ct'i £* ttxouv cturoiy fuasTai cLutVS o Kt/'^o?.
b. falvabit. Hilar, verb inPf. 1 18. col. 1 Jo. e. dicit Jnxta 21. Concordant Pfalt. Rom. Corb.
If. Moz. una cum &
Dominion ejje his , qui retlo funt cordc : at in Pf. I 37. col. Caffiod. In Coisl. (Ic Dominus cujlodit ££ unum ex his ,
:

funt corde. Cypr. 1. 5. &c. Tertul. 1.2. adv. Marc. p. 65 i.e. leg. Dominus cujlodit
J02. c. Dens prope ejl bis , qui tribulato
Teftim. p. 506. a. Proximus ejl Dominus contritis corde : £> omnia ojfa eorum : unum ex ipjis non comminuetur . Hilar, ia
humiles firitu falvabit. Viftor Tun. dc pcenk. apud Ambr. Pf. 52. p. 9 I. b. Cujlodit Dom. omnia offa jnjlorum : unum*
col. 599. b. Proximus ejl Dens trtbulatis corde : humiles $ &c. ut in textu. Aug. in hunc Pf. col. 226. g. Vulgat* fa-
fpiritu falvos faciet. Auguftinus 1. 2. de ferm. Dom. in mon- vet: at poll paulo habet , Dominus cujlodit , &c.ut in textu.
te , to. 3. p. 2. col. 207. c. Prope ejl Dominus obtritis corde : Gr. <J>t/*«'oof[ isct.vla o!utu>>' IV ii, iurui y QviTpi^vlat'tu.

& in Pf. 7. to. 4. col. 27. c. Prope ejl Dom. adtritis corde : •fr. 22. Ita Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Gaud.

at in Pf. }l. col. 177. f. Prope ejl Dom. his , qui obtrivernnt Brix. fer. 2. p. 944. e. Pfalt. Rom. Martianaei. In Rom. &
cor : &
in Pf. 33. col. 226. d. Juxta eft Dom. his , qui obtri- Fabri , delinqunnt. In Gr. ©oVa-rc; «nzpluiut iniyffe *)
•uertint cor : $$ humiles fpiritu falvos fuiet.Gr.'ifyu; Kvpi&s 0! irMfifteiviat/Gi. Apud Ambr.
de bono mort. c. 7. p. 1.

roT; QuvltlcH-H-tvotZ tw *a/>/ Uf *, ri$ Quasi. 404. b. & infra 664. 1. ad No-
f. conftanterpejj?»M. Auct.
tf. 10. Plait. Rom. Fabii , M'dta tribulat tf de lis vatian. hajret. apud Cypr. p. 440. Mors peccatorum mala.
omnibus libe-abit eos Domin'ts. Rom. Martian^i cum Coisl. Tfr. 23. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Brcv. Moz. Simi-

Corb. Moz. & Caffiod. in hunc Pf. tf h ' s """'bus libe- ^ liter in Pfalt. Coislin. derelinquet ; at in fine exftac in eo.
ravit eos Dominus. Tertul. 1. 2. adv. Marc. p. 65 1 c. Multa . Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. C-jrb. £> non delinquent om-
enim preffura jnjlorum : $
ex omnibus liberabit eos Dom. Cypr. nes in cum. Pfalt. Rom. Vulgatas confunat. In Gr.
£
1. 3. Teftim. p. 306. a.
Multa preffura jnjlorum : fed ex omni- ss jj.v, &w.ftfieMatei wxvlei; a!....iir' tturor. Theodot. & Symm.
bus illis liberabit eos Dom. Ambr. in Luc. 4. to. I col. 1 344. . cs- out£. Apud Tertull. 1. 2. adv. Marc. p. 6ji. c. prion
d. Multa tribulationes jnjlorum. Similiter Auguft. in hunc tantum verficulus legitur ut fup.

VULGATA HOD. He B r. Versio antiqua.

1. Ipfi David. XXXIV. David. XXXV. 1 . Pfalmus ipfi David. XXXIV Ex Mf. San^nt,
Udica Domine nocentes me. Udica Domine adverfarios * T Udica Domine nocentes
I expugna impugnantes me. J meos : pugna contra impugnan- J me , expugna expugnan-
tes me. me. tes
2. Apprehende arma & fcu- Apprehende fcut urn Adprehende arma 5c & haft am , 2.
cum : & exfurgein adjutorium mihi. & fur e ln auxilium meum.
t>
fcutum 5c exfurge in adjuto- :

rium mihi.
3 Efrunde frameam , con- & Evagina gladium &pr£occupa 3. Effunde frameam , ,
&
clude adversiia eos, qui perfequun- ex adverfo perfquentes me : die conclude adversus eos, qui
tur me die animas mea: Salus tua
: : anitm mea. : Salus tua ego. me perfequuntur die animas :

ego fum. mex Salus tua ego fum.:

Confundantur
4. reverean- & Confundantur & revereantur , 4. Confundantur 5c reve-
tur, qusrentes animam meam. qui quarunt animam meam : reantur
, omnes requirentes
animam meam.
Avertantur retrorsum , con- & Convertantur retrorsum & con- Avertantur retrorsum, 5c
fundantur cogitantes mihi mala. fundantur , qui cogitant malum confundantur qui cogitant mi-
mihi. hi mala.
5. Fiant tanquam pulvis ante Fiant ficut pulvis ante faciem 5. Fiant tanquam pulvis
faciem venti : & angelus Domini venti, & angclus Domini impellat, ante faciem venti 5c angelus :

coardans eos. Domini adherens eos.

a d Versionem antiquam.
NotjE ad
V. & Rom. Martian, fimpliciter hab. Huic
1. Pfalt. Moz. jjQ/yxAfiock OfctvameK tw
, Scout in Lat. x.otTctJ'iux.Qt'Juv /*?

David. Coislin. & Corb. Pfalmus David. Auguftinus & , If. 4. Sic apud Auguft.
hunc Pf. prater unum omnes in
Caffiod. in hunc Pfalm. cum Pfalt. Rom. Fabii & Vulg. , quod deeft. Apud Caffiod. in eund. Pf. Confundantur fj
Ipji David. Gr. Vat. Tw Actvti. Mf. Alex, ac edd. Aid. «c rever. inquirentes animam meam. Avertantur retrorsum tf ,

Compl. i« A aw'/.YcMficx; crubefcant , qui cogitant mihi mala. In Plait. Moz. iimilner ,
* Brev. Mozar. ££ expugna. Auguft. 8c Caffiod. in hunc qui cogitant mihi mala. In Corb. Conf. £5 revereantur omnes ,
Pf. Vulgatae favent , cum Pfalt. Rom. Gr. AiWooc Kv&tz qui quarunt anim. meam. Avertantur retrorsum , 55' conf
TSfS «ViWTas fj.s , iroM/ufCor t»5 -ircMfMilKS /j.;. qui cogitant miht mala. In Rom. Conftndantur £5 rever.
~t. 2. Concinunt Auguft. & Caffiod. una cum vet. Pfalt. inimici mei , qui quarunt animam meam. Avert, retror. e>$
& Grjeco. crubefcant , qui cogit. mihi mala. Similiter in Coislin. ex-
Ita Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Coislin.
tP. 3. & cepto verbo confundantur , pro erubejiant. In Gr. A/%w-
Rom. In Mozarab. &
Corb. Iegitury)<i»>?iJ. Apud Hieron. itlweca i, in ^c-Triivcat , si 1«tS'1h i*-«-iai%jut^-s.Y.«ea al
in Ezech. 9. to. 3. col. 75 J. d. Effunde frameam , £5 con- wyi^afuvo! /not x.ax.a.

clude ex adverjo eorum , qui perjeq. inc. Gr, "fix^e n (ofifxlstv , t. 5. Sic in Plait, Rom.Mediolan. Coislin. Moz. & ap,
Tom. II.
 . , '

68 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXIV.

Versio antiqua. H EB R. VULGATA HOD.
\£x Mf. Sangtrm. 6. Fiat via eorum tenebrx Sit via eorum tenebra & lubri- 6. Fiat via illorum tenebra; &
& lubricum & angelus : Do- cum, & angelus Domini perfcqua- lubricum : & angelus Domini per-
tur eos. fequens eos.
mini perfecjuens eos.
Quoniam gratis abfcon- J9uia frv.jlrA abfconderunt mihi 7. Quoniam gratis abfconde-
7.
runt mihi intentum laquei
derunt mihi internum hquei infidias retis fui :jine caufa fode- fui : fu-
runt anima mea. pervacue exprobraverunt animarn
fui vane exprobraverunt ani-
:

mam meam. meam.

Veniat illis laqueus ,
8. Veniat ei calamitas quam igno- 8. Veniat II 1 1 laqueus, quern
quern ignorant captio : & rat , & fuum quod abfcondit
rete ignorat : & captio , quam abfcon-
quam ignoraverunt , adpre- comprebendat eum cadat in , & dit , apprehendat eum : & in la-

hendat eos in laqueum in- : & laqueum. queum cadat in ipfum.

cident in ipfum.
Anima autem mea ex- Anima autem mea exfultabit in 9. Anima autem mea exfultabit
9.
fultavit in Domino : dele&a- Domino , Luabitur infalutefua. in Domino & delectabitur fuper :

bitur fuper falutare ejus. falutari luo.

10. Omnia olTa mea di- Omnia ofa mea dicent : Domine 1 o. Omnia offs mea dicent : Do-
cent : Domine, quis iimiiis ti- quis jimilis tail mine ,
quis fimilis tibi ?

bi?
Eripiensinopem de manu Eruens inopem a validiore , & Eripiens inopem de manu fortio-

fortioris ejus & egenum & : pauperem ac menduum a violento. rum ejus : egenum & pauperem h
pauperem a rapientibus eum. diripientibus eum.
1 1 Exfurgentes teftes ini- Surgentes tejles iniqui , qua, nef- 1 1 . Surgentes teftes iniqui ,
qua*
qui quae ignorabant interro- ciebam interrogabant me. ignorabam interrogabant me.
,

gabant me.
12. Retribuebant mihi_ ma- Reddebant mihi mala pro bono: 12. Retribuebant mihi mala pro
la pro bonis fterilitatem : & flerilitatem anima mea. bonis : fterilitatem anima: mea.
animx mea:.
13. Ego autem cum mihi Ego autem ciim infirmarentur , 13. Ego autem cum mihi mo-
molefti eifent , induebam me induebar ctlicio : lefti elfent , induebar cilicio.

cilicium.
Et humiliabam in jejunio Humiliabam in jejunio ani- Humiliabam in jejunio animarn

animarn meam & oratio : marn meam , ty oratio mea in Ji- meam : & oratio mea in linu meo
mea in finu meo convertetur. num meum revertetur. convertetur.

NoTiG AD VERSIONEM ANTIQUA M.

CaiTiod. in hunc Pf. Pfalt. Carnut. Corb. extreme, hab. & •nlco'/lv i) itima. diro twk J'lapTrct.fyrTar ctUT.r. Ad hsc au-
ctmpgens eos. Auguft. in eund. H. tribulttns eos. Gr.ec. tem verba , offa mea dicent : Domme , Hieron. epift. ad Sun.
&bu'Cai ctwrtjc,.
.
& Fretel. to. 2. col. 655. b. ait : InGracobis Domine in-
CafTiod. in hunc Pi. Plait, venife vos dicitis fed fciendum quad mitlta fruit exempla-
It. 6. Accinunt Auguft. Se
:

Moz. hab. Fiant via eorum , Sec. & ria apud Hebrxos , qtix ne jemel quidem Dcminum habtant.
vero Rom. Coislin. Corb.
Gr. 1"
'itK^VITU M iJli xvtm, Sec. In Gr. Vat. femel tantum exftat KJe<s ; at in Mf. Alex, ac

t. 7- Ica Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalr. Rom. Corb. & edd. Aid. & Compl. geminatur , Kupie Kvf.n , ti? , &c.
vapc i at fupra, in internum. >?•. 11. Sic habet Pfalt. Cotb. CaiTiod. etiam in hunc Pf.
Coislin. In Moz. limiliter

Apud Auguft. in hunc FT. Quoniam gratis abfconderunt mihi cum Pfalt. Rom. & Coislin. legit ex/urgentes. Auguft. ia
mnjcipulx lux corruptioaem : vane exprobraverunt , Sec. In eund. Pf. infurgintes , Sec. at ubique conftanter , qux igno-
Gr. 'On <y\aipid> f Xf*4*» /mi i\t<t<p$-f£v wjUtS «War 1
rabam , non ignorabant. In Gr. Arasctmc... it l/. s'/iVmoxck, '

udrv.v ivslAisav , &c. &c. fed hoc ult. y'y. eyhuaxcv , horum alterutro xque reddi
Pfalt. Rom. &Corb. poteft, vel ignorabam , vel ignorabant ; ciim utrique perfo-
tf.8. CaiTiod. in hunc Pf. cum
e- I

niat iliii laqueus , quern ignorant : £5 cap tie , quam

ccculta- m: , & primae num. (ing. Sc tenia; num. plur. Gr. iyltafiut
verunt , apprehendat eos : £5 in laqueum incidant in idiphtm , peraequeconveniat. Hebr.cum al. iup. iingulariter nefcie-

Corb. in ipfo. Moz. Coislin. Romano favent , nili quod& bam ; ut hoc fufpicari liceat mendum irrepiilfein Mf. i,an-

hab. Moz. inlaqueo; Coislin.»" laqiteo incedant in ipfum. germ. legendumque potius ignorabam , quam ignorabant.

Auguft. in eund. Pf. ita Veniat Hits mufcipula , qttam igno- :

~#. 12. Pfalt. Rom. Et retribuebant tf flerilitatem , Sec.

rant : £| captio , quam occnitaverttnt , comprebendat illos : Moz. &

Corb. pofteriorem tantum £5 conjunct, admittunc
# in mufcipula incidant in ipfa. In Pfalt. Mediol. & Carnut. cum Auguft. in hunc Pf. Coislin. vero priorem f jlam , Caf-
Veniat .His laqueus quern ignorant. In Gr. 'EaGstoi fiod. in eund. Pf. neutram iic etiam Tertul. adv. Jud. c. :
ut flip. ,

dvT.H; (Aid. &

Compl. dvra) -irayk , ir t?" TfirorixW *, n 10. p. 145. Ambrof. in Pf. 40. to. 1. col. 880. e. & in
&
6ifef > *' "x-pv^av ( Aid. & Compl. ex/>u4 5 ,) Qma&Toi^
du- Luc. 4. col. I 549. c. Gr. Av'aireJ ! Asaxr £,a/!KtUv , Sec.
& Compl. avrtf x, it in irayUi letwrcu •&. 13. Sic in Pfalt. Moz. eft, ii ultimum excipias ver-
ns (Alex. Aid. )

«V durn. Alex. Aid. & Compl. irmnat.

bum con-jertebatur. In Corb. Ego autem induebant me cili-
in Jinn meo convertetur. In Rom. Fabri :
f. 9. Ita Pfalt. Corb. hab. & Coislin. In Rom. & apud cium. Et humil
Caffiod. exjrtltabit in Domino : © deleilabitttr fuper falutare Ego autem dttm mihi molefli ejjent , induebam me cilicium.
ejus, hie etiam in Btev. Moz. ut & ap. Aug. in eund. Pf. Et in Jinummeum convertebatnr. Rom. Martian*i hab.
deleto £5 , ante deletlabitur . Vet. Iren. Interpres 1. 4. c. cilicio , & in Jinu meo. Coislin. fimiliter praeponit <£ , verb»

II. p. 240. a. ita Anima mea exfultabit in Dr.o : jucun-

:
humiliabam , Se habet convene batitr. Ambrof. in Pf. 38. to.
dabitur in falutari ejus. Pfalt. Mediolan. conftanter , fuper I. col. 84 '. b. ita Ego autem cum in aliqno mihi molefli
:

ejjent , induebam me cilicio. Et humiliabam in Jinu meo

falutare ejus. Gr.'HcfE 4"X ' /"" dyawioLiflais-alra KvfiU' 11

zifrpJ^-Mstcti sVi ra Qujupia cwtX. convertetur : turn addit : Qrnd efl , in aliquo ? Idem in Pf.

fr. 10. Ita in Pfalt. Corb. & Coislin. Item in Rom. & 40. 884. e. legit, in Jtnum meum convertetur , cum
col.

apud Caffiod. dempto uno £5 ante egenum. In Breviar. Moz. Pfalt. Mediulan. Sic etiam Hieron. in Ifai. 6$. to. 3. col.

Eripiens inop. de manu fortioris ejus : egen. £5 paup. ab & 483. f. Auguft. quoque in hunc Pf. leg. Ego autem citm.....
injjpientibus vitiose,pro diripientibus. Apud Auguft.
eum ; induebam me cilicio. Et humil injinnm meum convertetur.
in eund. Pf. Eruens inopem de manu fortiorum ejus : egen 11 m Similiter apud CaiTiod. in eund. Pf. exceptis his , in Jim*

£J paup. a diripientibus eum. Victor Tun. 1. de pcenit.

apud meo convertebatur. Au6t. 1. I. depromiff. p. I.e. 3 J. p. 1 16.
Ambr. p. J99. a. priora tantiim verba citat, Omnia cjjh , c. hab. injinnm meum convertebatnr. S. Paulin. ep. 38. p.
*cc. ut lup. Vide etiam Ambrof. 1. de apol. Dav. to. i.col. 234. c. induebam me cilicium , g humiliabam , ut fup. Gr.
697. b. Ap. S. Paulin. epift. IJ. p. 85. c. hsc leguntur : 'hyu Ji lvr£ oivTic. mxfUcy^Cv H'A , cvtSvoftvv QdxKv. Ka\
Eiberafit pauperem de potente , $£ humilem de manu fortioris STairuiw «•... E(*S xeMrw jWV «?w©<?h«7m. Mf. Alex.
% -
ejus. In Gr. Zv!inm<; Tnuy^ot (K X £
'f°? ssftVTtfuv «iitIt
^
 y , , , i,

LIBER PSALMORUM. Pfulm. xxxiv. 69

VULGATA HOD. He b r. Versio antiqua.
14. Quad proximum quad , & fQjtaf ad amicum quaji ad fra- , 14. Sicut proximum , ficut Ix l/f Sangtm,
fratrem noftrum , lie complacebam : trem meum , Jic ambulabam : quaji fratrem noftrum , ita com-
quad lugens & contdftatus lie hu- lugens mater triflis incurvabar. placebam tanquam lugens :
&
miliabar. contriftatus ita humiliabar.
1 y . Ec adversum me Uetati funt Ft in infirmitate mea Utaban- 15. Et adversus me lartati
& convenerunt : congregata funt tur , & congregabantur : collecli funt, convenerunt &con- :

fuper me flagella, & ignoravi. funt adversus me percutientes , & gregata funt in me flagella
nefciebam ; & ignoraverunt.
16. Diflipati funt , nee com- Scindcntes , & non tacentes .-
in 6. Difloluti funt,
1 com- &
puncbi , tencaverunt me
fubfanna- Jimulatione verborum fittorum fren-
, puncli funt, tentaverunt me ,
verunt me fubfannatione frendue- delunt contra me dentibus fuis.
:
& deriferunt me derilum : ftri-
srunt fuper me dentibus fuis. derunt fuper me dentibus fuis.
Domine quando refpicies ?
17. Domine quanta videbis ? con- 17. Domine quando refpi-
animam meam a maligni-
reftitue verte animam meam a calamita- cies ? reftitue animam meam
tate eorum , k leonibus unicam tibus eorum , a leonibus folitariam a malefaclis eorum , a leo-
meam. meam. nibus unicam meam.
18. Confitebor tibi in ecclelia Confitebor tibi in ecclefagrandi: 1 8. Confitebor tibi Domi-
magna , in populo gravi laudabo in populo forti laudabo te. ne in ecclefia magna , in po-
te. pulo gravi laudabo te.
19. Non fupergaudeant mihi Non Utentur fuper me inimici 19. Non infultent in me
lolM. >5 qui advei'iantur mihi inique : qui met mend aces , odientesmefrujlra qui adverfantur mihi inique :
oderunt me gratis &. annuunt oculis. conniventes oculo. qui oderunt me gratis ad- &
nuerunt oculis.
10. Quoniam mihi quidem pa- Non enim pacem loquuntur : fed 2.0. Quoniam mihi quidem
idee loquebantur : & in iracundia in rapina term verba fraudulenta pacifice loquebantur : & fuper
terra; loquentes , dolos cogitabant concinnant. iram dolose agebant.
ii, Et dilataverunt fuper me os Et dilataverunt fuper me os 21. Et dilataverunt in me
fuum : dixerunt : Euge , euge , vi- fuum : dixerunt : Vah vab vi- os fuum dixerunt Euge, eu- , , : :

derunt oculi noftri. dit oculus nofler. ge , viderunt oculi noftri.

11. Vidifti Domine, ne fileas : Vidifti Domine ne taceas : Do- 2.z. Vidifti Domine , ne fi-
,

Domine ne difeedas a me. mine ne elonzeris

o a me. leas Domine ne difeedas a :

me.
i), Exfurge Sc intende judicio Confurge & vigila in judicium 23. Exfurge Domine , &
meo Deus meus ,
; & Dominus meus meum ; Deus meus , cjr Domine intende judicium meum; Deus
NoT£ A D Versionem ANTIQUA M.

•f. 14. Ita Pfak. Corb. hab. ad verbum. Similiter Aug. Tf. 18. Sic in Pfalt. Rom. Coislin. Corb. Moz. ut& apud
1. i.de dodtr. Chr. to. 5. p. i.col. 15. e. in huncPf. col. & Ambrof. in r f. 39. to. 867. b. necnon CafTiod. in
1. col.
241. d. paulo vero poft leg. ut lugens fc humiliabar. In huncPf. Apud Auguft. in eund. lie Coif tebor tibi Do- :

Plait. Rom. Coislin. & Moz. omnia ut in textu , uifi quod mine in ecclefia multa , in populo gravi , &c. Itemap. Hi-
poll proximum, additur y. CafTiod. ineund. Pf. tollir^, lar, in Pf. 121. col. 389. c. in populo gravi , Sic. S. Pacian.

Si in fine le2.it fie bumiliabar ; castera ut lupra. In Gr. epift. 3. p. 3 1 j. a. leg. Pfallam nomini tuts in ecclefia mul-
Qc, itmcioy , a; «.J i^pov wftsitoys ,'<jtu<; tvnpeW ac. tnas ta , Sec. ut fup. Gr. 'Efy/MMyyOOftx! Qoi
j, cv tXXMCia -JCM)~,
tTUTrstn/jIw. &c. ut in Lat.
if. I J. Pfalt. Corb. Et adversum Ixtati funt , & convene- it. 19. Pfalt. Rom. initio hab. Ut non infultent in me

runt : congregati funt in me , y? ignoraverunt. Rom. Adver- & in fine, annnebant oculis. Similiter in Moz. dempta 1. vo-
sus me Ixtati funt , & convenerunt : £? congregavermit in culaar. In Coislin. StCorb. Hon infultent in me qui adver-
me fagella , J£ ignoraverunt. CoisYmlzn. congregata funt in fantur mihi iniqui : qui oderunt £5 adnuentes oculis l
me flagella Carnut. congregati funt in me fla-
, tf ignoravi. Corb. & adulterant. & Carnut. Kou in-
In Mediolan. etiam
gella , Q ignoraverunt. Mozarab. Et adversum me hcutifunt , fultent in me. Item apud CafTiod. in hunc Pf. cum hoc , an-
i$ convenerunt : congregata funt in me fag. ignoraverunt. ^ nuentes oculis. Apud Aug. in eund. Pf. No» infultent mi-
Apud Auguft.in huncPf. omnia utin textu Sangeim. Apud hi £5 annuentes oculis. In 1 fait. Mediolan. £J annnebant.
CafTiod. in eund. ut in Vulg. praeter hoc ult. C? ignoraverunt. In Carnut. f$ annuerunt. In Gr. Vat. Mm i-mya.fthisar utt
Itemapud Lach 1. 4. Inftitut. c. 18. p. 58 1. congregata funt oi txS~t\idviVTti /uu /j.o.1 z/a;" u j J tarttwTs; c$$a>/n:~;.
in me flag. £> ignoraverunt. In Gr. Kai xxr'tft? (v(ppi>^ws«.v , M(. Alex, cumeditt. Aid. 5c Ccmpl. loco fictlcciuc, , hab.
S Qw*X$"MW QvvvixS ca £t'&1 fias'tysi , k xk - v eyreov. «.Atruee,.

lfr. 16. Pfalt. Rom. cum Lactam. 1. 4. Inftit. c. i3. p. "t. 20. Ita Pfalt. Moz. habet. Rom. vero, Mediolan.
581. Diffoluti funt , nee compuntli funt , tentaverunt me , ($ Carnut. cum Auguft. & Caflicd. in hunc Pf. ^ fuper iram
deriferunt derifu : firidernnt in me dentibus juis ; Lacl. £j dolose cogitabant. In Coislin. lie : pacifica loquebantur : £>
flriderunt fuper me. Romano Pfalt. fa vet Mozar. li excipias intra dolose cogitabant. AdGiaduale miifarfer. 6. pi ft Do-
unum flridebant. Item
funt, nee comp. in Coislin. DiJJiiluti minic. Paflion. habetur Pacifice loquebantur miht inimici
fie :

funt In Mediolan. etiam

tf deriferunt derifu. Carnut. & mci : cij : fed h«cult. verba per-
in ira mdefti eraut mihi
dtffolttti funt. In Corb. Dijfilttti funt , compuntli funt $ tinent ad Pf. 54. -f. 4. Apud Auguft. juxta Mfs. quoldam
tentaverunt me , ^
deriferunt derifum : Jlriderunt in me den- \cs\mr pacifica. In Pfalt. etiam Corb. pacifica loqncb. cr fuper
tibus fuis. Apud Auguft. tract. 10. in Joh. to. 3. p. 2. col. iram dolose cogitabant. In Gr. iipmiKa eir ipyti d\oAK{
J.
571. b. Difcijfi funt , nee compuntli funt : item in Pf. 57.ro. fittoyforTO. Mf. Alex, cum Aid. & Compl. i-ir'cpySr.
4. col.jjy. a. at in Pf. 34. col. 242. d.omilla priori parte Tt. 21. Ita Auguftinus in hunc Pf. cum Plait. Corb.
hujus verficuli 16. ita incipit Tentaverunt me, fubfan- :
& Sic etiam in Rom. Coislin. Moz. & apudCafTod. dempto
naverunt me fubfannatione : ftriderunt in me dentibus fuis. uno 2? , ante dilataverunt. Gr. K«i iit^cnvvcu tit ifte •>

In Gr. AiEX/c&noai' , i; x x«%vujiKav , sVsfeaicai' /4; , ii.!/nun- &c. ut fup.

%f>:ia.v jj.1 jM%%fKfiiy' £&p<j£,xv fV ifj.i TVi oVcVt«; durZv. it. 22. Sic in Pfalt. Rom. ut & apud Auguft. Sc CafTiod.
ir.ij. Ita Pfalt. Cotb. Moz. cum Rom. Martianaci, & in hunc Pf. Auguft. paulo inf. loco nefleas , legit ne tactte-
rill quod hab. £> a leonibus. Similiter in Rom. Fabri , Sc ris. Ambrof. in Pf. 38. to. 1. col. 84s;. f. Tu antem ne ta-
Coislin. fed legitur refiitues , non reftitue. Item in Me- ceas Domine ; ne difeedas me. Gr. S.U t;Kupis , ,uh tuqi. .1

diolan. Carnut. 8c ap. CafTiod. a malefaclis. Apud Ambrof. QiJairtUr,c

m
Symm. /<m n'ci/^a<:)i;.
1. de lapfu virg. to. 2. col. 319. b. ita : Quando refpictens t. 23. Ita Pfalt. Rom. Martianaei : Rom. vero Fabri
reftitues animam meam 1 Apud Auguft. in hunc Pf. Drit delet <$ , ante intende. In Coislin. pariter , Exfurge Dentine ,
quando refpicies ? reftitue animam meam ab aftutiis eorum , d intende judicium meum ; ultimo vero in caufa mea. In Cotb.
leonibus, &c. In Gr. Kvpit -Ttiti iitv\i\ ',
«iroKtiTciiMM,,.,, Exfurge Domine, tf intende judicio meo in caufa mea.
Kfl TlTs KW.VpyUi «fTWf, «7T8 MMTMi SiQ, In Moz. eciatn , Exfurge Domine ,• ficut ap. Aug. Sc CafTiod.
 . : : ,::
, :,

7© LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXV.

Versioantiqua. Hebr. VULGATA HOD";
Ex Mf. Sai/prm. metis Dominus meus, & in in caufam meant. in caufam meam.
caufam meam.
24. Judica me fecundum Judica me fecundum juflitiam 24. Judica me fecundum jufti-

mifericordiam mam Domine tuam Domine Deus meus , ne & tiam tuam Domine Deus meus , &
Deus meus : non infultent in infultent mibi. non fupergaudeant mihi.
me inimici mei.
.25. Non dicant corde Nee dicant in in corde fuo : Fab, 2 % . Non dicant in cordibu»
fuo : Euge , euge , animae nof- animai nofira : & ne dicant : Ab- fuis : Euge , euge , anima; noftra: :

trae : nee dicant Abforbimus forbuimus eum. nee dicant : Devoravimus eum.
eum.
26. Erubefcant & turben- Confundantur & revereantur 26. Erubefcant & revereantur
tur limul ,
qui gtatulantur ma- pariter, qui Utantur in affltclione fimul ,
qui gratulantur malis ineis.
lis meis. me a
Induantur confufionem & Induantur confufione & vere Induantur confufione & reve-
reverenpam qui magna lo- cundia qui magnificantur fuper rentia qui magna loquuntur fuper
quuntur adversum me. me. me.
27. Exfultent laetentur & Laudent & Utentur qui volant 27. Exfultent & laetentur qui
qui volunt juftitiam meam jitftitiam meant & dicant fern, volunt juftitiam meam : & dicant
& dicant Temper Magnifice- : per : Magnificctur Dominus ,
qui femper : Magnificetur Dominus
tut" Dominus , qui volunt pa- vult pacem fervi fui. qui volunt pacem fervi ejus.

cem fervi ejus.

-28. Et lingua mea medita- Et lingua me a meditabitur juf- 28. Et lingua mea meditabitur
bitur juftitiam tuam , tota die titiamtuam , tota die laudem tuam. juftitiam tuam , tota die laudem
laudem tuam. tuam.
NoTjE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
in hunc Pf. cxt. ut in Vulg. In Gr. 'E£,ejs'pC,iiTi Kvpii , £ jj.vji t\irt.iiv' Ka.T£7nc/j.iv at-Toc.
^p j%,!<; tm
r xptcst /ax t/; rw J uw fiv. if.z6. Pfalt. Rom. Erubefcant tf revereantur Jimul,..$Z
~fr. 24. Sic in Pfalc. Coisliniano , addito uno Domine Induantur fndore &
rever. qui magna loquuntur adversuS
port judica int. Item apud CalTiod. in hunc Pf. nili quod me. Mozarab. Confundantur tf revereantur Jimul In-
tollitur Domine , port tuam , additurque '£ , pod: mens. In duantur confujione $$ vereenndia qui magna Uq. adversum
Pfalt. Corb. Judica me Domine jeenndhm mifericordiam tuam me. Corb. Eritb. tf revereantur Jimul, qui Induantur pu-
Domine De7ft mens , %) n0 " injultent in me inimici mei. In dore tf reverentia qui maligna loquuntur adversiim me. Item
Rom. Judica me fecuuditm magnum mifericordiam tuam Do- in Coislin. & Carnut. qui maligna loquuntur ; lie etiam hab.
wine Dens mens , itt nan infultent in me inimici mei. In Vulg. in Mfs.Colb.Carn.& Sangerm. Item Aug. in hunc Pf.
Moz. Judica me fecundum juftitiam meam Domine Deus mens Erubefcant ££ rever Induantur confujione £> verccundim
tion infultent, Sec. ut fup. In Carnut.yff ««//»>» mifericor- qui maligna loquuntur adversum me. Apud. Caffiod. \nduan~
diam tuam. Apud Auguft. in eund. Pf. Judica me Domine ttir ptidore £> reverentia qui maligna loq. adversum me. In
fee. juftitiam meam, Domine Dent meus, tf non infultent Grarc. A!°)(y v^iiwx.v ij cvrgtZTrswcav et/ua EvJucaQuGat
in me inimici mei. InGr. Kp7vsr/j.s Kupi; x-entt-rm <Jix.x.io- Ctt'%VVW K, IvTgfBIVV Si' fJ.iyXf.CppV/40WVTSi; ITT 1/J.f.

Qvrw Qv , Kvpis &10S /j.v , j, /uh nrr/oipHMav /mi. #. 27. Concordant Auguft. & CalTiod. in hunc Pf. uni
TP. fj. Sic in Pfalt. Corb. ad verbum. Item in Mozarab. cum Pfalt. Rom. & Gr. folum Mozarab. addit in te , pofl
hoc excepto , Nee dicant in ; & in fine, Devorabimus eum. Utentur, ut & Mf. Alex. =*-zrj Qol.
In Rom. ac Coislin. Ncc dicant in cordibu s fitis... Obforbui- t. 28. Ita Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. In Pfalr.
mus eum ; Coislin. Abforbnimus , cum CalTiod. Auguft. in Rom. &Moz. lie Sed tf lingua mea , &c. In Gr. K«i
:

hunc Pf. Non dicant in corde fuo non { al. nee ) dicant y 7^aTcca pv , &c.
Abforbnimus eum. InGr. Mm eivoiQay cV Kapl'lcuc, itnar

Versio antiqua. Hebr. VULGATA HOD.

]Ex Mf. Sangerm, 1 In fincm , pro fervo Domi- Viclori fervo Domini David. 1 . In finem , fervo Domini ipfi

ni, Pfalmus ip(i David. XX XVI. David. XXXV.

XXXV.
2.
f^\ ^it i n
ifttis ut delin- i
l T~\ Txitfcclus impii in medio cor- Dixit injuftus ut delinquatin
X-J qnat fibi non eft ti- : dis ejus : non efl timor Dei femetipfo
1 : non eft timor
mor Dei ante oculos ejus. ante oculos ejus. Dei ante oculos ejus.

3 . Quoniam dolose egit in 9uia dolose e<(it adversus eum 3. Quoniam dolose egit in Sup.i$i
confpedu ejus : ut inveniret in oculis fuis , ut inveniret iniqui- confpe&u ejus ; ut inveniatur ini- J-

iniquitatem fuam, odium, & tatem ejus ad odiendum. quitas ejus ad odium.
4. Verba oris ejus iniqui- Verba oris ejus iniquitas , & 4. Verba oris ejus iniquitas, &
tas , & dolus : noluit intelli- dolus ceffavit cogitare ut benefa- dolus : noluit intelligere ut bene

Not* ad VERSIONEM ANTIQUAM.

f. I. Pfalt. Rom. Martian. In finem fervo Domini Da- , f. ut delinquat in ftmctipfum , &c. Ambrof. in eund. Pf. to.
vid Pfalmus. In Rom. Fabri &Corb. deed Pfalmus. In
, I. col. 768. b. & ieqq. cum Pfalt. Mediol. & Carnut. ut de-
Mozarab. & apud Caffiod. ita In finem , fervo Domini , : linquat Jibi, &c. ut lup. idem Ambr. infra col.
JJ^. e. ait
Pfalmus David. In Coisl. In finem pnero David. Ap. Aug. , Prima injnftum expojuit qui vel in corde fuo , vel in fermont
non legitur inferiptio. Ambrof. verb in hunc Pf. to. 1. col. dicit , ut libi delinquat , vel in fe delinquat ; habet enim

755. f. ait Titnlnm conjideremns : In finem, fervo Do-

: Gracus codex lv iavro , id eft , in feipfo , fed nen omnes.
mini, Plalmus David. In toto Pfalterii corpore Joins hie titu- Gr. hod. pariter cV s'at/Tw".
lus eft ,
quo Pfalmnm fervo Domini fejcripjijje teftetttr. Gree- $". 3. Sic Ambrof. in hunc Pf. col. 770. e. cum Caffiod.

ce : E/; to tsmc, ,t« / b*a> Kvplx ra AaviJ in Mf. Alex, tw '

in eund. necnon Pfalt. Moz. Rom. & Coislin. Apud Lucif.
Aai'l/ yaifto;' in Aid. & Compl. -srsiAi', T>roj£>.a. Eu- verb Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 191. f. ita ut inveniatur :

febius fcribit : Neqne -^a^o; , neqne wJVi) , neque quidquam iniquitas ejus , g) odium ; fie etiam in Pfalt. Corb. Apud
bujufmodi inferiptnm eft , tefte Nobilio. Auguft. in eund. Pf. ut inveniret iniquitatem juam , tf
If. 2. Ita Plait. Corb. hab. Moz. vero ita Dixit injuftus ut : odijjet : Pfalt. Mediol. & Carnut. hab. $$ odium. Gr. -i% tlpfli
derelmquat Jibi , &c. fed mendose, nam inGr. conftanter , THf civo/tlca uutS , /Mcucai.
J.
t? olfMfTwreit. Rom. cum Auguft. Caffiod. & Vulg. utde- Tf. 4. Concinit Lucif. Calar. 1. 1.pro S. Athan. p. 191.
linquat in femetipfo. Lucif. Cal. 1, I. pro S. Athan, p. 151 f. Sic etiam Ambrof. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum
 : : 1 .

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXV. 7*

VUIGATA HOD. He b r. V i; R S I O A N T I QU A.
ageret. ceret.
_
gere ut bene ageret. Ix Mf. Sangtrm'k
5. Iniquitatem meditatus eft in Iniquitatem cogitat in cubilifuo 5. iniquitatem meditatus
cubili fuo aftitit omni via; 11011 bo-
: ftabit in via. non bona, malum non eft in Clibili liio : adfillit om-
nx, malitiam autem non odivit. abjiciet. non bonae , malitiam
ni viae
autem non odiit.
6. Domine in ccelo mifericordia Domine in cwlo mifericordia tut: 6. Dominus in coclo mi-
tua : & Veritas tua ufque ad nubes. fides tua ufque ad nubes. fericordia tua : & Veritas tua
ufque ad nubes.
7. Juftitia tua ficut montes Dei Juftitia tua quafi montes , Deus : 7. Juftitia tua ficut montes
judicia tua abyflus multa. judicium tuum abjffus multa. Dei judicia tua
: ficut abyffus
multa.
Homines & jumenta falvabis Homines & jumenta falvos fa- Homines & jumenta falvos
Domine 8. quemadmodum multi-
: c'tcs Domine : quam pretiofa mife- facies Domine 8. multiplicaf- :

plicafti mifericordiarn tuam Deus. ricotdia tua Deus l ti mifericordiarn tuam Deus.
Filii autem hominum in tegmine , Et filii Adam in umbra alarum Filii autem hominum , in
alarum tuarum fperabunt. tuarum fperabunt : proteclione alarum tuarum
lperant.
9. Inebriabuntur ab ubertate Inebriabuntur de pinguedine do- 9. Inebriabuntur ubertate
domus tua: : & torrente voluptatis mus tux , &
torrents deliciarum domus tua: : & torrentem vo-
tua: potabis eos. tuarum potabis eos. luntatis tux potum dabis illis.
10. Quoniam apud te eft fons Jfhtoniam tecum eft fons vita : 1 o. Quoniam apud te fons
vita: : & in lumine tuo videbimus in lumine tuo videbimus lumen. vita: eft lumine tuo videbi-
: in
lumen. mus lumen.
1 1 . Prattende mifericordiarn Attrahe mifericordiarn tuam 1 Praetendit mifericordia
tuamfcientibus te,&juftitiam tuam fcientibus te , & juftitiam tuam tua feientibus te, juftitiam &
his ,
qui refto funt corde, rectis corde tuam his, qui redo funt corde.
11. Non veniat mihi pes fuper- Ne veniat mihi pes fuperbia : 12.. _Non veniat mihi pes
bia; : &
manus peccatoris non mo- ejr mams impiorum non me com- fuperbix & manus peccato- :

veat me. moveat. rum non moveat me.

1 3. Ibi ceciderunt quioperantur Ibi ceciderunt oper antes iniqui- 13. Ibi ceciderunt omnes
iniquitatem : expulfi funt , nee po- tatem : expulji funt , & nonpotue- operantes iniquitatem .-expulfi
tuerunt ftare. runt furgere. funt, necpoterunt ftare.
N O T jE ad Versionem A N T I Q U A M.
vet. Pfalt. Gr. & fideremus , inquit , cur torrentem voluptatis dixerit potabis
jr. j. Sicitetum Lucif. Cal. 1. 1. proS. Athan. p. 191. eos ? Succinit Hieron. in Ecclef. to. 2. col. 726. c. at in
f. nifi quod fcribit odivit. Item Ambrof. in hunc Pf. col. Ezech. 47. to. 3. col. loyy. e. fie habet # torrente deli- :

77*. a. b. fed habet adflitit , & in fine, odio non babiiit. ciarum tuarum potabis eos. Similiter Auguft. in Pf. 9. col.
Itidem Auguft. in eund. Pf. Caffiod. vero & Pfalt. Rom. ut 43. b. c. cum Brev. Moz. Pfalt. vero Coislin.
in Vulgata. Gr. irafisn t« Js xax/o: » tt^sa^^-kje.
torrente ^
voluntatis tux potum dabis eis , ut fup. in textu.
Corb. in
j?. 6. Sic apud Ambrof. Aug. 8c Caffiod. in hunc Pf. ac torrente voluntate potabis eos. Gr. Mi^vQu'ooyTai'^Tro .
in vet. Pfalt. excepto uno Domine. In Gr. Kvpit , &c. i) Toy XfH-xpfc"T "? tputpKi (\ irortsTi ctung' codd. non-
-fr. 7. Sic iteium Ambrof. in hunc Pf. col. 772. e. feqq. nulli ferunt ray xftftappuv , num. plurali.
item to. 1. col. 644. e. 766. b. 991. f. 1006. b. 1461. e. ir. 10. Plait. Moz. Quoniam apud te efl Domine fons vita.
Sic etiam Auguft. in eund. Pf. Sc in Pf. 9. col. 43. b. <Sc Coislin. Quoniam apud te fons vitx. Similiter apud Aii£.
epift. 140. to. 2. col. 449. d. f. & tract, in Johan. to. 3. in hunc Pf. juxta Mfs. codd. qui etiam tollunt
tf , ante
p. 2. col. 5 34. f. Item Hieron. in Jer. 32. to. 3. col. 697. feq. in lumine : at fup. in Pf. 9. col. 43. b. c. concordat
b. in Ezech. 45. col. 1041. b. &1. 2. in ep. ad Ephef. to. Aug. cum Vulg. Sic etiam Ambrof. &Cafiod. in hunc Pf.
4. col. 365. b. Apud Hilar, quoque in Pf. 1 i3. col. 254. a. cum Victoiino Afro 1. 2. adv. Arium , p. 274. h. 295. h.
301. e. Jiatt abyflus multa. Caffiod. in hunc Pf. legit Juf- :
& Fauftino Presb. cont. Arian. p. 6"39. h. necnon Aud.
titia tua ficut montes Domine : judicia tua ab)flits multa de fide otthod. ap. Ambr. p. 352. c. ac Pfalt.
lib. Rom.
Jali/os fades Domine : turn addit Quamvis ufns babeat , :
Item rurfum Ambrof. to. 1. col. 310. f. 438. e. 640. f.
ficut montes Dei ; multu tameit abfolutior efl Hieronymi fida 833. c. & to. 2. col. 293. a. 45'3.c. 629. c. at inf. col. 631.
transtatio , qn.e Domine , magis quam Dei , pofnit. In Pfalt. b. legit apud te fons vita , abfque verbo efl. Itidem S. Pau-
Corb. Coislin. &
Moz. conftanter , montes Dei , Sc falvos linus epift. 20. p. 113. b. GrEce pariter, "Ot; isapi Qri
facies Domine. Sic etiam in Rom. cum hoc infuper , £> ju- s>H7M £wmV cV &c. ™,
dicia tua. Audi, qujeft. apud Aug. to. 3. par. 2. q. 7. col. t. 11. Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 191. g. cum
158. d. habet pariter, Homines '£ jumenta falvos facies. Pfalt. Moz. Oflende miferic. tuamfcientibus te , &c. Simili-
Gr w; opv ®W t« Xfijj.ot.la. Qy Qa-
aosl afifsso; ter in Coislin. addita conjunct, g , poft tuam. Sed Ambr.
Qet; Kvote. In Mf. Alex, acedd. Aid. &Compl.deefta£s/, Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. Vulgata: fuffiagantur cum
ante aGnosos. In Pfalt. Carnut. & Corb. efl , tanquam abyf- Pfalt. Rom. In Gr. riafaVsji f'aso; Cm io~.t tci; iv-
fttsmulta. 6;o/ t)| x.xf>J la.

Tf. 8. Ita Pfalt. Corb. hab. piaepofito uno quemadmo- 12. Similiter hab. Ambr.
if. I.4. deinterpel. Dav.c. 3.
dttm, Rom. vero & Moz. cum Caffiod. ita quemadmodum :
col.664. c. cum Pfalt. Rom. at in hunc Pf. col. &
774. d.
multipl. mifericordias mas Dens. Filii in proteclione 776. c . l e g. jpfe , manus peccatorum non moveant me
fperabunt. Coislin. quam ( f. pro quoniam ) mulliplicafli cum Pfalt. Coisl. & Corb. Lucifer Cal. 1. 1. pro S. Athan.
mifericordiarn tuam Deus in protections , See. ut in Rom. p. 191. g. ficut Auguft. & Caffiod. in eund. Pf. VuUjat*
Ambrof. hunc Pf. to. I. col. 773. d. ficut multiplicafli
in congruunt. Gr. i-X ! a/tapTaiiw fti Qounwt pr Mf. Alex.
'<P
mifericordiarn tuam in proteclione fperabunt. Auguft. Aid. & Compl. af*apTu*b.
in eund. Pf. Jicttt multiplicata efl mifericordia tua Deus. #. 13. Lucif. Calar. 1. 1. pro S. Athan. p. 191. g. Ibi
Filii fub tegmine , &c. ut fupra : fimiliter in Pf. 9. col. ceciderunt omnes qui operantur , &c. ut in Vulg. Similiter
43. b. c. &
epift. 40. to. 2. col. 449. f. tract. 34. in & Ambrof. in Pf. 1 18. to. I. col. 1 1 36. d. cum Pfalt. Rom.

/
Joh. to. 3. p. 2. col. y 35'. a. In Gr. cu\- eirM^uvai to «Ws Corb. & Moz. at in Pf. 35. col. 775. c. feq. leg. Ibi ce- &
Qt ci' GteTrri eWi?«. cid. operantes iniquitatem nee potucrunt , &c.& infra,
Tf. 9. Ffalt. Roman. Vulgatac confonat ; ficut etiam 776. e. Ibi cecid. qui operantur iniquit. Itidem Aug. in
Ambrof. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. Ambrof. tamen hunc Pf. col. 256. e. at paulo fupra habet, omnes qui ope-
lib. de parad. to. 1. col. 145. c. habet : ex torrente rantur , &c. cum Caffiod. in eund. Pf. In Gr. 'Enu iTTtitt
Voluptatis tua potabis eos ; Si in Pf. 35, col. 774. c. Can- Trams oi if-yotlofitnii it, i niJu'aancusweUi

«>S§c*
 . : ..

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXVI.

Versio antiqua. H E B R. VULGATA HOD.
Pit Mf. Sattgerm. i. In finem, Pfalmus ipfi David. XXXVII. 1. Pfalmus ipfi David. XXXVI.
David. XXXVI.
Oli aemulari inter ma- Oli contendere cum mali- Oli xmulari in malignanti-
-L^l ligna N, gnis : neque smuleris fatten- bus : neque zelaveris facien-
mulatus fueris facientes iniqui tes iniquitatem tes iniquitatem.

tatem.
2. Quoniam tanquam foc- Quoniam ft cut herb a velociter 2. Quoniam tanquam foenum
num cito arefcent &_ ficut : com rentur ,
1 & ficut olus vinde velociter arefcent : & quemadmo-
olera herbarum cito decident. marcefcent. dum olera herbarum cito decident.

3 Spera in Domino , & Spera in Domino , & fac bo- 3 Spera in Domino , & fac bo-
fac bonum : & inhabita ter- num : peregrinate m terra & paf- , nitatem : & inhabita terram , &
rain , & pafceris in divitiis cere fide pafceris in divitiis ejus.
ejus.
4. Delegare in Domino : & Et delegare in Domino , & da- 4. Deledtare in Domino : & da-
dabit tibi petitiones cordis tui. bit ttbi petitiones cordis tui. bit tibi petitiones cordis tui.

5. Revela ad Dominum Volve fuper Dominum viam 5 Revela Domino viam tuam ,

viam tuam , & fperate in eum tuam , & confide in eo , & ipfe & fpera in eo & ipfe faciet.
:

& ipfe faciet. faciet.

Et educet juftitiam tuam
6. Et educet ficut lumen juflitiam 6. Et educet quafi lumen jufti-

tanquam lumen, & judicium tuam, & judicia tua ficut meri- tiamtuam, & judicium tuum tan-
tuum ficut medium diem : diem : tace Domino, & exfpecta quam meridiem 7. : fubdicus efto

7. fubditus efto Domino, & eum. Domino, & ora eum.

obfecra eum.
Ne aemulatus fueris eum, Noli contendere adversus eum, Noli amulari in eo, qui profpe-
qui profperatur in via fua 5 qui proficit in via fua : advenus ratur in via fua ; in honiine faciente
inhomine faciente iniquitates. virum , qui facit qua cogitat. injurtitias.

8. Define ab ira , &. dere- Dimitte iram , & derelinque 8. Define ab ira,& derelinque

NoTiE AD V E R S I O N E M A N T I Q U A M.
"fr. 1. Pfalt. Rom. Fabii fimplicicer, Ipfi David. Rom. in Dominum fac bonitatem , Sec. Graece
, £5' 'Exx/ow tV» :

Martianaei, &
Corb. Huic David. Coislin. Pfalmus David. Kif-ioy , ^furorn/a, &c.
j) -jtci'e/

Gi«c. Vat. T»A«m7, Ml. vero Alex. E/; totem;, ¥ca~ ^.4. Concordant Ambrof. Augufl. & CafTiod. in hunc
'/Koi t» Aotw'tT. Edd. Aid. & Cumpl. delent Eft to t/xc;. Pf. una cum vet. Plait. Item apud Hieron. in Jer. 31. to.
Titulus apud Augufl. non legitur. Apud CafTiod. ut in 3. col. 62l. a. Delellare in Domino , &c. pro quo , iuquit,
Vulg. nee prajtereundum puto totum hunc Pfalmum in in Grxco £5 in hebrao habetur , Deliais eifflue. Ambrof. 1. I.
Plali. Rum. Mauiaim, & apud CafTiodorum dividi fe- orfic. to.2. col. 43. d. conifanter , Delcilare in Domino.
cundum licceras Hebiaicas nempead^. 1. poniiur Aleph , : Gr. Konoilfi'tprM/ tv Kvf..i- , &c.
ad ]f 5. Be t h , ad t. 5. Gimel , & lie de csteris. Unde
. t. f Ita legit Ambiof. in hunc Pf. col. 782. e. & in Pf.
.

CaTiod. ait Eft etiam alphabeti Hebrai <r dine digeftus ,

'.
118. col. 107 j. a. &1. de lfaac , c. 4. col. 361. d. & de
minus babens litteram j'extam decimam ; & paulo infia : Jofeph , c. 10. col. J02. c. Sic etiam Augufl:. in eund. Pf.
Memento quod iftorum alpbabetorum jam tertius Pfalmus eft , necnon Fulgent, ep. 3. p. 17c. cum Pfalt. Moz. & Corb.
nuontam C/ ipji ad /eptcnarinm numeritm tendunt. ii excipias unum fpera. Ambrof. quoque in Pf. 36. col.
* Ita Halt. Curb. Rom. & Muz. cum CafTiod. in hunc 783. hab. Revela Domino
e. fpera in eum. CaiTiod. Vul-
Pf. Similiter ap. Lucif. Calar. 1. 1. pro S. Athan. p. 192. gatsc congruit , cum Plait. Rum. Grxcc '.'AiriKaM/^cv -in^i
a. uno excepto, Zelaveris, pro amulatus fueris. Ambrof. KvCtOt iWwo» iir' CCVTOV , &C.
j
in hunc Pf. to. I. col. 778. d. 3c ep. 63. to. 2. col. 1033. V. 6.Rom. & Moz. cum CaiTiod. Et educet tan-
Plait.
b. legit Noli maligna' i inter malignantes : neque amulatus
: quam lumen jiiftttiam tuam, $$ judicium tuum Jicut meri-
fueris facientes , &c. & infra , col. IC42.C Noli malignus diem. Similiter in Corb. praeier ult. medium diem. Ambrof.
effe inter malignantes. Hieron. inlfai. 51. to. 3. cul. 373. in hunc & in Pf. 118. col. 1075.
Pf. col. 782. e. 792. b.
C. Neteleris in malignauttbus neque amuleris facientes ini- ; a. legit Et educet Jicut lumen
: Jicut meridiem : iteml.
qniiatem. Aug;, in hunc Pi. Noli amulari in malign antibus : de lfaac, c. 4. col. 361. d. ii excipias ult. tanquam meri-
neque amuleris, Sec. Pfalt. Cohl. neque amulatus fueris, Sec. diem : at lib. de Jofeph , c. 10. col. 502. e. tanquam lu-
Ennod. ep. 19. apud oirtn. to. 1. p. 1419. a. Noli amulari men Jicut meridiem : & in Pf. 1 18. col. 985. e. Deduces
inter malignantes. Ambiof. quoque in hunc Pf. p. 779.8. eorum juflitiam tanquam lumen , <£ judicium eorum tanquam
dieit : \\xjtX.v^-l<toi (Rom. 11. 14.) Cr. babet ; £5 bic : Mm-ek- meridiem : & 1. 4. Hexa. to. I. col. 65. f. Et educet qnaji
©e£i'*f w tsr-jVKftvofiitoic, habet ; /lwJ e ^nxb tv; vzavvTZi tm a'n- lucem juflitiam tuam , $$ jud. tuum qnaji meridiem. Aug.
ftia.1' hoc ell , Noli malignos in itmulationem exatarc, quoniam in hunc Pf. £1 educet Jicut lumen Jicut mend, paulo
illi non de bono, fed de malo certain : & intra, col. 78 I. poll , velut lumen. Grjec. Kal iipitei ui tpai tm I maioQu-
d. Noli effe ttmnlns $$ obliqttv.s ; noli effe contentiofus 55 dc- nr «J; /u««u/.£fi'«.

certator in i.elo : unde $$ Aquila dixit : Noli concertare in ir. 7. Sic in i fait. Rom. & Coisl. prater hoc , 2? in bomi-
malignantibtts : Symmacbus : Noli contendere. ne faciente iniquitatem. Rom. Manianad tollit , ante hoc , &
lt~. 1. Piatt. Rom. Qjtomam tanq.fanum velociter arefcent : in bomine. Moz. habet: Subditus efto Deo , tf obfecra eum.
f$ Jicut olera herb, cito cadent. Similiter in Moz. excepto uno Ne smulcris eum £? in bomine fac. iniquitatem. Corb.
cito, pro velociter. In CoL.lin. Qjtoniam Jicut foenum cito Subditus efto £J obfecra cum. Ne amulatus fueris eum ,
arefcent, &c. ut in Rom. In Curb. Qnon. tanq. frnum ve- qui fua; in hominem facientem iniquitatem. Cypr. l.ds
lociter arefiit : ficut olera herbarum cito cadent. Ap. Lucif. zelo &
liv. p. 258. a. Ncli telare bene ambulantem in via
Calar. I. 1. proS. Athan. p. 192. a. & Caffiod. in hunc Pf. fua. Ambrof. in hunc Pf. col. 783. e. Subditus efto Domino ,
omnia ut in Flak. Rom. practer ult. decident. Item apud ($ obfecra eum. Ne amulatus fueris eum , qui profpere diri-
Hieron. in Ifai. ji. to. 3. col. 373. c. ni excipiavy»a*r , pro gitur in via fua , facieus iniquitatem. Augufl. in eund. Pf.
tanquam. Apud Augufl. in hunc PI. Qjioniam tanquamfen. Subditus efto Domino, &
obfecra eum. Ne ftbxmuleris eum ,
tito arefcent : [5' Jicut olera prati cito cadent. Apud S. Pau- qui prafp fua ; in bomine faciente iniquitatem. Itidem
lin. epift. 40. p. 243. b. Sicntfwnum velociter arefcit : tf apud CaiTiod. hoc excepto , ne amulatus fueris. In Gr.
Jicut flos a^ri cito decidtt. Ambr. in hunc Pf. col. 781. d. lie '"fTrt.-ra.yv&i TuKvpin, £ ix.iTH'Ooy avriv. M» Mf«J»'» of
alludit : Quid enim prodeft , cum ipfx divitia , f$ omnis gloria 7« xanvoJ tvivu T»i oAw ctvtv' cV dv^foncoi -aowrt T«-
ci'

fecttlaris tanquam frnum cito arefcat , {^ tanquam olera ©tKc^/a; , Mf. Alex, cum edict. Aid. 8c Compl. wcgjKW/iiia».
herbarum in ipfa fpecie fuifloris intercidant ? In Gr. "Oti cJgei 8. Ita Pfalt. Coiblin. & Corb. Similiter in Rom. Me-
t.
j£e/>7o? ta^v t, «csi ha.'/_oita, y*ovi tccyy dir'.ires^inai. diol. Carnut. &
Moz. praeter unum/«ro»-fm loco indi- ,

V. 3. Ambiof. & CafTiod. in hunc Pi". Vulgate acci- gnationem. Apud Ambrof. in hunc Pf. Relinque indigna-
Bum cum Pfalt. Rom. Apud Auguft. in eund.Pf. Spera ttouem , &c, ut in cextu. Lucif. Cal. 1. 1. pro i. Athan. p.
 , : . .. , ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXVI.73

VUIGATA HOD. H E B R. Versio antiqua.
furorem noli contendere ut male- linque indignationem ne a> Ex Mf. Sangtm, :
furorem : noli jemulari ut maligne- :

muleris ut nequiter facias.

ris. faci *'- . .
' .

Quoniam qui malignantur, guontam qui malef actum ,

tn- 9. Quoniam qui inique
9.
tenbunt exfpeSdntes autem Do- agunt , exterminabuntur : <5c
exterminabuntur fuftinentes autem :
:

minum ifji Imeditabunt tenam. qui exfpeftant Dominum

Dominum , ipfi hsreditabunt ter- ,

ipfi hoereditatem poflidebunt

ram.
terram.
10. Et adhuc pufillum, & non Adhuc en'im modicum , & non 10. Pufillum adhuc, non &
erit peccator : & quaeres locum erit impius : & cogitabis de loco erit peccator quaeres lo- : &
ejus, & non invenies. ejus , ey non fubfiftet. cum , nee invenies.ejus
Mites autem lureditabunt ter- Manfueti autem pofll-
1 1
Mattb 11. Manfueti autem hjeredita-
& rain , &
dclectabuntur in multi- debunt terram , & deleftabun-
$. 4. bunt terra m, deleitabuntur in
tudine pacis. tur in multitudine pacis.
multitudine pacis.
1 1 . Obfervabit peccator juftum: Cogitat impius de jufto , fren- & 1 2. Obfervabit peccator
det adversus eum dentibus fuis. juftum &fremebit fuper eum
& ftridebit fuper eum dentibus fuis. dentibus
:

fuis.

Dominus autem irridebit Dominus deridebit eum : quia 1 Dominus autem inride-
3
1 3 .

eum quoniam: profpicit quod ve- vidit quoniam venit dies ejus. bit eum quoniam profpicit :

eo quod veniat dies ejus.

niet dies ejus.
Gladium evaginaverunt hnpii 14. Gladium evaginaverunt
14. Gladium evaginaverunt pec-
catores : intenderunt arcum fuum tetenderunt arcum fuum, peccatores : & tetenderunt ar-
cum fuum
Ut dejiciant pauperem & ino- Ut percutiant egenum & pau- Ut dejiciant inopem & pau-
pem : ut trucident re&os corde. perem, cjr interftciant rectps invia. perem : ut trucident juftos
corde.
Gladiuseorum intret in cor- Gladius eorumingrediatur in cor 1 5 Framea eorum intret in
1 5

da ipforum
.

: & arcus eorum con- eorum ,&

arcus eorum confringan- cor ipforum : & arcus eorum
tur. confringatur.
fringatur.
modicum jufto Melius parum jufto ,
quam 16. Melius eft modicum
16. Melius eft , eft

divitia imptorum multa. jufto , fuper divitias peccato-

fuper divitias peccatorum multas.
rum multas.

17. Quoniam brachia peccato- Jjhiia brachia impiorum Con- 1 7. Quoniam brachia pec-
confirmat autem catorum conterentur fufFul-
fringentur : fublevat autem juftos :

rum conterentur :

Dominus. cit autem juftos Dominus.

jullos Dominus.
18. Novit Dominus dies imma- Novit Dominus dies immacula- 8. Novit Dominus dies 1

culatorum : & hcereditas eorum in torum , & luredttas eorum aterna immaculatorum & hxreditas :

sternum erit. erit. eorum in sternum manet.

NoT£ AD VERSIONEM A NT 1 Q U A M.
vero 1. J. in ep. ad in eund. Pf. C? ftridet. Grasc. *, fcpl%u etrivrit tvs o/o'/ts?
191. g. Vulgatte fuffragatur. Hieron.
Eph. to. 4. col. 577. f. legit Quiefce ab ira ,
dimitte fu- : &
ab ira, #. Cypr. dezeIo& liv. p. 2j8. a. Deus autem irride-
1 J.
rorem. Chromat. Aquil. in Matth. p. 982. e. Define
indignationem, ut fup. Aug. in eund. Pf. De- bit eum quoniam providet quia veniet dies ejus. Lucif. Cal.
:
tf derelinque 191. h. Dominus autem deridebit
ferunt 1. I. pro S. Athan. p.
: fed Mfs. nonnulll lbi
fine ab ira , tf derel. furorem
indignationem , ficut infra conftanter cum
editt.^deinde eum : quoniam profpicit quia veniet, 6cc. Ambrof. in hunc
In Gr. FJiw/ffaw tat» Pf. quoniam profpicit quad veniat dies ejus. Malt. Coislin.
lie : ne ftbamuleris ut maligne facias.
<na&c{\frV wV* wnfweSm. quod venient dies ejus. Auguft. & Caffiod. in eund. Pf.
ipyvii > ft eV<"-aWs Zv/u'f f*i
quad veniet , Sec. Gr.oV/ -j^QMirei oti h£e/ m h,uc&c an?.
Pfalt. Rom. cum Caffiod. Quoniam
qui nequiter
t. 9. excepto hoc ult. rellos corde.
Dominum ipfi bareditatc Tf. 14. Ita in Pfalt. Corb.
grunt , extermin. qui vero exfpellant ,

poffideb. terram. Similiter in

Moz. excepto uno autem , pro Sic etiam in deleto , ante tetenderunt. In Mozar.
Rom. $
Dom. ipfi hareditatem, Ut inopem tf pauperem , £j trucident rellos corde.
dejicerent
verb. In Coislin. nam qui exfpellant
nam Lucif. Cal. 1. I. proS. Athan. p. 191. h. legit Gladium :

&c. in Corb. Quoniam qui nequiter agunt , extermin. ut dejiciant inopem tf pattp.
qui , &c. ut in Coislin. Item in Mediol. Carnut. qui & evagin. pecc. intenderunt
Athan. p. £5 trucid. &C. Ambrof. in
hunc Pf. Ecce gladium evagina-
nequiter agunt. Apud Lucif. Cal. 1. I. pro S.
hunc Pf. col. verunt pecc. exttnderunt ut dejiciant paup. $ inopem;
191. v. qui malignantur. Apud Ambrof. in
nee plura addit. Apud Auguft. in eund. Pf. fie Gladium :

786. e. Quoniam qui nequiter agunt , exterminab. fuflinen-

tes enim Dominum , pojfidebunt terram :
paulo vero port , eduxerunt peccatores : intenderunt ut dejiciant inopem #
autem Dom. hareditate poffidebunt terram. Apud paup. Sec. ut in Vulg. Apud Caffiod. Gladium evaginave-
fuftinentes
Auct. in eund. Pf. Qitoniam qui maligne agunt , exterminab.
runt pecc. tetenderunt , Sec. ut in Vulg. InGr. 'Po^paiai- t's-
In Cone. 0!
l

a.nxf'1 co^Ol' IviTttvav tk x.ctlx£«MTy taluX'*

fuftinentes autem Dom. ipfi hxreditate poffid.Scc.
za.o~ct.vlo

L t? Compl. i, 7? ) 6«a'S«' tii f^'Ofii t« x.apJ'la.

Parif. J. Cone. to. J. col. 91^. a. Qttoniam
qttiliequiter (

1 e. Sic in Brev. Moz. eft , excepto feq. in cor eorum ,

agunt exterminab. qui verb exfpellant Dom. ipfi hxreditabunt
,
f.
01 it t/Ttoftstmti cum hoc ult. contcrettir. In Pfalt. Rom. Gladius eorum
terram. In Gt.'Ot/ ci' tuomfivo^ni
intret in cor £) arcus eorum conteratur.
ipforum Similiter
:
tov Kvpiov , O.V to» XM&vo/xviQtioi tit yw.
Rom. & apud Caffiod. apud Auguftinum hunc Pfalm. praner vocem framea ,
in
t. 10. Sic in Pfalt. Coislin.
In Corb. Et adhuc pufil- pro gladius. Apud Ambrof. in hunc Pf. Frame a peccatorum
InMozarab. Et pufillum adhuc.
intret in corda ipforum : tf arcus eorum corf ingatur. Lucif.
lum $ no» eritpecc. quxrens locum ejus , tf non invenies.
Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 191. h. & Caffiod. nil omnino
,

Apud Ambrof. &

Auguft. in hunc Pf. Et adhuc pufillum ,
ditferunt a Vulg. Gracce 'H pep/fata, dirav t!<si>,$ii f.'c. t*t
&c. ut in Vulg. InGr. Ka.1 Crt oAi'70» £ !? pi iv/rit;.
:

Ambrof. & Caffiod. in hunc Pf. cum Chro- nap J lav avTut' k. tx ro'^a avl£r Qvtj&Gtin.
t. 11. Ita
Ita Auguft. & Caffiod. cum Plait. Rom. Apud
mat. Aquil. in Matth. p. 978. f. necnon Pfalt. Rom. Coif- t. 16.
hxredhate Lucif. Cal. proS. Athan. p. 191. h. Melius modicum
1.
lin. Corb. &Mozar. Apud Auguft. in eund. Pf.
1.

jufto , &c. Apud Ambrof. in hunc Pf.

Melius eft parum jufto ,
pojfidebunt terram , &c. ut fup. Ap. S. Paulin. epift. 4$. p.
inabundantia pacis InGr. Ol <S\; irpaui &c. In Gr. Kfthoev l>'r,oy tb, &c.
274.3. dcletlab . .

HiMQyioUvQeu yvv , ^ *.a.lonf><j([.v(\<Siii fVi <n*v§-si ttpwve,. #.17. Ambr. I. 6. Hexa. «c in hunc Pf. cum Aug. Caf-
fiod. Sc Pfalt. Rom. confirmat autem , ut in
Vulg. In Gr.
t. 1 1. Pfalt. Rom. Corb. & Moz. cum Ambrof. 8c Caf-
Coislin. tf fremit. Cypr. de Si. Symm. dvl^a/uCcnlai.
fiod. in hunc Pf. B fremet ; i/'xcs-Hfi'.'fi

zelo & liv. p. 2^8. a. S5 ftridebit ad eum. Lucif. Cal. 1. 1. t. 18. Pfalt. Rom. cum Moz. Mediolan. Carrut. tc
pro S. Athan. p. 191. h. tf flridebit fup» mm, &c. Aug. Corb. hab. vias immaculatorum , &c. ut in Vulg. Similiter
Tarn. II.
 ,, , :

74 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXVI.

Versio antiqua. H E B R. VULGATA MOD,"
£* Mf. Sanger m. 19. Non
confiindentur in Non confiindentur in tempore 19. Non confiindentur in tern-
tempore rmlo , in diebus & »14/0 , & in dtebus /amis fatura pore malo , & in diebus famis fa-
famis faturabuntur 20. quo- : buntur : quia impii peribunt turabuntur : 20. quia peccatore»
niam peccatores peribunt. peribunt.
Inimici autem Domini fta- Et inimici Domini gloriantes Inimici vero Domini mox ut ho-
tim honorabuntur & exalta- ttt monocerotes , confumentur , ft cut norificati fuerint & exaltati : deri
buntur deficientes : , ut fumus fumus confumitur. cientes , quemadmodum fumus de
deficient. ficient.

Mutuatur peccator , &

2 1 . Earns accipit impius , & non zi. Mutuabitur peccator , &
non folvet juftus autem mi- : redder : juftus autem donat ejr tri- non folvet : juftus autem miferetur
feretur & commodat. butt. & tribuet.
2.2. Quoniam benedicentes Jfhfia qui bene dicli fuerint ab "• Quia benedicentes ei hrere-
eum poiiidebunr terrain : ma- eo , b&reditabunt tenant : & qui ditabunt terrain maledicentes au- :

ledicentes autem ilium difpe- maleditti , intenbunt. tem ei difperibunt.

rient.
23. Apud Dominum gref- A Domino greffus viri firman- 1 3. Apud Dominum greffus ho-
fus ejus dirigentur : & viam tur , & viam ejus volet. minis dirigentur : & viam ejus
ejus capient. volet.
24.. Ciim ceciderit juftus Cum ceciderit , non allidetur : 24. Cum ceciderit, non colli-
non conturbabitur quia Do- : quia Dominus fuflentat manum detur : quia Dominus fupponit ma-
minus firmat manum ejus. ejus. num fuam.
25. Juvenior fui , fenui: & &
Puer fui, fiquidem fenui; 2 5 . Junior fui , etenim fenui &
&
:

non vidi juftum dereli&um & non vidi juftum dcreliclum , ne- non derelidum, nee
vidi juftum fe-
neque femen ejus egentem que femen ejus qiurens panem. men ejus quxrens panem.
panem.
26. Tota die miferetur & Tota die donat commodat & : 26. Tota die miferetur & com--
fcenerat & femen ejus in be- : 6 femen ejus in bencdicitonc. modat : & femen illius in benedic-
nedictione erit. tione erit.

NoTiC AD VeRSIONEM ANTIQUAM.

Atnbrof. in Luc. I. col. 127a. c. & in hunc Pf. col. 791. e. dirigentur -volet tiimis : unde epift. ad Sun. & Fretel.
tumaddic :
tf bxreditas eorttin immaculate erit ; paulo vero to. 2. col. 635. b. ait : In Graco volet nimis vos legiffe di-
port , in internum item infra, col. 792. a. ait
erit : Grx- : quod additum eft , nee apud qttemquam habelur Interpret
citis ;
cum habet : 1Xov.it Horn, dies immaciilatorum. Auguft. & turn. In Gr. Vat. Uapa. Kuflv t« JiaQvfitzTx dr$rpuisii xa-
CatTiod. in eund. Pf. vias immaciilatorum , &c. ut in Vulg. avQ-uvilai' K) t«» oSov cunx hMcit. Mf. Alex. Aid. Sc
Hieron. in Ifai. 65. to. 5. col. 488. e. CognofitDnns vias Compl. addunt QfUeje. Apud Symm. j, tf oVoj «W? ivJ't-
immacul. tf bareditas eorum erit infempiternum. In Gr. Ti- X.UTCU.
tooo/.tt Kupioi Tcti iJ \ii el; top aiu-a i'sai. Hr. 24. Ita Pfalt. Rom. & Mediolan. cum CafTiod. in
tf. 15». Succinunt Ambrof. Auguft. CalTiod. inhunc & hunc Pf. In Corb. etiam & Carnut. »0« conturbabitur t
Pf. cum Pfalt. Rom. &
Gr. Ambrof. tamen in eund. Pf. at in fine manum ejus. Itidem apud Ambrof.
, confirmat
col. 793. a. alludendo forte dicic Et non babebunt de quo : in hunc 799. d. det; afto verbo juftus : at infra , col.
Pf. col.
trubefcanl in tempore malo, &c. Hieron. in Ifai. 6j. to. 3. 800. a. leg. nonturbabit/ir. In Brev. Mozarab. Ciim cecid.
col. 488. e. Non co/ifmide/itur in tempore peffimo , &c, juftus , non commovebitur : quoniam Dominus confirmat ma-
#•. 20. Ita in Brev. Moz. excepto uno mox , pro ftatim. nnm ejus ; in Pfalt. Corb. mami ejus. Ap. Aug. in hunc Pf.
Item in Rom. praeter feqq. mox bonorati tf
exaltati fue- dsell juftus i dcinde fie non conturbabitur : quon. Dom. :

rint. In Corb. Inimici autem Domini ut honorabuntur tf confirmat manum ejus: Ap. Greg. Turon. de glor. Conf. p.
exaltabuntur : deficientes ,Jicut fumus deficient. Lucif. Cal. 912. d. Ciim ceciderit juftus , non conlidetur : quia Dom.
1. I. pro S. Athan. p. 191. h. legic Inimici Domini mox ut :
fi'mat manum ejus. Fulg. 1. de Incarn. p. 427. Dttm ceci-
honorabuntur tf exaltabuntur * deficientes , ut , &c. Ambrof. derit juftus , non conturbabitur : quon. Dom. confirmat manum
in hunc Pf. deficientes, Jicitt fumus deficient , additque : f/Ki. I11 Gr. "Otw wUn ,v x.ci!a,ffct^^-)iiiToii' on Kv&o$ «r-
Grxcum habet ei^hlitoi , hoc e]} , defecerunt. Au?uft. in Tizvpifat X £ ii2# O-VTH.
eund. Pf. Inimici autem Dom. jiatim ut gloriabuntur tf 1$. Ita Brev. Mozarab. hab. praeter vocem 1. inme-
ir .
exaltabuntur : defic.Jicnt , &c. Itidem ap. CafTiod. in eund. mor , loco juvenior : at hie mendum fufpicor , nam in
Pf. exceptis his , mox honorificati fuerint tf exaltati. In Gr. Pfalt. Rom. Fabri , &
Corb. conftanter , Junior fui , #
aficc rS J o'fa&yrzi dvrii 5, b^w^-JJVoH* ixHstmilts i%{- fenui : fubinde , nee femen ejus egens pane. Corb. quxrentem
panem :etiam leg. Cypr. 1. de op.
fie eleem. p. 243. c. &
tf. cum Pfalt. Moz. &
21. Ita CafTiod. in hunc Pf. at 1. de Dom. p. 2I0. c. neque femen ejus querent
orat.
Carnut. Similiter in Rom. praeter unum folvit. Ambrof. I. panem : &
1. 3. Teffim. p. 303. a. Junior fui , etenim fenui. ,.

de Tob. c. 18. to. 1. col. ctli. d. 614. b. cum Vulg. Mu- nee femen ejus quxrens panem. Ambrof. de Tob. c. 18. to.
tuabitur pecc. tf non folvet tf tribuet : at in Pf. 36. I. col. 611. d. &
in Luc. 6. p. 1 369. c. &1. 1. offic. to. 2.
col. 796. d. f. & 1. 3. offic. to. 2. col. 112. f. leg. tf tri- col. 49. c. Jitvenis fni , fenui &
nee femen ejus querent
buit i lib. vero 2. offic. col. 80. f. tf fcenerat : Tob.
1.
"de panem : item in Pf. 36. to. 1 col. 802. e. ait Atiqut autem . :

c. 2. col. 595. b> fjj commodat, ut in Pfalt. Corb. Aug. jttxta Gracos habent : Juvenis fui , etenim fenui , &c. ut
in hunc Pf. Fceneratur peccator , $ non folvet : juftus autem fup. inftetiam col. 804. b. c. e. legic ipfe , etenim fenui.
miferetur tf commodat. Gr. Aavsifclcct k, i* awn's» Hieron. in Ifai. J. to. 3. col. 51. f. Juvenis fui , tf fenui ,
tix.Titfti K) //Ac7. Compl. (t7ro7/^si J iAuQi. &c. ut in Vulg. S. Paulinus epift. 2 3. p. 127. a. Juniorfui »
&. 22. Sic in Pfalt. Rom. Corb. Moz. & ap. Cafliod. in fj) fenui : Mf. tamen Reg. cum edit. Grav. hab. Juvenior.

huncPf. Similiter ap. Ambrof. in eund. praeter ult. difpe- Augufl. in hunc Pf. col. 283. d. Juvenis fni , tf ecce fenui :
ribunt. Ap. Auguft. in eund. Pf. ita, hxreditate pojftdebunt
tf non vidi ; reliqua ut ir. Vulg. infra , col. 28 J. a. &
terrain ; extremoque , difperient. In Gr. XM*fyo/4viQMt Junior fui , tf ecce fenui : tf nunquam vidi quxrens
ii,oto§pw%vi(^w1 at panem. Caffiod. in eund. Pf. cum Pfalt. Rom. Martianaei
ir. 23. Plait. Rom. A Domino greffus bominis dirignn- Juvenior fni , tf fenui : tf non vidi egens pane. Audt.
tnr : tf viam Mozarab. A Domino greffus
ejus cupit nimis. quasft. ap. Aug. to. 3. q. 1 19. Pu/illus fui , etenim fenui:
bom. dirigentur cupiet nimis. Mediolan. cupiet valde.
tf nunquam vidi , &c. Gr. NfiaTEg^; syivsjuluj , i) yap t'yn-
Corb. tf viam ejus cupient. Apud Ambrof. in hunc Pf. col. e^cQf ij v'x. iU'01 iJ's to iiTipna. a.vr'i tyrvv ccpTei.
798. a. A Domino greffus viri corrigentur ; mox ita Gracns :
t. 26. Sic Ambrof. in hunc Pf. col. 805. d. 8or5. a. 8c
J'lx.^y/nalx dixit, hoc eft, tranjitus. Auguft. in hunc Pf. Hieron. in Ifai. 65. col. 488. c. Ita etiam Cypr. 1. de op. 5c
turn Aucl. lib. de voc. gent. 1. i.e. 24. p. iy. b. A Do- eleem. p. 243. c. & 1. 3. Teftim. p. 30 3. a. excepto ult. eft ,
mino greffus bominis dirigentur volet. Ita rurfum ap. pro frit. CalTiod. in hunc Pf. Vulgata: congruit cum Pfalr.
Aug. epirt. 217. to. 2. col. 800. b. praeterunum dirigun- Rom. Aug. in eund.Pf. leg. miferetur tffwneratnr, &c. ut in
tur. Itidem ap. S. Paulin. epift. 29. p. 181. b. Hieron textu : turn addit : Forneratur quidem Latine dicitur , tf qui
ycro in Jeiem, 10. to. 3. p. j8i. e. legit A Domino dat mutiium planius hoc autem dicitm JS
:
, tf qui accipit : ,
 , : .

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXVI. 75

VULCATA II O D. He b r. Versio antiqua.
2 7. Declina a jnalo , & fac bo- Recede a malo , & fac bonum , 27. Declina a malo, & fac r* Mf. Sanprm,
num : & inhabits in f.eculum fasculi. & habit a, in fempiteruum. bonum : & inhabita in facula
fxculorum.
28. Quia Dominus amat judi- £)uia Dominus (Illicit judicium Quoniam
, 28. Dominus
cium , 8c non derelinquet fanclos & non derelinquet fancios fuos : amat judicium, & non dere-
fuos : in sternum confervabuntur. in tzternum cujloditi funt linquet lanctos fuos : in a-ter-
num coniervabuntur.
Injufti punientur : & femen im- Et femen impiorum peril/it. Injufti punientur <Sc femen :

piorum peribit. impiorum peribit.

29. Jufti autem hfereditahunt Jufti hireditabunt terrain , & 2.t). Julii in hareditate pof-
terrain : 8c inhabitabunt in fucu- inhabitabunt in fxculum fnper earn. fidebunt terram : &habita-
luin feculi iuper earn. bunt in fjecula & faxula fxcu-
lorum fupcr earn.
Trov. 30. Os jufti meditabitur fapien- Os jufti meditabitur fapientiam , 30. Os jufti edifcit fapien-
31. a<5. tiam , & lingua ejus loquetur judi- & lingua ejus loquitur judicium. tiam , & lingua ejus loquetur
cium. judicium.
Ifa. S i. l'i. Lex Dei ejus in corde ip- Lex Dei ejus in corde ejus : ji. Lex Dei ejus in corde
fius: & non fupplantabuntur greiliis non deficient greffus ejus. iplius : & non fubplantabun-
ejus. tur greffus ejus.
32. Confiderat peccator juf- Confiderat impius juftim , & 32. Confiderat peccator juf-
tum : &
eum. qua;rit mortificare qiurit ut occidat eum. tum : dk quaprit perdere eum.
3 3 Dominus- autem non
• dere- Dominus non derelinquet eum Dominus non relin-
33.
linquet eum in manibus ejus nee : in mam ejus , & non condemna- queteum in manibus ejus nee :

damnabit eum cum judkabitur illi. bit eum , cum judicabitur. damnabit eum cum judicabi-
tur illi.
Exfpe&a Dominum & cuf-
34. , Exfpecla Dominum , & cufto- 34. Exfpecla Dominum, &
todi viam ejus 8c exaltabit te ut : di viam ejus , & exaltabit te ut cuftodi viam ejus : & exaltabit
hsereditate capias terrain : cum pe- pojfdeas terrain .- cum interibunt te ut inhabires terram cum :

rierint peccatores , videbis. iinpii , vidi bis. pereunt peccatores , videbis.

3 ,. Vidi impium (uperexalta- Vidi impium robuftum , for- & 3 5. Vidi impium fuperexal-
tum , & elevatum licut cedros Li- tiffimum ficut indigenam virentem. tatum , & elevatum licut ce-
bani. dros Libani.
36. £t tranfivi , & ecce non Et tranfivi & ecce non erat ,
36. Et tranfivi, ecce non &
erat: & qua;fivi eum , & non eft in- & qiujivi eum & non inven- , eft erat &
quxfivi eum ,
: non &
ventus locus ejus. tus. eft inventus locus ejus.
3 7. Cuftodi innocentiam , & Cuftodi [implicit atem , & vide 37. Cuftodi veritatem , 6c
N o T M AD VERSIONEM AN T I Q UA M
dicamns fecnerat. Quid ad
quid Grammtttici velint ? tios ttabit cum judicabitur juflus : fed LXX. Viri , iriquit ifit
melius in barbarifmo noftro vos intelligitis , quant in uojlra pojuerunt , Cum judicabitur ill.. Pix iei ea Auguft. ubi flip,
dijertitttdinc vos dejerti critis. Ergo jttjhts ifle lota die mijcre- col. 290. b. ait inquibuldam exemplaiibus'legi,
tf cum
tttr foenerat ; & fie deinceps. la Gr. zxsti i. J«rs/£fj
$ judicabit eum judicabitur In Pfalt. Corb.
, illi. fie : Do-
si'i £v\cytcw z;au. minus autem non tradat eum in maims ejus nee
: damnabit
Tfr. 27. Concinit Ambrof. in hunc Pf. col. 8cf5. b. ut & eum citmjudicab. In Gr. Vat. 'O Ai Ki^c; *'
ft* T «- m«
Auguft. in eund. col. 287. c. cum Pfalc. Corb. Caffiodorus K-Tin dvrov
t«s X n&cg duff- b/e f>* xaret/iKKfat elvrif
£/;
verb Vulgatx congruit cum Plait. Rom. Gr. habet in fine , °™ xpmreu AitS. Alex. Aid. Compl. KKraauutswrtu , &
lii atmm ttimof. dein Alex, dvrlv , x.p.'v;rat dvra.
t. 2C. Ita rurfum Ambrof. in hunc Pf. col. 8c<5. b. nec- t. 34. Ita Plait. Corb. habet. Sic etiam in Moz. praner
non Auguft. & Cafliod. in eund. cum Pfalc. Rom. Corb. & hoc, vias ejus. Itidem in Rom. hoc iniuper excepto pe-
,
Moz. addito uno autem poft injufti. In Gr. ay.-jitj.oi tx.J't- , nent , pro pereunt. Apud Ambrof. in hunc Pf.
col. 807. a.
xufo'ccvTcti. Mf. Alex. otro/Mi Si. Aid. & Compl. d/uui^a Ji 8 12. a. cuftodi viam ejus :
tf exaltabit te , ut bxreditate pejf.'-
i^Sioi^^wovlcu' al. libb. d Je iro/noi ikKio^xQ'^C"^'' deas terram : cum perierint pecc. &c. at infra
, col. 811. f.
£r
. 29. Pfalr. Rem. & Moz. Jufti vera h.treditate p'jffide- leg. vias ejus. Item Auguft. in eund. If. vias ejus'....'.
bunt terrain : $
inhabitabunt infaculumfieculi , &c. Simi- ut bareditatt pejjideas terram pereunt pecc. Sec. unus
: cltrn
Corb. li hoc excipias , in facula fxcv.lornm. Itidem
liter in tamen aut alter Mf. hab. cum perient.
Cafliod. in eund.
apud Ambrofium in hunc Pf. col. 8otT. b. necnon apud Pf. viam^ ejus ut mhabites terram : ciim perierint
&c. ,
Auguft. & Cafliod. in eund. detradta vocula vera , pod InGr. tmv oVs\ dun n v.(frcuaw&it>HMeu tw -
i>
InGr. AUxr.i Al y.W(^v^Wii v Iv tS
jttfli. 7i~y x* Ka/aeKwatiitM efyitoQpeue&cu , &c.
tii a!2va. «.Svoe,, &c. t. Ita Hilar, in Pf. 128. col.
35. 435. c.& Ambrof. in
t. 30. Ambrof. in hunc Pf. col. 806. f. & in Pf. 118. Pf. no. 759. a. &deobituTheod.to. 2. col. 1209
1. col.
col. 1 100. a. legit cum Auguft. Cafliod. & Pfalt. Rom. a. In Pfalt. Rom. Mediol. Moz. & apud Cafliod
./,:»«- cedros
Os jufti meditabitur fapientiam , &c. ut fupra. Corb. hab. liiasi.Simifuerapud Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan.
p. 19 r
Os jttfli meditabitur juftitiam , &c. Gr. verb ,ftexsryesi u- h. necnon Ambrof. deCain& Ab.
1. 1. c. y. to. i.col. 191*
tplxr. Ambrof. eund. Pf. p. 807. d. Fropbeta meditabitur
in f.192.3. ut & infra, col. 669. c. 798. b. 812. c. at
1. de
dixit , licet units e pluribus meditatur Jiripferit ; nee abhor- fuga fasc. c. 5. col. 422. c. & in Pf. 36. col.
814. a. ic I.
rst h fenftt. i.de pcemt. to. 2. col. 4 co. f. ultra cedros Libani
.-item in
y. 51. Accinunt Ambrof. Aug. & Cafliod. in hunc Pf. Pf. 118. to. i.col. 1159. b. cxaltatttm ultra
cedros Libani.
una cum Pfalt. Rom. & Gr. Cypr. verb eplft. 55. p. 8o. c. legit : Vidi impium exalta-
y. 32. Ita Ambrof. in hunc Pf. col. 810. f.&Cafficd. in tttm , g extolhjuper cedros Libani. Auguft. in hunc Pf,
Vidi
eund. cum Pfalt. Rom. Corb. & Camut. In Moz. fie :
impium fuperexaltari, 55 elevarifuper cedros Libani. Gr.*E?/w
tf
quaret perdtre eum. In Mediolan. occidere cum. Apud Lu- Toy iaetX ihrtpviifum , * ivtupifuiKt ui t«
kiJ^;, ike. (
cif. Cal. I. 1. pro S. Athan. p. 191. h. Con fpicit peccator
If. 16. Ita Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 191. h. 8c
juflitm : 2; quarit mortificare eum. Item apud Auguft. in Ambrof. de interpel. Dav. c. 8. to. i.col. 669. c.
eund. Pf. mortificare eum. Gr. Kccltmu..... k. \wiiX t? houa.-
1. 4. &
in hunc Pf. col. 814.8. Item Auguft. & Caffod. in
eund.
TcoQai avro'y. cum Gr. In Pfalt. Rom. & Moz. deeft $ , ante verba tran-
t.
35. Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 191. h. necnon fivi, St. qua/tvi.Apud Cypr. epift. 55. p. 80. c. 81. a. fie:
Ambr. in hunc Pf. col. 8c<5. f. 8 10. f. cum Aug. Cafliod. & Et tranfivi ecce nonjitit
,tf ; g; quafivi, &c. In Gr. K31
in eund. & Pfalt. Rom. Vulgatx congruunt. In Muzarab. <Ttt.fv.*!$-'.i/ , k tJy ix. v.r k. fXjtrviQa , Sec.
deeft ult. tlli. Ambroi. loco citato notat Aquilam dixille , t. 37. Ita Cafliod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Corb.
pec damnabit eum in judicando (0 i Symmach. nee darn- & Carnut. Ambrof. verb in eund. Pf. col. 814. Cl legit:
Tom. II.
K ij
 , ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXVII.

76
VeRSIO ANTIQUA. H E B R. VuiGATA HOD.
quia cnt in cxtrcmum viro vide a-quitatem quoniam funt re-
Mf Sangem. vide xquitatem quoniam funt reclum :
:
*, :

1'quia: homin. pac.hco

reliquix homini pacifko. pax.
Pra.vari cat ores autem inter ibunt 38. Injufh autem dilpenbunt li-
38. Injufti autem difperi-
bunt'limul : reliquix inipio- pariter , & novifmum irnpmum mul :
reliquiae impiorum interibunt.

rum peribunt. peribit.

Salus autem juftorum a Domi- 9- Salus autem juftoium a Do-
39. Salus juftorumaDomi- 3

no : fortitudo eorum in tempore tn- mino :& proteftor eorum in tempo-

no : & protector eorum eft in
re tribulationis.
tempore tribulationis. bulationis.

Et adjuvabit eos Domi- F.t auxiliabitur eis Dominus 40. Et adjuvabit eos Dominus ,
40
nil! , &
liberabit eos eri- falvabit : : & & eos eripiet eos ab im- & liberabit eos : & eruet eos a pec-

piet'eosapeccatoribus, fal- pits, falvabit & & eos : quia fpera- catoribus , & falvabit eos :
quia
fperaverunt in eo.
vos faciet eos quoniam fpe- verunt in eo. :

raverunt in eum.
No tje ad Versionem antiquam
Cuftodi innocentiam , "3 vide aquitatem , &c. paulo vero In Gr. Zfy>M&pfiU<xi1ui imroavri I'ioM.^-fev^Movrai.
ft. 39. Pfalt. Rom. Stilus antem juftorum a Domino
f/?.'2>
port, ait Alii prfiter tint : Cuftodi perfeSionem. Auguft. in
:

eund. Pf. col. 264. f. 291. b. Cuftodi innccemiam , 15 viii' protector eorum eft , &c. Itidem in Plait. Corb. & Gr. necnon

direilionem , Sec. Gr. «tu'aacos anaKia» , J, tJ's iv^vrvfla: apud Ambrof. Auguft. & Cairtod. in hunc PI. deleto prime.
cVf iiit i-/x.a]u*infia. , Sec. eft. Moz. delet eorum.
Brev*.

ft. 38. Ita Caffiod. in hunc Pf.

Similiter in Pfalt. Rom. 40. ItaCaftiod. in hunc Pf. cum Brev. Moz. Item
ft.

Se Moz. praeter Hoc , difperietitJtmtU : vox autem/t'wm/, jun- in Pfalt. Corb. &
Rom. niii quod in fine fcrib. in eo.
gitur cuir. feq. riliqttix , (altera in Rom. In Carnut. Corb. & Auguft. in eund. Pf. Et adjuvabit eo; Dominus , & eruet
punientur Jimul ; fubinde in Corb. relit/, impior. peribunt. eos : $$ eximet eos a peccatoribns ; nee addit plura. In Gr.

Ap. Aug. in eund. Pf. difperient in idipfum : rcliq. imp. inte- K«l /3on6n'esf ivToTi i, fuoerai antic; j sjjeAeTrflU twTti
ribunt. Ambr. in hunc Pf. col. 3 14. e. concordat cum Vulg. 5% K, Qutiil UVTii' OTI lit tf.VtOV.

VERSIO ANTIQUA. He b r. VULGATA HOD.

Canticum David comme- Pfalmus David rememora-
TLx Mf. Sanger»!, i .Pfalmus David , in comme- in 1. , in

moratione fabbati. XXX V 1 1. moratione. XXXV 111. tionem de fabbato. XXXVII.

Omine ne in ira tua ar- Omir.e ne in ira tua arguas Omine ne in furore tuo ar- Ffal.6.

guas me ,
1

neque in fu- me , neque in furore tuo cor- guas me neque , in ira tua z.

rore tuo corripias me. ripias me. corripias me.

Quoniam fagittx tux in- Quia fagitta tua infixa funt 3 . Quoniam fagitta? tuns infixa;
3.
rixx funt mihi : & confirmafti mihi , &
tetigit me manus tua. funt mihi : & contirmafti fuper me
fuper me manum tuam. manum tuam.
Nee eft fanitas in carne
4. Non eft fanitas in came mea a 4. Non eft fanitas in carne mea
mea a vultu irx tux non eft facie indigmttionis tua non eft pax :
: a facie ira? tux : non eft pax oflj-
pax ollibus meis a facie pecca- offibus meis a facie peccati met. bus meis a facie peccatorum meo-
torum meorum. rum -

5. Quoniam iniquitates JQiia iniquitates mea tranfie- 5. Quoniam iniquitates mes fu-
• Mf.vitusemtas. * mex fuperpofuerunt caput runt caput meum . quafi onus grave pergrefla? funt caput meum & fi- :

cut onus grave gravatae funt fuper

meum : ficiit onus grave gra- aggravate funt fuper me.
vara: funt fuper me. .
me -

6. Computuerunt
dere- & Computruerunt & tabuerunt ci- 6. Putruerunt & corruptee funt

rioraverunt cicatrices mex , a catrices mea , a facie inftpientia cicatrices me'a; , a facie inlipientias

inlipientix mex. mea. mea;.

facie
Not.i A D Versionem antiquam.
ft. 1. Ita Pfalt. Moz. hab. cum Corb. & Rom. Fabri. item 1. de lapfu virg. to. 2. p. 318. d. nili quod hie habet

.Rom. vero Martiansei , in rememoratione fabbati. Similiter iSjuut onus. Similiter apud S. Paulin. epift. I2.p.6j'. a.
apud Hilar, in Pf. 69. col. 232. a. in rememoratione. Apud Superpofuerunt iniquitates me.e caput meum : gj /icut onus
Ambrof. hunc Pf. col. 81 J. e. In commemoration'»; t'ici
in &c. item 23. p. 135. e. abfque 2? " at epift. 40. p.
epift.

fabbati, Pfalmus David ; & infra ant jinn alius habet, : 244. cAoco Jicut onus , Scc.leg. £J mulnplicatx Junt fuper
fabbatorum. Item Hieron. Algal", quaeft. 8. col. 202. f. TV- capillos capitis noftri ; qua? pertinent ad Pf. 39. 'ft. 13. Hie-

tultis eft , inquit , In commemorationtm. Auguft. in eund. Pf. ron. vero Algaf. qurelt. 8. p. 202. f. Quoniam iniquit. mex
Titulus ejus eft : l'Jalmtts ipji David , in recordationem jf.b- elevatx funt Jtiper caput meum
quafi onus , Sec. item 1. 3. :

bati. Apud Cafliod. limpliciter : Pfalmus David, in com- in ep. ad Galat. to. 4. p. 292. c. 309. f. at in Ifai. 1. to. 3.
memaratione. In Gr. >?a^o5 tw Aav U' , tie, uva/uvMiv inpi p. 1 1, a. Elevatx junt iniquit, mea fuper cap, meum : quafi
Qa.^a.TM. onus grave ingravatx funt , &c. in Ifai. 58. p. 435. c. &
if. 2. Concinit Ambrof. in hunc Pf. col. 820. b. 1. de & Iniquitates mex elevatx funt Jiipra quafi onus grave ag-
lapfu virg. to. 2. col. 318. d. Item Cafllod. in eund. Pf. gravate funt , Sec. Aug. in hunc PL Quoniam iniquitates mea
cum Pfalt. Rom. Corb. & Moz. Apud Auguft. vero in fnftultrunt caput meum
Jicut ffcts gravis gravata Junt , :

eund. Pfalm. ita Domine ne in indignatione tua argnasme ,

: Sec. Audi. op. imp. in Matt. horn. 29. p. 121. b. cum Petro
neque in ira tua emendes mc. In Gr. Kvqxs fw tw ivfia Qx Chryfol. f. 44. p. 880. c. Cafliod. in hunc Pf. Quoniam &
ifif/hK f*s > /Ww/s 1« opyyji cv -itaiJivonc, fj.i. iniquit. mex fuperpofuerunt , See. ut in textu. Id Ambr. in
^.'3. Sic Ambrof. in Pf. \6. col. 79 1 c. 3c in hunc Pf. . hunc Pf. ita explicat : Supertranjierunt caput meum , &
57. col. 821. d. 1. de lapfu virg. &
to. 2. 318. d. Item fuiereminent mihi ut JfenJfits meos deprimaut. In Gr. "Oti at
J,' . ~ . > .1 •
c \ P 1 ,

Auguft. &
Calliod. in eund. Pf. cum vet. Pfalt. 8c Gr. avofttai ft* uirtfnpou po/JTioi' pa v
tw x.:<paMv /U» u6n r «ba-
jf.4. Sic Ambrof. 1. de lapfu virg. to. 2. col. 318. d. pvv§rK<sew , Sec.

cum CafTiod. in hunc Pf. Sic iterum apud Ambrof. in eund. ft. 6. Ita Ambr. I.dc lapfu virg. to. 2. p. 318. d. necnon

Pf. col. 826. b.excepto uno non , pro nee. In Pfalt. Moz. S. Paulin. epift. 40. p. 244. c. &
Cafliod. in hunc Pf. cum
Et non eft fanitas a ztnltn non eft pax, &c. Si- ^ Pfalt. Rom. Corb. & Moz. niii quod fcribunt computruerunt.
militer in Rom. & Corb. proeter hoc , Nfr eft fanitas. Apud Ambrolius in Pf. 37. p. 828. a. alludens dicit , corruptas
Auguft. in eund. Pf. Non eft fanitas.... a vultu non eft ejfetf compntruiffe cicatrices , Sec. Pfalt. vero Mediolan. &
fax , &c nee abllmile Grjecum eft. Cam. hab. deterioraverunt , ut fup. Aug. in eund. Pi. Com-
ir. y. Itidem in Pfalt. Rom. Corb. Mediol. Carnut. & putruerunt putuerunt livores mei , a facie , Sec. Item in
3
cum voce mem , loco mcas Mf. codicis. Iifdem favet Ambr. Pfalt. Mediol. livores mei. Ap. Fulg. ep. 4. ad Prob. p. 178.
in hu»c Pf. p. 827. b. in Pf, &
48, p. 769. f, 048. a. 3 J. & Compurwrum $ ditemrtiuifttiit ciiatr, mex , Sec, 1« inVulg.
 , , . : . ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXVII. ?7

VuiGATA MOD. H EB R. Versio antiqua.
7. Mifer fa&us fum & curvatus Jffliclus fum & incurvatus fum 7. Mifcriis adfliclllS fum & Ex Mfi Sanierm,
fum ufque in finem : tota die con- nimis : tota die mccrens ambula- turbatiis ufque ad finem
tota :

triftatus ingrediebar. barn. die contriftatus ingrediebar.

8. Quoniam lumbi mei impleti JVuia lumbi met repleti funt 8. Quoniam anima mea
funt illufionibus : tc non eft fanitas ignoi.iinia , & non efi fanitas in completa eft inlufionibus : &
in carne mea. carve me a. non eft fanitas in carne mea.
9. Affiiiftus fum,& liumiliatus Evigilavi , & afflictus fum ni- 9. Incurvatus fum, & liu-
fum nimis : rugiebam a gemitu cor- mis : rugiebam a gemitu cordis mci. miliatus fum nimis rugibam :

dis mei. a gemitu cordis mei.

1 o. Domine , ante te omne de- Domine in coufpcclu ttio omne 10. Et ante te omne defide-
fiderium meum : & gemitus meus a defulcrium meum : & gemitus meus rium meum & gemitus meus :

te non eft abfconditus. a te non efi abfconditus. non eft abfconditus a te.
1 1 meum conturbatum eft,
. Cor Cor meum
find nab at , dereli- 1Cor meum conturba-
1

dereliquit me virtus mea & lumen : quit me for tit udo mea : o~ lux ocu- tum eft, & deferuit meforti-
oculorum meorum & ipfum non , lorum meorum etiam ipfa non efi tudo mea & lumen oculorum :

eftmecum. mecum. meorum non eft mecum.

1 1. Amici mei, & proximi mei Cari mei , & amici mci contra if.. Amici mei, & proximi
adversum me appropinquaverunt Up am meam fteterunt mei adversum me adpropia-
& fteterunt. verunt, & fteterunt.
Et qui juxta me erant , de longe Et vicini mei longe fieterunt Et proximi mei a longe fte-
fteterunt : 1
}
. & vim faciebant qui cy irruebant qu&rentes animam terunt 13. vim faciebant
: &
quxrebant animam meam. meam : qui quasrebant animam meam.
Et qui inquirebant mala m'ihi , lo- Et invefligantes mala mihi , lo- Et qui inquirebant mala
cuti funt vanitates : & dolos tota qucbantur injidias , & dolos tota die mea , locuti funt vanitatcm :

die meditabantur. meditabantur. & dolum tota die meditaban-

tur.
14. Ego autem tanquam furdus Ego autem quafi furdus non au- 4. Ego autem velut furdus
1

non audiebam : & ficut mutus non diebam , & quafi mutus qui non non audiebam & ficut mutus :

aperiens os fuum. aperit os fuum. qui non aperit os fuum.

1 5 . Et fa<ftus fum ficut homo Et eram quafi homo non audiens, 15. Et faclus fum ut homo
non audiens : & non habens in ore nee habens in ore fuo redargutio- non audiens & non habens in :

fuo redargutiones. nes. ore fuo increpationes.

1 6. Quoniam in te Domine fpe- Te enim Domine exfpeilabam : 16. Quoniam in te Domine
ravi : tu exaudies me Domine Deus tu exaudies Domine Deus meus. fperavi & exaudies me Domi-
:

meus. ne Deus meus.

No T JE AD VeRSIONEM ANIIQUAM,
111 Gr. U.ej/tio)?jcct.v Kj iaccTTKOca 01 /Ummutt/s /ay , «to, &c. eund. Pf. hoc , non eft abfconditus a te. Ap. Cafliod.
praeter
Tf . 7. Sic in Pfalt. Corb. ad verbum. Item in Rom. Fa- & Corb. Et ante te omne dejtderium
in Plait. non eft a te
additoy«!H , ad turbatiis , ficut in ,
fcri , poft ufque. In Rom. abfconditus. In Gr. Vat. K«i evarrtov Qx-xaix v* tiTrty.pC£n
Martianxi , £5 curvatus fum , ut in Vulg. Similiter apud died Qy. Mf. Alex, cum edd. Aid. &Compl. KCen , «W-
Hieron. Algaf. quxft. 8. col. 202. f. Item apud Am-
brolium in hunc Pf. p. 828. f. & 1. de lapfu virg. to. 2. p. t. 11. Italegunt Ambr.&Aug. in hunc Pf. Similiter in
518. d. Miferiis affitlus fum tf curvatus fum nfijue in finem , Pfalt. Rom. & ap. Cafliod. hoc addito,*'« me, poft conturba-
&c. Sic etiarn legunt Auguft. Caffiod. in hunc Pf. nifi & tum eft. Item in Moz. dempto J3 , poft in me. Sed Ambr. 1.
quod Auguft. loco ingrediebar , ponit ambulalam. Hieron. de lapfu virg. to. 2. p. 518. e. legit : Cor meum titrbatnm eft
in Ifai. 58. to. 5. p. 428. f. Ajfiittus fum & incurvatusfum intra me , dereliquit me virtus mea ,&c. ut fupra. In Pfalr.
iifque ad , &x. In Gr. 'riToibarirJipMa. J, •ax'ltx.aixtpiw j"w; Corb. Cor meum conturbat. eft , deferuit me virtus mea : ££
ishVf. iTTopeuo.ulw. Sufpicor mendum in Mf. Sangerm. ubi lumen oculorum mcor. non eft mecum. In Gr. Vat. 'H y.apj'icc.
fcriptum turbatus , pro curvatus : fepe enim in hoccodice /ail STapuxS'» i iyi.a.-cihnt( fj.i 1! !%,ui /s.H' Kj TvpZ; tu> o(pia\-

littera v mutatur in b , vice verfa ; prima etiarn littera t
facile potui: fcribi pro c : attimen in Pfalt. Corb. Rom.
Fabri etiam legitur turbatiis , quod Grxco textui repugnat,
ut&PP.Lat. Item in Mf. Sangerm. fcriptum eft, Mifertis
atlfiittns Jitm , fed aperto mendo , pro miferUs.
& IJ.W /j.\s if* sVi , &c. Alex, vero cum edd. Aid. & Compl.
& hab. /an i, ovtI x'h sr^ , &c.
t. 12. ha ferunt Pfalt. Rom. & Moz. ad verbum. Simi-
liter Corb. cum Ambr. Aug. & Cafliod. excepto uno appro-
pinquaverunt. Item ap. S. Paulin. ep. 1 1 p. 50. a. proximi .

tf". 8. Ita legit Anibrof. in hunc Pf. p. 829. d. pauloque mci a longe, &c. ficut in Pialt. Mediol. & Carnut. Auguft.
poll monet Symmacbum dixiffe lumbos ; & infra p. 850.3. vero loco cit. delet utiumque mei , fed infra addit. In Gr.
Bene , irrquit , LXX. Viri anima; illuliones dixerunt : quam X) ohyfiza /au /j.a.x.f'$s-y, &c. Mf. Alex, cum Aid. & Compl.
lectionem admittunt Auguft. Cafliod. in eund. Pf. cum & ohro /atxttpa ^-tr
Pfalt. Rom. Corb. Mediol. Carnut. Sic etiam habet fy. & t- 13. Sic in Pfalt. Corb. Moz. & eft. Rom. vero Vul-
ad leel:. 7. Domin. Paffionis , cum Pfalt. Arab. & TEthiop. gata: congruit ; ficut etiam Ambrof. hunc & Caffiod. in
InMoz. lie ".
Anima mea complete eft invijionibus , fed errore quod hab. vamtatem
Pf. nili apud Ambr. $$
ut tup. item
manifefto , -csioitilnfiombiis. In Gr. ed. Rom. "On n' -\vxi dolum. Ap. Auguft. in eund. Pf. (imiliter qui qmrebant :

{M sVmii&:i sfi-xtxfyfiav , &c. Mf. vero Alex, cumedd. Aid. mala mea , locuti flint va'nitatem ; & dolum, &c. InGr
Compl.&Symm. hab. A'r{i!ai /an
i-TrhwStvixv cttwys/xuTav, &c. of £nTiJWe; Tti y.ctzx /a*.: , ihoewj.* /ace- o.;£ty'i «$• «, /oju»'-
J.
>?•. hunc Pf. col. 829. d. & in
9. Concinit Anibrof. in thto;; s/atMTMiU.
Luc. 19. col. 1497. b. nifi quod hoc ult. loco delet fum , t. 14. Sic Ambrof. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. & Corb.
poft incurvatus, & conftanter (aibh rugiebam : at 1. y. de In Moz. & apud Caffiod. velut furdus qui non aperuit
fide, to. 2. col. 570. f. legit: Afflulns fum , bumiliatus $ &c. Apud Auguft. in eund. Pf. velut furdus non aperiens,
fum nimis: &
1. de lapfu virg. col. 318. d. rugio a gemitu,
&c. InGr. cJofl xctiojo; bx atcr/uv , &c.
&c. Auguft. in himcPf.Infirmatusfum , bumiliatus fum $ J,'". 1 y. Similiter in Pfalt. Rom. Corb. & ap. Caffiod. in
v.fque nimis : rugiebam , Sec. Cr.lTiod. in eund. Pf. cum hunc Pf. Moz. etiam Mediolan. & Carnut. ferunt increpa-
,

Pfalt.Rom. Corb. & Moz. Incurvatus fum, £> bumiliatus tiones ; ficut Ambr. in hunc Pf. p. 833. f. Rufin. in Symb.
fum ufquequaque , &c. Item in Mediol. & Carnut. Incur- p. 182. a. & Hieron. in Jerem. 28. to. 3. p. 661. f. Auguft.
vatus fum. In Gr. '£xa)iu',9-w , vero in eund. Pf. leg. redargutiones. Gr. im/ai; , & fupra
£ eTtzweiva&w eu$ cipofc*'
cifvijubju, &c. &0E.' , pro ut , Ambrof. & alii Jicut Hieron. quafi. .

If. 10. Sic Ambrof. in hunc Pf. p. 829. d. 8 52. b. & inf. il . 16. Pfalt. Corb. Ononiamin te Dom. fperavi : tu exau-
p. 950. a. Itidem in Pfalt. Moz. prauer unum £> , quod dies Deus meus. Rom. fabri fperavi : dixi : Tu exaudies Do- :

initio ipfo deed. In Rom. fie Et ante te eft omne dejidc- :

mine Deus mens. Rom. Martianaei dixi : Tu exaudies me :

riiim,.,,, a te non eft abfconditus. Similiter apud Aug. ia Domine , &c. Mozarab, fperavi Domine : tu exaudies Do*
 :
, :

7S LIBER. PSALMORUM. Pfalm. XXXVIII.

Versio ANTIQUA. H EBR. VULGATA HOOT
Ek Mf. Sangerm. i 7. Quia dixi : Ne aliquando £>iua dixi : Ne forte infnltent 17. Quia dixi -.
Nequando fu-
infultent in me mibi,& cumvacillaverit pes meus,
inimici mei : pergaudcant mihi inimici mei : &
& dum commoventur pedes fuper me magnificentur. dum commoventur pedes mei , fu-
mei , inme magna locuti funt. per me magna locuti funt.
18. Quoniam ego in flagella JHhiia ego ad plagam par atus 1 8 . Quoniam ego in flagella pa-
paratus dolor meus fum
furri : & , & dolor mens contra mefem- ratus fum : & dolor meus in conf-
ante me eft iemper. per. pedtu meo femper.
19. Quoniam iniquitatem ^uia iniquitatem meant an- 1 9. Quoniam iniquitatem meam
meam ego pronuncio co- nuntio cs contriflabqr pro peccato : & ,
1
annuntiabo : & cogitabo pro pec-
gitabo pro peccato meo. meo. cato meo.
20. Inimici autem mei vi- Inimici autem mei viventes con- 20. Inimici autem mei vivunt,
vunt , &
confirmati Hint fu- fortati funt multiplicati funt , & & confirmati funt fuper me : &
per me : &
multiplicati funt odientes me mendaciter. multiplicati funt qui oderunt me
qui me oderunt inique. inique.

z Qui retribuunt mala pro

1 . Et qui reddunt malum pro bono 2 1 . Qui retribuunt mala pro
bonis, detrahebant mihi quo- ddverfabantttr mihi quia fequebar : : bonis , detrahebant mihi :quoniam
niam fubfecutus fum juftitiam. bonum. fequebar bonitatem.
22. Nederelinquasme Do- Ne derelinquas me Domine 1 2. Ne derelinquas me Domine
mine Deus meus ne difcefte- Dens meus ;:e elongeris a me. : Deus meus : ne difcelleris a me.
ris a me.
23. Intende in adjutorium Feftinain auxilium meum Do- , 23. Intende in adjutorium
meum Domine , Deus falutis minefalutis mea. meum Domine Deus , falutis mea;.
mex.
NoTf AD VERSIONEM A N T I Q U A M.
mine Dens metis. Ambrof. Domine fpcravi : tit exaudies me Of Js f X'9'601
'
/"" fa' ' & x.'.yt.&tTaluf'/ou Jte/> efts /*mit-
Domine , Sec. Iiidem ap. Auguft. & Caffiod. in eund. Pf. tie, /j.1, &c.
dempto uno me. In Gr Kv&ts ih7r<ox' Qb tieautwf Kv- t. 21. Sic Ambrof. in hunc Pf. p. 858. f. cum Ffalt.
flS , &c. Corb. In Rom. (ic Qtii retribuebant mihi mala pro bonis ,
:

tf\ 17. Sic in Pfalt. Rom. uno excepto commovtrentttr. &c. qu<e in texiu. Itidem in Moz. & ap. Caffiod. dempto
Item Mozarab. commoverentttr
in in me : at fupra , Ne uno mihi , poft retribuebant. Apud Auguft. in eund. Pf.
unqnam me , &c. Apud Ambrof. in hunc Pf.
infnltent in ita Detrahebant mihi , qui retribuunt mala pro bonis : quo-
:

p. 857. a. d. N( aliquando exfultentin me & du.ru com- niam perfecutus fum jttftztinm. In Pfalt. Carnut. & apud
moventur in me. Similiter ap. Aug. & Caffiod. in eund. S. Paulin. epiil. 58. p. 25 5. b. fnbjectttus fum juftitiam ; in
prseter hoc , Nequando infnltent. Item in Pfalt. Corb. Ne- Mediolan. fubfequebar juftitiam. In Gr. Of arraw&<fi/cV7es
qnando infnltent inimici mei : & dttm commov. ped. mei , in xay.s ( Alex. Aid. & Compl. ,moi xaxi ) afri ctyaQ-ar , ce-
tne magna loc. funt. In Gr. M» <qi1s sit rfcitfuit'i fi.it % a/ cJVis'SaMoi' y.f iirfl y.a-re J iux.tr J ixaiMurW in aliis libb. cqx-

i£ Qa*!i'$w«.t sit ijJ.-k , Sec. ZaQv'ntr , ut in Vulg.

& Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt.
T?. 18. Ita Augufl. t. 22. Concordant Ambrof. Auguft. & Caffiod. in hunc
Rom. Fabri. In Corb. deeft tantiim Jttm poft paratus. , Pf. una cum vet. Pfalt. & Gr. In Brev. vero Moz. prxmit-
In Rom. Martianasi & Moz. fie , ad flagella paratm fum :
, tuntur ifta Et projecerunt me dileflum tanquam mortuum
:

praeterea in Moz. contra me eft jemper. Apud Ambrof. in abominatum ; turn fequitur Ne derelinquas me , &c. Am- :

eund. Pf. in flagella par at us eft. In Gr. "Ot/ ey£ tie, ftisi- brof. quoque fub finem expofiiioni-. hujus Pfalmi , p. 841.
7et; s Vc;«s;" h. m a\yuJ on iiif ai'jnrm ffts Atairamg' Alex. a. ait Complevimus Pfalmum etiam cum ejus interprcta-
:

Aid. Sc Compl. eVi» /icMzairog. tione verjiculi , quern Grxci tionnttlli codices , fed non om-

fr. 19. A Pfalt. Sangerm. \\xc abfunt tria , meam ego prc-
ncs habeut Latini. Nam ante it fpenfonum proximum verficulus
tittncio , fed calami lapfu aperto ; totidem verba fufiecimus eft :Et projecerunt me ficut mortuum abominatum. Sed
ex Rom. Gamut. Coib. & Moz. Apud Caffiud. in
Pfalt. tu ne derelinquas me Domine ne difcefferis a me ; hoc :

hunc Pf. Otttin. iniqttit. meam pranunciabo : tf cogitabo , &c. enim fequitur , id eft : Tu >;e derelinquas , qui mortuum fa-
lit f'up. Ap. Aug. vero in eund. Pf. ego pronuncio : &curam tentem curare cenfuefti. Veificulum aiuem ilium vix aliubi
geram pro peccato meo. Ambr. in hunc Pf. dicit Iniquita- : etiamnum reperias , prauerquam in Verfione Arabica,
tem fuam David prpnunciabat &c. Ruric 1. 2. epift. ep. 14. , jEthiopica , & apudTheodoretum. Piimanempefic habet
p. J69. d. Quoniam iniquitate! meat ego pronuncio &c. , Rcfpueriint me dileilum qnaji mortuum abaminandum , ($
Gr/'O-n -rw dnftlav /uv «vct-yU^ca ( Alex. Aid. & Compl. clavis confixerunt corpus meum : jEthiop. Et repulerunt
iyjo dvxyU^S' ) k, /j.teAi*tut.oi firs? -tyc, &c. tanquam cadaver immundum. Ne derelinquas ,
fratres fnos
ir. 20. Ita Aug. in hunc Pf. In Pfalt. Moz. & Rom. &c. Theodoretus denique K«J o.Trsffrlfur (is rcr «>«- :

Fabri : Inimici autem mei vivent , tf corfortati J:int fuper TTVTor ooc, vsr.pov t^fewy/JivGr.
tne. In Corb. vivent , confirmatifunt. In Rom. Mania- & t. 2;. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Apud
nan &
ap. Caffiod. Inimici mei autem vivunt ,
, confor- ^ Auguft. in eund. Pf. deeft vox Dens, ficut in Gr. Apud
tati funt, Sec. Apud Ambrof. in eund. Pf. 8}8. f. Inimici Ambrof. vero in hunc Pf. p. 840. f. ita Tu autem Do- :

mei vivunt, tf confirmati funt , &c. ut in V'ulg. In Gr. mine , curat adjuvas quia Deus falutis mete es.

Versio antiqua. H E B R. VULCATA HOD.

Viclori Iditbun In finem Idithun Canticum
Sanrerm. i.Infinem, Edithun, Canti-
, ipfi ,
r* Mf.
J
cum David. XXXVIII. Canticum David. XXXIX. David. XXXVIII.
Cuftodiam vias T~\ Cuftodiam vias meas Ixi Cuftodiam vias meas
2. Tp\Ixi :
Ixi : : :

I J meas ut non delin- :

ne peccem in lingua mea : ut non delinquam in lin-
gua mea.
quam in lingua mea.
N O T JE ad Versio nem antiquam.
De hoc titulo ita diflerit Ambrof. prsfat. in hunc Fabri, 1« finem , ldithum, Canticum David. In Rom.
f. 1.
Hunc rfalmnm David fcripfit Iditbum Martianaci, ap. Caffiod. pro Iditbun, &c. Apud Aug.
&
Pf. p. 842. , tf ,

viro difciplinis Leviticittf Sacerdotalibus eriidtto , canenium in eund. Pf. In finem , pro Idithun, Canticum ipfi David.

iedit qui ante arcam Domini PJalmorum Jeriem pangcndi Sic etiam in Pfalt. Carnut. dempto uno ipfi. In Gr. E.';t»

folertifflmus prxciuebat. Ergo quia non hlithum fcripfit hunc tews , tb 'UAir , aJ» AavU in Alex. Aid. w
Compl. ' &
David tf ldithum viro canendi
fed propheta perito
Pfalmum ,
,

ideo fie inferiptus eft titulus : In finem,

'

?. 2. Ita legunt Ambrof. Si Caffiod. in hunc Pf. cum

tfallendum dedtt ,

David. Eadem repetit 1. 1. Rom. & Corb. Sic etiam in Moz. excep:o uno dere-
pro ldiihum, Canticum ipli Pfalt.

offic. to. 2. p. 8. b. In Brev. Mozar. lie titulus exftat : linquam; fed Ambrof. in Pf. Il8. p. 985. a. & 1. I. of-
habet cum Chiomat. Aquil. in Matth.
In finem, pro ldttbnm , Pfalmus David. In Pfalt. Rom. fic. to. 2. p. 5. e.
 , ; : ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXVIII. 79

VUIGATA HOD. H E BR. Versio antiqua.
Pofui ori meo cuftodiam, cum Cuflodiam os meumftlcntio , donee Pofui ori meo Cllftodiam , Ex Mf. Sangtrm,
«oniifteret peccator adversum me. eft impius contra me. dum cpnfiftit peccator adver-
sum me.
5 . Obmutui , & humiliatus fum ,
Obmutui fdentio tacui de bono ,
' 3. Obmutui , & humiliatus
& filui a bonis : & dolor meus re- & dolor mens conturbatus eft. fum, & fiiui a bonis :do-&
novatus eft. lor meus renovatus eft.
4. Concaluit cor meum intra Incaluit cor meum in medio mei 4. Concaluit cor meum in-
me : & in meditatione mea exar- in meditatione mea incenfus fum tra me & in meditatione mea
:

defcet ignis. igne. exardefcit ignis.

5. Locutus fum in linguamea : Locutus fum in lingua mea : Of- Locutus fum in lingua
5.

Notum fac mihi Domine finem tende mihi Domine finem meum , mea Notum fac mihi Domi-
:

meum ne finem meum

Et numerum dierum meorum Et menfur am dierum meorum Et numerum dierum meo-
quis eft : ut fciam quid delit mihi. qiu fit : fciam quid mihi deft. rum quis eft ut fciam quid :

defit mihi.
6. Ecce menfurabiles pofuifti Ecce breves pofuifti dies meos , ejr 6. Ecce veteres pofuifti dies
dies meos : & fubftantia mea tan- vita mea quaji non jit in confpec- meos & habitatio mea tan-
:

quam nihilum ante te. tu tuo : quam nihil ante te.

Veruntamen univerfa vanitas ,
Omnia enim vanitas , omnis bo- Veruntamen univerfa vani-
omnis homo vivens. mofubfiftens. Semper. tas, omnis homo vivens. DlA-
PSAIMA.
7. Veruntamen in imagine per- Tantum in imagine ambulat ho- 7. Quanquam in imaginem
tranlit homo : fed & fruftra contur- mo , tantum fruftra conturbatur : ambulet homo : tamen vane
batur. conturbatur.
Thefaurizat : & ignorat cui con- Congregat , & ignorat cut di- Thefaurizat : & ignorat cui
gregabit ea. mittat ea. congregavit ea.
8. Et nunc qu.-e eft exfpectatio Nunc ergo quid exfpeclo Domi- 8. Et nunc quae eft exfpe£ta-
mea ? nonne Dominus > & fubftan- ne ? prtftolatio mea tu es. tio mea >. nonne Dominus ?

tia mea apud te eft. & fubftantia mea ante te eft.

9. Ab omnibus iniquitatibus Ab omnibus iniquhatibus meis 9. Ab omnibus iniquitati-

NOT* A d Versionem A N T I Q U A M.
p. 981. d. &
vet. Pfalt. delinquam. Similiter ap. Aug 'I/tf jrtt.iaiza.s. quoque legunt Chryfoft. & Greg. Naz.
Ita

in eund. Pf. extremoque, dum conjiflit adversum me pec- orat. in Caelar. fratrem.Vide Flamin. Nobil. in hunc lo-
cator. Itidem Ambrof. 1. de exhort, virg. to. 2. p. 300. cum. Ad feq. Diapfalma quod attinet , de ipfo meminit Am-
c. Hieron. vero in Ifai. 37. to. 5. col. 287. e. cum con- brof. in hunc Pf. p. 851. f. Et pojl Diapfalma , inquit ,

Jifteret adversum me peccator. Graec. h tw Qv swat tm a.jJ.a.f- refumpto fpiritu ait : Quanquam in imagine, &c. Habe-
,

•zutov oiuvtIov /uh. tur paiiter ibid, in Pfalt. Corb. 6c Rom. Martianaei ; at in,
ir. 3. Succinit Ambrof. in hunc Pf. p. 847. c. e. & 1. Rom. Fabrl, & Verun-
Gallic, praeponitur huic verficulo ,

1. offic. to. 2. p. 7. & de lapfu virg. p. 317. c. Item tamen univerfa vanitas, &c. In Gr. vero Vat. poftpo.
CafTiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Apud Auguft. in nitur ut fupra. In edd. Aid. & Compl. deeft ; nee me-
eund. Pf. fie Obfurdui , £J humiliatus fum, & j-.lui a
: moratur ab Auguft. in eund. Pf.
bonis , &c. Apud Hieron. in Ifai. 37. to. 3. col. 287. e. tf. 7. Ambr. & Cafliod. in hunc Pf. ita legunt Quan- :

Obmutui , 2> humiliatus Jitm , ^ tacui de bonis. In Gr. quam in imagine Dei ambulet homo : tamen vane conturba-
°£.x.a>tpiiftw , g) tTcnriUbibw , «, ear/met ii, xyx^uy > &c. ut tur. Thefattrixjtt cui congregat ea. CafTiod. hab. contitr-
fup. babitur. Ambrof. ubi fup. p. 852. c. ait Gracus tamen :

f. 4. Ita CafTiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Moz. Sc Rom. non habet in imagine Dei , fed tantummodo in imagine :
Apud Ambrof. hunc Pf. p. 848. c. & 1. de lapfu virg.
in veriim 1. 4. de interpel. Dav. c. 1. to. 1. p. 661. leg.
to. 2. p. 317. c. exardefcet. Item apud Aug. in eund. Pf. in imaginem Dei , ut & inf. conturbabitur ; lib. vero de
fed filentio preterit ifla Concaluit intra me. S. Pau-
: Nabut. c. 4. col. 569. e. lie addit Ihejauros condit : $$ :

linus vero epift. 23. p. 121. c. habet Concaluit £> : ignorat cui congregat eos. Anonym, de Trin. ap. Ambr.
in meditatione ignis exarjit. Gr. 'EGs^mcMh..... J, « tjJ/KS- to. 2. p. 332. f. Quanquam in imagine Dei perambulet ho-
J.6TJ1 (JM i)OlavQl»$eTCU Itvp. mo : tamen vane conturbabitur. Hieron. in Ecclef. to. 2.
Tf. 5;. Auguft. in hunc Pf. fi
Similiter ap. Ambrof. & p. 761. c. In imagine enim perambulat homo : at in Ezech.
excipias unum
In Pfalt. Moz. quid eft ; fed Ambr.
qui eft. 8. & 16. to. 3. p. 748. f. 794. e. & 1. 2. cont. Pelag.
1. 4. de interpcl. Dav. c. 7. to. 1. p. 663. e. 1. 1. & to. 4. p. 511. f. Veruntamen in imagine perambulat bo-
offic. to. 2. p. 62. f. legit quis eft , cum CafTiod. & Vulg. mo : veruntamen fruftra conturbatur Apud Aug. in hunc .

Vide etiam Ambrof. 1. 2. de fide Refur. p. 1142. e. Si- Pf. fie Quanquam in imagine ambulat homo : tamen va-
:

militer in Pfalt. Rom. nifi quod hab. Notum mihi fac. In ne conturbatur. : £) non cognofcit cui congrega-
ThefauriXMt
Gr. rra£«sov /hoi T15 istft Sec. bit ea : 8c in Ff. 48. p. 443. d. ambulet homo {5 nefcit
ir. 6. Pfalt. Rom. & Moz. cum CafTiod. Ecce veteres cui , &c. In Pfalt. Moz. Quanquam in imaginem ambu-
fof. dies meos $$ fulftantia mea tanquam nihil ante te eft.
: let homo : tamen vane conturbabitur. Thefauriijtt : nefcit &
Veruntamen , &c. Similiter hab. Aug. in eund. Pf. dempto cui congreget ea. Similiter in Rom. Fabri , praeter hasc .
«no eft. Ambrof. 1. de fide Refurr. to. 2. p. 1142. f. cum in imagine Dei Item in Carnut. in imagi-
£5 ignorat.
Pfalt. Corb. Ecce veteres f$ habitude mea tanquam ni- ne Dei ambulet. A Rom.
Martianad abeft feq. tamen. In
hil ante te , &c. at in Pf. 38. to. 1. p. 8(0. e. legit fub- Corb. Quanquam in imaginem Dei ambulat homo : tamer»
ftantia mea , Pfalt. Carnut. habitudo. Phccbad. Agin, con- vane conturbatur. TbefauriHat : & ignorat cm congregabit
tra Arian. p. 301. d. Subftantia mea tanquam nihilum ante ea. In Gr. MsfT0/7£ Iv tUin sTia-ircpeutTai a$pu7roi' tw
te. Ambrofiaft. p. 7?. a. Veruntamen vanitas , omnis ho- yKaTW Ta.pa.arna.1. 0noauf/£« # «, v ynwixa tiVi suvii^ti au-
mo vivens. Pfalt. Moz. (5 omnis homo vivens. Ambrof. to. ra' Mf. Alex, cuvxna.
I. p. 661. d. & epift. 34. to. 2. p. 923. a. conftanter, Hr. 8. Similiter Ambrof. & CafTiod. in hunc Pf. cum
univerfa vanitas , omnis , &c. fed tra6t. in hunc Pf. col. Pfalt. Corb. & Carnut. Apud
Auguft. in eund. Pf. ita ,
8 JO. e. initio leg. Ecce novifli dies meos; paulo vero fup. $ fubft. mea ante te eft femper. Sic etiam hab. Phaebad.
849. f. Ecce veteres pofuifti, &c. tumaddit Alius habet: : Agin. cont. Arian. p. 301. d. fed abfque ££. In Pfalr.
Palaeftas pofuifti dies meos ; mox ita Si fecundum LXX. : Rom. &
Mozarab. tanquam nihil ante te eft. In Gr. j, *
Viros , veteres accipimus dies , hoc eft fecundum vetercm ho- tVoVaoi's /uk Tapi co/ «V/. Ed. Rom. hie addit Aia4 aA ,« a »
minem intelligimus exatlos Quod Ji palaeftas accipimus cujus nulla fit mentio in Mf. Alex, ac edd. Aid. 5c
dies , ex nomine intelligimus plenos certaminis £) laboris Compl. nee etiam apud Ambr. Aug. nee in vet. Pfaltv
qnoniam palaft* luilatores in agone dicuntur. In Gr. hod. t. Ambrof. & CafTiod. in hunc Pf. cum Pfalt.
9. Sic
I/if Kv.t.a.ia.c, t9tf ^ t/Vos-ac/s HV uoil£$y cvtli-Tniv Qy , Rom. &
Corb. Apud Auguft. in eund. Pf. true me ,
fcc. Mf. Alex. 'Ui t<w£s-«s, &c edd. Aid. fc Compl. &c. In Erev. Moz. tripe me : ftatimque , opprobrium inft-
 1 ;
,

So LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXVIII.

Ver SIO ANTIQUA. H EB R. VuiGATA HOD.
gi Mf. Sangerm. bus meis eiipe me obpro- : libera me : opprobrium Jlulto ne po- meis erue me opprobrium
:
infipien-
brium infipienti dedifti me. «<" »* ti dedifti me.
l o. Obmutui , & non ape-
t

Obmutui , »0« aperui os meum , , . Obmutui , & non aperui os

rui os meum quoniam , tu fe- quia tu fecifti : folk a me plagas meum, quoniam tu fecifti : u.
cifti me amove : 1 1 . a me tuas ' amove a me plagas tuas.
plagas meas.
1 i. A fortitudine manus tuae Acontentionemanustuaegocon- n. A fortitudine manus tua;
ego defeci in increpationibus : fumptus fum : in increpationibus ego ;
defeci in increpationibus : prop-
proprer iniquitatem erudifti pro iniquitate corripuifti virum, ter iniquitatem corripuifti homi-
hominem. nem.
Et tabefcere fecifti ficut ara- Et pofuifti quafi tineam dejide- Et tabefcere fecifli ficut araneam
rea animam ejus verunta- : rabilia ejus : veruntamen vamtas animam veruntamen ejus : vani
men vane conturbatur omnis omnis homo. Semper. conturbatur omnis homo.
homo vivens. Diapsalma.
13. Exaudi orationem me- Audi orationem me am Domine , i}. Exaudi orationem meant
am, ckdeprecationemmeam: & clamorem meum exaudi > ad la- Domine , & deprecationem meam :

auribus percipelacrymas meas. cryrnam meam ne obfurdefcas ; auribus percipe lacrymas meas.
Ne fileas a me quod incola : Jfhiia advena ego fum apud te ; Ne fileas quoniam advena ego :

ego fim apud te in terram , & peregrinus ,ficut omnes panes met. fum apud te, & peregrinus, ficut
peregrinus, ficut omnes pa- omnes patres mei.
tres mei.
14. Remitte mihi, ut re- Parce mihi , ut ride am ante- 1 4. Remitte mihi , ut refiigerer
frigerer priufquam abeam , & quam vadam , & non fubfftam. priufquam abeam, & amphu» non
amplius jam non ero. ero.
NoT£ AD VERSIONEM ANTIQUAM
fienlium dedifti me. Ambrcfius ubi Tup. col. 8J4. e. ait tratlis , difi. ilio univerfa confunditttr. Ad fubjeccum Dia-
alios habere codices : Opprobrium infipienti ne tradas me ; pfalma quod fpeftat , ita pariter fubneclitur cum in Pfalt.
fed alteram leftionem prasferre videtur. In Gr puoai Rom. turn n Gr. ed. Rom. Sed nulla ejus fit mentio apud
(*e o'»e</os ccpepyi efaxcLi /ut. Quinta editio , /uvi la; /j.s. Auguft. deeftque in Pfalt. Corb. ficut in editt. Aid. 6c
Tf. 10. Accinunc Ambrof. Cafliod. in hunc Pi. una & Compl.
cum Pfalt. Rom. Corb. Carnut. Apud Aug. in eund. & t. 1 J. Pfalt. Rom.
Exaudi Deus orationem
6c Corb.
Pf. fie : Obfurdiii non aperui
, & quoniam ttt es qui meam ne Jilcas a me
quoniam incola ego fum apud te
:

fecijli me. In Gr. Ex&ipcuSw, «j vn oti cu 1 » woihm; in terra , £> peregrinus , 6cc. Mozarab. Exaudi orat. meam
Domine ne fleas a me : quia incola ego fum apud
it. 11. Ita Pfalt. Moz. hab. cum Corb. Rom. vero te , fjj peregrinus, &C. Ambrof. in hunc Pf. p.
8j8. f. 6C
flagas tuas , cum Ambrof. 6c Cafliod. in hunc Pf. Aug. in Pf. 48. p. 9JI. d. Exaudi Domine orat tie fleas a

in eund. ita : amove a me fiagella ttta. Gr. t«; /xifiydi me : quoniam advena ego fum apud te in terra , £<? peregri-
nus , 6cc. fie etiam 1. de bono morr. c. 2. to. 1. p. 391.
Itidem in Pfalt. Corb. praeterduo feqq. fuper ini-
•#. 11. c. at 1. i. de Abrah. c. 9. p.
J40. b. advena ego fum
quitatem Scficut araneam. In Rom. fie A fortitudine enim
, : in hac terra, $$ peregr. 8cc. Similiter Au6l. op. imp. in
manus tux... propter iniqnit. corripuifti hominem... ft'cut ara- Matt. horn. J4. p. ZZJ. c. quoniam advena fum ego apud
neam animam ejus : veruntamen univerfa vanitas , omnis bo- te in terra , tf peregr. 6cc. Auguft. in hunc Pf. ne fleas a

ma vivens. In Mediol. Carnut. erudifti hominem. In & me ; turn videtur addere , ne obfurdefcam in xtemum
Moz. velnt arettam animam ejus : veruntamen vane contur- deinde lie quoniam inquilinus ego fum apud te ,
:
^ peregr.
babitur omnis homo vivens. In Carnut. etiam additur vi- &c. item quacft. 1 J6\ in Gen. to. 5. p. 417. a. inqui-
vens. Ambrof. in hunc Pf. p. 85" y. f. legit : A fortitudi- linus ego fum in terra, # peregrinus , &c. Aud. etiam 1.
ne mantis tua ego defeci ; fubinde : $$ addidit , ir":uit, In de promilf. p. 1. c. 12. leg. inquilinus fum , ^ peregri-
increpationibus fuper iniquitatem erudifti hominem nus ,&c Hieron. verb in Ifai. 14. to. 3. p. 166. b. ac-
ficut araneam animam Grxcus vitip ohc/slat; dixit ,
ejus. cola fum $ fcut
&c. CalTiod. in eund. Pf.
peregrinus , ,

hoc eft, pro iniquitate; ^ integrum verfum , 'Et sMy/xoT<; Exaudi Deus orat ne fileas a me : quoniam ego in-
vireo ti!0,m'a? sVai'/cfca; tttfyuTrov , pofuit ; quod eft : In in- cola fum apud te in terra, & peregr. tec. Pfalt. Mediolan.
crepationibus pro iniquitate erudifti hominem : item inf. de fie interpungit Exaudi $ deprec. meam auribus per-
:

aranea loquer.s , ait Sed vanum eft omne quod fecerit ; fie
: cipe. Lacrymis meis ne fileas : quoniam , &c. Gr. E;W-
homo omnis eft vane £) ipfe turbatnr , &c. at 1. de xwir tm; tr^ntvx^ Ki/e« 1 5, W
iiantsun^v fcvifvu*
lapfu virg. to. 2. p. 319. b. legit : propter iniquitatem fJCs' fii xupa.stumUw tTl ira^aoe, eyco slftt w tJ >», £
corripuifti ficut araneam. Sec. Cafliod. in eund. Pf. A 6cc. Alex. Aid. 8cCompl. It t>7 yri irapi Qui, k., 8c'c. De
fortitudine enim ego defeci; deinde : in increpationibus his autem Lat. incola, advena, accola , ita dilferit Am-
propter iniquitatem corripuifti hominem ficut araneam... brof. in hunc Pf. p. 857. b. Alius eft incola, inquit, alius
vane canturb. omnis homo vivens. Auguft. vero in eund. advena , alius accola. Incola , qui de loco eft ; advena , qui
Pf. ita A fortitudine manus tux ego defeci in argutioni-
: aliunde venit ; accola, qui ad tempus colit , tf mutator an-
bus : pro iniquitate erudifti hominem. Et contabefcere fecifti norum vicibus.
ficut araneam animam meam : veruntamen vane conturb. om- $. 14. Pfalt. Rom. priufquam earn , f_£ amplihs non ero.
nis homo vivens : infra legit tabefcere. In Gr. 'Atto tm? Similiter hab. Ambrof. in hunc Pf. p. 858. a. at 1. de bo-
( Alex. Aid. 6c Compl. 'AtJ yip th; ) i%i<* t?; X^P'i no mort. c. 2. p. 391. d. 6c de lapfu virg. to. 2. p. 320.
Qv iyta e'Sjewiw iv i>.iyfioT<; Jtrep dvojuiai; ( Symm. /<' o\Si- a. priufquam abeam. Cafliod. in eund. Pf. cum Fulg.
%'ixr ) itrxiJ'fviia.q
-
ipixyw r M
«.vfyonror. Koc) s'§eTn5«? a>; 1. 2. de 20. priufquam earn , Sec. ut in
remiir. pecc. c.
"ivx*' «'"tS ttw ftoiTW TO.piaytTtt.1 iceic, arfyanroi;- a Mf.
' Rom. In Corb. vitiose , priufquam babe am &c. Moz. priuf- ,

Alex. 8c abedd. Aid. 8c Compl. abeft verbum Tupaorila,:. quam earn, $

ampliits jam non ero. Iridem ap. Aug. in
Hieron. etiam ad hoc , vane conturbatur , ita fcribit ad eund. Pf. Apud Hieron. vero epift. ad Cypr. to. 2. p.
Sun. & Fretel. to. 2. p. 63 J. El dicitis vos in Grace non 703. a. priufquam abeam, <^ non fub ft am. Ap. Fhilaftr. f
inventffe conturbatur fed %$ hoc in LXX. fub vera addi-
; Brix. de ha:ref. p. 718. c. priufquam vadam , tf jam
tum eft : tf hinc apud vos , apud plerofque error exori- y non ero amplius. In Gr. -!rpo t£ /41 dittrftiit , ij bKin (t$
*»r, quod fcriptorum negligentii , virgulis afterifcis fub- & virslfeu- Symm. «, /«ti t!-7rdpx ! i"»

3&3&i
 1:
,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXIX. 8

VULGATA HOD. HEB R. Versio antiqua.

«. In finem , Pfalmus ipfi David. Viclori David Cant cum. i 1. In finem , Pfalmus ipfi Da- £* Mf. Sanger*.
XXXIX. XL. vid. XXXIX.
x. 1? Xfpeftans exfpectavi Do- J~' Xfpeclans exfpeftavi Domi- 2. -jo Xfpeftans exfpeftavi
-I—« milium , intendit mihi. & J-J man , cjr inclinatus eft ad me. X-/ Dominum,& refpexk
me.
5 . Et exaudivit preces meas : & Et audivit clamorcm meum , & Et exaudivit deprecatio-
3.
cduxit me de lacu miferia; , de & eduxit me de lacu fonitfts , de Into nem meam & eduxit me de :

Juto fecis. cam. lacu miferia: , & de Into fecis.

Et ftatuit fuper petram pedes Et ftatuit fuper petram pedes Et ftatuit fuper petram pe-
meos : 8c direxit greifus meos. meos , ftabilivit grejfus meos. des meos : & direxit greifus
meos.
4. Et immifit in os meum can- Et dedit in ore meo canticum 4. Et inmifit in os meum
ticum novum , carmen Deo noftro. novum , Undent Deo nojiro. canticum novum, hymnum
Deo noftro.
Videbunt multi timebunt & & Videbunt multi & timebunt, & Videbunt multi & timebunt:
fperabunt in Domino. fperabunt in Domino. & fperabunt in Domino.
j. Beatus vir , cujus eft nomen Beatus vir , qui pofuit Domi- 5. Beatus vir, cujus eft no-
Domini fpes ejus : & non refpexit num cottfidentiam fuam, ejr no n eft men Domini fpes ipfius : &
in vanitates & infanias falfas. averfus ad fupcrbtas , pompafque non refpexit in vanitates <5c in
mendacii. infanias filfas.
6. Multa fecifti tu Domine Deus Multa fecifti tu Dentine Deus 6. Multa fecifti tu Domine
meus mirabilia tua : & cogitationi- metis mirabilia tua , & cogitatio- Deus meus mirabilia tua : &
bus tuis non eft qui iimilis fit tibi. nes tttas pro nobis : non tnvento or- cogitationibus tuis non eft
dinem coram te. quis fimilis fit tibi.
Annuntiavi & locutus fum mul- : St narrare voluero & numera- Adnuntiavi locutus fum &
tiplicati funt fuper numerum. te plura funt quam ut narrari multiplicati funt fuper nume
que ant. rum.
Hebr, 7. Sacrificium & oblationem no- Vtftima & oblatione non indi- 7. Sacrificium & oblatio-
10. J. luifti : aures autem perfecifti mihi. ces : aures fodiftt mihi. nem noluifti : aures autem
perfecifti mihi.
Holocauftum pro peccato & Holocattflitm & pro peccato non Holocaufta etiam pro delic-
non poftulafti 8. tunc dixi Ecce : : pctifti : tunc dixi : Ecce venio. to non poftulafti 8. tunc :

venio. dixi Ecce venio.

:

In capite Iibri fcriptum eft de In volumine libri fcriptum eft In capite libri fcriptum
me 9. utfacerem voluntatem tuam: de me ut facerem placitum tibi : eft de me 9. ut fiiciam volun-
Deus meus volui , & legem tuam in Deus meus volui , & legem tuam in tatem tuam Deus meus VO- :

medio cordis mei. medio ventris met. lui, & legem tuam in medio
cordis mei.
NotjE ad
A D Versionem ANTIQUA M.
V. I. Cafliod. cum Pfalt. Rom. Corb. & Moz. delet Manae/o; anvp , $ ssv... iKTTIC, aUT? tl; fitXTOUlTHTltt; K)
ipfi. Gr. E/'; to teVs , 7« Aeon/ "ic&fitoq,. Mf. Alex, ¥av fitatiai -^H/JsTi;.
filc, too" Aau'f. t. 6. Ita Pfalt. Rom. Corb. cum Cafliod. deleto &
Tt~. z. Ita Pfalr. Rom. Corb. & Moz. cum Cafliod. Si- unoyft, fofljimitis. Itidem in Mozarab. hoc excepto ,
#
militer hab. Ambrof. in Pf. 36. 38. 39. 45. col. 787. & in cogitationibus. Apud Aug. in eund. Pf. non
eft qui Ji-
a. 854. b. 859. b. 931. d. item epift. 35. to. 2. p. 928. milisjit, &c. ut in Vulg. Apud Ambrof. in Pf. 118.
p.
d. at in Pf. 118. to. 1. p. 979. a. Exfpetlans exfpeit. Dom. 992. a. togitationibus tuis quis fimilis erit? & in Pf. 39.
f$ exaudivit me; &
infra p. 1060. z. fuftinni Dominant, p. 861. c. Annuntiavi £> locutus fum, &c. ut fup. In
f$ refpexit me. Aug. in hunc Pf. col. 327. c. Suflinens fufi Gr. j, Tcft J ia.*oyitsfit.o~ii Qv tx. ££-( t/; ou.o:Mo;tcci Qoi , &c.
tintti Dominum , Q adtendtt mihi. In Grseco '.'tictfitkim inri- t.7. Ita vet. Irenaei Interpres, 1. 4. c. 17. p. 248.
ftstva *, wfsof'Xf fiiL. a. Sic etiam in Pfalt. Rom. & Moz. nili quod in his ha-
t'. 3. Sic in Pfalt. Rom. Corb. Moz. & ap. Cafliod. betur corpus , pro aures , iicut in Pfalt. Mediolan. Item
Corb. tamen hab. fupra petra. Hilar, in Pf. 133.0.465. apud Auguft. &
Cafliod. in hunc Pf. cum feqq. Holo-
e. ftatuit fuper petram pedes meos. Apud Auguft. in hunc caufta etiam pro delicto non poftulafti ; Aug. »0« petifti. Hi-
Pi. omnia ut in textu , exceptis his, limi , loco fecis , & lar, in Pf.
J3. p. 10 1. a. legit Heftiam oblationem no- :
#
fnpra , pro fuper. Ap. Ambr.
eund. Pf. p. 859. c. eduxit in luifti : perfecifti autem mihi corpus. Ambrof. in hunc Pf.
ttos de lacu miferia, 1$ de Into fecis :8c in Pf. 118.
p. p. 8fji. c. Sacrificium tf oblat. nol. corpus autem perfecifti
979. b. Et ftatuit pedes meos in petra : Qj direxit grejfus mibi : at inf. 868. b. ecce corpus pr.tparafli mihi : 1. de &
meos. In Gr. Kcti iigkmgz tm? J tienes fit*' *, dvtiyctyi fite apolog. Dav. to. 1. p. 702. b. addit
heuexx Tcthanraplas, «Vo mix
Holocaufta pro :
g
tx. jt, ;>t/o?. Keel isyaiv ewJ peccato non poftulafti. Pfalt. Corb. Holocaufta etiam pro di-
rzer&cr , &c. ut in Lat. leclo (\. delicto ) non poftulafti. Gr.Qvislat k. Trofctpcpolt n'x
Itidem Cafliod. in hunc Pf. una cum Pfalt. Rom.
fr. 4. n6t*nca;' oafiix. /s xa-nifT/oa ftot. 'O^ottai'o/na. ("Mf. Alex.
Corb. &
Moz. Similiter hab. Ambr. in eund. Pf. p. 859. i. iripl «yuapT.'a; fr'* «Viica:;.
0>oy.avTu>fita.TO. ) In uno codice ,
e. Immifipi in os meum cantitum novum; fed non addit tefte Nobilio , & commentariis Graecorum eft u-ilx As ft-.t :

plura. Ap. Augulr. vero in eund. Pf. Et immijit bym- xonvpritsco. Paulus apoft. Hebr. 10. y. Hoftiam
£5 oblatio.
num Deo noftro. Videbunt jufli ££ tim. tf fperabunt in Do- nem : corpus autem aptafti mihi.
noluifti
\ninnm. Grax. Kal ae&utiv v fitter t£©e« «fitait. "O-^tv- t- Concinunr Ambrof. Auguft. & Cafliod. in hunc
8.
toj 7roMoi Hj eVx/k ait sirl Ki'&tcr. Pf. cum vet. Pfalt. Hieronymus vero qu^ft. Hebr. to. 2. ,

Ifr. J. Ita Maxim. Taurin. in horn. p. 8. b. deleto in , an- col. jo8. legit : In capitulo libri fcriptum de me : (i-
eft
te infanias. Similiter Ambrof. in hunc Pf. p. 860. b. & militer in Ecclef. col. 787. b. 8c in Ifai. 29. ac Ezech.
Cafliod. in eund. excepro ejus, loco ipfius : at in Pf. 1 18. 2. to. 3. col. 246. f. 712. e. Gr. 'Ee xspaa/Ai £,£>./*
p. 1028. d. Ambrof. habet Beatus vir, cui nomen Do- :
&c.
mini fpes ejus, &c. Augufl;. in hunc Pf. & epift. ijy. to. t 9. Concinunt Ambrof. Auguft. & Cafliod. in hunc
•

a. p. 538. b. Beatus vir , cujus eft fpes ejus in va- Pf. una cum Plait. Corb. Rom. Marrianan, & Moz. In
nitates y> infanias mendaces. pfalt. Rom. in vamtntem ^ Rom. , ac Mediolan. exftar ventris met , loco cordis
Fabri
infanias falfas ; Mozarab. nee infanias falfas. Corb. fpes mei. etiam habuifle alios codices monet Ambroliut
Sic
ipfius : $ non refp. in vanitates , infanias falfas. In Grasco ; ubi fup. p. 866. b. Hieronymus qucque epift, ad Sun. fie
Jam. II.
 : :

82 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XXXIX.

Versio antiqua. H EBR. VULGATA HOD.
Ex Mf. Satigerm, i o. Bene nunciavi juftitiam Annuntiavi juftitiam in eccle- io. Annuntiavi juflitiam tuam

tuam in ecclefia magna, ecce fia mult a , ecce labia mea non pro- in ecclelia magna ecce , labia mea
labia mea non prohibebo Do- :
hibcbo : Domine tu nofli. non prohibebo Domine : tu fcifti.

mine tu cognovifti
ii. Juftitiam meam. Non tuam non abfcondi
Juftitiam in 1 1 . Juftitiam tuam non abfcondi
abfcondi in corde meo verita- medio cordis met fidem tuam : & in corde meo : veritatem tuam & fa-
tem tuam, & falutarem tuum falutare tuum dixi. lutare tuum dixi.

dixi.
Non celavi mifericordiam Non abfcondi mifericordiam Non abfcondi mifericordiam

tuam, & veritatem tuam fy- tuam , er veritatem tuam in eccle- tuam , & veritatem tuam , k con-

nagoga: multac. ft* mult a. cilio multo.

i 2. Tu autem Domine ne Tu Domine non probibeas mi- ii. Tu autem Domine ne longe
lon a e facias mifericordias tuas fericordias tuas a me : mifericor- facias miferationes tuas a me : mife-

a me mifericordia tua ,
: ve- & dia tua & Veritas tua jugiter fer- ricordia tua & Veritas tua femper
ritas tua Temper fufcepit me. vabunt me. fufceperunt me.
Quoniam circuierunt
13. Circumdederunt enim me mala , 1 5 . Quoniam circumdederunt
me mala quorum non eft quorum non eft numerus : compre- me mala quorum non ell numerus
,

numerus : comprehenderunt benderunt me imquitates mea , & comprehenderunt me iniquitates

me iniquitates mex , & non non potui videre. mea; , & non potui ut viderem.

potui ut viderem.
Multiplicatx funt fuper ca- Plures fails, funt quam capilli Multiplicatae funt fuper capillos

pillos capitis mei cor : & capitis mei , & cor meum dereli- capitis mei : & cor meum dereliquit

meum me.
dereliquit quit me. me.
14. Complacuit Domino Placeat tibi Domine ut liberes 14. Complaceat tibi Domine ut

eripere me Domine, in auxi- :

me : Domine ad adjuvandum me eruas me: Domine, ad adjuvandum Tnf.gg.
2.
lium meum refpice. feflina. me refpice

1 5. Confundantur reve- & Confundantur & revere anturfi- 1 ;. Confundantur reverean- Sup, 34. &
reannir fimul , qui quarrunt mul qu&rcntes animam meam , ut tur fimul ,
qui qusrunt animam 4*
animam meam, ut auferant auferant earn: meam , ut auferant earn.

earn.
Convertantur retro, re- Convertantur retrorsum , con- & & Convertantur retrorsum , & re-
vereantur quivolunt mihi ma- fundantur qui volunt mala mibi vereantur qui volunt mihi mala.
ia.
16. Ferant confeftim con- Pereant poft confufionem fuam, 16. Ferant confeftim confufio-
fufionemiuam, qui dicunt mi- qui dicunt mibi ; Vab , vab, nem fuam ,
qui dicunt mihi : Euge >

hi Euge , euge.
:
euge.
17. Exfultentur & lxtentur Gaudeant & Utcntur in te om- 1 7. Exfultent & lanentur fuper
Noi£ ad Versionem antiqua m.
Fretel. to. 2. p. 65 jf. c. ad hoc, , in medio cordis mei ita Symm. 7re(?,i<p&iareTu fie.

fcribit Grxco reperiffe vos dicitis , in medio ventiis

: 1« tf. 13. Ita Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Mar-
mei, quod tf in Hebrxo fie fcriptum eft fed propter eu- tianasi , ft excipias unum circumdederunt , pro circuierunt.
phonium apnd haunts in corde translatum eft ; tf tamen Caffiod. pra:rerea legit multiplicati funt , cum Pfalt. Moz.
non debemus ftibtrahere quad vtrum eft. Graec. Vat. habet & Rom. Fabri. S. Paulin. epift. 12. p. 6y. b. Multiplicatx
•7? xomsii ©eo; i«v m*Swm6iii' cV jj.z<so> t«? xapJ :«,/; funt iniquitates noftra fuper capillos capitis noftri. Ap. Am-
ut. Alex, vero , Aid. & Compl. tik ko/m'o? fj.v. brof. 1. de fuga fxc, c. J. p. 428. f. haec pauca compre- :

if. 10. Sic eft in Pfalt. Corb. Rom. & Moz. Ita quo- henderunt me ut viderem. In Gr. ''Or/ ttiqm'>)(j>i /a; x.«,-
que legit Ambrof. in hunc Pf. p. 866. b. c. cum Auguft. Kcc, &c. ut in Lat. fup.
& Caffiod. in eund. Auguftinus tamen ibid, habet an- 14. Ita Pfalt. Corb. habet. Moz. vero Placeat tibi
Tt. :

nuntiavi ; at fupra, bene nunciavi , ut in Pfalt. Mediolan. Domine eripere me : Domine, in auxilium meum refpice.
& Carnut. In Gr. evvyfiMnc/Jiw. Rom. Complaceat tibi Domine ut eripias me , Sic. ut in tex-
If . 11. In Pfalt. Sangerm. vetbum ult. verfus praeced. ru. Ita quoque legit Caffiod. in hunc Pf. Auguft. vero

tognovifti cum , jungitur fubfeq. juftitiam meam ; ut & in eund. fie Placeat tibi Domine eruere me : & infra :
:

iftud non abfcondi cum

, , feq. veritatem tuam ; nee male : Placeat tibi eruere me : Domine , in adjuvandum mihi ref-
nam in Gr. ed. Rom. fie eft : Ki/'e« w eyrtui tm J ixaio- pice. In Gr. Et< '/ ov.voty KvC'e t\s pvca£ai (te Kv&t! , 5/;
evvw fiV , hx. (tpv-lfa. thv ctM^siav Qa , j, to doiTupior w to' /SchOhsoi/ .«of 7rf>''%5;
-
Alex, (rtrtveov. Hieron. epift. ad
tinea.. Similis admittitur interpunttio in Pfalt. Arab, ac JE- Sun. & Fretel. to. 2. p. 6} J. c. ad haec, Domine, in ad-
thiop. & apud Apollinarium : in aliis autem libris Grae- jutorium meum refpice , ita fcribit : In Crtcco reperiffe vos
cis , & legitur , & interpungitur hoc modo : Kv&it cv J'7- dicitis caivcoy , id eft , feftina ; fed apud LXX. irpo%,eq ,

ca?' rm fiyuuoeww c\s «V iX.pvfyota rri xap/i'a fin' Till' cawtixv id eft In Mfs. tamen Hieron. Reg.
refpice, fcriptum eft.

et- ij to f'm. Sic eft etiam in Pfalt. Rom. nee aliter & Florent. fi Martianaso fides, loco irpo%<;, legitur eVi
interpungere videntur Paties Lat. licet juftitiam meam Qm'tti , cum duplici accentu.
habeant , non tuam. F.t vero Ambrof. in Pf. 59. p. 868. a. #. If. Pfalt. Rom. Martianaei Confundantur tf reve- :

ita dilferit Ad Patrem diet : Juftitiam meam non abfcondi in

: reantur inimici mei , qui quxrttnt Avertantur retror-
corde meo : veritat. £j falut. tuum dixi : deinde lie To- : sum , "$ erubefcant qui cogitant mihi mala. Itidem in Rom.
tus ex perfona Cbrifti Pfalmus ifte eft, idea juftitiam meam Fabri, &
apud Caffiod. hoc excepto , fimul , loco inimici
dicit ; tamen fupra p. 866. c. habet Juftitiam tuam non : mei. In Moz. Cotfttnd. rever. fimul &
Avertantur re-
abfcondi in corde meo ; ut legitur in Pfalt. Rom. & apud trorsum , &
confundantur qui volunt mala mihi. In Cois-
Caffiod. in hunc Pf. At Auguft. in eund. Pf. legit Juf- : lin. retrorsum , £) erubefcant. Auguft. in hunc Pf. nil dif-

titiam meam non abfcondi, &c. cum Pfalt. Corb. infra & fers a Vulg. Ambrof. in eund. p. 868. c. hare tantum ci-
idem Aug. Non celavi veritat. tuam a congregatione tat Con fund. £> rever. fimul , qui
: ut auferant earn.
mitlta. Caffiod. in fynagoga mnlta ; Pfalt. Rom. a fynagoga Similiter in Gr. deinde fie : 'Avro^^pslveav £/'; toc o'tiow ,

mnlta ; Corb. fynagoga multa ; Mozarab. a fynagoga mnlto- ij a/T^csriiynxv ( Alex. x.a.7cu%vrfaiy6ar ) of te^oKTt? ,uo«
rum ; ubique non celavi. Gr. itc tupv^a... aVo ovvayuyv^ to*- xaxa.
xik. Symm. a irxMt. Aq. 8c Theod. w ix.Kf.yala fiiiyxw. jf . 16. Confentiunr Aug. Sc Caffiod. una cum vet. Pfalt.
apud Caffiod. in hunc Pf. ut in Pfalt. Rom.
Tf . 12. Sic In Gr. KoftioaQaOKV nra.ft.X.f v lJ a • & c - - -

Corb. & Moz. uno excepto fufceperunt me; Corb. fufci- Tf . 17. Pfalt. Rom. & Coislin. cum Caffiod. Exfultent $$
fit me; Mediolan. fufcipiant me. Apud Aug. in eund. Pf. Ixtentur qui quxrttnt te Domine Vulg. Similiter
, Sec. ut in
ne clonginquavtris mifericordias tuas a me..... fufceperunt in Moz. nifi quod add. omnes,a.d verbum Ixtentur.
in te

*»t. I11 Gr. pit luuipvits rii oiV.t//>/w« cv,..„ cimM^tno pr In Corb. lie : Exfultent ££ Ixtttnttr omnes qui fpernnt it»
 ; ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XL. 83

VlIlGATA HOD. HEBR. VERSIO ANTIQUA.
te omnes qurerentes te & dicant : nes , qui qiurunt te : die ant jugi- in te omnes,
qui quaerunt te Ex M/. Sangerm.
femper: Magnificetur Dominus qui : ter: Magnificetur Dominus, qui di- Domine dicant Temper : & :

diligunt lalutare tuum. Itgunt falutarc tuum. Magnificetur qui diligunt fa- :

lutarem tuum.
18. Ego autem mendicus fum , Ego atttem fitm egenus, pau- & 18. KgO autem egenus &
&: pauper Dominus follidtus eft per : Dominus folltcitus exit pro pauper fum * Dominus CU- *
: :
Mf vitiitl
mei. me. ram habet mei. Domine.
Adjutor meus , protector & Auxilium meum falutare , & Adjutor meus , & prote&or
meus tu es : Deus meus ne tar- meum tu : Deus meus ne more- meus tu es Deus meus ne tar- :

daveris. ris. daveris.

NOTJE AD VERSIONEM A N T I O U A M.
te , £? qnxrnnt te Domine : g? dicant Jaltttarem tuum. Sec. In Corb. Ego autem egenus , [$ panp. fum : Dominus
Apud Aug. in eund. Pf. Exfultent fjj jocundentur omnes curam habet mibi , &c. ut in Vulg. In Moz. Ego veri
qui te qttxrunt Domine, &c. ut in Vulg. In Gr. 'AyaA- egens , tf pauper : Dominus curam habet mei. Adjutor
tf
Ti/acad'Tc it, ei/'psci'6e/waj' tin Qo: irca-xtc, 0! ^tirvrrtt Qt Kv- liberator meus es Domine ne
tu : tardaveris. Apud Auguft.
C<i M«7«aw6kt« KiltU'i' "'1 Sec. Aid. & Compl. in eund. Pf. ,
Ego autem egenus
$$ pauper fum : Domi-
nus curam habebit mei ( inf. habet. ) Adjutor meus , 6cc.
#. 18. Pfalt. Rom. cum Caffiod. cumin hunc Pf. turn ut in textu Sangerm. Hieron. epift. ad Hebidiam , to.
4.
in Pf. frTo. p. 234. b. Ego vera egenus , £) pauper fnm : p. l6"o. d. Ego autem mendicus fitm , tf pauper : £5 Do-
Dominus enramjiabet mei. Adjutor metis , 2? liberator meus minus follicitus eft pro me. Gr. 'Eyu o\t ina'/jm, «, vremi
tit : Domine Similiter in Coislin. prster m
ts ne tardaveris. tifu Kue«; ip&VTtt'i /uy. B511O0? jam , K) VTrssjcctrtsy.i /** u
feqq. adjutor 2? liberator meus eflo : Domine Deus mens tie,

VULGATA HOD. H E B R. Ve RSIO ANTIQUA.

In finem , Pfalmus ipfi David. Viclori Canticum David. 1. In finem , Pfalmus ipfi Da- Ex Mf. Sangertn»
XL. XL I. vid. XL.
T) Eatus
B
die mala liberabit
Eatus
genum
qui
, &
intelligit

pauperem
eum Dominus.
fuper
: in JLj
minus.
in die
qui cogitat de patipere:
mala liberabit eum Do-
rem
B Earns qui intelligit fu-
per egenum ,
Dominus
paupe- &
: in die mala li-
beravit eum.
Dominus confervet eum, &
3. Dominus cujlodict eum , vi- & Dominus confervet eum
vivificet eum & beatum faciat eum , eum ,
vificabit beams erit in & & vivificet eum, & beatum fa-
in terra & non tradat eum in ani-
: terra : &
non tradet eum amnu ciat eum & emundet de terra :

mam inimicorumejus. inimicorum fuorum. animam ejus & * tradat eum ;

Supp,
in manus inimici ejus.
4. Dominus opem ferat illi fuper Dominus confortabit turn in lee- 4. Dominus opem ferat illi
ie&um doloris ejus :
univerfum ftra- to infirmitatis : totum flratum ejus fupra ledum doloris ejus uni
turn ejus verfafti in infirmitate ejus, verttfli in dgrotatione fua. verfum ftratum ejus \ erfafti in
infirmitatem ejus.
5. Egodixi Domine miferere Ego dixi: Domine miferere mei:
:
5. Egodixi: Dominus mi-
mei fana animam meam, quia fan a animam meam quoniam pec- ferere mei
:
, : fana animam
peccavi tibi. cavi tibi. meam quoniam peccavi tibi.
,
6. Inimici mei dixerunt mala Inimici mei loquentur malum 6. Inimici mei dixerunt mi-
mihi Quando morietur,
: & peribit mibi J^uando morietur , &peri-
: ni mala : Quando morietur ,
nomen ejus ? bit nomen ejus? & periet nomen ejus ?

7. Et fi ingrediebatur ut vide- Et Ji venerit ut vide at , vana Et ingrediebantur ut vi-

7.
ret , vana loquebatur , cor ejus con- loquetur : cor ejus congregabit ini- derent vane locutum eft cor
;

gregavit inkjuitatem iibi. quitatem fibi eorum, congregaverunt 1111-

quitatem fibi.
NoTjE AD VERSIONEM ANTIQUA M.
t. CalTiod. delet ipfi, cum Pfalt. Rom. Corb.
1. & Compl. ty}fM «tu?; Aquila , I,
4"X^ EX^?j Theod. t.'t
Coislin. Retinet Ambr. tradt. in hunc Pfal. p. 2,6j. d.
tyxw Symm. 4"X a
'>
Se d ex his omnibus Gr. ne unus
'"?-

fr. 2. Sic eft liberavit , in Pfalt. Moz. Corb. & Coislin. quidem hab. verficulum med. tf emundet de terra, &c.
fed & Caffiod. in hunc Pf. Vulgatae
Ambi'of. Auguft. ^.4. Sic habent Ambrof. & Caffiod. in hunc W. cum
fiiffragantur ad verbum , una cum Pfalt. Rom. ScGr^Iti- Pfalt. Rom. excepto ifto in infirmitate
, : item Ambrof.
dem Cypr. 1. de oper. & elee. ut & S. Paulin. epift. 34. rurfum to. 1. p. 664. f. 799. f. l4 g 2 . a- & t0 _ 1>
*

p. 220. c. rutfufque Ambrof. to. I. col. J76. c. 744. c. 179. Hilanus in Pf. 131. p. 449. d. univerfum
f.
flratum
792. e. 821. c. 1 128. d. Cypr. vero lib. 3. Teftim. p. fuum Aug. in Pf. 40. totum flratum ejus vertifli
verjafli.
303. a. hab. in die malo liberabit ilium Deus. Audi:, op. in infirmitate ejus : at infra univerfum flratum ejus , Sec. :

imp. in Matt. hom. 9. p. j£T. a. Beatus qui intelligit fit- Ambrof. in eund. Pf. p. 871. b. notat Symmachum ver"
ter mendicum , tf pauperem. tifle tectum mijeria ; Aquil. grabatnm miferix
: deinde : ex-
tf. 3. Ita Ambrof. & CalTiod. in hunc Pf. cum Pfalt. preffiiis, inquit, LXX. Vtri leclum duloris
putazerunt effe
Horn. Corb. & Coislin. nifi quod habent emundet in ter- dicendum.^ In ed. Rom. Kl'&icc faMeutdvTSiTrtxjJnit
o'Ju-
ra , ut & inf. non tradat : praeterea Ambrof. loco animam , yy; uvtx o»w T vv xc/thk dvri IV/JS-ja; e'e t>" dlpxsia. dxiti
•

'.
legit vitam ; Caffiodorique Mfs. tres animam, pro ma- inGr.
tins. In Pfalt. Carnut. ^ beatum faciat eum in terra :
t. <j. Sic eft , ut apud Ambrof. Aug. & CafTiod.
^ in hunc Pf. ac in vet. Pfalt. prseter
unum Domine.
emundet in terra animam ejus ; deinde cum Moz. $ non
tradat eum
manus inimici ejus. Hunc ult. verliculum
in
t. 6. Similiter in Pfalt. Coislin.
Corb. Rom. Moz. &
apud Cafliod. tf periet. Apud Ambrof. & Aug. in eund.
Similiter habet Aug. in eund. Pf. fed in aliis concordat Pf. tf peribit. In Gr. «, onrauTXi, &c.
cum Vulg. praetermittirque medium, £5 emundet , Sec. pfalt. t. 7. Sic apud Auguft. & Caftiod. in huncPf. necnon
Mediolan. hab. in manibus inimicorum ejus. Obfervat Am- in Pfalt. Rom. Carnut. Coislin. & Mozarab. praeter vo-
brof. lococit. alios habere Grarcos , non tradat eum in ^ cem vana , pro vane ; item ponunt £? > ante egrediebantur
,
animas inimicorum ejus. Gr. edit. Rom. Ki/^o; mvhabfli quod tamen omittit Aug. prscterea Coislin. fcribit firis
(Alex, cum Aid. & Compl. J ia,<pv>.a.£,Ki ) aVroe , ,
j, £wW non foras. At veto qua; Auguft. hie refert num. plurali
aura , ( Aquil. ^uo'oai, ) k. ftaKocphai durov zv th 7»t i, eadem citat 1. de civit. Dei, to 7. p. 481. b. num. lin-
Hn 7rtKp»JcT duror «/;
x i7&$ £
'xfy*
-
«" T ? Alex. Aid. & gulari : Et ingrediebatur ut -*;deret ; vana locutum eft ctr
Tom. II. Lij
 84 LIBER PSALMOHUM. Pfalm. XL.
Versio antiqua. He b r. VuLGATA HOD.
Ix Mf. Stwgmn. Egrediebantur foras , lo- & Egrcdiens foras detrabet. Egrediebatur foras , & loque-
quebantur 8. fimulin unum. batur 8. in idipfum.
Sufurrabant omnes inimici Simul adversum me murmura- Adversum me fufurrabant omnes
mei adversum me : cogitabant bant omnes odientes me ; contra, me inimici mei adversum : me cogita-
mala mihi. cofitabant malum mini. bant mala mihi.

9. Verbum iniquum man- Verbum diaboli infundebant (i- 9. Verbum iniquum conftitue-

da verunt adversum me Nun- : bi : Qui dormivit non addet ut re- runt adversum me : Nunquid qui

quid qui dormit non adjiciet furgat. dormit non adjiciet ut refurgat ?

ut refurgat J
10. Etenim homo pads Sed & homopacificus mens , in 10. Etenim homo pads mea? „ All. u
qui manduca- quo fperavi qui edebat panes 5.
mex , in quem fperavi qui : quo habui pduciam > in :
1

edebat panes meos, amplia bat partem meum , levavit contra meos magnificavit fuper me fup-
,

vit adversum me fubplantatio me plantain. plantationem.

nem.
11. Tu autem Domine mi- Tu autem Domine miferere mei: 11. Tu autem Domine mifere-
ferere mihi , & refufcita me : & leva me , &
reddam eis. re mei , & refufcita me : & retri-

& retribuam illis. buam eis.

12. In hoc cognovi quo- In hoc cognovi quod velis me: n. In hoc cognovi quoniam
niam voluifti me quoniam : quia non infultabit inimicus meus voluifti me quoniam non gaude-
:

non gaudebit inimicus meus mihi. bit inimicus meus fuper me.
fuper me.
13. Propter innocentiam Ego autem in Jimplicitate me a 15. Me autem propter innocen-
autem meam fufcepifti me : adjutusfum a tc , &flatues me ante tiam fufcepifti confirmafti me : &
&
confirmafti me in confpecru faciem tuam in perpetuum. in confpe&u tuo in aetemum.
tuo in a?ternum.
14. Eenediclus Dominus Bcnediclus Dominus Deus Ifrael 14. Benedi&us Dominus Deus
Deus Ifrael a fa?Clllo, in afuculo, ufque in fttcttlum : & & Ifrael a fsculo , & ufque in faecu-

faxulum fiat , fiat. amen

: amen. & lum , : fiat, fiat.

Not* ad Versionem antiquam.

tjus congrcavit iniquit . Jibi . Egrediebatur fcras , £> lo- MnpLaptiVoc, vy\ ttcJojMu > &c. Aquila , ;; xot/nvtiri £ trgy&H-
quebatur Jimul in urmm. Similiter apud Ambr. in eund mt , &c.
Pf. p. 875. a. De Juda proditore , inquit, evident prophe- & 10. Ita Ambrof. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. uno
.

tia jubtexiutr in his verjiculis , qui fequuntur : Et egredie- excepro fuper me , pro adversum me : turn ait Ampliavit , :

batur tit videret , vana lacuttts ; cor ejus congvegnvit iniqtit- Grxcus i/jttyahvvsv dixit , hoc eft , magnificavit : infra : &
tatem Jibi. Egrediebatur foras , £> hqnebatnr. Turn addit : Hoc eft quod ait : magnificavit fuper me fupplantatio-
Sic dtilinilnm Gratis in codicibns invenimus : Ingredieba- nem ; quo verba infultantis jatlantiam de claravit : in con-
tur ergo Judas , qnxrens prodere Salvatorem , ut videret quid fequentibus vero, ampliavit fuper me fupplant. Pfalt. Moz.
ageret port paulo
: & Volebat intrare , Jed penctrare non
: & Coislin. hab. ampliavit adversum me fupplant. Medio-
poterat fubinde Ingredi moliebatar , £J non ingrediebatur ;
; : lan. adampliavit adversus me fupplant. Sic etiam legit Ma-

& infra Et egrediebatur joras , gj loqttebattir

: foras exi- xim. Taurin. in homil. p. 22.. h. Pfalt. Rom. cum Cafliod.
bat, tf cum perfidis fufurrabat. In Pfalt. Corb. fie Et : Etenim homo in quo fperabam : qui edebat , &c. ut in

ingrediebatur nt viderit ; -vane locutum ej} cor eorum , con- textuSang. Tertullianus vero , 1. 4. adv. Marc. p. 733.
gregaverunt iniquit at em Jib i. Egrediebatur foras , £S> loqrie- b. qui mecum pattern edit, levabit in me plant am. Au-
bantur. Au&. 1. de promiif. p. 3. col. 177. b. Egredie- guft. in hunc Pf. in quem fperavi : qui edebat panes meos ,

batur foras , hqnebatnr in eodem. De hoc autem 1. ver-

$ ampliavit Jttptr me calcaneum. Item Auft. 1. de promifT.
Ikulo Et Ji ingrediebatur ut videret, Hieron. ita dilferit
, p. 3. col. 177. b. amplificavit fuper me calcaneum. Rufi-
in epift. ad Sun. &
Fretel. to. 2. p. 6"3f. c. El dicitis nus vero in Symbol, p. 180. c. qui manducavit panes
quad in Gr.uo non jit pojitum , cum manifeftijjime $ in He- meos , ampliavit adversum me fupplantationem. Ctxc...
brao , o in ctmilis hiterpretibtts fcriptumjit , £j LXX. tranf-
-
ip' or iiW/oa iSricay upr'a; fix , ifj.i-ia.wra iVs'jUS Trrspvia/ulr.

tulerint , Kai siceiropevsTO ris t'Juv.ln ed. Rom. Kai ii'sice- Tlr. 11. Ita Pfalt. Corb. hab. ad verbum; cui accinunt

nr^icr^iYliii' , ni.T\wha.tei n x.:cpJ /a avn.... 'E^frao/isi/E- Ambrof. & Caffiod. in hunc Pf. una cum Pfalt. Rom. 5c
10 iifii , gj ihttlti iir't to OWTO. Coislin. niii mei, non mihi. Aug. etiam in eund.
quod fcrib.

Voces tres Jimul m unum , conjunct* exhibentur

~t . 8. Pf. hab. mei , £5 refufcita me : & reddam illis ; & inf. fuf-

in Pfalt.Sang;erm.cum praEced. loquebantur ; fequentes ve- cita me : $$ reddam, &c. & traft. n. in Joh. to. 3. p.

rb dtuc adversum me, cum his, inimici mei. At in Pfalt. 2. col. 373. e. excita me : f$ reddam. InGr. htmor fit ,
^
Rom. Martianan , & Coislin. lie Simul in unum fitfurra- : aVarnsoc fii' *.< arTcc-jroAacoj avrcT;.

bant : omnes inimici mei adversum me cogitabant mala mi- f. 12. Similiter in Pfalt. Rom. ut apud Ambrof. Aug.
hi. In Rom. vero Fabri , & Carnut. LoquebanturJimul ; dein- & Caffiod. in hunc Pf. ac in Gr.
de , in unum fufurrabant , &c. In Mozar. Simul in unum "ft. 13. Sic habent Ambrof. Caffiod. in hunc Pf. & cum
adversits me fufurrabant. In Corb. Simul in unum fufurra- Pfalt. Rom. Moz. &
Coislin. Apud Aug. in eund. Pf. fie :

bant adversiis me omnes inimici mei ma- : cogitabant mihi Me autem propter innoc. meam fufcepifti : at infra Propter :

la. Apud Augufh in hunc Pf. In idipfum adversum me innoc. meam fufcepifti me , &c. Ita etiam in Pfalt. Corb.
fufurrabant : pauloqne pod Quid eft adversum me in idip- : In Gr.'E/uy J s dVia tw ctx.ux.tuv atT&a.Qif *, iG>&oua>zat; /j.i.„

fum ? fubinde : In idipfum adversiis me fufurrabant om- st'i toc aiwtu.

nes adversum me cogit. &c. Apud Cafliod. in eund. Pf. t. 14. Ita legit Ambrof. in hunc Pf. p. 881. b. c. 8c
Simul in unum fufurrabant omnes inim. mei : adversum 884. e. cum Plait. Corb. & Grsco. Ambr. ibid. p. 882.
me cogit. &c. in Gr. k, ?\«.mi eVI to ccuto, ut pofuimus a. ait hi Bebrao habctur amen
: , amen , nt adferuerunt
fupra ; deinde fie : KaT' e,uk t^$v&fa nc/.nic, ci e'x^CI"' qui librum legerunt in Elebra'icis litteris fcriptum : Grxcus
fin' tear' i/JiS zm-)i£ovto X.XX.O, ftei. hoc loco -yinno , yivono dixit , quod eft , fiat , fat. Apud
,

tf. 9. Sic in Pfalt. Rom. eft, & Coislin. In Moz. vero Aug. eund. Pf. Beneditlns Dominus Deus Ifrael a fee.
in
ita : Verbum Ap. Ambrof. in
iniq. cogitabant adversiis me. £) in fee. 2> dicet omnis populus : Fiat, fat; qua: Ambrof.
hunc adversum me. Apud Aug. in eund.
Pf. propefuerunt loc fup. cit. dicit pertinere ad Pfal. 105. Caffiod. cum
difpofuernnt adversus me. Ap. Cafliod. conftituernnt , &c. Pfalt. Rom. Vulgar.* favet.
ut in Vulg. In Gr..... x-etTsfisno jwt' t'/ii' deinde , Mm

3ft
 , , , , ,:

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLI. «J

VuiGATA HOD. He br. Versio antiqua.

•
In finem Viclori docliffmo filiorum Core. In finem li * Mf. Sanger m,
Intellects filiis Core. XLI. XLI/. i.Intellecius filiis Corx. XLI.
O
ita
Q Uemadmodum
cervus ad fontes aqua rum
anima mea ad te Deus.
deliderat
dcfiderat
: O
lent areola praparata, ad ir-
aquarum :fic anima
riiationes
mea pnparata ad te Deus.
2.

fiderat
Q
O
Icut cervus defideratad
fonres aquarum ita de-
anima mea ad re.
:

5. Sitivit anima mea ad Deum Sitivit anima ad Deum fort cm 3. Sitiit anima mea ad Deum
fortem vivum quando veniam : & viventcm ; quando vent am , & pa- vivum quando ve :
&
apparebo ante faciem Dei ? rebo ante faciem Dei? . parcbo ante faciem Dei ?
4. Fuerunt mihi lacrymae men: Fuerunt mihi lacrymt meet panes 4. Flierunt mihi lacrymx
panes die ac nofte : dum dicitur per diem ac noclem cum diceretur
: mea: panes die ac nocte dum :

tnihi quotidie : Ubi eft Deus tuus ? mihi tota die : Ubi eft Deus tuns', diciturmihi quotidie Ubi eft :

Deus tuus ?

t. H;ec recordatus fum ,& ef- Horum record at us fum , & ef- Hxcmemoratusfum &
5.
fudi in me animam meam quoniam : fudi inme animam meant : quia ve- efflldi in me animam meam :

tranlibo in locum tabernaculi admi- niam ad umbraculum tacebo uf- , quoniam ingrediebar in locum
rabilis , ufque ad domum Dei : que ad donium Dei tabernaculi admirationis, uf-
que ad domum Dei
Jn voce exfultationis , & confef- In voce latidis & confejfionis , In voce exfultationis , &
fionis : fonusepulantis. multitudims fejla cclebrantis. confeffionis : fonus epulanris.
6. Quare triftis es anima mea > Jguare incurvaris anima mea 6. Quare triftis es anima
& quare conturbas me? & conturbas me ? mea : & quare conturbas me ?
Spera in Deo ,
quoniam adhuc Exfpecta Deun , quia adhuc Spera in Domino , quo-
confitebor illi : falutare vultus mei confitebor ei , falutaribus vultus niam confitebor ei falutare :

7. & Deus meus. ejus. vultus mei , 7. & Deus meus.

Ad me ipfum anima mea contur- Deus meus in me ipfo anima mea Ad me ipfum anima mea
bata eft : propterea memor eio tui incur v at ur propterea recordabor conturbata eft propterea me- :

de terra Jordanis , & Hermoniim a tui de terra Jor dams, & Hcrmonim mor ero tui Domine , de terra
monte modico. de monte mtnimo Jordanis , & Hermoniim a
monte modico.
N o t jE ad Versione M A N T I Q U A M.
Tf. 1. Itidem in Pfalt. Corb. In Coislin. vero ad Co- fiod. ingrediebar in he. tab. admirabilis.In Corb. Hac me-
ra, additur Pfalmus. Apud Caffiod. Pfalmus David. moratnsfum, #
quoniam ingrediar , &c. ut in
effudi
Apud Aug. in hunc Pf. In finem , in intelleclum filns Co- Vulg. Hilar, vero in hunc Pf. e fchedis Marten, legit Hac :

re , Pjalmus. In Gr. £/5 to timc, , si'i Qynw to?s Jjo?; Ko- me mini , & effudi in me quia tranjibo in he. tab. ad-
fi. Mf. Alex. Ko/;e ^aafjiic, t« AccviJ\ , mirabilis , Sec. at in Pf. 61. col. 140. b. Hac recordatus
jf". 2. Sic Ambrof. 1. 2. de interpel. Dav. c. z. p. fum, tf effudi in me, &c. Sic etiam Audi. 1. de xtu.
640. c. & in Pf. 37. & 40. col. 851. f. 882. e. necnon manf. ap. Ambrof. p. 16. a. Ambrof. ipfe in Pf. 36. col.
Caffiod. in Pf. 41. cum Pfalt. Rom. Coislin. Corb. & 809. e. Hac recordatus fum , tf effudi Juper me quo-
Moz. addita voce Dens, in fine. Auguftinus in hunc Pf. niam ingrediar in he. tab. admirabilis , 8cc. ut in Vulo-. at
cum Gr. Ouemadmodnm dtfiderat Jic de/iderat , &c. 1. 2. de interpel. Dav. c. 2. p. 641. b. fie : Horum me-
ut in Vulg. Hi'arius in eund. e fchedis Marten. Sicut cer- mor , effudi fuper me anim. meam
, quoniam : & poft paulo
vus defid Jic dejiderat anima mea ad Deum vivum; qua; ingrediar , ultimoque
fomtus epulantis : fed epifl. 30.
8cc. ,

ultima pertinent ad t. feq. to. 2. p. 912. c. conftanrer legit fonus epulantis ; ficut
>?. 3. Sic Hilar, ubi fup. & in Pf. 6z. p. 152. e. niii 1. de fide Refurr. p. 1164. f. hie tamen hab. quoniam
quod primo loco omittit verbum Jitivit , pofteriori vero tranjibo. Hieron. in Ifai.
J4. to. 3. p. 392. a. pertran-
locoD«, legit t nam. Ambrof. 1. de Ifaac , c. 1. p. 355. Jibo : at epifl. ad Princip. to. 2. p. 692. f. tranjibo ; 8c
c. anima mea ad Deum vivum. Similiter Aug. &
Sitivit in fine , fonitus fefta celebrantium. Sic etiam habetur in
Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Mediol. Carnut. Pfalr. iEthiop. & Arabico. Ap. Auguft. in hunc Pf. ira :
& Moz. In Coislin. Jitit , &c. ut fup. In Corb. Sitivit Hac meditatus fum , <o effudi jhper me quoniam ingre-
anima mea in Deum vivum : quando ve». $$ parebo ante , diar in locum tab. admiral cotfjjionis : font fipi- $
&c. Rurfum Ambrof. in Pf. <Ji. p. 963. f. lie hab. Siti- vitatem cclebrantis. In Gr. Tuura i/imi3vv , £ eg/yscc 5V
vit anima mea ad te Dens, & in Pf. 118. p. W]6. e. tfXs or; J'uMvCo/jcct cvtovtu dewy; kctvjj.a.sv$ Er «a-
Sitivit in te anima mea : & in Luc. 12. to. I. p. 1447. i)1 ii,c/^.oMymca;' w-xy sopTxfjrTur. Alex. i)£&s i:prz-
Ji
f. Sitivit anima mea ad Dominum vivum : quando veniam , £cvTot;; quae ult. vox so/jtoJcktoj , exflat parner in edd.
^j apparebo , Sec. item apparebo, 1. I. de interpel. Job, c. Aid. & Compl.
5. p. 6z6. b. ficutin Pfalt. Rom. Martianad , & ap. Aug. It. 6. Ita Caffiod. hab. cum Pfalt. Coislin. & Corb. ni-
& Caffiod. Ambr. veto 1. z. de interpel. Dav. c. z. p. iihoc excipias , confitebor illi. Itidem in Rom. praeter
640. d. legit, ad Deum fontem vivum : quando veniam , unum in Deo. Mediolan. etiam & Carnut. carent voce ad-
%j parebo, &c. iterum parebo, 1. de fuga fee. c. 9. p. huc , ante confitebor. Aug. in hunc Pf. cum Pfalt. Moz. leg.
438. e. cum Pfalt. Rom. Fabri , & Coislin. Gaud. Brix. Spera in Deum, quia confitebor illi ; «et. ut fupra. Sic
fer. 2. p. 946. c. legit Sitivit ad Dominum vivum : : etiam Ambrof. de interpel. Dav. c. 3. p. 642, c.
1. 2.
quando £> apparebo ante f.ic. Domini? Grsec. 'E/i'4 ~ 1, dempto $, port anima mea. Hilar, vero in Pf. 41. e fche-
«e/ Ttpoc, top Qiw top '^aiTO,' ( Alex. Aid. & Compl. dis Marten. Ut quid anima triftis es? $$ w. quid contur-
70V i^vfov toc farTK.' ) -non vti,a , fy opCiioo^a* 7» ir^dL- bas me ? Spera in Deum , quoniam confiteb. illi. Auguff. in
5TG> T? QlS j Job, to. 3. col. 6j6. d. Ut quid triftis es anima mea? &
4. In Pfalt. Mediol. Coislin. Carnut. Corb.
~fr. Moz. & quare, &c. Gr. 'Iran' irepfoviroc, £?..... i. heert "£mt-.-
legitur panis , licut in Gr. Sic etiam Hilar, habet in Pf. 00c £7n to Osiv , oil iic^czoyvccuai acres', &c.
61. p. 149. b. &
Ambrof. 1. de apol. Dav. c. 6. to. 1. t. 7. Sic in Pfalt. Corb. eft. In Rom. vero Martian.
p. 684. b. necnon Aug. in hunc Pf. fed Hilarius in eund. A me ipfo anima mea tnrbata eft. In Rom. Fabri Ad m» :

e fched. Marten, fcribit panes. Itidem Ambrolius 1. 2. de ipfum turbata eft; reliqua ut in textu, excepto uno
interpel. Dav. c. 2. to. 1. p. 641. a. & inf. 819. f. 1193. e. Hermonis. In Moz. Coislin. Apud me ipfum tur-&
1388. c. cum Caffiod, & Chromat. Aquil. in Matt. p. bata eft ero tui Domine , de fjj Hermonis , 1

&C
978. d. Praeterea Hilar, ap. Marten, hab. facia funt, loco Coislin. fcribit Hermoni ; Corb. Hermonii. Ambrof. 1. 2.
fuerunt ; fubinde Aug. cum dicitur mihi per jingnlos dies ; de interpel. Dav. c. 3. p. 642. d. Ad me ipfum tur-
port paulo vero Gr. xxG' Iv.&vi vni&cv. In Pfalt.
, quotidie. bata eft tui Domine , de Hermoniim. Hilar, in ^
eft ; in Gr. nf «Yip.
denique Moz. Ubi es , non Ubi hunc Pf. e fched. Marten. Turbata eft in me anima me a ;
if. J. Ita in Pfalt. Coislin. (i excipiatur vox admira- at infra bis , pertnrbata eft tui Domine, de Her- &
itlis , loco admirationis. Icem in Rom. Moz, Si. ap. Caf- monis ; paulo inferius abeft Domine, In Pfalt. vero Car.
 , : : x ,

%6 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLI.

VERSIO ANT1QUA. H E B R. VuLGATA HOD.
Mf.Sangerm. §, AbyfTus abyfium invo- Abjftus abjffum invocat, invo- 8. AbyfTus abyflum invocat, in

cat in voce cataradtarum tua- cem cataraclarv.m tuarum voce catara&arum tuarum.
rum.
Omnia excelfa tua, & flue- nines gurgites tui , & flucius Omnia excelfa tua , & fluclus tui
tus tui fuper me ingrefTi flint, tui fuper me tranfterunt. fuper me traniierunt.

In die mandavit Domi-

q. Per diem mandavit Dominus 9. In die mandavitDominus mi-

nus mifericordiam fuam , & mifericordiam [nam : & in noclc fericordiam fuam , & node canti-

nofte declat avit. canticum ejus niecum ,

cum ejus.

Apud me oratioDeo vitx Or at io Deo viu mem. Die am Apud me oratio Deo vita: mea:
mex , 10. dicam Domino Deo Petramea, : : 10. dicam Deo Sufceptor meus :

Sufceptor meus es es '

.

Quare me oblitus es? quare Jjhiare oblitus es mei ? quare Quare oblitus es mei ? & quare
me repulifti , & contriftatus triftis incedo , affligente inimico 7
. contriftatus incedo , dum affligit me
incedo, dum adfligit me ini- inimicus ?

micus ?

1 1.Dumconfrinsitmeom- Cum me interficerent in ojfibtis 11. Dum confringuntur ofla

Ilia offa mea, exprobraverunt meis , exprobraverunt mihi boftes mea, exprobraverunt mihi qui tri-

milli qui tribulant me met: bulant me inimici mei :

Dum
dicitur mihi quotidie : Dicentes ad me tot a die : Vbi Dum dicunt mihi per fingulos

Ubi eft Deustuus? 12. quare eft Deustuusl Jjhiare incurvaris dies : Ubi Deus tuus ? 12. quare
eft

triftises anima J & quate con- anima mea , o~ conturbas me ? triftis es anima mea ? quare con- &
turbas me \
tuit,as me ?

* Spera in Deum quoniam ,

Exfpetia Deum, quoniam ad- Spera in Deo, quoniam adhuc
confitebor ei : falutate VultUS hue confuebor ei:falutaribus vultiis confitebor illi : falutare vukus mei
mei, 6c Deus meus. mei , & Deo meo. & Deus meus.

NotjE ad VersioneiI antiquam.

nut. deeft £), initio, ante Deus meus. Unde Hieron. cam Deo Quare mei oblitus es? ut quid me re-
: Sufi
r
fcribens ad Sun. & Frctel. to. 2. p. 658. a. ait hive- : pnlifti? quid contriftatus (inf. triftis ) incedo, dum , &c.
£\ut
tiifje vos dicitis , & Deus mens : fed fcieudnm hoc in Pfal- Caliiod. ineund. PI. Quare me oblitus es ? quare me repulifti?

mo bis inveniri , g? in prima pojitum effe , falurare vukus $ quare contriftatus, Stc.Sic etiam inPfak. Corb. demptoult.
mei , Deus meus : in jicundo autem , id eft , in fine ipjius quare. Gr. ipui-ra Q;S> A(«t///k eV»«6» ; ivonl ( Alex.
tjalmi vukus mei , & Deus meus ; ita ditnta-
: falutare Aid. ScCumpl. ^itari) MuipairaQuv n pen c /j.cti , hi t», &c.
sat ut de He brxo , $ Tbeodotione fub afterifco
& conjunclio t. u. Port verbum confringit, additur in Mf. San-
adilnajit. Apud Aug. & Cafliod. in hunc Pf. fimiliter germ, litterula 0, ita videlicet, confnngi To, qua- qui-
ibid. deed £J : exinde Auguft. leg. Ad me ipfnm tut- dem litterula videtur in Mf. prae fe ferre figuram puncli ,
lata e<l : propterca memoratus fum (inf. commemoratus fum) potius quam litter*; vel forte nota quaedam eft, qua? fi-

tm D amine , de ©' Hermoniim a motite parvo. Caftiod. gnifkat legendum conjritigit omnia, abfque voce media
vero : A me ilfo tnrbata eft memor ero tui Domi- me, qua; eiiam fupereft ; vel potius hue revocandus ro-
ne , &c. ut in Vulg. In Gr. ©so; ( Alex, i i ©so's )
0' tus ille verfus qui legitur infra in port eodem Mf. nempe
uv. ri/135 inxvrov iTupcixQ»' fix 1*™ ftmgritoftcu' Qy t. 2.Pfalmi xlii. quo etiam male ofcitanter tranfvec- &
( Alex. add. Ku'ejs ) eV. 7U; £ 'Ef/iwitlft a.%o ifVi turn fuille credimus, cum ibid, aperte fuperfluat ; en ver-
ba In eo dum confringunl omnia ojftt mea , exprobaverunt
WJC ^ :

f. 8. Ita Pfalt. Corb. hab. ad verbum. Rom. vero & ( I. exprobrav. ) mihi inimici mei-. Hiiarius (amen in hunc
al. cum Caffiod. in fine, fuper me tranjierunt. Similiter Pf. e fchedis Marten, non leg. confrmgtmt , fed confrin-

ap. Hilar, in hunc Pf. e fchedis Marten, exceptis his, git , ut fup. & pofr. paulo Dum confringit offa mea , im- :

Omncs altitudines tux; in Pf. vero 68. Omnia excelfa tua, properabant tribulantes me
cum dicerent quotidie : Ubi eft: :

cum hue ult. tranjierunt. Apud Ambrof. 1. 2. de interpel. Deus tuns ? Similiter hab. Ambrof. I. 2. de interpel. Dav.
Dav. c. 4. p. 644. c. in Pf. 55. p. 775. c priura & c. 7. p. 647. c. confringit offa meet, &c. ut in textu. Item

tanturn verba exftant ut fupra. Item apud Auguft. in Auguft. in hunc Pf. Dum confringit offa mea exprobrave- ,

Pfalm. 41. fed addirur Omnes fttfpenjiones (in explana- :

runt mihi qui tribulant me : dum dicunt mihi per fingulos
«one fufpenfura ) tux , find us tui fuper me ingreffi # dies : Ubi eft, &c. Itidem in Pfalt. Corb. addita voce

funt. Pfalm. 87. col. 929. f. g. Ad verbum

Similiter in omnia, ad offa. In Rom. vero iic Dum confringuntur om- :

autem inqreffi funt , add. ibid, vel Jicut quidam melius tranf- nia offa mea , exprobraverunt me qui tribul. me : dum dicitur
tulernnt , fuper me traniierunt; $m>&w enim eft in Gra- mihi per Jingnlos dies , &c. In Mozarab. hi eo dum confiin-
co , non tlw&w ubi ergo utrumqne pofitum eft , fufpen- & guntur offa mea , exprobr. mihi qui trib. me : dum dicitur
flones g) fluclus, non ibi potnerunt potii pro fufpenlioni- mihi per Jing. dies : Ubi es Deus tuns? In Coislin. Dum
,

bus , fluftus fed illic dtthtm ejl : Omnes fuper me tran- confiiguntur omnia qui tribulant me : dum dicitur , Sec.
lierunt, &c. Vide plura inf. ad Pf. 87. 8. Graece , tie, Carnut. hab. dum confringit ; tollit etiam inf. id, inimici
.„;,, pro in voce; fubinde , irinti oi ftiTtce&cpiol Qv t »»«'; Mediolan. vero admittit inimici mei , fed anteceden-
^ TCJ V
£ j^i cTib^oi'. tibus caret qui tribulant me. Hieron. quoque epift. ad

t. 9. Rom. Corb. Carnut. & ap. Caf-

Itidem in Pfalt. Sun. &
Fretel. to. 2. p. 658. ad h*c , exprobraverunt mi-

fiod. In Moz. iic £> in nolle declaravit. Apud me g) ora-

: hi qui tribulant me, ait pro quo vos inveniffe dixiftis , :

tio Deo , &c. In Coislin. £> nolle declaravit. Apud me ora- tanltitpi )j.t oiiy^eylfBs , id eft, exprobraverunt mihi ini-

tio mea, Deus vitx mex. Apud Hilar, vero in eund. Pf. mici mei , cum g? apud LXX. fenptnm fit , ei fatZcrrec, jue.

e fchedis Marten, ita Inter diem mandavit Dominus mif. : Cafliod. in eund. Pf. habet omnia offa mea , abfque hoc
fuam, £) nolle manifeftavit. Apud me oratio mea Deo, &c. inf. inimici mei; in aliis concordat cum Vulg. In Graeco

Apud Ambr. 1. 2. de interpel. Dav. c. J. col. 645. a. Vat. lie : 'Ei to xxrafoZoicu ™ ora pit (Mf. Alex. sc«7a-
Jtpud me oratio Deo vitx, &c. Auguft. in eund. Pf. Apud 6*aW.i , ) uvslfiea» Alex. utuAi^y ft! )o! 6^'£cite; /j.i ,
/j.t (

tyfifo'i pa. ) Aquila initio hab. iro poysuoal fie

$ nolle declarabit. Apud me oratio Deo , Sec. In Gr. 'H,«f- ( Mf. Alex, c?

f^ci IrnmToii K) ffXTo; Jm&cst. riff/ e'^oi it^awxy to In assets /nn.Hieron. Dum me interficerent in offibus meis.
t- 12. Ita Aug. & Cafliod. in hunc Pf. cum vet. Pfalt.
v
©sw, &c. Mf. Alex, cum ed. Compl. 5, vuktoc. w/n du-
•7? Sec. Aid. «Jh aW«. addita voce mea, ad hanc anima. Hilar, in eund. Pf. e
t. 10. Pfalt! Rom. cum Ambrof. 1. de interpel. Dav. fchedis Marten, iic Ut quid triftises anima mea? ut quid
:

c. ?. 6. & 7- dicam Deo:

col. 64 J. a. 646. b. 647. c. conturbas me? Gr. 'Iran' 7rs//i'xt 7ro; it "I^X ' .4 '"«-rl , &c. 11 11
^
Sufceptor meus es , Quare me oblitus es ? tf quare me repti-
* Ita Pfalt. Corb. hab. dempto uno £j , poft mei. Rom.
iifli? g? quare triftis incedo , dum , Sec. Similiter in Cois-
Martianasi , Spera in Deo , quoniam confiteb. illi .-falutare,
lin. praeter hoc, oblitus es mei. Moz. initio hab. dicam Sec. Rom. Fabri : Spera in Deum, Sec. Coislin. Spera in

Deo meo, Sec. ut in Rom. Hilar, in hunc Pf. e fched. Domino, qnon. confit. Deum, quia,illi, Sec. Moz. Spera in
Marten, dicam Deo : Snfc. meus es , Quare oblitus es? & &c. Mediolan. etiam Carnut. carent adverbio adhuc. Sx.

infra dicam : Sufceptor meus es , Quare me dereliquifti?

: Unde Hieron. fcribens ad Sun. Fretel. to. 2. p. 658. &
quare triftis incedo , dum , &c. Auguft. in eund. Pf. di- b. ait : Et dicitis adhuc in Grxco no» inveniri , quod
 ,, : ,;

LIBER PSALMORUM. XLII. Pfalm. «7

NoTA AD VerSIONEM ANTIQUAM
fkh ajterifco efl ; ita enim <tf in Hebrxo firiptum re-
additttm Domino, quoniam adhuc faltttare , Sec. In plerifque
perimtts chi od
quod Jignif. ot; zn , Latinique dicitur
, Mfs. Auguft. loco falus , habetur falutare; & in quibuf-
quoniam adhuc. Hoc ipfum etiam in xlii. inttlligtndum efl. dam fcq. tf prxtcrmitiitur ; deeft quoque fup. t. 7. in
Et veio Auguft. in emid. Pf. leg;it Spent in Deum, quo- : multis libris Graccis, Se Latinis. Edit. Rom. hab. 'E>tv-
niam adhuc confitebor Mi ; Jattts vultus mei , ^, &c. At m nri Tiv ©soy , on i^ofujioytiicftai dura' i aarufi'* , Sec.
Hilarius in eund. Pf. e fchedis Marten, tollit adhitc , & Ml". Alex, cum Aid. Se Compl. <SMTn'e<or'.
legit Spera in Deum , quia , &c. Caffiod. veto
: Spera in :

VULGATA HOD. H EB R. Versio ANTIQUA.

i.Pfalmus David. XLII. XLIli. 1. Pfalmus David. XLII. Ex Mf. Sanger m.

& difcerne & &

J
Udica me Deus Udica, me Deus ,,

caufam meam de gente non %J caufam meant de gente non

fancTra ab homine iniquo & do- fancla : a v'tro dolofo
:
difcerne

iniquo fal-
T &
* TUdica me Deus,
J cerne juftitiam meam de
gente non fancta ab homine :
dif-

lofo erue me. va me. iniquo &

dololb eripe me.
2. Quia tu es Deus fortitude» Tu enim es Deus fortitudo me a : 2. Quia tu es Deus meus
mea quare me
: repulifti ? & quare quare projecifli me ? quare triftis & fortitudo mea quare me re- :

triftis incedo , dum affligit me ini- incedo , affltgente inimtco ? pulifti ? quare
incedo triftis
roicus ? dum adfliget me inimicus ?
** Ineodum confringnnt
omnia ofla mea , exprobrave-
runt mihi inimici mei.
Emitte lucem tuam
3. verita- & Mine lucent tuam & verita- 3. Emitte lucem tuam &
terntuam ipfa me deduxerunt, : & tent tuam , ipfa ducent me : intro- verita tem tuam : ipfa de- me
adduxerunt in montem fanftum ducent me ad moment fanclum duxerunt , & adduxerunt in
tuum, &
in tabernacula tua. tuum , & <*d tabernacula tua. montem fanclum tuum , & in
tabernacula tua.
4. Et introibo ad altare Dei : ad Et introibo ad altare Dei ; ad 4. Et introibo ad altare :
Deum , qui laetificat juventutem Deum Utitid , exfultationis ntes, ad Deum , qui lxtificat juven-
meam. tutem meam.
Confitebor tibi in cithara Deus Et confitebor tibi in cithara Deus Confitebor tibi in cithara
Deus meus : 5 . quare triftis es ani- Deus meus. Quare incurvaris ani- Deus meus 5 quare triftis es : .

ma mea ? & quare conturbas me ? ma mea &

quire conturbas me ?
, anima ? & quare conturbas
me?
Spera in Deo quoniam adhuc
, Exfpecla Deum , quoniam ad- Spera in Deo,quoniam con-
confitebor ill i : falutare vultus mei , hue confitebor ei : falutaribus vul- fitebor illi falutare vultus mei,
:

& Deus meus. & & tus mei , Deo meo. Deus meus.
NoTjE ad Versionem ANTIQUA M.
Tfr. I. Sic in Pfalt. Rom.
Mozar. vero Lab. Ipji Da- eft : duxerunt. Itidem in Moz. Pfalt. perduxerunt ; extremo $
vid. Coislin. lnfinem , PJalmus David. Corb. Pfalmus Da- vero , $
in tabernaculum tuum. Coislin. fie hab.
tf addu-
vid , ut fupra. Gr. ¥a>,u<j; tw Aan'cf Mf. Alex, ita Ei's . : xerunt in monte fanBo tuo , ££ in tabernacula tuo. Caffiod.
to re Mi , Qvrzuscoi; tw? viofe Ko^s Hatfiiq. in eund. Pf. in montem $$ '» tabernaculum tuum. Gr.
* Concinit Pfalt. Corb. ad verbum. Rom. quoque & K) uyecyey iU£ £/'? o(y; etyior (\ , e/; to. cxi'Vw/uxri Qv.
jt,

Coislin. extremo hab. eripe me , cum Caffiod. Mozar. ve- ~$. 4. Pfalt. Rom. & Corb. Vulgat* confonam , nil!
rb , libera me ; Auguft. erue me ; item fup. caufam , non quod tollunt £5 , ante verbum I. introibo. Coislin. Moz. &
juftitiam, ut & al. Pfalt. prauer Corb. Gr. tiii- Jmw, ul- habent : Et introibo ad altare Dei mei; prsterea Moz. ad
timoque, pu<sa.i fit. Dominum , qui latijkal Ambr. 1. 2. de in—
, Sec. Similiter
•fr. a. In Pfalt. Rom. Coislin. Corb. & Moz. fimiliter terpel. Dav. c. 651. c. 652. b. Et introibo
8. col. 650. f.

Deus meus , $ fortitudo mea. Sic etiam ap. Caffiod. in hunc ad alt. Dei mei : ad Deum , Sec. item 1. 4. de Sacram.
Pf. Apud Auguft. vero in eund. Deus meus, fortitudo to. 2. 166. c. at 1. 2. de vitg. p. 166. e. hab. Dei mei ,
mea : deinde , tit quid me repulifii ? tf ut quid triftis ince- tf ad Deum, qui. Sec. & 1. de Myfter. col. 336". cad al-
do, dum affligit me inimicus ? Graece : "Oti QC iT S ©ec; tare Dei : ad Deum, Sec. mm
1. 2. de interpel. Dav. c. 10.

Y.($t/a!o>fta
/Kai , a/ t«
W iva-r! ccTraoui pis

ixbf.iQav tok ty$fov /*x

; ^ harl
Aid.
cx.vbpuTruZ,aiv 7ro/>£v&-
& Compl. delent
p. 6j2. d. addit Cor/Jitebor tibi in cithara Deus meus , ut
:

fupra. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Vulgata con-

j ,«?.
** #. ifte totus hlc redundare videtur ; imo feriem cinunt ad verbum ; nee aliter in Gr.uco in Mf. tamen Alex, :

& connexionem fententiatum abrumpit , ut alia ex alia femel tantum 0£K, poft cithara, ut in Lat. kip.
non bene nectatur. Hue procul dubio inepte translatus eft %. $. Et hie tertio tollimr adhuc, ante confitebor , cum
ab ofcitante librario , videlicet e Pfalmo xli. proxime an- in Plait. Rom. Coislin. Mediulan. Moz. & Carnut. turn
tecedent! , ubi 1r. 11. totidem pene verbis exprimitur. Et fane apud Aug. & Caffiod. in hunc Pf. ac in Graeco. Similiter
nee in alio veteri Pfalterio, nee apud Auguft. & Caffiod. in Pfalt. Corb. deeft adhuc; ac prauerea vox mea, poft
nee etiam in textu Graco hie verficulus infertus eft eo banc , anima. Aug. ibid. leg. Spera in Donunum ; Caffiod.
loci. Vide fup. Not. ad t. n. Pfalmi xli. in Deum, cum Pfalt. Moz. Se Rom. Coisiinianum , in Dt-
tf. 3. Sic Ambrof. ad verbum I. j. de Spir. S. to. 2. mino. Gr. iirt tov <?sgV oaTiigioc t? n^i-itt juti ,
col. 69J. f. una cum Pfalt. Rom. Corb. & Vulg. Sic etiam Qioi/ar Alex. £ S ©eos fits, Aug. vultus mei , Deus mius
ap. Auguft. in hunc Pf. prster hoc , deduxerunt , $ per- alii , $
Deus meus.
 , : : , :

88 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLIII.

Versio antiqua. H EB R. VULGATA HOD.

Ex Mf. Sanger m, i In finem, pro filiis Coras Viclori filiortim Core eruditio. i . In finem , filiis Core ad intelleo
Pfalmus in intelledum. XLIV. tum. XLIII.
XLIII.
2. Tpv Eus auribus noftris au- J~\ Eus auribus noftris audivi- Eus auribus noftris audivi-

JL/ divimus patres noitri JLS mus ,

, p atres nojlri narrave- mus, patres noftri annun-
adnuntiaverunt nobis runt nobis tiaverunt nobis
Opus , quod operatus es in Opus , quod operatus es in diebus Opus ,
quod operatus es in die-

diebus eorum , in diebus ariti- eorum , in diebus antiquis. bus eorum, & in diebus antiquis.
quis.
3. Manus tua s;entes difper- Tu manu tua gentcs delefti , ejr 3. Manus tua gentes difperdi-
didit , & plantafti eos : adfli- plantafti eos : afftixifti populos , & dit , & plantafti eos : afflixifti po-
xifti populos , & expulifti eos : emijlfti eos : pulos, & expulifti eos :

4. Non enim
ingladio fuo Non enim in gladio fuo poffe- 4. Nee enim in gladio fuo polTe-
poilederunt terram , bra- & derunt terrain , neque bracbium derunt terram , ik. brachiuin eorum
chium ipibrum non liberavit eorum falvavit eos non falvavit eos

eos:
Sed dextera tua , & bra- Sed dextera tua , & bracbium Sed dextera tua , & brachium
chium tuum , «5c inluminatio tuum & lux vultus tut : quia tuum, & illuminatio vultus tui:

vultus tui quoniam compla- : complacuifti in eis quoniam complacuifti in eis.

cuit tibi in illis.

5. Tu es ipfe rex metis & Tu es ipfe rex mens , Deus : pra- 5. Tu es ipfe rex meus & Deus
Deus mens : qui mandas falu- ripe falutibus Jacob meus : qui mandas falutes Jacob.

tern Jacob.
6. In te inimicos noftros In te bojles noftros ventilabimus 6. In te inimicos noftros venti-
Ventilabimus , in nomine & in nomine tuo conculcabimus ad- labimus cornu , & in nomine tuo
two fpernimus infurgentes in verfanos noftros. fpernemus infurgentes in nobis.

nos.
7. Non enim in arcu meo Non enim meo Non enim meo
in arcu confi 7. in arcu fpe-
fperabo gladius meus me : & dam : neque gladius meus falvabit rabo : & gladius meus non falva

non faciet falvum. me. bit me.

8. Liberafti enim nos ex J£ui* ftalvafti nos de hoftibus 8. Salvafti enim nos de affligen-

adfligeritibus nos eos qui : & noftris , & eos qui oderant nos tibus nos : & odientes nos confu-

oderunt nos confudifti. confudifti. difti.

9. In Deo laudabimur tota In Deo lauddimus tot a die, 9. In Deo laudabimur tota die:

die & in nomine tuo confi-

: & nomini tuo in aternum confttebi- & in nomine tuo confitebimur in

tebimur in fecula. Diapsal- mm. Sewer. fsculum.

MA.
JO. Nunc autem repulifti <Sc & confu- 10. Nunc
Verum tu projecifli ,
autem repulifti &
NoT£ ad Versionem antiquam.
Tf. 1. Ffalt. Rom. cum Vulg. In finem , filiis Core ad oTi Et/cToxHOa; cr av-ioii.

intellectum. Coislin. In finem, Pfalmus David. Mozarab. f. J.

ItaAug. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom.
hi finem , Pfalmus David. Ambrof.
imelleclui fiUis Core , Corb. & Moz. Coislin. hab. falute , non falutem ; Am-
in hunc Pf. col. 88y. a. cum Pfalt. Corb. PfaJmi titulus brof. in eund. Pf. p. 892. f. flutes ; Gr. t«? aonv.filaq.

eft : In finem , filiis

Core intelletlus : & infra p. 887. a. ad- t. 6. Sic apud Aug. & Caffiod. in hunc Pf. excepto
dit : til ab ifji< canatur , qui pfallendi munus receperant : uno fvernemus. Similiter in Pfalt. Rom. Corb. & Moz. In
& Aquila Pfalmiim difciplinx pofrttt. Auguft. in
fupra : Coislin. vero additur cornu , pod ventilabimus , ficut apud
eund. Pf. Titulus non habet tantiim filiis Core ; fed , in Ambrof. de bened. Patr. c. n. p. 529. f. 4k in Pf. 43.
1.

intellectum filiis Core. Caffiod. In finem , pro filiis Core p. 893. c. fed hie Ambr. pro tuo , legit ejus, ultimoque
ad intelleiium , Pfalmus David. Grace. E/{ to tem; , toT; conftanter in nos , cum Plait. Coislin. ubique fpernemus.
vim; Ko/>? it's evteeir "iaiftU. In edd. Aid. & Compl. ¥«*- In Gr. 'Ec 00! t£s s'^ipii H,uoiv *;e«Ti? u£]' , a/ tw oVo/wrj J
«c,

fjj>e, deeft. Qv ii^^vuocfJLiv tii iiravsaneni; afar.

f.x. Sic in Pfalr. Corb. Ita quoque in Rom. praeter f. 7. Sic eft in Brev. Mozarab. Item ap. Auguft. in
£? in diebus. Coislin. neutrum admittit hunc Pf. non falvum faciet me. Apud Ambrof. & Cafliod.
ifta :
(5 patres
nee etiam habentur in Gr. nee ap. Caffiod. Pfalt. Moz.
; in eund. non falvabit me, ut in Pfalt. Rom. & Vulg. In
$$
unum tantiim ponit ante patres , cum edd. Aid. Compl. & Gr. v diidii fit.
Similiter Ambrof. in liunc Pf. p. 887. a. fed hoc omittit, ir. 8. Sic Ambrof. & Caffiod. in hunc Pfalm. cum Pfalr.

in diebus eorum : & fupra ad hoc , Dens auribus nojiris , Corb. & Moz. Itidem ad Grad. miffie Dom. 3. poft Epiph.
addit Jic Sjmmacbus : Theodotion , in auribus noftris di-
: nili quod Domine ex , &c. In Plait.
initio eft, Liberafti nos

xit i Jicttt £) Septiiaginta Viri. Et vero in edit. Rom. lie : Rom. enim nos de
Liberafti £) eos qui nos oderunt , &c.

'O &ilc, If to!; um

viftuv , Sec. ut fupra. Auguft. concinit In Coislin. Liberafti enim nos ex ajflig. nos : tf odientes nos
cum Vulg. difperdidifti. Apud Aug. in eund. Pf. Salvos enimfecijli nos
f. J.
Sic Ambrof. in hunc Pf. col. 889. b. Pfalr. vero ex afflig. &c. utiu textu. In Gr. "Ecasa; 7a.0yfj.ai ex. to»
Ccislin. habet difperdet Muzarab. difperjit , rurfumque
; QkifctTur Ufiai- *, tK fjuwias vfixi KXTr,%vvac,.

gentes , loco populos. Auguft. in eund. Pf. ita infirmajli : Concinunt Ambrof. Aug. & Cafliod. in hunc Pf.
fr. 9.
populos , (5 expulifti eos ; Calfiod. <^ repulifti eos. Gisc. una cum Pfalt. Rom. Coislin. & Moz. Sic etiam in Corb.
tv.iy.usai wis , i, ="£e £a>t; apvec,. li excipias tc primum in Domino. Ambrof. loco cit. p. 897.

4. Sic in Pfalt. Coislin. excepto uno liberabit. Item d. addit : Aquila tamen pofuit : In Domino gloriabimur
'if.

in Moz. &
Corb. prseter ifta , poffidebunt terram , £> bra- tota die. Symmacbus ait : Deo hymnum dicemus per oin.
chium eorum non liberavit. Ambrof. in hunc Pf. p. 891. nem diem. LXX. in fine hab. 6/5 toV aluta, in fxculnm. ,

d. lie habet Quoniam non in gladio fuo pofjiderunt ter-

: De fubfequenti Diapfalmate non meminit Aug. nee etiam
rain , 1$ brachium fitum non liberavit eos : fed , &c. ut fu- Caffiod. Abefl quoque a Pfalt. Corb. ut & a Gr. Alex, ac
pra. Auguft. in eund. Pf. Non enim in gladio fuo hxredi- edd. Aid. 6c Compl. exftat vero in ed. Rom. LXX. 8c
tate pojpderttnt terram , bracbium ipforum non falvos fe- & in Pfalt. Rom. -

cit eos : fed... quoniam complacuifti in eis. Caffiod. in eund. f. 10. Itidem in Pfalt. Carnut. In Corb.... repulifti not
Pf. complacuit tibi in illis ; caetera ut in Vulg. In Gr. Oi/ # confudifti nos : f£ non progredieris Deus in , Sec. In
7«/> «...,. UMyvofwew,,,,. &VTW w tSUftt «W»!, «M«„, Coislin. non egredieris Dens e virtutib, Apud Ambrof. in
 , : 1 .

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLIII. «9

VUICATA HOD. He b k. Versio antiqtja.
eonfudifti nos : & non egredieris difti nos : & nonegredieris in exerci- confudifti nos : & non pro- Ex Mf. Sanger»*
Deus in virtutibus noftris. tibus nofltis. gredieris in virtutibus noftris.

ii. Avertifti nos retrorsum pod Vertifti terga noftra hofti : & 1 1 Avertifti nos retrorfum
inimicos noflros qui oderunt : & qui oderunt nos , diripueruntfibi. priE inimicis noftris : & qui
nos, diripiebant fibi. nos oderant , diripiebant fibi.

ii. Dedifli nos tanquam oves Dedifli nos tanquam gregemad 1 2. Dedifli nos tanquam
efcarum : & in gentibus difperfifti vorandum ,
in gentibus difper- & oves efcarum : &. in nationes

nos. fifti nos.

difparfifti nos.

13. Vendidifli populum tuum Vendidifli populum tuum fine 13. Vendidifli populum
fine pretio & non fuit multitude» pretio : ncc grandis fuit commuta- tuum fine pretio : & non fuit
in commutationibus eorum. tio eorum. multitudo in commutationi-
bus eorum.
14. Pofuifli nos opprobrium Pofuifti nos opprobrium vicinis 14. Pofuifli nos oppro-
vicinis noftris , fubfannationem & noftris /fubfannationem cjr irrifum brium vicinis noftris , inlu-
derifum his , qui funt in circuitu his ,
qui erant in circuitu noflro fionem & derifum his qui
noflro. funt in circuitu noflro.
Pofuifli nos in fimilitudinem Pofuifli nosfimilitudinem in gen- 1 5. Pofuifli nos in fimili-
1 5 .

gentibus ; commotionem capitis in tibus , commotionem capitis in tri- tudinem gentibus ; commo-
populis. bubus. tionem capitis plebibus.
16. Tota die verecundia mea Tota die confufio mea contra verecundia
16. Tota die
contra me ell , & confuiio faciei me , ey ignominia faciei me& co- mea , confu-
ante me eft &
meae cooperuit me operuit me fio vultus mei operuit me.

1 7. A voceexprobrantis &oblo- A voce exprobrantis & blafpbe- 17. A voce exfultationis ,

quentis , a facie inimici & perfe- mantis , a facie inimici & ultoris. & obloquentis a facie inimi- ,

quentis. ci & perfequentis.

18. Ha:c omnia venerunt fuper Omnia Iwc venerunt fuper nos , 1 8. Haec omnia venerunt
nos , nee obliti fumus te : & ini- & non fumus obliti tin : nee men- fuper me , & obliti non fu-
que non egimus in teftamento tuo. titi fumus in pacta tuo. mus te : & iniquc non egimus
in teflamentum tuum.
19. Et non receflit retro cor Non eft converfum retro cor 19. Et non receffit retro
noflrum : & declinafli femitas nof- noflrum : nee declinaverunt grcjfus cor noflrum : & declinafli
tras a via tua. noftri a femit a tua. femitas noftras de via tua.
io, Quoniam humiliafti nos in Jfhioriiam dejecifti nos in loco 20. Quoniam humiliafti nos

NoTJE AD VerSIONEM. ANTIQUAM.

hunc Pf. p. 897. e. 898. f. # """ progredieris Deus in , derifum. Apud Auguft. in eund. Pf. in opprobrium
&c. ut fup. at I. de Spir. S. to. 2. p. 6jo. c. non egre- fubfannationem $$ derifum bis , qui in circ. noflro funt.
dieris in virtutibus nobifcum.Auguft. Se Caffiod. in eund. Gr. E6y n«a; o'retJos ( Alex. e/{ ocfi/o; ) /ui/x.TwptG/Aor £.

Pf. Vulgatse favent Rom. At Hieron. fcribens ad cum Pfalt. xaTayitaTO. to?; , &c. Ambrof. loco cit. col. 909. a. aic
Sun. & Fretel. legentes in Graeco , # non egredieris Deus , lie habere Aquilam Spretionem tf pompam pofuifli nos Us ,
:

ait to. 2. p. 658. b. hanc vocem Deus , fuperfluere abeft : qui in circ. &c.
etiam ab ed. Rom. LXX. ubi lie : «, x'x. e^sasi/wi Iv Tttii , 15. Sic in Pfalt. Corb. Ita etiam in Rom. Coislin.
•ft.

&c. Mf. tamen Alex, cum edd. Aid. & Compl. add. & ap. Caffiod. prxter hoc ult. in plebibus. In Mozarab.
©£o; ; Symmach. «, v -Trptdsfxjn lv roiic, , &c. utrobique in gentibus , in plebibus. Ambrof. in hunc Pf. &
f. n. Ita legunt Ambrof. & Caffiod. in hunc Pf. cum col. 908. b. Vulgatse congruit : at in Pf. 118. col. 1159.
Pfalt. Corb. & Moz. Similiter in Rom. & Coislin. prseter f. & Ilfjo. d. legit parabolam gentibus :
: Pofuifli nos in
unum oderunt. Itidem ap. Auguft. in eund. Pf. nifi quod commot. cap. in populis : & epift. 31. to. 2. 916". a. in pa-
lab. initio, Avertifti autem nos. Gr. 'A-7r=Vp;4 a ? >V**S £ '$ rabolam in gentibus , Sec. Auguft. in eund. Pf. in fimilitu-
tx oV/ffa Ttupa. tk? s'x^S i/iu»' fy
0'. mwnc, n/<«; , Sec. dinem in nationibus i commot. cap. in populis. Hieron. epift.
Ambrof. loco cit. p. 900. f. addit : Tbeodotion bctbet quo- ad Sun. & Fretel. to. 2. p. 658. b. in Jimilitudinem gen-
inodo Septnaginta Viri ; hoc eft quomodo ifte verfus expojitus tibus ; turn addit Sed Ji diStim fuijfet in Latino, in limi-
:

eft. Aquilct habet : Avertifti nos retro ab affligente. Sym- litudinem in gentibus , xax.opavoY effet ; £> propterea abfque
machus : Ordinafti nos noviffimos ab omni adverfario : damno fensr.s , interpretations elegantia confervata eft. In
& infra p. 901. f. Tbeodotion dixit : Se qui oderant nos , Gr. E6tf H/uaz ei$ ira^cQcMV cv tgT$ cOrea* kIvhw cV toI?
exfultabant fuper nos.
ir. 12. Pfalt. Coislin. Se Corb. $
in nationibus difperfifti t. 16. Sic eft in Pfalt. Rom. Coislin. Corb. & Moz.
nos. Rom. 2> in gentibus. Ambrof. in Pf. 118. p. 1 60. praecer unum contra me , pro ante me. Sic etiam le^unc
d. & in hunc Pf. p. 901. d. ££ in nationes difperfifti nos ; Ambrof. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. Ambrof. infra
at infra , 2* inter gentes difperfifti nos : turn addit Simi- ".
9 1 J. e. ait Symmachum habere Tota die confttjio mea contra :

liter Aqnila autem , tf Symmacbus : in

Tbeodotion dixit : me eft i & paulo fupra verecundiam dici In^irvy 'Erjce- , :

gentibus , am inter gentes ventilafti nos. Auguft. in hunc 7th autem eft inquit , quando verecundiam quis vult incu-
,

Pf. S3) in nationibus difpcrjifli nos. Caffiod. in eund. Pf. tere alicui , ut infietlat propojitum fuitm. In ed. Rom. lie :

Dedifli nos tanquam oves ad efcam : in gentib. difperf. & "O/Mif Tw •Ajj.i^'-v i cvIqj-ttv pi y.ct.t&afivn lh eVi , £ x' ol>%,1-
nos. Ambr. loco cit. p. 902. c. Greges efcarum , Aqnila di- m TV irejouTrx px ent&i/^e /n;.

xit : greges in efcas , Tbeodotion : pafcua edentium , Sym- t. 17. Ambrof. Aug. Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. &
macbus. In ed. Rom. u; TrpaQxTO. €fwc£a>s* jc, Iv vac, sGcs- Rom. & Coislin. Vulgatae fuft'ragantur. Gr. (imiliter hab.
ci , Sec. 'A-Tro <pcovy<; arsiJ'ltflrroi , &c. nufpiam exfultationis. In
#. 15. Concinunt Ambrof. & Caffiod. in hunc Pf. una Pfalt. Corb. A voce exprobrantes & obloqueutes , a facie.,...
cum Pfalt. Rom. Aug. in eund. Pf. ita & non fuit mul- :
£5 perfequentis.
tit. in pibilationibus eorum. Ambrof. loco cit. p. 90 J. c. f. 18. Sic Ambrof. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum
ait Aquila dixit : Tradidifti populum tuum ut non ellet.
: Pfalt. Rom. Corb. Coislin. & Moz. quod habenty»-
nifi
Symm. Tradidifti pop. tuum line fubftantia. LXX. ed. per nos , &
teftamemo tuo ;
in fine , Corb. teflamentum tuum.
Rom. Acje'/k toc zaiv Q\s areu ti/lws' i) vx. w 7rMi6o; v/ Gr. itp cV J ta£n*>l Qk.
U/J.O.C, , k, xx.

Tt~. 19. Ita legunt Ambrof. Aug. in hunc Pf. Sic &
T^. 14. Sic ap. Ambrof. in hunc Pf. praeter hoc, in op- etiam in Pfalt. Corb. dempto uno J^ , ante declinafli, Gr.
probrium. Pfalt. Rom. cum Caffiod. (imiliter hab. in oppro- hab. in fine, cts th; o/f Qv.
brium ; fubinde derifum £5 contemptum lis , qui in circ. nof- "t . 20. Auguft. in hunc Pf. hab. in loco infirmitatis , g
tro funt. Mozarab.
pariter derifum C/ contemptum bis, &c. operuit, Sec. Pfalt. Coislin. in locum adfl.tiionis , %j ope-
Coislin. in opprobrium in lujtone^j deri/u his , qui in circ. ruit. Rom. & Moz. in loco affliclionis , S2 operuit, Sec. Gr.
noflro funt. Similiter in Corb. ii excipias , inlufionem 2? w Two x«xw«a5 , i. iinrwNrtyft* Ambrof. in hunc Pf. col.

Tom. II. M
 : ;

9o LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLIII.

Versio a n t i qu a. Hebr. Vuigata hod.
S
E* M/. Saugerm. in loco adflidtationis , & ope- draeonum , & operuift nos umbra, loco affliccionis , & cooperuit nos
rilit nos umbra mortis. mortis. umbra mortis.
21. Si obliti fumus nomen Si oblitifumus nominis Dei nof- n. Si obliti fumus nomen Dei
Dei noftri, & fi expandimus tri , & expandimus nanus nojlras noftri , & fi expandimus manus nof-
manus nofiras ad deum alie- ad deum alienum: tras ad deum alienum :

num
22. Nonne Deus requiret Nunquid non Deus inveftigabit 2i Nonne Deus requiret ifta ?
.

ifta ? ipfe enim novit occulta iftud ? ipfe enim novit cogitatiov.es ipfe enim novit abfcondita cordis.
cordis. cordis.

Quoniam propter te mor- Quoniam propter te mortifica Quoniam propter te mortifica- Raw,
te adricimur tota die : a?fti- ti fumus tota die : reputati fumus mur tota die iftimati fumus ficut :
**• S^
mati fumus ut oves occifio- ut grex occijioms. oves occifionis.

nis.
Exfurge ,
quare obdor- Confurge , quare dormitas Do- 2. 3 . Exfurge , quare obdormis
mis Domine exfurge , ? & ne mine ? vigila , quare projicis nos Domine? exfurge, & ne repellas
repellas ufque in finem. in fempiternum? in finem.
2\. Quare faciem tuam <0uare faciem tuam abfcondis 24. Quare faciem tuam avertis,
avertis inopiam oblivifceris affiiclionis nojlra & ino-
, oblivifceris oblivifceris inopia; noftrs & tribu
& tribulationem noftram ? pu noftra ? lationis noftri ?

25. Quoniam humiliata eft JPuoniam incurvata eft inpul- 2?. Quoniam humiliata eft in
in pulvere anima noftra hxlit : vere anima noftra : adbafn in terra pulvere anima noftra : conglutina-
\n terra venter nofter. venter nofter. tus eft in terra venter nofter.
26. Exfurge Domine, fei'S Surge, auxiliare nobis, & re- 26. Exfurge Domine, adjuva
opem nobis libera nos : & dime nos propter mifcncordiam nos : & redime nos propter nomen
propter nomen tuum. tuam. tuum.
NotjE ad Versionem antiqua M.
917. f. Pttlcbre aittetn {$ Aquilxinterpretatio , quemad-
ait : ubi fup. 920. b. c
modum intelligere debeamus, locum afflidtaiionis , expreffit di- If. 23. Ita legunt Ambrof. in hunc Pf. col. 921. f. &
cendo : Quoniam humiliafli nos in loco fitenarum : & port Augufl. ibid, cum Pfalt. Corb. Similiter in Coislin. dem-
pauca : Et Septuaginta Vrrorum videtur cum his Jintentia pto uno , port ^
2. exfurge, addito vero nos , ad repel-
convenire , cum dicunt , quia firif turn eft , Quoniam humi- las. In Mozarab. lie : quare £5 obdormis £> ne repellas
liafli nos : Sc infra 919. f. Symm. ait : afflixifli nos in lo- nos in finem. Itidem ap. Cafiiod. in eund. Pf. fed abfquc
co deferto. ££, ante obdormis. Apud Jul. Firmic. 1. de errore falf. re-
f. 21. Concinit de mor. pro Dei fil.
Lucif. Calar. 1. lig. c. z$. ita exfurge, f^ ne difperdas ufque in finem.
:

p. 147. vel 149. d. necnon Augufl. & Cafiiod. in hunc Gixc. Vulgatae confonat , ut & Milfale Rom. ad Introit.
Pf. una cum Pfalt. Rom. & aliis. Ambrof. in eund. Pf. le- M. Dom. Sexag.
git, ad deos alienos. Gr. ntflc, btcv aMo7£<of. tf 24. Accinunt Ambtof. Auguft. & Caffiod. in hunc
.

if. 22. Itidem Ambrof. in hunc Pf. p. 920. b. una cum Pf. una cum Pfalt. Rom. & Corb. nili quod add. noftram y
Pfait. Rom. Corb. & Coislin. In Moz. pariter occulta cor- ad inopiam. Coislin. hab. inopix tribul. noftra. Avitus &
dis ; paulo vero poll , mortificati fumus iota die ut oves , Vien. ap. Sirm. to. 2. homil. de Rogat. p. 140. b. lie :
Bcc. Apud Lucif. Cal. 1. de mor. pro Dei fil. p. 247. vel Exfurge , quare obdor. Domine, oblitus inopix ^ trib. ntiftrx ?
»49. d. Nonne Deus requirit ifta?.... novit abfcondita cor- Gr. ETrMafGaf)! ti?; muyjlac, y/j.uv jc, th-; (wi-yews vifiar i
dis mortificamur tota die ut oves, &c. Apud Hie- Ambrof. fupra 926. c. monet Aquilam legere Qjtare fa- :

ron. epifl. ad Algaf. to. 4. p. 203. f. reputati fumus ut ciem tuam abfcondis 1 Symmachum vero pro tribulatione ,
uves » &c. Ambrof. autem to. 2. p. 1203. d. conflanter le- pofuilfe , affitilationem. Apud Jul. Firm. 1. de errore falf.
git : xftimatus fum ficut ovis occijioms. Aug. in hunc Pf. relig... oblivifceris inopiam noftram tf tribulationem. In Mif-
ita : novit occulta cordis propter te mortificamur tota die : fali ad Introit. M. Dom. Sexagef. oblivifceris tribulationem

deputati fumus velttt oves occif. & in Pf. 9. col. ji. e. noftram.
propter occidimur
te : at 1. 1. Retraft. to. 1. col. 9. b. 2j. Ita legunt Jul. Firmic. 1. de erro. falf. relig. c.
If.
hxc habet : In eo ( lib. J qui eft de moribus Ecclejix cath.
2J. &
Auguft. in hunc Pf. Auft. etiam 1. de promilf. p.
ubi pofiti teftimonium , in quo legitur : propter te afficimur I. c. 3. p. 93. d. hab. hxfit in terra venter nofter. Cafiiod.
tota die : a:ftimati fumus ut oves occiiionis mendojitas : in hunc Pf. adhxfit in terra , &c. cum Pfalt. Rom. Cois-
noftri codicis me fefellit , minus memorem Scripturarum , in lin. Corb. Moz. &
Miifali ad Introitum Dom. Sexagef.
quibtts nondum eram. Nam ejufdem Interpretatio-
ajjuetus Concinunt Hilar, in Pf. 118. col. 265. d. & Ambr. de 1.

tiis alii codices non habent , propter te afficimur , Jed , prop- Parad. to. 1. 180. a. & in Pf. 118. col. 1009. e. nifi
ter te morte afficimur; quod it no verbo alii dixerunt , mor- quod hab. anima mea , & venter metis a Mfs. tamen 2. Hi-;

tificamur. Hoc ejfi verius Graci libri indicant , ex qua lin- lar, abeft vox mea. In Gr. n'
4"X** W®*' deinde, sxomh'O»»
gua in Latitiam fecundhm LXX. Interpretes, veterum divina- tie, ynv « 7as"np nfiuv.
futn Scripturarum eft fate a translatio. In Collar. Carthag. If. 16. Itidem in Pfalt. Corb. Sic etiam libera nos , in
p. 489. a. ita ex parte Donatiftarum : Nonne Deus inqut- Pfalt. Rom. Coislin. Moz. & ad Introit. M. Dom. Sexag.
ret ifta? ipfeenim fit latentia cordis. S. Paulinus ep. 43. necnon ap. Caffiod. in hunc Pf. Apud Augufl. vero, re-
p. 161. b. leg. novit occulta cordis. Sic etiam ap. Caffiod. dime nos, ut in Vulg. Gr. tvrputai. Hieron. epifl. ad
in hunc Pf. coniianter cum verbo mortificamur. In Pfalt. Sun. & Fretel. to. 2. p. 638. b. ait , pofl exfurge , more fi-
Mediolan. morte affiigimur. In Reg. S. Bened. c. 7. morte lito , in Grxco nomen Domini additum ejje. Jul. Firmicus 1.
tota die afficimur. Item ap. Auc~t. 1. de promili". p. 3. col. de errore falf. relig. c.
2J. fimiliter hab. Exfurge Domi-
183. b. propter te morte afficimur tota die : deputati fumus ne , opem fer nobis : $ libera nos
propt. &c. Audi. 1. de pro-
ut oves occifionis. Gr. sVfxa Qn Qavmittifioi i\o-ylS!\^iv miff, p. 1. c. 3. p. 93. d. Exfurge Domine, auxiliare no-
•J5»&c. Vide lis le&iones Aquil* Sc Symm, apud Ambr. bis : $5 redime nos , &c.
 , i , ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLIV. 9 1

VULGATA HOD. Hebr. VeRSIO ANTIQUA.

, In finem ,
pro iis qui commuta- Viclorl pro liliis fdiorum Core , In finem , pro his qua* Ex Mf. Sangerm,
buntur , Core, ad intellec-
filiis eruditionis Canticum aman- commutabuntur , Co-
filiis
tum , Canticum pro dile&o. tiffimi. XLV. ra;, intelleclum , Canticum
XLIV. pro * dilecto. XLIV. Mf. delifto.
meum verbum

mea
E regi.
Ructavit cor
honum : dico ego opera E
rev 1
Ruilitvit
bonum :
cor
dico ego
meum verbum
opera, mea 'El crbum bonum
ego opera mea regi.
Ru&uavit cor meum
: dico

Lingua mea calamus fcribx , ve- Lingua mea fljlus fcriba velo- Lingua mea calamo fcriba?
lociter fcribentis. cis. velociter fcribentis.
3. Speciofus forma pra: filiis lio- Decore pulchrior es filiis homi- Speciofus forma prx fi-
minum , diffufa eft gratia in labiis ntin , efftifa eft gratia in labiis liis hominum , diffufa eft gra-
tuis propterea benedixit te Deus tuis propterea benedixit tibi Deus tia in labiis tuis
: : : propterea
m seternum. in sternum benedixit te Deus in a:ter-
num.
4. Accingere gladio tuo fuper Accingere gladio tuo fitper fe- 4. Accingere gladium tuum
_

femur tuum , potentifiime mur , fortijjime , circa femur , potentiftime

5. Specie tua & pulchritudine Gloria tua & decore tuo : de- Specie 5. pulchritudine &
tua intende ,
profpere procede , & core tuo profpere afcende , tua, intende, &
profpere &
regna , procede , regna , &
Propter veritatem , & manfuetu- Propter veritatem & manfuetu- Propter veritatem , man- &
dinem, & juftitiam : & deducet d'tnem juftitia > ejr docebit te terri- fuetudinem , juftitiam & : &
te mirabiliter dextera tua. . bilia dextera tua. deducet te mirabiliter dextera
tua.
6. Sagitta: tua: acuta: populi Sagitta acuta populi fib
, tua. , 6. Sagittae tuae acuta: , po-
NoTiE AD VeRSIONEM ANTIQUAM
t. I. Sic in Pfalt. Corb. prKter ult. intelleSas , Canti- fed fiiendum quid error Scriptorum Septuaginta Translato-
mprodileclo. Rom. vero hab. In finem , pro iis qui commit-
cum ribrts non debeat imputctri , qui hoc loco cum Hebratca
veri-
tab ad tellejlum , Canticum pro diletlo. Mom. His qui tate concordant. Aug. & cum
,
Caffiod. Pfalt. Rom. & aliis
immutab. flits Core, intelleclum ,Cantic. pro diletlo ,Pfalmus textui noftro congruunt , ut & Vulgatae. Jul. E5nnVl.de
slin. In finem, Pfalmuspro bis qui commutab. filii err. falf. relig. c. 24. hab. propterea benedixit tibi in xte'm'um.
Core , intelleclum Cantic. pro delicto. Carnut. vero pro bis
,

qua commutabuntur. Item ap. Auguft. in hur.c Pf. Titulus

, Gr.
*•.
'O.paioc mmh irapa tk? tins
4. Sic eft in Pfalt. Coislin. Moz. Item in &
e'fyxM» *<"« w aiurcu
Rom.
dicitnr : Filiis Core , pro his qua; commutabuntur & poft : hoc excepto , gladio tuo. In Corb. Accingere gladium tuum
paulo Ergo cantetttr nobis : Pro his qua" commutabuntur ; tf
:
circa femur tuum , potentiffimi. Vet. Iren. Interp. 1. 4. c.
jic incipiat defcribi, per quern commutat.i funt :fequitur enim ;
53- P- Z 7J- d- ( 'C : Accingere gladium tuum, potentiffime ,
Pro his qux commutabuntur filiis Core , in intelleclum , , circa femur tuum. Ita quoque Jul. Firm. hab. 1. de erro.
Canticum pro dilecto. Hilar, in Pf. 68. p. 115. b. ait hi : falfar. relig. c. 24. poftpolito verbo potentiffime. Terrul-
quadrag. quarto , Pro dilecto Canticum pranotatur. Ambrof. lian. adverf. Jud. c. 9. p. 142. b. Accingere enfem
fupra
pracf. in Pf. 1. to. 1.74.1.C Lego Canticum pro diletlo. Hie- femur : &
c. 14. p. 148. a. Accingere en/em tuum
circa fe-
ron. ep. ad Princip. to. 2. p. 682. b. Quadragejimum quar- mur tuum , potens : item I. 5. adv. Marc. p. 675. a. Ac
tum l'falmum legens, in titulo reperi : In finem , pro his qui cingere enfem fuper femur : &
1. 5. p. 800. b. Succinclus
commutabuntur , filiorum Core intelligentia , Canticum gladio fuper femur. Cypr. 1. 2. Teftim.
p. 207. a. Accin-
pro dileilo & infra Sofannim , vel pro bis qui commit
: :
gere enfe tuo ad femur , potentiffime. Ambrof. in Pf. 118.
tandifnnt, vcl in I ilia transferer £ fores , &c. Gnece , col. 11 80. d. Accingere gladiumtuum circum femur , po-
E/s to T6MS, ujep tcJV £mneA»m(urw. t toTj Ko/ie, e!$ Cm tentiffime. Aug. in hunc Pf. Accingere gladium tuum circa
fe-
Qvveatr, 'Q.J» v-7r;p ts oVjommV . mux, potenttjjime
ijjime :. item 1. 17. de civit. Dei,
Dei , to. 7. 478.
t. 2. Sic eft in Pfalt. Coislin. & Corb. erucluavit ; re- c. circafemur:^ in Job, to. 3. p. 661. e.
fuper femur : Sc
liqua ut in Vuig. Apud Tertul. 1. 2. 8c 4. cont. Marcion. p. to. 8. p. 3 1. c. jttxta femur. Cafliod. in Pf.
44. circa femur
644. c. 7°7- D '' c Erutlavit cor meum fermonem optimum :
* '
tuum. Gr. Uepifyeat tm> fc/uipeu'eiv m eirl to? fivpo» W , Iwait.
itidem 1. cont. Prax. p. 846. b. 848. a. Cypr. 1. 2. Tef- t- $. Concinit Pfalt. Mozarab. nifi quod hab. intende ,
tim. p. 297. a. & 285. b. Erullavit cor meum fermonem Rom. Fabti ,
bonum : dico ego op. m. regi. Lingua mea calamus fcriptor is ,
profpera , procede. profpere proc. abfque
tf , #
poll juftitiam. Vet. Iren. Interp. 1. 4. c. 33. p. 273. d.
acute fcribentis. Novatianus p. 1058. b. 1046. c. Vul- cum Pfalt. Corb. Specie tua tf pulchr. tua , fj> intende , pi
gats fuffragatur, Jicut La£tant. 1. 4. Inftit. c. 8. p. 574. :

$
profpere procede , regna , propter juftitiam. Tertul. $
Hilarius in Pf. Jl. p. 73. a. &
in Pf. 118. p. 365. d. adv. Judaeos , c. 14. p. 148. a. TempefHvitate
tf pulcbri.
Ambrof. 1. de bened. Patr. c. 11. to. 1. p.
J27. e. & tudine tua : 1. 3. adv. Marc. & p. 675. a. £5' extend?,
infra 702. a. 763. b. 783. b. 1380. f. 1532. f. to. 2. p. & tf profperare , {£ regna , propter veritatem , g lemtatem , f£
989. a. 1048. d. Item Hieron. epift. ad Damaf. to. 4. juftitiam : £> deducet te mirifice dextera tua at
: 1. contra
p. iyy. necnon Auguft. Caffiod. in hunc Pf. Auguft. & Jud.c. 9. p. 142. b. c. extende, profperare, proptra , tf $
tamen 1. 9. conf. c. 9. n. 21. fcribit erutluare. Gr. 'Egn- regna , lenitatem tf juftitiam tuam : £5 deducet te
propter
fiviyCtro 71070» ayttfliv Kcbia,«o; ypaf.iy.a.T£e>ii; o^irypaipy. magnitude dextera tit.z. Cypr. 1. 2. Teftim. p. 297. a. De-
t. Vet. Iren. Interp.
hab.
3. 1. 4. c. 33. p. 273. d. fimi- cort tf fpecici tux tf intende , dirige , regna propter ^ # ,
liter Speciofus forma pra filiis hominum. Tertul. ve- veritatem, tf manfuet. tf juftitiam. Hieron. epift. ad Dar-
ro 1. cont. Judzos, c. 9. p. 141. b. Tempeflivits decore fu- dan. to. 2. p. 6. b. c. Specie tua <£ decore tuo intende
,
per filios hominum, diffufa efl gratia in lab. tuis : & infra & profperare , tf regna , propter manfuet. juftitiam ve- & , $5
c. 14. p. 148. a. Tempeflivits decore citra filios horn, effufa ritatem : $ deducet
mirab. dext. tua : & epift. ad Prin-
te
ejl gratia in lab. tuis propt. benedixit te Deus in fiecula.
Similiter adv. Marc.
:

prauer hoc
cip. ibid. p. 686. b. i^ intende, profpere procede, Sec.
&
1. 3. p. 671. c. ulr. in pau|6 fupra In Hebr jo , inquit, Gloria tua
*vnm
:
decore tuo ^
:675. at int. p. hominum, effufa a. leg. prater filios profpere afcende : & in Ifai. 53. to. 3. p. 383. b. Put-
«/? , &c. &
676. b. fupra filios hominum; fed ubique
p. ihritudine £? decore tuo. Auguft. in hunc Pf. Specie tua tf
conftanter , tempeftivus. Cyprianus 1. 2. Teftim. p. 297.
a. Decorus fpecie fuper filios bom. effufa eft gratia in lab.
pulchr fj> intende, $ profpere procede , &c. ut in Vuig.
Item apud Caffiod. in eund. Pf. £5 profpere procede. Ju-
tuis : propterea bened. te Deus in fiecula. Ambrof. 1. 1. de
lius Firmic. 1. de erro. falf. relig. c. 24. Vulgate faver. In
Abrah. c. 8. to. 1. p. 307. d. Speciofus forma prx filks Gr. Tji uistiinmi Qs j, to xawei Qn , £ tncuov , *, x«-
horn, item p. 529. b. 1454. f. & to. 2. p. icy. e.
986. TsuoJ~i< , K/ /3«oiVft/= , &c. ut in Vuig.
c. Hieron. in Ifai. 63. to. 3. p.
465. a. Eormofus decore Tf. 6. Sic in Pfalt. Coislin. eft ad verbum. In Rom.
pra filiis bom. & epift. ad Princip. to. 2. p. 685. a. vero, Corb. Sc Moz. (ic Sagitta
effu- potentiffime , populi fub :

fa eft gratia in labiis tuis : propt. bened. te Deus in at. turn te cadent , in corde inimicorttm regis. Item in Mediolan. &
addit In edmone Vulgata pro benedixit, unxit legimus
:
Carnut. additur potet;,i(fme, At Hieron. fcribens ad Sun.
7m. Il% M ij
 ,, ;

p2 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLIV.

Versio antiqua. Hf.br. Vulgata mod.
Ex Mf. Saugerm. tentiffime,
populi infra te ca- te cadent , in cordc inimicorum regis, fub te cadent , in corda inimicorum
dent,vifcera ininiicorum regis regis.

7. Sedis tua Deus in faeculuni Throws tints Deusinfcculum, 7 . Sedes tua Deus in fxculum Htbr.i,
faeculi : virga re&a eft virga 6" in sternum : fceptrum aquitatis , faculi : virga diredbionis virga re- 8. >

regni tin fceptrum regni tui. gni tui.

8. Dilexifti juftitiam , & Dilexifti juftitiam , & odiftiini- 8. Dilexifti juftitiam , & odifli
odifti iniquitatem : propterea quitatem : propterea unxit te Deus iniquitatem : propterea unxit te
unxit te Deus tuus oleum la:- Deus tints oleo exfv.lt adonis pr*. Deus Deus tuus oleo latitia: pra:

titix a confortibus tuis. participibus tuis. confortibus tuis.

9. Murra , gutta , caf- Myrrha , ftacle ,& cafia & & & 9. Myrrha , & gutta , & cafia
fta a veftimentis tuis, a gra- in cunctis veftimentis tuis , de do- a veftimentis tuis, a domibus ebur-
V'ibus eburneis ex quibus te mibus eburneis , quibus Utifica- : neis : ex quibus deleftaverunt te
deledtaverunt jo. filiae regum verunt te filu regum in bonore 10. filia: regum in honore tuo.
in honore tuo tuo.
Adfiftit regina a dextris tuis Stetit conjttx in dexter a tua , Aftitit regina a dextris tuis in
in veftitu deaurato circum- in diademate aureo. : veftitu deaurato : circumdata va-
ami&a varietarem. rietate.

1 1 . Audi filia , vide , A:idi filia , vide , incli- & & & Audi 1 1 . filia , & vide , Sc in-

Noif ad Versionem antiqua m.

& Fretel. to. 2. p. 658. In Graco legiffe vos di-
b. ait : unxit te Deus Deus tuus oleo latitia pra confortibus tuis
eitis , acuta: , potentiffime fed hoc male ,
; de Jnptriori ver- ^ Mfs. vero conftanter pra confortes tuos. Vide rurfum eun-
fu additum eft , in quo legitur : Accingere glad, tuo flip, fe- dem col. 393. e. 462. a. 847. e. 1088. f. Ambrolius in
mur tmim , puteiitiffime ; Sc epift. ad Princip. ibid. p. 6'66. Luc. 20. to. 1. col. 1 504. f. 107J. e. to. 2. p. 448. &
c. In Hebra'ico , intuit , abjqtte porentifiime ; reltqua fimili- d. 621. f. 937. b. nil differt a Vulg. at epift. 81. p. 1098.
ter : in Ifai. umen 49. to. 3. p. 351. b. legit ipie Sa- : d. habet unilus eft oleo juftitia pra confortibus tuis. Hie-
:

gitta tua acuta potentijjima , populi fub te cadent. Similiter ron. in Eccleliaft. to. 2. p. J66. c. in Ezech. 44. to. &
Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum his, in cordc iriimicor. 3. p. 1034. f. propterea unxit te Dens Deus tuns oleo ex-
regis. Ita turfum Aug. 1. 12. de Trin. to. 8. 916. c. d. fultatioms pra participibus tuis. Similiter 1. 3. in epift. ad
Editt. tamen ferunt ibid, potentiffime , fed meliuris notae Ephef. to. 4. p. 383. a. hoc excepto, propter quod un-
Mfs. hab. potentijjima ; quin etiam ita legerit Auguftinus xit : at in Ifai. 60. col.
45 J. d. legi;, pra ^nfortibus
vix dubium efie poteft , cum proxitne ifta fequantur , tuis : & ad Princip. to. 2. p. 686. concinit cum
in epift.
acuta , potentijjima , tf transfgentes , £> ejficieutes ; & poll Vulg. Julius Firmic. 1. de erro. falf. relig. c. 24. Dilexifti
pauca : ofagittam acutam potentijjimam , &c. Item Caffiod. juftitiam , odifti iniq. propt. unxit te Dens tuus oleo lat. prx
p. iyi. C. Acuta, inquit, pertinent ad transforations cele- confort. &c. Auguft. in hunc Pf. Dilexifti juft. tf odifti...
ritatem ; potentiffimae , quia nulla illis materia , quamvis Deus Deus tuus oleo exfultationis pra participibus fuis : at
diirtjjima , probatttr obfiftere. Jul. quoque Firmic. 1. de er- in Pf. 104. p. 1183. b. hab. tuis : & 1. 17. de civit.
roie falf. relig. c. 24. ita leg. Sagitta acuta potentijjima Dei, to. 7. p. 478. d. 479. a. odio habuifti iniquitatem.
populi intra te decident , in corde iriimicor. regis. At Graece Optat. 1. 4. p. 7J. a. Unget te Dominns Deus tuns oleo
conftanter : Ta Ctw Qy movhjj.svci , Jvrx.rs , Accsi vttoil&toj exfultationis aliter a confortibus tuis. Apud Marten. Anec-
Qn ttiwvtxi , in x«f//a , &C dot. to. y. p. J. a. propterea benedixit te Deus tuus oleo
f. 7. Ita ferunt Pfalt. Rom. Coislin. Corb. Mediolan. latitia pra participibus tuis. Audi. 1. de promilF. p. 3. col.
& Carnut. cum Julio Firm. 1. de errore falf. relig. c. 24. 17 J. a. unxit te Deus oleo latitia pra participibus tuis.
necnon Ambrofio in Luc. 19. & 20. to. 1. col. 1499. c. Fauftin. presb. contra Arian. p. 648. d. & Caffiod. in
I J04. f. & to. 2. 448. d. & Caffiodoro in hunc Pf. Ire- hunc Pf. concordant cum Vulg. In Gr. 'H7aVnoa? £
naeus vero 1. 3. c. 6. p. 180. e. lie : Sedes tua Deus in £piitv<sa.c, Sia. vist.... (dot ©£05 Qy imxim dyawiaoiaif
teternum : virga direllionis virga, &c. Tertul. adv. Prax. XU.PO. tit uniyyt Qv' al. w i^aloi. Pialt. Corb. oleum.
p. 849. b. Tbronus tuus Deus in avum , virga regni tui. -ft. 9. Ita in Pfalt. Carnut. & Corb. at in Mediolan.
Lactrant. 1. 4. InfHtut. c. 1 3. p. 576. Tbronus tuus Deus & Rom. Martianaei fie : a gradibus eburn te deleclave-
in facula faailortim : virga aquitatis virga , &c. Concinit rttnt &c. In Rom. Fabri , Coislin. & Moz. a domibus
,

Cyprianus 1. 2. Teftim. p. 287. a. Sic etiam apud Mar- eburneis, &c. Similiter habet Hieronymus epift. ad Prin-
ten. Anecdot. to. y. p. J. a. Hikuius vero 1. 4. de Trin. cip. to. 2. p. 688. b. cum Auguft. & Caffiod. in hunc
p. 847. f. legit Sedes tua Deus in faculnm ficuli : vir-
: Pf. Hujus autem diveriitatis rationem opcime reddit Hie-
ga diretlionis tua, virga, &c. at in Pf. 2. p. 4<j. virga di- ron. in ead. epift. p. 689. b. dicens Fro to quod nos tranf- :

rellionis virga, &c. & in Pf. 144. p. ^6%. a. virga aqui- tulimus , domibus eburneis , quia in Graco fcriptnm eft, xiti
tatis virga , ut in Breviar. Muzai^b. Auguftinus denique Capiav tKtpanivuv ; quidam Latinorum ob verbi ambigui-
jn hunc Pf. fie Sedes tua Deus in Jacttla facnUrum : virga
: tatem, a gravibus interpretati fun , cum fcxpCt verbnm fit
diretlionis , &c. at 1. contra Judaeos, to. 8. p. 31. c. Tbro- i7rix&&i r-* Palaftina, ( Mfs. plures ~/ixae*w > '• e. patrium )
nus tuus Deus in facnlum feculi : virga aquitatis virga , £5 ujque hodie domus ex omm parte comlnja , & in modum a-
&c. Itidem Vigil. Tapf. 1. 1. cont. Arium, Sabell. &c. Hie- dificata turrium , ac mccnium publicorum £«f tit appellentur. ,

ron. vero epift. ad Princip. p. 687. a. Sedes tua Deus, Item in Ofe. 8. to. 3. p. 1291. c. ait jSzetT;, id eft, ma- :

&c. ut in Vulg. turn ait in Hebrai'co legi Tbronus tuus : gnas , 55 in modum turrium adtficatas domos , feu ut in
Deus in Jac. facuii : fceptrum aquitatis fceptrum , &c. Auc- Jerem. 17. p. 614. tnrritas domos. Hoc fimiliter explicat
tor 1. de XLii. manf. ap. Ambrof. to. 2. p. 12. e. virga Ambrof. ir. Pf. 47. t. 14. p. 944. d. & 1. de Joleph ,
aquitatis virga, &c. Gr. 'O S- pivot Q* ®" 5 "S <*''«•'* 0<
c. 9. to. 1. p. yoo. f. Apud Jul. Firm. 1. de erro. falf.
nrjtvot' pc£J'°S £i!0utwto; if paS/o; , &c. relig. c. 24. fie : Myrrha , tf gutta, £> cafia a vcftim. tnis %

tf. 8. Vet. Iren. Interp. 1. 4. c. 33. p. 273. d. unxit de adificiis eburneis : ex quibus te jucunditate affecernnt.
te Deus Deus tuus oleo Ut. pra coitf. tuis. Tertull. contra Apud Junil. Afric. 1. 2. de partib. div. leg. c. 23. p. 348.
Prax. p. 849. b. & 1. de Trin. p. ioji. c. Dilexifti h. ex gradibus eburneis , ex quibus te deletlaverunt.
Deus Deus tuus oleo lat. a conf. tuts. Laftant. 1. 4. Infiic. #. 10. Cypr. 1. 2. Teftim. p. 297. b. Aftitit regina
C. I 3. p. $76. Dilexifti tf odio habuifti iniquitatem... ad dexteram tuam in vefte inaurata : amitla eft varietate.
Deus Deus tuus oleo txfUltationis. Cypr. 1. 2. Teftim. p. S. Pacianus epift. 1. &
3. p. 306. d. 309. f. Aftitit re-
287. a. Dilexifti £) odifti Deus Dens tuus oleo ex- gina in vefte aurata $$ variegata. S. Paulin. ep. 24. p.
fultationis fuper participes tuos. Similiter Hilar. 1. 11. de IJ2. c. Stet regina a dextris ejus in fimbriis aureis , cir-
Trin. p. 1094. c. excepto ult. pra confortibus tuis : pau- cuinamitla varietate : fed ha;c ultima pertinent ad Tf.
16 verb fupra ait Qui pra participibus nngitnr , pofterior
:
14. Ambrof. 1. 1. de virg. to. 2. p. I JC. e. Aftitit reg.
in tempore eft , dnm untlis participibus antefertur : & a dextris tuis in veftitu deaurato, varietate circnmamicla.
p
1093. c. unxit te Dens Deus tuus oleo exfultationis pra par- Item ap. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. ficut in Pfalt.
ticipibus tuis.Notantibid. noftri BB. Mfs. codices magno Rom. Mediol. Carnut. Corb. Coislin. & Mczar. circttm-
confenfu habere pra participes tuos , & tic deinceps in ip- amitla varietate. Ap. Hieron. epift. ad Princip. to. 2. p.
fis praepofkionem pra conjungi cum accufativo. Item ob- 689. b. circumdata varietate; quae verba, inquit, except»
fervant apud Hilar, non legi ungo , fed ungueo ; ut patet ex editione Vulgata , nullus hiterpretum trailftulit : in Gracco
hoc loco , ubi vetuft. Mfs. pro ungitur , fcribunt tinguetur, nunc, irte,i*>iC>,v,i4en , ireitcm^nivn.
wigueatur. Demuni Hilar, in Pf. 118. p. 292. e. fie leg. t. 11. Vulgatae favent Hilar, in Pf. jo. p. 136. a. Sc
 ,,, :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLIV. 95

Vi/icata hod. He br. Versioantiqua.
dina aurem tuam & oblivifcere : na aurem tuam : & oblivifcere po- inclina aurem tuam &: : obli- £* Mf, Sattgem,,

populum tuum & domum patris ,

pv.li tui , & domiis patris tui, vifcere populum tuum , &
tu i. domum patris tui.
ii. Et concupifcet rex deco- Et concupifcet rex decoremtuum: 12. Quoniam COtlCupivit
rem tuum : quoniam ipfe eft Domi- quia ipfc eft Dominus tuus , & rex fpeciem tuam : quia ipfe
nus Deus tuus, & adorabunt eum. adora cum. eftDeus tUUS , & adorabunt
eum.
ii, Et filia: Tyri in muneribus Et filia fortijfimi , in mune- 13. Et filiae Tyrii in mu-
vukum tuum deprecabuntur, om- ribus faciem tuam deprecabuntur neribus vultum tuum depre-
nes divites plebis. divites populi. cabuntur , divites plebis.
14. Omnis gloria ejus filia: regis Omnis gloria filis, regis intrin- 14. Omnis gloria ejus filise
abintus, in fimbriis aureis 1 j.cir- fecus : fafciis aureis veftita eft. regis ab intus ,in fimbriis au-
cumamiita varietatibus. reis1 5. amidla varietatem.

Adducentur regi virgines port In fcututatis ducetur ad regem , Adferentur regi virgines
earn : proximae ejus afferentur tibi. virgines fequuntur earn ; arnica ejus poft earn proximae ejus ad :

ducentur tibi. ferentur ibi.

16. Afferentur in lsetitia & ex- Ducentur in Utitiis & exfulta- 16. In lamtia exfulta- &
fultatione : adducentur in templum tione : ingredientur tbalamum re- tione : adducentur in tem-
regis. gis. plum regis.
17. Pro patribus tuis nati funt Pro patribus tuis erunt filii tibi: Pro patribus tuis nati
17.
tibi filii conftitues eos principes fu-
:
pones cos principes in univerfa terra, funt tibi filii conftitues eos :

per omnem tenam. principes fuper omnem ter-

rain.
18. Memores erunt noministui Record abor nominis tui in omni 18. Memores erunt nomi-
in omni generatione & generatio- genet atione & genet atione nis tui in omni gente & pro-
nem. genie.
Propterea populi confitebuntur Propterea populi confitebuntur Propterea populi confite-
NOT* ad Versionem antiquam
Ambrof. cum to. 2. p. I JJ. e.
1. 1. de virg.
inf. 309. & col. 170. d. Omnis pulchritude filia regis intrinfecus. Hie-
d. 1 191. e. turn in Luc. 2. 9. to. 1. p. 13 10. 141 9. c. & ron. in Ifai. 23. to. 3. p. 206. b. cum Fulgent, ep. 2.
Accinunt Auguft. &
Cafliod. in hunc Pi. cum Plait. Rom. ad Gall. p. I J7. Omnis gloria filia regis intrinfecus : item
&c. Apud Cypr. 1. 2. Teftim. p. 297. b. fie : Audi fi- Hieton. epift. ad Princip. to. 2. p. 691. c. ait, Pre eo
lia £) oblivifcere populi tui, %j domiis patris tui. Ita quod in LXX. fcripttm eft s coiGec , fe vel ab intus, iiel in-
etiam Firmilian. habet apud ipfum , epift. 7J. p. 147. b trinfecus interpretatum effe ; turn addit : In qnibnjdam
abfque his , tf domiis patris tui. Philaftr. Brix. de haeref. exemplaribus invenitur Ffebon , quod cogitationes fonat : 8c

pag. 724. d. oblivijcere domiis patris tui. Hieton. in Ifai in Dan.10. to. 3. p. 120. b. legit
1 Omnis gloria ejus :

23. to. 3. p. 206. b. oblivifcere populi tui , tf domum pa filia regr.m ab intus , &c. In ed. Rom. lie Ilaoa m /o£« :

tris tui. Gt. l-!ri*a%\s tS *ai< Qv , «j t? o'ikv , 8cc. omiv,c, Alex. Aid.
( &
Compl. ry; ) iuyinpo; t? ^xaihiai
f. 12. Sic Ambtof. 1. 1. de virg. to. 2. p. iJJ. e. at 'EosSac , w x.(yoruToU XP V * n Mf. autem Alex, ac edd. ^'
1. de lapfu virg. p. 309. d. Vulgatae congruit. Auguft. Aid. &
Compl. svufcv, non 'EciSwi'.
autem 8c Cafliod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Corb. 6c "f. iy. Pfalt. Rom. circumamikia varietate. Adducentur
Coislin. ita legunt Quoniam cencupivit rex fpeciem tuam :
: regi, &c.ut in Vulg. Mozarab. circumamitla varietate. Ad-
quia Dominus Deus tuus , &c. Mozarab. Quia con-
ipfe eft ferentur regi virg. poft earnproxima ejus adducentur tiki. Ita
:

cupivit rex fpec. tuam , & ipfe eft Dominus Deus , &.C Item quoque hoc, poftea, 8c in fine, adferen-
in Corb. praeter
in Mediolan. & Carnut. Qjioniam cencupivit. Apud Cypr tur tibi. In Coislin. circumamitla varietate. Adducentur re-
\. 2. Teftim. p. 297. b. Qjioniam dejideravit rex fpeciem gi virg. poftea : proxima ejus adducentur tibi. Milfale Rom.
tuam : quia ipfe eft Dominus Deus tuus. Similiter hab. ad Often. Milfae S. Luciae virg. Afferentur regi virg. poft
Firmilian. epift. 75. ad ipfum, p. 147. b. Hilarius vero earn : proxima ejus afferentur tibi. Itidem Ambrof. 1. de
in Pf. $9. p. 13C. a. Qjioniam concupivit rex fpeciem tuam. inftit. virg. to. 2. 2yo. a. 8c Auguft. in hunc Pfalm. S.
Philaftr. Biix. de haeref. p. 724. d. Et concupifcet rex fpe- Pacian. epift. I. p. 306. d. Adducentur regi virgines , &c.
tiem tuam. Rurfum Auguft. contra Jud. to. 8. p. 31. f. Similiter ap. Cafliod. cum voce varietate ; Hieron. veto
quoniam ipfe eft Dominus Deus tuus ; at vox Dominus epift. ad Princip. to. 2. $91. c. leg. varietatibus. In Gr.
non in omnibus codd. reperitur. Junil. Afric. 1. 2. de par- •7tz£if-.&Mfj.im , 7r£7rcj)C«^sfH. A-wtvf/iHGWTXt t&> BkjiasT
tib. div. leg. c. 23. p. 348. h. quia ipfe eft Dominus Trapfa'yoi oTtisoi aW?; (Alex, «ut!?' ) at tcmum at/Tiiv aVs-
Deus tuus , adorabis eum. In Gr. "Ox; cTrstii'/Misev ( Alex. vsxJjwQcvTai Qci.
Aid. & Compl. Kal ztvAvhwii ) fcaoatiis t? icaW; Qv Ttr. 16. Ita Pfalt. Rom. hab. cum Corb. Similiter Coif-
ot< aVro; eVm Kt/'e/o; (\. Ap. Hieron. ep. ad Princip. lin. cum MilTali Rom. ubi fup. nili quod
Coislin. hab.
to. 2. p. 689. ut in Vulg. inducentur in adducentur in tern-
temple , Milfale verb ,

V. 13. In Pfalt. Rom. jungitur verbum adorabunt, plum regi Domino. Mozarabic. Adducentur in latitia tf
cum voce filia , detrafto intermedio g, ut in Pfalt. Moz. exfultatiene : adducentur , 8cc. Ambrof. 1. de inftitut. virg.
Corb. 8c Coislin. at in ipfis conftanter Tyri, vel Thiri to. 2. 250. a. cum Aug. in hunc Pf. Adferentur in lati-
non Tyrii s praeterea vox omne s abeft a Mediolan. Corb. tia &
exftilt. adducentur , 8cc. Similiter Hieron. epift. ad
& Carnut. &
in Mozarab. ac Coislin. legitur »err*,loco Princip. p. 692. b. aitque Juxta LXX. prior verficulus :

plebis. Apud Auguft. in hunc Pf. deeft initio , ficut ^ adhuc de filiafequens ad ipjttm Jponjum re-
canitur ornatu ,

inf. omnes , ante divites ; apud Cafliod. folum ££. Hieron. gemque 1. 2. de part. div. leg. c.
dirigitur. Junil. Afric.
epift. ad Princip. to. 2. p. 691. a. leg. Filia Tyri in mu- 23. p. 348. h. Adducentur cum gaudiotf exfultatiene. Cal-
neribus , vultum tuum deprecabuntur divites plebis : at in fiod. in eund. Pf. delet initio , adferentur , cum Pfalt.
Ifai.23. to. 3. p. 206. b. Filia Tyri faciem tuam pre- Rom. In Gr. A-a-Eff^GiiWrcu
' w ay^wouai tie, ixov £a-
cabuntur divites plebis : 8c in fupradifta epift. p. 690. c. Btte'coe.

ait : Septttaginta Interpreted non dixerunt , $$ adorabis eum f. 17. Accinunt Hilar, in Pf. 59. p. 135. a. Auguft.
Jed , adorabunt eum. Graece nunc Kal irQjm.vnQuQiv ccvtoJ : 8e Cafliod. in hunc Pf. una cum Pfalt. Rom. In Mf. ta-
f)vya.Tzpi<; Tvft cv <fw(yi; , to •Kfosuntoi (\ TMravevQatjiv of men Reg. Hilar, \egh\xi fatti funt , non nati , tefte Cuflantio
tsxiiiu t? *<w tm; 7?;. Pfalt. ^lthiop. habet , adorabit eum noftro , licque vertit Symm. inquit, cujus lectionem pro-
Aid. 8c Compl. j, it fofumwmic, dvrS , K,ii/yi1up'
filia Tyri. bat Euiebius. Similiter vet. Irenaei Interpr. I. 4. c y. p.
lubinde Apollin. habet , 01 •a^imoi tZc, 71?; ; Mf. vero Alex, 232. c. Pro patribus tuis faRi funt tibi filii tui : at 1. 3. c.
cum Aid. &
Compl. of ir^moirS ^a?i edit. Rom. el itti- 22. p. 220. a. Pro patribus nati funt tibi filii : priori etiam
eiot t? M»if tm; 7m5. loco quidam fcribunt nati. In Gr. iyenrnwat Qa viz'.
if. 14. Sic in Pfalt. Rom. eft, 8c ap. Cafliod. in hunc y. 18. Sic in Pfalt. Rom. eft, exceptis his , tui Domi-
Pf. pratter hoc , filia regnm. Apud Auguft. in eund. Pf. ne, in omni generatione •$ progenie. In Mozarab. tui Dens ,
Omnis generatione. In Corb. in omni progenit
gloria ejus filia regis intrinfecus i at epift. 36. to. 2, in omni progenie ©
y. 'j']. b, 6c 1. 1. de ferm. Dom. in mon. to. 3. p. 2, tf generationem. Apud Auguft.in hunc Pf. tui in omni g*-.
 , , , : : :

94 LIBER PSALMOR.UM. Pfalm. XLV.

H E B R. VuLGATA HOD.
F* Mf. Smgerm. buntur tibi in xternum , & t'tbi in faulum, & in aternum. tibi in aeternum, 8c in feculum fe-
culi -
in fxculum faeculi.
NOTA AD VERSIONEM ANTIQUAM.
mrmkm Ration* ; «t. ut in Vulg. Apud Caffiod. mifdas PP. epift. 44. Cone.
ommprogeme tf generattone. Gr.
to. 4 .# d Ato Ma- «•««*

vero in Pf. 40. to. 1. m*. M. Domzne ,n

«neratitni
872.. e. ita
£ proo-enie

lea-it f AWr
: Ambrof.
«•» mM ««» « »« p«- i»'""™
edd. Aid. CompL
,

«^«to; C^ <* <™«i 7<™? S l»»g»

^«^, ut in Pfalt."J:.",™
Carnut.
SL tf purJL»». Sim.li.er Hieron. epift. ad Princip.
Hor- Germ. &
8c
Gallic. Fabn.
to. 2. 69 3. c. & 694. a. excepto ult. tf generation,.

Versio ANTIQUA. H E B R. VULGATA HOD.

yittori filiorum Core pro juven- In finem
€x Mf. Sangerm, In finem ,

Pro filiis Cora pro arca- tutibas Canticum. XLVI. , Filiis Core pro arcanis , Pfalmus.
,

nis, Pfalmus. XLV. XLV.

DEus & forth "\ Eus nofter refugium, &
DEus nofter
& virtus 5
refugium
adjutor in auxilium
noftra fpes
in tribulationibus
tido 1.
I
\_J virtus ; adjutor in tribula-

inventus es validum. tionibus cjuce invenerunt nos nimis.

tribulationibus ,
qux invene- ,

runt nos vehementer. v

- Propterea non timebi- Idco non timebimus cum pent

,
,.,1»!»«»™«™»»»,«™.
Propterea non timebimus dum
,

mus cum turbabitur terra , & translata terra , 6" concujji mon- turbabitur terra , & transferentur

montes in cor tes in corde maris montes in cor maris.

transferentur
maris.
& turbatae Sonantibus & tumentibus gur- 4- Sonuerunt, & turbata? funt
4 Sonaverunt,
.

agitdtis in montibus aqua; eorum conturbati funt mon-

funt aqua: ejus :
conturbati ,
ptibus ejus , :

funt montes in fortitudine in potcntia ejus. Semper tes in fortitudine ejus.

ejus. DlAPSALMA.
Fluminis divifones ejus Utifi- 5. Fluminis impetus la;tificat ci-
5. Fluminis impetus laetifi-
cant civitatem Dei fundi taber- vitatem Dei fandtificavit taberna-
cat civitatem :
fanctincavit ta- , :

tiaatla Altijjimi culum fuum Altiffimus.

bernaculum fuum Altiffimus.
commo- 6. Deus , in medio ejus non
6. Deus, in medio ejus,
non Dens in medio ejus non ,

adjuvabit earn vebitur auxiliab'ttur ei Deus in commovebitur adjuvabit : earn

commovebitur: :

ortu matutino. Deus mane diluculo.

Deus de vultu.
7. Conturbatx funt gentes, Conturbau funt gentes , concuf- 7. Conturbats? funt gentes, &
vocemfuam inclinata funt regna dedit vocem.
dedit fa funt regna dedit :

inclinata funt regna :

: ,

fuam mota eft terra.

vocem fuam Excelius,& com- prop- at a eft terra. ,

mota eft terra.

Dominus exercituum nobijcum : 8. Dominus virtutum nobifcum
8. Dominus virtutum no-
protector nofter Deus Jacob. Sem- fufceptor nofter Deus Jacob.
bifcum fufceptor nofter Deus
:

JaCOb. DlAPSALMA. TER.

9. Venite , videte operam Venite, & videte opera Dom'i- 9. Venite ,& videte opera Do-
quant as pofuerh folitudines in mini quae pofuit prodigia fuper
Domini qux poillit prodi- ni ,
,

terra compefcit bella ufque ad ex- terrain: 10. auferens bella ufque
gia fuper terrain : 10. aufe- :

NoT£ AD VERSIONEM A N T I Q U A M.
deparad. 1. 147.8. & infra col. 754.
f. 1. Sic in Pfalt. Item in Rom.
Corb. & Coislin. ficut Ambrof. 1. to.

to.-I. 925. d. Apud Ambrof. b. 774. d. 866. f. 6c to. 2. 632. a. Item Caffiod.^ curt»
dempto unofr», ante filiis.
Pfalt. In Gr. Sic
Rom. T* ttqt«.$ t« tf^XTX lu'tp&ci- :

Titutus Pfalmi bujus ita inferibitur , inquit , hi finem, fro

David. Similiter apud mt, Vulg.
6cc. ut in
filiis Cere pre occaltis , Pfalmus ipji
t. 6. Pfalt. Rom. Corb. Carnut. 6c Coislin.
cum Cal-
Auguft. fed abl'que hoc , ipfi David, hi Mozarab. pro occul- Mozarab. cum Dens
tw viSv Kofi fiod. adjuvabit earn Dens vultu fuo.
tis, Pfalmus David. In Gr. Eft to t/w« , v-xef
vultu Mediolan. earn Deus a matutino in matutinum.
i,Vs>tw Hpixpluv , -iM-nh. Mf. Alex. tS Auvif *«*{tos. fuo.
Ambrof. in hunc Pf. p. 931. e. Deus diluculo : at infra
t. 2. Pfalt. Moz. Dens nojlrum refugium , &c.
ut in
codicikts invenitur , inquit , ad-
Vulg. Ambrof. Auguft. 6c CalTiod. in hunc Pf. cum vet. p. 932. b. In aliis tjuoque
juvabit earn Deus vultu fuo. Apud Aug. in eund. Pf.
Deus ,
Pfalt. nil omnino differunt ab eadem Vulg.
Grxc. lniiio
: adjnv. earn Dens vul-
hab. 'O ©so? H/tar, 8c in fine, eipiAftt , vald». in medio ejus , & non commovebitur
In Gr. Vat. * s«afi/6n'issTai ( Aid. & Compl. £
«'

t. ?• Pfalc Corb. 6c Coislin. habent cum Aug. in hunc

tu fuo.
0so5 t» jrfoswVi». Alex. Aid. 6c
Pf. dim conmrbabimr. Rom. «c Moz. dum conlurbabiutr ; «a*. ) 6>n9n«i a'"T>i

praeterea Moz. extremo hab. in corde maris; iicut etiam Compl. T) Wfo; TTpwi.

t. 7- Auguft. 6c Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom.

Tichon. reg. 7. p. 64. c. Hieron. vero in Ezech. 17. to.
inclinata funt regna : dedit vo-
Propterea no» timebimus cum conturbata 6c Corb. Conturb... gentes , tf
3. p. 880. a. ita :

fuerit
fuerit terra,^
terra, S
translati Ambrof. in nunc
montes in cor maris. Ambrol. hunc cem nam juu
cemfuam M ""'" >, o «™-
Altijjimus mota v -"- Coislin.c fuam
eft terra. J &
Excel-
\ <v#
~".
: 6c trans- /us mota
//*!'(*» 6cc. Mozarab. Cnturbmfunt
, ".v..
- monies —
, tf
Pf.
X 929^.
col. y*y.
1. vu.. an
.. c.^ Suntetiam
^: qui ita diftingnunt
:.
/-—a fits , ^3
tf eft
«J» t ,

c *_-_„. ut fequatur
ferentur montes , ... r...
7
In riiK,„ maris forme-
i„ cordibus lonue- •
:
m inclinata funt reina : dedit voc. fuam
funt regna nam AltiJJtmus com-
Altifrmns , tf corn- $
tolling, pod
runt , 8c turb. 6cc. at ipfe paulo fup. alludens dicit Quo : mot* eft , Sec. Ambrof. in Pf. 45. p. 93*- d -
gentes ; 8c 1. 3. de fide , to. 2. p. 498.
e.addit Altiftmns^
fit ut non timeamus dim terra noftra turbatnr ,^ vransferun- ^
ut fup In Gr «5"kh , «ttiiw fca.zttela.f 'iScext ow>mi dutS-,
tur montes in cor maris. In Gr. A;a tKto k ^oCmOhoo-
fJUTcnfttSstt.! o/>M cV xap//«<S ieaMuS» ..'
tr fed in Mf. Alex, ac edd. Aid. 6c Compl. eft
fjititt.lv to TttfaosiSiat -rw yw, %

Rom. Succinunt Aug. 6c Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt.

t. 4. Sic in Pfalt. Coislin. Corb. 6c Moz. Item in If. 8.

Carnut. 6c ap. Ambrof. in hunc Pf. excepto verbofinue- Rom. 6c Gr. Apud Ambrof. in eund. Pf. 93 $. f. Deus vir-
runt. in Ezech. 27. col. 880. a. Sonuerunt
Apud Hieron. tutum, 6cc. Apud Ennod. pro Synodo Sirm. to. 1. p. ,

Sonuerunt... 1629. b. Dominus virtut adjutor nofter Deus , «cc. Sub-

tfturb... aqua eorum. Apud Aug. in hunc Pf.
neCtitur etiam Diapjalma in Pfalt. Rom.
Corb. 8c Giaeco,-
aqua ejus. Ap. Cafliod. in eund. Pf. Sonaverunt... aqua recitatur ab Auguft.
Aid. Compl. nee
t« u S~kto. oivtwv , 6cc. Dw- deeft vero in edd. Sc
eorum, Sec. In Gr/H^Nff»
Ambrof. Aug. 8c Caffiod. in hunc Pf. Vulgata:
ffalma pariter ibidem fubfeq. ficut in Pfalt. Rom. 6c Corb, t. 9.
t«
fuffragantur una cum"Pfalt. Rom. In Gr. pariter , iP y*
deed tamen in edd. Aid. 6c Compl. nee memoratur ab Aug.
7? Kup'iH 8cc.
t. J. Auguft. in hunc Pf. legit pluraliter , Utificant ci- , a. ,

Rom,
yit. Dei,eCc.. fed Hilar, in Pf/64. col. 169. e. Utificat f, io, Sic Ambr. & Aug. in hunc Pf. cum Pfalt,
 : ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLVI. 9J

VOIGATA HOD. H E B R. Versio antiqua.
ad finem terra;. tremum tena. rens bclla ufque ad fines terra?. Ex Mf. S«»gim,
Arcum conteret , & confringet Arcum confringet , & concidet Arcum conteret , con- &
anna : & fcuta comburet igni. baftam : plauftra comburet igni. fringet arma : 6c fcuta com-
buret igni.
1 1. Vacate, & videte quoniam Cejfate , & cognofcite quoniam 1 1 . Vacate , & videte quo-
ego fum Deus exaltabor in gen- : ego fum Deus .- exalt abor in genti- niam ego fum Deus exalta-
:

tibus, & exaltabor in terra. bus , exaltabor in terra. bor inter gentes , & exaltabor
in terra.
ii. Dominus virtutum nobif- Dominus exercituum nobifcum : n. DominilS virtutum no-
cum : fufceptor nofter Deus Jacob, fortitudo noftra Deus Jacob. Sem- bifcum fufceptor nofter Deus:

fer. Jacob.
NoT£ AD VERSIONEM ANTIQUAM.
Cotb. Coislin. Mediolan. &Carnut. Item in Mozarab. fi- Deus exaltabor in gent. Sec. ut in Vulg. Ambrof. in hunc
nes 1 at in fine hab. & fat turn comburet ignis. S. Paulinas Pf. 955. a. c. cum Pfalt. Corb. quia ego fum Dominus .

epift. 24. p. 166. a. Dominus conterens bella. Graec. 'Av- exaltabor inter gentes ( Corb. in gentes , ) f_£ exaltabtn in
ravcupwv 7ro^ffiH<; y.i%C* to» ireparoiv «, tivpws xcitcoiccu- terra. Gr. S^OioWts , j, ytuTt 'o\i tya ei'pti i QeoV {r\u-
csi cV irvpl. Cafliod. nil diifert a Vulg. s^tew , v^aiwo/^eti cv t» y».
Gmgo/ucu cc tcT;

Tfr. m Dominus : exaltabor inter

11. Pfalt. Coislin. ego fit if. 12. Ambrof. in hunc Pf. Deus virtutum. Sec. Au-
gentes , Mozarab. ego fum Dominus :
\£ exaltabor in regna. guft. 5c Caffiod. Dominus virtutum , Sec. cum Pfalt. Rom.
exfultabor in gentzbus , 2? exfultabor in terra. Cypr. 1. 2. & Gr.
Teftim. p. 287. a. Vacate, £j cognofcite quoniam ego fum

Vu L G A TA HOD. H E BR. Versio antiqua.

In finem , pro filiis Core Ftttori filiorum Core Canticum. 1. In finem, pro filiis Co- Ex Mf. Sangerm»
Pfalmus. XLVI. XLV1I. i-x Pfalmus. XLVI.
/^\ Mnes /^ Mnes populi
a. gentes plaudite ma- plaudite mani- 2.
f*\ Mnes gentes plaudite
V-/ nibus : jubilate
jubila Deo in vo- v-/ bus : jubilate
jubila Deo in voce . V-/ manibus jubilate Deo :

ce exfultationis. laudis. in voce exfultationis.

3. Quoniam Dominus excelfus , £fuoniam Dominus altijjimus , 3. Quoniam Deus excelfus,
terrlbilis Rex magnus fuper om-
: terribilisRex magnus fuper om-
.-
terribilis : Rex magnus fuper
nem terrain. nem ten am. omnem terram.
4. Subjecit populos nobis , & Congregavit populos fubter nos , 4. Subjecit populos nobis
gentes fub pedibus noftris. & tribus fub pedibus noflris. & gentes fub pedibus noftris.
j. Elegit nobis hau-editatem Elegit nobis lureditatem nof- 5. Elegit nobis hxredita-
fuam , fpeciem Jacob ,
quam dile- tram : gloriam Jacob , quam di- tem fuam , fpeciem Jacob ,
xit. lexit. Semper. quam dilexit.Diapsaima.
%. Reg. 6. Afcendit Deus in jubilo, & Afcendit Deus in jubilo : Do- 6. Afcendit Deus in ftrepi-
6. 1 j. Dominus in voce tuba?. minus in voce buccina. tu , Dominus in voce tuba;.
7. Pfallite Deo noftro , pfallite : Canite Deo , canite : canite Regi 7. Pfallite noflro Deo ,
pfallite Regi noftro ,
pfallite. noflro , canite. pfallite : pfallite Regi noftro
pfallite.
8. Quoniam rex omnis terra; £htia rex univerfi terra Deus .-
8. Quoniam rex omnis ter-
Deus : pfallite fapienter. canite erudite. ras : pfallite fapienter.
9. Regnabit Deus fuper gen- Regnavit Deus fuper gentes 9. Regnavit Deus fuper
tes : Deus fedet fuper fedem fanc- Deus fedet fuper thronum fandum omnes genres : Deus fedet fu-
tam fuam. fttum. per fedem fanctam fuam.
10. Principes populorum con- Principes populorum congregati o. Principes populorum
1

gregati funt cum Deo Abraham : funt , populus Dei Abraham : quo- convenerunt cum Deo Abra-
NoT£ A D VeRSIONEM ANTIQUAM.
if. I. Ita ferunt Pfalt. Rom. Corb. Coislin. Carnut. & tione , tf Dominus Itidem in Mozarab. ut
in voce tuba. &
cum Gr. At Auguft. huic titulo addit , ip/i David. In Mf. ap. Auguft. & medio £J. Pfalt. Carnut.
Caffiod. detrafto
Alex, fie :E/°; to tew; , ¥aty/s; t« ActvlJ'. hab. in flrepitu , quemadmodum Audi. op. imp. in Matth.
~t. 2. Concordant Hilar, in Pf. 6$. p. 174. a. & Am- hom. 44. p. 22J. Ambrof. vero in Pf. 36. to. 1. 813. c.
brof. in Luc. 2. to. 1. 1294. b. & epift. 58. to. 2. 10 14. in jnbilatione. Gr. cV a.hx*a.y uu , K^e<o;, &c.
a. necnon Auguft. &e Caliiod. in hunc Pf. una cum vet. t. 7. Sic Ambrof. in Pf. 36. to. 1. 813. d. 5c Caffiod.
Pfalt. & Gr. in hunc Pf. cum vet. Pfalt. 5c Gr. At Auguft. in eund.
Tf. 3. Rom. Quoniam Deus fummus , terribilis ;
Pfalt. Pf. omittit pofteriorem verfic. pfallite Regi noflro , 5cc.
$$ Rex magnus fuper omnes deos. Coislinian. Quoniam Deus t. 8. Ita Nicetius Spicil. to. 3. p. 11. 5c Caffiod. cum
fummus , terrib. f$ Rex mug. fuper omnem terram. Sic etiam Pfalt. Rom. adjunfta voce Dens , e Gr. Similiter addic
in Corb. & Moz. detradto medio tf. Succinic Ambrof. in Auguft. in hunc Pf. fed loco fapienter , legit intelligent» i
-Luc. 2. to. 1. 1294. b. cum Caffiod. in hunc Pf. at Au- Gr. QvvnZi.
guft. Vulgataj favet. In Gt."Oti KJ&<os v-\t^q, yzfrspU' It. 9. Pfalr. Corb. Regnavit Deus fuper omnes : Deus,
iiMfhive, , &c. Sec. Coislin. cum Mediol. Carnut. & Rom. Martian«i :

Ur. 4. Aug. in hunc Pf. Subjecit plebes nobis , &c. Caf- Regnavit Dominus fuper omnes gentes. Rom. Fabri Regna- :

fiod. cum Pfalt. Rom. populos, Gr. *«<;. vit Dominus in internum Jitper omnes gentes. Mozarab. Kf-
If. y. Mozarab.
Elegit nos Imreiitatemfibi. Rom.
Pfalt. gnabit Dominus fuper omnes gentes. Similiter Aug. & Caf-
nos in bareduatem Jibi. Coislinian. nos in bareditatem fuam. fiod. in hunc Pf. fed infra Aug. legit Deus. Ambrof. in Pf.
Aug. & Caffiod. in hunc Pf. nobis hxreditatem fuam. Si- 36. to. I. 813. c. Regnavit Domains Jitper omnem terram.
militer hab. Hieron. in Ifai. J7. to. 5. 418. a. fed addit Pfalt. Coislin. fubdit , Deus fedit , Sec. al. conftanter fedet.
pulcbritiultnem Jacob , quam dilexit. Aug. fpeciem ; in com- Gr. 'E£asi'*£f «fy Qioe ;V1 rk s £/>r 0'
©sss xaOura/ jVi 6/w,
mentar. vero pulcbritudtnem. Gr. 'E££«!;«to vijuTv rw >an- Sec. Mf. Alex. sVi Wrtt to t^vv.
epnfilcur cci/tS , Tiiv >ccti\\cvw , Sec. In Pfalt. etiam Rom. 5c t. 10. Itidem Pfalt. Moz. in ap. Caffiod. excepto &
Corb. fequitur Diapfalma ; filetur autem ap. Aug. deeftque uno etiam in Rom. hoc praeterea excepto ,
dti fortes. Sic
in Mf. Alex, ac edd. Aid. 5c Compl. non vero in ed. Rom. populi, loco populorum. Succinunt Coislin. Corb. nifi &
1? . 6. Sic in Pfalt. Corb. eft, hoc excepto , invocem quod 1. fcribit fortis , veterum more, pro fortes ; alt. Deo
In Rom. verb , &
Coislin. ita Afcendit Detts in jubila- : fortes : Cyrillus quoque , fi Nobilio fides , ait illos , qui func
 . ; ,

96 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLVII.

Versio antiqua. Hebr. Vulgata HOD.
r* Mf. Sangtrm. ham quoniam :
* Deo fortes niarn dii fcuta tars. , vebcmentcr quoniam dii fortes terra: , vehemen-
* Mf. Do fords, terra: , nimium elevati funt. elevatafunt. ter elevati funt.

NOTA AD VeRSIONEM A N T I Q U A M.
fortes divina gratia, valde elevatos e(Te a terra. Aug. in p. 271. b. add. dii fortes terra, nimium elevati funt. Gr.
hunc Pf. legit : Principes populornm convenerunt cum dii "Apycvra 7\auv Qvny^Ma.v ot/ t<s Qev 01 x££tcuoi Tin
fortes terra, valde elevati funt. Similiter Audt. 1. de promiff. 7M » <s<poA&c eirripfaecut.

p. 5. col. 1 J. c. ufque ad vocem dii. S. Paulin. ep. 44.

7

Versio antiqua. He b r. Vulgata hod.

Pfalmus Can- Canticum Pfalmi filiorum Core. Pfalmus Cantici filiisCore fecun-
Ju Mf. Sanger m. i. In finem ,

tici rlliis Core fecunda XLVIII. da fabbati. XLVII.

fabbati. XLVII.
2. Tk yfl" Agnus Dominus , & 71 /I Agnus Dominus, cjr lau- 1 .
"\ffi
Agnus Dominus , & lauda-
iYJl laudabilis nimis in ci- dabilis nimis : in civitate iyJl bilis nimis in civitate Dei

vitate Dei noftri , in mon- Dei noftri , in monte fanclo fuo. noftri , in monte fanfto ejus.

te fan&o ejus.
Dilatans exfultationem Speciofo gcrmini ,
gaudio uni- 3. Fundatur exfultatione uni-
3.
univerfae terrac , montes Sion verfd terrs. : monti Sion , latertbus verfaj terra: mons Sion , latera aqui-

in latera aquilonis , civitas aquilonis , civitatuU Regis magni. lonis , civitas Regis magni.
Regis magni.
Deus agnitus Deus domibus
4 In * gravibus ejus dinof- domibus ejus co-
in : 4. in ejus
Mf. grabibus
citur ,cum fufcipiet earn. eft in auxiliando. gnofcetur , cum fufcipiet earn.

Quoniam ecce reges ter- Jjhua ecce reges congregati funt : 5. Quoniam ecce reges terra;
5.
tx congregati funt, & con- venerunt jimul. congregati funt : convenerunt in

venerunt in unum. unum.

6. IpII videntes tunc admi- 6. Ipfi videntes admirati funt,
Ipfi videntes Jic obftupuerunt fie

rati funt , conturbati , com- & Conturbati funt , admirati funt : conturbati funt , commoti funt : 7.

mon funt 7. 6c tremor ad- :

horror poffedit cos ibi , tremor apprehendit eos.
prehendit illos.
Ibi dolores ficut parturien Dolor tjuafi parturientis ; in Ibi dolores ut parturientis , 8.

tis 8. in fpiritu vehement! vento uredinis confringes naves in fpiritu vehement! conteres naves
,

conteres naves Tharfis Tharfis. Tharfis.

Sicut audivimus, ita vi- Sicut audivimus , ita vidimus 9. Sicut audivimus, fie vidimus
9.
dimus in civitate Domini vir- in civitate Domini exercituum , in in civitate Domini virtutum , in ci-

N o T J£. AD VERSIONEM A N T I Q U A M.
1. SicAmbrof. inhuncPf. p. 955. d. cum Pfalt. Rom.
1. funt ,
ecce reges terra colleiii convenerunt in unum. Si- g
& Ccislin. fed abfque hoc, In finem. Delet pariter In fi- militer habet de promiff. p. 3. col. 187. c. Hie-
Au&. 1.

nem. Au°;ufl. in eund. Pf. fed habet Laus Cantici. Caffio- ron. epift. ad Sun. &
Fretel. to. 2. p. 638. c. Quoniam
ecce reges congregati funt : turn fubjungit In Graco legijji
dor. Pfalmus Cantici , Sec. ut fup. Gr. ^«»/«oVQ/m; tqIc ,
:

Sec. ut fup. Ml. veto Alex, ita Ei's totsws, ^«,«15 t» : vos dkitis : Quoniam ecce reges ejus congregati funt quod :

fuperfluum ejfe ipfe letlionis lexlus tjlenditi <*> »'» veteribus

tf. 2. Similiter in Pfalt. Rom. & ap. Caffiod. excepto codiabus Latinorum friptnm erat , reges terra: , quod nos
uno in civitate. In Corb. fie Magnus Dom. nojhr £j lau-
: , tulimus , quia nee in Hebrao , nee in LXX. reperitnr : nunc
dab. nimis in civitate in monte fanth fuo. Auguft. in etiam abeft vox terra a Vulgata: Mfs. Colb. & Sangerm.
hunc Pf. cum Plait. Cuislin. leg. laudabilis valde. Am- & In ed. Rom 01 /5aej*£T; tm; 7?; QvA-^nxV yrfocctv iirl

brof. in eund. col. 937. c. ££ laudabilis nimis in loco to duTO' al. J'm^oear.
fautlo ejus. Gr. aimoi GtpoJ'&c Iv tiqmi at opsi ayia> cutH. t. 6. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. Rom. &
Pfalt. Rom. & Coislin. cum Cafliod. Dilatans ex- addito unoyi««f , port
conturbati. In Moz. fimiliter additur
if. 3.
fultationes univerfa terra mons Sion , latera aquil. &c. Iti- funt , ut & in Coislin. fed in hoc poflremo deefl #. Apud
dem in Carnut. Corb. Moz. praster hoc , monies Sion & Ambr. in eund. Pf. tunc admirati funt. Apud Aug. ita ad-
in Moz. montem Sion. Ambr. in hunc Pf. col. 957. e. le- mirati funt , conturbati funt , commoti funt. Sic etiam legit
ek : Dilatans exfultationem ttniv. terra mons Sion , latera , Aucl. 1. de promiif. p. 3. col. 187. Gr. &V«s sWfta- c
hi vetuflis exemplanbus aliquibus reperi- irapcc)(^v6av ?cctMvvwjoit.
Sec. fubinde ait : <jcw , ,

tntts : Huplfa d-/xmd/j.ot.Ti Trkmc, -rue, yn$ , quod Latine Jigni- t. 7. Sic in Pfalt. Rom. & Corb. dempto uno tf. In
fical : Bona radice exfultatione univerfa terra. Vide etiam Mozarab. timer , iron tremor : in Coislin. tremor adprehendet
in Pf. 118. col. 1 121. c. Apud Aug. in eund. Pf. Dila- eos, &c. Apud Ambr. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. ut in Vulg.

tans exfultationes montes Sion, latera, Sec. In ed. Rom. ni excipias vocem ficut. Vide etiam Ambr. in Pf col.
JLucl^uv «7a>At ctfiart 7racn; th; 711c , of n Star , ta. irMvpa. , 611. c. f. 776. e. In Gra:co , Tpifws eVs;>ux£sto avToir.....
&c. Ald..& Compl. si/p/^a otyaMid/uaTi , ut fup.
at in edd. ai, Sec.
ap. Ambrof. Vide plura apud Flamin. Nobil. & Lamb. Ita Ambrof. in hunc Pf. p. 941. b. & 1. 1. de in-
t.2.
Boz. Job, c. y. 631. c. cum Caffiod. & Pfalt. Rom.
terpel.
#. 4. Sic in Pfalt. Corb. eft , pra;milfa voce Dens. In Hieronymus epift. ad Marcel, to. 2. 622. b. 8e in Ezech.
Rom. Fabri Dens in gravibus ejus dignofcetur , dnm , &c.
: I. to. hi fpiritu violento conteres. Sec. 8c
3. 700. f. fie :

Carnut. etiam habet in gravibus ; Rom. verb Martianii in Ifai. 2. col. hi fpir. violento confringes, &c. Au-
28. f.

cum Mediolan. in gradibus , Coislin. in domibus. Ambrof. guft. in eund. Pf. In fpiritu violento conteres. Sec. Vigil.
& Caffiod. in hunc Pf. leg. Dens in gradibus ejus dignof- Tapf. 1. contra Varim. p. 742. e. In fpir. violento conte-
cetur , cum, &c. Cafliod. dnm. Aug. in eund. PI. Deus in rens, ut etiam plerique Mfs. Auguft. Similiter hab. Brev.
domibus ejus cognofcetur , citm , &c. infra , dnm ; in vet. Moz. conterens. S. Paulin. vero , epift. 23. £. 141. a. con-
cod. Corb. & Pfalt. Carnut. cognofcitnr ; in Moz. dinofci- Gr. 'Ef iryev^an
teret fpiritu vthementi naves , 8cc. /3<a/w tvi-

tur , cum fufcipiet ea. In Gr. O ©so; It tk?; /3 apiciv duTw; rp'i-\^i, Sec. m

•yivcLvKirai , i'rar avTiittfifravuTcti axnv," Mf. Alex. «Vn>«f(- ~fr. 9. In Pfalt. Rom. Corb. Coislin. Sicut audivimus, &
fiuf.rai. De fenfu autem vocis frdpsw , vide qua: notavi- ita # vidimus ; reliqua ut in Vulg. Similiter apud Ambr.
ipus fup. ad t. 9. Pf. 44. & inf. ad #. 14. hujus Pf. 47. Aua;. & Caffiod. in hunc Pf. Item in Breviar. Moz. prx-
~t. J. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Corb. ter^hxc ult. Deus fttndavit earn in fxcula. Ambrof. 1. de
Se Coislin, In Mozarab. deefl ^. Apud Ambrof. in eund. ob. Theod. to. 2. p. 1197- b. quant Deus fttndavit in a-
Pf, p. 939. b. Reges terra congreg. Junt , £j tranjierv.nt in ternttm; Se fupra conflanter, ita tf vidimus : fimiliter I.
unum i in explanatione , co/iveneritnt, Apud Aug. Quon, i. de interpel. Job, c. to. 1. 6}i. f. at epift. 15. to,
J.
 , .

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLVIIL 97

VfflGATA HOD, HE BR. VE l> s I O Q U A. A N T I

vltate Dei noftri : Deus fundavit civitate Dei noftri : Deus fund a- tutum , in civitate Dei nof- Ex Mf. Sangerm,
cam in sternum. vit earn ufque in internum. Sem- tri Deus fundavit
: in xter-
PER. mim. DlAI'SALMA.
io. Sufcepimus Deus mifericor- Mftimavimus Deus mifericor- io. Sufcepimus Deus mi-
diam tuam , in medio templi tui. d'tam tuam in medio templi tut
, fericprdiam tuam , in medio
plebis tua?.
Secundum nomen tuum Secundum nomen tuum Deus ,
1 1 . Secundum nomen tuum
Deus , fie & laus tua in fines terra- :
fie laus tua ufque in extremum Deus , ita & laus tua in fines
juftitia plena eft dextera tua. tens, : juftitia replcta eft dexter a, terra: : juftitia plena eft dex-
tua. tera tua.
mons Sion,
11. Latetur & ex- Latetur mons Sion , exfultent 1 2. Lgetetur mons Sion , &
fultent Judx , propterfiliae judicia filix ]ud& ,
propter judicia tua. exfultent filix Judx, propter
tua Domine. tua judicia Domine.
1 ;. Circumdate Sion ,& com- Circumdate Sion, & circuite 1 3 Circumdate Sion , Sc
ple&imini earn : narrate in turribus earn : numerate tunes ejus. compledimini earn : narrate
ejus. in turribus ejus.
14. Ponite corda veftra in vir- Ponite cor veftrum in mcenibus: 14. Ponite corda veftra in
tute ejus :& diftribuite domosejus, feparate palatia ejus , ut enarretis virtute ejus : & diftribuite
ut enarretis in progenie altera. in generatione novijjima turrem ejus ut enarretis in
,

progeniem alteram.
1 5 . Quoniam hie eft Deus Quia ifte Deus , Deus nofter 1 5 . Quoniam hie eft Deus
Deus nofter in ajternum , & in fe- in faculum , & in perpetuum : nofter in xternum , & in fae-

culum fxculi ipfe reget nos : in fx- ipfe erit dux nofter in mortem. culum faeculi : ipfe reget nos
cula. in fxeula.

Not* ad Versionem antiquam.

i. 820. a. ita £»? videtnns. Chromat. Aquil. in Matth. p. Rom. infra tamen Auguft. habet annuntiate , pro narra-

979. b. ita tf vidimus. Hieron. epift. ad Sun. & Fretel. te ; Gr. fmyuGaSte.
p. 658. c. tollit $
, monetque id effe fuperfluum , licet in it. 14. Pfalt. Corb. £? diftribuite graius ejus , ut nar-

Graeco reperiatur. Ined. Rom. Kada-irep n>moet/Jir , kt«( j, retis in progeniem alteram. Gelaf. I. epift. 9. Cone. to. 4.

ilSofiiv 0fo; sQifitMcotev avrw itr, tov alaita.. Mf. Alex. 1 190. d. ^
diftribuite g'adus ejus , ut enarretis in proge-

i'rai iia.iJ.ii. Subnexum Diapfalma ita repeiirur in Pfalt. nies alteras. Item Nicetius epift. 2. Cone. to. J. 854. d.
Rom. &Corb. ac in ed. Rom. LXX. in Mf. verb Alex, ac diftribuite gradus ejus , nt enarr. in progenie altera. Acci-
edd. Aid. &
Compl. deeft ; nee ulla fit ejus mentio apud nunt Ambroi. in hunc Pf. p. 944. a. & Caffiod. cum Pfalt.
Auguft. Rom. Mediol. & Carnut. Aug. vero in eund. Pf. legit ,
#. 10. Mediolan. habet. Auguft. in hunc Pf.
Ita Pfalt. diftribuite domos ejus, cum Vulg. Similiter hab. Facund.
Ambrof. vero Sc Caffiod. in eund. Pf.
in medio populi tui, Hermian. 1. 12. Siim. to. 2. p. jy 5. d. fed addit velji- :

cum Plait. Rom. in medio templi ttii. Pfalt. Carnut. & cut alii codices habent , domus g'adus ejus ; Sc
Diftribuite
Corb. in templo fantlo tno. Varietatem induxit limilitudo poft paulo , diftribuite gradus ejus. Ambrolius etiam ubi
utriufque vocis va?, & *a? unde Hieron. epift. ad Sun. : fup. col. 944. d. ait : liapue, dixit Gracus , hoc eft, excel-
& Fretel. to. 2. p. 638. c, ait Pro eo quad nos de He- :
fas <£ turntas domo< ; puft pauca &
Dift-ibuite gradus :

hraico $$ de LXX. lnterpretibus vertimus , templi tui , in ejus , hoc eft , manjiones ejus altas atqne fublimes in cwlefi-
Graco vos legijje diciti< , populi tui , quod fuperfluum eft : ttbus. Ita etiam reddit Hieron. in Jerem. '17. col. 614.
in Hebraico fcriptnm ejl , echalach , id eft , ti? va!i Qy. In ed. b. 8c in Ofe. 8. to. 5. 1291. c. Vide fup. Not. in Pf. 44.
Rom. LXX. >«? Q\s. 9. In Gr. &iQe eti im Suvamv twtvc,' k. xc.tx! <s'm<&s
If". 1 1 Concinunt Pfalt. Rom. Corb. & Coislin. necnon
. TaS avrvq , 'oitose, «.v JmywsuSr' etc, y;viiv iregfer.
fia-ptti

Ambrof. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. una cum Graeco. Itidem in Pfalt. Corb. Sic etiam in Rom. ad-
If. 15.
#.12. Sic Ambrof. in hunc Pf. & in Pf. 118. to. 1. dito uno , &
poft vocem fccnli. J-imiliter addit 1 fait.
945. c. & 1098. b. alludendo tamen Aug. veto & Caf- : Moz. cum Coislin. fed hoc poftiemum fcribit regit nos : prae-
fiod. cum Pfalt. Rom. ad verbum concinunt. In Corb. terea Mozarab. initio habet, Dominus Deus nofter. Ambr.
lie :Lxtetur mons Sion exfultent filix Judaa , propt. &c. In
, Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. Dens Deus nofter , abfque
cd. Rom. LXX. deeft tf , ante exfultent; at in Mf. Alex. feq. fj ; Auguft. tamen infra tollit 1. Dens, & addit ^.
1

ut & in edd. Aid. & Compl. exftat i. dyatoiisjucav. In Graeco femel S ©eos, abfque #. Gelalius I. epift. 9.
Tf. 15. Similiter Ambrof. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. Cone. to. 4. p. 1 190. e. fie habet Orion, hie eft Deus, :

ut & Gelaf. I. epift. 9. Cone. to. 4. 1190. d. cum Pfalt. Deus nofter in atemum : & ipfe reget nos in fxcula.

VULGATA HOD. He b r. VeRSIO ANTIQUA.

i.Infinem, filiis Core Pfalmus. Viclori filiorum Core Canticum. 1. In finem , filiis Cora? E x Mf. Sangnm.
XL VIII. XLIX. Pfalmus. XLVIIL
Ik. A Udite li£C omnes gentes : jAXJditehoc omnes populi: au- z. A Udite hxc omnes sen-
m\. auribus percipite omnes, */jL ribus percipite univerfi babt- tes auribus percipite
:

qui habitatis orbem : tatores occidentis : omnes ,

qui habitatis orbem :
3 . Quique terrigena: , & filii ho- Tarn filti Adam , quant filii j. Quique terrenigenx , <Sc
minum : iimul in unum dives & Jingulorum : fimul dives & pauper filii hominum : fimuf in unum
pauper, dives & pauper.
4. Os meum loquetur fapien- Os meum loquetur fapientias , 4. Os meum loquetur fa-
tiam : & meditatio cordis mei pru- & meditatio cordis mei pruden- pientiam & meditatio cordis :

dentiam. tias. mei prudentiam.

NoT£ ad Versionem ANTIQUAM.
t. 1. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. Coislin. & Graeco. inf. qui inhabit at is orbem ; paulo vero poft , habitatores orbis.
Ambrof. in eund. Pf. p. 94J. a. nomen David in
addit ~t. J. Ambrof. Aug. & Caffiod. fenbunt conftanrer/frr;'-
fine. In Mf. Alex, fimpliciter , *a^a? tm A ay// , abfque gena , cum Pfalt. Rom. & Vulg. (Imiiiter Coislin. fed delec
his quae antecedunt. feq. In Gr. Oi' ts yvUv^i i 0/ , &c.
£5?.
t. 2. Ita legunt Auguft. &Ca(fiod. in hunc Pf. Sicetiam ^.4. Concordant Ambrof. & Caffiod. in hunc Pf. una
apud Ambrof. in eund. addita voce terra in fine. Pfalt. cum Pfalt. Rom. Aug.vero in eund. PI. hab. meditatio cordis
Rom. Coislin. & Moz. delent omnes , poft verbum percipite ; mei imelligentiam i Gr. QCvttu
fed in Gr, eft, tscvfiic, oi iu7«K5Vre{ th» eixM^imr. Ap. Aug.
Tom. 11. N
 : ::

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLVIII.

Versio antiqua. Hebr. Vulgata hod.'
Inclinabo in parabo- Inclinabo ad parabolam aurem 5. Inclinabo in parabolam au- P. 77.
B.» Mf. Sangerm. 5.
lam aurem meam : aperhm meam : apertam in citbata enigma rem meam : aperiam in pfalterio *
Mat'h.
pfalterio propofitionem meum. propofitionem meam.
in { 5- 55-
meam.
6. Ut quid timebo in die Jfhiare timebo in diebus malt? 6. Cur timebo in die mala?ini-
mei iniquitas calcanei mei circumda- quitas calcanei mei circumdabic me.
mala? iniquitas calcanei
ciraimdabit me. bit me.

Qui confidunt in virtute Jgui fduciam habent inforti- 7. Qui confidunt in virtute fua
7.
fua quique in abundantia di- Mine fua ,
:
in multitudine di & & in multitudine divitiarum fua-

vitiarum iuarum gloriantur. vitiarum fuarum fuperbiunt. rum gloriantur.

8. Frater non redimit , re- Eratrem redimens von re dime t 8. Frater non redimit, redimet

dimit homo non dabit Deo vir : nee dabit Deo propitiationem
:
homo non : dabit Deo placationem
propitiationem fuam, pro eo, fuam.

9. Et pretium redemptio- Et pretium redemptions anima 9. Et pretium redemptions ani-

nis animx fux laboravit eorum : fed quiefcet in feculo ,
: & & ma? fua: : & laborabit in asteruum ,

in anernum , i o. vivet in vivet ultra in fempitemum : & lo. & vivet adhuc in rinem.

finem
1 1 . Quoniam non videbit Et non videbit internum , cum 1 1 . Non videbit interitum , cum
internum, cum viderit fapien- viderit fapientes morientes : fimul viderit fapientes morientes : fimul

tes morientes fimul infi- : infipiens & indoclus peribunt ,

infipiens ik ftultus peribunt.

piens &
ftulrus peribunt.
Relinquent alienis divitias Et relinquent alienis divitias Et relinquent alienis divitias fuas

fuas : 1 2. & fepulcra eorum fuas > interior a fua , domosfuas in 12. & fepulcra eorum domus il-

domus eorum in sternum. fttculo; lorum in sternum.

Tabernacula eorum in pro- Tabernacula fua in generatione Tabernacula eorum in progenie,
geniem , & generationem in- : & geiuratione : vocavtrunt nomi- & progenie : vocaverunt nomina
vocavit nomina eorum in ter- nibus fuis terras. fua in terris fuis.

ris iplbrnm.
3. Et homo cum effet , in Et homo in bonore non commo- 1 5 . Et homo , cum in honore
1

honore , non intellexit : com- vebitur : ajjimilatus jumentis , & effet, non intellexit comparatus eft :

paratus eft jumentis infipien- exozquatus eft.

jumentis infpientibus , & iimilis

tibus , & fimilis fa cms eft illis. faclus eft illis.

14. Hxc via eorum

lean- H<tc eft via infipientia eorum, 14. Hxc via illorum fcandalum

dalum ipfis : & poftea in ore & poft eos juxta os eorum current. ipfis : & poftea in ore fuo compla-

fuo benedicent. Diapsalma. Semier. cebunt.

NoTiE AD VeRSIONEM ANTIQUAM.

V. f. Pfalt. Coislin. Inclinabo in parabolis , &c. Rom. Item in Rom. praeter ifla , in omni generatione , Q? pyoge-

Corb. & Moz. Inclinabo ad Jtmilitudinem , Sec. Ambiof. in nic : in-jocabnnt. Mozarab. ipfo initio tollit ^5; lubinde
hunc Pf. Inclinabo ad parabolam ; Auguft. in parabolam ; lie hab. in omni prcgeme , generatione : iiruocabttnt , &c. ©
Caffiod. iufimil.tudinem. Gr. ttq fflctetEw:» to irfi^M- ut in textu. Similiter in Coljlin. exceptis his , in progenie ,
^ genus : invocabunt. Item in Mediolan. invocabunt ; in
tf. 6. habent Ambrof. Augufl. & CafTiod. cum
Similiter Cainut. invocavit ; utrobique , nomina eorum in terris ip-
Pfalt. Curb. Sic etiam in Rom. Coislin. & Moz. hoc ultimo ferum Apud Ambr. in hunc Pf. p. 95 1. b. lie :
, ut fupra.

excepto , circumdedit me. Graxe , 'hxti <p:£i{j.xt >w- $$ fepulcra ear. domus illorum in Jacnlum. Tabernacula eo-
Xbdci /Ltl.
rum in progenie , $$ generatione : in-jocavcrnnt nomina eorum

#. 7. Sic Ambrof. Se CafTiod. in hunc Pf. cum Pfalt. in terns ipforttm. Apud Aug. in tund. Pf. ^ fepulcra.....
Rom. & Coislin. In C Jib. tf qui in abundantia, &c. In eorum in atern. Tab. eorum m gt nerationem , £5 generationem .•

Mozarab. ^) in abundantia. Huic luffragatur Augufl. in invocabunt , &c. ut in textu. Sic etiam apud Caffiod. ex-
eund. Pf. InGr. i. tir'i to. tzMffu, Sec. ceptis his , in generatione , $$ progenie. In Gr. xctl 0! toc'-

•fr. 8. Pfalt. R»m. Fabii : Frater non redimet , redimet ipoi 11, tok aiurx. Sxw.<j/Ua/a oivIm lie, "/uscy , *, ytrtcO'

homo , &c. ut in Vulg. Rom. Martianati , non redimit , ITCDLXlltSXl/lo fVl Tut yCtlWt O.VT01V.
Coislin. Frater non redimet nianu , fed 5. Sic lrensus 1. 4. c. 4. p. 251. a. nifi quod ipfo
redimet. Sec. ( 1 . If. 1

redimit fecunda non dabit Deo depropitia-

, ) redimit homo : initio tollit {j , & pofl paulo hab. cum in honore cjjet. Ambr.
timem fuam. Mozarab. Frater non redimet : homo non dabit in hunc Pf. Homo, cum in honore effet comparatus eft
Deo propitiationem fuam. Ambrof. in hunc Pf. 948. f. & in jumentis qnx fine fenfn fnut , tfjinulis , &c. Teitull.l. de
Luc. X. col. 1519. c. Frater non redimit , redimet homo : nee anima 495. b. adjimilatus cj} homo irrationabiltbits ju-
, p.
dabit Deo propitiationem fuam : Augufl. in eund. PI. depro- mentis. Auguft. in hunc Pf. Ft homo, ciirn in comp.
pitiationem fuam. CafTiod. lit in Vulg. Gr. 'AAeMpo? v eft jumentis in'enfatis , Jimilis , &c. at 1. 6. de Gen. ad &
*KTpbT*i( Alex. hvTfarou, ) dein interrogative , f.vtfxcua.t. lit. to. J. p. 20J. b. & II 5. g. Homo , in honore pcfitus , non

tiv^-pUTTOi; \ £ E^lAaO^a tXVTtl. intel. comparatus eft pccoribus ir.fcnfatis , ^ JimiliS fact, eft

•#•. 9. Ita Aug. in hunc Pf. CafTiod. vero initio hab. 'Sec ets. Philaflr. Biix. de haeref. p. 702. f. Homo, in honore

pretium ; pauloque poft , laborabit. Similiter Auguft. ^ conflitutus comparatus eft pecndibus infenfatis , £5 Jimilis
paulo inf. nee pretium conftanter autem , i$ laboravit , cum ; ei< /alius cfl : & infra p. 72c. f. Homo , in honore cum effet..

Pfalt. Carnut. Coislin. Moz. In Rom. nee pretium & comparatus efl pecudibns iifipientibus. Gaud. Biix. feim. 9.
laborabit, abfque praeced. ££. Ambrof. tf pretium. InGr. p. 957. c. Homo , in honore conflitutus , non intellexit , Sec.
Ka) TW Ti/w £ noiriat'.t th rar alaita. ut in Vulg. Caffiod. ab ea nil dilfert , nee etiam Casleftin.
Jj

tf. 10. Sic apud Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. ficut in I. epift. Cone. i2i<5.a. Hieron. quoque epift.ad
25. to. 1.

vet. Pfalt. & Gr«co. Sun. & 658. c. ait conjunftionem £5 ipfo initio
Fretel. p.
#. 11. ha Caffiod. cum Pfalt. Rom. Corb. prxpofito & hie effe ponendam ; vide infra t- 21. In Pfalt. Rom. Sc
uno Jfj , veibo relinquent. In Moz. Et relinquet , &c. Apud al. fimiliier exflat. Item Gra:ce Kal a.r£ p ^iroe, , hi ti^i? :

Ambrof. in hunc Pf. col. 951. b. fimul injip. $ flultns pe- £y, '*'
Qivur.f <iza.Qcov)i£,>.Yfjw to?? Klyw.t Tti; pu;onTfl«S, if

rib. Et alienis relinquent , Sec. Apud Auguft. in eund. Pf.

fimul imprtidens £j infipiens peribunt. Et relinquent , &c. t- 14. Ita Pfalt. Rom. Coislin. Corb. & Carnut. cum
In Pfalt. Coislin. Q^toniam non videbit interitum , cum Caffiodoro. Mozarab. habet , in fcandalum ipfis ultimoque ,

videbit fapientem mori , Sec. ut in Vulg. In Gr. "On *'« benedicent Mediolan. bene profpe^abtintnr. Ambr.
, ut fup.
t-\dat x.cnuoj$-ipa.v , 1'tw i/>l s-7rnoavTo cupout *. aret; in hunc Pf. ita Hxc via eorum in offendiculum ipfis : tf
:

v.-xw/la,!. Ko.l Ka.Tct>~tl-\\sw , &c. In edd. Aid. Compl. & pojlea in ore fuo complacebttnt. Aug. Hxc via ipforum fcan-
initio deed on. dalum ipfis , 1^ pojlea in ore fuo benedicent. Ambrof. quoque
1. 11. Sic eft in Pfalt. Corb. prseter unum invotabit. loco cit, c. ait quofdam habere ;» codieibus fuis ita
9J1.
 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLVIIT. 99
VUXGATA HOD. H EBR. Versio antiqua.
if. Sicut oves in inferno pofiti fQttafi grex in inferno pofiti i 5. Sicut oves in inferno Ex if/, Sangerm.
flint mors depafcet eos.
: funt : mors pafcct eos. pofuit : mors depafcit eos.
£t dominabuntur eorum jufti in Et fubjtcient eos recti in ma- Et obtinebunt eos jufti in
matutino : & auxilium eorum vete- tutino , & figura eorum contere- matutinis : & auxilium eorum
rafcet in inferno a gloria eorum. tut in inferno poji babttaculum veterefcet in inferno a gloria
fuum. eorum , <k a gloria fua expul-

fi Hint.
16. Veruntamen Deus redimet Veruntamen Deus redimet ani- 1 6. Veruntamen Deus libe-
animam meam de manu inferi cum mam meam de manu inferni , cum ravit animam meam de manu
acceperit me. affumpferit me. Semper. inferni , cum acceperit me.
1 7. Ne
cum dives fac- timueris Noli timere cum ditatus fuerit 17. Ne timueris cum dives
tus fuerit homo & cum multipli- : vir : cum multtpiuata fuerit glo- factus fuerit homo : & cum
cata fuerit gloria domus ejus. ria domus ejus. multiplicata fuerit gloria do-
mus ejus.
18. Quoniam cum interierit, Nequc enim moriens toilet om- 18. Quoniam non , cum
non fumet omnia : neque defcendet nia : nee defcendet pofl eum gloria morietur , accipiet omnia :
cum eo gloria ejus. ejus: neque limul cum eo defcen-
det gloria domus ejus.
19. Quia anima ejus in vita ip- JQuid anim&ftu in vita fua he- 1 9. Quia anima ejus in vita
fius benedicetur : confitebitur tibi nedicet : laudabunt te ciim bene ipfius benedicetur confitebi- :

cum benefeceris ei. fuerit tibi. tur tibi cum

benefeceris ei.
20. Introibit ufque in progenies lntrabit ufque ad generationem 20. Introibit ufque in pro-
patrum fuorum & ufque in ster- : patrum fuorum : ufque ad finem geniem patris ejus ufque in : &
num non videbit lumen. non vidclunt lucem. xternum non videbit lumen.
2 1 Homo cum in honore ef-
. , Homo , cum in bonore ejfet ,non 2.1. Homo
, cum in hono-

fet , non intellexit comparatus eft : intellexit : comparavit fe jumentis , re effet , non intellexit : COlll-
jumentis inlipientibus , & fimilis cjr Jilebitur. paratus eft jumentis infipien-
facius eft illis. tibus , & fimilis fa&us eft illis.

A D Versionem antiqua
NoTjE ad m.
fcriptum Et poftea in ore fiio benedisent. Similiter in Gr.
: Marc. p. 709. b. Ne timueris chm dive! $ dim abundalit
Kv-iv, 0A05 dwrav cx.a>Jaxov ctUToTc,' & in fine, euxoyttwoi'
if gloria ejus. In Gr. Kj OTCtV S7M\^)-VV,^->i /o?« T? oW 1)

inMf. vero Alex, acedd. Aid. Compl. tufowwQi. Dia-
pfalma feq. habetur in Pfalt. Rom. Corb. Gr. deeft veio
in edd. Aid. &
Compl. nee legitur ap. Auguft.
"t. I J. Pfalt. Corb. Sicut oves in inferno pofuit eos : mors
depafcet eos. Et obtinebunt eos jufti in matutimtm : f$ auxi-
lium eorum veterefcet in injemo gloria eorum , £> de gloria
fua Rom. cum Caffiod. Sicut oves in inferno
expnlji funt.
prjitifunt : tf mors depafcet eos. Et obtinebunt eos jufti in
matutino : $$ auxilium eorum veterafcet inferno , tf a gloria
fua expttlji funt. Coislin. Sicut oves in inferno pojiti funt : £)
mors depajcit eos. Et obtinebunt eos jufti in matutinum : auxi-
lium eorum veterejeit in injemo a gloria eorum , £5 a gloria fua
expnljijunt. Mozar. Sicut oves in irifemutn pojitx Jttnt , mors
pajcet eos. Et dominabuntur eis jufti in matutino : 'tf auxi-
& t. 18. Sic Ambrof. & Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt.
& Corb. & Moz. nili quod habent , defcendet cum eo. Ita
rurfum Ambr. 1. 1. de interpel. Job , c. 3. to. 1. 628. d.
Sic etiam in Pfalt. Coislin. praeter hoc, dtfcendit. In Rom.
Quoniam non , chm morietur , accipiet hmc omnia : neque Ji-
mul defcendet cum eo , &c. In Mediol. non , dum morietur ,
recipiet omnia. In Carnut. non , chm morietur , accipiet om-
nia. Apud Tertull. 1. 4. adv. Marc. p. 709. b. Quoniam chm
morietur , non toilet omnia : nee defcendet cum illo gloria fua.
Apud Ruric. 1.2. epift. 47. p. fjj. a. Qj'ia non, cut» mo-
rietur , recipiet omnia : neque Jimnl defcendet cum eo gloria
domus ejus. Apud Caffiod. in eund. Pf. Quoniam chm mo-
rietur , «o« accipiet bxc omnia : neque Jimnl defcendet cum
eo gloria domus ejus. S. Leo ferm. 16. p. 6$. c. Ououiam

lium eorum veterefcit in inferno a gloria eorum ; nee addit chm interierit, non accipiet omnia : neque defc. cum eo gloria
alia. Plait, vero Mediolan. habet, £5 a gloria fua expnlji ejus. Plait. Mediol. & Carnut. gloria domus ejus, ut fup.
Jttnt, dempto priced, a gloria eorum. Apud Ambrol. in In Gr. Ot; XX , t* t» a,Trt,$vv.x.£ir duror hwifilx.1 t«. ara.r- ,

hunc Pi. ita Sicut oves in infernum deducentur : mors de-

: rcc' xJt Qvyx.etla.Qitoi'/a.i etina i J o'^ct cLvtv.

pafcet eos. Et dominabuntur eorum jufti in matutinum : <$ au- jf\ 19. Concordant Pfalt. Moz. & Caffiod. in hunc Pf.
xilium eorum veterafcet in injemo a gloria eorum ; necplura. In Coislin. Corb. & Rom. Quoniam anima ejus , &c.
Similiter apud Auguft. in eund. Pf. praeter feqq. Sicut oves prasterea in Rom. © confitebitur , &c. Ap. Ambr. in hunc
in inferno po/itx , mors paftor eft eis ( infra illis. ) Et do- Pf. Quoniam anima ejus benedicetur : confteb. tibi chm
minabuntur eis relli mane. Hieron. epift. ad Sun. & Fretel. benej. ipji. Apud Auguft. in eund. PI. Quoniam anima illius
to. 2. p. 658. c. 639. a. ad hate, £1 dominabuntur eorum in benedicetur : confitebitur , &c. Similiter inGr.
jufti, addit Pro juftis , suQ-tTi; , id eft , re6tos , in Grteco
:
#•. 20. In Pfalt. Rom. & Coislin. Et introibit ufque in

vos legijje dicitis ; jed propter ajpaivlciv , ita in Latinnm ver- progenies patrum fuorum , <$ ufque in , &c. Similiter apud
fum eft. Alioquin £fj
in eo loco , ubi fcriptum legimus , In libro Auguft. in hunc Pf. dempto duplici £5'. Item apud Caf-
*v&vs > Juflorum intelligimus librum ; ££ non debemus Jic fiod. fed cum hoc, 111 progenia». Apud Ambrof. in eund.
verbum de verba exprimere , ut dnm fyllabas fequimur , per- Pial. Introibit ufque in progeniem patrum ejus : ufque in
damus intelligentiam. In ed. Rom. 'O; cr/3c£a7a a/ a<tt\ ficculum non videbit linv.su. 1 'era in Plait. Corb. praeter i

t^-islo , Oaca^s; *jioifj.cL\iu clvtvc,. Kai x.cjanfC<evQh<jiv c£v7uv hoc , in aternum. In Gr. EintMwz'ia.i \ai '/ittxi •acnspair
t' svS-iTi Tcirpwl' Kj n ponfjtict olvTav <n;aha.iu$,Y,<Jzlct.i cV tu aVTH' eui cciuvci; vx. , &c
qjy\ iii. t?; S otyc, cLvrur Ml. Alex, cum edd. Aid. & Compl. tf. 21. Concinunt Pfalt. Rom. Coislin. & Moz. una cum
addit 1 i,(!>£sM3.v , expulji funt. Caffiod. in huncPf. nifi quod habent , Et homo , chm , &c.

Tf. 16. Sic in Pfalt. Coislin. eft. Ita etiam in Mozarab. Irenaeus Lib. 4. c. 41. p. 288. b. Homo , in fwnore pojitns ,
praeter ult. acccperint me. InRom. Veruntamen Deus libera- affimilatus eft jumentis : at inf. p. 301. d. Homo,
1.
J. c. 8.
iit animam fitam de manu inferi dnm acceperit me. In Corb. , chm in bonore effet , affimilatus eft jumentis. Tertull. de re-
Itberavit anim. meam de manu inferi , cum acceperit me. furr. cam. p. 588. c. adjimilatus eft bomo irrationabiltbus
.Hieron. epift. ad Sun. & Fretel. to. z. p. 659. a. de manu jumentis. Ambrol. in eund. PI. Hcmo , c'r.ni inbon com-
injerni , turn addit: lnCrxco legtjjevos
ci'.m liberaverit me ; paratus eft jumentis , qua J'enjum non babent , £J> Jimilis >
dicitis , quod quidem £5 nos ita de LXX.
ciim acceperit me ; &c. Similiter ap. Auguft. in eund. Pf. hoc excepto , jumen-
verttmus , ££ miror a quo in veftro codice depravatnm Jit. tisinfenfatis : at 1. 13. de civit. Dei, c.4. to. 7. p. 527.
£pud Ambrof. in hunc Pfalm. p. 9 Jl. f. Veruntamen Deus d.leg. pecoribus non intelligentibus i caet. ut in textu epift. :

liberabit anim. meam de ma. inferni , chm acceperit earn. Ap. Ver023.t0. 2. p. 31. b.e. Homo ,111 bonore pojtw , non
Auguft. in eund. Pf. Verunt. Deus redimet anim. meam de comparatus eft jumentis infenfatis, £5 Jimilis , &c. Philaftr.
manu inferni , cum acceperit me. Item apud Cailiod. ex- Brix. de haerel. p. 71 3. e. Homo, in bonore chm effet , non
ceptis his , liberabit , & inferi. In Gr. n ©^05 m/t/jcuce- w comp. eft pecudibits infenfatis , ($ Jimilis , &c. Aucb. 1. de
t«( tup ijvyjm fits 0-rct.v \aiu£,£.M /j.s. promill". p. 2. c. 12. col. 136. c. comparatus eft jumentis
•fr. 17. Sic Ambr. Aug. Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. & infenfatis. Hieronymus epift. ad Sun. & Fretel. to. 2. p.
Rom. In Corb. prxponicur Diapfalin*. Ap. Tenul. 1. 4. adv. tf}8. c. Homo, cum 1» bonore effet ; turn ait ; Pro quo it»

Tom. II. N ij
 , , , .

'ICO LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLIX.

NoTA AD VERSIONEM ANTIQUAM.
Grxco invtnifje vos dicitis : Et homo , in honore citmefTet : In ed. Rom. "At^pa-irae. ( Alex. Aid. & Compl. K«! «V«
fed faendum quid verjiculus bis in hoc Pfalmo Jit ; $$
ijle dpanrcz , ) cv ti/lm ay , & QviwlV aa.^iivm^hvt,'^-» toi$ iflwtfi
in priori adiitam habeat 5c cenjuntlionem , in fine non habeat. to; heyiTuc,, >t, wfioia&n afro?;.

Versio A NT I QU A. H EBR. VuiGATA HOD.

£* Mf. Saitgem. i. Pfalmus Afaph. XLIX. Canticum Afaph. L. i. Pfalmus Afaph. XLIX.
* T^v Eus deorum Dominus On Deus Dominus
J? Ortis locutus |"X Eus deorum Dominus locutus
-LJ locutus eft & voca- :
&> vocavit terram eft : & vocavit terram ,

vit terram
A folis ortu ufque ad occa Ab ortu folis ufque ad occafum A folis ortu ufque ad occafum

fum : 2.. ex Sion fpecies de- ejus : de Sion perfetta decore Deus i ex Sion fpecies decoris ejus.

cons ejus. apparutt.

3. Deus manifefte veniet : Veniet Deus nofter , <£> »0» ta- 3. Deus manifefte veniet : Deus
Deus nofter non filebitur. cebit : nofter & non lilebit.
Ignis in confpe&u ejus ar- Ignis coram eo vorabit , & in Ignis in confpeftu ejus exardef-

debit : &
in circuitu ejus tem- circuitu ejus tempeftas valida. cet : & in circuitu ejus tempeftas

peftas valida. valida.

4. Advocavit coelum fur- Vocavit coelum defurfum , & 4. Ad vocabit coelum defurfum,
fum , & terra difcernere po- terram ut judicet populum fuum. & terram difcernere populum fuum.
pulum fuum.
5. Congregate illifilios ejus: Congregate mibi fantlos meos j. Congregate illi fanftos ejus :

qui ordinant teftamentum ejus qui feriunt paclum meum in facri- qui ordinant teftamentum ejus fu-

ficut facrificia. ficio. per facrificia.

6. Etadnuntiabunt coeli juf- Et annuntiabunt coeli juftitiam 6. Et annuntiabunt coeli jufti-

titiam ejus quoniam : Deus ejus quia Deus judex eft ipfe.
: tiam ejus : quoniam Deus judex eft.

judex eft. Diapsalma. Semper.

7. Audi populus meus , & Audi populus meus loquari , & 7. Audi populus meus,& Io-
loquan Ifrael teftificabor tibi, Ifrael & conteftabor
,
te Deus : quar ; Ifragl, & teftificabor tibi:

quoniam Deus Deus tuus fum Deus tuus ego fum. Deus Deus tuus ego fum.
eS°-
8. Non
fupra facrificia tua Non propter viclimas tuas ar- 8. Non in facrificiis tuis arguam
arguam te holocaufta autem guam
:
te : bolocautomata tua & te : holocaufta autem tua in conf-

tua in confpectu meo funt coram me funt femper. peiftu meo funt femper.

femper.
No T M AD VERSIONEM ANTIQUAM.
•ft. i. Sic inPfalt.
Rom. eft. In Coislin. vera , Pfalmus ferunt advocavit. Cypr. 1. de oper. eleem. p. 2j"4. c. &
David. In Mozarab. Infinem, Pfalmus ip/i David. Itidem Advocabit ctclttm Jurjum , tf terram deorfum , ut feparet po-
in Gr. Alex. In Vat. vero , *a>/ui; iS 'Asa'p. pulum juum : &
1. 2. Teftim. p. 296. b. Vocavit coelum fur-

* Sic Iren. 1. 3.C 6. p. 180. c. ad hoc uique, a folis. fum, S5 terram, ut feparet populum fuum. Auguft. in hunc
Itidem Cypr. cum feqq. 1. 2. Teftim. p. 296. b. ut & Aug. & Pf. cum Pfalt. Corb. Advocabit cwlitm furjum , terram ^
Cafliod. in hunc Pf. cum Collat. Carthag. p. 39 3. b. InPlalt. difcernere pop. juum. Cafliod. ineund. Pi. Advocabit caelum

Coislin. a folis ortu & occafn. Ap. Optat. Milev. 1. 2. contra fitrfum, 15 terram , ut dtjeemeret pop. fuum. Gr. n^Gtatecelat
Donat. p. 27. a. & S. Pacian. epift. 3. p. 315. a. legitur rot iJeseiOf a.voi , J, th>' •)«> Stanfivou , &c. Alex. tsT AictxpTyat.

ab ortu folis ufque ad occafum. Ap. S. Pacian. initio deeft vox if. J. Sic in Pfalt. Corb. excepto uno fuper, pro Jicut.
Dominus ; fubinde in Pfalt. Rom^ £5 vocabit terram.^ In In Rom. Congregate : qui ordinaverunt tef-
illi fanllos ejus
Gr. K) ixotMCt tm yw , «Vo aVa/o^coc mm'k fttXC fvsfiutr. tamentum In Mozarab. qui ordinene
ejus Juper jacrificia.

&. 2. Confentit Cyprianus 1. 2. Teftim. p. 296. b. una tejlam. ejus, &c. Cypr. 1. de oper. eleem. p. 2C4. c. uc &
cum Auguft. & Cafliod. in hunc Pf. necnon Collat. Car- & 1. 2. Teftim. p. 296. b. Colligite illi jujlos ejus : eos qui

thag. p. 393. b. Sic etiam in Pfalt. Rom. & Graeco. difponunt tejlamentnm ejus in facrificiis Auguft. in hunc Pf. .

Congregate illi jujlos ejus : qui difponunt teflam. ejus fuper

tf. 3. Iren. 1. 3. c. 6. p. 180. c. Deus manifejle
veniet :

Deus nojler tf non Jilebit ; Mf. Clarom. ibid, non filebitur l facrificia. Cafliod. Vulgatae congruit. In Gr. lie Xvrx- :

at infra J.
18. p. 316. a. Deus nojler manif. veniet ,
1. c. & yayne H'tb -rtr; ooif; eitm' ns o\ictTi$-t/4£vu<; tm» iwl
»0« tacebit. Ignis in confp. ejus ardebit : tf >" circuitu ejus foucus' Compl. 8fc/a;.

temp, valida. Cypr.l. de oper. eleem. p. 25:4. c. Deus & ~fr. Rom. Annnmiavernntcwli. Mozarab. Elan-
6. Pfalt.

tnamfejlus veniet non Jilebit. Ignis ante turn

: Deus nojler £; nuntiaverunt &c. Cyprianus 1. de oper. & eleem. p. 2J4.
,

ardebit : tf in circuitu ejus procella mmia : iic etiam 1. 2. c. & 1. 2. Teftim. p. 296. b. Et annuntiabunt , &c. ut fup.

Teftim. p. 296. b. uno excepto manifejle. Auguft. tracl.4. Similiter Aug. & Cafliod. in hunc Pf. Gr. Kal dvayfciHci.

in Joh. to. 3. p. 2. col. 3 I 3. b. & c. Deus tnanifejltts veniet : Subjidtur Diapjalma in Pfalt. Corb. & Rom. necnon in
Deus nojler tf'non Jilebit. Ignis ante eum prxibit : %j incirc. ed. Rom. LXX. deeft vero in Mf. Alex, ac edd. Aid. &
ejus temp, valida : fimiliter in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Compl. nee memoratur ab Auguft. & aliis , prseterquarr»
excepiis his , Ignis in confpeBu ejus ardebit. Ita quoque ab Optato 1. 4. contra Donat. p. 70. c.
leg. Ambrof. 1. de Spiritu S. to. -2.630. d. Breviar. vero tf. 7. Similiter in Pfalt. Rom. Corb. & Coislin. quoniam

Moz. ante eum ardebit. Hieron. in Ifai. 66. to. 3. col. 505. Deus Deus tuus ego Jitm : in Mozarab. fum ego, ut fupra.
Deus manifejle veniet : Deus nojler 2> non tacebit. Ignis
a. Apud Aug. in hunc Pf. & tract, contra Jud. to. 8. p. 34. b.
ante eum ardebit , &c. ut in textu. Gaud. Biix.fer. 2. p. 9JI. Audi populus meus , & loquar tibi ; Ifrael , & tejlificabor tibi :
f. Deus palam veniet : [^ Deus nojler , (5 ""* Jilebit. Au<5l. Dens Deus tuns ego fum. Gaud. Brix. ubi fup. #\ 3. Audi
cp. imp. in Mat. horn. 44. p. 225. c. & Cafliod. in hunc Pf. pop. meus , £> loquar i Ifrael , £/ tejlif. tibi , quod Dominus
Vulgataefavent , cum Pfalt. Corb. nil! quod habent ardebit. Deus tuus ego fum. Cafliod. in eund. Pf. Audi pop. meus-,
Au£t. 1. de promifl". col. 200. c. Deus manifejlus ve- {5 loquar ; Ifrael , & tejlif. tibi : Deus , &c. Similiter Am-
niet Ignis ante eum ardebit , &c.Graec.'0 ©«05 enpavoii; brof. in Pf. 118. to. I. p. 1 158. a. Audi pop. mats , ^J

yty H $ ?ra&t<sia-7rwesTai. Uvp cvatTior ( Aid. & Compl. loquar. In Gr. "Axvooc Mto; /jm , icttoGca Qoi' 'ln^tnx , £ jc,

xavQ-vaelar
tvunriov ) ooitV xwcmm cujtV x«7ai7'? opoAfa. jc, Aia/japlv cp/u.0-.! Qor 0£o; ©so; Qv ttfti eya.
#. 4. Pfalt. Rom. Advocavit caelum furjum , $$ terram Yr. 8. Ita Pfalt. Corb. habet. Rom. Coislin. & Moz. No»

ttt difcerneret populum fuum. Coislin. Advocavit ccclum fur- fuper facrificia tua arguam te &c. Suffragantur Aug. 8c ,

fum , y
terra difcernere populo fuo. Mozarab. Advocavit Cafliod. in hunc Pf. Item Aug. contra Jud. to. 8. p. 34.
talos Jurfum , tf terram difcernere, &c. Iren. 1. J. c. 18. p. b. nifi quod delet funt fub finem. In Gr. lie Qvx. tvl :

316. a, Advocabit calum, &c. utinVulg. edict, quidam 1. t«Tc 6m/w< Qv exi-few Qs . &C.
 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLIX.
ior
VlTIGATA HOD. Hebr. Versio antiqua.
9. Non accipiam de domo tua Non accipiam de domo tua vi- 9. Non accipiam de domo E* Mf. Sangerm
vitulos , neque de gregibus tuis hir- tulum , ncque de gregibus tuis bir- tua vitulos , neque de gregi-

cos. cos. bus tuis hircos.

10. Quoniam mea? funt omnes Mea funt enim omnia anima- 10. Quoniam mcx funtom-
ferar fil varum ,
jumenta in montibus It a fdvarum ,
pecudes in montibus nes filvarum , jumenta in
fera:
& boves. millium. montibus boves. &
11. Cognovi omnia volatilia Scio omnes aves inontium , & II. Cognovi omnia vola-
cceli : & pulchritudo agri mecum univerfitas agri mei me cum eft. tilia cccli : & fpecies agri me-
eft. cum eft.
12. Si efuriero, non dicam tibi: Si efuriero , non die am tibi 12. Si efuriero, non dicam
meus eft enim orbis terra; , & pie- meus eft enim orbis , & plenitudo tibi : mens eft enim orbis tet
liitudo ejus. ejus. rx , & plenitudo ejus.
15. Nunquid manducabo car- Nunqutd comedam carnem tau- Nunquid manducabo
>'
ries taurorum ? aut fanguinem hir- rorum : aut fanguinem bircorum carnes taurorum ? aut fangui
corum potabo ? bibam ? nem bircorum potabo ?
14. Immola Deo facrificium Immola Deo laudem , & redde 14. Immola Deo facrifi-
laudis : & redde Altifllmo vota AltiJJimo vota tua. cium laudis : & redde Altiill-
tua. mo vota tua.
1 j. Et invoca me in die tribu- Et invoca me in die tribulatio- 1 5. Invoca me in die tri-
lationis : eruam te , & honorifkabis tits : liber abo te , & glorificabis me. bulationis tux : & eripiam te ,
me. & magnificabis me. Dia-
rSALMA.
16. Peccatori autem dixit Deus: Impio autem dixit Deus : Jjhtid 16. Peccatori autem dixit
Quare tu enarras juftitias meas , & tibi cum narrattone prxcepto-
eft Deus Quare tu enarras jufti-
:

aflumis teftamentum meum per os rum meorum ut ajjumas pac- , & tias meas, & fumes teftamen-
tuum > turn meum in ore tuo : turn meum per os tuum ?
17. Tu ver6 odifti difciplinam ,& pro-
: 17. Tu
Jgui odifti difciplinam veto odifti difcipli-
NotjE ad Versionem antiquam.
if. 9. Accinuntmagnoconfenfu Ircn.l.4.c. 17. p. 248. prefjura : &
eximamte & glorificabis me. Aug. in hunc Pf.
,

b. Hilar, in Pf. 6$. p. 182. a. Ambrof. 1. de Nab. c. 16. p. leg. Et invoca me in die tribal, tua : $$ eximam te , tf glorifica-
586. a. Aug. &
Cafliod. in hunc Pf. cum Pfalr. Rom. &c. bis me .-fimiliter 1. 10. de civit. Dei ,10.7. 241. b. at I. cont.
Auguft. tamen epift. 138. to. 2. p. 413. b. habet : Non Jud. to. 8. 34. b. omittit vocem tua , legitque eruam , pro
accipiam de manu tua vitulos , &c. at 1. cont. Jud. to. 8. eximam. Cafliod. ineund. Pf. cum Cjreg. Tur. 1. 10. hift.
p. 34. b. de domo tua. In Gr. Ou Ati\oy.ai t'x. t£ oikv Qt Franc. 482. c. Et invoca me in die tribul. tux : £5 eripiam te ,
H*%\tc, , &c. ^ magnificabis me. Gr. Kal sV.y.oA^ca/ y.e hi w^=/>« Wi\icec, m
if. 10. 4. c. 17. p. 248. b. Qtioniam mea funt
Iren. 1. ij s%e>£ftcttQf , J, /o^'oe.? ye. Mf. Alex. fup. >:M-\aio>; £V
tmnes beftia terra , jumenta in mont. &c. Ambrof. 1. de al. &>n}vsc->; Qt. Diapfalma fimiliter habetur in Pfalt. Curb.
Nab. c. 16. to. I. p. j8(5. a. Quoniam men funt omnes fera ac edit. Rom. LXX. Item apud Optat. 1. 4. cont. Donat.
/ilvarum. Auguft. in hunc Pi. 1. contra Jud. to. 8. & p. 70. c. Legimus , inquit , in xlix. Pfalmo fab JecundoDia-
p. 34. b. Quoniam mea funt omnes bejlia Jilt/a , pecora pfalmate SpiritumS. dixijje : Peccatoii autem dixit Deus, &c.
in montibus ^
boves. Similiter habet Vigil. Tapf. contra if. 16. Sic in Pfalt. Coislin. & Moz. praster hoc, £5 ajfii-
Varim. p. 734. d. Cafliod. vero Vulgata; fuffiagatur cum mes. Tertul. 1. de pudic. p. 1011. b. legit : Peccatori au-
Pfalt. Rom. &
al. In Gr.'O-n i/uoi est laoyTa ta. kupU rx tem dicit Dominus : Ut quid tu exponis jupifiiationes meas ,
i^ovyt ( Alex. Aid. Compl. dypS', ) Kni« > &c. & £5 ajjumis teflam. meum per os tuum
Cypr. 1. de hab. virg. 1

Tt~. Concordant Irenasus 1. 4. c. 17. p. 248. b. Am-

11. p. 173. a. Peccatori autem dixit Deus : Ad quid exponis
brof. Hexa. to. i.p. 46. f. & 1. 2. de Jacob , c. 1. p.
1. 3. juflific. meas, £> ajjumis teflam. &c. fimiliter epift. 63. p.
460. a. Auguft. & Cafliod. in hunc Pf. ana cum Pfalt. Rom. 1 10. a. & 1. 3. Teltim. p. 324. a. excepto uno dicit , pro

Coislin. Corb. 8c Moz. rurfum Aug. 1. cont. Jud. to. 8. p. dixit. Hilar, in Pf. 118. p. 280. e. 307. e. Peccatori enim
34. b. necnon Vigil. Tapf. cont. Varim. p. 734. d. nili dixit Dens : Qjtare tu enarras , &c. ut in Vulg. Sic etiam
quod delet tf , ante vocem fpecies. In Gr. 5, cJ&eiotu; iy$. Ambr. inPf. 118. to. 1. col. 975. e. 1253. e. Item fup. 701.
"ft. 12. Ita legunt Irenasus , Auguft. Cafliod. & Vigil. f. 7J7- c. 792. b. 8 36. f. & infra 989. f. 1041.8. II 10. c.
Tapf. locis citatis fup. cum Pfalt. vet. Gr. & 1408. c. & to. 2. col. 868. b. prauer unum autem , pro
if. 13. Concinunt Irenaeus 1. 4. c. 17. Hilarius in Pf. enim. Auguftinus in hunc Pf. Peccatori enim dicit Deus :
<5j. col. Auguft. & Cafliod. una cum Pfalt. Rom.
182. a. Ut quid tu enarras juftitias , &c. ut in Vulg. & in Job , to.
£cc. Apud Cypr. 1. 1. Teftim. p. 280. a. lie Non edam : 3. p. I. col. 660.3.. Peccatori dicit Deus : Quid tu enarras ,
carnes taurorum , aut fang, bircorum bibam. Tertul. fimi- &c. & in Pf. 100. col. 1083. b. c. Ut quid tu enarras juf-
liter 1. 2. cont. Marc. p. 6
J2. b. Now enim bibam fang, tau- meas ? &c.
tificationes &
1. 2. cont. epift. Farmen. to. 9. col.

3J. f. Ad quid exponis juftificationes

rorum. In Gr. Mh <pi'/c/nxi x.jicc raupur ; II alficc Tpolyav meas , £5 ajjumis tef-
•jtIo/j.o.1 ; tam. &c. ut in Vulg. Hieronymus 1. 1. in epift. ad Galat.
if. 14. Sic Irenaeus 1. 4.' c. 17. Hilar, in Pf. 61. p. 1J4. to. 4. col. 231. a. Peccatori dixit Deus : Oiiaretu enarrae
c. Ambrof. 1. i.deCain, 199. {.8c 1. deNab.
c. 9. to. 1. p. juftitias meas , ^ ajjumis in labiis tuis teftam. meum .' Op-
c. 16. p. j8<5. b. cum Cafliod. in hunc Pf. necnon Pfalt. tat. 1. 4. cont. 71 a. Peccatori autem dixit
Donat. p. 70. c. .

Rom. &c. Tertul. 1. contra Jud. c.

J. p. 138. c.cumCy- Deus : Ad quid exponis juftitias meas per os tuum ? Caf-
priano 1. 1. & 3. Teftim. p. 280. 315. b. leg. Sacrifica
a. liod. nil omnino differt a Vulg. In Gr. T» J< d/j.ct.f%)hii
Deo facrific. laudis : ^ redde AltiJJimo vota tua. Cypr. fe- sTw Qtz^'lva.riQv J~iuyri( Alex. Aid. 5c Compl. s'*/jw-
mel mea. Auguft. in hunc Pf. Immola Deo ^ redde yn Ta iua.iifj.on a. yet
) , h, m'U\ay^«.nii ivy J<« ro,ua-
AltiJJimo preces tua! contra Jud. to. 8. p. 34. b.
: fimiliter 1. to's Qt ;
at in Pf. 102. col. ni3.e. habet vota mea. In Gr. t»; t. 17. Sic Ambrof. in Pf. 118. to. 1. 1 139. b. & in
* y X"? &• S. Paulin. epift. 19. p. 106. b. lmmolemus Deo Luc. 16. col. 1474. b. Sic etiam Cafliod. in hunc Pf. cum
hojliat laudis. Hieron. ep. ad Sun. Fretel. p. 66z. notat & Pfalt. Rom. Coislin. Corb. & Moz. Idem Ambrof. in Pf.
vocem euxw > t ro locorum qualitate , orattonem , votum & ^ 118. col. I0J2. b. leg. abjeafti, cum Corb. Cyprianus quo-
fignificare , fecundum illud , Redde Domino vota tua , id que epift. 63. p. IIO. a. Tu autem odifti dijciplinam : ££
tft , Taj f vx<*-<, Qs- abjeafti fermones meos retro : fimiliter epift. c>8. p. 120. &
Jf. iy. Sic in Pfalt. Corb. Ccislin. & Rom. Martianxi. 1. de hab. virg. p. 173.8. & 1. 3. Teftim. p. 324.3. cum
In Rom. vero Fabri deeft tf , ante eripiam ; & in Corb. Fac. Hermian. Sirmond. to. 2. p. 854. e. Hilarius in Pf.
ponitur ante invoca. In Mozarab. fie , $ eripiam te, 2> Il8. p. 307. e. Tu autem rejecifti fermones meos retro. Hie-
me. Similiter hab. Iren. 1. 4. c. 17. p. 248. b. po-
glorificabis ron. 1. 1. in epift. ad Gal. to. 4. p. 231. a. Th autem odifti
lito unog , ante invoca me. Cypr. 1. 1. Teftim. p. 280. difcipl. projecifti verba mea poft te. Auguft. in hunc Pf.
tf
a. Invoca me in die prejjura : tf eruam te , %$ clarificabis col. 458.8. & in Pf. 100. col. 108?. b. T<t vera odifti eru-
TW.'lteml. 3. p. 31 y.b.excepto uno eximam , pro eruam. ditionem : meos p.- ft te : item in Job , to.
tf projecifti J'erm.
la Aftis Mart. SS. Montani , «cc. p. 232. Invoca me in dtt 3. p. I . col. C6o. a. hab. eruditienem s at 1. 2. cont. Crefcon.
 :
,

102 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XLIX.

Versio antiqua. He b r. VuiGATA HOD. 1

tx Mf. Smgerm. nam : & projecifti fermones jecifti verba mea pojl te ? & projecifti fermones meos retror-
meos poft re. fum.
18. Si videbas furem , fimul Si videbas furem , confentiebas 18. Si videbas furem , currebas

currebas cum eo cum adul- : & ei : & cum adulter is pars tua. cum eo & cum adulteris : portio-

teris portionem tuam pone- nem tuam ponebas.

bas.
19. Os tuum abundavit ne- Os tuum mijifti ad malitiam , & 19. Os tuum abundavit malitia ;

quitia : & lingua tua concin- lingua tua concinnabit dolum. & lingua tua concinnabat dolos.
nabat dolum.
20. Sedens adversus fratrem Sedens adversus fratrem tuum 20. Sedens adversus fratrem

tuum detrahebas , & adversus loquebaris , in filium matris tux, tuum loquebaris , & adversus filium
filium marris tux ponebas fabricabaris opprobrium : hs.c fe- matris tuae ponebas fcandalum :

fcandalum : zi. hxc fecifti, cifti , & tacui. 2. 1. ha;c fecifti, & tacui.
& tacui.
iniquirarem ,
Exiftimafti Exiftimafti futurum me Jimilem Exiftimafti inique quod ero tut

quod ero ribi (imilis arguam : tui: arguam te, & prop on am ante fimilis : arguam te, & ftatuam con-»
te , &
ftatuam ilia contra fa- oculos tuos. tra faciem tuam.
ciem tuam.
zz. Inrelligire hxc qui obli- Intelligite hoc qui oblivifcimini ii. Intelligite lia;c qui oblivif-
vifcimini Dominum : ne- Deum : ne forte rapiam , & non jit cimiui Deum nequando : rapiat , &
quando rapiar ut leo , & non qui liberet. non fit qui eripiat.
lit qui eripiar.
23. Sacrificium laudis ho- Jpui immolat confejfionem ,
glo- 2 3 . Sacriricium laudis honorifi-
norificavir illic iter me : & rificat me : ry qui ordtnat viam ,
cabit me : & illic iter, quo oftendam
eft, quodoftendamillis, ialu- oftendam ei falutare Dei. illi falutare Dei.

tarem Dei.
NoT£ AD VERSIONEM A N T I QU A M.
to. 9. p. 428. g. legit difciplinam : fie etiam 1. 2. contra 2? debuiffe nos dicere , adversus fratrem tuum detrahebas ;
ep. Parmen. to. 9. 5 j\ f. fed addit, 2/ projec. firm, mees retro. quod vitioj'um effe , 55 in nojlra lingua non flare etiam flultis
Optat. 1. 4. contra Donat. p. 71. a. Tu autem contempjifli patet. Net ignoramus quod y.alate'.Ma dicitur detracf io ; quam
difciplinam : 2) abjecifli ferm. meos retro. Gr. 2t? Js ifil- Ji voluerimus ponere , not peffumus dicere, adversus fratrem
Qwa.1; isctiJ'ilav' k) iie&cttet; TVS 7107»? fiV lit Tcr, oialaa. tuum detrahebas , fed , de fratre tuo detrahebas quodji :

't. 18. Teftim. p. 524. b. cum Pfalt.

Ita leg. Cypr. 1. 3. jeccrimus , rurjns contcntiojus verborum calumniator inquiret ,
Rom. Corb. Coislin.ac Moz. Sic etiam Ambrof. in Pf. 118. quare non dixerimus , xocici. t? afdtpZ Qa , hoc ejl , adversus
to. 1. col. 1 1 59. b. cum Cafliodoro.Tetcul. vero I. de lpec- fiatrem tuum. H.tc fttpcrfiuajunt , 1$ non debemus inipoliti
tac. c. If5. p. 217. a. Si jure)» videbas, coticurrebas cum nos verborum interpretation torquere , cum damnum non /it
eo : & 1. de pudic. p. 101 i.b. Si videbas furem , currebas in fenjtbns i quia ttuaqu.ique lingua , ut jam dixi , fuis
aim eo : 2) cum tuam ponebas. Rurfum
adulteris portionem proprietatibus loquitur.
Cypr. epift. 63. p. 1 10. a. Si videbas furem , cornurrebas t.n. ad verbum. Item in Rom.
Sic in Plait. Corb. eft
ci : 2> inter mtecbos particulam tuam ponebas : limilirer ep. praeter illam Moz. hoc excepto , fla-
, pro ilia. Similiter in

62. p. 120. exceptis his, 2> cum adulteris portionem tuam tuam te. In Coislin. ftatuam ilia, cum hoc , ero tibi jimi-
ponebas. Succinit Auguft. in hunc Pf. ut & in Pf. 100. col. lis. In Mediolan. Exiflimafli iniquitatem £5 flatuam
108 3. b. c. nili quod hoc ult. loco leg. £5 cum mttchis : at 1. contra faciem tuam peccata tua. In Carnut. flatuam ilia ,
a. cont. ep. I armen. to. 9. col. 35'. f. ita St videbas furem , : ut fup. Hilaiius in Pf. 149. p. J93.C arguam te , tf fla-

coticurrebas cum eo : Kj cum mocchis particulam tuam ponebas tuam hxc contra fac. tuam. Ambrof. 1. 3. de Spir. S. to 2.
& epift. 108. to.'!. 308. f. Videbas furem , tf coticur- 671. f. arguam te , 2/ flatuam ante faciem tuam peccata tua.
rebas cum eo. Itidem Audi, quaeft. ex utroque T. apud Auft. op. imp. in Matth. hom.4. 6c 41. pp.40, a. 170. &
Auguft. to. 3. 98. b. cum Optato 1. 4. cont. Donat. p. 73. c. arguam te , c£ flatuam contra faciem tuam peccata tua.
b. item inf. 74. a. b. fubnexii etiam his , 2? cum niacins par- Auguft. in hunc Pf. & in Pf. 52. col. 490. d. }Uc fecifli , 2>
ticulam tuam ponebas : at fup. p. 71. a. lie Videbasfurem , : tacui. Sufpicatus es iniquitatem , quod ero tibi ( al. tui )
2? currebas cum eo : 2) cum adulteris portionem , &c. Simi- ft'mills : arguam te , conflituamte ante faciem tuam ; infra,
liter habet Siricius FP. ep. J. to. 1. Concil. cul. 652. c. 2? flatuam te. Vigil. Tapf. 1. 12. de Trin. 2? flatuam peccata
nili quod ponit jttrem , ante videbas : Be epift. r. col. 633. tua ante faciem tuam. Caffiod. concinit cum Plait. Rom. la
a. legit quidem , Videbas furem , at pofteriora (ic invertit
-
Gr. 'T7rs'*a£s; dvopitKV , ct; j'co.uai Qoi o^o/o; e^s^Hm Qe ,
2» ponebas tuam cum adulteris portionem. CuncinitCaeleftin. jc, tnaocfYtoa xarci Grpooonrai/ Qv Aid. & Compl. addunt
epift. 25. ibid. 121 3. nili quod hab. c urn adulter0. Enno- t«? dfictfrlai Qx. Vide Cotel. Not. in epift. Clement, ad
diusTicin. apol. pro it. fyn. Cone. to. 4. col. 1342. d. c. 35. p. 108. c.
furem videbas , Sec. ut in V'ulg. Similiter ap. S. Pacian. V".22. Ita in Pfalt. Corb. ad verbum. Sic etiam in Rom.
epift. 3. p. 313. d. prserer hoc , 2> coticurrebas. Gr.f.! ihi- Fabri , & Coisl. & ap. Cafiiod. dempto uno ut leo. In Moz.
ftti xtenrlw , Qvv'i-Tfiyjc, dulu>' it, /j.i]oi fMixnr Iw fMfii\a Qt Intelligite &c. ut in Rom. Fabri. In Rom. vero
nunc hxc ,

iriUlf Aid. & Compl. /ueri noi%\s. Matianxi Intelligite hxc omnes qui , &c. nee additur ut
:

t. 19. Ita Cafiiod. cum Pfalt. Rom. nili quod hab. cou- leo. Ap. Auguft. in hunc Pf. Intelligite hxc qui oblivifc.
cinnavit dolum. Similiter in Mediolan. Carnut. Moz. In & Deum : nequando rapiat cut leo, 2/ non Jit qui eruat. Ap. f
Corb. concinnabit. In Coislin. abundavit nequitiam con- Hieron. epift. ad Sun. & Fretel. to. 2. p. 639. b. nequandg
cinnavit dolum. Cypr. vero epift. 42. p. 57. a. leg. Os tuum rapiat, 2) fit qui eripiat ; fed addit Et in Grxco reperijji :

abundavit malitia : tf lingua tua complettebatur injidias. vos dicitis , 8c non lit qui eripiat , quod tf a nobis verjum ejl ,
Ambrof. in PI. 118. col. 10. d. abundavit neqmttk n Zfjinnoflris codicibus Jic habetur : & miror quomodo vitium
concitmavit dolum : at infra , 1 1 39. b. concinnabat dolos. librarii dormitantis ad culpam refer atis Interpretis ; niji forte
Auguft. in hunc Pf. Os tuum abundavit malitid : ft lin- fuerit hoc , nequando rapiat , nee fit qui eripiar. Graece
gua tua amplexa cjl doUfitatem. Gr. To st/ua. (\ iirHovctet
xaxlctv azCAnrMs (Koaic'ti!?» Aid. & Compl. Ac^oTH^a?. -
nunc : Syyt/e
aptsden
i>! tccuto. ci

pvo/Mvoc,'
i-?ri>.ar$-UM/usvoi
Aid. & Compl.
m ©;sf ^
<b'?ii , K) jUh >i i. y /u,H

Ttr. 20, Accinunt Cypr. ep. 42.

p. 57. a. Ambr. ep. 63. col. n , &c.
1032. f. icinPf. 118. col.1139. b. Aug.&CafTiod.inhunc 23. Similiter in Pfalt. Corb. ft hsec excipias , quo of-
#'.
Pf. cum Mf. Flotiac. Sic etiam in Pfalt. Rom. Corb. & Moz. tendam illis falutare. In Rom. ap. Caffiod. Sacrificium &
InCoisl. Sedens advershm... detrahebas , g; adversitm filium , laudis honorijicabit me : 2) illic iter ejl , in quo oflendam illi
&c. Similiter apud Optat.l.4. cont. Donat. p. 71. a. 72. b. falutare Dei. Sic etiam in Coislin. prseter verbum honori-
infra leg. fcandala ; Gr. exiv f aw. Hieronymus epift. ad ficavit. In Mozarab. me : 2? illic eft iter quod
Imnorificabit ,

Sun. & Fretel. to. 2. p. 639. b. Sedens adversus fratr. tuum oflendam illi ,
meum. Apud Cyprian. 1. I. Teftim.
falutare
loquebaris ; turn addit Pro quo in Grxco repcnjje vos ilei-
:
p. 180. a. Sacrificium laudis clarificabit me : illic via efl , in
tis , h«t« n aJVsxif? Qv xctl state :<;' 2» putatis non bene qua oflendam illi falutare Dei. Hilarius in Pf. 6z. Sc 62.
jirrfum , quia diximtts , adversus fratrem tuum loquebaris i col. 1J4. c, 218. f. nil dirleit a Vulg. nili quod hab. illic
 : 1, : : :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. L. 105

NoTA AD VERSI ONEM ANTIQUAM.
iter, in quo. Hieron. in Ifai. j6. to. 3. p. 411. b. ita : Hieronymus epift. ad Sun. & Frete!. p. 659. b. inGrae-
Hoflut laudis glorificavit me. Auguft. epift. 140. to. 2. p. co fcribi Ao^ait/ /j.i , id eft , glorificabit me ; turn addit
459. c. Sacrif. laudis glorificabit me : £J illic via efl , qua In Evangelic , in eo loco , ubi in Lhxco legimus : Ucij/f,,
eflendam illi falntare menm : 8c inPf. 49. glorijicabit me : i\rj'i,M-)V jKf t? <l\o£n , 6cc. in Latino legitnr : Pater , cla-
i$ibi via efl , qua falutare Dei : (imiliterl. contra Jud. rifica me. Notuimus ergo immutare quod ab antiquis lege-
to. 8. p. 34. c. excepto uno ubi , pro qua. Aurt. 1. de batur quia idem fenfins eral. In ed. Rom. fimi'.iter, o\o-
,

promiT. p. I. c. 21. p. 106. b. Sacrificinm cnim laudis '(.a'oet deinde , £ itu oj 0$ ,

/if J i\\w ciurS to £«Tn'c«r r\ '

glorificabit me. Ad hoc autem , btnorificabit me , obfervat ©£?• in Aid. & Compl. QuIh&im H-X-

VULGATA HOD. H EB R. Versio antiqua.

i. In finem , Pfalmus David, Viclori Cantic urn David , 1. In finem, intelle&us Ex Mf. Sangerm.
ipfi David,
2. Cum venit ad eum Nathan pro- Cum venijfet ad eum Nathan pro- 2.. Cum venit ad eum Na-
pheta, quando intravit ad Beth- pbeta quando ingreffus efl
,
tham propheta , cum in-
fabee. ( 2. Reg. 12. ) L. ad Betbfabee. LI. travit ad Berfabee. L.
',
MIferere mei Deus , fecun- 71/JIferere mei Deus fecundum 3- ~\\ mihi Deus, fe-
Iferere
dum magnam mifericor- J. VJ- mifericordiam tuam 1YX cundum magnam mi-
diam tuam fericordiam tuam
Et fecundum multitudinem mife- Juxta multitudinem miferatio- Et fecundum multitudinem
rationum tuarum , dele iniquitatem num tuarum dele iniquitates tneas. milerationum tuarum , dele
meam. iniquitatem meam.
4. Amplius lava me ab iniquita- Multum lava me ab iniquitate 4. Ufquequaque lava me ab
te mea : 8c a peccato meo munda mea , & a peccato meo munda mea & a delicto
injuftitia :

me. me. meo munda me.

5. Quoniam iniquitatem meam Jjhioniam iniquitates meas ego 5. Quoniam iniquitatem
ego cognofco : & peccatum meum cognovi , cjr peccatum meum con- meam ego agnofco : & delic-
contra me eft femper. tra me efl femper. tum meum contra me eft fem-
per.
6. Tibi foli peccavi, & malum Tib't foli peccavi , & malum 6. Tibi foli peccavi , &ma-
Hcm. J.
coram te feci : ut juftiheeris in fer- coram tc feci : lit juflificeris infer- lum coram te feci : Ut juftifi
4* monibus tuis, & vincas cum judi- monibus tuis , & vincas cum ju- ceris in fermonibus tuis , &
caris. dicaveris. Vincas cum judicaris.
7. Ecce enim in iniquitatibus Ecce in iniquitate concept us 7. Ecce enim in iniquitati-
conceptus fum : & in peccatis con- fum , & in peccato peperit me ma- bus conceptus fum & in de- :

cepit me mater mea. ter mea. lidis concepit me mater mea.

NoT£ AD VERSIONEM ANTIQUAM.

Jf. I.habet Pfalt. Coislin. Rom. veio, In finem ,
Sic iniqttit.meam ego agnofco : tf peccatum meum coram me , Sec.
J'falmus David. Ambr. 1. de apolog. Da v. to. 1. p. 713. c. SicetiamFulg.l. i. de rem. pecc. p. 369. Auct. veroquajft.
ait : : David intellctttts : & infra p. 727. c.
Titulus Pfialmi ap. Aug. to. 3. q. 112. $
delictum meum coram me eft Jeni-
Sic enim Pfalmus David intclliilus. Apud Aug.
fjl tttulus : fer. In Pfalt. Coislin. & Moz. Quoniam iniquitates tneas e?o
J'falmus ip/i David. Ap.CafTiod. ut in Vulg. Sic eciam in agnofco :& deliil'tm meum contra me, &c. Ap. Hilar, in Pf.
Pfalt. Corb. in Gr. Eft to Te'ao;, 'i'aA^o; t« Aat/iA. 58. p. 128. f. Ecce iniquitatem meam ego agnojeo : £5 peccatum
f. 2. Auguft. 6c Calliod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. meum contra me , &c. Hieron. in Ezech. t6. to. 3. p. 783.
Chm venit ad eum Nathan quando intravit ad Berjabee. a. concordat cum Vulg. Similiter apud Caffiod. in huncPf.
Caffiod. cum Corb. cum intravit ; Mozar. quando introivit. excepto uno agnofco. VicTk. Tun. apud Ambr. to. 2. p. 594.
Coislin. Chm venit ad eum Nathan propheta ; nee addit a. & e. Quia iniquitatem meant ego fcio : peccatum meum &
plura. Similiter Ambr. 1. deapol. Dav. to. 1. p.71 3. c. fed coram me, &c. In Gr. 'On rut cifo/niar /*\s syca ytruettct' k.
addit , chm intravit ad Bethjabee : & infra 727. c. dim yi d/^xpTicc /Jt\s aonrnv /Ms , &c.
venijfet ad eum Nathan chm intrajfet ad Bethfabee. Gr. ~fr 6. SuffiagaturAmbr.l. deapol. Da v. to. 1. 689. b. 8c
.

'En TO) ih^-s'iv isspos xi/Tsr Nx&ctr tov is^pnm , wlxx e/om^Os infra col. 732. c. 811. a. n66.e. 1179. d. 1204. a. 1384.
<apo$ Iii)fSa£s=. f. & to. 2.420. a. htm Ambroliaft. p.43. c.&CafTiod. in
"#. 3. Ita Aug. & Cafllod. in hunc Pf. cum Auft. quaefr. hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Apud Aug. 111 eund. Pf. & qujeft.
ap. Aug. to. 3. q. 1 12. & Pfalt. Rom. nifi quod habent mei J5. in Deut. juxta Mfs. Tibi foli peccavi , tf malignum co-
pro mihi. Ambr. 1. de apol. Dav. 689. a. & 729. d. 730. f. ram te feci , &c. Tichon. reg. 3. p. JJ. h. Tibi fill deli-
Miferere met Domiue , &c. ut fup. Pfalt. Corb. Miferere mihi qui. Similiter Audi. 1. ad Novat. h«r. ap. Cypr. p. 440. f.
Domine , &c. Coislin. 6c Moz. dele iniquitates tneas. Grace. Tibi foli deliqni , £> neqttijjimtsm in confpedu tttofeci. Hieron.
Etexaor |U£ d ©so? sfcciMi-JfOV to cLvop.vftoL /JM. in Ifai. 3. to. 3. col. infirm gj vincas cum
39. c.ntjuflif.
4. Sic apud Caliiod.
t. in Pfalt. Corb. Item in Pfalt. & fueris judicatus itidem in Ifai. 43. : 66. col. 327. a. 505 &
Coislin. excepto peccato , pro deliilo. Similiter hab. Auct d. S. Pacianus ferm. de £apt. p. 318. f. cum Gaud. Erix.
quacft. Teft,. apud Aug. to. 3. q. 112. Sic etiam
ex utroque ferm. 12. p. 96 3. b. g
vincas chm judtcarts. Brev. Moz.
in Brev. Moz. addito uno Domine , ad lava me. In Pfalt. dum judicaris. In Gr. 2oi ,uo;o> nftuplt» , >L to CTor>>/;oi'... i .
Rom. Amplius lava me ab injuftitia mea : ^ a deliilo 6cc. , traf ay J txaiu$rU «' £ kxiIcji; ui ra xpiitdxl Q$.
Ambrof. I. de apol. Dav. to. 1. col. 689. a. & e. f. leg. In V.7. Sic Auct. quarlt. ap. Aug. to. 3,q. 112. cum ffalr.
multum lava me ab injuftitia mea : tf a deliilo , &c. at Corb. Ita quoque Cypr. 1. 3.Teftim. p. J19.C fed ablquc
in Luc. 3. col. 1328. c. In plurimum lava me ab injufl. &c. conjunct, cnim. Plait. Rom. 6c Moz. ita Ecce enim ini- :

vide etiam 1. 1. de pcenit. to. 2. 390. b. Aug. in hunc Pf. quitatibus conceptus /urn : J5 in deliHis peperit me mater mea.
cum de rem. pecc. p. 369. Magis magifqtte lava
Fulg. 1. 1. Similiter in Coislin. 6c Mediol.addita prsp. in , poft enim.
me ab mea : tf a deliilo, Sec. Optat. 1. 5. contra
injufl. SuffragaturHilariusin Pf. 58, 6c 1 18. col. 128. f. Sc 166. e.
Donat. p. 83. c. Deus lava me ab injufl. mea : & a deliilo , Item Ambrof. 1. de Noe , 277. d. 6c 1. de apol. Dav. to. 1.
&c. GT.'EisnrMM 'Shvvov /us «.via tk; anfiixi fits' £ aVo tm? 689. b. feqq. 694. d. 6c 1. 1. de paenit. to. 2. necnon Caf-
o.jia.fl'i'ac , &c. fiod. in hunc Pfalm. 6c in Pf. 17. Apud Hieron. epift. ad
"t. j. Sic eft in Pfalt. Corb. Sic etiam ap. Ambrof. 1. de Damaf. to 4. 157. a. 6cl. 1. in ep. ad Gal. 232. f. ut fupra
apol. Dav. to. 1.688. a. 689. a. b. 731. e. 732. a. item in in textu. Apud Aug. in eund. Pf. Ecce enim in iniquitati-
Pf. 3 J. p. 769. b. Similiter ap. Aug. in hunc Pf. 6c in Pfalt. bus £) in peccatis mater mea me in utero altitt : iimiliter
Rom. (1 excipias unum coram me , pro contra me. Aug. ibid. 1. 6. de Gen. ad lit. to. 3. 202. g. 203. a. 8c qua?ft. 40. in

466\d.ac p. 101. c. {$ peccatum meum ante me,

fer. 19.10.5'. Levit. 509. d. 8c trad. 4. in Joh. 316". f. nil? quod hab. Ego
44. p. 390. g. Facinus meum ego agnofco : 2?
6cc. at in Pi. in iniquitatibus , vel ego enim , aut ego in iniquitate. Auft.
peccatum meum ante me , 6cc. itidem ferm. 19. to. 10 1. de promifT. p. 1. c. 4. col. 93. e. In iniquitatibus con-
J. p.
d. e. fed traft. 9. in Joh. to. 3. p. 2. col. 890. d. Quoniam ceptusfum : 55 in peccatis in tutro mt ahtit mister mea, fulg.
 ,: , ,

104 LIBER PSALMORUM. Pfalm. L.

Verjio antiqua. He b r. VULGATA HOD.
Ex Mf. Sungerm. 8. Ecce enim veritatem di- Ecce enim veritatem d'digis : 8. Ecce enim veritatem dile—
lexifti : incerta & occulta cor- abfconditum &
arcanum fapientia xifti : incerta & occulta fapientire

dis manifeftafti mihi. manifeflafti mihi. tua; manifeftafti mihi.

9. Afperges me hyfTopo Afperges me hyjfopo , & munda -

9. Afperges me hyfTopo & , Lev. 14«

& mundabor lavabis me : , & Lor : lavabis me, & fuper nivem mundabor : lavabis me, & fuper ni-
°"
i\um.

fuper nivem dealbabor. dealbabor. vem dealbabor.

1 o. dabis gau-
Auditui meo Auditum mihi fades gaudium 1 o. Auditui meo dabis gaudium
dium &
exfulta- lcetitiam : & & Utitiam : exfultent ojja qua con- & l.etitiam & e.\fukabunt ofla hu- :

bunt ofla humiliata. fregifii. miliata.

1 1 Averte faciem tuam a

. Abfconde faciem tuam a pecca- 1 1 . Averte faciem tuam a pec-
peccatis meis omnes ini- : & tis meis , &
omnes iniquitates catis meis : & omnes iniquitates

quitates meas dele. mens dele. meas dele.

iz. Cor mundum crea in Cor mundum crea mihi Deus 11. Cor mundum crea in me
me Deus fpiritum rectum : & & fpiritum Jiabilem renova in vif- Deus : & fpiritum re&um innova in

innova in vifceribus meis. ceribus meis. vifceribus meis.

1 3. Ne projicias me a facie Ne projicias me a facie tua, & 15. Ne projicias me a facie tua :

tua : & fpiritum fanclium tuum fpiritum fanclum tuum ne aufe- & fpiritum fan&um tuum ne aufe-
ne auferas a me. ras a me. ras a me.
1 4. Redde mihi Redde
lxtitiam fa- Redde mihi Utitiam falutaris 14. mihi lajtitiam faluta-
lutaris tui : & fpiritu princi- tui y & fpiritu potenti confirma me. ris tui : & fpiritu principali confir-

pali confirma me. ma me.

1 5. Doceam iniquos vias Docebo iniquos vias tuas , & 1 5 . Docebo iniquos vias tuas :

tuas : & impii ad te conver- peccatores ad te revertentur. & impii ad te convertentur.

tentur.
6. Libera me de fanguini-
1 Libera me de fanguinibus Deus, 16. Libera me de fanguinibus
bus Deus , Deus falutis mea: Deus falutis mem. : laudabit lingua Deus , Deus falutis mea & exful- :

exfultavit lingua mea juftitiam mea jitflitiam tuam. tabit lingua mea juftitiam tuam.
tuam.
1 7. Domine, labia meaape- Domine labia mea aperies , & os 17- Domine , labia mea aperies :

riens : & os meum adnuntiavit meum annuntiabit laudem tuam. & os meum annuntiabit laudem
laudem tuam. tuam.
1 . Quoniam fi voluiffes Non enim vis ut viclimam fe- 18. Quoniam fi voluiffes facrifi.-

facrificium , dediffem utique : ram : nee bolocaufium tibi placet. cium dediffem utique : holocauftis
holocauftis non deleclaberis. non deleclaberis.

Ng-TjE ad Versi ONEM ANTIQUAM.

1. I. de verit. praed. p. 459. Ecce enim in iniquitatibus con- f. 13. Sic Ambrof. de apol. Dav. 6*94. e. 6*99. a. nec-
ceptns jum : 2J in delidis m.iter mea in ittero me aluil : at non Auguft. & Caffiod. in nunc Pf. cum Philaftr. Brix.&
1. de Incarn. ad Petr. Diac. p. 190. I. de fide ad Petr. & Pfalt. Rom. & Gr.
p. J07. Ecce enim in iniquitatibus concept»! (ion : <$ in jf. 14. Concinunt lien. 1. 3. c. 17. p. 208. Ambrof. 1.
c.
delicti! peperil me mater men. Similiter habet Celaf. 1. ep. de apol. Dav. to. 1. 700. a. & Caffiod. in hunc Pf. una
7. Cone. to. 4. col. 1 177. c. cum Petro Chryfol. fer. 44. cum Pfalt. Rom. In Coisl. deeft med. £?. Ap. Aug. in eund.
p. 880. b. Philaftr. Brix. I. dehaeref. p. 717. a. In iniqui- Pf. Redde mihi exfultationem /alittarts tut : $5 , Sec. utfup.
tate concepttts jhm : $
in peccato peperit me 7nater mea. In In Gr. 'A7rsV c? not thk dyax\las.v tk Qulvfi* Qf >t, mnu-
Gr. 'Hi yip w dvofilccis QuriMpfrw' It d^afTiai; eVooxoe it,

fit , &c. t-i$. Ita Aug. & Caffiod. in

#. 8. Sic Auct. quaeft. Vet.Teft.ap. Aug. to. $.q. 112. Sic
etiam Ambr. 1. 4. de Abr. c. 8. to. 1 331.1. lib. veto 6. Hex.
I 39. f. & I. 1. de interpel. Job c. 9. 636". d. 653. b. & de
apol. Dav. 696. b. Se in PI. 45. col. 925. d. habet , incerta <$
ecculta fapient-.x tua, &c. Itidem Aug. & Caffiod. in hunc
Pf. cum Plait. Rom. Coislin.
a. invijibtlia $ occulta Japientia tua
10. XpvflCC THS QoflttS QV
$".9. Accinunt magno
confenfu Hilarius in Pf. J3. p.
9 J. a. Ambrolius 1. de Myft. to. 2. 333. d. & 1. 4. de Sa-
cram. 366. b. & to. 1. 552. c Au£t. 1. de xlii. maul, apud
ipfum col. 12. b. Auguft. Se Caffiod. in hunc Pf. rurfus
Aug. 1. 2. de do£tr. chr. to. 3. p. 44. b. Optat. 1. J. contra
Donat. p. 83. c. & Philaftr. Brix. de haeref. p. 717. c Item
in Aclis Mart. p. 391. acin Pfalt. Rom. &c. In Corb. af-
pargis. InMozarab. Afperges me Domine fupra nivem,
&c.Gr. 'PavTiu;fit u'coujira , i, , &c.
t. 10. Sic in Pfalt. Corb. cui fa vent Ambrof. 1. de apol.
Dav. to. 1. 697. a. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom.
&c. addito # , poll Utitiam. Auguft. in eund. Pf. & ep.
z66. to. 2. 899. g. 900. c. & 1. 2. de do&r. chr. to. 3. 44.
b. Auditui meo dabis exfultationem £) latitiam. Gr. 'Axt7i£i;
hunc Pf. cum Aucl. quaeft.
ap. Aug. to. necnon Pfalt. Rom. Cotb. Carnut. Sz
3. q. 1 11.
. Muz. Apud Ambrof. 1. de apol. Dav. to. 1. 700. e. Docebo
, iniquos, Sec. In Gr. AtJ ai,w , Sec.
Tf. 16. Ita legit Ambr. 1. de apol. Dav. to. 1. 694. e. 701.
c. e. necnon Aucl. quaeft. ap. Aug. to. 3. q. 112. cum Pfalt.
& al. Hilar, in Pf. 118. p. 326. Corb. li excipias verbum exfultabit. Rom.Fabri hab. &exal-
, Sec. Gr. t<x a'<A.i;Aa j,
tabit. Coislin. exfultavit ling, mea jitflitias tuas. Moz. tf ex-
, &C. fultabit jitflitias tuas. Caffiod. nil differta Vulg. Aug.
vero in hunc Pf. initio leg. Erue me , at inf. Libera me , Sec.
ut in Vulg. de hac autem vocefanguinibus , ita differitibid.
col. 472. d. Expreffit Latinus Interpres verbo minus Latino ,
proprietatem tamen ex Graco. Nam omnes novimus Latine non
diet fanguines , ««fanguina ; tamen quia ita Gractts pofnit
plnrali numero , non jine caufa , niji quia hoc invenit in
prima lingua Hebraa,maluit puts Interpres minus Latine ali-
quid dicere , qnam minus proprie. Graece '?vaa! /ne li, aifid-
7ur /Kb' dyaKMxcs/ai , Sec.
17. Pfalt. Sangerm. jungit vocem Domine, cum *?•.
fr.
praeced. fed male ; nam in Pfalt. Rom. Se apud Ambrof.
I.de apol. Dav. to. 1.701. f. necnon Auguft. & Caffiod.
in hunc Pf. omnia ex ftant ut in Vulg. Auctor tamen quaeft.
apud Aug. to. 3.q. nz.textui fa vet & Ambrolius epift. :

fjci dya.Mta.siv j, tvtpeysvvw dyawidoarai , &c. 41. to. 2. 960. a. habet; Os meum aperies ; {$ annuntiabit
#. 11. Concinunt Hilarius in Pf. 65. col. 178. d. Am- laudem tuam.
brof. 1. de apol. Dav. to. 1. 694. e. 697. d. Auguft. 6c t. 18. Sklren. I.4. c. 17. p. 248.3. Hilar, in Pf. 61. 8c
Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. & Gr. 65. p. 154. c. 182. b. Ambrof. 1. de apol. Dav. to. 1. col.
tf. 12. Similiter Ambrof. 1. de apol. Dav. to. 1.698. d. 702. c. Se Aug. in hunc Pf. In Pfalt. Rom. Fabri fie inter-
& inf. 719. e. 1101. f. ncTy.b. necnon Aug. & Caffiod. in pungitur Jatrificium dedijjem : utique holoc. Sec. In Rom.
'.

hunc Pf. & Chromat. Aquil. in Matth. p. 979. a. cum Pfalt. Martian, fi voluiffes facrificium , dedtjfim utique : holoc. not/,
Rom. & al. Apud Tertul. 1. de anima p. 483. b. Cor mun- , Sec. In Moz. holocauftis vero non. Sec. In Coislin. & apud
dum conde in me Deus. Gr. ktUw cc s'^oi , Sec. Auctor vero Caffiod. in eund. Pf. holocauftis autem non ,&c. Aucl. quaeft.
quaeft. Vet. Teft. apud Aug. to. 3. q. 1 12. Cor mundum apud Aug. to. 3. q. 10 %.fi voluiffes facrijicta , dediffem ; uti-
srea in me Deus : £$ fpiritum jujlum dedictt in vifceribus que hoUc. Sec. at infra q. 112. Vulgatae favet. In Gr. "Or/
puis, Gr. i. mievpui si\9-ej hKciiritn w > &c. l' t),3-£AM8«S 6t/«iW , S(KecX«(*V' iMKW/rupiSila, vx, , &c.
 : : :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. ioj LI.

VuUATA U OD. He b r. Versio antiqua.
19. Sacrirkium Deo fpiritus Sacrificium Dei fpiritus contri- 19. Sacrificium Deo fpiri- Ex Mf. Sangerm,
contribulatus cor contritum tk hu-: bulatus : cor contritum bumilia- & tus contribulatus : cor con-
miliatum Deus non defpicies. tutri Dcus non defpicies. tribulatum & humiliatum
Dcus non fpernet.
20. Benigne fac Domir.e in bo- Eenefac in voluntate tua, Sion : 20. Benigne fac Dominc in
na voluntate tua Sion ut sedificen- : mdificentar muri Jerusalem. bona voluntate tua Sion uta> :

tur muri Jerufalem. dificentur Jerufalem. muri tui

2. 1 . Tunc acceptabis facrificium Tunc fufcipies facrificium juf- 21. Tunc acceptabis facri-
juftiti.-E , oblationes , Sc holocaufta : titi& , oblationes, & holocaufta: ficium juftitix, oblationes, &
tunc imponent fuper altare tuum tunc imponent fitpcr alt are tuum holocaufta: tunc imponent fu-
vitulos. vitulos. per altare tuum vitulos.

N O T 7E AD VeRSIONEM ANTIQUAM.
#. 19. 1. 4.C 17. p. 248.8. prater vocem
Sic habet Iren. 1 591. e. Au<5t. vero quaeft. apud Aug. to. ;.q. cum m.
Domains , Ml. tamen Clarom. hab. in fine non
loco Dais ; Caffiod. in hunc Pf. &
in Pf. 59. p. 1 36". c. hab. non fperntt ,-

fperntt , cum Pfalt. Rom. Coislin. Mediolau. Carnut. & lit &
Chromat. Aquil. in Matth. p. 978. c. Apud I'hilaftr.
Moz. Tertul. cont. Jud. c; J. p. I 38. c. ait Cor contribu- : Biix. de haeref. p. 71 5. e. Sacrificium Deo cor contribulatum.
latum bojli.t ejl Dei. Cypr. epilt. J"]. & 8 r. p. 1 59. c. 164. a. In Plait. Corb. cor contribulatum 55 humiliation Dats non
Sacrificium Deo cor contritum <$ humil. Dens non dejpicit dejpicit. Similiter hab. non defpictt , Audi. op. imp. in Matth.
item lib. de mortal, p. 232. a. at 1. 3. Teftim. p. 305. a. p. yc). d. Ruric. 1. 2. ep. 20. nonfpernit. Gr. Outlet tw 0s»...
leg. non defpiciet. Hilar, in Pf. 125. & 130. p. 412. c. 442. zctpJ ixv ©so; in. i'ipj tvo'cti.
Qw'/tl&tfi/uirw
f. Optimum Deo facrificium tor contribulatum : 8c in PI. 122. f. 20. Corb. fed abfque :ui , pod
Ita in Pfalt. Rom. &
p. 396. e. Optimum facrif. Deo ejl cor contribulatum : & in muri. In Coislin. £•> adificentur. Sic etiamap. Hilai. in Pf.
Pf. 2.ac 137. p. 46. & J02. b. cor contribulatum $ bumi- 54. p. 108. d. necnon Auguft. in hunc Pf. Apud Ambrof.
lialum Deus non fpernet : demum in Pf. 118. p. 262. e. de apol. Dav. to. 1.702. f. Benefac Dominc £5 ad.fi-
cor enim humiliatum Deus nonfpernit : $$ facrificium opti- centur , &c. Auct. vero quxft. ap. Aug. to. J.q. 112. leg.
mum cor contribulatum, Ambr. 1. 1. de Cain , 8c Ab. c. 9. to. y adificabuntur muri Jerufalem. CafTiod. ut in Vulg. In
I. 199. e. cor contritum Dens nonfpernit: item infra 63 I. Gr. 'Ayct&vrov KuCti *, oUoAojj.y.S^tu t« tWx,H 'itft-

e. 1207. a. & to. 2. 317. b. Similiter Hieron. in Ifai. 1. QctMft.

to. 3. if. c. & in Jerem. 23. 6" 36. a. item in Naum 1. 21. Concinunt Ambrof. 1. de apol. Dav. p. 703.3.
tf.
lj6 3. a. at infra 1590. d. hab. non defpicit , iicut in Dan. & Caluod. in hunc Pf. cum vet. Pfalt. Auguft. in eund.
;. 108 C. d. S. Paulin.epift. 40. 8c 49. p. 244. b. 291. a. car Pi. leg. oblationes , $ bolocattjlom.ua , &c. Tertul. cont. Jud.
contribulatum <$ Immil. Deus non fperntt : Auguft. in hunc c. ?. p. 138. f. ait Cor contribulatum acceptable facrifi-:

Pf. cor contritum non fperntt : at 1. 10. de civit. Dei to. , cium Deo. GiKce, Tote suiojutoeis dvatpupoir , jj oAO&aif-
<7. 241. f. non fpernet. Itidemin Cone. Rom. 3. to. 4. Cone. /u/ax/x' tots dvot^jsotv , &c.

VULGATA HOD. He b r. Versio antiqua.

i. In finem, Intelledus David, Viclori ernditio David , 1.In finem intelleclus Ik Mf. Sangerm;
David ,
Cum venit Doeg Idum.-eus , & Cum veniffet Doeg Idunutis , ^ 3. Cum venit ad eum Doec
nunciavit Sauli : Venit David in annuntiajfet Sauli , dicens ei Idumxus , & adnuntiavit
domum Achimelech. ( 1. Reg. Venit David in domum Ahi- Saul , & dixit ei : Venit
22.9.) LI. melecb. LII. David in domum Abime-
lech. LI.

Uid gloriaris in malitia QVid gloriaris in malitia po- 3-

f^i Uid gloriaris in mali
q:
,

,
qui pocens es in iniqui- tens f mifericordia Dei tota Vi tia ,
qui potens es in
tate ? ejt aie. iniquitate J

4. Tota die injuflitiam cogita- Infidias cogitat lingua tua , qiiaji 4. Tota die injuflitiam co-
vit lingua tua : licut novacula acu- novacula acuta faciens dolum. gitavit lingua tua ficut no- :

ta fecirti dolum. vacula acuta fecifti dolum.

NoTjE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
J^. I. Accinunt Auguft. & Caffiod. una cum Pfalt. Rom. quitate. Hilar, quoque in hunc Pf. col. 71. a. & 74. d ait
Corb. & Vatic, ap. Hilar. In Moz. & Coislin. fie In finem : Quid ghriatur in malitia
potens iniquitate tota die ? turn
,

intelledus ipfi David. Apud Hilar, in hunc Pf. p. 69. In addit : Querela Prophetic ejl , gloriari eum in iniquitate tota
finem intelledus illi David. Gr Quvkzus to hauls'. die qui in malitia potens fit : fed notat editor nofter Be-
,

t. 2. Itidem in Pfalt. Coislin. hoc omilfo, ad eum. In lied, in abeffe conftanter a Mf. Reg. Hoc autem feq. tota
&
Rom. Fabri , Corb. lie Citm venit Doec Idumans , 2? an- :
die, referendum eiie ad potens iniquitate, conftat ex Hi-
nuntiavit Saul, tf dixit : Venit David in domo Abimelech. lario ipio ibid. n. 6. dim dicat : Nttnquid tota die in iniqui-
Corb. hab. dixit ei. Mozar. Cum veniffct ~isathan propheta , tate glcnatur ? & infra :Toto vita fun die in iniquitate glo-
citm ingreffus ejl ad Berfabee. Hilar, in hunc Pf. col. 69. e. rians , dm; potens ejjet potens tamen in malitia ej]~ perman-
,

Cum venit Doec, $$ annuntiavit S.nl , ft dixit : Quia ve- fit. Apud Auguft. in eund. Pf. fie Quid gloriatur in ma- :

nit David in locum Abimelech. Pfalm. ibid, in fronte de- litia , qui potens ejl ? deinde, In iniquitate tota die injuf-
icriptus ex Mf. Vatic. Citm venit ad ettm Doec Idumxus , & titiam, &c. mox ita : In iniquitate tota die , id ejl, toto
nunciavit Sauli : Venit David ad domum Achimelech. Auguft. tempore fine intervallo. Item ap. Caffiod. Quid gloria-
Cum venit Doech Idumxus , nunciavit Saul : Venit Da- y ris in iniquitate tota die ? In Gr. T/ tfzxvyS I, Ktutla ,
vid in domum Abimelech : hfc plerique Mfs. habent Pfal- J\.vvxto$ dvoftlxv "Omw
:
; th» wfie&tv dJr/.Ur , Sec. Ex am-
mi titnltts : Txunciatttm ejfe Sa-iti de David, quid venerit biguo autem yeibosyxctuxa, ona eft diverfitas perfonae :
1

David in domum Abimelech. Apud Caffiod. lie Cum ve- : id enim utramquereferre poteft , ve! tertiam , fiabaclivo
nit Doeg Idumxus , (5 annum. Sauli , 2> dixit Hit : Ecce eynccvxaco vel fecundam fi a medio syx.xvx.xwxi fuma-
; ,

-venit David in domum Abimelech. Similiter in Pfalr. Rom. tur. Porro Hilar. & Auguft. legerunt , iyxxvxxei iyxxvyji,
Martianxi excepta voce Hits, pro illi. Apud Ambrof. de
, alii , syx.avxxr) syxavxa.
apol. Dav. c. 8. to. 1. 688. d. De proditione Doech Syri, cujus t. Rom. 8c apud Ambrof. 1. 3. offic. to.
4. Sic in Pfalt.
ejl titulns in Pfalmo qninqnagejimo prima. In Gr. 'Ev
Sh&eTr ^Auix. toy 'lfvuaior , k. drayfchxna Saw, i ttiruv
™ 2. 126. d. Item apud Hilar. Auguft. & Ca.'Tiod. in hunc
Pf. mutata interpunctione , ut norarurtf-. pi seed. In Pialt.
«"to" 'H*6s Aai/i/ £/; to»oiW 'AQt/nehiyj Theod. & Symm. Coislin. ficut rafurium acutum fecifti dolum. Similiter in
I'lalmo ex cod. Vatic, ap. Hilar, in quo prfteiea cogita-
t. 3. Sic Ambrof. epift. 9. to. 2. 7^4. e. cum Pfalt. bit , non cogitavit ; dein ficut raforiut. &c. IiiGr.aV<Ki'x> ,

Rom. Martianxi. In Rom. Fabti deeft in , ante vocem/»;- 6AS/i'c«7o..,.. fe

;
5£l 'fyplr \]K:tr.,u.iiot , &c.
Tom. U. o
 : :

io6 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LI.

Versio antiqua. H ES R. Vulgata HOP.
Tx Mf. Sit agerm. 5 Dilexifti malitiam fuper
.
Dilexifti malum magis quam bo- 5. Dilexifti malitiam fuper beni-

benignitatem ; iniquitatem num mendaciiitn magis quam

i lo- gnitatem ; iniquitatem magis quam
magis quam loqui a:quita- qui juflitiam. Semper. loqui squitatem.

tem. DlAPSALMA.
6. Dilexifti omnia verba Dilexifli omnia verba ad de- 6. Dilexifti omnia verba prxci-
vorandum pitationis lingua dolofa.
prxcipitationis , linguam do- , lingua dolofa ,

loiam.
Sed Dens Jem Propterea Deus deftruet te in
7. Propterea Deus deftruet deftruet te , in 7.

te in finem evellat te , pitermm terrebit &cvellettede

:
& , finem :evellette,& emigrabit te de

emi^rettedetabernaculo iuo; taberpaculoi & eradicabit te de tabernaculo tuo ; & radicem tuam
& radicem tuam de terra vi- terra viventium. Semper. de terra viventium.
ventium. Diapsalma.
8. Et videbunt jufti , & ti Videbunt jufti & timebunt , , & 8. Videbunt jufti , & timebunt,
mebunt , & fuper eum ride fuper eum ridebunt Ecce vir qui : , & fuper eumridebunt, & dicent
bunt, & dicent": 9. Ecce ho- nonpofuit Deumfortitudinemfaam: 9. Ecce homo, qui non pofuit
mo, qui non pofuit Deumad Deum adjutorem fuum :

jutorem fibi
Sed fperavit in multitudine Sed fperavit in multitudine di- Sed fperavit in multitudine divi-

divitiarum fuarum & praeva- : vitiarum fuarum : confortatus eft tiaruin fuarum : & pr.^yaluit in va-

luit in vanitate fua. in infidits fuis. nitate fua.

10. Ego autem, ficut oliva Ego autem ficut oliva virens in 10. Ego autem , ficut oliva

fru&ifera in domo Dei , fpera domo Dei : fperavi in mifcricor- fructifera in domo Dei , fperavi in

viinmifericordiamDeiinCEter- dia Dei in faculnm fempiternum. mifericordia Dei in aeternum, & in

num , & in feculum faeculi. foculum faculi.

11. Confitebor tibi Domi- Confitebor tibi in faculum ,

quo- 11. Confitebor tibi in feculum

Mf. quern, ne in fxculum * quoniam fe- niam fecijlt : & exfpcclabo nomen quia fecifti : & exfpe&abo nomen
cifti : & exfpeclabo nomen tuum ,
quoniam bonum in conf- tuum ,
quoniam bonum eft inconf-
tuum ,
quoniam bonum eft peclu fanctorum tuorutn. peftu fanftorum tuorum.
ante confpedum angelorum
tuorum.
Notje ad Versionem antiqua m.
Tf. <. Concinunt Aug. & CafTiod. in hunc Pf. una cum Rom. &c. Hilarius rantiim poftponity«/)fr turn, verbo vi-
Pfak. Rom. 8c Pfalmo ex cod. Vatic, ap. Hiiarium ; fed debunt. In Gr. Kai o^otlai j. tW'i/To» -/e^oicovrat , &c.

Hilarius ipfe lie le<nt n. 9. Dilexifti malitiam fuper benignit. -f. 9. Ita Cafliod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. At Hi-

ininnitatem fuper quam loqui juflitiam : & n. 10. ac infra, larius , &
Auguft. in eund. conftanter legunt adjutorem
iniuftitiam fuper quam loqui juflitiam. In Pfalt. Coib. ini- fuum cum , Vulg. Mo2arab. aijutorium fuum. Coislin. ad-
quitatem loqui magis quam aquit. InGr. 'H7*™oa; xan.'ctf jutorem fuum : Jed fperavit in multitudintm divit. &c. Gr.
v,ilp d-/cr§o>tSvvW dJ~i -iay virip
J to >«iu«i S"Meuocu>W. D:a- ['iv$-jr aurv km' eV) to otM'^-o; , &c. Aid. Compl. &
fj'alma paiiter fequitur in Plait. Rom. Corb. al. & Item tu wMi^-fi. Anon, apud ad Marcell. to. 2.
S. Paulin. epift.

in ed. Rom. LXX. non vero in edd. Aid. & Compl. nee p. J. Confidunt , inquit , in multitudine divit. non ponunt

etiam apud Auguft. & alios. Deum adjutorem Juttm. Innocent. I. epift. 50. Cone. to. I.
t.6. cum Pfalmo ex cod. Vatic, ap.
Ita Pfalt. Coislin. col. 897. a. Ecce homines , qui non pojuerunt Deum adjutorem
vero Rom. & Moz. hab. in lingua dolofa ; Car-
Hilar. Pfalt. fibi.

nut. &
Corb. in linguam dolofam. Hilarius ipfe in hunc fr. 10. Sic in Pfalt. Corb. In Rom. vero & Coislin. Ig»

Pf. n. 12. bis , linguam dolofam : Mf.

tamen Reg. utro- autem, ficut in domo Domini , fperavi in mifericordh»

que loco hab. lingua dolofa ; ut & CafTiod. in hunc Pf. Dei mei , &c. Similiter in Mozarab. lino excepto Jperabo.
Auguft. in eund. Dilexifti omnia verba jubmerfionis , linguam Apud Hilar. Auguft. & Cafliod. in hunc Pi. omnia uc
dolofam. Hilarius loco cit. conftanter , fracigitamnis ; fed in Vulg. Ambroiius in Luc. 2. & 19. col. 1303. c. & 149^.

notat verbi vir.tutem Latinum fermonem non tenuijfe. Qua b. leg. in domo Domini. Gr. tZ &£• deinde , «W«os iarl

tnim , inquit , nobifcum verba prscipitationis/««(, ta a Gra- to e'mo; t? <?str e/; toc, &c.
tis fvjj.ot.la. x.x7xtaot1i'jfiS commemorata funt ;
quo dido figni Tf. 1 1. Pfalt. Corb. Confitebor tibi Domine infinitum qua

ficatur id , quod nobijenmprxcipitatio efl , cum Hits eJJ'e , de- fecifli ante conj'peclnm finclorum tuorum. Rom. Confitebor

merfio in profundum maris. tibi Domine

in faculo quia fecifti , &c. ut in Corb. la
Hilar, in hunc Pf. n. 12. nifi quod delet te Coislin. Confit. tibi Domine in (kculum quia quoniam
J. Sic
,
ft.
poftew//<»f & legit tuo, non fuo. At Pfalm. Vatic, apud
,
bonus ante confpeclnm omnium fanctorum tuorum. Hilarius
ipfum Vulgatx confonat cum Auguft. in eund. Pf. & Plait. in hunc Pf. n. 22. Confitebor tibi Domine in Jacttlo qui»

Rom. Similiter in Moz. & Coislin. piaster hoc , # evellet. tu fecifti quoniam bonum ante con 'peilum [anil, tuorum:
In C.Jtb. rropt. deftruet te Deus evellet te , f5 emigret te & infra n. 24.quoniam bonum eft in confpecin faniiorum tuo-
de tabemac.fuo ; rad.Scc. Apud CafTiod. Propt.deftr. te
& rum. Legendum autem elie fimp!iciter*« faculo , ita probare
Deus in finem : evellet te , &
emigrabit te de tab. fuo, &c. nititur Spes in mifericordia Dei, in Jaculum tfinjxcu-
:

In Gr. istx t«to ©so; xafjitoi Qe £«; t£*s;' eWxo:/ Qe , lum facnli efl fed conjefjio Xantum in Jacnlo non etiam ,

jc, ntlaxastvoxi (j aVo 0x^^^x705 ( Aid. & Compl. add. in faculnm facnli : idem repetit infra col. 81. d. Apud

(\, ) k., Scc.Diapfalma pariter exftat in Pfalt. Rom. Corb. Auguft. in hunc Pf. Confitebor tibi in faculnm quoniam fe-
& Vatic, ap. Hilar, ficut ined. Rom. LXX. deeft verb in cifti quia jocundum eft in confpecin fantlorum tuorum.
cdd. Aid. &
Compl. nee ejus mentionem faciunt Auguft. Apud CafTiod. Confit. tibi Domine in faculnm quia quo-
& alii. niam bonum eft ante confpeclnm fand. tuorum. In Brev Moz. .

fr. 8. Ita Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. At Hilar. ante confp. omnium find, tuorum. In Gr. 'I-^o«:.>c -/iicc^«i'^o»
& Cafliod. in. eund. delent g in principio , cum Plait. f/; to» aiwa. o't/ oti ^fnyoV wocrrimi tuy ooicd» Qx,

3%mi?
 , , , , ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LIT. 107

Vui G A T A HOD. He br. Versio antiqua.

In finem Villori In fin cm Ex Mf. Sangerm.
*. Pro Maeleth intelligently David. Per cborum eruditio David. 1. Pro Abimelcch intellect us
LI I. LIU. David. LI I.

Tf. 13. 1 \
Ixit infipiens in corde fuo : T\ Ixitflultus in corde fuo : Non * TP\
Ixir infipiens in corde
J. _I_-^ Non eft Deus. eft Deus. -LJliio Non eft Deus. :

2. abomina
Corrupti funt , & Corrupti funt, & abominabiles 2. Corrupti funt, & abo-
biles fa&i funt in iniquitatibus non : facti funt in intquitate non minabiles fadti funt in volun-
eft
eft qui faciat bonum. qui faciat boiiutn. tatibus fuis : non eft qui fa-
ciat bonum', non eft ufque ad
unum.
3. Deus de coelo profpexit fu- Deus de ccelo profpexit fuper fi- 3. Dominus de ccelo prof-
per filios hominum : ut videat fi eft lios bomnium , videret fi
tit
eft pexit fuper filios hominum:
intelligens , aut requirens Deum. intelligens , requirens Dettm. ut videret fi eft intelligens
,
aut requirens Deum.
Rom. 3. 4. Omnes declinaverunt , fimul Omnes averjt funt , pariter ad- 4. Omnes declinaverunt
12. inutiles fa&i funt : non eft qui fa- baferunt : non eft qui faciat bonum , fimul inutiies £16 i funt non :

ciat bonum , non eft ufque ad non eft ufque ad unum. eft qui faciat bonum non eft
«num. ufque ad unum.
5. Nonne fcient omnes qui Nunquid non cognoverunt qui 5. Nonne 1. ient omnes qui
operantur iniquitatem qui devo- operantur iniquitatem qui come- operantur iniquitatem
, ,
qui
rant plebem meam ut cibum pa- dunt populum meum ut cibum devorant plebem meam ficut
nis ? pants ? efcam panis ?
6. Deum non invocaverunt : illic Deum non invocaverunt : ibi 6. Deum non invocave-
trepidaverunt tunore, ubi non erat timuerunt timore , ubi non erat runt : illic trepidaverunt ti-
timor. timor. more , ubi non erat timor.
Quoniam Deus diffipavit offa eo- £htoniam Deus difperftt offa Quoniam Deus diilipavit
rum qui hominibus placent con- : circumdantium te : confunderis conlilia hominum fibi placen-
fufi funt ,
quoniam Deus fprevit eos. quia Deus projecit eos. tium confufi funt :
quoniam
,
Deus fprevit eos.
NoT£ A Versionem ANTIQUA m.
Tfr. cum Pfalr. Moz. & Rom. Fabri
1. Caffiod. : In finem , Cafliod. Dominus profp. ut videat, Sec. In Gr. 'O Qiac
pro Amalecb inielleilus David. Rom. Martianjei , In finem , sx. TV AisKu-^ev Tt' iJ lit £1 est..
»' y ^ \ ~ /
pro Meletb , &c. Coislin. In finem , pro Maeltb intelligently t.4. Concinuut Hilarius , Auguft. & Cafliod. in hunc
David. Corb. In finem , pro Maileth intelletlus David. Pfalm. Pf. una cum Plait. Rom. C^isiin. &c. Hilarius tamen infra ,
Vatic, apud Hilar. David in finem , pro Abimelech intellec- p. 88. b. legit bonitatem , nun bonum , Gr. dyxQ-lv. Bre-
t's David. Hilarius ipfe in hunc Pf. p. 8?. c. Infcribitur , viar. Moz. veibujachfunt, addit in voluntatibus
fuis, quod
inquit , In finem , pro Maeleth intelletlus illi David. « Editt. aliubi non invenitur.
3) tamencum Mf. Reg. Abimelech. Vatic, cod. Amalecb , quod t. Corb. prater hoc \x\u ficut cibum pa-
J. Sic in Pfalt.
3> bis legiturapudHieron. inexpofitione tituli , quamvis ipfe nis. In Rom. Nonne
cognojeent omnes, &c. ut in textu.
3> Pfalmus , Mabalatb , apud eund. infetibatur , quomodo Coislin. Nonne cognofcent bxc omnes , Sec.
ultimoque , ficut
3> legitur ineditione Ruffini, cumin Mf. exftet Melecb ; in cod. cibum pains. Hilarius in eund. Pf. cum Pfalmo
ibid. pr«-
3, Miciacenli , Meletb : repofitum Maeleth , auctoritate Theo- fixo Nonne fcient omnes qui operantur iniquit. qui comedunt
:

3, doreti , & LXX. » Ita Hilarii editor novus ibid. not. b. populum meum ut cibum panif ? at in Pf.
J6\ col. no. d.
Similiter ap. Aug. In finem , pro Maeleth i itellciliis ipji Da- qui devorant plebem meam ut cibum panis ? Auguft.
in hunc
vid. In Gr. E/';ts t/ao;, vwep MasM& Q.vrs<seuc, ra ^ctvU'. Pf. Nonne fcient omnes qui devorant populum meum in
* Sic in Pfalt. Rom. eft, &
al. vet. Pfalteriis. Accinunt cibo panis ? Cafliod. plebem meam ficut cibum panis ? Gr.
pariter Hilar. & CafTiod. in hunc Pf. cum Ambrof. I. 2. Ou'x'i yrJsovTai owfe 01 Ka7s<&iWs« t» akd'c /& Efaztt
de fide, to. 2. col. 491. b. Auguft. vero in eund. Pf. leg. «.{CM Aid. Sc Compl. a/ ppuci.
',

Dixit imprttdens , &c. Pfalm. e Mf. Vatic, ap. Hilar. Dixit t. 6. Sic in Plait. Rom. & Coislin. exceptis his Ono- :

ftultus , &c. Gr. E'fotv utppuv , &c. niam Deus diffipat offa hominum Jibi placentium. ItidenTin
t. 2. Itidem in Pfalt. Rom. & apud Cafliod. Coislin. Moz. &Mediol. liexcipias diffipavit. Pro;terea Coislin. hab.
vero , & Corb. hab. Corrupti , tf abominabiles facli funt in Dominttm non invocaverunt Coib. Deum non invocaverunt : .

voluptatibtts fuis ; Mozar. & Carnut. in voluntatibus fuis. illic trepid. timore Qrtcniam Dens diffipavit offa hominum
Corb. etiam in fine add. nan eft ufque ad unum. Pfalm. e ibi placentium ; confufi funt, Sec. Pf. e Mf.
Vatic, apud
Mf. Vat. ap. Hilar. Corrupti funt , tf abom. faili funt in Hilar. Deum non invocaverunt
timuerunt, ubi non erat : ibi
iniquitatibus fuis : non eft non eft ufque ad unum. Hilar. timor. Ottomam Deus hominibus placentium : diffipavit effa
ipfe in eund. Pf. col. 8 3. e. 84. a. leg. in iniquitatibusfuis ; confufi junt, Sec. Hilarius ipfe ibid. col. 85. c. Deum non
inf. in iniquitate ; deinde , »17« eft qui faciat bonitatem : turn invocav. ibi timuerunt , ubi mm fait timor. Quoniam Deus
addit Verfum hunc , quia inferius ( t. 4. ) etiam cum accef-
: diffipavit offa hominibus placentium : confufi funt, qnon.
Do-
Jione fubjeclus eft , fuo loco trailabimus. Auguft. in eund. Pf. minus fprevit illos : at infra 89. c. 90. a. ibi trepidaverunt
,
Vulgatue congruit , nil! quod add. fuis , ad vocem iniqui- ubi non erat timor Mf. Reg. haber
: hominum placen-
ibid,
tatibus. Gt. Al?ip,9-£'e.«l' »
J)
i&SiMJX$MM a Aofitcu? (JJC ssi tium , non hominibus placentium ; fed hac lecho fubnexs
43U01V aya^r- Aid. & Compl. cum Symm. Ai;<p$-d.p:i<sctr. expoiitioni non congruit. Cypr. I. dehab. virg. p. jja b.
fr. 3. In Mf. Sang, fcriptum , aut requirens Deus, fed er- & 1. 3. Teftim. p. 319. c. leg. Qjti hominibus placent ,
confufi
rore librarii manifefto, utopinor ; tamen in Jkev, Moz. funt quia Dens nihil fecit illos. Similiter apud Aug. 1. 1. de
,

pariter legitur Dens , feu ita , detq. Pfalt. Corb. hab. ferm. Dom. in monte to. 3. p. 2. col.
, 172. e. excepto uno
Deum, abfque prxced. aut. Pfalt. Rom. Dominus de cce- nibili, pro nihil; turn fequitur Deus confregit
:
offa homini-
lo ut videat /i... ant requirens Deum. Similiter in Coislin. bus placentium at epift. 22. to. 2. col. 29. e. Deus con-
:
necnon ap. Hilar. & Auguft. in hunc
Pf. prauer hoc ut , Jringct offa hominum placere volentium : item in Pi'aim.
52.
videret. Ap. Ambrof. 1. J. de fide, to. 2. 590. b. ita Do- : col. 490. f. Deum non invocaverunt : Hi timuerunt timore
,
minus refpexit fuperfilios hominum , ft eft intelligens , aut req. ubi non erat timor. Oiioniam Dens diffipavit offa hominibus
Deum. In editt. Hilar, pariter deerat to ut videret , fed placentium : confufi Junt , qnon. Dens fprevit illos. Optat.
exftat in cod. Vatic. &
infra 84. e. conftanter legitur : 1. cont. Donat. p. 48. b. trepidaverunt ubi non erat timor.
3.
Ad filios horn, profpexit ; tit videret Ji qtiis efjet intelligens Ml. Ger. ibi timuerunt timore. S. Pauliius epift. Co.
p.
tf requirens Deum : &
poft paulo , Profpicere dignatur 294. b. Diffipavit Dominus offa bomimim confufi funt
inquit , ut videat; fubinde, Profpicit e cwlo , ut videat an quia fprevit illos. Caffiod. diffipabit offa hominum fibi pla-
fe quifqnam hominum intelligenter exquirat. In Pfalmo Va- centium : confufi funt , Sec. utinVulgata. Item Cadeftin.
tic, apud ipfum , Deus de ccelo profp. ut videret , &c. Apud I. epift. 2j. to. 1. Cone. 1197. b. II excipias diffipavit. In
Tom. II. Oij
 ,, :

io3 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LIII.

Versio antiqua. Hebr. Vulgata hod.
Quis (kbit ex Sion falu- £uis dabit ex Sion falutare 7 . Quis dabit ex Sion falutare
Km Mf. Sourer*,. 7-
cum reduxerit Deus cap- Ifrael ? cum convertent Deus cap-
tarem Ifrael 1 dum avertet Do- Ifrael ?

populi tivitatem populi fui exfultabit tivitatem plebis fax , exfultabit

minus captivitatem ,

fui, exfultet Jacob, fltlsetetUt Jacob* la dim Ifrael. Jacob, & laetabitur Ifrael.

Ifrael.
Not^ ad Versionem antiqua m.

& Compl. Toy Knew" «" stsua^cavh' Ixtetur Jacob £> exfultet Ifrael. Similiter in Corb. detracto
Gr
Gr. Tcj- @so> C Aid. )
,

SKS? '
uno dum converter! nt. Hilarius in hunc Pf. col. 91. e. 5c
E'<fo£n'3" , <;R1' f°
or; iT©£0S fyvfirum auras. inf. 151. d. Quis dabit jalutare Ifrael ? dum avertit
CfKTdfSMB»' y-aTJiXt/'v^-HSaK ,
Aquila pro timuc'ruut , habet t7r7o«'^«o«i', exterriti funt Dominus captivitatem plebis fux , exfultabit Jacob , {5 Ixta-

ftupuerunt. bitur Ifrael.Pfalmus autem ibid, prasfixus in avertendo :

Theodot. iS-a/t&tiS-Mitv ,

Rom. Vulgatxconfonat , fi excipias lftud Dominus captivit. populi fui , exfultabit , &c. Similiter apud
f.<j. Pfalt.
Dominus. Coislin. hab. cum convertit Deus ; Auguft. excepto uno Deus , pro Dominus. Apud Cafliod.
dum avertet
Carnut. in avertendo ; Mediol. in ecnvertendo. Mf. uterque , ut in Vulg. prater hoc , dum converterit Dominus. In Gr.

exfultet Jacob, & latetur , &c. Mozarab. falutare lfr. dum

In tW a.Tiospy\ai Ku&ar ( Aid. & Compl. ©soy ) THf.....

eonverterint? in avertendo Dominus captivitatem plebis fu a , ol-jVMia.'ieitti'lcat.oiC , k, tvf&cv&Mslcu 'iGGm.

Versio antiqua. Hebr. Vu IGATA HOD.

yiclori In finem
Ei- Mf. Sangirm. Infinem, ,

1. Carminibus intelledus Da- In pfalmis eruditio David , quan- In carminibus intelledhis David,

v jj do venerunt Ziph&i , ejr dixe-

2 Cum venerunt Ziphad & , runt Saul Nome David abf-

:
Cum veniflent Ziphsei , & dixif-
'
dixerunt ad Saul Nonne :
condttus eft
apud nos L1V. ? fent ad Saul : Nonne David abf-
ecce David abfconfus eft
conditus eft apud nos ? ( 1. R eg.
2 3. 19. ejr i6. 1. LIII.
apud nos? LIII. )

3 Tr""\ Eus
. in nomine tuo T^\ Eus in nomine tuo falva me, 5
DEus in nomine tuo falvum
!_J falvum me foe & in
'
: & infortitudine tua ulcifcere me fac : & in virtute tua
judica me.
virtute tua libera me. me.
Dens exaudi orationem vie am 4. Deus exaudi orationem
4. Deus exaudi orationem
:

auribus percipe verba auribus percipe verba oris met meam auribus percipe verba oris
meam :

mei.
:

oris mei. . . . , .,...- ,

j. Quoniam alieni infurrexerunt

Quoniam ahem infur- J>>uta ahem infurrexerunt ad-
5.
me, & fortes verfum me & fortes qitafierunt adversumme, & fortes quadierunt
jrexerunt fuper ,

animam meam animam meam : von pofuerunt animam meam & non propofue-
quxfierunt :
:

Deum
non propofuerunt Deum Semper,
in Deumin confpeclu ftto. runt ante confpedtum fuum.

confpeclu fuo. Diapsalma.

Ecce Deus
.... mihi Ecce enim Deus adjuvat me
6 Ecce enim Deus adjuvat
auxiliator : 6.

me •& Dominus fufceptor eft Dominus fuftentans animammeam. & Dominus fufceptor eft anuria?
me *'
animaemeae: .... ,,
malum
,
.
rj . .,
Averte mala mimicis meis
,

7. Avertit mala lnimicis Redder injidiatortbus 7.

meis in veritate tua difperde meis : in veritate tua difperde eos. & in veritate tua difperde illos.

eos.
Volant arte facrificabo tibi con- 8. Voluntarie facrificabo tibi,
8. Voluntarie facrificabo :

tibi . confitebor nomini tuo fitebor nornim tuo Domine , quo- & confitebor nomini tuo Domine :

quoniam bonum
Domine, quoniam bonum eft. niam bonum. eft.

Quoniam ex omni
9. Quoniam ex omni
tri- Jjhioniam ex omni tribulations 9. tribulatio-

bulatione eripuifti me & : ini- liber avit me , immicos mcosvi- & ne eripuifti me : & fuper inimicos
refpexit oculus dit oculus metis. meos defpexit oculus meus.
micos meos
tans.
NoTiG ad Versionem antiquam
Pfalt.Moz. &Corb.quibusconfonat Pvom. po- tic, apud Hilar, infurrexerunt fuper me. Hilarius ipfe , p. 97.
f. 1. Ita
Vatic, ap. Hi- b. infurrexerunt adversus me ; at infra fuper me ; reliqua ut
fito»«, antevocem carminibus. Pfalm. e Ml.
,

lar, hi finem , In hymnis intelleUus David.

Hilarius ipfe ibid. in Vulg. Aug. in eund. Pf. advershm me ; deinde, po- ^
Auguft. Infinem, tentes quxjierunt anim meam : non propof. Deum ante confp.
94. d. In finem intellecliis Hit David.
.

fuum. Cafliod. (imiliter delet poft meam ; cactera Vul- g

In hymnis intelleilus ipji David. Cafliod. Infinem, In car-
,

gatae confonant. In Gr/'On

iiranswatsir'i/ii, 5, x©t-
minibus intelleSiis David. Gr. E/'s to Ww; , '£c v+amt u""
tocioI tsfysQttlo rlv <dinv etutrioi «inuv.
tmv Lv/jiv fta" a'
Vliicaq TO) AojDfcT.
habent Auguft. & Cafliod. in hunc Pf.
•f.i.. 'Similiter
Aid. &
Compl. *, a itzsi&nii. Diapfalma quoque fubji-
cum Mozarab.
Pfalt. Corb. &Vatic.ap. Hilar, nifi excipias citur in Pfalt. Rom. Corb. Vatic, apud Hilar, necnon &
verbtun alfconditns eft. Mozar. tamen delet N«««f In Rom. .
in ed. Rom. LXX. In edd. vero Aid. Compl. deeft. &
fie Chm veniffent Zipbai , & dixijpnt ad Saul : Sonne ecce
:
jf . 6. Accinunt Hilar. Aug. & Cafliod. in hunc Pf. una

David abfeonditus eft apud nos ? Hilarius in eund. Pf. Cum cum Pfalt. Rom. & Grasco.
abfconfus eft no- •jf. 7. Sic in Pfalt. Corb.
In Moz. vero , Conveniens mala,
venerunt £) dixerunt Saul-; Nonne
? Grxc. 'Bv tb hS-sh lis ZiUfaki , gj eiVeT»
t» &c. In Coislin. Convene mala. Hilarius in hunc Pf. Con-
bifcum
vertit mala , abfque i£ poft meis. Auguft. in eund. Pf.
Xaa'y Ova if a Aau\S>. «.Upvirlai irap vim» ; VideAmbrof.
,
'

delet quidem $, fed legit averte, cum Cafliod. ac Pfalt.

de apol. Dav. c. 8. to. 1. 688. d.
ty^&i fi»' « T ?> &c
f. X. Ita Pfalt. Rom. Mediolan. Carnut. &
Mozarab. Rom. InGr. A-msfQei ' -

fed Vatic, apud Hilar, ac Hilarius ipfe cum Auguft. in hunc t. 8. Sic Hilar, in hunc Pf. col. 100. d. cum Pfalt. Corb.
Pf. lei. in fine , judica me , ut in Vulg. Cafliod.
conftanter &Gr. At Auguft. & Cafliod. in eund. Pf. hab. tf confite-
bor , cum Pfalt. Rom. & Vatic, apud Hilar. In Coislin.
libera me. Praeterea Hilarius, loco J'alv um me fac ,
quod
confitebor nomini tuo Domine , quoniam
bonus ; at in Gr.
habet fup. legit paulo inferius , ut &col. 101. b. falvifica
ot/ «.ya&a, abfque feq. eft , ut in
Pfalt. Corb. Apud Am-
me. Gr. Quttv /ai tLfiforfte.
Rom. Sicetiam brof. in Pf. 59. to. 1. 862. e. prior tantum veiiiculus legi-
tf.4. ita Auguft.*& Cafliod. cum Pfalt.
tur ut fup. fie etiam 1. i. de fide , p. 479. d.
Hilarius col. 9J. d. at infra 96. d. f. leg. inaurire verba
oris mei. Gr. ctunttxi rd fvi/xa/a , &c. 9- Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Moz.
t. Va- &
Pfalt. Rom. 5c Corb. infurrexerunt in me. Pf. Va- tic, apud Hilar. $ fuper itumicos meos refpexit oculus mens i
t. J.
 . , .

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LIV. 109

NOTA AD VeRSIONEM A N T I QUA M
cxtera ut in Vulg. Similiter hab. Hilarius ipfe col. ioi.b. Caffiod. in Pfalm. yj. Qjtoniam ex omni tribulation*
confentientibus omnibus Mfs. quibus favenc feqq. Hilarii C? ft'. per inimic. meos refpexit oculus tuns ; Mf. 1. mens. In
verba , Inimicos (koi immortali oculn defpicit : lub fiuera , & Pfalt. Coislin. $
inimicis meis defpexit oculus tnrts. In
Audores mortis fna fublimis ipfe de/be&at, I11 Pfalt. Mediol. Corb. 2/ ft per inimicos meos refpexit oculus tuus. In Gr.
&Carnut. conftanter refpexit. Item apud Ambrof. in Pf. 'Oti« ra-a.on; Wvj/scue ep'puiu fit' in to?; /** i"**?'
*, exB"69?f
37. to. I. col. 826. c. Quoniam ex omnibus tribulationibus in oip^a^oi |Ufc.
erip'tifti me : £J piper inimicos mens refpexit oculus mens.

VULGATA HOD. He b r. VERSIO ANTIQUA.

In finem, In carminibus intellec- Vtclori in pfalmis eruditio David. i. In finem, In hymnis fa- Lx M{. Sangnm,
ts David. L I V. LV. pientia: David. LIV.

E
meam & ne
precationem meam
,

:
defpexeris de-
5. intende mi-
JH Xaudi Deus orattonem meam
1—i
meam: attends
& ne defpicias deprecationem
mihi, & exaudi me.
2.

ris
T^
-£-/
Xaudi Deus orarionem
meam , & ne difpexe-
deprecationem meam 3. :

hi , & exaudi me. intende in me , exaudi me. &

Contriftatus fum in exercitatio- Hamiliatus fum in meditatione Contriftatus l'um in exerci-
ne mea : & conturbatus fum 4. a mea , cjr conturbatus a voce inimi- tatione mea conturbatus : &
voce inimici , & a tribulatione pec- ci , a facie perfequentis impii. Him 4. a voce inimici , & &
catoris. tribulatione peccatoris.
Quoniam declinaverunt in me Jguoniam projecerunt fuper me Quoniamdeclinaverunt in
iniquitates : & in ira molefti erant iniquitatem , & in furore adver- me iniquitatem in iram : &
mini. fabantur mihi. molefti erant mihi.
y. Cor meum conturbatum eft in Cor meum doliitt in vitaiibus 5. Cor meum conturbatum
me : & formido mortis cecidit fuper meis , (jr terrors mortis cectdcrunt eft in me & formido mortis
:

me. fuper me. ce.idit fuper me.

6. Timor & tremor veneiunt Timor , & tremor venit fuper me i 6. Timor, & tremor venit
fuper me : & contexerunt me tene- & operuit me caligo. fuper me & : contexerunt me
bras: tenebra?.
7. Et dixi Quis dabit mihi pen-
: Et dixi : JVujs dabit mihi pen- 7. Et dixi Quis dabit mihi :

nas ficut columba: ,

volabo , & & nas columbdi , ut volem , & re- pennas ut columbx , vola- &
requiefcam j> quiefcam ? bo , & requiefcam ?

8. Ecce elongavi fugiens : & Ut procul abeam , & commorer 8. Ecce elongavit fugiens:
manli in folitudine. in defrto? Semper. & manfit in folitudine. "Dia-
PSALMA.
9. Exfpe-ftabam eum, qui fal- Fefltnabo , ut falver a fpiritu 9. Exfpeclabam eum, qui
vum me fe.it a pufillanimitate fpi- tempejtatis & turbinis. falvum me fecit a pulillo ani-
ritus , & tempeftate. mo & tempeftate.
,

NoTf AD V E R S I O N E M ANTI Q u A M.
V. 1. Ffalt. Rom. Coislin. & Corb. In finem , In carmi- t. 7. Concinunt Hilar. Aug. & Caffiod. in hunc Pf.
tiibtts intelledus David. Hilaiiui in Pf. p. 103. c. Superfcrip. una cum vet. Hale, rurfum Hilarius in Pfalm. 118. col.
tio I'Jalmi , inquit , fine biflorta efi ; taiitum , In finem , In 32.8. b. 3c Ambrof. 1. de fuga fee. c. y. to. 1. 429, c item .

hymnis intelledus tjl : mox addit Hymnos aliqui Transla- , :

infra 640. d. 11J4. b. ijiz. f. &ro. z. z6. f. 1206". b.orn.
tores noftri carmina nunctipaverttnt ; pleriqtte autem hymnos nes tamen leg. fit» columba , li excipias Pfalt. Cl islin. in.
ex ipfa Grtecitatis ufurputione pofuerunt : de nomine nihil quo ut col. In Mozar. £5 volabo , ut requiefcam? .nGr
, dnmmodo res una effe , qua vel in hymnis , vel in
differt wos. isisus-ipeii tau'oiQ'tco ftxi
, j. , j. Y.cCla.iexio-ji \
carminibus Jignificabitttr , intelligatur. InBieviar. Mozar. ir* 8. Hilar. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. &
neutrum tepeikur , fed tantum In finem intelledus ipfi : Rom. Ecce elongavi fug. tf manfi in folitudine. Similiter
David. Apud Aug. Infinem, >ln hymnis intelledus ipji Da- Ambrof. de fuga faec. c.
1. 5. to. 1. 430. b. &in Pi. 118.
vid. Ap. Cafiod. In finem, In carminibus intelledus David. col. 1 1 54. a.1x17. b. S. Paulinus epift. 2.6. p. 170. b. lie :
Vide lis Ambrof. 1. de fuga fsc. c. 5. to. 1. col. 429. f. Ecce volavt fugiens : & manfi, &c. Augufr.in hunc Pf. fie
In Gr. E("5 to tbm<; , 'Er v/nroii; Qweaewc, tb AavlJ epift. 9c. tu. 2. 258. d. Ecce elongavi $ manfi in deierto.
#. z. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. At Hilarius in hunc Similiter habet in dejerto Hilarius inf. col. 106. d. quam
Pf. col. 104. a. Inaunre Detts orarionem &c. ut flip. Ap. , leftionem «que ?.c alteram ibidem probat his veibis : Et
Auguft. in eund. Pf. Exaudi Deus deprecationem meam ,
& quod dejertum hoc , vel qua folttudo fit ? nam codem verba
tie defpexeris preceni meam. Gr. 'fyxTicai ©£35 rw ro/y<s- ut; unique Gracitas elocuta eft. Aucl. 1. de promilf. p. i.e.
zvy(y> /m: , £. iavi vtreplJ'rn tup J/vc.V /j.v. 34. p. 115. c. Ecce elongavi fug. maifi in eremo. Gr. 'i/J g
Tfr. 3. Iddem CafTod. cum Plait. Rom. Corb. &. Moz. ifiu'-pvux i. HutlSiw ctrnipiftt». Diapfalma quoque fub-
Hilarius vero, & Auguft. in hunc Pi. cum Vulg. intende fequitur tarn in Pfalt. Rom. fie Corb. quam in ed. Rom.
mihi , &c. Similiter hab. Pfalmus e Mf. Vatic, apud Hi- LXX. Hilarius etiam col. 107. d. ait: Intercedcns Diapfal-
lar, nili quod tollit $ , ante conturbatus Jam. In Gr. <mf :.%tt; ma demutavit fenjnm. Nulla memio ejus apud Au». deeft-
fJ.01 H t Tapcr.y&w 5 &C. que in edd. Aid. Sc Compl.
t . 4. Sic Hilaiius, & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. t. 9. Ita Pfalt. Coisl. Sc Corb. nili quod Corb. habet mi
Carnut. Coib. &Coislin. hoc ex cepto , inira , pro in iram. facit. M02. ita Exfpedabam Dominum , qui falvum me fecit
:

Sic etiam hab. Ambroi. 1. 1. offic. to. 1. col. 16. f. Item a pttfillo anima , Sec. Rom. Exfpedabam eum, qui me
fal-
Auguft. i,: eund. Pfalm. iniquitatem ; led addit ^ in ira : vum faceret a prfillo ammo, Sec. Carnur. qui me falvum
adumbrabant me. Plait. Rom. intquitates , rum edd. it (ius faaat. Hilar, in hunc Pf. col. 107. d. Exfpedabam falvifi-
Hilarii &
Aug. fed reclamantibus Mfs. In Gr oaouloa' cantem me a pufillanimitate , tempeftate. Auguft. in eund. $
«, cc op-jt\
cVticcTi;!' /j.o legit Auguft. ?V«moTW. •
pfalm. bis Exfpedabam eum, qui me falvum faceret a pu-
:

t. 5. Accinunt Hilar. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. fillanimitate , £5 temp. Sunia 5c Fretela diceba. t invenifle
Rom. & al. Similiter hab. Aug. in eund. Pf. excepta voce fe in Gr. Exfpedabam Deum : at Hieron. epift. ad iplos
,
metns , loco formido ; Gr. Jtalx. to. 2. col. 639. b. air , hoc eife additttm. Ruifum ita Et :

K.6. Hilar, in hunc Pf. col. 104. b. Timor, tg tremor in Graco inveniffe vos dicitis avi o\i-/v{iy'tx<; , quod p-oprii
Venit Juper me : gj contexit me tenebra. ifalm. autem e Mf.
pulillanimitas dicitnr ; fed fciendum quod 'l>r,:\i \ix Aqui-
Vatic, apud iplum ventrnnt fi-pcr me : £, contexerunt me
:
la , £5 Symmacbus, f_£ Theodotion , £5 Quinta editio interpretati
tenebra , ut in Vulg. Similiter Ambrof. 1. de lapf. virT.
funt diro t3 tii.ualce , id eft , a Ipiiitu. Apud S. Paulinum le-
to. z. 317. c. necnon Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum
gltur : Potent falvos facere vos i pn/illo ammo. £5 tem-
Pfalt. Rom. Corb. &c. In Gr
jf*£- w £ ipi j, iiuaa/^i V peftate. In ed.
eft

Rom. H^cctJ t\otdw rot Q£~s;t«. fjc «V3

fii Mstc;. ohrii-!fV-^ui , *. xaI Hiyifroi' ed, Compl. tcV t)soV tcc ^w^er7«a
 ,:
: : : :

no LIBER PSALMORUM. Pfalm. LIV.

Versio antiqua. He b r. VulGATA HOD.'
%x Mf. Sangerm. 10. Prxcipita Domine & , Tr&cipita Domine , divide lin- 10. Pra?cipita Domine, divide
divide linguas eorum quia vi- : guas eorum : quoniam vidi iniqm- linguas eorum : quoniam vidi ini—

di iniquitatcm , & contradic- tatem , & coutradiclionem in ci- quitatem , & contradi&ionem in
tionem in civitate. vitate. civitate.

1 Die 1 . & node circumda- Die & node circumeuntes mu- 11. Die ac nofte circumdabit
muros ejus ini-
bit earn fupra : ros ejus : fcelus & dolor in medio earn fuper muros ejus iniquitas : &
quitas& labor in medio ejus, ejus , injidu in vttalibus ejus : labor in medio ejus, 1 1. & injufti-
12. & injuftitia. tia.

Et non defecit de plateis Et non recedit de plateis ejus Et non defecit de plateis ejus

ejus uiiira , & dolus. damnum & fraudulentia. , ufura , & dolus.
13. Quoniam II inimicus Non enim inimicus exprobravit 1 j. Quoniam fi inimicus meus
maledixiiTet mini , fubportaf- mihi , ut fuftineam : maledixillet mihi , fuftinuiflem uti-

fem. que.
Er fi is , qui oderat me Neque is qui me oderat , fuper Et is qui oderat me
fi fuper
, ,

fuper me magna locutus fuif- me magnificatus ejl , ut abfcondar me magna locutus fuiflet abfcon- -.

fet abfeonderem
: me utique ab co : diflem me forlitan ab eo.
ab eo.
1 4. Tu vero homo uniani- Sed tu homo unanimis meus , 14. Tu vero homo unanimis,
mae , dux meus , & notus metis dux mens , notus meus & dux meus , & notus meus
1 5. Qui fimul mecum dul- JOui Jimul babuimus dulce fe- 1 5. Quifimul mecum dulces ca-
ces capiebas cibos : in domo cretum , in domo Dei ambuUvi- piebas cibos : in domo Dei ambula-
Dei ambulavimus cum con- mus cum terrore. vimus cum confenfu.
fenfu.
Pofuit mortem fuper
16. Veniat mors fuper eos , defcen- 16. Veniat mors fuper illos : &
illos defcendant in infernum
:
dant in infernum viventes : defcendant in infernum viventes
viventes :

Quoniam nequitia in hofpi- JVuia nequitia in congregatione Quoniam nequitia: in habitacu-

tiis eorum , in medio eorum. eorum , in medio eorum. lis eorum , in medio eorum.
7. Ego ad Deum clamavi
1
Ego ad Deum clamabo , & Do- 17. Ego autem ad Deum cla-

& exaudivit me. minus falvabit me. mavi : & Dominus falvabit me.
Vefpere,
18. & mane, & Vefpere , & mane , & meridie 1 8. Vefpere, & mane, & me-
meridie narrabo , renuntiabo : loquar & refonabo , & exaudiet ridie narrabo & annuntiabo : &
& exaudiet vocem meam. vocem meam. exaudiet vocem meam.

NOTJE AD VeRSIONEM A N T I Q U A M.
#. Concordant Pfalt. Rom. Coislin. & Moz. necnon
10. tW £,US ifiiyolMpfiVfJ.OVWiV £X.pl£,WM CUTOLVTK.
Hilaiius , & CafTiod. in
hunc Pf. Apud Auguft. in eund. Pf. ^•.14. Sic in Pfalt. Rom. prater hoc, unianime. Apud
ita Submerge Domine , 15 divide
:
quoniam., &c. Hilar. Ambrof. in Pf. 40. & 6 1. col. 874. a. 964.3. necnon ap.
etiara col. 107. f. ad vocem pracipita , ait Proprietatem : Hilar. Aug. & CafTiod. in hunc Pf. ac in Pfalt. Rom. & al.
•verbi yjive Hebra'ici, Jive Grxci, Latinitas, uti in muttis , non conftanter unanimis ; in Corb. nnianimis. Hilarius etiam
eluaita efl. Nam id quod prjecipira dicittir , cum iths xoiia.- initio ipfo leg. Tu autem. Auguft. in Pf. 99. p. 107 J. f. Tut

xotliicr enunciatum eft ; quo fermone , non ut pracipitentur , vero unianimis. Gr. 2t) JVs a.r^- r ciiri tci-^u)^! , &c.
fed ttt in pyofndum demergantur , oratur : demergi ergo eos , f. i$. Concordant Auguft. ScCaiTiod. in huncPf. Simi-
iingunfque eorum dtvidi rogat. Apud Ambrof. 1. de Tob. c. liter in Pfalt. Rom. excepto verbo Domini , loco Dei. Moz.

4. 594. e. fie : vidi iniquit. £J coutradiil. in civitate : at in hab. in domo Domini ambulabimus : item ambulabimus in,
Pf. 118. col. 1
1
54. a. -vidi laqueos iniquitatis , contra- $ Coislin. Hilarius in hunc Pfalm. Qui Jimul mecum.....
didionis in civitate. in domo Dei ingrejji fumus cum Concordia. Ambrofius in

tf.11. Hilar, in hunc Pf. p. 108. b. Die ac node circnm- Pfalm. 40. to. 1.874. a. 876. c. & 1. 3. offic. to. 2. 141.
dab. earn fuper muros ejus : 2> iniquitas , labor in medio g b. Qui fempcr mecum dulces in domo Domini ambu-
ejus Mf. Reg. ibid, fupra muros : £? iniquitas £? dolor.
: , lavimus cum confenfu : at in Pf. 61. col. 964. a. Qui Ji-
Auguft. 6c Cafiod. in hunc Pf. Vulgatae confonant. In Gr. mul mecum , &c. In Gr. "Oi iirutavlo eyzi>*avui eJiOfia/x'
tiri tj Ttlx K «'"ths" itofiUtl i) tsonc, cV /uioa «i/th;. Aid. 5c CV T» oi'lCM T? &lS S-7T0fSvQy$fl OI GjUCVOlU.

Com pi. i, atvjuia ,

J<
Xiiro;. "t. 16. Sic in Pfalt. Rom. Moz. & apud Caffiod. prseter
#. nT Ita Cafliod. cum Pfalt. Rom. Apud Hilarium p. hsec initio, Veniat mors fuper illos defendant ; ac in : ^
108. b. deed hoc , & injuftitia ; caetera quadrant Reg. : fine , in medio ipforum. A Coislin. abeft 2? 1 ante defcendant.
tamen Mf. habet ibid, •finon deficiet. Ambrof. 1. de Tob. c. In Corb. Veniat mors fuper cos : defendant Qnon. ne-
4. to. I. J94- e. 2? non defecit , ficcutfup. Auguit. in hunc quitia in hofpitiit eorum , &c. ut in Vulg. Ap. Hilar, in hunc
Pf. id retinet, &
injuftitia; fed collie {5 , ante non defeat. Pf. Veniat mors fuper eos : "$ defendant quon nequitia in .

In Gr. K) dJiala. Kai k'x ifjfMTfiix rwr, &c. Auguft. fe- hofpitits eorum , &c. Similiter in Pfalt. Mediol. & Carnut.

mel p. 509. a. in plateis ejus. Ambr. etiam in Luc. 9. to. 1. 1412.8. leg. Veniat mors fuper
•ft. 15. Ita CafTiod. cum Pfalt. Coislin. Rom. Moz. & eos : £) defcendant in inf. viventes : itidem fup. col. 164. d.

Corb. nifi quod habentconftanter , inimicus mens , & fup- 879. f. 953. e. Eadem refert Aug. in hunc Pf. excepto uno
portaSem utique : pra:terea Moz. loco Jit per me, legit ad- ad infernum ; mox ut fup. Quon. nequitia in hofpitiis eorum ,
-jersum me. Pf. e Mf. Vat. ap. Hilar, veteribus aliis con- in medio eorum. In Gr. 'E^^jstm Gocfj^o; j, xa/ afc//
'«-

fonat , nifi quod leg. abjeondiffem , pro abfeonderem. Hi- Qav uc, ait On «romp/a cV ra?; -isra^DCia/?, &c.
latius veto col. 108. e. ita Quoniam Jiinim. mens im- : ~t . 17. Pfalt. Rom. 8c Corb. Ego autem ad Dominum
properaljit mihi , fitpportajpm utique. Etji odiens me fuper me clamavi : Dominus exaudivit me. Mozar. Et ego ad Deum
gj
mag abfeonderem me utique. Ambrof. 1. 5. offic. to. clamavi : Dominus exaudivit me. Itidem Hilar, in hunc
tf
a. 141. b. Namji inimic. mens maledixijpt mihi ,fujtinui/fem Pf. col. 109. e. detradto 1. $. CafTiod. etiam cum Pfalt.
ittiqne. Aug. in hunc Pf. Quoniam fi inimicus exprobrafpt Mediol. & Carnut. extremo hab. exaudivit me. Auguft. in
mihi , fttflinniffem utique. Et fi is , qui oderat abfeonde- eund. Pf. Ego ad Dominum exclamavi : $<j Dom. exaudivit me.
rem me utique ab eo ; qua: ultima abfeonderem me , &c. rurfus Milfale Rom. ad Grad. fer. 3.poft Dom. 2. Quadr. Dum
hab.inPf. 99. col. 107c. f. cum Pfalt. Mediol. & Carnut. clamarem ad Dominum , exaudivit vocem meam. Gra:c. 'E-/»
Hieron. ep. ad Sun. & Fret. to. 2. 6 39. c. Quon.fi inimicus
maledixiljet ; turn addit in Grxco poni tarelJ'iae» , hoc eft , 18. Ita in Pfalt. Corb. eft, excepto verbo annun-
fr.

exprobrajjet , utapud Auguft. fupra. Auct. 1. de promiff. p. Vulgatae fa vet, cum Pfalt. Romano ; Moz.
tiabo. CafTiod.

5. col.177. b. Si inimicus maledixijfet Et fits , qui ode- vero delet primum £> , legitque patiter annuntiabo. Hila-
rat mefuper me magnum verbnm dixijjet : abfeonderem me
,
rius in hunc Pf. &
renuntiabo; caet. ut in Vulg. Auguft.
utique ai eo. In ed. Rom. "Oti u e'x5"Po; aiWJW /j.e , in eund. Pf. euarrabo tf annuntiabo; caet. ut fupra. Gr.
v'nmyKti at. K«i ti (Mar ( Aid. Compl. add. ^1 , ) & '£o7rs'eje;, £ OTpa'i', £..... S m'/wiopiiti 5, Kifxyyshu , See.
 , ,:

LIBER PSALMOIIUM. Pfalm. L I V. III

VULGATA HOD. H E B R. Versio antiqua.
19. Redimet in pace animam Redcmit in pace animam meant 19. Liberavit in pace ani- Ex Mf. Sangerm,
meam ab his ,
qui appropinquant ab appropinquanttbus tttihi : multi mam meam ab his , qui ad-
mini : quoniam inter multos erant e mm fucr tint adversum me. propiantmihi quoniam inter :

mecum. multos erant me um.

10. Exaudiet Deus, & humilia- Exaudiet Dens bumiliabit , & 20. Et exaudiet Deus ,
_ &
bit illos, qui eft ante fxcula. qui judex eft ab initio. Sem-
eos , hiimiliavit eos qui eft ante
,
per. fxCllla. Dl A PS ALMA.
Non commutatio
enim eft ill Is Non enim mutantur , neque ti- Non eft enim illis commu-
& non timuerunt Deum :ii. exten- ment Deum : extendit manus fuas tatio , 6c non timuerunt
dit manum fuam in recribuendo. ad pacific* fua : 2. &
extendit
1 . manus fuas in
retribuendo.
Contaminaverunt teftamentum Contaminavit pactum fuum : ni- Contaminaverunt tefta-
cjus, zi.divili funt ab ira vultus tiditts butyro os ejus, pugnat au- mentum ejus, 22. divifi flint
ejus : & appropinquavit cor illius. tent cor 1 1 It us. ab ira vultus ejus : adpro- &
piavit cor ejus.
Molliti funt fermones ejus fuper Molliores fermones ejus ab oleo Mollierunt fermones ejus
oleum : & ipii funt jacula. ciimjint lancet. fuper oleum : & ipfi funt ja-
cula.
Mattb, 2 5 . Jadta fuper Dominum cu- Projice fuper Dominum cart- 23. Jafta in Domino cogi-
6. 25.
Luc. 12,
ram tuam , & ipfe te enutriet : non tatem tuam , & ipfe te enutriet tatum tuum , & ipfe re nu-

22.
dabic in sternum flu&uationem non dabit in etternum flucluatio- triet : non dabit in sternum
1. Pet.
jufto. nem jufto. fluctuationem jufto.
y-7- 24. Tu vero Deus deduces eos Tu autem Deus deduces eos in 24. Tu vero Deus deduces
in puteum interitus. puteum interitus. illos in jpureiim interims.
Viri fanguinum , & dolofinon Viri fangw.num & dolofi non Viri fansminum , Sc dolofi
dimidiabunt dies fuos : ego autem dimidiabunt dies fuos : ego autem nonexdimidiabunturdiesfuos:
fperabo in te Domine. fiduciam babco tiii. ego autem fperabo in te Do-
mine.
Not£ ad
A D Versions m A N T I Q U A M.
$. 19. Sic in Pfalt. Corb. eft. Caffiod. etiam cumMoz. Mozarab. in Carnut. vero , Mollierunt fermones ejus : prs-
& Rom. Fabri hab. Liberavit in pace ab iis , qui a'p- terea Mozarab. hab. appropiabit. Grsec. ftc/utplgrnav d-ai
propinqtmnt mibi , &c. utlupra.Rom. Martiansei, Liberal-it op7'K -ns taeyaa-irts dinv «, h~/~/i<szy... 'Hwd^up^mav ol hoyct
in pace ab bis, qui appropiam mibi , &c. Itidem Hi- CLVTV , &c.
larius in hunc Pf. Auguft. vero in eund. Redimet in pa- 23. Ita in Pfalt. Mozarab. excepto uno enutriet. Ro-
Tf.
ce ab bis , qui appropinquant mibi : quoniam in muhis man. &
Corb. cum Ambrof. in Luc. 12. to. 1. 1441. d. 8c
erant mecum. Item in Pfalt. Mediol. quoniam in multis. Caffiod. in hunc Pf. Jacca in Deum cogitatum tuum , &c. ut
In Gr. Av/pwcuxi Iv eipwn «Vo rav syyifytTtav /not' art in Vulg. Item cogitatum tuum habent Mediolan. Car- &
iv «roMi?; > Sec. nut. Hilarius vero in eund. Pf. p. in. a. JaBa in Domi-
20. Ita Pfalt. Moz. habet , fed abfque Diapfalmate.
"ft. num tuam, Sec. ut in Vulg. Fulg. epift. 2. ad
cogitationem
Corb. vero Et exaudiet Deus , tf bumiliabit eos , &c. ut in
: Gal. p. 162. & S.
Leo , ferm. 42. p. 107. a. Jacta in Deum
textu. Rom. Exaudiet Deus , £> bumiliabit eos, qui eft ante cogitationem tuam , Sec. al. cogitatum. Aug. in eund. Pf. JaClct
fecula manet in aternttm. Diaplalma. N»« eft enim illis ,
, $$ in Dominum curamtuam, £5 ipfe te enutriet , Sec. atl.conr.
Sec. ut in Vulg. Hilarius in hunc Pf. Et exaudiet me Deus , Adim. to. 8. 116. a. Abjice in Dominum follicitudinem
£> bumiliabit eos , qui eft ante facula. Diapfalma. No» tuam , £5 iff te pafcet. Midale Rom. ad Grad. fx-r. 5. Cine-
enim eft, Sec. ut in Rom. Ambrof. in Pf. 43. p. 905. e. rum , & fer. 3. poft Dom. 2. Quadr. Jada cogitatum tuum
Non enim eft illis commutatio , quia non timuerunt Deum. in Domino , Sec. Similiter pro fundat. Agaun. mon. Cone,
Auguft. in eund. Pf. Exaudiet me Dens , fjj bumiliabit to. 4. col. IJJS. b. Graec. '£-7rip'pr{cif iirl Kuqaov tw ^u/e^-
illos , Sec. ut in Vulg. Caffiod. nihil diftert ab ipfa. Gr. rccv Qv , Kj O.VT0C, Qs A/a,5f£'4sr i Audi, Sec.
E/CaDCgSS/OU &IOS , Kj TXTTSlVuGSt olvTVi , UTTUp^Ut •mpi t. 24. Sic in Pfalt. Rom. eft, praeter ifta : deduces eos...
*, xx. , &c. Aid. & Compl.
it») at'arwv. &i£-i/a.*na.. Ou'yxp non dimidiabunt Domine. In Moz.
ego vero in te fperabo
ego vero in te fperazi Domine. Apud Hilar, in hunc Pf. Tu
Tf. 21. Pfalt. Rom. & Corb. Extendit manum fuam in vera Dens ded. illos Viri fang. £5 dolcjitatis non dimidia-
retribuendo illis, Sec. uc fup. Similiter ap. Hilar. & Caf- bunt dies , Sec. ut in textu. Ml. Reg. fert ibid, non dimi-
liod. in hunc Pf. dempta voce illis. Sic etiam apud Au- diavernnt rurfus ipfe in Pf. 68. col. 222. e. Tu vero Do-
:

guft. in eund. Pi. excepto verbo polluerunt , pro contami- mine deduces eos in puteum interitus. Auguft. in Pf. 04.
nav. Tichon. reg. 7. col. 65. b. Extendit manum fuam ei Tit vero Deus ded. eos in puteum corruftionis. Viri fang,
tf
in retribuendo. Gr. 'EJjete/ks -rw yjai^c ccuri cv tw d.irnj t- dolojitatis non dimidiabunt dies fuos : ego autem in te fperabo
, &c.
JVoVa/. 'E£e^h'm»8«|i Domine. Similiter apud Caffiod. ego autem in te fperabo Do-
t- 22. Sic Hilarius in hunc Pf. cum Pfalt. Curb. Sic mine ; caer. ut in Vulg. In Gr. Xi! /e 0eo; tUL-rnific, dv-
etiam in Rom. li excipias fermones fuos , loco ejus. Apud tx<; tii eppcap J larp^-opai. Ap=fpE; ai/narat , '
Sc.MGTv'ici tf <t.

Auguft. in eund. Ff. ut in Vulg. praeter unum pro. ira. Apud syu> <T; eW/w eV! Qs Kt'£<{. Aid. Si
H» ujuiosvauei
Caffiod. in hunc Pf. & in Pf. 49. p. 168. a. Mollierunt Compl. KvQai 6AT;a sVi Qs\
fermones fuos ; c*t.ut in Vulg. Itidem in Pfalt. Mediol. Sc
 , , , , , . -' :

112 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LV.

Versio antiqua. H EB R. VULGATA HOD.

Ex Mf. Sangerm. In
T n finem Viclori In finem ,

i. Pro populo, qui aSandis Pro columba muta , eo quod 1. Pro populo, qui a Sanctis longe
longe fadus eft , David in procul abierit David humilis fa&us eft , David in tituli in-
tituli infcriptione , cum te- & fimplex ,
qttando te niter unt fcriptionem , cum tenuerunt eum
nuerunt eum Allophyli in eum PaUfiini in Geth. LVI. Allophyli in Geth. ( 1. Reg.
Geth. LV. 11. n.J LV.
-

Iferere mihi Domine 71 /T Iferere mei Deus , quoniam i.TVyf Iferere mei Deus, quo-
L quoniam conculcavit J. VJ. conculcavit me homo : tota _L»JL niam conculcavit nie ho-
me homo : tota die bellans die pugnans tribulavit me. mo tota die impugnans tribulavit
:

tribulavit me. me.

3. Conculcaverunt me ini- Conculcaverunt me infidiatores 3. Conculcaverunt me in'mici
mici mei tota die, ab altitudi- mei tota die : multi enim qui pu- mei tota die quoniam multi bel- :

ne diei. gnant contrame AltiJJime. lantes adversum me.

4. Quia multi , qui debel- ffhtacunque die tcrritus fuero , 4. Ab altitudine diei timebo :

lant me, timebunt ego veto : ego in te confidant, ego veto in te fperabo.
in te fperabo.
5. In Deo laudabo fermo- In Deo laudabo verbum ejus , 5. In Deo laudabo fermones
nes meos , tota die in Deo in Deo fperavi : non timebo quid meos , in Deo fperavi non timebo :

fperabo non timebo quid fa- faciat mihi caro.

:
quid faciat mihi caio.
ciat mihi caro.
6. Tota die verba mea exfe- Tota die fermonibus me afflige- 6. Tota die verba mea exfecra-
crabantur : adversum me om- bant : contra me omnes cogitationes bantur adversum me omnes co-
:

- nia confilia eorum, in malum, eorum in malum. gitationes eorum, in malum.

7. Inhabitabunt & abfeon- Congregabuntttr abfeondite : ipfi 7. Inhabitabunt & abfeondent

dent ipfi calcaneum meum pLmtas me as obfervabunt ,
: ipfi calcaneum meum obfervabunt.
obfervabunt.
Sicut exfpedavit anima Exfpeclantes animam meant : Sicut fuftinuerunt animam
mea , 8. pro nihilo falvos fa- quia nutlus eft falvus in eis , in meam , 8. pro nihilo falvos fades
ciesillbs :in ira populoscon- furore populos detrabe Deus. illos : in ira populos confringes.
fringes.
Deus, 9. vita mea nuncia- Secret ior a mea numerajii : pone Deus, 9. vitam meam annuntia-
bit tibi : pofui lacrymas meas lacrjmam meant in confpeclu tuo vi tibi : pofuifti lacrymas meas in

in confpe&u tuo confpeclu tuo

Not* ad Versionem antiquam.

t. Concinit Auguft. in hunc Pf. unacum Plait. Rom.
1. edd. vero Aid. & Compl. ut in Vulg. 'AtJ-i
A770 o-^Hi HjJ.i&ii i
Moz. Corb. &c. nili quod Auguft. habet , ipfi David in <po£\&iliQofi«r eyu Se , &c.

tituli infcriptionem ; Mozaiab. tituli inferiptio ipfi David. Tf . j. Sic in Pfalt. Rom. Corb. & ap. Caffiod. fi exci-

Hiiaiius in commentatio hujus Pf. utulum non piajferr, piatur vox ult. homo. Ap. Hilar, in eund. Pf. legitur caro ,
nili per partes, ita neuipe Fro pepulo , qui a Saudis longi : ut fup. initio vero, In Domino laudabo, &c. Ambr. 1. dc
ejl ; fubinde , tituli inferiptio ; port: paulo, in fine ; ftatimque, exhort, virg. to. 2. 29c. f. 296. a. cum Fulg. 1. i.adTra-
quod cum fugeret , ab Allophyli s in Geth David teneretur. fim. c. 17. p. 84. In Deo fperabo : non timebo quid faciat
Kiirlum intia , Tituli inferiptio , turn , Populo qui longe fit mihi caro. Brev. Moz. quid mihi faciei homo. Vide rurfum
fafius a Saudis , deinde, In finem. Ap. Caffiod. ut in Vulg. Ambr. to. 1. col. 886. e. 1406. d. & to. 2. p. 252. c. 719.
exceptis his, in tituli infcriptione , qttando tenuerunt, tkc. d. Auguft. omittit fup. tota die, [eghque Jperavi , ike. ut
In Gr. rffl Aai/i/ si'i svMy&fpiety , ottote , &c. ut flip. in Vulg. atMfs. plures , fperabo. Gr. 'Ev -a <dioJ sircuricca
if. 2. Confonant Corb. Rom. & Mozatab. Apud
Pliilt. Tt; ao7fr? M-V > ow tw ^H'-&t>' w T0> © j w wka«-' £ ti'

Hilar, lie Mifirere mei Domine

: tota die pugnans tribu- •Bsimt.li /uoi Qifi,. Ab edd. Aid. 8c Compl. abefthoc , orw
lavit me. Auguft. & Caffiod. in eund. Pf. Mtferere mei thv wfj.:£$t.y.

Domine tota die bellans , &c. Gr. 'S.hiWoi fie o Qsoc. t. 6. Concinunt Rom. Moz. & Corb. necnon Hi-
Pfalt.

cMy 7i y iyts^xy &o*?[tj>r , &c.

j larius , & Caffiod. hunc Pf. Similiter ap. Aug. liexiirias
in

#. 3. Itaferunt Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. veibum abominabantur. In Gr. sG/sauseoitfo deinde, xxt* -

Rom. Corb. & Moz. Sic etiam in Pfalt. Carnut. hoc de-
traclo , ab altitudine diei. Mediolan. vero cum Pf. Vatic,
ap. Hilar, add. ab altitudine diei non timebo ; deinde ut
inf. t. 4. quoniam multi , &c. Similiter Hilar, in eund.
Pf. col. 1 1 3. f. excepto uno dierum , loco diei. Auct. 1. de
XLit. Manf. ap. Ambr. to. 2. I J. d. fimpliciter Mtferere
mei Deus, quoniam multi bellantes adversum me. In Gr.
Hccfiircr.rnoay fit ci sxQz9 H*
eftS <n£m; 01 tuaKyitfto) duray , tie, -/.axey
f. 7. Eadem refert Caffiod. in huncPf. cum Pfalt. Rom.
Corb. & Carnut. In Moz. & Mediolan. Sicut exfpeffavcrunt
animam meam. Similiter hab. Hi'arius in hunc Pf. fi exci-
pias I. babitabnnt. Auguft. in eund. Pf. lncolent £5 abf-
: eondent Sicutfujiinuit anima mea ,-rurfus incolent, qiixii.
156. in Gen. to. 3. 417. b. Gr. najwiictw >l r.aCl scrLfv
' ow TW WZ&t' 1 c'- 7r '1 tr^Vi •iftta iuTo'f TM 'mliryay fit: <pvhaJ£)lGt. Ka^-xwsp v7!tjj.;iyot, tj?

q uae verba textum Lat. referunt ad verbum

V1/J.1CZS' le- : 4i<X^ ^*i Aid. & Compl. vTtijJ.ii/a.y tv,y -Iv^v fJM.
quitur paiiter, or; moMo) , &c. ut inf. #". 4. At in edd. if. 8. lta fert Pfalt. Rom. cum Pfalmo Vatic, apud Hi-
Aid. & Compl JW Tiii' i/Jtiescr on -roMoi oi 'sscMfuy- lar, imo Hilarius iple , & Auguftinus in hunc Pfalm. fi ex-

•j-si /us , Vulg.

&c. ut in cipias ultimum deduces. Ita eiiam in Pfalt. Coib. Hieron.
#. 4. Sic Hilar, ad verbum , cum Pfalt. Corb. Sic etiam in Ezech. 43. to. 3. ioi8.f. leg. pro nihil* falvos fades eos :
Auguft. &
Caffiod. in eund. Pf. cum Rom. & Moz. ad- & 1. 2 in epift. ad Tit. to. 4. -col. 431.3. pro nihilo fal~
dito uno Domine, poft fperabo; Moz. fperavi. Mediol. fi- •vabis eos. Gr. QansK. Ad hoc autem ult. in ira populos con

milker hab. Quoniam multi , qui debeliant me : dein vero fringes , ait epift. ad Sun. & Fretel. to. 2. 642. a. In Gr.tco
lie pergit Ab altitudine Dei non timebo , quia ego in te
: j legitur : cV o'f 7? *a£c xetlafyiie, , id eft , confringes
leg. $ apu, ;

fperabo. Pfalm. i Mf. Vat.ap. Hilar. Quoniam multi, qui de- Latinos , pro eo quod ejl dejicies , id ejl, xctTaGaAEi; , male
bellabant me , timebunt : ego vera in te fperabo. Hieron. ep. error obtinr.it d.a' cii,;ic. :

ad Sun. & Fret. to. 2. col. 639. c. dehocVulg. Ab altitudine "t. 9. Pfilt. Rom.&Cotb. Deus, vitam meam nunciavi
diei timebo , ita fci ibit : Et dicitis in Gritco vos invenijje , non tibi : pofui fiatt in repromiff. tua : Coib. in
lacrymas
timebo , quod additum ejl ; £> ejl ordo : Quoniam multi promijjione. Similiter hab. Hilar, in hunc Pf. cum Pf. e Mf.

dimicant adversum me , idcirco ego ab altitudine diei Vatic, apud ipfum , excepto verbo pofuifti. Ambrof. in Pf.
timebo : hoc ejl , non bellantes adversum me , Jed tuum 37. to. I. 831. f. Deus vitam meam nunciabo tibi : pojuifti
,

excelfnm timebo lumen. Gr;ec. ut in textu Lat. Oti >ircMoi '

lacr. &c. Auguft. in eund. Pf. Dens , vitam meam tnun-
e<* -ajwiSywSWjs j4i tfoQti^Yiioylcu' s'73 <fs ziwiu eVI £V. In ciavi tibi : pofuifti lacr ficut in repromiff'one tua. Caf-

/
 ,: :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LVI. IJ 5

VUICATA HOD He b r. V E R S I O A N T I QU A.
Sicut & in promiffione tua : 10. Sed non in narratione tua : Sicut in promiffione tua : Ex Uj. Sangerm,
tunc convertentur inimici mci re- tunc convertentur inimici met re- 10. convertentur inimici mei
trorsum: , trorsum. retrorsum
In quacunque die invocavero te In quacunque die invocavero : In quacunque die invoca-
ecce cognovi quoniam Deus incus hoc fcio quia Deus meus es. vero te ecce agnovi quia Deus
:

es. meus es.

ii. In Djo laudabo verbum, in In Deo laudabo verbum in , Deo laudabo ver-
ii. In
Domino laudabo fermonem in : Domino pr&dicabo fermonem : in bum Domino laudabo
, & in
Deo fperavi, non timebo quid faciat Deo fperavi , non timebo quid fa- fermonem in Domino fpe :

mihi homo. ciat mihi homo. rabo , non timebo quid faciat
mihi homo.
iIn me funt Deus vota tua
i. In me funt Deus vota tua red- : i2. In me funt Deus vota,
qure reddam laudationes tibi. , dam gratiarum acliones tibi. qux reddam , laudationis tibi.
i j Quoniam eripuifti animam
. £)uia liberafii animam meant ii. Quoniam eripuifti ani-
meam de raorte , & pedes meos de morte, & pedes meos de lapfu: mam meam morte , & pe- a
de lapfu ut placeam coram Deo : ut ambulem coram Deo in luce vi- des meos de lapfu ut placeam :

in lumine viventium. ventium. coram Deo in lumine viven-

tium.
Not^e ad Versionem antiquam.
fiod. legit po'rc; lacrymas &c. ut intextu. Grajc. 'O ®eos, tamen Mfs. hab. in Deo fperabo. Caffiod. In Deo laudabo
•twr \a&t /J.Z ti,Viy[ilMX. Qi i£x t« J Mpv « jUH a; Kjlv verbum , tf in Domino pradicabo fermonem : in Deo fperabo ,'
T;. tTTCtyfeMtt Qx. non timebo, &c. In Gr. 'EtI t» ©em althu pvftu, sVJ
"ft. 10. Piair. Rom. Convertantur inimici ccce agnovi io> Kvpioi aheno ZoyW eic\ tb @eu ii>.-iriett , V > &C
quoniam Deu< mens es tu. iimi'iter hab. Corb. cum Pf. e t. 12. Ita fert Pfalt. Moz. cum Rom. iicut etiam Hila-
Mf. Vac. ap. Hi ar. hoc excepto , ecce agnovi quia : lie rius in hunc Pf. Item Pfalt. Corb. nili quod hab. vota
ctiam Hi 'aiius ipfe , & Caffiod. in eund. Pf. niii quod hab. Deus. Pfalm. vero e Mf. Vat. ap. Hilar. Vulgar* favec
convertentur ; quidam tamen Mfs. Hilar, convertamnr , de- cum Caffiod. Apud Auguft. in eund. Pf. (ic In me funt :

tracts conftanter adverb. I. tunc , quod pariter abeft a Dens vota tua, qux reddam , laudts tibi : fimiliter epift.
Plalr. Camut. Apud Auguft. etiam convertamnr inimi- : 1 38. to. 2. 695. a. In Pfalt. Mediol. & Camut. conftan-
ci quoniam Deus metis esttt. In Erev. Moz. ecce
eccefcivi ter , laudationis tibi. Hilarius etiam in comment, p. 116. a.
agnovi ult. tit. In Gr. itrtrpftywii ( Aquil. Symm.
, abfque ait : Non extra fe funt ifta qua [per at , nee laudationis vo-
Theod. &
V. ed. tots eicispe^notv ) oi s'x3"£?'' t'Jieyiai/ ta qnx reddet. In Cr. 'E» s'^oi ©so; eci tJ-/_ct.l , o\c, a\ict.Su<ia ,
cti ©so; /J.V el Qv. cu'vsGto:S Qa.
ir. II. Cjnfonant Pfalt. Rom. & Moz. niii quod hab. "t. 1 3. Sic eft apud Hilar, in hunc Pf. praeter unum
Hn Deo fpcrabo. Moz. tamen delet $ , port: hoc , laudabo eruif.i. At in Pfalt. Rom. Corb. & Mozar. ita : Ononiam
•verbum. Corb. fubdit , $$ m Deo landabo Jermonem. Hila- ( Moz. Quia) eripmfli animam meam de morte , ocnlos
rius in eund. Pf. legit Et in Deo laudabo verbum , inDo- : meos d lacrymis , (Corb. Moz. £> ) pedes meos a lapfu : ut
inino land, fermonem : in Domino fpcrabo , &c. a Pfalmo placeam coram Domino in lumine viventium ( Corb. in re-
Vatic, apud Hilar, abeft , Et in Deo laudabo verbum ; cajcera gione vivorum. ) Auguft. Caffiod. in hunc Pf. fimiliter &
quadrant. Apud Ambroi. 1. ^.defide, to. 2. 500. a. (ic : addunt ocnlos meos d lacrymis , cum Pfalt. Carnut. at Aug.
In Deo laudabo verbum ; fed inf. 648. e. In Domino lau- initio habet quiaeruijli. Caffiod. ut in Vula;. Graec. 'Otj
dabo verbum. Ap. Cypr. 1. 3.Teftim.p. 506. c. in Domino tppucoi tw -ifvyj.'-t /u\s ex. iavih , fAld. & Compl. add. Tt?
fperavi , non timebo , &c. In Milfali Rom. ad Introit. fer. c<B, 9"«^^? H* tt-To Saxpi'tov) i, Ti-5 <j'!.J «; /ub ii, t?
2. Dom. 3. Quadr. In Deo laudabo verbum in Deo fpc- eu'apeswecu Ivdiriw tsT 0s? (Aid. 6c Compl. Kvpla ) U
rabo , non timebo , &c. Auguft. Vulgatde congruit ; quidam tpurt ^cofTOJt.

V U I G A T A HOD. H EBR. Versio antiqua.

In finem , Victori In finem, Ix yif. Sitngirm%
1. Ne difperdas , David in tituli in- Ut non difperdas David humilem 1 . Ne difperdas , David in ri-
fcriptionem , ciim rugeiet a fa- & Jtmplicem , quando fugit a tuliinferiptionem , cum fu-
cie Saul in fpeluncam. ( 2. Meg. facie Saul infpeluncanP. LVI1. gerunt a facie i>aul in fpe-
22. 1. & 24. 4. J LVI. luncam.
Iferere mei Deus mife- 71 /T Iferere mei Deus
-m:
confidit anima mea.
rere mei : quoniam in te
,

1.VJL mei : quoniam in te fperavit

, miferere mei Deus, mi-
Iferere
mei quoniam
ferere :

antma mea. in te confidet anima mea.

Et in umbra alarum tuarum fpe- Et in umbra alarum tuarum Et in umbra alarum tuarum
rabo , donee tianfeat iniquitas. fperabo , donee tranfeant injtdia. fpero , donee tranfeat iniqui-
tas.
j. Clamabo ad Deum altifli- Invocabo Deum altiffimum : 3. Clamabo ad Deum altif-

NoTjE ad Versionem antiquam

•Jf. I. Sic in Pfalt. &
Rom. Corb. exceptis his, in tituli a. vide etiam trad. 117. in Joh.
107. col. 1215. 19. to.
infer iptione , citmfngeret a... in fpehinca ; Rom. Martian, in 798. Caffiod. Vulgatas congruit, niii quod hab. inferip-
3.
fpeluncam. Biev. Mozarab. In finem, Ne corrumpas , David tione. Grxc rS Aai/iA tic smay&cfia», » Tw d UT or
_
in tituli inferiptionem, ciim fugeret d in fpelunca. Pf. airoAiJ paMeiv ctVo elq to ottv^cucv.
e Mf. Vat. ap. Hilar. In finem, Ne difperdas , David in ti- t. 2. Sic in Pfalt.
Corb. ad verbum. Iremin Rom. ex-
tuli inferiptionem , dim fugeret David a in fpeluncam. cepto uno confidit Gr. v:hoi$ev. Hilarius in hunc Pf.
;
Hilarius ipfe ibid. De fuperioris Ifalmi fnperfcriptione , in- Vulgata; confonat , ficut Auguft. & Caffiod. in eund.
Pf!
quit , id tant'um demntatnm in confequenti cfi
, quod ttb: Pro Apud Ambrof. 1. de apol. Dav. to. 1. 683. f. Et in umbra
populo longe a Sanftis faCto anigmatnm efl , nunc , Ne alarum tuarum fperavi , donee, &c. at 1. de virginir. to.
corrumpas , vel difperdas pr.tfcribitnr , quod uno verbo to 2. 241. e. fperabo; Gr. sW;a.
Mm J lap^j-ilpru; , tttrumquc Gracus fermo complexns eft. In t. 3. Sic Hilarius, Auguft. Caffiod. in hunc Pf. una &
confequentibus autem praeferre videtur id , Ne corrumpas ; cum Gra-co. In Pfalt. Moz. fie Clamabo ad Deum altif- :

fubinde ait Ideo autem In finem , tituli inferiptio

:
quia , fimum : ad Dominant qui benefecit mihi. In Rom. £> ad
eft ,

&c. & poll: pauca Id autem quod in fpelunca clanfus b.u

:
Dominum qui &c. exinde deeft Diapfalma , ficut apud
,
loquitur , tempits eftprophetix , &c. Apud Auguft. in hunc Pf. Hilar, nee etiam memoratur ab Auguft. at exftat in Pfalt.
fie In finem , Ne corrumpas , ipji David in tituli
:
inferip- Corb. & Gr.
tionem, cum fugeret a in fpeluncam : itidem inf. in Pf.
2"«». //.
 . : . . : ;:

U4 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LVI.

Versio antiqua. Hebr. VU L G AT A HOD.
>x Mf. Sangerm. fimum Deum qui benefecit
: Deum ultorcm meum, mum Deum : qui benefecit mihi.
mihi. Diapsalma.
4. Mifit e ccelo, libera- & Mittet de calo , &falvabitme: 4. Mifit de coelo , & liberavit
vit me dedit in opprobrium
: exprobrabit conculcantibus me. me : dedit in opprobrium concul-
conculcantes me. Diapsal- Semper. cantes me.
>ia.
Mifit Deus mifericordiam Mittet Deus mifericordiam Mifit Deus mifericordiam fuam ,

fuam , & veritatem fuam , fuam & verhatem fuam : anima , & veritatem fuam , 5. & eripuit
5. animam meam eripuit de me a in medio leonum dormivit fe- animam meam de medio catulorum
medio catulorum leonum : rocientium. leonum : dormivi conturbatus.
dormivi conturbatus.
Filii hominum dentes eo- Filii bominum dentes eorum Filii hominum dentes eorum ar-
rum arma & fagitta: & lin- : lance*, & fagitu & , lingua eo- ma & fagitta: : & lingua eorum
gua eorum macharra acuta. rum gladius acutus. gladius acutus.
6. Exaltare fupra coelos Exaltare fuper ccelos Deus : in 6. Exaltare fuper ccelos Deus
Deus : & in omni terra glo- omni terra gloria tua. & in omnem terram gloria tua.
ria tua.
7. Laqueos paravernnt pe- Rete paravernnt greffibus nuts, 7. Laqueum paraverunt pedibus
dibus meis : & incurvaverunt ad incurvandam animam meam : meis : & incurvaverunt animam
animam meam. meam.
Foderunt ante faciem meam Foderunt ante faciem meam fo- Foderunt ante me foveam , ce-
foveam & ipfi inciderunt in : veam & inciderunt in earn. ciderunt in medio ejus. Semper. :

earn. Diapsalma.
8. Paratum cor meum Deus, Paratum cor meum Deus pa 8. Paratum cor meum Deus, ,

paratum cor meum cantabo , ratum cor meum cantabo, & pfal- paratum cor meum cantabo &
: : : ,

& pfalmum dicam. lam. pfalmum dicam.

9. Exfurge gloria mea , ex- Surge gloria me a , /urge pfalte- 9. Exfurge gloria mea , exfurge
furge pfalterium cithara & : rium , &
citbara : furgam mane. pfalterium & cithara : exfurgam
exfurgam diluculo. diluculo.
1 o. Et confitebor tibi in po- Confitebor tibi in populis Do- 10. Confitebor tibi in populis
pulis Domine pfalmum tibi : mine : cantabo tibi in gentibus ; Domine : & pfalmum dicam tibi in
dicam inter gentes gentibus
1 1Quoniam magnificata £)u\a magna ifque ad ccelos mi- 1 1 Quoniam magnificata eft
eft ufque ad ccelos mifericor- fericordia tua , & ufque ad m- ufque ad ccelos mifericordia tua ,
dia tua , ufque ad nubes ve- & bes Veritas tua. & ufque ad nubes Veritas tua.
ritas tua.
1 2. Exaltare fupra ccelos Exaltare fuper ccelos Deus : in 12. Exaltare fuper ccelos Deus
Deus ; & fuper omnem terram omni terra gloria tua. & fuper omnem terram gloria tua.
gloria tua.
N O T JE AD VERSIONEM ANIIQHAM.
"f. 4. Concordant Pfalt. Rom. Corb. Item Hilar, in & Pfalt. Rom. Cotb. & Gt . turn ap. Hilar, deed vero in Pf.
Jiunc Pf. ni(i quodrejick Diapfalma in &. fequentem Pf. e : e Mf. Vat. ap. ipfum ; nee memoratur ab Auguft.
Mf. Vatic, ap. ipfum prorfus delet, habetque in ptincipio , ~f. 8. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. addito uno Domi-
Mifit me e ccelo , $$ liberav. &c. ut flip. Auguft. in eund. no , in fine. Apud Hilar, in hunc Pf. fie Deus, paratum :

Pfalm. Mifit de tf fiilvum fecit me : dedit in oppr

ccelo , cor meum : cantabo, tf pfalmum dicam tibi. Apud Aug
Mi/it de ccelo mi/eric, fuam , £5 Vtrit. jnam , ablque med in eund. Pf. & in Pf. 107. col. 1214. d. cantabo , tf pfallam
Diapfalmate. Ap. Calliod. ut in Vulg. In Gr. pro liberavit , tibi. InGr. ato/icu , jc.^"**'"' caetera ut in textu.
tauce, falvavit. Audt. 1. deptomifl". p. i.e. 35. cc^. 163. c. Tf. 9. Ita Hilarius Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum
,

liberavit. Pfalt. Rom. & Gr. Pf. e Mf. Vat. ap. Hilar, fie exfurge :

i,'. 5. Sic eft in Pfalt. Rom. Corb. &Moz. Sic etiamap. pfalterium in cithara.
Hilar, in hunc Pf. nifi quod habet initio , eripuit animam Tf. 10. Pfalt. Rom. delet tf in principio , fed reponit
meam ; & poft conturbatus ,ponit Diapjalma : item fupra poft Domine ; ficut tibi , poft dicam. In Mozarab. pfallam
in Pf. J4. p. 1 1 1, a. ait : Sunt etiam in verbis jacula ,fi- In Corb. Confitebor tibi... Domine : pfalm. di-
tibi inter gentes.
cuti dentes fctitum fagitta ^ funt , fjj lingua macbara acuta cam tibi in gentes. Pf. tMf. Vat. ap. Hilar. Et confitebor
eft. Auguft. in Pf. 56. & eruit animam meam ££ lingua Domine : pjallam tibi in gentibus. Hilarius ipfe , pfalmum
eorum gladius acutus i paulo veto inf. macbara acuta , ut dicam tibi in gentibus ; paulo inf. inter gentes. Auguft. &
& trail. 42. in Joh. 580. g. Caffiod. eri-to. 3. p. 2. col. pfallam tibi pfalmum dicam tibi inter
in gentibus. Caffiod.
puit animam meam , &c. ut in Vulg. Similiter hab. Optat. gentes. Gregor.Tur. I. 2. hift. Franc, p. 89. a. pfalmum di-
1. 2. cont. Donat. p. 4;. a. Gr. *, tppvaulo , &c. Additum cam nomini tuo inter gentes. Auct. quaift. apud Aug. to. 3.
eft a me fup. verbum eripuit, quod deerat in Pfalt. San- q. 44. confitebor tibi in gentibus. Gr. 'Eijo/^ir/iioOitta/ Qoi
germ. fed mendo aperto.
if. 6. Pfalt. Rom. cum Corb. $$ fuper omnem terram glo- Confonat Pfalt. Rom. una cum Gr. nee differt
Jf". 11.
ria tua. Sic etiam ap. Hilar. Auguft. & Caffiod. in hunc Hilar, nifi quod hab. Quia magnificata eft..... & Veritas
Pf. In Gr. *, sVi mzactv -rvv ym, &c. tua ufque ad nubes : at in Pf. 146. col. 579. b. demore,
7. Sic habent Pfalt. Rom.
t. Moz. cum Caffiod. Sic & $ ufque ad nubes Veritas tua. Similiter Auguft. & Caffiod.
etiam Hilar, in eund. Pf. cum Pfalt. Corb. nifi quod delent in Pf. $6. rurfumque Aug. in Pf. 107. col. 1214. e. Quo-
ipfi , ante inciderunt. Ap. Aug. ita Mufcipulam paravernnt : niam magnificata eft , &c. fed addit vel ficut alii inter- :

pedibus meis tf incurvaverunt ( inf. curvaverunt)

: pretati funt elevata Gr. conftanter , i/^iya>.vtj^-n.
tf , eft.

ipfi inciderunt in earn. Apud Ambrof. in Luc. 4. to. I. I 3 V7 If". 12. Aug. ScCalfiod. in hunc Pf. Exaltare fuper crnlos
e. Laqueos paraverunt pedibus meis : $ ipfi inciderunt in Deus , cum Pfalt. Rom. Hilarius in eund. Pf. Exaltare
eos.Gr. Uar/lSac uto!/uu<sxy g, hiiirtisxv , &c. Aid. & ccelis Deus , Sec. Gr. "T^c^ii?/ jVi «5 «Ws 1 &c.
Compl. vayiAct. Diapfalma patiter fubfequitur ciim in
 , ,

LIBEH PSALMORUM. Pfalm. LVII. **f

VuifiATA HOD. HEBR. VeRSIO ANTlQUA

In finem ,
Viclori In fincm , L s Mf. Sangtrm,

Ne difperdas , David in tituli Ut non difperdas David bumilem j. Ne difperdas, David in ti

infcriptionem. LVII. AC fimplicem. LV11I. tuli infcriprione. LVII.

a. O I vere utique juflitiam loqui O/ vere uticjue jujlitiam loqui- 2. Ql vere utique jufritiam
mini : recta judicate rilii ho O mini : recta judicate filii bo- Oloquimini: jui ta judicate
minum. minnm. filii hominum.

3. Etenim in corde iniquitates Etenim in corde iniquitates 3. Etenim in corde 'iniqui-

operamini : in terra injuftitias ma- opcrannni : in terra iniquitates ma- tates operamini in terra ini- :

nus veftrse concinnant. mum veftrarum appendite. quitatem manus veftrac con-
cinnant.
4. Alienati funt peccatores a Alienati funt peccatores a vul- 4. Abalienati funt pecca-
vulva , erraverunt ab utero : locuti va : enavsrunt ab utero , loqucntes tores ab utero , erraverunt a
funt falfa. mendacium. ventre louiti funt falfa.
:

5 . Furor illis fecundum fimilitu- Furor eorum f cut fmilitudo /a- 5. Ira illis fecundum fimi-
dinem ferpentis : ficut afpidis Cur- reris ferpentis .-ficut reguli furdi , litudinem ferpentium ficut :

ds , & obturantis aures fuas obturantis aurem fuam afpides furdae , &. obturantes
aures fuas,
Qu.t non exaudiet vocem in-
6. Ut non audi at vocem murmu- 6. Quae non exaudivit vo-
cantantium , 8c venefici incantan- r annum, nee incantatoris incant a- cem incantantium , & vene-
tis fapienter. tiones callidas. qui incantantur a fapiente.
fici

Deus conteret dentes eorum

7. Deus excute dentes eorum ex ore Deus conteret dentes.eo-
7.
in ore ipforum molas leonum con- : eorum : molarcs leonum confringe rum in ore ipforum molas :

fringet Dominus. Domine. leonum confregit Dominus.

8. Ad nihilum devenient tan- Difolvantur quafiaqu&qiu de- 8. Ad nihilum devenient ve-
quam aqua decurrens : intendit ar- fluunt : intendet arcum fuum donee lilt aqua decurrens : intendens

NoTjC ad Versionem antiquam.

t. I. Sic in Pfalt. Rom. Corb. & apud CafTiod. deeft cantantium , "$ venefici; qua incantatur a fiipiente. Rom.
vero David in Mozarab. In Coislin. ut in textu , excepta Martian, cum Caffiud. £> veneficia , qua incantantur a fa-
v oce fcriptione. Hilarius lie habet hi fincm-, Ne difperdas,
: piente. Coislin. & Corb. Qtta non exaudiunt vocem mcan-
tituli injeriptio ; lubditque , Jola deejl hujigmficatio aliqua tantinm , tf venefici qui incantura japiente ; led vitiose , pro
gefiorum. Auguft. in hunc Pi. ait : Tttulns Pfalmi hujus : In incantatur a , quod habet Corb. in Carnut. Mediol. incan- &
finem , Ne corrumpas , ipji David in tituli infcriplionem. Gr. tctntttr. In Mediol. etiam deeft tf , ante venefici. In Mozar.

£<'; to t/ao? , 11M Siaip^j siprig > ta AavlS tie, svtoyf^cfp.xt. Qua non exandient vocem incant. i$ venefici quod incantatur
ir. 2. Conientit CafTiod. una cum Plait. Rom. Corb. a fapiente. Lucit. Calar. 1. 1. pro S. Athan. p. icjz.a. Qua
Coisl. & Vatic, apud Hiiarium. Mozar. rede judicate. Lucif. non exaudivit vocem incantantium , incantatoris ; qua in-
Calar. pro S. Athan. p. 191. a. Si vere utique
1. 1. jttjU cantatur a fapiente. Arabrof. 1. de fuga fare. c. 7. p. 434. c.
judicate &c. Hilar, in hunc Pf. Si vere utique
, direda Qnx non exaudiet vocem incant. tf venefici , cum incantatur
judicate , &c. Auguft. in eund. Pf. col. 540. e. ut in Vulg. a fapiente. Pfalm. e Mf. Vatic, ap. Hilar. £; veneficii quod
at infra. Si vere ergo juflitiam retla , &c. Capitul. reg. medetur a fapiente. Hilar, ipfe in comment. Oux non ex-
Baluz. to. 1. p. 234. b. jitjle judicate. Gr. E/aAM^-a; a£?s... audiet voc. incantantium , medicamenti medicati a fapiente :
iv$-tTcc x.f>!r;1s, See. & infra col. 12.3. e. 114. a. memorat medicata medicamintt
Iiidem in Pfalr. Rom. & Coislin. Mozarab. utro-
"ti . 3. a fapiente. Obfervant BB. Not. e.ad hunc locum , Bad. Sc
bique hab. iniquitates, cum Rom. Mattianan ; prarterea Er. habere poll Reg. Mf. medicamentis medicati ; Lipf. vero
idem Moz. leg. tf operamini. Corb. add. in tenant : deinde , & Par. medicamentis medicati s. Editt. Hincmari ap. querr»
inJHJlitiam manus veflra concinnant. Lucif. Cal. 1. 1. pro hie locus citatur , nempe
1. de prsed. c. 25. ferunt , medi-
S. Athan. p. 192. a. cum CalTiod. iniquitatem manus veftra camentis medicata Mf. Vatic, medicamenti meditati. Aug.
;

concinnant. Hilar, in hunc Pf. in terra iniquitatem complec- cum Hilario fup. Qua non exaudiet vocem incant, £5 medi-
tuntur manus veftra. Auguft. in eund. PI. in terra : ini- camenti medicati a japiente. Hieron. in Ifai. 3. to. 3. p. 35. f.
quitates manus veflrx conne'ditnt. InGr. lx ri\ ;?• dJ^Miav f$ venefici medicantis fapienter. Gr. Vat/H-ri.; ix lisaxvaslae
at X-^P £ S "iKW CwraftB, tfwryr iiruJ or'Juiv, <pctpci.ax.x ri <pKp ue>.xzi>o/&'tv f
isapa ccipQ. Ver—
V. 4. Ita Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 192.8. excepto iiormmLatinar. diffitnilitudoorta eft ex voce <pxp/uxw ,quac
verbo alienati funt. Suffiagatur Iren. 1. 3.C. 10. p. 185. e. & in cod. Vat. habetur line accentu , tefle Nobilio llenimita :

I.4. c. 41. p. 288. a. Item Hilar, in hunc Pf. necnon Ambr. fcribitur , fapuccnn , id relpondet Hilario & Auguft.fi ver6
1. de fuga fxc. c. 7. to. I. p. 434. c. Caffiod. in eund. Pf. & hoc modo , ipap/ia«.i , refpondet Vulgatae. In al. lib. eft
cum Plait. Rom. Corb. Coislin. In Moz. Alienatifunt pec- & <pc.p/*anS ts (pap/xa.Muof4tyy , ut in Rom. Fabri. fed letlio ver.
catores ab utero , erraverunt a ventre , loqnentes falfa. Hieron. mutata eft poftea in ipapuawlai ; & lie legitur ap. Theodo-
inEcclef. to. 2.761. b. Aug. in eund. Pf. Alienati Junt & !pa.p/j.o!,)iivo/u?m ,med:catttr medicata / Theod.
ret. ipctpfiaySlai
fecc. a vulva, errav. a ventre : locuti funt , &c. Ambrof. ap. Corder. in Catena legilfe videtur rpapyaxa r^,k <pap ua-/.a\ l

ep. 33. to. 2. 920. f. erraverunt pecc. ab utero. Iren. loco non fctp/nu.*S te , Hicenim, inquh, fenfus cfl : Si-
a tpctp.utK.v.ci; ;

fup. cit. omittlt to locuti Juntfatft. In Gr. Airvtf,oifHaQ-Mix.v '

miles fitnt afpidi, qua ncque attend it voct incantantium , nequt
t! cL-ko ftvaestc,, iir>,x>y£jMav iiri 7«sy>o$ - sWMfcay -^tu~ medicament» quod ab ipjis medicatum efl. Medtcamentum
An' Symm. tawvlzi; -yeuA?. 01' vocax ipfam incantationem ; atque hoc Symmachus declarat ma-

f. $. Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 192. a. cum Caf- nifeflius , Carmen incantantium. Vide (Is Nobil. not.
dicens ,

fiod. & Plait. Rom. ha illis fecundnm jimilitnd. ferpentis , it. 7. In Pfalt. Sangerm. mendose fcriptum conterur ,
&c. ut in Vulg. Coislin. Ira illis Jcc. Jinulitud. ferpentis : forte pro conterantur ; pofuimus tamen conteret, ex Rom.
jicut afpides Jurda , obturantes aures Jnas. Mozar. Jr<i illis quod etiam in reliquis VulgatJC congruit. In Coislin. lie :

fee. Jimilitud. ferpentis : Jicut afpide Jurda , ^ obdnran- Dens conterit dentes eorum in ora ipforum. Corb. Dens con-
ies aures fuas. Corb. hidignatio illis ftc.Jimilit Jicut afi ternit in ore coufringit Dominus. Lucif. Cal. 1. 1.
pidis furdx ,&c. Iren. 1. 4. c. 41. p. 288.
£5 obturantes, pro S. Athan. p. 192. a. leg. Deus conterat dentes eorum in
a. Ira eis fee. Jimil. ferpentis. Hilar, in hunc Pf. nil differt are ipforum confritiget , &c. Hilarius cum Auguft. in
a Vulg. nee etiam Pf. e Mf. Vatic, apud ipfum , nifiquod hunc Pf. Deus contrivit dentes eorum in ore ipfor con-
loco furor illis , hab. indignatio illis. Similiter Auguft. in /regit Dominus. CafTiod. ut in Vulg. Gr. 'O c^c; Qi.>iT&f
eund. Pf. Ambrof. vero 1. de fuga fee. c. 7. to. 1. 434. i|;e at rf sonoili Qvtf$-*Kw Kvzkc.
c. furor illis ferpentis : Jicut afpidis furdx , £) obflruen- Tl'. 8. Sic in Plait. Rom. Coislin. Moz. &apud Caffiod.

lis aures fuas. S. Paulin. ep. I

J. p. 88. a. ait : Sicut J'urdns prseter unum intendit; in Vatic, apud Hilar, intendet. In
non audiebat ;
tf Jicut afpides Jurda obturabat nobis aures Corb. Ad nihilum devenerunt veiut aqua decurrens : intendet
Jnas.Gr.<dv/j.oc, aurcii t? ofiiai' oJoei «W//05 x.co(p\i; , «, arcum fuum. Sec. Lucif. Calar. lib. 1. pro S. Athan. p.
fivvevf, &c. J92.a. Ad nihilum venientes , ut aqua decurrent : intendit
ft. 6. Pfalt. Rom. Fabri : Qjta non exaudiet vocem in- arcum , &c. ut fup. Hilarius in hunc Pf. Sperneutur velut
Tom. II, P ij
 . : , , . , -

Ii6 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LVIII.

Versio anti qua. He b r. VuiGATA HOD.
Ex Mf. Sartgnm. arcum ilium donee infirmen- conterantur. cum fuum donee infirmentur.
tur.
9. Sicut cera liquefa&a au- JQuafi vermis tabefaclus per- 9. Sicut cera , qua; fluit , aufe-
ferentur fupercecidit ignis ,
: tranjeaut : quaji abortivum mulie- rentur : fupercecidit ignis, & non
& non videmnt folem. ris , quod non vidit folem. viderunt fo!em.
1 o. Priufquam producant Antequam crefcant fpiiu vef- 10. Priufquam intelligerent fpi-
fpinas veftras rivus iicut vi- : trs. in rhamnum : quaji viventes, nx veftra; rhamnum : ficut viven-
ventis , ficut in ira abforbet quaff in ira tempeftas rapiet eos. tes , fie in ira abforbet eos,
eos.
1 1 . Lxtabitur juftus cum Latabitur juftus ciimviderit ul 11. Lxtabitur juftus cum vide-
Viderit vindi&am impiorum tionem : pedes fuos Uvabit in [angui- rit vindictam : manus fuas lavabit in
manus fuas lavabit in fangui- ne impi'i fanguine peccatoris.
nem peccatorum.
1 z. £t dicet homo Si uti- Et dicet homo : Fere eft fruclus 11. Et dicet homo : Si utique eft
que erit fructus jufto : & vere jufto : vere eft Dcus judicans in fru&us jufto utique : eft Deus judi-
eftDeus judicans eos in ter- terra. cans eos in terra,
ram.
NotjE ad Versionem antiquam.
aqua decttrrens arcnm , &c. at in Pf. 143. col.
: intendet Priufquam producant fpina veftrx rhamnes : Jicut viventes ,Jt-
558. d. Perierunt Jicut aqua prMerfiueus. Aug. in eund.Pf. cut in ira abforbet eos. In Gr. Flfo t? Qvvuvui role, dx.dt$as
Spernentur tttnqutim aqua deenrrens : intendit arcum , &c. Gr. vnZv-rw pctftviiv' ucil Z,wvla.<; , &>c;i cV ipyyi Kxlcmltlau J^a? ,

EfyJ srubmovlai cot; vS ap Jiairopivo/asyof ujeieiro r'jipv , &c. Aid. & Compl. «UTbs.Symm. Up'y it aJi,y^-Zctr a! anay^-at
f. 9. Sic Hilarius cum Augufl. in hunc Pf. Accinunr. v/uar , «Vs titsQcti pajuyoV eti Zfoilcr. , &c.
Pfalt. Rom. Coisl. Corb. & Carnut. nifi quod Rom. habet ~t. 11. Confonat Pfalt. Mozarab. Sic etiam in Rom. (1

fnper eos cecidit ignis, & Co'lsYm. fupercecidit igncs fnper eos. excipias unum in fanguine. Hilarius cum Pf. Vatic, nil dif-
Mozarab. Sicut cerct liquefaila aujeretur , &c. ut fup. Lu- fett a Vulg. neque Augufl. in eund. Pf. fed Ambr. in Pf.
cif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 192. a. Sicut cera liquefaila 56. &
118. to. 1. col. 792. e. 105 1. f. necnon Hieron.
anferantur : /riper eos cecidit ignis , &c. Similiter hab. Caf- cont. Rufin. &
CalTiod. in Pf. tf. habent vindiclam im-
fiod. in eund. Pf. excepto uno anferentur. In Gr. 'Qau piorum , cum Pfalt. Carnut. Corb. Gr. pariter s'x/i'xxf» &
JtwpoS razek £/iauiaipi$vszrla.i' sVeo: tsup , £ , &c. Aid. & d<tiG.tat , &c
Aid. vero Compl. delent dte&av. &
Compl. addunt ;V «utk, 5,, &c. Tf. 12. Pfalt. Moz. hab. in fine , fnper terram. Rom. cum

ir. 10. Pfalt. Rom. Priufquam producat fpinas vefter Caffiod. a Vulgata non diffidet ; neque etiam Hilarius in
rhamnus : Jicut viventes , Jic in ira abforbet eos. Mozarab. hunc Pfalm. (i excipias prima verba Et dicet : Si utique :

& Mediolan. Priufquam producant fpina veftrx rhamnum, erit , vel ut infra col. 126. b. Dicet homo : An frullus erit
&c. ut in Rom. Carnut. Priufquam producat fpinx veftra juflo ? Augufl. in eund. Pf. Et dicet homo : Si ergo eft fruclus
rhamnum, &c. Hilarius in hunc Pf. cum Pf. Vatic. Priuf- jufto : ergo eft Deus judicans eos in terra. Pf. e Mf. Vatic.
quam producat fpinas veflras rhamnus : Jicut viventes , Jic in ap. Hilar. Et dicet : Si utique erit utique eft , Deusjudi-
ira abforbet vos. Sic etiam in Pfalt. Corb. prater h»c , Jicut cas eos in terra. Corb. Et dicet homo : Si utique erit fruclus
in ira abforbet eos. In Vatic, apud Hilar, abforbebit eos. Au- juftus : utique eft Deus judicans eos in terra. Gr. K«) zpet
gufl. in eund. Pf. Priufquam producat fpinas veflras rham- ccv^rpoiiT'^' Ei' «&c sVI Kccptsci tw JW«i«* c.fjc is'lt Qtlq
nus : tanquam viventes , tanquam in ira combtbet eos. CalTiod. XfiVoK dvTVc, If t>! yri.

Versio antiqua. H EBR. Vulgata hod.

:* Mf. Sangirm,
In finem > .
Viclori In finem
1 Ne , David in. ti-
difperdas Ut non difperdas David humilem 1 Ne difperdas , David in titull
tuli inferiptionem, qnando & fimplicem quando miff Saul, , t inferiptionem , quando milk
miiit Saul , & cuftodivit do- & cuftodierttnt domum ut occi- Saul, cc cuftodivit domum ejus,
mum ejus morte ilium
, ut derent turn. LIX. ut eum interficeret. ( 1. Reg.
afficetet. LVIII. 19. 11.; Lviii.
2. T7 Ripe me de inimicis 77* Rue me de inimicis meis Deus 2. I? Ripe me de inimicis meis
H/ meis Deus mens & ab Hi : meus , & a rcfiflentibus tnihi J—v Deus meus & ab infurgen- :

infurgentibus in me libera me. protege me. tibus in me libera me.

3. Eripe me de operantibus Libera me ab operants iniqui- Eripe me de operantibus ini

iniquitatem de viris fan- : & tatis , ejr a viris fanguinum falva quitatem : & de viris fanguinum.
gninum libera me. me. falva me.
4. Quia ecce occupaverunt JVuia ecce injldiati funt aninu 4. Quia ecce ceperunt animam
animam meam : inruerunt in mea : congregantur adversum me meam : irruetunt in me fortes.
me fortes. fortijftmi

N o 1 IE ad Versionem antiquam.
If. 1. Pfalt. Rom. voce una
differt a Vulg. nempe in- hunc Pf. Similiter ap. Hilar, in eund. Pf. nifi quod deefl
fcriptione. etiam Pf. e Mf. Vatic, apud Hilar, cum Caf-
Sic xoxmeus. A Pf. Vat. ap. ipium utraque abefl, Deus mens.
fiodoro. Moz. initio hah.lufine ; exinde, in titnlis inferiptio- Apud Augufl. (ic Erne me de inimicis meis Deus mens :
:

nem ; est. ut in Vulg. Corb. In f nem, Ne difperdas, David in ^ ab inftrg. fuper me redime me. In Gr. 'E^sM/ue i% -rui
tit. inferiptione , quando ut eum interficerent Hilarius in . iyj^puii ItM Qcoc,' Hj tH. -ray tit e/u? ZvTpuQa! ju;.
eund. Pf. col. 127. e. f. fie In finem, tie difperdas, vel:
Tf. 3. Sic Hilar. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Moz.
corrumpas , in tituli inferiptione : turn addit Supcrfcriptio : Coisl. Corb. & Vatic, ap. Hilar. Ap. Aug. in eund. Pf. ha :
PJalmi afuperiare non differt; fed Pfalmus eo differt, quod Erm me de operant, iniquitatem : £? a jalvum me fat,
qnxdam ex his qua in David ipfum gefta funt , prxfernntur , Gr. 'PJW pi h. rav i, si, Qaciv /us.

cum Saul mijit , £> cuftodivit ad interficiendum eum , do-

, -&. 4. Sic in Pfalt. Rom. Fabri, & ap. Caffiod. at in Rom.
mum ejus. Vet um ft ob id dirigenda ad Deum effet oratio , Martian, aucupaverunt ; in Carnut. occuj/avernnt ; in Me-
fuperiora ilia , id eft , In finem , Ne difperdas , &c. non diolan. captaverunt. In Corb. occupaverunt ; ultimoque , in-
neceffefntrat anteferri. Apud Auguft. ita In finem , Ne : ruerunt fnper me fortes. In Cbislin. occupaverunt £>
corrumpas , ipji David in tituli inferiptionem , &c. ut in inruerunt in me, &c. In Vatic, apud Hilar. Quia ecce cap-
Vulg. neque ablimile Gr*cum eft. Aucl. I. de promitf. taverunt t$ inruerunt, &c. Hilarius ipfe col. 128. d.
p. I . c. 9. p. 98. d. hab. tituli inferiptionem , ne corrumpas. Qjtia captaverunt anim. meam : irruerunt , &c. ut fupra.
t. z. Ita ferunt Pfalt. Rom. & Moz. cum Caffiod. in Auguft, in eund. Pf. Qjtia ecce vexati Junt anim, meam j
 : : : ,, : . : , , ::

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LVIII. n7

VuiGATA HOD. H EB R. Versio antiqua.
5. Neque iniquitas mea, neque Abfque mea ,
iniquit'ate abf- & 5. Neque iniquitas , neque E* Mf Stut£ermi

peccatum meum Domine : line ini- que peccato meo Domine : non egi peccatum meum Dominc
quitate cucurri , &: direxi. tniqtte ,
& Hit currant, & prapa- line peccatum cucurri , & di-
rantur. rexi.
6. Exfurge in occurfinn meum, Surge ex adverse pro me , & 6. Exfurge in occurfum mi-
& vide & tu Domine : Deus virtu- refpice : & tu Domine Deus exer- hi , & vide : & tu Domine
tum , Deus Ifrae'I ,
cituum , Deus Ifra'el, Deus virtutum , Deus Ifrael
Intende ad vifitandas omnes Evigila ut vifites omnes gentes Intende ad vifitandas om-
gentes : non miferearis omnibus , non miferearis univerfis ,
qui ope- nes gentes non miferearis :

qui operantur iniquitatem. rantur iniquitatem. Semper. omnibus , qui operantur ini-
quitatem. Di A PS ALMA.
7. Convertentur ad vefperam : Revertantur ad vefperam , la- 7.* Convertentur ad vefpe-* Af/Iconvertecur;
& famem patientur ut canes , & trent ut cants , & circumeant ci- ra : & famem
patientur ut ca-
circuibunt civitatem. vitatem. nes , &
circuibunt civitatem.
8. Ecce loquentur in orefuo, & Ecce loquentur in ore fuo , gla- 8. Ecce ipfi eloquentur in
gladius in labiis eorum : quoniam dii in labiis eorum : quaji nemo ore fuo , gladius in labiis&
quis audivit > audiat. eorum quoniam quis audivit ?
:

9. Et tu Domine deridebis eos Tu autcm Domine deridebis eos: 9. Et tu Domine deridebis

ad nihilum deduces omnes gentes. fubfannabis omnes gentes. eos pro nihilo habebis om-
:

nes gentes.
10. Fortitudinem meam ad te Fortitudinem meant ad te fer- o. Fortitudinem meam ad
1

cuftodiam ,
quia Deus fufceptor vabo : quoniam tu Deus elevator te cuftodiam quia Deus fuf- :

meus es metis. ceptor meus eft

11. Deus meus, mifericordia Deus mifericordia mea pr&ve- 1 1 Deus meus , mifericor-
ejus praveniet me. niet me dia ejus praevenietme.
11. Deus oftendet mihi fuper Deus oflendet mihi in infidiatori- 12. Deus oftendit mihi in-
inimicos meos , ne occidas eos : ne- bus meis : ne occidas eos , ne forte ter inimicos meos , ne occi-
quando oblivifcantur populi mei. oblivifcantur populi met. deris eos nequando oblivif- :

cantur legis tux.

Difperge illos in virtute tua : & Difperge eos in fortitttdine tua, Difperge illos in virtute ma
depone eos prote&or meus Domi- & dfjlrue eos proteclor nojler Do- & deftrue eos protector meus
ne : mine. Domine
1 } Delictum oris eorum , fer-
. Peccato oris fui , fermone labio- iq. Delicla oris eorum.
N OTiE AD V ers ion em. ANT I QU AM.
irruerunt fuper me forte;. Gt.'Oirt iJ'y t^upwexv tvii/
•j^X"'" tu , & es ; ficut ap. Hilar, ipfum in comment, necnon
ftx" iire&sflo t-ir' *f*s x£s*'/aioi. Auguft. & CafTiod. in hunc Pf. Itidem ap. Auct. 1. de voc.
Tfr.
J.
Pfalt. Coislin. Neque iniquitas, neque peccatum gent. 1. 1. c. 24. p. 1 j. c. ut &
ap. Hieron. ep. ad Sun.
meum : Jine iniquitatem cucurri , e£ direxi. Corb. Vulgata: & Fret. to. 2. col. 642. a. Obicrvat tamen ibid. S. Doctor
confonat , nifi quod hab. in fine , 1$ dirigebam. Hilarius in Grxco pofitum effe fufceptor meus es tu fed feiendum , :

in hunc Pf. ab eadem Vulg. nil omnino ditfert ; Auguft. inquit , in Hebrxo nee es Jcriptum, nee tu , £5 apttd LXX.
& CalTiod. in eund. Pf. cum Pfalt. Rom. hoc ult. uno Jolos inveniri.
f$ dirigebar : Mfs. tamen plerique Auguft. ferunt ibid, tf t. 11. Concinunt Hilar. Aug. CafTiod. in hunc Pf. &
dirigebam , cum Pfalt. Carnut. Corb. iidem etiam Mfs. & una cum Martian. A Rom. Fabri abeft Dens
Pfalt. Rom.
legunt inf. dirigebat , loco dirigebatur ; & poft paulo , di- meus. Auct. vero 1. de voc. gent, ubi fup. leg. Deus meus ,
rigo non dirigor. Gr. arm «.vtftitti i'J'&c/^cv , £ x.cl/sJ$-vvx.
, voluntas ejus praveniet me. Similiter Hieron. ep. ad Sun.
$. 6. Concordant Pfalt. Rom. Moz. Coisl. Corb. una cum & Fret. col. 642. a. Pro quo , inquit , in Grxco jcriptum efl
CalTiod. Similiter hab. Hilar, in hunc Pf. nifi quod delet £5 to f'^so; «t/TiT, id ejl, mifericordia ejus , quod £5 verius ejl
poft vide, Sc legit, ne miferearis. Lucif. Cal. 1. I pro S.Athan. .
fed in Hebr. to jcriptum eft , mifericordia mea prjeveniet me.
p. ioz. b. non miferearis , &c. ut fupra. Auguft. in eund. ~fr. Pf.eMf. Vatic, ap. Hilar, imo Hilarius ipfe ,
ii. Ita
Pf. Exfurge in occurfum mihi, vide : tf Domine # m nil! quodhab. Deus mens. Itidem in Corb. excepto
initio
Intende ad vijitandum omnes gentes : non miferearis omnium verbo ojlendet. In Rom. Deus meus , cflende mihi bona inter
qui , &c. Graec. 'E£s-/£f3'"7< eft Q^vvdvlmv fj.% , j, i'JV «, Qu inimicos meos, &c. ut in textu. In Coislin. Deus meus of-
Ku'e<E... ,km oimfipworii via/rctt; , 6cc. Diapfalma quoque ibid, tendet mihi inter inimicos meos , &c. ut fup. In Mozarab.
lequitur , ficut apud Hilarium fupra. Item in Pfalt. Coislin. Dens oftendit mihi inter inimicos meos ne occideris eos : ne- ,

Corb. 6c Rom. Martian, a Rom. vera Fabri abeft , ficut quando oldivifcatur legis tua. Difperge illos , &c. ut in Vulg.
ab edd. Ald.Sc Compl. Non memoratur etiam ab Auguft. In Mediolan. Dens meus , ojlende me inter inimicos meos :
Sc CalTiod. nequando oblivifcantur legis tt'.x £> deftrue eos prot. &c.
Tf. 7. Pfalt. Rom. Convertentur ad vefperttm , Sec. ut Similiter in Carnut. nequando oblivifcantur legis tua. Apud
J\s
V\v K.<* in Vulg. Mozar. Convertantur ad vefperttm : famem pa- ^ Auguft. in hunc Pf. Dens mens demonftravit mihi in inimi-
<****V'j>" tiunturut canes, &c. Corb. «* canis. Hilar. Convertentur ad cis meis , ne occideris eos : nequando oblivifcantur legis tux.
vefperam : g> jam. patientur ut canes ,tf circumibunt civit. Difperge eos in virt. tua : & dednc eos prot. mens Domine :
SimiliterAmbrof. 1. de Jofeph , c. 7. to. 1. 498. e. cum atl. 18. de civit. Dei ,c. 46. to. 7. 529. f. hab. legem tuam:
Gaud. Brix. ferm. 9. p. 957. b. ufque ad canes. Auguft. in ep. vero 149. to. 2. 506. g. conftanter, ne occideris eos : ne-
eund. Pf. Convertantur ad vefperam : tf famem patiantur quando oblivifcantur legis tux. Similiter hab. S. Paulin. ep.
ut canes , & circumibunt &c. Gr.
,
'
$.7ns pr\\tuv sft- £<nrzQ$.v' 50. p. 296. a. additque Difperge illos in virt. tua : £5' deftrue
:

Kj Mfj.u£,'d<5ir if KVHzaiVW , &c. eos Domine. Apud Tertul. 1. cont. Jud. c. I 5. p. 147. c.
J^. 8. Ecce ipfi loquentur
Pfalt. Rom.gladius ep? in # & 1. 5. adv. Marc. p. 680. a. haec pauca Difperge illos in :

lab. &c. Item in Coislin. Ecce

ipfi loquentur. In Corb. Ecce virtute tua. Apud CafTiod. in eund. PL Dens meus, oftende
ipji loqnuntur. In Vatic, apud Hilar. Ecce loquentur # mihi inter inimicos meos, Sec. ut in textu Sa>-g. Hieron.
gladius in ore eorum &c. Hilarius in comment, non dif- , epiil. ad Sun. & Fret. to. 2. 642. b. legit Dens rftaulet mihi :

cedit a Vulg. nee etiam Auguft. & Cafllod. in hunc Pf. inter iltim. meos : pro quo , inquit , in Grxco pofitum eft Deus
nee S. Paulin. ep. 50. p. 296. a. nifi quod hab. omnes, meus , fed meus additum eft ; mox ita ne ccctdas eos , :

Ecce ipji. Gr. 'Ij~i «.worpS-iffalai (Aid. & Compl. 'lJlx nequando oblivifcantur populi tui : pro quo in Gracejcriptum
KVTol, &c. )... k, po/wpxia cV tcT; ^siAfSii' , &c. ejl legis tua: ; fed in LXX. tf in Hebrxo non habet populi
t. 9. Sic Hilar. Aug. & CafTiod. in hunc Pf. cum Pfalt. tui , fed populi mei ; a nobis ita verftm eft. In ed. Rom.
$
Mediol. Corb. & Moz. Sic etiam Rom. nifi quod hab.
tf pro 'O 0fo'; |UK J~tii,u not at to?? ixS^C^ /"* • P* «MiWf/niC
nihilo ; Coisl./jt-o nihilum habebis , &c. Gr.
ifyfetueeii , &c. cLvric; //ii CT-o/s iiraa^-u-vrai t? viftv Qi- ^iaensfTTieor a.u-
t. 10. In Pfalt. Rom. Coislin. Mediol. & Moz. tu tK K) xarayafi cut;;, Sec.
Dens fufceptor mens es.ln Pf.e Mf, Vatic, ap. Hilar, defunt X. Ita Pfalt. Coislin. cui favet Corb. fi excipias fin-
1 3.
 :: :

n8 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LVIII.

VE RSIOANTIQUA. HEBR. VU I G A T A H O ©".

f.x Mf. Saiigerm. fermones labiorum ipfornm : rum fitorum , & capinntur in fu- monem labiorum ipforum : Sc
& comprehendantur in fuper- perbia fua , comprehendantur in fuperbia fua.
bia fua.
Et tie exfecratione & men- Afalediftionem & mendacium Et de exfecratione & mendacio
dacio convellentur : 14. con- v.arrantesconfume in furore
: , con- annuntiabuntur 14. in confumma-
fumantur in ira confummatio- fume ut twn fub/ifiant tione : in ira confummationis , &
nis , & non erunt. non erunt.
Et icient quia Dominus do- Et fciant quoniam Deus domi- Et fcient quia Deus dominabitui:
minatur Jacob ,& finium tei'- vatur Jacob in finibus terra. Sem- Jacob , & finium terra.
XX. DlAPSALMA. PER.
15. Et convertentur ad vef- Et convcrtantur ad vefperam , 1 5. Convertentur ad vefperam ,

peram , & famem patientur latrcnt ut canis , & circumeant & famem patientur ut canes : 8c
lit canes : & circuibunt civita- civitatem. circuibunt civitatem.
rem.
16*. Ipfi difpergentur ad Ipfi vagabuntur ut cowed ant: 16. Ipfi difpergentur ad man-
manducandum : ii vero non & citm faturati non fuerint , mur- ducandum : fi vero non fuerint fa-
faturentur , <3c murmurabunt. murabunt. turati , & murmurabunt.
Ego autem cantabo vir-
1 7. Ego autem cantabo imperium 17.Ego autem cantabo fortitu-
tutem tuam exiilltabo mane : tuum , &
laudabo mane miferi- dinem tuam & exfultabo mane mi- :

mifericOl'diam tuam. cordiam tuam fericordiam tuam.

Quia fa£tllS es filfceptor Jguoniam faclus es fortitudo Quia fadtus es fufcepror meus,
mens Domine refugium , & mea , & refugium in die tribula- & rerugium meum , in die tribula-
meum,indietribulationismex. tionis mea. tionis mea:.
18. Adjutor meus tibi pial- me am tibi cantabo:
Virtutem 18. Adjutor meus tibi pfallam ,
lam , quia Deus filfceptor meus quoniam Deus adjutor meus, Deus quia Deus fufceptor meus es : Deus
eft Deus meus mifericordia
: mifericordia mea. meus mifericordia mea.
mea.
Not* ad Version em aktiquam.
gul. fermonem. In Rom. Fabri : Deiicla oris eorum, fermo #. ij. Ambrof. in Luc. i6\ to. I. col.
1475. f. fcribic
lab. ipfor.tf comprehendantur $$ mendacio compellantur : ad vcfpernm , cum Pfalt. Rom.
, ante conver- deiet vero £5
item 111 Rum. Mariianxi fermouem. In , praeter accular. teiitur ; reliqua ut lup. Mozarab. Convertantnr ad vefperum ,
Mozaiab. Delifta oris : com- eorum , fermones lab. ipforum g> famem patiuntur at canes , &c. P(. e Mf. Vatic, ap. Hi-
frebendantnr Jj mendacio convellantur ; in Mediolan. lar. Et convertentur in vefperam, gj famem patientur. ....
compellentttr. rialm. Vatic, ap. Hilar. Delida oris eorum, {$ circuibunt : nee dilfentit Hilaiius ipie in comment, nifi
fermouem labiorum ipfornm : $$ comprehendantur convel- quod hah. in vefperum , &
inf. circnmibunt. Pfalt. Corb. Et
lantur. Hilar, iple in comment, p. I 32. e. Deliila oris eo- convcrtantur ad vefperam , 55 famem patientur ut canis : &
rum, © fermouem lab comprehendeiunr men- . ipfor .<$ & circuibunt &c. Apud Auguft.
, in hunc Pfalm. haec pau-
dacio convellentur in confummatione ; Mf. Reg. cum antiq. ca : Convertentur ad vefperam,
%j circnmibunt civitatem,
edict, comprehendantur. Auguft. in eund. PI. Deliila oris omiflis intermediis. Calliod. a Vu!g. non difterr. In Gr.
eorum, Jermonem tab. eorum : £; comprehendantur Et 'i.TtiSfi-\\i6tt si; icirieyct, j, M,uuZ,t6tv u, x.uuV g, xv^aoum
ex maledido &
mendacio annuntiabuntur. Cafliod. denique : mint.
Delifta oris eorum, fermo lab. ipfor. <$ comprehendantur Tf. 16.Itidem in Pfalt. Corb. Rom. vero hab. Ecce ipfi
Et de mendacio evellentur. In Grace. A/tctpriar difpergentur fi vero non fuerint faturati , £5, Sec. Muz.
'

exfecr. £J
( Aid. & Compl. 'A,uxpr!a ) fo^a/cc civrvv , ^o>o^' ( Aid. ic fi vero non faturabuntur ,
murmurabunt. Coislin. Ipfi an-
Com pi. boj'ji;
) oivtZv K) QutMiptyiiltuoar
yjiti-jcv Kal tern difperg fi vero non faturabuntur , tf murmurabunt.
£'£, Jfxc. k, -\;vJyi J" i ay I" eMco/lai. Hilarius in hunc Pf. cum Pf. e Mf. Vatic, ibid. Ipfi dif
ir . 14. In Pfalt. Rom. deefl verbum confnmantnr , ha- pcrgentur ad fi autem ( Vatic. Ji
vero ) non faturabun-
betuique tnfia , Dew dominabitur. In Mozarab. (ic confttm- : tur, &
murmurah. Auguft. in eund. Pf. Difpergentur ut
mabnntur coufimmat Et fcient quia Dens Jacob do-
in ira edant :fi autem non fatiabuntur , £J murmurabunt. Cafliod.
minabttitr , finium terra. In Mediolan. in confummatione ut in Vulg. Gr. Avjol JHtcx.epiriQhQor'joit iy tpaytiv' iav
in ira confimmat. &c. In Coislin. confummatio in ira con- ii /jm yopla&uGi, Kj •jo\~/v»sst.
fummat Et fcient quia Dens Jacob dominabitur , finium ~t. 17. Sic in Pfalt. Rom. Moz. exceptis his , £jf exal- &
terra. In Coib. convcrtantur in confummatione : in ira con- tabo Quia factus es , abfque feq. Domine. Corb. fimi-
fummationis , C? non erunt. Etfient , &c. ut in Vulg. In liter hab. virtutem tuam : £5 exfultabo Qjf'a jatlns ejl
Vatic, ap. Hilar, confummatione : in ira confumm Et fufc.meus ,$$ refug. &c. Rom. Martiansi fcribit etiam , ^
fcient quoniam Deus dominabitur Jacob , © finium terra. exfultabo. Hilarius in hunc Pf. cum Pf. Vatic. Ego autem
Hilarius ipfe in comm. p. 1 51. e. port hoc , in confum- cantabo virtuti tux : exfultabo ( Vatic, exaltabo ) mane mi-
marione , fubdit : confummatio in ira
confummationis , $ fericord.tuam. Qjna Jattns es , &c. ut in Vulg. Auguft. in
non erunt. Et fcient quoniam Deus Jacob domiuatur , finium eund. Pf. Ego autem cantabo potentiam tuam : £5' exfultabo*
terra; edict, dominabitur. Auguft. in eund. Ff. confttmma- mam•mifericordia tn.i. Ojiiafatins es , &c. utin Vulg. Fauf-
tiones : in ira confummationis , J5 «0« erunt , &c. ut in Vulg. tin. presb. cont. Arian. p. 649. h. Ego autem cantabo virtu-
Caffiod. delet confimmationes , vel quid iimile ; reliqua ut tern tuam : exaltabo mane miferic. tuam. Qjtia , Sec. ut ia
in Vulg. Hieron. epift. ad Sun. Fretel. to. i. p. 64.1. b. & Rom. Cafliod. cum Vulg. confentit. Gr. 'Ey& o\e iccftai
Et fcient quia Deus dominabitur Jacob , finium terra : pro -rn <S vvafia Qv' j, «yaM/cWo^ct; -roirpuii to e*£os Qv. Oti
quo , inquic , in Graco fcriptnm ejl , St. finium terra; ; fed syeiifovi, , &c.
& conjunclio addita eft. In Gr. Quv7e\ciat ( Aid. Compl. & it. 18. Pfalt. Rom. Vulgatae congruit. Coislin. hab. quia
iv QvvlfMlct' ) a/ opyri Qvtle>.s!«.<; , j, i ju» vicapfyiiit. K.a.1 tu Deus fnfeept. metis es. Corb. quia ut es Deus fitfi. mens,
yvaitvlai oti ©so; t? IaitwS /effToi^ •> ray aspa.loiv tU; Hilarius in hunc Pf. cum Pf. Vat. ibid, tollitfw ,& es. Simi-
7?;. Aid. & Compl. ftvjtiXi Tv'la-iit, j,iav, &c. Dia- liter Aug. in eund. Pf. CafTiod. vero cum Vulg. concinit.
pfalma fubjicitur cum inGr. turn in Pfalt. Rom.
fimilirer
Corb. & ap. Hilar, at deeft. in Rom. Fabri,
In Gr. Bend's.A " > C01 4«^^ ©s»5 1 a/1avncl up /Uf it W
Martianaei , '£ ©es?
hv , to eW« /ua. Aid. & Compl. Bsn^-c^^v tl , (\)
nee apud Auguft. & Caffiod. legitur, -fyaM» , ot/ Qu a ©ees" am^irlup , &c.

<oiS^
 , )
,: : ,,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LIX. 119

VULGATA HOD. He br. Versio antiqua.

VUtori In finem, Ex Mf. Sangtrm,
In finem
1. Pro his qui immutabuntur , in Pro liliis testimonium bumilis & [im- His qui immutabuntur ,

tituli infcriptionem ipfi David in plicit David ad docendum qtun- ,

in tituli infcriptionem Da-
dcxftrinam , r. cum fuccendit do pugnavit adversus Syriam vid in doftrinam , 2. dim
Mefopotamiam Syria; , & Sobal Mefopotamia & adversus Sy-
,
fuccendit Mefopotamiam
& convertit Joab , & percuflit rian! Soba , & reverfus efljoab ,
& Syriam Subal , con- &
Idumasam in valle Salinarum & percuffit Edom in valle Sali- vertitJoab , & percuflit
duodecim millia. ( z. -Reg- 8.1. narum duodecim millia. LX. vallem Salinarum xn. mil-
& 10. 7. & 1. Par. i!i. 1. lia. LIX.
L I X.

3, "T""\ Eus repulifti nos , & def- DEus projecifti nos , fcidifti ;
3
T"N Eus repulifti nos , &
JL/ truxifti nos : iratus es , & iratus converttfti nos. deftruxifli nos iratus :

mifertus es nobis. es nobis, & mifertus es nobis.

4. Commovifti terram, & con- Commovifti terram , & difru- 4. Commovifti terram, &
turbafti earn : fana contritiones ejus, pifti fana contritiones
earn : ejus ,
conturbafti earn fana contri- :

quia commota eft. quoniam commota eft. tiones ejus , quia mota eft.
j. Oftendilli populo tuo dura : Oftendifti populo tuo duritiam 5. Oftendifti populo tuo du-

potafti nos vino compun&ionis. potafti nos vino confopiente. ra potafti nos vino com-
:

punclionis.
Dedifti metuentibus te fignum , 6. Dedifti metuentibus te
6. Dedifti metuentibus te figni-
flcationem ut fugiant a facie arcus
:
ut fuger ent a facie arcus: Sem- fignificationem ut fugiant a
per. facie arcus Diapsalma. :

Ut liberentur dile&itui : 7. fal Ut liberentur amici tui : falva Ut liberentur diledi tui :

vum fac dextera tua , & exaudi dextera tua , & exaudi me. 7. fal vum me fac dextera tua

me. & exaudi me.

Deus locutus eft in fandto Deus locutus in ftncluario 8. Deus locutus eft in fanc-
8. eft

fuo : La;tabor , & partibor Sichi- fuo : L&tabor , dividam Sicimam , to fuo Lxtabor ,
: dividam &
mam & convallem tabernaculorum
:
& vallem Soccotb dimetiar. Sicimam & convallem taber- :

metibor.
naculorum ejus metibor.
9. Meus eft Galaad meus , & Meus eft Galaad , meus eft & 9. Meus eft Galaad , &
eft Manafles : & Ephraim fortitudo Manaffe , & Ephraim fortitudo meus eft Manafle & Ephrem :

capitis mei. capitis mei. fortitudo capitis mei.

Juda rex meus : 10. Moab olla Juda legifer meus : Moab olla Juda rex meus 10. : Moab
Not* A D Versionem antiquam.
t. I. Confonat Pfalt. Moz. una cum Coislin. Similiter In Coislin. & ap. Aug. iratus es , ^ mifertus es noftri. In
hab. Rom. Fabri cum Corb. & Pf. Vat. ap. Hilar, (i exci- Mozarab. iratus fttifti , & mifertus es nobis. Apud Ambrol".
pias haec Pro iis qui immutab. in tit. inferiptione ; praeterea
:
de lapfu virg. to. 2. 318. e. Deus repulifti me, £> deftru-
Corb. hab. in dotlrina. In Rom. Martianaei Gc Pro bis qui : xifli me. In Gr. ut in Pfalt. Rom. & Vulg.

commutabuntur in tituli inferiptione ; Apud Hilar, in com- #.4. Concordant Pfalt. Coislin. Rom. & Vatic, apud
ment, p. 1 55. b. In ( inf. Ad ) finem, Pro bis qui demu- Hilar, at Hilarius in comment, legit , quia commota eft.
tabttntur , tituli infiriftia in dotlrinam David : fubinde iic : Auguft. & Cafliod. in hunc Pf. quoniam ( Caffiod. quia )
Pro his qui demntabuntur ctd dodrinam ; mota 0V1 i<scttev$v. Pfalt. Corb. Commov
Gr. £J
Tituli inferzptio , eft.

port paulo , immutabuntur : item inf. ait Pro his in fine : turbafti earn fana contritiones , quia commota eft. Vide
:

commutandis , tffnb teftimonio, ac tituli inferiptione ad David Ambrof.l. 1. de interpel. Job, c. 5. to. 1. 63 i.e.
edocendis, Pfalmus hie fcribitttr. Rurfum ibid. Intelligendtis t. J. Accinit Ambr. in Pf. i.col. 753. d. 1. de lapf. &
ergo Pfalmus pro qui immutabuntur in David sternum
bis ,
virg. to. 2. 318. e. una cum Hilar. & Cafliod. in hunc Pf.
eft

regent edocendis , £) qui pro amiffis patribus erunt ex commuta- necnon Pfalt. Rom. At Aug. in eund. Pf. legit Oftendifti :

tion jam filii. Aug. in hunc Pf. non differt a Vulg. Caffiod. plebi tux. dura : potafti nos vino ftimnlationis. Gr. wot

ablativo tantum , inferiptione. Vide Hieron. ep. ad Princip. Kccra.rui.1011;.

to. 2. col. 681. b. In Gr. Eft to t/ms , Toft aMcia^-noo^sre/? ir. Concilium Hilar. & Cafliod. in hunc Pf. una cum
6.

smoycotylav rof Aou/lf ifcJ lc^lax. v"'• Pfalr. Coislin. Corb. & Vatic, ap. Hilar. In Rom. fie
Moz. :
I'ti , £ft

f. 2.Concinit Pfalt. Coisl. nil! quod habet , fuccendit Sy- Ut liberentur eledi tui. Apud Aug. in eund. Pf. Ut entan-
riam , £) Syriam Sobal. In Corb. uuum tantum variat Sobul. tur diledi tui. In Gr. "OttoK av pvSrami o< dyccirvld (\.
In Rom. Fabri lie chm fuccendit Syriam Mefopotamix, <$ Sy-
:
Diapfilma etiam ibid, inferitur , ficut in Pfalt. Rom. Mar-
riam Sobal, tf convertit Joab, j£ percuffit Edom in valle Salina- tianeei , Corb. & ap. Hilar, deeft amem in Rom. Fabri , nee
rum xii. millia. In Rom. Martiansei, *$ percuffit vallem , &c. legitur apud Auguft. & Cafliod.
In Moz. cum fuccendit Syriam , Mefopotamiam , Syriam So- & if. 7. Sic hab. Auguft. &
Cafliod. cum Pfalt. Moz. Rom.

bal , &
convertit Joab , & percuffit vallem Sal in. xii. millia Coislin. &
Vatic, apud Hilar. Hilarius vero in comment.
bominum. Similiter in Mediolan. & Carnut. £? Syriam Sobal. falva dextera tua, &c. Graec. Quiov tj, &c.
Pfal. e Mf. Vatic, ap. Hilar, chm fuccendit Mefopotamiam ,
#-.8. Ita Pfalt. Rom. Corb. Coislin. Moz. dempto uno &
$$ Syriam Sobal , tf convertit Joab , percuffit in valle Sa- & ejus , ante metibor; Moz. hab. dimetiar; Pf. e Ml'. Vat.
tin, xii. millia. SufTragatur Hilarius infra in comment, ap. Hilar, dimttibor ; Hilarius ipfe , dimetiar ; ambo fup. &
dempto uno cum , in principio deinde , inquit , id quod :
partiborSicbimam, abfque feq. ejus. Ambrof. 1. 2. de inter-
in Salinarum valle fecundiim Aquilam , ciim percuffit pel. Dav. c. 4. col. 643. d. dividam Sicimam. Similiter

valles : & poll Mf. Reg. S allium ; )

plura : In valle Solium (
Auguft. in hunc Pf. & in Pf. 107. at in fine legit dimetiar.
id emm magis quam Salinarum , Grxcus fermo declarat. Ap. Caffiod. in eund. Pf. dividam Sicimam metibor. Gr.

Auguft. 6c Caffiod. in hunc Pf. cum fuccendit Mefopotamiam AtapsSAU S.M/UX re» swcii» Jix/Mlpuera.
Syria , & Syriam Sobal , 2> convertit Joab , g percuffit Edom t. 9. Sic eft in Pfalt. &
Rom. Coislin. quibus accinunt
Hilar. Auguft. ni excipias ncmen
& Caffiod. in hunc Pf.
in valle Salin. xii. millia : at Aug. in Pf. 107. col. I2IJ.
b. leg. cum fuccendit Mefopotamiam , Sjriani , Syriam & Manaffes. Hilar, tamen in eod. comment, habet, Ephr.tm
Sobal , ^ percuffit in valle , &c. Pfalt. Carnut. cum Reg. ajfnmptio capitis ejus ; quod & infra bis repetit. Sed Aug.
Mf. Hilar, tf percuffit vallem. In Gr. oVote wzTrueAte iw in Pf. 107. col. 1114. f. ait, hoc difterre Pf. $9. Pf. &
cap. hie vero,
MiGswo'/aftiav 'S.vptcts, i. tup 'S.vplay So£«* , £, iinsofi/iv 107. quod ille habeat, 55 Epbrxm fortitudo
55' Epbram fufceptio , &c. Gr. 'E«e.*'M K©J«'«»«S
tm; , &c.
Icna£, k, £VaTa£c t» fx&tfyx ray co\o>v Jw/jxa^iA.aJ'a;.
Aid. & Compl. tcV 'iJ"ufj. cc t>T pa'eafy/. f. 10. Concordat Pfalt. Coislin. Sic etiam in Rom. nec-
~fr. 3. Sic in Pfalt. Corb. & ap. Hilar, in hunc Pf. ex non apud Hilar. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. pneter vo-
de bilk. virg. to a. 166. ait Moab
vero Pfalt. & ap. Caffiod. ut in Vulg. cem olla, Ambrof. ?.
cod. Reg. In Rom. 1. :
 ,

<>

120 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LX.

Versio antio.ua. Hebr. Vuigata hod,
£.v Mf. Ssugrnn. aula fpei mex. lavacri met. fpei mea;.
In Idumxam extendam cal- Super Idumxam incedant cal- In Idumxam extendam calcea-
Ciamentum meum : mihi alio- ciamento meo : mihi I'aUftma foe- mentum meutn : mihi alienigeiiie
phyli fubditi lunt. derata eft. fubditi funt.

ii. Quis deducet in civita- J?uis deducet me ad civitatem n. Quis deducet me in civita-

tem circumftantix ? quisdedu- munitam? quis deducet me ufque tem munitam > quis deducet me uf-
cet me ufque in Idumxam ? ad Uummam? que in lduma?am >
12. Nonne til Dens, qui Nonne tu Deus ,
qui projecifti u. Nonne tu Deus, qui repu-
tepulifti nos : <5c non egredie- nos , cj- non egredieris Deus in lifti nos : &
non egredieris Deus in
ris Deus in virtutibus noftris *
exercitibus noftris ? virtutibus noftris ?

1 3 . Da
nobis auxilium de Da auxilium de tribula-
nobis 15. Da nobis auxilium de tribu-
tribulatione vana falus ho- : & tione : vana eft enim falus ab ho- latione : quia vana falus hominis.
minis. mine.
14. In Deo faciemus virtu- In Deo /adenitis virtutem , & 14. In Deo faciemus virtutem :

tem : &
ipfe ad nihilum dedu- ipfe conculcabit tribulantes nos. & ipfe ad nihilum deducet tribu-
cet tribulantes nos. lantes nos.

Notje ad Versionem A N T I Q U A M.
aula fpei , vel oil a fpei mea > utrumque enim di-jerjis in co- if. 12. Suffragantur Augufl. & Caffiod. in hunc Pf. cum
diabns invtnimr. In Brev. Mozarab. olta ; exinde lie : Rom. & Moz. Hilarius
Pfalt. in comment, delet vocem
In Idumxa extendam mihi aliophili fubditi feint. Hieron. Deus, pod verbum egredieris. Pfalt. Coislin. delet feq. in.
in Ifai. 11. to. 3. 104. a. mihi alienigenx fervient. Augufl. Ambrof. in Pf. 43. to. 1. p. 899. f. legit ftf non progrcdieris :

infra bis legit , ufque in Idumxam. In Plait. Corb. Moab Deus invirt. &c. InGr. * yx. tipteush ©£05 Iv rait; , &c
aula , &c. uc in Vulg. InGr. Mcoa£ as'Shs 'Etti tw 'l/fc- #. 13. Sic Hilar. Augufl. & Caffiod. in hunc Pf. cum
Halav s,«ci aMo®i>*ci W7mtt.7w r.uv. Pfalt. Rom. Mediolan.Corb. & Carnut. Coislin. verb hab.
~t.il. Accinunt Hilar. & Augufl. in hunc Pf. Similiter auxilium in tribulations : ££ vana falus , Sec. Gr. e'k fo/ij/sco;*
in Brev. Mozarab. fi hoc medium excipias, ant quis de- K) fj.ctTO.ia, Qatvpia, , &c.

ducit me. Item in Coislin. prjeter verbum deducet, pro V. 14. Concinunt Hilar. & CafTiod. in hunc Pf. una cum
dedttcit. InCorb. Ortis deducet me in eivitate circumftantix ? Pfalt. Rom. & Moz. Apud Augufl. in eund. Pf. bis , ad
%j quis &c. In Rum. verb , & apud CafTiod. ut in Vulg.
, nihilum deducet inimicos noftros ; at Mfs. nonnulli ferunc
excepto medio ant quis ; fed Hieron. ep. ad Sun. & Fre- ibid, tribulantes nos , nee male ; hoc enim interefl , tefle
tel. to. 2. 642. b. dicit iflam conjunritionem aut , inGracco Augufl. ipfoinf. col. 1114. g. Pialmum 59. inter & Pfal-
quidem ex (tare , fed effe omnino fuperfluam. I fait. Car- mum 107. quod ille habeat tribulantes nos ; ifle verb inimi-
nut, habet civitatem circumftantix , ut fupra. Symmach. cos noftros. Grxc. conflanter , ti?; fa/Cov?*; u/j.ae,. Vide
•xomv *s;zCl7r£<p£$c~/iuiryv. Ed. Rom. LXX. izimi wl&.oyyii ',
Ambrof. in Pf. 36. to. 1. col. 794. f. &.to. 2. 648. e.

T15, &c. Aid. & Compl. ij rfc.

Versio antiqua. Hebr. Vuigata hod.

In finem Viclori In finem ,

Ex Mf. Sangerm. 1 . In hymnis ipfi David. In pfalmis David. LXI. 1. In hymnis David. LX.
LX.
Xaudi Deus in* Xaudi Deus deprecationem

orationi
Xaudi Deus depreca-
rLitionem meam intende
mex.
: E meant intende orationi meet.
laudationem z.

mea:.
JL/ meam : intende orationi

3. A
terrx ad te finibus De novijfimo terra ad te cLima- 3. A finibus terra? ad te clama-
clamavi dum anxiaretur cor
:
bo , cinn trifle fuerit cor meum : vi : dum anxiaretur cor meum , in

meum , in petra exaltafti me. ciim /ortis elevabitur adversian me, petra exaltafti me.
Deduxifti me , 4. quia foe- Tu eris ductor mens : quoniam Deduxifti me, 4. quia factus es

tus es fpes mea turris forti- : /uifti fpes mea , turris munitijfima fpes mea : turris fortitudinis a facie

tudinis a facie inimici. a facie inimici. inimici.

5. Inhabitabo in tabernaculo Habit abo in tabernaculo tuo pt- 5. Inhabitabo in tabernaculo

tuo in fxculum protegar in : giter : fperabo in proteclione ala tuo in faecula : protegar in velamen-
velamento alarum tuarum. rum tuarum. Semper. to alarum tuarum.

Diapsalma.
Quoniam tu Deus exau-
6. Tu enim Deus exaudtfti ora- Quonirm tuDeus meusexau-
6.

difti orationem meam dedif- : tionem meant : dedifti hxreditatem difti meam dedifti hx-
orationem :

ti hxreditatem timentibus no- timentibus nomen tuum. reditatem timentibus nomen tuum.
men tuum.
Not« ad Versionem antiqua m
f. -Itidem ap. Augufl. in hunc Pf.
1. in Gr. In Pfalt. & tuv w tS ecKuJ'ici^ai riiv xcepAiV [M o£\r/w.tt.c] fis.

Rom. & Coislin.

deed ipji. In Moz. lie In finem, Pfalmus :
f. 4. Itidem Hilar. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum
ip/i David in hymnis. Pi. e Mf. Vat. ap. Hilar. In finem , Pfalt. Rom. &c. & Gr.
hymnus David. Hilarius iple in comment. Hymnus in finem. Tt. <. Ita rurfum Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom.

rf. 2. Ita legunt Aug. & Caffiod. una cum Plait. Rum. Hilarius in comment, legit Habhabo , &c. ut in Vulg. Aug.
Sec. Pf. verb e Mf. Vatic, ap. Hilar, fie Exaudi Homme : verb in eund. Pf. biquilinus era in tabcrnac. tuo ufque m
deprecationem meam : intende orationem meam. Mozarab. fitcula : cooperiar in velamento , &c. Gr. HctfyiMdu a/ to
intende voci orationis mex. Hilar, in comment. Exaudi Deus etc, t£c, «.,'uva.s- MfTradwucti Is dneir» , Sec. (ubdit etiam ibid.
orationem meam intende precationi mex : at infra ait Exau-
: : A/a^a^a, cum Pfalc. Rom. & Corb. Hilarius ponit illud
diri precationem fuam fan'dus hie poflulat , cujus £/ ea fiducia ante verbum protegar : deefl verb in edd. Aid. & Compl.
efl , ut in orationem fuam velit intend:. In Gr. Eiccaaeot o nee memoratur ab Aug. & Caffiod.
©£o; tviC, ftii>jta; /j.V ^3%;; tii 'a^civ'/?) fJX. t. 6. Sic Hilarius , Augufl. & Caffiod. in hunc Pf. cum
if. 3. Sic Hilar. & CafTiod. in' hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Pfalt. Rom. Coisl. & Corb. At Hieronymus ep. ad Sun. 6c
Vatis. &c. Hilarius tamen in fine leg. eduxijli me , cum Fret. to. 2. 642. b. fie legit Qnon. tu Deus metis exand. :

Pfalt. Coislin. fed in comment, utitur voce dedutli , non orat. meam Pro quo : , inquit , legitur in Gr. Quia tu Deus
tdttcli. Mozarab. ipfo initio delete; & pro cor meum, hab. exaudifli me quod ,
non hab. in Hcbrxo , nee in LXX. bi-
amma mea i reliqua ut in Vulg. Similiter apud Aug. prater terpretibus , tf in Latino
additum eft. In ed. Rom, "Or* Qv
Jeq. dam angeritur cor meum. In Graec, 'A-^-g tu» «e/>*- a ©£55 tlW.'tW, ts« <m^iiv\M jj.v , Sec.
 , : . ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. 121 LXI.

VUI C A T A H OD. Hebr. Versio antiqua.
'7. Dies fuper dies regis adjieies : Dies fuper dies regis adjieies : 7. Dies fuper dies regis ad- Ex Mf. Sangerm,
annos ejus ufque in diem generatio- annos ejus donee eft gencratio & jicies : annos ejus ufque in
nis & generationis. generatio. diem fatxuli & fxcula.
Permanet in reternum
8. in Sedebit femper ante faciem Dei : Permanebit in sternum
8.

confpe&u Dei mifericordiam : & mifericordia & Veritas fervabunt in conipeclu Dei: mifericor-
veritatem ejus quis requiret > etim. diam & veritatem qui requi-
ret eum r

9. pfalmum dicam nomini

Sic Sic canam nomim tuo jugiter 9. Sic pfillam nomini tuo
tuo faculum fa?culi ut reddam
in : reddens vota mea per ftngulos dies. Deus in fxculum faeculi & :

vota mea de die in diem. reddam vota mea de die in die.

Notje ad Versionem antiqua m.
"t. 7. Ita Caffiod. in hunc Pf.cum Pfalc. Corb. Carnut. nebit in at tf veritatem ejus quis requiret
ei ? Caffiod.
Coislin. 6c Rom. Martianuei. Rom. Fabri hab. in diem fa- eorttm? Gr. £ia/4tteT lie, rt>r k, amfjizr «Vt? ti's sx?k~

ttili 2) i» fxcitla. Pf. e Mf. Vat. ap. Hilar, in dies genera- THU'j duTuv ; Aid. Compl. delent avrSy. &
tionis £j generationum. Hilarius in comment, in dies gene- tf\ 9. Accinunr Aug. &
Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt.
rationis (3 generationis . Auguft. in diem generationis & ge- Rom. Coislin. & Vauc. apud Hilar, fi excipias ult. ut red-
nerationis. Gr. t'w? vpi'&cs yivea; £ yeveZi;. Apud Ambrof. dam Moz. habet fup.
de die in diem. Corb. de die indie.
in Pf. 40. to. 1. p. 874. f. prior tantum verlkulus Iegitur Dens in [acuta, Hilarius in comment. Sic pfallam nom. tuo
ut fupra. in faatlum jaculi : ut redd. &c. ut in Vulg. Hieron. ep. ad
"t. 3. Ita Pfalt. Rom. 8c Coislin. cum Mozar. nili quod Sun. & Fret. to. 2. 642. b. Pfallam nomini tuo in faatlum
priora duo hab. quis requiret eorttm? Mozar. Sc Corb. quis faculi ; pro quo ait Grjece legi in faatlum. In ed. Rom.
requiret ejus ? Hilar, in hunc Pf. Permanet in at $$ ve- Quto>$ 4"' B f T0 " ctt'uirx t\s cci'oeyoi' it enroj HiclI ut t«s
''i

ritatem ejus quis requiret eorttm? at infra habet, In conf-

pecltt Dei manebit. Auguft. &
Caffiod. ineund. Pf. Perma-

VULGATA H OD. H EB R. Versio antiqua.

Infinem, Viclori In finem, Ex Mf. Sangernid
c. Pro Idithun , Pfalmus David. Per Idithun Canticum David. 1. Pro Idithum , Pfalmus
LXI. LXI/. David. LXI.
x, "T^T Onne Deo fubjecta erit AT ament apud Deum filebit NOnne Deo fubdita erit
xN anima mea?ab ipfo eaim jTl anima mea : ex eo falus mea. anima mea ? quoniam
falutare meum. ab ipfo eft falutare meum.
3. Nam & Deus meus,
ipfe & Attamen ipfe eft fcutum meum , 3 Quia ipfe eft Deus meus
falutaris meus fufceptor meus , non
:
cjr falus mea : fortitudo mea , non & falutaris meus adjutor :

movebor amplius. commovebor ampliiis. meus, non movebor amplius.

4. Quoufque irruitis in homi- Vfqueqno infidiamini contra vi- 4. Quoufque inruitis in ho-
nem ? interficitis univerfi vos tan- : rum : tnterficttis omnes
, Jicut mu- minem ? & interfkere univer-
quam parieti inclinato & maceriaj ms incimatus &
maceria corruens? fos : tanquam parieti inclina-
depulfa: ? to & maceriae impulfae ?
?. Veruntamen pretium meum Partem enim ejus cogitaverunt 5. Veruntamen honorem
cogitaverunt repellere, cuenrri in expellere , placuerunt fibi in men- meum cogitaverunt repellere,
fiti ore fuo benedicebant, «Sccorde
: dacio : ore fuo benedicunt , & cor- cucurri irTfitim : ore Tuo be-
fuo maledicebant. de fuo male die unt. Semper. nedicebant, & cordefuoma-
ledicebant. Diapsalma.
A D Versionem antiqua
NotjE ad m.
V. I. Ita Pfalt. Rom. Coislin. & Corb. Similiter Ambr. Quoufque irruitis in hominem ? interficietites univerfi tan- .-

in hunc Pf. to. 1. 95J. a. & Auguft. in eund. nil! quod quam impnlfa? Mozarab. Quoufque irruitis in homi-
hab. ipfe David. Caffiod. ut in textu ; Hilarius in com- nem? interficitis innocentem : tanquam impttlfa? Medio-
ment. Pro Idithum. Brev. Moz. Per Idithum. Gt. E/'s to lan. interficitis omnes vos. Lucif. Cal. Athan. 1. 1. pro S.
is hoc, , titif 'Uibvv to AavliP. Quoufque irruitis in hominem ? interficitis nniverfos ? Ita quo-
"&. 2. Similiter habet fubdita , Pfalt. Rom. cum Hilario que in Pfalt. Catnut. Item in Cotb. praster unum inruetis.
fn hunc Pf. reliqua ut in Vulg. Itidem Coislin. fed addit , Hilar, in hunc Pf. Quoufque irruitis in hominem? interficitis
ab ipfo enim efl falut. &c. In Mozatab. fie "Sonne Deo :
univerfi : tanq impul/a ? Ambrof. in eund Pf. col. 9 <q. .

fubdita efl anima mea ? ab ipfo efl enim patientia mea. In Car- a. 962. e. Qitottfque irruitis in hominem ? interficietites univer-
nut, etiam eft patientia mea. Apud Ambtof. in eund. Pf. fi! impulfa? at 1. J. de fide, to. 2. 584. e. Ufqueque
col. 9j y. e. 957. a. b. Nonne Deo fubdita erit anima mea ?
,

adjicietis fuper hominem? Aug. in Ff. 6\. Qjiottfque apponitis

8c in Pf. 36. col. 784. a. Sonne Deo fubdita eft, 8cc. ut in fuper hominem ? interficite omnes : tanquam parieti inclinato
Vulg. lib. vero de bono mott. c. 6. col. 400. d. Sonne
tf mac. impulfa ; infra col. 596. c. depulft. Gr. 'Ea; ito-
Deofubjecla eft, &c. 1. &
J. de fide, to. 2. 584. e. Sonne ts S7T(ti6«.-9'£ lit cAp-j>ir:t \ <ptt;v;T£ t»t£!' ui tci'^6) , &c.
Deo fubjeda erit, &c. Auguft. in hunc Pf. Sonne Deo fttb- Aid. & Compl. irinK vyiSier tat,, &c.
jicietur anima mea ? paulo vero poft Sonne Deo fubjecta :
t. $. Sic in Pfalt. Moz. eft, dempto unofuo , ante nia-
trit ; reliqua ut in Vulg. Caffiod.
Sonne Deo fubdita erit, ledicebant. In Rom. Verrtut. honoi em meum cogit cu-
&c. Fauftin. presb. contra Arian. p. 648. b. Sonne Deo curri in Jiti
: ore fuo in cor de fuo maledic. similiter $
fubdita eft, &c. Gr. Ow'x» tm 0ea viroTxyiiftTtu ira.? habent honorem, Coislin. Corb. Mediolan. Sc Carnut. Item
ttVTd -jU.f to , &c. Hilarius in hunc Pf. cum Auguft. & Caffiod. Veruntamen
if. J. Ita Pfalt. Rom. Coislin. Corb. & Moz. cum Caf- honorem meum cogitaverunt , &c. ut in Vulg. Ambrof. ve-
fiod. nifi quod hab. initio , Etenim ipfe eft. Item Pf. Va- ro in eund. Pf. col. 960. b. 963. d. Veruntamen pretium
tic, ap. Hilar, dempto uno efl. Hilarius ipfe in comment. meum cogit cucurri in feti , &c. at 1. j. de fide, ro. 2.
Et ipfe Deus meus , ^ falutaris meus : fufceptor meus non , , 584. e. lie : Vcrttnt. pretium meum voluerunt repellere ettenr-
,
&c. at infra Etenim ipfe Deus meus eft , falvator meus fuf-
:
reruut 111 feti : ore fuo benedicebant , £5 corde , Sec. Sc in pf.
ceptor meus , &c. Ambrof. in eund. Pf. col. 61. col. 960. utrurnque legendi modum probat, cucur-
958. e. 96"r. c.
d. Etenim ipfe eft Deus mens , adjutor metis : defienfor metis ri , Sc cncurreritnt : nam in Graco , inquit , medie pcfetum
non movebor amplius. Auguft. Etenim ipfe eft , &c. ut in
eft; quia cj'f^cuev & fengularem & pluralem numerum
w
,
fe-
Vulg. Gr. Kai -/ip «Wcs O.'o; ft* , g, sarip dmM\TCTOip gnificat : idem repetit infra col. 963. e. In Gr. hod. I~I;y»
/UK > k' /«m , &c.
Till' Tlf^W /A\3 Z&>£VCCtVTC aVi'Sf.S'Jt/ , £ If^scfic cV J l^ftl i.
tf. 4. Pfalt. Rom. cum CafTiod. Quoufque irruitis in t)V xapj~lx duTuv, &c. Subjicirur etiam ibid. Diapjalma ;
homines? interficitis univerfes : tanq impulfa? Coislin. iicut in Pfalc. Rom. Corb. Sc apud Hilar.
J
Tom. II.
 , , :

122 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXI.

Versio antiqua. H E B R. VUIGAIA HOD.
Veruntamen Deo fubjec- Veruntamen Deo tace amnni 6. Veruntamen Deo fubjecta
J.x Mf. Stwgmn. 6.
ta eft anima mea quoniam : mea : ab ipfo emm pncfiolatio mea. efto anima mea quoniam ab ipfo :

ab ipfo eft patientia mea. patientia mea.

7. Quia ipfe Deus meus Ipfe enim fortitudo mea , & fa- 7. Quia ipfe Deus meus , &
& falutaris meus adjutor : ins mea : fafceptor meus , non ti- falvator meus adjutor meus, non:

meus , non emigrabo. mebo. emigrabo.

8. Deo falutare meum,
In In Deo falutare meum , & glo- 8. Deo falutare meum
In , &
& gloria mea Deus auxilii : ria mea : robur fortitudinis mea ,
gloria mea Deus auxilii mei
: , &
mei , fpes mea in Deo eft. & falus mea in Deo. fpes mea in Deo eft.
9. Sperate in eum omnis Sperate in eo omni tempore po- 9. Sperate in eo omnis congre-
conventus plebis mea; , effun- puli , effundite coram co cor vej- g-itio populi , effunditecoram illo
dite coram illo corda veftra : trum : Deus fpes nojlra. Semper, corda yeftra : Deus adjutor nofter
'

quia Deus adjutor nofter eft. in sternum.

10. Veruntamen vani filii Verunt amenv anit as filii Adam, 10. Veruntamen vani filii homi-
hominum , mendaces filii ho- tnendacium filii viri in ftaterts do- mini , mendaces filii hominum in

minum in ftateris ut deci- : lofis :fraudulenter agunt fimul ftateris : ut decipiant ipfi de vanita-
piant ipfi de vanitate in idip- te in idipium.

fum.
11. Nolite fperare in ini- Nolite coiifidere in calumnia, & n. Nolite fperareininiquitate,
quitatem , & in rapinam no- in rapina ne fruftremini : divittA & rapinas nolite concupifcere : di-
llte concupifcere divitia: fi : Ji affluxerint , ne apponaiis cor. vitiae il affluant , nolite cor appone-
fluant , nolite cor adponere. re.

12. S'emel locutuseft Deus , Unum locutus eft Deus, duo 12. Semellocutus eft Deus, duo
duo haec audivi, quoniam po- hxc audivi : quia imperiumDeieft, hxc audivi, quia poteftas Dei eft,
teftas Dei eft , i 3. & tibi Do- & tibi Domtne mifericordia : quia 1 3. & tibi Domine mifericordia :

mine mifericordia : quia tu tu reddes unicuique fecundum opus quia tu reddes unicuique juxta ope- Matth:
16. 27.
reddis fingulis fecundum ope- fuum. ra fua.
Rom. z:
ra eorum. 6.
A D VERSIONEM ANTIQUA M.
N O T >£ AD I. Cor.
3- 8.
f. 6. Sic Hilar. & Ambrof. in hunc Pf. cum Pfalt. Cois- fiod. ft id excipiatur , omnis conventus. Hieronymus epift.
Gal, 6,
lin. Sic etiam in Rom. & apud CalTiod. excipias unum li ad Sun. 6c Fret. to. 2. 642. b. quia Dens adjutor upfter in
Fro quo in Grace eft, Deus adjutor J.
fubdita trit. In Mozarab
fubdita eft anima mea : quia aternum ; turn addit :

ab ipjo eft In Coib. jubdita eft anima

eiiim patientia mea. nofter : ergo in aeternum obilus eft. In ed. Rom. 'F.>-/j7.a-

mea : quoniam ab ipjo eft pat. mea. Apud Cypr. 1. 5. Tef- t£ sVdvrlt isMa. cvvccyuyti *xx, ix^isre ot» 0' ©eo; £gh-
tini. p. J06. c. Nonu.ji J'oli Deo fubjella eft anima mea. ili«fj.av. Aia-^ahfia. Subjicitur etiam Diapfalma in Pfalt,
Apud Auguft. in eund. FI. Veruntamen Deojubjiaetnr ani- Rom. Coislin Cotb. 6c apud Hilaiium ; non veto apud
ma mea: quoniam ab tpfj eft pat. mea. Graec. Vulgatac con- Ambrof. Auguft. 6cc.

fonat. if. 10. Sic Hilar. Ambrof. 6c Caffiod. in hunc If. cum
Tf. 7. Ita Pfalm. Vatic, vero Rom. apud Hilarium. Pfalt. Pfalt. Corb. 6c Coislin. Rom. vero habet, de vanitate fua
Coislin. &
Moz. cum Caffiod. Etemm ipfe eft Dens meus , in idipfum. Auguft. in eund. Pf. de vanitate in unum. Gr.
££ falutaris meus : adjutor mens, &c. Itidem Cotb. nili if. /nxraioTVTOt; iirntxvro.
quod initio hab. Quia lpj'e eft. Hilaiius in hunc Pf. ita : "t. 11. Sic in Pfalt. Corb. ad verbum. Coislin. pariter
Quia ipfe eft Deus , $
fat vat or meus : adjutor metis, 6cc. 6c habet in iniquitatem ; Rem. in iniquitate , f5 in rapmis ;

poll paulo Deus Jims eft , atqtte falvator ; ipfe etiam adju- ambo Pf. e Mf. Vatic, ap. Hilar. ISolite fper.
:
fi affluant.
tor. Ambrof. & Auguft. in eund. Pf. Quia ipfe eft Deus in iniquitate , tf in rapinas fi affluant , 6cc. Eadem re-
mens , i$ falutaris mens : jnfeeptor meus , Sec. Gr. Ot/ a; - ' petit Hilaiius ipfe,excepto uno fi fnant ; quae vox infra
to; £>eo; $ oump fxv kitimittcop
put , pui , v /an /neTcoafeu- redit in commentar. Tettull. 1. 4. adv. Marc. p. 709.
fji. Brev. Moz. non emigrabor. b. ait : Nf dejideraveritis divitias : ^ fi relncent , ne ad-
if. 8. Itidem in Pfalt. Rom. Fabri. In Rom. Martian. jeceritis cor. Ambrof. in hunc Pf. Nolite fper. in iniquita-

£jfes mea. Coislin. habet In Deo falutari meo $<j gloria : te , & rapinam not. cone, divit. fi affluant , 6cc. item 1. de
mea : Deus anx. mei , fpes mea in Deo eft. Pf. e Mf. Vat. Nab. c. 6. to. 1. col. J7z. d. Auguft. vero in eund. Pf.
ap. Hilar. In Deo falutare meum eft , £5 gloria mea : Deus Nolite fperare juper iniquitatem , £J in rapinam tie concnpif
auxihum meum , fpes mea in Deo eft. Item Corb. Deus catis : divitia fi JJttant , ne apponaiis cor. Apud Caffiod. ut
auxilium meum, Q jpes , &c. Hilar. Auguft. & Caffiod. in Vulg. excepto uno in rapinis ; Mf. tamen 1. hab. ra-
in hunc Pf. Vulgatae congruunt , nifi quod Hilar, hab. in pinas. Similiter Chromat. Aquil. in Matth. p. 988. f. Fulg.
fine, tf fpes mea in Deo meo; Aug. verb fimpliciier cum vero ep. 7. p. 19 y. & in rapina, 6tc. ut in Vulg. Gr.
Brev. Moz. tf fpes mea in Deo.
6c Gr. Mil ;Wi££Tf lit dJ'ix.iav , £, sVi a.f>7rxy/4ct.TCt /uvi iimrciitTri'

if. 9. Sic in Pfalt. Moz. detra&a vocula mea , poft ple- 57-WTc; idv psn , p.v Trfys'&igtt napliav.
bis. In Corb. Sperate in eum omnis conventio plebis mea Tf. 12. Accinunt Hilar. Ambr. Aug. 6c Caffiod. in hunc
effundite , Sec. ut in textu vet. Similiter in Rom. exceptis Pf. una cum Pfalt. Rom. 6cc. Gr. extremo hab. ot» t»

his , Sperate in eo omnis conventus plebis , ^ effundite. JtfCtTG; T? ©SI».

In Coislin. Sperate in Deo omnis conventus plebis , effnnd... tf. 1 j. Pfalt. Rom. Corb. 6c Vatic, ap. Hilar, ita fe-

quia Deus adjutor nofter eft in sternum. Hilarius in hunc runt cum Caffiod. quia tu reddes fingnlis feennditm opera
Pf. legit Sperate in eum omnis cactus plebis , £> effund
: eorum. Coislin. 8c Moz. fecundum opera fua. Hilar. 6c Au-
quiaDeus adjut. nofter eft. Ambrof. in eund. Pf. Sperate in guft. in hunc Pf. quia tit reddes unicuique feennditm ope-
eitm omnes conventus plebis mea, effundite, 8cc. Auguft. ra ejus ; Aug. [up. fua. Ambrof. in eund. Pf. alludens ait
in eund. Pf. Sperate in eum omne concilium plebis , effun- Ipfe reddet unicuique feennditm opera. Gr. ot» «t/ i.itoi unstj

ditc.,,,. veftra : Dens adjut. nofter eft. Similiter apud Caf- fWs~0 x«t<£ t<£ s"f 7« ai*Tjr.
 , ,, , ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXII. 12:

VutGATA HOD. H E B R. Ver SIO ANTIQUA.

Pfalmus David , Canticum David Pfalmus David, Ex Mf, Sangerir.?
Cum eflet in deferto Idum.ta:. Cum ejfct in deferto Juda. 1. Cum eflet in deferto
( i.Reg. 22. <;) LXII. LXIII. Idumajx. LXII.

D
Sitivit in te
Eus Deus meus ad te de
luce vigilo.
anima mea , quam
J~\
AS luce 1
Eus fortitude mea

Sitivit te
confurgam ad
anima mea
ttt

te.

,
es

dejide-
: de THv
Sitiit
Eus Deus meus ad te
de luce vigilo.
in te anima mea t
multipliciter tibi caro mea. ravit te caro mea quam multipliciter caro mea
3 . In terra deferta , & invia In terra invia & confuiente , In deferto, in invio, &
& inaquofa : fie in fandlro apparui ac fine aqua : fie in fanclo apparui & inaquofo : fie in fan&o ap-
tibi , ut viderem virtutem tuam , & tibi , ut videamfortitudinem tuam , parui tibi viderem virtu- , lit
gloriam tuam. & gloriam tuam. tern tuam , gloriam tuam. &
4. Quoniam melior eft miferi- Melior eft enim mifericordia 4. Quia melior eft miferi-
cordia tua fuper vitas : labia mea tua quam viu : labia, mea lauda- COrdia tua fupra vitam labia :

laudabunt te. bunt te. mea laudabunt te.

j. Sic benedicam te in vita Sic benedicam te in vita mea : 5. Sic benedicam te in vita
mea : & in nomine tuo levabo ma- in nomine tuo levabo manus meas. mea & in nomine tuo
: leva-
nus meas. bo manus meas.
6. Sicut adipe & pinguedine re- Jfhiaft adipe & pinguedine im- (, Sicut adipe & pinguedi-
pleatur anima mea : & labiis ex- anima mea ,
plebitur labiis & lau- ne repleatur anima mea : &
fultationis laudabit os meum. damibus canet os meum. labia exfultationis laudabunt
nomen tuum.
7. Si memor fui tui fuper ftra- Recordans tui in cubili meo , 7. Sic memor fui tui fupra
turn meum , in matutinis meditabor per fmgulas vigilias meditabor tibi : ftratum meum , in matutinis
in te : 8. quia fuifti adjutor meus. quia fuifti auxilium meum , meditabor in te : 8. quia fac-
tus es adjutor meus.
Et in velamento alarum tuarum Et in umbra alarum tuarum Et in velamentO alarum
exfultabo, 9. adhx»fit anima mea laudabo : adlntfit anima mea poft tuarum exfultabo , 9. adhacfit
poft te me fufcepit dextera tua.
: te , me fufceptt dexter a tua. anima mea poft te : me fufce-
pit dextera tua.
Not* ad Versions M A N T IQ U A M.
f. Concinunt Pfalr. Rom. Corb. Sc Coislin. una cum
1. fuper vitam ; in Rom. & Coislin.
fuper vitas ; in Corb. fu-
Cadiod. Pf. vero e Mf. Vatic, ap. Hilar, habet Pfalmus : per vita. Hilatius in Pf. yi. col. 81. a. in Pf. ft), col. &
David , Ciim ijjit in dejertum Idumxx. Mozarab. In finem , 141. e. legit fuper vitam : itidem in Pf. 62. col. 1 52. f.
Pfalmus ipji David, Cum eflet in dejertiitn Idumxx. Hila- fed addit Domine in fine , cum Pfalt. Coislin. in expofit.
rius in comment, p. I jr. c. dicit David in deferto habi- :
autem hujus Pf. col. 153. c. 154. a. b. iyy. d. utram-
ictfle , libra Regnorum cominetiir. Auguft. in eund. Pf. Ti- que leftionem ufurpat , fuper vitam , Sc fupra vitas. Aug.
tnlum habet ifle Pfalmus : Ipji David , Cum efj'et in defer- & Gr«c. non difterunt a Vulg.
to Idumxx. Gr. ~ia^/noi tw i\avlJ , e'e tb £iV«; cLutov cf tf. y. Ita legit Ambrof. in Pf. 38. ro. 1. 846. f. ficut
t>~, &c. Hilar. Aug. & Cafllod. in hunc Pf. Similiter habet Pfalt.
t. 2. Ita in Pfalr. Corb. Rom. vero Fabti hab. Sitivit Rom. Pfalmus Vatic, ap. Hilar, delet tf circa medium uni
in te quam multipliciter ££ caro mea. Rom. Martian. cum Gr. Hilarius in enarratione col. iy4 a. adhibet vo- , #

Sitivit in te qu.tm multipliciter

mea. Coislin. tibi £> caro ces elevabit elevatio mannum ; Gr. dfu.
,

Sitivit tibi anima mea , quam mnltipl. Mire concinunt Hilarius , Auguft. & Cafliod. in
tf caro mea. Pf. e t. 6.
Mf. Vat. ap. Hilar. Deus Deus metis ad te dilncitio video. hunc una cum Pfalt. Rom. Mediolan. Carnut. Vatic.
Pf.
Sitivit in te an. mea , quam Jimpliciter caro mea. Hilarius Corb. Moz. & Graeco. Coislin. vero ita in labia exful- :

in expofit. Deus Deus metis ad te de luce ( Mf. Miciac. tationis laudabo nomen tuum. Ambrof. in Pf. 38. to. 1.
Ailnculo ) video. Sitivit tibi anima mea , quam Jimpliciter ca- 846. f. & epift. 29. col. 9oy. a. Tanqnam adipe £5 ping,
ro mea. Ambrof. in Pf. 118. to. 1. 1104. c. Sitivit in te repleatur anima mea : at 1. 2. de Cain & Ab. c. y. col.
anima mea; & infra 1236. e. quam dijlabuit caro mea. 214. c. legit, Sicut adipe ^ ping, replebitnr , &c. Auguft.
Auguft. in hunc Pf. Sitivit tibi anima mea , quam multi- loco cit. Tanquam repleatur.
pliciter tibi tf caro mea ; itidem epift. 1 30. to. 2. 384. f. Ambrof. de
ir. 7. Sic 1. virginit. to. 1. 23y. b. cum
fed abfque fecundo Hieron. in Ezech. 16. to. 3.
tibi. Pfalt. Moz. & Rom. Fabri, excepto uno fuper , pto fu-
J797. f. Sitivit anima mea ad te Deus , quam mnltipl. tibi pra. Sic etiam Nicetius , Spicil. to. 3. p. 2. c. nili quod
caro mea : turn additJive ut quxdam babent excmplaria :
addit Domine in fine. Hilarius in hunc Pf. leg. Si memo-
ejuomodo confumpta ell caro mea infra in c. 44. col. : & ratus fum tui fupra jlratnm meum , in matutinis meditabar
1026. qnomodo contabuit caro mea : rurfus epift. ad Sun.
a. in te : &
fie deinceps de meditatione dillerit, ut de re
& Fretel. to. 2. 642. c. habet Sitivit tibi anima mea; :
pra?terita , non autem futura. Pfalm. tamen e Mf. Vat. ap.
monetque in Gra:co legi , Sitivit in te ; at inquit , in tie- ipium hab. Si memor fui tui fupra flrat meditabor. Ac
brxo non attha , quod Jignificat te , fed lach , quod oflendi- Auguft. in eund. Pf. conftanter 5; memoratns fum tui fu- :

tur tibi ; quod tf omnes Interprets tranflulerunt : ergo fe- per flratum meum, meditabar in te : inf. col.
in diluculis
cundum lingua proprietatem verfum ejl in Latinnm. Apud 6iy. a. Si memor fui in jirato meo. Cadiod. cum Pfalr.
Cadiod. ut in Vulg. In Gr. 'O ©so; 0so\- /M -we've, Qe o'/>Gp/£ w . Rom. Martianxi, nil differt a Vulg. In Coislin. ita Sic :

'Ettl-^uee Q)l (Aid. Compl. « ) &

i^X» p.* > Tretairiu; vi memor ero tut fupra flratum meum , in matut. meditabor in-
Qui m toft,
Theodot. leg. -^-ooap^cu?.
w
de hac voce woo «.v Ma; , vide Nobil. not. b. te. In Gr. E/ efUMftoirevSt Qn ita tms spsMTur 5,'; Pf.
t. 8. Pfalt. Coislin. cum Rom. Fabri, quia failus is
tf. 3. Concordant Pfalt. Corb. Coislin. & Rom. Mar- Sec. ut fupra. Sic etiam legit Nicetius, Spicil. to. 3. p. 2.
tian. Rom. vero
Fabri hab. f$ in maquofo. Vatic, ap. Hi- c. cum Cafliod. Item Auguft. in hunc Pf. fed addit , It
lar. In deferto , , £? invio
£? inaquofo , &c. Hilar, in enar- in velamento pennarnm tuarum exfultabo. Hilarius in eund.
rar. col. iyi. e. In terra deferta, tf in invia, inaquo- & Pf. quia fuifli adjutor meus. Et in velam. alar. tuar. fpe-
fa, &c. at infra IJ2. d. cum Cadiod. In deferto , tf in rabo. Pf. e Mf. Vatic, ap. ipfum , exfultabo. In Gr. oti
invio, $
inaquofo. Ambrof. in Pf. 118. to. 1. 1236. e. sVfntSn; dyctfMais:/^a.i.
In terra deferta , in invia, Jinc aqua. Hieron. in Ezech. $ t. 9. Ita legit Hilar, cum Pfalt. Rom. Ita quoque Am-
44. to. 3. col. 1026. a. In terra deferta , invia, &c. Au- brof. 1. de Ifaac , c. 3. col. 558. d. & in Pi. 118. col.
guft. in hunc Pf. & epift. 130. to. 2. 384. f. In terra 1 104. c. Ita etiam Cadiod. & Gaud. Brix. ferm. 1. p.
deferta, tf Jir.e via, $$ Jine aqua : Jic in viderem me autem fufcepit dext. tua.
jet 946. c. In Pfalt. Coislin. fie :

potentiam^ tuam , tf virt. tuam. Gr. 'Et yn ifi,ua , j,

«£«'- Apud Auguft. in hunc Pf. &
de unit. Eccl. to. 9. col.
1.
TU , y ctwfpa' sstjic, oipQw est , tv IS uv -m Jv't«fi,r &c. , 343. g. Agglutmata efl anima mea pofl te : me fufcepit , Sec.
f. 4. Sic in Pfalt. Moz. & apud Cafltiod. cum hoc Gr. '£mmij'Ih m 4"X" /** «Vi'«w Q*' f/M avTE>a'£s7e , &c. Aid,
Tom. 11.
 : , , ;
,

124 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXIII.

Vbrsio ANTIQUA. H E BR. VULGATA HOD.
Ex Mf. Sangtrm. i o. I pfi autem in vanum qux- Ipfi vero interficere qmrunt ani- io. Ipfi vero in vanum qua?fie-

fierunt animam meam in- mam meam, ingrediantur in ex- ,

runt animam meam , introibunt in

troibunt in inferiora terra; : trema terra. ': congregentur in ma- inferiora terra; : 1 1 . tradentur in

1 1 tradentur in manus gladii

. nus gladii , purs vulpium erunt. manusgladii, partes vulpium erunt.
partes vulpium erunt.
i z. Rex vero
kctabitur in Rex autem Utabitur in Deo i z . Rex vero lstabitur in Deo
Domino, in Deo laudabitur laudabitur omnis qui jurat in eo : laudabunturomnesquijurantineo:
omnis qui jurat in ipib quo- : quia obftruetur os loquentium men- quia obftru&um eft os loquentium
niam obtufum eft os loquen- dacium. iniqua.

.tium iniqua.
NOT/E AD VeRSIONEM ANTIQUAM.
Sc Compl. ifj.v <fe, Sec. Mozarab. & Corb. Domino , lau-
fie : 'Rex vero Ixtab, in

It. Accinunt Hilar. Aug. & Caffiod. in hunc Pf.

io. dabitur omnis qui jurat in eo quia obflruBum efl os , &C. :

una cum Pfalc. Rom. &c. Hieron. in Ifai. 24. to. 3. 107. Hilarius in hunc Pf. Rex autem Utabitur in Deo, £5 lau-
e. ingredientur ad extrema terra. Gr. tttsktvwrnu ei'i t*H<&- dabitur omnis qui jurat in eo : qnoniam obflrudum eft os ,
lUTOLltt. TVS 7«S- &c. Auguft. in eund. Pf. Rf.v vero latab. in Deo, lauda-
Tt. Rom. Coislin. & in Gr. Sic
11. Sic eft in Pfalt. bitur omnis qui jurat in ipfo : qnoniam oppilatum efl os lo-

etiam apud Hilar. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. Ita quo- quent. iniqua. Auftor de voc. Gent. c. i.p. 19. f.
1. 2.

que legir Hieron. in Ifai. 24. to 3. 207. e. at epift. ad M obflruatur os loquentium iniqua. Cxleftin. I. epift. 22.
Damaf. to. 5. 524. e. cadeut in manu gladii. to. I.Cone. col. 1 196. a. obflruBum dicit os loq. iniqua.
#. 12. Pfalt. Rom. non differc a Vulg. nifi uno Do- Gr. 'O Je /Sao/*^? sVi tw ©£» , tVtuisSnoETai 7ra; »
mino , pro Deo. Ita quoque Coislin. hab. cum Cafliodorr. o/j.iua' cV sot»' 'dti ereopctjH sifxa, 8cc.

Versio antiqua. H E B R. VUIGATA HOD.

Ex Mf. Sangtrm. In finem, Vtclori In finem ,

1. Pfalmus ipli David. Canticum David. LXIV. Pfalmus David. LXIII.

LXIII.
Xaudi Deus orationem \XJdi Deus vocem meam lo- Xaudi Deus orationem
E meam dum tribulor a
timore inimici mei erue ani-
: Slqquentis
va vitam meam.
: a timore inimici fer- "E meam
more inimici eripe
ciim deprecor
animam meam.
: a ti-

mam meam.
3. a conventu
Protege me Abfconde me a confilio maligno- ; . Protexifti me a conventu ma-
malignantium , a multitudi- ritiii , a tumultu operantium iniqui- lignantium , a multitudine operan-

ne operantium iniquitatem. tatem. tium iniquitatem.

4. Quia exacuerunt tanquam Jjhlia exacuerunt quafi gladium 4. Quia exacuerunt ut gladium
gladium linguas fuas : intende- linguam fuam : tetenderunt fagit- linguas fuas intenderunt arcum rem
:

runt arcum rem amaram, ^.ut tarn fuam verbum amarijjimum, amaram , 5 . ut fagittent in occultis

fagittent in obfeuro immacu ut fagittarent in abfeondhis Jim- immaculatum.

latum. plicem.
Derepente fagittabunt
6. Subito fagittabunt eum , & non 6. Subito fagittabunt eum, &
eum , & non timebunt fir- : timebunt : confvrt aver tint fibi fer- non timebunt nrmaverunt libi fer- :

maverunt fibi verbum malum. monem pe/fimum. monem nequam.

Difputaverunt ut abfeonde- Narraverunt ut abfeonderetit Narraverunt ut abfeonderent la-
rent laquecs dixerunt : Quis : laqueos : dixerunt 9ttis videbit queos : dixerunt : Quis videbit eos?
videbit eos eos ?

Perfcrutaverunt iniquita-
7. Scrutati funt iniquitates : de 7. Scrutati funt iniquitates : de-
tes defecerunt
: fcrutantes fcru- feccrunt fcrutantes fcruttnio , fecerunt fcrutantes fcrutinio.
tinio.
Not* ad Versionem antiquam
"t. 1. Pfalt. Rom. &
Corb. delent ipfi, cum Cafliod. Caffiod. Grsec. 7? jtaTaro^Ei/flai oc ctiMpvipots a/^ujuor.
Nil le^itur apud Auguft. Hilatius in expolit. p. ij6. f. t. 6. Ita legit Hilar, in hunc Pf. praeter unumfubitb*
ait : Pfalmi fuperfcriptio hifloriam non continet ; fimplex efl... loco derepente. Itidem in Plait. Rom. Coislin. Carnut. 6c
tanthm per id quod In finem prxfcri bit nr In Gr. E/'s to Te- . Mozarab. Mediolan. vero hab. infra, Difpofuerttut ttt abf-
ats > ¥<o-n'.; tw Aav!j\ eonderent , Sec. Sic etiam Caffiod. cum hoc ult. Quis vi-
If. 2. Ita legitur, dum tribulor, in Pfalt. Moz. & Carnut. debit nos ? Similiter in Plait. Corb. Quis videbit nos ?
Apud Hilar. & Caffiod. in hunc Pf. cum tribulor, ut in fed habet fup. difputaverunt , non difpofuerunt. Auguft.
Pfalt. Coislin. Corb. & Rom. Fabti ; in Rom. Martian. in eund. Pf. ita Repente fagittabunt eum , : non time- &
cum deprecor. In Vatic, apud Hilar, cum deprecor ad te , bunt : cbfrmaverunt Jibi Jermomm malignum. Narraverunt
&c. ut in Vulg. Apud. Aug. dum tribulor : a timore ini- lit abfeonderent mufcipulas : Quis videbit eas ? : dixerunt
mici erue anim. meam. In Gr « t&j Jie&cc! /m irpoi S. Paulinus epift. 12. p. 61. c. Difputaverunt eium ut abf-
cond. laqueos, &c. Gr. B^aTtivit KecTetTO^evenea £*£*-
V. 3.Hilar. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. legunt, Pro- Txixcav fai/TO?; tey.v ircmpor. Amy::\^ano Tn Kpu-^cu -nayl-
texijli me a conventu , cum Pfalt. Rom. &c. in Mediolan. SoLS' sivro.V T/; o-vJ-fTaf a^Ti(?i

a converjatione. In Gr. 'Ew7racc>(; /m diro ivs'^pii , Sec. 7. Pfalt. Corb. Scrutati funt iniquitates : $$ defecerunt
#".

Aid. &
Compl. SxETTMor ^tf. Brev. Moz. praeponit , & fcrutantes fcrutinio. Accedct homo , coraltum. Rom. Scru- ^
huic , a multitudine ; at in Gr. deed. tati funt iniquitatem : dejec. fcrut. Jcrutininm. Accedet homo
•fr. 4. Pfalt. Moz. hab. arcum fuum. Rom. Vulgats ad cor ahum. Coislin. Ptrfcrntati funt iniquitatem.... Ac-
confonat cum Coiilin. Corb. & Caffiodoto. Pf. Vatic, apud cedithomo , '<£ cor ahum. Sic etiam in Moz. Perfcrutati funt
Hilar, legit Qui exacuerunt ut glad, linguam fuam , &c.
: fed habet fcrnthuum , cum Mediolan. & Caffiod. Hilarius
ut in Vulg. Hilatius in comment. Otii exacuerunt ut glad, in hunc. Pf. legit Perfcrutati funt iniquitates f cod. Reg.
:

linguas fuas , 8cc. Auguft. in eund. Pf. Quia exacuerunt iniquitatem : ) defec... fcrutinio. Accedet homo , f£ cor ahum.
tanquam gladium linguas , Sec. Gr. O'lTivtt; monKay ui pc,«- Auguft. in eund. Pf. Perfcrutati funt iniquitatem : defece-
<pctjau t«; , Sec. runt fcrutantes fcrutationes. Accedet homo, £5 cor ahum. Si-
ir. $. Sic Hilar, in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. Auguft. militer in Pfalt. Carnut. tf cor ahum. In Gr. 'E'ivpsvn-
vero in eund. ut fagittarent in abfcondito immaculatum. cxv atr.fj.lay efjwmt s^pivvocvtic, i£ipcvvn<s;i ( Aid. & Compl.
Pfalt. Moz. Rom. Coislin. &c. Vulgat* congruiuu cum ffypet/lrwti;. ) nryiiMissTXi «;6foi7rs; , £• KapJin /ScsSfie».
 : , . , ;:

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXIV. 125

VUICATA HOD. H E BR. VE R S I OANTIQUA.
Accedec homo ad cor altum : Et cogitationibus fingulorum , Accedet homo cor al- , «5c Ex Mf. Hangertut

8. & exaltabitur Deus. & cor tie ft ofundo. tum exaltabitur Deus.
: 8. «3c

Sagitta: parvulorum {a£tx funt Sagittal/it ergo eos Dens jacu- Sagitta- intantium fa da: funt
plaga; eorum : 9. & inhrmata: funt lo repent ino : i liferent ur plagx eo- plagx eorum 9. : <5c pronihilo
contra eos lingua: eorum. rum, & corruent in femetipfos pla- habuerunt eum, <5c infirmatx
gis fats. funt ipfos lingua: eorum.
Conturbati funt omnes qui vide- Fugicnt omnes qui viderint eos Conturbati funt omnes qui
bant eos : 10. & timuic omnis ho- & timebunt omnes homines videbant eos : 1 o.<5c timuit om-
mo. nis homo.
Et annuntiaverunt opera Dei : Et annuntiabunt opus Dei , & Et adnuntiaverunt opera
& fadta ejus intellexerunt. opera, ejus intelligent. Dei : &
fada ejus non intel-
lexerunt.
11. Lstabitur juftus in Domi- Latabitur jnflus in Domino , 1 r . Lsetabitur juftus in Do-
no , & fperabit in eo & , laudabun- tjr fperabit in eo : & exfultabunt mino , «5c fperavit in eo , &
cur omnes re&i corde. omnes recti corde. laudabuntur omnes ,
qui redo
funt corde.
NoT£ AD VERSIONEM ANTIQUA M.
t . 8. Sic Ambrof. 1. 1. de Jac. 8. to. 1. 457. a. & funt fnper eos lingua eorum, Sec. ut in Vulg. omiffis his
to. 2. 87?. e. item Auguft. in hunc Pf. & in Pi". 56. n. qux antecedunt. iimilitei in Brev. Muz. £g infirmata funt
I 3. At Hilar, in eund. Pf. legit, Sagitta parvulorum , cum juper eos. Apud S. Pauiin. ep. 37. p. n'i. c. ita infir-
S. Paulino , epift. 37. p. 228. c. lurfulque Hilar, in Pf. matt funt ittus ( Mf. Vat. jaaus ) eorum. In Cr. < ti^A-
118. <5c 143. pp. 373. c. 557. f. Similiter Hieron. epift. next di'Tiv a! ytuarui clt/rar. i.-ra.pay^.\cxi •nia-r'.i, &c.
ad Sun. & Fietel. to. 2. 642. c. notatque in Graeco legi al. jSnahnKSac tit aWy;.
Sagitta parvulorum : fed Ji Jic dicamtts , inquit , turn rejonat t 10. Hilar. Aug.
'. & CafTiod. in hunc Pf. concordant
in latino : Sagitta parvulorum facia funt plaga eorum. In cum Vulg. Sic etiam in Pfalr. Rom. Coib. &c. & Gr,
ed. Rom. Hsa&s nitlav 67em8MGay hi , &c. nee alibi reperitur negatio ante intellexerunt , praeterquam
$. 9. Pfalt. Corb. ^5 p ro nibilo hal/uerunt contra ipfos in Pfalt. Sangerm.
lingua eorum. Conturbati funt, &c. fed abrafa viderur Tfr. II. Auguft. in hunc Ff. Latabitur tf fperabit in
ibid, litterula una port lingua, quad fciiptum fuiffet pri- eum, £j laudabuntur omnes qui recli funt torde ; infra ,

mitus lingua , vel lingua'. Rom. & Carnut. tf pro mhilo ha- omnes redi corde : at ferm. 21. to. J. no. b. lie : Jocun-
buerunt contraeos lingua ipforum. Conturbati funt omnes, &c. dabitttr jujlus in Domino , £5 fperabit in eo $$ gloriabuntur ,

Coislin. £5 pro nihil um habuerunt turn contra ipfa ipfos (1. ip- omnes relti corde. Hilarius, & Cafliod. in eund. Pi. cum
fos ipfa ) lingua eorum. Hilar, in hunc Pi. <£) nihil habuerunt Vulgata concinunt. Gr. i.v<p&t&&tserou Sviaiac, cV tw Kv-
contra ipfos lingua eorum. Conturbati junt omnes , &c. Au- p!a , Kj ixir.ti tit' civ-iov , k iTtaivti viCmtui TfMT'.c. ci ta
sJteTs
guft. vero & CafTiod. in eund. Pf. legunc £5 tnfirmata : KCtpJlx.

Vulgata hod. H EB R. VeRSIO ANTIQUA.

In finem , Pfalmus David , Viclori Carmen David Cantici. In finem Ex Mf. Sangerm,
x. Canticum Jeremia: Ezechielis & LXV. i. Pfalmus Jeremia; & Eze-
populo tranfmigrationis , cimi chiel profedionis.
inciperent exire. LXIV. LXIV.
i. ' a v
E decet hymnus Deus in rlbi filet taut Deus in Sion , & 2. 'Tp E de.-et hymnum Deus
Jl Sion : & tibi reddetur vo- tibi reddetur votum. J. in Sion <3c tibi redden- :

tum in Jerufalem. tur \'ota in Jerufalem.

3. Exaudi orationem meam ad : Exaudi orationem, donee ad te 3 Exaudi orationem meam
te omnis c:iro veniet. omnis caro venut. ad te omnis caro veniet.
4. Verba iniquorum prcevalue- Verba iniquitatum pravaluerunt 4. Verba iniquorum prxva-
runt fuper nos: tk. impietatibus nof- aiversum me : feeler lb us noftris tu luerunt fuper no's & impieta :

tris tu propitiaberis. fropitiaberis. tibus noftris tu propitiaberis.

N011: ad Versio NEM ANTIQUA M.

t. 1. Hilar, in 162. f. hab. In finem ; hunc Pf. col. .ioi irpiirtt 2.W
2iwV uti nunc habetur in ed.
irpi-rrii vftroi
Iftrof &ios cv
ti£o? e'e

cxinde col. 173. a. l'falmns Camici. Brev. Moz. In Rom. Auguft. & Caffiod. Vulgat:e congiuunr; quiuatn
fi-
nem , Canticum, Pfalmus David. Pfalt. Rom. Fabri , cum tamen Mfs. Auguft. ferunr , jg ibi reddetur , non tibi
Pf. e Mf. Vat. ap. Hilar, hi finem, Pfalmus Dazid. Rom. nee improbable eft , confiderara interpretandi ratiune, ira
Martian, add it Canticum Jeremia tf -Aggai de verba pe-
:
legille Augurtinum. n Gr. conftanter k, cc. , fed omirti-
regrinationis quando incipiebant proficifci. Coislin. In finem,
, tur vox Jerufalem, faltem in ed. Rem. cam edd. Aid.
TJ] David , Canticum Jeremia , tf Ezechiel , & popnli pe- & Compl. habent tvy» l\i '\iitca*'-ij.
reg'inationis. Corb. In finem , pfalmus David, Canticum t. 3. Suffragantur Aug. & Cafliod. in hunc Ff. cum
Jeremia & JLxachiel de verba peregrinations , quando profi- Pfalt. Rom. &c. Hilar, vero cum Pf. Vatic, legit Exau- :

cifci cteperiwt. Carnut. Jeremia g

Extchiel de verba pere- di orationem : ad te , &c. turn addit non enim fubfequi- :

griuationis , quando incipiebant proficifci. Auguft. in hunc tur meam, ut dicen'is perfona pjjit intelligi ; licet enim
Pf. hi finem, PJ. David, Cant. Jerem. Ex.ech. ex populo & mttlti tanquam hoc deejjl r addide-iut , non tamen in authenti-
tranfmigrationis , cum inciperent exire. Itidem apud Cafficd. cis exftat : Fropheta enim non Jno feiijit , fed infpiratus lo-
ii excipias feqq. de populo cum inciperent proficifci. In quitur : qucque meam iupra
tollit in Pi. 59. col. 140. e.
ed. Rom. fimpliciter : E<; to t/*o<; , ¥ot\n;os re Aai/i/, 'DJ'y. 141. a. Apud Ambrof. 1. de fide refur. to. 2. col. r 1-0.
At in edd. Aid. & Compl. Eft to -rhot;, ira^/uog a/uc... a. ut fup. ad te enim omnis caro veniet. Victorin. Afr. 1.
£}'/m 'Is/>£/<iV j, 'le^f^/flA t? *«£ tw? /ru.Qjwctq, , ore e/tiMor 3. adv. Aiium, p. 276. a. delet enim; delet pariter Gr.
ex.-rr:piv;Qui. fed habet fup. itQo-.s' ^k h*.
t. 2. hunc Pf. Tibi decet hymnus Deus , &c.
Hilarius in t. 4. Succinir Pfalt.
Pf. Vat. api'd Hi'a'.Rom. cum &
ut in Vulg. Pf. vero e Mf. Vat. ap. ipfum , cum Pfalr. CafTiodoro. At Hilarius in enarrat. legir Verba iniquorum :

Rom. Te decet , &c. Coislin. Te decet hymnum Dotnine invaluerunt fuper nps : gj impietates ncjlras tu propitiabis . Au-
Deus in Sion , &c. ut in Vulg. Curb. Te decet hymnum guft. in eund. Pf. Sermones iniquorum praval. frtper nos :
Dens ££ tibi redditur votum in Jeruf. fcriptum eiac hym- £5 impietates nojlras tu propitiaberis : omne; libri hie habent
nus , at fie emendatum eft, hymn'u , eadem manu. Am- propitiaberis, fed infra plerique propitiabi'. Brev. Mjz.
,
brof. in Pf. 47. to. I. 937. d. ait In Sion hymnus Deum : Verba intq. praval. adversia nos, &c.Gr. A 07°' arcfioit i/V;p-
decet; ©
votum ei folvitur in Je<ufrlem : I. I. offic. to. & tfvrttftusat H/4*S' % t«; «isCf.n? MfiUl «1/ foxcr..
Z. 10. a. Te decet hptmui Deus in Sion ; vel Grace , inquit ,
 . : , : :

126 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXIV.

Versio antiqua. He br. Vulgata HOD.
i# Mf. Sntt£t'm. 5 . Beams , quern clegifti , 5c Beatus , quern elcgeris , & fuf- 5 . Beatus , quern elegifti , 8c
adfumplifti inhabitabit in ta- : ceperis : habitabit enim in atriis affumpfifti : inhabitabit in atriis tuis.
bernaculis tuis tuis.

R
eplebitur in bonis domus Replebimur bonis domus tua Replebimur in bonis domus tua;
tux : fandum eft templum fanclificationc templi tut. Terribi- fanftum eft templum tuum , 6. mi-

tuum , 6. mirabile in xquitate. lis in jufiitia rabile in a?quitate.

Exaudi nos Deus falutaris Exaudi nos, Deusfalvatornof- Exaudi nos Deus falutaris nofter,

nofter , fpes omnium finium ter confident ta omnium finium ter-

, fpes omnium finium terrx , & it»

terra:, & l longe. ra , (jr maris longinqui. mari long&.

7. Prxparans montes in Prxparans montes in virtute fua , 7. Praeparans montes in virtute
* Mf. adcindtos. virtute tua ,
* adcindus in po- accinctus fortitudine : compefcens tua , accin&us potentia : 8. qui con-
tentia : 8. qui conturbas fun- fonitum maris , frcmitum fluctuant turbas profundum maris , fonum
dnm maris , fonum fluduum ejus flucbuum ejus.
uftinebit >
ejus quis f

Turbabunturgentes , 9. & ti- Et multitudincm gentium. Et Turbabuntur gentes, 9. & time-

mebunt omnes qui habitant timebunt qui habitant in extre- bunt qui habitant terminos k fignis
fines terra: a fignis tuis : exi- mis a [ignis tuis : egrejfus matttti- tuis : exitus matutini & vefpere de-
tus matutini & vefpere delec- no & vefperi laudantes fades. leilabis.

taberis.
10. Vifitafti terram & ine- Vifitafti terram &irrigaftieam 10. Vifitafti terram & inebriafti
briaftiearn multiplicafti lo- : ubertate dita cam. earn : multiplicafti locupletareeam.

cupletare earn.
Flumen Dei repletum eft Rivus Dei pie mis aqua pr it- Flumen Dei repletum eft aquis,
aqua , parafti cibum eorum : parabis frumentum corum quia parafti cibum illorum quoniam ita :

quoniam iic eft prxparatio fie fttndafti cam. eft prxparatio ejus.
tua.
1 1 Rivos ejus inebriafti , Sulcos ejus inebria , multiplied 11. Rivos ejus inebria, multi-
multiplica Domine genera- fruges ejus pluviis .-
irriga earn ,
plica genimina ejus : in ftillicidiis

tiones ejus in ftillicidiis ejus germmi ejus benedic.

: ejus lectabitur germinans.
lxtabitur , dum exorietur.

NoT£ A D ERSIONEM ANTIQUA M.

t. J.
Pfalt. Rom. Coislin. Moz. Corb. Vat. ap. Hi- & timebunt qui inhabitant fines a fignis tuis vefpere de- $
lar,conftanter hab. inhabitabit in tabernacniis tuis. Reple- leflationes : turn addit Kon fubjecit Scriptura, ut ajjolet ,
:

bimur , &c. ut fup. Sic etiam Caffiod. in hunc Pf. Item fines terra: ; non enim Inc de terra finibus loquebatur. De-
Ambrof. 1. de bono mort. c. 12. to. 1. 412. c. & 1. 1. fine ergo fermonis ratio non patitur ut id adjeilum exiflime-
de Jac. c. 8. col. 4J8. d. & epift. 29. col. 905. e. Rf- mus. At Auguft. in eund. Pf. retinet vocem tf>r<e , legit-
plebimnr in bonis domus tux. At Hilarius in Pf. 158. col. que $5 timebunt omnes qui inhabitant fines terra a fignis
:

<2I. f. Replebimur ab ubertate domus tux : & in Pi. 126. tuis : exitus mane ^ vefpere deleilabis. Ambrof. in Pf. 118.
col. 417. b. fniiBum templum tuitm , mirab. &c. fupra ve- to. I. 1218. a. exitus matutinos tf vefpere deleilabis: epift.
rb in hunc Pf. 64. fie Beatus, quern eleg. tf aJJ'nmp. ut in-
: vero 63. to. 2. 1042. a. exitti matutiuo f$ vefpere deleilabis.
habitet ( paulo port , inhabitabit ) in tabernacitlis tuis. Re- Gr. Kj <p&vft'wna.i oi y.cctovmvti; txttiPjctx a7fo ray.... s'^a-
plebimur in boms jantlum ejl tempi. &c. Aug. in eund. J Trpaioie, Kj ;Wi£«{ ts/j-t s/;.
he,

Pf. inhabitabit in atriis tuis. Replebimur fantlnm tem- t. 10. Sic Hilarius cum Pfalt. Coislin. & Rom. niii
plum tuum. Gr. xa.Ttzc;x.mu<sit cc rat; auVa?; Qa. EUuJSnca- quod hab. in fine, quia ita ejl prap. tua. Sic etiam in
jUsGa tv (\. ayio; vaoi Mozarab. fupra verb ita Tlnvius Dei repletns ejl aqua.
:

f. 6. Sic hab. Hilar. & Cadiod. in hunc Pf. cum Pfalt. In Corb. Elumen.... ejl aquam quoniam ita ejl prsparaf.9
Rom. &c. Auguft. verb in eund. Pf. fie mirabile ( inf. : ejus. Pf. e Ml. Vatic, apud Hilar, hab. Elumen De: reple-
admi-abile) in ptftitia. Exaudi nos Deus fal'jator nofter , &c. tum ejl aquis quoniam ita ejl prxparatio ejus. Similiter
ut fupra: & qusft. jy. in Levit. to. 3. 506. a. Exaudi ap. Ambrof. in Pf. 118. to. 1. 11 38. d. & epift. 63. to.
«os Dens fanitatum nojlrarum. Gr. Gaiy^aros Iv J'Mctioevyri. 2. 1042. a. Auguft. verb in hunc Pf. & q. 144. in Gen.
'
EttpMcov yf/.o>y 0fo; o«t«(i vfj.u>y , &c. to. 3. c. legit
413. Vifitafti terram
: multiplicafti dita-
&. 7. Hilarius in hunc Pf. & in Pf. 143. col. $57. c. re earn. Fluvius Dei repletns eft aqua , parafti cibum illo-
Vulgar* congruit. Sic etiam Caffiod. cum Plait. Rom. &c. rum ; quia ita eft prxparatio tua. Sic etiam ap. Audt. op.
At Aug. in eund. Pf. leg. Pr.tparans montes in fortitudine fua, imp. in Matth. hum. 48. p. 199. c. multiplicafti ditart
eircumcinilus in patent at u. Cc.'Brci/j.i/wy opyli/ t>i tfi/jai an, earn. Apud Hieron. epift. ad Dardan. to. 2.607. b. mul-
Aid. & Compl. hab. l%uiaun\s.
Tree,n?aio/^ivoi; lv Svyasiltt. tiplic. locupletare earn. Fluvius Dei repletns eft aquis... quo-

V. 8. Sic eft in Pfalt. Mediol. & Carnur. Sic etiam in niam fie eft prxparatio tua : item in Ifai. 30. to. 3. 260.
Rom. &
Moz. addito uno aulem, ad fonum. Corb. hab. a. Fluvius Dei repletus eft aquis : 8c in Ezech. 47. col.
qui conturbas profundum maris , &c. ut in textu Sang. Pfal- 1057. a. Flumen Dei repletum ejl aquis , prxparafti cibum eo-
mus e Mf. Vat. ap. Hilar, non dirfert a Vulg. neque Hi- rum : quia Jic eft prxparatio tua : epift. verb ad Sun. &
lar, ipfe in expofit. nifi quod habetfnndttm , ut fupra. Aug. Fret. to. 2. 642. c. parafti cibum illorum : qnon. ita ejl
in eund. Pf. qm conturbas jundum maris , fonum fiutluum prxparatio ejus ; turn addit Et dicitis quod in Grxco non fit :

ejus quis fttfferet? Hieron. ep. ad Sun. Fret. to. 2. col. & ejus , cum in Hebrxo thechina matiijefte praeparationem ejus
642. c. ait In Graco addition jiribitis , quis fuftinebit ?
: jignificet. Vigil. Tapf. p. 747. b. Fluvius Dei repletus eft
quod fuper jiti nm ejl : Jubandiiur enim : Qui conturbas pro- aqua. Caffiod. in hunc Pf. Flumen Dei repletum eft aquis
fundum maris , £> conturbas Jouum fiutluum ejus. Autl. ita eft prxp. tua : vox etiam tua habetur in Pfalt. Medio-
op. imp. in Matth. horn. 22. p. 104. b. qui conturbas lan. In Gr et*h/iw6m f/arov , yrc.fiaoxi; ri\y r(y<p\\y du-
jundum maris , fonum autem fiutluum ejus tu mitigas. Iti- ray' on ktoi! « iroijuacict.
dem in Pfalt. Coislin. detracto uno autem. Graec. zwlct- y. II. Pfalt. Corb. Rivos ejus inebria , multiplica gene-
puayxv to kuto; tu; 6a>iarU"n; , vx k ? wh^-tos* dvn;. Tafa^- rationes ejus : in ftillicidiis fuis lxtabitur , ciim exorietur.

fofeoKTOu , &c. Aid. vero & Compl. poft «Wii; , fubdunt t/s Rom. Rivos ejus inebrians , mnltiplicans generationes ejus :

iJTTcz.Ufrai ; dein T«e«X' &- c - in ftillicidiis fuis lxtabitur , dum exorietur. Coislin. Sulcos

•fr. 9. Ita legit Cafliod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. ejus inebrians , multiplicas genemina ejus : in ftillicidiis ejus

Fabri. Sic etiam in Rom. Martian, fi excipias vocem vef- lxtabitur , ciim exorietur. Pf. e Mf. Vatic, ap. Hilar. Rivos
peri. In Coislin. fimiliter Corb. prjeter duo , inhabitant , & ejus inebria , multiplica generationes ejus : in ftillicidiis ejus
Sc vefpere. In Mozarab. yf timeb.
omnes qui inhabitant lxtabitur exoriens. Similiter ap. Hilar, ipfum Caffiod. in &
fines term a vefperi deleilabis. Item in Mediolan. St eund. Pf. hoc excepto , ciim exorietur. Item ap. Ambrof. in
Carniit. fines terra ; Pf. autem e Mf. Vat. ap. Hilar, hab. Pf. 118. p. 11 38. c. &
S. Paulinum epift. 44. p. 264.

i$ timebunt omnes qui habitant fines a fignis tuis vef- & a. Rivos ejus inebria, multiplica generationes tuas i Ambr.
pere deletlatioms. Hilarius ipfe in enarrat. col. 168. b, # ejus. Auguft. in hunc Pf. Unlets ejus inebria , multiplier
 . , : , : , ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXV. I2 7

VulGATA HOD. Hebr. Versio a n t I qu a.
n, Benedices corona; anni be- Volvetur annus in bonitatc tua , 1 2. Benedicens coronam an- Ex Mf. Saiigerni,

nignitatis tuaa : & campi tui reple- & vefligia tua rorabunt pingue- ni benignitatis tuae , & campi
buntur ubertate. dine. tui replebuntur r.bertatem.
i j. Pinguefcent fpeciofa defer- Pinguefcent pafcua defer ti , & i}. Pinguefcent fines de-
ti : & exfultatione colles accingen- exfultatione colles accingentur. ferti : &
exfultatione colles ac-
tur. cingentur.
14. Induti funt arietes ovium , Vcfiientur agnis greges : & val- 1 4. Induti funt arietes ovium,

& valles
clamabunt, etenim
generationes ejus
abundabunt frumento : les pleiu erunt frumento , coaqua & convalles abundabunt fru-
hymnum dicent. buntur , cjr canent. mento : etenim clamabunt
<5c hymnum dicent.
Notje ad Versionem A N T I Q U A M.
: in flitlicid.fnis latab. cum exorietur. Pfalt. & Caffiod. in hunc Pf. necnon Ambrof. I. de inftit. virg.

etiam Mediolan. &

Carnut. hab. in flillicidits fuis chm ro. 2. 269. 270.
Paulinus,ep. 44. p. 269. a.
f. a. & S.
exorietur. Itidem in Mozarab. cum hoc , generatioties ejus. cum Pfalt. Rom. Coislin. Curb. Mediol. Carnut. & Muz.
In Gr. TVS au*ocx«s ouths fj.'3vsov , •jetAutot tx -yinw/^xTX In Gr. ntxvlfciTcu rx op h t«; e'pfov , &c. Aid. 8c Cumpl.
duTus" a/ araTSMMa.
t«T; sctyociv xutvc, lu^aay^vzsT xi cum Symm. -rx apxtx.
t. 12. Sic hab. Pfalt. veto Martiansi Rom. Fabri. Rom. t. 14. Ita legunt Hilar. & Caffiod. in hunc Pf. cum
cum Moz. Benedices coronam, Sec. ut iup. Sic etiam Ti- Pfalt. Rom. Corb. Moz.
etiam Ambrof. 1. de inf-
$c Sic
chon. reg. 5. p. 61. g. <Sc Ambrof. 1. de inftit. virg. col. tit. virg. to. 2. 270.3. excepto verbo abundant; fed pau-

269. f. hem Hilar. Auguft. & Caffiod. in hunc Pi', cum 16 fupra abundabunt. Itidem Auguft. in eund. Pf. & con-
Gaud. Brix. ferm. 3. pag. 949. b. In Pfalt. Coislin. Be- valles abundabunt ; fubinde , clamabunt , etenim hymn, di-
nedicts corona &c. in Corb. Benedicens coronam. In Gr.
, cent. Pfalt. vet. tf convalles abundant frumenta : etenim
"S-vho-jvAue, iw stfxvor , &c. clamabunt, g
hymnum dicent. Gr. *, at y.ahxJ a; irhifivMt
If. 13. Accinunt magnoconfenfuHilarius , Auguftinus , oTtok.' x.iy.pxfyvTxi , *, lap C^nwa

VuiGATA HOD. H EB R. Versio antiqua.

In finem Vtclori In flnem Ex Mf. Sangerm*
Canticum Pfalmi refurrectionis. Canticum Pfalmi. LXVI. 1. Canticum, Pialmus refur-
LXV. re&ionis ipii David. LXV.

J
Ubilate
pf ilmum
te gloriam laudi ejus.
Deo omnis
dicite nomini ejus
terra,
:
2.
da- J Ubilate Deo omnis
tate gloriam nomini ejus
gloriam laudi ejus.
terra ,

:
can-
date
*

ni ejus
T
J
Ubilate
-• pfalmum
Deo omnis terra,
dicite nomi-

3. Dicite Deo : Quam terribilia Dicite Deo : £htam terribile Dicite Deo Quam : terri-
funt opera tua Domine in multi- ! opus tuum ? in multitudine fortitu- bilia funt opera tua^! in multi-
tudine virtutis tua; mentientur tibi dinis tux mentientur tibi inimici tui. tudinem virtutis tux mentien-
inimici tui. tur tibi inimici tui.
4. Omnis terra adoret te , & Omnis terra adoret te , & can- 4. Omnis terra adorent tibi
pfallat tibi : pfalmum dicat nomi- tet tibi : cantet nomini tuo. Sem- &
pfallant tibi pfalmum di- :

lii tuo. FER. cant nomini tuo, Altiflime.

DlAPSALMA.
5 Venite , & videte opera Dei Venite , & videte opera Dei 5. Venite, 6c videte opera
terribilis in confiliis fuper filios ho- terribilia confilia fuper filios ho Dei quam : terribilis in conii-
minum. minum. liis fuperfilios hominum.
6. Qui convertit mare in ari- Convertit marc in aridam in 6. Qui convertit mare in
dam , in flumine pertranllbunt pe- fltimine pertr anfibunt pede : ibi U- aridam , & flumina pertran-
de : ibi lstabimur in ipfo. tabimur in eo. fiet pede ibi lxtabimur in :

ipfo.

Not.c ad Versionem antiquam.

f. I. Pfalt. Rom.
Pfalmtts David. Rom.
Fabri : Infnem, & Caffiod. in hunc Pf. ficut in Pfalt. Coislin. Corb. 8c
Martianaei addir , Canticum refurretlionis . Mozarab. In Rom. hoc excepto,
fi- in multitudine. Pf. e Mf. Vatic, ap.
nem, I'falmus Cantici David. Coislin. In finer» , Canticum Hilar, addit Domine , ad of era tua, cum Vulg. deed ve-
Pfalmi refurrectionis . Corb. In finem , Canticum Pfalmi ro in Gr. Auguft. in eund. Pf. legit Dicite^Deo : Qtt.un :

David refurretlionis. Pf. e Mf. Vatic, ap. Hilar. In finem , timenda funt (inf. metuenda funt) opera tua I in multitu-
Canticum Pfalmi. Hilarius ipfe initio expofttionis aic : dine potentia tua mentientur tibi inimici tui.
Superjcriftio Pfalmi a juperiore eo diflat , quod in fe babet ir . 4. Sic in Pfalt. Corb. piaster hoc , adorent te. Hi-
Canricum Pfalmi , chm in anteriore Pfalmus Cantici edi- lar. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalr. Rom. Mediolan.
tus Jit : caterum xqualtter prafcribuntur, In finem. AugufL Carnut. &
Coislin. addunt etiam AltiJJime in fine ; cete-
in eund. Pf. cum Vulg. In finem, Canticum Pfalmi re- ra ut in Vulg. Similiter in Mozarab. niii quod hab. pfiil.
furrectionis. Caffiod. In finem , Pfalmns David , Canticum mum Mf. Vatic, ap. Hilar, fie
dtcant. Pf. e Omnes ter- :

refurretlionis. Gr. E/'c to tew; , 'Qli, tcci/uS dvxfa,Ma>c. ra adorent te , $ pfallant tibi : pfalmum dicant nomini tuo
,
Vide Ambrof. in Pf. 36. to. 1.
y/J. c. abfque feq. AltiJJime. Auguft. in hunc Pf. Omnis terra
* •#. 2. Sic Hilar, cum Pfalt. Rom. at Rom. addit cum adoret nomini tuo
te , j£ pfallat tibi : pfallat , AltiJJime : at
Vulg. date gloriam laudi ejus Mf. ; Hilar, autem cum Pf. e Locut. 37. deExodo, to. Omnis
3. col. 342. f. terra ado-
Vatic, date glor. laudationi ejus ; Gr. airsou ai/7?. Mozarab. rent te ; turn addit Omnis terra diSum efl , pro homini-
:

Jubilate Domino omnis terra, pfalmum dicite nomen ejus. bus qui funt in terra. In Gr. Uaat h' 7:? -ir^cttunKiroisdr
Auguft. in hunc Pf. cum Gr. Jubilate Deo omnis terra eoi , K, •^xza.TtiXixt oaf •^x.^drvcav r£ oVo,u3t/ Q\r Aid. &
pfallite autem nomini ejus : date glor. laudi ejus. Caffiod. Compl. addunt ,"T4/r£. Item fequitur iliic Jwa4<«s«a> fi-
Vulgar* favet. Obfervat Hilarius ubi fup. col. 173. f. cut in Pfalt. Rom. Corb. apud Hilarium. &
174. a. in Latmis codicibus legi : Jubilate Deo omnis ter- Tf. J. eft ; ficut etiam in Rom.
Sic in Pfalt. Corb. &
ra In Gratis vero libris , inquir, qui ex Hebrao proxi- ap. Caffiod. fi excipias opera Domini. Vox pariter Domi-
imfunt , non eadem Jignificantia fcribitur , namque ita fe ha- ni eft in Coislin. &. Moz. necnon ap. Hilar. Auguft. in &
bent A?.«^a£«T£ tw ©ta -raoa vi -,» © cum illis ooa^ay-
: hunc Pf. fed abfque conjunct, quam, quae pariter omit-
/uoS, quern Latino jubilum ponunt , Jigmficat vocem exerci- titur ab Ambrof. 1. de infrit. virg. to. 2. 254. d. legitur ta-
tns praliantis , aut in concurfu proterenns hoflem , am fuc- men ap. Hilarium inf. col. 177. a. 179. c. Gr. Vulgatas
tejfum vicloria exfultatiouis voce teflantis. confonat; editt. verb Aid. Compl. hab. a!; poCepa;. &
t. 5. Sic in Brev. Mozarab. eft. Ita etiam ap. Hilar. t' 6. Pfalt. Coislin, hab, ^ fittmtn patranjivit pede ;
 , , :

128 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXV.

Versio antiqua. H E B R. VuiCAIA IIOBi
E* Mf. Sangnm. 7. Qui dominatur in virtute Jpui dominatur in forth u dine 7. Qui dominatur in virtute fu^

fua in aeternum , ocnli ejus fua a f<zculo , oculi ejus gentes af- in sternum oculi ejus fuper gentes ,

fuper gentes refpiciunt qui : piciunt : qui increduli funt , non refpiciunt qui exafperant non ex-
:

exacerbant te non exaltentur exaltentur in femetipjis. Semper, altentur in femetipfis.

in fe. Diapsalma.
8. Benedicire gentes Deum Benedicitc populi Deo noftro ,
8. Benedicite gentes Deum
noftrum : & obaudite vocem & atiditam facite vocem laudis noftrum : & auditam facite vocem
laudis ejus: eJ Ui: laudis ejus ,

animam Qui pofuit animam meam ad

9. Qui pofuit animam me- Qui pofuit noftram in 9.

am ad vitam & non dedit vitam : , & non dedit in commotio- vitam it non dedit in commotio-
:

incommotione pedes meos. nem pedes noflros. riem pedes meos.

Quoniam probafti nos

10. Probafti enim nos Deus ; igne 10. Quoniam probafti nos
Deus igne nos examinafti , nos conflufti Jicut conflatur
: ,
ar- Deus : igne nos examinafti , ficut

ilcut in igne examinatur ar- gentum. examinatur argentum.

gentum.
11. Induxifti nos in la- Introduxifti nos in obfidionem ,
11. Induxifti nos in laqueum i

queum ,
pofuifti tribulationes pofuifti ftridorem in dorfo noftro pofuifti tribulationes in dorfo nof-
in dorfo noftro : fuperpo-
12. impofuijti homines fuper caput nof- tro : n, impoiuifti homines fuper

fuifti homines fuper capita trum. capita noftra.

noftra.

*Mf. Tranfibimus.
* Tranfivimus per ignem & Tranfivimus per ignem & a- Tranfivimus per ignem & a-
aquam : &
induxifti nos in re- quam : ejr eduxifti nos in refrige- quam : & eduxifti nos in refrige-

frigerium. rium. rium.

1 3 . Et introibo in domum Ingrediar domum tuam in ho- 1 3. Introibo in domum tuam in

tuam in holocauftis : reddam locauftis reddam tibi vota mea ,

: holocauftis : reddam tibi vota mea ,

tibi vota mea , 1 4. quas dixe- qua promtferunt labia mea, 14. qux diftinxerunt labia mea.
nuit labia mea
Et lociuum eft os meum Et locution eft os meum cum tri- , Et locutum eft os meum, in tri-.

in tribulatione mea. bularer. bulatione mea.

15. Holocaufta medullata Holocaufta medullata offer am 15. Holocaufta medullata offe-

ofFeram tibi cum incenfo & tibi cum incenfo arietum fact am : ram tibi cum incenfo arietum : offe-

arietibus ofFeram tibi boves : boves cum birds. Semper. ram tibi boves cum birds,

cum birds. Diapsalma.

NoT^ AD VERSIONEM ANTIQUA M.
reliqua ut in Vulg. Carnut. Z?j fiumina pertranjit pede. Corb. Martian. In Rom. Fabri, S3" "<"> Adit in commoveri pedm
S$ flumina pertranjiit pede. Pf. e Mf. Vatic, ap. Hilar,
in &c. Apud Auguft. in eund. Pf. Qui pof. anim. meant in
fi iimme pnambrtlabttnt pede. Rom. & Medio Ian. g; fin- vitam ( Mis. conftanrer in vita :) J5 non dedit in mot tan pedes
mum pertra/ijibitnt pede : Rom. addit, ibi latabi-
prxterea meos. Gr. T& is/^ins tw "^"X 11 ' H-'d £ 'i &w' *} W Jc't<><; tt£

mttr in idipjnm. CalTiod. Romano confonat Hi'arius Vul- : rsitef lie, , Sec.

gaia: ; paulo port tamen legit , tranfibunt pede. Auguft. in t. 10. Sic eft in Pfalr. Corb. detrada prxpo- Rom. &
cund. PI. pertran/tbunt pede : ibi jocundabimur in ipfo. Gr. fitione in, ante vocem
etiam in Coislin. necnon
igne. Sic

w wQTtx.fj.v' J'mfutatrcu iroJr eW tlf^l^MOft^X. ITT OLUTW. ap. Ambrof. 1. 2. de Jac. c. 11. col. 477. b. ap. Caf- &
t. 7. Sic in Plait. Rom. Fabti Corb. & ap. CafTiod. , Tiod. in hunc Pf. Pfalm. autem e Mf. Vatic, ap. Hilar, de-
praeter ult. ifta qui in ha provocant non exaltentur in fe- let in igne, licut Hilar, ipfe , col. 181. a. infra tamen ad-
,

metipjis. etiam in Coislin. fi excipias ult. in fe , vel in

Sic dit in igne. Apud Auguft. in eund. Pf. ita ignifti nos , :

fefe , ut videtur fcriptum. In Rom. Martian. Mediolan. & Jicut igntttir argentum. Gr. l-xvfusa.^ v/uas, a>; irof-irai, 8cc.
Carnut. qui in tram provocant non exalt. &c. Itidem in Pf. 11. Sic hab. Pfalt. Rom. cum Cafliod. At Auguft.
Tf.

e Mf. Vatic, ap. Hilar, fed cum ult. infe. Auguft. in hunc in hunc Pf. Induxifti nos in mufcipulam, &c. ut fup. Hi-
Pf. lea;, qui amaricant non exaltentur in femetipjis ; inf. in lar, in laqueum ; pauloque poll, in dorfnm noftrum. Pfalr.

fe Gr. of xa&cTTiit.&dviVTt; fi«

ipjis. cV s'at/ro';;. Hllanus Coislin. in dorfa noftra ; Carnut. Corb. in confpeclit nop. &
vero in eund. Pf. col. 177. d. ita Qui dominabitur in : tro; prauerea Corb. praeponit , verbo induxifti. Gr. hab. $
potentia fua in aiernum, oculi ejus qui in ham provo- £1*; thV ira'ylS'a eVi tcc varov vfj.av.

cant non exaltentur in fe : & poll pauca , col. 178. a. ait : ir. il. Pfalt. Rom. &
Corb. impofuifti beminem fuper
Sed ut in plnribris , nunc qitoqne Latiuitas noftra non fatis capita noftra. Tranfivimus per $$ induxifti nos , &c. Sic
proprie Jignificationem diili Graci elocnta eft : quod enim etiam in Coislin. impofuifti hominem. In Mozarab. pofuifti
nobifcumfcr ibif.tr : Qui dominabitur in virtute fua in aeter- homines £? induxifti nos , &c. Pf. e Mf. Vat. ap. Hilar.
num , tit Grxcis ita legitur : Tw «feOTo tfitni h J Was-itu a.v- impofuifti homines tf induxifti nos, &c. Hilarius vero
n tb utZvoc,- quod nobifcum in aeternum, id Jimplex, ^ in comment. g> eduxifti. Ambrohus in Pf. 118. to. 1, 997.
in omne tempus ,jine definitionis alien jus proprsetate , commu- e. 998. c. & inf. 1097. c. IZ2J. d. induxifti nos , &c. #
ne ej} : quod cum Hits rS aiSvot; , id certi $ dejignati Ixcu- item fupra , col. 477. b. 7J6. d. 789. e. tranji-jimus , &c.
li Jignificationem babel. Diapftlma autem pariter fubfequi- Auguft. & CafTiod. in hunc PT. concordant cum Vulg. Ir»
rur ciim in Pfalt. Rom. Martian. Coislia. & Corb. turn Gr. sVepiEaGos? ifopunvte, J'tMcfiiv £> ityjayti; y/nxs ,
in Gr. & apud Hilar, deed autem in Rom. Fabri ; nee &c.
legitur apud Aug. & CalTiod. gr. I}. ItaPf. Vatic, ap. Hilarium. Rom. tollit 1. •$. Si-

If. 8. Ita legit Hilar, cum Pfalt. Moz. Corb. & Rom. militerMozarab. fed habet inf. cum holocauftis. Coislin.
Maitianaei. Rom. vero Fabri fj> obaudite voci laudis ejus. : cum holocauftis : tit reddam, &c. Corb. in holocauftis : ret
Millale Rom. ad Offert. Dora. J. port Pafcha Benedicite : reddam, &c. Hilar. Auguft. & CafTiod. in hunc Pf. Vul-
gentesDominant Deum noftrum : tf obaudite zrocem , &C. gar* fuffragantur cum Ambrof. 1. de Spir. S. to. 2. 650.
Ambrof. in Pf. 56. to. 1. 815. c. cum Gr. Benedicite gen- b. & Gr.
tes Deum noftrum. Similiter Aug. & CalTiod. in hunc Pf. t. 14. Hilar. Aug. &
CafTiod. in hunc Pf. conftanter
fed addunt £> audite vocem laudis ejus. Pfalt. Coislin.
: legunt, qti.e diftinxerunt, &c. utfup. Sic etiam Pfalt. Rom.
Benedicite gentes Deo noftro : Z$ oboeditevoci lattdi ejus. Ob- Corb. &c. Gr. £$ fiesttte, &c. ut in Lat.
fervat Hilar, fup. col. 179. d. a Gratis ita diclum , k, a.xy- #. 15. Accinunt Hilar. Auguft. CafTiod. cum Pfalr. &
v.'caTS tviv rpasmYTyc, aiVssecoS aurx. sic etiam hodie legitur in Rom. Mediol. Carnut. & Coislin. Moz. autem fcribit, cum
cd.Rom. LXX. Apud Symm. awsw ttuhti , ut in Vulg. incenfu ($ arietibus. Corb. , &c. cum
Pf. incenfo, arietibus
#. 9. Hilar, in hunc
non dedit commovcri pedes Pf. $ e Mf. Vat. ap. Hilar, bene; Hiero-
cum incenfu arietum ,

meos. Sic etiam in Milf. Rom. ad Offert. Dom. J. poll Paf- nymus enim epift. ad Sun. & Fret. to. 2. 64?. a. ait In- :

cha. Conduit Ambr. in Pf. 61. to. 1. 962.. c. necnon Caf- venijfe vos dicitis : cum incenfo St. arietibus , fed male ; in IIo-
Cod, in huuc Pf, cum Pfalt. Coislin, Corb. Moz. & Rom. brm enim aiietum, Autt. op. imp. in Macth. hom. 41, p.
 , , , , ,

LIBER. PSALMORUM. Pfalm. 129 LXVI.

VlIICAIA HOD. Hebk. Versio antiqua.
16. Venite, audite & narra- , Venite , audite ,
& narrabo , om- 1 6. Venite , & audite , & E* Mf. Sangem»
bo , omnes qui timetis Deum ,
quan- ties qui timetis Deum, quanta. fe- narrabo omnibus , qui time-

ta fecit anions mea;. cent amnu mea. OS Deum , quanta fecit animae
mea;.
1 7. Ad ipfum ore mco clama- Jpfum ore meo invocavi, & exal- 1 7. Ad ipfum ore meo cla-
vi , & exaltavi Tub lingua mea. tavi in lingua mea. ma vi & exfultavi fub lingua
mea.
18. Iniquitatem fi afpexi in Iniquitatem ft vidi in corde meo, 18. Iniquitatem (i conf-
corde meo , non exaudiet Domi- non exaudiat Dominus. pexi in corde meo , non ex-
nus. audiat.
19. Propterea exaudivit Deus Ideo exaudivit Deus , & at- 1 9. Propterea exaudivit me
& attendit voci deprecationis mea?. tendit vocem deprecationis me&. Deus , intendit voci orationis
mea?.
20. Benedi&us Deus, qui non Benediclus Deus , qui non abflu- Benedidtus Deus mens ,
2.0.

amovit orationem meain , ik. mife- lit orationem meant , & mifertcor- qui non amovit
deprecatio-
ricordiam fuam a me. diam fuam a me. nem meam , mifericordiam &
fuam a me inluminet vul- : &
tum fuum fuper nos.
NoTiE AD VeRSIONEM ANTIQUA M.

27$. c. cum incenfo $ arietibns. In ed. Rom. /*<tc<. Vi/juicc- pM tMX&ct,a, K) vyarta viro tw ytteOTciv pen.
/ucrro; K) x.&tuv' deinde He : irontaco 001 facte, ftera. x , J-"/
H-'*-P'
'
ft. 18. Sic in Pfalt. Rom. Moz. Se Vatic, ap. Hilar, hoc
cditt. vero Aid. & Compl. ferunt «W«a Qsi. Hilar, etiam excepto , non exaudiet Deus ; Coisl. hab. non exaudiat Dens ;
loco cit. col. 182. f. Z'- r Virtutem verbi ex llebrxo in Grx- ' Caniut. «u« exaudiat Dominus. Corb. Iniquit. ji cotifpexi
citm demutati Latvia s fermo non ttnttit : nam quod nobijettm in «0« attdiat Deus. Hilarius in hunc PI. Injitftittamji
eft, ofteram tibi boves cum hircis , cum illis ita habetur , coiifpexi...non exaudiat Deus ; inf. Iniquitatem Ji , &c. Auct.
«W<to Qot facte /jura xaptctppcoV X c 't* a PF" cum Gratis , non op. imp. in Matth. hom. 1. p. 12. e. Iniquitatem Ji cenf-
proprium , Jed appellativum nomen bircorum ej} , coram ma- y pexi «i7» exaudiet Deus. Auguft. in eund. Pf. Iniqui-

xitni qui in ipfi hiemis tempore editi jttnt : & Scriptura hoc in tatem Ji confpexi ( inf. afpexi) »0« exaudiat Dominus.
loco tamiim ; cxteris autem locis rpa.-/v;
x-'H-'ipP^i nuncupavit Caffiod. conjpexi... non exaudiat Deus. Chromat. Aquil. in
qttos no! hircos dicitnus Vide plura ap. Hilar. Dm-
, pofuit. Matth. p. 982. f. Si iniquit. confpexi non exaudiat Do-
pfalma fubfequens fimiliter habetur in Plait. Rom. Corb. Gr. minus. Gr. 'AJmiav ti thtup'dv fj.y tkayMoiroj Kv'&m.
Se apuu Hilar, non memoratur autem ab Aug. Sc Caffiod. if. 19. Ita in Pfalt. Corb. addito uno tf , poft Deus.

ft. 16. Pfalt. Rom. cum Moz. Venite tf audite tf nar- , , Rom. Fabri delet me, legitque , ££ intendit voci deprecat.
rabo vobis , omnes qui timetis Deum, Sec. Mozarab. Do- mea. Rom. Mf. Vatic, ap. Hi-
Martian, hab. me. Pf. e

tninumi cui favet Coislin. cum Calliod. Sic etiam ap. Hi- lar. Propt. exaudivit Deus, mex. Iti- ££ intendit voci orat.
Jar, in comment, exceptis his , ££ enarrabo qui tim. dem Hilarius, Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. fed addunt
Deum. Corb. hab. Venite, audite, & narrabo vobis, om- me , cum Brev. Mozarab. At Hieron. epift. ad Sun. Sc
nes , &c. Pf.Mf. Vatic, ap. Hilar. Venite , tf audite , £>
e Fretel. to. 2. 64$. a. to me fuperfluum effe dicit , tam-
narrabo vobis , omnes qui timent Deum , Sec. Gr. tcin'.e 01 etfi legatur in Graeco ibid, etiam t!?; ir£$Mvy\\c, pa. in Aid.
:

co£i/|H£i'<)i Toy Qiov. Auguft. in hunc Pf. conduit cum Vulg. & Compl. J aUiaii;.
&Gr. Au£t. veto 1. de promilf. p. 2. c. 27. p. 155. c. leg. Tf. 20. Ita legit Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb.
Venite , £> audite , & narrabo vobis , omnibus qui timetis Do- ufque ad verfic. £5 inluminet , Sec. Ita etiam Caffiod. hab.
minttm , &c. cum Pfalt. Rom. Coislin. & Moz. excepto uno Dominus ,
17. Confonant Pfalt. Mozar.
ft. Rom. Fabri. Rom. & loco Deus metis. Hilarius cum Gr. Benediclus Dens , qui ,

vero Martian, hab. tf exaltavi , &c. Coislin. Jib ipfo ore &c. ut in textu. Itidem in Milfali Rom. ad OfFert. Dom.
meo clamavi, $
exfultavi, Sec. Hilarius in hunc Pf. Ad 5. poft Pafcha ad hac ufque, # inluminet, Sec. quae ul-
ipfum clamavi ore meo, tf exaltavi , &c. Aug. Caffiod. & tima verba non fubnectuntur nil! in Mf. Sangerm. quo
in eund. Pf. Vulgatae fa vent. Graec. Upas aWo'y toJ sofiar! forte advecla funt ab ofcitante librario e ft. 2. Pfalmi feq.

VULGATA HOD. H EBR. Versio antiqua.

In finem Viclori In finem Fx Mf. Sangtrm,
1. In hymnis, Pfalmus Cantici In Pfalmis Canticum Carminis. 1 . In hymnis , Pfalmus.
David. LXVI. LXVII. LXVI.

D
vultum fuum fuper nos
Eus mifereatur
benedicat nobis
,
:
noftri,
illuminet
& mife-
& DEus
ciem
benedicat nos
fuam
mifereatur noftri

fuper nos.
: illuflret

Semper.
, &
fa-
^- T"\
Eus mifereatur nobis,
& benedicat nos in-
\-J
luminet vultum fuum fuper
:

reatur noftri. nos , mifereatur nobis. &

Diapsalma.
3. Ut cognofcamus in terra Ut not a fiat in terra via tu,t : 3. Ut cognofcamus in ter-
viam tuam , in omnibus gentibus in univerfis gentibus falus tua rain viam tuam , & in omni-
falutare tuum. bus gentibus falutare tuum.
4. Confiteantur tibi populi Confiteantur tibi populi Deus 4. Confiteantur tibi populi
Deus : confiteantur tibi populi om- confiteantur tibi populi omnes. Deus confiteantur tibi populi
:

nes. omnes.
Not« A D Versionem ant I Q U A M.
ft. I. addit Cantici David , cum Vulg.
Pfalt. Rom. & citur autem Diapfalma , ficut in Pfalr. Rom. Fabri
ibid.
Caffiod. In Coislin. lie In finem , In hymnis Cantici David.
: Corb. Coislin. Sc apud Hilar, at deeft in edd. Aid. &
Pf. c Mf. Vat. ap. Hilar. In finem , Hymnns , Pfalmus Can- Compl. nee legitur in Pfalt. Rom. Martian, nee ap. Au-
tici David. Hilarius ipfe inenarrat. In finem, Pfalmus Can- guft. nee ap. Caffiod.
tici. Apud Auguft. nil habetur. In Gr. E/$ to" tsm; , '£y ft. 3. Hilar. Aug. &
Caffiod. in hunc Pf. Vulgarae ac-
iiftmz , ^«ijKo; t« AavlJ . Aid. Sc. Compl. ^oe^o; 'QJhc. cinunt , cum Pfalt. Rom. &. Gr. Similiter hab. Coislin. nifi
ft. 2. Ita Hilar, habet cum Pfalt. Corb. Rom. Cois- & quod addit &
, poft tuam. Obiervat Hilarius ubi fup. col.
lin. vero Vulgatae congruic. Mozarab. delet hoc, (£ mi- 186. d. in Gratis ita elle Ty yvarai Iv t>7 }>iVhV o'/o'c m.
:

fereatur nobis, cum Auguft. apud quem initio. Dens mif. Inter jtarai autem , inquit , 2? cognofcamus , id differt , qu.Sd
tioflri , i$ benedicat nos , &c. Similiter apud Caffiod. fed in fine perfonx diffinitione efl -yyaira:.

fine additur , y miferemtr nobis , quod abeft a Gr. Subji- ft. 4, Itidem Hilar. Aug. Sc Caffiod. in hunc Pf, cum
2"«;». II. K
 , : ,

150 JLitfUit PSALMORUM.

LIBER Pfalm. LXVII.
Versio antiqua. Hebr. VuLGATA HOD.
tx Mf. Sungerm. 5. Laetentur & exfultent L&tentur & I undent gentes : 5. La:tentur& exfultent gentes:
rentes quoniam judicavit po-
:
quoniam judicas populos in mqui- quoniam judicas populos in aqui-

pulos in xquitate, gentes & tate , &

gentium qiuin terra funt tate, & gentes in terra dirigis.

in terram diriget. Diapsalma. didtor es. Semper.

6. Confiteantur tibi populi Confiteantur tibi populi Deus , 6. Confiteantur tibi populi

Deus confiteantur
: tibi populi confiteantur tibi populi omnes : ter- Deus ; confiteantur tibi populi om-
omnes : 7. terra dedit fru&um ra dedit germen [num. nes : 7. terra dedit fruct-um fuum.
fuum.
Benedieat nos Deus nofter, Benedieat nobis Dens , Deus Benedieat nos Deus , Dens nof-
8. benedieat nos timeat : & nofler , benedieat nobis Deus : & ter , 8. benedieat nos Deus : &
eum omnis finis terrac. timeant eum omnes fines terra. metuant eum omnes fines terra:.

N o T M A D Versionem antiqua m
vet. Pfalt. Gr. & autem a Rom. Fabri , Coislin. ac edd. Aid. & Compl.
fr. J. Vulgata? fuffragantur Auguft.
Caflfiod. cum & jf. 6. Concordant Hilar. Aug. & CafTiod. una cum vet.
Pfalt. Rom. Pf. vero e Mf. Vatic, ap. Hilar, hab. gj gen- Pfalt. & Gr.
tes in terra deduces Corb. diriges. Hilarius in comment.
; t. 7. Sic eft in Pfalt. Corb. & Vatic, ap. Hilar. Item
quon. judicabis ( Mf. Reg. judicas ) populos in xquitale in Coislin. prxter hoc , Benedieat nobis Deus nofler. Hila-
vero in comment. Vulgata» accinit cum Pfalt. Rom. Sic
tf gemes in terra diriges : &
poft pauca ait Ciim latan- : rius

tur cej exfultant gentes , quoniam judicabit populos in xqnit. etiam Aug. &
Cafliod. una cum Graeco. Apud Tertul. 1.
prxdicatur Mfs^. fe- cont. Jud. c. 13. p. 146. c. terra dedit benedtiliones fuas.
C? gentes in terram diriget , cattfa latitix
:

runt conftanter in terra. Gr. ot/ x&f'els >«! <* tj 7>i if. 8. Pfalt. Coislin. Benedieat nobis Deus : £> timeat , &c.
ifyywuc.. Item diriges, apud Aug. juxta plerofque Mfs. Aug. & CafTiod.
Hilar. nil differ unc a Vulg. nee etiam Pfalc.
nee aliter in Pfalt. Coislin. Diapfalma pariter fequitur in Rom, neque Gr.
Pfalt. Rom. Martian. Corb. apud Hilar. 3c in Gr. abeft

Versio antiqua. H E B R. Vuxgata hod.

E.v Mf. Sangtrm, In finem Viclori David In finem ,

Pfalmus Cantici ipfi David. Pfalmus Cantici. LXVIII. 1. Pfalmus Cantici ipfi David,
LXVII. LXVII.
Xfurgat Deus , difli- & 77 Xfurgat Deus, & difppentur 1. T^ Xfurgat Deus, & diffipen-
pentur inimici ejus : & JLj inimici ejus : & fugiant qui lV tur inimici ejus & fugiant :

fagiant qui oderunt eum , a fa- oderunt earn, a facie ejus. qui oderunt eum , a facie ejus.

cie ejus.
fnmus, ita Sicut deficit fumus deficiant : 5. Sicut deficit fumus, deficiant:
3. Sicut deficit ,

ficut fluit cera a fa- ficut tabefcit cera a facie ignis, ficut fluit cera a facie ignis, fie pe-
deficiant :

/ cie ignis , fie pereant pecca- Jic pereant inipii a facie Dei. reant peccatores a facie Dei.

tores a facie Dei.

Et jufti epulentur , Dia-
4. Jufti autem Utentur , & exful- 4. Et jufti epulentur , &exful-
TSALMA.exfultentinconfpectu tent in confpeclu Dei , & gaudeant tent in confpe&u Dei : Scdeledten-
in Utitia tur in lastitia.
Dei dele&entur in lxtitiam.
:

Diapsalma.
Domino Cant ate Deo Cantate Deo, pfalmum dici-
5. Cantate ,
pfal- , pfalike nomini 5.

mum dicite nomini ejus : iter ejus : praparate viam afcendenti te nomini ejus : iter facite ei, qui

fa ire ei qui afcendit fuper per deferta : in Domino nomen afcendit fuper occafum : Dominus
,

ccelos coelorum : Dominus no- ejus nomen illi.

men eft ei.

Et coram eo pat r't Exfultate in confpedtu ejus tur-
Et exfultent in confpeftu exfultate ,

N O T jE A D Versionem AN T I Q U A M.
V. 1. CafTiod. in hunc Pf. delet ipfi, cum Pfalt. Rom. enndentur , tf exfultent in confp. Dei : delellentur in Ixti-
& Moz. Coislin. vero hab. In finem , David Pfalmus Can- tia. Ap. Cafliod. ut in Vulg. Gr. K«i 0/ J iKctict ivp&cyfti-

tici. Corb. In finem , ipfi David Pfalmus Cantici. Ita quo- tcnia.i , aya*Mci&oi<ic(.r ita-yriov th &(H' rifip^racav cv ivippc-

que Wit Auguft. in eund. Pf. cum Graeco. Hilar, in com- avvn. Nufpiam autem reperias utrumque Diapfalma hie ad-

ment, ita Hit David in finem , Pfalmus Cantici.

: junchime Mf. Sangerm. Nomen Dei rurfum fupplevimus
#. 2. Ita legit Auguft. in hunc Pf. cum Gaud. Brix. ibidem praetermiffum ut fup.
ferm. 2. p. 946. d. Cypr. autem 1. 2. Teftim. p. 296. b. "&. Pfalt. Rom. Cantate Deo qui afcendit fuper oc-
J.
fie :Exfurgat Deus £? fugiant a facie ejus , qui oderunt cafum : Dominus nomen eft ei. Gaudete in confp. ejus , tur-
tarn. Ita etiam CafTiod. cum Pfalt. Rom. Hilarius vero in tab. &c. Corb. Cantate Domino iter faaet ei , qui af-

eund. Pf. cum Gr. $$ fugiant odientes eum, a facie ejus: cendit fuper occafum : Dominus nomen eft illi. Et Ixtamini

Mfs. nonnulli Auguft. ferunt difpergantur , loco dijjipen- in confpeilu ejus , turbab. &c. Brev. Moz. Cantate Deo ,
: iter facite , qui afcend.fup. occafum :
tur. Gr. &.iot.QLopTngii}Tu<,av , fubinde edd. Aid. 6c Compl. pfalhte nomini ejus
«Vo TtcjCanns civrv , 01 niwine$ ayror. Dom. nomen Gaudete in confp. ejus, turbab. &c. Cypr.
eft ei.

#. 3. Pfalt. Rom. Corb. & Coislin. cum Vulgata con- 1. 2. Teftim. p. 287. a. Cantate Deo , pfallite nomini ejus :

fentiunt. Accinunt etiam Aug. & CalTiod. in hunc Pf. li- viam facite ei , qui afcendit in occafum : Deus nomen illi :
cut Hilarius ibid, nifi quod hab. liqucfit , pro ft nit ; in- itidem inf. p. 296. b. fi excipias unum iter, loco viam;
fra, liquefcit , cum Gaud. Brix. feim. 2. p. 946. d. Brev. fed addit, turbab. a facie ejus, omiftis intermediis £? ex-
Moz. liquefcit i Cypr. 1. 2. Teftim. p. 296. b. tabejeit ; Hie- fultent in confp. ejus. Hilar, in hunc Pf. Cantate Deo , p/al-
ron. in Ifai. 64. to. 3. 473. c. confumitur ; Gr. twitch, Sup- lite nomini ejus : iter facite ei , qui afc. fuper occafum : Do-
plevimus autem vocem ult. Dei , quae aberat a Mf. San- minus nom. Et exfultate in
eft illi. confp. ejus , turbab. &c.

germ, quxque ubique reperitur. Auguft. in hunc Pf. Cantate Deo, pfallite nom iter fa-
#. Corb. Vulgata: confonat , fi tollatur ^, poft
4. Pfalt. cite ei qui afc. fuper occaf. Dominus enim nomen
, eft ci. Ex-
tpulentnr. Rom. hab. Et jttfii epulentur , exfultent in confp. fultate , &c. Item ap. Cafliod. Dominus nom. eft ei ; reliqua

Dei : tf deleft, in Ixtitia. Cyprianus 1. 2. Teftim. p. 296. ut in Vulg. hoc autem , exfultate , ita Hieron. fcribit ad
De
b. Et jufti jncundentnr , tf exfultent in confp. Dei : ^ lx- Sun. & Fret. to. 2. 643. a. In Grxco invenijfe vos dicitis ,
ttntnr in JHcunditate. Hilar, in hunc Pf. Et jufti Utentur Et exfultate quod ita verfum eft $ a nobis ; fed a quo
littitii , exfultent in confp. Dei : epulentur in Ixtitia ; poft in codice veftro corruptum fit , fare non pojfnm. In ed. Rom.
paulo , in l^titia latentur, Aug. in eund. Pf. Et jufti jo- "Awe Tw t)j<a , ^awe tw o/oTcii^otTe tw fVj£j»
 : . . ,
:

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXVII. 31

VlTIGAIA HOD. H E BR. Versio antiqua.
fcabuntur a facie ejus , 6. patris pupillorum , & defenfori vidua- ejus , turbabuntur a facie ejus, I* Mf. Sangtm*
orphanorum, & judicis viduarum. rum. 6. qui eft pater orphanorum
6c judex viduarum.
Deus in loco fandto fuo 7. : Deus in habit acttlo fanclo [no : Deus in loco fanclo fuo :

Deus qui inhabitare tacit unius mo- Deus habitare facit folitarios in 7. Deus qui inhabitare facit
ris in domo : domo , unanimes in domo :

Qui educir vinclos in fortitudine , Educet vinclos in fortitudine : Qui educet vinclos in for-
fimiliter eos qui exafperant , qui increduli autcm habit aver tint in titudine, fimiliter eos qui exa-
habitant in fepulcris. Jiccitattbus. cerbant in ira eos , qui inha-
bitant in fepulcris.
8. Deus cum egredereris in conf- Deus ciim egrcdereris ante po- 8. Deus cum egredieris co-
peftu populi tui, cum pertranliies pulum tuum , ejr ambulares per ram populo tuo , dum tranf-

in deferto : defertum : Semper. gredieris in deferto Dia- :

I'SALMA.
9. Terra motaeft , etenim cceli Terra commota eft , & cceli 9. Terra mota eft, etenim
diftillaverunt a facie Dei Sinai , a ftillavcrunt a facie Dei , hoc eft cceli diftillaverunt a facie Dei
facie Dei Ifrajjl. Sinai : a facie Dei Ifrael. noftri , mons Sina a facie Dei
Ifrael.
1 o. Pluviam voluntariam fegre- Pluviam voluntariam elcvafti 1 o. Pluviam voluntariam
gabis Deus hsreditati tua: : & in- Deus : h credit at em tuam labor an- fegrega Deus haereditatis tuae
firmata eft , tu ver6 perfecifti earn. ient tu confortafti. & inhrmata eft , tu autem per-
fecifti earn.
1 1. Animalia tua habitabunt in Animalia tua habitaverunt in 1 Animalia habitabunt in
1

ea : parafti in dulcedine tua pau- ea : praparafti in bonitate tua pau- ea parafti in dulcedine tua
:

peri, Deus. peris Deus. pauperi , Deus.

1 1 . Dominus dabit verbum Domine dabis fermonem annun- 1 2. Dominus dabit verbum
evangelizantibus , virtute multa. tiatricibus fortitudinis plurinu. evangelizantibus , virtutibus
multis.
1 5 . Rex virtutum dilecli dilefti Reges exercituum fader abuntur : Rex virtutum dilecli : &
& fpeciei domus dividere fpolia. fcederabttntur , & pulchritudo do- fpecie domus dividere fpolia.
mus dividet fpolia.

Not,c ad Versionem antiqu A M.

CmoTi iV! S \j<sjj.u>i Ki/gw? i'refix dvia. Kal dycinux&e Sec.
. , dieris tranfgredieris. Auguft. in eund. Pf. Dens cum
V. 6. In Pfalt. Corb. fimiliter , p ater orphanorum , <j ju- egredereris coram pop. tuo, ciim tranJWes in deferto. Caffiod.
dex viduarum , Sec. In Cuislin. vero , & Moz. panes orpha- dum tranfgredereris in deferto. Gr. 'O @(o\ h, £
T ixmpeus&cd og '

norum , & jttdices viduarum Sec. Apud Ambrof. epift. 24. , «biwtJ..,.. wtb J'tetGctlvat « rir efti/nor. Ati-\a^a. Aid.
to. a. 889. c. judices viduarum % *& patres orphauor. at I. & Compl.. cV th £»6) , abfque feq. Diapfalmate ; habetur
de virginit. col. 217. a. patris c3 judicis , ut in Vulg. autem in Pfalt. Corb. Rom. &
Coislin. fed abeft a Pf. Va-
Accinunt Cypr. 1. 2. Teftim. p. 296. b. Hilar. Auguft. & tic, ap. Hilar, nee additur ab ipfo in comment,
nee ab Au<r
Caffiod. in hunc Pf. una cum Pfalt. Rom. Gr. & t. 9- Sic Hilar. Auguft. Calfiod. in hunc Pf. cum &
"t. 7. Plait. Rom. & Corb. Deus qui habitarc facit una- Pfalt. Carnut. Corb. Cuislin. & Rom. dempta tamen vo-
nimes in domo : Qjti educit vinclos jimiliter £5 eos qui in ce noftri. In Mozarab. loco noftri, ponitur
Ifrael; reli-
iram provocant , qui habitant in fepulcris. Sic etiam in Brev. qua defunt. In Mediolan. a facie Dei qui
eft in Sina. Ob-
Moz. (i id excipias , in ira , demafque praeced. g> , quod iervat Auguft. loco cit. col. 670. e. f.
quofdam codices,
etiam deed in Corb. In Coislin. lie Deus qui inhabitare : & Latinos & Graecos , non habere mons Sina, fed a facie
jfacis unianimes in domo fimiliter eos qui in ira pro- & Dei Sina, a facie Dei Ifrael : 8c veto in ed. Rom.
fie i-ni :

vocant , qui hab. &c. Gamut, fcribit unanimes , ficut legi- xycain tS Oe? 7 f Sica , taro it^tuntV rS ®sS
'IsetMA.
tur ad Introit. miff* Dom. 11. poll: Pent. Pf. e Mf. Va- *•. 10. Pfalt. Rom. cum Caffiod. Pluviam
voluntar'.fe-
tic, ap. Hilar, fiab. Deus inhabit, facit unimores in domo : gregans Deus hareditati tux : etenim infirm,
eft , tu veroperf.
Educens vinclos in fortitud. Jimiliter eos qui exacerbant , qui earn. Itidem in Mozarab. prsetet unum^.i ,•
in Medio-
inhabitant in fepulcris. ltidemHilarius ipfe in expolit. ex- lan. fegregans i in Coislin. fegregabis etenim infirmata
cepto uno exacerbabant ; fed Mf. Reg. fert ibid, exacerbant: eft; in Corb. fegregas Deus hxrednatis tua, &c. Apud Hi-
Hilar, tamen194. d. ait eduxilfe eos qui ante
inf. col. lar. &Aug. in eund. Pf. fegregabis
tf infirmata eft
exacerbabant. Apud Cyprian. 1. 2. 5. Teftim. p. 2915. & Apud Ambrof. 1. de Spir. S. to. 2. 604. a. Pluviam vo-
b. 326. a. ita Deus qui inhab. Jacit unanimes in domo :
: lant ar. fegregans Dens hareditati Jua. In Gr.
npQtsTc Qic$
Producens vinclos in virtute , Jimiliter eos qui in iram pro- tji i, iSrmies , &c.

vocant , qui inhabitant in monumentis : vide etiam epift. V". II. Pfalt. Moz. Animalia tua inhabitabunt in e a
, &c.
7. 8c 76. p. 14. a. 153. b. ut Se 1. deunit. Eccl. p. 196". utin Vulg. Similiter in Rom. & Coislin.
in Cois- nili quod
c. Sc de orat. Dom. p. 206. b. Ap. S. Paulinum , epift. lin. legitur pauperis, in Rom. paupcres.
Mf. Vatic, Pf. e
2.6. p. 171. a qui facit unius morn habitare in domo. Ap.
- ap. Hilar. Animal, tua habit in dulcedinem tuam pau-
Caffiod. in hunc Pf. ut in Vulg. prater hoc , in iram pro- peri, Deus. Hilar, ipfe, col. io6.d. in dulcedine
tua paupe-
vocant. Apud Auguft. vero in eund. Pf. fie Deus qui in- : ri , abfque verbo Dens ; quod tamen verfui
fubfeq. jun-
hab. facit unius modi in domo : Otii educit (inf. educens ) gitur, ut in Gr. Auguft. in eund. Pf. legit inhabitabunt;
compedilos in jortitudine , Jimiliter amaricautes , qui habi- fubinde , parafti in tua fuavitate egenti , Deus. Ap.
Caffiod.
tant in fepulcris. His autem , habitare facit unius modi , ut in Vulg. excepto verbo inhabitabunt. In Gr.
T« X\Z£.
fubnect.it , vel unius moris in domo : qui emm rpo-noi Grace ev xttToutvoiv e'e a'u-rir vrolfiutai; hi t?
XfMroTUTi' m roiirra-
tlicuntur , {£ modi , tf mores Latine interprctari pojfunt ; nee yS' deindc'O Qsk Kvacc., &c. 'de t. feq.
habet Grains , qui inhabitare facit, fed tanthm , habitare fa- t. 12. Ita Pfalt. Corb. habet. Rom. vero Fabri cum
cit. Gr. ©so; xctTctXi'C,n novel poirvs h o'lxo' 'Efcayav ire- Caffiod. Dominus dabit virtutes mult as ; Rom. Mar-
nrti v^ine, cV nvfftla , oftaiuc. t»; Tra&enxgjt/Vorra; rii za- tian, virtute multa. Sic etiam Ambrof. in Pf.
, 118. to. 1.
Tsuinvrxi; In TCtpoig. 1107. d. cum Auguft. in hunc Pf. At Hilar, in eund. Pi".
ir Itidem in Pfalt. Corb. Rom. veto legit
. 8. Deus : Deus Dominus dabit... virtutibus multis. Gr. 'O ©eoc KuSJ'.g
dum coram populo tuo , f$ dum tranfgredereris per
egredereris facet pitftct roTi Jvvxjuii irown. Addit Hilar, fup. Quamvis
defertum. Mozarab. Dens cum egredieris coram pop. tuo , Deus, $ Dominus, $$ rex dabit verbum ; virtutes tamen ifU Ji-
dum tranjieris per defertum. Coislin. Deus dum egredieris leclifunt , id eft , ejus qui regi , [5 Domino , tf Deojitdiledus.
coram populo tuo , dum tranfgrederis per deferto. Cyprianus t. 1 3. Ita femel dilecli, ap. Auguft. & Caffiod. ficut
autem 1. 2. Teftim. p. 296. b. ita Deus dum prodires in : in Pfalt. Mediolan. Carnut. & Coislin. Sic etiam apud
confpetlu populi tui, in tranfeundo in eremttm. Hilatius in Hieron. in &
53. to. 3. col. 5 f8. c.
Ifai. 50. & 388. t. at
hunc Pf. Dens dum egredereris coram pop. tuo, dum tranf- omnes hab. fpeciei. Hilarius in eund. Pf. fie : Rex virt.
gndcreris in defertum ; fed in Bad. Ei. 5c Mf. Reg. egre r dilecli : f$ pukhritudini dtmus dividere fpolia ; Mf, Re^r,
(

lom. II. R ij
 - : ; ,

I
3
2 LIBER PSALMORUM. Ffalm. LXVII.
Versio antiqua. H EB R. VULGATA HOD.
14. Si dormiatis in medio Si dormieritis inter medios ter- 14. Si dormiatis inter medios
Ex Mf. Sattgerm,
fortium pennae columbx de- minos , penm colmtibs. de argent at £ cleros ,
penna? columba; deargen-
,
argentatae , pofteriora ejus & & pojleriora ejus in virore ami. tata? , & pofteriora dorli ejus in

in fpecie auri. Diapsalma. pallore auri.

15. Dum
difcernit coeleftis Cum divideretrobuftiffimus reges 1?. Dum difcernit coeleftis re-

reges fuper terram , nive deal- in ea , nive dcalbata eft in Sel- ges fuper earn , nive dealbabuntur

babuntur in Selon : 16. mon- mon: mom Dei, mons pinguis in Selmon : 1 6. mons Dei , mons
tern Dei , montem uberum ; pinguis.

Montem cafeatum , mon- Mons exceljus , mons pinguts : Mons coagulatus , mons pin-
tern uberem 7. ut quid iuf- : 1
quare contenditis montes excelft guis : 1 7. ut quid fufpicamini mon-
cipitis montes uberes, tes coagulatos ?

Montem , in quo benepla- Adversus montem quern dilexit ,

Mons, in quo beneplacitum eft

citum eft Deo inhabitare in Dens ut habitant in eo ? fiquidem Deo habitare in eo eteni :

eo ? etenim Dominus inhabi Dominus habit abit in fempiter- minus habitabit in finem.

tavit inaeternum. Diapsalma. num.

1 8. Cumis Dei decern mil - Currus Dei innumerabilis mil- 18. Currus Dei decern millibus

lium multiplex, millia laetan- lid abundantium : Dominus in eis ,

multiplex , millia laetantium : Do-
tium Dominus in
: eis in Sina Sinai in fanclo. minus in eis in Sina in fan&o.

in fancto.
19. Afcendit in altum , ce- Afcendifti in excelfum , capti- 19. Afcendifti in altum , cepifti

pit captivitatem accepit dona :

vam duxifli captivitatem acce- captivitatem ; accepifti dona in ho-
in hominem : pfti dona in hominibus minibus :

NoTjE AD VERSI ONE M A N T I Q U A M.

& Vatic, ibid, pulcbritudine. ) Pfalr. Corb. & Rom. Fa- horn. 9. p. $6\ b. mons Dei-,
Audi. op. imp. in Matth. Horn.
bri : Rexvirt. dileili : $ Jpecies domits , &c. Rom. Martian. mons uber. Ap. S. Paulin. ep. 23. p. 149. b. montes Dei ,
&c. Gr.'O jSocoaetl? twv S^vva^iuv Tts aycnrtni tk montes uberes. Apud Hilar, p. 198. d. mons Dei, mons
i$ fpeciei ,
$ u&eioTHTi tS oixk, &c. in edd. Aid. & Compl.
dyx-TTurv-
uber; Mons confecratus , mons pinguis. Ap. Aug. in eund.
ciycttrmS. Hilarius ubi fup. col. 197. d. ait Pi. montem Dei , montem uberem ; Montem incafeatum , vel
deed I. t? :

Laboriojiits id f$ obfcurius , dum collocationes verborum non montem pinguem ; turn addit Ambiguus ejl autem in Gra- :

Translatio 'Latino, declarat. Catcriim abfolutius to- co cafus , utritm jit nommativus
an accufativus ; quoniam ,
demutat ,

tum hoc fermo e Graco entmciatus elaquimr , hunc fcilscet in ea lingua mons non mafculini ; idea
neutri generis ejl ,

Deum tf Dominum regent earum , qux dilctli fount , effe virtu- nonnulli Latininon imerpretati Junt montem Dei , Jed mons

turn : 203. d. Ad Eccle/ix deem detract* diabolo fpo-

& inf. Dei puto autem melius effe in Selmon , montem Dei ,
:

hoc eft, in montem Dei, qui vacatur Selmon. In ed. Rom.

lia dividuntur , atque etiam ex his fpoliis domtis pulchritu-
de perficitur. eel?? T * ®*?i o£?5 wraf. "Ogjs TCiVfo/ntvov , o£j; Trior.
Rom.Coislin. Corb. Moz. habent, in- & Tf. 17. Pfalt. Rom. Fabri ut quid fufpicitis montes ube- :

tf. 14. Pfalt.

extremoque pojier. dcrji ejus in fpecie au- res ? Mons , in quo habitare in eo : etenim Dom. habitabit
ter medios cleros ; ,
tijque 111 finem. Rom. Martian, fcribit iingulariter montem
ri ;Coislin. dorfi ejus, /pedes auri. Hilar, in hunc Pf. in
; c*t. ut in Rom. fubinde ait Yiriditate uberem. Coislin. «/ quid fufcepiftis montes uberes? Mons...
viriditate auri :

item Pojleriora dorfi qua inter- inhabitare in eo habitabit ttjque in finem. Mediolan. ut
vigor aternus cftenditur ; , ,

quid fufpicitis &c. Mozarab. ut quid fufpicamini monies

fcaplia , magis Gracus fermo Jignificat. Ambrof. 1. de Pa-
,

rad. to. 1. col. 150. f. nil ditfert a Pfalt. Rom. al. fi- & coagnlati montem , in quo placuit Deo habitare in eo ? ete-

militer 1. de fuga faec. c. J. col. 420. a. infra 617. & nim Dom. babitavit ufque 11. finem. Pf. e Mf. Vatic, ap. Hi-
Hilarius ipfe col. 200. ut quid
a. 722. f. &
1. de lapf. virg. to. 2. 306. f. at 1. 2. de lar, ut quid Jufcipitis ; c.

Abr. c. J. to. 1. 322. f. delet vocem dorji : lib. vero de Jujcepiftis montes cajeatos ? Mons , in quo habitare : in eo

Tob. c. <. p. $96. d. hab. Si derm, inter medias fortes : etenimDominus habitabit ufque in finem : Sc poft paulo
item epift. 76. to. 2. 1086. e. fed inPf. 118. to. 1. 11J4. meminit cajeatorttm , coagulatorumque montium : Sc in Pf.
c. ita refert Si dorm, inter cleros medii , penna
:
dorji 143. col. $56. d. legir, ut quid Jujcepiftis montes coagula-
ejus in fpecie auri : & epift. 81. to. 2. 1099. f. alluden- tos? Aug. in hunc Pf. ut quid fufpicamini montes incafea-
qui inter cleros duos medius requiefcit. S. Pau- tos ? Montem , in quo placuit Deo inhabitare ( inf. habitare )
do dicit : Is
in eo? etenim Dom. inhabitabit ujqtte in finem. Cafliod. in
linus , epift 24. p. 1 53 a. inter medio! cleros , id ejl , fortes.
.

Eucher. in Pf. p. 845. f. cum Cafliod. inter medios cle- eund. Pf. ut quid fificfijh montes uberes? Mons , in quo....,
habitare in eo habitabit ufque in finem. Vigil. Tapf. p.
ros in fpecie auri. Hieron. in Ifai. 60. to. 3. 451. b.
in fulgore auri : in Ok. col. 1283. b. & 750. h. Montem, in quo placuit Deo habitare : in eo etenim
£3 pojleriora ejus
in virore ami. Auguft. in hunc Pf. Si dorm, inter
medios Dominus habitabit ufque m
finem. Plait, verb Corb. hab.
peitna inter fcapulas ejus in viriditate auri : item ut quid ttftimaris montes uberes? Mons , in quo habita-
cleros , tf
bit ufque in finem. In Carnut. ut quid xftimatis? In Gr.
port plura, col. 674. e. ait : Optime failtim eft ut hoc loco
'IvcltI birebaft&aaiTS op» Tni-^a/xivcc ; To 0^05,
Pfalmi htijus lmerpretes nojlri tion dicerent inter cleros , quod
evJoxy.cer

Latin* locutiom ujitatum ejl , fed inter medios cleros , tan- Qeoi x.a.Tcix.s'tv cV «Vr« - ih '/ap Kt'g«; xotT«cxi:noce< £/'5
qtiam inter medium clerorum , «7«^ potiits^ in Graco legi- tem;. Sequens Diapjahna aliubi non reperitur.
tttr : & fupra col. 673. f. Inter fcapulas ,
inquit , pars ejl If. 18. Concordant Pfalt. Rom. Coislin. Corb. & Moz.

iitiqne corporis , pars eft circa regiouem cordis , .i poflerioribns necnon Hilar. &
Cafliod. in hunc pf. niii quod hab. in
a dorfo... (5 Latin'e quidem inter fcapulas fortaffe illis in Sina. Apud Auguft. in eund. pf. lie Currus Dei :

tamen, id eft

& ante $ poft decern millium multiplex , vel deuum millium multiplex , vel
aliquo modo ex utraque parte poffit intelligi ,

hoc modo decies mtllies multiplex , millia , tfc. unnm verbum enim Gra-
fj in Hebrao Jit fortaflii ambiguum , quod poffit <i$
intelligi; fed quod in Greco eft ^Tappsra ,
nonniji a pofterio- cum , fieut quifqne potuit Latinorum Iuterpretum , tranftulit
ribus Jignificat , quod eft inter fcapulas. In ed. Rom quod ibi dictum eft pu£tc.T:*iiciov Latino autem fat is expri- :

aVa/KsocK Tffly jcxr'far j, tk fjterdtppita. dvTtti Iv x^pimi mi non potuit, quoniam mil'.e apud Gracos ylux dicuntur ,
Diapjahna autem ibidem non fubfequitur ; reperi-
vein. /avexiufii autem plura dena millia; V-Jf&fe quippe una^de-

tur tamenin Pfalt. Corb. Rom. Martiandd , fed abeft & cent millia fnnt. Apud Novat. 1. de Trin. p. 103J. c. Cur-

ab aliis , ut a Gr. rus Dei decies millies multiplicatus.

if. IJ. Pfalt. Coislin. fimiliter hob. fuper

terram, ut & "ft. 19. Pfalt. Rom. Afcendcns in
altum, captivam du-
Cafliod. in hunc Pf. Mozarab. vero, cccleftis regis fuper xit captivit. dedit dona hominibus : etenim qui non credunt
; a Rom. Martianasi abeft qui. Coislin. Afcen-
tarn , &c. Auguft. fupercceleflis reges fuper earn , &c. Hilar. inhabitare

& Ambrof. 1. 2. Je interpel. David, c. 4. col. 643. b. ut dens in altum , cepit captivitatem : dedit dona in homini-
in Vulg. Gr. 'Ev ra SliazsMeiv ton iirepayw /SaoMtis sir bus : etenim qui non credunt inhabitare. Mozar. Afcendit in
«ut« « Se^oc. altum , cepit captivit. dedit dona hominibus : etenim qui non
$. 16.Pfalt. Rom. hab. montem Dei , montem uberem. credunt Deum inhabitare. Corb. Afcendit in altum , captivam
etenim non cre-
Mons coagulatus , mons pinguis. Sic etiam in Carnut. Me- duxit captivitatem : dedit dona hominibus :

dio!. 8c ap. Cafliod. Itidem in Coislin. Corb. prxter & dunt inhabitare. Similiter in Carnur. captivam duxit cap-
uuum uber , loco pinguis ; Corb. uberis. In Mozar. mon- tivit. dedit dona hominibus. In Mediolan. accepit dona in

ism Dti , montem uberum. Mons coagulatus , mons uber. Ap. homints, Pf. e Mf. Vatic, ap. Hilar, hab. Afcendit in al-
 :,, :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXVII. MS

VlTIGATA HOD. He br. Versio antiqua.
Etenim non credentes, inhabita- Infuper & non credentes inha- Etenim non credunt inhabi- Ex Mf. Sangtrm,
re Dominum Deum. bit are Dominum Deum. tare.
20. Bened ictus Dominus die BenediClus Dominus perjtngu- _
20. Dominus Deus bene-
quotidie profperum iter faciet no-
: los dies : Deus falutis
port.ibit nos diclus eft die quotidiano prof- :

bis Deus falutarium nofhorum. nojlrx. Semper. perum nobis Deusiter faciet
falutarium noftrorum. Dia-
rSALMA.
11. Deus nofter , Deus falvos Deus noflcr Deus falutis , & 21. Deusnofter, Deusfal-
faciendi : & Domini Domini exitus Domini Dei : mortis egreffus. vificandi : & Domini exitus ,
mortis. Domini mortis.
12, Veruntamen Deus conrrin- Veruntamen Deus confringet ca- Veruntamen Deus con-
22.
get capita inimicorum fuorum ver- : pita, inimicorum fuorum : verticem quaflavit capitainimicorum
ticem capilli perambulantium in de- crinis ambulantis in deliclis fuis. fuorum verticem capilli per-:

li&is fuis, ambulantium in deliclis fuis.

2 3 . Dixit Dominus : Ex Bafan Dixit Dominus : De Bafan con- 23. Dixit Dominus Ex Ba- :

convertam , convertam in profun- vertam : convertam de profundis fan convertar converter in ,

dum maris : maris : profundum maris

24. Ut intingatur pes tuus in Ut calcet pes tuus in fanguine, 24. Utintinguatur pes tuus
fanguine : lingua canum tuorum ex lingua canum tuorum , ex inimicis a in fanguinem lingua canum :

inimicis , ab ipfo. tenia ipfo. tuorum ex inimicis , ab ipfo.

25. Viderunt ingrefl'us tuos Viderunt itinera tua Deus : iti- 25. Vifa funt itinera tua
Deus , ingreflus Dei mei ; regis mei nera Dei mei , regis mei in fanclo. Deus , itinera Dei mei ; regis
qui eft in fanc~co. qui eft in fan&o in eis.

Nor* ad Versionem antiqua m.

turn , cepit captivit. dedit dona in homiiiibns : etenim non ©£s; tk Qoi^av' K, TV Kvp!x ct! Ji!%gAci t^ GacceTf.
Dominum Deum. Itidem Hilarius ipfe
credentes inhabi tare , t. 22. Sic eft in Pfalt. Rom. Coislin. Corb. Sic etiam &
nifi quod loco Dominant Deum , habet ut fupra Dominus , apud Auguft. &
Caffiod. in hunc Pf. necuon ap. S. Pau-
Deus quarri vocem duplicem rejicit in ir. feq. a Mf. au-
,
lin. ep. 50. p. 206\ c. Anaftaf. II. epift. 1. Cone. to. &
tem Reg. & antiq. edit:, abeft in , pofl: dona. Auguft. 1. 4. col. 1281. d. (iexcipias unum conqnaJJ'abit. Item in Mo-
IJ. de Trinit. to. 8. col. 091. b. legit Afcendijli in al- : zarab. conquaffabtt ; at pro delitlis , hab. deliciis. Pf. e Mf.
tum , captivafti captivitatem : accepifli dena in bominibus : Vat. ap. Hilar, (ic Veruntamen conquaffabtt cap :
ver-
Jic enim , inquit , plures codices babent , maxims Gr&ci. & ticem capilli deambnlantium in deliclis fuis . Hilarius in com-
Eadem rurfus habet in Pf. 67. addit etenim qui non & : ment. I'erunt. conquaffabtt cap verticem capilli deambn-
credunt inbabitare ; vel quod nonnulli codices babent , ete- lantium in deliclis fuis : cod. Reg. ibid, conquajfavit ; cui
nim non credentes inbabitare : ftatim , Dominus Deus , &c. ledtioni favent fubjuncta inf. ab Hilario. Ambrof. 1. 2. de
Hieron. in Matth. I. col. 8. c. Afcendens in excelfum , cap- interpel. David , c. 7. col. 648. f. Ut conquaffes ca-
ait :

tivam ditxit captivitatem : accepit dona bominibus : (imili- pita inimicorum , verticem capilli perambulantium. Item S.
ter 1. 2. in epift. ad Ephef. to 4. col. 363. d. accepit do- Paulinus loco cit. Non dixit verticem capitis, fed capilli
, qui
11a bominibus : 8c epift. ad Sun. & Fretel. to. 2. 643. b. Jine fenfu efl. In Cir. JQ>w 0so; Qurfaeiai J ictiropsui-
addit etenim non credunt inbabitare Dominum ; pro quo
: /nevu>v cv irwti/uiMtztt; dvrZv.
inquit, in Gr.eco legiffe vos dicitis , j, 7a/> ehri$!)nt$ -rs* xa- t. 23. Ita legit Hilar, in hunc Pf. cum Pfalt. Carnut.
Tamwatxt quod utrumqne falfum eft ; nos enim tranftuli-
, Corb. & Rom. Sic etiam in Mozarab. excepto uno in
,
tnits : etenim non credentes inhabitare Dominum Deum. pro ex. In Pf. Vatic, apud Hilar, deeft unum convertar.
Caffiod. in eund. Pf. Afcendit in ahum , captivam duxit Apud Hieron. in Ezech. 27. to. 3. p. 881. b. (ic Dixit :

captivit. dedit dona bominibus : etenim qui non credunt in- Dominus : De Bafan convertam , convertam de pro/undo ma-
babitare. Dominus Deus , &x". In ed. Rom. 'Ava£«<; tic ris. Apud Auguft. in hunc Pf. Ex Bafan convertar, vel ut
v^o; , v.y^ny.ioiTivsci.c, tt.iyjJt.x.MiGtoir' s^afe i ojj.a.ra. a/ olipu- nonnulli codices babent , Ex Bafan convertam , convertam
ira , Sec. ut (up. in prof, maris. Apud Caffiod. in eund. Pfalm. convertam
~fr. 20. Pfalt. Rom. cum Mediolan. & Moz. Dominus de profundi! marts. In Gr. 'Etc Banco' sTrisfi^a, ,
i-msfi^u Iv
Deus benedtclus , benedillus Dominus de die in diem : prof- £t<Geii",- 8a*aorn;.
perum iter fat iet Deus falw.aris nojler. Similker ha-
nobis ~t. Rom. Donee intingatur pes tuns in fanguine,
24. Pfalr.
bent Coislin. & Ca nut. Dominus Deus benedtclus, bene- 1

&c. Mozarab. Donee tingatur. Hilar, cum Corb. & Cois-

diilns Dominus de die in diem. Corb. Dominus Dens bene- lin. Ut intinguatur in fanguine , &c. Ambrof. in Luc.
dtclus efl , beuediclus Dominus de die in die Sec. ut in Vulg. , 7. to. 1. 1380. f. Ut tingatur, &c. Auguft. in hunc Pf.
Hilarius in hunc Pf. iimpliciter Dominus Deus benedic- : Ut tinguatur , &c. Caffiod. Utintinguatur, Sec. Grsc.
tus de die in diem , &c. ut in Vulg. Hieronymus. ep. ad Sun. Ottoj; ecu Caip» , &c.
& Fretel. to. 2. 643. b. lie Deus beuediclus Dominus die :
t. 25. Pfalt. Rom. cum Caffiod. V:ft funt greffus tut
quotidie : turn addit : In Graco inveniffe vos dicitis : Do- Deus , ingreffus Dei mei ; regis qui eft in fanclo ipjuts. Si-
minus benedi£lus Deus , benedidtus Dominus die quotidie militer in Coislin. niii quod bis legitur ingreffus. Ap. Au-
Jed melius ^ -uerius quod fupra. Apud Caffiod. in hunc guft. ut in Pfalt. Mediol. Moz. bis greffus , fed abfque &
Pf. port inbabitare, ponitur Dominus Deus ; fubinde ult. in eis vel ipfms
camera ut fupra. Hilarius delet pa-
, ;
BeuediSus Dominus de die in diem : profp. iter fac. nobis Deus riter in eis; legit autem initio, Vifa funt itinera, &c.
uc
faintaris nofier. Apud Auguft. veto in eund. Pf. conftan- in textu. In Pfalt. Corb. (ic Viderunt ingreffus titi Deus , :

ter : Dominus Dens benediilns , beuediclus Dominus Deus ingreffus Dei mei ; regis qui eft in fanclo. Hieron. ep. ad Sun.
de die in diem : profperum iter faciet nobis Deus fanitatum & Fret. to. 2. p. 643. b. Viderunt ingreffus tui Deus ; pro
nojlrarnm ; aliqui Mfs. falutarium, alii fanitantiitm , ple- quo, inquit, in Graco fcriptum : Vifi funt ingreffus tui
riqueft/utatium. Idem etiam Aug. obfervat nonnullos co- Deus. In Hebrxo ita : Rau alichotach , quod Aqnila
, tf
dices habere die quotidie quia Jic babent Grxci Symm.
; , iid- tf Tbeodot. interpretati
funt : Viderunt itinera tua
e«f Ka8' vfjiicjci , quod veriiis exprimeretur , die quotidie. Deus
In ; tf quod fequitur : itinera Dei mei ; regis qui eft in
ed. Rom. Kt/'e<o; ©so; eutcywroi; , tvMyuroq Kvctot; tifts- fanfto. Ergo a nobis ita legendttm eft : Viderunt gieifus tuos
t»i' X-f.h HjUtpaV § x.a.T<uoJ ojou y,u7r ©505 rav carrviplav Hjuav' Deus : tfjeriptoris vitium relinqnendum , qui nominativum
deinde fubjicitur A/aifK^a; habetur etiam in Pfalt. Rom. pofuit pro acenfativo licet £5 in LXX.
; £5 in 'E^airMTi ita
& Corb. deeft autemin Coislin. nee legitur ap. Hilar. Au- repererim : 'Ebsapvcav t«s wepf/a; Q% 0«?' £J pro eo quod
guft. nee in edd. Aid. Compl. & eft sbfoipvca.v , hoc eft , viderunt
multis codicilns habet
, in
#.21. Hilar. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. ita legunt t quod Q
^zap^.voay , obtinuit confuetudo. In eodem , ingrelTus
Deus nofier , Dens falvos faciendi : tf Domini exitus mor- Dei mei mei qui eft in fandlo , fubauditur , vide-
; regis
tis. Sic etiam Pfalt. Rom. & Carnut. Coislin. vera hab. runt ingreffus Dei mei , & regis mei. Quod autem dicitis
Deus Deus fthus faciendi : Domini mortis, £> Do-
nofier , mei , in rege «0» appofitum , apertiffmi meniacii eft ifeenn-
mini exitus. Corb. Deus nojler , Deus falvos faciendi :
Dominus mortis , Domini exitus. Mozarab. Deus falvos
# do enim ponitur , Dei mei , &
regis mei , blandientis af- #
fa- feclu. in ed. Rom. 'Eiiupv^voar a! tropeix! <tl TtifUtU T?
tiet nos : £5 Domini Dei exitus mortis. Gr. 'O
©so; tyUM» 1 »
 . , ; ,,
; .

i34 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXVII.

Versio ant qua. i Hebr. Vulgata hod.
Ex Mf, Sanger m. Pracvenerunt principes
2.6. Pracefftrunt cantatores eos , qui 16. Pra»venerunt principes con-^
COnjuncli plallentibus , in me- pofltergum pfallebant in medio puel- junftipfallentibus, in medio juven-
dio virginum tympahiflxia- latum tympaniflriarum. cularum tympaniflriarum.
rum. Diapsalma.
2.7. In ecclefiis bcnedicite In ecclefiis bcnedicite Deo , Do- 17 . In ecclefiis benedicite Deo
Dominum, Dominum defon- mino de fonte Ifrael. Domino , de fontibus Ifrael.
ribus Ifrael.
28, lbi Benjamin de ado- Ibi Benjamin parvulus continens i».
28 Ibi Benjamin adolefcentu-
lefcentia in pavore. eos lus, in mentis excellu.
Principes Juda , duces eo- Principes Juda in purpura fua: Principes Juda , duces eorum :

rum principes Zabulon , prin-

:
principes Zabulon principes Ncpb
, principes Zabulon principes Neph- ,

cipes Nepthalim. tbali. thali.

29. Manda Deus virtutem Deus tuus

Prmcepit fortitudine 29. Manda Deus virtuti tux :

tuam conrirma hoc Deus

: tua : conforta Deus hoc , quod ope- conrirma hoc Deus , quod opera-
quod operatus es in nobis. ratus es in nobis. tus es in nobis.
30. A templo tuo in Jerufa- De templo tuo , quod efi in Je- 30. A templo tuo in Jerufa-
lem,tibi adferent reges munera. rufalem , tibi afferent reges munera. lem , tibi offerent reges munera.
31. Increpa beftias filvx Increpa befliam calami , congre- 3 1 Increpa feras arundinis ,

concilium taurorum inter vac- gatio fortium in vitulis populorum congiegatio taurorum in vaccis
caspopulorum: ut non exclu- calcitrantium contra rotas argen populorum : ut excludant eos ,
qui
dantur hi , qui probati funt teas probati funt argento.
argento.
Diiparge gentes, qux volunt Difperge populos , 17«; bclla vo- Diflipa gentes bell a vo-
bellum ,_. venient legati ex
: hint. Offer ant velocitcr ex JEgjpto: lunt : 32. venient legati ex /Egyp-
* Mf. jEthiopia:. ./EgvptO */Ethiopia prxveniet ALthiopia fcfiinet manus Deo. to : Ethiopia praveniet manas
manus ejus ejus Deo.
* Mf. Deus. * ; • ,
* Deo regna
1 terra: Regna tenet cant ate Deo , pfal- 3 3 . Regna terra; , cantate Deo ,
Noi£ AD VERSIONEM ANTIQUAM.
#. 2(5. Sic in Pfalt. Rom. Corb. & Coislin. praeter vo- inter vaccas ; licut apud Ambrol.
Ambrof. 1. de Spir. S. to. 2. col.
cem juvenum , loco virginum : lie etiam apud Hilar. & 654. f. In Carnut. feras flvarum inter vaccas popular.
Cafliod. in hunc Pf. cum voce juvenum. Apud Auguft. ut non excludantur hi , qui prcb. Jam argento. Diffipa gen-
vero in eund. Pf. &
1. de promiff. p. ap. Audi.
Z07. b. tes , qui bella volunt. Apud Hilar, ubi (up. DiJJlpa gentes ,

in medio adolefcentularum &c. In Gr. vtcatfw. Diapfal- , bellum qua volunt : at infra , 11. 32. 33. bella , bellum. & &
ma quoque fubjicitur in Pfalt. Corb. & Rom. Martianau Auguft. in eund. Pf. fie legit Increpa foras calami, con- :

deeft vero in aliis , ut in Gr. nee de eo meminit Hilarius giegatio taurorum inter vaccas populorum : ut excludantur
nee etiam Auguft. ti , qui probati Difperge gentes , qua bella volunt. Gra:c.
f. 27. Sic habent Pfalt. Moz.&Corb. Coislin. vero, '£tj-(ti/<mocii toTs ivploii tS x.a?ia/Kl< , h QvrccyuK Tar toajfon

benedicite Domino Deo, &c. Rom. benedicite Dominum Deum, w tcu; iaua.*ici to» *ao:i' it fin airocMi^iirai fei tfs/om-
&c. Huic ult. fuffragatur Tertul. 1. 3. adv. Marc. p. 6jo. /Uac/<fVsf; l\icr.6y.of>7ritJOV zbtvi t« Tir; -TTOf/utt; hiMvlct. Edit.
b. ficut Hilar. & Auguft. in hunc Pf. Apud Ambiof. in Aid. fert , t? s~/x.Mi$>w<ti , Compl. t? ix.x.MiQ\ivcu.
Pf. 118. to. I. 1
1
76. f. ita : In ecclefia benedicamui Do- "&. 32. Vulgatje confonant Plait. Rom. & Coislin. nec-
minum Denm, Sec. ap. Hieron. in llai. 9. to. 3. 83. b. non Hilarius , & Auguft. in eund. Pf. niii quod ultimam
benedicite Dominum de font. Sec. Ap. Caiftod. In ecclefiis vocem Deo , adnectuntad verium feq. Pfalt. Carnut. hanc
benedicite Denm Dominum, Sec. In Gr. 'Br e'juuw/ai; eu- penitui tollit. de Spir. S. to. 2. 655. d.
Ambrof. vero 1.

W/UTS TOV ©EoV TOP KvCtW , &C ita legit : manus Juas Deo ; Mfs. non-
/Ethiopia pralevabit
#". 28. Pfalt. Rom. cum Mediol. Carnut. Se Corb. Ibi nulli ibid, prxvaluit i units prulibabit. Cafliod. in hunc Pf.
Benjamin adolefcentior in pavore , &c. ut fupra. Mozarab. offerunt velociter ex jEgjpto : ^-Ethiopia jeflmet manus dare
adolefcentulus m
pavore, Sec. Coislin. adolefcentior in pa- Deo. Brev. Mozarab. /Ethiopia prxvemat manus ejus ; Me-
vore £) principes Neptalim. Hilar, in hunc PI. junior diolan. manus Juas. Gr. wijici iipitJLiic, s£ AiyinnH' At—
in pavore, Sec. ut in textu. Hieron. in Ifai. 9. to. 3. p. iiiTTia ir^^dcn yj'&e ciiniic. tb ©sw. Auguft. loco cit. n.

83. b. adolefcentior. Auguft. in hunc Pf. adolefcentior in 41. hacc habet : I' lures codices Latini , S3 tnaxime Graci*
ecftafi &c. Cafliod. adolefcentior in pavore. Ambrofius , 1.
, ita diflinilos verfus habent , ut non fit in eis units verjicu-

de bened. Patr. c. J. col. 521. e. In bis ecclefiis , inquit , lus , Ueo tegna terra; ;fed Deo in fne fit versus Juperioris,
pint principes Zabulon , S3 principes Nephtaltm. In Gr. 'EkiT at que ita dicatur , /Ethiopia pra:veniet manus ejus Deo »
Bsvtafilv num^si w iX-^aou apXptTts NcpSaM'. Compl. ac deinde Jequatur in alio verfu , Regna terra:, i$c. qua
difliiiilione , £J audoritate digniorum con-
multorum codicum
#. 29. Ita Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Cois- finantia , fine dubio praferenda , fides commendari mibi vi-
lin. Corb. Mediol. Carnut. & Moz. At Hilar, in eund. Pf. detttr ,
qux opera prxcedit ; & poft pauca : Prxveniet ma-
legit virtutitux , abfque hoc , poft confirma. CalTiod. ut nus ejus , inquit , id efl , opera ejus : cujus , niji ipfiuf
in Vulg. S. Paulinus epift. 27. p. 174. c. ait Confirmet : jEtbicpix ? quia hoc in Grace non efl ambiguum : ejus quippe
hoc Dominus , quod operatus eft in nobis. InGr. '
Fyrsi^cu s ibifeminine genere apertiffime pefitum efl; ac per hoc nihil
©sss rn Svvaust (Ji" Jvvafiueov ©so; Tfro , , &c. aliud didum efl, qttam /Ethiopia praeveniet manus fuas
f. 30. Sic Hilarius in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. In Deo plures fane codices non habent manus , Jed manum ,
Romano veto (ic : A templo fanilo tuo , quod efl in Jerufa- quod tautnmdem Mallem antem Latini Interpretes fie valet.
lem, tibi offerent, &c. In Mozarab. tem- & ap. Cafliod. A tranfhtliffent manus fuas, vel ma-
: /Ethiopia prxveniet
plo tuo, quod cjl in Jerttf. tibi offer tint , Sec. Item in Cois- num fuam Deo quouiam plamus hoc effet qnam quod nunc ; ,

lin. tibi offcrunt. In Pf. Var. ap. Hilar, tibi offerent. Simi- didum efl ejus ; £5 Jalva veritate fen peffet , quia in Graca
liter hab. Ambrof. 1. 2. de Abr. to. 1. 347. e. 1. de & lingua id pronomen , non folttin ejus , Jed etiam fuam, vel
Nab. c. 16. p. 585. f. necnon Auguft. in hunc Pf. cum fuas potejl intelligi : fuam ergo ,fi manum ; fuas antem ,fi
,

Vulg. Grseco. & manus. Nam quod eft in Grace , X^& «"th? , quod plures
If. 31. Pfalt. Mozarab. Increpa feras filvx , concilia tau- codices habent, $$ manum ejus , £5 manum fuam , potejl in-
rorum inter vaccas populorum : ut excludantur it , qui pro- telligi. Quod vero rarum eft in codicibus Grxcis , X €i P^i *'"-

bati funt argento. DiJJlpa gentes , qua bella volunt. Corb. & tv.it i$ manus ejus, {$ manus fuas, Latine potef) dici.
Rom. Increpa feras flvarum , concilium taurorum inter vac- Tfr. 33. Pfalt. Rom. Corb. & Coislin. non dirterunr k
cas populorum : ut excludantur ii , qui DiJJlpa gentes, qua Vulg. InCorb. tamen ponitur Diapfalma ubi fnpra. Pf. e
bella volunt. Similiter hab. Cafliod. in hunc Pf. exceptis Mf. Vat. ap. Hilar, habet Regna terrx, cantate Domino , :

his, ut non excludantur, Difperge gentes. Hilar, cum
Pfalt. Coislin. Increpa feras Jilvx , concilium taurorum in-
ter vaccas populorum : ut non excludantur hi , qui , &c. Pf.
e Mf. Vat. ap. Hilar, tollit negationem ante excludantur
gum Pfalt. Mediolan. in quo etiam legitur , feras Jilvx,,,
& S3 pfallite Domino : pjallite Deo neftro. Hilarius ipfe in com-
ment. Deo regna terrx , cantate Deo , pjallite Domino : pfallite
Deo. Ambrof. in Pf. Il8. to. 1. 987. b. Regna terrx, can-
tate Deo. Auguft. & Cafliod. ut in Vulg. cui etiam Gr,
confonat, nil! quod hab, £<«•}«>/<£», ut fupra. In edd^
 , , . .

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXVIII. 135

ViriCATA HOD. He b r. VE R S I O A N T I Q U A
pfallite Domino : pfallite Deo , lite Domino : Semper, qui afcen tatc Deo , & pfallite Domino : 2* M/ Smgenfl*
34. qui afcendit fuper ccelum cce- dtt fuper coelum call ab Oriente Diapsalma. pfallite Deo ,
li , ad Orientem. 34. qui afcendit fupercoelum
coclorum , ad Orientem.
Ecce dabit voci fua? vocem vir Ecce dabit vocem fuam vocem Ecce dabit vocem fuam vo-
tutis, 5 5. date gloriam Deo fuper fortitudinis : date gloriam Deo; cem virtutis , audiam vocem
Ifrael , magnificentia ejus, tk virtus fuper Ifrael magnificentia ejus , & ejusvocem virtutis 35. date :

ejus in nubibus. fortitudo ejus in ccelts. honorem Deo fuper Ifrael

magnificentia ejus, & virtus
ejus in nubibus.
36. Mirabilis Deus in fan&is Terribilis Dcus de fancluariis 36. Mirabilis Deus in fanc-
fuis, Deus Ifrae'l ipfe dabit virtutem fitis : Deus Ifrael ipfe dabit forti- tis fuis , Deus Ifrael ipfe dabit
& fortitudinem plebi fua: : bene- tudinem & robur populo : benedtc- virtutem &
fortitudinem ple-
diftus Deus. tus Deus. bis fux : benediclus Deus.
Noi^ AD VeRSIONEM ANTIO.UAM.
Aid. & Compl. non repetitur 4«*"-t£ ttf. Kuola. Hieron. ad Orientem. Ecce dabit vocem fuam vocem virtutis. Itidetn
epift. ad Sun. & Fret. to. 2. p. 643. c. ad hsec Regna : Fulg. fragm. 34. cont. Fab. p. 645. at fup. p. 644. le-
terra , cantate Deo , pfallite Domino, haec habet Et dicitis : git fuper calos ccrior. Auguft. in eund. Pf. fuper cerium cce-
hoc in non ejjefcriptum , pfallite Domino , quo-
ijio verjicttlo lorum , ad Orientem i vel , inquit , Jicut nonnnlli codices ha-
niam fl.uim fequatur Diapfalma pfallite Deo , qui alcen- : bent. ..fuper cerium cceli , &c. fubinde , Ecce dabit vocem fuam
dit , &c. dim ijie verjiculus magis habere debeat juxta He- vocem virtutis. Similiter hab. Pfalt. Carnut. vocem fuam ,
braica.ni veritatem , cantate Deo, pfallite Dno tf ; illiid quod &c. omiffis pariter feqq. audiam vocem , &c. quae etiam
fequitur in principio verfus alteriiis , pfallite Deo , non jit in fuperfluere videntur in Mf. Sangerm. Ifi Gr. TaeTnGefrweTi
libris aitthenticis , fed obelo pranotatnm. Ergo f*j vos legite eir\ tw v'&cw t? x&cn , xktoc 'AvxtmoIc.. 'IJV i'it.11 cV
t»
magis qua vera funt ; ne , dttm addition fufipitis , quod a <po>ni our*: (pavviv A.uvajUsoac,- nee plura. In edd. Aid. &
Tropbeta fcriptum eft relinquatis. Compl. deeft cV , port: Auca.
j^. 34. Mf. Sangerm. fcribit ab Orientem , fed correxi- 7f. 35. Accinunt Hilar. & Caffiod. in hunc Pf. cum
mus ad Orientem; Brev. tamen Moz. hab. qui afcendit fu- Pfalt. Rom. Corb. Coislin. & Moz. At Auguft. in eund.
per ccelos ceriornm , ab Oriente. Ecce dabit vocem fuam vocem Pf. legit cum Gr. date gloriam Deo , fuper Ifrael magmf,
virtutis ; nee addit plura. Sic etiam legit Caffiod. nifi ejus, &c.
quod addit fua, ad vocem virtutis. Rom. lie qui afc. : if. 36. Subnexuimus vocem ultimam Dens,qus abcrac
fuper cwlos cirlor. ad Orientem. Ecce dabit vocem fuam vo- a Mf. Sangerm. In Mozarab. benediclus Dominus. Apud
cem virtutis Jit a. In Coislin. Jiiper ccrios coriorum ad Orien- Hilar, benediclus Deus eft, vel ut in cod. Reg. plebi ejus :
tem , Sic. ut in Vulg. Similiter apud Hilarium , prater hoc , benediclus es Dens. In Pfalt. Corb. omnia ut in textu. In
caelum cocli. In Corb. qui afcendit fuper cerium caelorum , Rom. ut in Vulg. cui accinunt Auguft. Sc Cafliod. & Gr.

VULGATA HOD. He b r. Versio antiqua.

In finem ,
pro iis qui commuta- Viclori pro liliis David. 1. In finem , pro his quje r.v Mf. Sangerm,
buntur, David. LXVIII. LX IX. '"commutabuntur, Pfalmus * Mf, commuta-
David. LXVIII. bitur.

i. O Alvum me fac Deus quo- : O Alva, me Deus : quoniam ve- 2. O Alvum me fac Deus
C5 niam intraverunt aqua? ufque O nerunt aqus. ufque ad animam. O quoniam intraverunt
:

ad animam meam. aqua: ufque ad animam meam.

5. Intixus fum in limo profun- Infixus fum in limo profundi , 3. Infixus fum in limum
di : &
non eft fubftantia. & non poffum conjiflere. profundi : & non eft fubftantia.
Veni in altitudinem maris : & Veni in profundum aqttarum Deveni in altitudinem ma-
tempeftas demerfit me. & fiutnen operuit me. ris & tempeftas dimerfit me.
:

4. Laboravi damans, raucre fac- Laboravi damans , exafpera- 4. Laboravi damans , rau-
ta; funt fauces mea: : defeceruntocu- tttm ejl guttur meum : defeccrunt ca; ia&x funt fauces mex de- :

li mei , dum fpero in Deummeum. oculi mei exfpeclantes Dcum fcccrunt oculi mei , dum fpero
meum. in Deum meum.
f. Multiplicati funt fuper capil- Multiplicati funt fuper capillos 5. Multiplicati funt fuper
!os capitis mei , qui oderunt me gra- capitis mei , qui oderunt me gra- capillos capitis mei , qui ode-
tis. tis. runt me gratis.
o t JE A D N RSIONEM AN T I Q U A M Ve
t. 1. Pfalt. Rom. cum Cafliod. Vulgatae congruit. &C&; in Pf. 129. col.
437. d. Veni in profundum maris ,
Coislin. vero cum Auguft. hab. hi finem, pro bis qui com- &c. fimiliter in Pf. 62. bis in limum femel in limo , rur-
,

mutabuntur , ipfi David. Corb. & Moz. In finem, pro iis fumque in profundum maris. Iiidem Hieron. in Ifai. 16. to.
qui commutabuntur , Vfalmus David. Pf. e Mf. Vatic, apud
3. 172. a. Veni in profundum mans ; additque , tf tempeftas
Hilar, hi finem , pro his qui vel immv.tabunttir , Pjahnns abjorbnit me. At Aug. in eund. Pf. cum Phcebad. Agin. cont.
ipji David. Hilarius ipfe in expolit. Pro his qui immutabun-
Arian. p. 301. d. necnon Pfalt. Rom. & Mozar. Vuigatx
tttr,Mi David Pfalmus, in finem ; Mfs. in fine : fubinde ait congruit. In Pfalt. Coislin. eft Deveni in attitud. maris :
In ilium potilis David... convenire intelligenda propbetta
: :
#
eft; pa- temp, dimerfit me. In Gr. 'Enirayw «<*« i*vt pi^f... *H^»»
id enim non ab Mo , fed in Mum Pfalmus docetur cantatas : t« /Sa^n
ejft £/'; naTiircvTies fie.
& port plura , videlicet col. 2 3 I . a . In finem , pro his qui im- f. 4. Sic Hilar. & Cafliod. in hunc Pf. Sic etiam Ambr.
mutabuntur, Pfalmus. Gr. Eft to t/ws , tSitip rSi awcioi-
eft in Pf. 48. to. 1. 9jo.b. & epift. 81. to. 2. 1098. b. cum
ineof&ruriT!» AavlJ
. Aid. &
Compl. ir«*/usc toA«w/. Pfalt. Rom. Sc Mozarab. Solum Coislin. hab. dum fpero in
Vide fis Hieron. epift. ad Princip. to. 2. col. 682. b. Deo meo. Aug. in eund.Pf. ab J'perando in Deum meum. Aucl.
#. 2. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. Martianxi. In Rom. 1. de promiff. p. 2. c. 22. 148. d. oculi mei defecerunt j'peran-
Fabri Moz. & apud Auguft. introiernnt ; cetera ut fupra.
, do in Deum meum. Gr. nVo t? £?ejrl?sw /us sVi t-.v ©soV ftv.
In Corb. S alvum me fac Domine , &c. Ap. Hilar, in Pf. C4.
V J. Pfalt. Rom. Multiplicati funt
. Cenfonati funt
67. 68. col. 107. e. 206. b. 215. f. Salva me Deus : quo- fuper me qui me perfequuntur inimici , &c. Similiter in Coif-
tiiam intraverunt In Gr. Eacov /js , &c.
8cc.
,
lin. dempto una fuper me. Mozarab. Confortati Jimt inimici
tf. 3. Corb. eft ad verbum. Item apud
Sic in Pfalt.
mei qui me perfeqnebantur injnfte , Sec. Corb. Confortati
Hilar. & Caffiod. in hunc Pf. excepto verbo veni ; rurfum-
funt qui perfequuntur me inirn. mei injnfte : qua non rapui ,
que ap. Hilar, in Pf. 67. col. zo6. b. & in Pf. 51. & 64. tunc exjolvam. Hilar, in hunc Pf. Multiplicati funt Con.
col. 7J. d. 167. d. at in Pf.
J4. col. 107. e. leg. limo , m value} tint qui perfequuntur me inimici mei injnfte : qug r,QU
 . : ,

i
5
6 LIBER PS ALMORUM. Pfalm. LXVIIT,
Versio antiqua. HEB R. VULGATA HOD.'
Et Mf. Sangerm. Confoitati funt qui perfe- Confortati funt qui perfeque- Confort'ati funt qui perfecuti

cuti funt me inimici mei in- bantur me inimici mei injufte qiu : funt me mei injufte
inimici : qua?

jufte qua: non rapui , tunc

:
non rapueram , tunc red deb am. non rapui, tunc exfolvebam.
exfolvebam.
6. Deus tu fcis infipientiam Deus tu fcis flultitiam meam ,
6. Deus tu fcis infipientiam

meam &
delida mea a te non
: & peccata mea a te non funt abf- meam & delida mea a te non funt
funt abfconfa. confi. abfeondita.

7. Non confundantur in me Non c onfund ant ur in me , ex- 7. Non erubefcant in me qui

qui exfpedant te Domine ,
fpeclantes te Domine Deus exer- exfpedant te Domine, Domine vir-

Deus vimitum. cituum : tutum.

Non erubefcant in me qui Non confundantur in we ,
qui Non confundantur fuper me qui

requirunt te , Deus Ifrael. qu&runt te Deus lfra'el. quadrant te , Deus Ifrael.

8. Quoniam propter te fuf- JQiua propter te portavi op- 8. Quoniam propter te fuftinui

tinui improperium 6: operuit

:
probrium : operuit confujio faciem opprobrium : operuit confulio fa-
faciem meam reverentia mea. meam. ciem meam.
Exter fadus fum fratribus
9. Alienus faclus fum fratribus 9. Extraneus fadus fum fratri-

meis , &
hofpes filiis matris meis , & peregrinus filiis matris bus meis , & peregrinus tiliis matris

mea:. mea. mea.

10. Quoniam zelus domus Quia 7~elus domus turn, comedit 10. Quoniam zelus domus tuai Jean

tuae comedit me : & oppro- me , & opprobrium exprobrantium comedit me : & opprobria expro- J7
Rom,
bria exprobrantium te , ceci- tibi , cecidit fuper me. brantium tibi , ceciderunt fuper me
15.3.
derunt fuper me.
1 Et operui in jejunio ani-
1 Et flevi in jejunio animam 1 1 . Et operui in jejunio animam
mam meam : & fadum eft meam , & factum ejl in opprobrium meam : & fadum eft in opprobrium
mihi in opprobrium. mihi. mihi.
iz. Et pofui veftimentum Et pofui veftimentum meum fac- 1 2. Et pofui veftimentum meum
meum cilicium & fadus fum : cum, o~ faclus fum eis in parabo- cilicium : & fadus fum illis in pa-
illis in parabolam. lam. rabolam.
1 3. Adversum me detrahe- Contra me loquebantur qui fede- 15. Adversum me loquebantur
bant qui fedebant in portam bant in porta , cantabant bi- & qui fedebant in porta : ik in me
& in me pfallebant qui bibe- bentes vinum. pfallebant qui bibebant vinum.

bant vinum.
14. Ego autem orationem Mea autem oratio ad te Domi- 14. Ego veto orationem meam
meam ad te Domine tempus : ne , tempus reconciltationis ejl. ad te Domine : tempus beneplaciti
beneplacitum Deus. Deus.
In multitudine mifericor- Deus in multitudine mifericor- In multitudine mifericordia; tuac
dix tux exaudi me Domine, diet ttu , exaudi me in veritate fa- exaudi me , in veritate falutis tua.%

in veritate falutis mex. lutis tiu.

Node ad Versionem antiqua m.

rapui, tunc exfolvere repetebar. Ambrof. in Pf. 37. to. I. j^. 9. Sic eft in Pfalt. Rom. Mediol. Carnur. Corb. &
col. 839. c. &1. de Tob. c. 9. col. 601. c. ut in Vulg. Au- Coislin. Sic etiam in Mozarab. demptc uno tf. Textui pa-
guft. & Cafliod. inhunc Pf. Multiplicatifimt Confortati riter accinit Hilar, in hunc Pf. cum Pf. ibid, e Mf. Vatic,
(tint inimici met qui perfcquuntUT me injufte : qua non rapui paulo verb poft in expofit. leg. alienus afratribus , cui ac-
&.C Tertul. adv. Jud. c. IO. p. 143. C. qua non rapueram, cedit Auguft. in eund. Pf. hoc modo Alienatus faclus fum :

tunc exfolvebam. In Gr 'Ev.fje'.ziujj vgxy of sx&Cf' H* fatribitsmeis , ^

hofpes filiis , &c. S. Paulinus epift. 1 1. p..

t! ixJidtcov'jtc /UJ a'AiJta;* a iy^ vf-traox , tots iimmuov. JO. a. Exter fratribus meis , $$ peregrinus filiis , &c. Caf-
t. Ita Pf. e Mf. Vat. ap. Hilar, at Hilarius ipfe in
6. liod. Extraneus faclus fum hofpes , Sec. Gr. 'Airnwo- &
explic. utrumque ufurpat, Seabfcondita, Se abfconfa. Auguft. Tfoj/^ivoi ijmiSm J»
iftt-e,, Sec.

in eund. Pf. ita legit Deus tu fcifti imprudentiam meam :

: f. 10. hunc Pf. & in Pf. 118. col. 349. b.
Sic Hilar, in

tf dclicla , &c. ut in Vulg. item q. 20. in Levit. to. 3. 497. cum Pfalt. Corb. & Gr. Ambrof. 1. de apol. Dav. to. 1.
A. Outmiam tttfcifli imprudentiam meam. Caffiod. Vulgar» 678. f. &1. I.defide, to. 1.446. c. legit , exprobrantium
conlonat , ficut Pfalt. Rom. Coislin. &c. Gr. 'O 0so? Qu tibi , &c. ut fupra ; at I. 2. offic. to. 1. 108. a. exqttijivit me

tyvue tup a.(p°$cuiw fM , Sec. Heltts domus tux. Ambroliaft. p. 104. e. detraciiones expro-
#". 7. Pfalt. Rom. cum Coislin. Non erubefcant in me qui brantium te , cecid. fuper me. Aug. & Cafliod. in eund. Pf.
te exfpeclant Domine Deus virtutum. Non revereantur fil-
, cum Vulg. concinunt. Audi. 1. de promiff. p. 3. col. 176. e.
ter me qui requirunt te , Deus Ifrael. Similiter in Mozarab. comedit me telus domus tux.
ufque ad vocem virtutum incl. reliq. ut in Vulg. In Corb. f. 1 1 Ita legit Hilar, cum Pfalt. Rom. Corb. & Coif-
.

Non erubefcant in me qui exfpedant te Domine , Domine Deus lin. In Mozarab. Et humiliavi in jejunio , Sec. ut in textu.

virtutum. Non revereantur Juper me qui requirunt te , Deus Auguft. in hunc Pf. Et cooperui in jejunio mihi in op-
Ifrael. Apud Hilar, in hunc Pf. Non confundantur in me qui probrium. Similiter hab. Ambrof. epift. 42. col. 968. e. Et
exfpeflant te , Domine virtutum. No» revereantur fuper me cooperui ; at 1. de Elia, c. 4. col. J ;8. b. operui. Apud Caf-
qui quorum te , Deus Ifrael. Ap. Auguft. in eund. Pf. ut liod. ut in Vulg. In Gr. Ka\ Qv/nccu-^ci «• vu?tla £;';

in Vulg. Similiter ap. Caffiod. li excipias poftrema , Non oriJ'iepai efts!. In Pfalt. Arab. sTZTniracu. In edd. Aid. 6c
revereantur fuper me qui requirunt te. InGr.Mii al^vtisti - Compl. Qvvr/.d>.vi(Ot.

Qav sV i/*e of lito/Ujkoktk Qe , Kf£<£ ruv Svvau.iay. Mil f. 12. Succinit Cafliod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom.
itlejfrtlwaii tte i,u; oi ^iiT^cTe; as , &c. Aid. &Compl. Ku- Se Coislin. At Hilarius, & Auguft. in eund. Pf. leg. cum
£/s Ki'e<£" Theod. Ki/£<e Qso';. Gr. Et pofui veftim. meum faccum , &c. ut lupra. Apud
Corb. cum Rom. Quoniam propter te fuppor-
#•. 8. Pfalt. Ambrof. quoque in Pf. 43. to. 1. 910. b.$$faclus film illis
tavi improperium : operuit irreverentia faciem meam. Rom. in parabolam.
Martian, nab. reverentia, cumMediol. &Carnut. InCoisl. If. 13. Concinit Hilar, nil! quod hab. in porta. Ambr.
fimiliter, fupportavi tmprop. £5 operuit reverentia faciem , abf- in Pf. 43.10. 1. 910. b. & Cafliod. in Pf. 68. legunt : Ad-
que feq. meant. In Mozarab. operui canfujione faciem meam. versum me cxercebantnr qui fedebant in porta , Sec. Sic etiam
Apud Hilar, in hunc Pf. Quoniam propter te fuftinui im- in Pfalt. Rom. Coislin. Mediolan. & Moz. Apud Auguft.
properium : operuit reverentia fac. meam. Ap. Auguft. in verb in eund. Pf. ita Adversiis me infultabant qui fede-
:

eund. Pf. Quoniam fuftinui exprobrationem : operuit ir- bant in porta, Sec. In Gr. Kcst' t/uv hVo^s^Cv/ of xctii/xust
reverentia faciem meam. Cafliod. fupportavi improperium : cc -7TVM , Sec.
opermt reverentia, &c. Gr. 'Ot: ymrfjiui oviAiC/Aif Tf. 14. Pfalt. Moz. Ego vero oratio mea ad te Domine,
fXccMrfytr wtcjtii to , 8iC Symm. i%,vptwnu Sec. ut in Vulg. Auguft. in hunc Pf. Ego autem eratiotie vug.
 , , .

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXVIII. 37

VuiGATA II O0. H E B R. Versio ANTIQUA.
1 5. Eripe me de luto ut non , Erue me de luto, ut non infigar : 15. Erue me de luto, ut E* lif, Sangerm*

infigar : libera me ab iis qui oderunt libera me ab bis qui oderunt me ,

non imeream : ut liberer ab
me , & de profundis aquarum. ejr de profundis aquarian. odientibus me , & de profundo
aqumim.
16. Non me demergat tempef- Ne operiatme fluclus aqiu , tie 1 6. Non me demergat tcm-
tas aqua; , neque abforbeat me pro- abforbeat me profundum non : & peftas aqux , neque abforbeat
fundum : neque urgeat fuper me pu- coronet fuper me puteus os fuum. me profundum neque conti- :

teus os fuum. neat fuper me puteus os fuum.

17. Exaudi me Domine , quo- Exaudi me Domine , quoniam 7.
1 Exaudi me Domine ,
niam benigna eft mifericordia tua : bona efi mifericordt a tua: fecundum quoniam benigna eft miferi-
fecundum multitudinem miferatio- multitudinem miferationum tuarum cordia tua fecundum multi- :

num tuarum refpice in me. refpice ad me. tudinem miferationum tua-

rum confpice in me.
18. Et ne avertas faciem tuam Et tie abfcov.d as faciem tuam a 1 8. Ne avertas faciem tuam

A puero tuo quoniam tribulor : , ve- fervo tuo : quoniam tribulor , cito a puero tuo quoniam tribu- :

lociter exaudi me. exaudi me. lor, velociter exaudi me.

19. Intende anim.-emea;, & li- Accede ad animam meam , re di- 19. Intende animx mea; ,
bera earn : propter inimicos meos me earn : propter inimicos meos libe- & libera earn propter inimi-:

eripe me. ra me. cos meos erue me.

20. Tu fcis improperium Tu fcis opprobrium meum , <y- 20. Tu enim fcis impro-
meum , & confulionem meam , & confujionem meam , & ignominiam periummeum & confufio- ,

reverentiam meam. meam. nem meam & reverentiam ,

meam.
11. In confpedlu tuo funt om- Coram te funt omnes bofles met: 21. In confpe£lu tuo funt
nes qui tribulant me : improperium opprobrio contrition eft cor meum omnes tribulantes me : im-
exfpecTravit cor meum , 6c miferiam. (S defperatus fum. properium exfpectavit cor.
meum miferiam.
, «5c

Et fuftinui qui fimul contriftare- Et exfpeclavi qui contriflaretur , Et fuftinui qui fimul mecum
tur, & non fuit : & qui confolare- & non fuit & : qui confolaretur , contriftaretur non fuit , & :

tur , & non inveni. & non invent. & confolantes me non in-
veni.
Matth. 2 z . Et dederunt meam
in efcam Et dederunt in efcam meam fel, 22. Et dederunt in efcam
¥]. 48. fel : & in iiti mea potaverunt me & in fiti mea potaverunt me aceto. meam fel : & in fiti mea po-
aceto. taverunt me acetum.

NoT/E AD VERSIONEM ANTIQUA M.

ad te Domine , &c. editt. oiatio mea. Hilar. & Caffiod. in t.zo. Pfalt. Rom. cum Caffiod. Tit enim fcis imprope-
eund. Pf. concordant cum Vulg. (icuc Plait. Rom. & al. rium meum, confijioncm , <g verecundiam meam. Sic etiam
Coib. tamen hab. in veritatejalutis mex , ut fup. Gr. Eyai in Coislin. prarter hoc ult. tf reverentiam meam. In Corb.
cTs rn n&iivx} 1
H-* «ff s? (j Kufi«" -ncup^ «A/W«; > Sec. Tu enim fcis improper, meum , tf confufionem , tf verecuti-
Ap. Ambr. ep. JI. col. iooo. tempus beneplaciti. diam meam. In Moz. Tu enim fcis opprobrium meum , con-
it. I J. Pfalt. Rom. cum Caffiod. Eripe nude Into , ut non fttf. meam , tf verecundiam nuxm. Apud Hilar. Tu enim fcis
inbxream libera me ex odientibus me , £> de profunda aqua-
.'
improperium , tf confufionem , £5 verecundiam meam. Apud
rum. etiam in Brev. Moz. fi excipias verbum inhxrear.
Sic Ambrof. in Pf. 118. to. I. 103 1. b. Scis opprobrium meum.
Item in Plait. Coislin. prjeter hoc , £j not bxream. In Vatic, Ap. Augufl. in Pf. 68. col. 70Z. g. Tu cognofcis opprobrium,
ap. Hilar, itti non baream; reliqua lit in Rom. Similiter meum, & confuf. &c. ut in Vulg. In Gr. Xu yap yiraeneti
apud Hilar, ipfum , fed hoc omittitur, libera me ex odien- ToV OViJ ICfiQV /-Cf , K) TV,V Cc!%VVV,V /Utf , if TMP l/I^ICVU /M
tibus me; quod tamen abipfo ledum fuiffe liquet ex num. ~fr. 21. Pfalt. Rom. In confpeili: tuo funt omnes tribulan-
l J. Audi. 1. depromifl". p. i.e. 3. col. 93. d. hab. Salva me tes me Sujlinui qui fimul mecum contrif-
£5 miferiam.
de Into, ut noninbxream. Aug. in hunc Pf. Salvum me fac taretur nonfuit : confolantem me quxjivi , 55 non inveni.
, £)
de luto , ut non inbxream : eruar ex lis qui oderunt me , £> Corb. In confp. mo omnes tribulantes me : improperium ftifli-
de profunda aqttarnm. Item in Pfalt. Mediol. ut non inbx- nuit cor meum Et fujlinui qui fimul contriflaretur , £>
ream. In Corb. Eripe me de luto , ut non infigar : libera me non fuit : tf confolantes me , tf non inveni. Moz. In confpecln
ex odientibus me , de profundi; aquarum. In Gr. SucoV & tuo omnes tribulantes me Et fujlinui qui fimul mecum con-
fit «TTc ixvkS , "vet. /av) i/uirayS' fv&iim eV tcIIv /mwtuv jae triflaretur , £} qui confolaretur ; tf non fit. Hilar, in hunc
$ tx. t? (Safes» &c. Aid. 8c Compl. ruv fm.Q-icov. Pf. Inconfpeilu tuo funt omnes tribulantes me Et fujlinui
~t. l6. Hieron. in Ezech. 47. to. 3. IOJ4. a. Kon me commoercntem , ^
non fuit ; i$ confolantem , "on inveni. g
pracipitet tempejlas aqua. Hilarius in Pf.
J4. 141. col. & Aug. in eund. Pi. In confpeilu tuo funt omnes tribulantes
iii.d. J4J. a. Non me demergat... neque contineat fuper me me : opprobrium exfpeilavit Et fujlinui qui fimul contrifl.
fttteus , &c. & in Pf. 68. neque contineat puteus fuper me , £) non fuit : tf confolantes , £f> non inveni. Ruric. 1. 2. ep.
&c. In Brev. Moz. neque operiat fnp?r me puteus , &c. In 14. p. 569. f. Qu.'.fivi qui fimul mecum contriftaretur , tf
Carnut. &Corb. neque aperiat. Apud Augufl. in eund. Pf. non fuit : £> confolantes me , ^i «0« inveni. Apud Caf-
neque coarttet fuper me puteus , &c. Caffiod. cum Pfalt. Rom. liod. ut in Vulg. prater feqq. tribulantes me
tf confo-
ut in Vulg. Gr. Mh /m KK^a-jiVTicira fwf'i Qu%iru lantem me , $
non invent. Similiter hab. Pfalt. Coislin.
^
iir ifitt <pf,;zp , &c. conjolantem me, &c. Carnut. etiam fuflinuit , pro exfpeda-
Jf . 17. Hilar, in hunc Pf. Exaudi me Domine , quoniam
-
vit. Gr. 'Eparn'ov Qn 'sjx.t;; 0! 6*i'£o»t/s fj.s' ori/te/iit «rgj«-
fuavis ejl nnbi mifericordia tua : fecundum multitudinem mi- ejomnev u 4 X." H* < 5 Tawtivmplcu. Kcr.l vir{u<,,x Qo-
t/

fericordi.t tux confpice in me ; Pfalt. Carnut. Corb. & Coil- mttv fJ^v.v , 5, vx vin*p%s' isoi&iKMS/i a , i, \)\ tu&r Aid.
Jj
lin. convertere in me ; Rom. cum Aug. & Cafliod. in eund. & Compl. aiu&cx.afSv'las.
Pfalm. refpice in me ; cart, ut in Vulg. nili quod Augufl. ir. 22. Sic Hilar. Augufl. & Caffiod. in hunc Pf. cum
hab. Rip. fuavis eft miferic. Gr J'ti Xf^" Jasoj (\' « Pfalt. Rom. &c. excepto ugo etiam apud No- aceto. Sic
V.U.TO. TO CTAH3"0? TUV OIHTipfiUlV Qv tir'i&M^OV fV l}tt. vat, lib. de Trin. p. 1050.%. Ambrof. in Luc. 2}. to. &
t. 18. Sic Hilar. Aug. Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. & 1. 1 J 50. e. & S. Leonem, fer. 53. p. 123. d. Tertul. vero
Rom. Coislin. Corb. & Moz. Sic etiam Ambrof. in Pf. $$. 1. cont.Jud.c. 10. p. 143. c. 146. b. legit: Miferuut in po-

& l6. to. 1. 766. c. 800. d. Gr. K«i i*.yi aVor^E+n; , &c. tion meum fel ; £j in fiti mea potaverunt me aceto. Laclanr.
ab edd. Ald.& Compl. abeft KaL 1. 4. Inflit. p. y8l. Et dederunt in efcam meam fel : $$ in

~fr. 19. Vulgatas accinunt Hilar. & Cafliod. in hunc Pf. fiti mea potnm mibi dederunt acetum. Similiter Augufl. 1. 17.
cum Pfalt. Rom. Coislin. &c. Apud Aug. ita : Intende ani- de civit. Dei , c. 19. to. 7. 482. e. Hilar, autem in PI. 6z.
mx mex, £? redime earn : propter inim. meos erue mi. In Gr. col. 1? 3. a. cum aceto potaverunt. Pfalt. Corb. Et dederunt
n/>o%f5 S»
*v1pu<Mi «W>j'r fiwl pi. in efca mea ftl , &c, ut in Vulg. Gr. Ka! "foHta itt r»
Tern. U.
 : : , .

i
3
8 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXVIII.
Versio A N T I Q U a. Hebr. VULGATA HOD-
Ex Mf. SaHgtrm. 23. Fiat menfa eorum in Sit menfa coram cor urn eis in 2.3. Fiat menfa eorum coram Rem. 11.
laqueum coram ipfis, & in laqueum 1 &inretributiories ad cor- ipfis in & laqueum in retributio- 9
,

retributionem eorum , in & ruendum. nes , & in fcandalum.

fcandalum.
24. Obfcurentur oculi eo- Contcncbrentur oculi eorum tie 24. Obfcurentur oculi eorum ne
rum ne videant dorfum : & videant , & dorfum eorum femper videant : & dorfum eorum femper
eorum Temper incurva. incurva. incurva.

25. EfFunde fupereos iram Ejfunde fuper eos indigfttttionem 25. Effunde fuper eos iram
tuam : & furor kx tuae com- tuttttt , cjr ifA furoris tut comprc- tuam : & furor ira; tua; comprehen-
prehendat eos. bendat eos. dat eos.
z6. habitatio eorum Fiat Fiat commoratio eorum deferta : 26. Fiat habitatio eorum defer- Atl, 1.

deferta in tabernaculis eo-: & in tabernaculis eorum non jit qui ta : & in tabernaculis eorum non fit 20.

rum non fit qui inhabitet. babitet. qui inhabitet.

z~. Quoniam quern tu per- ffhtoniam quern tu percuffijli 27. Quoniam quern tu percuflif-

cuflifti, ipfi perfecuti funt : & ferfecutifuntt&utafflige'rentvul- ti, perfecuti funt : & fuper dolo
fuper dolorem VLlinerum meo- tier at os tuos narrabant. rem vulnerum meorum addiderunt.
rum addiderunt.
28. Adpone iniquitatem fu- Da iniquitatem fuper iniquita- z8. Appone iniquitatem fuper
per iniquitates eorum non : & tern eorum , & non variant in juf- iniquitatem eorum : & non intrent

introeant in juflitiam tuam. titia tua. in juflitiam tuam.

29. Deleantur de libro vi- Deleantur de libro viventium , 29. Deleantur de Iibro viven-
ventium : & cum juftis non & cum juftis non fcribantur. tium : & cum juftis non fcribantur.
fcribantur.
30. Pauper & dolens fum Ego autem pauper & dolens 30. Ego fum pauper & dolens:
ego : & falus vultus tui Deus falus tua Dcus fufcepit me. falus tua Deus fufcepit me.
fufcepit me
Laudabo nomen Dei Laudabo nomen Dei in can- 3 1 Laudabo nomen Dei cum
cum cantico : magnificabo t'tCOy &
magnificabo eum in confef- cantico : & magnificabo eum in

eum in laude fione: laude :

Et placebit Deo fuper

32. Et placebit Domino fuper vittt- 31. Et placebit Deo fuper vitu-
vitulum novellum , cornua lum novellum , cornua efferentem Ium novellum cornua producen- ,

producentem & ungulas. <y ungulas. tem ungulas. &

3 3
. Videant pauperes & la> Videntes manftteti Utabuntur : 3 3 . Videant pauperes & la:ten-
tentur : quxrite Deum , & vi- qui quxritis Deum , vivet anima tur : qua;rite Deum , & vivet anima
vit anima veftra : vejlra veftra :

Quoniam exaudivit pau Ouoniam exaudivit pauperes 34. Quoniam exaudivit paupe-
perem Dominus : & vindos Dominus, & vinclos fuos nondef- res Dominus : & vin&os fuos non
luos non {pernit. pexit. defpexit.

35. Laudent eum cceli 5c Laudent eum cali& terra: ma- 35. Laudent ilium coeli & terra ,
NoT£ ADD
A VERSIONEM ANTIQUAM.
x o>w £ ! ! ™" ^ ~\ a)/ M* ivanta* ^tj c'£e;.
fyZ'/uct fin ' ' l in eund. Pf. &
Philaftr. Brix, 1. de haeref. p. 724.3. port
#. 25. Vulgatae favet Caffiod. cum Pfalt. Rom. li hoc paulo tamen Aug. hab. de libro vita ;Gr. in [HCm (lavrur.
excipias , tf :;' retributionem. Apud Hilar, in hunc Pf. & T?. 50. Ita legit Hilar, in hunc Pf. Item Auguft. & Caf-
infra , in Pf. 1 27. col. 428. c. (ic : Fiat menfa eorum coram fiod. in eund. Mil quod hab. Pauper %1 dolens ego fum ; lie
ipfis in laqueum , tf in captionem , tf in retribution»» , tf etiam Ambrof. in Pf. 35. &40. to. 1. 766. c. 26a. e. Pfalt.
in fcandalum. Apud Auguft. in eund. Pf. 1. 17. de civic. & Moz. Pauper fum ego £5 dolens , &c. ut iupra. Corb. Pauper
Dei fup. Fiat menfa coram coram ipjis in mufcipulam , tf in ego $
dolens. Gr. Wax^i £j d*yuv efei iyu' if v Qulufi*
retributionem, tf in fcand. at inf. 1. 18. c. 46. col. J29. e. t? a^cuiiv Q\s , &c. Item in Pfalt. Corb. Carnut. $$ &
legitlaqueum non mujcipulam. , Pfalt. Corb tfin retri- falus vultus tui Dcus, &c.
butiones eorum , tf in fcand. Gr. tic, izuylfa. , k, e£ dtTccici- Tt. jl. Sic eft in Pfalt. Moz. addito uno mei , ad nomen
Jooir , kj e/; cx.avSx>.cir. Dei : addimr paiitet in Rom. licut g, poft cantico ; utrum-
24. Accinunt Auguft.
fr. Caffiod. in hunc Pf. una cum & que delet Auguft. in hunc Pf. deeft etiam mei ap. Caffiod.
Pfalt. Rom. Suffragatur etiam Hilar, nili quod habet ,perpe- At Hilar, in eund. Pf. legit laudabo nomen tuum cum can- :

tu'o incurva. Ambr. 1.2. de interpel. Da v. p. 664. {.femper in- tico : magnificabo, &c. Nicetius ep. Spicil. to. J.p. 9.C.

curva. Aug. com. Jud. to. 8. 32. d. Excxcetitur oculi eorum , Laudabo nomen Domini cum cantico : rcj magnif. &c. Hieron.
&c. In Gr. Szo/iS'HTcooai' 01 otpf!a>fict... I'lcnfcuroi Svyxa^oi '. epift. ad Sun. & Fretcl. to. 2. 643. c. Laudabo nomen Dei ,
tf". 25- Pfalt. Rom. cum Caffiod. indignatio ine tua $ &c. mmaddit voculam mei effe fupetfluam. Pfalm. e Mf.
«pprehendat eos. Corb. Mozarab. cum Auguff.^ indigna- & Vatic, apud Hilar. Laudabo nomen Dei in cantico : tf tna~
tio ira tuiz com.iprehendat eos. Hilar, in eund. Pf. £> animatio gmf. &c. Pfalt. Cotb. Laudabo tiomcn Dei cum cantico : ma-
irx tux comprebendat eos. Gr. i. ivuic, T iT; opyni (\ xa/a gnificabo eum cum laude. Gr. A/V/ca> to ovojj.0. t\s ®z\s /JM
jva£ci itnic,. Plait. Sangerm. ftribit iramfuam , fed mendo jj.iT oiJni' fttyctwco avTov a/ aiiscti.
aperto , quod correximus ; al. conftanter tuam. tf\ 32. Similiter habenr Hilar. Aug. & Caffiod. in hunc
ir. i.C. Succinunt Hilar. Auguft. <Sc Caffiod. in hunc Pf. Pf. una cum Pfalt. Rom. & Gr. Corb. vitiose , cornua pro-
eum Pfalt. Rom. & Gr. ducent te tf ungulas.
Tf. 27. Itidem in Pfalt. Corb. & Moz. necnon ap. Aug. t- 3 3. Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. & Mozar.
in hunc Pf. Hilarius autem & Caffiod. in eund. Pi. delent quxrile Donunum ,tf vivet , &c. Coislin. Dominum, tf
Rom. habet
ipji. Pfalt. funt me , &c. ut fupra. : ipfi perfecuti vivit. Hilar. & Caffiod. in eund. Pf. ut in Vulg. Gr. ^w-
Vet. Iren. Interp. 1. 22. p. 2to.a. tf fuper delorcm 5. c. TMSon-s Tot- (dew, K.fas£:t , tf vivetis : edd. vero Aid. 5c
'jttln. meorum appofuerunt. Gr. durei /.aTcAiu^aV k, lic\ to Compl. jc Zfiztleu y '\t>Xy fjWtSV.
«A79; TWP GlQyZi^WI.OU. 9. t. 34T Sic Hilar, in hunc Pf. & in Pf. 35. cum Pfalt.
it. 28. Hilar. &
Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Coislin. excepto vetbo ulc. fprevit. Item fprevit in Pfalt.
Fabri : Appone /uper iniquitatem ipforum : tf non intrent Rom. Moz. & ap. Caffiod. fupra veto, pauperes. In Corb.
in tuam juflitiam. Rom. Martian, fuper iniquitates ipforum. pauperem :tf vinclos fuos non fprevit. Apud Aug. in eund.
Auguft. cum Pfalt. Catnut. Moz. & Gr. fuper iniquitatem Pf. pauperes Dominus : tf compeditos fuos non fprevit. In Gr.
ipforum : tf non intrent in juflitia tua. Corb. & Moz. in "Oti eicmxa rut 'BtrvTuy 0'
KuC'i' g tW <Gzmz£\;niYM<, «u-
tua juflitia. TK W ifyJitUOf.
~&. 29. Concordat Hilar, in hunc Pf. & in Pf. 138. col. V. 3J. Accinit Caffiod. in hunc Pf. una cum Pfalt. Rom.
5a 1. d. una cum Caffiod. & Pfalt. Rom. Sic etiam ap. Aug. Catnut. Mediolan. & Moz. Hilarius autem in eund, Pf, cum
 . : , , : :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXIX. V

V IT I G AT A II OD. H E B R. V ERSIO ANTIQUA.
mare , & omnia reptilia in eis. ria c- omne quod movetur in terra , mare , & omnia quae Ex Mf Sanger*;
eis. in eis funt.
3^. Quoniam Dcus falvam fa- Ouia Deus falvabit Sion , & 36. Quoniam Dcus falvam
ciet Sion : & .-uditkabuntur civica- adificabit civitates Juda : fader. Sion : & jedificabuntur
tes Juda. civitates Judaeae.
Et inhabitabunt ibi , & hceredi- Et habitabunt ibi , & poffide- Et inhabitabunt ibi , & in-
tate acquirent earn. l/unt earn. habitabunt ea.
37. Et femen fervorum ejus Et femen fervorum ejus poffule- 37. Semen fervorum ejus
poffidebit earn ; & qui diligunt no- bit earn; & qui diligunt nomen poilidebunt earn ; & qui dili-
men ejus, habitabunt in ea. ejus , habitabunt in ea. gunt nomen ejus , inhabita-
bunt in earn.
NoT.1 AD VERSIONEM A N T I Q U A M.
Pfalt. Coislin. & Corb. extremo leg. mare, tf omnia repemia fiMCWtn dvnrn. Apud Hieron.tamen
in Ezech. 16. to. 3.0.
in eo ; Ail", repentiain eis. Gr. taAccooa , i) tnxna. tci. zpirovTtx. 808. t. legitur adificabuntur civitates Juda. Et habitabunt-,
:

i» avTOit;. tf commorabuntur ibi. Et femen eorum in internum dirigetur.

t. Rom. Mediol. & Carnut. legunt cum Caf-
36. Pfalt. Vide etiam in Ifai. 6 J. col. 492. f. ubi iteruxn civitates Judx.
fiod. civitates Juda ; cxv. ut in Vulg. hem in Moz. Coislin. f. 37. Sic eft in Pfalt. Corb.& apud Hilar, praeter hoc
& Corb. Juda ; priora autem duo ita ferunt in fine bx- : primum , £? femen : Hilar, quoque extremo hab. inhabita-
reditate acquirunt earn ; Corb. hxreditabunt earn. Hilar, in bunt earn. Pfalt. Rom. Et femen poffidebit earn in-
huuc Pi", iic : Quoniam Dominus Jalvificabil Sion : *$ xdific. habitabunt in ea. Item in Mozarab. & Coislin. inhabit, in
civit.Judx. Et inhabitabunt in ea , & hxreditabunt terram : e a ; ficut ap. Caffiod. in hunc Pf. Ap. Auguft. in eund. Et

at inf. in explic. bis ponit Judxx. Auguft. in eund. Pf. Quo- femen fervorum ejus obtinebiint earn ; jj? qui... inhabitabunt in
niam Deus falvam faciet , &c. fnbindefcribit Jttdx ; reliqua ea : at 1. cone Jud. to. 8. col. 32. f. pojjidebunt earn ;
tf qui
filet : fedl.conc.Jud.ro. 8. 31. f. addit : $ inhabitabunt dilig.Scc. ut fupra. Gr. Kai to mipnu xa^f&rw du-
eam. InGr. conftanter tSs 'InSaixc ; extremoque, g, uiiy/o- rm x.«7*ff)Wi>£ifo"i* u> dvrn.

VULGATA HOD. H E B R. VERSIO ANTIQUA.

In finem , Pfalmus David , Viclori David * In finem , Pfalmus David , Ex Mf. Sangemi
1 . In rememorationem , quod fal- Ad recordandum. LXX. 1. In rememorationem , quod
vum fecerit eum Dominus. falvum fecerit eum Deus.
LXIX. LXIX.
z.T~\Eus in adjutoiium meum JT\ Ens ut liberes me , Domine 2. T"\ Omine Deus in adju-
jLJt intende Domine ad ad- : JL/ ut auxilieris mihi feflina. JL/ torium meum intende.
juvandum me feflina.
3
Confundantur , & reverean- Confundantttr , & erubefcant , 3. Confundantur, & reve-
tur, qui quirunt animam meam qui qu&runt animam meam: reantur inimici mei
4. Avertantur retrorsum , & Convert ant ur retrorshn , & eru- 4-Avertantur retrorsum
,
crubefcant ,
qui volunt mihi mala : befcant i qui volunt malum mihi & confundantur , qui cogi-
tant mihi mala:
Avertantur ftatim erubefcentes Revert ant ur ad vefligium con- Avertantur ftatim erubef-
qui dicunt mihi : Euge euge. , fufionis fun, , qui dicunt : Vah , centes , qui dicunt mihi Luge, :

vab. euge.
5. Exfultent & la?tentur in te Gaudeant & Ixtentur in te om- Exfultent
j. Ixtentur in &
omnes qui quxrunt te , & dicant nes qui qiurunt te : & dicant fem- te omnes
qui quaerunt re , &
femper : Magnificetur Dominus : per: Magnificetur Deus : qui dili~ dicant femper Magnificetur :

qui diligunt falutare tuum. gunt falutare tuum. Dominus qui diligunt laluta-
:

rem tuum.
6. Ego veto egenus , pauper & Ego autem egenus , ejr pauper: 6. Ego vero egenus, <5c pau-
fum Deus adjuva me.
: Deus feflina pro me. per fum : Deus adjuva me.
Adjutor meus , liberator meus & Auxilium meum falvator , & Adjutor meus , 5c liberator
es tu : Domine ne moreris. meus tu : Domine ne moreris. meus es tu : Domine ne tar-
daveris Deus.
NoTjE ad V e r s i o n e M ANT QU I A M.
* 1. 1 . Pfalt. Corb. & Rom. Fabri David , In
: In finem , runt , Sec. Similiter ap. Auguft. in hunc Pf. ficut etiam in
rememoratione , quinl ( Corb. eo quod) falvum me fecit Domi- Gr. In Pfalt. Corb. Confundantur , £5 revereantur omnes ini-
nus. Rom. Martian. In rememorationem, eo quod falvum , mici mei , qui , &c.
&c. Similiter Pf. e Mf. Vatic, ap. Hilar, nifiquod habet t. 4. Sic eft in Pfalt. Mozarab. Item in Rom. Coislin. &
In finem Pfalmus David. Mozar. In finem , Pf. David , In
, praeter unum erubefcant , loco confundantur. Sic etiam ap.
rememoratione , eo quod falvum me fecit Deus. Coislin. In Hilarium , Auguft. & Cafilod. in hunc Pfalm. necnon
finem, David, In rememorationem , abfque feqq. Hilarius in Mi'lali Rom. ad
Dom. xir. p^ft. Pent. Pfalmus Introit.
in comment. In rememoratione ; & infra, In ilium David vero e Mf. Vat. ap. Hilar, hab. erubefcant , qui volunt #
Pfalmus , in finem. Auguft. hunc citulum prKtermictit. Caf- mihi mala. Itidemin Pfalt. Corb. fubne: r his Avertantur :

fiod. fie habet cum Gr. In finem, David , In rememoratio- flatim , &
erubefcant , qui dicunt , &c. Cr. 'Airor&peltwcu
nem quod falvum me fecit Dominus. Similiter in Pfalt. Car-
, etc, to- Ws» > X) x«7ai%w3-Ji'i!0«K ci 0Moj4uw ^c/ xctxa &c.
,
nut, quod falvum me fecit Dominus. ut fupra.
If.z. Concinunt Hilar. & Aug. in hunc Pf. nee addunt tf. J. A Pfalt. Rom. & Coislin. abeft hoc , in te omnes.
plura ; itno Aug. initio ipfo delet vocem Domine. Ita quo- At in Moz. & apud Caffiod. exftat : .-« te omnes qui qua-
que in Gr. ad verbum. Pfalt. Rom. Martian, hab. Domine runt te Domine , &c. In Rom. iimi'ker adci-.ur Domine.
Dcus ; reliqua ut in Vulg. Rom. Fabri tollit i. Domine. Apud Hilar, in hunc Pf. omnia ui in Vulg. Ap. Aug. vero
Carnut. & Corb. ferunt Domine Dens meus , &c. abfque
his de Vulg. Domine ad adjuvand. &c. Editt. ramen Aid.
:
in eund. fie : Exfultent $ jocundentnr in te omne' qui quit-
runt te , # dicant
&c. ubique falutare , non falutarem. In
,

& Compl. fubdunt Kv'cie £/; to /Jox.S-iTcai' /"<>< STnvG'.v.:

Gr. 'Aytt.iMa.Sio <sa.v i svyyivQvToicav sV! Qol vramc, 0! Ztf-
Tt. 3. Pfalt. Rom. extremo addit cum Vulg. qui quarunt TiffTf? (^i , «, ^£>?Ti'(iai' 0'
0SgV 01 CC/ttTTWVTS- TO , &C.
animammeam. Ita etiam Cafilod. cum Pfalt. Coislin. A Va- it. 6. Sic in Pfalt. Rom. eft, fed abfque ultima vice
tic, autem ap.
Hilar, abfunt ifta duo , inimici mei
nee ipfa ,-
Deus. Pfalm. e Mf. Vatic, apud Hilar. Adji'tcr mens, %j
refeit Hilar, infra in comment, fed tantum feqq. qui qutt- liberator meus efio : Dumine ne tardaveris. Pfalt. Coislin,
7om. II. S ij
 , : : . ,

i4° LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXX.

NOTA AD VerSI ONEM ANTIQUAM.
Adjntor ,
t$ liberator meus eflo : Domitie Dens meus ne tar- editt. antiq. adjuvat me. Apud Auguft. in eund. Pf. Eg»
daveris. Mozarab. Ego verit egenus ( inf. egens , ) £> p<j»- •vero egenus , & pauper : ( inf. add. fum :) Deus adjuva me.
per fum : Dominits curat» babet tnei. Adjutor , & liberator Adjntor , £5 trutor mens es tn : Domitie tie tardaveris ; infra
mens Domine tie tardaveris. Corb. Ego vero egenus ,
es tit : deeft hoc , 2; erntor. Apud CafTiod. ut in Vulg. praeter ilia :
£5 pauper : Dens adjuva me. Adjulor metis , f*> liber, mens Dens adjuvat me Domitie tie tardaveris. In Gr. 'Bja /e
eflo : Domitie tie tardaveris Dens. Apud Hilar, in hunc Pf. tslaylc, CAld. & Compl. nrl a-/Jie, eifu, ) kjinimc; o ©s»s
Ego antetn egenus , g> Dens adjuva me. Adjntor mens, /Som^hcoV (toi. Bch^-os /^v , «h pw»; ,ufc £? Qff Ku&e (ii X£J*
£j lib. mens tu : Domitie tie tardaveris ; Ml. Reg. ibid, cum

Versio A N T I QU A. H EB R. VuiGATA HOD.

E.v Mf. Sangcrm. * In finem , Pfalmus ipfi Da- LXX I. Pfalmus David ,

vid ,

i . Filiorum Jonadab , prio- & 1. Filiorum Jonadab, & priorum

rum captivorum. LXX. captivorum. LXX.
** y^\ Omine Deus in te fpe-
\-J ravi non confundar ,
J Nte fitndar in aternum
Domine fperavi, non con-
: in juftitia
INfundarDomine
sternum
te

in
fperavi
:
, non con-
1. in jufti-

in sternum : z. in tua juftitia tua erue me, & libera me. tia tua libera me , & eripe me.
libera me, & eripe me.
me aurem tuam
Inclina ad Inclina ad me aurem tuam & Inclina ad me aurem tuam , & ,

(6c me.
libera falva me : falva me.

3. Efto mihi in Deum pro- Efto mihi robiiftam habit aculum }. Efto mihi in Deum protedto- ,

teciorem , & in locum muni- ut ingrediar jugiter pracepifti ut rem & in locum munitum ut fal- : , :

tum ut falvum me facias

: falvares me vum me facias : :

Quoniam firmamentum Jguia petra mea & fortitude Quoniam firmamentum meum ,

meum , & refugium meum mea es tu. & refugium meum es tu.
es tu.
4. Deus meus erue me de Deus meus falva me de manu 4. Deus meus eripe me de ma-
manu peccatoris , «5c de manu impii: demanu iniqui & nocentis nu peccatoris , & de manu contra
iniqui,& contra legem agentis: legem agentis & iniqui :

5. Quoniam tu es patien
£hi'ta tues exfpecralio mea : Do- Quoniam tu es patientia mea
5

tia mea Domine : fpes mea a mine Deus fiducia mea ab adolcf- Domine Domine fpes mea a juven-
:

juventute mea. centia mea. tute mea.

6. In te confiimatus fum A te fuflentatus fum ex utero : In te confirmatus fum ex ute-
6 .

de ventre de utero matris de ventre matris mea tu es proteclor

: ro de ventre matris meae tu es
:

mece quoniam tu es prote&or meus. protector meus.

meus.
In te decantatio mea fem- In te laus mea jugiter : quafi In te cantatio mea Temper :

per y. tanquam
: prodigium portentumfattus fum muftis ,& tu 7. tanquam prodigium fadtus fum
fadtus fum multis tu adju- fpes mea Fortiffime. : & multis : & tu adjutor fortis.

tor firmus.
8. Repleatur os meum lau- Impleatur os meum laude tua > 8. Repleatur os meum laude, ut
dem tuam , ut benedicam glo- tot a die magnitudine tua. cantern gloriam tuam ; tota die ma-
riam tuam ; tota die magni- gnitudinem tuam.
ficentiam tuam.
9. Ne projicias me in tem- Ne projicias me in tempore fe- 9. Ne projicias me in tempore
pore fenedlutis : cum deficit neclutis : cum defecerit fortitudo fenectotis : cum defecerit virtus

Not* AD VERSIONEM ANTIQUAM.

* #". 1. Pfalr. Rom. delet hoc , In finem , cum voce ipfi ; Auguft. & CafTiod. in hunc Pf. In Gr. vox Ktv'ae geminatur.
reliqua ut fupra. In Corb. deeft tantiim ipji. Coislin. habet if. 6. Pfalt. Rom. cum Coislin. In te confirm, fum es
cum David Pfalmus, Filiorum Jonadab , &c. ur fup.
CafTiod. utero : de venire matris mea tn es meus proteclor. In te decan-
Muzaiab. In finem, Pfalmus David , Filiorum Aminadab , tatio mea femper. Corb. In te confirm, fum de ventre : exuter»
qui fitter ant in captivit ate. Auguft. Ipfi David , Filiorum Jo- matris mex tu es protector mens. In te decantatio mea femper.
nadab , tf eorum qui primi capiivi dutli funt. CafTiod. ut in Ambrof. 1. 2. de interpel. Da v. c. 6. to. i. col. 646. e. In
Vulg.Gr. T» AafleJV, 'T/wi' lwvaJ'aC , j, toov •mpwrtj» a!"/_~ te confirmatus fum ex utero : de ventre matris mea tn esprot.

fta^uliSritruit. Aid. & Compl. T» Aat/I/ ^atyio; , tw, &c. mens: &1. 2. de Spir. S. c. 8. col. 64%. e. In te commemo-
** Pfalt. Rom. Corb. Carnut. Coislin. Mediol. & Moz. ratia mea femper. Breviar. Moz. In teefl decantatio mea fem-
Dens in te fperavi Domine, non conj &c. Similiter apud . per. Apud Auguft. <Sc CafTiod. in hunc Pf. utin Vulg. In

Auguft. & CafTiod. in hunc Pf. ab uno tamen Mf. Aug. Gr obwl -yasp'oi' ex. Koalas /umfhftx Qfifat it <if.t<aa.;vK,

abefl Deus ; Aug. que infra bis hanc vocem omittit. In Gr. 'Er Qoi i) vfawlq (iM S^tocasa/loe,.

'Eiri Qol Ky£(£ nWica , /Mm , &c. •$ . 7. Sic in Pfalt. Corb. ad verbum. In aliis autem ut it»

j^. 2. Sic eft in Pfalc. Rom. & Moz. Sic etiam in Coislin. Vulg. Similiter apud CafTiod. in hunc Pf. & in Grseco. Ap.
fi hoc primum excipias , £j in tua jnflitia. A p. Aug. in hunc Auguft. in eund. Pf. id unumvariat, fed tn adjutor fortis.
Pf. in tua jnflitia erue me gf exime me. Inclina ad me ,
T#\8. Pfalt. Corb. Repleatur os meum landau tuam, ut
£J falvum mefiac. CafTiod. in eund. Pf. in tua jufl. lib. me , pojjim cautare gloriam tuam : tota die magnificentia tua. Rom.
55 eripe me. Inclina aurem tuam ad me , tf libera me. Gr. lit Repleatur os meum laude tua
ut pojjim cantare gloriam tuam ; ,

t>i" Aixaiooi'v» Qv fvectt (t.i , £ e^£>J /u.!. Krfw tspii /J.I tota die magtiificentiam tuam. Sic etiam in Coislin. ad ver

Kj QaOov (ie. &

bum, ut ap. CafTiod. Item in Mozarab. prauer hoc ult.
T?. 3, Italegunt Aug. & CafTiod. in hunc Pf. cum vet. magnificentias tuas. Apud Ambr. epift.41. to. 2. col. otTo.
Pfalt. 5c Gr. unus Aug. hab. falvum facias me. Pfalt. Corb. b. Repleatur os meum laude tua, £5 cantem gloriam tuam : at
tollit £) , port protcilorem. in Pf. 118. to. I. 1251. e. fie, laude, ut cantem. Ap. Aug.
#.4. Auguft. in hunc Pf. Deus mens erue me de maim in eund. Pf. Repleatur os meum laude , ut bymno dicam glo-
peccatoris
, de manu legem praterenntis $$ iniqui ; 8c infra , riam tuam; tota die magtiificentiam tuam. In Pfalt. Mediol.
libera me de manu. CafTiod. in eund. Pf. Vulgata: fuffra- & Carnut. ut fupra , laude tua , tit pojjim cantare. In Gr
gatur cum Pfalt. Rom. &c. Itidem Corb. nifi quod tollit aiyectaf , oVw? vftmGa rvv /jisy^c-irpiirnxr Qy.
15 , poft vocem peccatoris. In Gr. tic X^f'S ««&*«>/<?i''"? 7^.9. Pfalt. Coislin. Nam projicias me ; Rom. Ne proji-

ji a-3 HMtToz. cias dum defecerit virtus mea, Deus tie ,&c. Mozarab.
f- J. Ita Pfalt. Rom. cum Moz. 5c Corb. Ita quoque 2> dim defecerit. Aug. ill hunc Pf. cum Pfalt. Corb. cum
 ; ,, , ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXX. 141

VUIGATAHOD. HeDR. V E K S I O A NTl Q U A.
mea , ne derelinquas me. mea, ne derelinquas me. virtusmca, ne derelinquas me. K x Uf. Sangerm.
10. Quia dixerunt inimici mei Jj)uia dixerunt inimici mei mihi: 10. Quia dixerunt inimici
mihi : & qui cuftodiebant animam & qui obfervabant animam meam , mei mihi qui cuftodiebant : &
meam , confilium fecerunt in unum , inter tint confilium pariter , animam meam conlilium
funt in unum,
11. DicentesDeus dereliquit : Dicentes : Deus dereliquit eum 1 Dicentes Deus dereli-
1. :

eum , perfequimini , comprehen- & perfequimini , & comprehcndite quit eum , perfequemini , &
dite eum quia non eft qui eripiat. : eum : quia non eft qui eruat. comprehendite eum quia non :

eft qui eripiat eum.

11. Deus ne elongeris a me: Deus tie elongeris a me : Deus 12. Ne elonges a me :

Deus meus in auxilium meum ref- mens ad auxilium meum fcftina Deus meus in adjutorium
pice. meum refpice.
Confundantur ,
1 3 . & deficiant Confundantur , confumantur ad- 13. Confundantur,
de- &
detrahentes anima; mea; : operian- verfarii aninu mea : operiantur op- ficiant detrahentes animal
tur confufione & pudore qui qua> probrio & confufione ,
qui qu&- meae operiantur confufio-
:

xunt mala mihi. runt malum mihi. nem &

pudorem qui quxrunt
mala mihi.
14. Ego autem Temper fperabo : Ego autem jugiter exfpcclabo , 14 Ego autem Temper fpe-
& adjiciam fuper omnem laudem & adjiciam fuper omnem laudem rabo : & adjiciam fuper om-
tuam. tuam. nem laudem tuam.
1 5 Os meum annuntiabit jufti-
. Os meum varrabit juftitiam 15. Osmeum pronunciavit
jtiam tuam tota die ialutare tuum. ; tuam , tota die faint are tuum: juftitiam tuam Domine 5 tota
die falutaremtuum.
Quoniam non cognovi littera- fjhiia non cognovi litter atur as: Quia non cognovi negotia-
turam, 16. introibo in potentias ingrediar in fortitudines Domini tiones, i6.intraboin potentia
Domini Domine memorabor jufti-
: Dei : recordabor jujiit'u tua folius. tua Domine Domine memo- :

tiaj tua; folius. rabor juftitiac tux folius.

17. Deus docuifti me a juven- Deus docttifli me ab adolefcentia 1 7. Deus docuifti me ex ju-
tute mea : & ufque nunc pronuncia- mea , & ufque nunc annuntiabit ventute mea : & ufque nunc
bo mirabilia tua : mirabilia tua. pronunciabo mirabilia tua.
18. £t ufque in feneftam & fe- Infuper & ufque ad feneclutem 1 8. Et ufque in fene&a mea
nium : Deus ne derelinquas me, & canos Deus ne derelinquas me , & fenium Deus ne derelin-
quas me
Donee annuntiem brachium Donee annuntiem brachium tuum Donee adnuntiem brachium
tuum generationi omni , qua: ven- getter ationi , cunciifque qui venturi tuum omni generation! fuper-
tura eft ; funt venturac j

N0T£ AD VeRSIONEM A N T I QU A M.
deficiet. Cafliod. ut in Vulgata. Gtxc. Mm cttacppl-^m ya e<; tuam. Deinde in Mediolan. & Carnut. Ouia non cognovi
leaip'.v yupie,- cV ra sxMtisiv tvv , &c. negotiationem. Apud Auguft. in hunc Pf. Os meum enun-
Tt. 10. Mendum fortaffe libraiii eft confilium funt ; le- ciahit jujl. tuam ; tota die falutem tuam. Quoniam non cog.
gendum Apud Auguft. Se Cadiod. con-
force confiliati funt. negotiationes. Apud Caffiod. in eund. Pf. Os meum pronun-
filium fecermn ut in Vulg. Itidem in Pfalr. Rom. fupra
, ciavit tota die falutare tuum. Quia non cogn. negotia-
tamen legitur , inimici mei mala mihi. In Gr. iQyxe vsa.no tiones. In Gr. To sijJ.ap.V ?i,a.~t\fMs... tvv Qarypiav Qt.' On
abfque voce mala , port inimici mei. yx. eyrcnY 7iejCjfJ.ali.lae; in Aid. & Compl. yrj»ftfj.a'/sias' &
f. 1 1. Sic habet Cafliod. in hunc Pf. cum Pfalr. Rom, fane Auguft. obfervat loco cic. col. 730. g. in quibufdam
Corb. Coislin. Se Moz. ii excipias unum perfequimini. Ap. exemplaribus legi , Quoniam non cognovi litteraturam. Uhi ,
Auguft. in eund. Pf. quia non cjl qui eruat eum. In Gr. y.ala- inquit , alii codices hahent negotiationem , ihi alii littera-
Aja£aT£ on vx. iziv pvo^tq. turam. Au£t. 1. de promifT. p. 3. col. 177. leg. non cognovi
•#. 12. Sic in Pfalt. Corb. pruefixo nomine Deus. In Rom. negotiationem. Autl. op. imp. in Match, horn. 38. non co-
& Coislin. Dens mens ne elonges a me ; reliqua ut in Vulg. gnovi negotiationes.
Sic etiam in Mozar. cum hoc , in adjutorium meum , ur fu- it. 16. Aug. & Cafliod. in hunc Pf. legunt cum Pfalr.
pra. Apud Hieron. epift. ad Sun. & Frer. to. 2. 643. f. Corb. Introibo in potentiam Domini , Sec. ut in Vulg. Rom.
Dens me ; ftatimque
ne elongeris a Ottod dicitis in Gr. : in potentias ; Auft.l. de promiif. p. 3. col. 177. in poten-
pofitnm Deus meus , fuperfiuum ejl. Apud. Aug. in hunc
, tiam ; Gr. a/ S^vvasila Kvpk , Sec.
Pf, Domine Deus meus ne elonges a me : Deus mens in ad- ir. 17. Sic in Pfalr. Corb. eft. Ica quoque ap. Aug. in hunc
jutorium meum, &c. Ap. Cafliod. Deus ne elongeris in Pf. fi excipias verbum annuntiabo. Pfalt. Mozarab. cum
adjutorium, Sec. In Gr. ed. Rom. 'O ©ec? /uii /uaxpvrric Coislin. hab. Docuifti me Deus a pronunciabo , Sec. Caf-
tii tm fiou$iolv -ftv 7Tf>i%ei' in Aid. & Compl. initio', 'O fiod. cum Rom. ut in Vulg. Grasc. 'EJiJ\.aiai /he Qssi
©£05 /M fin, Sec. «z... a-irayU>-to, Sec. edd. vero Aid. Compl. 'O ©so; /m> a &
t. 13. Ita in Pfalt. Rom. & ap. Cafliod. exceptis his s'J !i\a'i,aciuf sx , &c. Hier^n. ep.adSun.
z.646. Se Frer. to.
confufione tf pudore ; in Mozarab. confufione & reverentia. a. conftanter legit : Dens docuifti me
&c. Onod autem , ex ,

lnCortt. Confnnd. $$ deficiant inimici mei, detrahentes ani- inquit, apud Grxcos invenijje vos dicitis, Deus meus, fu-
mx mem , &c. ut in Vulg. Apud Auguft. in hunc Pf. Con- perfiuum eft meus. Audi. op. imp. in' Matth. horn. 38. p.
fund. 1^ deficiant committeutes animam meam : induantur I 39. a. Domine , qiiam docuifti me ex jnventnte mea !
conjitfionem £) verecundiam qui cognant mihi mala. In Gr tf\ 18. Pfalt. Corb. Et ufque in fenetla £5 fenium Dens
ei c'i'Aja£aMc»7s; tuc -\vx.m
X) Ivl tzywcKV tl
iriQ,&a,toig}u<sa,v ai%vYW
^MTfcTj; to.
W
x.ax.x /uoi.
ne derelinquas me, donee annum
qua Ventura eft, Sec. Moz. Et ufque ad feueciam £5 fenium.
generationi omnium ,

if. 14. Pfalr. Rom. Ego autem in te fperaho Domine : & Sec. utin Vulg. Rom. cum Cafliod. eidein Vulgata: con-
adjiciam, &c. Similiter in Mozar. Mediolan. Carnur. & gruit ad verbum. Tertul. vero 1. conr. Prax. p. 848. b. leg.
led abfque Domine. In Coislin. Ego autem temper in te fpe- Ne dereliqneris me , donee annuntiem hrach. tuum nativitati
raho : 2? 1 &c. In Corb. Ego autem femper fperaho in te univerfe venturx. Auguft. in hunc Pf. Et ufque in feneSam ;
,
&c. quoque apud Auguft. & Cafliod. in hunc Pf. In
Ita poft paulo autem Ad fenettam Domine ne derelinquas me ,
:

Gr. As Aia-zran-o; h-aiu' *, , &c. in Aid. & Compl.

'F.7W donee annnnt... generationi omni juperventnrx , Sec. Gr. Kai
tMnai hrl Qs' ij , &c. iacyupte,... ©£o; «£ , is; ay... Tot fif^X} '^
fly !jx.a.7axnrr,e,
t. iy. Pfalt. Rom. & Corb. hab. pronunciahit , abfque Qn iraon t>~ yen* t«Hieron. ep. ad Sun.
tpxpftern. Frer. &
feq. Domine ; fubinde/l/«*rt« tuum. Quia non cognovi ne- to. z. 646. a. ad haec verba , donee annnnt. brachium tuum ,
gotiationes. Item Mozar. fcribit pronunciahit , tollitque Do- addit £f dicitis vos in Grxco reperijfe , mirabilia tua, quod
:

mine ; fed addic , tota die laudem tuam, caet. utin textu. de fuperiori verficuh eft , & ufque nunc pronunciabo mira«
Coislin. Os meum pronunciavit jujl. tuam i tota die fa Intern cula tua bene ergo /Ac habct brachium.
:
 : , , !

142 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXI.

Versio antiqua. Hebr. Vulgata HOO.
Ex Mf. Sangerm. Potentiam tuam, 9. & juf- 1
Fortitudinemtuam t & juftitiam Potentiam tuam , 19. jufti* &
titiam tuam llique in altiili- tuam Deus ufque in excelfum ; tiam tuam Deus ufque in altiflima,
mis , quae fecifti magnalia : guantafecifti magnalia : Deus quis qua? feciQi magnalia : Deas quis fi

Deus quis fimilis tibi ? Jimilis tibi ? milis tibi ?

zo. Quantas oftendifti mihi ^uia oftendijli nobis tribulatio- 20. Quantas oftendifti mihi tri-
tribulationes multas , & ma- ties plurimas & mains , & con- bulationes multas , & malas : &
las \ & converfus vivificafti verfus vivificabis nos , & de abjf- converfus vivificafti me, & de abyf-
me & , de abyllis terra: iterum Jis terra rurfum educes nos fis terra; iterum reduxifti me :

reduxifti me
zi. Multiplicafti juftitiam Jilultiplicabis magnitudinem ti, Multiplicafti magnificen-
tuam : & converfus coniola- meam & converfus confolabcris tiam tuam : & converfus confula-
tus es me &, a profundis ite- me. tus es me.
rum reduxifti me.
zz. Et ego confitebor tibi Ego autem confitebor tibi inva- n. Nam & ego confitebor tibi
in populis Domine , in vafis Jis pfalterii veritatem tuam , Deus in valis pfalmi veritatem tuam :

pfalmorum veritatem tuam: mens: cantabottbi in citbara, fancle Deus pfallam tibi in cithara, fanc-
& plallam tibi Deus in citha- Ifrael. tus Ifrael.
ra , fond us Ifrael.
23. Exfultabunt labia mea Laudabunt labia mea cum can- 23. Exfultabunt labia mea cum
cum cantavero tibi ; & anima tavero tibii & anima mea, quam cantavero tibi anima mea > ; &
mea ,
quam redemifti. redemijii. quam redemifti.
lnfuper
i.\. lingua mea & Jnfuper & lingua mea tot A die 24. Sed & lingua mea tota die
med'itabitur tota die juftitiam meditabitur juftitiam tuam : quia meditabitur juftitiam tuam : cum
tuam cum confufi :reveriti & confufi funt cjr dcboneftati , qu&- confufi & reveriti fuerint qui quo-
fuerunt qui quxrunt animam rentes malum mibi. rum mala mihi.
meam.
NoTjG ad Versionem A N T I Q U A M.
"t, 19. Ita in Pfalt. Corb. addita voce Deus , ad juft. c. hab. in vafis pfalmorum. Item in Luc. 7. col. i;8cj. c.
tuam. In Mozarab. tic £j juftitiam tuam Deus tt/ijue in
: pfallam tibi in cithara fanclus Ifrael : 6c in Pf. 38. col. 858.
,

altifjfmum, Sec. Apud Auguft. in hunc Pf. tf juft. tuam f. Deus , fanclus Ifrael : at in Pf. 40.6c n3. col. 884. b.

7tf<jtte in altifRma, &c. Sic etiam ap. Cafiiod. 6c in pfalt. 10J3. c. pfallam tibi Deus in cith. fanclus Ifrael : & 1. I.
Rom. cum hoc , juftitiam tuam Deus. Auguft. infra leg. defide , to. 2.470.L1. pfallam tibi in cith. Deus Jfra'el. Ap.
Domine quis Jimilis tibi ? Grax. j, thy dU<t«M0i»w Qn o Auguft. in hunc Pf. Etenimego confitebor , &c. ut in Vulg.
©;d? £a{ v\i:uy 0£o; ti? , 6cc. ornilfa voce Deus. Apud Cafiiod. in eund. Pf. &. in Pf. 2.
•fr. 20. Ita Aug. & Cafiiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Ego autem confit. tibi in vafis pfalmorum verit. tuam : pjal-
In Mozarab. & Corb. fie Qj'ia oftendifti mihi, &c. Rur-
: lam tibi Deus in cith. 6cc. In Gr. Kai 7«/> iya Q01 or
fum in Curb, ut in Coislin. $jj de abyffo terra , &c. In Gr. cmiji 4 a */"?i & c ut ' n V u 'g- Aid. 6c Compl. lv tusviot.
-

"Ocas I'eAiJ^a? not *, ejc tuv a&vaeuf , 6cc. 't. 23. Plait. Corb. Gaudebunt labia mea cum cantavero

tf. 21. In Pfalt. Rom. 6c Coislin. necnonap. Cafiiod. tibi, &c. Rom. cum Coislin. & Moz. Gaudebunt labia mea
Multiplicafti juftitiam tuam : & converfus exbortatus es me : dum cantavero tibi , 6cc. Concinit Ambr. in Pf. I col. 742. .

fubnexa defunt abfunt paiiter a Mozar. ubi fie

: Multi- : d. 6c in Pf. 38. col. 858. f. & in Pf. 40. col. 884. b. 6c in Pf.
plicafti fuper me magnificentiam , Sec. ut in Vulg. In Mediol. 1 18. col. 1053. c. & in Luc. 7. col. 1 386. c. & 1. 1. defide ,

vero Multiplicafti juftitiam tuam fuper me : $$ converfus

: to. 2. 470. b. nifi quod plerumque habet cum , femel tan-
exbortatus es me , <£ de abyjjis terra iterum reduxifti me, turn dum. Auguft. in Pf. 70. Exfultabunt labia mea cum
Itidem in Carnut. &
Corb. dempto uno fuper me : Corb. pfallam tibi , Sec. Cafliod. in eund. Pf. Gaudebunt labia)
tamen hab. inf. £) ah inferis , loco de abyjfis terra. Auguft. mea dum , &c. Grsc. 'AyaMiiocYlai rk X 5 '*» /"* 'itwi ^i,-
in hunc Pf. concinit cum Carnut. nil] quod leg. confolatus , TiO) Qci , &c.
pro exbortatus. Exinde ait Ecce alteram iterum Ji hoc : : tf". 24. A Pfalt. Rom. hoc abeft , tota die ; fubinde legi-
iterum folvere laboramns femel pojitnm , quis poterit filvere tur , dum confufi ; cxt. ut in Vulg. limiliter in Mozarab.
geminatum ? vide etiam inf. col. 74 1, f. g. Graec. Augufti- & hoc tamen pofterius hab. cum confufi. Carnut.
Coislin.
110 confonat ad verbum. & Corb. animam meam , ut fup. loco mala mihi. Cafliod.
#.22.Pfalt. Rom. cum Coislin. Et ego confitebor tibi in in hunc Pf. Vulgata: fuftragatur ad verbum. Apud Aug.
vafis pfalmorum veritatem tuam : pfallam tibi in cithara vero iic Adhnc autem tf lingua mea tota die meditab. juft.
:

Deus , fanclus Ifrael. Mozarab. Et ego confit. tibi in vafis tuam : cum confuji fuerint £5 erubuerint qui qnarunt malat
pfalmorum verit. tuam : Deus pfallam tibi in cith. (anile Ifrael. mihi ; inf. mihi mala. In Gr. "Et/ Si i, u' y*u6<sct /jm uw
Similiter in Corb. prseter ifta pfallam tibi Deus in cithara , : tw v,^^sc\ oTCtY ai%vt$-(i>et ^ cv/&cwomy 0/ ^vrr&ms Tte

fantlus Ifrael. Ambr. quoque in Pf. 1 & 40. col. 742. d. 883. . Y.K/.i. y.-.l.

Versio antiqua. H E B R. Vulgata hod.

$x MJ. Sangerm. I In Solomonem Pfalmus. Salomoni. L XXII. Pfalmus
LXXI. 1. In Salomonem. LXXI.
z. Tp\Eus judicium tuum re- DEus judicium tuum regi da 2 . T~\ Eus judicium tuum regi da
JL/ & juftitiam tuam filio re-
JL/gi da : & juftitiam tuam C> juftitiam tuam filio regis :

filio regis gis :

Judicare populos in tuajuf- Judicabit populum tuum in juf- Judicare populum tuum in jufti-

titia , &
pauperes tuos in ju- titia , &
pauperes tuos in judicio. tia , & pauperes tuos in judicio.

dicio.
3. Sufcipiantmontespacem Jffument monies pacem populo , 3 . Sufcipiant montes pacem po-

NoTjE ad Versionem antiqua m.

Sic 71 3. d. & Au-
Ambrof. de apol. Dav. to. 1. addit populum in trta juftitia , &c. Mozarab. populum taunt
f. i.
hunc Pf. cum Pfalt. Corb. Rom. vero cum Cafiiod. cum juftitia. Coislin. cum Cafiiod. populum tuum in tua juf-
guft. in
hab. Pfalmus In Salomonem. Mozar. Salomonis Pfalmus ,
titia , &c. Cypr. 1. i.Teftim. p. 297. b. 6c 1. 3. p. 316. b.
Coislin. I» finem , Pfalmus In Salomone. Gr. fimpliciter , Vulgar* congruit ; ficut etiam Aug. 6c Gr.
tuo ; additvero,
£/'5 XcauuojY. Aid. & Compl. Xcaa/HoSY ^«^,«3; to Aoa'/J . t. 3. Similiter hab. Pfalt. Moz. populo
1

Itidem Rom. Mediol. 6c Carnur.

t. z. Sic hab.Terrul. 1. y.adv. Marc. p. 791. b. St No- £3 colles juftitiam tuam. in

yat. de Tiin. p. 1036. a. ufque ad Judicare. Pfalt. Rom. &. apud Cafliod. fed abfque ult. voce tuam. In Coislin. Suf~
 : , . : ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXI. 45

VulGATA HOD. H EB R. Versio ANTI QUA.
pulo, & colles juftitiam. & colics juftitiam. populo tuo, & colics in juftitia. E* Mf- Sangfrm.

4. Judicabit pauperes populi Judicabit pauperes populi, fal- 4. Judicavit pauperes plebis
& falvos faciet pauperum filios vabit filios pauperis : & confringet fux , & falvabit filios paupe
& humiliabit calumniatorem. calumniatorem. rum : 6c humiliavit calumnia-
torem.
Et permanebit cum fole ,
<;. & Et timebunt te quandui erit fol 5 Et permanebit cum fole
ante lunam , in generatione ge- & & ultra lunam , in generatione ge- & ante lunam , in fxculum
nerationem. nerationum. fxculi.
6. Defcendet ficut pluvia in vel- Defcendet ut pluvia fuper vel- 6. Et defcendet ficut pluvia

las : & ficut ftillicidia ftillantia fuper lus : ut fttlU irror antes tenant in vellere ficut ftillicidia
: &
terram. ftillantia fuper terram.

7. Orietur in diebus ejus juftitia, Cerminabit in diebus ejus jufti 7. Orietur in diebus ejus
& abundantia pads : donee aufera- tia, o- multitudo pacis: donee nonjit juftitia , &multitudo pacis :
tur luna. luna. donee extollatur luna.
8. Et dominabitur a mari ufeme Et dominabitur a mart ufque 8. Et dominabitur a mari

ad mare ; & a flumine ufque ad ter ad mare i & a flumine ufque ad ufque ad mare ; & a flumine
minos orbis terrarum. tcrminos terra. ufque ad terminos orbis terrx.
9. Coram illo procident /Ethio Ante eum procident JEthiopes , 9. In confpectu ejus proce-

pes : & inimici ejus terram lingent. ed inimici ejus pulverem lingent. dent /Ethiopes inimici ejus : &
terram lingent.
10. Reges Tharfis, & infulae Reges Tharfis , & infuU mune 10. Reges Tharfis , in- &
munera ofrerent reges Arabum : & ra offer ent : reges Arabia & Saba fulxmunera adferent reges :

Saba dona adducent tributum conferent : Arabum 5c Saba dona addu-

cent :

11. Et adorabunt eum omnes Et adorabnnt turn omnes reges : 1Et adorabunt eum om-
1 .

reges terra? : omnes gentes fervient univerfa nationes fervient ei : nes reges terra: omnes gentes :

ei :
fervient ei
11. Quia liberabit pauperema J^nia eruet pauper em apotcnte> 12. Quia emit egenum a

NoTiE AD VERSIONEM ANTIQUAM

cipiant montes pacem populi ftii ; in Corb. populo tuo : 1$ colles donee extollatur luna. Itidem in Coisl. Mediol. Carnut.Corb.
juftitiam deiade , In Jha juftitia , &c. ucinf. f. 4. Apud
: & Moz. Sic edam apud Lact. 1. 4. Inftit. c. 16. p. 579. Item
Optat. I. 2. cont. Donat. ficut ap. Aug. in hunc Pf. Sufcip. ap. Ambr. 1.4. Hex. to. 1. 77. f.& in Pf. 45. col. 887. f.at
monies pacem populo , $
colles juftitiam. Oblervat tamen in Pf. 55. col. 788. a. ut in textu , multitudo pacts : donee ©
Auguft. ibid, alios codices habere Sufcipiant mantes pa- : extollatur luna. Apud Hieron. in Ilai. 52. to. 3. 578. e.£?
cem populo , sxj colles i atque in bis codicibus illud fequi : In multitudo pacis : donee aujeratur luna. Apud Auguft. epift.
juftitia judicabit paup. populi : at inquit , Illi magis codices Jf.ad Januar. to. 2. 151. f. £5 abundantia pacis : donee in-
approbantttr , qui habent quodjupra expofuimus : Sulcipianc... terficiatur luna : at in hunc Pf. col. 748. c. donee tollatur tu-
& colles juftitiam aliqui autein habent populo tuo ; altqui
: na ; deinde lie Id quod ditlttm eft tollatur , alii iuterpre-
:

«on habent tuo , fed tantunimodo populo. Gr. Ava\x£;'] m -ri '
tati fuut aufeiatur , alii vero extollatur , unum verbum

Spy... tw >.aa «k , ij si /Swi'" deinde,'Ec J'ltmiocvrri x.&ivt'i, &c. Grxcitm, Jicut unicnique vifttm eft, transfeientes , quod ibi

Ttr. 4. Plait. Rom. Corb. & Coislin. In fua juftitia judi- pojitum eft avTc/.vatpi^-n.

cabit pauperes hujus populi , jalvosfaciei , &c. ut in Vulg. ^ t. 8. Auguft, epift. 199. to. 2. 758. c.
ita legit in &
fie etiam in Moz. & Carnut. apud Cafliod. ii demas vo- & hunc eund. Pf. cum Pfalt. Rom. 6c
Pf. ficut Caffiod. in
culam hujus. ApudTertul. I.4. adv. Marc. p. 707. b. lie : Coislin. Sic etiam in Corb. prseter vocem fnes , pro termi-
Juftitia judicabit meudicos populi, tfjaciet falvos filios pau- nos. Apud Tertul. 1. J. adv. Marc. p. 791. b. Dominabitur
perum. Apud Auguft. necnon Chromac. Aquil. in Match. a mari ad mare ; tf a flumine ufque ad terminos terrx. Apud
p. 978. b. ut in Vulg. InGr.'Ef Suaiocvrri x&tvii tk; tt7w- Ambrof. de apol. Dav. col. 713. d. Dominabitur a mart
X%1 t? *«?, Jj Qai\, &c. ufque ad mare. Similiter hab. Optat. 1. 2. cont. Donat. p.
#. 5. Sic eft in Pfalt. Rom. & Moz. necnon apud Caf- 26. c. fed addit #
.i fluminibus ufque ad terminos orbis terrx.
: iW» •

fiod. At in Cpislin. (ic cum fole, £j ante luna , in fxcula

: Collat. Carthag.p. 39?. b. £j a flumine ufque ad terminos
fxculorum. Apud Hilar. 1. 12. deTiin. col. 1129. d. <5 ante finis terrx. In Gr. k- iivo tsol ci^d ( Aid. 5c Compl. vDiTct/nur)
lunam , generationes generationum. Similiter hab. Auguft. in
hunc Pf. col. 747. a. Ambr. veto de apol. Da v. to. 1. 71 J. if. 9. adv. Marc. p. 791. c. inimici ejus pul-
Tertul. 1. J.
A. cum fole , tf ante lunam , in fxculafxculorum. Sic etiam verem de Tiin. 850. b. In confoeclu ejus
lingent. Hilar. 1. 4.
in Pfalt. Corb. Auguft. loco cit. ita refert Et permanebit : procident .iLthiopes : tf inimici ejus limum lingent. Auguft. in
foli , vel permanebit cum fole : turn addit fie enim melius : hunc Pf. cum Collat. Carthag. p. 393. b. Coram ilia decident
interpretandnm qnidam noftri putavernnt , quod in Grxco eft JLtbiopes , &c. ut in textu. Auguft. inf. procident. Caftiod.
Qv/icojce^ifJ^iu' quod Ji Latine una verba diet poffet , comper- in eund. Pf. cum Pfalt. Rom. & Coislin. ut in Vulg, Gr.
manebit .'ieendum effet : ideo quia Latin? verbum non poteft 'EicuTriov at'T? irryaswvTxt yvt hnzXSi.
dici, Ut Jaltemfeutentia exprimerctur , dictum eft permanebit if. 10. Pfalt. Moz. fcribit offerunt , Rom. efferent. Sec.
cum fole i nihil eft enim alind compel manebit foli , imam utin Vulg. Tertul. l.cont. Jud. c. 9. p. 142. a. reges Ara-
permanebit cum fole ic infra Ouod eft in Grxco yeysai
: : bum 2i Saba munera afferent illi : fimiliterl. 3. adv. Marc. p.
'jeviu' , nonnulli iuterpretati juni , non generationes , fed ge- 674. c. Hilar. 1. 4. de Trin. 850. c. Reges Tbarfis munera effe-
nerations generationum , quia ysved<; ambigutts eft cafus in rent : reges Arabum o Sabain munera adducent. Ambrof.
Grxco. In edit. Rom. limiliter Kai Qu/n7r«&i)j%iii tb uVm , : de apol. Dav. 71 3. d. reges Arabum i$ Saba dona adducent.
Hieronymus quseft. Hebr. to. 2. J 16. a. reges Arabum 2?
f. 6. Pfalt. Rom. ScCoislin. cum Hilar, in Pf. 67. col. Saba munera afferent. Auguft. Caffiod. in hunc Pf. cum &
196. c. Et defcendet ficut pluvia in villus, Sec. ut fupra. Collat. Carthag. Vulgat* congruunt , & Grxco.
Ita etiam Ambrof. 1. de vid. to. 2. 190. f. fed abfque
tf , #. 11. Sic habet Ambrof. 1. de apol. Dav. to. 1. 713.
ante defcendet /at 1. de Spir. S. 60 1 e. legit defcendh , ike. . f. & in Pf. 1. col. 761. a. Ita etiam Auguft. & Caffiod. in

Ladant. 4. Inftit. c. id. p. $J<). Defcendet ficut pluv. in

1. hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Mozarab. & Celiac. Carthag.p.
uellns : tf orietur in , &c. omilfo verliculo intermedio. 393. b. Tertul. vero 1. J. adv. Marc. 791. b. Adorabunt
Tertul. verol. y. adv. Marc. p. 791. b. Defcendit tanquam ilium omnes reges : tf fervient ei omnes nationes : & I. 4.
imber fuper vellus : £> velttt ftilU deflillantes in terram. Au- p. 707. b. omnes nationes fervient ei. Hilar, in Pf. 144. ccl.
guft. in hunc Pf. Et defcendet Jicnt pluvia in vellus :<gjtcut 56 3. a. Et adorabunt eum omnes reges :'tf omnes gentes jervient
guttx jlillantes fuper terram. Caftiud. ut in Vulg. hoc excep- ei. Similiter Auguft. 1. de unit. Eccl. to. 9.
col. 351 c. dele: .

Et defcendet. In Pfalt. Corb. Defcendit

to , in vellere : tf vocem Kit* ; quam etiam Hieron. ep. adSun. tk Fretel. to.
ficut ftillicidia fuper terra. In Gr. Ka7a£>i«7af iic\ 2. 646. a. fuperfiuam effe declarat abeft qucque ji Gr. :

TrzW k. uk\ salonq ra^Sfsa; iir\ rvv y»v. ed. Rom. fed in edd. Aid. &Compl.legicurp«c/>£r;7?; ;'.:,
t> 7. In Pfalt. Rom. ap. Caffiod. abundantia pacis : & f, U. In Pfalt. Coislin, & Moz. Quia Itberavit f.ix-
 : : :

i44 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXL

Versio antiqtja. H e b r. VULGATA HOD.
£x Mft Smgtm. potente 5 & pauperem , cui & inopem , cui non eft adjutor. potente ; & pauperem , cui non erat
non erat adjutor. adjutor.
13. Parcet parcet pauperi Parcet inopi pauperi, & & 1 3 Parcet pauperi
. & inopi & :

$C animas pauperum falvabir. animus pauper urn falvabit. animas pauperum falvas faciet.
14. Et ex ufuris & iniqui- Ab ufura & iniquitate redimet 14. Ex ufuris & iniquif.te re-
tate liberavit animas eorum : animas corum , pmiofus exit & dimet animas eorum : & honorabi-
& praxlarum nomen eorum fanguis eorum coram ocults ejus. le nomen eorum coram illo.
coram ipfo.
Et vivet ,
15. dabitur ei & Et vivet , &
dabitur ei de au- 1 5. Et vivet , dabitur ei dc &
de auro Arabia?, & adora- roSaba, & orabunt de eojugiter auro Arabia; , adorabunt de ipfo &
bunt pro eo Temper tota die : tot a die benedicent ei. femper tota die benedicent ei.
:

benedicent eum.
6. Et erit firmamentum in
1 Erit memorabile triticum in 16. Et erit firmamentum in ter-
cacumine montium , & exal- terra , in capite montium elevabi- ra in fummis montium , fuperex-
tabitur fuper Libanumfrudus tur ficttt Libani fruclus ejus : & tolletur fuper Libanum frucTrus ej__
ejus : & floriet de civitate licut florcbunt de civitate Jicut fanum & florebunt de civitate iicut fcenum
foenum terra?, terra. terra;.

17. Sit nomen ejus bene- Erit nomen ejus in internum : 17. Sit nomen ejus bened <fhim ;

diclum in fcecuhl ante folem : ultra folem petfcverabit nomen in focula : ante fulem permanet no-
permanebit nomen ejus in fx- ejus. men ejus.
cula , & ante lunam fedes ejus.
Etbenedicentur ineumom- Et
jit ueneaicentur in eo
benedicentur : Et benedicentur in ipfo omnes
nes terra: omnes gentes ma-: gentes beatificabunt eum. tribus terra; : omnes gentes m: gni-
gnificabunt eum. ficabunt eum.
1 8. Benedicts Dominus Bencdiclus Dominus Deus, Deus 18. Benedidhis Dominus Deus
Deus Ifrael ,
qui facit mira- Ifrael : qui facit mirabilia folus Ifrael , qui facit mirabilia folus :

bilia folus :

19. Et benedictum nomen Et benediclum nomen glorix. ejus 19. Et benediftum nomen ma~
glorix ejus in fxculum, & in fx- in fempiternum & implebitur glo- : jeftatis ejus in a?ternum : & reple-
culumfxculi:6treplebiturom- ria ejus univcrfa terra: amen & , bitur majeftate ejus omnis terra :

nis terra gloria ejus : fiat , fiat. amen. fiat, fiat.

Complete fttnt orationcs David 10. Defecerunt laudes David fi«

filii Jfai. lii Jefle.

NoTjE ad Ver S I O N E M A N T I Q U A M.
perema egenum , cui, Sec. Itidem in Rom. Corb.
potente ; tf men ejus benediilum in facula : ante folem permanebit no-
6e ap. Caffiod. ft ponas inopem, loco egaittm. Apud Aug. men ejus , £5 ante lunam jedes ejus. Et benedicentur in eo)
in hunc Pf. Qjtia liberavit egenum a potente ; & pauperem, ( Corb. in ipfo) omnes tribus terrx , &c. ut fupra. Sic etiam
cm , Sec. S. Paulin. epift. 23. p. 132. b. hab. Liberavit pau- 'in Coislin. exceptis his, ante fie ante luna in ipfi
perem ab potente. Tertul. vero 1. 4. adv. Marc. p. 707. b. omnis tribus. In Mediolan. £5 ante lunam in facula
Qjiud liberavit a dynafta mendiciim. Gr. "On s/'Vea/c ?r7«- lor urn fedes ejus; uiiimoque , omnes gentes beatificabunt eum.

X " ex J vixsV £ -itinvla, &c.

1
Apud Tertul.adv. Marc. p. 791. b. Sit nomen ejus in
1.
J.
ft. 1 J. Tertul. 1. 4. adv. Marc. p. 707. b. Parcet men- xvnm : ante folem manebit nomen ejus. Et benedicentur in
dico y? pauperi : tf animas pauperum falvas faciet. Auguft. illo univcrfa gentes. Hilar, in Pf. 144. col.
J63. a. Vulgar»
in hunc Pf. Parcet inopi tf pauperi : tf anim falvas fa- accedit , cum Pfalt. Mozarab. niii quod initio hab. Erit no-
ciet. Caffiod. cum Rom.
ut in Vulg. InCoislin. Parce
Pfalr. men ejus ; & infia , benedicentur in eo : vide etiam 1. 12. de
pauperi, Sec. InGr. ifluyv i, <ainlcc,' £, Qaei.
<J>fi'os7a/ Trin. H29.d. Auct.de promi.f. p. 1. c. 18. col. 104. b.
1.

-t. 14. Sic eft in Pfalr. Moz. &. apud Caffiod. fublata legit Benedicentur in eo omnes tribus terra : omnes gentes
:

prima conjuuft. £j. IrideminCorb. Rom. fed cum fur. & beatnm duent eum. Gr. Erw to ovs/ict dviS ( Aid. & Cumpl.
liberabit. InCoislin. Ex ufuris iniquitatibtts liberavit ani- $ Irar ) exinde , Aia/jfyusr to orcy.ci aW?. K«.l evMyuS-wenou'
mas eorum : nomen eorum coram ipfo. In Me-
f£ pr.eclarum extremo , /j.ouu£t\i<itv dursv.
diolan. y praclarum nomen ejus coram ipfis. Apud Tertul. f. 18. Itidem Auguft. in hunc Pf. & epifl. 93. to. 2«
1. 4. adv. Marc. p. 707. b. Ex ufura tf injuftitia redimet 239. e. Tertul. quoque 1. J. adv. Marc. p. 791. c. ita les.it ,
eorum animas : & honoratnm nomen eorum coram ipfo. Ap. nili excipias nomen S. Paulir.us epift. iy.p. 87.
lfraelis.
Ambrof. 1. de Tob. c. 4. col. Jo J. d. Ex ufuns ,t§ iniquitate c. lie : Beneditlus Dominus qui facit mirabilia. Caffiod,
,

liberavit eos. Apud Auguft. in hunc Pf. Ex ufuris {$iniq. cum Pfalt. Rom. qui facit mirabilia magna folus. Hieron.
redimet anim. eorum : £j bonorabile nomen ejus coram ipjis i vel ep. ad Sun.& Fretel. to. 2. col. 646. a. Beneditlus Domi-
tjtiod halent , inquir , codices aliqui : & honorabile nomen nus Dens , Dens Ifrael ; rum addir Dicitis in Craco bis Deus :

eorum coram ipfo. InGr. 'Ex. tom jc, ei; «Vix/a; *v}pdeiT°u non haberi , cum in Hebrao Jit , tf apud LXX. In ed. Rom.
t« -^v«.ac cevraf K, sm/Kov t« otoinx dvroiv wuttiov ciVTit. Ed. femel , iicut in edd. Aid. Compl. &
Compl. CCVTH Z/UTTIOV CtVTWY. Tf. 19. Ffah. Rom. & Corb. l.t benetliBnm ncm. majefla-
iy. Pfalt. Corb. cum Rom. Martian. C> adorabunt de
TP. tis ejus in aternum , ( Corb. in f.tcnlum) in Jkculum Jk- y
ipfo femper : tota die bened. eum. Rom. Fabri , Carnut. & cttli ; reliqua ut in Vulg. Sic etiam habet Caffiod. in hunc

^ orabunt de ipfo , &c. Mediol.^ orabunt pro ipfo. Ita etiam Pf. cum Pfalr. Coislin. Mediolan. Carnur. & Mozarabico.
in Pfalt. Corb. orabunt , fed abrafx videnrur dux primx lit- Tertul. vero 1. 5. adv. Marc. p. 791. c. legit fimpliciter:
terae ad. Tertul. adv. Jud. c. 9. p. 141. a. & 1. 3. com. Marc. Benediclum nomen gloria ejus : 2? replebitnr univcrfa terra
p. 674. c. C) dabitur illi de auro Arabia. Sic etiam ap. Hilar. glori.i ejus. Ambrof. in Pf. 40. to. 1. 883. a. £; replebitnr
1. 4. de Trin. 8 JO. b. Ap. Aug. in hunc Pf. £> orabunt de ipfo majeftate ejus omnis terra, Sec. Auguft. in Pf. 71. cumGr.
femper ; ca:t. ur in Vulg. Qitod autem , inquir , habet Grxcus, Et benediclum nomen gloria ejus in aternum, $$ in Jkculum
•xtfi aW? a aliqui interpretati funt de ipfo , aliqui pro ipfo , faculi : tf replebitnr gloria ejus omnis terra : fiat , fiat :
vel pro eo. Ap. Caffiod. & in Pfalt. Moz. omnia ut in Vulg. ita rurfum epift. 93. to. 2. 239. e. at Hieron. ep. ad Sun. Sc
excepto uno benedicent eum , e Gr. svMyywiiv ainot. Fret. to. 2. 646. a. fcribit Hoc ergo quod in Grace vos inve-
:

t. 16. Pfalr. Rom. &Coislin. cum Auguft. & Caffiod. niffe dicitis , in seternum , & in feculum fzculi , jupaflui
Vulgatse confonant. In Mozarab. (ic fuperextolletur ac- :
f a Gravis fciatis appojitum , quod nee Hebraus habet , nee LXX.
tus ejus fuper Libanum : tfflorebunt de civitate ejus Jicut , Interpretes. Auguft. vero in eund. Pf. col. 7J3.d. dicit :
Sec. In Corb. £( erit firm, in terra in fummis montibus , fu- Qjtid alind Latini Interpretes dicerent , qui non poffent dicere
perextollitur fruilns fuper Libanum : tf ftorient de civil. Sic. in aeternum , & in acrernum auerni ? quafienim alind diSunt
'or em de, Sec. In Gr. "Era/ sn'e<7/«a» &c.
In Carnut. ft # fit in xternum , 2? alind in fxculum, itafenat: fedGracus

ut in Vulg. habet, e/; rot aiara , Kj US -rav uiutx ?V cuuvdi; , quod Jortt
,#.17. Pfalt. Rom, & Corb, Et erit ( Corb, del. tf ) nt- (immodiiis diceretur in fxculum , 8t in feculum fxculi.
 . ,, ; :

LIBER PSALMOPvUM. Pfalm. LXXII. '45

VULGATA HOD. Hebr. Versio antiqua.

* ( zo. ) Defcccrunt laudes Ex Mf. Sangtrmi
David filii Jeffa?.
i. Pfalmus Afaph. LXXII. CantlctW Afaph. LXXII I. i. Pfalmus A. LXXII.
QUam
Q Uam bonus
qui recto funt corde
Mei autem pene moti
Ifrael Deus
!
his

funt
jcJL
/I Ttatnen

Mei
bis , qui
bonus efl

mundo funt
autem pene vacillaverunt
Ifrael Deus
cordc. qui redto* funt corde
Mei autem paulo minus
bonus Ifrael his
!
>

pedes: pene effufi funt grellus mei. pedes : pene effufi funt greftus mei. moti funt pedes pene effufi :

funt greffus mei.

3 Quia zelavi fuper iniquos , Jffhiia amulattts fum contra ini- 3. Quia a?mulatus fum fu-
pacem peccatorum videns. quos ,
pacem impiorum videns per injuftos , pacem peccato-
rum videns.
Quia non eft refpedus moid
4. J9«e</ non recogitaverint de 4. Quia non eft requieS
eorum 8c firmamentum in plaga
; morte fua ; & firma Jint veflibula morti eorum & firmamen- ;

eorum. eorum. tum in poena eorum.

f In labore hominum non funt
. In labore hominum non funt , 5. In laboribus hominum
& cum hominibus non flagellabun- ejr cum hominibus non fiagellabun non funt , & cum hominibus
tur : tur: non verberabuntur
6. Ideo tenuit eos fuperbia , Ideo nutriti funt ad fuperbiam 6. Propterea obtinuit eos
operti funt iniquitate & impietate circttmdederunt iniquitatem Jibt. fuperbia eorum , circumdede-
fua. runt iniquitatem impieta- &
tem fuam.
7. Prodiit quail ex adipe ini- Procejferunt a pinguedine oculi Exiet ficut ex adipe in-
7.
quitas eorum : tranlierunt in affec- eorum tranjterunt cogitationes juftitiaeorum tranfierunt in :

tum cordis. cordis difpofitione cordis.

Noi/E AD VerSIONEM. A N T I Q U A M.
* ( 10. ) Hie Pfalmus lxxii. icainfcribicur in Pfalt. San- de interp. David , c. 3. to. 1. 664. b. & in Pf. 36. & 118.
germ, diftinctis nimirum & majufculis litteris. Is tamen ver- col. 798. d. & 1 187. f. Mei autem pene moti funt pedes:
iiculus pertinere videcur ad Pialmum priced, faltem ita ex- paulo minus effuji funt , &c. S. Leo ferm. 42. p. 107. f.
hibetur in Vulg in qua vigelimus &uitimus ejufdem Pfai-
.
Vulgats congruit cum Pfalt. Rom. Ita quoque Hieron. 1.
mi verfus etiam huec haber , tefte Nobiiio Scien-
eft. bchol. :
2. in ep. ad Eph. to. 4. p. 354. & Cafliod. in hunc Pf.
dum qui non intellignnt Jubtilem atqite exquijitam
eft eos , Apud Auguft. in eund. Pf. ita Mei autem pene common :

ratiouem letltonis , non accepiffc illttd , 'E£,;*nrcv of iljj.voi Aa- funt pedes : paulo minus effuji funt , &c. itideml. annot. in
n//, tanquam partem tonus Pfaimi. Manifefte autem ^; vox Job ,^to. 3. 678. g. Gr. 'i.p£ Je weepoi /nixfiw °sot.tev%Ma.v...
ipja Hebraic* demonflrat ijla etiam verba partem effe totius iraf ohlyov &c.
,

Pfaimi. Sanftes quoque Pagninus ea cum Pfalmo antece- ~t. 3. Pfalt. Rom.
Moz. ferunt Quiet
Coislin. Corb. & :

denti conjungic. Verum Ambrolius , Auguft. Cafliod. & Lelavi in peccatoribus pacem
etiam in Milfali Rom.
, , &c. Sic
arbitraimireadem verba Pfalmo feq. lxxii. loco tituli&in- ad Grad. Dom. Palm. Similiter hab. Ambr. 1. 4. de interpel.
fcriptiunis fuilfe praefixa, quibuseriam faveut Pfalt. Rom. Dav. c. 3. 664. b. & in Pf. 1 18. col. 1 187. f. 1 199. e. Ita quo-
Coislinianum , Mozarab. & Sangerm. nortrum. Ambrolius que S. Leo ferm. 42. p. 107. f. cum Cafliod. in hunc Pf. Item
quippe lib. 4 de interpel. Dav. to. 1. 661. e. & 662. c. Hieron. in Jer. 12. to. 3. 587.8. at in Ifai. 26. col. 219. f.
de his ica dilferit Pfalmus., non quaji J'antli Afaph ,fed
:

quaji fando AJapb , ill docet titulus , fiperfcrsbitur : quod ex

legit Qjiouiam Helatus fum fuper iniquis , &c.
: 1. 2. in ep. &
ad Ephef. to. 4. 354. c. Quomam amulatus fum fuper ini~
Grjtco Pjalterio apertihs mamjeftatur , ut videatur David quit, &c. Auguft. in hunc Pf. Quia Tielavi in peccatoribus
,
etiam huic A/apb Jicut tf altis canendum , quern fcripferat pacem peccatorum intuens : similiter 1. annot. in Job , to. 3.
ipfe , Pfalmum ded/JJe : fed quia fcriptum eft in ipfo titnlo p. I col. 678. g. Gr. "Oti itycK-jiox iit\ to?; droflotc,... QivpZr.
.

defease PJalmos David quomodo autem defecerunt , cam

; t. 4. In Pfalt. Rom. & Coislin. Qjiia non eft declinati»
decurjis his decern Pfalmis , poftca Pfalmus David tittilorum morti eorum ; nee firmamentum in plaga eorum. Itidem in
injeriptionem comprehendat ufque in tiltimum finem ? Simili-
ter Auguftinus in eund. Pf.
Corb. prater conjunct. , pro nee. Item in Mediol. ^ &
753. f. ait Pfalmus ijie col. :
Carnut. declinatio morti, &c. ficut apud Cafliod. in hunc
infcriptionem babet , id eft titulnm : Defecerunt hymni Da- Pf. In Mozar. declinatio mortis eorum ; nee fi-mam. in plaga
vid filii Jelfe. Pfalmus ipli Afaph mox ita Tor babemus : :
ipjorum. Apud Ambrof. I.4. de interpel. Dav. c. 3. to. 1.
PJalmos , in quorum titulis fcriptum eft ncmen David , nuf- 664. e. Non eft reclinatio morti eorum : turn addit Non de- :

qnam eft additum , filii Jefle , niji in hoc folo : & port plura : clinatio ut plerique codices Latini fcripti funt
, , led reclina-
col. 75 J. f. Periculojum locum , niquit , titttli Pfaimi
frafin- tio ; quam vocem conftanter retinet infra in comment, at
tis , JicutDominus volw.it , prxiervettifumus. Quid
eft autem I. de parad. to. 1. 178. a. legit No» eft declinatio mortis :

AJapb ? Jicut invemmus in interprctationibus ex lingua He- eorum : loco etiam praxedenti Mfs. 3.habentifr/;»,jf/o. Si-
braa in Gracam , $ ex Graca nobis in Latinam translatis , militer apud Auguft. in hunc Pf. Quia non
eft declinatio
Afaph fynagoga interprctatur. Vide etiam Cafliod. p. 244. mortis eorum ; tf firmam. in jiagello eorum ; Mfs. nonnulli
At Hieron. epift. ad Marcell. to. 4. p. 2. col. Ji. c. dicic ferunt morti , non mortis. Gr.'On in. IV» drdnvsic, a/ tu
docuilfe fe tituli PJ'almi lxxii. partem ad finem fecundi libri cacc.TCo dinuv' Ha stf>iu\ua. « t;i /nct;r/i dvrZr.
,
partem ad principium tertii libri pertinere : quod fcilicet , De- Hoc
\t. J. plurale , In laboribus hominum, fimiliterha-
fecerunt hymni David filii Jeffe , finis ejjet prions ; Pfalmus betur ap. Ambrof. de interpel. Dav. c. 5. to. 1. 66<.
1. 4.
vero Afaph, principium fcquentis. In ed. Rom. fie '££?'- :
d.&inPf. 118. col. 1081. f. & 1. j\ defide, to. 2. 585. d.
Mvov of vy.v'A Aai'lJ iv Hi 'Uioxt. ¥a*/uos tb 'Aaoup. In
Pfalt. Mozarab. Defecerunt hymni David filii
fed ultimo conftanter , fiagellabuntur. Itidem apud Aug;. &
jefiim. Pfal- Cafliod. in hunc Pf. ficut in Pfalt. Rom. Coislin. & Mozar.
mus Afaph. In Rom. Corb. & Coislin. ut in textu. InGr. pariter "E* xoVo;; <iv$p-Jnro>v :
i nasrlU $v:',;'3.i.
"t . I. Pfalt. Rom. Ouam bonus Deus Ifrael iis , qui retlo , t. 6. Pfalt. Rom. Corb. & Coislin. cum Cafliod. Ideo
&c. Moz. Corb. & Coisl. Ouam bonuslfrael Deus retlis corde ! tenuit eos fuperbia eorum ; reliqua ut in Vulg. Mozarab.
Similiter ap. Ambr. in Pf. 118. to. 1. 1081. f. item L4.de Ideo obtinuit eos fuperbia eorum , &c. Mediolan./w/ifrfcrt eo-
interpel. Dav.c. 2. col. 661. e. 66%. d. &in Luc. 18. col. rum in finem. Ambrof.
de interpel. Dav. c. 4. p. 66 $.
1. 4.
3488. c. prxter hoc Deus Ifrael. Sic etiam apud Hieron. 1.
, e. Ideo obtinuit eos fuperbia eorum , cooperti funt iniquitate
,
2. inep.adEph. to. 4. } 54. c. Et inf. 1. 3. ^93. f. ait :]uxta &c. itideml. y.de fide, to. 2. 58 y. d. Aug. vero in hunc
Grxcos exordium fonat : 'fi ; dy«Sko®iot; ro 'Ig£<*mA to?? Pf. Ideo obtinuit eos fuperbia , circumamitli funt iniquitate
tu$;a x«/>A.i'« ; quod a noftris translamm eft : Quam bonus
Deus
& imp. 5cc. In Gr. A;« ti- to i'/tpoiryosy cmie, m vitspvpccYia. ,
corde
Ifrael reflisalioquin juxta Grttcos , ck, >d \
XEfijECoooi'TO iJ~tx.tav ij ausi^iav ceWwV" Aid. &Compl. Joj-
eft, ficut Jimililudinem magis videtur , quam firmitalem
,
fVpxtla. «.vtZv eif t/ac; , 7rse«£a*:cTo , &c.
/v>n:ficare diilorum. Ita quoque legit Auguft. in hunc Pf.
\t. 7. Ambrof. I. 4. de interpel. Dav. c. 4. 666. a. legit
Cafliod. vero ut in Vulg.
cum Pfalt. Rom. & Coislin. Prodiit quaji ex adipe iniquitas
t. 2. Sic Hilar, in Pf. 120. col, 380. b. Ambrof. vero 1, eorum : tranfi m d'fpv/itionem cordis : & 1. de fide
J. , to.
Tom. U.
 ,: : . :

146 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXII.

Versio A N T QU I A. H ESR. VULGATA HOD."
f.x Mf. Sanger m, 8. Cogitaverunt , & locuti Irriferutit &, locuti funt in 8. Cogitaverunt, & locuti funt

funt nequitiam iniquitatem : tnalitia calumniam , de excelfo lo- nequitiam inicjuitatem in excelfo

in excellum locuti funt. cjucntes. locuti funt.

9. Pofuerunt in caelum os Pofuerunt in caelum os fuum , 9. Pofuerunt in ccelum os fuum :

fuum : &
lingua eorum per- & lingua, eorum deambulavit in & lingua eorum tranfivit in terra.

tranliit fuper terram. terra.

10. Ideo revertetur hue po- Propterea convertetur populus 10. Ideo convertetur populus
pulus meus dies pleni 111- : & ejus hie : & quis planus invenietur meus hie : & dies pleni invenientur

venientur in illis. in eis ? in eis.

11. Et dixerunt : Quomo- Et dixerunt : £)uomodo novit 1 1 Et dixerunt : Quomodo fcit

do fcivit Deus , & fi eft fcien- Deus , & Ji eft fcientia in excelfo ? Deus , & fi eft fcientia in excelfo >

tia in altiflimo ?

Ecce hi peccatores ,
1 2. & Ecce ifti impii , & abundantes 1 2 . Ecce ipfi peccatores , &
abundantes in feculum , di- in f&culo , multiplicaverunt divi- abundantes in HecuIo , obtinuerunC
vitias poirederunt. tias. divitias.

1 3. Et dixi : Forfitan in va- Ergone fruftra mundavi cor 13. Et dixi : Ergo fine caufa
no cor meum ,
juftificavi & meum , & lavi in innocentia ma- juftificavi cor meum, & lavi inter

lavi inter innocentes manus nus meas ? innocentes manus meas

meas :

14. Et fui verberatus tota Et fui fiagellatus tota die , & 14. Et fui fiagellatus tota die,
die , & caftigatio mea in ma- increpatio mea in matutinis ? & caftigatio mea in matutinis.

tutinis.
1 5. Si dicebam : Narrabo Et dixi : Si narravero fie : 1 j. Si dicebam : Narrabo fie:

fie : ecce progenies filiorum ecce generationem filiorum tuorum ecce nationem filiorum tuorum re-
tUOTUm , cui difpofui. reliqui. probavi.
16. Et exiftimabam CO- Etcogitaviutintelligeremiftud: 16. Exiflimabam ut cognofce-
gnofcere , hoc labor eft coram labor eft in oculis meis rem hoc , labor eft ante me :

me:
Notje ad Versi N E M ANTIQUA M.
1. 58J. C pertranfierunt in difpofitionem cordis. Hieron. ep. c.tf.to. 1.667.C.SC in Pf. 36. & 118. col. 784. e. 1047.C.
ad Sun. &Fret. 646. b. ad verbum 1.
to. 2. Vulg. prodiit , item I. 2. de fide refur. to. 2. 1 141. b. cum Cafliod. & Pfalt.
ait : Dicitis vos apud Grxcos inveniffe ii,t\ivotlai , id eft , Rom. Apud Hieron. 1. 2. in ep. ad Ephef. to. 4. 354.C iic:
prodiet , quodfalfum eft ; nam tf apud LXX. lnterp. ita [crip- Ego autem dixi , &c. ut in Vulg. Apud Auguft. in huncPf.
tum eft
: 'E&MvaxTO tec M stccroc m d J" tula ou-'toiv. Hodie Et dixi : Ergo fine caufa $$ lavi in innocentibus manus

tamen ita legimus , i'itMvttlat : & ipfe Auguft. in hunc meas : paulo vero infra idem Auguft. legit Ergo in Va- :

Pf. Prodiet quaji ex adipe iniquitas eorum : tranfierunt in lium juftificavi 2? lavi inter innocentes , &c. & 1. annot.

difpofitionem cordis. Cafliod. tranjierunt in dtfpojitionem & in Job, col. 678. g. 679.8. Nunquid vane juftificavi.....
cordis. Pfalt. Moz. Prodtit quafi ex adipe iniquitatis eorum : f$ lavi in innocentibus , &c. omillo primo Et dixi. Omit-

tran/ierunt in difpofitionem cordis. Carnut. Corb. in dij- & tit pariter Ambr. 1. 2. de fide; at in Gr. Ka\ tlira' "A&c

Gr. i iy*$cv tic J~id$r£<iiY y.XfS'iac. /j.a1u[coc. Iv ctQ-uoii , &c.

pojitione cordis.
•$. 8. Sic eft in Pfalt. Rom. ap. Ambrof. 1. 5. de fide & )^. 14. Pfalt. Rom. Et fui fiagellatus tota die, tf judex

to. 1. In Pfalt. Carnut. locuti funt hequitia. Apud

{8?. f. metis in matutino. Item Ambr. lnPf. 56. 5c 1 18. to. I. 784.

Auguft. in hunc Pf. lie Cogitaverunt , locuti funt mali- : $ e. 1047. c. I08l.d. Et fui fiagellatus tota die : Sc\. 4. dein-

enitatem : iniquitatem in ahum locuti funt. Apud Cafliod. terpel.Dav. c. 6.667. e. vindex meus in matutinis : at 1.
ut in Vulg. Gr. AimhS-mw , <, t^aMtat a/ iromptp dJ'i- 2. de fide refurr. to. 2. 1141. b. & index meus inmatuti-

tclxv tic to vfyc haMCM. num ; quidam Mfs. ibid. ^ vindex mens , alii , © judex
t. 9. Ita Ambrof. deinterpel.Dav.c. J. to. 1.666.
I.4. meus , cum Pfalt. Mediolan. unus Remig. caftigatio mea.
C. ni(i quod etiam Auguft. in hunc PI.
fcribit tranfivit. Sic Brev. Mozarab. & increpatio mea. Auguft. in hunc Pf. &
cum Pfalt. Rom. Mediol. Carnut. & Mozar. Cafliod. autem nrgutio mea in matutinum : & 1. annot. in Job, col. 6"]<).

cum Coisl. hab. Pofuerunt in coelo os fuum... tranjitt fuper ter- a. tfarguitio mea in matutinum. Cafliod. in eund. Pf. [£

ram i Corb. tranfivit fuper terram. Gr.'E^fcTO c<? i&ttir index meus in matutino : Mir. 2. ibid, caftigatio mea. Apud
A-iul&tV iiri THi ~/VlC. Hieron. 1. 2. in ep. ad Ephef. to. 4. 354. c. Etfatlus funt
cum Moz. fiagellatus tota die. InGr. K«l tyttifdw /^1/n.oisr/a/^ivoc
t. 10. Ita Pfalt. Rom. habet. Cafliod. autem
Ideo revertetur pop. meus hie, &c. Coislin. Ideo convertitur >t, ttelX&S (J.V tic T<t? irpculac.

populus meus hue, &c. Mediol. Corb. Carnut. Ideo rever- & Tlr. IJ. Pfalt. Rom. ecce natio filiorum tuo-
Si dicebam

tetur hue populus meus. Itidem Ambrof. 4. de interpel.

1. rum , quibus difpofui Carnut. cni difpofui. WLo-
; Mediol. &
Dav. c. y. 666. f. fed addit , $ implebit dies vita fna. Au- zarab. ecce generationes filiorum tuorum relinqui. Corb. Sic
guft. in hunc Pfalm. Ideo revertetur hue pop. meus : cum dicebam : Narrabo Jic : ecce nationi filior. tuorum , cui dif-
dies pleni invenientur in eis : paulo vero poft : populus meus pofui. Ambrof. 1. 4. de interpel.Dav. c. 6. 668. a. Si nar-
hue : tf dies pleni, &c. Similiter ap. Hilar, in Pf. 54. col. rabo Jic ; fubinde , ecce generation! filiorum tuorum , cui

1 1 1. e. &
dies pleni , Sec. In Gr. Aia riro !-irisfi\i sxic difpofui; editt. Eraf. ac Gill. ibid, ecce generatio. Hieron.
ufj.t&u irMfic Sec. epift. adMarcell.to.4. p. 2. col. jl.d. J J. a. leg. Dicebam:
fas anocv^-a.' J,
,

•fr. 1 1. Ita legit Auguft. in hunc Pf. & 1. annot. in Job , Si narrabo Jic: ecce generationem filiorum tuorum prxvaricamt
to. X. p. I.eol. 678. g. Pfalt. Rom. Quomodo fcivit in fum : fed notat in Latinis codicibus non ita haberi expref-
excelfo?Itidem in Carnut. 8c Moz. & apud Cafliod. Ambr. J'um. Aug. in hunc Pf. Si dicebam : Narrabo Jic : ecce genera-
tionem filiorum tuorum reprobavi ; fubinde addit Qiixdam
autem 1. 4. de interpel. Dav. c. y. 666. f. \eg. Quomodo
:

Ji eft fcientia omnis in altifftmo ? lie etiam 1.
fcivit Deus, &
ad Sun. & Fret. to.
5. de fide , to. 2. 586. a. Hieron. ep.
». col. 646. b. fcribit Quomodo fat Deus ? turn ait : In
Grxco dicitis non effe Deum , cum apud LXX.'fcriptnm fit
habent exemplaria : ecce generationi filiorum tuorum , cui
concinui id eft, cui congrui , cui accommodatus fum :
: Mfs. quidam ibid, ecce generatio; editt. generationem. Ap.
Cafliod. in eund. Pf. ecce natio filiorum tuorum , cui difpo-

Tluc 'iya ®toc ; nunc etiam ita legimus in ed. Rom. fui. In Gr. Ei zhtyw AmjMo/*ai ktcus' ''/* T !' >««« tw
fr. 12. Pfalt. Sangerm. fcribit
vitiose peffideunt , cuius VtU» Qti MVvQiT.
loco pofuimus poffederunt ; legendum forte pofftdebunt. Sed t. 16. In Pfalt. Corb. Et exiftimabam cognofcere , hoc la-
de interpel. Dav.c. 5. 666. f. \eg.obtiuuerunt , bor ante me. Item in Mozar. hoc labor eft ante me; ficut
Ambr. 1. 4. eft

Vulg. ilmiliter in Pf. 36. ac 118. to 1. 784. e. in Rom. Fabri : fed in Rom. Martian, hoc jungitur cum
&c. ut in
1047. c. 8c lib. z. de fide refurred. to. 2. 1141. b. Ita verbo cognofcere. Secus apud Ambrof. in Pf. 118. to. 1.
quoque Auguft. Sc Cafliod. in hunc Pf. rurfumque Auguft. 1047. d. ubi fie Et aftimabam me fcire , hoc labor eft ante
:

1. annot. in Job, to. 3. p. 1. col. 678. g. 679. a.

cum Pfalt. me : atl. 4. de interpel. Dav. c. 6. col. 662. b. alludens
Rom. & Gr. Pfalt. Corb. ^ obtinuerunt. Au£t. op. imp. in dicit Et exiftimabam , tf videbar mihi cognofcere hoc ejje
:

Match, hom. 31. p. 130. c. obtinuerunt Jibi divitias. verum me autem fruftra in iis turbatum efti .-fed inf.
t- 1 }. Vulgar* fuffragatur Ambr. 1. 4. de interpel. Dav. leg. hoc labor eft ante me. Item Aug, in hunc Pf. Etfuftepi st-
 . : , ,: ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXII.

'47
VUIGATA HOD. Heb r. Versio aniiqua.
1 7 Donee intrem in fancTrua- Donee vemam ad fantluaria 1 7. Donee intrem in fane- Ex Mf. Sanger»,
rium Dei : & intelligam in novifli- Dei : intelligam in novijfnno co- tuarinm : & intclligam in nO-
tnis eorum. rum. villima.
18. Veruntamen propter dolos Veruntamen in lubrico pofuifti 8. Veruntamen propter
1

pofuifti eis : dejecifli eos dum alle- cos : dejecifli eos ad internum. doloiitatem pofuifti ill is de- :

varentur. jecifti eos dum allevarentur.

19. Quomodo fa&i funt in de- JVuomodo vaftati funt fubito ? 19. Quomodo fa&i funt in
folationem , fubito defecerunt : pe- defecerunt , confitinpti funt qtiaji defolationem repente ? fubi-
rierunt propter iniquitatem fuam. nonjtnt. to defecerunt, perierunt &
propter injuftitiam fuam.
20. Velut fomnium furgentium JVuaji fomnium cvigilantis , Do- 20. Velut a fomnio exfur-
Domine,in civitate tua imaginem mine in civitate imaginem eorum gentes Domine , in civitatem
ipforum ad nihilum rediges. ad nibilitm rediges. tuam imaginem eorum ad ni-
hilum deduces.
zi. Quia inflammatum eft cor Jfhii a contrail urn eft cor meum 21. Quia laetatum eft cor
meum , & renes mei commutati & luntbi met velut ignis fumigans meum, & renes mei alienati
funt -.
2 z. & ego ad nihilum redac- & ego infipiens & nefcius , , funt 22. ego fpretus fum
: &
tus fum , & nefcivi. & ignoravi.
zj. Ut jumentum fa&us fum £hiafi jumentum faclus fum apud 23. Velut pecus fad us fum
apud te : & ego femper tecum. te : rjf ego femper tecum , apud te : & ego femper te-
cum.
24. Tenuifti manum dexteram Et tencbas manum dexteram 24. Tenuifti manum dex-
meam : & in voluntate tua dedu- meam : in conjilutm tttum deduces tera mea in voluntate tua de- :

xifti me, & cum gloria fufcepifti me , & poftea in gloria fufcipies duxifti me , cum gloria ad- &
me. me. fumpfifti me.
25. Quid enim mihi eft in cce- JOiiid mihi eft in ccelo , & te- Quid enim mihi fuper-
25.
lo ? &
a te quid volui fuper ter- cum nolui in terra ?
. eft in ccelo ? a te quid vo- &
rain ? lui fuper terram ?

NO T /£. ad Versionem ANTIQUAM.

gnofcere me. Cafficd. Exiftimabam ut ccgnoj'ce-
, hoc labor ante a. fie ad nihilum deduces imagines eorum. Anonym, de Ttin«
:

rem, hoc labor , &c. Hieron. 1. i. cone. Pelag. to. 4. p. 2. apud Ambr. col. 333. a. imagines eorum ad nihilum rediges.
cul. 49 J. c. Exiftimabam coguofcere , hoc labor ejl in conjpefiu Hieron. in Ecclef. to. 2. col. y/f.a. Domine, in civit. tux
me» : itidem in Ezech. 41. to. 5. 997. b. hoc labor ejl in cottfp. imaginem ipforum diffipabis : fimiliter in Ezech. 8. 14. & 16.
meo. Gr. Kv.l uTrhaQcv Jvurcu , tkto xotc? eVif u'anlov jKK. w to. 3. 748. f. 778. b. 794. d.femel tamen hab. eorum. Aug.
ir. 17. Pfatt. Rom. Se Corb. add. Dei, ad ftutluarium , in hunc Pf. Veluti fomnium exjurgentis Domine , in civit. tua
Jiabentque w
noviffima eorum , cum Carnut. Moz. vero,z» imaginem illorum ad nih. rediges. Caffiod. Velut fomnium
noviffima , abfque feq. eorum. Ambr. in Pf. 1 1 8. to. 1 1047. . exfurgentis , Scc.utin Vulg. Gr. lioej a/virmt c^yi^/^ivv...
d. legit : Donee ingreiliar in janduarium Dei : $$ intelligam in
noviffimis : at 1. 4. de interpel. Dav. c. 7. 668. c. Donee in- $".2i. Ambrof. 1. 4. de interpel. Dav. c. 9. p. 670. d.

troeaminfmcluar.Dei:^ intelligam in noviffimo. Augufl. legit : Quia deleilatum eft cor meum , f$ refoluti funt renes
in hunc Pf. Donee introeam Dei : £> intell. in noviffima ; mei. Sic etiam habet Calfiod. cum Plait. Corb. Rom. 5c
CalTiod. in noviffima eorum. Hieton. epift. ad Sun. Fret, & Carnut. quod praeponunt renes mei verbo refoluti funt.
nil!

to. 2. 646. b. intelligam in noviffimis eorum : turn addit Ita quoque apud Ambr, in Pf. 37.ro. 1. 8 30. a. at 1. 4. de
fro quo in Grxco legiffe vol dicitis , Se intelligam ; fed hie & interpel. Dav. c. y. p. 670. d. leg. requieverunt renes mei.
tonjuntlio fuperfiua eft. Veruntamen in Ezech 41. to. 3. p. Auguil. in eund. Pf. Qtfia deleilatum eft cor meum , renes &
997. b. leg. Donee ingrediar •.
££ intelligam in novijjimis mei mutati funt. Brev. Moz. Ouia exaruit cor meum, &
eorum : 8c cont. Pelag. to. 4. p. 2. col. 493. c. Donee
1. I. renes mei refoluti junt. Gr."OT< ncpfav^ti h £ 0* ti<peyl
introeam , &c. ut fupra. Gr. "Ecu; s!o.i>$-co tie, to... tv 0e? - ftx n'wo(49"Hiia". Aid. Compl. K«i itfv.a.v^v , Sec. & v,

Qvvw ifa Ta =%a/ct -

Aid. Se Compl. s^ctTa «i/toi. tf\ 22. Vulgataefavent Ambr. I.4. de interpel. Dav. c. 9.
"f . 18. Plait. Rom. Verunt. propter dolos difpefuifti eis ma- 670. d. & Calfiod. cum Plait. Rom. Apud Aug. in eund.
1a : dejecifli eos , Sec. ut fup. Carnut. & Mediol. pofuifti tllis Pf. lie :
i$ ego ad nihilum redailus fum, ^ non cognovi. In
mala. Mediol. dum extollerentur ; Mozarab. dum elevaren- Gr. k«V-" tZfiffvtoftevos , >u hx. eyrcoy.
tur. Corb. Propter dolojitatem pofuifti illis mala : dejecifli &. 23. Corb. Velut jumentum , Sec. ut fup. Ambr.
Pfalt.
eos dum adlevarentur. Ambrof. I.4. de interpel. Dav. c.7. 1. 4. de interp. Dav. c. 9. 636. d. Et velut jumentum, Sec. ut

to. 1.668. f. Propter eorum tergiverfationes pofuifti eis. Aug. fup. item ep. 43. to. 2. 973. f. Propheta ait Ktv.yL'Sv; iymU .

in hunc Pf. Verunt. propter dolojitatem pofuifti eis : dejecifli £w irapa Qol , id eft , Jumentum ttftimatUSfum apud te. Aug.
<os dum extollerentur. Gregor. Tur. 1. c. hifl. Franc, p. 218. in hunc PI. Se 1. 2. qusefl. in Luc. to. 3. p. 2. col. 26l.fl
d. Verunt. propter dolojitatem pofuifti eis mala : dejecifli eos Qnaji pecus fatJus fum ad te : tf ego , Sec. Caffiod. cum
dum allevarentur. Caffiod. in eund. Pf. Propter dolos pofuifti Plait. Rom. Vulgatae congruit. Ed. Rom. hab. KtwSJ~y,s
eis mala: dejecifli, &c. Fulg. 1. 1. dedupl. praed. p. 15. iyiYajAcu-KOLfc/. Q01, Sec. Aid. Compl. efentf&w. &
dejecifli eos cum extollerentur. Gr. X\*w A10L rac, Ao^iornlai f. 24. Ambr. 1. 4. de interp. Dav. c. 9. 670. d. Tenuifti

!,9"S< auntie; M.Tt&p.Me, cL^Tus cV tw r/raoiwai. Aid. & Compl. manum dexteram meant : in volunt &
£5 cum gloria af-
duttii y.a.%0.' y.ars&aMi, &c. fumpjipi me : Se infra col. 671. b. ait Sic accepimus , £«f :

IP. 19. Adv. repente abefl: a Pfalt. Rom. extremo vero fie : fecundiim Grxcum Jic convenit : dixit enim Grxcus : 'En^a-ni-
%$ perierunt propt. iniquitates fuas. Sic etiam apud Greg. Qae th; X4p°'' ' "' e
fl > Tenuifti manum , tjk /e£.a; /xx , dex-

Turon. 1. 5. hill. Franc, p. 218. d. Ap. Ambr. in Pf. 118. teram meam : item 1. de inflit. virg;. to. 2. 274. e. addit :
to. I. 1047. e. ita :Qjtomodofieli funt in defolationem ? fu- ^ in gloria aff'nmpjifli me. Augufl. in hunc Pf. cum Plait.
hitb defecerunt , f_£ exterminati funt propter iniquitatem fuam : Mediolan. Tenuifti manum dexurx me.e extremo Aug. , Sec.
at de interpel. Dav. c. 7. 668. c. defecerunt , & perie-
1. 4. 2) cum gloria ajptmpjifti me. Fulg.l. de verit. prsd.p. 465.
runt Augufl. in hunc Pf. Ouomodo
, Sec. in defolationem ? Tenuifti manum dextera mea , £5 in volunt. tua deduxt/li me.
fubito defecerunt , perierunt, Sec. ut in Vulg. Brev. Moz. Aug. ubi fup. tollit med. cum Pfalt.
£>. Caffiod. in eund. Pf.
in defolatione ? fubito defec. & perierunt , &c. Gr. ITa; uc, Rom. & Moz. Tenuifti manum dexteram meam : 55 in »0-
; iific-wwa. ii.if.iiTOV
t pu/U'jiGiv J ix iw droftic/.v dinov. MiMm lunt £j cum gloria affumpjifti me. Sic etiam Predellin.
20. In Pfalt. Rom. Corb.
tf. Moz. Velut fomnium ex- & 1. 3. ap. Sirm. to. i.p. J44. d. fed omittit£>, pofl meam.
furgentis ; fubinde in Rom. imagines eorum , Sec. ut in Vulg. Itidem in Pfalt. Corb. 8c in Millali Rom. ad G:ad. Dom.
inMoz. imaginem eorum , Sec. hidem exjurgentis in Mediol. Palm. In Gr. « tji ( Aid. & Compl. j, c* n) /Si-*;! Qv
& Carnut. Apud Ambrof. in Pf. 118. to. 1. 1047. e. Sicut «, cTo^m; irayiseMCv /j.i.
/us-ra
fomnium exfirgentis ; & I. 6. Hexa. col. 1 29. b. Domine , in 25. Ambrof. 1. 4. de interpel. Dav. 671. f. Quid enim
Tf.
ctvit. tuaimaginem eorum ad nihilum rediges : fimiliter 1. 4. mihi reflat in ccelo? $$ a te , Sec. Itidem Cafiiod. in hunc
de Dav. c. 7. C6<). e. 670. b. execptis his , velut
interpel. Pf.cum Pfalt. Rom. Corb. & Mediol. Mozarab. vero hab.
pioficut i Se ipforum, loco eorum: at I. i.offic. to. 2. 6
J,
Quid euimmthi eft tn caelum ? Augufl. in eund. Pf. Quid
Tom. II.
 ,, ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXIII.

Versio antiqua. He br. Vuigata HOD."

B x Mf Sangerm, Defecit cor meum ,

2.6. & Confumpta eft caro mea, & cor 26. Defecit caro mea, & cor
caro mea Deus cordis mei :
meum : robur cordis met , & pars meum Deus cordis mei,
: & pars
& pars mea tu es Deus meus mea Deus in sternum. mea Deus in sternum.
in xternum. . ,

£)uia ecce qui elongant fe a Quia ecce qui elongant fe

27. Quoniam ecce, qui te , 1 7. ,

elongant fe a te , perient dlf- : peribunt : perdidijli omnemfor nican- a te , peribunt : perdidifti omnes
perdidifti omnem fornicatio- tern a te. qui fomicantur abs te.

nern abs te.

Mihi autem adharere
2%. Mibi autem propinquare Deo 18. Mihi autem adhaerere Deo
Deo bonum eft ponere fpem : bonum eft : pofui in Domino Deo bonum eft : ponere in Domino Deo
meam in Domino Deo falutis fpem meam : fpem meam :

mea: :

Ut enarrem omnes lauda- Ut narremomnes annuntiationes Ut annuntiem omnes prsdica-

tiones tuas in portis filia: tuas. tiones tuas , in portis filia; Sion.
,

Sion.
NoT£ AD VERSIONEM ANTIQUA M.
Vtim mihi eft
cont. Varimad. p.
in ctth ? Vigil. Tapf. 1. a te , peribunt : perdidijli omnem , qui fornicatur abs te. Si-

"29. c Qji'd en " n mihi dee]} in calo? Gr. T/ yep fioi virdp-
-
militer hab. Praedeft. ap. Sirmond. to. 1. p. 544. d.
1. 5.

y^i a/ ici> , Sec Ouoniam qui fe longe factum a te , peribunt. Ennod. pro
t. 26. Ambrof. 4. de interpel. Dav. 671. c. fimili-
1. Synodo ibid. to. 1. p. 1639. e. malediili omnes , qui for ni*
ter hab. Corb. Defeat ccr meum , tf caro mea :
cum Pfalt. cantur abs te. Gr. "O-n iJ~y , 0! /ncwpuvovln; i«.vr£c, atio Qv ,

Dens cordis mei. Itidem in Rom. fubnexis his , tf pars mea cLTczwvlau' efcait.l&pevtas Trarra top xcptevovTa, ohro Qy.
Deus in facula ; in Mozar. & Corb. pars mea tu Deus in & f. 2.3. Mediolan. deeft vox Doming
In Pfalt. Carnut. &
facuta. S. Paulin.ep. 30. p. 19a. a. leg. Defecit cor meum, circa med. loco vero , exftat landes ; caet. ut
laudationes
ponere in Deo fpem meam : Ut enar-
i$ caro mea : Dens cordis mei , $ pars mea Deus in facula. in Vulg. Corb. hab
Aug. in hunc Pf. Defecit cor meum, $ caro & pars mea rem omnes laudationes tuas tn, &c. Rom. Ut annuntiem omnes
Deus meus in ftcula i infra deeft meus. Caffiod. in eund. Pf. landes tuas , &c. Mozar. Ut enarrem omnia promijfa tua ,
Defecit caro mea , $ cor meum... gj pars mea Deus in ftcula. &c. Hieron. epift. ad Sun. & Fret. to. 2. p. 646. b. Ut
Eadem vocutn ab Hieron. fervatur in ep. ad Sun. &
feries annuntiem omnes prxdicationes tuas : turn addit pro quo vos ".

Fret. to. 2. p. 646. b. pro quo , inquit, male perverfumor- in Grxca legiffe dixijlis tb; (\ , id efl , laudes tuas..... atretic,

dinem quidam tenent : Defecit cor meum , & caro mea. In Septuaginta , t« sV«7|W*S Qv , id eft , prsdicationes
Gr. tamen hod. 'E&Ws» i xap<T!tt fM , g, i Qi.fi; ftv *, m tuas , -jel promifla. Ambrof. 4. de interpel.^Dav. 672. f.
J.
fup!; /j.h ©so; ife toc ctiMtt. &1. i.deCain, c. 2. col. 18J. c. ut fup. Mihi autem ad-
t. 27. Pfalt. Rom. & Corb. Quia ecce , qui elongant fe harere Deo bonum eft. Auguft. cont. epift. Manich. to. 8.
a te , peribunt : Rom. fubdit , perdes omnes , qui fomican- 178. f. Mihi autem inlhtrere Deo bonum eft ; at in hunc Pf.
tur abs te : Corb. vero, perdidijli omnem, qui fornicatur col. 767. d. legit adhxrere. Au<5t. 1. depromifT. dimid. temp.

a te. Cypr. epift. 7J. p. 143. c. Ecce etiim, qui longiti- c.7. p. 19J. SL.Mibi autem adjnngi Deo bonum eft. Auguft.
ejuant fe abste, peribunt. Ambr. 1. 4. de interpel. Dav. 672. ubi fup. in Pf. add. ponere in Deo fpem meam :Ut annun-
f. & Caffiod. in hunc Pf. Vulgatae accinunt. lta rurfum Am- tiem omnes laudes tuas , in atriis filia Sion. Caffiod. in eund.
brof. in Pf. 43. co!. 898. d.& in Pf. 118. col. 1167. 1120. Pf. omnes landes tuas , in portis , &c. Gr Ti'^-f^ai tr

f. fupra vero col. 1203. b. leg. omnes, qui elongant fe abs tm Kvfloi t\w it.'sri^.n /UK" T? sfyiyieiMU roa'ca; rcti «<Veo<j
te , peribunt. Auguft. in hunc Pf. Ecce , qui longe fe faciunt Qy cV icui irwhxii , &c.

Veesio antiqua. Hebr. Vulg ata hod.

Mf Intelleftus Afaph Pialmus. Eruditio Afajb. LXXIV. i. Intelle^us Afaph. LXXIII.
J Sanmm
Ex I.
l
'
' LXXIII.
*
f^\ Uare repulifti Deus in T JT quid Deus repulifti in /- TTT quid Deus repuliffi in fi-

V 2_ finem : U'atus eft furor l~/ nem : fumabit furor tuus in KJ nem :
iratus eft furor tuus fu-

gregem pafciu tiu ? per oves pafcus tua; >

tUUS in oves pafcua; tua: >

^.Memorarecongregationis Recordare congregations tut, 2. Memor efto congregationie

tux , quam adquilifti ab initio, quam poffedifti ab initio. tua; , quam poffedifti ab initio.
Liberafti virgam harredita- Redcmifli virgam hareditatis Redemifti virgam hsreditatis
* Mf. vitiosi hoc. tis tua: montem Sion hunc
:
* tut : moment Sion , in quo babi- tua; :
mons Sion , in quo habitafti in
e°-
in quo commoratus es in eo. tafti.

2. Eleva manus tuas in fu- Sublimit as pedum tuorum diffi- 3. Leva manus tuas in fuperbias

perbias eorum in finem quan- : pat a eft ufque ad finem : omnia eorum in finem : quanta malignatus

Notje ad Versionem antiqua m.

jf. 1. Ita in Pfalt. Mozar. eft. Apud Aug. vero & Caf- , tionis tua , quamLiberafti virgam
creafti mons
ab initio.

vox Pfalmus , ficut in Pfalt. Rom. Corb. & Gr. Sion Corb. in co ; Rom. Martian.
in quo habitafti in tdipfo ;
Cod. deeft ,

* Pfalt. repulifti nos Deus in finem : iratus

Rl m. Ut quid in quo habitas in idipfum. Mozarab. Memento congregat.
furor tuus fuper oves gregis mi? Sic etiarn ap. Aug. in tuaDomine , quam creafti ab initio. Liberafti virgam mon-
eft
hunc Pf. ut in Pfalt. Corb. &
Moz. fi legatur animus , non tern Sion , in quo habitafti. Aug. in hunc Pf. Memento con-

furor. Item in Mediolan. &

Carnut. animus tuus. Ambr. gregat. tux , quam poffedifti ab initio. Redemifti virgam
quoaue de interpel. Dav. c. 7. 647. f. legit
1. 2. Ut : montem Sion iftum , quern mbabttaftt tn i^/c. Caffiod. in eund.
quid Dens in finem? At Hieron. epift. ad Sun.
repulifti nos Pf. Memento congr. tux, quam creafti ab initio. Liberafti

& Fretel. to. 2. 646. c. fcribit Ut quid Dens repulifti in : virgam montis Sion, in quo habitafti. In Pfalt. etiam

finem ? pro quo , iaquit , male apud Gracos legitttr ordine com- Mediol. & Carnut. eft , quam creafti ab initio. In Gr. Mrie-
mutato , Ut quid repulifti Deus ? Amalar. Analect. to. 2. p. Gut; tm; 5s e'xtww 'Ewfpam» paZSw oys Siw»
I 31. Ut quid Deus repulifti in finem: elatns eftfuror tuus fuper tkto , xuTzoxwaeu; 01 a.vrv>.

eves pafcua tux? Calfiod. cum Pfalt. Rom. iratus eft furor t. 3. Pfalt. Rom. cum Caffiod. Eleva manum tttam in

tuus fuper oves gregis tui? In Pfalt. Sangerm. fcriptum eft fuperbiam eorum in finem : quantamalig in fanilis tuisl

in nobis , pro in oves , fed manifefto errore ; familiare quip- Mozarab. Eleva manum tuam in fuperbia eorum quan-
pe librariis eft litteram ultimam vocis prjecedentis adnecte- ta malig in fanttuariis tuisl Corb. Eleva manus tuas
re fubfequenti, ficut in no, pro in ; praeterea fcriptores in fuperbia eorum in fan&is fuis I Mediolan. & Carnut.

antiqui littetam v , cum b , & e cum i f*pe commutant , un- in ftnilis tuis I Ambrof. in Pf. 37. to. 1. p. 8 30. b. quan-
de obis , pro oves. In Gr. 'Ic«t/ aVeaffw &io\ ik t«i«* ta maligni operattis eft inimicus in fantlis tuis I Hieron. ve-
tSptt&i 6vmo« &
»*« T^'e«T« vc/mc. O; ro ep. ad Sun. &
Fret. to. 2. 646. c. quanta malignatus
Mirer quit in
t. z. Pfalt. Corb. & Rom. Fabri : Memento congrega- eft imm. in finBo ! fubditque : codise veftr*
 ! . ! ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXIII. :

49
VUIGATA HO0. H EB K. Veksio a n t i q u a.

eft inimicus in fanfto mala egtt inimicus in fantluario. ta malignatus eft inimicus in- £* Mf. Smgem\
fanclis tuis

4. Er gloriati funt qui oderunt Fremuerunt boftes tui in medio 4. Et gloriari funt odicntes
te , in medio folemnitatis tua;. pacli tui : te - in medio atrio tuo.
Pofuerunt figna fua figna : 5. & Pofuerunt figna fua in tro- Pofuerunt figna fua : 5. &
non cognoverunt ficut in exitu fu- fb&tm , maniffta in introitu de- non cognoverunt ficut in in-
per fummum. fuper 5 ttoitum eorum defuper.
Quafi in filva lignorum fecuribus In faltu lignorum fecures : & S'icut in
¥
filva lignorum fe- + Mf. mendose ii-

excidemnt januas ejus in idip-

tf. nunc fculpturas ejus pariter bipenne Cliribus 6. exciderunt januas gna.
fum in fecuri , & afcia dejecerunt
: & dolatoriis dcraferunt ejus in idipfum : in * bipenni * Mf. bipinne»
earn. & afcia dejecerunt ea. vtt. more.

4. Reg. 7. Incenderunt igni fandtuarium Miferunt igncm in fintfuarium 7. Succenderuntignifancrua-

tS-9- tuum in terra polluerunt taberna-
:
tuum ; in terrain contamtnaverunt rium tuum contaminaverunt :

culum nominis tui. tabernaculum nominis tui. in terra tabernaculum nomi-

nis tui.
8. Dixerunt in corde fuo cogna- Dixerunt in cordibus fuis pof- 8. Dixerunt in corde fuo
tioeorum fimul : Quiefcere facia- teri eorum ftmul : incenderunt om- cogitantes inter fe Venite, :

mus omnes dies feftos Dei a terra. nes folennitates Dei in terra. comprimamus omnes dies fo-
lemnitatis Domini de terra.
9. Signa noftra non vidimus t Signa noftra non vidimus , «0» 9. Signa noftra non vidi-
jam non eft propheta nos non : & e(l ultra propbeta : non eft no- & mus, non eft adhuc prophe-
cognofcet amplius. btfcttm qui fciat ufquequo. ta : & nos nefciet adhuc.
10. Ufquequo Deus impropera- Ufquequo Deus exprobrabit ad- 1 o. Ufquequo Deus impro-
bit inimicus : irritat adverfarius no- verfarius : blafpbemabit inimicus perat inimicus : inritat adver-
men tuum in tinem ? nomen tuum finem in ? farius nomen tuum in finem ?
ii. Ut quid avertis manum Jfhiare convents manum tuam 1 1 Quare avertis faciem
tuam, & dexteram tuam , de me- & dexteram tuam ? a medio Jinu tuam a nobis , & dextera tua
dio finu tuo in finem ? tuo consume. de medio finu tuo in finem ?
\ 2 . Deus autem rex nofter ante Deus autem rex meus ab ini- 12. Deus autem rex nofter
Inc. 1. fecula , operatus eft falutem in me- tio : operatur falutes in medio ter- ante faecula : operatus eft fa-
«8. dio terra;. ra. lutem in medio terras.

NoTjE ad Versionem antiquam.

emendando perverterit , ut pro fan£to , fanctis pofuerit ; cum dies feflos Domini de terra. Auguft. in hunc Pf. Dixerunt

i$ in noftro codke in fandto invematur. Auguft. tamen in in corde jno cognatio eorum in unum : Venite , comprimamus
eund. Pf. habet ut fup. Eleva manum tuam in fnperbiam... omnes folemnitates Domini de terra ( inf. a terra.) Similiter ap.
quanta maligne operatus eft intm. in fanctis tuis I Gr. Bttcc- Cafliod. in eund. Pf. praet. hoc , cognatio eorum inter fe. Hie-
(jv Ta; Qx sVi to"; u-tipwfocviae
X.*~ifd.c, oocc iirompeueaTO ron. ep. ad Sun. &
Fret. to. 2. col. 64.6. c. 647. a. legit In- :

Qx i Aid. & Compl. lv to «7«» Qx',

cc foTs uylctc. cendamus omnes dies feflos Dei a terra; turn addit pro quo :

IP. 4. Plait. Coib. Et gloriati funt qui te oderunt , in medio in Graco fcriptum ejl x.a.TU'sra.ucu'lk) ; ££ nos ita tranflnli-
atrio tuo. Pofuerunt figna j'na : & non , &c. Moz. Et gloriati mus : Quiefcere faciamus omnes dies feftos Dei a terra. Et
funt omnes qui te oderunt , in medio atrii tui , Sec. ut in Vulg. tniror qnomodo e latere adnotationem ncjlram nefcio quis te-
Rom. & Carnut. cum Cafliod. Et gloriati funt qui te ode- merarius fcribendam in corpore putaverit , quam nos pro eru-
runt , in medio atrio tuo , Sec. Ambrof. in Pf. 37. col. 830. dttione legentis fcripfimus hoc modo : Non habet •/.a.Toiisa.vo-o-

b. c. Et gloriati funt qui oderant te in medio Jefti tui, Sec. , •S/4, ut quidam put ant , fed xaTaxautsciipuy , id ejl , incenda-
tit in Vulg. ita etiam 1. a. de interpel. Dav. c. 7. 647. nlus :£$' quia retulit mihi S. presbyter Firmus , qui In:jus ope-
f. fi excipias unum oderunt. Auguft. in hunc PL Et glo- ris exailor fuit , inter plurimos hinc habitant qumflionem , pie-
riati funt omnes qui in medio folemnitatis tua, Sec. ut niltsde hoc difpntandum videtur. In Hebtxo fcriptum eft, SaN
in Vulg. Gr. K.et\ irsKXv^jnueatTo 01 /xiwtrs<; tst , a pitta t>k phu chol moedau el baares , quod Aquila gj Symmacbus ver-
eo/>t«s Qx , &c. ut in Vulg. terunt , 'EwW&wai' iraicti Ttt? Qvtctyuyv.i t?05?, id eft ,
f. J. Ambrof. in Pf. 37. col. 830. b. c. ita legit £jf : Incenderunt omnes folemnitates Dei in terra Quinta ycauri- :

»0» cognovi ficut in via fupra fummum , Sec. ut in Vulg. xxucav, id eft, combulferunt ;
Sexta nalatiauiSafSfj, id eft, com-
lie etiam 1. 2. de interpel. Dav. c. 7. 647. f. 648. b. & buramus ; quod (J LXX.juxta Hexaplorum veritatem tranf
c. d. nil! quod hab. fuper. S. Eucher. q. in Pf. p. 845. g. tnliffe perfpicnum eft. Theodot. quoque i/u-Truploa/^i vertit ,
1$ non cognoverunt Jicitt in via fupra fummum. Similiter in id eft , fuccendamus ex quo perfpicnum eft fie pfallen-
:

Pfak. Rom. InMozarab. vero, gj non cognoverunt ficut in- dum , ut nos interpretati fumus Et tamen Jciendum quid He- .

greffus defuper ; in Mediolan.yi'c7<t in exitu deinfuper. Au- brdica Veritas habeat. Hoc enim quod LXX. tranftulerunt ,
guft. in hunc Pf. $ «0» cognoverunt ficut in egrejfum defu- propter vetuftatem in ecclefiis decantandum eft; etj illud ab
per , &c. ut in Vulg. Cafliod. in eund. Pf. cum Plait. Corb. eruditis fciendum propter notitiam Scripturarum. Unde ft quid
£> non cognoverunt fic-n in via fuper fummum &c. In Gr. , pro ftudio i latere additum eft , non debet poni in corpore ; n*
2; xx- s~jvu<stt.v cog 5/; ryv tiaoSov U7repa.ru , &c. ut in Vulg. priorem translationem pro fcribentitun voluntate conturbet. In
#. 6. Ambrof. in Pf. 37. to. 1. 830. b. c. & 1. 2. de edit. Rom. EiVac te t>7 xapJiu cw-rsiy «'
Qujy;r;ia.
interpel.
in idtpjitm
Dav,
: bipenni
c. 7.648. d. legit
,
: concidernnt januas ejus
£j afcia dejecerunt illud. Victor. Vit.
w
&c.
i-71-noa.VTo-
fie :

Ait/r£, xaT<t7rat/8a>^j t«s supras Kvp'as thro

oi.w*

1. I. perf. Afric. p. 3. b. confeiderunt januas ejus in idip- Tf. 9. Pfalt. Rom. Fabri Signa noftra non videmns
: , Sec,
fum. Pfalt. Moz. bipinc , tf afcia dejecerunt , abfque feq. ut in Vulg. Rom. Martian, non vidimus. Moz. $5 nos nor»
vocula. Rom. bipenni , $ afcia dejecer. ea , al. eas. Corb. agnofcet ampliits ; Aug. in hunc Pf. $ nos non cognofcet ad-
cum Cafliod. bipenni , c£ afcia dejec. earn. Auguft. in hunc huc. Cafliod. ut in Vulg. Gr. Ta m(J.iia. v/uSr sr'x ej'/c^u,
Pf. conciderunt januas ejus in idipfum : in dolabro , 2? frac- XX, t'siv £'ti iT^tt^Tve,' g, v/nctc. X yyoicerai sti.
torio dejecerunt earn. Grsec. s*£/icoi|iai» tci; sirnocti/ro' Iv Tfr. 10. Brev. Mozar. Ufquequo Domine improper avit ini'
5TS>£Ke; , >c xaHt,tvrY,pla xocte ppa£,ccv dinm. miens , Sec. Auguft. in hunc Pf. Ufquequo Deus exprobra-
't. 7. Pfalt. Corb. Incenderunt igni faniluarium tuum bit inimicus? Sec. Cafliod. cum Pfalr. Rom. ut in Vulg*
Domine : in terra polluerunt , &c. ut in Vulg. Rom. flc in- Gr. "Eoi; tto'te ©so? ow«/lsi iyfSpW iraog^visT, Sec.
terputigic Incenderunt igni fantluar. tuum in terra : pollue-
:
Jf 1 1. Pfalt. Rom. Ut quid avertisficiem tuam , {J dex-
.

runt tabernac. Sec. Auguft. vero in hunc Pf. polluerunt in teram tuam, de medio, Sec. Similiter hab. Hilarius in Pf;
terra tabernac. &c. ut fup. Cafliod. ut in Vulg;. Gr. 'Evs- 6$. p. 178. d. praeter unum quare , pro ut quid. Auguft.
iru&rtav w -!tvp\ to ayiawctov (^v tt% tav yw 4
;&!-u>.uoav , 8cc. & Cafliod. in hunc Pf. cum Vulgata concinunt , Grsco^ &
Tfr. 8. Rom.
Corb. Dixerunt in corde fuo co-
Pfalt. & t. Auguft.
12. Ita &
Cafliod. in hunc Pf. cum Pfalr.
gnatio eorum inter fe Vemte , comprimamus omnes dies fef-
.'
Rom. Cypr. 1. 2. Teftim. p. 297. b. leg. cum Corb. Deus
tos Domini a terra. Item in Pfalt. Mediol. & Carnut. Ve- autem rex nofter ante facnlum , Sec. ut fup. Hilar, in Pf,
nite, compriimmHS. In Mozar. Venite, aufnamus omnes
1 34. col. 47TJ. b. Dominus
Deus autem rex nofter , rtx anti
 .

*i 50 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXIII.

Versio antiqua. He b r. VuiGATA HOD;
"Ex Mf. Sangerm, 13. Tu confirmafti virtute Tu diffipafti in fortitudine tua 1 5 . Tu confirmafti in virtute tua

tua mare , motnm autem rluc- mare : contrivifti capita draconum mare : contribulafti capita draco-
tuum ejus tu mitigas conte- : in aquis. num in aquis.

ruifti capita draconum fuper

aquam.
14. Tu conqualTafti caput Tu confregifti capita Levia- 14. Tu confregifti capita dra-

draconis : dedifti eum in ef- than : dedifti eum efcam populo conis : dedifti eum efcam populis
cam populo ^thiopum. /Ethiopian. .Ethiopum.
5. Tu difrupifti fontes
1
& Tu dirupifti font em & torren- 1 5 Tu dirupifti fontes & tor-
torrentes. tem : tu ex/tccafti flumina fortia. rentes : tu ficcafti fluvios Ethan.

16. Thus eft dies ,& tua eft Tua eft dies , & tua nox eft : 16. Tuus eft dies, & tua eft

nox tu : perfecifti folem & lu- tu ordinafti luminare & folem. nox : tu fabricatus es auroram &
nam. folem.
17. Tu fecifti omnes ter- Tu ftatuifti omnes terminos terra : 1 7. Tu fecifti omnes terminos
minos terra; : xftatem & ver aft at em & hyemem tu plafmafli. terra; : a;ftatem & ver tu plafmaft!
tu fecifti. ea.

t8. Memorare hujus crea- Memento hujus : inimicus ex- 1 8. Memor efto hujus , inimicus
ture tux , inimicus imprope- probravit Domino 6" populus in- ,
improperavit Domino & populus :

ravit Dominum &

populus fipiens blafphemavit nomen tutim
:
iniipiens incitavit nomen tuum.

iniipiens exacerbavit nomen

tuum.
1 9. Ne tradideris beftiis ani- Ne trad as beftiis animam ertt- 19. Ne tradas beftiis animas
mam coniitentem tibi : ani- ditam lege tua : vita pauperum confitentes tibi , & animas paupe-
mas pauperum tuorum ne tuorum ne oblivifcaris in perpe- rum tuorum ne oblivifcaris in finem.

oblivifcaris in finem. tttum.

zo. Refpice in teftamentum Refpice ad paclum : quia repleta 20. Refpice in teftamentum
tuum : quoniam repleti funt funt tenebris terra y habitations ini- tuum quia : repleti funt , qui obfcu-
obfcuritate terra: domus ini- qua. rati funt terra; domibus iniquita-

quitatum. tum.
2i. Ne avertatur humilia- Ne revertatur confrailus con- 2 1 . Ne avertatur humilis fac-
tus &
confufus : egenus pau- & fufus : egenus & pauper laudabunt tus confufus : pauper & inops lau-
per laudabunt nomen tuum. nomen tuum. dabunt nomen tuum.
22. Exfurge Domine , ju- Surge Deus , judica caufam 22. Exfurge Deus judica cau- ,

dica judicium tuum memo- : tuam : memento opprobrii tui ab in- fam tuam memor efto imprope- :

rare improperiorum tuorum, fpiente tota die. riorum tuorum eorum qua; ab inii- ,

qux funt ab iniipiente tota die. piente funt tota die.

Not« AD VerSIONEM ANTIQUA M.

facitla : operants eft jalutem in medio
orbis terra. Gr. 'O it i. QewW Aid. & Compl. tpavciv if yMor.
Qtoi /3aoi*£i;; &c. ut in Vulg.
vjuuv -pifo at'wos , 17. Aug.
*&. &
Cafliod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. af-
Tt'. 1 5. Medius verlkulus , motnm autem , &c. petitur ex tatem $
ver tu fecifti ea ; Corb. Moz. tn fecifti earn. Gr. &
Pf. 88. if. 10. nee videtur elfe dubium quin ab ofcitan- 6j£9; «, Aid. & Compl. tmacat; duTcc.
tap 01) iirolyeai'
te librario hue adveclus fuerit , cum aliubi non repeiiaiur Tf. 18. Sic in Pfalt. Corb. Rom. Moz. ap. Cafliod. &
eo loci. In Pfalt. Rom. lie Tit confirmafti in virtute tua
: prxter feqq. memor efto, loco memorare; Domino, loco &
mare : tit contrivifti capita draconum fuper aquas. Mediol. Dominum : Corb. hab. Dominum ; prarterea Mozar. quia ini-
etiam hab. fnpei aquas ; Mozarab. in aquis. Auguft. & Caf- micus , Sec. Mediol. & Carnut. limiliter addunt creatnr*
liod. in nunc Pf. Tu confirm, in virt. tua mare : contrivifti tua icribuntque exacerbavit nomen tuum. Auguft. in hunc
,

capita draconum in aqua; CalTiod. fuper aquas. Audi. 1. de Pf. leg. Memor efto hujus creatura tua , inimicus exprobra-
promilf. dimid. temp. c. 4. col. 191. a. tu contrivifti ca- vtl Domino : &
populus imprudent exacerbavit nomen tuum.
pita draconum jupcr aquas. Tu confregifti , &c. Hieron. ve- Gr. MvifoJwT; Tatirnc t«5 xt/osw; Qv , t'xfyos terelitee to/
rb epift. ad Sun. & Fret, to 2. 647. a. contribulafti capita Ko'&iov if >ac; ctpfuv 1ra.ftLi.ut1 to o>o,«a Qu. Ab Aid. 6c
drac. in aquis ; deinde Tu confregifti , Sec. turn addit
, Sic : Compl. hoc abeft , tm; kt/oc-w? Qu.
lelhonjs ordo fequitnr ut in priori verfu tu non habeat , ( nem- ir. 19. Sic hab. Auguft. in hunc Pf. 1. 7. de Gen. &
pe ante contribulafti ,) fed in fecundo ; £> aqua plurali nu- ad lir. to. 3. p. I. col. 21 y. g. Vulgatae vero confonat Pfalt.
mero fcribantnr , non Jingulari. In Pfalt. Corb. tu contri- Rom. Itidem Cafliod. in eund. Pf. cum Brev. Mozarab.
bulafti.In Gr. "Eu ezQcTaiaxicLS Iv tri iuva/nu Qu Qu- nili £> , ante animas. In Corb. lie
quod delent Ne tradas :

ttT&r^ai t«4 E-Eri Ttr viaroi. Su Quvsl&f^ac, , Sec. beftiis animam confitentis tibi : animas paup. tuorum ne obli-

Tt, 14. Pfalt. Rom. cum Moz. Tu confregifti caput dia- vifcaris in fempitermtm. Audi. 1. de promilf. p. 2. c. jy.
toms magni : $$ dedifti cum in efcam populo /Etbiopnm. Corb. p. IC14. e. leg. Nf? tradideris beftiis animam confitentem ti-
Tu confr. capita draconis magni : dedifti eum in efcam populo Item in Gr. Mm ira&cSuz
bi. tois On/>i'o;?
4"X 1*'' $WM*«?K-
jEthiopum. Mediol. hab. caput draconis; Carnut. caput dra- ftetw Qcr revv 4"X a"' ' *"•
conis magni. Ita quoque ap. Hieron. epift. ad Damaf. to. T^. 20. Pfalt. Rom. Fabri Refpice in teftamento tuo : :

4. 158. b. reliqua vero ut in Vulg. Ambrof. de parad. to. quia repleti funt , qui obfenrati funt terra domorum iniqui-
2. 171. f- hab. in efcam populis , &c. Auguft. in hunc. PI. tatum. Rom. Martian. Refpice in teftamentum tuum, Sec.
T» confregifti caput draconis : dedifti eum in efcam populis Aug. in hunc Pf. quoniam repleti funt , qui obfeurati Junt ter-
JEthiopibus. Auct. 1. de promilf. dimid. temp. c. 4. col. ra domorum intquarum ; Cafliod. cum Plait. Mediol. Corb.
291. a. Tu confregifti caput draconis magni : tf dedifti eum & Moz. domorum iniquitatum. Gr. '£.v!&Myov tit; tmp i ia,~
in efcam populis JLthiopibus. Cafliod caput draconis : de- %vitxi Qi' oTi t7TMpuSwsav 0! ioioroofitra TUS Iviomav avofiiciiv.
difti eum in efcam populo /Ethiopian. Gr t«? ttttpahdi if. 21. Auguft. in hunc Pf. He avertatur humilis con-
tS JVpctX-oVTOt;' tJcM.cc; cevror fcpuifj.a. *acis -role, Ai6io4'- fufus : egenus ^
inops , &c. Item in Pfalt. Moz. humilis
ft, 15. Pfalt. Rom. fubdit cum Vulg. tn exjkeafti fluvios confufus. In Rom. &
ap. Cafliod. omnia ut in Vulg. In
Mozarab. tu exjiccaftt flumina Ethan. Anon, apud
"jEtbam. Gr... maiieivotfj.tioc j, xaTvi^Cu/U/u/w tttuxpS £ Tins * &c.
Ambrof. to. 2. p. 5. e. tn ficcafti fluvios Ethan. Ita quo- "t 22. Vulgatas favet Cafliod. cum Pfalt. Rom. In Mo-
.

que leg. Auguft. nili quod fcribit Etham , ut & Tup. dif- zarab. lie Exfurge Domine , judica caufam tuam : memor
:

rupifti. Pfalt. Corb. Tu inrupiftt fontes

tn ficcafti flu- efto opprobrium fervorum tuorum ,
eorum qui injipientes funt
mina /Ethan. Apud Cafliod. ut in Vulg. Gr. S.v Jiiffy- tota die. Apud Auguft. in hunc Pf. Exjurge Domme , ju-
5«? ou tifi^evcu; TTOTc/uig 'Hittju. dica caufam me am : memento opprobriorum tuorum , eorum
#. 16. Ita Aug. in hunc Pf. Cafliod. vero cum Pfalt. qua ab imprudente funt tota die. In Gr. 'A»d<rci 0sc; it* ,

Rom. Moz. Corb. &. Carnut. tn fecifti folem f£ lunam. Me- HaiOV TM iUw Q)>' j«fn'i3»T( tUI ottli ISJJ.W Qt , tZi irtli
diol. »» prxparafti lumen tf folem. Csxc. Qu nctjuprhu HAiSjl
 : :, , . ,:

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXIV. 5

1

VU L G A T A HOD. Hebr. Veksio ANTIQUA.

1 5 . Ne oblivifcnris voces inimi- Ne oblivifcaris voces hojlium 23. Ne oblivifcaris vocem de- Ex Mf. Sangerm*
COram tuorura : fuperbia eorum ,
tuorum : fouitus adverfanorum tuo- prccantium te fuperbia odicn- :

qui te oderunt, afcendit femper. rum afcendit jugiter. tium te afcendit in aeternum.
N o TjE AD VeRSIONEM ANTIQUA M.

~t. 23. Pfalr. Rom. Ne oblivifcavis -voces quaremium te te. Hieron. epift. ad Sun.
647. b. legit : & Fret. to. 2.
fuperbia eorum , qni te oderttnt , afcendit femper ad te. Corb. Ne obliv. additque pro quo in Gr.
voces inimicorum tuorttm ; :

& Mozar. Ne vocem quaremium te : fnperb. eor. qui

obliv. ray ix.tr ay (\ , id efl , deprecanuum tc , Jcriptum dicitis :
te oderttnt , afcendat in fempitcrnum ; Corb. afcendit. Medio- in llebrao autem forarach legitur , quod Aquila , hoftium
Ian. Ne obliv. vocem fitpplicum tuoritm : fuperbia eorum tuorum Symm. bellantium contra te , Septuaginta , y Sex-
,

afcendat femper ad te. Camur. hab. vocem quarentiitm te... ta editioinimicor. tuorum interpretati funt. In ed. Rom.
,

afcendit in fempiternum. Auguft. in hunc Pf. Np obliv. vo- Mh sVoaOji tuC yaws rut Uirav ( Aid. & Compl. c/xtTwr )
cem deprecanuum tc : fnperb. eorum , qui afcendat femper Qn' it vifffwpatlu ray /uiKtrcay Qz uyct£a!\i Siu.ira.yrii irpli Cz'
ad te. Caffiod. voces quarentiitm te afcendat Jemper ad Aid. & Compl. aW'£w , abfque ult. irpis {&.

V U LG A T A HOD. Hebr. VERSIO ANTIQUA.

1. In finem , Ne corrumpas , Pfal- Viclor'i , Non difperdas , Pfalmus 1 In finem , Ne corrumpas , e.x Mf, &*»£m»,
mus Cantici Afaph. LXXIV. Afaph Cantici. L XXV. Pfalmus Afaph Canticum.
LXXIV.
/^ Onfitebimur tibi Deus
nomen mum.
Onfitebimur tibiDeus
fitebimur, & invocabimus
: con-
C Onfitebimur
tebimur 1
tibi

& juxta nomen tuum

Deus , confi- 2.

vocabimus nomen tuum.

V> confitebimur & in- ,

Nairabimus mirabilia tua 3. : Narrabunt mirabilia tua : cum Narrabo omnia mirabilia
cum accepero tempus, ego juftitias accepero tempus , ego recta judi- tua 3 cum accepero tempus : .

judicabo. cabo. ego juftitias judicabo.

4. Liquefadta eft terra, & om- Dijjolvetur terra cum omnibus 4. Defluxit terra, omnes &
nes qui habitant in ea : ego connV- habit atoribus fuis : ego appcudi co- inhabitantes in ea ea;o autem :

mavi columnas ejus. lumnas ejus. Semper. folidavi columnas ejus. Dia-
PSA1MA.
5. Dixi iniquis : Nolite inique Dixi inique agent ib us : Nolite 5. Dixi iniquis Nolite ini- :

agere : & delinquentibus : Nolite inique agere : & impiis : Nolite qua agere &
peccatoribus
:
:

exaltare cornu. exaltare cornu. Ne exaltetis cornum.

6. Nolite extollere in altum Nolite exaltare in excelfum cor- Nolite extollere in altum
6.
cornu veftrum : nolite loqui adver- nu vefirum , loquentes in cervice cornum veftrum nolite loqui :

sus Deum iniquitatem. vetert. adversus Deum iniquitatem.

Quia neque ab oriente, ne-
7. £h>.ia neque ab oriente , neque Quoniam neque ab orien-
7.
que ab occidente neque a defertis , ab occidente , neque a folitudine te, neque ab occidente , neque
montibus 8. quoniam Deus judex
: montium : fed Deus judex. a defertis montium 8. quo- :

eft. niam Deus judex eft.

Hunc humiliat , & hunc exaltat Hunc bumiliabit , & hunc exal- , & hunc
Hunc humiliat
9. quia calix in manu Domini vini tabit : quia calix in manu Domini exaltat quoniam calix in : 9.
meri plenus mifto. & vino meraco ad plenum miftus manu Domini vini meri ple-
nus eft mifto.
Et inclinavit ex hoc in hoc ve- : Et propinabit ex co : verunta- Et inclinavit ex hoc in illud
runtamen fa?x ejus non efl: exinani- men faces ejus potabunt bibentes om- verun tamen fxx ejus non eft
ta : bibent omnes peccatores terra;. nes impii terra. exinanitus bibent : omnes pec-
catores terra;.
NoTjE AD VERSIONEM ANT1QUAM.
t. I. Sic in Pfalt. Corb. eft. Rom. vero hab. In finem, c. ait poft Orig. In Ixxiv. Pfitlmo, cttjns principmm efl, Con-
Ne corr. Pfalmus Afaph Cantici. Mozaiab. delet Canticum. fitebimur &e , poft illud, ego confirmavi columnas
Auguft. in hunc PI. leg. In finem , Np corrumpas i nee fub- ejus , apud LXX. tf Tbeodot. tf Symmach. effe Diapialma.
dit alia. Apud CafTiod. ut in Vulg. In Gr. El; to ts'ao;, •t. J. Auguft. in hunc Pf. Dixi iniquis : Nolite inique
Mvi "iatfj.ee, 'QSvii; ra 'Acajp. facere : £j delinquentibns
: Nolite exalt, cornu
veftrum ; vox
•ft. 2. Itidem in Plait. Corb. Sic etiam in Rom. repe- tamen veftrum , hieult. infra deeft in plerifque Mfs. &
poft alterum confitebimur. Addit paritei tibi ibid.
tito tibi , Caffiod. Vulgatx congruit , licut Pfalt. Rom. Gr. &
Caffiod. cum Mozar. legitque narrabo , cum Mediolan. & t. 6. Concinit Cafliod. in hunc Pf. una cum Pfalt. Rom.
Carnut. At Hieron. ep. ad Sun. & Fret. to. 2. 647. b. leg. & al. nili quod Pfalt. iftud hab. £) nolite loqui; Mozar. ad-
Jsarrabimus omnia mirab. Sec. aicque male apud Graces le- versus Domiuum ; ling, cornu , non cornum. Au°\ in eund.
gi narrabo. Apud Auguft. in hunc Pf. Confitebimur tibi Pf. Nolite ergo efferri : ne loqnamini adversus Deum iniqui-
Detts : confit. tibi Enarrabo omnia mirab. tua. Gr totem ; inf. nolite loqui ' : crediderim lubens hunc t. quad
ify/j.oMjvcif\ist}u (Aid. 6c Compl. add. Qo] , ) «, sV/icaAsoo- exponendo retuliffe Auguftinum. Vide (is ibid. col. 787.
/js^a to Amyyo^/uai iravrarci, &c. g. 788. e. Gr. Mh iirtuptn eft u-\cc T i utejc; Vftar py *x-
#. 3. Cojicordant Auguft. & Caffiod. ad verbum. Pfalt. &c. Aid. & Compl. k, /ay.
>\firf,
Rom. hab. Dum accepero temp, ego jnftitiam judicabo i Mo- t. 7. Itidem Auguft. in hunc Pf. Caffiod. autem cum
zar. pariter juftitiam. Gr. "Qruv ha&w fyte SvQvTHTOi Vulgata concinit, ficut Pfalt. Rom. In Gr. "Ot; irs ia3
jtCfKoi' Aid. fv^urnra. ti^S ay vrf airo i^vftay opiuv.
^.4. Rom. &
Corb. LiqttefaHa eft terra , £) om-
Pfalt. t. 8. Accinunt Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. una cum
nes inhabitantes in ea ; Corb. in earn , &c. ut in Vulg. Moz. Pfalt. Rom. & Gr.
cum Caffiod. habitantes in ea, Auguft. in hunc Pf. Definxit a. Eadem refert Gaud. Brix. ferm. 19.
•ft.
p. 975". e.
terra, tf omnes inhabitantes in ea : ego confirmavi , &c. iic & prater unum exinantta. Ita etiam ap. Auguft. in hunc
f.

etiam confirmavi , ap. Ambr. 1. 1. de interpel. Job, c. 5. Pf. his infuper exceptis , quia calix , ex hoc in hunc. la &
to. 1.630. c. & inPf. 118. col. 1030. c. & 1. 1. Hexa. col. Pfalt. Rom. pariter, & apud Caffiod. quia calix plenus
11. e. inBtev. Moz. firmavi. InGr.'E/axiiii 7?, Hjiruvrtsoi eft mifto , & exinantta ; fed habetur fup. p.v hoc in hoc ; 8c
HurouiHvrtc, dvryy , ( Aid. & Compl. cV avr>y ) iyo) s&tpeucti inf. bibent ex eo omnes , &c. In Corb. & apud Ambrof. in
&c. Sequitur pariter Dtapfalma turn in Pfalt. Rom.&Corb. Pf. &
118. to. 1. col. 822. b. 1235. b. Qtiia calix
37.
turn in ed. Rom. LXX. at in edd. Aid. & Compl. ponitur an- in ma. Domini vini meri plenus eft mifto. Et inclin. ex hoc
te 17« istfttwi. Hieron. tamen ep.adMarcell.to, 2,707. in hoc : verunt.,.,. exinanita. In Brey, Moz, plenum eft
 . : ,

I
5
2 LIBER. PSALMORUM. Pfalm. LXXV.
VERSIO ANTIQUA. H E S R. Vuigata HOD.
Ex Ego autem in Domino Ego autem annmiiab'o in fem- Ego autem annuntiabo
10. in
Mf. Sangerm, 10.
Deo Jacob. fajculum cantabo Deo Jacob.
gaudebo~: pfalmum dicam Deo pitemum ; cantabo :

Jacob.
Et omnia cornua pec- Et omnia cornua impiorum con- 11. Et omnia cornua peccato-
1 1 .

catorum confrin^am & e.xal- fringam: exalt abuntur cornua jufti.

:
rum confringam : & exaltabuntur

cornua cornua jufti.

tabuntur jufti.

Not* ad Versionem antiquam.

Et inclinavit ex hoc in Mud. Apud Hieron. in cap. guft. in hunc Pf. Ego autem in faculum gaudcbo : pfallam
mi'fto.
2 Ofe to 5 Et iticlinavit ex hoc in Mum. In Gr Deo Jacob. Gr. "E7<a /s ifamttcofiat etf to* ctiuref •+«*£ ,
aWrl/ ^SfK «/>«V««S. Keel fajnr tb'tK (fij t?7o- U &c. V. edit. 'Ej^/e «r«77«<2\ &c
fo
stamV..;. m #«»*>• Mat vi»U , Sec. #• 1 1- Confentuwt Auguft. & Caffiod. una cum Pfalt.
10. Pfalt. Rom. Corb. Medio!.
t. Moz. cum Caf- & Rom. & Gr.
fiod. Ego autem in fxcula gattdebo : cantabo Deo Jacob.
Au-

VERSIO ANTIQUA. H E B R. VuLGATA HOD.

In finem , in Hymnis , Victori in Pfalteriis Pfalmus Afaph 1 . In finem , in Laudibus , Pfalmus
•£.v Mf. Sangerm, 1

Pfalmus Afaph , Canticum Cantici. LXXV I. Afaph

pro Affyrio. LXXV. Canticum ad Afl'yrios. LXXV".
2. "V "T Otus in Judaea Deus COgnofcitur Judxa Deus : in : in 2. .
"^^T" Otus in Judxa Deus : in If-

IN in liiael magnum no- Jfra'el magnum nomen ejus. X^i rael magnum nomen ejus.

men ejus.
Et radius in pace locus Et erit in Salem tabernaculum 3. Et fadtus eft in pace locus
3.
ejus &
habitatio ejus in Sion.
:
ejus , & habitatio ejus in Sion. ejus : & habitatio ejus in Sion.

contribit cornua ar- Ibi confregit volatilia arcits ,fcu- 4. Ibi confregit potentias ar-
4. lllic
cuum , fcutum, & frameam, turn , & gladium ejr bellum. cuum fcutum gladium ,
, , & bellum.
& bellum. Diapsalma. Semper.
mon
Illuminans tu mirificea
5.
Lumen tu es magnifies a 5. Illuminans tu mirabiliter £
montibus astemis 6. turbati func
montibus aeternis: 6. contur- tibus captivitatis:fpoliatifuntfu- :

bati funt omnes inlipientes perbi cot tie: omnes infipientes corde.

eorde.
Dormierunt fomnum fuum Dormitaverunt fomnum fuum : Dormierunt fomnum fuum : &
nee invenerunt quicquam om- & non invenerunt omnes viri exer- nihil invenerunt omnes viri divitia-

rum manibus
nes viri divitiarum in mani- citits manus fuas. in fuis.

bus fuis.

7. tua Ab increpatione Ab increpatione tua Deus Ja- 7 . Ab increpatione tua Deus Ja-

Deus Jacob , dormierunt qui cob , confopitus eft eurrtts , & cob, dormitaverunt qui afcenderunt

afcendebant equos. ecjuus. equos.

8. Tu terribilis es , & quis Tu terribilis es , & quis ftabit S . Tu terribilis es , & quis refif-
refiftet tibi tunc ab ira tua? adversion te ? ex tunc ira tua. tet tibi ? ex tunc ira tua.

NoT£ ad Versionem ANTIQUA M.

Itidem in Pfalt. Corb. excepta voce Laudibus , pro
"gr. I. & Caffiod. At Hieron. epift. ad Marcell. to. 2. 708. b.
Hymnis. Rom.hab. In fintm, in Laudibus, Afaph Canticum. ait ex Orig. Kurfum in Pf. Ixxv invenimus apud LXX.
Mozarab. In finem , in La/idem , Pfalmus Afaph. Ambrci. t£ Theodot. poft fcutum , fiameam
bellum , Dtapfalma. , £>

1. de Nab. c. 14. to. 1. 585. a. ait David in Pfalmo Ixxv. ~t <j. Hilar, in Pf. 118. col. 290. b. Illuminans tu mi-
.

hymmtm Deo concinuill'e ad Affyrinm fcriptnm : & in Luc. rabiliter de montibus fantlis. Ambrof. in Pf. 1 18. to. I. 10 \6.

IZ. col. 1447. e. Pro Affyrio Pfalmus infcribitur feptuage- a. cum Vulg. Illuminans tu mirabiliter a montib. aternis.

Jimus quintns. Apud Aug. in Pf. titulus non legitur. Ap. Ita quoque leg. Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. In

Caffiod. ut in Vulg. In Gr. ut in textu, nifi excipian- Moz. veto iic Illuminans tu mirabilis , &c. In Corb. In-
:

rur ifta to 'Aaa.p , 'QJ'u -xplc, to\ 'AoTuQior' at hoc ult. irpos
,
litnunas tu mirabiles a montibus tet. Ap. Auguft. in eund.

Tor 'Aos-v&av-, abeft a Pfalteriis Lat. idque Theodoretus Pf. Illuminans tu admiraliliter a mom. aternis. S. Pauli-
fe non invenilTe teftatur in Hexapl. fed in quibuldam can- nus epift. 12. p. 60. c. ait : Qui nos illnminat a mom.
turn exemplaribus. «temis. Gr. Ow-nC/i; Qu Qai\ua$a<i chro ofiwv ttiamur.

t. Ambrof. 1. de Nab. c. 14. to. I. 583.

2. Sic hab. If. 6. Pfalt. Vulgata ; nee etiam Am-
Rom. nil ditfert a

b. addito uno $ , poll: Deus : at infra delet. Vide to. 1. brof. de bened. Patr. c.7. to. 1. 523. d. nifi quod hab.
1.

col. 1 no. e. 1479. d. 1507. e. & to. 2. col. 191. a. 280. obdormierunt : at 1. de Nab. c. 6. p. 572. e. leg. dormie-
d. 620. e. 698. c. Accinunt Iren. 1. 3. & 4. p. 184. a. 273. runt ,, Sec. vide etiam infra col. 585 f. 669. f. Auguft. .

a. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. & Gr. in hunc Pf. legit comurbati funt , &c. ut in Vulg. Nice-
f. 3. Concinit Hilar, in Pf. 67. 127. & 147. col. 198. tius ep. Spicil. to. 3. p. 4. a. Dormierunt fomnum : ($ ni-

a. 429^. & 582. d. Item Ambrof. 1. deNab.c. 14. col. 583. hil invenerunt. Pfalt. Corb. Dormierunt fomnium fuum , &c.

c. & 1 163. e. & epift. 20. col. 857. e.

in Pf. 118. col. Hieron. ep. ad Sun. & Fret. to. 2. 647. b. ad hsc , omnes
addito uno ad verbum failns. Sic etiam apud Auguft.
eft ,
viri divitiarum mambus Juis , addit , gj non ut vos nejeit
& Caffiod. in hunc Pf. & ap. Chromat. Aquil. in Matth. a quo depravatum legitis , in manibus fuis. In Gr. 'Era-
p. <)']<). d. necnon Optat. 1. 2. cont. Donat. p. 31. b. fo>.
m
/f>Ma.v virtucav v'ttvcv o.vtw' J, &X ivy/ xJsr Trams
Apud Irenxum ubi fup. iic Etfatlits eft in pace $5 ba~: 01 a;Jf>;$ t? •jwtK taXe, yt(ui o.wrcci.
bitacttlum ejus in Sion : in Gr. to naT0iy.*-™£<c>'. Ap. Hie- *fr. 7. Ambrof. 1. de bened. Patr. c. 7. 523.
d. leg. cum

ron. in Jer. 17. &

2J. to. 3. 613. b. 652. f. Eaclus eft
Vulg. dormitaverunt qui afcenderunt equos : limiliter 1. de
in pace , Jive in Salem , locus ejus : $$ habitatio , Sec. Elia & jejun. c. J. col. 539. c. & in Pf. 118. col. 1017.
Ambrof. epift. 10. to. 2. 857. e. Ibi confregit cor-
Tf. 4. e. cum Plait. Rom. Auguft. in hunc Pf. dormitaverunt

nua arcuum, fcutum , glad {$ bellum. Sic etiam Caffiod. . omnes qui afcenderunt equos : at infra delet entries , cum
in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. Carnut. & Rom. Martian. Caffiod. in eund. Pf. Si Gr.
In Rom. Fabri , & Moz. cornua., arcum , fcutum , &c. in It. 8. Ita legunt Auguft. 8c Caffiod. in hunc Pf. cum

Mediolan. poteftates , arcum , fcutum , &c. Apud Auguft. Pfalt. Carnut. Corb. & Moz. in Corb. tamen qui, pro
in eund. Pf. Ibi confregit firtitudines arcuum & fcutum, ,
quis. In Mediolan. quis refiftet tibi contra faciem tuam?

^ gladium , tf bellum. In Gr. Ifiwi Qvrer&i^i ri ipd™ Rom. Martian, add^ ex tunc ab ira tua. Ct. t,'; «VnrH-
Tur t,'£ujy ottmv , if t'.ftpctlxv ,
,
-TroM/LUr. Dtapfalma quo- ;t, CfTa/ Qui d-xl ry.i o'^m; Qt ',
Aid. & Compl, airs tote h &f-

que fubjungitur in Pfalt. Corb. Rom. ac ed. Rom. LXX. -/£ Q*.
Abeft autem ab Aid. #c Compl. nee legitur ap. Auguft.
 , , ),

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXVI. f

*3
VULGATA HOD. H EhR. Versio antiqua.
g. De ccelo auditum fecifti ju- De ccelo annuntiabis judicium : 9. De COclo jadafti jlldi- Ex Mf. Sangernt,

dicium : terra tremuit & quievit. terra timens cjr tacebit. cium : terra timuit rcquie- &
vit.

io. Cum exfurgeret in judicium Cum furrexerit ad judicium 10. Dum exfurget in judi-
Deus , ut falvos faceret omnes man- Deus, ut falvos facia: omnes mi- cio Deus , ur falvet omnes
fuetos terra?. tes terra. Semper. manfuetos terrx.
i i . Quoniam cogitatio Iiomi- Jfhtia ira hominis confitebitur r 1 . Quoniam cogitatus ho-
nis contitebitur tibi: & reliquia; tibi : reliquiis irarum accingiris. minis contitebitur tibi : reli-
cogitationis diem feftum agent tibi. quum cogitatus diem feftum
frequentabunt tibi.
ii. Vovete, & reddite Domi- Vovete , ejr reddite Domino Deo 1 2. Vovete , & reddite Do-
no Deo veftro omnes cjui
, in cir- veflro
•flro : omnes qui in circuitu ejus i: mino Deo veftro : omnes qui
cuitu ejus affertis munera, funt , offer ent dona in circuitu ejus , adferent mu-
nera
Terribili 15. & ci qui aufert Terribili , auferenti fpiritum Terribili 13. & ei auferenti
fpiritum principum , terribili apud ducum > terribili regibus terra fpiritum principum : terribilis
reges terra:. prx reges terrx.
NoTjE ad Versionem A N T I Q U A M.
~t. 9. Pfa't. Rom. De
judicium jacnlatnm eft : terra ccelo ifii . K) £7X.ZTX*!t/UjUu. aiQvfik i:pTac;t Qpi.

tremuit f<) quievit. Carnut. & Corb. jaculatus es ; Moza- Sic in Pfalr. Rom. & ap. Caffiod. excepto uno
f. 12.
rab. jaculafti. Ambrof. in Pf. 43. to. 1. p. 896. f. De ccelo pro adjereui. In Mediulan. & ap. Aug. in eund.
offer l is ,

jaculatus es judicium : terra tremuit QJ qmevit : fie etiam 1. Pi. omnes qui in circ. ejus funt , efferent ; in Carnut. Corb. &
I.Hexa. col. 14. f. & l.de Nab. c. 15. to. 1.585. b. nifi offerunt. In Mozarab. omnes qui in arc. ejus Jitnt , offerunt
ouod 1. loco hab. jaculatus ejl. Auguft. in hunc Pf. jacn- dona terribili. Apud Ambrof. 1. de Nab. c. 16. to. I. 585.
iatus es jud. &c. Caffiod. judicium jaculatus ejl , &c. Mf. d. &
j86. C Orate , ££ reddite Dam. Deo veftro, omnes qui
I. jac it latum. Gr. 'Ey- t? k&cvS wirifoii npitw ?n s^oGh'm g; in circuitu ejus adfertis munera : at. 1. de exhort, virg.
vou)(aesr' al. Mfs. w'xoVnffas %plm' Symmach. n'ttf wf ttom - to. 2. 291. d. Vovete, $ reddite-, Sec. In Gr. £.l£ot£r£ , £
est*;. uiroA.0% Kvptot tb ®cS viptay ( Compl. upci'v ) wo.vtic, oi

>f". IO. Pfalr. Rom. Dum exfurgeret in judicio Deus , ill xi»a<» dvTV , ciOjii Aupa to) <pt€,;pa.

falvos faceret omnes quietos terra. Sic etiam in Mozarab. & tf. 13. Vulgaue fuflragatur Ambrof. 1. de Nab. c. 16.
apud CalTiod. excepto uno cum , pro dam. Mediol. etiam to. 1. 586. d. iicut etiam Auguft. & Caffiod. in hunc
Corb. &
Carnut. extremo hab. quietos terra. Auguft. ve- Pf. cum Pfalt. Rom. In Mozarab. vero lie qui auferet :

ro in hunc Pf. mites corde ; est. uc in Vulg. Gr. 'Ev ra fpiritum principum , terribili %j metttendo regibus terra. In
dtasvrut i'S xplw T» (Severn Trwrajc, t&; irpasTt; -r>t r.c.p- Corb. £5 qui auferet fpiritum , &c. ut in Vulg. Apud Hie-
Slaf ( Aid. & Compl. w/xteis rvi 7M5* ) turn fequitur Am- ron. epift. ad Sun. &
Fret. to. 2. col. 647. b. 1$ ei qui att-
4«^« , iicut in Pfalt. Rom. Corb. Et vero Hieron. ep. & fert fpiritum principum; turn fequitur : Dicitis quod ei non
ad Marcell. to. 2. 708. b. teftatur poft Origenem , hoc in fit Jcriptum in Graco : zierum eft : fed nifi appojuerimus ei ,

Ffalmo poft ilium locum, Ut jalvos facial mites terra, elle L at inns fermo non rejonat : neque enim poffumus dicire :

Diapfilma. Terribili & qui aufert fpiritum , &c. In ed. Rom. j, drpoii-

;#•. 11. Pfalt. Rom. cum Caifiod. Quia cogitatio homi- pilUfyai TrnuftoiTa dpyovjaiv , tpo&tpS irapa, rtil; , Sec. non-
nis & reliquia cogitationnm diem feft. agent tibi. Aug. nulliMfs. Auguft. uno cantum loco hab, [up. fpnittts prin-
in hunc Pf. Quoniam cogitatio hominis £) reliquia co- cipum , ut in Gr.
gitationis jolemnia celcbrabisnt tibi. Gr. "On ctbu'/tiov a»6pw-

VULGATA HOD. H EBR. Versio antiqua.

In finem pro Idithun , Pfalmus Viclori fuper Idithun Pfalmus i. In finem, pro Idithum,
,
Ix Mf. Satigerm,
Afaph. LXXVI. Afaph. LXXVI I. huic Afaph Pfalmus.
LXXVI.
Oce mea ad Dominum cla- Oce mea ad Deum & VOce mea ad Dominum
"V
&
mavi voce mea ad Deum
: V\mavi : voce mea ad Deum
, cltt-

, & clamavi : & vox mea ad

intendit mini. exaudivit me. Dominum, intendit mihi. &
3. In die tribulationis mea? In die tribulationis men Domi 3. In die tribulationis meas
Deum exquifivi, manibus meisnoc- num requifivi : manus mea node Deum exquifivi, manibus meis
te contra eum : & non fum decep- extenditur , & non quiefcit. node contra te : & non fum
tus deceptus.
Renuit confolari anima mea Noluit confolari anima mea : re- Recuiabit confolari anima
4. memor fui Dei, delegatus & cordans Dei conturbabar , loquebar mea, memoratus fum Dei
4.
fum , & exercitatus fum : 8c defecit in memetipfo : & dcficiebat fpintus & lxtatusium alienatus fum :

fpiritus meus. mens. Semper. & defecit fpiritus meus. Dia-

PSALMA.
A D Versionem
NoTiE ad A N T I Q U A M.
Hf. I. ltidem in Pfalt. Corb. deleto uno huic. Ap. Au- contra te ; & in
, Negavi confolari animam meant.
fine Simili-
guft. ita In finem, pro Idithun, Pfalmus ipfi Afaph. Sic
: ter apud Caffiod. in hunc Pf. Auguft. vero cum Pfalr.
etiam in Gratco. Calliod. cum Pfalt. Rom. Moz. delet & Mediolan. & Moz. leg. noile coram eo ( al. ipjo) Neca-
ipfi. vit confolari anima mea. Corb Dominum exquifivi, ma-
2. Ambrof. in Pf. 40. to. 1. 884. c. cum Pfalt. Rom.
t. mb. meis contra eum femper Kegavit confolari anima mea.
& Corb. Voce mea ad Dom. clamavi : tf vox mea ad Deum , Carnut. nocle contra eum femper Negavi confolari ani-
gj intendit mihi : at in Pf. 43. col. 886. e. £> vox mea mam meam. Nicetius Spicil. to. 3. p. 4. b. noile coram eo.
ad Deum , tf refpexit me. Similiter in Pfalt. Carnut. £> Auguft. epift. 130. to. 2. 391. e. necnon Ambrof. 1. de
vox mea ad Deum. In Mediolan. & apud Caffiod. vox mea fuga faec. c. 8. col. 435'. e. ad te confugi , tf non fum de-
abfque prjeced. Qf. Auguft. in hunc Pf. legit Voce mea : ceptus. Gr u>xtgs aoitTivv iwtt' <&£/. nVdnfflw. 'K-ttv,-
ad Dominum ( aliq. Mfs. ad Deum ) clamavi : ^ vox mea
ad Deum ( inf. ad Dominum , ) tf adlendit mihi. Gr. 0w- T^. 4. Aug. in hunc Pf. memor fui Dei , delctl. fum : &
j« /uk &pos Kt/'siof ( Symm. cum ed. v. & vi. rlv 0;cv garrivi, f$ deficit fpir. meus. Caffiod. cum Pfalt. Rom. me-
t\;x.&t£,a- j, m ipuyn pen ( Aid. & Compl. (pavy ) -7rpl<; toV Qsoy mor fui Dei , $ delegatus fum : exercitatus fum , £5 defe-
% TCf«£%f /Ml. cit paulifper fpir. meus. Item in Mediolan. Corb. & Car-
K. 3. Sic in Pfalt. Rom. eft , prater feqq. coram eo , pro nut. defecit pauhfper. In Gr, ipuiQht t? Qtv , i, fvffiit-.
Tom. II.
 : . ,

54 LIBER. PSALMORUM. Plalm. LXXVL

Versioantiqtja. He br. Vuigata HOD.
Mf.Smgerm. 5. Pra:occupaverunt cufto- Probibcbam fufpetlum eculovum 5. Anticipaverunt vigilias oculi

dias omnes inimici mei con- : meortim .-ftupebam , non loque- & mei : turbatus fum , &. non fum lo-
turbatus fum , & non iiim lo- bar. cutus.
cutus.
6. Recordatus fum dies an- Recogitabam dies antiquos ; an- 6. Cogitavi dies antiquos : & an-
tiquos annos aeternos me-
: & nos faculorum. nos acternos in mente habui.
moratus fum.
7. Et meditatus fum node Recordabar pfalmorum meorum 7. Et meditatus fum node cum
cum corde meo cogitabam , : in nolle : cum corde meo loqucbar , corde meo, & exercitabar , Scfco-
& ventilabam fpiritum meum. cjr fcrutabar fpiritum meum. pebam fpiritum meum.
8. Et dixi N unquid in aeter-
: Ergone in atcrnum projiciet 8. Nunquid sternum proji-
in

num repellit Dens : & non Dommus , & non repropitiabitur ciet Deus : aut non apponet u«
apponet benefacere adhuc J ultra ? complacitior fit adhuc ?
9. Aut in finem mifericor- Ergone complevit ufqite in finem 9. Aut in finem mifericordiam
diam fuam amputavit , a fae- mifericordiam fuam : confummabi- fuam abfcindet , a generatione in
culo & generatione ulque in tur verbum de generatione & ge- generationem ?

foculum J neratione ?

10. Nunquid oblivifcetur Nunquid oblitus eft mifereri 10. Aut oblivifcetur mifereri
mifereri Deus > aut continebit Deus : aut complebit in furore mi- Deus ? aut continebit in ira fua mi-
in ira fua miiericordias fuas ? fertcordias fuas ? Semper. fericordias fuas ?

Diapsalma.
1 1. Etdixi : Nunc coepi : haec Et dixi : Imbecillitas me a eft 1 1 Et dixi : Nunc ccepi : hasc
immutatio dextera: Altillimi. hs.c commutatio dexter a Excelfi. mutatio dextera? Excelfi.
Memoratus fum ope-
1 2. Recordabor cogitationum Domi- iz. Memor fui operum Domi-
ram Domini quia memor : ni , remir.tfcens antiqua mirabilia m . quia memor ero ab initio mira-
ero a principio mirabilium tua. bilium tuorum.
tuorum.
13. Et meditabor in om- Et meditabor in omni opere tuo ,
15. Et meditabor in omnibus
nibus operibus tuis in ob- : & & adinventiones tuas loquar. operibus tuis : & in adinventioni-

fecrationibus tuis exercebor. bus tuis exercebor.

14. Deus in fan&o via rua : Deus in fanclo via tua : quis 14. Deus in fanfto via tua : quis
quis Deus magnus praeter Deus magnus ut Deus? tu es Deus Deus magnus ficut Deus nofter ?
Deum noftrum ? 15. tu es faciens mirabilia, 15. tu es Deus qui facis mirabilia.
Deus qui facis mirabilia folus.

NoTiE AD VERSIONEM ANTIQUA)!

Qw vJ*o\(%moc, % aw7o4"X MO£ T °' &c Oiapfalma quo- -
ricordiam fuam abfeidet , afxcnlo $
in generatione ? Carnut.

que ibidem fubnectitur ficut in Plait. Rom. & Corb. Corb. & Rom. Martian, cum Cafliod. abfetdet , a fxculo
#, J. Auguft. in hunc Pf. Anticipaverunt vigilias omncs $ generatione 7 Mediolan. abfcindet, $$ complebit verbum
inimici mei : conturbatus fum , &c. ut fup. Cafliod. cum a generatione in generationem ? Ambr. I. I. de pcenit. JC^J.
Pfalt. Rom. Vulgatas congruit. Mozarab. hab. Praocctt- c. Nee in finem mif. fuam abfcidet , a generatione in gene-

paverunt vigilias omnes inimici mei. Itidem in Carnut. & rationem. Similiter Hieron. epift. ad Sun. Fret. to. 2. &
647. c. a generatione in generationem ; deinde ait Hoc
Corb. praeter verbum anticipaverunt. In Gr. n«j>caT£Aa'-
:

(5cv7o fVht/xit, nay-tic, of e'x^C? I**' sTotfiy^w , &c. Aid. &

'
1
quod in Grxco fei/tiens inveniffe ves dicttis , confummavit
verbum non babet in Latino quia £J in babetur
Compl. loco 7ravT£5 of t'x^l , ferunt , of S<pb«*fio! , &c , recti ; ntillo

Interpretum. Auguft. in hunc Pf. Ant in finem -mifericordiam

t. 6. VuVatcs fuffragatur Cafliod. in hunc Pf. cum
Pfalt. vero i. z. in epift. ad Gal. to. 4.
Rom. Hieron. abfcidet, Sec. win
Vulg. In ed. quoque Rom. "H eft re-
Z7l. Memoratus fum dies antiquos : £?... in mente
a. leg. ^0; aVoico'-lf< to sasos, oiiro 7svsai j,
yiviai; ; Aid. & Compl.
habui. Auguft. in hunc Pf. Cogitavi dies antiquos : {5 an- e'*eo{ oivK a.Troiie-^1!.

f. 10. Ambrof. de pcenit. p. J9j.e. Aut oblivifcetur

norum aternorum memor fui. Grsc. c\i£MjKa/uku w/xt&c<; ap- I.

mifereri Deus Aug. in hunc Pf. fed addit

? Similiter aut :
vctlcti' ij £t» tttuyix ifjjwSiYy.
continebit in ira miferationes fuas ? Caffiod. in eund. Pfalm.
f. 7. Similiter in Pfalt. Carn.& Moz. excepto uno exer-
citabar , pro cogitabam. Sic etiam in Rom. ap. Cafliod. & cum Pfalt. Rom. 'Nunquid oblivifcetur mifer. Dens? aut
prxter hoc , ventilabam in me. In Corb. Mediol. ven- & continebit in ira mifericordiam fuam ? Pfalt. Moz. pariter

tilabam fpir. &c. ut fup. Ap. Auguft. in hunc Pf. garrie- hab. in ira abfque fua. Corb. vero Nunquid oblivifc... in
, :

bam , & fcrutabar fpir. &c. inf. perfcrntabar. Ap. Vigil. ham fuam mifericordias fuas ? Gr. 'H iiriwirai t? oiK/tt-
Tapf. cont. Varim. p. 741. h. exercitabam, tf perfcrn-
1. ftHcttt ®tk\ M Qovi'ift Iv t? opyri df-n tiJ? o/kti/vU!?? dun ';
tabar , &c. Hieron. ep. ad Sun, 8c Fret. to. 2. p. 647. c. fequitur ibid. A/a'^a^* , ficut in Pfalt. Rom. & Corb.
leg. $$ exercitabar , £j fcopebam , &c. turn addit Pro exer- : f. 11. Aug. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. hac eft im-
Caffiod. ut in Vulg. Pfalt. Corb.
citatione , olfoM%la.r , id efl , decantationem quandam & mutatio dext. Excelfi.
meditationem LXX. tranjliilerunt : (£ pro ee quod nos di- hab. nunc capit, &c. Autt. op. imp. in Matth. hom. 1.
Mi p. II. b. hue commutatio, dextera Excelfi.
Gr. airrn n' d.X-
ximus fcopebam , pofuerunt smccmoj' , quod Symmacbus

tranflnlit infuvfoiv , id eft , perfcrutabam ,/ive quasrebam... Aoi&ioi; tm? "i-i/isv.

proprie autem oxaMOfto; in agricultura dicitur in farriendo , f. it. Pfalt. Moz. fimiliter hab. a principio: Rom. veto
id eft , farculando tf fiiendum quod «xaMov non femel , concordat cum Vulg. & Gr. ficut Aug. & Cafliod. in hunc Fi.
1 3. Pfalt. Moz. Mediol. Corb. &
t. Carnut. cum Caf-
fed frequenter fignificat
V. 8. Pfalt. Rom. &
Carnut. Etdixi : Nunquid (Car- fiod. Et meditabor & in obfervationibus tuis exercebor.
nut. No» in) &c. ut in Vulg. Corb. Et dixi : Non in xter- Rom. Et meditatus fum (5 in obfervationibus exercebor.

num projiciet Dens : $$ non adponit ut beneplacitnm fit ad- In Corb. prima manu fcriptum videtur obfecrationibus
alia vero paulo recentiori correclum obfervationibus.
Au-
huc. Mozarab. Et dixit : Nunquid in at. repellet Deus :
aut non apponet benefacere adhuc? Mediolan. ut non bene- guft. in eund. Pf. legit Et meditabor in affeBionibus
: £
tuis garriam. Gr. Kal fiiiiTViiu *> <* "is imTyJ'evfieut
placitumjit adhuc ? Ambrof. 1. de pcenit. to. 2. 595. e. fie :

No;; inaternum projiciet Deus. Auguft. in hunc Pf. omittit Qy dJ~oM%W'j>.

pariter cum Gr. Etdixi; fed addit Non in xternum repellet :
f. 14. Auguft. & Cafliod. in hunc Pf. non difTerunt

a Vulg. nee etiam Rom. Pfalt. neque Gr. In Pfalt. Corb.

Deus : ^
non apponet ultra ut beneplaceat ei adhuc. Caf-
fiod. autem in eund. Pf. Et dixi : Nunquid in aternnm qttis Deus efl&c. magnus ,

projiciet Deus : aut non app. ut beneplacitnm fit ei adhuc? •st. 1 Corb. ad verbum. In Rom. pariter
Sic in Pfalt.
J.
In Gr. Mi} tie, ts?s cu'mck diro>ciTXi Ku&k$' £ &' T&SiMti additur folus , ut in Mozarab. & Mediolan. deeft vero inf.
tuis. Similiter apud Aug. & Cafliod. in hunc Pf. A
Gr.
TU eiJcTcxh'ocu eti ;
t . 9. Pfalt. Rom. Fabri curn Moz. Aut in finem mift- abeft utraque vox folus & tuis.
 , ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXVII. 55

VuiCATA HOD. H EB R. Versio antiqua.
Notam fecifti in populis virtu- Oflendens in populis potentiam Notam fecifti in populis tuis lx Mf. Sangerm»
terntuam: 16. redemiiii in brachio tuam : redemifti in brachio populum virtutem tuam 16. liberafti :

Cuo populutn tuum , tilios Jacob, tuum, filios Jacob , & Jofeph. in brachio tuopopulrm tuum,
ik Jofeph. Semper. filios Ifrael, Joleph. &
17. Viderunt teaqua? Deus , vi- Videntes te aqua Deus, viden- 17. Viderunt te aqua: Deus,
derunt te aquae : ck timuerunt , & tes teaqua parturierunt : com- & viderunt te aquaj timue- : &
turbata? funt abyffi. mota funt abyjji. runt , &
conturbati funt abyffi.
18. Multitudo fonitus aqua- ExcuJJerunt aquas nubila : vo 1 8. Multitudo fonitus aqua-
rum : VQcem dederunt nubes. cent dedcrunt nubes : rum vocem dederunt nubes.
:

Etenim fagitt.e tux tranfcunt : Et fagitta tua dtfcurrebant .

Etenim fagittae tux pertran-
1 9. vox tonitrui tui in iota. vox tonitrui tui in rota. fierunt : 19. vox tonitrui in
tota.
Illuxerunt corufcationes tuaj or- Apparucrunt fulgura tua orbi: Inluxerunt fulgura tua orbi
bi terrae : corumota eft & contremuit concujfa &
commota eft terra. terra; commota eft
: treme- &
terra. fafta eft terra.
20. In mari via tua ,& femita; In man via tua , & femita tua 20. In mari via tua , fe- &
tus in aquis multis : & veftigia tua in aquis multis : & veftigia tua non mita£ tux in aquis multis : &
non cognolcentur. funt agnita. veftigia tua non agnofeentur.
Ixod. 1 t. Deduxifti iicut oves popu- Deduxifti quaff gregem populum 2. 1 Deduxifti ficut oves po-
.

14. 29. lum tuum , in manu Moyfi & Aa- tuum 1 m manu Mojl & Aaron, pulum tuum, in manu Moyfi
ron. & Aaron facerdotum tuorum.
N o T JE ad Versionem antiqua m .

~t. 16. Sic eft in Pfalt. Moz. & Rom. ut etiam apud Caf- inirio hab. A muitititdine finitus , Sec. Se in fine, tranfie-
fiod. in hunc Pf. In Pfalt. Corb. liberafti filios Jacob , rtint ;Corb. pertranjierunt. Gr. IIam^-oc «X"* » &c * extremo-
1$ Jofeph. Apud Augufl. redemifti filios Ifrael, £? Jo- que £ laTrcfiuctTat.
In Gr. shv-rpoiiw t&; vim; 'Jax«£ Iwtwp. Hie •#. 19. Ambrof. 1. de inftit. virg. to. 2. p. 252. d.
Jeph. , J, fi.it
autem additut Aia^a^a , iicut in Pfalt. Rem. &. Corb. vox tonitrui tui in rota. Augufl. in hunc Pi. vox tonitrui
abelt autem ab edd. Aid. & Compl. tui in rota. Apparuerunt fulgura tua orbi terrarttm : com-
17. Ita legit Augufl:. in
~t . hunc Pf. cum Caffiod. Ita mota eft &
contremebunda facta eft terra. Apud Cafliod. ut
etiam Ambrof. in Pf. 45. to. 950. b. at in Pfalm. 36. 1. in Vulg. Ita quoque in Plait. Rom. prartei hjec ultima
col. 787. d. hab. turbatx funt , abfque priced. £5, quod vidit , &
commota efl terra. In Mozarab. Inluxerunt fulgu-
etiam abeft ab edd. Aid. & Compl. Auguft. paulo infra ra tua orbi terra : vidit, &
commota efl terra. In Gr.....
conftanter legit, £J turbatx funt. Vide etiam Ambr. 1. 5. ' Etpayxv at as&nral Qy t« oixtyuseJi* eeaaeu'Gn i ivIojja'.c, i-,<-
Hexa. col. 33. c. &
1. de virginit. to. 2. 243. f. Hilarius rn6w h yw.
in Pf. 123. col. aqua Dens , viderunt
399. e. Viderunt te f. 20. Pfalt. Moz. Doming , in mare via tua, Sec. ut in
$Z) timuerunt. Pfalt. Rom.
Viilgatas confonat&Gr. Concinit Vulg. Augufl. & Au6t. 1. de promifl". p. 3. col. 176. In
paiiter Corb. nifi quod delet 2. aqua. In Mozarab. fie : mari efl via tua, &c. Cafliod. hi mari via tua, Sec. Gr.
Viderunt te aqux Deus Deus viderunt te aqux : tf timuerunt , 'Ev t» 6«*xar>i m oS'oe, (V Aid. & Compl. «/ oJ"ol.
turbati funt abyjji. t'. 21. Apud Augufl. in hunc Pf. Deduxifti ficut oves
It. i3. Ita ferunt Pfalt. Rom. Carnut. & Moz. quibus plebem tuam, Sec. ut in Vulg. Ap. Cafliod. & in Pfalt.
accedunt Auguft. & Cafliod. in hunc Pf. Apud Ambr. Rom. populum tuum : nufpiain additur , facet datum tue-
in Pf. 36. & 4). col. 787. d. 930. b. prior tantum ver- rum.
lic. efl : Multitudo fonitus aquarum. Pfalt. vero Mediolan.

VULGATA HOD. He br. Ver SIO ANTIQUA.

Intelleclus Afaph. LXXVII. Eruditionis Afaph. LXXV111. 1. Intelledus Afaph. Ex Mf. Sangermt
LXXVII.
ATtendite popule meus legem /tXJfcidta populus meus legem * TNtende popule meus in
meam : inclinate auiem vef- jlJ. me am : inclinate aurem vef- 1 legem meam : inclinate
tram in verba oris mei. tram ad verba oris met. aures veftras in verba oris mei.
2. Aperiam in parabolis os Aperiam in parabola os meum: 2. Aperiam in parabolis
os
meum : loquar propofitiones ab loquar etnigmata antiqua: meum & : loquar propolitio-
initio. nem meam ab initio lkculi.
5. Quanta audivimus & cogno- £hi& audivimus & cognovimus , 3. Quanta audivimus & co-
vimus ea : & patres noftri narrave- & patres
t
noftri narravertmt nobis. gnovimus ea & patres :
noftri
runt nobis. narraverunt nobis.
4. Non funt occultata a filiis Non funt abfeondita a filiis eo- 4. Non eft abfeonfum a fi-
corum, in generatione altera. rum : a generatione fequenti. liis eorum , in generationem
NotjE ad Versionem antiquam
t. 1. Idem titulus habetur in Pfalt. Rom. & Corb. c. Aperiam in parabolis os meum : itidem in Pf. 118. col.
necnon apud Auguft. Sc Caffiod. in hunc Pf. In Gr. Sv- 326. b. fed addit : crutlabo abfeonfa a conftitutione mttndi.
ysQiug TU 'Acap. in Pf. autem 136. col. 490. e. loquar propofitiones ab ini-
* Pfalt. Mozarab. Attende populus meus in legem meam, tio. SimiliterAmbrof. in Pf. 118. to.
1 1 jo. b. Se epift. 1.
Sec. ut in Vulg. Rom. & Corb. cum Augufl. in hunc Pf. 4. to. 2. 764. b. addita voce fxculi , in fine. Apud Au-
Attendite populus meus legem , Sec. folus Corb. hab. in fi- guft. in hunc Pf. ut in Vulg. prarter unum eloquar. Ap.
ne , aurem veftram ad verba, &c. Hilar, in Pf. 1. n. 3. col. Eucher. Lugdun. formul. praef. p. 824. c. Aperiam in pa-
IJ. c. Attendite popule meus in legem meam : inclinate au- rabolis xmgmate antiqua. In Gr. 'Arol^u cr...
loquar in
res veftrat in Sec. at in Pf. 136. col. 490. e. leg. Atten-
,
f^hifiH-*' TyfjiJiWT» air apyvq.
dite populus mens in legem meam : inclinate aurem veftram t. 3. Concinit Ambrof. in Pf. 118. to. 1. 1158.3. fi-
in. Sec. Caffiod. ut in Vulg. Gixc. ngjOE^s ?iao; fj.\i rot cut Aug. & Caffiod. in hunc Pf. una cum Gr.
n/Mv , Sec. ut in Vulg. #. 4. Pfalt. Carnut. & Corb. fimiliter habent in gene-
tr. 2. Vulgatx confonat Pfalt. Rom. nifi quod add. in rationem alteram. In Rom. vero omnia ut in Vulg. ficut
fine , fxculi additur pariter in Pfalt. Carnut. Se Corb.
•
apud Caffiod. Auguftinus in eund. Pf. legit : Kon funt
fed in Corb. exftat fup. in parabola. Tertul. 1. 4. adv. abfeondita it filiis eorum , ingenerat. altera. Annuntiantes l.iu-
Marc. 705. b. leg. Aperiam in parabolam os meum; Se pod des Domini , &
potentias ejus , £5 mirabil.-.i , &c. Gr. Ot/K
jauca eloquar problemata. Hilar, in Pf. 1. n, 3, col, if.
:
txpv&y!,,,., (tiyiticiKTttytr, 'Avr^fsMCF/f; t^,,,,, iT»?/l««
Tom. II. Vij
 , :: ; : ,: , : : :

156 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXVII.

Veksio antiqua. Hebr. Vu 1 g a t a hod.
E* Mf. Sangerm. alteram.
Narrantes laudes Domini , Narrantes laudes Domini , & Narrantes laudes Domini , &
& virtutes illius , & mirabilia potentiam ejus : & mirabilia ejus virtutes ejus , & mirabilia ejus quae
ejus quae fecit. qtu fecit. fecit.

5 . Et fufcitavit teftimonium Statuit conteflationem in Jacob 5. Et fufcitavit teftimonium in

in Jacob : & legem pofuit in & legem pofuit in Ifrael Jacob : & legem pofuit in Ifrael.
Ifrael
Quam mandavit patribus £his. mandavit patribtts noftris , Quanta mandavit patribus nof-
noftris notam facere hliis eo- ut docerent filios fuos : ut cognofce- tris nota facere ea filiis fuis 6.ut :

rum : 6. ut cognofcat proge- ret generatio jubfequens. cognofcat generatio altera.

nies altera.
Filii qui nafcentur , & ex- Filii nafciiuri /urgent , & nar- Filii qui nafcentur , & exfurgent,
furgent j & narrabunt filiis rabunt filiis fuis & narrabunt filiis fuis,
fuis
7. Ut ponant in Deo fpem Ut ponant in Deo fpem [nam 7.Ut ponant in Deo fpem fuam ,
fuam , & non oblivifcantur cr non oblivifc antur cogitationum & non oblivifcantur op'erum Dei
operum Dei fui : & mandata Dei, & mandata ejus cuftodiant : & mandata ejus exquirant.
ejus exquirant.
Ne fiant ficut patres eo- Et nonjintjicut panes eorum , 8 . Ne fiant ficut patres eorum ,
rum , natio prava & exacer- generatio declmans & provocans : generatio prava & exafperans
bans
* M/ corrupt e di- Genus , quod non * direxit Generatio , qua non pr&paravit Generatio , qua? non direxit cor
lexit. cor fuum &; non eft creditus :
cor fuum, & non credidit Deofpi- fuum : & non eft creditus cum Deo
cum Deo fpiritus ejus. nt us ejus. fpiritus ejus.

9. intenden-
Filii Ephrem Filii Ephraim intendentes , 9. Filii Ephrem intendentes &
tes arcummittentes fa- , & emittemes arcum : terga verterttnt mittentes arcum : converfi funt in
gittas averfi funt in die belli,
: in die belli. die belli.

10. Non fervaverunt tefta- Non cufiodierunt pactum Dei, 10. Non cuftodierunt teftamen-
mentum Dei : & in legem ejus & in lege ejus noluerunt ingrcdi. tum Dei : & in lege ejus noluerunt
noluerunt ambulare. ambulare.
11. Et obliti funt benefi- Et obliti funt cogitationum ejus 11. Et obliti funt benefa&orum
ciorum ejus, mirabilium & & mirabilium ejus qua ojhndit eis. ejus ,& mirabilium ejus quz often-
ejus quae oftendit eis. dit eis.

1 2. In confpedum patrum Coram patribus eorum fecit mi- 12. Coram patribus eorum fe-
eorum fecit mirabilia in terra rabilta : in terra JEgjpti , in re- cit mirabilia in terra ^Egypti , in
jEgypti , &
in campo Taneos. gione Taneos. campo Taneos.
13. Difrupit mare, tra- Divijit mare , <jr tranfdus.it & 13. Interrupit mare, & perdu- Exod.
jecit eos ftatuit aquas ficut in .eos : flarefecit aquas quaji acer- : & xit eos : ck ftatuit aquas quafi in 14. Ma
utrem. vum. utre. "•
14. Et deduxit eos in nube Et duxit ecs in nube per diem, 14. Et deduxit eos in nube diei

NOT* AD VERSIONEM A N T I Q UA M
i/«rs'«; , &c. ut fup cum, emittentes fiagittas fuas : converfi funt in, &c. Rom.
fr. 5. Auguft & Caffiod. in hunc Pf. cum Vulgata con- Martian. £5 mittentes. Mozar. initio hab. Tilii Fffraim ;
cinunt. Similiter Iren. 1. 3. c. io\ p. 20 J. e. cum vet Pfalt. fubinde , £5 converfi funt ; caet. ut in Vulgata. C^ib. Filii
ufque ad vocem Ifrael inch Pfalt. Rom. addit Quam : Ephraim intendentes £j mittentes fagittas Juas : converfi pint ,
mandavit patr. nojlris , ut notam jacerent earn filiis fuis. Corb. &c. Carnut. intendentes ($ mittentes jagittas. Hicron. in
& Carnut. Quam mandavit patribus nojlris notam facere Ezech. 22. to. 3. 855. a. Filii Ephraim intend, tf mitten-
earn filiis eorum , Carnut. fins. Mozar. Et mandavit pair tesarcum : converfi funt retrorsitm in die belli. Auguft. in
noftris, tit notam jaceret ea film jnis. Gr. "Ov cvcrsl^aio hunc Pf. Filii Epbram intend. i$ mittentes arcus : com
converfi
yvoifiioii dinh tois tWs *t»' Aid. & Compl. r£ y>uf>iQc& funt in , &c. turn ait fubaudiri Jagittas : & port paulo col.
822. a. Nonnulli , inquit, codices Grxci habere dicuntur ,
6. Auguft. in hunc Pf. extremo hab. ££ narrent fi-
tf". tendentjs & mittentes arcubus , ut fine dubitatione fubati-
liis ican. ut in Vulg. Caffiod. narrabunt , &c. Itidem & diamus fagittas. Caffiod. Filii Ephraim intend, arcum ,
Hieron. ep. ad Sun. Fret. to. 2. 650. a. pro quo, in- & y mittentes fagittas : converfi funt , &c. Edit. Rom. 'Tioi
quit, in Graco eft a.Tra-y[sMai , quod eft annuntiabunt. In 'Ep/icti/i h-ruiwlic, Kj E>a.K\ovliS Toi,t,v ( Aid. ed. t;£oi; #
) fVfa-
Pfalt. Rom. Fabri Filii qui nafcunttir , exfurgent , *£ nar-
f wav , &c.
:

rabunt earn filiis fuis ; Rom. Marilyn, nafcentur. Brev. Moz. "fr. 10. Pfalt. Rom. Non cufiodierunt teft. Dei fui : $ in
delet 1$ , ante exfurgent, habetque , narrabunt ea. Ap. ^ lege ejus, &c. Sic etiam ap. Auguft. & Caffiod. in hunc
lien. 1. 3. c. 16. p. 2CJ. e. fie ut cogn. gen. altera. Filii : Pf. fed abfque vocula fui : idem Aug. inf. col. 823. a.
qui nafcentur ex his , ipfi exfurgentes , enarrabtmt filiis ^ leg. Non obfervaverunt teftam. Dei. Gr. Oi/jc ttpvhetS&t tw...
fuis. In Gr. T(W 01' Te^nos^o; , *> aVarn'cif^a; , £, «.Tray- tH ©ff, k, , &c.
fzMGit dura, , &c li^. II. Pf. cum Brev. Moz. fimiliter hab.
Aug. in hunc
Tt. 7. Sic in Pfalt. Rom. ad verbum. Auguft:. & Caf- beneficiorum ejus deinde Moz. tf mirabilia ejus , &c. Pfalt.
,

fiod. in eund. Pf. delent fui, port Dei :

, cum Gr. Apud Rom. & Caffiod. benefadorum ejus , &c. ut in Vulg. Gr.
Iren. 1. 3.16. p. 205. e. ita :
c. Ut ponant in Denm jpem TCCV SUSPytQtOlY OIVTH , Kj TO)Y , OCC.
fuam , C; prxcepta ejus exquirant. Gr. "hoc Sacra/ tVi tIi if'. Coram patribus eorum quit
12. Auguft. in hunc Pi.
©eo\, &c. fecit mirab. &c. Caffiod. cum Pfalt. Rom. ut in Vulg.
t. Rom. Corb. cum Caffiod. Ne fiant
8. Pfalt.
fi-
& Grace. 'EvuvTm rur a. zirmat' nufpiam legitur £> , poffc

dtt genus pravttm peramarum : Genus , quod non di- & jEgypti.
rexit cor fuum , &c. fie etiam in Mediolan. Sc Carnut. In 13. Ita legit Auguft. in hunc Pf. excepto ult. quafi
T?.
Moz. vero Ne fiant ficut patres eorum , genus pravum
:
^ in ntres. Caffiod. cum Pfak. Rom. Corb. Carnut. quafi &
tf perverjhm : Genus , quod non dixerit (\. direxit) cor fuum. in utrem ; cast, ut in Vulg. Corb. tamen delet tf , ante
Apud Auguft. in eund. Pf. col. 815. g. 820. e. Ne & ftatuit. Mozarab. Interrupit mare , £J traufduxit eos : fta-
fiant generatio prava amaricans : Generatio, qua cor ^ tuit aquas quafi in utrem. Gr. AisppiiZfi j J inayzr om-
non direxit fuum , &c. In Gr. 'Iva (m -,amlou yzvia. 7t';" ifyincr iiJ alct ace) doxov.
ttcoMa. iu ira^scTTH^ytinca.' Tma, mt'S !* wrzv'kvvet at rn tap- J?'. 14. Pfalt. Rom. cum Caffiod. Et eduxit eos , Sec. ut
iia cLvTvt',- it, m , 8cc. in Vulg. Auguft. deduxit, abfque pracced. £?. Pfalt. Moz. Et
y. J). Pfalt. Rom. Fabri ; Itlii Epbrtm intendentes ar- eduxit eos in tmbem diei : \$ tela wife 111 illnminatiwe l»i
 ,, . ::

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXVII.

VULGATA HOD. H K B R. V E R S I O A N T I QU A

& tota node in illuminatione ignis. & tota node in lumine ignis. per diem &
nofte inlumina- Ex Mf. Sangtrm»
:

tionc Juminis.
Exod. 1 5 . Interrupit petram in eremo : Scictit petram in deferto > & 1 5. Difrupit in deferto pe-
17- 6. &
adaquavit eos velut in abyflo potum dcdit quaji de abjfjis tna- tram 6c potavit eos ficut in
:

Pf. 104.
multa. gnis. abyllb multa.
41.
16. Et eduxit aquam de petra : Et eduxit rivos de petra , & 16. lit produxit aquam de
& deduxit tanquam flumina aquas. elicuit quafi flumina aquas. petra &
eduxit ficut flumina
:

aquas.
17. Et appofuerunt adhuc pec- Et addiderttnt ultra peccare 17. Et adpofuerunt adhuc
care ei : in iram excitaverunt Ex- ei , ut provocarent Excelfum in peccare ei exacerbaverunt : &
celfum in inaquofo. invio. Altilfimum in liccitate.
18. Et tentaverunt Deum in Et tentaverunt Deum in Cordi- 8. Et tentaverunt Deum
1

cordibus fuis : ut peterent efcas ani- bus fuis , petentes cibitm amnufuiz; in cordibus fuis ut peterent :

mabus fuis. efcas animis fuis.

19. Et male locuti funt de Deo : Et loquentes contra Deum , di- 1 9. Lt detraxerunt de Deo
dixerunt Nunquid potent Deus
: cebant Nunquid poterit Deus pa-
: & dixerunt Nunquid poteft :

parare menfam in deferto ? rare menfam in folitudine f Deus prsparare menfam in

deferto ?
10. Quoniam percuffit petram Ecce percuffit petram , & fluxe- 20. Quoniam percuffit pe-
& fluxerunt aquai , & torrentes runt aqu<t> ejr torrentes inundave- tram , <5c fluxerunt aquae , &
inundaverunt. runt : torrentes inundaverunt.
Nunquid & panem poterit dare Nunquid & panem poterit dare , Aut nunquid & panem po-
aut pararo menfam populo fuo ? ant par are camem populo fuo ? dare , aut parare
terit menlam
populo fuo :
Nam. n, Ideo audivit Dominus, & Ideo audivit Dominus & non , 21. Propterea audivit Do-
21. 1. diftulit : & ignis accenfus eft in Ja- diftttlit :& ignis accenfus in eft minus , & diftulit & fuper- ,

cob , & ira afcendit in Ifrael : Jacob , & furor afcendit in Ifrael: pofuit : & ignis accenfus eft in
Jacob , & ira afcendit in Ifrael
Quia noil crediderunt in Quia non crediderunt in Deo , Quoniam non credide-
Deo ,
nec fperaverunt in falutari nee babuerunt fiduciam in falutan runt in Deum fuum , neque
ejus. ejus. fperaverunt in falutare ejus.
13. Et mandavit nubibus defu- Et pr&cepit nubibus defuper , & 23. Et prxcepit nubibus de-
per , & januas cceli aperuit. portas call aperuit. fuper , &
portas coeli aperuit.
Exod, 24. Et pluitillis manna ad man- Et plait fuper eos manna ut 24. Et pluit illis mannam
16. 4. ducandum , & panem coeli dedit comederent , & triticum cceli dedit manducare , & panem cccli de»
Num. eis. eis. dit illis.
31.7.
Jean. 6.
25. Panem angelorum mandu- Panem fortium comedit vir : ci- 25. Panem angelorum man-
cavit homo : cibaria milit eis in baria mifit illis in faturitatem. ducavit homo : efcas mifit eis
1. Oi- abundantia. in fatietate.
ao. 3.
Nnm
26. Tranftulit Auftrumdeccelo: Abflulit Eurum de coelo , & 2.6. Excitavit Auftrum de
& induxit in virtute fua Africum. induxit in fortitudine fua Afri- ccelo : &
fuperduxit in poten-
cum. tia fua Africum.
1 7. Et pluit fuper eos ficut pul- Etpluit fuper eos quafi pulverem zy. Et pluit fuper eum ficut

Noti AD VeRSIONEM ANTIQUAM.

minis. Corb. $ nolle in inluminatione luminis. Gr. Kai coVii- dav. In Pfalt. Cotb. Nunquid tf panem poteft dare , Sec.
IWSiv dvrii cm titf/Hn yftt&ci' k^ (j*w rnvvu/./a ui q.uln/J.w -nvftc,. In Gr. Mm jj dp?ov Sury.osna , OiC. Aid. £c Compl. (flwa-
TJr. iy. Pfalt. Rom. Interrupit in eremo petram, Sec. ut T«(.
in Vulg. Mozarab. Difrupit in eremo petram. Corb. Inter- 1^. 21. Caffiod. fimiliter addit tf fruperpcfuit, cum Pfalt. ,

rupit in eremo petram : 1$ adaquavit eos -velut abyffiis mul- Rom. Corb. & Carnut. In Mozarab. eft inf. ira Dei, &c.
ta. Auguft. in hunc Pf. cum Audi. 1. de promilf. p. in. A pud Auguft. in hunc Pi. Propter hoc audivit Domm. Jj
a. Difrupit in deferto petram ;2J adaquavit ( AxiSt. potavit) diftulit : $ ignis , &c. ut in Vulg. Sic etiam in Graeco.
eos /tent in abyffo multa. Caffiod. ut in Vulg. Gr. Aitp- t. 22. Sic eft in Pfalt. Rom. ni excipias ifta Quia... :

pH^E TTtTg$tt It ifV/Ha' it, STTGTiCEl' &>* W

aSl/oTM TOM'/). nec. In Mozarab. in Deitm , nec Jperav. in Jalutare ejus.
T?". 16. Pfak. Rom. initio & inf. hab. 55 eduxit , ljcut In Corb. in Deo fuo , nec fperaverunt in jalutare ejus. Caf-
etiam Mozarab. Auguft. verb & Cafliod. concordant cum fiod. quoque hab. in Deo fuo , nec, &c. ut in Vulg. Gr.
Vulg. In Gr. Kai ii^jceyev i. xaniyxysr , &c. a/ tb 0£w, iii ix7rioar sotI to ooithC"' «.vth.

If. 17. Sic habet Auguft. in hunc Pf. fed abfque pri- fr. 23. Vulgata: refpondent Aug. Se Cafliod. cum Pfalt.
mo &. Ambrof. pariter 1. j.deSpir. S. to. 1. col. 674. c. Rom. & Gr. Mozarab. hab. 55 portas , ut fupra.
C> exacerbaverunt Altiffimum in jiccitate. Caftiod. cum Pfalt. #. 24. Sic eft in Pfalt. Corb. Item in Rom. manna man-
Rom. in iram concitaverunt Excelfrtm in Jiccitate. Similiter ducare , fed abfque feq. 1$. Similiter ap. Caffiod. in hunc
in Mozarab. pneter hoc , in ira. Mediolan. hab. $5 'xa- Pf. apud Auguft. vero ut in Vulg. In Gr. pitta. tpx-,ur >
cerbavernnt Excelfrtm in Jiccitate ; item Carnut. Corb. in & J»
ap/cy , &C.
Jiccitate. Auguft. vero loco cit. col. 825. f. dicit alios co- Tf. 25. Tertul. 1. de carne Chr. p. J46. c. Panem ang.
dices habv're quod de Gi.eco eft expreffins : en
, in inaquofo, edit homo. Ambrof. in Pf. 7,6. to. I. 805. c. manduca-
verba : aVJ/pw.
wa^i-aM^etvctv tot ' Y-^is-ov It vit homo : fie etiam 1. de parad. col. 163. e. & 1. de Myft.
~fi. 18. Sic eft in Pfalt. Corb. Rom. vero cum Auguft. to. 2. 337. e. Succinit Auguft. in hunc Pf. cum Caffiod.
& Cafliod. leg. efcas animabus Juis i Mozar. ej'cam. Gr. & vet. Pfalt. Caffiod. vero addit : frnmentationem mijit
eis in abundantia. Iridem S. Paulinus epift. 23. p. 127. a.
#. 19. Pfalt. Rom. & Moz. Vulgata* confonant, nifi cum Pfalt. Rom. Mediol. Corb. Carnut. & Moz. In Rom.
quod praeponunt JJi, verbo dixerunt. Cafliod. hanc con- Fabri , mifit ei. Apud Aug. ut in Vulg. In Gr. i-TriciTte-
jun£l. delet. Auguft. in hunc Pf. legit Et detraxerunt de :
fiov «.ttisiimv awrcTi si*; 7TMiij/t<on!f.
Deo, £5 dixerunt : Nunquid poterit Deus parare , &c. Gr. 26. Pfalt. Rom. ac Mediol. hab. Et excitavit ; reli-
Tf.
Kai xaTEWww t? 0e? , £ zHou' M« Svrwsltu s''o/- qua ut in Vulg. Mozar. Corb. Carnut. Excitavit , abfque &
/K«0*/ , &C. praeced. tf. Aug. &
Caffiod. Tranftulit , Sec. ut in Vulg.
ir. 10. Pfalt. Rom.tollit aut , ante nunquid, ficut Au- Gr. 'Att^e, &c. Mozarab. folum fcribit in £neJfricani;
guft. 8c Cafliod. in hunc Pfalm. caet. ut fupra. Similiter ap. Gr. A/£a.
Ambrof. 1. 3. Hexa. col. 36. e. ufque ad verbum ;»»»- t. 27. Pfalt. Moz. Et pluit illis Jicitt, &c. Auguft. Si
 : ,, : , :

158 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXVII.

Versio antiqua. H EB R. VULGATA HOD."
** M/. Smgerm. pill verem carnes :& licut are- carnem , & quafi arenam maris verem carries : & ficut arenam marl»
nam maris volatilia pennata volatilia pennata. volatilia pennata.

28. Et ceciderunt in medio Et ceciderunt in medio caftro- 2. 8. Et ceciderunt in medio caf-

caftrorum eorum , circa ta- rum eorum : in circuitu tabemacu- trorum eorum , circa tabernacula
bernacula ipforum. lorum eorum. eorum.
29. Et manducaverunt & Et comederunt & faturati funt
, 29. Et manducaverunt & fatu-
fatiati funt nimis , concu- & nimis ; & dejiderium eorum attu- rati funt nimis , & deliderium eo-
piicentia eorum adtulit eis : lit eis : non indiguerunt de cupidi- rum attulit eis : 50. non funt frau-

30. non funt fraudati a con- t ate fua , dati a defiderio fuo.
cupilcentia fua.
Adhuc cum eflet efca in Cum adhuc cibtts efset in ore eo- Adhuc efca; eorum erant in ore Nawj
ore eorum : 31. & ira afcen- rum. Furor ergo Dei afcendit fu- ipforum : 5 1 . & ira Dei afcendit fu- II * 33»

dit fuper eos. per eos per eos.

Et occidit plurimos eorum Et occidit pingues eorum , fjr Et occidit pingues eorum , & elec-
& ele&os Ifrael impedivit. eleclos Ifrael incurvavit. tos Ifrael impedivit.

32. In omnibus his pecca- In omnibus his peccaverunt ul- }z. In omnibus his peccaverunt
verunt adhuc non credide- : & tra , &
non crediderunt in mira- adhuc : & non crediderunt in mira-
runt in mirabilibus ejus. bilibus ejus. bilibus ejus.

33. Et defecerunt in vani- Et confumpfit in vanitate dies 33. Et defecerunt in vanitate

tate dies eorum , anni eo- & eorum , & annos eorum veloci- dies eorum , & anni eorum cum
rum cum feftinantia. ter. feftinatione.

34. Cum interficeret eos Si occidebat eos , tunc qttarebant 34. Cum occideret eos , qua?re-
tunc exquirebant eum : & con- eum : & convertebantur , & dilu- bant eum : & revertebantur , & di-
vertebantur , &
vigilabant di- culo confurgebant ad Deum. luculo veniebant ad eum.
lucnlo ad eum.
35. Et rememorati funt Et recorddbantur quia Deus 35. Et rememorati funt quia
quoniam Deus adjutor eorum forth udo eorum , Deus excel- & Deus adjutor eft eorum & Deus :

eft : & Dominus excelfus libe- fus redemptor eorum eft. excelfus redemptor eorum eft.
rator eorum eft.
36. Et dixerunt eum in ore Et Lulaverunt eum in ore fuo, 36. Et dilexerunt eum in ore
fuo , & lingua fua mentiti funt & lingua fua mentiti funt ei : fuo , & lingua fua mentiti funt ei
illi

37. Cot autem eorum non Cor autem eorum non erat fir- 3 7 . Cor autem eorum non erat
eft reftum cum eo neque : cre- mum cum eo : nee permanferunt in reftum cum eo : nee tideles habiti
diderunt in teftamentum ejus. pafto ejus. funt in teftamento ejus.

38. Ipfe autem eft miferi- Jpfe vero mifericors propitia- 38. Ipfe autem eft mifericors,
cors , &
propitius flet pecca bitur iniquitati , cj- non difperdet : & propitius fiet peccatis eorum : &
ns eorum & non difperdet non difperdet eos.

eos.

Notje ad Versionem antiquam.

Caffiod. cum Rom. fuper eos, &c. Gr. eV ivns. tf veniebant ad eum. Itidem in Mediol. & Carnut. £? con-
•ft. 28. Itidem in Pfalt. Mozarab. In Rom. tabem. eo- vertebantur ante lucem. In Mozarab. Cittn occideret eos ,
rum , ficut apud Aug. Caffiod.& tunc quarebant eum : £5 revertebantur ante lucem , tf venieb.
"ft. 29. Vulgatae furfragantur Aug. CafTiod.cutn vet. & ad eum. In Corb. Cum otciderent eos, quxrebant eum : %}
Pfalt. In Gr. K«i j, arttaMQwctv o<paS&c , K/ thk S7ri§v/j.ia>
convertebantur ante lucem, & veniebant ad eum. In Rom.
ivlav meynet dvltfc,. Martian. ©
convertebantur , £J ante lucem veniebant ad Deum.
T?. 30. Auguft. in hunc Pf. non funt ( inf. nee jam ) Apud Auguft. in hunc Pf. ut in Vulg. piaeier hoc ultim.
privati a dejtdcrio [110. Adhuc efca erat in ore ipjorum. Caf- ad Deum. Apud Hieron. 1. 2. in ep. ad Ephef. to. 4. 371.
liod. Vulgat* congruit. Pfalt. Rom. hab. non Junt frau- ^ b. Cum interficeret illos , tunc quxrebant eum. In Gr. '07a»
dati a dejid. ftto. Adhuc efca eorum erat in , &c. Mozarab. d.-!Ti%luni dvlic,, i\vit\n ("Aid. Compl. tilt :^»'tk» ) &
Adhuc efca erat in , &c. Gr. i/. sVfpifCwoa/ aVo ths iicAv- dvlii' J) sweVffipGy , £ wfOfci^oi' icolc, tw ©lav.
/ulai dvTuv. S-tt tm; ^(juSeb; dinuv ami ey tw , &c. Aid. ft. 3J. Caffiod. habet cum Pfalt. Rom. Et memorati
&. Compl. delent dvrur. funt quia Deus adjutor eorum eft : Deus excelfus libe- $
~ft. ji. Sic in Pfalt. Rom. Dei;
eft, praeter unum ira rator eorum eft. Sic etiam apud Vigil. Tapf. 1. cont. Va-
in Corb. etiam ira Dei. In Mozar. deeft Dei ; addit veto rimad. excepto verbo rememorati funt. Item liberator eft
cum Corb. afcendit in eos'. Et occidit plurimos, &c. Item in Pfalt. Corb. &
Moz. Apud Auguft. ut in Vulg. prje-
plurimos habet Mediol. cum Caffiod. Auguft. ita & ira : ter hoc , adjutor eorum eft. In Gr. Kal e'jum&Mar ott ©£05
Dei ajceudit fuper eos ("inf. in eos. ) Et occidit in plnrimis /3o>)6o{ dl/TCOV isi' Kj ©EO? O V-^ISOC, MTfXtViC., &c.
ft. 36. Quod legitur in Pfalt. Sangerm.
eorum , $$ eleclos Ifrael impedivit. Subdit Auguft. Notinulli dixerunt, vi-
codices habent pingues eorum , quod quidem hiquit , in Gra- , tiose fcriptum videtur pro dilexerunt : ita fane legunt Au-
tis , qttos habuimus , non invenim/is At Hieron. epift. ad . guft. &
Caffiod. cum vet. Pfalt. In Grsco etiam conftan-
Sun. & Fretel. to. 2. 6jo. a. affitmat pingues in Hebr. ter vtydirmar. Brev. Mozar. hab. (£ in lingua fua men-
legi item apud LXX. & Theodot. w r«r? ttIociv dulav
; titi funt ei. Hieron. epift. ad Sun. Fret. to. 2. 650. &
quod quidam , inquit, non intelligentes , pro -ttIvm , prttave- a. teftaturom«fJ voce Jimili tianflulilfe , i^ivoccrro doro), id

runt fcriptum ir^loon. Rurfum Auguft. loco cit. col. 827. eft, mentiti funt ei. Ouis autem
voluerit pro ei, , inquit ,

In Grxcis codicibus , non IvcaoSm, quod eft impe- ponere eum , 55'
met judtcii.
vitiare exemplaria , non eft
g. ait :

ft. 37. Pfalt. Mozatab. Cor autem

ipjorttm non eft, Sec.
divit, fed Qyn-iriiSm legimus , quod eft potiits compedivit.
In ed. Rom. exftat cV -rei? irtomv , at in Aid. & Compl. Ut in Vulg. Rom. vero cum Mediolan. Corb. Cor au- &
tem eorum non erat 'ice fides babita eft illis in teftamento
ttmioisiv ; conftanter vero initio , opyn t? @iv.

ft. 32. Ita Auguft. & Caffiod. cum vet. Pfalt. & Vulg. ejus. Similiter apud Caffiod. uno excepto eft, pro erat ;

In Gr. deeft in , ante mirabilibus ; deeft pariter in Pfalt. unus tamen Mf. hab. ibid, nee fideles habiti funt. Apud
Corb. Aug;, ut in Vulg. praeter vocem ipjorttm , loco eorum. In
#. 33. Concinit Caffiod. in hunc Pf. una cum Pfalt. Gr.".... tr/e sWwOnciai' w tn , &c. abfque prasced. eft , vel

Rom. 8c Corb. In Mozarab. Et defec. in nativitate dies... erat.

cum feftinantia. Apud Auguft. ut in Vulg. In Gr. Kal *%{- ft. ?8. Auguft. in hunc Pf. fimiliter hab. g propitius

finrur Lv /nct7aio%ri /J.tla. G-nviMC,.

'

fiet ^ non difperdet eos ; at infra , j£ propitius erit £>

"ft. 34. Caffiod. cum Pfalt. Rom. Fabri Cum occideret : non perdet eos : deinde : Et abnudabit ut avertat iramfuam ;

M , tunc injHtrebant eum : & csnvertebiintnr ante /iteon , ^ nm (Kcendet tmntm namfmm, Pfalc, Coib, ^ profiting
 ; :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXVII. J

S9
VULGATA HOD. He br. Versio antiqua.
Et abundavit ut averteret iram Aiuhiimque avert it iram fuam , Multiplicavit ut averteret Ex Mf. Sttnpmi
fuam : &
non accendit omnem iram & non fujcitavit totum furorcm iram fuam ut non incen- : &
fuam : fuum : deret omnem iram fuam fu-
per eos :

39. Et recordatus eft quia caro Ft quia caro ef-

recordatus cjl
39. Et memoratus eft quo-
funt : fpiritus vadens, & non re- fent : fpiritus vadens non rcver- , & niam caro funt fpiritus va- :

diens. tens. dens , & non revertens.

40. Quoties exacerbaverunt eum £htotics provocaverunt eum in 40. Quotiens exacerbave-
in deferto , in iram concitaverunt deferto , afflixerunt eum in folitu- runt eum in deferto , in iram
eum in inaquofo ? dine ? concitaverunt eum in terram
fine aqua
41. Et converfi funt, tenta- & Et converfi funt , & tentave- 41. Et converfi funt , &
verunt Deum 8c fandtum Ifrael : runt Deum , & fanttum Ifrael tentaverunt Deum fandum : &
exacerbaverunt. concitaverunt. Ifrael exacerbaverunt.
41. Non funt recordati manus Non funt recordati manus ejus , 42. Non funt rememorati
ejus , die qua redemit eos de manu die qua redemit eos de tribulante. manus ejus ,
qua liberavit eos
tribulantis : de manu tribulantis:
43 . Sicut pofuit in /Egypto figna J>hii fecit in JEgypto figna fua , 43. Quemadmodum pofuit
fua, & prodigia fua in campo Ta- & ojtenta fua in regtone Taneos. in Egypto figna fua , pro- &
neos. digia fua in campo Taneos.
Exod. 44. Et convertit in fanguinem £)ui convertit in fanguinem flu- 44. Et convertit in fangui-
20. flumina eorum, & imbres eorum, vios eorum , &
rivos eorum , ut nem aquas eorum , & plu-
ne biberent. non biberent. viales aquas eorum , ne bibe-
rent.
Exod. 45. Mifit in eos coenomyiam , £hii immifit in eos omne genus 45. Et mifit in eos cyno-
8. 6. 24. & comidit eos ranam , dif- : & & mufcarum , ut comcderent eos : & mia , & comedit eos & ra- :

perdidit eos. ranas , ut difperderent eos. nam &

corrupit eos.
,

Exod. 46 . Et dedit a?rugini fruftus eo- Qui dedit brucho "ermen eo- 46. Et dedit caniculx fruc-
10. iy. rum , & labores eorum locufce. rum , & labor em eorum locufta. tum eorum , labores eorum &
locuftae.
47. Et occidit in grandine vi- Jjhfi occidit in grandine vineas 47. Occidit in grandine vi-
Exed.
9,25.
neas eorum , & moros eorum in eorum , & fycomoros eorum in fri- neas eorum , & moros eorum
pruina. gore. in gelicidia.
48. Ettradiditgrandinijumenta Jgui tradidit grandini pafctta 48. Et tradidit grandini pe-
eorum , & pofleflionem eorum igni. eorum , &
jumenta eorum volu- coraeorum, & fubftantiam
cribus. eorum igni.
Not* ad Version em ANTIQUAM.
faRus efl peccatiS eorum : Et abun-
£? «0« difperdidit cos. rms\,Jicul nonnnlli melius intelligent quod Grxce fcriptum
davit ut avertat iram fuam non accendit, &c.
ab eis : & efl , rd o^&puptctTct , quits Latine fcaturigines dicimus , ab

ut in Vulg. Rom. Et multiplicavit ut averteret iram fuam imo aquas ebullientes.

ab eis : &
non accendit, &c. Mozarab. £5 propitttts fit... nt 45. Pfalt. Rom. cum Corb. Mediolan. 8c Mozarab.
Tfr.

non difperderet eos. Et multiplicavit nt avert, iram fuam : Immifit ( al. mi/it) in eos CMoz. in eis ) mufcam cani-
fjj non accendit omnem indignationem fuam. Apud Caffiod. nam , &
: ranam ( Corb.
comedtt eos £5? ranam , ) %j ex-

fimiliter , &
propitius fit, hoc addito , ab eis, pod iram terminavit etiam ap. Caffiod. in hunc Pf. At Au-
eos. Sic
fuam , ut in Rom. caet. ut in Vulg. In Gr. £, hdcsTcu ruTc guft. cum Vulgata concinit, aitque in enatrat. col. 831.
a,uapTiai$ dvTur i/ i/ Aizfaps'i. Kcti ttm^vsu tst aVoyps4«< g. cyncmyiam caninos ejp mores. Pfalt. Carnut. conftanter
tov OfjCioc o.vn' Kj h'/_i txxaudei ttu/solv -rv.r of>7Mr aura. Ad hab. mufcam caninam. Gr. 'E£«7rES'£W£i' e/5 o.vthc, y.u\iofj.i:av...
hoc autem , $$ non difperdet eos , Hieron. ep. ad Sun. & % Aiirfiiiim duriz. Hieron. epift. ad Sun. Fret, 663. &
Fret. to. 2. p. 6"yo. b. ictibit : Diatis quod eos in Grxco c. fcribendum elfe affirrnat noifo^i/.av. Kcuofivix , inquit ,
non babeat , quod f$ verum efl ; fed nos , ne fenteiitia pendent , non , ut Latini interpretati funt mulca canina , dicitur per
Latinum fermonem jtta proprieiate complcvimtts.
y gracam litteram i fed juxta
Hebra'icam intelligentiam , per
Tf. 39. hab. Caffiod. Et memoratus efl , cum
Similiter fi.ipflcvyov debet fcribi 01 , ut fit Mivofivia , id efl , omne muj-

Pfalt. Rom. Corb.

8c Moz. reliqua ut in Vulg. Auguft. carum genus. Aquila ira.np.riLIm , id efl , omnimodam mufcam,
in hunc Pf. Et recordatus efl , &c. fubinde ut fup. fpiri- intcrpretdtus efl. Et fupra 6jO. c. Si quis putat oXiaip^psT
tus vadens, 73 "on revertens : at 1. 10. de Genef. ad lit. non perditionem fonare , fed corrnptionem , recordetur illius
to. 3. p. I. col. 262. A. fpiritus ambulans , non rever- & tituli , in quo fcribitur , Ei'i to tzmc, , nv frtcuph'slpyis , hoc efl ,
tens : itidem qusft. yy. in Deut. col. 578. d. quaeft. 24. & In finem , ne difperdas , £? non ut
plerique jwy.o^MAws inter-
in Jof. 591. g. 1. annot. in Job, 680. b. &
S. Leo ferm. pret ant ur, ne corrumpas.

51. p. 120. f. fpiritus vadens, %} non revertens. Gi.ttvzv- 46. Pfalt. Mozarab. Et dedit caniculx fiuctus eorum,
if.
fj.a. /roptuoiSjuov , *, yx. ;-xi$p«pov. Corb. Et dedit arugini frutlum eorum , &c. Rom. cum Caf-
't. 40. Sic Rom. apud Caffiod.
eft in Pfalt. & Ci hoc fiod. Et dedit arugini frutlus , &c. Auguft. in eund. Pf.
ult. excipias, in terra fine aqua. Itidem in Corb. & Moz. Et dedit rubigini frutlum eorum , sX.frudns : item ibid. n.
ac praeterea in ira , pro in iram : apud Auguft. in hunc 27. 'Rubiginem , inquit , aruginem nonnulh interpretati funt i
Pf. £? in iram ; cat. ut in Vulg. In Gr. xapupyusciv «.vjot alii , caniculam , feu cum Mfs. nonnullis caniculum. In Gr,
tv "/>! atuJ'fiOi ; t? ipualQn top rtapitiv avrcov, &c.
#•'.41. Ita Auguft. Sc Caffiod. cum vet. Pfalt. & Gr. #. 47. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. Vulgatx accinunc
42. Sic hab. Caffiod. cum Pfalt. Mozarab. hoc ex-
#". cum Pfalt. Rom. Aug. tamen
de civit. Dei , c. 20. to.
1. 1.
cepto , die qua liberavit. In Rom. qua die liberavit. Item 7. col. 20. e. leg. Occidit vites eorum in grandine ; Pfalt.que
in Mediol. & Carnut. qua die. In Corb. Non funt tntmo- Rom. tollit S^, ante occidit. In Corb. lie Occidit in grandi- :

rati manituni ejus , quo die liberavit eos , 8cc. Apud Au<*. ut tiem vineas eorum , ftfmrirus eorum in proina. In Gr. 'A-ttsX.-
in Vulg. In Gr. »,«5^; >k s *f Ipucctlo , &c. rtiviv cV ^a^ct^Ji tuv d,uire^ov , ultimoque cV tji irax"}'
>f. 43. Pfalt. Rom. cum Caffiod. Sicut pofuit, &c. ut ~fr. 48. Pfalt. Mozarab. Et tradidit in grandine pecora
fup. Auguft. omittit ficnt. In Gr. 'Q$ J'Oeto , &c. eorum , $ pojfcjjiones eorum in igne. Corb. fimiliter hab.
#\ 44. Moz. excepto uno in fangnine ,
Sic eft in Pfalt. in igne. Rom. delet tf , ante tradidit , habetque inf. pef-
quod etiam e(t in Corb. Idem vero Corb.
ult. Rom. & feffiones ; cset. ut in Vulg. Itidem Caffiod. in hunc Pfalm,
delent £> , ante convertit ; amboque ferunt pluviales aquas , nili quod fervat 1. tf. Auguft. in eund. Pfalm. nil prorfus
ut fup. Itidem Mediolan. cum Caffiod. pluviales aquas $ differt a Vulg. Gr. Ka.1 irafU'ux.tr hi X a * a'£l> T<* *rw* do-
Carnut. $
fluviales aquas. Aug. in eund. Pf. cum Wis;. lur i, rn vwctpfyr dvlur tu irvp'r Aid. & Compl.
, £/'5 ^a^.s(-
%$ imbres eorum i fed addit : vtl potiits , rnanationes aqua- {w Compl. ultimo loco v t» wpi.
; ,
 ,, : : ,: :

160 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXVIT.

Versio ANTIQUA. He br. VULGATA HOD.
Ex Mf. S auger m. 49. Immifit in eos iram Jjhti mifit in eos iram furoris 49. Miiit ineosiramindignatld-
furoris fui furorem, iram : & fi'i : tndignationem , & commina- nis fu:e indignationem ,: ham , &
& tribulationem immiffio- : tionem, & angujliam: immijfionem & tribulationem : immifliones per
angelorum malorum. angelos malos.
nem per angelos malos.
Viam fecit femitas iirie
50. Munivit femitam furori fno , 50. Viam fecit femitx ira; fua?

fuav & non pepercit a morte non pepercit a morte anitna eorum: non pepercit a morte animabus eo-
animabus eorum & pecora : & animantia eorum pefti tradidit. rum &
jumenta eorum in morte
:

conclufit.
eorum in morte conclufit.
5 1 . Et percuiiit omnem pri- Et percujfit omne primogenitum 5 1 . Et percuffit omne primoge- Exod.

mogenitum jEgypti : primi- in sEgypto : principium partus in nitum in terra ^Egypti : primitias 1*. 29.

tias laborum iplbrum in ta- tabernaculis Cham. omnis laboris eorum in tabernacu-
bernaculis Cham. lis Cham.
Et promovit velut oves Et tulit velut oves populum 5 1 . Et abftulit ficut oves popu-
5

populum liium deduxit eos fuum : &

o~ minavit eos ficut gre- ,
1 um fuum : & perduxit eos tan-

velut oves in deferto. gem in defeito. quam gregem in deferto.

5 3.
Et reduxit eos in fpern Et eduxit eos cum fiducia , & 5 3 . Et deduxit eos in fpe , &
& non trepidaverunt : & ini- absque timore : inimicos autem eo- non timuerunt : & inimicos eorum Exod.
micos eorum operuit mare. rum operuit mare. operuit mare. 14. 27.

mon- Et adduxiteos ad terminum fanc- 54. Et induxit eos in rhontem

54. Et induxit eos in
tem fanctificationis fuse ; mon- tificatum fuum montem ifium :
,
fanftificationis fiu-e ; montem , quem
tem iftum ,
quem adquifivit quem pojfedit dextera ejus. acquiiivit dextera ejus.

dextera ejus.
Et ejecit a facie eorum gen- Et ejecit a facie eorum gentes , Et ejecit a facie eorum gentes
tes : & forte dedit eis terram & poffidere eos fecit in funiculo & forte divifit eis terram in funiculo Jof. 1 3,

funiculum haereditatis. bareditatem diftributionis. 7«

55. Et habitavit in taberna- Etcollocavit in tabernaculis eo- 5 5. Et habitare fecit in taber-

culis eorum in tribus Ifrael. rum tribus Ifrael. naculis eorum tribus Ifrael.

56. Et tentaverunt , exa- & Et tent aver unt , & provocivc- 56. Et tentavetunt , & exacer-
cerbaveruntDeum altillimum runt Deum excelfum : & tefiimonia baverunt Deum excelfum : & tefti-

& tefiimonia ejus non cufto- cjus non cufiodierunt. monia ejus non cuftodierunt.
dierunt.
57. Et averterunt fe, re- Et averjt funt , &
pr&varicati & 57. Et averterunt fe, & non
pulerunt ficut patres eorum funt ut patres eorum : incurvati :
fervaverunt paftuni : quemadmo-
& converli funt in arcum per- funt qiuiji arc us inutilis. dum patres eorum, converfi funt

verfum. in arcum pravum.

58. Et in ira incitaverunt Et provocaverunt eum in excel- 58. In iram concitaverunt eum
eum in collibus fuis in [is fuis &
in fculptilibus fuis ad , & in collibus fuis: & in fculptilibus

fculptilibus in zelum miferunt amulandum cum corttit averunt fuis ad aemulationem eum provoca-
eum. verunt.

59. Atldivit DominusDeus, Audivit Deus , & non diftulit: 5 9- Audivit Deus , & fprevit

N01.1 ad Version em antiquam.

f. 49. Pfalt. Rom. concordat cum Vulg. Ita etiam Mo- ait ita legi apud LXX. o£?; t?/o skthc«7o 11 J;£,;u iv-jv'

zar. niii quod hab. Mi/it in eis. Corb. lnmifit in eos iram... tf non ut vos ptitatis , inquit, o sxiioa.ro, hoc ejl , quem
immijfionem per ang. malos. Ambrof. in Pf. 37. to. I. 813. acquiiivit. Melius ergo /ecuudiim Hebraicam proprietatem in-

b. Mijit in eos iram per angelos malos. Hieton. in Iiai. 13. terpretatus eft Symmachus , montem , quem acquiiivit dex-
t_ -j t, '• "1. v -.1. a' i7:_:i
to. 3. 148. f. Mifit in eos furorem ira fit a : fur or em , tf
-
tera ejus. In ed. Rom. ojij; t?7o , ixrmals.
0" Apud Vigil. 1

iram , £5 tribulationem : immijfionem per angelos pefp.mos : Tapf. l.cont. Vatimad. p. 73 J. b. ultima tantum tf forte :

Sc in Ezech. 21. col. 845. f. Mi/:t ptr/nrem, nam, rj & dijlribuit illis terram in funiculo hareditatis. Gr. j, tV.M-gj-

angafliam : immijfionem per ang. pijjimos : fup. col. 7J7- & J arvfiei oivlic. et' %urio> xMig; Aco/a;.
d. ac in Matth. 22. to. 4. 103. f. immijjiones per ang. pej- yy. Sic in Pfalt. Cotb. efl ad verbum. Item in Car-
-ff.

Jimos. Auguft. ut in Vulg. nifi quod hab. immijfionem : nut. &

Moz. Et habitavit, fed abfque praepof. in , ante
at in Jofue , to. 3. col. £92. e. leg. per angelos malignos. S. tubus. Augufl. &
Caffiod. Vulgatae accinunt, cum Pfalt.
Paulinus , ep. 23. p. 139. c. ait : Mala per angelos malos Rom. In Gr. Kc?l tutrsenwaec» avruv tui; ipvia; , &c.
mittit. Gr. 'E^amestiMt tk «'/K o/>W %vf/x ai/IS' &un -> % r
, tf. $6. Augufl. &
Caffiod. cum Pfalt. Rom. Vulgatae
ipfiiv, kj h>.'r^,iv ocToroxiii' /;' ayfexuv irvmfZn' Symm. Jiay.Sfv/aii'. refpondent.
j^. 50. Pfalt. Rom. & Moz. limiliter hab. cum Caffiod. T?. 57. Pfalt. Rom. Martian. Et averterunt fe , non ^
$$ non pepercit; cset. ut in Vulg. Apud Auguft. in eund. tbferuaverunt pachtm : quemadmodum , &c. ut in Vulg. Sic
Pf. £? non pepiri.it a morte animarum eorum : tf jumenta , etiam in Mozarab. nili quod hab. Jkut patres eorum : &
&c. In Gr. QJWomes TplCoy t» opyn eturv , vn iiptkcno $ converfi funt , &c. Corb. Et averterunt fe , gj nun objer-
«tto GafaTK rut -i{V)(_av UvtwV ij to kthi'w dvrur tic, ittvet- vaverunt , quemadmodum patres eorum : £j converfi funt &
lov QunnMiie. in arcum perverfum. Rom. Fabri delet etiam pailum cum
tf. jr. Vulgati confonat Pfalt. Rom. cum Caffiod. Caf- Carnut. Unde Hieron. ep. ad Sun. Fret. to. 2. p. 650. &
fiod. tamen delet vocem omnis, ante laboris. In Pfalt. Corb.- b. ait Scio quod pactum non habeat in Hebrxo ; fed quan-
:

fie Et percujfit omnem primum genitttm in sEgypto : primi-

: do tonnes voce fimili tranflulerunt iiQwiiervcav , tf apnd
tias laborum ipjorum in tab. &c. Apud Augufl. in eund. Gmcos Quv 1mv, pactum dicitttr , ex uno verbo jignificatur ,
Pf. Et percuffit omne primuivnm in terra /igypti : primitias non fervaverunt paclum , licet LXX. i.f^t'yoa.r pojnerint.
laborum eorum in tab. Cham. In Gr iryy parol oxer cV -ti In ed. Rom. vov/Alvsar , in ed. Aid. & Compl. $tlwsa.r.
7>T AiyuTna' oiTrap'/vr iroruv dur£v , Sec. Aid. & Compl. Vulgatae congruit Aug. in hunc Pf. Ita quoque leg. Caf-
itxiToi icor\s. fiod. uno excepto , in arcum perverfum , ut fup. quam etiam
f Augufl.
.
J2.
&
Cafliod. cum Pfalt. Rom. non diffe- ledtionem Augufl. notat alios codices habere. In Gr. spt-
runt a Vulg. neque etiam Gr. nili quod delet f$ , ante de- /jaoV; additur etiam k,, pofl ficut, non vero pofl eorum.

duxit , pro quo uycryw, Aid. 8c Compl. j, aviiyxye-. •#. 58. Pfalt. Rom. Fabii cum Mozarab. hi ira conci-

#. 53. Vulgatae fa vent Aug. Cafliod. cum vet. Pfalt. & taverunt eum £5 in fculptil.fuis amulati funt eum. Rom.

& Gr. Martian, hab. in iram ; Corb. in iram; reliqua ut in g

Jf . J4. Pfalt. Moz. habet montem hunc , quem , &c. cum Mozarab. Itidem apud Cafliod. praeter hoc , in ira. Ap. g
Rom. & Corb. caet. utin Vulg. Itidem Caffiod. cum Me- Augufl. $
in iram , cum reliquis e Vulg. Gr. Ka\ irapap-
diol. & Carnut. Augufl. vero nil omnino difcrepat a Vul- yiexr xvto: Ta.ptZy.Mioar aVTor.

gata. At Hieron. epifl. ad Sun. 5c Fretel. to. 2. 650. b. t. J?. Abeft Deus aPfalt. Rom. ultimo vero lie, re*
 . : . ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXVII. 161

VULGATA HOD. H E B R. Versio antiqua.
& ad nihilum redegic valde Ifrael. & projecit vcbcmenter Ifracl. & fprevit ad nihilum valde : £* Mf- Sangem,
redcgit Ifracl.
I. %, 60. Et repulit tabernaculum Si- Et rcliquit tabernaculum Silo 60. Et repulit tabernaculum
4- 4- lo tabernaculum fuum
, , ubi babi- tentorium , quod collocavit inter Selon, tabernaculum fuurn, in
Jersm. homines. quo habitavit inter homines.
f, tavit in hominibus.
6 1. Et tradidit in captivitatem Et tradidit in captivitatem vir- 6 Et tradidit in captivitate
& z€. 6, & tut cm fuum & dccorem fuum in
1

virtutem ipforum :& pulhri

virtutem eorum pulchricudinem
: ,

eorum in manus mimici. nianu hoflis. tudinem eorum in manus ini-

mici.
6i. Et conclufit in gladio po- Et conclufit in gladio populum 62. Et conclufit in gladio po-
pulum fuum hsreditatem fuam : & fuum , & in hareditatem fuam pulum fuum : & haereditatem
fprevit. non difiulit. fuam fprevit.
63. Juvenes eorum comedit Juvenes ejus devoravit ignis , 6 3 J uvenes . eorum non funt
ignis : & virgines eorum non funt & virgines ejus nemo luxit. lamentatae.
lamentata.
64. Sacerdotes eorum in gladio Sacerdotes ejus in gladio ceci- 64. Sacerdotes eorum in
ceciderunt : & vidua; eorum non derunt , & vidua ejus non funt gladio ceciderunt viduac : &
plorabantur. fleta. eorum non plorabuntnr.
6$. Et excitatus eft tanquam Et evigdavit quafi dormiens Do- 65. Et excitatus eft tanquam
dormiens Dominus , tanquam po- minus : quaji forth pojl crapulam dormiens Dominus , tanquam
tens crapulatus a vino. vini. potens crapulatus a vino.
66. Et percuffit inimicos fuos in Et percuffit hofiesfuosretrorsiim: 66. Et percuffit omnes ini-
pofteriora : opprobrium fempiter- opprobrium fempiternum dedit eis. micos meos retro oppro- :

num dedit illis. brium fempiternum dedit illis.

6 7. Et repulit tabernaculum Jo- Et projecit tabernaculum Jo~ 67. Et repulit tabernaculum
feph : & tribum Ephraim non ele- feph , & tribum Ephraim non Jofeph & tribum Ephrem :

elegit. non elegit

68. Sed elegit tribum Juda ,
Sed elegit tribum Juda: montem 68. Et elegit ttibum Juda,
montem Sion quern dilexit. Sion quern dilexit. montem Sion quern dilexit.
69. Et redifkavit iicut unicor- Et ddificavitinfim'tlitudinemo- 69. Et aedificavit ficut uni-
nium fancYificium fuum in terra ,
nocerotts fancluarium fuum : quafi cornuorum fanftificationem :

quam fundavit in fsecula. ten am fundavtt Mud in ftculum. & in terra fundavit earn in ae-
ternum.
70. Et elegit David fervum Et elegit David fervumfuum , 70. Elegit David fervum
fuum ,
& fuftulit eum de gregibus & tulit eum de gregibus ovium : fuum , &
eum de gre- iuftulit
ovium de poft fetantes accepit fequentem fetas addux'tt eum , gibus a retro * infe- */. infidentiura i
ovium :

eum, dientium accepit eum ah infido , vel irul-

71. Pafcere Jacob fervum fuum, Ut pafceret in Jacob populum yi. Pafcere Jacob fervum *

& Ifrael rm-editatem fuam. ejus , & in Ifrael bareditatem fuum , &
Ifrael hasreditatem
ejus. fuam.
71. Et pavit eos in innocentia j9«j pavit eos in Jimplicitate Et pavit eos fine mali-
72.
cordis fui : & in intelledtibus ma- cordis fui , & in prudentia ma- tia cordis fui in fenfum : &
nuum fuarum deduxit eos. muttt fuarum dux eorum fait. manuum fuarum eduxit eos.
NoT/E AD VersIONEM ANTIQUAM.
degit nitnis Ifrael. In Mozarab. gj ad nihilum rediit nimis probrium , &c.
Ifrael. In Corb. &
ad nihilum redcgit nimis Ifrael. Item fr. 67. Ita legunt Auguft. Caffiod. in hunc Pf. cum &
apud Auguft. &
Caffiod. redegit nimis , &C. lnGr."Hw- Pfalt. Corb. Sic etiamin Rom. detrafto ££, ante tribum.
«s> o 0£o; , H, l£,xJ ivciice opaS'^t > &c. In Gr. Kj tw <pvn» 'E-ip&ctfi , &c.
f- 60. Ita legit Caffiod. cum Pfalt. Rom. Corb. Mo- & -fr. 68. Auguft. flmiliter hab. Et elegit, &c. cum Gr»
zarab. uno excepto Silo. In Corb. Gr. apud Auguft. & & Caffiod. vero cum Pfalt. Rom. Vulg. Sed elegit, &c. &
in eund. PI. Selom; caetera ut in Vulg. Au6t. 1. de pro- Corb. Et elegit tf montem, &c.
miff, p. 2. c. 24. col. 150. a. Repulit Deus tabernaculum ^.69. Rom. Fab. Et icdificavitjicut unicornuorttm
Plait.
fuum , in quo habitabat in hominibus fuam in terra : fundavit earn in fecula. Rom.
falsification,
if. 6\. Sic in Pfalt. Corb. Rom. verb cum Moz. habet : Martian, pundum figit ^odfuam. Sunnia quoque & Fret,
Ut tradidit in captivitate (Rom. captivitatem ) "jirtutes eo- legebant , in terra fundavit earn in ficcnla , tefte Hieronv-
rum : £? pulcbritudines , &c. Aug. & Caffiod. ur in Vulg. mo , epift. ad ipfos , to. 2. 6<jo. c. Breviar. Mozar. hab.
cui confonat Gr. nili quod hab. lub finem , s<s xf\(a. , fed Et adijicavit ficut unicomum fanclificaiionem fuam i reliqua
Aid. & Compl. z!i X £ fe«?- ut in Vulg. Sic etiam ap. Caffiod. 11 excipias unicomiuui.

if. 62. Sic ap. Aug. Caf-

eft in veterib. Pfalt.
ut & & Auguft. in eund. Pf. leg. ficut unicomuorum fanclificatio-
fiod. Gr. hab. Aid. verosi'sCompl. cc fofapala.
fo/^tpctlat ; & fiem fuam ( vtl ficut quidam hilerpietes verbum novum fe~
if. 6$. Media pars versus hujus deeft in Pfalt. San- cerunt , fanllificium fuum) in terra , quam fundavit in ater-
germ, fed incuria procul dubio libratii in vet. enim aliis : mtm. In Pfalt. Corb. Et .tdificavit ficut unicomuorum fanc-
Pfalt. Iicut in Gr. necnon apud Aug. Caffiod. exitat : & tificium fuum in terra , quam fundavit In earn in fscula.
Juvenes eorum comedit ignis &c. ut fup. : $£ virgines, r as LtovcKSfaiuv to «oiac^x o.vt\s' s6s«fMa- cv rn -,n
~t. 64. Sic eft in Pfalt. Mozar. & Corb. In Rom. »0» esy otvrw eft to» tti'ara. Auguft. addit Quod h'abent Graci :

ploraverunt. Apud Aug. & Caffiod. ut in Vulg. In Gr. codices , tic, tIii «iant , utrum in a:ternum , an in feculum
dicatur a nobis , in Latinorum Interpretum poteftate
eft , 0««-
~fr. 65. Concordat Lucif. Calar.
1. 1. pro S. Athan. p. niam utrr.mque fignificat ; g ideo hoc in Latims codinbus ,
194. una cum Aug. 5c Caffiod. In Pfalt. Rom. quaji
a. illud in aliis mz enitttr. Habent aliqui etiam pluraliler , id eft ,
potens , &c. In Mozarab. g tanquam potens , &c. In Gr. in lscula , quod in Grxcis quos habuimus
non invenimus. ,

<J? JViw7o;, &c. Apud Au£t. 1. de promilf p. 5. col. 180. t.70. Nil diffeiunt Aug. & Caffiod. a Vulgata, nee
e. Exfnrrexit tanquam dormiens Dominus , quaji potens , &c. etiam vet. Pfalt. neque Gr. In Pfalt. tamen Corb. lie a :

#. 66. Lucif. Calar. 1. 1. proS. Athan. p. 194. a. Et retro fetantinm accepit eum, eGr. e£eV(c&£» TMvMx^ciihur.
percuffit omnes inim. fuos in pojleriora &c. ut in Vulg. Ita , *. 71. Caffiod. cum Pfalt. Rom. & Corb. pafcere Jacob
tjuoque Pfalt. Corb. habet. Auguft. vero 8c Caffiod. de- populum fun»: , Sec. Auguft. ut in Vulg. In Gr. to/ JSw.
lent omnes , cum Plait. Rom. & Gr. Au6t. 1. de promifT. V". 72. Ita ferunt Plait. Rom. Corb. 8c Mozarab. cum
p. x, col. i jo. c. Percujjit inimicos fuos retrorsum : tp- Caffiod. li h*c excipias , ivftnfu ^
deduxit; Corb. i£
Tom. II. X
 : . : :

\6i LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXVIII.

NoT£ AD VERSIONEM ANTIQUAM
infenfum , ut fupra Mediolan. & Carnut. $ in fenfu. Au-
; c. No» babetur ai rn Qvrioti, ut fcribitis , numero fingulari ,
guft. in eund. Pf. Et pavit eos in iunocenlia C? in m- Jed a rcui QuvSstm , ^au/i intelligentias fonat. Ed. Rom.
tellecin tnan.fuar. deditxit eos; vel, inquic , ftcut aiiqni co- fert: Keu iirtlnoun» itrrvc, cV t>) «xguuV j w t» Qvvsttt >

dices babe tit , in intelleftibus manunm iuarum &c. Et fa-

, &c. Aid. verb & Compl. « to; QvAwh.
ne Hieron. ep. ad Sun. & Fiet. fcribens , ait, col. 650.

VE P. S I O A N T I QU A He b r. VuiGATA H OD.

J* Mf. Saogerm. I Plalmus Afapll. Canticum Afiph. LX X IX. 1. Pfalmus Afaph. LXXVIII.
3
LXXVIII.
DEus venerunt gentes
* Tpv
,5

inquinaverunt
Ens venerunt gentes in
J hxreditatem tuam, co-
templum fane-
UY~\ Ens venerunt
ditatem tuam
plum fanftum tuum : pofuerunt Je-
,
gentes in \ure-
polluerunttem-
plum fanctum tuum
ditatem tuam,polluerunt tem-
: pofuerunt Je-
in h.ure-

tum tnum pofuerunt Jeru- : ruftlem in acervos lapidum. rufalem in pomorum cuftodiam.

falem ficut caiam pomarii.

2. Pofuerunt mortalia fer- Dederuntcadavera fervorum z. Pofuerunt morticina fervo-

vorum tuorum , efcam vola- tuorum efcam volatilibus cali :

, rum tuorum , efcas volatilibus coe-
carnes fanctorum carnes fauclorum tuorum , beftiis li carnes fan&orum tuorum , bef-
tilibus coeli
:
:

tiis terra;.
tuorum , beftiis terra:. terra.

Effuderunt fanguinem Effuderunt fanguinem eorum 5 Effuderunt fanguinem eorum

.
3.
eorum ficut aquam in circuitu quafi aquam in circuitu Jerufalern, tanquam aquam in circuitu Jerufa
Jerufalern : & non erat qui & non erat qui fepeliret. lem : &
non erat qui fepeliret.
fepeliret. . . .

Facti fumus in oppro- Facli fumus opprobrium vicints 4. Faili fumus opprobrium vi-
4.
bt'ium vicinis noftris fubian- : noftris :fubfannatio & derijio bis , cinis noftris : fubfannatio & illufio

natio &
derifio his , qui circum qui in circuitu nojlro fuut. his ,
qui in circuitu noftro funt.

nos funt.
Ufquequo Domine iraf- Ufquequo ID amine irafceris in j. Ufquequo Domine irafceris
5.
ceris in finem : exardefcit finem : ardebit quajl ignis z-eltts in finem : accendetur velut ignis
tuns zelus tuus
velut ignis zelus tuus ? ? ?

6. Effunde iram tuam in Effunde furorem tuum fuper 6. Effunde iram tuam in gentes , Jertmi

non nove-
gentibus , qua: te gentes , qua nan cognoverunt te ; qui te non noverunt & in regna , I o.»J. ;

runt ;& in regna

,
qua; non & fuper regna , qua nomen tuum qua nomen tuum non invocaverunt
invocant nomen tuum non invocaverunt
7. Quia comederunt Jacob: £)uia comederunt Jacob , cjr de- 7. Quia comederunt Jacob: &
& locum ejus defolaverunt. corem ejus defolaverunt. locum ejus defolaverunt.
Ne memineris iniquitatum nof- IJa.CQ
Ne memineris iniquita-
8. Ne recorderis iniquitatum nof- 8.

antiquarum , trarum vettrum citb occupent nos trarum antiquarum cito anticipent 9«
tum noftrarum : ,

anticipet nos mifericor- nufericordia tu£ quia attenuati nos mifericordia: tux quia paupe
cito ,
:

dia tua quia pauperes fadi fumus nimis

:
res facti fumus nimis.
fumus valde.
Adjuva nos Deus
9. Adjuva nos Deus faluta- Anxiliare nobis Deusjefus nof- 9. falutaris

ris nofter : propter honorem ter , propter gloriam nominis tut nofter & propter gloriam nominis
:

nominis tui Domine libera libera nos : & propitiare peccatis tui Domine libera nos & propi- :

nos & propitius efto pecca-

:
noftris propter nomen tuum. tius efto peccatis noftris, propter

N O T JE AD VERSIONEM ANTIQUAM
•#. 1. Gr. yatfioq -roi'Aczp. circuitu , &c. Ita etiam Cafliod. in eund. Pf. Gr. cJ« vj'af
* Vox. 1. Dens , abeft in Mf. Sangerm. fed incogitantia xi/juw 'lifts. Aid. & Compl. ueel.

fcrib* id continue puto ; nam locus ibid, ficut & alibi f«- Rom. cum
ft. 4. Pfalt. Cafliod. Fa3i fumus in oppro-.

piiis , reliftus eft vacuus cum enim hujufmodi voces Dei, : Irium ( Cafliod. del. in : derifui £> contemp-) vicinis nofiris

vel Domini , in hoc Mf. auro piftx exhibeantur , non mi- tui iis qui in circuitu noflro funt. Mozarab. Tacli Junius
,

rum ii nonnulLe longis intervallis interrupt* , praetermiilje in opprobr. vicm. noftris : derijttm tf contemptitm bis , qui funt

fuerint. Hilarius in "Pf. Dens I 56. col. 490. c. ita legic : in circuitu noftro. Corb. Fach fumus in opprobr derifus
tuam, polluerunt tempi
-jenerttm gentes in bar edit, po- tf contemptio his , qui in circuitu , &c. Auguft. in hunc Pf.
fuerunt Jernf. velut pomatum cujlodiam. Ita quuque habet fubfannatio (J irrtfto , -vel , ut quidam imerpretati funt , il-
Pfalt. Moz. imo & Rom. ii excipias verbum cainqninavc- litjio ets , qui in ctrc. &c. Gr. 'H/ekjiSh^u tl% orstJcc,... /^vk-

tunt. Similiter ap. Cafliod. coinquinaverunt ; at in fine lie,

•velut pomorum cujlodtariiim. Itidem in Pfalt. Corb. ac in if. J. Sic apud Auguft. in hunc Pf. excepto uno exar-
Mfs. Hilarianis. Auguft. cum Vulgata concinit, iicut Hie- In Brev. Mozar. exardefcit velut ignis ir.i tua? Gr.
defcet.

ron. qui ait epift. ad Sun. & Fret. to. z. <5jo. c. Grace iKnav^mncu u; irvf ^m>o? Qv \ In Pfalt. Corb. UJqnequo
porro inquit nee aliter poteflver- Domine irafceris in finem : aut in finem accenditur velut
to\ cvta&tpvM>uc,r dici : , ,

ti , qnam a nobis translatum eft. In ed. Rom. iic : efc farur ignis Helus tuus 1 In Rom. verb & ap. Cafliod. ut in Vulg.
ZftyviciiutiV at in Aid. & Compl. «s, &c. Ambr. epift. 10. 't. 6. Auguft. leg. cum Pfalt. Rom. in gentes ; & in fi-
to. l. 857. c. priora tantum verba refert, ur fup. Dens ne qux non invocaverunt nomen tuum. Corb. qux te non
,

•venerunt gentes in baredit. tuam. cognoverunt ; 1$ in regna , qua non invocarunt nomen tuum.
i. Sic eft Rom. ad diem 12. Junii; ut
in Milfali Similiter ap. Cafliod. qnx te non cognoverunt. Gr. sVi 16m
•fr.

& apud Auguft. 1. 1. de civit. Dei, c. II. to. 7. 15. c. to. n» iireyvMoTK. Qs ( Aid. & Compl. yivaemltr ) *,.....

pr*ter vocem plural, efcas. Ita quoque in Pfalt. Rom. Me-

diolan. Carnut. Corb. Moz. & apud Caffiod. in hunc Pf. •fr. 7. Ita Auguft. & Cafliod. cum vet. Pfalr. & Gr.
At Auguft. in eund. legit morticina , additque Melius : Ur. 8. Pfalt. Rom. & Corb. cum Cafliod. Ne memin.
qui morticina pofuerunt quatn iniquitates noftras antiqnas, cito nos anticipet mij. tua quia...
fane imerpretati pint
:
, , , ft-
cut quidam , mortalia : Graice, 5»Mff/^aiai 8c infra, fy'J- nimis. Sic etiamnn Mozaiab. excepto uno p rxveniat , loco
anticipet. Auguft. cum Gr. Vulgata: congruit. Gr. hab. in
fixra. , &c.
V. %• Sic habet Pfalt. Rom. Corb. vero , fanguinem ip- fine , of'ojQc.

ptrum tanquam aquam , &c. Mozaiab. Velut aquam. Aug. tf.9. Ita Cafliod. ad verbum, cum Pfalt. Corb. Sic etiam
I. 1. de civit. Dei, c. II. to. 7. 13. c. ficut aquam in cir- in Rom. &
Moz. addito uno tf , port nofter. Auguft. delet
cumttu Jerufalern : at in hunc Pf. col. Z^\.Jicut aquam in $ , fed hab. gloriam cum Vulg. Itidem in Gr*co. ,
 , , , :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXIX. 16 \

VUIGATA HOD. He b r. V E II S I O A NT I QU A.
nomen tuum : ris noftris , propter nomen Ex Mf. Sangetnn
tuum :

10. Ne forte dicant in genti- jQuare dicent gentcs : Ubi efl 10. Ncquando dicant gen-
bus Ubi : eft Deus eorum ? & inno- Deus eorum ? not a fiat in gentibus res : Ubi eft Deus eorum : &
tefcat in nationibus coram oculis ante oculos noflros innotefcant in gentibus co-
noftris ram oculis noftris.
Ultio fanguinis fervorum tuo- Ultio fanguinis fervorum tuo- Vindica fanguinem fervorum
rum ,
qui effufus eft : 11. introeat rum , qui effufus eft : ingrediatur tuorum qui effufus eft : 1 1 . in
in confpectu tuo gemitus compedi- coram te gemitus viuclorum conlpectum tuum ge-
tret ante
torum. mitus compeditorum.
Secundum magnitudinem bra- In magnitudine brachii tui : re- Secundum magnitudinem
chii tui , poffide filios mortifica- linquc filios inter itits. brachii tui poftide filios in
,
torum. adoptione morte punitorum.
Et redde vieinis noftris fep Et redde vieinis noflris feptu- 12. Redde vieinis noftris
tuplum in finu eorum improperium plum in Jinn eorum : opprobrium : feptuplum in finus eorum :op
ipibrum , quod exprobraverunt tibi fuum quod exprobraverunt tibi , probrium iplorum , quod ex
Domine Domine probraverunt tibi Domine.
1 5 . Nos autem populus tuus , & Nos enitn populus tuus , & oves 1 3 . Nos autem plebs tua ,
oves pafcua: tua?, contitebimur tibi pafciu tux. , confitebimur tibi in fm- & oves pafcuae tuce , confite-
in faaculum : culum : bimur tibi in sternum
In generationem & generationem In generatione generatione & In faeculum & faeculum nar-
annuntiabimus laudem tuam. narrabimus laudem tuam. rabimus laudem tuam.
NoTJE AD VERSIONEM ANTIQUAM.
•#. 10. Sic eft in Pfalt. Corb. Rom. excepta voce & raverunt tibi Domine. Aug. Redde vicin. noflris fepties tati'
ftationibut , pro gentibus. Similiter in Mozarah. ap. Caf- & tiim in finus eorum : opprobrium eorum , quod exprobr
&c
fiod. Nequando dicant gentes i at infra fie in Muz. vindiSa Gr. 'Atto/o,- r7nxir\x<six £% toV xo'/wroe duraf tit o'tu'-
fanguims Jervorum , &c. Ap. CafTiod. veto , & in Mediol. (TiGjU&f «urwr , ov uvsiSmxy oe Kv&e.
& Carnut. vindica fanguinem , ut fup. Auguft. in eund. it. 11. Pfalt. Rom. cum Moz. Corb. Mediol. & Car-
Pf. legit Nequando dicant in gentibus
: vinditla fanguinis nut. Nos autem populus tuus,
tf oves gregis tui, confiteb.
fervor. &c. Gr. MvcJrore tnvuw ai toTs eGveti £ yvjiStinu tibi Rom. in foculd : tf infantum
fiuuli narrabimus lau-
cc toT; in a!ij.xt^ Taf, &c.
h eit/l)tM«; dem tuam ; Moz. in feculum : in generatione &
tf generatio-
~fr. II. Pfalt. Rom. Corb. cumCalliod. bitret in conf- & ne narravimus laudem tuam ; Corb. in
fxcul» : in fun-
petlu tuo ; reliqua ut in textu , detrafto tamen hoc , in adop- lam &
feculum narrabimus laudem tuam. Rom. Martia-
tione. Mozarab. fimiliter hab. buret in confped.it tuo; caet. n*i , Deus in facula : # in fxculum faculi , &c.
confiteb. tibi
vero ut in Vulg. Medioian. Carnut. cum Milfali Rom. & CafTiod. in hunc Pf. ctnfitebimur tibi in
fxculum : ^ i»
ad diem xix. Junii , filios morte punitorum. Apud Auguft. feculum ftcttli narrabimus , &c. Ap. Auguft. in eund.
Pf.
in hunc Pf. hsec leguntur bitret ante ( al. in ) confpetlum : ut in Vulg. prater hoc , oves gregis tui. CafTiod. leg. paril
tuum ; vel ficut alii codices habent , In confpetlu tuo , gemi- ter oves gregis tui. Addit Aug. Alii autem codices habent
tus compeditorum. Secundum magnitud. brachii tui , recipe confitebimur tibi in aeternum. Ex ambiguo Graco
falla eil
in adopttonem filios mortificatorum ; vel ficut in aliis codi- ifla diverfitas : quod enim habet Gractts si; T o\ cclSvoc
, tf in
cibus legitur , Poffide filios morte punitorum ; Mis. mortifi- seternum, tf in fatculum interpretari potefl
Smfus hujus
catorum. In Gr*co : EioeMSstoi Ivu-ttiqv Qa iri^nrolmxi loci magis nuht videtur oflendere , in faeculum diet oportere
,
Vai uiVi rut n$oivx.Tuf*iVo)V. id eft, nfqrie infinemfiatli. Ed. Rom.'H^j; yip (Compl!
fir. 12. Pfalt. Rom. & Moz. cum CafTiod. delent pariter **) S TrpiZctlx vow Qy, dv^o^ywo^x (\, £ /; T0\
£>,ante redde; reliqua vero ut in Vulg. Corb. hab. Red' cti'uvx' ti\ ysrsxv j, yinxv , &c. ut in Vulg.
de in finus eorum : improperium ipforum , quod improper

VULGATA HOD. HEB R. Versio antiqua.

1. In finem Pro Us qui commuta-
, Fifloripro liliis teflimonium Afaph 1. In finem , Pro his qui im- T*
Mf, Savgtrntt
buntur , teftimonium Afaph Canticum. LXXX. mutabuntur , in teftimo-
Pfalmus. LXXIX. nium Afaph pro Affyrio
LXXIX.
i. /~\ Ui regis Ifrael , intende : QUi pafcis Ifrael , aufculta : QUiregis Ifrael , inten-
v_^ qui deducis velut ovem Jo- qui duels quafi gregem Jofcph, de qui deducis velut :

feph. oves Jofeph.

Qui fedes fuper cherubim , ma- rghti fedes fuper cherubim , of- Qui fedes fuper cherubin
nifeftare 5 coram Ephraim , Ben- . tendere : anteEphraim , & Benja- appare 3. coram Ephrem
jamin, & Manafle. & & Benjamin &
min , Manaffe , Manafle.
Noi£ AD VERSIONEM ANTIQUAM.
t.
I. Pfalt. Corb. In finem, Pro his qui commutabuii-
Temp. Adv. Apud Auguft. vero : Qui pafcis Ifrael , in-
titr teflimonium Afaph , Cantiaim proadjkiam. Mozarab.
, te " dc *d« »W Jofeph
fup. cherubim, appare. Si-
Jn finem qui commutab. teflim. Pfalmus Afaph. Rom. militer habet Fulg. fragm. 29. cont. Eab.
Vulgata: confonat. Carnut. addit/»-» Afjjrio, ut fupra. Ap. p. 626". Hie-
ron. etiam ad hasc Ifaiae 6. 2. Seraphim
Auguft. in hunc Pf. fie : In finem, Pro his qttiimmutab. flab ant , c to. & .

3. col. 60. b. ait : Seraphim autem , prater hunc locum

, in
leflim. ipfi Afaph : & infra Concludit autem titutus Pfal- :
Scupturis canonicis alibi legiffe me nefcio qui
, flare dicuntur
mi , Pro Affyriis : item lib. cont. Judaeos , to. 8. col. a. 35. fuper templum , vel in ctrcuitu Domini. Ergo errant qui
leg. pro hisqua immntabuntur Similiter ap. CafTiod. im- fo-
.
lent in precibus dicere : Qui fedes fuper
mutabuntur; reliqua ut in Vulgata. In Gr. E/; totsm;,
cherubim, fe- &
raphim , <y;W Scriptura non docutt. Gr. 'O
Twcp tw xMtucobwicptsro» , /uxplv^xir ru'Acoap, ¥x*/uo<; uirep itufttdnn T «
T* 'Aari/piV. Hoc ult. v-ni» T f , &c.' deeft in ed. Compl.
e«"*
f,j ofnyur ucel irpiCx7« Aid. (Compl. vpi~ &
bxlor) sVi rut ^ 6 />tr£/«» f'^amO;.
t. 2. Iiidem in Pfalt. Carnut. Corb. apud CafTiod. & t. 3. Ita legunt Auguft. & CafTiod. in hunc Pf. cum
Sic etiam in Rom. Mediolan. Moz. praeter hoc , velut & Gaud. Brix. fer. 2. p. 955. f. Similiter in Pfalt. Rom. coram
evem. Apud Iren. 1. 3. c. ir. 190. c. Qui fedes fup.
p. Ephrem , fed abfque feq. t£. In Mozarab. coram Effiaim
cherubim appare. Ita etiam in epift. Orient, ,
, ad Symm. tf Benjamin , &c. In Corb. coram Ephrem , tf Benjeamin
Cone. to. 4. col. 1 307. a. ap. Auft. op. imp. in Matth. & ^ Manajfes , Sec. Apud Fulg. fragm. 29. cont. Fab. p.
,

horn. J. p. 47. e. Item apud Ambrof. 1. y. defide, to. 2.

6%6. coram Ejrem , tf Benj. {j£ Manaffe. Excita pot. tuam ,
j<S6. a. nee aliter in Milfali Rom. ad Grad. fabbati iv. tf veni , ut liberes nos. Item in epift. Orient, ad Symm
Tom. II,
Xij
 . . ,
, ? ; ,:

I #4 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXIX.

VE R S I O ANTIQUA. He b r. Vulgata HOD,
Tx Vif. Smgtrm. Excita potentiam tuam , Sitfcita fortitudinem tuam c" & ,
Excita potentiam tuam , & veni
veni , ut falvos facias nos. veni ut falves facias nos. , ut falvos facias nos.

4. Deus virtutum conver- Dens convene nos : ojicnde & 4. Deus converte nos often- : &
tens : &
oftende faciem tuam faciem tuam , falvi erimus. & de faciem tuam , falvi erimus. &
5c falvi erimus.
5 Domine Deus virtutum Domine Deus exercituum, uf- j. Domine Deus virtutum, quo-

quoufque ivafceris in oratione quequofumabis ad orationem populi ufque irafceris fuper orationem fer-
fervitui? *«»'? vi tui

6. Et dabis eis panem la- Cibafti eos pane flebili , po- & 6. Cibabis nos pane lacryma-
crvmarum : & potum dabis tafti eos in lacrymis tripliciter. rum : & potum dabis nobis in la-

-eis in lacrymis in menfura > crymis in menfura ?

in contra-
7. Pofuifti nos Pofuifti nos contentionem vicinis 7. Pofuifti nos in contradi&io-
diclionem vicinis noftris : & noflrts , & mimici mft.it fubfanna- nem vicinis noftris : & inimici noftri
inimici noftri deriferunt nos. verunt nos. fubfannaverunt nos.
8. Domine Deus virtutum Deus exercituum convene nos : 8. Deus virtutum converte nos :

converte nos : & oftende fa- & oftende faciem tuam , & falvi & oftende faciem tuam : & falvi

ciem tuam : & falvi erimus. erimus. erimus.

DlAPSALMA.
9. Vineamex ;Egypto tranf- Vineam de JEgypto tulifli : eje- 9. Vineam de ^Egypto tranftulif-

ttilifti : ejeciftigentes , & plan- cifti gentes , cjr plantafti earn. ti : ejecifti gentes , & plantafti

tafti earn. earn.

10. Viam fecifti in conf- Pmparafti ante faciem ejus , & 1 o. Dux itineris fuifti in confpec-
pedu ejus: & plantafti radices ftabiltfti radices ejus , & implevit tu ejus: plantafti radices ejus, &
ejus, & replefti terminos terra:, terram, implevit terram.
1 1 Operuit montes umbra Operti funt montes umbra ejus , n. Operuit montes umbra ejus
ejus : & arbllfta ejus cedros. <jrrami illius cedri Dei. & arbufta ejus cedros Dei.
12. Extendit palmites fuos Expandit comas fuas ufque ad 12. Extendit palmites fuos uf-
ufque ad mare ufque ad : & mare, dr ufque ad flumen gcrmina que ad mare: & ufque ad flumen
flumen propagines ejus. fua. propagines ejus.

13. Ut quid deftruxifti ma- Jguare diffipafti maceriam ejus , 13. Ut quid deftruxifti mace-
ceriam ejus : & vindemiant & vindemiaverunt earn omnes ,
qui riam ejus : & vindemiant earn om-
earn omnes qui tranfeunt tranfcunt per viam ? nes ,
qui prxtergrediuntur viam i

viam?
14. Exterminavit earn aper Faftavit earn aper defilva , & 14. Exterminavit earn aper de
de filva : & iingularis ferusde- omnes beftix. agri dep aft & funt earn. filva: & Iingularis ferus depaftus eft
partus eft earn earn.

Deus virtutum conver- Deus excrcituum rcvertere , ob- 1 5. Deus virtutum convertere :

tens nos , refpice de CCelo , & fecro : refpice de ccclo , & vide & , refpice de ccelo , & vide , & viiita

No T;£ AD VERSIONEM ANTIQUA M.

Cone. to. 4. 1 507. a. m libcres nos. & Moz. In Corb. vero Viam fecifti :
{£ plantafti £>

f. 4. Vitiofus procul dubio textus eft in Pfak. Sangerm. replefti terram. Similiter ap. Ambr. 1. }. Hexa. to. 1. 52.
ubi legitur convertens i quippe vel una litterula addita , c. tf plantafti radices ejus , & replefti terram. Augufl. cum
fit convene nos , ut inf. t. 8. quod etiam ubique habetur. Pfalt. Mediolan. leg. Viam fecifti in confp. ejus : & plan-
Augufl. in hunc Pf. legit Deus convene nos : £> illumina : tafti, &c. ut in Vulg. Gr. 'li«fccrc,'i:ca; i/u-irepdev avrHi' £
r
factum tua»i, ofal. &c > Ambrof. in Pf. 45. to. 1. 95a. c. xa7^JTEi/o«; K) e'ctmJS'h >h" Aid. & Compl. sVmi^wcs vi

& CafTiod. in Pf. 79. ut in Vulg. In Pfalt. Rom. Domine thk '/y.v. Hieron. epifl. ad Sun. & Fret. to. 2. 651. a. &
Deus virtutum convene nos : J5 oftende fac. Sec. In Corb. plantafti radices ejus bine ; turn addit Et dicitis quod itt :

Deus virtutum convene nos , &.C. Gr. 'O (~!eos tiris-pi^or n'«a?' Grxco hinc non habeat ; $ bene : nam tf '" noftris codici-

Kj e-itlpanr , &c. bus non habetur ; tf miror qttis imperitorum veftroi librosfil-

#. y. In Rom. verb, Corb.

Ita in Pfalt. Moz. eft. & faverit.

apud Caffiod. in orationem, Sec. Itidem apud Augufl. in V. 11. Sic Ambrof. 1. 3. Hexa. to. 1. J2. c. necnon
eund. Pf. nifi quod hab. ufqtieqno , infra quandin. In & Augufl. & CafTiod. in hunc Pf. cum vet. Pfalt. & Gr.
Gr.'EuS 7TCTE fV! tv.v 7rejowx>" ' c' & addito nomine Dei , ad cedros , quod incogitanti fcribae
V. 6. Hilarius in Pf. 126. col. 419. c.ilc habet Ciba- : procul dubio excidk fup. Vide Not. ad Pf. 78. 1^. 1.
bis -nos fane lacr. £5 petum dabis nobis lacrymmuui i,< men- tf. 12. Ambrof. 1. J. Hexa. J2. c. leg. Extendifti pal-

fura? Ambr.inPf. 1. to. 1.753-d. tf potum dabis nobis in mites ejus ufque ad , &c. ut in Vulg. Ita quoque Augufl.
lacrymis, Sec. at in Pf. 118. col. I2JJ. b. & 1. I. de poe- & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Moz. In Curb. &
nit. to. I. p. 406. c. ££ potum dabis illis in lacrymis. Au- Extendifti palmit. ejus ufque ad flumma propag. ejus. ^
gufl. inhunc Pf. Cibabis nos pane C? potabis nos in la- In Gr. 'Eiflnti t« iOH^a/a ccvlttg <j ew; irtnv.fj.^ , Sec.

crymis &c. CafTiod. cum Pfalt. Rom. Vulgatx favet , fi-

, f. I ?. Ita Pfalt. Corb. habet. Mozarab. vero Ut quid :

<ut Chromat. Aquil. in Match, p. 978. d. In Pfalt. Corb. depofuifti n.aceriam ejus : IS vtndem. earn omnes tranfeun-

lie Cibabis nos panem lacrymar. ^ potum dabis eis lacrymis

: tes viam? Item in Rom. ap. CafTiod. depofuifti; ex- &
in menfuram ? In Mozarab. gj potum dabis nob. in lacr. in tremo vero ut fup. omnes , qui tranfeunt viam. Apud Am-
menjuram? In Gr. ^oj^iiii wfw, dfjov «, Wiift nVa? cf brof. in Pf. 43. 118. to. 1. col. 911. c. & &11J9. b.
omnes tranfeuntes viam. Similiter apud Aug. cum verbo
•j^. 7. Concinunr Pfalt*. Rom. Corb. & Moz. una cum deftruxifti. In Pfalt. Mediolan. depofuifti. In Gr. 'hccll xa-
CafTiod. in hunc Pf. Augufl. vero in eund. Pf. Vulgatac iuMi to* irivlit; cf waeoj-Ercpfco^uS/uoi rm oJ ov
favet ad verbum. In Gr. fub fine , i/jLvulwe^oav n'^a;. t- 14. Itidem Cafliod. cum Pfalt. Rom. Hilar, vero in

f. 8. Ita legunt Augufl. CafTiod. in hunc Pf. cum & Pf. 67. & 131. col. 209. f. 452. d. leg. Devaftavit earn

Pfalt. Rom. Corb. & Gr. Subjicitur pariter Diapfalma in aper , &c. Ambrof. in Pf. 43. to. 1. 911. c. Hie-
Similiter

Pfalt. & Rom. Martian, necnon in ed. Rom. LXX.

Corb. ron. in 27. to. 3. 230. e. Vaftabit earn, &c. Aug.
Ifai.

(ecus in Rom. Fabri ac edd. Aid. & Compl. , in Pf. 79. Devaftavit earn aper ; inf. vaftavit. Gr.'EMi/tn-

t. 9. Concordant Pfalt. Rom. & Moz. Sic etiam ap. vale etvliv eve,, Sec.

Ambrof. 1. J. Hexa. to. 1. 52. c.&in Pf. 118. col. 985. •fr. I Rom. Fabri Domine Deus virtutum con-
J.
Pfalt. :

a.& 1. J. deSacram. to. 2. 576. c. Item ap. Augufl. Sc vertere nunc refpice de calo , &c. Rom. Martian, cum Me-
:

CafTiod. in hunc Pf. & in Gr. diolan. convene nunc : refpice , Sec. Corb. Deus virtutum
#-. 10. Pfalt. Rom. cum Cafliod. Viam fecifti in confp. converte nos : refpice , Sec Augufl. in hunc Pf. Deus virt.
*jns : £, plantafti..,., J5 repleta eft terra. Itidem in Carnut. convertere vero : refpice, &c. Cafliod. cum Tichonio reg.
 , : ,: : , . ,
: : *

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXX. ,6j

VUIG ATA HOD. Hejr. Versio antiqua.
vineam iftam. vjfita vineam banc : vide, & vifita vineam iftam. Ex Mf. San?trm t
1 6. Et perfice earn ,
quam plan- Etradicemquam plant avit dex- iEt diri'>;e earn
6. quam
tavit dextera tua : & fuper rilium tera tua , &
filium quem confir- plantavit dextera tua :

hominis , quem confirmafti tibi. mafii tibi :

i 7. Incenfa igni , & fuffofla ab Succenfam igni, dirtttam : ab 17. Incenfam igni , cf- &
increpatione vulrus tui peribunt. increpatione faciei tux. per e ant fufa manu ab increpatione :

vultus tui peribunt.

1 8. manus tua fuper virum
Fiat Fiat manus tua fuper virum 18. Fiat manus tua fuper
dextera; tux & fuper filium homi- -.
dextera tua, fuper filium homi- & virum dextera: tuce : fuper &
nis , quem confirmafti tibi. nis , quem confirmafti tibi. filium hominis quem con- ,
firmafti tibi.
1Et non difcedimus a te, vi-
9. Et non recedetnus a te : vivifi- 19. Et non difcedimus ate,
vificahisnos nomen tuum invo- : & cabis nos , cj- in nomine tuo voca vivificabis nos nomen : &
cabimus. btmur. tuum invocabimus.
zo. DomineDeus virtutum con- Domine Dens exercituum con- zo. Domine Deus virtutum
verte nos : & oftende faciem tuam , verte nos : oftende faciem tuam , & converte nos oftende fa- : &
& falvi erimus. falvi erimus. ciem tuam fuper nos , falvi &
erimus.
NoT£ AD VERSIONEM ANIIQUAM,
I. p. Jo. g, Vulgatae congruit. Gr«c. 'O ©£o? twV iv/otjj.. t. 17. Breviar. Mozarab. haber Incenfa igni , •$ effoffa :

manu ab increp. &c. Itidem Caffiod. cum Pfalt. Rom. Me-

Tf. 16. Itidem in Pfalt. Rom. Medici. Corb. & Carnur. dici. & Carnut. Pfalt. vetus apud Nobil. Succenfam igni,
Et dirige earns reliqua ut in Vulg. Unde vix dubium mihi G? <##»« i Ccrb. Incenfam igni
, effojfa manu , &c. Au- $
eft quia ab ofcitante librario prxtermilUis fueric fequens
, guft. m eund, Pf. Succenfa igni, tf effojfa ab increp. &c.
veilkulus , (^ fuper fili/im hominis , quem confirmafti tibi ; Gr. E^TrstsrKeW/KEfn ttvc'i , >j ars<sx.a./j/j.im- cctto , &c.
qui nimirum exftat in vet. al. Pfalt. Similiter apud Au- tt. i3. 19. Ita legunt^Auguft. <5c Cafliod. cum vet
guft. &
Cafliod. in hunc PI. necnon apud Tichon. reg. Pfalr. & Gr.
1. p. jo. g. cum hoc primo , Etpetfice earn. In Gr. Kai t. zo. Apud Aug. & CafTiod. deeft to fuper nes : ficut
Ka7«'/>7/<sa< auliv, &c. ut in Vulg. in Pfalt. Rum. & Gr. caet. ut in Vuig.

VULGATA HOD. H E B R. VERSIO ANTI QUA.

In finem Viclori In finem, £* Mf. Sangernu
r. Pro torcularibus , Pfalmus ipfi In torcularibus Afaph* 1. Pro torcularibus Domini,
Afaph. LXXX. LXXXI. ipli Afaph Pfalmus
, quinta
fabbati. LXXX.
Xfultate Deo adjutori nof- LAudate Deum fortitudinem 2. T^ Xfultate Deo adjutori
"E tro : jubilate Deo Jacob. noftram : jubilate Deo Jacob. -C/ noftro : jubilate Deo
Jacob.
3. Sumite pfalmum , & date Affumite carmen , & date tym- 3. Sumite pfalmum , & date
tympanum : pfalterium jucundum panum : citharam decor am cum tympanum :"pfalterium jucun
cum cithara. pfalterio. dum.
4 . B uccin ate in Neomenia tuba Clangitein Neomenia , buccinai 4. Canite Deo initio men-
in infigni die folemnitatis vertrse ejr in medio menfe , die folemni- fis in tuba in diem
, infignis
tatis noftrx, folemnitatis noftra:
y . Quia prsceptum in Ifrael eft J^uia legitimum Ifrael eft : ju- 5. Quia praxeptum eft ad
& judicium Deo Jacob. dicium Deo Jacob. Ifrael : 6c judicium Deo Jacob.
Gen. 41. 6. Teftimonium in Jofeph po- Teftimonium in Jofeph pofuit 6. Teftimonium in Jofeph
*?. fuit illud , cum exiret de terra cum egrederetur de terra ALgypti : poftiit eum , cum exiret de
jEgypti : linguam ,
quam non no- labium, qucdnefciebam, audivi. terra Jigypti : lin mam quam
verat, audivrt. non no\erat , audivit.
7, Divertit ab oneribus dorfum Amovi ab onere humerum ejus 7. Divertit ab operibus eo-
ejus : manus ejus in cophino fervie- manus ejus a cophino recefferunt. nim dorfum fuum manus ejus :

runt. in cophino fervierunt.

NotjG ad Versionem ANIIQUAM.
ir. 1. Vox Domini abeft a Pfalt. Rom. turn fequitur folemnitatis vejlm. Apud Aug. in hunc Pf. fie Tuba canitt :

Tfalmus Afaph, quinta fabbati. In Mozarab. fie In finem , : in initio men/is tuba; nee habentur plura. Apud Cafliod,
Fro toy'cul. Pfalmus Afaph. In Corb. In finem , Pro torcu- Canite initio menjis tub,t , in die infigni folemnitatis vejlrx.
laribus Domini , Pfalmus Afaph , quinta fabbati. Ap. Aug. In Pfalt. Corb. Cantate initio menfis tubx , in die tnjig-iii
In finem, Pro torcttl. quint-i fabbati , Pfalmus ipfi Afaph. folemnitatis no/lra. In Gr. 2a;\Ti's«TS & KigitMa Pixireiti
Apud Calfiod. In finem ,Protorcul. Afaph , quinta fabbati. «• iCtsii/uu Hfilpa eoprSs v^r
Alex, vpi&cc, soprif*; HftSri
In Gr. E/j to ts?is; , T^sf tu» ahvoj/ > >Pk^M55 tw 'Aodip. t. J. Pfalt. Rom. &
Cafilod. cum Vulgata concinunr.
if. z. Sic Ambr. in Luc. 7. to. 1. 1 586. c. necnon Au- Mozar. hab. Quia prxceptnm Ifrael eft , &c. Auguft. Quia
guft. & Caffiod. in Pf. 80. cum vet. Pfalt. & Gr. prxceptum ipfi Ifrael eft , &c. Graec. 'Oti TfsVa-^a t»
t. Ambrof. in Luc. 7. to. 1. 1 386. c. extreme addic
J. IcdccWi eV/ , &c.
cum cithara. Itidem CalTiod.inhunc Pf. cum vat. Pfalt. & It. 6. Sic eft in Pfalt. Rom. Martian, exceptouno dum ,
Gr. Sic etiam Auguft. in eund. Pf. fed pro fumite , legit pro cum. Item in Corb. Mediol. & Carnut. pofuit eum ;
nccipite ; Gr. la'Sels. Millale Rom. fie hab.ad Intrcit. fer. praeterea in Corb. lingua quam, &c. In Rom. Fabri, po-
4. iv. Temp, poft Pent. Sumite pfalmum jucundum cum fuit illud , dum , &c. Similiter apud Auguft. in hunc Pf.
cithara. Apud Caffiod. vero ut in Vulg. In Gr. e'S-no carrot i <* tu
ir. 4. Pfalt. Rom. & Moz. Canite in initio menfis tuba, i%e*3-eiy m/toV, &c.
indie in/ignis folemnitatis veflra. Mediolan. quoque hab. #. 7. Vulgatae confonat Pfalt. Rom. cum Caffiod. Ap.
Canite in initio menjis tuba, cumMilfali Rom. ad Introit. Auguft. in eund. Pf. fie A'jertit ab oneribus dorfum ejus ,
:

fer. 4. jv. Temp. Pent. Sic etiam Ambrof. in Pf. 43.ro. &c. Apud Ambrof. in Luc. $. col. 14c y. f. & ep. 37. col.
1. 895. f. & 1. de fide refur. to. z. 1162. b. item 1. de
956. b. pofteriora tantum , manus ejus in copb. &c. In Gr,
£lia & jej. c. 1. to. I. 53;. b. fed addit, in diefrequenti 'A-!tiSYii;t wiri «fttar rit wt» »t$ , Sec, Alex, «VtwV,
 : ,

1 66 LIBER PSALMORUM. Pfalin. L'XXXI.

VERSIO ANI1QUA, He b r. Vuxgata HOP.
t
£x Mf Sangerm. 8. In tribulatione invocafti hi tribulatione invocafti , & 8. In tribulatione invocafti me ,

me & , exau- liberavi te & erui te: exaudivi te in abfcondito & liberavi te : exaudivi te in abf-
divi te in abfcondito tempef- tonitrui : probavi te fuper aquam condito tempeftatis : probavi te Exoi.
Semper. apud aquam 17. s.
tatis probavi te in aqux con-
:
contradUtionis. eontradiciionis.

tradict tone. Diapsalma.

9. Audi populus metis , & Audi populus mens , cr contefta- 9. Audi populus meus , & con-
loquar : Ifrael ii audias me dor te : Ifrael Ji audieris me. Non teftabor te : Ifrael fi audieris me,
10. nonerit tibi deusalienus, Jit in te deus alienus , & non 1 o non erit
. in te deus recens , neque

«eque adorabis deo alieno. adores deum peregrinum. adorabis deum alienum.
1 E°x> enim fum Domi-
1 .
Ego [urn Dominus Deus tuus , 1 1 . Ego enim fum Dominus Exoi,

nils Deus tuus , qui eduxi te qui eduxi te de terra ALgypti : di- Deus tuus ,
qui eduxi te de terra z0 ' z '

de terra ./Egypti dilata os : lata os tuum , & implebo illv.d. yEgypti : dilata os tuum , & imple-
tuum , ego adimplebo illud. bo illud.

12. Et non audivit popu Et non audivit populus meus Et non audivit populus
lus metis vocem meam &C vocem meam : & Ifrael non credi- meus vooem meam & Ifrael non :

Ifrael non intendit mihi dit mihi. intendit mihi.

Et eum Et dimifi eos fecundum de- AB, 14»
* Mf. vitioie di 13. Et * dimili eos fecun- dimifi in pravitate cor- 1 j .

l S'
miiit. dum defideria cordis eorum ,
dis fai : ambulabunt in covjiliisfuis. fideria cordis eorum , ibunt in ad-
& ambulabunt in voluntati- inventionibus fuis.

bus fuis.
Rtr. j,
14. Si populus meus audif- Utinam populus meus audijfet 14. Si populus meus audiflet
l *'
fet Ifrael fi vias meas am-
me :
me : Ifrael in viis meis ambulajfet. me : Ifrael fi in viis meis ambulaf-
bulafTet fet:

Ad nihilo inimicos eo-

5. Jpuafi nibilum inimicos ejus bu- 1 j . Pro nihilo forfitan inimicos
1

rum humiliaflem fuper tri- : & miliaffem , &

fuper hoftts eorum eorum humiliaflem: & fuper tribu-

bulantes eos immififiem ma- vertiffem manum meam. lantes eos mififlem manum meam.
num meam.
16. Inimici Domini men- Qui oderunt Dominion nega- , 16. Inimici Domini mentiti funt

titifunt ei erit tempus eo- : & bunt eum : &

erit tempus eorum in ei : & erit tempus eorum in frcula.

rum in sternum. f&culum.

Et cibavit eos ex adipe fr urn en- Et cibavit eos ex adipe fru-
17. Et cibabit illos ex adi-
1 7.

pe frumenti &de petra , melle :

ti : & de petra , melle faturavit menti : & de petra, melle fatura-
{aturavit eos. eos. v it eos.

Not* AD VERSIONEM ANTIQUAM.

t. 8. Ita Pfalc. habet cum M02. praeter ult. aiRom.
aquas contradiilionis ; Corb. in aquam contra it Ambrof. in
Pf. 4 J, to. 1. 927. c. in aqua contradiilionis ; can. ut in
'textu. Caffiod. ad aquam contradict. Aug. in hunc Pf. In tri-
bttl. invoc. me ,$ erui te : exaudivi te probavi te in aqua
Pf. Et tun tbauiivit populus meus, &c. Mf. Floriac. Et no»
, tbauiivit pepulus vocem, Sic. Pfalt. Corb. Et non audivit
populus vcrbttm meum , &c. Gr. Kal v'x. viKtw , &c. utin,
textu.
#.IJ. Auguft. in hunc Pf. Et dimifi eos fecundum af-

contradid. Gr. 'E.v GaM/4 tVsxWsw ifcvciulw Q;

M-t , i, fetlionescordtsjorum , Hunt in affe&imibus /*/V. CafSod.
ifottlfictsa Qt e'tt! i/'/a-ro; duraoyim. Edd. Aid. Compl. & in eund. Pf. Et dimifi eos fecundum dejiderinm cordis eorum ,
ponunt Atxtyaiftu, ante eVoxi'^mcc; ed.vero Rom. utin $ ibunt in volttntaiibtis fuis. Pfalt. Corb. Moz. Hunt & &
textu. Sic etiam in Pfalt. Rom. Corb. ap. Auguft. & in voluptatibus fuis. Rom. Mcdiol. Si Gamut, tf ibunt in
voluntatiius fuis. Gr. K«i si.a.itisihct d.vtiq «kt« t« stti-
f. 9. Pfalt. Rom. cum Caffiod. Audi populus mens , £>
loquar ; Ifrael , tf teflificabor tibi Ifrael fi me audieris.
: Tn/fi/j«a7a t&jV y.apSiuv dura*, iropivoovlai cV tgi"; fV;/n-

Itidem in Mozarab. deleto ifto , 1$ loquar Ifrael. In Corb. SiVf^WlV CCVTCCV.

Pfalt. Corb. Sic etiam in Rom. nifi quod
Audi & loquar i Ifrael, i$ teflificab. tibi : Ji audieris tf. 14. Ita in

me. Apud Aug. in hunc Pf. Audi pop. meusloquar; tf , & habetur plebs mea. Item in Mozar. Mf. Floriac. plebs &
Ifra'Uftme audieris. \nGt." K.MQ.V >.aoc,)j.\j, mea i ficut ap. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. at infra conf-
teflificabor tibi
ijTMMCu Qct' 'logjni*
:

, i, fiunttPTu&n*! Qoi' ia* dweystaf

& Compl. hxMcoi Qet
tanter ,
/;' , &c. InGr. Ei
in viis meis
fM 11 i-irop'.v ,9"H.
Taii o'AoT?
^ao's fJ.v mxks? W
iiiMf. Alex, ac edd. Aid. deeft , £ 'lo®tl)?i

Ap. Pfalt. Moz. cum Rom. Mediol. Corb. & Car-

'jogjtHA' mox ita in Alex. «,
j^-. 1
S^iccjj.a.fiv^iJ.a.1 Qui 'lc©cn*. J.
Ambrof. 1. 1. de fide refurr. to. 2. 457. d. hasc pauca : nut. Ad nibilum inimicos eorum bum. &c. ut in Vulg. Mf.
me audieris. Floriac. Ad nibilum inimicos ejus bumil. &c. Aug. in hunc
Ifrael ft
Ambrof. ubi fup. concordat cum Vulgata. Sic Pf. In nibilum omnes inimicos eorum , &c. infra delet omnes.
-#. 10.
etiam Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Caffiod. Pro nihilo inimicos eorum, &c. InGr.'EK tS fwAtvl
at rii £X&f'X'> dvroJv tTairii>u><ia &c.
Gr. ix. IVai w C 6 £ °S npotipa.'lK , &c. ut in textu.
'
,

t. n. Hilar, in Pf. 118. col. 344. f. cum Pfalt. Corb. t. 16. Sic eft in Pfalt. Rom. Corb. & Moz. ficut apud
dilata os tuum, $$ adimplebo illud. Itidem Auguft. in Pf. Auguft. &
Caffiod. in hunc Pf. In Gr. s/? -m a.!u,vu.

80. &qu3=ft. 9. in Exod. to. 5. col. 424. a. Item Ambr. t- 17. Pfalt. Corb. fimiliter hab. Et cibabit, vet. codd.
in Pf. 118. col. n8<5. e. 1.
J. de Spir. S.
col. 690. f. & more; Rom. Cibavit eos, &c. abfque prarced.g. Similiter

at in Pf. }6\ col. 808. a. leg. aperi os tuum , adimplebo & apud Ambrof. 1. de inftit. virg. to. 2. p. 269. c. at in

illud. Caffiod. ut in Vulg. Pfalt. Rom. ego adimplebo g Luc. 2. to. I. p. 1504. e. legit, $ de petra mellis fatu-

illud. Gr. ttmitvvov to fo',ua Qv , £/ -JTMpucu afro. ravit eos. Apud Auguft. & Caffiod. ut in Vulg. In Gr.
#. 12. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. Aug. vero in hunc Kai tyupi&t , &c ut in Lat.

Versio antiqua. H E BR. Vulgata hod.

Pfalmus ipfi Afaph. Canticum Afapb. LXXX1I. i.PfalmusAfaph. LXXXI.
*E* Mf, Sangerm, 1 .

LXXXI.
¥ -p<k Eus ftetit in fynagoga T\ Eus ftetit in ccetu Dei : in DEus ftetit in fynagoga deo-

medio autem deos

in medio au- JL/ rum in
JL/ deorum :
medio deos judicat. :

dijudicat.
tern deos difcernit.
Not* ad Versionem antiqua m.
t. 1. Ita Aua;. in hunc Pf. Ap. Caffiod. deed ipfi, ficut Rom. Mediolan. Carnut. & Moz. Ita etiam Hieron. qnxfl.

»b Pfalt. Rom. Corb. & Mozar. InGr. *ct>h i<; to 'A*d>p. Hebr. to. 2. 515. b. & Calfiod. in hunc Pf. 1 eriul. vero

* cum 1. 1, adv. Marc. p. 611. b.

fie Deus deorum fittn tn te
I» legjit Irenxus 1. J. c. 6. p. 180. c. Pfalt. ;
 : : : :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. L XXX II. 16*7

VULGATA HOD. H E B R. Versio antiqua.
Ufquequo judicatis iniquita- Ufquequo judicatis iniquita 2. Quoufque judicatis iniqui- Ex lif. Sangerm,
tern : & racies peccatorum fumitis f tern , er facies impiorum jufcipi tatem & faciem peccantium
:

tis ? Semper . fumitis ? DlAPSAL.MA.

3. Judicate e^eno, & pupillo : Judicate pattperi , & pupillo: 3. Judicate pupillo , & ege-
humilem, & pauperem juliirkate. egeno , & inopt jujle facite. no : humilem , & pauperem
jultificate.

a 4-
Vrov, 4. Eripite pauperem : tk egc- Salvate invpem , & pauperem 4. Eripite pauperem : &
l *• num de manu peccatoris liberate. de manu impiorum liberate. egenum de manu peccatoris
liberate.
j. Nefcierunt , neque intellexe- Non cognofcunt , nee intelli- 5. Nefcierunt enim quae in-
runt, in tenebris ambulant : move- gunt , in tenebris ambulant : mo- tellexerunt, in tenebris ambu
buntur omnia fundainenta terra;. vebuntur omnia fundament* terra. lant movebuntur omnia fun-
:

damenta terrae.
Joan. 10. 6. Ego dixi : Dii eftis , & filii Ego Dii ejlis vos
dixi : , & filii 6. Ego dixi : Dii eftis , &
$4- Excelfi omnes. Excelfi omnes vos. filii omnes.Excelfi
7. Vos autem ficut homines mo- Ergo quaji Adam moriemini, & 7. Vos autem ficut homines
riemini :& ficut unus de principibus quaji units de prmcipibus cadetis. moriemini & ficut unus de :

cadetis. principibus caditis.

8. Surge Deus, judica terram ; Surge Deus , judica terram: 8. Surge Deus judica ter-
,
quoniam tu ha;reditabis in omnibus quoutam tu hareditabis in omnes ram qucmiam tu dlfperdis
:
in
gentibus. gentes. omnibus gentibus.
NoTiE AD VERSIONEM ANTIQUA M.
cUfui Jeorumj in medio autem deos dijudicavit : 8c 1. cone. t. J. Mendum forte in Mf. Sangerm. to enim qua , pro
Hermog. ac Prax. p. 412. b. 849. b. Stetit Deus in ecdejia neque. Apud Cypr. enim 1. 1. & 2. Teftim. p. 277. b. 5c
deorum. Novatian. de Trin. p. 1039. c. Stetit Deus infy- 287. a. fie No» cognoverttnt , neque intellexerunt in.um-
:
,
nagoga deorum : in medio autem Deus decs difcernit. Hoc bra deambulabunt. Apud Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan.
p.
ult. difcernit , pariter hab. Ruiinus , 1. 10. hill. Eccl. c. 2. 194. a. Nefcierunt, neque intellexerunt, in tenebris ambulant.
Cyprian. 1. 2. Teftim. p. 287. b. Deus ftetit in fyimgoga Sic etiam apud Ambrof. in Pf. 1. to. 1. p. 764. d. Apud
deorum : in mid. autem deos difcernens. Hilarius in Pf. 1 34. Auguft. in Pf. 8 1 . Nefcierunt , $ »0« intellexerunt , in tene-
col. 471. e. Deus ftetit in congregatione deorum: in med. bris amb. &c. ut
in Vulg. In Pfalt. Mozarab. neque intel-
autem deos difcernit : at inPf. 135. col. 484.6. legit , in lexerunt qui in tenebris ambulant, 8cc. In Rom.
, apud &
fynagoga deorum. Ambrof. epift. 63. to. 2. col. 1024. a. Caffiod. ut in Vulgata. InGr. Oi/x. h'aect,
, tJi'Qotnxw ,
Deus ftetit in congregatione deorum deos dijudicat. Aug. in C/COT.J e/VlOMBOf £uot 7a/ » &C.
in hunc Pf. Deus ftetit infynag. deorum : in med. aut. deos t. 6. Vet. Iren. Interp.l. 3. c. 6.8c 19. p. 180. d. 21».
Aifceruere. In Pfalt. Corb. Deus difcernit. In Gr. 'O ©sis b. Ego dixi : Dii eftis , £ filii Altiffimi omnes : at 1.
4. c.
e'j-u u Bssf? o\teuQuii. 38. p.28y. b. filii Excelfi. Cypr. 1. 2. Teftim.
p. 287. b.
f. habent Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum
2. Sic filuAItiffimi omnes. Sic etiam Hilar. 1. 6. deTrin.
col. 890. d.
Pfalt. Rom. Corb. & Moz. praeter unum 9$ facies ; folus Tertul. verol.cont. Hermog. p. 412. b. 8c
i.eont. Marc.
1.
Corb. $$ faciem; Mediol. & performs ; Auguft. etiam legit p. 621. b. Ego dixi : Vos del eftis : itidem cont. Prax. p.
ufquequo. Lucif. Cal. 1. I. pro S. Athan.p. 194.8. Qucuf- 849. b. fed addit , tf filii Altiffimi. Ambrof. 1. 2. de fide ,
/jite yudicaflis iniquitatem : c$ faciei» peccantium fumitis ? to. 2. 492. c. JJ4. f. el filii Excelfi omnes. Similiter hab.
Gr. "Ea$ aroTS y.f.itsle iSulxV irp'ca^ira d/uapTatui/ ^a,«- jc, Faulhn. presb. cont. Atian. p. 650. e. Phaebad. autem
Cdtnt » A;a'^K;.^a quoque ibid, fequitur , iicut in Pfalt. Agin. cont. Arian. p. 300. g. Ego dixi : Vos dii
eftis. Au-
Corb. 8c Rom. Compl.
deefi tarnen in edd. Aid. 8c guft. in hunc Pf. 8c in Job, to. 3. col. 666. d.
add. tf
t. 3. Ita leg. Auguft. cum Pfalt. Rom.Tertul. vero 1. 4. filii Altijfimi , 8cc. Itidem Optat. I 4. cont. DonacTp!
7c7.
adv. Marc. p. 707. b. Judicate pupillo , tfmtndico : tf hu- a. Gr. '£-/&! elan- ©so/ sVs , 5,
Kj J o. 'r^iViC
vioi T-jiVtf -KaLVTie,.
ireuTte. (
!

milem , %j pauperem jttfte trallate. Lucif. Calar. 1. 1. pro S. t.7. Pha:bad. Agin. cont. Arian. 6 50. e. 8c Caffiod.
p.
Athan.p. 194. a. Judicate pupillum Q egenum : humilem, , in hunc Pf. Vulgatse accinunt cum Rom. Apud Aug.
Pfalt.
paup. juftificate. Sic etiam in Pfalt. Corb. 8c Mozarab.
Apud Caffiod. in hunc Pf. ut in Vulg. In Gr. Kflvart
fimiliter
C/.1
ir.iit.ilf
,
\tr
us
K)
hoc excipias
nili
^ »,
run apx°' Tur wit/its.
si?
J
, ex principibus. In Gr
, n
a «o-
^ —*

sptpeivov , ij tttux.^' > &c. Aid. 8c Compl. optpxfS , j, ma'/S. t'. 8. Corb. prater vocem Domine , loco
Sic in Pfalt.
't. 4. Ita ferunt Plait. Rom. 8c Moz. quibus fuffragan- Deus. Apud Cypr. 1. 2. Teftim. p. 296. c. Exfurge Deus
,
tur Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Achan. p. 194. a. Ambrof. 1. judica terram : quomam tu exterminabis in omnibus genti-
I. offic. to. 2. 18. d. 8c Caffiod. in hunc Pf. Tertul. ve- bus. Aug. m
hunc Pf. cum Pfalt. Carnut. Surge Deus
ro 1. 4. adv. Marc. p. 707. b. ita legit Liberate pauperem : : quoniam tu difperdes in omnib.&c. Addit Auguft. Nee pra-
fj) mendicum de manu peccatoris eruite. Auguft. Auferte ino- tereundum quod nonnulli codices habent : quoniam tu ha;-
pem : & pauperem de manu peccatoris eruite. Brev. Mozar. reditabis in omnib. 8cc. Pfalt. Mozarab. quoniam tu
do-
tf egenum de manu peccatoris liberate eum. Gric. 'HgsAsds minaris in omnib. 8cc. Rom. cum Caffiod. 'quoniam tu ha-
ysWa- s^a-xo'v s* x<W «**$*»* fa<&*' Ald & Compl. - reditabis , 8cc. Item Graece, on ft x.xl KAM^nuka v
funa^i di/Tov Mf. Alex. puauSrai d.vtis —"- *-~
8cc.

Vulgata hod. Hebr. Versio ANTIQUA.

1. Canticum Pfalmi Afaph. Canticum Pfalmi Afaph. 1. Canticum, Ex Mf, Sangerm*
LXXX1I. LXXXIU. Pfalmus ipfi David.
LXXXII.
a . "X Eus ,
quis fimilis erit tibi r T~\ Eus ne taceas tibi: nejileas, TTV Eus , quis fimilis eft
I z.
JL/ ne taceas , neque compef- ±S & qtaefcas Deus
non quiefcas \_J tibi ne taceas,
taceas. neque
neoite ?
caris Deus
compefcas Deus
3. Quoniam ecce inimici tui fo- 3uia ecce inimici tui tumul- 3. Quoniam ecce inimici
NoT£ AD VERSIONEM ANTIQUAM.
f.i. Pfalt. Rom. Corb. 8c Mozar. Canticum,
Pfalmus pefcaris Deus , ut dicerent , neque mitefcas Deus. In Pfalt.
Afaph. Auguft. 8c Caffiod. concinunt- cum Vulg. Gr«ec.
Corb. neque compefcas ut fup. In Gr. "O ©=,\- , T /; i ,, a .
ii/n ~iaz uS t&7 'Aca'o.
,
H
f
6«ce7«/ £01 ; i«h Covens , /wn/s xouairssevi n; ©scj.
If. 2. Ambrof. 1. 1. de pcenit. to. 2. 401. e. cum Pfalt. t. 3. Pfalt. Rom. fimiliter hab. fon'averunt ; deinde
Moz. Deus, quisfimilis tibi ? Aug. Sc Caffiod. cum Rom. ,
tf qui te oderunt , extul. caput. Mozarab. cum Gra;co
Vulgar* congruunt. Auguft. tamen poft pauca addit tf :

Sic :
odientes te , leva'jerunt caput. Corb.
guidam mterpreiuti funt quod hit pofitum ££ qui oder. it , tleva-
eft , neque com- vtrunt caput. Aug. 8c Calliod. ut ia Vulg.
 . :: ,,: : : ,: :. ; : ,:

i68 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXXII.

Vejsio antiqua. H EBR. VuLGATA HOD.
Ex Mf. Sanger m. tui fonaverant : odientes & tu.ui font , c~ ']'" oderunt te , le- nuerunt : & qui oderunt te , extu-

te , elevaverunt caput fuum. vaverunt caput. lerunt caput.

4. Adversus plcbem tuam

Contra popttlttm tuum nequiter 4. Super populum tuum mali-
& adversus te cogitaverunt trailaverunt imerunt confilium , & gnaverunt confilium : & cogitave-

coufilium cogitaverunt ad- : & adversus arcanum tuum. runt adversus fanctos tuos.

versus fandos tuos.

5. Dixerunt : Venite , dif- Dixerunt : Venite , content- & 5 . Dixerunt : Venite & dif-

perdamus eos ex gente : & non museos detente: non fit memoria & perdamus eos de gente & non
• Mf. inmemor, erit * in memoria nomen ejus nominis Ifrael ultra memoretur nomen Ifrael ultra.

sperm mendo ; coi r. amplillS.

in memoria. Quoniam Quoniam cogitaverunt una-
6.Quoniam cogitaverunt trailaverunt corde pa- 6.

confilium in unum adversus : riter : contra te fcedus pepigerunt nimiter , limul adversum te tefta-

te teftamentum tuum difpo- tabernacula Iduni££& Ifmaelita- mentum difpofuerunt , 7. taberna-

fuerunt, 7. tabernacula Idu- rum cula Idumceorum & Ifmahelita:

mxorum & Ifmaelitum

Moab & Aggareni 8. Ge- Moab & Agareni Gebal
,
Moab, & Agareni, 8. Gebal
, , ,

ban, & Ammon, & Ama- & Ammon Amalec Pafefti- & Ammon, & Amalec: alienigena; , ejr :

lech : & alienigenx cum habi- cum habit atoribus Tyri. cum habitantibusTyrum. 11a ,

tantibus Tyro
9. Etenim Aflyrius venit fi Sed & AJfur venit cum eis: 9. Etenim Afliir venit cum illis

mul cum eis fadi iiint in iiif- facli funt bracbium filiorum Lot. fadti funt in adjutorium filiis Lot.

ceptionemfiliis Lot. Semper

1 o. Fac illis ficut Madian ,
Fac illis ficut Madian , ficut 10. Fac illis ficut Madian, & Judic.

& Safira & ficut Jabin in tor- ; Sifar* ; ficut Jabin in torrente Ci- Sifarse; ficut Jabin in torrente Cif- 4- l 5- z 4-
$ 7- «•
fon.
rente Cifon. fon. •

1 Difperierunt in
1
Ermon Contriti funt in En-Dor fue- : 1 1 Difperierunt in Endor : fac-

runt quafi fterquilinium terra. ti funt ut ftercus terra;.

fadi funt ut ftercus terra?.
12. Pofuifti principes eo- Pone duces eorum ficut Oreb , 1 1 . Pone principes eorum ficut Judic.

rurn ficut Oreb , & Zebee & Zeb 5 ficut Zebee , & Salma- Oreb , & Zeb , & Zebee , & Sal- 7- **• tf
8. ii.
& Salmana: na mana
Omnes principes eorum , Omnes principes eorum ,
qui Omnes principes eorum , 1 j. qui
Hxredita- dixerunt Poffideamus nobis pul- dixerunt Hsreditate poffideamus
13. qui dixerunt : :
:

tem poffideamus nobis fanc- cbritudinem Dei. fanctuarium Dei.

ruarium Dei.
14. Dens mens pone illos Deus meus pone eos ut rot am 14. Deus meus pone illos ut ro-
: ficut ftipulam ante quafi ftipulam ante faciem venti. tam : &
licut ftipulam ante faciem

faciem vend. vend.

ignem, qui com- ^Quomodo ignis comburit fil- 15. Sicut ignis, qui comburit
15. Sicut
burit faltum velut flamma vam :& fcut flamma devorat filvam ,
& ficut flamma comburens
ignis comburat montes montes montes :

16. Ita perfequeris illos in Sic perfequeris eos in tempeftate 16. Ita perfequeris illos in rem-
tempeftate tua : in ira tua & tua y & in turbine tuo conturbabis peftate tua: & in ira tua turbabis

NoT£ A D Versionem antiqua m.

Tf. 4. Pralt. Rom. cum
Caffiod. hi plebem tuam aftute i. 'Aewp Qv/4-z-xpf/fvsTi ftsr' duTuv sy<vvi§\fiav s!; outt'm-
xtgitaverunt amjilium : ($ cogitaverunt , &e. Medio!, dolose 4« , &c. Hie fubjicitur Diapfalma , apud LXX. licut in
cogitav. confilium , &c. Corb. Moz. In plebem tuam versus & Pfalt. Rom. & Corb.

tt &c. Corb. adversus te. Auguft.

cogitaverunt confilium , #. 10. Pfalt. Rom. Vulgatx confonat cum Caffiod. nifi
in eund. Pf. Super populum tuum malignaverunt confilium quod addit tf , port Sifara , quod Caffiod. delet. In Corb.
{vel ficut alii codices babent) aftute cogitaverunt confilium : £> 5: Moz. fie ficut Jabin in torrentem Cyfon ; Corb. Chi-
:
$
(otfitav. &c. Gr.'E7rl roe *an Qx KX/iirarvpytvextTO ytuidai' fon ; Auguft. leg. in torrente Cifon , abfque praeced. tf. In
Gr. u; tw 'iaEfiV In tu •/_</j.dfpu Ktfay' Alex. Kiecur.
ft. 5. Pfalt. Rom. cum M02. & Corb. Dixerunt : Veni- f. 11. Sic in Pfalt. Corb. eft. In Rom. vero & M02.
te , dijperdamus «0» memorabitur nomen
eos ex gente : £5 ut in Vulg. ficut apud Auguft. & Caffiod. In Gr. '££«-
Ifrael ampltiis. Aug. in hunc Pf. non memaretnr ncminis & to£-f<v%v,c«,v hi 'AtvSwf.' titvlitxcccv uesl , &c. Caffiod. cum
Ifrael ultra. Caffiod. nomen Ifr. amplius. Aug. addir Hoc : Rom. & Moz.
ficut ftercus.
alii planihs dixerunt : non fit memoria nominis Ifrael & IT. 11. Pfalt. Rom. Pone principes eorum ficut Oreb, Zeb,
adhuc <p. jtmemoretur nominis , in Latina lingua ihufiitata
:
; Zebee , tf Salmana , &c. Corb. Salma. Aug. & Caffiod.
locutio efl : potiiis enim diet folet , memoretur nomen ; fed ut in Vulg. nee aliter Graece.
eadem fententia eft. In Gr. *, y /jlk pwSin to ivo/^a 'Io&kiia tf. 13. Ita in Pfalt. Corb. & Mozar. In Rom. & apud
It/. Caffiod. legitur hxreditate , additurque nobis. Hieron. veto
if. 6. Concinit Pfalt. Moz. nifi quod tollit tuum, port
epift. ad Sun. &
Fret. to. 2. p. 6p. a. de hoc ult. ita

teftamentum. In Rom. fie Qjioniam cogitaverunt confen- : fcribit : Et quod in Graco fit Jcriptum , poffideamus
dicitis

fitm in unum : adversus te teflam. difpofuerunt. In Corb. nobis , qua fuperflua quaftio eft ; quando enim dicitur pof-
Quoniam cogitav. confenfum in unum : adversus teftamentum fideamus , intelligitur i$ nobis. Apud Auguft. ut in Vulg.
tuum difpofuerunt. Itidein in Mediol. & Carnut. cogitave- In Grseco Kwywuijoajufyj j'«i/Tci"$ to 6y5iots"n'e.<o>' , &c. Alex.
:

runt confenfum in unum, ficut apud Caffiod. Apud Aug. Aid. &
Compl. dyiasici"-
Ot; -£. 14. Ita Aug. in hunc Pf. cum Graeco. Ap. Caffiod.
vero utin Vulg. In Graeco
'
: j'Cirxe^eei'To cV e/xem'x %vi-
Pfalt. Rom. & Vulg.
ToavTo' aula. Qv //«Gh'xw /if^-EfTo. tf ficut ftipulam, &c. fie etiam in
'$.']. Ita -Pfalt. Rom. hab. & Corb. cum Caffiod. Moz. tf\ 15. Pfalt. Rom. Sicut ignis, qui comburit filvas :

fcribit , £> Ifmaelitarum. Auguft. ut in Vulg. Gr. £ ot 'Ifl- velut fi flamma ince'ndat montes. Mozarab. Sicut ignis , qui
fjtawMTir.i , ut inf. j, of 'Ayaevvc!. comburetfilvam : velut flamma comburens , &c. Coib. Sicut
fr. 8. Ita legunt Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum ignem , qui comburit filvam : velut flamma comburit monies.
Pfalt. Rom. Corb. & Moz. fi haec excipias, Gebnl, & Tyrum.
Ita etiam in Graeco.
Rom.
fr. 9. Caffiod. cum Pfalt.
Moz. Etenim AJJur &
fimul venit cum funt in fufceptionem , &c. Suf-
illis : fatli Compl. )!' xa.'iux.av<i4.

teptionem quoque hab. Mediolan. Carnut. Corb. in fuf- & t. 16. Ita Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt,

pgtiene. Apud Auguft. omnia utin Vulg. In Gr, K«i 7^ Rom. Corb. & Moz. In Gr, Ta(«i,ii dirts.
 , , . , ,, , ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXXIII. 169

VU I G AT A HOD. H e a k. Versio antiqua.
eos. eos. conturbabis eos. Ex Mf. Sangerm.
17. Imple eorum igno- facies Imple facies eorum ignom'mik , 17. Imple faciem illorum
minia : & querent nomcn tuum , & querent nomen tuum Domine. ignominia : & quxrent nomen
Domine. tuum , Domine.
18. Erubefcant, & conturben- Confund antur , & conturbentur 1 8. Confundantur , & con-
tur in faeculum fajculi & confun-
: ufque in feculnm : & erubefcant turbentur in faecula faeculo-
dantur , & percant. r> percant. rum revereantur
: & , & pe-
rcant in aeternum.
19. Et cognofcant quia nomen Et fciant quia nomen tuum 19. Et cognofcant quoniam
Dominus
tibi : tu folus Altiffimus in eft Dominus : folus tu Excelfus Dominus nomen eft tibi : tu
omni terra. fttper omncni terrain. folus Altiffimus in omni terra.
NoT£ AD VERSIONEM A N T I Q U A M.
Tf. Imple facies
17. Pfalr. Rom. ut quxrant nom.
tec. Hieron. epift. de feraph. to. 3. 515. d. Imple Do- t- 19. Ita legit Ambrof. 1. 3. de fide , to. 2. 498. f.
mine jacies eorum , &c. Aug. & Cafliod. ut in Vulg. cui inverfis tamen bis quoniam nomen tibi Dominus. Simili-
,

ctiam Gr. favet. ter in Plait. Rom. & Graeco. Item in Mozar. praeter hoc,
~t. 18. Pfalt. Rom. & Mozarab. Confundantur , tf con- & cognofcant gentes. Auguft. Caffiod. Vulgatse accinunt. &
turbentur in fcculum fieculi : & revereantur , tfpereant. Si- Auguft. tamen ad hax , in omni terra, addit , 'vel Jictit alii
militer iu Corb. praster hoc , in aternum , loco infec.fe- codices babent , fuper omnem terram. Fulg. 1. pro fide cath.
cult. Ap. Aug. ut in Vulg. In Gr. Ai'^i^^wtcim/ , ra^xX' jc, p. 537. Sctant gentes quoniam nomen tibi Dominus : tufolus
6htu5«|' £;'; toV aiziva, rS xtaroi' £, IvlzscanTaaou/ , j, aVo- Altiffimus fuper omnem terram.

VULGATA HOD. H EBR. Versio antiqua.

In finem Viftori In finem Ex MA Sangertn*
1 . Pro torcularibus filiis Core Pro torcularibus , filiorum Core 1. Pro torcularibus filiis Core,
Pfalmus. LXXXIII. Cantkum. LXXX1V. Pfalmus. LXXXIII.
QUam
3.
Q concupifcit
Uam
la tua Domine virtutum
dile&a

, & deficit
tabernacu-

anima
!

rat ,
Domine exercituum
& deficit ammo, mea
dileila tabemacula
! defide-
in atria
tua, -2- C\ Uam
V^bernaculatua Deus vir-
tutum 3. concupifcit, & de- !
amabilia funt ta-

mea in atria Domini. Domini. ficit anima mea in aulas

Do-
mini.
Cor meura , & caro mea , exful- Cor meum & caro mea lauda- Cor meum , & caro mea
taverunt in Deum vivum. bunt Deum , Deum viventem. exfultaverunt in Deum vi-
vum.
4. Etenim pafler invenit fibi Siquidem pajfer invenit domum 4- Etenim pafTer invenit fi-
domum : & turtur nidum fibi , ubi & avis nidum fibi , ubi ponat pul- bi domum : & turtur nidum
ponat pullos fuos. los fuos fibi *-<^*-»y^.«-*^
ubi reponat
,
nl-\i
pullos fuos.
Altaria tua Domine virtutum :
Altaria Domine exerci-
tua Altaria tua Domine virtu-
rex meus , & Deus meus. tuum , rex meus , Deus meus. & tum rex meus , Deus meus.
: &
5. Beati, qui liabitant in domo Beati, qui habitant in domo tua: Beati 5. qui habitant in
,
tua Domine : in fa?cula fsculorum adhuc laudabunt te. Semper. domu tua : in fscula fseculo-
laudabunt te. rum conlaudabunt te. Dia-
psalma.
6. Beatus vir , cujus eft auxi- Beatus homo , cujus fortitudo 6. Beatus vir, cui eft auxilium
Hum abs te : afcenfiones in corde efl in te : femita in corde ejus. a te , Domine : afcenfus in cor-
Not* ad Versionem antiqua m
"t. 1. Sic in Plalc. Rom. Corb. & Gr. Sic etiam apud efl : 8c poft pauca : Qjiafo vos ut bujufmodi ineptias , tffu-
Hilar, in Pf. n. 1 3. col. 8. d. necnon ap. Aug. & Caffiod. perfluas contentiones , ubi nulla efl jens'iis immutatio , decli-
in hunc Pf. ml*s. Ined. Rom. iatiro^-ir , ^fn^hi eft
v
Ta ? a ^ a^
#. 1. Ita legit Hilar, in Pf. 14. col. 6z. a. Item S. Pau- Tf Kvpix. 'H Ka.fS'la. fJX ,K, 11 nVaM/a'oayTO f VJ Qsoy , &c.
Iinus , necnon Caffiod. cum Pfalt. Rom.
ep. 25. p. 169. a. Tf. 4. Sic habet Ambrof. 1. 2. de Abr. c. 8. col. 338. f]
Corb. &
Moz. excepto uno Domine, pro Deus. Uranius atl.de Noe & area c. 6. col. 2 3 3. delety;£/, port nidum
, f. ',

presb. epift. ad Pacat. apud S. Paulin. to. 2. p. 145. a. cum Pfalt. Rom. & Mozar. fed ibid, conftanrer reponat*, ,
Quam amabilia Junt Domine Deus virt. Cypr. 1. de praeterquam in Mozarab. In Corb. nidum Jibi , ubi reponat
Mortal, p. 23J. c. & 1. 3. Teftim. p. 320. c. Qtiam di- &c. Apud Auguft. in hunc Pf. Nam 55 paffir , Sec. ut in
letlifft?nit babitationes tua Deus virtutum! Auguft. in hunc Vulg. Apud S. Paulin. epift. 44. p. 264. c. Invenit
paffer
Pf. Quam dileQ.1ffunafunttaberv.ac.tv.aD0m. &c. Hieron. domum Jibi. Gr. Vulgar* confonat, nifi quod hab. 0$ e H c<,
in Ezech. 42. 1003. e. Quam dileila, See. ut in
to. 3. ubi ponet.
Vulg. Pfalt. Mediol. & Carnur. ut fup. Quam amabilia ,
&c. Gr.'fl; a7oj7niT« ra cilwoj,uci/u QvKu£t£, &c.
t.Itidem in Pfalt. Mozarab. At in Rom.
5. apud &
Caffiod. in domo tua Domine : in faculum fxcttli lauda-
t. 3. Cypr. 1. de mortal, p. 23J. c. &. 1. 3. Teftim. bunt te. Similiter in MiHali Rom. ad Commun.
Dom.
p. 320. c. def.derat , £5 properat anima mea ad atria Dei. 3. Quadr. In Pfalt. Corb. Beati \omnes , qui habitant
in
Hilar, in Pf. 14. 64. col. 62. a. 164. e. Vulgata; ac-& domum tuam : in fecula feculorum laudab. te. S. Paulin.
cinit. Item
Paulinus , ep. 2|. p. 169. a.
S. Caffiod. in & epift. 45. p. 273. a. delet Domine, legitque in
fecula fe-
hunc Pf. ficuc etiam Ambrof. in Pf. 118. col. 1104. d. & culorum laud. &c. una cum Auguft. in hunc Pf. & in Pf.
1 1 JO. cat in Pf. 37. col.
832. b. leg. concupivit, ^deficit... no. col. 1243. f. & Gr. Sequens Diapfelma deeft in Gr*
in atria Domini. Itidemin Pfalt. Rom. & Moz. In Corb. con- Alex, exftat vero in ed. Rom. ficut in Pfalt. Rom. & Curb.
cupifcit,^defecit in atria, &c. Hieronymus in Ezech. t. 6. Sic habent Ambrof. 1. de fuga fax. c. 1. col. 417.
42. to. 3. 1003. e. concupifcit , deficit in atriis Do- # d. 8c Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. hoc excepto
,
mini. Uranius presb. ep. ad Pacat. apud S. Paulin. to. 2. cujus eft auxil. abs te. Ambrof. tamen omitrit verbum
dif-
p. 147. a. in atriis tuts. Auguft. in hunc Pf. concupifit pojuit , cum Pfalt. Camut. In hoc ult. eft in ctrde ejus ,
f^ deficit , &c. ut in Vulg. at infra , dejiderat , tf deficit. Ma- ficut in Mediolan. In Corb. cui eft auxil. abs te , Domine :
xim. Taurin. in homil. p. 40. d. Cor meum , tf caro mea afcenfus in ctrde ejus difpofuit. In Mozar. cujus eft auxil.
,
exfultaverunt in Deo vivo. Hieron. ep. ad Sun. Fret. to. 2. & abs te , Domine : ajcenfus in corde
J110 dijpofuit. Item apud
p. dji. b. exfultavit in Deum vivum ; turn addit In : Greg. Tuion. p. 1201. afcenfus in corde /uo dtfpefuit. Ap,
Grxco fenptnm dicitis exfultaverunt: in ha nulla comenuo Aug. vero in hunc Pf. fie Beatus vh , cujus eft fefceptio ejus
;

Tom. II.
 . ::: : : : : .

170 LIBER PS ALMORUM. Pfalm. LXXXIV.

VE R S I O ANTIQUA. Hebr. VuLGATA HOD.
Ex Mf. Sangerm. de ejus difpofuit , 7. in con- Trunfeur.tes in valle fletus , fon fuo difpofuit , 7. in valle lacry-
valle pioratioms ,
in locum tern poiicnt cum. marum , in loco quem pofuit.
quem dilpotliit eis
8. Etenim benedidtionem Eenediclioneiu quoquc amicietur 8. Etenim benedi&ionem dabit
dabit qui legem dedit, ambu- doctor : ibunt de fortitudine in for- legislator ibunt de virtute in vir-
,

labunr de virtute in virtutem titudtnem : parebunt apud Deum in tutem : videbitur Deus deorum in
videbitur: Deus deorum inSion. Sion. Sion.

9. Domine Deus virtutum Domine Deus cxercituum exau- 9. Domine Deus virtutum exau-
exaudi precem meam auri- di orationem meant aufadt.i Deus : : di orationem meam : auribus perci-
bus percipe Deus Jacob. Dia- Jacob. Semper. pe Deus Jacob.
psalma.
o. Prote&or nofter afpice
1 Clypeits nofter vide Deus , & 10. Protector nofter afpice Deus:
& refpice in faciem Chrifti tui. attende faciem Cbrifii tui. & refpice in faciem Chrifti tui.
1 1 Quia melior eft dies £)uonium melior eft dies in atriis 1 1 Quia melior eft dies una in
una in atriis tuis fuper millia tuis fuper millia atriis tuis fuper millia :

Elegi abjeduselle in domo Elegi abjectus ejfe in domo Dei efle in domo Dei
Elegi abje&us
Dei , magis quam habitare in mei , magis quam habitare in tu- mei magis quam habitare in taber-
,

tabernaculis peccatorum. ber na culis impietatis. naculis peccatorum.

1 2. Quia mifericqnfiam , & fjhiia fol & fentum Dominus 11. Quia mifericordiam , &re-
veritatem diligit Dominus Deus gratiam : & gloriam dabit ritatem diligit Deus : gratiam , &
Deus gratiam , gloriam da-
: & Dominus gloriam dabit Dominus.
bit Deus.
13. Dominns non privabit Nee probibebit bonum ab bis , 1 5 . Non privabit bonis eos , qui
bonis in innocentia : Domi- qui ambulant in perfeclione : Do- ambulant in innocentia : Domine
ne Deus virtutum , beatus mine exercituum , beatus homo , virtutum , beatus homo , qui fpe-
homo ,
qui fperat in te. qui confidit in te. rat in te.

Not* ad Versionem ANTIQUAM.

abs te , Domine : afcenfus in corde ejus difpofuit ; inf. often- $. 9. Sic eft in Pfalt. Corb. ac Rom. ut & ap. Auguft.
/tones. Ad hoc autem , cujus ell , Hieronimus ad Sun. & 6 CalTiod. in hunc Pf. In Gr. «.'saxtcoi 1
tvi? Trgscfi/^HS /<tr,

Fret. to. 2. p. (Sji.a. fcribens , ait : In Graco invenijfe vos &c. Subfequitur pariter ibid. Aia4aty<a , iicut in Pfalt.
dicitis, cui eft auxilium , quod quiet nos in Latina inter- Rom. &
Corb. deed verb in Gr. Alex.
pretatione vitavtmus , ut ileitis , reprehendimur. In ed. Rom. g-. 10. Vulgata; refpondent Aug. & Cafliod. in huncPf.

& eV"( Aid. ScCompl. (1 ) « aV-mir^i? aiTir -TrapcxljH, Kv&is' cum Pfalt. Rom. & Gr. Ap. Vigil. Tapf. 1. cont. Varim. p.
«vaCa'c^; i/ TV X-XpJ la aW? Ais$-t7c. Hilar, in Pf. jo. col. 7 jo. c. lie Proteilor nunc afpice in faciem Cbrifii tui.
:

i 39. b. depofitertiiit in valle, Sec. T^. ii. Ita Cafliod. in hunc Pf. cum Gr. Sic etiam Ara-
#•. 7. Itidem in Pfalt. Corb. Sic etiam ap. Auguft. in brof. in Pf. 118. to. 1. 11 Jo. b. cum Pfalt. Rom. & ivloz.
hunc Pf. detradto ult. wis. Pfalt. vero Rom. hab. in con- niliquod fcribunt Domini, loco Dei ; Corb. Dei, !
abfque
valle lacrymarum , in locum quem difpofttijli eis ; Rom. Mar- feq. magis. Ap. Auguft. in hunc Pf. Elegi abyici in domo
tian, difpofuijli ei. Mozar. lacrymarum , in
in convallem Domini , magis quam , &c. Gr.
Pauli- ira&cpfi-a'/sJSicti. S.

locum quem difpofuit. Similiter ap. CalTiod. excepto uno nus , ep. zj. p. 14J. c. id melius elfe dicit , unum diem in
i/iconvalle. Hilar, in Pf. J9. col. 1 39. b. leg. in valle plo- atriis Domini vivere , quam millia in tabernaculis peccan-
rntionis ; Se Pfalt. Carnur. in locum quem difpofuit eis. De tittm.
voce autem lacrymarum , Hieron. ad Sun. & Fret,
epift. Tf. 12. In Pfalt. Rom. deeft r. Deus ; est. ut in textu.
to. 2. col. cTji. b. ita fcribit : Dicitis in Grxco fcriptum ejfe In Corb. Dominus Deus dabit Dominus. Apud Aug.
x*av§/*uri<; , id ejl , plorationts : Jed Jive ploratum , Jive plane- deeft 1. Dominus , ut &
ult. Deus. Cafliod. cum Vulgata

turn , Jive jtetnm , Jive lacrymas dixerimus , unus ejl feiifus confentit. Gr. "On ^scf, «, a»u$-ucur dyairi Kv&u>? S
$$ nos hoc fequimur , ut ubi nulla eft de fenfu mu tat io , l.atini
fetinonis elegantir.m confervemus. In ed. Rom. 615 rw XMxSa ~t. 13. Auguft. cum Pfalt. Rom. Dominus non privabit
7$ XZCtvQjUaVOC , £.'; Tff TOTH Of S^-f/O., bonis amlutlantes in innocentia : Domine Deus virtutum ,

V. 8. Ita legit Cafliod. in hunc Pf. Sic etiam Chromar. &c. Corb. & Mozar. pr*ter hoc , in innccen-
Sic etiam in
Aquil. in Matth. p. 977. g. & Vigil. Tapf. 1. cont. Va- nam. Ptaeterea in Cotb. beatus vir. Apud Cafliod. deeft
rim. p. 747. h. cumConcinit pariter
Pfalt. Rom. &Corb. 1. Dominus ; reliqua ut in Pfalt. Rom. Anonymus ap. S.
Mozar. nili quod hab. tf videbitur. Auguft. in eund. Pf. Paulin. epift. ad Celanc. to. 2. p. 10. b. Non fraudavit eos
ita Nam f£ beuednlionem dabit qui legem dedit, ambula-
: Deus bonis , qui ambulant in innocentia. In Gr. Ki'tVc; vx.
bunt ( inf. ibunt ) a virittlibus in virtutem : ctpparebit Deus Csifvitt to. iya^-x tc7; Tnpiuofuroii In duxxla' Kf£,<s ra»
deorum in Sion. Gr. Kai yap evtoyias J'uii toftoQ-sTuiy , Avrdniwv , Sec. Mf. Alex, ris iv^.uofj.iivf fubinde Aid.
TTOfsuccvlxi ix. o\i)vdfiia<; , Sec. ut in Vulg. & Compl. Ki/e<£ ©eos.

Ve RSIO ANTJQUA. Hebr. Vu XGATA HOD.

Ex Mf. Sangem. It jn finem , filiis Chorae, Viclori ftliorum Core Canttcum. i. In finem, filiis Core, Pfalmus.
Pfalmus. LXXXIV. LXXXV. LXXXIV.
Enedixifti Domine ter- PLacatus es Domine terra tiu Enedixifti Domine terram
B:ram tuam 1
: avertifti cap- reduxifli captivitatem Jacob. 1>tuam : avertifti captivita-

ti vita tern Jacob. tem Jacob.

. Remififti iniquitates ple- Dimififti iniquitatem populo tuo : 3. Remififti iniquitatem plebis
3

N O T JE ad Versionem antiquam
Aug. & Cafliod. cum Pfalt. Rom. Corb. & Gr. dum Complacuit tibi , Domine, terra tua. Quod ji fe-
y. 1. Ita :

V. 2. Similiter apud Auguft. & Cafliod. &c. InGr. tJ- cerimus , rnrjiim a nobis queritttr quare addiderimus tibi ,
Ao'itusa? ; de quo Hieron. ep. ad Sun. & Fret. to. 2. 651. cum nee in Graco fit , nee in llebrxo. Eadem igitttr imerpre-
Pro eo quod ejl benedixifti in Graco jcrip- tandi fequenda ejl regula , quam fxpe diximus , ut ubi no»
C. ita fcribit : ,

tum dicitis t u'Aoxwsa; ; £5 quxritis qttomodo hoc verbitm ex- Jit damnum in fenfu , lingux , in quam transjerimns , tu-
imi debeat in Laiinum. Si contentiose verba fcrutamitr , tf <pav!a. , $$ proprietas confervetur.
fi
fiilabas , ptffumus dicere : Beneplacuit Domine terra tua : #. 3. Ita in Pfalt. Corb. Au>t. vero & Cafliod. cum Pfalr.
& dum verba fequimur , fenfiis ordinem perdimus : ant certe Rom. leg. iniquitatem. InGr. 'Af««i t«; dtojulicc tb >au
addendum ejl aliquid ut eloquii ordo fervemr dneu- (\ , &c. Sequitur pariter A<a4«ty<* ibid. Iicut in Pfalt.
, , tf
 LIBER P SAL MO RUM. FfaLfn. L XXXIV.
171
VULGATA HOD. He b r. Versio antiqua.
iu£ : operuifti omnia peccata eo- operuifti omnes iniquitates eorum. bis tux operuifti omnia pec- : Ex Mf. Sangcrm*
rum. Semper. cata eorum. Diapsai.ma.
4. Mitigafti omnem iram tuam : Coutinuijli omnem indignationem 4. Mitigafti omnem iram
avertifti ab ira indignationis tua?. tuam : converfus es ab ira furoris tuam in finem avertifti ab :

tut. ira indignationis tux.

?. Converte nos Deus falutaris Converte nos Deus jefus nof- 5. Converte nos Deus falu-
nofter : & averte iram tuam a no- ter , & folve iram tuam adversum tarium noftrorum averte : &
bis. nos. iracundiam tuam a nobis.
6. Nunquid in sternum irafce- Noli in Aternum irafci nobis : 6. Non in xternum irafca-
ris nobis > aut extendes iram tuam extendens iram tuam in generatio- ris nobis : vel extendas iram
a generatione in generationem * nem & generationem. tuam a progenie in proge-
niem.
7. Deus tu converfus vivifica- Nonne tii revert ens vivifualis 7. Deus tu convertens VI-
bis nos : & plebs tua lsetabitur nos , cjr popitlus tuns Utabittir in vificabis nos & plebs tua : lx-
m te. te ? tabitur in te.
8. Oftende nobis Domine mife- Oftende nobis Domine mifericor- Oftende nobis
8. Domine
ricordiam tuam : & falutare tuum diam tuam , & falutare tuum da mifericordiam tuam : & falu-
da nobis. nobis. tuum da nobis.
tare
9. Audiam quid loquatur in me Audianl quid loquatur Deus 9. Audiam quid loquetur in
Dominus Deus quoniam loquetur : Dominus : loquetur enim pacem me Dominus Dens quoniam :

pacem in plebem fuam ; ad populum fuum loquetur pacem in plebem

fuam ;

Et fuper fanttos fuos , & in Et ad fanilos fuos , tit non con- Et fuper fandtos fuos , & in
eos qui convertuntur ad cor. vertantur ad ftuttitiam. eos qui convertuntur ad ipfum
ex corde fuo.
10. Veruntamen prope timen- Veruntamen prope eft his qui ti- 10. Veruntamen circa ti-
tes eum falutare iplius : ut inhabi- went eum falutare ejus , ut babttet mentes eum falutare ipfitlS :
tet gloria in terra noftra. gloria in terra noftra. ut habitet gloria in terra nos-
tra.
11. Mifericordia & Veritas ob- Aiifericordia & Veritas occur- 11. Mifericot'dia & veri-
viaverunt fibi : juftitia & pax of- rerunt : jujlitia & pax deofculat£ tas obviaverunt : juftitia &
culata: funt. funt. pax complexx funt fe.
11. Veritas de terra orta eft : Veritas de terra orta eft , #- 12. Veritas de terra orta
& juftitia deccelo profpexit. juftitia de ccclo profpexit. eft : 6c juftitia de ccelo prof-
pexit.
13. Etenim Dominus dabit be- Sed & Dominus bonum ,
dabit 13. Etenim Dominus da-
nignitatem : & terra noftra dabit & terra noftra dabit germen [num. bit benignitatem :& terra nof-
fruitum fuum. tra dabit fru&um fuum.
NoTiE ad Versionem antiqua m.
Rom. & Cork, abed autetn in editt. Aid. &Compl. nits metis ; & epift. f8. col. ioiy. d. in me Deus. Au-
#. 4. Ita ferunt Pfalt. Rom. Corb. & Carnut. ad ver- gufl. in hunc Pf. Audiam quid loquetur in me Dom££
bum. Mozarab. vero hab. averfhses, pro avertifti. Auguft. in eos qui convertunt cor ad ipfum : fed in Pf. 38. col. 321.
in hunc Pf. Sedafti omnem iram tuam ; avertifti ab ira, &c. b. Audiam quid loquatur in me quoniam loquetur pa-
CalTiod. ut in Vulg. Gr. Ka7/<srat/oa; Trcccuv ryv opyit (V cem populo fuo. Optat. 1. 2. com. Donat. p. 31. b. Videa-
a-iris-pi-^ai &c. diro , mus quid loquatur Dominus : qtioii. loq. pac. in plebem fuam.
Tf. J. Auguft. in hunc Pf. Convene nos Domine fanita- Apud Chromat. Aquil. in Matth. p. 9J<). c. CalTiod. &
tum noftrarnm : $ averte iracundiam tuam a nobis. Caf- in hunc Pf. ut in Vulg. praeter ult. convertuntur ad ipfum*
liod. cum Pfalt. Rom. Vulgatae accinit. Sic etiam Corb. In Gr. 'Awae/iai t/ jvaw^ <* e'toi KkJUo; o ©eo; iirl
nili quod hab. iracundiam tuam , ut fup. Graec. 'Rmspety» roy zaov ocutS , «)... Kj etsi ng tizizps-porTa; irplg kvtw x.xp-
vixHc, ©so? rav QaTupiav )f/j.af £ chraspt^ov toY hvjjtiv Aid.
£^^'a^• &
Compl. «.apoXiut l<a' dinw.
&, &c. 't.io. Pfalt, Rom. Fab. Veruntamen prope timentibtcs
,

t. 6. Similiter hab. Pfalt. Corb. cum Cafliod. hoc ex- (urn falutare ipjins : ut inbab. &c. Rom. Martian, prope
Cepto , nee vel neqtu extendas. Rom. Ut non in xternum
,
eft timentib. Mozarab. $$ ut inhabnet , &c. Apud Ambrof»
irnfearis nobis : neqtte extendas a progenie in progenies. in Pf. 118. to. 1. 1033. c. ut in Vulg. ficut apud Augufl:.
Sic etiam in Moz. pro ut non & proge-
praeter duo , ne , > & Cafliod. in hunc Pf. In Gr, X\*.h etfuf tuv t? xa-
niem , loco progenies. In Mediol. & ap. Augufl. Non in Tacxniiioa; £-oi,av , &c.
Xternum irafcaris nobis : vel extendas..... a generatione in It. II. Ita legit Caffiod. cum Pfalt. Rom. Mediol. Car-
generationem. In Gr. Mm et( tov cc:'£ra SfyiStAi i/ju» ; J <f/a- nut. Corb. & Moz. addito uno fibi , ad verbum obviave-
Tiii~$ oi-710 y;v;ai ffi yetiav ; runt. Augufl:. in eund. Pf. occurrerunt Jibi ; ultimoque , of'
$.']. Ita legit Ambr. in Pf. 118. to. r. 1053. c. cum culatx, funt fe. Itidem apud Eucher. q. in Pfal. p. 846. ci
Pfalt. Rom. Mediol. Carnur.Corb. & Moz. ItaquoqueAug. ofculaufunt fe. In Gr. Qumlwoa... KalciplMdav. Ap. Hilar,
& cum Miilali Rom. ad OrTert. fer.
Cafliod. in hunc Pf. in Pf. 56. col. 119. b. Miferic. tf Veritas obviaverunt.
6. iv. Temp. Adv. InGr. "O &ilq Qv eswrpe^*?» &c. Conc.Tolet. vm. Cone. Hifp. to. 2. p. J42. a. juftitia £>
5^.3. Concordant Hilar, in Pf. 13. col. j<j. a. Ambr. pax fe complex* funt. Auct. quaeft. ap. Aug. to. 3. q. 109.
in Pf. 118. to. 1. 1033. c. & 3. de fide to, 2. 5:07. d.
1. , complex x ft ut fe. Hieron. in Ofe. 2. to. 3. col. 1253. b. ob-
necnon Auguft. & Cafliod. in hunc Pf. una cum vet. Pfalt. viaverunt Jibi : tf juftitia tf pax deofculatx funt fe : item in
& Gr. Corb. hab. falutarem tuum. Ifai. 28. col. 240. a. dempto uno tf , pod Jibi : epift. vero

Tlr . 9. Additum a nobis eft to Dominus Deus , haud du- ad Sun. & Fret. to. 2. col. 6ji. c. ait Dicitis : quod m Grxct
bie negligentia librarii praetermiflum, ut vel ipfe indicat fibi non habeat : nee in Hebr. babet ; £5 apud LXX. obelo prx-
locus vacuus ibid, in Mf. codice. In Pfalt. Rom. lie Au- : notatum eft : qua Jigna , dnm per fcriptorum negligentiam
diam quid loquatur in me Dom tf j„ ea! qui convertun- a plerifque quaji fuperflua rclmquuntur , magntts in legend»
tur (al. convertentur ) ad ipfum ; nee plura. In Mozarab. error exoritur.
deeft tf , ante hxc verba, fuper fanilos fuos ; fequitur ve- Confentiunt Auguft. & Cafliod. una cum vet.
T^. 12.
ro , i$ in eos qui convertunt cor ad ipfum. In Mediolan. Pfalt. &
Gr. Item Laclant. 1. 4. Inftit. c. 12. p. $j6. Am-
qui convertuntur coram ipfo. Ap. Ambrof. in Pf. 118. to. 1. brofiaft. p. 27. f. & Leo M. ferm. 23. p. 76. a.
103 3. c. qui convertunt ad ipfum cor fuum ; cast, ut in Vulg. tf. 13. Auguft. in hunc Pf. Etenim Domains dabit fuo*
Vide etiam to. 1. col. 808. a. 1 1 jo. b. 1 iy8.a. at 1. 3. vitatem. Pfalt. Carnut. Corb. Moz. dabit benediilionem , &
offic.to. x. 108. a. hab. Audiam quid loquatur in me Domt- kc. Cafliod. cum Pfalt. Rom. ut in textu. Auguft. inPf«
Tom. 11.
 , , . :

l 7' LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXXV.

Versio a n t i qu a . H ES R. VULGATA MOD.
Bx Mf. Sangerm. 14. Juftitia ante eum am- Jujlitia ante eum ibit , & ponet 14. Juftitia ante eum ambula-
bulavit : & ponit in via gref- in via grejfus fuos. bit : & ponet in via greflus fuos.

fus fuos.
AD VeRSIONEM ANTIQUA M.
, units aaoit juavnaiem ,
aa ncc mmji , •5^.14. Brev. Mozarab.
». <(. ^.^._. y.^^«.«^. Jujlitia
j.« .... ante eumpraihit tf ponit
IOJ. col. 1 194. a. ; :

qtiam 15 aliqm imerpretati funt bohitatera , aliqtu benigni- 8cc. Similiter apud Auguft.
via,, &c.
in via Aus excepto uno ^ ponet.
tatem. Gr. Aucti Xfvs'oTvU. Ambrof. epift. %. to. z. 756. Caffiod. cum Pfalt. Rom. Vulg atae congruir. Gr. Aixa<o-
o\mu to» %a.pah avTAi.
d. leg. terra dedit fiuthts fuos. Gr. Qvvu "«"/oi- iwrv irwiroftiAtliu
af if 6no<i tie, oJor , &c

Versio antiqua. H EBR. VULGATA HOD.

* Oratio ipfi David. Oratio David. Oratio ipfi David.
Ex Mf. Sangtrm,
LXXXV. LXXXV1. LXXXV.
Nclina Domine aurem JNcltni Domine aurem tuam , 1 . T Nclina Domine aurem tuam ,
I tuam & exaudi me quo- , :
exaudi me: quia egenus & pan- A & exaudi me quoniam inops, :

niam egens & pauper *fum ,

per ego. & pauper fum ego.

ego
2.. Cuftodi animam meam Cuftodi animam meam , quia 2 Cuftodi animam meam quo-
.
,

quoniam fandlus fum falvum : fanilus ego :falva fervtim tuum , niam fandtus fum falvum fac fer- :

fac fervnm tuum , Domine tit Dens mens, qui confidit in te. vum tuum , Deus meus, fperantem
in te.
Deus meus , fperantem in te.
Miferere mihi Domine,
•>. Miferere mei Domine, quo- j. Miferere mei Domine , quo-
quoniam ad te clamabo tota niam ad te clamabo tota die : U- niam ad te clamavi tota die : 4. lae-

die : animam fervi

4. lxtifica tifica animam fervi tui quia ad ,
tifica animam fervi tui quoniam ,

tui quoniam ad te Domine te Domine animam meam levo. ad te Domine animam meam levavi.
,

animam meam levavi. _

5. Quoniam tu
Domine fua- Tu euim es Domine bonus , & 5 Quoniam tu Domine fuavis , joe l. 2,

vis , ac mitis es ; copiofus & propitiabilis ; & multus mifericor- & mitis, & multa? mifericordis om- 1 3.

mhericordia omnibus invo- dia omnibus qui invocant te. nibus invocantibus te.

cantibus te.
Auribus percipe Domine Exaudi Domine orationem 6 . Auribus percipe Domine ora-
6.
orationem meam & : intende meam , & aufculta vocem depre- tionem meam : & intende voci de-
cationum mearum. precationis mese.
voci orationis meae.
In die tribulationis meae
7. In die tribulationis mes invo- 7. In die tribulationis mea: cla-

clamavi ad te quia exaudifti : cabo te : quia exaudies me. mavi ad te : quia exaudifti me.

me.
8. Non eft fimilis tibi in Non eji fimilis tui in diis Do- 8. Non eft fimilis tui in diis Do-
Domine & non eft
diis : fe- mint , & "on eft juxta opera tua. mine : & non eft fecundiim opera
tua.
cundum operam tuam.
ve- Omnes gentes quafcunque
9. Omnes gentes quafcun-
Omnes gentes quas fecifti , 9. fe-

quefecifti, venient, adora- & nient , & adorabunt coram te Do- cifti , venient , & adorabunt co-
bunt coram Domine & te : mine , glorificabunt & nomen ram te Domine ck gloriricabunt
honorificabunt nomen tuum. tuum. nomen tuum.
10. Quoniam magnus es £htia magnus es tu , & fa- 10. Quoniam magnus estu, &
tu , & fades mirabilia : tu es ciens mirabilia : tu Deus folus. faciens mirabilia : tu es Deus folus.

Deus folus magnus.

1 1. Deduc me Domine in Doce me Domine viam tuam 1 1 . Deduc me Domine in via

via tua , & ingrediar in veri- ambulem in veritate tua : unicum tua , & ingrediar in veritate tua :

NO T £E AD Versionem antiqua m.
* Auguft. delet ipfi, cum Pfalt. Rom. Corb. & Moz. fits in mifericordia. Item ap. Auguft. in hunc Pf. Quia t»
Graece , t» AxvlJ'. Domine juavis is ,ac mitis ; & nmlthm mifericors es omnibus .
-#. I. Aug. in hunc Pf. leg. quoniam egenus , £? inops ego &c. inf. deeft utrumque es. In Gr. "On Xf'S^S > S
fum; cxt. ut^fupra. Cafliod. in eund. Pf. cum Plait. Rom. £C?«i*lk* if T0*t/f *S6? TTCtO; 1 &c.

Inclina , tf exaudi me :
Domine aurem tuam ad me quon. Tf. 6. Sic habet Pfalt. Corb. Moz. rollit rantum med. J^.

egenus ,
Itidem in Corb. prauer hoc ,
£? pauper fum ego. Rom. cum Caffiod. Vulgata? confonat. Auguft. in eund.
egens , loco egenus. Gr. ut in Vulg. Pf. ita legit Auribus infge Domine orat. meam , &c. ut fup.
:

t. 2. Auguft. & CaiTiod. Vulgatae accinunt cum Pfalt. Gr. 'Et'juTiSKi , &c.
Rom. In Corb. fie Salvum me fac fervtim tuum , Deus
: tf. 7. In Mf. Sangerm. deed hoc medium , clamavi ad
mens , &c. In ed. Rom. LXX. deeft mens ; at in edd. Aid. te , quod reftituimus ex Auguft. & Caffiod. necnon ex

& Compl. legitur Qtie, /j.%. Ap. Ambrof. 1. 5. de fide , vet. aliis Pfalt. & Gr. Corb. addit praeterea Domine , in
to. 1. J71. a. Cujiodi quon ego fanilus fum : at epifl. . fine.

46. col. 087. b. deeft ego. In Pfalt. Mediol. quoniam Janc- f. 8. Ita fimilis tibi in Pfalt. Rom. Corb. & Mozar»
tus es. necnon apud Auguft. in hunc Pf. reliq. ut in Vulg. Sic
ir. j. Sic in Pfalt. Rom. eft, excepto uno clamavi. Iti- etiam in Gr. & ap. Caffiod.
dem in Milfali Rom. ad lntroit. Dom. 16. port Pent. In tf. 9. Ita legit Caffiod. cum Pfalt. Rom. & Corb. Sic

Pfalt.Corb. Miferere mihi Dom. quon. ad te clamabo : item etiam in Mozarab. praeter hoc mendum , quscunque fecijls.
clamabo, in Catnut. Apud Auguft. & Caffiod. ut in Vulg. Ap. Auguft. iu eund. Pf. quotquot fecifti... glorificabunt num.
In Gr 'E^vmov fie Kt/'e<s , on x.tx.f>ct£,o/j.ui ow tw tuum. LeoM.ferm. 1%. p. 91. c. Vulgata; favet. Gra:ce
Ylarra rcc s^/ii 00 a ivelMac, , v'ivQi 5 Ait^a'ciQi to , &C
Rom. Corb. 6c Moz. cum Caf- Tt*. 10. Sic in Pfalt. Mozarab. eft,
deleia voce magnus
-fr. 4. Ita ferunt Pfalt.
liod. niliquod poftponunt animam meam verbo levavi. Ita in fine. Rom. Vulgatae congruit cum Caffiod. Similiter

etiam in Grsco. Aug. in hunc Pf. legit : jocund a animam apud Auguft. in huncfedcum ult. voce magnus , quae
Pf.

fervi tui , Sec. ut in Rom. Grxc. euip&ivov tw tyvytft , &c. etiam fubditui in Gr.F.dd. tamen Aid. & Compl. earn delent.

t. y. Itidem in Pfalt. & Milfali Rom. ad lntroit. Dom. if. 1 1. Pfalt. Rom. Fabri cum Coib. £5 ambulaba m ve-
16. port Pent, necnon ap. Caffiod. hoc excepto , in miferi- ritate tua : Lnetttr cor meum ttt timeam , &c. Rom. Mar-
(ordia. In Pfalt. Corb. 6c Moz. nmlthm mifericors, non topic tian. Gamut. & Moz. cum Cafliod. $ amlulabi ut ti-
 . : ,

LJBER PSALMORUM. Pfalm. LXXXVI. 173

VULGATAHOD. H E B R. Versio antiqua.
Icttetur cor meum ut timeat nomen fac cor meum , ut timeat nomcn tate tua lactetur cor meum : Ex Mf. Sangnm,
tuum. tuum, ut timeam nomen tuum.
1 2 . Confitebor tibi Domine Deus Confitebor tibi Domine Deus 1 2. Confitebor tibi Domi-
ineus in toto corde meo , & gloriri- incus in toto corde meo glo- , & ne Deus meus in toto corde
cabo nomen tuum in sternum : lificabo nomen tuum in fempiter- meo , &
honorificabo nomen
man tuum in sternum :

15. Quia mifericordia tua ma- Quia, mifericordia tua magna. 1 3. Quia mifericordia tua
gna eft fuper me : & eruifti animam fuper me , & eruifti animam meant magna fuper me : & eripuilU
meam ex inferno inferiori. de inferno extreme. animam meam ex inferno in-
feriori.

14. Deus, iniqui infurrexerunt Deus , fuperbi furrexerunt ad- 14. Deus, injufii infurrexe-
fuper me , & fynagoga potentium version me , & ccetus robujtorum runt adversiis , fynago- me &
qusfierunt animam meam: non & qtujierunt animam meam, & non ga potentium inquifieruntani
propofuerunt te in confpe&u fuo. pofuerunt te in confpeclu fuo. mam meam & : non propo-
fuerunt te in conlpectu fuo.
1 y. Et tu Domine Deus mifera- Tu aatem Domine Deus , mi- 15. Et tu Domine Deus
tor& mifericors, patiens, & multx fertcors & clemens : patiens , & miferator mifericors , pa- &
mifericordia; , & verax. mult a mifericordia , & vcrus. tiens , &
multum mifericors
& verax.
16. Refpice in me , & miferere Refpice ad me , & miferere 1 6. Refpice in me , & mi-
tnei , da imperium tuum puero tuo : met : da fortitudmcm tuam fervo ferere mei , da poteftatem pue-
& falvum fac filium ancilla; tua:. tuo , & falva filium ancilla tua, ro tuo : & falvum fac filium
ancillx tua;.
1 7. Fac mecum fignum in bo- Fac mecum fignum in bonitate, 17. Fac mecum fignum in
num , ut videant qui oderunt me & videant qui oderunt me
,
con- bono , ut videant qui oderunr , &
& conrundantur : quoniam tu Do- fuudantur quia tu Domine aux't- me , & corifundaritur quo-
: :

mine adjuvifti me , & confolatus es liatus es rnihi , & confolatus es niam tu Domine adjuvafti me
me. me. & confolatus es me.
NoT£ AD VERSIONEM A N T I QU A M.
meat , ambulabo in verit. tua : jocundetur
&c. Auguft. tf #\ 15. Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. Aug.
cor meum ut timeat, &c. $c Gr ircp£i/Co/j.ai iv- jc, vero in eund. lie Et tu Domine Deu< mif. g mifericors ,
:

(p&t>S~uTa) t? f>o£,u£r:a to oio/44 Qn. longanimis , & multum mifericors , £) verax. Pfalt. Rom.
ir. 12. Ita Caffiod. cum Pfalr, Rom. Corb. & Mozar. Et tu Domine Dens meus patiens , & 'Milium mifericors ,

Auguit. vero legit , £? glorificabo. Gr. <fu£aca> , &c. <c, &c. SedHieron. ep. ad Sun. & Fret. to. 2. 6"JI. c. ait :

Tfr. 13. Accinunt Pfalt. Rom. Corb. & Moz. nifi quod In Graco invenijp vos dicitis : Et tu Domine Deus meus »

Rom. hab. Ouoniam mif tua magna ejl ; Mozar. Qjioniam quodJuperfluum eft i meus enim nee in Hebrao babetur , nee
magna ejl mif tua. Irenaeus quoque 1. 5. c. 31. p. 331. a, in LXX. In ed. Rom. K«l Qu KJ&; 0;o? 01X.TlpfA.01j £
leg. cum Cafliod. Jji enpnifli animam , &c. Aug. f$ eruifti , SMH/xuv , fJ.ccKpof}v/J,3S , K) Tto-Kulhtte, , &c. Aid. Sc Compl. ha-
&c.utin Vulg. Graec. "O71 to Itaos Qv fih«, eV efts' £ bent ©so? fits.
tfpVGOl , &c. ir. 16. Ita legit Ambrof. ep. 46. to. a. 987. b. Ita etiara

Tf . 14. Auguft. in hunc Pf. Dens , prxtereuntes legem Aug. & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Moz. & Me-
infurrexerunt fuper me ; reliqua ut in textu. Cafliod. Deus , diolan. Corb. vero & Carnut. hab. da poteftatem tuam. Am-
injufti infurrex. fuper me, & fynag. pot. inquifteruni anim. brof. 1. y. de fide, to. z. J71. a. da poteftatem puero tuo,
meam : $ non propof. te ante confpetlum futim. Pfalt. Rom. i5 filio ancillx tux. Gr. A05 t» mpxroc, Qv tu , &c. ut ia
Deus , injufii infurrex. in me qnxjierunt anim. meam: Vulgata.
£) non propof. teMozarab. Deus
ante confperfum juum. , f. 17. Auguft. in hunc Pf. cum Brev. Moza-
Sic hab.
injufii infurrex. fuper me $ non propof. te ante fe. Hie- rab. Ca/iiod. vero cum Pfalt. Rom. Fac mecum Domine
ron. epift. ad Sun. & Fret. to. 2. 651. c. ita fcribit Et : fignum in bono, videant qui me oderunt , &c. Item Carnut.
dicitis quod in veflro codice te non habeal : addite te , %j hab. in bono ; ultimo vero , exbortatus es me. Corb. Fac me-
tmendato errors librarii , vejlrum quoque errorememendabitis. cum Jigniim-in bono, £5' videant qui oderunt me adju-
In Gr. 'O ©ss?, 7taoi.toiJ.oi i-Ka.nsv oa.v eV ifj.i[
tCytwaji vafti me , 2? exbortatus es me. Gr tii ayx^-or , k...„

TY.1 £ TTiyttysVTa (\ IvWTTlW U.VTW. 7TUfZ)LCI.hZ<Sa.C, yttf.

Vulgata hod. He b r. Versio ANTIQUA.

i. FiliisCore, Pfalmus Cantici. Filiorum Core Pfalmus Cantici. i. Filiis Coras Pfalmus
, Ex Mf. Sangerm,
LXXXVI. II.LXX XV • Cantici. LXXXVI.
FUndamenta ejus in montibus TffUndamenta ejus in montibus *
Y~J Undamenta ejus in mon-
fanicis : z. diligit Dominus X fancluarii : diltgit Dominus IP tibus ianclis z. diligit :

portas Sion fuper omnia tabernacula port as Sion fuper omnia tabemacu- Dominus portas Sion fuper
Jacob. la Jacob. omnia tabernacula Jacob.
3 Gloriofa difta funt de te , ci- Gloriofa diclafunt in te civitas Gloriofa difta funt de
, 3.
vitasDei. Dei. Semper. te, civitasDei. Diapsalma.
4. Memor ero Rahab & Baby- Commemorabo fnperb'u & Ba- 4. Memor Kaab 6c
ero
lonis fcientium me. bjlonis fcientibus me. Ba'oylonis fcientibus me.
NoTjE AD VERSIONEM ANTIQUA M.
Tf . 1. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. &. Gr. In Moz. Filiis tiores Mfs. leg. glorirfiflima ; lie etiam loco fup. cit. femel ,

Goreph. In Corb. Ftlit Core , &c. col. 923. e. In Gr. conftanter /sAeSac^jV*. In Pfalr. Corb.
Sic Ambrof. in Luc. to. 1. 1258. d. 1479. f. necnon deeft nomen Dei. Diapfalma quoque habetur in Pfalr. Rom.
Augiift. & Caffiod. in hunc Pf. Item Optat 1. 3. cont. Corb. & apud LXX. piasterquam in edd. Aid. Compl. &
Donat. p. 50. b. cum vet. Pfalt. &
Gneco. t . 4. Ambrof. in Pf. 3 <f.
to. I. JJ^. a. 776. f. & Aug.
t'. 1. Concinunt Aug. & Cafliod. una cum Pfalt vet. in hunc Pf. ita legunt : Memor ero fcientibus me. Etemm
& Graeco. alienig. & TfrUS, tf populns ALthiop.ht fuerunt ibi. Pfalt.
rurfum Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum vet.
tf. 3. Ita Rom. bi fuerunt in ea ; at fup. fcientium me , cum Ambrof.
Pfalt. & Gr. Itidem Chrom. Aquil. in Matth.
p. 980. f. ite- ipfo, 1. y.de fide, to. 2. 574. b. Ckffiod. fcientibus me
uunque Aug. 1. 10, decivit. Dei, 244. a. nifi quod juxta po- bi fuerunt in ea. Pfalt. Mo2Zt.fctenttbKS me. Ecce enim ai.t-
 . 1 , , : , : .
. ,

r;4 LIBER PSALMORUM. Plidra. LXXXVIL

Versioantiqua. Hebr, VULGATA HOD,
•£* Mf. Sanger'm. Et ecce alienigencc & po- , Ecce PaUftina , <^r Tyrus Ecce alienigense , & Tyrus & ,

pulus /Ethiopum , hi fiienmt £«»» /Ethiopia : ifie natus efl ibi. populus jEthiopum, hi fuerunt illic
ibi.

5. Mater Sion dicit : Ho- Ad Sion autem dicetur : Vir , 5. Nunquid Sion dicet : Homo,
mo, & homo iaftus in ea : & vir natus eft in ea , & ipfe & homo natus eft in ea & ipfe fun- :

& ipfe fundavit earn Altilli- fundavit earn Excelfus. davit earn AltifTimus ?

mus.
6. Dominus enarravit in Dominus nutKerav.it fcribens po- 6y, Dominus narrabit in fcripturis

fcripturis plebium , princi-& pulos : ifie natus eft ibi. Semper. populorum & principum horum , :
,

pum horum :
,
qui fuerunt in qui fuerunt in ea.
ea. Diapsalma.
7. Sicut lcetantibus nobis Et cantor es quafiin cboris : om- 7. Sicut Iaetantium omnium ha-
omnibus commoratio eft in nes fantes met in te. bitatio eft in te.
te.

Noi£ AD VERSIONEM ANTIQUAM.

Hig.&TfrUS , £> pop. JEtbiopus , qui fuerunt illic. Item in 6. Pfalt. Rom. & Corb. Dominus narravit in fcriptu-
#-.

Corb. fcientibus me. Apud Tertul. 1. 4. cone. Marc. p. 707. ris populorum fuorum , •$ princip. eorum ( Corb. horum , )
b. Et ecce Allopbyli , g? Tyrus, tf pop. Mtbiopum, ifli fue- qui fuerunt in ea. Mozar. Dominus narravit Jcriptmas populo-
runt illic. In Gr. Mi-Ht&H^ai '?ad£ Tuft yivwoxfeffi /u:. rum , 2? princip. eorum , &c. Item in Carnut. narravit. Ap.
Kai i'J y tMoipvMt , >u Tv&$, *. Aaos Ai'&iittwv , htu 57s- Aug. in hunc Pf. Dom. narrabit in fcriptura populorum , $$
m$-v,<jcr.v liuT. princip. borum, quifallifuntiii ea. Ap.Caffiod. Dom. narravit
Tf. J. Arnbr. fimiliter 1. 5. defide, to. 2. 498. c. &1. 1. fcripturas populorum , &c. ut in Vulg. In Gr. Ku&io? J w-
de exceffu Satyri , col. 1 1 6. e. f. Mater Sion iicet : Homo yiUzlat cv JCep? haur , apxprruv iis-ruv ,rur ye^itv/xivootit,

%$ homo factus efl in ea , tf ipfe fund. Sec. Sic etiam Auguft. hi kktJT. Subfequitur pariteribid. Atd-^a^/^a , ficut in Pfalt.
kihuncPf. &I.decivit. Dei, to. 7. 479. e. cum Caffiod. Rom. & Corb. deeft autem in edd. Aid. & Compl. de
in eund. Pf. Fulg. 1. 1. ad Traiim. c. 16. p. 85. Vigil. Tapf. more.
cont. Varimad. p. 729. g. Auftor 1. de promifT. p. 2. c. 20. j^. 7. Auguft. in hunc Pf. Tanquam jocttndatorum om-
col. 144. b. & Eucher.q. in Pf. p. 846. c. Itidcm in Pfalt. nium habitatio in te. Caffiod. cum Pfalt. Rom. & Corb.
Rom. Mediol.Carnut. Corb. & Moz. quibus fa vet Tertul. Sicut latantium omnium nojlrum habitatio efl in te. In Mo-
cont. Prax. p. 857. b. c. In Gr. Mh'tm/> Xivv ;'f?7 e7SWt,9-n zarab. Sicut latantium hominum commoratio efl in te. In
u> dvrn, &c. Hieron.affirmat LXX. Mviri Xt'Siv tranftuliife , Mediolan. Sicut latantibus omnibus nobis , &c. ut fup. In
Nobilio tefte. Gr. '£}$ iv<p(ZstivoHit(ot -xcifTOit £ xgTUXi'a te £01'.

Versio antiqua. Hebr. VuiGATA HOD.

Ex Mfi Smg&m. Pfalmus Cantici
.
Canticum Carminis Canticum Pfalmi,
1. Filiis Corae , in finem , Filiornm Core villori per cbontm 1 Core , in finem , pro Ma-
Filiis

pro Maleleth ad refponden- ad pr&cinendum , eruditionis heleth ad refpondendum , intel-

dum, intelle&us jEmat If- Eman Euraiu. LXXXVIII. ledus Eman Ezrahita.
ttahelitae. LXXXVII. LXXXVII.
i.

&
TpvOmine Deus falutis
1-Jr mex in die clamavi
node coram
,

te.
D
coram
Omine Deus
per diem clamavi
te.
falutis
, &
men
noile
, 2

1
ram te.
T~\
J
Omine Deus
in die clamavi,
falutis

& node co-

mea;

o'
Intret oratio mea in Ingrediatur ante te oratio mea j. Intret in confpeftu tuo oratio
confpedu tuo inclina aurem
inclina aurem tuam ad laudatio- mea
: inclina aurem tuam ad pre- :

tuam ad precem meam , Do- mm meant cem meam :

mine :

4. Quia repleta eft a malis £)uia repleta eft malis anima 4. Quia repleta eft malis anima
anima mea & vita mea in in- mea : & vita mea ad infernum mea & vita mea inferno appropin- , :

ferno adpropiavit. defcendit. quavit.

5 jEftimatus fum cum def- Reputatus fum cum defcenden- 5 . ^Eftimatus fum cum defcen-
cendentibus in lacum fadus : tibus in lacum ; faclus fum quafi dentibus in lacum faftus fum ficut
:

fum iicut homo fine adjuto- homo invalidus , inter mortuos li- homo fine adjutorio, 6. inter mor-
rio, 6. inter mortuos liber: ber : tuos liber :

Sicut \ailnerati dormientes Sicut interfecli & dormientes Sicut vulnerati dormientes in fe-

NOT JS. A D Versionem antiquam.

"f. 1. In Pfalt. Rom. fie -.Canticum Pfalmus (s.\. Pfalmi,) Nicetio, Spicil. to 3. p. j.c.Grasc. hab.^/g.*;... £ wtwrj,
Pro filiis Core , in finem , pro Maeleth ad refpondendum , intel- &c. Pfalt. Moz. deletz?/, ante vocem die.
leclv.s Eman Ijraelit.t. In Corb. Canticum Pfalmi , Filiis Co- Ita Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. & Corb.
fr. 3.
ra , in finem , pro Amaleel ad rejpondetidnm , intelleclris /Eman Ita quoque Ambrof. 1. de Jof. c. 3. to. 1. 486. f. ufque ad
EXraita. In Muz. Canticum Pfalmus , Filiis Chore , in finem , verbum inclina. Aug. tollit vocem ult. D omine , quam ta-
per chorum ad prxemendum , intelletliis Heman Efraheiites. men Grasc. retinet. Abeft in edd. Aid. & Compl.
Apud Caffiod. ut in Vulg. prater hoc ult. Eman Ifraelitit. ~t. 4. Sic habet Caffiod. cum Plait. Rom. & Mozar. de-
In Gr. 'fi/w ^ictiifiai , Toft viols Kope , clc to tims , uirsp trafta una praep. a , ante vocemmalis. Rom. Martian, tollit
M«*s9 Tt? a.-7rt,y.eA!~)-~v.ct.i , Qutstiuc, Afaav tu>'U&ck*!t>i. Aug. etiam in , ante inferno. Ambrof. 1. 3. de fide, to. 2. Joi. f.
de hujus Pfalmi titulo ita dilferit Nufqnam aliorum Pfalmo- : Vulgate fuccinit ad verbum , &Gra?co. Similiter Aug. in
rumpofitum efl quod hie legitur , pro Melech ad refponden- hunc Pf. nifi quod leg. quoniam , & addit in , poft 2. mea.
dum ; nam de Pfalmo Cantici , ^ Cantico Pfalmi , alius jam ft~.
J.
Vulgata: accedit Ambrof. in Luc. to. 1. 1410. f.
quid nobis videretur , diximus , nempe in Pf. 67. ) Et filiis ( 1533. a. & I. 3. de fide, to. 2. Joi. f. & J. de fide refur.
Core , ujitatum in Pfalmorum
, fapiffimeque traclatum
titttlis col. 1 161. c. & epift. 63. col. 1048. e. Item Caffiod. cum

eft , £) 6 nem
fed quod feqnitur , pro Melech
1'1 '^ J' 1 ' n • Pfalt. Rom. Auguft. vero hunc Pf. legit Deprttatus fum
in :

ad refpondendum , hoc inujilatum habet ifle titulus. Pro cum dejcendcntibus in lacum , &c. ut fup. Hieron. in Ifai.
Melech autem , Latiueipro choro dici potefl ; Melech enim 14. to. 3. 159. e. AfSiimlatus fum cum defcendentibus in la-
verbo Flebrxo , chorus Jignificatnr. Item intra Et hie efl , in- : cum. Gr. ngjosxs7i'(Sw /UETa tm KcnctCaifari^y, &c.
tellects iEman Ifrai'litae , quod in tituli hujus ultimo po- V. 6. Ambr.inPf. 1 18. to. I.989. b. Sunt vulnerati dor-
fitnm efl. mientes projetli in monnmentis , quorum 11011 meminifli am-
1. 1. Accinunt Auguft. Si Caffiod. in hunc Pf. una cum plitis : i$ qw.dem ipji de,,,,, repulfifwit, Ita quoque hab.
 , : .

LIBER PSALMORUM. Pfalm. L XXX VI I. J

75
VlIICAIA HOD, H E B R. Versio antiqua.
pulcris , quorum non es memor in fepulcro ,
quorum non recordaris pfojedi monumento ,
in Ex Mf. Sangtrm.
amplius : & ipli de maiiu tua repulli amplius : & qui a manu tua abfcifi quorum non memor am- cs
funt. funt. plius : & quidem ipli de manu
tua expulfi flint.

7. Pofuerunt me in lacu inferio- Pofuijii me in lacu noviffmo 7. Pofuerunt in lacu in- me

ri: in tenebrofis , & in umbra mor- in tcnebus , in profundi*. ferior! : in tenebrofis, in &
tis. umbra mortis.
8. Super me confirmatus e(l fu- Super me confirm at us eft furor 8. In me confirmatus eft
ror tuus : & omnes fluftus tuos in- tuus , & cunclis fluclibus tuts af- furor tuus omnes elatio- : &
duxifti fuper me. flixifti me. Semper. nes tuas fuper me induxifti.
DlAPSALMA.
9. Longe meos a feciiti notos Longe fecifti notos meos a me 9. Longe fecifti notos meos
me : pofuerunt me abominationem pofuijii me abominationem eis > a me : pofuerunt me abomi-
fibi. nationem fibi.
Traditus fum , & non egredie- Clanfum , & non prodeuntem : Traditus fum , & non egre-
bar : 1 o. oculi mei languerunt pfae oculus mens infirmatus eft ab afflic- diebar o. oculi : 1 mei langue-
mopia. tione. runt prx inopia.
Clamavi ad te Domine tota die .
Vocavi te Domine tota die ex- Clamavi ad te Domine Deus
expandi ad te manus meas. pandi ad te p almas meas. metis tota die : extendi manus
meas ad te.
1 1 . Nunquid mortuis facies mi- Nunquid mortuis fades mirabi- 1 1 Nunquid mortuis facies
rabilia : aut medici fufcitabunt, & Ha : aut gigantes furgent , & con- mirabilia aut medici exfufci- :

conrltebunrur tibi ? fnebuntur tibi ? Semper. tabunt , &

confitebuntur tibi?
11. Nunquid nnrrabit aliquis in Nunquid narrabitur in fepulcro 12. Nunquid enarravit ali-
fepulcro mifericordiam tuain , 8c mifencordia tua: Veritas tuain per- quis in fepulcro mifericor-
veritatem tuam in perditione > ditione f diam tuam , veritatem tuam &
in perditionem ?

1 5 . Nunquid cognofcentur in Nunquid nofcentur in tenebris 13. Nunquid cognofcentur

tenebris mirabiliatua , & juftitia tua mirabilia tua , & juftitia tua in in tenebris mirabilia tua , &
in terra oblivionis ? terra qua oblivioni tradita eft ? juftitia tua in terra ?
Et ego ad te Domine cla- Ego autem ad te Domine da- 14. Et ego clamabo ad te
mavi : «Sc mane oratio mea prave- nuvi &
mane oratio mea prave-
, Domine : & mane oratio mea
niet te. met te. prxveniet te.
Ut quid Domine repellisora-
15. £)uare Domine abjicis animam 15.Ut quid Domine repu-
tionem meam avertis faciem tuam : meam : abfeondis faciem tuam a lifti animam meam avertifti :

a me? me ? faciem tuam a me ?

16. Pauper fum ego, & in la- & arumnofus abPauper ego , 16. Inops fum ego, & in

Noi^ ad Versionem antiquam.

Cafiiod. cum Pfalr. Rom.excepto u\t. expulji funt. InCorb. 646. f. 865. b. 9j i. c. 96J. d.
to. 1.
fic : Sicut vuluerati dorm, projelli in fepulcro , quorum non t. 10. Pfalt. Rom. cum Muz. Oculi mei infirmati funt
meminijli amplius: i$ quidem ipji it manu, Sec. Auguft. in pra inopia. Clamavi ad te Domine tota die expandi manus ..-

nunc Pi. Tanquam \ inf. Vetut ) vuluerati dorm, in fepulcro , meas ad te. Itidem in Corb. pr«ter unum extendi , pro ex-
quorum non meminijii adhuc ; £5 ipji expulji jitnt de manu tua. pandi. Item in Mediolan. Sc Carnut. infirmati funt ; ficut
Brev. Moz. Et fictit vulnerati dormientes in monttmentis apud Cafiiod. Apud Auguft. Oculi mei infirmati funt ab
quorum non meminijii amplius : ^ ipfi de manu tua expulji inopia. Et clamavi ad te Domine lota die : expand/ manus
funt. Auct.l. depromiir. p. 3. col. 180. b. In mortuis liber, meas ad te ; Mf>. pletique extendi. Apud Cyprian. 1. 2.
($Jicut vulnerati dormientes projetli in monument is. Gr. '£!(5si Teftim. p. 294. a. Exclamavi ad te Domine tota die : exten-
•jrfjcvfj.a.Tlai ippiftftsvot xxfovA-.trei; Iv Tupu , av vx. tftrYiQw; di ad te manus meas. In Gr. O! oipico/nol ft\s v&iwsou aVo
t'rr i) oivTol dirnQwoiv. •iTTa^fi'a?. Kai ex.ex.&%a itpo$ os Kv£ts omv tw J'lnri-
if , 7. Pfalt. Rom. cum Moz. hab. tenebris , non tene- T«oa wpoc, oe t«;, &c.
brofis. Similiter Ambrof. 1. de Jof. c. 5. to. 1. 489. a. & t. 11. Sic in Pfalt. Corb. Moz. Sc ap. Aueuft. in hunc
Cafiiod. in hunc Pf. cxx. ut in Vulg. Apud Auguft. in Pf. In Rom. Sc ap. Cafiiod. refufcitabunt. Apud Ambrof.
eund. Pf. Pofuerunt me in lacu inferiore , vel potiiis , in la- 1.de lapfu virg. to. 2. 318. f. fufcitabunt. In Gr. dvocsy.w-
cu infimo ; Jic enim eft in Graco : dein , in tenebrofis , Sec. Qi. In Pfalt. Corb. hie ponitur Diapfalma.
Hieron. in Ilai. 14. to. 5. p. 1J9. e. Pofuerunt me in latum t. 11. Pfalt. Rom. Vulgar» congruit , nifi quod hab.
tiovijjimum. Gr. c'v mzkxoi jca-r«7aT&>- e'e anorinT; , i, , &c. tittnquidenarrabit , cumCafliodoro. Mozar. Nunquid nar-
t. 8. Pfalt. Rom. 8c Corb. cum Cafiiod. In mecenfirmd- rabit quis in monumento mijeric. tuam , £5 verit. tuam in
ta eft ira tua : f$ omnes elationes tuas fuper me induxifti. Ita perditionem Corb. Nunquid enarrabit aliquis in monumento
?
etiam in Mozarab. prater vocem flutlus , loco elationes miferie. tuam , aut veritatem tuam in perditione ? Auguft.
tuas ; in Carnut. elevationes tuas ; in Mediol. elationes tuas. in eund. Pf. Nunquid enarrabit quis , Sec. ut in Vultr.
Gr.
Ap. Aug. in hunc Pf. col. 919. c. d. f. In me confirmata eft Mil JViM7H«;Ta/ ti{ a/ -rxpu rm op t? dirulst'a )c,
;
indignatio tua ; velinquit ,ficut alii codices habent , ira tua
,
; t. I 3. Pfalt. Mozarab. aut juftitia tua in terra oblita ?
veljicut alii , furor tuus. Qriod enim Grace pojitum eft Gk^o? , Rom. cum Cafiiod. aut juftitia tua in terra oblivionis ? Car-
diverse interpretati funt noftri : nam nbi Graci codices habent nut. Sc Corb. cum Auguft. in terra oblita ? Mediolan. tn
o/>?i) 1 ibi iram Latino dicere nullus fere ditbitavit Interpres ; terra oblitterata ?
Gr. *. Auaicavry Qv at 7? «V«s»)M<fiii
>i
j
ttbi autrm §vfj.o; pojitum eft , pleriqtte non prttavernut iram effi t. Auguft. Sc Cafiiod. Vulgaue fuft'raaantur cum
14.
dicendam, cummagni auclores latina eloqnentU de Pbilojo- Pfalt. Rom. Sc Gr.
phorttm Grxcorum libris etiam hoc ira: nomine verterint in La- If. 15. Pfalt. Mediolan. fimiliter hab. Ut quid Do»;, re-
tinum : neqtie de bac re diutihs difputandum eft ; cui tamen Ji pulifti animam meam ? Auguft. vero in hunc Pf. Ut quid
(J nos aliud nomen adhibere debemus , tolerabilius indignatio- Domine repulifti orationem meam : avertis faciem Sec. Caf- ,
nem dixerim , qu.im furorem. Turn addit tf omnes fufpenjic- :
iiod. cum Pfalt. Rom. Vulgatas congruit. Gr. 'irarl Kv°ts
nes tuas i vel Jicut qui dam funt interpretati, omnes fluctus
tuos ; autftcut alii , "ranes elationes tuas fuper me induxifti.
ctTrafoT; tw Trapissvxm
W
a7rosr^'ipic
cum edd. Aid. Se Compl. t«V •j^X"' W-
Sec. Mf. autem Alex, ,

1'

Gixc'EttY^ ijisvfixb* i Giro's Qv' 5, Kitla.c tsJ; jus- Tf. 16. Sic eft in Pfalt. Rom. Seap. Cafiiod. prater unura
7fi)S<5|K><5
C" 'WyaTs? fV s/4. Exinde fequuur A «4 »'•/"* » / egens , pro inops. Item in Mozar. egens ; extremo vero ,
quod etiam habetur in Pfalt. Rum. & Corb. exaltatns autem, $$ bumiltatus fum. In Corb. Egens fum eqo
t. 9. Sic eft in Pfalt. Rom. & Gr. Sic etiam apud Au- exaltatus /urn autem , humiliatus fum
£5 in laboribus
guft. Sc Cafliod, in hunc Pf. licut apud Ambrof. in Pfal.
^ confufus, Apud Auguft, in eund. Pf. Inops fum ego ,
 . : , :

i
76 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXXVIII.
Versioantiqua. Hebr. Vulcatahod.
Ex Mf. Satigerm. laboribus a juventute me* : adolefccntia: port artfurorem tuum , boribus a juventute mea : exaltatus
exaltatus autem , humiliatus conturbatus fum. autem, humiliatus fum & contur-
fum &
confufus. batus.
17. Super me pertranfierunt Super me tranfierunt irt ttu: 17. In me tranfierunt ine tui :

vex tua? : &

terrores tui con- terrores tui opprefferunt me. & terrores tui conturbaverunt me.
turbaverunt me.
18. Etcircumieruntmeficut Circtimdcderunt me quafi aqua 18. Circumdederunt me ficut
aqua tota die circumdederunt : tota die : vallaverunt me pur iter. aqua tota die circumdederunt me :

me fimul. iimul.

19. Elongafti a me ami- Longe fecifti a me amicum & 19. Elongafti a me amicum , &
cum , & notos meos a mileria. fodalem : notos meos abjlulifti. proximum , & notos meos a miferia.
NoiiE ad Versionem antiquam.
X$ in labcrib humiliatus fum g? contmbatus S melioris Corb. Circumierunt me ficut aqttatn , &c. Cafliod. Qircum-
nocje Mfs. £5 confirm : attamen infra , priori lectiuni fa vent lerunt me Jicut aqua , &c. Auguft. Circumdederunt , &c. In
Auguftini ifta nee exaltati , bumiti.ibimur 2> conturbabi-
: Gr. 'Exwaaoac fit , &c.
mur. In Gr. YlTuyfc, slfii i~/u yfyi&eii it, trct-viva- Tfr. Rom. addit £5 proximum, cum Cafliod.
19. Pfalr.
Aug. vero Longe fecifli a me amicum , g> notos meos, &c.
leg.

Tt. 17. Pfalt. Rom. Corb. & Mozar. cum Cafliod. In me edict, adnectunt ibid. J£ proximum ; fed hoc abeft a Mfs.

pe; tranfierunt , Scc.ut in textu. Apud Auguft. ut in Vulg. ficut a Gr. LXX. Aldin. tamen Compl. retinent i. ttm- &
In Gr. 'Eif sfcs Im^a , &c. i'r.v , k. tic, a-3-s TotA«w3"«»/««es. In Brev. Mozarab. pr»

if. 18. Pfalr. Mozarab. Circuierunt trie Jicut aqua , See. miferia.

Versio antiqua. H E BR. VULGATA HOD.

Ix Mf. Sanger m, 1 Intellectiis Teman Iftrahe- Eruditio Ethan Ez.raita. Intelledtus Ethan Ezrahita».
litae. LXXXVIII. LXXX1X. LXXXVIII.
2.

tabo.
TiM
1VA
Ilericordias tuas
mine in xternum can-
Do-
J.
l\/flfericordtas
VJL num cant abo
Domini in ater-
M Ifericordias
ternum cantabo.
Domini in s-

In generationem & proge- In generatione & generationem In generationem & generationem

niem & pronunciabo verita- annunttabo verttatem tuam in ore annuntiabo veiitatem tuam in ore
tem tuam in ore meo. meo meo.
3. Quoniam dixi In ceter- : £h>.ia dixi : Sempiterna miferi- 3. Quoniam dixifti: In sternum
num mifericordia tibi aedifica- cordia adtficabitur : toclos fundabis mifericordia asdiricabitur in ccelis

bitur in ccelis prxparabitur : & Veritas tua in eis. prxparabitur Veritas tua in eis.

Veritas tua.
Difpofui teftamentum
4. Per cuff fotdus cum eleclo meo , 4. Difpofui teftamentum electis

meum eledis meis , juravi Da- juraviDavid fervo meo : ufque meis , juravi David fervo meo : 2. Re£.

vid fervo meo 5. ufque in : internum Jiaviliam femen tuum, 5. ufque in sternum prsparabo 7- **•

sternum prazparabo lemen femen tuum.

tuum.
Et sdificabo in generatio- Et ddificabo in generatione & Et sdificabo in generationem &
ne &
progeniem fedem tuam. generatione thronum tuum. Sem- generationem fedem tuam.
Diapsalma PER.
6. Confitebuntur cceli mi- Et confitebuntur call mirabilia 6. Confitebuntur cceli mirabilia

rabilia tua Domine , & veri- tua D omine , ejr veritatem tuam tua Domine: etenim veritatem tuam
tatem tuam in ecclefia fanc- in ecclejia fanclorum. in ecclefia fan&oruin.

torum.
7. Quoniam quis in nubi- Qu'is enim in nube aquabitur 7. Quoniam quis in nubibus se-
bus aequabitur dominus : aut Domino : ajfimilabitur Domino in quabitur Domino fimilis erit Deo in
:

quis fimilis erit Domino inter filiis Dei ? filiis Dei?

filios Dei ?

8. Deus, honorificandus in Deus, tnclytusin arcanofanclo 8. Deus, qui glorificatur in con-

NotjE ad Versionem antiquam

•p. 1. Auguft. &
Cafliod. in hunc Pf. lntelleclus jEih.m & Gr. reliqua vit fupra.
Jfraelita. Idem Auguft. 1. de civic. Dei, to. 7. 472. c. ipji Tt. 5.& Moz. cum Cafliod. Et
Pfalc. Rom. adsficabo in
jEtban. Pfalt. Rom. lntelhcliis Etbam \fraeiitx.Mozarab. ficulum Jaculi fedem tuam; Coib. tnfeculum £5 Jaculum.
JntelleSusEtham Exj-aita ; Corb. ,'Etban Euraittt. Gr. 2.»- Apud Auguft. ut in Vulg. nee aliter in Gr. Subjicitur pa-
»c«sa; Ai&cift to Ic£.«hmt)i. iicuc in Pfalc. Rom. & Coib. deefl
riter ibid. A/«'-wa>/Ka,

V.2. Sic in Pfalt. Rom. Moz. & apud Cafliod. prarter tamen Gr. Alex, ac edd. Aid. & Compl. de more.
in
feqq. In generatione 2J pyogenic pronunciabo. In Corb. Mi- t 6. Sic habet Pfalt. Rom. cum Corb. & Moz. Iia etiam
.

feric. tuas Domine in at. cantabo tibi. In generationem proge- 3 Auguft. & Cafliod. in hunc Pf. cum Gr. In Mf. camen Alex.
niem pronunciabo &c. Apud Auguft. limiliier
-jerit. Mi- :
j 7ap to £*k8flpt» , Sec ut in Vulg.
feric. tuas Domine Vulg. Ica quoque in Pialc.
; reliq. uc in If. 7. Ita legunt Ambrof. 1. 4. de fide, to. 2. 549. f.

Mediolan. & Carnuc. & Gr. Apud Ambrof. in Pf. 118. & Cafliod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. ac Moz. uno ex-
to. I. 1 120. a. hsec pauca In generationem $ generatio- : cepto aut altero , aquabitur Domino , pauloque poft , Deo y
ritm annuntiabunt veritatem tuam. pro Domino. Apud Auguft. in eund. Pi. lie £5 quis fimi- :

if. 3. Pfalt. Rom. & Mozar. Vulgatx congruunt , nifi lis erit Domino in filiis Dei ? inf. aut quis fimilis erit Du»

quod ambo tollunt u't. in eis , ut fup. Deeft pariter in Me- inter filios Dei. Sic eciam in Pfalc. Corb. In ed. Rom
diolan. Carnut. & Gr. nee legitur apud Auguft. & Cafliod. t» Kvfloi' K. ti's v/*ciu£y<>nui ia Ktfi» cc viuz Oeb ; In
in hunc At ubique conftanter punftum figitur poft ver-
Pf. Mf. Alex, deeft g tj's , licuc in edd. Aid. 8c Compl.
bum xdifcabhtir , praererquam in Pfalr. Rom. Fabri. Ubi- if. 8. Auguft. in hunc Pf. Deus , glorificandus in conjilio
que eciam , quoniam dixifli , abfque feq. tibi. In Corb. ta- juftorum : magnus $ terribilis in omnes qui in circ. &c.
men fie ell : tibi adifcabitur : in ccelis prteparabitur Veritas Cafliod. cum Pfalc. Rom. Deus ,qui glonficatur in confilia
tua. ( Rom. toncilio )
famlorum : magnus Q
metuendus fuper om-
t 4. Aug. & Cafliod. delent mcum , cum Pfalr. Rom. nes , &c. Brev. Mozarab. magnus <$ metuendus in omnibus
 « 3 : : , .

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXXVIII. 177

VULCATA HOD. H E B R. Versio antiqua.
filio fandcorum magnus & terribi- : rum ninth , & terribilis in cunc- confilio fanfiomm : magnus Ex Mf Sanger*..
lis fuper omnes qui in circuitu ejus tis qui circa eum funt. 6c terribilis fuper omnes qui
funt. in circuitu ejus funt.
9- Domine Deus virtutum quis Domine Deus exercituum , quit 9. Dominus Deus virtutum
fimilis tibi? potens es Domine, & Domine,
fimilis tibil fortijjime & quis fimilis tibi r potens es
Veritas tua in circuitu tuo. Veritas tua in circuitu tuo. Domine , 6c Veritas tua in cir-
cuitu mo.
10. Tu dominaris poteftati ma- Tu dominant fnpcrbite maris, Tu dominaberis potef-
10.
ris : motum autem fluctuum ejus tu & elationes gurgitum ejus tu com- tatismaris motum autem :

mttigas. frtmis. flucluum ejus tu mitigas.

1 1. Tu humiliafti ficut vulnera- Tu confregifti quafi vulnera- 1 1 Tu humiliafti iicut vul-
tum , fuperbum : in brachio virtutis tum , fuperbum : in brachio for- neratum fuperbum
, in : &
tua; difperfifti inimicos tuos. titudinis tua difperfifti inimicos tuos. virtute brachii tui difparfifti
inimicos tuos.
Ctn. l a. Tui funt cceli, & tua eft ter- Tui funt coeli , & tua eft ter- 1 2. Tui funt coeli & tua eft
,

S. ra , orbem terra; ik. plenitudinem ra& plenitudinem ejus tu

; orbem terra , orbem terra: & plenitu-
ejus tu fundafti : 1 quilonem & fundafti ea aquilonem & dexter am : dinem ejus tu fundafti 3 * a- : 1
.
* Mf. aquilons
mare tu creafti. tu creaJiU quilonem & mare tu creafti.
Thabor & Hermon in nomine Tbabor cjr Herman nomen taunt Thabor & Hermon in nomi^-
tuo exfultabunt 14. tuumbrachium :
laudabunt : taunt bracbium cum ne tuo exfultabunt 14. tuum :

cum potentia. fortiindiiw. brachium cum potenria.

Firmetur manus tua , & exalte- Roboretur manus tua , & exal- Firmetur manus tua , &
tur dexteratua: 1 5. juftitia & ju- tetur dexter a tud:jujiitia & ju- exaltetur dextera tua : 1 5. juf-
dicium prscparatio fedis tua;. duium firm amentum tbroni tui. titia & judicium praparatio
fedis tuae.
Mifericordia& Veritas precedent Mifericordia & Veritas pr&ce- Mifericordia & Veritas pra?-
faciem tuam : 1 6. beatus populus , dent faciem tuam : beatus populus eunt ante faciem tuam 6. bea- : 1

qui fcit jubilationem. qui noluit jubtlum. tus populus , qui fcit jubilatio-
nem.
Domine , ii#lumine vultus tui Domine , in limine vultus tui Domine , in lumine vultus
ambulabunt, 17. & in nomine tuo ambulabunt : in nomine tuo exful tui ambulabunt , 17. & in no-
exfultabunt tota die & in juftitia
: tabunt tota die , & in juftitia tua mine tuo exfultabunt tota die :
tua exaltabuntur exaltabuntur & in tua juftitia exaltabuntur.
18. Quoniam gloria virtutis eo- J^uia gloria fortitudinis eorum 18. Quoniam gloria virtu-
rum tu es : & in beneplacito tuo tu es , cjr in voluntate tua eleva tis eorum tu es in bona : &
exaltabitur cornu noftrum. bis cornu nofirum : voluntate tua exaltabitur cor-
nu noftrum.
19. Quia Domini eft aflumptio Quia a Domino eft proteclio 19 Quoniam Domini eft
noftra , & fan&i Ifrael regis noftri. noftra , & a fanclo Ifrael rege adfumptio , & fandi Ifrael ti

noftro. gis noftri.

20. Tunc Iocurus es in vifione Tunc locutus es per vijioncm 20. Tunc locutus es in af-
fen&is tuis , & dixifti : Fofui adju- fanctis tuis , & dixifti : Pofui ad- peftu filiis tuis , dixifti Fo- & :

torium in potente : & exaltavi elec- jutorium fuper robuftum : exalt avi illi adjutorium fuper poten-
tum de plebe mea. eleclum de populo. tern exaltavi eleclum de pie-
:

be mea.
NoT/E AD VeRSIONEM A N T I Q U A M.
f«i , Scc.Hieron. epift. ad Sun. & Fret. to. 2. 65T. c. ma- Qojttv Qy.
gnus £j) horrendus : turn addit : In Grxco inveniffe vos ilei- t. 16. Sic Hilar, in Pf. 65. col. 174. e. cum Pfalt. Rom*
tis , tpaZzpos 1 quodjignificat , terribilis , timendus , formidan- Auguft. veto in hunc Pf. Beatus populus fciens jubilationem ,
tlus : ego pit id ijfum Jignificare *$ horrendum. Gr. hod. &c. Caffiod. in eund. Pi. pnrf. in Pfal. pag. 2. a. Beams &
O
©£05 cV/c/^aJtT^Mo; cv £m»i dyloiv' /liyx*; Kj tpsdpos s-nrl populus , qui intelligit jnbilatioiiem. Grac. yitcottw «>a-
xuinas, Sec. hay/nay,
^. 9. Augufl:. & Caffiod. una cum Pfalt. Rom. legunt tf. 17. Sic in Pfalt. Rom. & Moz. ut & apud Auguft.
Domine Dens , Sec. ut in Vulg. Ita quoque in Gra;co. in hunc Pf. In Cotb. fjj in tua juftitia Ixtabnntur. Caffiod,
if". 10. Pfalt. Mozar. Tu dominaris potejlatem maris , &c. Vulgata: confonat , & Grjeco. Ambrof. 1. 2. de Spir. S. c. 8„
Hieron. in Ifai. J2. to. 5. col. 37I.b. Tu dominaris fortitu- to. 2. col. 648. e. leg. in nomine tuo exfultabimus.
dini maris }$$ commotionem jJnElitnm ejus tu mitigas. Au^. t. 18. Aug. & Caffiod. in hunc Pf. Vulgatae accedunt
& Caffiod. cum Pi'alt. Rom. Vulgar* accinunt. Gr. 2u cum Pfalt. Rom. In Mediol. (ic ©
in tua juftitia exaltabitu*
:

Asswo?<5 tk kpxtKi; tms Oa^auox^' rur <A.= Qumv &c. , Tornu noftrum. In Carnut. Corb. in nomine tuo exalta- & ^
Tfr. 11. Concordant Pfalt. Rom. Mediol. Gamut. Corb. bitur , &c. In Graeco xai lv t« tuj'oxia Qn u^u^-kktou
:

Sc Moz. quibus faver Caffiod. in hunc Pf. Apud Augufh to , &c.

vero fie $ in brachio virtutis tux ; ut etiam in Graco.
:
t. 19. Sic eft in Pfalt. Rom. ap. Caffiod. In Moz. &
tf. 12. Sic habet Ambrof. 1. 5. Hexa. to. 1. 38. e. cum vero , Quoniam Domini eft , tffaritti , &c. In Corb. proteclio
Pfalt. Rom. & Moz. prxter unum orbem terrarum. Itidem Qjtia Domini adfumptio , fanili Ifrael regis noftri. Apud
eft
Auguft. & Caffiud. in hunc Pf. cum Vigil. Tapf. 1. com. Augufl. in eund. Pf. Qjton. Domini eft fnfeeptio , tfjancli,
Varimad. p. 734. d. Gr. t^ ofovftevw. Sec. Apud Au6t. 1. de promiif. p. 3. col. 181. e. Domini eft
If. I 3. Ambrof. 1. 3. Hexa. col. 38. e. aquilonem tf mare affumptio , t$ fanili Ifrael regni noftri. In Gr. "'Ot/ t£ Kv-
tu creajii. Augufl. in hunc Pf. aquilonem <$ maria tu creajli. p!x m aWawTJ.'; 1 ^1 &c. ut in Vulg.
Tbabor f$ Hermon , &c. Mfs. nonnulli Hermonim ; al. qui- ~fr. 20. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. Mediolan. Carnut.
dam , Hermonhm. Cafliod. aquilonem & mare tufundafli , Corb. & Moz. pofito uno , ante verbum exaltavi. Sic &
&c. Gr. tiv fappcHi* H) 8«AaC5a:>' Qu sxlioat; , &c. etiam Hilar, in Pf. 69. col. 232. e. ab his , Pofui adjut.
*. 14. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. Auguft. vero in &c. fed in Luc. col. 1330.^ legit, g> exaltavi eleclum de
eund. Pf. Confirmetur manus tua, &c. Gr. K£jt7«iii,9-nTw populo meo ; in Pf. vero I. col. 14. de plebe mea : item in
« x £ ''p
C" &c - Pfalmum 131. col. 455'. c. Pofui adjutorium meum fuper
#. Augufl. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. In Rom.
1 5. Ita potentem : £5 exaltavi eleclum de plebe mea : fimili.erin Pf.

& Moz. Miferic. £> Veritas praibunt ante faciem tuam. Ap. 143. col. j6o.d. fed abfque voce meum , poft adjutorium ;
Caffiod. prxibunt faciem tuam, Gz.TrtynofivMniu ttqI itpj- vide etiam 1. 2. 6c 3. defide, to. 2. col. 477. d. joa. a.
Tern. II.
 . : , : , , : . :

i
78 LIBER PSA LMORUM. Pfalm. LXXXVIII.
Versio antiqua. Heb k. VULGATA HOD.
Ex Mf, Sitigerm. Et inveni David fervum
z\ . Invent David fervum meum : u, Inveni David fervum meum : 1. Rfj».

meum : &
in oleo fan&o meo oleo fanclo meo unxi eum. oleo fancto meo unxi eum. 10.1. 12.
Acl. I J.
unxi eum. 22.
zz. Manus enim mea auxi- Cum quo manus meafirma erlt , 2 z. Manus enim mea auxiliabi-

liabitur ei & brachiummeum : & brachium meum roborabit eum. turei: & brachium meum conforta-
confortabit eum. bit eum.
23. Nihil proficiet inimiais Non decipict inimicus emu , & 2 3 . Nihil proficiet inimicus in

in eo , &
nlius iniquitatis non fdius iniquitatis non ajfliget eum. eo, & filius iniquitatis non apponet
jnocebit eum. nocere ei.

24. Et mactabo inimicos Sed concldam ante faciem ejus 14. Et concidam a facie ipfius
«jus a facie ejus odientes : & hojles illius , er <?"' «#»* oderunt inimicos ejus : & odientes eum in

eos in fuga vertam. percutiam. fugam convertam.

25. Et Veritas mea, &mi- Veritas Autem mea, & mifericor- ij. Et Veritas mea, & miferi-
fericordia mea cum ipfo : & dia mea cum eo : & in nomine meo cordia mea cum ipfo : & in nomine
in nomine meo exaltabitur exaltabitur cornu ejus. meo exaltabitur cornu ejus.
cornu ejus.
26. Et ponam in mari ma- Et ponam in mari manum ejus , 26. Et ponam in mari manum
xium ejus , & in flurninibus ,& in flurninibus dexteram ejus. ejus , & in flurninibus dexteram ejus.
dexteram ejus.
zj. Ipfe invocavitme Pa- : Ipfe invocabit me : Pater meus 27. Ipfe invocabit me : Pater
ter meus es tu Deus meus
: .es tu : Deus meus , & fortitudo meus es tu : Deus meus , & fufcep-

& fufceptor falutis mere falutis mea. tor falutis mea:

Et ego primogenitum
z2. Ego autcm primogenitum ponam 2 8. Etego primogenitum ponam
ponam ilium excelfum apud cum excelfum regibus terra. ilium excelfum pra regibus terra;.
xeges terra?.
zy. In atternum fervabo ei In aternum ciiftodiam ei mife- 29. In sternum fervabo ill I mi-
meam & tef-
jrvifericordiam : ricordiam meam , cs pactum meum fericordiam meam : & teftament":;i
tamentum meum fidele ipfi. fidele ei. meum fidele ipfi

30. Et ponam in fxculum Et ponam perpetnum femen ejus 30. Et ponam in faeculum feculi

fxculi femen ejus , & iedem & thronum ejus fuut dies call. femen ejus , & tWtonum ejus ficut

ejus Ccut dies faeculi. dies cceli.

3 1 Si dereliquerint filii ejus Si dereliquerint filii ejus legem 31. Si autem dereliquerint filii

legem meam
in judiciis : & meam , & in judiciis meis non ejus legem meam : & in judiciis

meis non ambulaverint : ambulaverint meis non ambulaverint

NoTjE ad Version!» antiqua m.

Auguft. inhuncPf.Ti«BC locnttts es rn afpeclufiHis tuis , $$ Luc. 3. to. 1. 1 3 30. b. necnon Auguft. & Cafliod. in hunc
dixifti Pofui adjtit. fuper potentem : exaltavi eleilum de po-
: Pf. quibus accedunt Pfalt. Rom. Gr. &
pnlo meo. Sic etiam hab. Auct. op. imp. in Match, horn. Tt. 27. Itidem in Plalc Corb. Sic etiam in Rom. excepto

2. p. 18. e. Tunc locnttts es in afpeiltt filiis tuts, $$ dixifti. verbo invocabit. In Gr. stsr/.ztecslai. Similiter habenc Au-
Vigil. Tapf. 1. c. cont. Eutych. p. 68. a. exaltavi eletl. de guft. &
Cafliod. in hunc Pf. Item Hilar, in Pf. 131. col.
populo meo. De hoc autem , fanltts tuts , Hieron. epift. ad 45c. d. rurius infra in Pf. 143. col. j6"o. e. fed delet me ,
Sun. &
Fret. to. 2. 654. a. ita icribit In Grxco , filils tuis : licut $ , ante fufceptor : in Plalm. verb i.n. 14. tollit hoc,

invent/ft vos dicitis... fed in Kcivy tanttnn pro fanctis , filios Deus meus. Ambrof. epift. 46. to. 2.987. a. Ipfe vocabit
reperi. In ed. Rom. Tots s Aa>ws«? cV if«.c{ -tCic, vuTi Qn me : I'ater mens es tu : Deus falutis mea : at in Luc. 3. to.
'£.liulu>fcifsicLr tiri Svycniv v^aca , &c. I. 1330. b. lpje invocabitme.
t. 21. Sic Hilar, in Pf. 1. col. 14. & in Pf. 69. col. #. 28. Sic hab. Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Carnut.
232. e. ScinPf. 138. col. Jll.e. detra&oduplici $ prae- ,• & Corb. Ita quoque in Mozarab. niii quod ponitur ^ , ante

cerea in Pf. 14;. col. 560. d. tollit in , ante vocem oleo ; & excelfum. Rom. Vulgatje congruit , cum Cafliodoro. Cypr.
in Pf. 131. col. 45J. c. hab. linivi eum. Sic etiam Am- vero 1. 2. Teftim. p. 284. c. legit, alttjjimttm apud reges

brof. in Luc. 3. to. 1. 1328. b. 1330. e. epift. 46.ro. 2. & terr.e. Hilar, in Pf. 69. & 131. col. 232. e. 45c. d. ex-
987. a. cum Brev. Mozarab. Accinuiu Auguft. Cafliod. & celfum fuper reges terra : & in Pf. 143. col. J60. e. fuper
in hunc Pf. cum Gr. In Plait. Rom. deeft in, ficut apud cmnes reges terra. Gr. ir>|r »A0l> ircf.fx t«; |$aa*si/ei thS 7h$.
Ambrof. de apol. Dav. to. I. 721. a. Apud Hieron. in
1. Aquila , v-^t^cv tgis, &c.
3. 403. a. in mifencordia famla unxi eum. In Tlr. 29. Ita legit Cypr. 1. 2. Teftim. p. 284. c nifi quod
Ifai. JJ. to.
Pfalt. Corb. $ in oleo Jlintlo linivi eum. hab. in fine illi , non ipji ; Gr. dv-rS. Aug. Cafliod. in &
22. Ita legit Hilar, in Pf. 1 31. 138. 139.
tf. 143. col. & hunc Pf. nildirferunt a rextu vet. nee etiam Pfalt. Rom.
4jy. d. 511. e. 530. d. Jj8. c. 560. e. Ita etiam Auguft. Apud Hilar, in Pf. 131. & 143. col. 45J. e. J60. e. id

& Cafliod. cum Pfalt. Rom. Gr. In Mozarab. Corb. & & unum variat , illi , pro ei.

•confer tavk. ft. Rom. hab. fedemejus, £> thronum ejus ficut
30. Pfalt.
f. 23. Ita Cafliod. cum Pfalt. Corb. & Moz. Rom. vero dies cwli. Cotb. femen ejus, l^ femen ejus ficut , &c. Mo-
hab. non nocebit ei : fimiliter in Miifali Rom. ad Grad. 1. zarab. fedem ejus , $
tbrontts ejus , &c. Similiter Ambrof.

Mart. Pont. Apud Hilar, in Pf. 131. 1 38. col. 455. d. & de apol. Dav. to. I. 713. c. tbrontts ejus ficut dies cceli:
«II. e. fie ««« adjiciet nocere eum: & in Pf. 139. col. J30.
: at in Luc. 3. col. 1 3 30. b. Vulgat* fuflragatur cum Auguft.
d. non adjiciet nocere ei. Hieron. in Ifai. £7. to. 3.41^. f. & Cafliod. Apud Cypr. 1. 2. Teftim. p. 284. c. deeft pof-
leg. non apponet t/t affligal eum. Auguft. in hunc Pf. Non terior ifte verficulus ; cact. ut fup. Apud Hilar, in Pf. 131.
proficiet; ultimoque, non apponet nocere ei. InGra:co : On'* col. 455. d. femen ejus , ^ thronum ejus ficut dies cceli. Ita
(spfMtoy fc' ir£()&t><j4 tu KazcdSai dvrov. quoque in Graeco.
24. Pfak. Rom.
fr. cum Corb. & Moz. Et conctdamini- t. 31. Accinunt magno confenfu Cyprian. 1.2. Teftim.
micos ejus a facie ipfius ( Corb. ejus ;
) reliqua ut in Vulg. p. 284. Hilar, in Pf. 131. p. 4$$. e. Hieron. ep. ad Dam.
c.

Sic etiam Hilaiius in Pf. 131. col. 455;. d. Cafliod. in & to. 4. p. 157. e. necnon Aug. Cafliod. in hunc Pf. una &
hunc Pf. At Auguft. in eund. Et concidam inim.ejus a facie cum Pfalt. Rom. Corb. Moz. Cypr. tamen ep. 7. p. 1 3. &
illius : & eos , t)ni oderunt eum
,fngabo. In Gr. Kai Qwyni'-^u c. & 1. de lapf. p. 183. b. delet hoc , filii ejus : & Aug.
«Vs TT^tdizV ivTV Tb'5 TUq
fj.iw tl a.q avTov Teysrii)to/4ctt. epift. 29. to. 2. col. JI. b. legit : Si reliquermt filn ejus
J.

tf.Z ). 1
Similiter hab. Hilar, in Pf. 131. col. 4J5'. d. & y in prxceptis meis non ambul. Audi. 1. ad Novat. hsrer.
Cafliod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. &
Gr. Auguft. in p. 437. f. Si dereliquerint filii ejus legem meam : '« man- ^
eund. Pf. leg. cum ipfo eft : at 1. 17. de civir. Dei , to. 7. datis meis non ambulaverint. Gr. 'Ear s yy.oiia.HiT win 01 i/ici...
col. 472. d. delet eft. *, T0T5 xplpzcl fi\i ^ itopiy^K'.i.
t. 26, Sic Hilar, in Pf. 1-3-1, col. 45 J. d. Ambrof, in
 : : , :,

LIBER PSALMORUM. Pfalm, LXXXVIII. 179

VULGATA HOD. H E B R. Versio antiqua.
; 2. Si juftitias meas profanave- Si Caremotlias meas prqfanave- 32. Si juftitias meas profa- Ex Mf. Sangerm,
rint : <ic mandata mea non cuftodie- tint , &
prxcepta me a non cujio- narint : & mandata mea non
i-inc dierinr Cuftodierint :

3 3. Vifitabo in virga iniquitates Vifitabo in virga feeler a eorum Vifitabo in virga ini-
eorum : Sc in verberibus peccata & in plagis iniquitates eorum. quitates eorum in verbe- : &
eorum. ribus peccata eorum.
34. Mifericordiam autemmenm Mifericordiam aut em me am non Mifericordiam
34. vcro
non difpergam ab eo neque nocebo : auferam ab eo , nee mentiar in ve- mcam non auferam ab eo :

in veritate mea : ritate mea : neque decipiam in veritate

mea:
3?. Neque profanaboteftamen- Non violabo pactum meum , & 35. Neque profiinabo tef-
tum meum : & qua; procedunt de quod egreJJ'um eft de labiis meis tamentummeum : & qua: pro-
labiis meis non faciam iirita. non muttibo. ficifcuntur per labia mea non
fpernam & quae procedunt de ;

labiis meis non faciam inrita.

36. Semel juravi in fan&o meo , Semel juravi in fancto meo , ne 36. Semel juravi in fancto
fiDavid mentiar 3 7 femen ejus in : . David mentiar : femen ejus in s.ter- meo , (i David mentiar 3 7. fe- :

a>temum manebit. nan erit, men ejus in aeternum mane-

bit.
z. Reg, 38. Et thronus ejus ficut fol in E-t thronus ejus ficut fol in conf- 38. Et fedes ejus ficut fol
7. 16. confpeftu & ficut luna per-
meo , peclu meo : ficut luna Jiabilietur in in confpedlu meo ficut &
recta in sternum & teftis in ccelo : sternum , & tefiis in ccelo fidelis. luna perfedta in aeternum : &
fidelis. Semper. teftis in coelo fidelis. Dia-
PSALMA.
39. Tu ver6 repulifti cc defpe- Tu autcm repulifti & projecifti :
3 9 Tu vero repulifti , pro
.
&
xifti : diftulifti Chriftum tuum. iratus es advershs Chriftum tuum. nihiloduxifti, neglexiftinos: &
& diftulifti Chriftum tuum.
40. Evertifti teftamentum fervi Attenuafti paHum fervi tui :
^ 4 o. Evertifti teftamentum
tui : profanafti in terra fandtuarium profanafti in terra diadema ejus, fervi tui : profanafti in terram
ejus. fanttitatem ejus.
41. Deftruxifti omnes fepes ejus: Diffipafti omnes macerias ejus 41. Deftruxifti omnes /
NoT/E AD VERSIONEM ANTIQUAM.
t. 32. In Pfalt. Sangerm. ponitur negatio ante profa- Carnut. neque decipiam. Corb. Miferic. vero meant non dif-
naverint, fed aperto mendo, quod abftulimus. In Pfalc. enim pergam ab eis : neque decipiam , &c. Rom. ut in Vulgata.
Rom. Coib. &
Mozar. conftanter Si jujtificationes meas : Grxc. To cTe (Moi /an v /ati JUaues/asa «V dun' n'Ji /aii
profanaverint : Q
mand. mea non enftod. Similiter ap. Hi- «A/Jtnsc» , &c.
lar, in Pf. 1 31. col. 4? J. d. dc Auguft. in hunc Pf. ac ep. TT. 5J. Verficuius intermedius aliubi non legitur , reque
29. to. 2. col. 51. b. Ambrof. vero 1. de posnit. to. 2. 40 in Pfalt. Rom. neque in Gr. nee apud Hilar, in Pf. 1 31.
J.
f. Vulgata: congruit cum Caffiod. imo Hilarius ipfe juxta col. f. qui Yulgat* congruit , una cum Caffiod. in
4yy.
Mf>. plures. Apud Cypr. 1. 2. Teftim. p. 284. c. lie Si : hunc Aug. tantum , loco non faciam inrita , legit , non
Pf.
juftificationes meas prtijanaverint : £5 pracepta mea non obfer- reprobabo. Similiter Au£t. 1. de promilf. p. 2. c. 20. col.
vaverint : itidem epift. 7. p. 13. c. &. 1. delapf. p. 183. b. I44. c. «0« reprobabo.
Sic etiam hab. Auct. I. ad Novat. p. 437. f. excepto ult. irif. 36. 37.Concinuht Hilar, in Pf. 131. col. 45$. f*.
cuftodierint y pro obje rv. In Gr. 'Bav t« fix.atafia.Ti. pi ps- Ambrof. 3. to. 1. ijMj.e. I3 30.b. necnon Au-
in Luc.
£i)>d)5iJC(' ij Tot; «TOAa; /ux iiM /pvtafcwa. guft. & Caffiod. in hunc Pf. & Gr.
tf. 33. Sic in Pfalt. Rom. eft , &ap. Caffiod. Cyprianus ~fr. 38. Ita legit Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. &
vero 1. 2. & 3. Teftim. p. 284. 320. b. c. cum Auct. 1. ad Coib. Succinit Hilar, in Pf. 69. col. 232. f. nifi quod hab.
tf
Novat. p. 437. f. ita legit : Vijttaboin virga facinora eorum : Jicut luna perjiita manet in itternum : itidem in Pf. 131. col.
$$ in flagellis delicla eorum : ita rurfum Cypr. epiit. 7. & 52. 4J5- f. atinPf. 143. col. 560. e. tollit verbum manet. Ambr.
p. 13. c. & 73. a. & 1. de lapf. p. 183. b. Item Auguft. ep. epift. 23. to. 2. col. 882. a. leg. in aternum manebit, cum
29. to. 2. j 1. b. at in hunc Pf. fciibit iniquitates , non Brev. Muz. Ap. Caffiod. ut in Vulg. & Gr. Sequitur pari-
facinora. Similiter Ambrof. in Luc. 10. to. 1. 1425. b. iicut ter Diapfalma in Pfalt. Rom. Corb. & in eodem Gueco.
epift.70. ro. 2. 1064. c & '• '• de pcenit. col. 405. f. - V. 39. Pfalt Rom. & Moz. cum Caffiod. Tu vero repit-
Hllfr. autem in Pf. 131. col. 455:. e. Vijttabo in virga in- lifti, <$ fprevtfti : $ diftulifti Chrift. trtttm. Corb. repulifti,
juftitias eorum: £? in verberibus peccata eorum. Audt. etiam tf fprevifti : diftulifti, &c. Auguft. in eund. Pf. Tu vera
op. imp. in Matth. horn. 19. p. 90. e. leg. Vifitabo in virga repulifti , tf ad nibilum dedttxifti : diftulifti drift. &c. ita
injuftitias eorum. Hieron. quaft. Hebr. to. 2. 513. b. Vifi- rurfum 1. 17. de civit. Dei , to. 7. col. 473. c. nil) quod
tabo in virga iniquitates eorum : <£ in flagellis peccata eorum : hab. dedttxifti Domine. Ambrof. triplici loco trifariam va-
Cmiliter in lfai. 13.10. 3. 151. f. & in Ezech. 9. col. 7J2. riat : videlicet 1. 3. de fide, to. 2. col. jn.d. legit: Tit
c. at epift. ad Damaf. to. 4. 1 57. e. S in flageliis injuftitias autem repulifti , tf ad nibilum redegifti : diftulifti Cbr.tuum :
eorum. In Pfalt. Corb. & Moz. 55 inflagellis peccataipfortrm. inf. col. 518. a.T« vera repulifti Domine , £5 pro nihtlo ha-
InGr t«s dvt-fttxq ttVTtav' <& at /nctstii t«s afaapTixi avra/ bnifti : diftulifti Cbr. Sec. demumin Pf. 43. to. 1. col. 923.
Mf. Alex, cum Aid. & Compl. dfuUs. b. lie : Tu vero repulifti pro nihtlo Domine : diftulifti Cbr.
t. 34. Ira legit Hilar, in Pf. 1 31. col. 455. f. uno ex- tuum. Au6t. op. imp. Matth. horn. 2. p. 18. e. Tu vera
in
cepto difpergam , pro auferam. Cypr. 1. 2. & 3. Teftini. p. tepulifti, £5 pronihilo dedttxifti : {5 diftulifti Chriftum tuum.
284. c. & 320. b. necnon ep. 7. & J2, p. 13. c. 73. a. Hieron. epift. ad Sun. & Fret. to. 2. 654. a. ita fcribit :
Mifericordiam autem meant non difpergam ab eis. Ambrof. In Gr.tco e'£.vJ tvasxt; inventffe vos drcitis : unius litterx mu-

1. I. de pocnit. to. 2.405. f. non difpei'dam ab eis. Hieron. tatio quantum vobis fecit errorem ! non enim refpexifii , fed
in lfai. 1 3. 6c 63. to. 3. col. 1J1. f. 471. d. & in Ezech. defpexifti, & pro nihilo duxifti , interpretati fumtts. In ed.
5. col. 7J2. c. non auferam ab eis ; itidem epift. ad Da- Rom. Sf /f «Tmiii , k, iixievwsxi' aVs£a>» Tor , &c.
maf. to. 4. 157. e. at quaft. Hebr. to. 2. 51 3. b. (ic IV- :
Tf. 40. Sic Ambrof. in Pf. 43. to. 1. 923. b. 1. 3. de &
runtamen miferic. meam non auferam ab eis. Audi, quaft. fide , to. 2. 518. a. excepto uno in terra. Item Auguft. in
ap. Auguft. to. 3. q. 112. col. 114. g. non movebo abeis. hunc Pf. &
1. 17. de civit. Dei, co. 7. col. 473. f. cum

Auguft. ipfe in hunc Pf. Mifericordiam vero meam non dif- Pfalt.Corb. Ita etiam Caffiod. cum Ffalt. Rom. Mediol.
pergam ab eo , &c. ut in Vulg. paulo inf. ab eis; fed ad- Carnut. & Moz. excepto verbo avertifti , quod etiam fe-
dit : Et quidem hoc nonnulli codices balent , fed tmendatio- runt Mfs. quidam Auguft. In Gr. Kevrisfe^tK f£sEn'-
res non habent. Unde ipfe in explic. priorem ledtionem >5o5«; s;'c i\]r y,w to i'/'ittcficc, av-ri. Similiter hab. Mozar.
praefert ab eo : & in epift. 29. to. 2. J I. b. legit, non
, in terram.
auferam, cum Pfalt. Moz. quod etiam add. ab e ; Medio- 't. 41 Spes haud dubie , profepes , lapfu calami , legitur
.

lan. 5c Carnut. ab eis : ftatim Mediulan. neque nocebo eis , in autographo Sangetm. In Pfalt. quippe Rom. Coib, Sc
Tom. II. Z ij
 : ; :

i8o LIBER PSALMOP.UM. Pfalm. LXXXVIII.

Versio antiqua. H e b r. VULGATA HOD.
£Ex Mf. Srtngmn. * fepes ejus munitio- : pofuifti pofuifti mmitiones ejus pavorem. pofnifli firmamentum ejus fornridi-
* Mf. foes. nes'ejus in formidinem. nem.
42. Diripuerunt ilium om- Diripuerunt eum omnes qui tran- 4i Diripuerunt eum omnes tran-
.

nes_ tranfeuntes viam :_faclus fctint perviam :fa3us eft opprobrium feuntes viam fa&us eft oppro- :

eft in opprobrium vicinis fuis. vieinis fuis. brium vicinis fuis.

43- txaltafti dexteram lm- Eltvafti dexter am boftimn ejus 4 3 . Exaltafti dexteram depri-
rnicorum ejus : fuperlaztificafti Utificaflt amies inimicos illius. mentium eum : la:tificafti omnej
omnes inimicos ejus. inimicos ejus.
44. Avertiftiadjutoriumgla- Nam 6~ avertifti robur gladii 44. Avertifti adjutorium gladii
dii ejus 6c non es auxiliatus
: ejus , (jr non fublevafti eum in pr&- ejus : 6c non es auxiliatus ei in bello.
ei in bello. iio.

45. Diflblvifti a deftruttio- Jguiefterefecifti munditiam ejus, 45. Deftruxiftieumabemunda-

ne ilium fedem ejus in ter-
: & & thronum illius in terra, detra- tione : & fedem ejus in terramcolli-
rain elilifti. xifti. fifti.

46. Minorafti dies fedisejus Abbreviafti dies adolefcentix ejus :

46. Minorafti dies temporis ejus:
cerfudifti eum conriiiione. operitifii eum ignomima. Semper. perfudifti eum confulione.
11
DlAPSALMA.
47. Ufquequo Domine aver- Ufquequo Domine abfeonderis in 4 7. Ufquequo Domine avertis in
tes te in finem : exardefcit fi- finem fuccendetur quaji ignis in-
: finem : exardefcet ficut ignis ira tua ?
cut ignis ira tua J dignatio tua ?
48. Memorare qux mea fub- Aiemento mei de profundo : alio- 48. Memorare qua? mea fub-
ftantia non enim vane con-
: quin quart frujlra creajii filios bo- ftantia nunquid enim vane confti»
:

ftituifti omnes filios homi- minum ? tuifti omnes filios hominum ?

nura.
49. Quis eft homo, quivi- J9uis eft vir qui vivat , non & 49. Quis eft homo, qui vivet,
Vet, &
non videbit mortem ? videat mortem : falvans animam & non videbit mortem eruet ani- :

aut quis emit animam fuam fuam de manti inferi ? Semper. mam fuam de manu inferi ?
de manibus ir.feri: Diaf sal-
ma.
50. Ubi funt mifericordiae Ubi funt mifericordi* tua anti- jo. Ubi funt mifericordia? tua?
tuae antiqua? , ficut jurafti Da- que Domine , quas jurafti David antiqux Domine , ficut jurafti Da- 1. Rfj,
vid in veritate tua: in veritate tua ? vid in veritate tua ? 7. II.
51, Memor efto Domine Recordare Domint opprobrii fer- j 1. Memor efto Domine oppro-
Opprobrii fervorum tuorum vorum tuorum : portavi in fmu meo brii fervorum tuorum quod conti
(
quod continui in finu meo)
( omnes iniquitates populorum. nui in finu meo ) multarum gen-
multarum gentium. tium,
.5
2: Q110 ^ exprobraverunt Jjhiibus exprobraverunt inimici 51. Quod exprobraverunt ini-
inimici till Domine , quod ex- tui Domine :quibus exprobraverunt mici tui Domine , quod exprobra-
probraverunt commutatio- veftigU Ckrifti tui. veruntcommutetionemChriftitui.
nem Chrifti tui.

NoTiE AD VfiRSIONEM A N T I QUA M.

Moz. fie omnes macerias ejus : pofuifti muni-
: Deftrnxifti ignis. Auguft. in hunc Pf. Quoufque Domint avtrteris in
tions ejus formidinem. Similirer hab. Auguft. in hunc Pf. finem : exardefcet, &c. Similiter in Pfalt. Mediolan. aver-
& 1. 17. de civic. Dei, to. 7. col. 475. f. nifi quod hec tiris; in Carnut. avertis te. Apud Cafliod. ut in Vulg. In
ult. loco legit in formidinem , cum Caifiod. &Pfalc. Corb. Gr. 'Ett? Tare Ku'pie d-7ro?pi<pn tiq TeAo«' tMeLv&inticu ui
In Mediol. etiam & Carnur. mnniliones ejus. Item Grae- 7TUB , &C.
ce : K«,9-^f; Trarlas tit yOtynit; durv' t$v t« o\vpu- ^.48. Pfait.
lit. Rom. Memorare Domine qua meafubft. See.
fia-ra dvrS <f<jx'ay. ut in Vulg. nifi quoa
quod
lifi inf. omnes
delet inr.
aeiet ; tollit par
tonic pariter Mo-
tf. 42. Ambrofius
1. 3.defide, to. 2. col. zarab. omnes, cum Corb.
J11. d. £> Moz. initio habet Memorare fed :

facias eft in opprobrium vicinis fuis. Ita quoque ap. Cafliod. qua Jit meafubft. Corb. Memorare qua eft, Sec. Ambrof. 1.
ikut in Pfalt. Rom. Corb. fed abfque pra:ced.& Moz^ tf. J. de fide , to. 2. 51 8. a. Memento Domine qua eft fmi/ft.
hab. vicinis ntflris. Auguft. ut in Vulg. cui etiam Grace, mea. Similiter apud Auguft. in hunc Pf. detra&o uno Do-
confonat. mine exinde non er,im vane
; , , &c. ut in textu. Apud Caf-
43- Ita ferunt Pfalt. Rom. Corb. Mediol.
3^- Carnut. & fiod. Memorare Domine , &c. ut in Vulg. In Gr. MvySvTt
cum Cafliod. excepto uno Utificafli. Auguft. pariter leg. T;? m v-Tto^adi /jw fii yap irdvra; ii;, Sec.
inimictrum ejus ; dein vero ,jocu;itt.tf}i omnes inimicos ejus ;
^.49. Accinunt Ambr. 1. 1411. f. & S.
in Luc. 9.10.
Brev.Mozarab. adverpirios ejus. Grace vac s^6/>a* ttvni Paulinus epift. 40. p. 243. b. ad hoc ufque, aut quis. Si-
(Alex. Aid. & Compl. rav fa&oVTOiv ecwtS' ) sv<pp#m<; to- militer hab. Auguft. in hunc Pf. fed addit, eruet animam
rag t£s tX&fis «>-'? fuam de manibus inferni , minime repetito eo , aut quis. Caf-
t. 44. Sie in Pfalt. Rom. & apud Cafliod. Auguft. vero fiod. cum Pfalt. Rom. Quis eft homo, qui vivit aut
in eund. t'f. leg. gf non es opitalatns in bello. Brev. Moz.
ei quis eruet.. . de manu inferi ? Corb. aut quis eruet anim.fuam
VKlose J? non ejl auxiliatus. Gr. 5, l* di/mxC* out? , &c.
,
de manibus inferni 1 Gr. Vulgatse congruit. Diapfalma quo-
*. 4J.
Pfalt. Mediol. &
Carnut. cum Cafliod. Diflblvifti que ibidem fubfequitur , ficut in Pfalt. Rom. & Corb.
turn r.b emundatione , &c. ut in V'ulg. Similiter bab. Au".
ft. jo. Ita Cafliod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. ad-
in eund. Pf. nifi quod delet , ante fedem. Pfalt. Rom. ^ dito uno Domine , ad vocem antiqua. Sic etiam hab. Au-
cum Mozarab. Diflblwfti eum tf fedem ejus in terra guft. in eund. Pf. cum Mozarab. uno excepto quas jurafti :
collijlfti. Corb. Diffolvifti turn ab inmundatione :
$$ feme» ita rutfum Auguft. 1. 17. de civic. Dei, c. ii. col.
ejus in term co.ilijifti. Gr*c. KotTeM/oa? i-Tri xa^-«e<',«» dv- 474.
f. nifi quod leg. Ubi funt miferationes tua
, Sec. Ap. Hilar,
vov' toy Qpovov dvrV tie, tw 7n» xeciifpeeifle,. in Pf. 14 j. col. 560. e. ficut jurafti, &c. In Gr. n? t;t
t. 46. Ita Pfalt. Carnut. Coib. Aug. vero in hunc & m mu Qx t« afx_dtx KCcjs , a alfjoeae , &c.
Pf. Minuifti dies fedis ejus , &c. Cafliod. cum Pfalt. Rom.
t. JI. Hilarius in Pf. 143. col. jt>o. e. Memor eftoDo-
Minorafti dies temporum ejus. Ed. Rom. 'EcjuUpvYct; t«; mine opprobrii fervi tui , &c. Pfalt. Rom. & Moz. cum Caf-
»V«ex; t? tifhv di>T?' Mf. autem Alex, cum edd. Aid. Se. liod. Memor efto opprobrii fervorum tuorum, &c. Aug. Me-
Compl. t? XP° vil ' ^ n ^' s duabus editt. deeft Diapfalma mento Domine opprobrii fervor. &c. Gr. I\n8)ili Kvext
lequitur vero in ed. Rom. ficut in Pfalt. Rom. & Corb. TSIP' , &c.
"P. 47. Pfalt. Corb. Ufquequo Dom. avertis te in finem: t. 52. Concordant Hilar, in Pf. 143. col. Jfjo. e. nec-
txardefcit ficut &C. Rom. cum Moz. Ufquequo Domine
, non Auguft. Sc. Caffiod. in hunc Pf. cum vec. Pfalt. St
irxjceris in finem : exardefcit velut ignis , &c. Rem. jicul Grsco.
 .. , ;: : :
, ,,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXXIX. *8i

VULGATA HOD. H EB R. Veksio antiqua,
5 ; . Benedi&us Dominus in seter- Benediclns Dominus in fempi- 53. Bcnedi&us Dominus in Ex M/, s«»?""*,
Qum : fiat , fiat. ternum : amen , & amen. aeternum : fiat , fiat.

NoTJE AD V E R S I O N E M ANTIQUA M.

V. 55. Sic habet Ambrof. in Pf. 40. to. 1. 83-;. a. Item nedidio Domini in «ternum , &c. Grajc. Ei/'mt'htoS Kutiw,
Caffiod. cum Pfalt. Rom. Auguft. vero in eund. Pfi Be- 5/;, <Scc.

VUIGATA HOD. He b r. Versio antiqua.

1 Oratio Moyfi hominis Dei. Oiatio Moji viri Dei. XC. 1 . Oratio Moyfi hominis Dei. Ex Mf Szngems
LXXXIX. LXXXIX.
DOmine , refugium facTrus es no- DOmine , habitaculumfaclus es * T"vOmine , refugium fac-
bis , a generatione in genera- nobis , in generatione & gene- -L^ tus es nobis , in fxcu-
tionem. ratione. lum & faeculum.»
2. Priufquam montes fierent, aut Antequam montes nafcerentur , 2. Priufquam montes fie-
formaretur terra , & orbis ; a fae- & parturiretur terra , & orbis >'
a rent, &
firmaretur terra, &
culo & ufque in fsculum tu es Deus. fdzctilo & ufque in f&culum tu es orbis terrarum ; a frculo uf-
Deus. que in fteculum tu es.
3 Ne avertas honiinem in humi- Convenes hominem ufque ad con- 3. Ne avertas hominem
litatem : 8c dixifti : Convertimini fi- tritionem , & dices : Revertimini in humilitatem dixifti : : &
liihominum. filii Adam. Convertimini filii hominum.
4. Quoniam mille anni ante ocu- £kiia mille anni in oculis tuts 4. Quoniam mille anni an-
los tuos tanquam dies hefterna , Jicut dies hefterna qua pertranjiit ,
, te oculos tuos Domine , ficut
qua; prxteriit dies unus 5 ficut * hefterna dies , * Mf, externa,;
qux prxteriit,
Et cuftodia in nocte , 5 . qua; pro Et vigilia noftuma. Percutiente Et ficut cuftodia in nodle
tiihilo habentur , eorum anni erunt. te eos , fomnium erunt 5. quae pro nihilo habentur,
anni eorum erunt.
6. Man£ ficut herba tranfeat , Mane quafi berba pertranfiens 6. Mane ficut herba tran-
mane floreat & tranfeat vefpere
, : mane floruit , & abiit >*
ad vefpe- feat, mane floreat, «5c tran-
decidat , induret & arefcat. , ram conteretur » atque Jiccabi- feat vefpere decidat , induret
:

v
tur. & arefcat.

NoTiE AD VeRSIONEM AN T I Q U A M.
VHieron. epift. adCypr.ait : Sciendum qubd Pftlmi
-
1. mo in fexti diei numero londeretttr. Ita enim legunt atqut
juxta Hebr. tituius Jit , Oratio Moyfi viri Dei juxta
iftius : difttnguunt : Domim; , refug. fail, es nobis , a generatione

LXX. Oratio Moyfi hominis Dei. Idem legitur tit. ap. Aug. in generationein , priufquam montes firmarentur , & fin-
&Ca(Tiod. necnonin Pfalt. Rom. ScCorb.VeruntamenAug. geretur terra , & orbis : ut fcilicet poftea confequatttr : a
hujus Pf. auclorem elfe Moyfen nonconcedit, cui raagis laeculo 5cufque in faeculum tues Deus Nos autem , ut pro°
placet ut totum Pfalt. Davidi tribuatur. Contra Hieron. in pofuimus , leiciotiem ita debemus diftinguere : Antequam moiM
cp. ad Cypr. to. 2. col. 695. a. non foliim hujus Pf. fed & tes firmarentur , fingeretur terra , 8t orbis tenarum ; &
fubfequentium nonnullorum auclorem fciibit Moyfen M.oy- : a fxculo &
ufque in faeculum tu es Deus. Subinde Pr» :

Jes , non foliim nobis reliquit quinqne libros Genef.

inquit , eo quod Latinus Interpres pofuit , a faeculo ufque in faecu-
Exod. Levit. Num. Deut. fed undecim qitoqne Pftimes ab & lum retlius intcrpretabimur , a fempiterno ufque ad fem-

cdogejimo nono , ctijas principium eft , Domine , refugium piternum epift. ad Sun. : &
Fret. col. 6$$. b. ait Et & :

fadtus es nobis ufque ad nonagrjimnm tiotium , qui inferibi-

, dicitis qubd in Grxco non Jit Deus , qnod apud eos deeffe ma-

tur, PfalmusinconfefTione. Haecnotaeft nov.editoris oper. nifeftnm eft ; nam Hebraicum habet , s$ cranes alii Inter- $
S. Hilarii p. 2. Vide ibid. S.Hilarii fententiam de audtore pretes i $ LXX. Jimiliter tranftnlerunl , a'/ri r£ aiatcs
£
Pfalmorum. InGiaeco HeyC'vyi t? M&ium ay^futov t? : las th ca'tZvoz Qu u ©to?. In ed. tamen Rom. tic L\pS :

©«?• al. sAavtstax; dr&pa-TTts' al. tm Mai'Oji cLv§putru> » &c. tK opn 7£i «3-nrai
/
cUa/^irW ij , J)
trfixQwai r«> yttv ,
fy
rm
* Hieron. epifl:. ad Cyprian, to. 2. col. 6"o6\ totum o,tto m
ai£»K tut; ra uiaivos Qv u' Alex. Aid. & Compl,
hunc Pfalmum refert , & fecundum Hebraicum , 6c fecun- g, sac. Abeft pariter Deus a Pfalt. Mediol. Rom. & Moz.

dum LXX. Ita verb LXX. Interpretes habere dicit Do- : In pofterioribus etiam duobus efl orbis terrx ; in Rom.
mine , refig, Jhtttts es nobis, in omni generatione & genera- cut formaretur ; in Moz. tf formaretuf , abfque conjunct. I - I
tione : & in ep. ad Ephef. 1. I. to. 4. 325. f. in generatione s$ , poft fivcnlo.
f$ generationem ; Augufl. in generatione yj generatione. Caf- t. 3. Ita Auguft. & Caffiod. cum Pfalt. Rom. & Gr.
fiod. cum Pfalt. Rom. a generatione ^? progenie. Sic etiam Mczarab. vero hab. in humilitate, Hieron. epift. ad Cy
in MilTali Rom. ad Grad. Dom, 6. poft Pent. & Sabbat! prian. ut fup. in textu.
iv. Temp. Quadrag. In Pfalt. Corb. in progeniem tf gene- Tf. 4. Pfalt. Rom. Qucn. mille anni ante oculos tuos , Jicut
Vationem. Gr. It jivec* j, ysv-a' Sym. cV e*aV>l ysviu. Ap. dies hefterna $Jicut cuftodia in node. Item in
, qttx prxteriit ,

Ambrof. prior tantum veificuli pars legitur , turn in Pf. Mediol. Camut. &ap.Ca(liod. & Jicut cuftodia in node ; in
45. to. 1. 928. f.'tum 1. 3. de fide, to. 2. J03. b. Moz. 2? Jicut vigilia in , qua node. In Corb.yiVnj dies hefterna
•fr. 2. Ambr. 1. 3. de fide , to. 2. 508. e. fie habet cum prxteriet &c. Apud Aug. in hunc Pf. Quomatn
, Jicut cuftod.
Caffiod. Priufquam montes finent , ^formaretur orbis terra mille... tuos , tanqttam dies heft, qux prxteriit ; fubinde , diet
a ftculo *o ufque in feculum tues. Ita etiam in Pfalt. Corb. hefternus eft , qui prxteriit : Sc infra , dies unus , qui prat.
detradlo uno ufque. Aug. in eund. Pf. tf formaretur terra , Jicutvigilia in node. Ambr. in Luc* 15. to. I. 1464. d„ Quia
$$ orbis terrx i tf afeculo ufque in feculum tu es : turn addit mille anni in oculis Domini , Jicut dies hefterna , qux prxt. tf
Alii codices habent quod de uno vcrboGrxco exprejfum eft, bora in node : 8c in Luc. 9. col. 1412. f. ait Mille enim :

fingeretur terra fubinde fie Convenientiits diceretur , ab

: : anni in confpedit Dei , tanquam dies una. Caffiod. in Pf. 6. p.
seterno in aeternum nott enim a feculo Dens , qui eft ante : 27. b. Ante conjpedum ejus mille anni Jicut dies unus. Gaud.
fxcula i aut ufque in faeculum , cujus eft finis , ciim Jit Brix. ferm. 10. p. 960. d. Quoniam mille anni ante oc. tues ,
si le fine fine : fed ex ambigtto verba Grace fit plerumque in Jicut dies unus. Gr. "On X [?lx TV "' 'V'9"',£> i" c ^ C* ( Alex. -

Scripturis , ut -oel faeculum pro acterno , uf/xternum/i)-o fje- Aid. &

Compl. add. Ki/'s<£ , ) a; « */*£&. « tX&i-> >~<i
culo, ponat Latitats Interpres. Hieron. in epifl. ad Ephef. /w 9"£ t j *> <p f>ax5 I» wml.
1. I. to. 4. 325. f. legit : Antequam monies firmarentur , $$ t.
J. Sic in Pfalt.
Corb. eft. In Rom. vero deeft erunt,
fieret terra vero ad Cypr. to. 2.
, f*> orbis terrarum : epift. In Moz. fie, erunt anni eorum. Apud. Aug. & Caffiod. in
696. b. ita refert ex LXX. Antequam monies firmarentur , hunc Pf. anni erunt eorum. Ap. Hieron. epift. ad Cypr,
f$ fingeretur terra, £j orbis; afeculo, &c. ut in Vulgata. Ut in Vulg. In Gr. iurar sth fs-n/ixt.

Turn addit Hunc locum quidam prava diftinciione fubver-

: *\ 6. Ita refert Hieron. ex LXX. nempe epift. ad Cypr,
tunt , maximt hi qui volunt ante fuiffe animas , quint ho- to. z. 698, c. Similiter Auguft, & Caffiod. cum Pfalt: Mg-
 i82 LIBER PSALMORUM. Pfalm. LXXXIX.
Versio antiqua. H E B R. VULGATA HOD.
£x Mf. Sanger*. 7- 0.™ deferimus in ira Confumpti enim fumus in furore 7. Quia defecimus in ira tua , &
tua , & in furore tuo turbati tuo , & in indignatione tua, contur- in furore tuo turbati fumus.
fumus. b at i fumus.
8. Pofuifti iniquitates nof- PofuiJH iniquitates noftras coram 8. Pofuifti iniquitates noftras in
confpe&u tuo fxcu-
tras in : te : negltgentias noftras in luce vul- confpechi tuo : fxculum noftrum in
lum noftrum in luminatione tus tui. illuminatione vultus tui.

vultus mi.
9. Quoniam omnes dies Omnes enim dies noftri tranfic- 9. Quoniam omnes dies noftri
noftri defecerunt : & in ira ma runt in furore tuo. defecerunt : & in ira tua defeciraus.

dcfecimus.
Anni noftri ficut aranea me- Confump/imus annos noftros quaji Anni noftri ficut aranea medita*
ditabuntur : 10. dies annorum fermonem loquens : dies aunorum buntur : 10. dies annorum noftro- Eccli,

noftrorum in ipfis feptuaginta voftrorum in ipfis feptuaginta rum in ipiis , feptuaginta anni. 18.8.
,

annis. anni.
Si autem in potentatibus, Si ant em multum , oclegiuta an- Si autem in potentatibus, ofro-
octoginta anni : & plurimum ni : & quod amplius , labor & do- ginta anni : & amplius eorum , la-
eorum , labor & dolor. lor : bor & dolor.
Quoniam fupervenit man- Jjhioniam tranfivimus citb , & Quoniam fupervenit manfuetudo,
fuetudo fuper nos , & erudie- avoLwimus. & corripiemur.
nrar.
Quis novit poteftatem
1 1 . £>uis novit fortitudinem ira tua, 11. Quis novit poteftatem ira;

irae , prae timore iram

ejus & & fecunditm timorem tuum indigna- tua; , & pra? timore tuo iram tuam
tuam 2. dinumerare 1 : tionem tuam ? 1 2. dinumerare ?

Dexteram tuam notam fac Ut numcrentur dies noftri fie of- Dexteram tuam fie notam fac , &
nobis , & eruditos corde in tende , & veniemus corde fapienti. eruditos corde in fapientia.
fapientia.
1 3 . Convertere Domine ali- Revertcre Domine : ufqueqito ? 13. Convertere Domine ufque-
quanmlum , «5c deprecare fuper ^ exorabilis ejh fuper fervos tuos. quo ? & deprecabilis efto fuper fer-
fervos tuos. vos tuos.
fomusmane mi-
14. Satiati Imple nos tnatutina mifericordta 14. Repleti fumus mane miferi-
fericordiam tuam & exfulta- : tua , & laudabimus & Utabimur ,
cordia tua exfultavimus , de- : & &
vimus , & deleftati fumus in in cunclis diebus noftris. le&ati fumus omnibus diebus noftris.
omnibus diebus noftris.
1 5. Delettati fumus pro die- Latiftca nos pro diebus ,
quibus 1 5. La»tati fumus pro diebus ,

NoijE ad Versionem A N T I QUA M.

zarab. prater haec , ftoreat , t$ prittereat ; Rom. Pfalt. # aut pra timore iram tuam. Hieron. vero epift. ad Cypr.
pertranj'eat. Praeterea Aug. hab. durefcat , & are feat ; Mo- necnon Auguft. in hunc Pf. cum Vulg. confentiunt. la
zaiab. indurefcat , &c. Corb. Mane Jicut herba tranjeat : Gr. tm; oplvs Qa , j. aVo rv (p'o&is t? 6n,uif (\.
i/efpere decidant , indurent , fj) arefcant. Grxc. -TroiptySiii -$. 12. Pfalt. liom. cum CafliodDext. tuam Domint
KKa-Kidii , tx.Mpvy$-!i>i , $ fy&crQ-titt. notam fac nobis , tf eruditos corde Sic etiam in Mo-
, <5cc.

Tf. 7. Hieron. epift. ad Cypr. col. 699. b. Vulgatxcon- zarab. praeter hoc ult. i$ compeditos corde. In Corb. Dext.
gruit. Auguft. vero in hunc Pf. legit : Quoniam defecimus tuam notam fac nobis , j£ eruditus corde in fapientia. Auft.
in ira tua , ^ in indignatione tua conturbati fumus. lta op. imp. in Matth. horn. 46. p. 194. c. Dexteram tuam
quoque ap. Caffiod. «5c in Pfalt. Rom. Corb. & Moz. hoc fie notam fac mibi , &c. Aug. in hunc Pf. Dexteram tuam
excepto , in furore tuo. In Gr. "On lifh[ito^i ji t» fie notam fac ; turn addit hoc enim magis habent codices :

Quy.S> Qu sTupdx&vAu- Graci , non , ficut quidam Latini , notam fac mihi item :

Tfr. Hieron. ep. ad Cypr. necnon Auguft. & Caf-

8. Ita poftha:c,£5 compeditos corde in fapientia , fubdit Alii co- :

fiod. in hunc Pf. cum vet. Pfalt. prater hoc , in illumi- dices non habent compeditos , fed eruditos verbum enim :

natione ; Gr. fi's funcjuov. Grxcum ita in utraque fignificatione fimiliter Jonat , ut una
•fr. 9. Sic eft; in Pfalt. Rom. Moz. praeter hoc , tf nos & fyllabapanl iilhm differ at. Idem obfervat Hieron. ep. adCypr.
in ira tua. Ap. Hieron. ep. ad Cypr. to. 2. 700. a. Quoniam to. 2. col. 705. Ubi nos , inquit , interpretati Junius , erudi-
dies nojlri dejec. tf in ira tua ficut aranea meditati Juvt. tos corde in fap. alii tranflulerunt compeditos , verbi am-
Ambrof. veto in Pf. 58. to. 1. 850. c. ut fup. ficut aranea bignitate decepti : fi enim dicas irtiseJ uyJn<; , compeditos
meditabuntur. Auguft. & Cafliod. in Pf. 89. ficut aranea (ignifcat. Ed. Rom. hab. liv AsS'a» Qe VTac, yvaeACiv , Kj
meditabautttr. Gr. "Ot; -raoot/ at a>$ a.payjv, t/usr.sTWY. tv; Tnizaiiftvpisiiis in y.apSla In Qopif. Alex, vero cum
t. to. Similiter in Pfalt. Rom. exceptis his ult. fuper edd. Aid. & Compl. jvcatucor fj.01 ,
k, t« 7r£OT£ Jm^eVk;.

nts manfaetudo , ^ corripiemur.

Item in Mozaiab. hoc in- #.13. Itidem in Pfalt. Rom. & Corb. licut etiam in Mif-
fuper excepto , Ceptuag. anni. Apud Ambrof. etiam in Pf. fali Rom. ad Grad. fabbati iv. Temp. Quadrag. & Dom.
38. to. 1.850. c. feptuag. anni tf plurimum eorum, la- 6. poft Pent. Item aliquantulhm , in Pfalt. Mediolan. ut
bor £) dolor. In pfalt. Corb ottoginta anni : £5' pluri- & ap. Cafliod. turn in Mozarab. ^ exorabilis ejh fuper ,
mum eorum , labor Q dolor. Orion, fupervenit man f. fitper nos , &c. Apud Hieron. epift. ad Cypr. ita ex LXX. Revertere
«^ corripiemur. Hieron. veto epift. ad Paul. to. 4. p. i. col. Domine: ufquequo ? {$ exorabilis eflo fuper , &c. Apud Au-

16. c. legit dies vit.e noflrx feptuaginta anni. Si autem

: guft. in eund. Pf. Convertere Domine : quoufque 1 ^depre-
•multum , olioginta : quidqmd reliquum ejl , labor £5 dolor : & cabilis eflo, &c. mox ita : Alii verbum e verba, deprecare, in-
in Ezech. 16. to. ;. 879. a. dies annorum oiloginta anni : terpretati junt : fed qui ait , deprecabilis efto, vitavit am-
quidqitidfupra , labor dolor ejl ^ : ad Cypr. ubi citat
at in ep. bigunm , quia deprecari commune verbum efl. In Gr. 'Eirhpe-
fecundum LXX. Vulgatse congruit, quod hab. fuperve-
nil! ij.ci' Ki/e<e" la; tto'te ; £, T«e*x;ui',9->"7< fVi tgT; , &c.
nit manflet. fuper nos i inf. fiperveniet : ad verbum au- #. 14. Sic in Pfalt. Moz. eft , & Corb. In Rom. vero
tem ult. corripiemur
hi Graco fcriptum efl -Kail iu$v- , ait : ut in Vulg. prauer hoc , in omnibus dieb. Similiter apud
Qoptsfyx » quod verbum ambigunm efl , tarn correptionem , g Hieron. epift. ad Cypr. p. 703. b. & Cafliod. in hunc Pf.
auhm eruditionem , dottrinamqne fignificat : in epift. ad & Apud Aug. in eund. Pf. ita Replctt fumus (tf ficut alii :

Sun. & Fret. to. 2. 654. b. dicit : ^o^ in Graco inveniffe dixerunt Interpretes ) Satiati fumus mane miferic. tui : fjf ex-
•vos dicitismanfuetudo fuper nos, fed £? hoc fitperfitittm
, fultavimus , jocundati fumus in omnibus diebus noftris :
y
tit. Attamen Auguft. in hunc Pf. leg. fupervenit fuper nos ; item epift. x 30. to. 2. 385. b. Satiati fumus mane #
ut in Vulg. Similiter ap. Cafliod. pFater feqq.
cact. plu- & jocundati Junius in , Sec. Gr. 'EtsirM&n^ TOTrpul rS e*sM
rimum eorum, labor £5) dolor Ouon. fiperveniet fuper nos , . Qv k, yyaMaao./ue$-a , g eJ^/jo'i'^-hA' "> Woa/;, &c.
6cc. Aug. quoque ubi fup. obfervat quofdam codices non ir. 1 J. Ita ferunt Pfalt. Rom. Corb. & Moz. Hieron.
habere corripiemur , fed erndiemur. vero epift. ad Cypr. Vulgatse fuffragatur , ficut Auguft.
f. 11. Cafliod. cum Pfalt. Rom. & Moz. leg. irx ttta, in hunc Pf. at epift. I 30. to. a. 38J. b, legit : Jocundati
 . :
: : :
. , : ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. X C. l8 3

VU L G A T A HOD. He br. Versio antiqua.
cjuibus nos humiliafti ; annis ,
qui- afflixlM nos i & aunts , in quibus bus , quibus nos humiliafti ; Ex Mf. Sangcrm.
bus vidimus mala. vidimus nuila. annis , quibus vidimus mala
1 6. Refpice in fervos tuos , & Appareat apud fervos tuos opus 6.iEt refpice fervos tuos ,
in opera tua : & dirige nlios eorum. taunt , & gloria tua fuper filios &in opera tua : & dirige filios
eorum. eorum.
17. Et fit fplendor Domini Dei Et fit decor Domini Dei noftri \j. Et fit fplendor Domini
noftri fuper & opera manuumnos, fuper nos, & opus manuum tiof- Dei noftri fuper nos & ope- :

noitrarum dirige fuper nos & opus : trarumfac (labile fuper nos : & opus ra manuum tuarum dirige fu-
manuum noftrarum dirige. manuum noftrarum confirma. per nos.

NOT.E AD
A D VeRSIONEM A N T I Q U A M.

fitmus pro diebtis , &c. lit (up. Caffiod. in eund. Pf. Delec- Pf. omnia refert quas in Vulg. fed port alterum/«/>fr no! , h*c
taii litmus pro diebtis annis , in quibus vidimus mala. addit : Hitcufqtte Pjalmumifliinimulti codices habent ; jed
Gr. S.v<p&tv§eMiSlpAt§ Sit Hftipur tVwv, ay, Sec. in nonnttllis legitur alms ttltimus verfrts , & opus manuum
-fr. 16. Pfalt. Rum. & Curb, cum Caffiod. Refpice in noftrarum dirige ; cui verjui diligentti £5 duili pranotanv

fervos tuos , £?
in op. tua Domine , Sec. Auguft. in hunc flcllam , qitos ajlcrijcos vacant , quibus jignijicant ea , qua
Pf. Et refpice in fervos , &c. ut in Vulg. Gr. K*< U e eVI in llebrxo , vet aliis hiterpretibtis Grxcis repertuntur , in

t&; As'«;, &c. nee addit Domine. LXX. vera Interpretatiune non pint. In ed. Rom. hie ult.

y. 17. Sic in Pfalt. Mozarab. Corb. ad verbum, nee & veific. non legitur ; fed exftat in Mf. Alex, ac edd. Aid.
plura. Sic etiam in Rom. apud Cafliod. uno excepto & & Compl. Hunc etiam profert Hieron. velut ex LXX. vi-
tiojharttm , loco tuarum. Abeft pariter 21 Carnut. ult. verlic. delicet in epift. ad Cypr. to. 2.
f 04. b.
de Vulg. r
d opus man. noftrarum dirige. Auguft. in hunc

VULGATA HOD. H EBR. Versio antiqua.

Laus Cantici David. X C. XCI. * Laus Cantici ipfi David. Ex Mf. Sattgerm,

XC.
j .
/~V Ui habitat in adjutorio Al- Ui habitat in abfeondito Excel- 1. f~\ Ui habitat in adjutorio
V ^riflimi. in protedione Dei
Of: in umbraculo Domini com- v«£ Altillimi , in protectio-
coeli commorabitur. nioTabitur ne Dei coeli commorabitur.
2. Dicet Domino : Sufceptor Dicens Domino : Spes mea , & 2. Dicit Domino : Sufcep-
meus es tu & refugium meum , : fortitudomea: Deus meus ,confidam tor meus es tu, & refu°"ium
Deus meus fperabo in eum. in eo. meum Deus meus , & fpera-
:

bo in te.
3 Quoniam ipfe liberavit me de Jihiia ipfe liberabit te de la- 3. Quoniam ipfe liberavit
laqueo venantium , & a verbo al- queo venantium , de morte injidia- me de laqueo venantium , &
rum. a verbo afpero.
'

pero.
4. Scapulis fuis obumbrabit tibi In fcapulis fuis obumbrabit tibi 4. In fcapulis fuis obum-
6c fub pennis ejus fperabis. & fub alts ejus fperabis. bravit tibi fub pennis ejus : &
fperabis.
5. Scuto circumdabit te Veritas Scutum & protedio Veritas ejus: 5. Scuto circumdabit te Ve-
ejus : non timebis a timore no&urno non timebis a timore neclurno : ritas ejus : non timebis a timo-
re nocturno
6. Afagittavolanteindie, a ne- A fagitta volante per diem , a 6. A fagitta volante pet-
gotio perambulante in tenebris : ab pefte in tenebris ambulante : a mor- diem a negotio perambulan-
,

incurfu , & damionio meridiano. fu inftdiantis mendie. te in tenebris a ruina , dx- : &
monio meridiano.
7. Cadent a latere tuo mille , & Cadeut a latere tuo mille , & 7. Cadent a latere tuo mille
decern millia a dexti is tuis : ad te decern millia a dextris tuis : ad te & dena millia a dextris tuis :

autemnonappropinquabit. autem non appropiuquabit, tibi autem non adpropiabit.

Nol« AD VERSIONEM ANTIQUA M.
* Cafliod. cum Pfalt. Rom. 5c Corb. Laus Cantici Da-
vid. Gr. Alro<;'ClJv,c. tw Akk/<T. if. 4. Pfalt. Moz. cum Carnut. &Corb. In fcipulis fuis
t- 1. Sic in Pfalt. '& MifTali Rom. ad
Traft. Dom. obumbrabit , &c. Rom. cum Milfali , ut in Vulg. Sic etiam
I. Quadrag. ut & in Gr. & ap. Cafliod. Auguft. verb in habet Caffiod. in hunc Pf. Auguft. verb in eund. ita In- :

eund. Pf. addit &, port: vocem Altiffimi. Apud Ambrof. ter fcapnlas fitas obumbrabit tibi : fjj jnb alls ejus fperabis.
deeft pofterior verficulus. Pfalt. Corb. hab. Qrti habitat in Gr. 'Ec tcii; f4iTX<ppsVGiz dviS tiatciuctei Qoi' ij vita rii wri-
adjntorinm Altiffimi , &c. pvya.i; , &c.
ir. z. Ita pariter, dicit Domino , in Pfalt. Moz. In Rom. 1^. y. Ita leg. Ambr. in Pf. 36. col. 809. f. necnon Au-
deeft poftToHjcHj e s , ficut in Gr. reliqua ut in Vulg.
tit, guft. & Caffiod. in Pf. 90. cum vet. Pfalt. & Gr. Favec
Eidem Vulg. fuffragatur Ambrof. 1. 2. de inteipel. Dav. etiam S. Paulinus epift. 40. p. zjo. c.
c. J. col. 645. f. ficut Auguft. &Caffiod. in hunc Pf. cum Tfr. 6. Accinunt Auguft. & Caffiod. in huncPf. una cum
Milfali Rom. Inedd. Aid. & Compl. i, eW/w, Corb. Rom. & Moz. necnon Rom. ad Trad:.
{$ fperabo , ut Pfalt. Milfali
fup. Ad hasc veto , fufceptor mens es tu , Hieron. ep. ad Dom. i. Quadr. Item in Mediolan. & Carnut. 4 ruina.
Sun. Sc Fret. to. 2. col. 6 J4. b. ita fcribit Et dicitis quod : Apud Ambrof. in Pf. 36. to. I. 809. f. Et a fagitta volante
in Graco es non babeat : ego vobis amplihs dicam , quod apud per diem , a negot. peramb. in tenebris : ab occurju ,
cej d.tm,
llebraos , nee es babeat , nee tu ; fed apud LXX. & apud La- merid. Apud Hieron. ep. 18. ad Euftoch. to. 4. p. 2. col.
tinos pro ijpuvta , ££ verborum confequentik pnfitum jit. Ho- 28. e. A fagitta volante per diem ab incurftt. S. Pau-
die in Grxcorum nullo deeft tj, fed tantum
Qf,. linus epift. 28. & 40. p. 1 7 j. a. 2jo. c. leg. Et a ;aculo
•f- 5. Sic eft in Pfalr. & MifTali Rom. In Mediolan. li- volaute per diem. Gra:c. 'Att: fieMi Zilo/^ttH iif*t£>ti...x<so
berabit. Ambrof. in Pf. 118. to. 1. 1154. e. haec habet : QujWS!Ta/J.CtJcZ, Kj , &c.
Liberate vos ex laqueo -jenatorum , $ a verbo conturbationis %-. 7. Ambrof. in Pf. f. Vulgata: accinic 36. to. 1. 809.
Itidem ap. Hilarium in eund. Pf. 118. col. 528. a. Atta- cum Caffiod. Fidem Paulinus ep. 40. 84:44.
etiam favet S.
men Ambrof. I. i.offic. to. 2. 6. a. ait : Audijh bodie legi p. 2jo. c. 267. b. Similiter ap. Auguft. in eund. Pf. pra-
Quia ip/e liberavit me de laq. venantium , {$ A verbo afpero ; ter hoc , <i$ dena millia ; quod etiam hab. S. Paulinus ep.
similiterapud Cafliod. Apud Auguft. verb in eund. Pf. 24. &37. p. 160. c. 228. b. Hieron. ep. ad Euftoch. to.
Quoniam ipfe eruet me de mufcipiila venantium, tf aveibo 4. p. 2. col. 28. e. decent millia &
ad te autem non ap-
afpero. In Gr. "Ot; «Wo? py«e7«/ £e ( Alex, ^e ) ex. *<*- propinquabttnt, Pfalt. Rom. cum Auft. 1. de premiff. p. z.
 . : , , : : ; , .

l84 LIBER PSALMORUM. Pfalm. X C I.

Versio antiqua H E B R. VuiGATA HOD.
Ex Mf. Sangmn. 8. Verum autem oculis tuis Veruntamen oculis tuis videbis 8. Veruntamen oculis tuis confi-
coniiderabis : & retributionem & ultionem impiorum terms. derabis : & retributionem peccato-
_ peccatorum videbis. rum videbis.
9. Quoniam tn es Domine Tu
enim cs Domine fpes mea : 9. Quoniam tu es Domine fpes
fpes mea altiffime pofuifti
: Excelfum pofuifti babitaculum mea : Altifllnium pofuifti refugium
refugium tuum. tuum. tuum.
10. Non accedent ad te ma- Non acccdet ad te malum , & 1 o. Non accedet ad te malum :

la : &
flagellum non adpro- lepra non appropinquabit tabema- & flagellum non appropinquabit ta-
piabit tabernaculo. culo tuo. bernaculo tuo.
1 Quoniam angelis fuis
1 J^uia angelis fuis mandavit de n. Quoniam angelis fuis man- Mattb.
mandavit de te ut cuftodiant : te ,ut cuftodiant te in omnibus viis davit de te : ut cuftodiant te in om- 4- 6-
Luc.' *'
te in omnibus viis tuis. tuis. nibus viis tuis.
10.
12. In manibus portabunt In manibus portabunt te : nefor- 1 1 . In manibus portabunt te : ne
te nequando offendas ad la-
: te offend at ad lapidem pes tuns. forte offendas ad lapidem pedem
pidem pedem tuum. tuum.
13. Super afpidem, & ba- Super afpidem & bafilifcum cal- 1 3. Super afpidem & bafilifcum
filifcum ambulabis : & concul- cabis : conculcabis leonem & dra- ambulabis : & conculcabis leonem
cabis leonem & draconem. conem. & draconem.
14. Quoniam in me fpera- Quoniam mibi adhsfit , & libe- Quoniam in me fperavit li-
1 4. ,

vit , & liberabo eum prote- : rabo eum : cum

exalt abo , quoniam berabo eum protegam eum quo- :
,

gam eum , quia cognovit no- cognovit nomen meum. niam cognovit nomenmeum.
men meum.
15. Invocavit me, & ego Invocabit me ,& exaudiam eum, 15. Clamabit ad me , & ego
exaudiam eum cum ipfo fum : cum ipfo ero in tribulatione : eruam exaudiam eum cum ipfo fum in
:

in tribulatione eripiam : eum, eum , & ghnficabo eum. tribulatione ; eripiam eum & glorifi-
& glorificabo eum. cabo eum.
16. Longitudinem diernm Longitudine dierumimplebo eum, 1 6. Longitudine dierumreplebo
implebo eum & oftendam illi : & ojlendam illi falutare meum. eum : & oftendam illi falutare
falutatem meum. meum.
NoTf At» V~E R SIONEM ANT QUA SI. I

c. 21. p. 146. tibi mttem non appropinqnabunl ; Corb. ad te Hexa. 6. to. 1. 126. f. inf. col. 6";9. c. 7J6'. d. Item &
autem non adpropiabit ; Millie Rom. tibiautcm non appro- Hilar, in Matth. col. 619. c. nili quod utitur verbo cal-
pinquabit. Gr. <j iu.veAa.iix. -irplc, Qi J\? yx. zyftiT, care. Ap. Tichon. Auguft. Caffiod. ut fup. in textu. Sic &
tf. 8. Vulgatae fuffragatur Ambrof. in Pi". 36. col. 809. etiam in vet. Pfalt. necnon Milfali Rom. & Gr. ApudTer-
f. ficut Aug. &
Caffiod. in Pf. 90. cum vec. Plait. Millali tul. 1. 4. adv. Marc. p. 718. c. Srtpe^ afpidem £J bajilifc. ,

Rom. & Grxco. incedes : ^ conculc. Sec.

#. 9. Auguft. &
Caffiod. in hunc Pf. legunt Altifflmum , f. 14. Ita in Pfalt. Corb. excepto uno fperabit. Tichoniu*
cum vet. Pfalt. Se Milfali Rom. In Gr. "Oti Qv Kv'ae reg. I . p. Jo. b. leg. Qjtoniam in me fperavit , eripiam eum :
if TO» T^lf Of , &C. protegam quoniam , &c. Auguft. in hunc Pf. Quoniam
eum ,

f. 10. Itidem in Pfalt. Moz. Corb. & Rom. excepto inmefper. eruam eum , &c. Caffiod. ut in Vulg. cui etiam
uno tabernac. tuo. In Rom. non appropinquabit. Mediolan. favent Pfalt. & Milfale Rom. Gr. g, fvec/uat uvrsv, &c.
quoque Se Carnut. hab. No« accedent ad te mala ; ficut Au- 't. if. Sic eft in Plait. Rom. ad verbum. Ita quoque leg.
guft. Se CafTiod. in hunc Pf. reliqua ut in Vulg. Gr. Ov Tichon. reg. 1. p. 50. b. excepto eo, pro ipfo. Brev. Moz.
7rpj<i£*svc?/a.i icfac, (j xa.na.. Invocavit me , & ego cum ipfo ero in tribulat. tf eripiam
f. 11. Similiter habet Tichonius , reg. 1. p. fo. b.ut & eum, &c. Hilar, in Pf. 138. & I 39. col. <;i6. c. 5 30. d.
Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum vet. Pfalt. Gr. Au- & cum ipfo fum in tribul. Caffiod. cum Millali Rom. Invo-
guft. tamen in 1. Joh. to. 5. p. 2. col. 842. f. legit, ut cabit me, y ego Sec. ut in textu. , Pfalt. Corb. Invocavit
fitfeipiant te in omnibus , &c. »i(, g ego exaudiam cum ipfo fum : , &c. Auguft. in eund.
t. 12. Sic in Pfalt. Corb. eft. In Mozar. vero, ne nun- Pf. Invocabit me, ego exaudiam eum : cum ipjo fum.....
fj>

quern offendas , &c. In Pfalt. & Millali Rom. ne unquam & eximam eum , £) glorificabo eum. Gr. 'S-ttixclziczIu.i -jrpoi
&c. In Mediolan. Se Carnut. nequando , &c. Tichonius /as , ij jj.iT ot/T? a'fti ij ii,£Xh/iiai avrar , g, , &C In
reg. 1. p. 50. b. legit In manibus ferent te : ne offen-
:
edd. Aid. & Compl.
ante HjexSyuu. deeft «..,
das ad , Sec. S. Paulinus epift. 28. p. 175. a. ne ufijuam ~fr. 16. Ita legit Pfalt. Corb. Tichonius vero reg. 1. p.
offendas, Sec. Auguft. in hunc Pf. In manibus tollent te ; JO. b. Longitudine diernm alimplebo eum , Sec. ut in Vulg.
neqnando jiffendas , 6cc. Caffiod. portabunt te : ne nnqnam Itidem Caffiod. cum Brev. Moz. necnon Pfalt. Milfali &
offendas , &c. Gr. 'Eti X4P& f afSo/ Qe' jKhtotj , &c. Rom. Ap. Aug. ut in Vulg. In Cr. MaxfOTn7( ifi-n-MQat
fr. 13. Accinunt Iren. 1. 3. c. 23. p. 222. b. Ambrof. dvTcv, Sec.

Ver SIO ANTIQUA. H E B R. VULGATA HOD.

Ex Mf. Sangerm. Pialmus Cantici, Pfalmus Cantici Pfalmus Cantici
1 . In die fabbati. X C I. In die fabbatbi. II. XC i . In die fabbati. XCf
2.
B Onum &
mini tuo
'mino,
eft confiteri
pfallere no-
Altiffirne
Do- T) Onum efl
JLj
confiteri
pfallere nonuni tuo Altiffnne
Domino , &
fime
BOnum
& pfallere
eft confiteri

nomini tuo Altif-

Domino ,'

3. Ad prxdicandam mane Ad annuntiandum mane miferi- Ad annuntiandum mane mi-

mifericordiam tuam , veri- & cordiam tuam , <jr fidem tuam in fericordiam tuam , & veritatem
tatem tuam per noftem ; nocle 5 tuam per nodtem
NoijE A D Versionem A N T I Q U A M.
tf. 1. Sic Hilar, in hunc Pf. col. 23J. e. cum Caffiod. 3. pag. 4.b. S. Pacianus vero epift. 3. p. 373. b. Bonitm
Pfalt. Rom. & Corb. Apud Auguft. Pfalmus Cantici, In efl exomologejim facere Deo. Grac. 'Ayabcr to st,o/j.oMy£7Q«,t
diem fabbati ; fie etiam in Gr. In Breviar. Mozarab. Pfal- tw Kvfia , Sec.
mus Cantici David, Prima fabbati. ^.3. Vulgatae refpondent Auguft. & Caffiod. in hunc
#. 2. Eodem modo legunt Hilarius , Auguft. & Caffiod. Pf. cum vet. Pfalt. In Gr. T? wciHixW Tiirfm, Sec. uc
a hunc Pf. cum vet. Pfalt. Item Nicetius c. 3. Spicil, to. in Lat.
 ,
:: , , . :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XCI. 185

VULGATA HOD. H EUR. VERSIO AN T I QU A.

4. In decachordo pfalterio ;
In decachordo , & in pfalterio 1 4. In decachordo , & pfal- Ex Mf Sattgcrwi

cum cantico , in cithara.

,

in cantico , in cithara. terio 5 cum cantico , & ci-

thara.

Quia dele&afti me Domine in Quoniam Utificafi me Domine 5. Quia delcclairi me Domi-

{.

faclura tua : & in operibus manuum in opere tuo : in facturis manuum ne in fadlura tua &i in operibus :

tuarum exfultabo. tuarum laudato. manuum tuarum exfultabo.

6. Quam magnificata funt opera ^Mthn magnificata funt opera 6. Quam

magnificata funt
tua Domine ! nimis profunda: fadhe tua Domine fitis profundafatU I opera tua Domine nimis pro- !

funt cogitationes tua;. funt cogitationes tun. funda: fa&ae funt cogitationes
tux.

7. Vir infipiensnon cognofcet : Vir inftpiens non cognofcet , & 7 Vir infipiens non co-
& ltultus non intelliget ha»c. flultus non intelliget iftud. gnofcet ck infenfatus non in-
telliget ea.

8. Gum exorti fuerint peccato- Germinaverunt imp'u quaft foe- 8. Dum exuruntur pecca-
res ficut foenum : & apparuerint ora- num , & floruerunt omnes qui ope- tores ficut foenum profcul- : &
rantur iniquitatem tati funt eum , qui operantur
nes ,
qui operantur iniquitatem :

iniquitatem
Ut intereant in faeculum feculi Ut conterantur ufque in fempi- Ut intereant in sternum ,
9. tu autem Altiflimus in asternum ternum : tu autem Excelfus in inter- & in faeculum fxculi 9. tu :

Domine. num Domine. autem Altiffimus in aeternum

Domine.
ia. Quoniam ecce inimici tui Ecce inimici tui Domine , ecce 10. Quoniam ecce inimici
Domine ,
quoniam ecce inimici tui inimici tui peribunt : & dijjipabun- tui a te peribunt : & inifpar-
peribunt : & dilpergentur omnes tur omnes ,
qui operantur iniquita- gentur omnes ,
qui operantur
qui operantur iniquitatem. tem. injuftitiam.
1 Et exaltabitur ficut unicor-
1. Et exaltabitur quaft monocero- 1 1 Et exaltabitur ficut uni-

nis cornu meum lene&us mea in : & tis cornu meum , & feueclus mea in cornix cornu meum fe- : &
tnifericordia uberi. oleo ubere. neftus mea in mifericordia
pingui.
1 1 . Et defpexit oculus meus ini- Et refpiciet oculus meus inftdian- 12. Et refpexit oculus tuus

micos meos : & in infurgentibus in tes mihi : de his, qui confurgunt ad- inimicos meos inter in- : &
me malignantibus audiet amis mea. versitm me , malignantibus audiet furgentes in me malignantes
amis mea. audient aures tua?.
13. Juftus ut palma florebit Juflus ut palma florebit : ut ce- 13. Juftus ficut palma flo-
ficut cedrus Libani multiplicabitur. drus in Libano multiplicabitur. riet : &
ficut cedrus , qua? in
Libano eft , multiplicabitur.

14. Plantatiin domo Domini, in Tranfplantati in domo Domini 14. Plantati in domo Do-
amis domus Dei noftri florebunt. in atriis Dei nojlri germinabunt. mini , in atriis domus Dei
noftri florebunt.

Not* ad Versio NEM ANTIQUAM.

t. 4. Ita in Pfalt. Corb. eft. Sic etiam in Rom. ap. & dum forte difpargentur , ut haberur in Pfalt. Corb. & M02.
Caffiod. detrado uno £> , port decachordo. Ambrof. in Pi. In utroque etiam iicutin Rom. & Carnut. non repetitur
iftud , quoniam ecce inimici tui nee addirur .1 te , cujus
40. €ol. 883. Vu'gatac fa vet , cum Auguft. &Gr. In Brev.
;

Mozarab. fie : In decern cbordtirttm pfalterio ; cam cant. $ loco Rom. ponit Domine. Huic Pfalt. fa vet Caffiod. in hunc
cithara. Pf. Aug. quoque legit cum Gr. Qjtoniam ecce inimici tui pe-
Ambrof. 2.671. c. Quoniam de- de Spir. S. to. ribunt : £; difpergentur qui oper. iniquitatem. Cas-
omnes ,
t. J.
I.

letiafli meDom
r delettabor. Au- l$. to. 1. Cone.
col. 12.16. d. alludens
<S in operib.r.i.m. tuarum
leftinus I. epift.

guft. in hunc Pf. Quia jocundafli me Dom. &c. ut in Vulg. dicit : Jam duditm qttippe inimici Dei difperguntur ; ft pereunt
Caffiod. cum Pfalt. lomj eidem Vulgatae congruit ad ver- qui operantur iniquitatem.
bum. Gi'."Oti iv(p€gcrcti ft? a7«MiKGo,«a;. Tf. 11. Pfalt. Rom. Vulgatae confonat cum CafTiodoro.

•fr. habent Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum

6. Sic Mozar. fcribit uniccrnium. Auguft. unicornis ; uhimoque
ver. Pfalt. In Corb. folo , Quam mttltiplicata funt of era, in miferic. pingui. Item pingui ap. S. Paulinum, ep. 23.

8cc. In Gr. 'CI; sfitycthurfa otplP&c itaQ-uvQitcat o\ A<a- p. 127. a. at infra epift. 24. uberi. In Gr. hwvmouIzc,
boyicfio! Qx. in tMU ( al. fMna ) ttiwi.

f. 7. Pfalt. Rom. cum Corb. Vir infipiens non cognofcit It.12. Pfalt. Corb. Et refpexit oculus tuus inimicos meos:

( Corb. cognofcet : ) £5 flultus non intelligit ea. Ambrof. fjj infurgentes m

me malignantes audiet amis mea. Rom.
in Pf. 39. to. 1. 863. d. Vir infipiens non cognofcit ea : tf vero Caffiod. Et refpexit oculus meus inimicos meos :
cum
flultus non intelligith.tc. Auguft. in hunc Pf. Vtr imprudent stf infurgentes in me malignantes audivit auris mea ; Rom.
non cognofcet : £5 flultus non intelliget ea. Sic etiam apud Fabri , auris tua. Item in Mediolan. & Carnut. Et rafpe-
Caffiod. non intelliget ea. Apud Aucl. op.imp. in Matth. xit ; in Moz. Et refpiciet oculus meus inim. meos : $$ihfur-

hom. 31. p- 130. e. Vir infipiens non cognofcit : ^flultus gmtibiis, &c. ut in Vulg. Apud Auguft. in eund. Pf. Et
non intelligit. In Gr. Avup atpeciv £ yvwailai' «.Guviloi; a
' jc, refpexit oculus meus in immicis meis : $$ in eis , qui infur-
QtiwQa ra-jTct. gunt in me , malignantibus audiet auris mea. In Gr. Kal
-fr. 8. Pfalr. Corb. Drtm exarentur peccatoresjicut fanum : f'irsUir o<p%x*/*o<; ftia/ Tot; ^X^e?^ A"*". £ «• to!",- i-iransc-
inter, in woufpeuo/usvoij Mici"/ai to *i In Ml. Alex.
£5 profcultati funt omnes , qui operantur iniquit. ut nivau; l-ir Ifii /j.v.

fxculum faculi , tf ultra. Similiter hab. Audi. op. imp. in ipj'iv j loco sVsWsf ; in Aid. & Compl. «Vs"/f>.
Mauh. hom. 31. p. 130. e. Ciim exurentur peccatoresjicut "t . Corb. Juflus autem ut palma fioriet : ut
13. Pfalt.
fecnitm. Pfalt. verb Rom. cum Caffiod. Ciim exorientur pec- cedrus , qua in Libano efl , multiplicabitur. Mozarab. i$
ficut cedrus, qua in Libano efl. Auguft. in hunc
Pfalm.
catores & apparuerint omnes, See. ut in Vulg. Auguft.
in eund. Pf. Ciim exoriuntur peccatores Jicttt ££ profpe- Juflus ut palma florebit : velut cedrus in Libano multipli-
xerint omnes , qui, &c. ut in Vulg. Pfalt. quoque Medio- cabitur. Ambr. i. de Spir. S. to. 2. p. 654. f. tf velut ce-
lan. & Moz. hab. ££ profpexerint omnes ; Carnut. $$ prof- drus , qua in Libano efl , &c. Apud Tertul. de refurr. earn.
Phcenix , id efl.,
euliata funt omnes. Gr. 'Et tw dmnu^cci tk? fy
fiotv^at p. J7l.a. hasc leguntur Et florebit velut :

de morte de funere. Graec. Ai'xaio; cJ? tpuvfc avtuti' u<; x xe-

nwlic, , &c. ut in Vulg. ,

It. 9. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. Apud Auguft. in d\o% , &c. Aid. & Compl. oSrei xif&c..
i a- to AiCdva ,

eund. Pf. in atermtm es Domme. In Graeco , t/; to> etiuvx t. 14. Ita legunt Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum
Pfalt. Rom. Hilarius verb in P"f. 133. col. 466. a. cumGr.

if. 10. Mendum redolet vox ifta , inifpargentnr , legen- in atriis Dei noftri fioriim. Pfalt. Corb. in atriis Dei neflrt

Tom. II, Aa
 : , : a: : ,

tU LIBER PSALMORUM. Pfalm. XCIL

Versio antiqua. He n k. VULGATA HOD.
E* Mf, Saugtrm. i Super multiplicabuntur
5. Adhuc fruclific abur.t infeneclute 15. Adhuc multiplicabuntur in
in fenecta uberi bene pa- : & pingues & ftondsntes erunt , an- fenefta uberi : & bene patientes
tientes erunt, 16. ut adnun- numiantes erunt, 16. ut annuntient
tient
Quoniam juftus Dominus J^iiia reilus Dominus :fortitudo Quoniam redus Dominus Deus
nofter & non eft iniquitas in
:
mea , & non eft iniquitas in eo. nofter : & non eft iniquitas in eo.
eo.
Not£ AD Versionem ANTIQUAM.
florebttnt. "fr. 16. Pfalt. Rom. ni annuntient : Quoniam jnflus eft
#. If. Pfalt. Mozarab. Adhuc multsplicitbitntttr in fenec- Dominus Deus ?iojler , &c. Mozarab. cum Caffiod. Quo-
iutr uberi, &c. Rom. cum Caffiod. ut in Vulg. Apud Au- niam jnflus Domains Deus nofter , &c. Auguft. in eund.
guft. in eund. Pf. Adhuc multiplicab. in /encila uberi : tf Pf. Quoniam rechts Dom. Deus : tf non. eft , &c. Cr. t*
trcinquilli erunt : in Pf. vero 36. col. 18J. a. in Jenefta dra.ylu*«.r 'Oti fv^is Kt'&ios ©eo; (&• i. , Sec. Alex.
pingni. In Gr. To"t6 ttm&vv § ucwl cu cV j\ifnt -kiwi' *, euVa- Aid. & Compl. a t3so; iftuf.
Ckpte; sco/lat.

Versio antiqua. He b r. Vulgata hod.

Et Mf. Stwgerm. * Laus Cantici ipfi David in die XCIII. Laus Cantici ipfi David in die ante
fabbati , quando inhabita- fabbatum , quando fundata
ta eft terra. XC1I. eft terra. XCII.
1. T^vOminus
Dominus fortitudinem
regnavit, de-

, &
DOminus regnavit, gloria indu-
fouitudine,
tus eft :

&
indutus
accmclus
eft Dominus
eft
D kOminus regnavit, decorem
indutus
minus fortitudinem
eft

,
: indutus
& prxcioxit fe.
eft Do-

prxcinxit fe virrutem.
Etenim firmavit orbem ter- Infuper appendit orbem ,
qui non Etenim firmavit orbem terra; :
qui
tx , qua: non commovebitur. commovebitur. non commovebitur.
Parata fedes tua Domine
2. Firmum folium tuum ex tunc: z . Parata fedes tua ex tunc : i
ex tunc a fxculo tu es. : fozcnlo tu es. fixculo tu es.

3. Elevaverunt flumina Do- Levaverunt flumina Domine , 3. Elevaverunt flumina Domine:

mine elevaverunt flumina vo
: lev aver unt flumina vocem fuam : elevaverunt flumina vocem fuam.
cem fuam , 4. a voce aquarum Levaverunt flumina gurgites Elevaverunt flumina flu&us fuos
multarum. fuos a vocibus aquarum multa-
,
4. a vocibus aquarum multarum.
rum.
Altitudinis jucunditas ma- Grandes fluclus maris : grandis Mirabiles elationes maris , mira-
ris , mirabilis in eccleiiis Do- in excelfo Dominus, bilis in altis Dominus.
minus.
5. Teftimonia tua credibi Teftimonia tua fide Ha facia funt 5. Teftimonia tua credibilia fac-
lia facia funt nimis domui tuae nimis domum tuam decet flancl.it as
: : ta funt nimis : domum tuam dece*
condecent fancta Domine , Domine in longuudine dicrum. & faiiLtitudo Domine in longitudinem
ut inhabitem in domo Domini diei urn.

in longitudine dierum.
Not/E ad Versionem A N TIQUAJf.
* Pfalt. Corb. Laus Cantici David in die fabbato , quando at infra , col. 946. c. & to. 2. priorem ver-
col. jitf. b.

eft te-ra. Rom. quoque Martian. & Carnut. hab.

inhabitant liculi partem omittit. Auguft. in hunc Pf. Eleva- legit :

quando inhabitata eft terra ; Moz. quando j'nndata eft , abfque verunt fium. voces fuas : elevav.fium. vocem fuam , a z/o-
priced, ipfi. Auguft. ipfi David in diem., Sec. Ut in Vulg. ab. &c. Caffiod. Elevaverunt fium. Domine : elevav. fium.
In Gr. lie Hi -rw uftiQxv tu ifoaaCjidTV ( Alex. Qxfcpa-
: voces fuas , a vocibus , &c. Similiter in Pfalt. Rom. & Gr.
Ti , ) ore HctTtSius-ai if 71", aim; 'ficfii; -nSaat/i'/. omillc eo quod interferitur inVulg. elevaverunt flumina fiuc-
Tt. 1. Sic eft in Pfalt. Mozarab. praeter vocem mediam , tus fuos. Idem pariter omittunt Mediol. Carnut. Corb. &
virtutem, qiuc deeft. Rom. Fabri hah. prxcinxit fe virtu- fed Moz. ejus loco habet , tollant flumina altitudines fuas,
te qui non cemmovebitnr. Rom. Martian, virtutem ItemAmbr.in Pf. 39. to. 1. 867. a. legit Elevav. fium. :

e/ni non commtveb. cser. ut in textu. Item in Mediolan. Dom. elevav. flum. vocem fuam. Elevabunt flumina flniltts
& Carnut. prxcinxit fe virtutem. In Corb. decore indttil : fuos : at 1. 3. Hexa. cit. fup. hoc ult. delet deeft pariter :

iuduit D,im. fortitndine , £J prxcinxit fe firtute , &c. Apud in Gr. jed. Rom. fed in Mf. Alex, ac edd. Aid. & Compl.
Ambrof. 1. de Ifaac , c. 7. to. 1. 576. b. priora tantum additur , 'A^oif of ito/a/Mi nrnpi-^cic. avrur.
Dominus regnavit , decorem indttit
itidem infra , col. 948. : 't. 4. Pfalt. Rom. &
Mozarab. concordant cum Vulg.
e. &to. 2. col- jo. a. lib. ve.6 de bened. Patr. c. 10. col. nifi quod hab. , pro in altis. Ita quoque apud
in excelfis
Domm-is regnabit. Apud Auguft. in hunc Pf. Dom. Caffiod. in hunc Pf. Ap. Auguft. vero fie a vocibus aqua-
J2<5. b.
:

regtiKvit , dec. indttit : indmt Dom. fortitudinem , prx-
cinrtus eft. Etenim confrmavit orbem terrx , qui non commo-
vebitur ; infra, orbem terrarum. Apud Ca-lfiod. ut in Vulg.
excepto duplici induit. Auftor
col. 127. e. fimiliter hab. induit Dominus fortitudinem ,
$$ prxcinClits efl. Grace tCitfiiriict.» IvtSooxlo' wifvaciit
& rum multarum. Mirabites fitfpenfnra maris , mirabilis in
excelfis Dominus. Ap. Ambrof. 1. 3. Hexa. to. I. 34. f.
& in Pf. 39. col. 867. a. a voce aquarum multarum. Mi-
1. de promilf. p. 2. c. 5. rab. elationes maris , mirabilis in excelfis Dominus. In Pfalt.
Corb. a voce aquarum r.iultarnm. Mirabiles elationes ma-
ris , mirabiles in excelfis Domine. In Gr. d-xo tpatoor vAu-

Kv&iii Avrxfiiir , j, itsQAS^Maio. Kai yltf essoinee ryv oi'jiK- tcc 'sroMcev. ©Jtn^ctre! of fisTsinSAO/^tii httufictsa cc trjiwoi»
/Msi'iv > icn? i , &c. 0'
Kt/ftio;.

if. z. Sic in Pfalt. Rom. Moz. &. apud

Corb. Item in fr. y. Eadem
leguntur in Pfalt. Corb. exceptis his duo-
Caffiod. praeter vocem Deus,
Domine; neutra adeft loco bus , decent pro condecent ; ultimoque , longitudinem dierum.
,

in Gr. cast. vero utfupra. Apud Aug. in eund. Pf. (ic J'a- : Rom. addit Domine, ad teftimonia tua, cum Mozar. fub-
rata eft fedes tua Deus ex illo ; vel ut in plerifque Mis. Pa- inde fie in Rom. domum tuam decent fanda Domine in lon-
rata eft fedes tua ex illo Deus ex illo : addit inf.
, fedes tua gitudinem dierum. In Mozarab. apud Caffiod. domum &
Auguft. ex illo item port pauca Parata
, id eft , ex tunc : : tuam decet fanilificitio Domine in longit. dierum. Similiter
eft fedes tua Dens : fed quit Deus ? a faeculo , ab atcrno habet Auguft. in eund. Pf. ac practerea legit , aedita fail*
dixit i.ito a/awe.' fie habet Grxcus : aim alnjnando feculum twit nimis : & 1. 4. de dodtr.Chr. to. 3. col. 89.8. credit»
ponitnr , aliqnandoxtemumponitttr : mox infert Ergo 6 ttt : facia funt valde. In Gr. Ta /uapTu&ff- C" tirtrufriGar s-pi-
qui tx illo videns natus , ex xterno es. AC* t» -
Oijcw Qv -Kpitsi cc7i'*c,«« Ki>£<f 11'i /WKpoTtn*
t. }« Sic Ambrof, 1, j.Hoca.to. 1. 34. f. ad yerbura:
 : . . , ;: : : : , :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XCIII. 187

VUIGATA HOD. H li B R. V E R S I O A N T I QU A.
Pfalmus ipfi David XCIV. * Pfalmus ipfi David Ex Mf. Sangernti
Quarta fabbati. XCIII. Quard fabbati. XCIII.

D Eus ultionum Dominus

Deus ultionum libere egit.
DEus ultionum Domine
ultionum oftendcre.
, Deus

egit.
DEus ultionis Dominus
Deus defenfionis libere

2. Exaltare qui judicas terrain : Elevare judex terra : redde vi- Exaltare qui judicas ter-
redde reti ibutionem fuperbis. ciffitudinem fuperbis. ram redde retributionem
:
fu-
perbis.
5 . Ufquequo peccatores Domi- Ufquequo impii Domine , ufque- 3. Ufquequo peccatores
tie , ufquequo peccatores gloriabun- quo unpii exfultabunt ? Domine, ufquequo peccato-
tor res gloriabuntur
4. EfFabuntur, &: loquentur ini- Fluent loqnentes antiquum :gar- Pronunciabunt , lo- &
quitatem : loquentur 0111 nes , qui rieutomnes ,quioperanturtniquita- quentur iniquitatem loquen- :

operantur tnjuftitiam > tern ? tur omnes , qui operantur in-

juftitiam J

Populum tuum Domine hu-

y. Populum tuutn Domine conte- 5. Populum tuum Domine
miliaverunt & hsreditatem tuam : rent , & ktreditatem tiuim affii- humiliaverunt : & hseredita-
vexaverunt. Sent [ tern tuam vexaverunt.
6. Viduam & advenam interfe- Viduam& advenaminterficient , 6. Viduam & advenam in-
cerunt : & pupillos occiderunt. & pupillos Occident ? terfecerunt : & pupillos truci-
daverunt.
7. Et dixerunt : Non videbit Et dixerunt : Non videbit Do- 7. Et dixerunt Non vide- :

Dominus, nee intelliget Deus Jacob. minus , & non intelliget Deus Ja- bit Dominus , nee intelliget
cob. haec Deus Jacob.
8. Intelligite infipientes in po- Intelligite fiulti in populo , & 8. Intelligite nunc infipien-
pulo : & Ituki aliquando fapite. infipientes aliquando difcite. tes in populo & fluid ali- :

quando fipite.
9. Qui plantavit aurem nonau- , JVui plantavit aurem , non au- 9. Qui plantavit aurem
,
diet ? aut qui finxit oculum , non diet f aut qui finxit oculum , non non audit t aut qui finxit ocu-
confiderat ? videbit ? lum , non confiderat ?
10. Qui corripit gentes , non £Ju i erudit gentes , non arguet 1 o. Qui erudit gentes , non
arguet : qui docet hominem fcien- qui docet hominem fcientiam ? arguet qui docet : hominem
tiam > fcientiam J
1 1 Dominus fcit cogitationes Dominus novit cogitationes bo- 1 1 . Dominus fcit cogitatio-
hominum , quoniam vans funt. minum , quia vantcfunt. nes hominum, quoniam vanx
funt.
12.. Beatus homo, quern tueru- Beatus vir , quern tu erudicris 11. Beatus homo quern
,
dierisDomine , & de lege tua do- Domine , & de lege tua docueris erudieris Domine , & de le°"
cueris eum eum : tua docueris eum
NOT£ ad Version M ANTIQUAM.
* In Pfalr. Rom. deeft ipfi. In Corb. Pfalmus David iff. , ligite nunc qui in
Corb. in plebc i
infipientes ejlis
ejli pspuh ;
Qtt art it fabbati. Ambrof. 1. 2. de Abr. c. 9. 342. b. alt cast, ut fup. Similiter Auguft. hunc Pf. cum & Caffiod. in
sciii. PJalmns fcribitur , Qnarta fabbati Apud Auguft. pfal- . hoc , in populo ; iterumque Aug. epift. 214. to. 2. col. 793.
mus ipfi David., Qnarta jabbatorum ; pauloque poft , In a. nifiquod hie hab. ergo , pro nunc. Gr. Xu'nh J» czppa-
quarta fabbati. Apud Caffiod. ut in textu nee aliter in :
VH cV /4Ct!gfi , &c.
J.
Grseco. $". 9. In Pfalt. Rom. 6c Corb. non audiet? abfque feq.

t. 1. Caffiod. Vulgatas accinit , cum Pfalt. Rom. Simi- aut. Similiter apud Ambrof. 1. y. de fide, to. 2. ?87. e.
liter apud Auguft. in eund. Pf. excepto ult. fidenter cvit at 1. de apol. Dav. to. 1. 707. d. 708. a. eft , nonaudiet?
in Gr. tTra.ffviOia.Qa.To. In Pfalt. Corb. Deus ultionis Do- ant qui finxit , &c. 1. autem 1. officio. 2. ij.c. Qui plan-
minus : Deus ultionis libere egit. tavit aurem , non audit ? qui finxit oculum , «0» ztdet , non
•#. 2. Ita Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum vet. confiderat ? & poft paulo , no» audit ? qui finxit oculum , ^
Pfalt. & Gr. non confiderat? vide etiam 1. de Incarn. col. 719. b. Au-
f. 3. Sic Ambr. 1. 4. de interpel. Dav. c. i.to. 1. col. guft. & Caffiod. in hunc Pf. concordant cum Vulg. 8c
661. d. iteml. de apolog. Dav. col. 707. d. &1. 1. offic. Grseco.
to. 2. 15. d. Ita quoque Auguft. & Caffiod. cum vet. t. 10. Iddem Auguft. in hunc Pf. cum Brev. Mozar.
Pfalt. & Gr. hoc tamen Brev. habet in fine , omnem fcientiam , non homi-
t. 4. Iddem in Pfalt. Rom. Medial. Carnut. Moz. & nem. Ambrof. 1. de apol. Dav. to. 1.708. a. necnon Caf-
ap. Caffiod. in hunc Pf. Apud Auguft. veto Re/pondent :
, fiod. cum Pfalt. Rom. leg. Qui corripit gentes , non arguet ,
£J loquentur iniquitatem , Sec. In Gr. <J>3" S'/S 01f 7a(, i) *aM- &c. ut in Vulg. at]. Ambrof. hab.
1. offic. to. 2. iy. d.
£\o;i> , &c. Pfalt. Corb. Pronunciabunt , £j loq qui ope- arguiti «cinPf. 118. to. I. 1078. d. hominum fcientiam i
rantur Gr. conftanter , t\iy dro/j.lar.
in juflitia? vitiose : inf. tamen col. 1082. hominem. Gr. 'O Tratlsuut e^-fM,
ivi
Tl'. Confentiunt Auguft. 8c Caffiod. in hunc Pf. Sic
y. s;\e •}$;£<• JVtJ~a.cx.uiy a,t(lpwaoy ytoictv ;

etiam in vet. Pfalt. & Gr. Corb. tanien hab. Plebem tuam f. 11. Sic Ambrof. 1. 1. offic. col. iy. a. necnon Aug.
Domine humiliaverunt , &c. in hunc Pf. cum Brev. Moz.Tertul. vero 1. y. adv. Marc,
~t 6. Auguft. in hunc Pf. Viduam tf pupillos interfece-
.
p. 788. b. Dominus fat cogitat. fapiemium , quod fint fuper-
runt : tf pro\elpum occiderunt. Caffiod. Vulgatje refpondet vacua. Cypr. de bono patient. Cognovit cogitat. Japien-
cum Pfalt. Rom. nifi quod hab. ccciderttnt , loco occide- tium, quoniam flnltx funt. Au£l. epift. ad Demetriad. p.
runt i Corb. fucciderunt. Gr. Xv^v k) optpxvlv a.tain ztva.v 40. e. Dom. novit cogitationes fapiemium , &c. ut in Vul<r.
Xj iT^awvlo)/ ivivsvoav. Theodot. Xv,&cv i) o'ptpxrii; itpwwecw' Caffiod. cum Pfalt. Rom. Dom. novit cogitat. hominum ,
g, TrQysviM/lov ;'x.a,x.acvv. &c. Gra;c. Ki;e<c; yunecx.ei ivc, Aix.Myte/iXi r£r cLrip^-xxv ,
't.'J. Conduit Ambrof. 1. 1. offic. to. 2. ij.d.necnon otj itol i4a.Ta.iu.
Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum vet. Pfalt. & Grajco :
~t. Vulgatse fuffragatur Ambr. in Pf. 37.
12. 118. to. &
fed in hotum nullo additur hxc. 1. col. 822.
f. ioy<!>. c. 1 100. a. 11 34. d. 1. de exhort, &
V\ 8. Ita legit Ambrof. 1. 1. offic. to. 2. ij. d. at I. viiginit. to. 2. 300. a. Item Caffiod. in hunc Pf. Auguft.
de apol. Dav. to. 1. 707. d. fie Intelligite infipientes , : vero in eund. leg. Beatus vir, qucm tu errtd £5 ex lege
£J flulti aliq. fapite. Pfalt. Rom, cum Moz, & Corb. Intel- tua , 8lq, In Pfalt. Moz. firniliter, Beatus -vir , Qutm tu ,-

Tom. II. Aa ij
 . : :

88 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XCIII.

Versio antiqua. Hebr. Vulgatahod.
& Mf. Sangtrm. i?,. Ut mitiges ei a diebus Uit quiefcat a diebus affliclionis ,
i 3. Ut mitiges ei a diebus malls:
donee fodiatur peccatori fovea.
malis donee fodiatur pecca-
:
donee fodiatur impio interims.
tori fovea.
14. Quia non repellet Do- Non enim derelinquet Dominus «4. Quia non repellet Dominus

minus plebem fuam & haere- populum fuum & bareditatein : ,

plebem fuam :& hcereditatem fuam
ditatem Mum non derelinquet. fuam non defcret. non derelinquet.
5. Quoufque juftitia con- Quoniam ad jufiitiam reverie- 15. Quoadufque juftitia conver-
1

vertatur in judicio : & qui tur judicium , & fequentur Mud tatur in judicium : & qui juxta il-

tenenteam, omnes redo funt omnes reili corde. lam omnes qui re&o funt corde.
corde. Diapsalma.
16. Quis exfurget mihi ad- jVitis ftal/it pro me adversus ma- 16. Quis confurget mihi adver

Versus malignantes ? aut quis los\ quis ftabit pro me adversus ope- sus malignantes aut quis ftabit me-
j>

ftabit mecum adversus ope- ra;ios iniquitatis cum adversus operantes iniquita-

rantes miquitatem tem ?

17. .Nili quia Dominus ad- Ntfi quia Dominus auxiliator 17. Nift quia Dominus adjuvit
juvavit me : paulo minus ha- mens , pav.Vo minus babitajfettn in- me paulo minus habitaflet
: in infer-

bitaverat in inferno anima ferno anima mea. no anima mea.

mea.
1 S. Si dicebam : Motus eft Si dicebam : Motus efi pes mens : 1 8. Si dicebam : Motus eft pes
pes mens mifericordia tua : mifericordia tua Domine fuftenta- meus : mifericordia tua Domine ad-
Domine adjuvabit me. bit me. juvabat me.

9. Dominedecundum mul- In multitndine cogitationum mea- 19. Secundum multitudinemdo-

1

titudinem dolorum meorum rum , qua funt in me intrinfectis , lorum meorum in corde meo con- ,

folationes tua; laetificaverunt animam

in corde meo , exhortationes ccnfolationes tU£ delect abunt ani-

tua: delettaverunt animam ?«»!;« meam. me a 111.

meam.
20. Nunquid aderit tibi fe- Nunquid particeps erittuithro- 20. Nunquid adhsret tibi fedes

des iniquitatis , qui fingis do- nus tnjidiarum , fingens dolorem in iniquitatis , qui fingis laborem in

lorem prxcepto 5 in prmcepto i pra;cepto ?

Captabunt in animam
2.\. Copulabantur adversus animam 1 1 . Captabunt in animam jufti

jufti & fanguinem

:
innocen- jufti & fanguinem innocentem ,
& fanguinem innocentem condem
tem condemnabunt. condemnabunt nabunt.

2.Z. Et fadus eft mihi Do- Erit autem Dominus mibi in re- 22. Et factus eft mihi Dominus
minus in refugium , & Deus fugium, & Deus mens quaji petra inrefugium, & Deus meus in adju-
meus in auxilium fpei mece. fpei mea. torium fpei mea?.
£3. Et reddet illis iniquita- Et refiituct fuper eos iniquita- ij. Et reddet illis iniquitatem

tem ipforum , malitiam eo- & tcm fuam &in malitia fun perdet
,
ipforum : & in malitia eorum difper-
nim : & difperdet eos Domi- eos perdet eos Dominus Deus nof-
: det eos : difperdet illos Dominus
nus Deus nofter. ter. Deus nofter.

NotjG ad Versionem antiquam.

fed a Rom. abed tu. Et vero Hieron. epift. ad Sun. 3c minus adjuvat me : paulo minus inhabit aver at in inferno*
Fret. to. 2. 654. c. ait Dicitis in Graco non effe tu ,
: 5 Sec. Mozarab. isiji Dominus adjuviffet me : paulo mi-

verum fed apud Latinos propter ci'/puviav pojitum. Va-

efl ;
nus habitaverat , Sec. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. Niji
lentin, ep. ad Auguft. apud eur.d. 216. to. 2. col. 798. b. quia Dom. adjuvit me : paulo minus habitaverat , Sec. In
hxc hab. Emenda nos Domine , tf de lege tua eritdi nos : Gr. Ei' /km 'on K.VCA0Z zCmJj-wse /uor ira^c^fyc/y xapdx.wrS
in mitiges, Sec. Item Auct. op. imp. in Matth. horn. 3. a Sri, &C.
p. 19. c. Beams homo , quern Dominus arguerit fuper ter- T^. 18. Pfalt. Rom. Adjuvabat me. Itidem Auguft. 8c

rain. Grasc. Metx«e<os at Spec iro ; , oV av QO iraiJ sucr.i Kv- Caffiod. in hunc Pf. Brev. veto Mozarab. fufteniabat meg
•£/£ , TV , SCC.
K, i*.
Gr. s'£oM,9"£f /Kci.

if . \z. Auguft. in hunc Pf, Ut mitiges

cum a diebu> m.i- y. 19. Ita legit Auguft. in hunc Pf. & epift. 55. ad
tignis : donee,, Sec. Caffiod. cum Plait. Rom. Curb. & Januar. to. 2. 138. c. uno excepto jocund averunt , pro
: rurhm jocttndaveruM , epift. 248. col.
t7f ?nitiges etttn a diet, malis : donee , &c. Gr. T? -rrfxvtxi delettaverunt 877.
uvtS ( Aid. 8c Compl. Jvtw ) a<p' HfMfoiv nonpar' tat £ b. Caffiod. vero Vulgatae favet , cum Pfalt. Rom. In Me-
epvyy t<? , Sec. diolan. exhortationes tax, ut fupia. Item in Corb. hoc ad-
t'. Accinunt Ambr. in Pf. 43. col. 897. f. necnon
14. dito , delctlabant animam meam. In Gr. Kfcgre , v.cClci to
AuctuiI:. & Caffiod. in hunc Pf. cum vet. Flak. Gra:co. & ir>.v.^(,; «i iragatv.MCiis Qv nyAirwetv rut j^X"''' /""' ^^*
in Corb. tamen , Ouia non repellet Dominus plebem Juam Alex. wyQjBtw Aid.
', &
Compl. ivtp&aav.
in fnem , &c. V. 20. Sic in Pfalt. Corb. excepto uno adbarebit , pro
f. 15. Moz,
exceptis his , Quoadufque juf-
Sic in Pfalt. aderit. In Mozarab. Nunquid adhxjit tibi fedes qui fin-
titia, In Rom. Fabii , Quoad ifque
couvertatur judicium. gis dolorem, Sec. In Rom. Mediolan. Carnut. Nunquid &
juflitia con-v. in judicium : $$ qui tenent ettm , omnes qui reilo adbaret qui fingis dolurem , Sec. Sic etiam apud Aug. 3c
funt corde. In Rom. Martian. Carnut. £> qui tenent cam ; & Caffiod. in hunc if. In Gr. Mm Quft'sr^eis'ai Qot fywo;...
in Mediolan. £j continent cam. In Corb. Quoadufque juf- •jrMtcswc y.o'srcv , Sec. Alex. Aid. Compl. Mm Qufiiry- &
titiam couvertat in judicium : tf qui tenent earn , omnfs qui
retlo , Sec. Apud Auguft. in hunc Pf. Quoufque juftitia t. 21. Concinit Lactam. 1. 4. Inftit. c. 18. p. j8i.ficut
couvertatur in judic.ty qui habent earn , omnes retlo funt cor- Aug. Se Caffiod. in hunc Pf. una cum vet. Pfalt. & Gr.
de; infra, reili funt corde. Apud Caffiod. Quoadufque... Mozarab. tamen & Coib. delent in , ante animam.
rt qui tenent earn , omnes qui retlo funt corde. In Gr."E&; •fr. 22. Ita Pfalt. Rom. Moz. 8c Corb. quibus accedunc

§ fouuisvni rsnS^e+Jl e/'; zpiw 5 s'x 1'^»' «.vtuc, , nrknsc, o\ Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. Gr. ultimo hab. eft /SghGw

tJOsT; t? y.apJla. Ibidem etiam fequitur Altera*/** , lkut swlJ ce nv.

in Pfalt. Rom. & Corb. Lat. i~ . 23. Pfalt. Corb. Et reddet illis iniquitatem ipforum:

fr. 16. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. Apud Aug. vero 2) in malitiam eontm difperdet eos Deus Deus nofter. Rom»
in eund. Quis exfurget mibi
Pf. lie : aut quis con- Et reddet illis Dominus iniquitates ij'foi um : £J in malitia
flict mihi adversus op. Sec. In Pfalt. Corb. Qjti exfurget eorum difperdet illos Dominus Deus nofter. In Mcdiol. etiam ,
mihi adversus malignantes me ? aut quis ftabit mecum , &c. Carnut. & Mozar. non geminatur difperdet illos ; nee ap.
InGr.Ti; dmsMtltd W
h t '? C v fi S!a &STi<ie'/ct! M" > Sec. '
Caffiod. in hunc Pf. Ap. Auguft. vero in eund. Pf. fie
reddet illis Dominus fecur.dum opera eorum : g> fecundhm
Et :

t. 17. Pfalt. Rom. Nfi quia Dominus adjuvajfit me :

fattli minus babitavtrat in i»f, &c. Coib. Nifi quid De- malitiam eorum difperdet illos Dqminus Deus nofter. In G^
 ; . ) ,,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XCIV. I89

NoT.C AD VERSIONEM ANTIQUAM
Kv.\ aire J Win uvtoTi; ( Alex. Mf. KJ^to; «•</« tw ,
mv maliiiam difperdet. Sciendum autetn quod tf in Hebrao , tf
Aid. 5c Compl. Ki/fiic; t»i^ dvo/ulctr Atuk, *, thV (Alex. »'» cunclis Interprcttbus pojitnm Jit , in malitia eorum dif-
Aid. &
Compl. x«t« tiv_) iromptett o'ww' dy.ct.via durug perdet eos. Si autem voluerimus legere , malitiam eorum
KJ&(o; o ©t'S w/Kar. Hieron. epift. ad Sun. Fret. to. a. & difperdet , id quod in LXX. feauitur in fine verjiculi , eos ,

6f4. c. ut in Vulg. g? in malitia eorum difperdet eos : turn ££ fupcrfiuum ent , $ viliofnm.
addit : In Grxco dicitis non ejje prxpojitionem in , fed legi

V U L C A TA H O D. He br. VERSIO ANTIQUA.

Laus Cantici ipfi David. XCV. * Laus Cantici ipfi David. Ex Mf. Sangerrih
XCIV. XCIV.

tro.
V Enite, exfultemus
jubilemus Deo
Domino
falutari nof-
: T~7~ Enite
r
, laudemus Dominum:
jubilemus petra Jefu nojlro.
1.

Deo
T7 Enite exfultemus in
V Domino jubilemus
falurari noftro.
,

1. Pra.*occupemus faciem ejus Prtoccupcmusvnlt urn ejus in ac- 2. Frsveniamusvultumejus

in confeffione : & in pfalnus jubile- tlone gratiarum : tn c antic is jubile- in confelfionem : & in pfal-
mus ei. mus ei. mis jubilemus ei.
5. Quoniam Deus magnus Do- Quoniam fortis & magnus Do 3 Quia Deus magnus efl:
minus :8c rex magnus fuper omnes minus , & rex magnus fuper omnes & magnus fuper omnes
rex
deos deos. deos quia non repellet Do-:

minus populum fuum.

4. Quia in manu ejus funt om- In cujus mam fundament a ter- 4. Quia in manu ejus om-
nes fines terra : & akitudines mon- ra , ey excelfa montium ipjius funt. nes fines terra; : & akitudines
tium ipfius funt. montium ipfius funt.
5. Quoniam ipfius eftmare, & Cujus efl mare , ipfe enim fecit 5. Quoniam ipfius eft ma-
ipfe fecit illud : & ficcam manus Mud : & ficcam manus ejus plaf- re , & ipfe fecit illud : & ari-
ejus forma verunt. maverunt. dam manus ejus fundaverunt.
6. Venite, adoremus, & proci- Venite, adoremus curvemur :
, & 6. Venite, adoremus, & pro-
damus: Scp!oremus ante Dominum, fell amus genua ante faciem ami- D cidamus ante eum & plore- :

«]ui recit nos. nifacloris noftri mus contra Dominum ,

qui
fecit nos.
7. Quia ipfe eft Dominus Deus JQiia ipfe Deus nofter , & nos 7. Quia ipfe eft Dens nof-
nofter : & nos populus pafcuae ejus, populus pafciu ejus , & grcx ma- ter : & nos plebs pafcux ejus
Si. oves manus ejus. nus ejus. & oves manus ejus.
Heb. 3. 8. Hodie fi vocem ejus audieri- Hodie ft vocem ejus audieritis , 8. Hodie fi vocem ejus au-
'•
tis , nolite obdurare corda veftra nolite obdurare corda veflra : dieritis nolite obdurare corda
,

veftra
9. Sicut in irritatione fecundum Sicut in contr adiclione , ficut in In exacerbatione , fecun-
diem tentationis in dei'erto : ubi ten- die tentationis in d<frto:ubiten- dum diem tentationis in de-
N o T M A D VeR«6IONEM ANTIQUAM.
* Eundem titulum referunt Aug. Sc CafTiod. cum Plait. Pfalt. Corb. Venite
1^. 6. £f procidamm ante eum :
Rom. & Gr. In Corb. 8c Mozarab. deeft ipji. Hie autem £> ploremus ante Dominum , qui , &c. Rom. cum Moz. 8e
Pfalmus , quemadmodum legitur in Vulgata , pluiibus va- al. Bieviar. IS precidamns awe Deum : ploremus ( Moz.
riar ab eo qui uiurpatur in Breviariis , vulgoque canitur £5/ ptor.) coram Domino , qui , &c. Iren. I. J. c. 10. p. 187.

in Ecclelia. a. Venae , ador. £5 procidarnus ante eum : £5 ploremus in conf-

Ita Pfalt. M02. habet ad verbum. In Rom. deeft
ir. 1. pellu Domini , qui fecit nos. Ambrof. in Luc. 7. to. 1. 1 387.
in ante Domino , iicut apud Auguft. &. Calliod. in hunc
, t. & procid. ante Deum : £5° ploremus ante Dominum nof—
Pf. Sic e;iam in Gr. trum, qui fecit nos : ita rurlum I. 2. de poenit. to. z.438.
~t.7.. Auguft. ferm. 176. to. ^.%x,c).t.Prxveniamus fa- I. 3. de Spir. S. 683. c. & epift. ji. col. 099. a. pra-
a. 6c
ciem ejus in confejftine , &c. item in hunc Pf. col. 1024. ter eum , loco Deum. S. Paulinus epift. 23. p. 147.3. Ve-
f. iozy. a. at fupra legit , Praoccupemns faciem , &c. cum nue , adoremus , f£ ploremus ante Dominum , qui , &c. Au-
Caffiod. 6c Pfalt. Rom. In Mediol. Coib. Carnut. ap. & guft. in hunc Pf. Venite , ador. ££ procidarnus ei : [5 plore-
Greg. Tuion. p. 481. Pravtniamus. In Muzarab. Prxoccu- mus ante Dominum , qui , &c. at ieim. 26. to. J.col. 136".
ptnias ftciem Dei in, &c. In Gr. Xl^if^iifonSfi to Ttpitter d.feq. Venite , adoremus eum, 2> proftemamur ills : £5 flea-
7ror aura a> sJjo/Kcaoynfffi , &c. mus ante Dominum,
qui nos fecit ; poft paulo , 137. a. e.
#. 3. Pfalt. Rom. Oiioniam Deus mag, Don. tf rex ££ ploremus coram Domino ; ferm. autem ij6. p. 839. e. tg
rjtion. non repellet Dom. plclem Juam. Similiter in Carnut prtjlernamur ei : £5 feamits coram Djmino , qui , 5cc. Caf-
Mozarab. & Breviaiiis. In Corb. vero , & apud Auguft. iiod. in hunc Pf. £5 procidarnus an'e eum : ploremus ante
Qjiomam Dens magnus efl Dominus , [5 rex quon.non Dominum, qui, 5cc. Vict. Tun. l.de poenit. ap. Ambrof.
repellet Dom. plebem Juam. CafTiod. quoniam non repellit col. 603. d. adoremus , procidarnus : £5 ploremus ante &
Dcm. pleb. fit am. Gr. "On ®'o; fith<x-$ Kf'&o; , £ 'Jt< Dominum , qui , 5cc. Gr. 1^ it^oisiisoif^j a.vrS' jt iUuwMH
$\ d-7tcJ<stlcci Ki'C^o; top Aaoc a'uTif. $pi Kvfh , 5cc.
trcttTicv
~t. 4. Ita CafTiod. in hunc Pf. Sic etiam in Breviar. tf. 7. Skin Pfalt. Corb. fixitr unum populu t, loco plebs.
Mozarab. addito vetbo J unt , ad ejus. Iren. 1. 3. c. 10. p. In Rom. & Breviar. Qrtia ipfe eft Dominus Deus nofter : not
187. a. legit In manu ejw fines terra : 2? altitudiues mon-
: autem populus ejus © oves pafcux
, ejus. Mozarab. £j nos
tium ipjius funt. Itaquoque in Grueco , & apud Auguft. in populus pafcux ejus, $ oves gregit ejus. Auguft. in hunc
eund. Pf. pr«efixo adverbio quoniam. In Pfalt. Rom. 5c Pf. Quoniam ipfe eft Dom. De. nofter : nos art tern populus paf-
Breviariis Qj'ia in maim ejus funt omnes fines term::
:
^ cux ejus, & eves manttum ejus. CafTiod. £5 «of populus
altiiudines montium ipfe confpicit. Itidem in Corb. dempto ejus , y oves pafcux ejus. Gr. "Or; «Wo's hu ©so"; li^aV*
Verbo filrtt. Kj vij^ue, *ao; yt.fj.vc, civiS ,
XV"? «'tc.
£, irpo&a/t»
t. 5. Ita legit Iren. 1. 3. c. 10. p. 187. a. Ita quoque f. 8. Sic in Pfalt. Rom. Moz. 5c Gr. necnon ap. Au-
Ambrof. 1. 3. Hexa. col. 40. a. 5c CafTiod. in hunc Pf. cum guft. & CalTiod. in hunc Pf.
Pfalt. Muz. In Rom. Sc Mediol. ac Bieviar. ^ aridam fun- Ita in Pfalt. Corb. praner hoc, ficut in exacerba-
Tf. 9.
daverunt manus ejus. In Coib. Oitoniam ipfius marc , & tione. Item in Mozarab. & Rom. & Breviar. addito uno
ipfe fecit illud : 1$ aridam manus ejus fundaver. Apud Au- me , ad verbum tentavernnt. Mediolan. etiam, 5c Carnut.
guft. I. 6. de Gen. ad lit. to. 3. 20C. a. ^ aridam ma- hab. in exacerbatione. Auguft. vero in hunc 1 f. fie Quem- :

ims ejus finxerunt : in hunc autem Pf. £5 aridam tenant admodum in ilia amaricatione ( inf. ficut in amaricatione
fnatnts ejus finxerunt. In Gr*co , £ ti/c fyfZKtl XtTfti dinV fecundum diem tent, in def. ubi tent aver, me panes: eft-
tTswsttr, (robaverunt, ^ vid, op, mea. Caffiod. in eund, Pf, Sicut in
 . , ,

190 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XCV.

Versio antiqua Hebr. Vulgata hop.
Z* Mf. Sangerm. ferto : ubi tentaverunt patres taveruntmepatresveftri, probdve* taverunt me patres veftfi ,
proba-

veftri probaverunt , & vide- runt me, &

viderunt opus meam. verunt inl , &r viderunt opera niea.

rurtt opera mea. .,..-. ,

. „. ,
A«w.
10. Quadraginta annis oltenius
10. Quadraginta annis odio Jguadragtnta dnnts dijplicuit

flu in ^enribus , & converfa- mibigeneratio : & dixi : Popidus fui generationi illi , &dixi: Semper 14- 34-

tus fum generationi ipfi , & errans corde eft hi errant corde.

dixi Semper errant corde.

:

11. Et ipfi non CO°Tioverunt Et non cognofcens vias meas : n. Et ifti non cognoverunt vias
"Vias meas donee juravi in ira : & juravi in furore meo , ut non meas: utjuraviiniramea-: Siintroi- lleb. 4.

Si introierint in requiem introirent in requiem meam. bunt in requiem meam.

mea :

meam.
NoTjE ad Versionem antiqua m.
me
txacerbatione.... ubi tentav. probaverunt me , , &c. # corde : propter quod odio habui banc generationem. Ut ipfi,

Plerique Mfs. Auguft. fup. ita ferurft viderunt opera : $ &c. In Gr. TiGzapv.iurTcc eth ir&Co.xS'Uic- ti '/trsu i/.iar\ ,

mea quadraginta annii , f$ exacerbaverunt me. Gr. Clc, u/ Hj iiica.'WaacwWai t;'i xafSiu.
'A;i ccvto'i , &c. Km
Ausuft. in hunc PI. Et ifti non cognoverunt vias
T^. 11.
tm Traeytirint^FV mt« t«\ wfte&c^TV vrix&iimi { Alex. Aid.
& Compl. -irn&K/a) cV Tji ipiw i iirfl&ce&i fte ( Alex. del. meas : quibus juravi in ira mea : Si introibunt in requiem
pt) of eftMipuMcw (Alex. Aid. Compl. add. ^s,) & meam. similiter ap. Caffiod. iicutin Pfalt. Corb. Moz. &
k, cJJo Ta spyx nv. excepto primo , Et tpji. In Rom. it Breviar. Ipfi vero non
Caffiod. cum Pfalt. Mozarab. Qua-
& cognoverunt quibus juravi in ira mea : Si introibunt,
t. 10. Auguft.
draginta annis proximus fui generationi hnic , *$ dixi : Sepi- &e. In Corb. Si intrabunt , &c. Item in Mediolan. Se
per errant corde. Sic ethm in Rom. ac Breviar. praeter Carnut. quibus juravi. Apud Hilar, in Pf. 91. col. 256".
ifti

hoc, hi errant. Item in Mediolan. proximus fui ; in Car- b.ficut juravi in ira mea: Si intrabtint in rcq. meam : vide
nut. adha.fi : huic autem , hi errant corde , fubjicitur ibid. etiam in Pf. 54. col. 107. b. Apud Ambrol. deob. Theod.
odio babtti banc gener ationem turn fequltur to. 2. col. I2c6\ a. /icitt juravi in Si introibunt in ,
propter quod ; ,

Et ipfi non cognoverunt , &c. Similiter in Corb. Quadra- &c. In Gr. Kai civro] ix. ( Alex. Aid. Compl. 'Ai/to! /£ &
generationi huic £? dixi Semper errant in.) s'/rxUKr.,. w; ujnisct a/ th... E/ tiahsv atrial i!<; rw , &c.
vim» annis adhxfi , :

Versio antiqua. H EBR. VULGATA HOD.

Ex Mf. Sangerm, 1. Cum quando ardifkata eft
XCV I Canticum ipfi David
domus * port captivitatem 1 . Quando domus redificabatur port
* In Mf. deejl port, ,

Canticum ipli David. captivitatem. ( 1. Par. 15.)

XCV. XCV.
* s~*\ Domino canti-
V^/ cum novum
Antate
cantate Iv
'Antate Domino canticum no-
vum cantate Domino omnis :
r 1 :
Antate Domino canticum no-
vum : cantate Domino omnis
terra.
Domino omnis terra. terra.

2. Cantate Domino, bene- Canite Domino , benedicite no- 2. Cantate Domino , & benedi-
nomen ejus bene nun- mini ejus : annunttate de die in diem cite nomini ejus : annuntiate de die
dicite :

diem de die falutare ejus, faint are ejus. in diem falutare ejus.
Ciate
'
Adnuntiate inter gentes Narrate in gentibus gloriam 3 . Annuntiate inter gentes glo-
3

gloriam ejus in omnibus po- <?;'«* , in umverfls popttlts mnabilia riam ejus , in omnibus populis mi-
,
ejus. rabilia ejus.
pulis mirabilla ejus.
4. Quoniam magnus Do- JjhiiamagnusDominus,
_

& lau- *,. Quoniam magmas Dominus

,"

minus , & laudabilis valde : dabihs nimis : tcrribilis eft fupcr & laudabilis nimis : tenibilis eft fu-

terribiliseftfuper omnes deos. omncs deos. per omnes deos-.

< Quoniam omnes dii gen-

.
Omnes enim dii popular urn fad- 5 . Quoniam omnes dii gentium das-
tium darmonia Dominus au- :
ptilia : Dominus autem ccelos fecit, monia : Dominus autem ccelos fecit.

tern coclos fecit.

ConfefflO & pulchritll- & decor ante vultum ejus: 6. Confeflio & pulchritudo in
Gloria
6.
do in confpedu ejus :fandi- fortitudo & exfuhatio in fanclua- confpectu ejus fancTimonia & ma- :

NotjE ad Versionem antiqua m.

Ita in Gr. edit. Rom. al.'U/m t» Aai-i/ > "Ore > f. 3. Succinit Caffiod. cum Pfalt. Rom. &c. Hilarius
f. 1.
&c. Apud Aug. in hunc Pf.& 8. de civil. Dei , to. 7.
1. vero in Pf. 13. n. j. col. 59. a. legit : Annuntiate in gen-
a 1 3. d. lnfaibitur titulus Pfalnii Quando domus adift-
: tibus gloriam ejus , ^ in omnibus populis Jalutare ejus : at

cabatur Apud Caffiod. iicutin Plait. Rom.

poft captivitatem.
in Pf. 34. col. J J9. a. Annuntiate inter gentes gloriam ejus ,
1

in imni populo mirahilia ejus. Hieron. in Ifai. J. to. 3.45.

6c Moz. Canticum David , Quando domus adificalatur poft
captivit. In Corb. Canticum David, Quando adificata eft e. Annum, omnibus populis mi-
in gentibus glor. illius , in

domus poft captivitatem. Verfic. autem ifte , Cum quando... rab. ejus. Similiter habet Auguft. epift. 142. to. 2. 462. d.
Pfalmumanteced. claudit in Autographo San- e. & in hunc Pf. col. 1033. c. poft pau!6 tamen legit :
poft captivit.
germ. fed errore librarii manifefto. bene nunciate in gent:bus , &c. Optar. 1. 2. cont. Donat.
* Sic Irenams 1. 4. c. 9. p. 237. d. Hilar, in Pf. 134. p. 27. b. Promwciate in gentibus glor. ip/ius , in omnib. pop,
col. J J9- a. Ambrof. 1. de Elia , c. 20. col. 5 j8. e. Oprar.
mirab. ejus. In Gr. 'Ara.-/[;!ha'n a- t:7; i$net, Sec.
1. 2. cont. Donat. p. 27. b.necnon Auguft. & IP. 4. Ita I fait. Corb. hab. cum Gr. Sic etiam in Brev.
Caffiod. in
hunc Pf. cum Pfalt.Rom. & Gr. Moz. deleco uno eft , poft tcrribilis. Pfalt. Rom. Vulgar*
#. 2. Ita in Gr. verbum e verbo
etiam in Pfalt. ; ficut iavet, cum Auguft. Caffiod. in hunc Pf.&
Corb. Lat. Similiter hab. Auguft. in hunc Pf. cum Brev. t. J. Ita legunt Cypr. 1. 3. Teftim. p. 321. b. Am- &
Mozarabico , ft hoc excipias , de die in diem. Similiter brof. 1. 2. Hexa. to. 24. f. ac epift. 17. to. 2. 824. c.
1.

in Pfalt. & Miff. Rom. & apud Caffiod. cum hoc <$ be- ,
Item Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. cum vet. Pfalt. 8c
nedicite. In Mediolan. quoque & Carnut. paulo inf. bene Gr. Ap. lren. 1. 3. c. 6. p. 18 1. a. Dii gentium , idola dx.
nunciate.Mfs.quidem Auguft. ferunt diem ex die, fed fe- maniorum. Apud Tertul. 1. de idol. c. 20. p. 246". a. Dei
mel tantum ; aliis in locis , de die in diem : & epift. 142. autem nationum dtemonia.
ir. 6. Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. & Mozar.
to. 2. 462. d. bene nunciate de die ex die , Sec. Quasft. au-
tem 98. in Exod. to. 3. 453- c. bene nunciate diem ex die , Conf. tf pulchritudo fanciitat magnificentia in fa;;cli- #
Sec. Hieron. in Ifai. to. 3-45- e - annuntiate diem ex die fication'e ejus. Caffiod. cum Pfalt. Corb. ConfJJio (5 fpe-
J.
falut. Sec.Fulf. refp. cont. Arian. p. 61. evangeliX.ate de cies in confp. ejus : fanilitas 55 magnific. in fanBific. ejus ;
die in diem falutare ejus : at fer. 2. de dupl. nat. p. J J 3. Corb. in fanSimtnia ejus. Gr. E£o^o?io7H<:;; *, ^'t>'0TK5.,,„

bene nunciate diem de die falut, ejus. &7MSVYYI ij puyn,Klt(i^l{it *f T« «7«t^<«T< fli/Tfr
 , , a ; , ^,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XCVL i

9 i

VULGATA HOD. H £ BR. VERSIO ANTIQUA.

gnificentia in fanctificationeejus. rio ejus. monia , & magnificentia fane- Ex Mf. Sanger^-,
titatis ejus.
7. Afferte Domino patria1 gen- Afferte Domino familis. populo- 7. Adferte Domino patrix
tium , afferte Domino gloriam & ho- rum afferte Domino gloriam & gentium, adferte Domino glo-
afferte Domino gloriam forth itdinem : afferte Domino glo- riam «5c honorem b adferte 1

norem : 8. : .

nomini ejus. riam nomini epis. Domino gloriam nomini ejus

Tollite hoftias , & introitein atria Levate munera , & introite in Tollite hoftias , & introite
ejus : 9. adorate Dominum in atrio atria ejus : adorate Dominum in de- in atria ejus adorate Do-
: 9.
fanfto ejus. core fancluarii. minum in atrio fanclo ejus.
Commoveatur a facie ejus univer- Pave at a facie ejus omnis terra : Commoveatur a facie ejus
fa terra : 1 o. dicite in gentibus quia dicite in gentibus : Dominus regna- omnis terra : 1 o. dicite in genti-
Dominus regnavit. vit. bus Dominus regnavit a ligno.
:

Etenim correx it orbem terra; qui Siquidem appendet orbem immo- Etenimcorrexit orbem *
non commovebitur judicabit po- : bilem : judicabit populos in aquita- qux non commovebitur ju- :

pulos in squitate. tibus. . dicavit populos in aquitate

& gentes in ira fua.
11. Lstentur cceli, 6V exfultet Latamini cceli, exfultet terra. & 11. Lxtentur cceli , & exful=
terra commoveatur mare & ple-
, , tonet mare , &
plenitudo ejus :gau- tet terra , commoveatur mare
nitudoejus: 1 2. gaudebuntcampi, de at agcr meus ,& omnia qua tneo & plenitudo ejus : 11. gaude-
& omnia qua: in eis funt. funt. bunt campi , & omnia qua; in
eis.
Tunc exfultabunt omnia ligna fil- Tunc laudabunt univerfa ligna Tunc exfultabunt omnia li*
varum 1 3 a facie Domini quia ve- . , falttis ante faciem Domini , quo- gna filvarum 1 3 . ante faciem
tiit quoniam venit judicare terram.
: niam venit : quoniam ventt judicare - Domini , quoniam venit quo- :

terram. niam venit judicare terram.

Judicable orbem terra; in iquita- Judicabit orbem in jufliti , typo- Judicavit orbem terras in
te , & populos in veritate fua. pulos in fide fua. squitate , & populos in veri-
tate fua.
NoT£ AD VERSIONEM ANTIQUA M.
¥. 7. Concinunt Auguft. & CalTiod. in hunc Pf. una fup. dicite in nationibus : Dominus regnavit a ligno. Etenim
cum vet. Plait. & Gr. Tertul. adv. Jud. c. 5. p. 1 58. c. correxit orb. terra , qui judicabit populos in aquitate , £j
legit : Afferte Deo patria gentium , afferte Deo claritatcmS$ gentes in ira fua. Cafliodoro accinunt Pfalt. Rom. Coib.
honorem. & Carnut. nili quod Rom. addit quia , puft vocem natio-
t- 8. Tertul. adv. Jud. J. p. I 58. c. afferte Deo fa-
c. nibus. Mozarab. dicite in nationib. Dom. regnavit a ligno*
erificia nominis ejus. Tollite hoftias , &c. ut fup. Auguft. & Etenim firmavit orbem terra , qua , &c. ut in Vulg. Hym-
Cafliod. ut in Vulg. Similiter in vet. Plait. & Gr. nus quoque Vexilla regis , lie hab. circa medium , Dicens in
tf. 9. Vulgatae refpondent Auguft. Caffiod. in hunc & nationibus : Regnavit a ligno Deus. In Gr. deeft a ligno, 8c
Pf. Pfalt. vero Rom. hab. cum Gr. adorate Dominum in aula quia : in edd. tamen Aid. <Sc Compl. eft , on Ku&o; i reli-
fanila ejt'.s, Commov. a facie ejus univerfa terra. Mozar. qua ut in Vulg.
fimiliter hab. in aula fanila ejus ; ut & S. Paulinus epift. "fr. II. Auguft. in hunc Vf.Jocundentur cceli , exfultet $
20. p. in. b. Apud Hilar, in Pf. 1 54. col. 559. a. Com- terra, commoveatur mare, Sec. CalTiod. cum Pfalt. Rom,
moveatur afac. ejus omnis terra , ut fup. & Moz. Latentur cceli moveatur mare, &c. Gr. Ei'mgjt;..
Hr. 10. Tertul. adv. Marc. p. 677. b. fimiliter hab.
1. 3. n&utoou Qa^ci^Tca , &c.
Dominus regnavit : item 1. adv. Jud. c. 10. p. 144.
a ligno t 12. Sic etiam in Pfalt. Rom. cui favet Ambr. 1. de
.

b. 146. b. Succinunt AutS. qujeft. ap. Aug. to. 3. part. 2. parad. to. 1. col. 146. c. Item Aug. & CafTiod. in hunc Pf.
q. 8. col. 145. b. Ambrofiafter , p. 160. f. fer. &LeoM. addito verbo funt , poft eis , ut in Plait. Rom. Deeft in
55. p. 123. e. Apud Auguft. pariter in hunc Pf. dicite in Gr. extremo veto legirur t? Apv/ut: , Jilva.
nationibus: Dominus regnavit a ligno. Etenim , &c. ut in f. 13. Itidem in Pfalt. Corb. Rom. vero hab. ante fa-
Vulg. Sic etiam hab. Vigil. Tapf. cont. Varimad. p. 745. ciem Domini , quoniam venit : quoniam veniet judicare ter~
h. Item AuCt. 1. ad Novat. hzr. p. 499. f. annuntiate re- ram. Judicabit orbem terra , &c. Rom. Martian, quoniam
guttm Dei in gentibus , quia Dominus regnavit a ligno. Ve- venit. Item in Moz. & apud Cafliod. ante faciem Domini,
rum Hilar, in Pf. 1 34. col. J^. a. legit limpliciter : dicite quoniam venit , &c. ut in Vulg. Sic etiam ap. Auguft. in
in nationibus : Dominus regnabit ; nee lubdit ibid, a ligno, eund. Pf. li excipiasunumoi^f»! ten arum. In Grseco ttpo :

nee etiam in Pf. 149. J92. a. b. ubi fie

col. in gentibus :
-n&<i-jm\s T& Kt/nt^, ct( ifyjia.f 'on Sf^s/tt; Hfwui tm yijr.
Dominus effe regnaturus oftenditur. Apud Calliod. autem ut

VUIGATA HOD. He b r. VERSIO ANTIQUA.

i. Huic David XCVll. Pfalmus
i . ipfi David Ex Mf. Sar.getm*
Quando terra ejus reftituta eft. Cum terra ejus reftituta eft.
XCVI. XCVI.
DOminns
ra :
regnavit
laetentur infulce multa?.
, exfultet ter- DOnitnus regnavit
ra : Utabuntur infuU
, exfultet ter-
mults.. D
infulae multaj.
Ominus
fultet terra
regnavit, ex-
lxtenrur

1. Nubes , & caligo in circuitu & caligo in circuitu ejus: 2. Nubes & calico in cir
Nubes ,
ejus: juftitia, & judicium corredtiojufiitia & judicium firm anient urn cuitu ejus juftitia ,° & judi :

Noi/E AD VERSIONEM ANTIQUA M.

1^.1. Pfalt.
Cum terra ejus
Rom. Fab. cum Cafliod. Tfalmtts
tefttiurata Item
David, «W na^^aliti. In edd. Aid. & Compl. ^«^J; toA*.
in Carnut. reftaurata
ipji

eft. eft. v\S , &c.

In Corb. Pfalmus David , Quando terra ejus reftaurata * Prior verficulus fimiliter exftat apud Tertullian.
eft. 1.
In Rom. Martian. Pfalmus David , Ottando terra ejus
ref- de refurr. cam. p. 576". b. Item
2.Teftim. apud Cypr. 1.
tituta eft. In Mozarab. fimpliciter
, Pfalmus David. Ap. p. 297. b. hoc lubnexo , jucundentur infuU multa. Simi-
Hilar, in hunc Pf. Pfalmus David quern cecinit
, Domino liter hab. Aug. in hunc Pf. Caffiod. vero cum vet.
Pfalt.
quando vicjis adverfariis fuis , reddidit terra
fua Judaa p.ueni. ut in Vulg. In Gr. svpejcrS-urartiav , Sec.
Ambrof.inPf. 36". col. 'j'jj. d. textui-refpondet. Auouft.
t.2. Sic eft in Pfalt. Rom. Martian. & apud Caffiod.
ait Infcribhm Pfalmus: Ipfi David, Cum terra ejus
:

reftt- In Rom. Fabri , correclio fedis tua ; in Carnut. & Corb. cor-
tuta eft i inf. reftttueretur. In Gr.
Tw &m\J- , "Ot« ?? >', reptio. Apud Auguft, direttio fedis ejus, Tichonius teg. -1
t
 . ,, : : . :

a 9: LIBER PSALMORUM. Pfalm. XCVI.

Versio antiqua. He b r. VuiGAIA HOD.
Ex Mf. Sangerm. cium corre&io fedis ejus. folii ejus. fedis ejus.

3. Ignis ante ipfum proce-

Ignis ante faciem ejus ibit , & 3. Ignis ante ipfum prcecedet ,

dit , &
inflammavit in circui- exitret per circukum boftes ejus. & inflammabit in circuitu inimicos
ejus.
tu inimicos fuos.
Apparuerunt fulgura ejus orbi 4. Uluxerunt fulgura ejus orbi
4. Adparuerunt fulgura ejus
©rbi terrx refpexit , &. com- :
vidit , & contrcmuit terra. terra; : vidit, & commota eft terra.
mota eft terra.
Montes liquefadi funt ft Montes ficut cera tabefacli funt 5. Montes ficut cera fluxernnt
5.
cut cera &
fluxerunt a facie a facie Domini : a facie dominatoris a facie Domini ; a facie Domini om-
Domini ; a facie Domini ora- omnis terra. nis terra.

nis terra. . .
* .

6. Adnuntiavernnt cceli juf- Annuntiaverunt c«h jufitttdm 6. Annuntiaveruntccelijuftitiam

titiam ejus : & viderunt om- ejus , &

viderunt omnes populi glo- ejus : & viderunt omnes populi glo-
nes populi gloriam ejus nam ejus. nam ejus.
Exod.
7. Conftindantur omnes , omnes
Confundantur nniverfi , qui fer- 7. Confundantur , qui

qui adorant lculptilia; qui glo- viunt fculptili , qui glonantur in adorant lculptilia -.
& qui gloriantur 20.4.
Lev. 16.
nantur in fimulachris fuis. idolis : in fimulachris fuis,
1.

Adorate eum omnes angeli Adorate eum omnes dii. Audi- Adorate eum omnes angeli ejus :
Dent. J.
ejus : 8. audivit, & lxtata eft vit , &
Utata eft Sion 8. audivit , & Ixtata eft Sion. 8.
Eeb. I.
Sion.
6.
Et exfultaverunt filix Judaeae Et exfultaveruntftli&Jud&,prop- Et exfultaverunt filije Judas ,

propter judicia tua Domine : ter judicia tua Domine. propter judicia tua Domine
9. Quoniam tu es Dominus Tu cnim Dominus excelfus fuper 9. Quoniam tu Dominus altifli-

excelfus fuper terram : omnem emnem terram vchementer clev-atus

: mus fuper omnem terram nimis :

vehementer exaltatus es fuper es fuper omnes deos. exaltatus es fuper omnes deos.

omnes deos.
1 o. Qui diligitis Dominum Quidiligitis Dominum , odite 10. Qui diligitis Dominum, odi- Amos
odite nequitiam : cuftodit ani- malum : cuftodit animas functor um te malum: cuftodit Dominus animas 5.15.
Rom*
mas fervorum fuorum, de ma- fuorum , de manu impiorum eruet fanftorum fuorem , demanupecca-
12.9.
toris liberabit eos,
nu peccatoris liberavit eos. eos.

1 1 Lumen orietur jufto Lux orta eft jufto, & redis corde 1 1 Lux orta eft jufto , & re&is
& re&is corde laetitia. Utitia. corde lanitia.

12. Lartamini jufti in Do- Latamini jufti in Domino , & 12. Lactamini jufti in Domino:
mino confitemini memo-
: & confiteminimemoria fanclt ejus. & confitemini memoria; fanftifica-
tionis ejus.
riae fanctitatis ejus.

N O T B ad Version em antiqua m.
p. 64. d. initio lie habet Nimbus ,
".
$ nubes in circuitu ejus. Vulg. Apud CafTiod. Confnnd. omnes , qui adorant idola :
Gr. Nsp£/\H , V^opo; xwa« dvrS x.u]o'p$-o>oi<; t? fyttx qui glonantur , &c. In Gr. Ai%vi£jiiro><ie.ii navres 01 7r£?c-
J;
w*mf; to?; -/Mi-mcTi' ol eyx.avx.vAuu *» to?; £;'Aw:i5 du-
f. 3. Tertul. 1.4. adv. Marc. p. 724. a. Ignis ante ip- t£y, 8cc. ut in Vulg.
fum procedet , <$ cremabit inimicos ejus : &
1. de pudic. p. Tf. 8. Sic in Pfalt. Corb. Auguft. vero in hunc Pf. leg.

IOOO. cnim procedet ante jaciem ipjiits , $$ exuret

b. Ignis audivit, fjj jocundata eft Sion. Et exfultaverunt filia Ju-
inimicos ejus. Ambrof. in Luc. 1 2. to. 1. 1442. a. cum Pfalt. daa, Sec. HieronymusinDan. 5. to. 3. 1085. a. Exfulta-
Moz. Ignis ante eum ardebit. Ita quoque Audi. 1. de pio- verunt, tf latata fnnt filta Juda , in omntbns judicits mis
iTiilV. r>. 2. c. 31. p. 1 j8.d. Auguft. veto cum Pfalt. Rom. Domine. CafTiod. cum vet. Pfalt. ut in Vulg. Gr. mx&«,
Ignis ante eum prxibil , &c. ut in Vulg. Caffiod. ante ipfum j, svfpclr^-i; Stxv. KaJ ir/aMiaoarfo «.! 8i/7«t!j>£S ti<5 'It/a/a? ,

prxibit. Gr. YlZ? Zvcut'w ( Aid. & Compl. kiicm ) durS Wxa> , &c. Obfervant edirores noviffimi op. Aug. in Editt.
vdvacpivcslcu , H- (pMyiu , &c. legi filia ]udx ; in Mfs. vero plutibus Jnda/e : fie etiam
#. 4. Ita Auguft. in hunc Pf. praeter unum vidit , $ ferunt melioris notas codices fup. in Pf. 47. V. 12.
tommota eft. Tei tulian. 1. de refurr. earn. p. 776". b. vidit , fr. 9. Aug. & CafTiod. Vulgat» refpondent , cum Pfalt.

$ concnffa eft. Calfod. cum Pfalt. Rom. Vulgat* favet. Rom. & Moz. nifi quod hab. quoniam tu es. Sic etiam
Mozarab. hab. I'Unxemnt fulg. ejus orbis terra , &c. Auft. in Gr. In Mf. Alex, ac edd. Aid. & Compl. deed ver-
op. imp. in Matth. horn. 49. p. 209. e. Alluxerunt fulgura bum es. In Pfalt. Corb. Quoniam tu es Dominus altijftmtts
ejus orbi terra. Grace. 'Epaw a/ as'C*'"'»' aWfc ri\ oUxftitrr fuper nimis fnperexaltatns es fuper omnes Deus.
lift , K) S0«^£t'fn . &c t. 10. Lucif. Cal. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. b. Qui
"ft .
de refurr. earn. p. tf6. b. Monies Ji-
5. Tertul. 1. diligitis Dom. odite malum. Auguft. in hunc Pf. Qtii di-

cut cera liquefaili j'unt a facie Domini : 1. cont. Hermog. & lig. Dom. odite malignnm : cuftodit Dominus animas fervo-

p. 420. b. Montes vero tanqnam cera liquescent a conf- rum fuorum , de manu peccatoris eruet eas. Apud Cafliod.
pellu Domini : &
cont. Prax. p. 8fl. c. A cujus confpedn ut in Vulg. excepto uno plurali peccatorum. In Pfalt.
montes liquefcunt ut cera. Hieron. in Ifai. 64. to. 3. 473 Rom. cuftodit Dom. animas fervorum fuorum , y de manu
b. Montes liqnefatli funt Jicut cera a facie Domini; a facie peccatorum liberabit eos. Item in Medlol. & Moz. animas
Dei univerfz terra. Auguft. in hunc Pf. Montes fluxerunt fervorum fuorum : practerea in Moz. & Corb. liberavit eos.
Jicut ( al. velut ) cera a facie Domini; a facie Domini om- In Gr. Of ccyoLTTuriss tov Ki/gw , /uiG'Tre irotttpov' (fv^aasi
nis terra. Cafliod. a facie Domini tremmt omnis terra. Ita Kv&oe. t«; rav ogiW dvTt/ , z*yjifoc, a/xapTutwr fAlex.
etiam in Pfalt. Carnut. Corb. & Rom. Martian. In Rom. Aid. &
Compl. dju.a.flah'i) fV«7a< dviic,.
Fabri deed tremuit. InGracco Ta of» woe! xnpo; i-iaxvioa : ir. 1 1. Pfalt. Rom. cum Caffiod. Vulgatac congruit. Mo-
v.ito n^'Srii'asV Kvplh' «Vo itQ^awnks Kupiv iroLme, t^c. 7115. In zarab. hab. Lux orta eft juftis. Auguft. in eund Pf. Lux
Mf. Alex. sTiviwav wcei jch/jo's. orta eft jufto , £) rellis corde jocunditas. Gr. <t>£e, dyerta;
&. 6. Concordant Aug. & CafTiod. una cum vet. Pfalt. tw o\ix.xia , i) T01? fi/Gsoi tji eKp^oouvn.
& Gracco. "t. 12. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. & Moz. Apud
Tf. 7. Ita legit Auguft. ad verbum. etiam in Pfalt.
Sic Auguft. in eund. Pt.Jocniidamini jufti in Domino : £5 con-
Moz. excepto uno adorate Dominum. In Corb. qui adorant fit, mem. fanllitatis ejus. In Gr. £.i>tppi.v!$\ui,..., i. ttpfnv-*

fculptilibus .quiglor adorate eum-,Scc. In Rom. ut in Myu&s Ty /Ampin Tifs «"/iwown; durn.
 . : : : ,,
:

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XCVII. 195

VULGATA HOD. H EB R. Veksio antiqua.

1 . Pfalmus ipli David. XCVII. Canticum. XCVII I. 1. Pfalmus ipfi David. E* W- SMSerm '

XCVII.
I Antate Domino canticum no-
vum : quia mirabilia fecit.
r vum : quia mirabiliafecit.
Y
S~*\ Antarc
V_> cum novum quia mi-
Domino
:
canti-

rabilia fecit Dcminus.

Salvavitfibi dextera ejus , & bra- Salvavit fibi dexter a ejus , & Et liberavit eum dextera
chium fanftum ejus. brachium fanctum ejus. ejus , & brachium fan&um
ejus.
jrA - 1. Notum fecit Dominns faluta- Notum fecit Dominus falutare 2. Notum fecit Dominus
2i
re fuum in confpeftu gentium re- fuum : in confpeftu gentium revela- falutarem fuum : ante conf-
10. :

Lttc, 3. velavit juftitiam fuam. vit juftitiam fuam. peftum gentium revela\ it jufti-
6. tiam fuam.
>,. Recordarus eft mifericordiae Recordatus eft mifericord'u fiu , 3. Memor fuit mifericor-
fuse, & veritatis fu<*e domui Ifrael. cjr veriiatis fun domui Ifrael diac fuae Jacob , & veritatis fuae
domus Ifrael.

Viderunt omnes termini terra? fa- Viderunt omnes fines terrx falu- Viderunt omnes fines terrae

lutare Dei noftri. tare Dei noftri. falutarem Dei noftri.

4. Jubilate Deo omnis terra Jubilate Domino omnis terra : 4. Jubilate Domino omnis
cantate , & exfultate & , pfallite. vociferamini , & laudate , & ca- terra : cantate , & exaltate
nite. & pfallite.

5 Pfallite Domino in citliara , Canite Domino in cithara in ;

5. Pfallite Domino noftro
in cithara 8c voce pfalmi 6. in tu- : cithara, &
voce carminis : in tu- in cithara , voce pfalmi &
bis duftilibus voce tuba? cornea;. , & bis , & clangor e buccinn. 6. in tubis abietum, voce &
tubx corneas.
Jubilate in confpeftu regis Domi- Jubilate coram rege Domino : to- Jubilate in confpeftu regis
rn: 7. moveatur mare , & plenitudo net mare , & plenitudo ejus ; orbis , Domino : 7. moveatur mare ,
ejus; orbis terrarum, Sc qui habi- & habit atores ejus. & orbis terra?
plenitudo ejus •>

tant in eo. & omnes qui habitant in e.uru

Flumina plaudent manu fi-
8. ,
Flumina plaudent manu , fimul 8. Flumina plaudent mani-
mul montes exfultabunt 9. a conf- montes laudabunt ante Dominum: bus fuis , montes exfultabunt :

peftu Domini quoniam venit judi- : quia venit judicare terram. 9. quia venit judicare terram.
care terram.
Judicabit orbem terrarum in juf- Judicabit orbem in juftitia , & Judicavit orbem terrae in
titia , & populos in ajquitate. populos in tuquitatibus. juftitia , & populos in azqui-
tate.

NotjG ad V e r SIONEM ANTIQUA M.

t. 1. Sic in Pfalt. Rom. Se apud Cafliod. & in Gr. In in tubis abietum. Rom. in tubis duclilibtts in confpecltt
Pfalt. Coib. deeft ipfi. regisDomino. Corb. in tuba itJum , £5 voce,}? tuba cornea ,

* Sic Hilarius in Pf. 194. col. 559. d. dempto uno Sec. Caffiod. 8t Auguft. ut in Vulg. Mfs. tamen pleriquc

£? , ante liberavit. Ambr. in Pf. 15. col. 59. a. tollit vo- Auguft. ferunt Jubilate Domino in confpellu regis Domi'
:

cem Dominus. Caffiod. hanc rennet , cum Pfalt. Rom. ni i nonnulli , Jubilate Deo in confp. regis Domino. Gr. »
lubditque cum ipfo , falvavit eum dextera ejus , &c. Mo- Qartriyfy* smitcui;, j, fuvn 'A^oaair.a/s huiricv i\s faoi-»

zarab. poll hoc, brachium fan Sum ejus , addit $

liberet : iioic, Kvpia- Alex. Aid. & Compl. Kupla. Apud Ambrof.
nos Domine dextera tua , tf brachium fanftum tuum. Au- 1. de bened. Patr. col. jjo. a. & in Pf. 43. col. o9J.f.
guft. in eund. Pf. legit Cantate quoniam mirabilia fecit : memoratur tuba cornea.
Dominus. Sauavit ei dextera ejus , £J? brack, fantlum ejus V. 7. Pfalt. Moz. cum Rom. Corb. & Caffiod, commt»
Pfalt. Mediol. Saivaviteum; Carnut. Liberavit eum. Gr veatur ( Rom. & Corb. moveatur ) mare , £j orbis terra-

Kk's«S. "EisoKt aura , Sec. ut in textu. <$ univerfi ( Corb. omnes ; Caf- )
qui habitant in eo
Tf. 2. Iren. 1. 3. c. 10. p. 186. e. Notum fecit Dens falu- fiod. in ea. Auguft. in commoveatur mare ,
hunc Pf. &
tare fuum in conjpetlu gentium. Hilar, in Pf. 13. col. 59. orbis terra , tf omnes habitantes in ea. Gi«c. QussuVi'tu
a. Oflendit Dominus falutare fuum : in conjpetlu gent. &c. h 11 o!nMfj.iv» , K) 01 xctloixSms kvtw. Mf. Alex, cum edd.

litfup. at in Pf. 134. col. 559. d. tsotum fecit Dom. fa- Aid. & Compl. -iravTtt; «i KaToums! a/ «utii.

lutare fmm
ante confpeiium gentium. Similiter hab. Auguft. f. 8. Pfalt. Rom. cum Moz. Flumina plaudent manibus
& Cafliod. in hunc Pf. cum Leone M. ferm. 32. p. 91.6c in idipfum , montes exfttltaverunt , Mozarab. exfultabunt.
Brev.Mozarab. Sic etiam in Pfalt. Corb. necnon in Pfalt. Similiter in Mediolan. 8c Carnut. necnon apud Auguft. &
& Milfali Rom. ad Crad. tenia: Miifas Nativitatis Dom. Caffiod. in hunc Pf. In Coib. Flumina plaudent manus in id-
In Gr. 'E7! aie;«s KvCm ivamov tuv , &c.
,
ipfum , montes exfultabunt. Ap. Hilar, in hunc Pf. Flumina
V. 3. Ita legunt Augufl. & Caffiod. in hunc Pf. cum plaudant manu. In Gr. X\irx/j.i\ x^ihW. X e; f £T'tc«i/t5 ,
Pfalt. Rom. Coib. & Gr. fi excipias vocem domui, pro
domus. Sic etiam in Mozarab. praeter feqq. £5 veritau fua f. 9. Auguft. in hunc Pf. legit a facie Domini, quo- :

domui Ifr. Item in Mediolan. miferic. fua Jacob. At Hieion. niam venit : quoniam venit judicare terram. Judicable orbem
epi.t. ad Sun.. & Fret. col. 654. c. ait Jacob nomen fv.per~ terra, Sec. fubdic verb Quare veniet , 55' quomodo veniett :

finnm ejp. Scribunt omiifi conflanter , falutare , non fa- Caffiod. in eund. Pf. fit ante faciem Domini : quoniam venit :

lutarem. judicare terram. Judicabit orbem terra , &c. Pfalt. Rom.

V. 4. Auguft. in hunc Pf. Jubilate Deo univefa terra Fabri ante faciem Domini , quoniam venit : quoniam ve-
:

cantate , 55 exfultate , &c. Sic etiam in Pfalt. Corb. ex- niet judicare terrain. Judicabit orbem terra , &c. Itidem in
cepto Domino , pro Deo. Caffiod. cum Pfalt. Rom. 8c Gr. Rom. Martian. Sc Moz. excepto uno venit , pro veniet. In
Vulgatse congruit. Mediolan. etiam bis venit. In Corb. a facie Domini : quia
If. 5. Pfalt. Rom. Martian. Pfallite Deo ncflro in citha- venit judicare terram. Judicabit orbem terra in jujl. Sec. Gr.
».( , &c. Rom. Fabri cum Moz. Deo nofiro
(5 cithara , £> , ed. Rom. delet to ante faciem , vel a facie Domini ; nee ge-
in cithara &, &c. Corb. Pfallite Domino nojlro
, in cithara, minat quoniam venit. Secus in Mf. Alex, ac edd. Aid. Sc
in cith. in citb. &c. Auguft. in hunc Pf. Pfallite Domino Deo Compl. ul.i fie aVc -TT£$<iui*i* Kupk , cti ffX fTa '' ° Tl x" 5 '»
:

nofiro in cithara , in cub. Sec. Caffiod. ut in Vulg. cui etiam Sec. in edit. Rom. fimpliciter , cti »kh xfivxi Y.eou
Gr. favet. TM , SCC.
t. 6. Sic eft in Pfalt. Mozarab. Mediolan. quoque hab.

Tom. II. Bb
 , ,

194 LIBER PSALMORUM. Pfalm. XCVIII.

/ersio antiqua, H e s R. VuiGATA HOD.

JE* Mf. Saiigerm, i. Plalmus ipfi David. XCIX. i. Pfalmus ipfi David.
XCVIII. XCVIII.
* T~xO minus regnavit, iraf- DOminus regnavit, commovean- Ominus regnavit, irafcantur
JL/ cuntur populi ; qui fedet tar populi ; fejfor cherubim ,
populi ; qui fedet fuper che-
fuper cherubim , moveatur tei- coacutiatur terra. rubim , moveatur terra.
Ta.
2. Dominus in Sion ma- Dominus in Sion magnus , & 2 . Dominus in Sion magnus : &
gnus : & excelfus eft liiper om- excelfus eji fuper omncs populos. excelfus fuper omnes populos.
ncs populos.
3. Confiteantur nomini tuo Confiteantur nomini tuo magna, 5. Confiteantur nomini tuo ma-
magno : quia terribile , & fane- & terribili , fancloque : & imperium gno : quoniam terribile & fanftum ,

turn eft : a.. & honor regis ju- regis judicium diligit. eft ; 4. & honor regis judicium dili-
dicium diligit. git-

Tu prxparafti aequitates : Tu fundafti aquitates : judicium Tu parafti directiones : judicium

judicium & juftitiam in Jacob & juftitiam m Jacob tu fecifti. & juftitiam in Jacob tu fecifti.

tu fecifti.

5. Exaltate Dorninum Exaltate Dorninum Deum nof- ?. Exaltate Dorninum Deum nof-
Deum noftrum , & adorate trum , &
adorate fcabellum pedum trum , & adorr.te fcabellum pe-
fcabellum pedum ejus : quo- ejus : quia fancius eji. dum ejus : quoniam fandbum eft.

niam fanclum.eft.
6. Moyfes & Aaron in fa- Aaron in facerdotibus
Mofcs ejr 6. Moyfes & Aaron in facerdo-
cerdotibus ejus: Samuel in- & ejus &
Samuel in his qui invo-
, tibus ejus : & Samuel inter eos qui ,

ter eos , qui invocant nomen cant nomen ejus. invocant nomen ejus.
ejus.
Invocabant Dorninum , & Invocabant Dorninum , & ipfe Invocabant Dorninum , & ipfe
ipfe exaudivit eos : 7. in co- exaudivit eos : in columna nubis lo- exaudiebat eos : 7. in columna nu-
lumna nubisloquebatur ad eos. quebatur ad eos. bis loquebatur ad eos.
Cuftodibant teftimonia ejus Cuftodierunt teftimonia ejus , & Cuftodiebant teftimonia ejus , &
& prjecepra ejus qua: dedit illis. pr&ceptum quod dedit eis. praeceptum quod dedit illis.

8. Domine Deus nofter tu Domine Deus nojler tu exaudifli 8. Domine Deus nofter tu exau-
exaudifti eos : Deus tu propi- eos .-Domine propuius fuifti eis , & diebas eos : Deus tu propitius fuifti

tins radius es illis , & vindi- ultor fuper commutationibus eorum. eis , & ulcifcens in omnes adinven-
cans in omnia ftudia eorum. tiones eorum.
9. Exaltate Dorninum Deum Exaltate Dorninum Deum nof- 9. Exaltate Dorninum Deum nof-
No T JE AD VeRSIONEM ANTIQUAM.
"f. 1. Pfalt. Rom. delet ?/>/?, cum Moz.&
Corb. In Gr. banc fupplevimus ex Pfalt. Rom. Vulg. In Moz. Corb. &
"ict*uit;TZ-\°:v'J Hunc Pf. Moyfi adferibit Hilarius prolog, & Carnut. legitur , quoniam fanilus eji ; ficut apud Aug.
in Pf. n. 4. ficut Hieron. epift. ad Cypr. to. 2. 695. a. in hunc Pf. juxta melioris not. Mfs. Apud Ambrof. vero
Moyfes , inquit , non Jolitm nobis quinque reliquit libros , Ge- 1. 2. de Abrah. c. n. to. 1. 3 ji. f. 8c I. 3. de Spir. S. to.

ne/im , Exod. tfc fed undecim quoqne Pfalmos , ab otlo- 2. 680. d. e. adorate fcab^ quon.fanilum eji ; fie etiam
re/xmo nono ad nonagejimum nonum : & infra:
ttfqtte apud Caffiod. In Gr. j. vrgyacurerre tw viroisoS'tu oti
Quod autem in ple'ifqne coduibus nonagejimns oilavus habet a')"'; he Mf. Alex. 'iyta. Auguft. loco cit. col. iofJy.a.

titnltim , Pfalmus David , in Hebra'ico non habetur ; banc obfervat quod dicunt Graci , viro-sra S toy , dixiile Latinos
habente Script rtra Sanila confuetudincm , tit omnes Pfalmi , fcabellum , alios fuppedaneum.
q li cnjnsjint titulos tun habent , his deputentur , quorum in If. 6. Pfalt. Rom. cum Caffiod. Vulgatae congruit. Mo-
Vrieribus Pfaimis nomina continentur. Idem docet praef. in, zarab. delet ejus , poft \occn\ facerdotibus. Auguft. in hunc
Malach. ficut Hilarius ipfe praef. in Pf. n. 3. col. 3. b.c. Pf. legit in his , pro inter eos i cat. ut in Vulg. Hilar,
In hoc tamen Pfalmo mentio fit Samuelis , qui pluribus vero prolog, in Pf. n.4. col. 3. d. fie Moyfes Aaron :
&
poft Moyfen fseculis vixit : difficultarem folvit Hilarius ubi in facerdotes ejus : ^
Samuel inter eos invocanles nom. ejus.
lup. dicens : Ou«d Ji forte aliqi'is per id intelligentia buic Ambrof. epift. 63. to. 2. 1034. d. Moyfes in Jacerdo-

fidem detrahet , qubd in bis Pfalmts, qui euai P/almnm , tibus ejus : £> Sam. inter invocantes nom. ejus. Hieron. ep.
CUi Moyfes auSor pralatUS eji , fubfequnntur , (criptnm Jit ad Cypr. to. 2. 69$. c. Samuel in eis , qui invocant nom.
id eji , in nonagejimo ottavo : Moyfes 8c Aaron & Sa- illius. Pfalt. Corb. add. Invocabant Deum , g ipfe exau-
muel , &c. non pojje a Moyfe ettm propbetatnm videri , chin divit eos. Gr. MauWh w refc Upeuffl dvW j, Sa/novw\
Samuel nomen , qui tanto poftenqtinm Moyfes ncttus eji , ex- hi to?? iirixxwiusfcic- to k, oci/to"; iiwwsr Alex, cum
flat in Pjaimo : meniinerit nulli mirttm ant difficile videri Aid. & Compl. ttsiuLWa oivroiv.
eportere , itt t ant us propbeta tanti prophet e , poftca licet fu- t- 7- Ita legit Auguft. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb.
turi nomen ediderit , ctltn in Regtiorum libris Jofi.e regis na-
, Sic etiam Caffiod. nifi quod hab. quia cujlodiebant. Pfalt.
me:! fit , antequam nafcatur , prophetatum , &c. Vide iis Rom. addit , £> pracepta ejus , qua dederat illis. Mozarab.
plura ibid. cum Gr. 2> prjecepta qux dedit eis. Mf. Alex, cum edd.
* In Pfalt. Rom. & Mozarab. eft irajcanttr ; 8c inf. qui Aid. 8cCompi. add. ot"T?, ad irp'siynona. Apud Hilar,
fedes fuper , 8cc. ut fup. Item fede s , in Mediolan. &Car- in Pf. 1 34. col. 474. c. primus rantiim legitur verfic. in
Tiut. &
apud Caffiod. Apud Iren. 1. 4. c. 33. p. 274. b. columna nubis loqneb. ad eos. Similiter apud Ambrof. in
6c Au2;nft. in hunc Pf. qui fedet lup. cherub, commoveaxnr Luc. 20. to. 1. 1512. e.

terra. Apud Ambrof. in Pf. 43. to. r. 91 3. e. qui fedes #. Itidem in Pfalt. Mozarab. exceptouno/;.';/?;, pro
8.
In Gr. fattuses. Sic etiam in Corb. demnto praeced. tu. In Rom.
-
moveatur , Sec. opy,'(JSratsav v«i' KcSitJS^in;
pariter , £> vindicans in omnia jludia eorum ; ficut in Mediol.
#•. 2. Ita legit Auguft. in hunc Pf. CafTiod. verb cum 8c Carnut. Ita quoque apud Caffiod. in hu;:c Pf. caer. ut
vet. Pfalr ut in Vulg. In Gr. v-^uxis isiv , &c. in Vulg. Apud Auguft. in eund. Pf. Domine tu exau-

Tt. 3. Caffiod. cum Pfalt. Rom. Corb. Carnut. Con- & difti eos : Deus tu propit. fnijli illis , tf vindicans in omnes

fitcantnr nomini tuo mag-:o , £> tervibili : quon. fan'Sum eji. affetliones eorum. In Gr... Qi sVwWfS carrsot' ©so? Ef.xa-
Mozarab. Confiteantur omnes nom. tuo magna : quia terri- to; eylrv clv-rilc, , £ tx.A.;x.Zv eir) iti.no. roi iir^vJev/^xloi

bile , Sec. Apud

Auguft. ut in Vulg. cui etiam Gr. favet. cLvtoiv.

Tf. 4. In Pfalc. Corb. Carnut. Moz. Tu parnjli xqui- & t. 9. Succinit Auguft. in hunc Pf. una cum Gr. Caf-
tutes ; in Rom. 8c Medici, aquitatem. Similiter ap. Aug. & fiod. vero cum Pfalt. Rom. extremo hab. quoniam fanilus
Caffiod. in hunc Pf. In Gr. Xv tSroiVasa; £i/6u7nTa; , 8cc. eji Dominus , 8tc.
t- 5. Vox ilia .fanSum, deeft in Pfalt, noftro Sang.
 : :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. XCIX. & roj C.

VULGATAHOD. H E B R. VERSIO ANTIQUA.
trum , & adorate in monte fan&o trum , & adorate in monte fanclo noftnim , & adorate in mon- Ex Mf. Sangerm*
ejus: quoniam fan&us Dominus Deus ejus ; quia-fundus Dominus Dcus tc fanfto ejus : quoniam fane-
nofter. tiofler. tus Dominus Dcus noller.

Vdicaia hod. H E B R. Versio antiqua.

i. Pfalmus in confeffione. Canticum in gratiarum adione. i. Pfalmus in confeffionem.
XCIX. C. XCIX.
Ubilate Deo oranis terra: fer- JUbilate Deo omnis terra :fcr- 2. Ubilate Deo omnis ter-
J vite Domino in fetitia. vite Domino in lathi a :
J ra : fervite Domino in lx-
tina.
Introite in confpedtu ejus , in Ingredimini coram eo in taude. Intrate in confpeclu ejus,
exfultatione. in exfultatione.
5 . Scitote quoniam Dominus ip- Scitote quoniam Dominus ipfe 3. Scitote quia Dominus
fe eft Deus : ipfe fecit nos, & non eft Deus : ipfe fecit nos , & ipfius ipfe eft : quoniam ipfe fecit
ipli nos fumus nos , & non ipfi nos :

Populus ejus , & oves pafcure Populus ejus , grex pafcus, & Plebs ejus , & oves pafcux
ejus: 4. introite portas ejus in con- ejus.Ingredimini portas ejus ingra- ejus : 4. intrate portas ejus in
feilione , atria ejus in hymnis: confi- tiarum adtonc , atria ejus in laude confellionem , atria ejus in
temini illi. tonfitemini ei , hymnis confellionis.
Laudate nomen ejus: 5. quoniam Benedicite nomini ejus : quia bo- Laudate nomen ejus :
5. quia
fuavis eftDominus , in sternum mi- nus Dominus, in femphernum mi- fuavis Dominus, in xternum
fericordia ejus , & ufque in genera- fericordia ejus ; & ufque ad genera- mifericordia ejus,&ufque in fx-
tionem & generationem Veritas ejus, tionem & generationem fides ejus, culum & ixculum Veritas ejus.
NotjE ad Versionem antiqua m.
Ttr. u Hieron. ep. ad Cypr. to. 2. 69 J. a. legit cum Caf- In Gr. Tvare 'Iti Kuexoe, ivrii ha o ©so; ( Alex. Aid. 6c
Jiod. 8c Pfalt. Corb. Pfalmus in confejjlone. Ita quoque Au- Compl. &ioi it,uay' ) cuitos cwetueef vfiocc,, J,
a'\ ttfiui' aaoj
.guft. prjemiflis his : Sic infcribitur , hie eji tttulusejus. Con- «i/t?, Kf, &c. Alex. Aid. & Compl. 'H^si; /s hais «W?,
cinit Pfalt. Rom. Rom. vero
Martian, hab. Pfalmus
Fabri. &c.
David in eonfejjione ; Mozarab. in eonfejjione David. Grj:c. ~fr. 4. Itidem apud Caffiod. prster vocem confejjionum y

"icn/tii it's iififxtiMi/wiv. Aid. & Compl. ifx>,uoi; ra AaviJ'. loco confejjionis. In Pfalt. Rom. Moz. innate in con- &
Tfr. 2. Sic hab. Caffiod. Corb. & Rom. Mar- cum Pfalt. Jejjione , atria ejus in hym. confejjionum. Sic etiam in Corb.
tian. In Rom. Fabri, & Gr. bis Domino. In Mozarab. /«- excepta voce ult. confejjionis. Apud Auguft. eund. Pf. in
lilate Domino fervite Deo Intrate in , &-C. Sic etiam intrate in Jjortas ejus in eonfejjione , in atria ejus in hymnis :
in edd. Aid. & Compl. Apud Auguft. in eund. Pf. Jubilate confitcmini Laudate nomen ejus : ita fane ferunt ibid,
ei.

Domino univerja terra ; poft paulo vero , Deo omnis terra ;
& poft plura , Domino emnis terra
mino in jocunditate. Intrate , &c. ut fup.
f. 3. Ambrof. in Luc. 20. to. 1. col. iyof. b. Scitote
quia Dominus ipje eji Deus nofler : & 1. I. de fide , to. 2.
448'. f. 449- a. Scitote quoniam Dominus ipfe eji Deus : ipfe
Jecit nos , g> non ipfi nos. Similiter Auguft. in hunc Pf. nifi
quod hab. 'i§ non nos , abfque medio ipfi ; deinde lie Nos
jtutem populus eju< , tf oves pafc. Sec. Caffiod.
Rom. 5c Corb. Scitote quod Dominus ipfe eji Deus : nos
autem fop. &c. ut in Vulg. nulpiam geminatur quoniam.
pleiique & mel. notas Mfs.edd. vero Am. Er. & Mfs. 2.
; ftatimque fervite : Do- in hymnis confejjionum confitemini ei ; Lovan. in hymnis con-
fejjionem confitemini ei. Gr. ii'<i;\^ar; ctf t«; TrvKctc. «.ut?
cV e^eftoM-yveet , t« ( Mf. Alex, cum Aid. & Compl. e/j
7«! ) «fW{ autb cc v/^yoii. E-fyftwytTQi dura , airuri >
&c.
t. J. Pfalt. Rom. Corb. & Mozar. cum Caffiod. quo-
: niam fuavis eji Dom ^ ufque in fxculum ftculi Veritas
cum Pfalt. ejus. Auguft. in eund. Pf. cum Vulgata concinit. Item
& Gr. nili quod initio hab. on j^jjh j-oj , abfque feq. eji ,
ut fup. in textu.

Vulgata hod. Hebr. Versio antiqua.

1. Pfalmus ipfi David. C. David Canticum. CI. 1. Pfalmus David. C. Ex Mf, Stfigerrfh

M Ifericordiam
cantabo tibi Dominc:
& judicium /I Ifericordiam
71
J. VJL cantabo : tibi
lam.
, & judicium
D omine pfal-
*

mine
TV/fl"
i-VX cium cantabo
:
Ifericordiam ,

tibi
«5c judi-
Do-
Pfallam , 2. & intelligam in via Erudiar in via perfeda ,
quando Pfallam , 2.
_
intelligam in &
immaculata ,
quando venies ad me. venies ad me via _ irreprehenfibili , quando
venies ad me.
Perambulabam in innocentia cor- Ambulabo in Jimplicitate cordis Perambulavi in innocentia
dis mei, in medio domus mese. mei in medio domus mea. cordis mei , in media domu
tua.
j. Non proponebam ante ocu- Non ponam coram oculis meis 3- Non proponebam ante
los meos rem injuftam facientes : verbum Belial : faxientem decima- oculos meos rem malam : fa
prajvaricationes odivi. tiones odivi , cientes prxvaricationes odivi
Not* ad Versionem antiqua m.
t. 1. Pfalt. Rom. cum Caffiod. Pfalmus ipJiDavid. Corb. de Spir. Mfs. tamen ferunt ibid, domus
S. to. 2. 690. f.
David Pfalmus. Mozarab. Pfalmus Cautia David. Apud mea ; fed pauci : Ambr. retinet vocem tux
6c in explicat. ,-

Auguft. tit. deeft. In Gr. 'ia.y.fioi tw AavlJ'. ita enim iubdit rlnbcmns in nobis demum Dei. Gr. coo-
:

Ambrof. 1. de Noe , c. 3. to. 1. 230.8.

Sic .a 8c in Pf. ftanter hab. tv /uka t? otx.\s /n*- i-falt. Gamut. Rom. &
118. 1032. d. Sic etiam Auguft. S. Profper , & Caf-
col. Martian, domus tux. Item Carnut. in via irreprebenjibili.
iiod. in hunc Pf. cum vet. Pfalt. & Gr.
t- 3. Ita Caffiod. cum Pfalt. Moz. Corb. Rom. ex- &
~#. 2. Sic in Pfalt. Corb. exceptis his Perambulabam :
ceptohocult. Etadhxfit ; Rom. hab. Et non adhxfit ; Corb.
in medio domu tua : fuperaddnur tamen ibid, litterula s , Hon Ambrof. in Pf. 37. to. 1. 830. c. ita legic :
adhxfit.
voci domu. Cafliod. Vulgata: refpondet cum Pfalt. Rom. , N«« verbum ncquam. Auguft. cum Piuip. in hunc
cognovi
Fabri , & Gr. Apud Auguft. & Piofp. limilia exftant , pr«- Pf. tion proponebam ante oculos meos rem malam : facientes
ter verbum Aeambulabam. Apud Lucif. Cal.l.de non con- prxvaricationem odio habui. Ison adhefit , &c. S. Profp.
ven. cum hasret. p. 223. c. Denmbulabam in innoc. cordis prxvaricationes , ut in editt. Aug. Lucit. Cal. 1. de non
mez , in medio domus tux. Sic etiam apud Ambroi. 1. conv. cum h*ret. p. 123. c. ita videtur interpungere :
3,
Turn. //. Bb ij
 , , , ,

1 96 LIBER PSALMORUM. Pfalm. CI.

Versio antiqua. H E B R. VU L G A T A HOP.
Ix Mf. Sangerm. Non hacfit 4. cor pi\l- mihi Nee adh&fit mihi : cor pr avian Non adhxfit mihi 4. cor pra-
vum declinanre a
: me mali- recedet a me ; malum nefciam. vum : declinantem a me malicrnum
o
gno , non agnoi'cebam. non cognofcebam.
5. Detrahentem adversiis Loquentem in abfcondito contra 5. Detrahentem fecreto proxi-

proximum ilium occulte ,

proximtim fuum , hunc interfici.vn '>
mo fuo , hunc perfequebar
nunc periequebantur.
Superbo oculo , infatia- & Superbttm oculis , & ahum cor- Superbo oculo , & infatiabili cor-
bilicorde , cum hoc fimul non de : cum hoc elfe non poteram de, cum hoc non edebam.,
edebam.
» 6. Oculi mei fuper fideles Ociili mei ad fideles terra , ut 6. Oculi mei ad fideles terra? ut
terra* ut fedeant hi iimul me- babitent mccum : ambulans in via fedeant mecum ambulans : in viaim-
cum ambulans : in via irrepre- Jiwpltciter , hie minifir abit mihi. maculata , hie mihi miniftrabat.
henfibili , ifte mihi ferviebat.
7. Non
inhabitabat in me- Non habitabit in medio domus 7. Non habitabit in medio do-
dio domus meat qui facit liiper- me&faciens dolum : loquens menda- mus mea» qui facit fuperbiam : qui
biam qui loquebatur iniqua
:
cium non placebit in confpeclu ocu- loquitur iniqua, non direxit in conf-

non direxit in confpeclu ocu- lorum meorum. pectu oeulorum meorum.

lorum meorum.
In matutinis interficie-
8. A-fanc perdam omnes impios ter- 8. In matutino interficiebam om-
bam omnes peccatores terra: r<c , ut interficiam de civitate Do- nes peccatores terra» : ut difperde-

ut difperderem eos de civitate mini univerfos qui operautur ini- rem de civitate Domini omnes ope-
Domini, omnes operantes ini- quitatem. rantes iniquitatem.

qua.
NoTiE AD VERSIONEM ANTIQUA.M.
Non proponebam ante oculos meos rem malum facientes : prx- mox Pro quo in Grxco inveniffe vos dicitis , t£ Qvf-
ita :

ricationes odivi. Non adh.rjit , &c. InGra:cover6 fie Kakvdxi dvris fi'.r £,«£• deinde Qnis non talem fugtat :

7Tf>a.y,ua. iroLfcinfJun' -ttoj^tk; •n-a©«£<io& ifilcvQa. Ou'x. EXoMff interpretationem , ut verbum ad verbum exprimens , iicat : ut

{In fioi , &e. confederenc ipfi mecum. Attamen hanc admittit Auguft.
in hunc Pf. cum declinaret k me malignus ,
t. 4. Auguft. in hunc Pf. cum Profpero Oculi met fuper fideles terrx
:

non cognofcebam. Lucif. veio Cal. 1. de non conv. cum hi- tit conjiderent hi mecum, &c. Ut in Vulg. imo S. Profp.
rer, p. 223. c. decliuantes a me malignos non cognofcebam. at Jimul conjiderent hi mecum. Caffiod. cum Pfalt. Rom.
tit fedeant hi mecum ; reliqua ut in Vulg.
Itidem Ambrof. in Pf. 57. to. 1. 850. c. lib. vero 2. de fuper fideles
interpel. Dav. c. 7. col. 648. d. decliuantes autem malignos item in Corb. fuper fideles terra ; deinde tarn in ipfo , quam
a me non agnofcebam. Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom in Mozarab. Ut fedeant hi mecum : ambulans in via irrepre-
& Corb. decliuantes a me malignos non agnofcebam. S. Profp. benjibili , hie mihi dejerviebat. In Gr. sV) t£; yririfc.

in eund. Pf. cum Biev. Moz. declinantem a me malignum t? Qi>yx.a$vigrKt avrii /ait tfa ' no^tvo^Sfi'^ c'v oJ a dfiUfic? ,

non agnofcebam-. Gr. inuMvomi aV efUt tS Ttovypx , ax. 671- J to; ,«oi mnf/ti:
ir. 7. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. c. legit i
Lucif. Calar.
t/ai'tni.

t. J. Sic in Pfalr. Moz. ad verbum , uno excepto e , No» domus mex qui facit ftp. qui loquitur
habitat in medio

pro hoc. Ttxtui pariter confonant Corb. & Rom. cum iniqua, &c.utfup. Caeleftinus I. ep. 2j.Conc. to. 1. 121 J"»
'Caffiod oro , nil! quod legunt circa med. perfequebar; & c. Non habitat in medio domus mex jaciens fuperbiam. Aug.

Corb. in fine ,fedebam, pro edebam. Lucif. Cal. 1. de non in hunc Pf. cum S. Profp. Non habitavit in medio domus
conv. cum hxret. p. 225. c. Detrabentem adv. proximos mex faciens fuperbiam : loqnens iniqua non direxit , &c. Ita
fuos occulte , earn perfequebar , &c. ut in Vulg. Apud Aug. quoque in Brev. Moz. prxter unum habitabit ; in Corb. no*
& Profp. in hunc Pf. lie Detrabentem proximo fuo occulte ,
: habitabat. Apud Caffiod. & in Pfalr. Rom. omnia ut in
hunc perfequebar. Superbo oculo , ^ infatiabili corde , bttic Vulg. InGr. Ov x.ctTux.4 -xctZ* uiripypaylar >.y.?\ur.....

non convefcebar i S. Profp. cum hoc Jimul non edebam. Am- (ttzvTio» t"'v , &c. Alex. Aid. & Compl. ituitttn &c. w,
brof. in Pf. 118. to. 1. 1046. f. deleryi'wfl/. S. Paulin. Tf. 8. Pfalt. Corb. I» matutinis interficiebam ut dif

in vita Ambr. to. 2. p. Xiv. b. Sedentcm advershs fratrem perdam eos de civil. Dorn. omnes qui operantur iniquitatem.
Similiter in Rom. Moz. & ap. Caffiod. pr*rer voculam
funm , C? detrabentem occulte , perfequebar. Gr. To? >cac7a>ia-
riitlct lib&C t£ TTMtlliV CLVTtl > TSTCV i^JitllW T»TO) V eos , quxdeeft. Itemap. Auguft. in eund. Pf. ut difperdam
de civitate ; caet. verb ut in Vulg. In Gr. E/'s t«; -n-pafus

t. 6. Ambrof. 1. de Spir. S. to. 2. 654. c. Oculi enim chcircTiiw t? ti,iMifyiv sat ira.rra.% Tui spya'(,o/^iyyi

Domini fuper fideles terra. Hieron. epift. ad Sun. & Fret. tuV, &c Apud Ambr. in Pf. 118. to. 1. 1 168. b. prior*
to. 2. Oculi mei ad fideles terra ut federent mecum : tantum exftant, ut in Vulg.
654.

Versio antiqua. He br. VULGATA HOD.

Oratio pauperis Oratio pauperis 1 Oratio pauperis
%x Mf. Sangtrm, 1 . .

Cum acediaretur , & in conf- £hiandofollicitusfuerit,&coram Cum &inconfpefhi

anxius fuerit ,

peftu Domini eifunderet Domino fudertt eloquiumfuum. Domini effuderit precem fuam.
orationem iiiam. C I. CI I. CI.

2. T7 Xaudi Domine
Cl nem meam &
mens ad te perveniat
:
oratio-
clamor D& Omine audi orationem meam,
clamor meus ad te veniat. D
te veniat.
Omine exaudi orationem
meam : & clamor meus ad
Ne avertas faciem tmm Ne abfeondasfaciem titam a me: }. Non avertas faciem tuam k

sl me : in quacunque die tribu- in die trtbulationis me& mclina ad me : in quacunque dietribulor , in-

NotjE ad Versionem antiquam.

'
)f. i. Hieron. epift. ad Cypr.
to. 2. 695. b. titulum tiouem fuam. Gr. Xlnj/cwxvi Tl? 7r7»X? '
Oral- axnficcen >

prasfert Vulgar* fimilem. Auguft. veiocum S. Profp. fie: g, cvam'oy Ki/fitf f'xx^i 1 T> " > ^c "

ijratio inopis , Cum angeretttr , & in confpeclu Domini ef-
fudit precem fuam ; Profp. effundit. Caffiod. cum Pfalr.
Rom. Fab. Oratio pauperis , Cum anxius fuerit , $$ coram Do-
mino effuderit precem fuam. Rom. Martian. Ciim anxiatus
fuerit , g) coram Deo effuderit , &c. Mozar. Cum anxiatus
fuerit, g; '" confpeclu Domini effuderit, &c. Corb. Oratio
pauperis , Cum anxius erit , $ ctnfpeclu,
f- 2. Ita legit Aug. cum Profp. in hunc Pf. Ita quo-
que Caffiod. in eund. Pf. cum Pfalt. Rom.& Moz. pofito
Domine , ante exaudi. Similiter habet Miffale Rom. ad
Grad. Dominic. 17. poft Pent. In Gr. Ku'eie s/caxfoci'.....
icp OS Qi h^Ara , Mf. Alex, h^ara , &C
Tf. 3. Auguft. in hunc Pf. Ne avertas
inclina anient
Domini effundit era- tuam ad me ; in quacunque die citi exaudi me. Simi-
 ; .

Liber psalmorum. pfaim. ci. 197

VU I. G AT A HOD. H.EB R. V F. RSIO ANTIQUA.
clina ad me aurem tuam. me aurem tuam. lor , indina aurem tuam ad Ex Mf. Sangtrm,
me Domine.
Inquacunque die invocavero te, In quaennque die invocavero , ve- In quaennque die invocave-
velociter exaudi me. lociter exaudi me. ro te , velociter exaudi me
Domine.
4. Quia defecerunt ficut fumus Jjhtonidm confumpti funt ficut 4. Quia defecerunt ficut fu-
dies mei &
ofla mea ficut cremium fumus dies mei
: ojfa mea quafi , & mus dies mei & offa mea fi-
:

aruerunt. frixa contabuerunt. cut in friciorium confricta

funt.
5. PercufTus fum ut frenum , & Percuffum eft quafi fcenum , & 5. PercuiTum eft ficut foe-
aruit cor meum : quia oblitus fum arcfaclum eft cor meum : quia obli- num & , aruit cor meum quo :

comedere panem meum. tus fum comedere panem meum. niam oblitus fum manducare
panem meum.
6. A voce gemitus mei adhxfit A voce gemitus mei adbafit os 6. A voce gemitus mei ad-
os meum carni mea?. meum carni mea. hxferunt offa mea carni mex.
7. Similis faclus fum pellicano Affmilatus fan pellicano de- 7. Similis factus fum peli-
folitudinis : faclus fum ficut nyclico- ferti : factus fum quafi bubo folitu- cano in folitudine fa&us fum :

rax in domicilio. dinuni. ficut nyclicorax in domicilio.

8. Vigilavi, & faclus fum ficut Vigilavi , &
fut ficut AVIS foli- 8. Vigilavi , & faclus fum
naffer folitarius in teclo. tariafuper tectum. ficut palter fingularis in xdi-
ficio.
9. Tota die exprobrabant mini Tot a die exprobrabant mihi ini- Tota die exprobrabant me
9.
inimici mei: & qui laudabant me m'ici mei : exfult antes per me jura- inimicimei & qui laudabant :

adversum me jurabant. bant. me adversum me jurabant.

10. Quia cinerem tanquam pa- Jj)uia cinerem ficut panem come- 10. Quia cinerem ficut pa-
nem manducabam , & potum meum di , cy potum meum cum fletu mif nem manducabam , & potum
cum fletu mifcebam , cut meum cum felle mifcebam,
11. A facie ira; & indignationis A facie indignationis ttu , & 1 1 A
facie irx tux , in- &
tuz : quia elevans alliliiti me. irs. turn. : quia levaftt me , ejr alli- dignationis tux quia extol- :

Jifti me. lens elififti me.

1 2. . Dies mei ficut umbra decli- Dies mei quafi umbra inclinati 12. Dies mei ficut umbra
haverunt : & ego ficut fcenum arui. funt, & ego quafi fcenum arui. declinaverunt ego velut : &
fcenum arui.
Not* ad Versionem antiquam
liter hab. Caffiod. cum Pfalt. & Milf. Rom. ad Tract, fer. pretati funt in sedificio. Aoi/ux in Orientalibus provinces
iv. maj. hebd. Ne avertas ,- can. verb ut in Vulg. Sic ipjum dicitur , quod apud nos tectum in Palxflina enim :

etiam in Gr«co. & /Egypto , ubi vel fcripti funt Divini Libri , vel interprtta-
"fr. 4. Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. tf offa mea ficut ti , non habent in teilis culmina , fed J~a/Jtcc]a..
in fixorio confrixa funt. Sic etiam in Brev. Moz. necnon If. 9. Pfalt. Rom. Martian, cum Mozar. exprobrabant
in Pfalt. <k MilFali Rom. ad Tract, fer. iv. maj. hebd. me y? qui me laudabant , &C. Rom. Fabri , exprobra-
In Pfalt. Medio\an.Jicttt frixorio confrixa funt. In Carnut. bant mihi g qui me laudabant , Sec. Corb. exprobra-
1

Jicut frixorium confrixa funt. In Corb. Jicut friciorium con- bant me £5 I 11 * laudabant me adversiis me jurabant.
fricla funt. Apud Profp. in eund. Vi. Jicut in fiiiloriolo con- Caffiod. exprobraverunt me inimici , &c. ut in Vulg. Aug.
frixa funt. In Gr. of.u rppvyiot Qvreppuynaftn verb ab ipfa nil differt , pi excipias adversiis , pro ad-
tf. 5. Ita legunt Aug. & Prolp. in hunc Pf. cum Pfalt. versum. In Gr. uniTiZjiv [it- of j, u eVwt/; jjce , &c.

Corb. & Carnut. Caffiod. verb cum Pfalt. & Milfali Rom. 't. 10. Tertul. adv. Pfychic. p. 985. c. hschabet Ci- :

ad Tract, fer. iv. maj. hebd. l'ercuffus fum Jicut fcenum nerem edens velut panem , potum vera fletu mifcens. Ambr„
quia oblitus fum manducare , &c. Gr. 'JL-wm-/w oicsj ^o'/itoc, de apolog. Dav. to. I.684. D> Qj'-' cinerem tanquam pa-
5 ;i\v,f>dv£:i , &c. ut fup. nem manducabat , f*j potum fuitm cum flew mifcebat : at in
Xv . 6. Sic ell in Pfalt. Rom. Carnut. Corb. & Moz. Sic Pf. 37. col. 819. f. & potum meum fletu temper abam : in
etiam apud Auguff. Profp. & Caffiod. in hunc Pf. InGr. Pf. verb 118. col. 1 195. e. £) potum meum cum fletu mif-
Ato (tai'AZ tv SivccynS /Jt,v sxomkBh to orSff f*V Ti~, &c. Ap, cebam. Hieron. epift. 18. ad Euftoch. to. 4. p. 2. col. jy.
S. Paulin. epift. 15. p. 88. a. A fame & Jiti adbxferuui a. Quia cinerem manducabam, $$ potionem meant cum
offa mea carni mex. fletu mifcebam. Auguft. in hunc Pf. cum Brev. Mozarab*
if. 7. Concinunt Pfalt. Rom. & Corb. Auguil. verb in Quoniam cinerem ficut panem manducavi , $5 potum meum
hunc Pf. ita legit : Similis faclus fern pelicano , qui habi- cum fletu mifcebam. S. Profper in eund. Pf. Jicut patient
tat in folitudine : faclus fum Jicut nyclicorax in parietinis. manducabam , tf potum meum cum lacrymis mifcebam. S.
Itidem ap. Profp. in parietinis. S. Paulinus ep. 49. p. z86". Pacianus epift. 3. p. 3I2.d. Ouoniam cinerem Jicut panem
b. legit : Faclus Jiimjimilis pellicano flitudinis : Jicut nycli- edebam , ^ pot. meum cum fletu mifcebam. Chromat. Aquil.
torax in domicilio. Ambrof. pariter , 1. de fuga faec c. 5. to, in Matth. p. 978. d. Qjiia cinerem Jicut pattern manduca-
J. 450. b. Jicut nyclicorax in domicilio. Unde Hieron. ep. bam, &pot. meum cum fletu tempe;rabam. Itidem in Flair.
ad Sun. 6c Fret. to. z. col. 655. b. ait Quod Jimtliter ha- : Rom. Corb. & ap. Caffiod. cirm in hunc Pf. turn in Pf.
betur inGrxco (»vXTiia&c^ 1 ) apud nojlros tf Graces legitur. 6. p. 29. b. In Gr. *, to truna. juv fina. jaakBui sx.!firear.
Apud Caffiod. ut in Vulg. dempto verba fum , ante pel- #\ll. Pfalt. Rom. Fab. A facie irx indignationis tux:
licano. Grsce , Clfjcoiuivv irzhSKOH ipw/j.ix.£>' iytvifay atii iu>c- quia elevans elijifli me. Rom. Martian, irx & indignationis.
TDLo^ci, cV oix&TreA.o». Mf. Corb. Auguil. fcribit pelicani Auguft. in hunc Pf. A facie irx tux , $$ ivdignat. tux : qua-
Sc loco pelicanns femper pelicanis. , niam levajli , elififti me. Caffiod. A facie irx £J indignat.
~t. 8. Auguil. legit cum Profpero , ficut paffer fingula- tux : quia elevans elijifli me ; Mfs. 2. allijifli. P. alt. Moz.
ris in teclo. Caffiod. cum Pfalt. Rom. Carnut. Corb. & & Corb. hab. irx tux , £> indignat quia leiafli , £$
Moz. Jicut paffer unicus inadiflcio, Mediolan. ut fup. ficut alijifli me. Verum Hieron. epift. ad Sun. & Fret. col. 655.
paffer fingularis in xdificio. Ambr. 1. de fut^a i«c. c. y. to. 1. b. ait , pro a facie irx tux , quod in Graeco inveniife fe di-
450. b. Jicut paffer fingularis indomo : at in Luc. it. col. xerant , in Hebneo , & ap. LXX. manifefte legi , 'At» ir^p-
1457. b. ego autem Jicut pafferfingularis in xdificio. S. Pau- cdirv th; apjXt; i, t? Sk^? (\. Attamen in edit. Rom. &
lin. epift. 40. p. 246. c. Vigilavi.,
tf faclus fum Jicut paffer aliis nunc exftat , th? o'/ohs Qv , «, tv iu/nv £v deinde ,3-1
fingularis fuper teilum : & infra , 248. c. 249. b. 250 b. £Tra($cs xotTJfox^a; jj.z.

Jicut paffer unicus fttper teclum. Gr. «, iyenftw ( Alex. Aid. f. 12. in hunc Pf. poft paulb verb , Jicut
Ita leg. Aug.
&Compl. s'-ysi'o'uAi/ ) q)k[ rfcBiW /jiovuFcr =Vi Aot/ialr Alex. fcenum. Hieron. in Eccleliaft. to. 2. 761. c. Dies mei Ji-
ficrafav; Aid. &
Compl. fVi Auucctqc. Hieron. epift. ad cut umbra inclinati funt : g
ego Jicut fcenum ami. Caffiod i
Sun. &
Fret. to. 2. 655. a. ait : Diati< vos in Grxco in- Vulgatae congruit cum Pfalt. Rom. In Mozarab. Dies mei
tieuiffe , sVl Au(j.oflt , quod anuqui codices Launorum inter- Jtctet umbra tranfiernnt , Sic, Gr. eJesi mix s/.Ait«5«r , &c*
 : :

19« LIBER PSALMORUM. Pfalm. CI.

Versio antiqua. He b r. VULGATA HOD.
Ex Mj. S:inger»u 1 3- Tu afltem'Domine in Tu
autem Domine in internum 1 Tu
autem Domine in ster-
3 .

aeternum permanes & me- : permanes , &

memoriale tuum in num permanes memoriale tuum : &
moriale tuum in laxulum & generatione & generatione. in generationem & generationem.
faeculum.
1 4. Tu exfurgens miferebc- Tu fufcitans mifereberis Sion: 14. Tu exfurgens mifereberis
ris Sion : quoniam venit tem- quia tempus ut -miferearis ejus, Sion : quia tempus miferendi ejus,
-pus miferendi ejus. quoniam venit tempus quia venit tempus.
1 5. Quoniam bene
fenfe Vuoniam piacttosfec-erunt fervi 15. Quoniam placuerunt fervis
runt fervi tui lapidis ejus : & tui Upides ejus , & pulverem ejus tuis lapides ejus: & terra; ejus mife>
pulveri ejus miierebuntur. mtferabilem. rebuntur.
1 6, Et timebunt gentes no- Et timebunt gentes nomen Do- 16. Et timebunt gentes nomen
men Domini , & omnes reges mini , & univerji reges tens, glo- tuum Domine , & omnes reges ter-
terrae gloriam ejus. nam tuam. ra; gloriam tuam.
1 7. Quoniam aedificavit Do- J^uia adificavit Dominus Sion : 17. Quia .Tdificavit Dominus
minus Sion : & videbitur in apparuit in gloria fua. Sion : & videbitur in gloria fua.
majeflate fua.
8.1Refpexit in oratione Refpexit ad orationem vacui , cjr 1 8 . Refpexit in orationem hu-
pauperum : & non fprevk pre- non defpexit orationem eorum. milium : & non fprevk precem eo-
<:es eorum. rum.
19. Scribantur haec in pro Scribaturboc in generatione 110- 19. Scribantur hrec in genera-
geniem alteram : &
populus , viffima , & populus qui creabitur tione altera : & pdpulus , qui crea-
qui creabitur , laudabit Dominum. laudabunt bitur , laudabit Dominum :

20. Quia profpexit de excel- JVuoniam profpexit de excclfo 10. Quia profpexit de excelfo
fo fanfto fuo Dominus de cce- fancluario fuo : Dominus de cotlo
: fandto (uo : Dominus de ccelo in ter-
lo in terra profpexit tenant contemplatus eft : : ram afpexit:
2. 1 . Ut audiret gemitum vin- Ut audiret gemitum vtneti , ut it. Ut audiret gemitus compe-
culatorum : ut folvat filios in- folveret filios mortis : ditorum : ut folveret iilios interemp-
teremptorum rorum :

Ut adnuntietur in Sion
2Z, Ut varretur in Sion notnen Do- Ut annuntient in Sion no-
nomen Domini & laus ejus : mini , & laudatio ejus in Jerufa- men Domini & laudem ejus in Je :

in Jerufalem. lem rufalem.

aj. In conveniendo popu- Cum congregatifuerint populi Ji- 2 j . In conveniendo populos in
los in unum , regna ut fer- & mul , & regna ut fervi ant Do- unum, & reges ut ferviant Domino.
viant Domino. mino.
Refpondit ei in via vir-
-24. jiffiixitinviafortitudtnemmeam: 24. Refpondit ei in via virtutis
tutis ejusPaucitatem dierum : abbreviavit dies dims. fua; Paucitatem dieium meorum
:

«neorum enunciamihi. nuncia mihi.

Not£ ad Version E M A N T I QU A M.
V. 1 3. Auguft. in hunc Pf. Tu vero Domine in xternum 1

545 d. legit. : Refpexit fit per filios pauperum: £? nonfprevit

wanes : & mentor, tuum in generationem £5?generationem. S. deprecationem eorum. Ambr.
e. Quiet in Pf. 118. col. 1187.
Profper in eund. Pf. in generatione $ generationem. Caf- rejpexit Jiiper filios pauperum
non defpexit pieces eorum. : JJ
fiod. cum Pfalt. Rom. Corb. & Moz. Tu autem per- Auguft. in hunc Pf. Rejpexit in orationem hitmilium : $$ no»
manes : tf mem. tuum in fxculum fxculi. Gr. s/$ toV atSrx defpexit precem eorum. S. Profper in eund. Pf. addit Do-
fKVsii' to [initio cvvov Qv a\ yenav >L yevidv.
JC) minus , ad vocem humilium. In Gr. 'E-irsCw^a t-rt\ tyt
f. 14. Ita ferunt Pfalt. Rom. Corb. & Moz. Sic etiam TTfiyGiv^xv to* rairivm' K, i:x ii^iii'jid t«c AcMSit dinar.

-in MifTali Rom. ad Tract, fer. iv. maj. hebd. ficut apud 1?. 19.Proiper in hunc Pf. Vulgatjeaccinit cum Caf-
S.
Cafliod. addito uno Domine , ad verbum exfurgens. Au- liod. & P/alt. Rom. In Curb, fie Scribantur bxc in fxctt- :

guft. vero in hunc Pf. ita legit : T« exfurgens mtf..... quo- lum alterum , &c. ut in Vulg. Ap. Aug. in eund. Pf. &)•/>•
niam tempts tit mifcrearis ejus , quoniam venit tempus. Item bantnr hxc in generationem alteram, &c.utin Vulg. In Gr.
ap. Prolp. in eund. Pf. quia tempus ut miferearis ejus ; T&ctpvTa at/TH tit ytttou E'r££,*f £) * a °$ ° kti^o^c; antt,it
fed non plura. Apud Aug. traft. 7. in Joh. to. 5. p. i. col. tw KuCiot.
343. g. quoniam venit tempus ut miferearis ejus. In Gr. 20. Sic eft in Pfalt. Mozar. Ita etiam in Rom. Corb.
T(r.

it; ncwpo; in o»tT<j/»ioa/ ccWw , i'n whsi Kaipoq. & ap. Cafliod. praetcr hoc, in tenant. Apud Auguft. in
tf. iy. Plait. Moz. hab. cum Cafliod. Quia ("Cartiod. hunc Pf. Ouoniam profpexit ex alto fan do fuo : Dominus de
Quoniam babuerunt fervi tui lapides ejut : •$
) betiepi actios cwlo in terrain profpexit. Apud Hilar, in Pf. 118. col. 345'.
terrx ejus mij'erebnntnr. Itidem in Rom. Cainut. piaeter & d. Dominus de coelo refpexit in terrain. InGr.'OT/ ifextrfyer
unum beneplacttum. Mediol. cum Profp. Qtton. benepiacitum c£,ii-{ti<; d'/la dinS' KuC-io^ si; kCW £7ri tm 7111' s-ire&M-^i.
habtterunt fervi tui lapides ejus : ^ pnlveris ejus mifereb. Ita V. 21. Eadem prorfus leguntur in Pfalt. Corb. & apud
quoque Aug. traft. 7. in Joh. to. j.p.z. col. 545. g. fed in Cnfliod. in hunc Pf. Ita Rom. & ap. Hilar, in
etiam in
hunc Pf. legit , in lapides ejus. Item in Pfalt. Corb. ^"' - ?
Pf. 118. col. ?4J. d. nifi quod Rom. hab. et folvat; Hilar.
fiiam benepiacitum babuerunt fervi tut in lapides ejus : tf ^ folveret. Pfalt. Mozar. Ut audiret gemitus vincnlatorum :

terra ejus mifereb. Hieron. ep. ad Sun. Fret. col. 6 5 J. & & folvat filios interemptorum Mediolan.^7. <w morte ;
;
afflic-
b. ait : Pro terra, in Hebrxoz&r quod omnes yvv tranf- torum. Apud. Auguft. in hunc Pf. lie Ut audiret gemitum :

lulerunt. In ed. Rom. & al. "On evfUvieoui of <ft*W Q? compeditorum : nt folvat filios mortificatorum. Apud Profp.
in eund. Pf. Ut videret gemitus compeditorum : nt folveret
'if. 16. Vulgatx fuffragantur Aug. Profp. & Cafliod. in filios mortificatorum. Gr. T? «x?5a< t? siva'/pS Toy intst-
hunc Pf. cum vet. Pfalt. Similiter in Gr to ovo/xd Qa Sv.uhan' TV hvvxi tic, vlie, toiv -Ttia.va.TulJ.eiav.

Kt'et; , i, Tcd/lse, ei° /Saovw?; tdV Ai%av (\- fed in edd. Aid. f. 22. Ita ferunt Pfalt. Rom. Corb. dc Moz. quibus ac-
& Compl. to Bvo^a. Kvoiv , H*7rdvTtz of fictaMTi; tii; 7«; rm , cinunt Auguft. Profp. 8a Cafliod. in eund. Pf. InGr. T?
r
&c. item in Mf. Alex. tik 7i~i. «Va7j £??iot( cv Slav to ovofta. Kffi»* tmi' aiviciv , &c. jc,

If-. 17. Ita legit Cafliod. cum Pfalt. Rom. Corb. & Moz. f. 23. Sic habent Auguft. Profp. & Cafliod. in hunc Pf.
n
necnon MifTali Rom. ad Grad. Dom. 3. poft Epiph. Au- cum Plait. Moz. Corb. & Rom. In Gr. 'Ev tu ovaxiitvat
guft. vero in eund. Pf. Quoniam xdificabit in gloria fua. *ui<; i, [!>a<siM7<; , &c Duo etiam Mfs. Cafliod. ex hibent

S. Profper, adificavit. In Gr. "Otj oi'icoAo^h'o^ cc rn reges , non regna.

! oS» avTX. #. 24. Ita fert Pfait. Mozar. Itaquoquein Rom. &ap.
#". 18. Sic in Pfalt. Corb. ad verbum ; cui accinunt Rom. Cafliod. excepto uno virtutis fua. In Corb. vero vitiose,
& Mozar. cum Cafliod. in hunc Pf. nifi quod Rom. hab. Refpondite ££ in via virtutes fn.v enuncia mihi. Apud
Et refpexit in orationes abfque praeced. ; Moz. in orationes , Auguft. &
Profp. in hunc Pf. Refpondit ei in via fortitu-
i$ .' Cafliod. in orationem, Hilarius vero in Pf. 118. col. di/us fua : Exignitatem dierum meorum ctnnuntia. mihi. In
 , . ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. CII. t

99
VU L G A T A HOD. He b r, Versio antiqua.
25. Ne revoces me in dimidio Dicam Deus mens
: ne rapias me 2. j. Ne revoces me in di- Ex Mf Sanger Hit
dierum meorum in generationem : in medio dierum meorttm : in gene- midio dierum meorum gene- :

Si generationem anni tui. r attune gcnerationum anni tuu rationem & generationem an-
ni tui.
16. Initio tn Domine terram A principio terram fundafii , 26. Initioterram tufundafli
fundafti : & opera manuum tuarum & opus manuum tuarum coeli. Domine : & opera manuum
funt coeli. tuarum funt codi.
17. Ipfi peribunt, tu antem per- Ipfi peribunt , tu autem ft abis zy. Ipfi peribunt, tuautem
manes : & omnes licut veftimentum & omnes qv.afi veftimentum attc- manes in aternum : 6c omnes
veterafcent. rentur. ficut vettimentum veterefcent.
Et ficut opertorium mutabis eos , £hiafi pallium mutabis cos , ejr Tanquam opertorium mu-
& mutabuntur: 18. tu autem idem mutabuntur : tu autem ipfe es , & tabis ea , &
mutabuntur : 2$. til
ipie es ,& anni tui non deficient. anni tui non deficient. autem idem ipfe es , anni &
tui non deficient.
29. Filii fervorum tuorum habi- Filii fervorum tuorum habita- 29. Filii fervorum tuorum
tabunt : & femen eorum in feculum bunt ,& femen eorum ante faciem inhabitabunt tibi femen : &
dirigetur. tuam perfeverabit. eorum in aeternum dirigatur.
NoTjE AD VERSIONEM ANTIQUA M.
Graec. 'AttiupIQw dura w oJa !%uog «i't?' Tm oai7o'tm7« Ambr. to. z. j^. hab. mutabis
eos. Au<5t. op. imp. in
f.

lav dvctyfotr fici Matth. horn. 48. p. 198. Ipji peribunt, tn autem perma-
if. 25. Plait. Rom. & Moz. cum CafTiod. Ne revoces me nes in aternum. Arnob. de Deo trino , p. jsi.a. Ipfi pe-
in dimidio dier. meor. infeculum faculi anni tui. Auguft. ribunt , tu antem in atemum manes. Auct. 1. de promiif. p.
in hunc Pf. cum Profpero Ne revoces me in dimidium : 202. d. omnia ficut veflimcn'nm veterajcent. Et ficut oper-
dier. meor. in generation! gcnerationum ( Profp. generatio- torium mutabis ea , £5 mutab, Hieron. in Ifai. ji. to. 3. 367.
nem) anni tui. Ambrof. in PI. 43. to. I. 888. b. Ne de- b. Et Jicut pallium involves eos , £J mutabuntur ; Se inf.
ditcas me in dimidium dierum meorum. Hieron. epift. ad in c. 6y cul. 490. f. Et quafi amiftum involves eos. Phi-
Cypr. to. 2. 70}. a. Ne anjeras me in dimidio dier. meo- laftr. Brix. I. de hasref. p. 710. c. Ipfi peribunt , tu antem
rum. Gr. M»i aW/af»; /its lv vp.hu v,u.spav /*l>
-
« yiKu yeviujt ipfi es in atemum. Fauilin. presb. cent. Arian. p. 64?..
TO £TM (Js h. Ipfi peribunt , tu antem permanebi' : £5 omnes , Sec. UC
#. 26. Accinunt Iren.l. 4. c. 3. p. 230. c. & CafTiod. in in Vulg. Calliod. in hunc Pf. cum Plait. Rom. Ipfi perib.
huncPf. cumPfalt. Rom. Corb. & Moz. Item Ambr. 1. I. de tu autem permanes : tf omnia ficut veflim. veterajcent. Et
intetpel. Job , c. 7. to. 1.634. d. 6c 1. 3. de Spir. S. to. 2. ficut opertor. mrttab. e a , tf mutab. Muzarab. veterefcunt.
67l.^&epift. 43. col. 972. b. at 1. I. Hexa. to. r. 1 3. b. Corb. Ipji peribunt , tu autem in atemum permanes : fj»
legit Principio terram tu fund. Domine , &c. Auguft. in
: omnia ficut veftimentum veterejeit. Et Jicut opert. mutabis
hunc Pf. hi principio terram tu fund. Dom. &c. Hieron. in ea, tf mutab. Auguft. & Profp. in eund. Pf. cum Vulg;ata
Ifai. Ji. Sc6$. to. 3. col. 367. b. 490. f. A principio terram tit concilium. lit Gr Qu At J'lctptvcts' «, irdv-e; "Kc:
fund. Dom. Sec. vel tu Dom. terram fund. Sec. S. Profp. in cQi^o^cctov tuif-ic U.VT1SC, , x. aMayoofTa/.
eund. I f. Principio Domine terram jund. Vigil. Tapf. cont. Tt. 28. Sic Iren. 1. 4. p. 230. c. cum CafTiod. in hunc
Varimad. p. 7 30. d. Tu Domine in principio jundafli terram , Pf. Sic etiam Auftor I. de fide orthod. ap. Ambr. to. z.

Sec. Fauftinus ptesb. 1. cont. Atian. p. 645. h. In initio tn 354. f. cui favet Vigil. Tapf. cont. Varimad. p. 730. e.
Domine terram fund. Sec. Ap. Hi'ar. 1. i2.deTrin. 1118.C cum vet. Pfalt. Apud Ambtof. 1. 1. Hexa. to. 1. col. 13.
poftetiora tantiim opera man. tuar.junt ca>/i.Tertul. 1. cont.
: b. tu vera ipje es , $$ anni tui non defic. Apud Au.Juir. in
Hermog. p. 420. b. & 413. a. delet/?<«f. In Gr. K«t* hunc Pf. tu verb ( inf. autem
idem ipfe es , Sec. fed vox)

ttf'/jti Tiic 7MI' Qu Ku£<e s'tyefMiaia;' «, £/>7« rav s/fli» ipfe, abed a praecipuis Mfs. Apud
Profp. tn idem ipfe es
Sec. Apud Fauftin. presb. cont. Arian. p.
64 J. h. tu au-
ir.z"j. Irenasus 1. 4. c. 3. p. 230. c. fie habet : Ipfi tem idem es , Sec. Ap. Auft. 1. de promilT. p. 202. d. ttt
per ib ait , tu autem perfiver abis : £> omnes ficut veflim.ve- antem ipfe idem es. Pfalt. Corb. add. ©' anni tui non de-
terafcent. Et ficut cooperimentum mutabis eos , £? mutab. ficinnt. In Gr. Qu As d at/To; el, k, Sec. ut in Vulg.
Tertul. cont. Hermog. p. 420. b. Et ipfi peribunt , nam tf tf\ 29. Iren. 1. 4. c. 3. p. 230. c. Filii fervorum tuorum,

Ji mntabit illos velut opertorium , gj mutabuntur. Ambiof. inhabitabunt fal. habitabiait ; ) %j femen eorum in aternum
I. I. Hexa. to. 1. 1 3. b. Ipji peribunt , tu antem permanes : ( a!, in facnl'tm) dirigetur. Auguft. in hunc Pf. Filii
f$ omnia ficut veflim. velerafient. Et tanquam amiBitm mu- inhabitabunt : £> femen eorum in Jxculum dirigetur. Simi-
tabis ea , £5 mutab. at i. 1. de interpel. Job , c. 7. col. liter habet CafTiod. cum Pfalt. Rom. Corb. Moz. prae- &
634. d. ^
omnes ficut veflim. veterafi. Et ficut opertorium ter hoc, in faculnm f.vcnli : prsterea Rom. fcribit habita-
mutabis eos , Sec. Se l.de bened. Patr. c. 4. p. J20. d. ficut hunt ; Corb. habitab. ibi ; CafTiod. inhabit.ib. ibi. Gr. Karats-
amitlum mutabis eos. Item Au£t. 1. de fide orthod. ap. y.wioovcr Kj to i'azpf.l'j. aurun si's tjv cci'uict naliv^-vr^iUiTo::,

VULGATA HOD. H E B R. Versio antiqua.

1. Ipfi David. CII. David. CUL 1 . Pfalmus ipfi David. CII. Ex Mf, Sangerm,
Enedic anima mea Domino & T) Enedic anima mea Domino ,
B omnia qu.e
mini fanfto ejus.
,
intra me funt no- ,
:

JD &
fanclo ejus.
omnia vifcera mea nomini
mea
JU milium &
,
Enedic anima

nomen fanctum
: omnia
mea Do-

ejus.
oila

2. Benedic anima mea Domino: Benedic anima mea Domino , & 2. Benedic anima Domi-
& noli oblivifci omnes retributiones noli oblivifci omnium retributionum num &
noli oblivilci
:
omnes
ejus. ejus. retributiones ejus.
NoTiE AD VERSIONEM ANTIQUA M
ap. CafTiod. in hunc Pf. In Pfalt. Corb.
•#. I. Similiter mino. S. Paulinus epift. 23. p. 123. b. habet : Benedixit
fimpliciter , Pfalmus David. A Rom. Gr. abefT: Pfalmus : & anima mea Dominum : & omnia interiora mea , nomen fanc-
in edd. tamen Aid. &
Compl. legitur , ¥:»/«; T <» , &c. tum ejus : Se epift. 27. p. 174. a. Benedixerunt omnia in-
Auguft. hunc titulum lilet. teriora noflra Dominum. In Gr. EuM-y{ ts» KCtZtor
* Ambrofius lib. de lfaac, c. 3. col. 360. a. fimiliter
ii
£
nana tk on; pin , to ov./ax to, &c.
hab. Benedic anima mea Dominion
: item 1. de apol. Da v. Tt. 2. Accinunt magno confenfu Auguft. S. Profp. &
col. 698. f.omnia interiora mea , nomen
fed addir :
^ CafTiod. in hunc Pf. cum Fulg. ep. 7. c. 3. p. 191. necnon
famhim ejus. Ita etiam legunt Auguft. Profp. & CafTiod. Pfalt. Corb. Rom. & Moz. nifi quod hab. anima mea. In
in hunc Pf. cum Fulg. ep. 7. c. 3. p. 191. necnon Pfalt. Gr. pariter , -{'}£" i"" ror Kf'ew j, /j.v sirtiaridns tzck;
:i

Rom. Se Corb. Similiter apud Hieron. in Ifai. 16. 26. & t«; ar.hc; ivrls' Mf. vero Alex, cum edd. Aid. ScCcmpl.
5J. to. 3. col. 127. f. 222. a. 402. e. necnon in Dan. 10. hab. a^KiroJ cist;; item S. Paulin. epift. 27. p. 172. c.
col. 1 120. a. & in Breyiar. Moaarab, excepta voce De. retributiones.
 , - . . ,

200 LIBER P SAL MO RUM r

Px alm. CII.
Versio antiqua. H E 3 R. VULGATA HOD.
Mx Mf. Sangtrm. 3. Qui propitius fit omni- Jj>ui prqfitiatur cunclis iniqui- 3. Qui propitiatur omnibus ini-
bus iniquitatibus tuis qui ia- : tatibus tuis : qui fatiat omnes infir- quitatibus tuis qui fanat omnes in-
:

nat omnes languores tubs. mitates tuas. firmitates tuas.

4. Qui redimet de interitu Qui reditnit de corruptione vi- 4. Qui redimit de interitu vitam
vitam meam qui coronat te :
tam tuam : qui coronat te in mife- tuam : qui coronat te in mifericordia

in mifericordia miferatio & ricordia & miferationibus. c\C miferationibus.

ne.
5. Qui
bonis defi-fatiat in ,£)ui replet lords ornament urn s . Qui replet in bonis defiderium

derium tuum renovabitur ii- :

tuum : innovabitur Jicut aqitiU ju- tuum : renovabitur ut aquila: juven-
cut aquila juventus tua. ventus tua. tus tua.

Fades mifericordias Do-

6. Faciens juflitias Domains , & 6. Faciens mifericordias Domi-
mini , & judicium omnibus judicia cunclis qui calumniam fuf- fms , & judicium omnibus injuriarn
injuriam patientibus. menu patientibus.

7. Notas fecit vias fuas Not as fecit vias fuas Mofi , fi- 7 Notas fecit vias fuas Moyfi
Moyfi , filiis Ifrael voluntates His Ifrael coghatimes fuas. filiis Ifrael voluntates fuas.

fuas.
8. Mifericors , miferator & Aliflericors , & Clemens Domi- 8. Miferator, & mifericors Do- N«»
Dominus patiens ,: multx & nus : patiens , & multa miferatio- minus : longar.imis, & multum mi- I
4 ,I 8-
mifericordiae. nis. fericors.

9. Non
in finem irafcetur; Noh in fenrpiternum jttdicabit : 9. Non in perpetuum irafcetur :

Bee in ccternum indignabitut. neque in internum irafcetur. neque in a'ternum comminabitur.

1 o. Non fecundum peccata Non fecundum peccata noflra 10. Non fecundum peccata nof-
noftra fecit nobis neque fe- : fecit nobis : neque fecundum iniqui- tra fecit nobis : neque fecundum
CLindiim iniquitates noftras re- tates noflras retribuit nobis. iniquitates noftras retribuit nobis.

ttibuet nobis
1 i . Quia fecundum altitu Quantum enim excelfius efl ex- 1 1 . Quoniam fecundum altitu-

dinem cceli a terra , confir- lum terra : tantum confortata efl dinem cceli a terra, corroboravitmi-
mavit mifericordiam fuam fu- mifericordia ejus fuper timentes fericordiam fuam fuper timentes fc.

per timentes eum. eum.

1 1. Quantum diftat ab ortu Quantum longe efl or'iens ab oc- u. Quantum diftat ortusab oc-
ad occafum , elongavit a no- cidente tantum longe fecit a nobis : cidente : longe fecit a nobis iniquita-

bis iniquitates noftras. fcelera noflra. tes noftras.

13. Sicut miferetur pater Sicut miferetur pater filiornm , 13. Quomodo miferetur pater

NoT£ AD VERSIONEM ANTIQUA M

"f. 3. Mire concinunt Auguft. S. Profper , & Caffiod. multx mifericordia. In Gr. OUtip/ucoy, k. fMnftuY Kv&m,
in hunc necnon Fulg. ep. 7. p. 191. & Oleflimis I.
Pf.
epift. 21. Cone. to. 1. col. 1195. a. cum Pfalr. Rom. Corb. 9. Sic ad verbum legunt Auguft. Profp. & Caffiod.
#.
& Mozarab. Auguft. tamen 1. 2. cont. ep. Parmen. to. 9. in lnmc Pf. necnon Fulg. 1. I. ad Monim. p. 17. cum
col. 47. a. legit propitiatur , loco propitius ft ; at in fine Pfalt. Rom. Mediolan. Carnut. 6c Moz. Sic etiam in Corb.
conftunter , languores titos : quaeft. vero 53. in Levit. 10. 3. praeter unum irafcitur. InGr. limiliter Ova. uc, TtMi; Sf- :

col. 513. propitius fit. In Gr. Toy vJihctrtvovlx ttxcc'.iz xdnSETaf yAe tic t» alum (WW? & vero pro in perpe-
toy iu^av xi'ia.c, t«c tiave, Qy. tuum-, Hieron. epift. ad Sun. & Fret. 655. b. aitipfos*'»
Ordo verficulorum lie inverutur in Pfalt.Rom.
iffr. 4. J. Grxco invenijfe in finem.
& ap. Caffiod. Qui redemit ( al. redimit ) de interim vi- if. 10. AuTuft. in hunc Pf. leg. retribuit, non retri-

tam tuam : qui fatiat in bonis dejideritim tuum. Qui coro- buet ; cast, ut in textu. Sic etiam S. Profp. & Ca/Tiod.
nat te in mijeratione g! mifericordia : renovabitur Jicut aqui'it necnon Fulg. 1. i.ad Monim. p. 17. & 1. z.dercm. pecc.
"juventus tua. Eadem legunrur in Pialt. Corb. eodemque p. 393. cum Pfalt. Rom.& Moz. Hilarius in Pi. 118. p.
ordine , ptxtei animam , pro vitam. Item in Mozarab. Qiti 2 Jo". A. neque fecundum injujlitias noflras reddidit nobis. Am.

redimet de interim vitam tuam : qui Jatiat in bonis dejtd. brof. in Pf. 118. col. 994. a. alludens , ait : Non fecund,
tuum. Oui coronat te in mijeratione $$ mifericordia : reno- pecc. noflra reddas nobis : neque fecund, iniquitates noflras

vabit ficul aquila juventus tua. Itidem ap. Fulg. ep. 7 retribttas nobis. S. Paulinus epift. 19. p. 106. c. Qui non
p. 191. exceptls his, renovabitur jicut aquila , al. aquila. fecundum pecc. noflra retribuit nobis ;^ & epift. z 7. p. 172
Ap. Aug. & Profp. i:i eund.Pf. Qiti redimit ("Profp. redimet) c.tribitit nobis. InGr. Of' z«t« t«5 a,««f>TJa; vtfiur sircinae»

de corruptione vitam tuam : qui coronat te in mijeratione tf KuiV iSi xa7c- T«; wofticts Hftat dtla^eJ'ay.stv/jiii' Aid. &
mifericordia. Qui Jatiat in bonis dejider. tuum : renovabitur Compl. Kara t.Ic am/jdnK xatrte t«? «/««/> ti'«s , «Sec.

Jicut aquila, &c. Ambrof. in Luc. 18. to. I. 1488. b. leg. f. 11. Sic habet Pfalt. Rom. cum Moz. addita voce
Qui fatiat in bonis animam tuam
Luc. 17. col. 1484. : & in Dominus , ad verbum cotifirmavit. Sic etiam legunt Aug.
d. renovabitur Jicut aquila juventus tua : limiiirer to. 1. *c Caffiod. in hunc Pf. cum Profp. & Fulg. 1. 2. de rem.
coll 142. b. 360. a. 396. f. 652. b. 804. b.& to. 2. col. pecc. p. 393. nifi quod Profp. ponit fe in fine, loco eum.
176. b. 241. d. 296. b. 366. c. 418. a. 945. f. Tichon. Hilar, in Pf. 118. col. 256. d. omittit pofteiiorem verfi-
regula 3. p. J4. a. Qui te coronat in mijeratione ij mife- culum cum fequenti. In Pfalt. Corb. lie : Quia fecundum
ricordia. Hieron. in Ilai. JJ. to. 3. 402. e. Quiiniplet in multitudinem cali a terra , confi-mavit Dominus mif. fuam
bonis dejid. tuum. Gr. Toy >n7p<?A:' e** <p%opxc, tiic tfim» [up. tim.eum. In Gr. e'*&il«lo>ee Kv&toi... tirl ri<; ipoC^eYHi
Qv -roV szyj.wru.(\ It then *, tiKJipfia'i { Theod. tiix.1 ^p/na ) . CtUTOY.
Toy £ u•s|T^i)^•TB cV..... «; ae^K m «stii; Qy. -fr. 12. Sic in Pfalt. Corb. praeter hoc , onus ab occafti.
l

Tfr. 6. Vulgatacrefpondent Pfalt. Rom. &Moz. cum Caf- Ambr.l. 4. Hexa. to. 1. 74. f. leg. Quantum diftat orient ab
fiod. Sic etiam apud Lucif.Cal. 1. i.proS. Athan. p. 194. d. Occident e. Hilar, in Pf. 1 13. coi. ?$6. d. Quia fecundum al-
prarter fing. mifericordiam. Apud Auguft. Sc Profp. in hunc titudinem cceli a terra ; turn proxime , Ungavit ( Mil". 2.
PC Facials mifericordias Dominus , judicium eis qui su- ^ prolongavit) iniquitates noflras a nobis. Item Fulg. 1. 1. ad
jtiriam accipiunt : at inf. 1 123.C. Aug. leg. omnibus injuriam Monim. p. 17: Quia fecundum altitudinem cceli a terra,
accipientibits Gr. Yliiut iteiifisavvac, o Kv&to; , ^ xpij4cc tj~««/
. elongavit iniquitates noflras a nobis : at 1. 2. de rem. pecc.
Toft dAiMfJ.t't::. p. 393. leg. Quoniam jicut dijlat onus ab occafti , elongavit
f. 7. Concordant Auguft. Profp. & CafTiod. una cum iniquitates noflras a nobis. Auguft. in hunc I f. cum Profp.
Pfalt. Rom. & Gr. In Mozavab. vitiosc //;;. Quantum diftat oriens ab occidente , longs fecit a nobis peccata
ir. 8. Sic in Pfalt. Rom. Corb. & Moz. prieter ult. pa- noflra. Caffiod. cum Pfalt. Rom. Moz. Quantum diftat &
tiens multum mifericors ; q'.iibus favet Caffiod. in hunc eriens ab occafti , elongavit a nobis iniquitates noflras. In Gr.
, tf
Pf. Apud Aug. in eund. fie : Miferator , £) mifericors Dom. KaGoW ohciy^ui dra/cMi iiro S*-ua/4ur , ffuupvrtr ct<\> vuar
ionganimus , $ multum mifericordia : at infra : Mifericors , BO.C, , &C.
if] miferator Dom. Ionganimus , crj multum mifericors Aptid . $. 13. Auguft. in hunc Pf. Sicut miferatur pater filios ,
Profp. Sc Fulg. 1. I. ad Monim, p. 17. longanimis , tf fie miferatus efl
Dominus timentes eum. S. Paulinus vero ep,
 : :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. CII. 201

Vulgata hod. Hebr, Vers id antiqua.
ffliorum , mifertus eft Dominus ti- mifertus eft Dominus timentibus fe filiis fuis , mifertus eft Domi- Ex Mf. Sangmni
mentibus fe : 14. quoniam ipfecog- ipfe emm novit plaftnationem mf- mis timentibus eum 14. quia :

novit figmentum noftrum. tram ; ipfefcivitfigmentumnoftrUIJl.

Recordatus eft quoniam pulvis Recordatus ejlqu'ta pulvis fumus. Memento Domine eo quod
fumus 15- homo, ficut foenum
: Homo , qua/i herba dies ejus :jicut terra (imus 15. homo, ficut :

dies ejus, tanquam flos agri (ic ef- flos agrific fiorebit, foenum ejus dies , ficut flos
fiorebit. agri ita floriet.
16. Quoniam fpiritus pertranfi- £hft a fpiritus pcrtrariftrit cum , ;£. Quiafpirituspertranfiet
bit in illo , & non fubfiltet : & non & tion fubfiflet , & non cognofcet eum , & non erit & non cog- :

cognofcet amplius locum fuum. eum ultra locus ejus. nofcet amplius locum fuum.
17. Mifericordia autem Domini Afifericordia autem Domini ab \-j, Milericordia autem Do-
ab arterno , & ufque in sternum fu- ictcmo , & ufque in aternum fupcr mini a faeculo eft , ufque in &
per timentes eum. timentes eum : faeculum Hiper timentes eum.
Et juftitia illius in filios filiorum , Etjuftitia ejus in filios filiorum , Et juftitia ejus fuper filios
1 8. his qui fervant tertamentum ejus bis qui cuftudiunt pactum ejus , filiorum, 18. cuftodientibus
teftamentum ejus 5

Et memores funt mandatorum ip- Et record ant tir prxecptorum ejus , iitmemoria tenentibus man-
fius , ad faciendum ea. ad faciendum ea. data ipfius , ut faciant.
Dominus in ccelo paravit fe-
19. Dominus in axlo flabilivit tbro- 19. Dominus in ccelo pa-
dem fuam & regnum iplius omni-: num fuum c~ regnum illius om- , ravit fedem fuam : & regnum
bus dbminabitur. nium dominatur. ejus omnium dominatur.
to. Benedicite Domino omnes Benedicite Domino angeli ejus : 2.0. Benedicite Domino om-
angeli ejus : potentes virtute, fa- fortes robore , facientes verbmn nes angeli ejus , potentes vir-
cientes verbum illius , ad audien- ejus , obedientes voci fennonis ejus, tutes , qui facient verbum ejus ,
dam vocem fermonum ejus. audire vocem fermonum ejus.
11. Benedicite Domino omnes Benedicite Domino omnes exer- z\. Benedicite Dominum
virtutes ejus : miniftri ejus , qui fa- citus ejus : miniftri ejus , quifacitis omnes virtutes ejus miniftri :

citis voluntatem ejus. placitum illius. ejus, qui facitis voluntates ejus.
12.. Benedicite Domino omnia Benedicite Domino univerfa ope- zz. Benedicite Dominum
opera ejus : in omni loco dominatio- ra ejus in omnibus omnia opera ejus
locis poteftatis : in omni
nis ejus, benedic anirna mea Do- ejus : benedic amma mea Domino, loco dominationis ejus bene-
mino. dic anima mea.
Noi£ A D VERSIONEM ANTIQUA M.
19. p. 106. c. Stmt miferetnr pater filii ftti , ita mijeratur hunc Pf. Quoniam fpiritus pertranfibit in
&. Caffiod. in
timentes nomen fuum. Profp. in eund. Pf. Siait mifere-
S. eo, & "on erit
&c. Auguft. port paulu , pertranjiet. In Gr.
,

tur pater filioru m , mifertus eft Domains timentium Je. Ful- '
Oti irvtufia. A\iv.*Qsv cv a'mw , j, if'x iirkfifi , &c.
gent. 1. 1. ad Monim. cum Caffiod. & Pfalt. Rom. Siait Hf. 17. Itidem in Pfalt. Corb. Sic etiam in Moz. de-
mijeretur pater film , ita mijertns eft Dominus timentibus tracts uno eft , poll: jxculo. Rom. retinet eft , fubditque ,
fei Fulgent, eum. In Pfalt. Corb. Et Jicut mifiretur pater, £5 ufque in jjtculum f.ecnli fupcr , &c. Similiter habet Caf-
filiis , mifertus eft Dominus timentibus eitm. In Mozar. Sicitt liod. in hunc Pf. Auguft. autem fie , cum Profp. Miferi-
pater mijeretur filiis , ita mifertus eft Deus timentibus eum. cordia verb Domini in ( Profp. a ) fiecuh , tf in fxculum
In Gr. Ka,9"w; ot'imipst itarvif' vim , aKTelpmi KocHos iii , fuper , &c. Graec. Profpero favet.
&c. if 18. Sic eft in Pfalt. Moz. prater ult. mandata ejus.,
.

ijr. Mozar. quia ipfe fcivit ( Mozar.

14. Pfalt. Corb. & ut faciant earn. In Rom. & Corb. cuftodientibus teftamen-
fit) figmentum noftrum. Memento Dom. quod terra Junius. tum memirii retinentibus ( Corb. tenentibus ) man-
ejus : £5
Hilar, in Pf. 118. col. 256. d. quia ipfe cognovit figura- data ejus , ut faciant ea. Sic etiam apud Auguft. Profp.
tiouem noftram ( Mfs. 2. figmentum noftrum, ) Auct. 1. & Caffiod. in hunc Pf. ficut in Gr. Ap. Piofp. tamen deeft
de promiif. p. 1. c. J. p. 95. d. addit Memento Dom. :
ejus , poft teftamentum.
quoniam terra fumus. Pfalt. Rom. cum Cafliod. 17«;.» ipfe ~t. 19. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. Corb. & Mozar.
Jcit figmentum noftrum. Memento Dom. quod pulvis fumus. nili quod hab. in fine , dominabitur ; Grsec. AscotocJ/. Ap.
Auguft. & Profp. in liunc Pf. quoniam ipje cognovit fig- Auguft. & Profp. in eund. Pf. Dominus paravit in coela
mentum noftrum. Deinde cum Ambrof. in Pf. 118. to. 1. thronum fuum : tf regnum ejus omnium dominabitur.
1 1 59. f. & 1. 2. de fide refurr. to. 2. 1141. f. Memento zo. Pfalt. Moz. Benedicite Dominum
~t. potentes vir-
quia ( Profp. quod ) pulvis fumus Pfalt. Carnut. Memento . tute qui facitis verbum ejus, audire vocem, Sec. Itidem
,

Dom. quia pulvis jttmus. Grace, o'ti aWos syvu to ifski- in Rom. Corb. &
apud Cafliod. prjeter hoc , ad audten-
fj.ee tt/nm. b'n^vili on ySt; idfj.iv. dam vocem. Auguft. veto in eund. Pf. ita cum Gr. Be-
t. 15. Sic in Pfalt. Corb. ad verbum. Item in Rom. nedicite Dominum potentes foriititdine , facientes verbum
& ap. Cafliod. exceptis his, a ficut fas agri effiorebit , Caf- ejus , ad audiendam vocem , &c. Sic etiam apud Profp. li
In Muzar. tf jicut
liod. fioriet. flos firni ita fiorebit. Apud excipias potentes virtutes , ut in textu (up.
Ambrof. in Pf. 118. col. I 159. f. & 1. z. de fide ref. col.
't. 21. Ita ferunt Pfalt. Rom. Corb. & Moz. praster ling.
1 141. homo , tanquam foenum dies ejus. Similiter apud
f. voluntatem. Ita etiam Cafliod. in hunc Pf. cum S. Profp
Alimitfr in
Auguft. tr. Villus \i (iilinuvli his
hunc Pf. fubnexis Vile H n ,.nvt V*.* rtU *—
, ficut flos agri ita effio-
/i .. . c A fL 1
'
T ¥"»."! TJ .1' 7^»
Auguft. verb in eund. Pf. leg. Benedicite Dominum omnes
\ .

rebit. S. Profp. huic ult. versus anteced. pulvis fumus, virtutes ejus : miniftri ejus , facientes voluntatem ipjins. Con-
fubdit , y; Jicut agri flos ita fiorebit , pranermiflis me- cinit Gr. nifi quod habet rx BsMiJKa/a at Mf. Alex, cum -

diis. In Gr. verb ut fup. apud Auguft. edd. Aid. &

Compl. to Umuol.
if. i6\ Ita in Pfalt. Corb. hoc excepto, in eo , loco eum. t. 22. Ita legiuu Auguft. Profp. & Caffiod. in hunc Pf.
In Mozarab. Quia fpiritus pertranjiit eum , non erit : $$ & fed addunt Dominftm , in fine. Accinunt Pfalt. Rom. Corb.
non agnofcet amplius , &c. In Rem. Quia fpiritus pertran- & Moz. nifi quod poftrema duo hab. dominations ejus ;
fibit ab eo , $
non erit : ($ non cogriojcet , Sec. Ap. Aug. Gr. tm; J ware/as, Mf. Alex, n; tdssTror/a;.

I<A£

Tom. 11. Cc
 : , ,, : : :

202 LIBER PSALMORUM. Pfalm. CIII.

Versio anti qu a. He b k. VULGATA HOD.

CIII.
lpfi David. CIV. 1. Ipfi David. CIII.
lx Mf. Sangerm. I •

anima mea Do- Enedic anima mea Domino Enedic anima mea Domino
B Enedic
minum Dominus Dcus :
BD amine Deus meus magnifica- 1

tus es vehementer.
Domine Deus meus magnifica-
:

meus magnificatus es valde. tus es nimis.

Conteluonem , & decorem Gloria & decore indutus cs : Confeffionem & decorem in-
,

induilti : 2. amiciens te lumine amiilus luce quaff vcflimcnto duifti : 1. ami&us lumine ficut vefti-
ficutveftimentum mento
Extendens coclum ficut pel- Extendens calos ut pellem qui Extendens ccelum ficut pellem :

lem : . qui tegit in aquis fu- tegis aquis cauacula ejus. 3. qui tegis aquis fuperiora ejus.
3

periora ilia.

Qui ponit nubes afcenfio- £h.i ponis nubes currum tuum : Qui ponis nubem afcenfum tuum:
nes fuas qui ambulat fuper : qui ambulas fuper pennas venti. qui ambulas fuper pennas vento-
pinnas ventorum. rum.

4. Qui facit angelos fuos Qui facts angelos tuos fpiritus ; 4. Qui fads angelos tuos , fpi- Heb. r.

fpiritus 5 & miniftros fuos ,

minijlros tuos ignem urentem. ritus ; & miniftros tuos , ignem 7«

ignem urentem. urentem.

Fundavit terrain fuper JViii fundafli terram fuper bafes 5 . Qui fundafti terram fuper fta-
5.
ftabilitatem ejus : lion inclina- fuas : nan commovebttur in fuu- bilitatem fuam non inclinabitur in
:

bitur in fxculum fxculi. lum & inoculum. fseculum faeculi.

6. Abyilum, licut pallium, Abyjfo , quafi veftimento , ope- 6. Abyflus, ficut veftimentum ,

amiclusejus : fuper montes ruijii earn : fuper montes fiabunt ami&us ejus : fuper montes ftabunt

ftabunt aqua;. aqtl£. aqua:.

7. Ab increpatione tua fo- Ab increpatione tua fugient : 7. Ab increpatione tua fugient

ment : a voce tonitrui tui for- a voce tonitrui tui formidabunt. a voce tonitrui tui formidabunt.

midabunt
8. Afcendlint montes, & Afcendent montes , defcen- & 8. Afcendunt montes, & def-

defcendunt campi in locum, dent campi ad locum, quern fundaf- cendunt campi in locum ,
quern

quern fundafti eis. ti eis. fundafti eis.

Terminum pofuifti eis, Terminum pofuifli quern non 9. Terminumpofuifti, quern non
9. ,

quern non tranfgrediuntur ne- : pertranjtbunt : nee revertentur ut tranfgredientur : neque converten-
que avertentur operire terram. operiant terram. tur operire terram.

10. Qui emittit fontes in £)ui emittis fontes in convalli- 10. Qui emittis fontes in con-

NoTJE AD VERSIONE M ANTIQUAM.

f, 1. Ita CafTiod. cum Pfalt. Rom. In Moz. Pfalmus Da- facit angelos fuel , fpiritus ; tf miniftros fuss , ignem flagran-
vid. In Corb. Pfalmus ipfi David. In ed. Rom. Tu Aa- tem : & 1. 15. de civir. Dei , c. 23. col. 406. f. ignem ar-

w/. In Mf. Alex. TS Aecvlf. Inedd. vero Aid. Compl. & dentemiS. Profp. urentem : Vigil. Tapf.l. 3.deTiin. flam-
*a^j? tw AxvlA, virep th<; t? kco/kk Qv^etaa;. mantem. Anonymus apud Cypr. de rebapt. p. 366. a. Qui
* Vulgace refpondent S. Profper Caffiod. cum Pfalt. & facit ang. fuos , fpir. $$ min.juos , ignem ardentem. Hieron.

Rom. &
Moz. nili quod legunt Dominnm, cum Gr. Simi- epift. ad Sun. & Fret. to. 2. <5jy.c. Qui facis angelos tuos »

liter habet Auguft. Dominnm ; ac praeterea nimis , pro ve- fpiritus ; rum addir : Pro quo in Grxco inveniffe vos dici-
hementer ; ca?t. ut in Vulg. Gr. epo/©*. Apud Ambrof. 1. de tis , 'O Tciaf t»; ayfsMS oLutV, id eft. Qui facit angelos

Ifaac ,376. b. Conjejjlonem

c. 7. j'peciem mduifti.
to. I. ^ fuos. Itidemin ed. Rom. iicu: in fine, -irvp <p*sytt ; Mf. Alex.
Ttr. 2. Mf. Sangerm. ipfo initio hab.
amittens te , quod hab. irvflc, tpM-,<t ; Aid. & Compl. irvoo; 7^07«.

ibi nullam iignificationem habet fubftituendum duximus : f.

J.
IraCaffiod. cum Pfalt. Rom. & Moz. pofito uno
amiciens te ; magis placeret amiilus ttt , vel potius amic- qui , ante verbum fundavit i praeterea Rom.addit g> pod
tus fimpliciter , ut in Pfalt. Rom. Vulg. Corb. hab. & vocem ejus. 'Mediol. quoque Cam. hab. Fundavit terram. &
amiilus lumen ficut veftimentum : extendens calnm , &c. Corb. Fuudabit terram ftp. flabilit. ejus , &c. Ambrof. 1.
Mozar. amiclus lumen ficut veftimento : extendens calos, &c. I. Hexa. col. 11. d. Fundavit terram fuper firmameutttm

Ambrof. 1. de Elia , c. 4.10. 1. 559. b. circumdatus luce ejus: non inclinab. in fee. fxculi ; Mfs. nonnulli ferunt fir-
: & 1. I. de interpel. Job , c. f. 631. b. mitatem ejus. Similiter Auguft. in hunc Pf. nil] quod primd
ficut veftimento
ait : Dominus qui caelum Joins extendit. Auguft. in hunc legit ftper firmitatem ejus , & port plura , col. 1 14]. b. fit-,
Pf. circumamidus lucem ficut veftimentum : ( inf. velut ) per firmameutttm ejus . S. Profp. Fundavit terram fuper fir-
extendit (inf. extendens ) ccelum ficut pellem. S. Profp. cir- mitatem ejus non, &c. Gr.'O : CqtCfMoi» iwymt itri tw va-
tumamiilus lumine ficut veftimentum : extendens ctelnm , tpahfiar cLvtms' m, &c.
Gr. utet&xmiApite, ipa; a; IfictTiov' EXTfiW , &c. t.6. Pfalt. Corb. Abyffus , Jicttt palleos , amitlus ejus ,
Sec.
V.3. Auguft. in hunc Pf. qui protegit in aquis fuperiora &c. Rom. cum Moz. Abyjftts , ficut pallium , Sec. ut in
tjus. Oni ponit nubes afcenfum ejus : qui ambulat (inf. textu. Itidem apud CalTiod. & Eucher. q. in Pf. p. 845.
afcendit ) fuper pennas ventorttm. S. Profper in eund. Pf. e. Ap. Auguft. in eund. Pf. Abyfftts , ficut veftimentum ,

aniprotegis in aquis Qiti ponis nubes afcenfum ejus : qui amiclus ipfius , &c. In Gr."A£i>8iSc; , eJ; \u.i.tm , to -prcex-
ambulat ftper , dec. Caffiod. cum Pfalt. Rom. & Moz. qui £o'*a;ov *utV, &c. Apud Ambrof. 1. J. Hcxa. to. 1. 36".
tegit in aquis Qui ponit nubem afcenfum futtm : qui e. pofteriora tantiim fuper montes ftabunt aqux , ut lup. :

ambulat &c. Corb. qui , tegit in aquis fuperiora ejus. Qui t. 7. Ita CafTiod. cum vet. Pfalt. & Gr. Apud Aug.
ponet nubes afcenfum futtm qui ambulat, &c. Item in
: Me- & Profp. legitur , tonitrtis tui. In Pfalt. Corb. tomtros tui.
diolan. & Camut. qui tegit in aquis ponit anibu- Hieron. ep. ad Sun. & Fret. to. 2. <5y J. c. dicit : 1« Uebrxo

iat , &c. Apud Hilar, in Pf. 146. col. cjc). b. Pofuit nu- habitat , tonitrui tui ; fed addit : ^ miror quomodo apud

bem afcenfitm (num. In Gr. rsya^an cc bfati to. O Latinos fcriptorum errore fubtrailumfit.
t/,9-e!; ttf» itidAtumuv , Sec.tw f. 8. Concinunt Auguft. Profp. CalTiod. una & cum vet.

Tfr. 4. Sic eft in

Pfalt. Rom. Corb. Mediol. Camut. Moz. Pfalt. Gr. &
& ap. Caffiod. Similiter habet Hilarius 1. J. de Trin. col. #.9. Auguft. in hunc Pf. cum Gr. Terminumpofuifti,
860. a. at in Pf. 1 34. col. 475. b. leg. Faciens ang. fuos quern non tranfgredientur : neque revertcntur tegere terram.
fpiritus. Ambrof. 1. de Spir. S. to. 2. 613. a. Qui facit Hieron. in Jeiem. 31. to. 3. 685. d. Terminumpofuifti,
angelos fuos , fpiritus. Tertul. verol. 2. adv. Marc. p. 647. quern non tranfibunt , ice. ut in Vulg. CalTiod. cum Pfalt.
c. Qui facit angelos , fpiritus ; & paulo fup. Qiti facit fpi- Rom. Terminum pojitiftieis , quern non tranfgredientur , Sec.

ritus , angelos i f^>

apparitores ,fammam ignis :8c 1. 3. adv. ut in Vulg. In Corb. Terminumpofuifti eis, quern non tranf-
Marc. p. 67 3- a. Facit angelos'', fpiritus ; $ apparitores fuos gredientur : $
non tranfibunt , neque convertentur operir»
ignem fiagrantem : 8c I. adv. Jud. c. 9. p. 143. a. alludens , terram. In Mozar. neque revertentur; Gr.v'Ji (irispt^fVtl.
dicit Nff novum eft Spiritui S. angelos appellare cos , quos
: V. 10. Pfalt. Rom. Corb. cum Profp. CalTiod. Qui & &
miniftros fit* virttttis Deus prxfecit. Aug. in hunc Pf. Qui tmittit fontes in convaliib. inter med. monttnm pertranfib.
 : ,,: . , : : :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. C 1 1 1. 20$

VUIGATA HOD. H E B R. V E R S I O A N T I Q U A.

vallibus :- inter medium montium bus, ut inter medios montes ambit convallibus : inter medium E* Mf. Sangemt
pertranlibunt aqua;. lent montium pertranlibunt
i i Potabunt omnes bert'ia? agri
. : Ut bib ant omnia anhnalia regio- I'otionabuntomnesbef-
1 1.

exfpe&abunt onagri in iiti fua. num , 0? reficiant onagri Jitim fu am. tias filva:exfpectabunt onagri :

fitim fuam.
1 z. Super ea volucres cceli ha- Super ea volucres cceli morabun- 2. Super ea volucres cocli
1

bitabuiit : de medio petrarum da- tur : de medio nemorum dabttnt vo- habitabunt : de medio petra-
bunt voces. cem. rum dabunt vocem fuam.
Rigans montes de fuperio- Qui irrigas montes de canaculis 1 2. Rigas montes de fupe-
ribus fuis de fru&u operum tuo-
: tuts : defruclu opcrum tuorum tm- rioribus fuis de fruclu ope :

rum fatiabitur terra plcbitur terra > rum tuorum iaturabitur terra.
14. Producens foenum jumentis Germinans berbam jumentis , & 1 4. Produces foenum jumen-
& berbam iervituti hominum : fa-numfervituti hominum tis , & herbam fervituti homi-
num :

Ut educas panem de terra : Ut educat panem de terra , cjr Ut educat panem de terra :

1 5 . &. vinum tatiheet cor hominis vinum Ixtificet cor hominis 1 5. & vinum Ixtificat cor ho-
minis :

Ut exhilaret faciem in oleo : & Adexhilarandam faciem in oleo: Ut exhilaret faciem in oleo
panis cor hominis conrirmet. panis autem cor hominis robot at. & panis cor hominis confir-
mat.
16. Saturabuntur ligna campi Saturabuntur lipna Domini , 16. Saturabuntur ligna £11—
& cedri Libani ,
quas plantavit : cedri Libani quas plantavit ibi varum, &
cedri Libani, quas
17. illic pafleres nidiricabunt. aves nidificabunt. plantafti : 17. illic pafleres ni-
dificabunt.
Herodii domus dux eft eorum : Mtlvo abies domus ejus , mon- Fulicx domus dux eft eo-
18. montes excelfi cervis: petra re- tes excelfi cervis : petra refugium rum : 18. montes excelfi cer-
fug ium herinaciis. hericiis. vis : petra refugium irinacis.
19. Fecit lunam in tempora : lunam per tempora
Fecit : fol 19. Fecit lunam in tem-
fol cognovit occaium fuum. cognovit cubitumfuum. pora : fol cognovit occafum
fuum.
:o. Pofuifti tenebras , & fafta Pofuifti tenebras , & facia eft Pofuit tenebras
2.0. fa c- ,&
eft nox : in ipfa pertranlibunt om- nox : in ipfa moventur omnes befit, ta eft nox
in ea pertranlibunt :

nes beftia? lilvx. filva. omnes beftia? filvarum.

1 1 . Catuli leonum rugientes , ut Leones rugientes ad pr&dam , & zi. Sicut catuli leonum ru-

Notje ad Versionem a n t I q u a m.
( ) aqua.
Corb. tranjibtim Brev. Moz. Qui emhtit per t. 16. Itidem in Pfalt. Corb. Sc ap. Cafliod. In Rom.
medium montium, Sec. Auguft. in eund. Pf. Qui emutis fie Satiabuntur omnia ligna Jilvarum , $$ cedri Libani
:
, quas
Sec. ut in Vulg. Ambrof. in Pf. 4 J. to. 1 col. 930. a. add. . plant afli. In Mozarab. ££ cedros Lib. quas plantavit. Apud
inter medios montes pertranjibtint aqua. Grace. 'O i£,x.izostA- Aug. in eund. Pf. Satiabuntur ligna campi , Sec. ut in Vulg.
kuv ata/jcicot tiJV opiaiv AtSMu'ctiVTca vialoL. Apud Profp. Saturabuntur. In Gr. XtplaQtKslcci ti £(/'*«
if. 11. Ambrof. in Pf. 45. col. 930. a. Et potabnnt om- t£ ttiJix , eti y.iJ'^t TV AtCttrV , as iqwTiuseir Alex. Aid.
nes beflix agri : fufcipient onagri in Jit im fuam. Sic ctiam & Compl. etpvTtveetf.
ap. Auguft. in hunc Pf. fed abfque tf , ante potabunt. Con- Tf. 17. Ita legunt Auguft. Profp. 3c Cafliod. in hunc Pf.
cinit S. Prolper in eund. Pf. nili quod hab. Jilvx ; rolli:- cum Pfalt. Rom. Carnut. & Moz. Itidem in Corb. dempto
que in , ante Jitim. Aug. quoque inf. col. 1 149. f. IIJI. verbo efl. In Mediolan. lie : Stumi domus ducatum eis
e. \egix Jilv*. Cafliod. Potabunt ea omnes beflix Jilza-fie : prxbet. In Gr. 7> r.fj>^fi ii clruu v/iirai oivTwr. Ap. Hie-
rum : exfpetlabunt onagri Jitim jit am ; Mis. 3. in Jitimfuam. ron. epift. ad bun. &
rret. col. 6j8. a. Herodii damns dux
Pfalt. Rom. Potabunt eas omnes beflix Jilvarum : exfpecta- eft eorum ; ftatimque Noy ita vertimus in Latinum , nempe
:

bunt onagri in Jiti fua. Mozatab. Potabunt omnes beflix Jil- ex HebriEO ibi aves nidificabunt.: Milvi abies domus efl.
i>x : reficient onagri in Jiti Jua. Corb. Et potabunt omnes befi if. 18. Hieron. in Uai. 2. to. 3. col. 26. c. petra refu-
tix Jilvx : exfpedabtiut onagri in Jitim fuam. Gr. HoTiS'ei gium leporibns : at in epift. ad Sun. & Fret. col. 6j8. b.
na.no. rx, iv.pt» -ri aypv -xqjCiJ lifncu 'wa.yojt ci's Al^av herinaciis , pro quo , inquit , in Hebrxopojitum efl lphannim ,
OlVTtjlV. _ 2? omnes ^oiojypvMiVS , voce Jimili tranflulerunt , exceptis
't . 12. Ita CafTiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. Mo- LXX. quilcpovcs interpretati funt. Auguft. in hunc Pf. cum
zarab. vero fcribit inhabitabunt , nee addit [nam, ad 00- Profp. monies altiffmi cervis : petra refugium hericiis, £j le-
cem. Rom.
hab. voces fuas ; caet. ut in textu. Apud Aug. poribns. S. Profp. delct ult. £5 leporibns. Au£t. vero 1. de
in eund. Pf. lie Super illos volattlia cceli inhabitabunt :
: promilT. p. 3. col. 17$. c. & infra 206. d. addit , £g Icpo-
de medio petrarum dabttnt vocem fuam. In Gr. 'Eir dura to. ribtts. Cafliod. cum Pfalt. Rom. Vulgats congruit. In ed.
irvnta ri V&uft n.ala.w.wui^ in. y.iw to» -nflfw AuQxci (p'MW. Rom. opv, t« v-\ma wsT&t 7a; J^'CW^/slS" Mf.
Tt. 13. Auguft. & Cafliod. cum Profp. Vulgatse fuffia- Alex, cum editt. Aid. Compl. zxyuoTs. &
gantur. Sic etiam in Pfalt. Rom. & Gr. Moz. veto delet If-. 19. Sic Ambrof. I. 4. Hexa. to. 1.6^. a. & Cafliod.

voculam fuis. cum Pfalt. Rom. In Mozarab. apud Auguft. fol agno- &
t. 14. Sic ell in Pfalt. Rom. &
apud Aug. Profp. & vit occa/nm fuum. Ambrof. vero epift. 34. col. 923. c.
Calliod. excepto verbo 1. Produce/is. In Mozat. Producens legit luna mint occafus fuos. S. Proip. in eund. Pf. Eecit
:

fanum pecudibus Ut educat , &c. Item in Mediol. Corb. lunam in tempore : fol cognovit. Sec. Cafliodori etiam Mf.
Sc Camut. Ut educat ; Mfs. tamen plutes Aug. & Cafliod. 1 cum editt. fert in tempore. Plait. Corb. Fecit lumen in
.

ferunt , educas. Hieron. quoque ep. ad Sun. Sc Fret. to. tempore : Jol cognovit , &c. Gr. s/5 xaipvs' «we; sym Try
2. 658. a. Ut educas, pro quo, inquit, inveuiffe vos dt- Au'Qit avTV.
citis , Ut educat. In Gr. 'O efyatttltMm T<" fit; n-rvi- xh #. 20. Pfalt. Rom. Vulgatae confonat. Similiter & Mo-
ittt t? ii,ct.-/a.-/'.Tt , Sec. zarab. nil!hab. pojitit. Hieron. in Amos 3.
quod initio
#. iy. Ita Aug. in hunc Pf. cum Pfalt. Mediol. Corb. to. 3. 1390. b. cum Cafliod. Pofnifli tenebras in ipfa pcr-
& Carnut. Cafliod. vero cum Rom. Ixtificet confirmet. tranjib. omnes beflix Jilvarum. At Hieron. 1. 3. in ep. ad
In Mozarab. Ixtificat confirmet. Apud Ambrof. I. i.de Gal. to. 4. 313. f. legi(y<7f^. Auguft. in hunc PI. cum
virg. to. 2. iJcT. b. vinum Ixtificat cor hominis : Sc in Luc. Profp. Pofnifli tenebras ibi pertranjibtint omnes beflix Jil-
9. to. 1. 1401. b. necnon 1. 3. de fide , to. 2.
J19. b. vx : Auguft. infra , illic pertranjibtint. Gr. 'fi6sr OUT»;
panis confirmat cor bominis. Apud Profp. in eund. Pf. cV alvrn d\t'.f.!ve r.v7ai irdtTa tv J'pvfix.
2) vinum Ixtificet cor bominis : ut ex hilaretur fades in oleo : ir.-ii. Similiter apud Cafliod. in Pfalt. Rom. fed &
Vj panis confirmat. In Gr. na'i o'lnc, fb.p&cusi TV abfque adverb. I. JicUt. Auguft. in eund. Pf. legit C.i- :

iMpun'.i -zposww.v ix ihxloi' k. apre,..,,, SYpi^a, tttli leonum rug. ut rapiant , qttxrentes * Deo tfcam Jibi :

Ism. U. Cc ij
 : . : ,
::

204 LIBER PSALMORUM. Pfalm. CIII.

Versio antiqua. H E B R. VULGATA HOD.
Ex Mf. Sange,rm. gientes, ut rapiant, & quad- qutrentes a Deo efcam fibi. rapiant , & quadrant a Deo efcam
rant a Deo efcam fibi. fibi.

22. Ortus eft ibi, & con- Oriente fole reccdent , &infpe- 1 2 .Ortus eft fol & congregati ,

gregati funt : & in cubilibus luncisfuis cubabunt. funt : & in cubilibus fuis collocabun-
iliis fe collocabunt tur.

Exivit homo ad opus Egredietur homo ad opus fuum , 5. Exibit homo ad opus fuum :

fuum : &
ufque ad veiperam.
24. Quam magnificata funt
opera tua Domine omnia in
operationem liiam & ad fervitutem fitam ufjue ad & ad operationem fuam ufque ad
vefperum. vefperum.
Jgukm mult* funt opera tua 14. Quam magnificata funt ope-
! Domine omnia in fapientia fecifti
! ra tua Domine omnia in fapientia !

fapientia fecifti impleta ell : impleta cjl terra pofeffkne tua. fecifti : impleta eft terra polleffione

terra creatura tua. tua.

25. Hoc mare magnum, & Hoc mare magnum latum , & 2 5 . Hoc mare magnum , & fpa-
fpatiofum : ibi repentia ,
quo- mambus ibi reptilia innumerabtlta,
: tiofum manibus quo : illic reptilia,
rum non eft numerus, ruin non eft numeius.
Animalia pufilla cum ma- Animali a parva cumgrand'tbus Animalia pufilla cum magnis
joribus : 26. illic naves per- ibi naves pertranfeunt 26 . illic naves pertraniibunt.
tranfeunt,
Draco ifte ,
quern formafti Leviathan iftum plafmafti , ut Draco ifte, quern formafti ad il-
ad inludendum : zy. omnia a illuderet ei. Omnia in te fperant ludendumei 2 7. omnia a te exfpec- :

te exfpecftant ut des illis efcam ut des cibum eis in tempore fuo tant ut des illis efcam in tempore.
tempore.
* In Mf deep te. 28. Dante * te illis , colligent Dante te Hits , colligent : ape- 28. Dante te illis , colligent :

aperiente te univer- manum , riente te manum tuam , repiebuntur aperiente te manum tuam , omnia
fa implebuntur bonitate. bono. implebuntur bonitate.
29. Avertente te autem fa- Abfcondes vultum tuum , turba- 2 9. Avertente autem te faciem ,

ciem , turbabuntur : auferes buntur : auferes fpiritum eorum y turbabuntur : auferes fpiritum eo-
fpiritum ipforum , defi- & deficient , & in pulverem fuum re- rum , & deficient , & in pulvercm
ciunt , <5c in terram fuam re- vertentur. fuum revertentur.
vertentur.
NoT£ ad Version em antiquam
at infra , $ Deo , &c. S. Profp. quxrentes
ut quxrant i /ilia, tf magna, ut fup. Grxc. AiVth h* (SaWea v,fttycuM 9
.4 Domino, Corb. Catuli teon. ruentcs , ut ra-
Sec. Plait. ij tufuxa^yi' ixtT..... 2aa fjn^a. una (ityaian
piant, £5 quxrant a Deo , Sec. Ed. Rom. Sx-fftYot ufvofii- IP. 26. Vulgata: fuffragatur Hilarius in Pf. yi. col.
J(.
m , afjrxuxi , *j £n7ii'<sai Trttpa t? Qtv , Sec.
Mf. Alex, cum d. cum Caffiod. 6c Pfalt. Rom. fed Hilar, in Pf. 64,. col.
Aid. & Compl. t? ij.'wMo.i ; Ald.que Compl. -7:0.(0. iu & \6j. d. alludendo certe
ita legit, Ibi requiefctt draco , :

©EM. quern figurafti ad illudendum ipfum. Hieron. in Naum 1.

#. 21. Sic eft in Pfalt. Rom. Corb. Moz. ut 3c ap. & to. 3. col. I 561. b. ibi naves ferambulant , &c. ut in Vulg.

Caffiod. in hunc Pf. Apud Auguft. verb , tf in cubilib.fuis & in Ifai. II. col. 104. e. lie Draco ifle , quern plafmafti :

cubabunt. Apud Hieron. I. 5. in ep. ad Gal. to. 4. 515 ut illuderet ei. Auguft. in eund. Pi. illic naves commeabunt,
f. Ortus eft Jill j £5 congregate funt : tf in cubilib. fuis dor Draco bic , quern finxifti ad illudendum ei. Item ap. Profp.
mierunt. In ed. Rom k, Qv>o.xbusovTa.r j, It rai; commeabunt ; cset. ut in Vulg. In Brev. Moz. Draco iftt
xciTO.Qvitw'ia.t. Alex. Aid. Compl. fup. Qy^yhMoi & quem confirmafti ad illudendum ets. AuCt. 1. de promifl. p.
25. Auguft. cum Pfalt. Rom. Corb.
if. Moz. Exiet & 2. c. 11. col. 136. a. 191. a. Draconem, quern finxifti ad
homo ££ ad operationem, &c. Hieron. 1. J. in ep.ad illudendum li. Gr. s'he? irteTia. AiccaoptvcMui. ApnAur ireSt
Gal. to. 4. J I J. f. Egredietur homo &C. ut fup. Caf- , »r foViOtCK; iy.aa.iZ,i» uvru.
liod. in eund. Pf. Exiet homo ; a^fp Mfs. 3. exiit. Nice- 't . 27. Pfalt. Rom. omnia
i tt exjpetlant Domine , ut...,»

tius ep. Spicil. to. 3. p. I. Homo exiturus ad opus fuum : in tempore. Mozarab. omnia a te exfpedant ut des ejeam illis
'

1$ ad operat. fuam ufque ad vefperam. Gr. E£,imu 6ira,i in tempore opportuno. Corb. omnes a te exjpetlant ut in
i) rsrj tyu Ifyaeiicty , Sec. tempore ; Mediol. addit opportuno. Ambrof. 1. 4. Hexa. to.
Tf. 24. Ita legunt Auguft. Profp. & Caffiod. in hunc I. 64. f. imnia a te exjpellant ut des illis cibum in tempo-

Pf. fi id excipias , repleta eft terra. Ita quoque hab. Pfalt. re : limiliter 1. de Noe , c. 16. col. 2J1. f. & in Pf. 43.

Rom. cum Mozarab. Item in Mediolan. Corb. Carnut. & col. 924. b. hoc tamen poller, loco leg. ut tu des. Auguft.

creatura tua; in Gr. xti'us&j'; Qy , non xt«o£«c, quod Vul- in Pf. 103. cum Profp. omnia a te exfpeilant Domine , ut des
gata: refpondet. Pfalt. Sangei m. fcribit , Qjiim magnifi- illis cibum in tempore opportuno. Caffiod. in eund. Pf. Vul-

cata funt operx tua velergo legendum magni-

! fed vitiose ; gate accinit , nili quod in fine add. opportuno. Gr. -irdvlx
ficats funt , vel fcribendum opera tua : hoc ultimum pra;- itfii Qs ircwJ ckuiOi oXvro-i tw tQO^y.v «utsI"; ivnatfy»' Mf.
tulimus , cum ita legant Aug. & al. imo Ambrof. 1. 1. Sc 6. Alex, dviuv lie, )lciit>w' Aid. 8c Cotnpl, ai'Twe tie, tVKKi^r.
Hexa. to. 1. col. 9. b. 110. d. vide ctiair. col. 4. f. 90. If. 28. Ambrof. 1. 4. Hexa. to. 1. col. 64. f. Dante tt
b. 268. e. 7 30. c. 1230. c. & to. 2. col. J 3 3. d.& 682. a. illis , colligent jibi : aperiente te manum , univerfa implebun-
Item apud Novatian. de Trin. p. 1032. b. omnia in Jap. tur bonitate : at in PI. 43. p. 924. b. Dante te his , colli-

fecifti. gent : aperiente manum tuam , univerfa , Sec. St. de Noe »

1.

T^. 25. Hilarius in Pf. J.i, col. 7J. d. ita legit Hoc : C 16. col. 2 J I. f. apeiiente te manum tuam , omnia impleb.
mare magnum , tf fpatiofum : illic ferpentes , quorum non bonitate : & de fuga ljec.
1. c. 432. d. aperiente te
6. col.

eft nmnerus. Animalia pufilla, tf magna : at in Pf. 64. manum , implebuntur omnia bonitate. Auguft. in hunc Pf.

col. 167. d. Mare hoc magnum, %j latum. Ambrol. 1. 5. Cum dederis eis , colligent : aperiente autem te manum tuam ,

Hexa. Hoc mare mag.

col. 80. d. fpatiofum : illic rep- $ univerfa impleb. bonitate. S. Profp. in eund. Pf. Dante te ,

tilia, quorum non eft nnmerus. S. Paulinus epifl. 24. p. Hit colligent te manum tuam , univerfa repiebun-
: aperiente

164. a. £? illic repentia , quorum , Sec. Auguft. in hunc tur bonitate. Caffiod. Dante te tilts , colligent : aperiente
Pf. cum Profp. Hoc mare magnum , £5 fpatiofum : ibi ( Prolp. te manum tuam, univerfa repiebuntur ubeuate. Itidem in

illic) repentia , quorum pufilla , £j magna. Caffiod. in Pfalt. Rom. pi iter omnia , pro univerfa. In Corb. aperiente

eund. Pf. Hoc mare mag. $$ Jpatiof. mambus : illic repti- te manum tuam , univerfa impleb. bonitate. In Mozarab.
lia , quorum pujilla , tf magna. Sic eriam in Pfalt. aperiente autem te manum , omnia repiebuntur ubertate. In
Corb. fed abfque manibus. Apud. Hieron. in Naum I. Gr. AcVts; Q\s dvToi$ , Qvwtfyaiv' «Wjjafroe At (\ ryr
to. 3. IJ61. b. Hoc mare mag. <$ fpatiofum : ibi repti- X"&c > t« QC/J.isa>1ct it>»Qv,(m1oj xp"S" 0T,| 7e; , Alex, ttii-
lia animalia parva cum magnis : item in epift. ad Sun. th/cs.
& Fret. to. 2. 6J7. c. ait Dicitis in Grxco manibus non : #.29. Ambrof. in Pf. 43. col. 914. b. cum Vulgata
baberi , ££ ego novi fed ex Hebrieo, 'tf Theodotione in LXX.
; concinit , nifi quod extreme hab. convertentur : ita etiam 1.

nddiium eft fub aftertfeo. Abeft fane a Pfalt. Mediol. Car- de Noe, c. 16. col. 251. f. at 1. 2. deSpir.S. to. 2. col. 640.
nut. Rom. & Moz. duoque poftrema legunt in fine , pu- c. riverunttur. Aug. in hunc Pf. addit tuam , ad faciem , Si.
 : ,,: . . : ::

LIBER PSALMORUM. Pfalm. CIV.

10%
VUIGATA HOD. He br Veksio antiqua.
50. Emittes fpiritum tuum , & Emittes fpiritum tuum, & crca 30. Emirte fpiritum tuum , Ex Mf. Sangtrm,
creabuntur : & renovabis faciei!) bunttir , cs injlaurabis faciem terra. & creabuntur : & renovabis
terrx. faciem terrx.
31. Sit gloria Domini in fscu- Sit gloria Domini in fempiter- 31. Sit gloria Domini in fx-
lum : Iaetabitur Dominus in operibus num : Utabitur Dominus in operibus culum fxculi : lxtabitur Do-
fuis fuis. minus in operibus fuis
31. Qui refpicit terram , & fa- Qui refpicit terram , & trcmct : 32. Qui refpicit terram , &
cit earn tremere : qui tangit montes tangit monies , & fumabunt. facit cam tremere qui tangit
& fumigant. montes & fumigabuntur.
Inf. 145. 3 5. Cantabo Domino in vita Cantabo Domino in vita, men 33. Cantabo Domino meo
z. mea : pfallam Deo meo quandiu pfallam Deo meo quandiu fum in vita mea: pfallam Domino
fum. meo quandiu fum.
34. Jucundum fit ei eloquium Placeat ei eloquium meum : ego 34. Suavis (it ei laudatio
meum : ego vero dele&abor in Do- Utabor in Domino. mea ego autem delectabor
: in
mino. Domino.
3 5 . Deficiant peccatores a terra Deficiant peccatores de terra , 35. Deficiant peccatores a
& iniqui ita ut non lint : benedic & impu ultra non fmt benedic : ani- terra , &
iniqui ita ut non lint
anima mea Domino. ma mea Domino. Alleluia. benedic anima mea Domi-
nium
NotjE ad Versionem antiquam.
legit convertentur ; cast ut in Vulg. Itidem Cafllod. cum b. Afpicics in terram , tf fades earn tremere. Auguft. in hunc
Plait. Rom.
fed hab. revertentur. S. Profper nil diflfert a Pf. Qui afpicit terram , & facit qui tangit montes , ££
Vulg. In Pfalr. Corb. Avertente autem faciem tttam , tur- fumigabunt. Item S. Profper in eund. Pf. Qui afpicit ter-
babuntttr : aitferes fpir. eoritm , £> deficient , $$ in terram ram. CafTiod. in eund. Qui refpicit terram qui tan-
flam revertentur. In Mozarab. aitfers J'piritus eoritm , tf de- git montes , ^ fumabunt ; Rom. cum Moz. & fumi-
Plait.
ficient. In Gr. utiavtMli to irvev/xa. jc, tie, to* '/y «"fa» gabunt. Philaftr. Brix. de h<jeref. p. 71 3. g. Qui confpicis
tiriTps-{\sCi. terram , j£ earn cemmoves terra motu. InGr. O azt^Mtoar
f. jo. Ambrof. 1. de Noe, 16. to. 1. 251. f. St in
c. iiri tw 7HK > i) Troiur kJHv rf e/x{t' 0'
«7r7o'/^uo; j, yutvrrl-

Pf. 43. col. 914. b. legit , Emittes , &c. ut in Vulg. item Z,ona.t.

I. 2. de Spir. S. to. 2. 640. c. nili quod hab. £> innovabis Tt". 33. Pfalt. Rom. cum Moz. Cantabo Domino in
cmnem fuiem lerrx : at 1. I. & 4. Hexa. col. 17. a. 64. pfallam Deo meo quandiu ero. Sic etiam apud Caffiod. in
f. legit initio , Emitte , cum Pfalt. Corb. fimiliter 1. de apol. hunc Pf. Auguft. autem St S. Profp. cum Vulgata conci-
Dav. col. 730. b. & in Luc. 1. col. 1263. b. Confentiunt nunt , & Grasco.
Hieron. quseft. Hebr. to. 2. 508. & S. Profp. in hunc Pf. f. 34. Sic eft in Pfalt. Rom. Carnut. St. ap. Caffiod.
Aug. autem tuum $ innova-
in eund. hab. Emittes fpir. Sic etiam in Mozarab. dempto uno ei. In Corb. Suavis
bis fac. terra. CafTiod. utin Vulg. Apudlrenaeum 1. <.c. 32. ft ei
fjj
laudatio mea : ego vero deletl. &c. In Mediolan.
p. 333. c. hsc pauca Qiti renovavit faciem terra. InGr. : Suavis ft ei difputatio mea. Apud Hilar, in Pf. 64. col.
'E{.o.isjcs£m7<; «. arax.ums'ii; to , Sec. 160. b. Suavis ei ft laudatio mea. Apud Auguft. Profp. &
TP. 31. Corb. In Moz.
Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. St in hunc Pf. Suavis ft ei difputatio mea : ego autem jocttn-
vero lie Sit gloria Domino in fieritlum fxculi , &c. Apud
: dabor in Domino. In Gt. 'H/wSe/h «ut« h' Ai<wo7ji p.V rjsi
Auguft. St Prufp. in hunc Pf. Sit gloria Domini in inter- £s evppa.t^Mo/xa.1 , &C
num : l.ttab. Sec. In Gr.'HTw n Ao£oc Kioi'v £;'; tov ai'wra, t. IS- Ita & Profp. in hunc
Pf. cum Pfalt. Corb.
Aug.
&c. Alex. Aid. & Compl. t&; ai«Va;. Ap. Caffiod. verb eft to infufti , loco iniqui. Apud Gelaf.
tf. 32. Corb. excepto uno tremente , forte
Ita in Pfalt. PP. Cone. to. 4. 1228. d. Pereaut peccatores a terra, ita ut
trementem pro tremere . Novatian. deTrin. p. I0 32.b.leg.
, non /int. Brev. Moz. ipfo initio hab. Deficient; & in fine
Qui afpicit terram , tf facit earn tremere. Similiter Ambr. Dominum, ut fup. Gr.'EiasiWMf ( Aid. & Compl. 'Exaei-
1. I. Hexa. col. 11. f. at in Pf. 118. col. 1187. d. Afpicit KSltv) Kj W/0/J.HI 5l*o'74 W TSC Kl/'tJiOC.

fiuper terram, $ facit , &c. Hilar, in eund. Pf. col. 34J.

Vulgata h o d. Hebr. Versio antiqua.

Alleluia. (i.Par. 16.8.) CV. * Alleluia. CIV. Ex Mf. Sanger!*,

CIV.
&
1. Tar. »•
t6. 8.
Onfitemini Domino , in-
vocate nomen ejus annun-
V"- l1 ' tiate inter gentes opera ejus.
: C Onfitemini Domino
nomen ejus : notasfacite populis
cogitationcs ejus.
, invocate 1. f~*\ Onfitemini
v^/ & invocate nomen ejus:
adnuntiate inter gentes opera
Domino ,

*• ejus.
2. Cantate ei , & pfallite ei Cantate ei , & pfallite illi ; loqui- 2. Cantate , & pfallite ei
narrate omnia mirabilia ejus. mini in univerfis mirabilibus ejus. narrate omnia
mirabilia ejus.
3. Laudanum in nomine fandto Exfultate in nomine fancio ejus: 3. Laudamini in nomine
ejus : lastetur cor quirentium Do- Utetur cor qturentium Dominum. fancto ejus lxtetur cor qux- :

minum. rentium Dominum.

4. Quxrite Dominum , & con Quarite Dominum , & virtu- 4. Quxrite Dominum, &
firmamini : quarite faciem ejus fern- tern ejus : quxrite faciem ejusjugiter. confirmamini quxrite faciem :

per. ejus femper.

Not£ ad Versionem antiquam.
* Auguft. in hunc Vfalmus centefmus quttrlus , primus Pf. dices habent , evangelizate ( Mfs. omnes annuntiate ) in gen.

eft in eis , quibns prxnotatm Halleluia ; cnjtis verbi , vel po- tibus opera ejus. Qutbrts hoc dicitttr , niji Evangelijlis in
tihs duorum verborum , interpretatto eft Laudate Deum. propbetia ? Grarc. aisxyln^aTS cv toi; efitsei to: epyct dvTV.
llallcluia quoque legiturap. Profp. & Caffiod. acin Pfalt. V". 2. Auguft. Profp. St Caffiod. cum Gr. Cantate ei,
Rom. In Gr. 'AmmM?io:. tf pfallite ei , &c. ut (up. In Pfalt. Moz. Cantate illi , £>
Tf'. I. Concinunt Aug. & Caffiod. in hunc Pf. una cum pfallite ei , &c. In Corb. Cantate , pfallite nomtni ejus : ^
vet. Pfalt. In Corb. tamen lie annuntiatt inter gentes mi- : narrate , Stc.
rabilia ejus. Ap. Profp. annuntiatt in gentibus opera ejus ; If. 3. Mf. Sangerm. omirtitult. vocem Dominum , quam
quam le&ionem laudat Auguft. ubi fup. col. 1178. g. Se- fupplendam duximus e vet. aliis Pfalt. & Gr. Legirur etiam
quitur , inquir , annuntiate inter gentes , &c. vel potiiis , apud Aue;. Profp. St Caffiod. cum cet. qua; habenrur fup.
ut de Grxco ad verbum exprtmatitr , quod yj alii Lalini co- Tt. 4. Accinunt S. Profp. St Caffiod. una cum Pfalt,
 : : : ;, : : . .. : :: ,,::,

206 LIBER PSALMORUM. Pfalm. CIV.

Versio antiqua. H EB R. VULGATA HOD.
Ex M/. Sangerm. 5. Memento mirabilium Recordamini mirabilium ejus qua 5 Mcmentote mirabilium ejus
ejus , qua: fecit prodigia ejus :
, fecit :Jignorum ,
judiaorum oris & qua? fecit : prodigia ejus, & judicia
<Sc judicia oris ejus. ejus . oris ejus.

6. Semen Abraham , fervi Semen Abraham fervi ejus :filii ,

6. Semen Abraham , fervi ejus

ejus rilii Jacob , electi ejus. Jacob , elecli ejus. filii Jacob elefti ejus.

7- I pie Dominus Deus nof- Ipfe Dominus Deus noflcr : in 7. Ipfe Dominus Deus nofter
ter : in univerfa terra judicia mriverfa terra judicia ejus. in univerfa terra judicia ejus.

ejus.
8 Memor fuit in fxculum Recordatus efl in aternum patli 8. Memor fuit in fa-culum tefta-
teftamenti fui : verbi ,
quod fui : verbi quod pracepit in mille ge- menti fui : verbi, quod mandavit
mandavit in mille genetatio- nerationes : in mille generationes :

nes:
9. Quae difpofuit ad Abra- f^uod pepigit cum Abraham , 9 . Quod difpofuit ad Abraham :
Gen. 22,

ham &
juramenti fui ad Ifaac
: & juramenti fui cum Ifaac. & juramenti fui ad Ifaac 16.

10. Et ftatuit illud Jacob in Et firmavtt illud Jacob in lege 10. Et ftatuit illud Jacob in prac-
pracceptum & Ifrael in tefta- : Ifrael in paclum fempitemum ceptum : & Ifrael in teftamentum
mentum jeternum sternum
1 Dicens Tibi dabo ter-
1 . : Dicens : Tibi dabo terrain Cha- 1 1 Dicens : Tibi dabo terram
ram Chanaam , funiculum has- naan funiculum bareditatis vejlra.
,
Chanaan funiculum , ha:reditatis vef-

reditatis veftrae. trx.

12. Cum efTent numero bre- Cum effent viri pauci , modici ,
11. Cum effent numero brevi
ves ,
paucillimi & incolaz in & advent in ea: paucillimi & incola? ejus
ea:
1 3. Etpertranfieruntdegen- Et tranfierunt de gente in gen- 1 5. Et pertranfierunt de gente
te ingentem , de regno ad po- tern , & de regno ad populum alte- gentem & de regno ad popu-
in ,

pulum alteram. rum. lum alterum.

4. Non derclinquet homi-
1
Non dhnifit hominem ut noceret 14. Non reliquit hominem no-
nem nocere eos : & corripuit eis, & corripuit pro eis reges. cere eis : & corripuit pro eis reges.
pro eis reges.
1 5. Nolite tangere chriftos Nolite tangere chrifios meos , & 1 5 Nolite tangere chriftos meos: 2. Reg.

meos : & in prophetas meos prophet as meos nolite affligere & in prophetis meis nolite mali-
1.
I.
14.
Par.
nolite malignari. gnari.
16. 22.
Et vocavit famem fu-
16. Et vocavit famem fuper terram 16. Et vocavit famem fuper ter-
per eos omne rlrmamentum : omnem virgam panis contrivit. ram : & omne firmamentum panis
panis contribulavit. contrivit.

NoTiE AD VERSIONEM ANTIQUA M.

Rom. & Corb.

In Mozarab. fie Ouxrite Dom. tf confor- : poll plura , col. 11 89. g. Cum effent ip/i numero brevi ; fupra

tamini &c. quam ledtionem admittit Auguft. in hunc Pf.

, vero 182, d. ait Nonnulii codices habent, non paucillimi
1 :

Hoc enini , inquit , de Grdco exprejjiits interpretation efl & incola: , fed pauciffimos incolas. Ubt apparet eos , qui &
quamvis -jerbum minks Latinum videatttr ; unit $£ alii ifla ita interpretati jitnt , Grxcam fuijfe loctttionem fecutos ,

codices habent confirmamini , alii corroboramini. Gr. x.£ac-
~fr. 5. Ita in autographo Sangerm. Memento. Vulgatae
autem refpondent Auguft. Profp. & Caffiod. in hunc Pf.
A Rom. Pfalt. abeft 1.
Latinum , niji cum ea abfurditate ,
qttx transftrri non potefl in
qttx ferri omnino non pojjit. Si enim tot am ipjam locttticnetn
transjerre concmur , diiluri Junius In eo elle illus numero
brevi , pauciffimos & incolas in ea. Quod autem ait Grxcus
ejus ; at ibid, conftanter , Mcmentote. In eo elfe illos , hoc efl l.atine Cum elfent quod verbttm , ,

In Gr. &c. ut in Vulg.

Mkm'^i)7e , non potefl caj'us accujativus Jequi , Jed nommatrjus ; quis
V. 6. Concordant Auguft. Profp. St Caffiod. una cum enimdicat, Ciim elfent pauciffimos ? fed. Cum elfent paucif-
vet. Pfalt. & Gr. fitni. In ed. Rom. 'By ra iTvat «i/tV; dctfrfto £g*;£s7;

#. 7. Sic in Pfalt. Rom. ap. Caffiod. & Apud Auguft. ow/vsa i, Tra/yiMi cr cumi.
5c Profp. in omni terra judicia ejus. In Gr. « iri.cn th yn, #. 15. Ita Caffiod. cum Pfalt. Rom. addita conjunct,
&c. y? poft gentem. In Corb. de gente in gente , de regno ad ,
,

tf. 8. cum Pfalt. Rom. Mozarab. vero hab.

Ita Caffiod. &c. Apud Auguft. Profp. Tran/ierunt de gente in gen- &
Memor fit it aternum ; Auguft. cum Profp. in fxculnm :
in tem , £5 de regno in pop. alterum : infra tamen 1 189. g. Au-
obfervat tamen Auguft. alios codices habere in xternum guft. hab. if pertranfierunt. Gr. Kai A.ir,/.£w ti; A«or
quod , inquit , ex ambiguo Gracofiiium cj} , nempe t-k ata/x.
-#. 9. Vu'.gats fuffragantur Aug. Profp. & Caffiod. cum ir. 14. Pfalt. Rom. cum Moz. Now pcrmi/it hominem no-
vet. Pfalt. Mozar. tamen & Corb. delent ad , ante Ifaac ; cere eis : corripuit , &c. Moz. fed corripuit , Sec. Corb. Non
prasterea Corb. lcribit Abraba. Gr."Oe ^.isO^jo ra 'AZ^ycctfi... permijit hominem nocere eos : $$ corripuit , &c. Similiter
t» 'IcaaA.. in Mediol. & Carnut. «0« permijit
ficut ap. Caffiod. qui ;

~t. 10. Ita Auguft. Profp. & Caffiod. cum vet. Pfalt. etiam hab. Augult. in eund. Pf.
inf. tf corripuit. Apud
infra tamen Augult. 1 189. e. legit Et flaunt illud ipjt Ja- : col. 1 189. g. N<7« reliquit; at fupra col. 1182. f. N«»
cob.... & ipji ljrael , &c. e Grjeco videlicet, ra 'l«xai£ to dimijit hominem nocere eis , id efl , no» permilit : Grx-
'loCPJHA" lequitur ibid, tfe &ia$-wx.w a.!xvief tibi mtllits efl ca autem locum efl , nocere illos ; Latina vero , nocere
ambiguitatis locus , inquit Aug. fup. ii8i.a. uivviov qnip- ll lis : ftatim , & corripuit ; infra , tf argnit pro eis reges.
pe nufqunm nojb: niji in acternum interprttati Jitnt : vix In Gr. Oim wpJfXfc at'.pu&w dJ txiaai aWs.V i, yXffcfY , Sec.

autem aliqui alien bi cet&tiw, seternale dixtrunt : niji forte, ?. 1 5. Sic habet Lucif. Ca!. 1. 1. pro S. Athan. p. 194. d.
quia aiarct familiariits interpretantnr fa:culum , cttamr, non cum Pfalt. Corb. Aug. vero & Caffiod. in hunc PI". Vulgata;
aeternum , fed l<cculare interpretari velint , quod neminem favent cum Pfalt. Rom. Item S. Profp. in eund. Pf. niii
attfum ftiiffe commtmini. quod legit nolite malign are. Apud Ambrof. to. 2. 1 189. e.
,

ir. n. Aug. Profp. Caffiod. confentiunt. Sic etiam in & prima tantum exflant Nolite tangere : chriftos meos. Ap.
vet. Pfalt. & Gr. ni excipiatur vox Chanaan , e Gr. Xaractv. Aug. 1. 17. de civit. Dei , c. 9. to. 7. col. 472. f. tit
~t. 12. In autographo noftro brevis , procul dubio pro tctigerins chriftos meos. Apud Optat. 1. 2. cont. Donat. p.
breves , quod ita correximus. In Pfalt. Rom. Cum effent in 42. b. & 4J. a. Nf tetigtritis unilos meos : neque in prophe-
numero brevi fcj
tncola in ea. In Corb. Cum effet nu- tas meos manum miferitis : limiliter I.4. p. 71. b. fed hab.
mero breves ( 1. brevis) paucijf. ^ incolx in ea. Mozarab. chriftos : & 1. 2. p. 44. C lie fj in prophetas meos manum :

pariter hab. in ea, cum Caffiod. Item Auguft. & Profp. ne miferitis. In Gr. Mm K-iySli ( MI. Alex. a-anQai , Aid.
in eund. Pf. Cum effent numero brevi , paucijjimi tf incolx & Compl. d'tlTlSs ) TU'V Xfi'S"» 1'
H*' lj
" TC ^ 7T»CfHT«({
in ea ; fubinde Auguft. col. 1 1 82. e. Cum effent numero /LtV |MH TnHYfSVt&t.
breves , vtl numero brevi , paucijjimi tf incolx in ea ; Be. t. iC. Ap. Auguft. & in Gr. omnia ut in Vulg. nili
 ,
.

LIBER PSALMORUM. Pfalm. CIV. 207

VULGATA HOD. H E B R.
Gen. 3". 17. Mifit ante eos virum : in Mifit ante f idem eorum virion
36. fervum venundatus eft Jofeph. in fervum venundatus ejljojeph.

Cen. 39. iR. Humiliaverunt in compedi- ylffiixerunt in compede pedes ejus

20. bus pedes ejus, ferrum pertranfiit in ferrum venit anima ejus : uf-
animam ejus, 19. donee veniret que ad tempus donee veniret fer-
verbum ejus. mo ejus.
Eloquium Domini inflammavit Eloijuium Domini probaviteum:
Gen. 41. eum : & folvit eum
10. mifit rex, ; mifit rex& folvit
,
eum >'
prineeps
*4- princeps populorum & dimilit
, populorum & ,
dim'tjit ilium.

eum.

6
 . : : : .: : ,;

io8 LIBER PSALMORUM. Pfalm. CIV.

Versio antiqua. H E B R. VuLGATA II O D.
Ex Mf. Sangerm. zt). Et convertit aquas eo- Commutavit aquas eorum infan- 29. Convertit aquas eorum in Exod.
cum in languinem occidit : & giitnem , & occidit pifces eorum. fanguinem : & occidit pifces eorum. 7- 10 -
pifces eorum.
30. Et dedit terra eorum ra- Ebullivit terra eorum rants Di 30. Edsdit terra eorum ranas in Exod.
ms & , in penetralibus regum cubiltbus regum eorum penetralibus regum ipforum. 2. 6.

ipforum.
3 1 Dixit , & venit cyno- Dixit , <y- venit mufca omnimo- 3 1 Dixit , & venit coenomyia : Exod.
myia : & vermes in omnes ,
da : fcitufes in untverfis termmis eo- & cinifes in omnibus finibus eorum. »• 1 ^*

finibus eorum. rum.

32. Poluit pluvias eorum in Dedit pluvias eorum grandi- 32. Pofuit pluvias eorum gran- Exod.
grandinem : ignem urentem nem : ignem flammantem in terra dinem ignem comburentem
: in ter- 8. 24.

in terra ipforum. eorum. ra ipforum.

33. Et percullit vineas eo- Et percuffit vine am eorum , & 3 3 . Et percuffit vineas eorum
Xlim , hculneas eorum & : & ficum eorum ; & confregit lignum Sc ficulneas eorum : & contrivit li-
conteruit omnem lignum fi finium eorum. gnum tinium eorum.
nibus eorum.
34. Dixit, & venit lucufta , Dixit , & venit locufla & bru- , 34. Dixit, & venit locufla, & Exod.
& bruchus , cujus non erat nu- chus cujus non erat numerus: bruchus , cujus non erat numerus 10. 12.

merus
35. Et manducavit omne Et comedit omne foenum terra, ec- 55. Et comedit omne foenum in

fcenum in terra eorum & rum , & devoravit fruclum terra : terra eorum : & comedit omnem
comedit fructum terra: eorum. eorum. fructum terra? eorum.
36. Et percullit omnem Et percuffit omne primogenitum 36. Et percuffit omne primoge- Exoi.
primogenitum in terra ipfo- in terra eorum primitias univerji : nitum eorum
in terra : primitias om- 12. Z^.

rum : primitias omnis labo- partus eorum. nis laboris eorum.

ris eorum.
37. Et eduxiteosin argen- Et eduxit eos cum argento & au- 37. Et eduxit eos cum argento Exei.
to & auro non erat in : & ro , cjr non erat in tribubus eorum- & auro : & non erat in tribubus **" JJ*

tribubus eorum infirmus. infirmus. eorum infirmus.

Et la:tata eft jEgyptus
38. Latata efl /Egyptus cum egrede- 3 8. Laitata eft /Egyptus in pro-
in profeclione eorum quia : rcntur : quoniam inner at terror eo- fe&ione eorum : quia incubuit ti-

incubuit timor eorum luper il- rumfuper eos. mor eorum fuper eos.
los.

3 9.
Expandit nubem in pro- Expandit nubem in tentorium , 39. Expandit nubem in protec- Exod.
tectionem eorum , & ignem cr ignem ut luceret nocle. tionem eorum, & ignem ut luce- 1
1^* 1 '
Pf-77'
ur luceat eis per noctem ret eis per noftem.
4.0. Petierunt, venit cu- & Petierunt , & adduxit ortygo- 40. retierunc
Petierunt , &
cc venit cotur- j.Cor.
turnix panem cceli fatu-
: & metram , fr pane ccelefh faturavit nix : & pane cceli faturavit eos. 10. 1.

ravit eos. eos. £*"*.

4.1. Difrupit petram , & Aperuit petram , o fluxerunt 41. Dirupit petram , & fluxe-
l6
'J 5*

fluxerunt aqua: abierunt in : aqua : cucurrerunt in aridts flumi- runt aquae : abierunt in licco flu-
20.11.
ficco flumina na mma
NoTje ad Versio nem antiqua m.
•f. 19. Ita Auguft. & Caffiod. cum Profp. necnon vet. comedit omne fir num terra eorum: £5 devoravit omnem fruc-

Pfalt. & Gr. dempto rantum 1. J£. tum terra ipforum. Rom. Martian. Vulgat* congruit, nili
•$10. Pfalc. Rom. Fabri
. Mi/it in terra eorum ranas, : quod leg. foenum terra eorum : A Rom. verb Fabri abeft
£) in cubdibus regum ipforum. Rom. Martian. Mifit terra pofterior veriiculus. Apud Auguft. & Profp. omnia ut in
eorum ranas in cubiltbus , &c. Mozarab. Mt/it terra eorum Vulg. Ap. Caffiod. Et comedit omne foenum terra eorum : ^
ranas , £5 in cubiltbus &c. Corb. Et mtjit terra eorum ra-
, omnem fruilttm terra ipjorum. In Gr. K«i /.ovtiyz.-ti itxnct
nas , in cubiltbus , &c. Mediolan. Mi/it terra ; Carnut. Et tIv yj-jflw It ts 7>i tuiTUt' K, >t.xT(fo:y( top xxfas'.* { Alex.
mijit terra. Hieron. epift. ad Sun. Fret. to. 2.658. b. & Aid. & Compl. vat/a tm; yui airuir.
-riv Kccfsat )

Dedit terra eorum ranas : pro quo , inquit , in Gr. eiup-^ir tf. 7,6. S. Profp. fcribit paiiter omnem primogenitum. Caf-
vos legiffe dicitis , quod potej} ita tnterpretari : Ebullivit terra vero cum Pfalt. Rom. omne primogenitum in terra >£gyp-
fiod.
eorum ranas. Aug. in hunc PI. Dedit terrain eorum ranas , tn Aug. ut in Vulg. Gr.Txv
ti. h. ri;-^; au'at' Alex. Aid.
petutralibits , &c. & infra col. 1190. c. ait : Tanqnam dt- & Compl. ii rri yjr Thcodoret. it tji yr\ Ar/v-irlot.
teret,Teri am eorum convertit in ranas. CalTiod. in eutid. Pf. #. yj. Ira legit Ambrof. 1. de Spir. S. to. 2. 650. b.
Mi/it in terram eorum ranas , tf in cubtlibiis , &c. Gr. 'E£h/i- cum Auguft. & Caffiod. in hunc Pf. & Gr. Et ifla locutto
•fyiv h 711 ccvTtoV faef.jpa.'xys cv 7C?; TX/utioi$, 6cc. Scripturarnm efl, inquit Auguft. pro eo qttippe didiim efl,
•ff. J I.
Apud Auguft. in hunc Pf. cynomyta : [5 fciniphes in argento & auro , ac Ji diceretnr , cum argento auro. &
in omnibus &c. CafTiod. cum Pfalt. Rom. Vulgatj; con-
, Ita quoque exftat in Plait. Rom.
Corb. Item in Moz. &
gruit. In Mediolan. & venit mufca camna. In Mozarab. Et deduxit eos in argento $$ auro. Apud Prolp. £5 non efl.
cynomyta : yj fciuifex in omnibus , &c. In Gr. xtco/^i/ia -
in tribubus. Sec.
x, 6>Cf/ir£; ( Alex, nrlipn ) cV to.«i , &c. nufpiam omnes , quod Tt. 38. Prima conjunct. ££ abeft a Pfalt. Rom. & Moz.
erratum puto. utrobique vero exftat , quia cecidtt timor , Sec. licut in Me-
#. 52. Auguft. in hunc Pf. concordat cum Vulg. Sc diol. Corb. Carnut. & ap. Caffiod. Apud Auguft. ut in
Gr. Caffiod. habet in grandinem , cum Pfalt. Corb. Rom. Vulg. In Gr. i-n titiincii po'Sc$.

vera addit , tf ignem combur. Mozarab. in grandinem , tf
ignem urentem in terra &c.
t. 5 3- Auguft. & Caffiod. cum Pfalt. Rom. & Corb.
£j contrivit omne lignum finium eorum. Mozarab. omnem
lignum finium , &c. Gr. wav £,u>.oy iplv dvTwr. Itaquoque
Hieron. epift. ad Sun. & Fretel.p. <5j8. b. ipfos inveniffe
dicit fed (^ boc , inquit , omne lignum , addttum efl , &
: &Carnut. Petierunt carnem , $$ venit coturn. tf panem , Sec,
fuperfluum.
Vulgar* accinunt Aug. Profp. & Caffiod. cum
if. 54.
Pfalt. & Gr. Rom.
ir. 5 J. Similiter in Pfalt. Corb. ult. excepto verfic. tf
itmed it omnem fiuclum in terra illorum. Mozarab. hab. Et
fr. 59. Auguft. Profp. Sc Caffiod. cum Pfilt. Rom. le-
, gunt ut in Vulgata. Mozarab. hab. in protedione eorum.
Maxim. Taurin. vero in homil. p. 30. b. ad protegendum
eos. Gr. t.'z c/.sTivy olvtuz.
fr. 40. Sic eft in Gr. Caffiod. vero hab. cum Pfalt. Rom.
Petierunt cames , $
venit commix : {$ pane , Sec. Corb.
Carnut. pane. Auguft. & Profp. ut in Vulg.
Tf. 41. Ita legunt Auguft. Profp. Caffiod. cum Pfalt. &
Rom. Mediolan. vero & Carnut. hab. in jiccis Jiumtna
C*rb. in /iccitalibus flumina i Gr. w «Vt>'/£?i; trciufiti.
 : , : :

LIBER PSALMORUM. m.
Pfalm. u
CV.
v. 209
VULGATA HOD. H EB R. Vr. RSIO ANTIQUA.
Gett.v/. 41« Quoniam memor Quia recordatus eft verbi ftncli
fuit verbi 42. Quia memor fuit ver- Ex Mf. Sanger^
7. fandri fui quod habuic
,
ad Abra- fui cum Abraham fervofuo bi fantti fui, quod ad Abra-
ham puerum fuum. ham puerum fuum.
45. Et eduxit populam fuum Et eduxit populum fuum in U 43. Et eduxit populum fuum
in exfulcatione , & ele&os i'uo» in titia : in laude eleclosfuos in exfultatione, &
electos fuos
Letitia. in lxtitia.
44. Et dedit illis regiones gen- Et dedit eis terras gentium , cjr 44. lit dedit illis regiones

tium &
labores populorum pofle-
: laborcm tribuum pojjederunt gentium : & labores populo-
derunt rum poiTedcrunt
45. Ut cuftodiant juftifkationes Ut cuftodirent cczrcmonias ejus , 45. Ut cuftodiant juftifica-
ejus , & legem ejus requirant. & leges ejus fervarent. Alleluia. tiones ejus , 6c legem ejus re-

quirant.

NotjE ad Versionem ANTIQUA M.

t. 41. Vulgatx refpondct Aug. in hunc Pf. cum Profp. Ki/Tb , tx -note, A&p.
Caffiod. veto cum Pfalt. Rom. Coib. Mozar. leg. quod & tt. 43. 44. 45- Ita legunt Aug. Profp. Cafliod. Sic &
iocutus ad Abraham , &c. Hieron. ep. ad Sun. & Fret,
efl etiam in Pfalr. Rom. &
Moz. prxter verbum ulc. exqui-
to. 1. 658. c. ait In Grxco legtjfe vos dicitis , s/ jW,9-s7o
: rant ; Gr. sx£mw&:£<. Loco vero , (£ labores popnlorum poj-
id efl , quod difpofuit ; ita eriim i$ in V.ebrxo , tf apud LXX. feder. Pfalt. Carnut. hab. cum Cotb. £> civitates popnlo-
babetur Interpr.i/uvH&n 7? m'-/S %
dylv a.vn, t? irpoz AZ&cif* rum poffed. Grxc. conflanter , icon irine, *a>.i>v enMeytow
Ttv A*My dun. P'g» quod in Grxco dicttnr , Sv JUs,9-sto , in Qav. Caffiod. habet Alleluya in fine, cumed. Compl. Vide
hoc loco £5 fupeifinttm eft , tf radendum. In Gt. hod. ru olym Not. feq.

Judith
 : , :

210 LIBER PSALMORUM. Pfalm. CV.

Versio antiqua. H E B R. VuLGATA HOD.
Exlif.Sangerm. 6. Peccavimus cum patri- Peccavimus cum patribus nof- 6, Peccavimus cum patribusnof- Judiib

injufte egimus, tris inique fecimus impie tgi> tris injufte egimus , iniquitatem fe- 7- '9«
bus noftris :
: , :

iniquitatem fecimus. mus. cimus.

Patres noftri in jEgypto Patres noftri in sF-gypto non in 7. Patres noftri in jEgypto non
7 .

intellexerunt mirabilia tellcxerunt mirabilia tua : non funt intellexerunt mirabilia tua : non fue-

tua : &
non ftierunt memo- recordati multitudinis mifericordu runt memores multitudinis miferi-
ttus cordias tuas.
res multitudinis mifericordia:
ejus.
Et inritaverunt afcendentes Et ad iracundiam provocave- Et irritaverunt afcendentes 111

in rubrum mare. runt fupcr mare in mart rubra. ,

mare , mare rubrum.
8. Liberavit , & fal'vos fe- Salvavit autem eos propter no- 8. Et falvavit eos propter no-
men fuum notam po-
cit eos propter nomen fuum men fuum , ut oftenderet fortitudi- : ut faceret

ut notam faceret potentiam turn /turn. tentiam fuam.

iuam.
Et comminatus man Et increpuit mare rubrum , Exod,
9. Et increpavit rubrum eft rubra , 9.

mare & ficcavit : & deduxit & aruit ; & tranfduxit eos per & exficcatum eft deduxit eos in : & x 4- 2I «

ficut in de- abyjjos quafi in deferto. abyffrs ficut in deferto.

eos in aquis multis
ferto.
Et liberavit eos de ma-
10. Et falvavit eos it manu odien- 10. Et falvavit eos de manu
nu odientium & redemit eos :
tis , & redemit eos de manu ini- odientium : & redemit eos de ma-
de manu lnimicorum. tmci. nu lnimici.

Et operuerunt aqua, hoftes eo- 11. Et operuit aqua tribulantes Exod,

1 1 Et operuit aqua tribu-
.

unus ex non remanfit. 14. 27.

lantes eos unus ex eis non re :
rum unus de ipfis non fuperfuit.
: eos eis

manfit.
12. Et crediderunt in ver- Et crediderunt verbis ejus , ce- 1 1. Et crediderunt verbis ejus

bis ejits : & laudaveaint laudem cineruntque Uudem ejus & laudaverunt laudem ejus.

ejus.
13. Feftinaverunt , & obli- Cito obliti funt operum illius , nee 1 ) . Cito fecerunt , obliti funt

ti funt operum ejus : non fuf- exfpecJaverunt voluntatcm ejus. operum ejus : & non fuftinuerunt

tinuerunt confilium ejus. conlilium ejus.

Et dejideraverunt dejlderium in 14. Et concupierunt concupif- ExoJ,
Et concupierunt con-
14.
cupifcentiam in deferto & : deferto , o~ tentaverunt Deum in centiam in deferto : & tentaverunt
l
7- z -

tentaverunt Dominum in fie- filitudiue. Deum in inaquofo.

citatem.
Et dedit eis petitionem
5. Dedit ergo -eis petitionem ipfo- 1 5. Et dedit eis petitionem ip- Num.
1

Ipforum :& mifit faturitatem rum , & mifit tenuitatem in ani- forum & miiit faturitatem
: in ani- «• S x«

in animas eorum. mam eorum. mas eorum.

1 6. Et inritaverunt Moy fen Et7~elati funt Aiofenincaftris: 16. Et irritaverunt Moyfen in

NOTJE AD VeRSIONEM. A N T I QU A M.

t. 6. Similiter habent Auguft. Profp. & Caffiod. cum fiod. quoque hab. Et increpavit mare %$ deduxit eos iff
vet. Pfalt. & Gr. aquis multis Jitut , Sec. Graec. Ka! fvirlftnts -rr\ ifv^-oa.
#. 7. Ira legir Caffiod. cum Ffalt. Rom. excepto uno ic/.\a.ajri , j. ti,yea.fW j, uffaMit duns t* a.£u'as~a ui at
mifericordia tux-, loco ejus. Itidem in Mozarab. Coib. & tpyfiiq.

prarter hoc , in rubro mare. In Mediolan. Carnur. & & 't. Rom. Corb. Moz. & ap. Caf-
10. Sic eft in Pfalt.
apud Profper. mare rubrum > nequaquam tepetito ma-
in iiod. Auguft. vero ita leg. cum Gr. Et jalvavit eos demantc
te , ut flip. Praeterea Carnur. & Curb. hab. Et exaccrba- odientium , &c. ut in Vulg. turn addit Hutu verfttm per :

verutit afcendentes, Sec. Auguft. in eund. Pf. Et irritave- circuitum quidam interpretati funt , verba minus Latitia vi-
runt afcendentes in mari , mare rubrum ; cart, ut in Vulg. tantes : Et lalvos fecit eos de manu eorum qui oderant eos.

turn addit Codex , quern iniuebar , Jk habebat ; f£ bis qui-

: t. 11. Sic habent Auguft. Profp. & Caffiod. cum Pfalt.
dem dnobus verbis ultimis , quod diitum cjl mare rubrum , Rom. In Mozarab. deed 1. j£ , ficut in Gr.
flellafuerat pranotata, qua /ignificantur qua in Hebraojunt , •ft. 12. Pfalt. Rom. & Moz. cum Cafiiod. Et credider.
£> in Interpretations LXX. non funt. Ylures autem codices in verbis ejus : $ cantaverunt laudes ejus. Corb. verb cum
, tf Graci , & Latitii ,Jic habent : Et
/juos infpiccre potui irri- Auguft. ut in textu. Addit Auguft. Minns Latina videtur
taverunt , vel quod expreffius de Gr.eco ejl , Et amaricave- locutio , quia non ait verbis ejus , vel in verba ejus , Jed in
runt afcendentes in rubro mari. Ita etiam arbitrabantur verbis ejus ; tame» in Scripturis ujitatijjima. Gr. Kai eVi'o-
Sunnia & Fretela z-xptislx.&cvar verbum e verba debcre tra/if- Itvwt tck ?io'7c/? ai-T?' *• naaji tw euvtw t/.vTt. Mf. Alex,
ferri amaiicaverunt , Hieronymo tefte in epiit. ad ipfos hab. cV Tcft M>7c/£.
to. 2.658. c. Item dicebant invenifle feinGr«co, ^5 non il .\\. Ita Caffiod. hab. cum Pfalt. Moz. excepto uno citi
fuerunt memores ; fed ait Hieron. conjunftionem gj, effe fecerunt , pro fejhn aver tint. In Cam. & Corb. Cito obliti funt
fuperfluam nee illam etiam rerinet Auguft. fupra. Grjec
: operum ejus : non , &c. Ap. Aug. & Profp. omnia ut in Vulg.
etiam hod. liab. Kcu TrafiviiK&rccr waEa/cec^s; et t)J ipu- fed Aug. ait Alii codices intelligibilius habent : Feftinave-
:

runr, obliti funt operum ejus non fuftinuerunt confilium :

Hr. 8. Pfalt. Rom. & Moz. cum Caffiod. Et liberavit eos ejus. In Gr. 'ET«^vray , EVfAafiocTO rur x'x ir?fffisit«i/
propter nomen Jutim
ut , Sec. Corb. Et liberavit eos propt.
, TW 1 &c.
fiom. Auguft. vero cum Profp. Et Jalvav it
fuum fanBnm. Tf. 14. Auguft. cum Gr. Vulgatae congruit. Caffiod. au-
eos , Sec. ut in Vulg. & Gr. Apud Vigil. Tapf. 1. conr. tem cum Pfalt. Rom. Coib. &Moz. legit Et concupierunt :

Varim. p. 749. a. Ht notam faciat potentiam fuam. conenpifcentias in deferto : & tentaverunt Deum in Jiccitate.
•f. 9. Pfalt. Rom. Et increpavit marc rubrum , tfficca- S. Profper fimiliter hab. conenpifcentias ; extremo verb ,
tum ejl : & ednxit eos in aquis multis ficut in deferto. Sic Dominum in inaquofo ; Auit. 1. cont. Jud. apud Cypr. p.
etiam in Moz. &
ap. Profp. ad hoc ufque , eduxtt. Me- $ 499. in loco inaquofo.

diolan. addit , &

eduxit eos in aquis multis , &c. Corb. Et *fr . \<j. Ita legit Auguft. cum Profpero. Caffiod. hab.
increpavit rubro mari , tf jiccatum ejl : £5 deduxit eos in aquis petitiones ipforum; fed Mis. 2. petitionem. Pfa'.t. Rom. cum
multis ficut , &c. Vigil. Tapf. ubi fup. 749. a. fimiliter In- : Moz. petitiones eorum : $ mifit, Sec. Moz. & immijit. Gr.
crepavit rubro mari , & Jiccatum eft. Auguft. verb in hunc Pf. to aiVn/ua dvTur ;c, eS«raes"^e si; tw vj.i^iii' , Sec. Alex.
Et increpavit mare rub. [$ exficcatum eft : ednxit eos in $ Aid. &Compl. 4"X«S*
etbyjjis Jicut in deferto ; fed addit Abyjj'os dixit mnltitudi- : if. 16. Ita Profp. Se Cafiiod. cum Pfalt. Rom. Corb.
tlem aqnarum ; nam quidam volemes iftum verjiculum totum & Gr. Auguftinus vero delet & > ame Aaron cum Ml. ,

interpretari , dixerunt : Si eduxit eos in aquis multis. Cal- Alex. & Vule.
 : , , : :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. C V. 211

VUIGATA HOD. H E B R. Versio A N T t Q (J A.

caftris : Aaron fanctum Domini Aaron ftnclum Domini. in caftris ; & Aaron fanclum Ex Mf. Sangerm,
Domini.
N«m. 17. Aperta eft terra, &deg!u- Aperta eft terra , & devoravit Aperuit terra ,
17. glu- &
16. 32. tivit Dathan : & operuit fuper con- Dathan , cr opcruit fynagogam tiit Datham operuit fuper : &
gregationcm Abiron. Abyram. collcctioncm Abiron.
ig.Etexarlitignisin fynagoga eo- Et fuccenfus eft ignis in fjna- 18. Et exarlit ignis in fy-
rum flamma : combuffit peccatores. goga eorum : flamma exujjit impios. nagoga corum flamma com- :

buuit peccatores.
Excd. 19. Et fecerunt vitulum in Ho Fecerunt vitulum in Horcb , & 19. Et fecerunt vitulum in
J2.4. reb : c< adoraverunt fculptile. adoraverunt conflatile. Coreb <Sc adoraverunt fculp-
:

tile.

20. Etmutaveruntgloriatnfuam Et mat aver tint gloriam [nam in 20. Et mutaverunt gloriam
in iimilitudinem vituli comedentis fimtlitudinem bovis comedentis fa- fuam in fimilitudinem vituli
fcenum. num. manducantis foenurii.
11. Obliti funt Deum , qui fal- Obliti funt Dei falvat oris fui 2.Obliti funt Deum , qui
1 .

vavit eos , qui fecit magnalia in qui fecit magnalia in ALgjpto : mi liberavit eos , qui fecit magna-
/Egypto , 22. mirabilia in terra rabilia in terra Chain, terribilia fu- lia in ^Egypto , 22. mirabilia
Cham : terribilia in mari rubro. per mare rubrum. in terra Chanaam 5 terribi- &
lia in mari rubro.
Ixod, 23. Et dixit ut difperderet eos : Dixit ergo nt contercret cos : nift 2,3. Et dixit ut difperderet
32. 10. fi non Moyfes eleftus ejus fletiiiet A'lofcs clictiis ejus fletijfet me dins eos non Moyfes fervus ejus
: fi

in confradione in confpectu ejus : contra faciemillius, ftetifTet in confra&ionem in

confpectu ejus
Ut averteret iram ejus ne dif- Ut converter etindignationem ejus, Ut averteret iram ejus ne
perderet eos : 24. & pro nihil o & non interficeret. Et defpexerunt difperderet eos 24. pro ni : &
habuerunt terram deliderabilem : terrain dcjiderabilem hilo habuerunt terram defide-
rabilem
Non crediderunt verbo ejus , 25. Ne c crediderunt fcrmoni ejus : Et non crediderunt verbo
& murmuraverunt in tabernaculis murmuraverunt in tabernaculis & ejus, 25. murmuraverunt &
fuis non exaudierunt vocem Do- fids
: non audierunt vocem Do- : in tabernaculis fuis non : &
mini, mini. audierunt vocem Domini.
'Num. 26. Et elevavit manum fuam Et elevavit manum fuam fuper 26. Et elevavit manum fuam
14. }2. fuper eos : ut prolferneret eos in de- eos , ut dejiceret eos in dtferto : illis ut dejiceret eos in de-
:

ferto ferto :

27. Et ut dejiceret femen eo- Et ut dejiceret femen eorum in 2.7. Et ut dejiceret femen
rum in nationibus : & difpergeret gentibus , ejr difpergeret eos in ter- eorum in nationes : & dilpar-
eos in regionibus. geret illos in gentibus.
28.Et initiati funt Beelphegor : Et confecrati funt Beel- Pbeor ,
28. Et confummati funt ve-
& comederunt facrificia mortuo- ey comederunt viclimas mortuo- hementer & manducaverunt
:

rum. rum. facrificia mortuorum.

29. Et irritaverunt eum in ad- Et concitaverunt in ftudiis fuis 29. Et inritaverunt eum in

NoTiE A D Version em antiquam.

•#. 17. Auguft. in hunc Pf. cum Profp. Aperta eft terra, fubinde Mozarab. Ut averteret iram fuam ne , Sec. Corb.
$$ deglutiiiit Dathan : tffifperoperuit J'tiper congregationem Abi- Et dixit difperdere eos :fi non Moyfes fervus ejus , &c. ut in
ron. Cafliod. cum Vulg. concordat. Pfalt. vero Rjjm. hab. Vulg. Graece , Kal siVs tv itpho&fivieu aWfrV el fji Mau-
<$ operuit fuper fynagogam Abiron. Mozarab. operuit
Jy- C Qh$ ixmroz civrb eVn w t>i hpaucsi Ti? nimsfi^ou thro

nagoya Abiron. Corb. 1$ operuit tahernaculum Abiron. bi- bu/jv o'pylfi; «vtS t? fj.u e%»\o$-ptveou. Alex. Aid. Compl. &
milicer in Carnut. fed ablque hoc med. £j operuit fuper. T£ d.iro;fi-\oit roi- finfj.lv oiuri , &c. ultimoque Alex, addit
In Gr. "Ht-.ixS"* l v » J) xaTsorie Aafjw* 5, zKawi/ev tmi
1' oLvTue,.

im Qwayafw 'A&ipwr. S. Hieron. 1. 2. in ep. ad Ephef. t. 24. Auguft. extremo hab. Nee crediderunt in verbis
to. 4. 164. a. legit, devoravit Dathan ; cast. Ut in Vulg. ejus. Caffiod. Non credid. in verbo ejus. Pfalt. Rom. Et
if. 18. Sic habet Auguft. cum Profpero. Caffiod. Et r.on credid. in verbis ejus. Mozarab. Et non credid. verbo

txarfit ignis Jjj flamma , Sec. Pfalt. Rom. cum Moz. & ejus. Sic etiam in Gr. fed Aid. ed. & Compl. delent ££,
Corb. ponit etiam ££ , ante flamma , fed tollit ante exarfit. cum Ml. Alex.
Prasterea Mozatab. habet comtdit , pro combuffit. Gr. Km! #. 2J. Ap. Auguft. Profp. & Caffiod. ut in Vulg. &
tfet*xv~H £ (pr-li, x-f.TSfMiiv, &c. Gr. In Pfalt. Rom. nee exaudierunt ; in Mozar. ^gon exau-
Tfr. 19. Acciiuuit Auguft. Profp. & Caffiod. in hunc Pf. dierunt.
una cum vet. Pfalt. & Gr. In Plait. Corb. in Choreb : £? If. z6. Sic in Pfalt. Corb. dempta una prapof. in. Vul-
adoraver. fculptilia. gat.e patrocinantur Auguft. Profp. & Cafliod. in hunc Pf.
t 20. Sic in Pfalt. Rom. Corb. & apud Caffiod. Sic
.
cum Pfalt. Rom. In Mozarab. fie : Et elevavit man. fuam
etiam in Brev. Moz. excepto uno in Jimihtitdine. Itaetiam in illis , cito profterneret eos in dejerto. In Gr. K«i s&n -e..... t

ap. Aug. prater verbum penult, comedentis. Aug. addit : i<a t? Kct}a.QaM~v avnc, , &c.
aWis ,

Non ait in iimilitudinem , fed in (imilitudine : talis eft lo- ~t. 27. Aug. Profp. & Cafliod. concordant cum Vulg.

cutio ,
crediderunt in verbis ejus.
qrtalis ilia , tibi ait : & & Gr. Itidem in Pfalt. Rom. In Mozar. deeft tantum 1.
S. Paulinus epift. 23. p. 124. a. Immiitavcrunt gloriam Et; caet. ut in ead. Vulg. In Pfalt. Corb. Et ut dejiceret fe-
fuam in Iimilitudinem vit. manducantis jeennm. Gt. Kct) men eorum in gentibus : & difpargertt eos in nationibus.
«Mai^acTo tvv cV ojj.oivfj.om I'cSwto; > &c. "t. 28. Pfalt. Rom. Corb. & Mozarab. cum Caffiod. Et

ir. 21. Itidem ap. Profp. ficut in Plait. Rom. Corb. 8c confecrati funt Beelphegor : ^5 manducaverunt facrificia mort.
Moz. Ap. Auguft. vera &
Cafliod. qui Jalvavit. InGr. rs Sic etiam in Mediol. Carnut. & ap. Profp. Et confecrati

Qutfii't'oi olvTii; , rf ircivnctvTo; fj.:-~/a*a , Sec. Alex. fjsyy.MTct. funt Beelphegor. Auguft. cum Vulg. legit Et initiati funt :

t. 22. Sic in Pfalt. Corb. Itidem in Rom. dempto #, Beelphegor ; led addit , id eft , idolo gentium confecrati :
poll Chanaam. Apud Auguft. Caffiod. & Profp. ut in Vulg. ftatimque , ££ manducaverunt facrificia , 8cc. antiquiores
In Gr. (jxv/j.y.za In y~] Xa/j.' j, ipo£spa an Ca>aorv;, &c. Mfs. ibid. Jacrifieitim. In Gr. Kai ETSPisjJrcac t» BsjAff-
Aid. & Compl. Oai/^acix X«/c foCspa. Ml. 1. Caf- ~/op • Kj t /payor Quotas , Sec.
fiod. hab. Chanaam , ut fup. Tt. cum Pfalt. Rom. Corb. & Carnut.
29. Ita Caffiod.
#\2i. Pfalt. Rom. Vulgatx confonat. Ita etiam Aug. Mozarab. vero & Mediolan. hab. in objervationibus fuis.
cum Cafliod. in hunc Pf. Profper vero cum Brev. Moz. Aug. cum Vulg. in adinventionibus fuis. Gr. cf Tcij i-zri-
hab. Et dixit difperdrrt eos :
fi non hloyfes eleiltts ejus , &C
Tom. II. Dd ij
 , , ,,

212 LIBER PSALMORUM. Pfalm. CV.

Versioantiqua. Hebr. VuiGATA HOD.
Ex Mf. Sangerm. ftudiis fuis & multiplicata eft : &fercuffn eos plaga. inventionibus fuis : & multiplicata
in eis ruina. eft in eis ruina.

30. Et ftetit Finees , & exo- Stetit autcm Pbinees, & diju- 30. Et ftetit Phinees , & pla- N»w.
ravit : & ceilavit qmliatio. dicavit : & eft retenta percujfio. cavit : & ceffavit qualfario. z 5-7*

31. Et reputatum eft eis ad Et reputatum eft ei in fuftitiam , 5 1. Et reputatum eft ei in juf-

juftltiam generatione in & in generatione & genet ationem uf- titiam , in generationem & genera-
generationem , ufque in faecu- que in aternum. tionem ufque in fempiternum.
lum & fxculum fxculi.
32. Et inritaverunt cum ad Et provocaverunt fuper aquam 3 Et irritaverunt eum ad aquas
2. . Num.
aquam COlltradidionis : & contradiclionis, & Ado-
afflittus eft contradi&ionis:&vexatuseftMoy- 10 « 10 «
VexatUS eft Moyfes propter fes propter eos : quia provocaverunt fes propter eos : 33. quia exacerba-
eos 33. quia exacerbaverunt fpiritum ejus;
: verunt fpiritum ejus.
fpiritum ejus
Mfi tins. Et diftinxit in labiis * fuis : Et pr&cepit in labiis fuis ; non Et diftinxit in labiis fuis :
3 4. non
non difperdiderunt gentes
3 4.
exterminaverunt populos , quos dixit difperdiderunt gentes ,
quas dixit
quas dixit Dominus illis. Dominus eis. Dominus illis. •

Et commixti funt inter

3 5.
Et
commixti funt gentibns , & 3 5. Et commifti funt inter gen-
gentes , didicerunt opera & didicerunt opera eorum : fervie- & tes , & didicerunt opera eorum
eorum & fervierunt fculp-
: 36. runt fculptilibus eorum , & factum 36. & fcrvierunt fculptilibus eo-
tilibus eorum & fadum eft : il- eft eis in fc and alum. rum :& fa&um eft in fcanda- illis

lis in fcandalum. lum.

37. Et immolaverunt filios Et immolaverunt filios fuos , tj> 3 7« Et immolaverunt filios fuos
fuos, & filias fiias dremoniis. jiiias fuas decmonibus. & filias fuas dxmoniis.
Et efFuderunt fanguinem
38. Et effuderunt fanguinem inno 3 8. Et efFuderunt fanguinem in-
innocentem fanguinem fi- : centem : fanguinem filiorumfuorum nocentemm fanguinem filiorum fuo- :

liorum iliorum & filiarum , & filiarum fuarum , quas immola- rum & filiarum fuarum , quas fa-
quos facrificaverunt fculptili- verunt fculptilibus Chanaan ~>
criticaverunt fculptilibus Chanaan.
bus Chanaan.
Et interfeda eft terra fan- Et polluta eft terra finguinibus : Et infefta eft terra in fanguini-
guinibus , 39. contaminata & & coinquinati funt in operibusfuis , bus, 39. & contaminata eft in ope-
eft in operibus eorum :& for- & fornicati funt in ftudiis fuis. ribus eorum & fornicati funt in :

nicati funt ab inventionibus adinventionibus fuis.

fuis.
40. Et iratus eft animo Do- Iratus eft itaque furor Domini 40. Et iratus eft furore Domi-
minus in populum funm & : in populum fuum , & abominatus nus in populum fuum : 8c abomi-
abominatus eft hxreditatem eft bxreditatemfuam. natus eft hxreditatem fuam.
fuam.
41. Et tradidit eos in ma- Et dedit eos in manu gentium , 41. Et tradidit eos in manus
nus nationum dominati : & & dominati funt eorum qui oderunt gentium dominati funt eorum : &
funt in eos qui oderant eos. eos. qui oderunt eos.

Not* ad Versionem antiquam.

~t. 30. Sic eft in Pfalt. Rom. Corb. Mozarab. & apud Rom, practer hoc , infella ejl terra, abfque priced. &. In
Caffiod. excepto primo tf Item in Carnut. , quod deeft. Mediolan. & Carnut. Et interjecla ejl terra ; idem etiam
& Mediolan. y> exoravit. Apud Auguft. vero & Profp. ut ferunt Vulgatx Mfs. z. Germ. & Carnut. Pfalt. Rom.
in Vulg. Qnx atttem bit fojtta ejl quaifatio , inquit Aug. Martian, icribit quas, non quos. Mozarab. tollit ($ , ante
hxc fuperihs confractio ; nam in Graco itnum verbum ejl , effuderunt , nee addit fuarum , port filiarum ; mox ita :
nempe, u' %pzuzic,. quas immolaverunt fcuiptil. Chan. £7 jatla ejl terra in jan-
ir . j 1. S. Auguft. concinit
Vulg. S. Profp. vero incum guine. Apud Hieron. in Ifai. 57. to. J. 417. b. Eteffud.
eund. Pf. hab. Et reputation ejl ad jitjlitiam in genera- ei fanguinem innoc. vet innoxium : fang, fihornm & filiarum,
tione , &c. ut in Vulg. Caffiod. ibid. Et reput. ejl Hit ad fuarum , £> immolaverunt jcnlpt. Chan. %j infella ejl term
jujl. in generationem ^ generationem ufque ad fxculum ; nee
1
fangninibus : at in Ezech. 16. col. 79C. e. filior. fuor. 2>
addit plura. Pfalt. Rom. Et reput. ejl illi ad jujlit. a gene- filiarum fuarum , quas immolaverunt Jcnlpt. Sec. Ap. Au-
ratione in generationem njque in fxculum. Similiter in Mo- guft. in hunc Pf. quas facrificaverunt ^ interjecla ejl
zarab. excepto hoc med. in generatione tf generationem. terra in finguinibus : deinde fie lutaremns fcriptoris er- :

In Corb. Et reputat. ejl ei a jujlitia , in generationem *$ rorem , eumque diceremus , pro eo quod eft infedta , jeciffi
generatimiem ufque in fecnlum. In Gr. Kai hoylSm olvra interfe(5ta ; niji haberemus beneficium Dei , qui Scriptural
u'i J\.ix.cuoCu n,v , e/; ycuv.v H -ytviuv scn<; t? atSyi. fuas in multis Unguis effe voluit ; atque ita efje fenptum
f. $z. Ita legunt Auguft. Profp. in hunc Pf. cum & interfefta eft terra in fanguinibus , infpedis codicibus Gra-
Pfalt. Corb. &
Gr. Caffiod. vero cum Pfalt. Rom. &c. tis , videremns. Nunc etiam ita legimus Grsece , k. ttpsnx.-
md aquas. twh6m vi 7M a> to?;, &c.
ir . 33. Quod habet Mf. Sangerm. in labiis tuts, erra- t. 39. Hieron. in Ifai. 57. to. ;. 417. b. legit : tf
tum eft, ni fallor, fcribse , quod emendari debet, ex Au- polluta ejl in operibus fuis. Cafliod. in hunc Pi. cum Pfalt.
guft. Profp. & Caffiod. qui omnes ferunt fuis , cum ver. Rom. & Moz. £5; contaminata ejl in operibus eorum ( Moz.
Pfalt. & Gr. Ap. Hilar, in Pf. 6 /. col. 170. a. ut fup. ipfornni:) f$forme, funt in obfervatiombns fuis ; Mediolan.
exacerbaverunt fpiritum ejus. in jludiis fuis ; Auguft. cum Profp. in adinventionibus fuis.
If. 34. Caffiod. cum Pfalt. Rom. non difperdiderunt gen- Addit Auguft. Has dicit adinventiones , quas Grxci eirt-
tes quas dixerat Dominus illis ; Mfs. 2. Caifiod. dixit , cum
, iv,^(ifj.aia. appellant ; nam verbum ejl hoc in codicibus Gra-
Auguft. &
Gr. In Breviar. Moz. fie tf non difperdide- : tis , £) hoc loco, tf fuperuts. ( t< 19. ) <* to?; iarnuftC-
runt gentes , quas dixerat ei Dominus.
irt. 15- l6. 37. Ita legunt Auguft. Caffiod. in hunc & Tf. 40. Itidem in Pfalt. Romano. Apud Caffiod. fie :

Pf. cum Pfalt. Rom. Similiter ap. Frofp.

hoc excepto ( ir. Et iratus ejl animo Dom.in popnlo fuo , Sec. Apud Auguft.
3C. ) commixti funt cum gentibns. Apud Hieron. in Ifai. Et iratus ejl furore Dot», in pop. funm, &c. turn addit :
57. to. 3. 417. b. Commixti funt gentibus ; ultimoque , Noluernnt qnidam Interpretes nojlri iram ponere in eo quod
f$ filias fuas dxmonibns : item in Ezech. 16. col. T)'j. e. Grxcus habet (iv/u.01; fed qnidam pofuernnt ; qnidam vero
'

I fcribit dxmonibns ; Brev. Mozar. damoui. In Gr. Kai indignationem ; qnidam animum interpretati funt. In Pfalt.
iftlyyfw cV Trie, iQvsgi TOT'S (fi-aiftovloii;. Corb. fimpliciter , Et iratus ejl Dem. in pop. funm.
#.38. Ita legit Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb. If. 41. Vulgatae fuffragantur S. Profp. & Caffiod. cum
praepofit» voculi in, voci fangninibus. Sic etiam in Pfalt, Pfalt. Rom. Item Auguft. nili quod hab. qui oderant 10s.
 . :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. CVI. 213

V U LG A TA HOD. H EBR. Versio a n t i qu a.

41. Et tribulaverunt eos inimici Et afflixerunt eos inimici fai , 42. Et contribulaverunt eos E* Mf. Sangcrm,
eorutn , & liumiliati funt fub ma- & humiliati funt fub manu eorum. inimici eorum , 6c humiliati
nibus eorum : 4}. fx-pc liberavit A/ultis victbus liberavit eos : iunt fub manibus eorum :
eos. 43. & fa?pe liberavit eos.
Ipfi autem exacerbaverunt eura Ipfi verb provocabant in conjdiis I pli autem exacerbavenint
in confilio fuo : & liumiliati funt fuis, & humiliati funt propter ini- eum in confilio fuo humi- : &
in iniquitatibus fuis. quitatem fuam. liati funt in iniquitatibus fuis.
44. Et vidit cum tribularentur : Et vidit tribiiLttionem eorum , 44. Et refpexit eos cum tri-
& audivit orationcm eorum. ciim audiret cos rogantes. bularentur in eo ciim exau- :

diret orationem eorum.

Deut. 4f. Et memor fuit teftamenti Et recordatus eft pacli fui cum 45. Et memor fuit illis tef-
jo. 1. fui : & pcenituit eum fecundum eis , & pcenituit eum fecundum mid- tamenti fui & pcenituit eum :

multitudinem mifericordia; fua?. titudinemmifericordia fiu. fecundum multitudinem mife-

ricordix fuse.
46. Et dedit cos in mifericor- Et dcdit eos miferabiles coram 46. Et dedit eos in fervkute
dias in confpeftu omnium qui ce- omnibus qui ceperant cos. in confpeclu omnium qui ce-
perant eos. perant eos.
47. Salvos nos fac Domine Deus Salva nos Domine Deus nofter , 47. Salvos fac nos Domine
nofter &
congtega nos de na-
: & congrcga nos de gentibus : Deus nofter : & congtega nos
tion ibus : de gentibus:
Ut confiteamur nomini fanclo Ut confiteamur nomini fanclo Ut confiteamur nomini tuo
tuo & gloriemur in laude tua. tuo", & canamus I andantes te. fanclo : &
gloriemur in laude
tua.
,
48. Benediclus Dominus Deus Benediclus Dominus Deus Ifrael 48. Benedictus Dominus
Ifrael a fn^culo & ufque in fa?cu- ab &temo , & ufque in aternum : Deus Ifrael a fxculo ufque in
lum :& dicet omnis populus : Fiat, & dicet omnis populus : Amen. fxculum & dicit omnis po-
:

fiat. Alleluia. pulus : Fiat , fiat.

NotjE ad Versionem a n t i q u a m.
In Pfalt. Moz. fie Et tradidtt eos in mantis naiionttm : :
$ t. 45. Ita Auguft. Profp. & Caffiod. in hunc Pf. de-
deminati funt eis qui oderunt eos. In Corb. dominati funt & tracts vocula Hits ; qute etiam abeft a Pfalt. Rom. 8c
in eos qui oderunt cos. InGr. Kai wapiJ uziv aWfcS tiiXfigscS Grarco.
*X$f>ol>»' i) ex.vptevG&r c.utccv 0! /JioPtrzt; dviai;. tf. 46. Vulgatac patrocinantur Auguft. Profp. & Caf-
~fr. 42. Auguft. Profp. & Caffiod. cum vet. Pfalt. Et fiod. ubi fup. Pfalt. Moz. hab. Et dedit eis in mifericor-
tribulaverunt , Sec. ut fup. Gr. Kal i^-M^ar , &c. Pfalt. dins , &c. Gra;c. Kal iiat.ii «.vTnc, its ohrifftii tw*
Corb. Et humiliaverunt eos fub manibus fuis
tribul 2j a!'/_jj.«.^oil(vc«.i/TO)V civ-tic,,

if 43. Auguft. Profp.

. Caffiod. in hunc Pf. cum Vul- & if. 47. S. Profp. &
CafTtod. cum vet. Pfalt. Vulgatae
gata concinunt &
Gr. Pfalt. Moz. delet eum , poft exacer- confentiunt &
Grasco. Similiter hab. Auguft. congrega &
taverunt. Corb. habet , exacerbaverunt eum in conjiliis fuis. nos de nntionibits : fed addit , veljicnt alii codices habent ,
Hilar, in Pf. 6$. p. 179. a. ita : frequenter liberavi eos. de gentibus (ic etiam ipfe leg. inf. col. 1203. d. g. re-
:

Jpji veri me exacerbaverunt. liq. ut fup. S. Paulinus epift. 40. 251. a. ait Confiteamur :

fr. 44. Pfalt. Rom. Corb. & Moz. cum Caffiod. Et ref- Domino mifericordias ejus , ^
gloriemur in laude ejus. In
pexit eos cum tribularentur : cum exauiliret orationes eo- Pfalt. Corb. Salvos fac nos Dom £) congrega nos ex genti-
rum ; Caffiod. cum Corb.
Item in Mediol. orationem. & bus , Ut confit. nam. tuo fanclo , 2? $***• '" landem tuam.
Catnut. cum exaudzret. Ap. Auguft. Et vidit cum tribul. it. 48. Vulgatae refpondet Ambrof. in Pf. 40. to. 1.
turn audiret orationcm eorum. Hieron. veto epift. ad Sun. 883. Item Aug. Profp. & Caffiod. in hunc Pf. cum
a.
& Fret. col. 659. a. his, Et vidit ^ audivit oratio- vet. Pfalt. & Gr. Hieron. ep. ad Cypr. to. 2. tfoy. c. ait
nem eorum , fubdit Quidquid extra hoc in Grxco inve- : In fine duplex Amen pojttum eft , quod LXX. tranjlulerunt
nijje vos dicitis , fupcrfiuum eft. Ita nempe ibid. Kal ilS'e Fiat , fiat. Auguft. in eund. Pf. col. 1191. d. Totus Pfal-
Kv£uc, at t« W&i&ai u.in\s<; , w tb Uutoi iitamecci rifg Aeh'- morum liber libris qninque conftanter perhibetur ; 2? ubi fcrip-
«£005 ctuTwr. turn ejl Fiat, fiat, ibi fines librorum ejje dicunt.

VU I G AT A HOD. H E B R. Versio antiqua.

Alleluia. ( Judith 13. if. ) CVI I. * Alleluia. CVI. Ix Mf. Sangermt
CVI.
1 . f ^Onfitemini Domino quoniam COnfitemini Domino quoniam bo- 1./"> Onfitemini Domino
V^bonus quoniam : in feculum nus : quonii V^> quoniam bonus quo- :

mifericordia ejus. fericordia ejus. niam in fxculum mifericor-

dia ejus.
Dicant qui redempti funt a Dicantrcdempti a Domino ,
quos 2. Dicant qui redimuntur a
Domino, quos redemit de manu redemitde manu hoftis : de & terris Domino, quos liberavit de
inimici : & de regionibus congre- congregavit eos , manu inimici de regionibus :

gavit eos. congregavit eos 5

Not* ad Versionem ANTIQUA M.

* Hujus Pfalmi tirulus eft , tefte Aug. Hallelnia $ bis dicitur in aeternum intelligitur.
, tit cilava. , Vide fup Not
Ualleluia quod nobis , inquit , caniare certo tempore folem-
: ad t.l.
Pf. 105.
«iter maris eft, fecundum Ecclejut antiquam traditionem : &
t. 2. Auguft. cum Profp. Dicant qui redempti funt a
poft paulo Quod autem nan femel , fed bis habet Ualleluia
:
Dom. quos redemit de manu inimicorum : de , &c. Caffiod.
litulus ifte , nan hujus Pfalmi proprium eft , fed %j alius Dicant nunc qui redempti funt
fu- quos redemit de mann
fcriorjic habet. InGr. tamen femel 'AmW;'os, ficut in Pfalt. inimici &c. Gaud. Brix. fer. 2. p. 946'. e. Nunc di-
: de ,
Rom. & ap. Caffiod. cant omnes qui redimuntur a Domino , quos redemit de manu
*". 1. Ita Caffiod. cum vet. Pfalt. & Gr. Apud Auguft. inimicorum : ^ de , &c. Pfalt. Rom. Vulgatje refpondet
vero & Profp. Confitemini Domino quoniam fuavis & Gr. addito uno nunc , ad dicant quod tamen abeft a Gr.
eft : ,
quoniam infeculum, &c. Subdit Aug. inf. hi faculum , id Mf. etiam Alex, collie j., poft vocem inimici : deeft pari-
eft , in aternum : hie enim ita po/itum eft in feculum
, quia & ter £) in Pfalt. Moz. In Corb. lie : Dicant qui redimuntur A
in uotinullis Scripture lacis in lajculum id quod Grace Domino
, eft , , quos redemit de man» inimicorum : de reponib. Sic,
 . ,
:

214 LIBER PSALMORUM. Pfalm. CVI.

Versio antiqua. Hebr. VULGATA HOD.'
Ix Mf Sangerm. 3 . A OrtU ,
follS OCCafu j & Ab oriente & ,
occidente ; ab 3 . A folis ortu , & occafu ; ab
ab aquilone mare. , & aquilone, & man. aquilone, 6c marl.
4. Erraverunt in folitudine Erraverunt iu folitudine in de- 4. Erraverunt in folitudine in

in ilccitate viam autem civi- : ferta via : civitatem qua habit are- inaquofo : viam civitatis habitaculi

tatis habitationis non invene- tur , non repererunt. non invenerunt.

runr.
5. Efurientes , & firientes : Efurientes & fttientcs : anima 5. Efurientes , 6c fitientes : ani-

& anima eorum in ipfis defe- eorum in ipfis deficiebat. ma eorum in ipfis defecit.

cit.
6. Et exclamaverunt ad Do Et clamaverunt ad Dominum in 6. Et clamaverunt ad Dominum
minum cum tribularentur : & tribulatione fuaide afflicltone eorum cum tribularentur : & de neceflita-

de neceflitatibus eorum enpuit enpuit eos. tibus eorum eripuit eos»

eos.
7. Et deduxit eos in viam Et duxit illos per viam reliant , 7 . Et deduxit eos in viam rec-
re«5tam ut irent in civitatem
:
ut vcnirent in civitatem babitabi- tam : ut irent in civitatem habitatio-
habitationis. lem. nis.

8. Confiteantur Domino Confiteantur Domino mifcricor- 8. Confiteantur Domino miferi-

mifericordias ejus : <5c mirabi- diam ejus, mirabilia ejus in f- & cordiaj ejus : «Sc mirabilia ejus filiis

lia ejus hominum. filiis lios hominum. hominum.

9. Quia faturavit animam Quia faturavit animam va- 9. Quia fatiavit animam ina-

inanem & animam efurien- cuam

: , & animam efurientem im- nem & animam efurientem fatia-
:

tem fatiavit bonis. plevit bonis. vit bonis.

1 o. Sedentes in tenebris , «5c Habit antes in tenebris , & umbra 1 o. Sedentes in tenebris , & um-
in umbra mortis : vinculis li- mortis : alligatos inopia & ferro. bra mortis : vin&os in mendicitate,
gatos in mendicitate , & in & ferro.

ferro.
Quiaexacerbaveruntelo-
1 1 Jjtuia provocaverunt ferments 1 1. Quia exacerbaverunteloquia
quia Dei & consilium Altith- :
Dei , & conjiltum Excelfi blafphe- Dei ; & confilium AltilTimi irritave-
mi inritaverunt. maverunt. runt.

12. Et humiliatum eft in Et humiliavit in labore Cor to 11. Et humiliatum eft in labo-
laboribus cor eorum in- : & rum corruerunt , cy non erat qui
: ribus cor eorum : intirmati funt

firmati funt , nee fuit quis li- adjuvaret nee fuit qui adjuvaret.

beraret eos.
1 3. Et clamaverunt ad Do- Et clamaverunt ad Dominum in 13. Et clamaverunt ad Domi-
minum cum tribularentur : «5c tribulatione fua : de angufiiis eorum num cum tribularentur : «Sc de ne-
de neceflitatibus eorum libe- falvavit eos. ceffitatibus eorum liberavit eos.

ravit eos.
14. Et eduxit eos de tene- Et eduxit eos de tenebris, & urn- 14. Et eduxit eos de tenebris,
bris , «Sc umbra mortis <5c vin- : bra mortis , & vinculo, eorum dif- & umbra mortis & vincula eorum :

cula eorum difrupit. rupit. difrupit.

1 5. Confiteantur Domino Confiteantur Domino mifericor- 1 5. Confiteantur Domino mife-

mifericordix ejus <5c mirabi- : dtam ejus, mirabilia & ejus in fi- ricordia? ejus : & mirabilia ejus fi-

lia ejus filiis hominum. lios hominum. liis hominum.

16. Quia contrivit portas JOtiia contrivit port as areas , ejr 16. Qu i a contri v it portas Eereas

sereas : «5c veftes ferreos con- veilcs ferreos confregit «Sc veeles ferreos confregit.

fregit.
1 Sufcepit eos de via ini-
7. Stultos propter viamfceleris eo- 17. Sufcepit eos de via iniqui-
quitatis iplbrum propter in- : & eorum rum , propter iniquitates afflic- tatis : propter injuftitias enim

Noif AD VERSIONEM ANTIQUA M.

f. 3. Auguft. cum Profp. Ab oriente , tf occafu , &c. Caf- 1J. p. 117. a. Qjtia faturavit animam inanem. Auct. 1. de
fiod. & Gaud. Brix. fer. l. p. 946. e. cum Pfalt. Rom. ut in promirt". p. 3. col. 176. c. animam inanem : Jjf
Satiavit
animam efurientem bonis replevit. Gr. 'On ix c f TCt< 1 4'X'*'
Vulg. InGr.'A-sn dvaloiZr ,
J.
oXvtiiui' *. fcoppS, £ 6a*ac«ns. '

jf. 4. Ita in Pfalt. Rom. Corb. & Moz. detra&o uno X£»Ml'• j) iruyacoin uiirMttv ot/cAm' Alex, cum Aid. Sc
autem. Similiter ap. Auguft. Profp. Cafliod. in hunc & Compl. if -^v/yi/ vretrueca/ , &c.
Pf. Profp. tamen addit £? » P°ft vocem folitudine. Hie- V. 10. Ita legit Auguft. cum Profp. ft excipias ifta , com-
r
ron. in Ecclef. to. Z. J7$. b. legit ".
'Erraverunt in dej'erto feditos in mendicitate , £ ferro. Caffiod. hab. vinculis ligatos
in mendicit. (£ ferro. Sic ctiam in Pfalt. Rom. Corb. Sc
tf in initquofo : viam civitatis i$ habitationis ejus non in-
ve/ierunt. G«ec. Vulgata: confonat. Moz. Graecum Vulgatx favct.

ir. 5. Auguft. Profp. & Caffiod. Vulgatae refpondentad ~fr . 11. Caffiod. legit cum Pfalt. Rom. cloqttia Domi-
verbum , cum Pfalt. Rom. & Gr. In Moz. lie EJhr. 'tfji- : ni : cast, ut fupra. Muzarab. eloquium Domini. Auguft.
tientes erant ', &c. vero in eund. Pf. Quoniam inamaricaverunt eloquia Do-
fr. 6. Pfalt. Rom. Corb. & Moz. in principio hab. cum mini : tf con/ilium AltiJJimi exacerbaverunt. Gr. "O-n ttx-
Cafliod. Et clamaverunt ; extremoque , liberavit eos. Aug. fiTrU&crar ra tojia tk ©j?' i. -rm vrafcui,nyetr.

vero cum Profp. ut in Vulg. Gr. s'fiplcaro clvm?. t. ii. Vulgats fuccinit Caffiod. cum Pfalt. Rom. Moz.
•fr. 7. Ita Auguft. cum Pfalt. Moz. Caftiod. vero cum Sc Gr. Itidem apud Auguft. Profp. hoc excepto ult. &
Rom. &
Corb. Et eduxit ; Grace. Kai «/«^«csr , &c. qui adjuvaret eos.
ir . 8. Sic eft in Pfalt. forte in Carnut. Corb. Moz. & t. 15. Accinit Caffiod. cum Pfalt. Rom. & Mozarab.
In Rom. miferiuirdi£ ejus, &c.
Auguft. miferationes Apud Auguft. vero legit Et clamaverunt : de neceffitatibus &
ejus. Apud Profp. mifericordiam ejus , &c. Apud Caffiod. eorum falvts fecit eos. Profp. falvavit eos. Gr. i Cuter dvric..
ut in Vulg. In Gr. to. we» aVr?, &c. S. Paulinus epift. It. 14. Sic habent Auguft. Profp. & Cafliod. in hunc Pf.

jo. p. 10(5. b. ita refert : Confiteamttr Domino mifericor- cum Pfalt. Rom. &
Gr. In Mozar. Et duxit eos, Sec.
dias ejus : tf immolemus ei bojliam laudis. Ttr. 1 Ita legit Cafliod. cum Pfalt. Rom. Auguft. vero :
J.
t. 9- Itidem in Pfalt. Moz. In Rom. bis fatiavit , (icut Confiteantur Domino miferationes ejus. S. Profp. mifericor-
apud Caffiod. In Corb. Qui faturavit nnim fatiabit bo- dias ejus #. 8. Gr. toI chm clvth.
, ut fup.
pis. Apud Auguft. & Profp. Quoniam fatiavit imple- tt. 16. 17. 18. Sic ad verbum leguntur in Pfalt. Mo.
M bums. Apud S. Paulin. epift. 19. p. 106. b. <3c epift. zarab. Item in Rom. & Corb. prseter unum iniqmtatis.
 : .

>l

LIBER PSALMORUM. m.
Pfalm. 215 CVI.
<JV 1.
VULGATA H OD. He b r, Versio antiqua.
fuas humiliati funt. tos. juftitias enim fuas humiliati Ex Mf, Sangerm,
font.
Omnem efcam abominata
1 8. Omnem cibum abominata ejl anl- 1 8. Omnem efcam abomi-
eftanima eorum appropinqua- : & ma eorum , & accejferunt ad portas nata eft anima eorum : & ad-
verunt ufque ad portas mortis. mortis propiaverunt ufque ad por-
tas mortis.
19. Et clamaverunt ad Domi- Et clamaverunt ad Dominion in 19. Fide not as.
num cum tribularentur : & de ne- tribulattone fua : de angufliis eorum
ceflitatibus eorum liberavit eos falvavit eos.

10. Milit verbum fuum, & fa- Aiijit verbiim ftaim & fanavit , 20. Mifit verbum fuum, 6c
navit eos : & eripuit eos de inte- eos , & falvavit de intcrttu eorum. liberavit eos : & eripuit eos de
ritionibus eorum. corruptela eorum.
xx. Confiteantur Domino mife- Confiteantur Domino mifericor- 21. Confiteantur Domino
ricordi.e ejus : & mirabilia ejus ri- diam ejus , & mirabilia ejus in mifericordias ejus : & mirabi
liis hominum filios hominum : lia ejus filiis hominum
2 1. Et facrificent facrificium lau- Et immolent bofiias gratiarum , 22. Et facrificent facrificium
dis : & annuntient opera ejus in & narrent opera ejus in laitde. Laudis : &
pronuncient opera
cxfultatione. ejus in cxfultatione.
1 3. Qui defcendunt mare in na- £)ui defcendunt mare in navi- 23. Qui defcendunt in ma-
vibus , facientes operationem in bus , facientes opus in aquis mul- re in navibus , facientes ope-
aquis multis. tis. rationem in aquis multis.
14. Ipli viderunt opera Domi- Ipfi viderunt opera Domini , & 24. Ipfi viderunt opera Do-
ni , & mirabilia ejus in profundo. mirabilia ejus in profundo. mini , & mirabilia ejus in pro-
fundo.
* 5 . Dixit , & ftetit fpiritus Et dixit , & fun exit ventus 25. Dixit Dominus, & fte-
procella: : & exaltati funt rluftus tempeftatis , & elevavit gurgttes tit fpiritus procellam : & exal-
ejus. ejus. tati funt fludtus ejus.
26. Afcendunt ufque ad coelos , dfcendunt in caelum defcen- ,& Et afcendunt Llfque ad
2.6.
& defcendunt ufque ad abyfl'os :
ani- dunt in abjjfos : anima eorum in af- ccelos, <5c defcendunt ufque
ma eorum in malis tabefcebat. fliclione confumitur. ad abyflbs animalia eorum :

in malis tabefcebant.
27. Turbati funt, & moti funt Obfltipuerunt & intremuerunt
, 27. Turbati funt , <5c com-
ficut ebrius : & omnis fapientia eo- quafi ebrius, & univerfa fapientia moti funt ficut ebrius om- : &
rum devorata eft. eorum abforpta efl. nis fapientia eorum deglutita
eft.
28. Et clamaverunt ad Domi- Clamaverunt autem ad Domi- 28. Et clamaverunt ad Do-
num cum tribularentur : & de ne- num in tribulationc fua de an- , & minum cum tribularentur :

ceffitatibus eorum eduxit eos. gufiiis eorum eduxit eos. & de

necefiitatibus eorum
eduxit eos.
29. Et ftatuit procellam ejus Statuet turbinem in tranquilli- 29. Et imperavit procella?,
in auram : & filuerunt fluftus ejus, tatem, & filebunt fluclus ejus. & ftetit in auram filuerunt : &
fluclus ejus.
30. Et 1,-etati funt quia filue- L&tabuntur quoniam quieve- 30. Et la^tati funt quoniam
runt ; & deduxit eos in portum vo- runt& deducet ad portum
, eos filuerunt : <Sc deduxit eos aditus

Not^e ad Versionem A N T I QU A M
eorum, loco ipfornm. Apud Auguft. Profp. & Caffiod. ut qui omnes Vulgatje confentiunt , cum vet. Pfalr. & Gr.
in Vulg. Similiter apud S. Paulin. epift. 40. p. zj2. c. t. x$. Apud Aug. Profp. & Caffiod. deeft vox Domi-
& in Gr. Plait. Corb. fcrib. couterttit , non contrivit. nus , ficut in vet. Pfalt. 8c Gr. reliqua fimiiia. Apud Vioil.
~#. 19. Hie verfus omittitur in autogr. Sangerm. Exftat Tapf. cont. Varim. p. 742. e. vitiose,
1.
& ftatuit fpiritus
verb in Pfalt. Rom. & Muz. ficut ap. Profp. &. Caffiod. procella.
iiempe ut in Vulg. Apud Auguft. Et exclamaveruut , &c. f. x6. Auguft. in hunc Pf. Afcendunt ufque ad calos
,
In Gr. Kc-i i-^'x.^c^ccr itunxv ainVs. ("inf. in ccelos defcendunt u/ijue in abyffbs : fubinde , ani-
, )
t.XO. Cypr. 1. 2. Teftim. p. 285. b. Mi/it fermonem ma eorum , &c. uc in Vulg. cui etiam Profp. Caffiod. &
fuum, & curavit Hits. Ambrof. in Pf. 118. col. 1001. c. accinunt ad verbum. In Gr. pariter 11 i^X'i , anima , nor»
Mifit verbum fuum j {$ fiviavit eos : & ex omnibus infirmi- animalia.
tatibus Juts liberavit eos : vide etiam in Pf. 37. 8C43. col. t. 27. Sic eft in Pfalr. Moz. & Corb. Item in Rom,
825. c. 890. d. Pfalt. Corb. omiffo primo verfic. iimpli- praeter unum moti funt. Ap. Auguft. etiam moti funt ; at
citer hab. tf eripuit cos de corruptibilibus eorum. Mediolan. in fine , abforpta efl. Ap. Profp. exorta efl , {. pro exorpta
cum Hieron. in Ezech. 34. col. 944. c. de cormptionibus eft. Ap. Caffiod. commoti fnut devorata efl. In Gr. '£-«-
eorum. Rom. &
Moz. de interim eorum. Auguft. cum Profp. pir <_§ \\6a.v , saa*Ji/,9-nca>'
t
/CaTsW^w.
& S. Petro Chryfol. fer. 102. p. 926. e. de corruptela eo- t. 28. Pfalt. Rom. extreme hab. cum Moz. & Caffiod.
rum-, ut fup. Caffiod. in eund. Pf. cum Vulg. de mteri- liberavit eos ; Corb. liberabit eos. Auguft. vero leg. Et ex-
tiotubus eorum. Gr. ix. rav J^ia(p(cpaii oxjtwv. clamaverunt eduxit eos. Grsec. Kai sx.sx.&ct> ctv e&f-
#•. xi. Sic eft in Pfalt. Moz. cui pleiumque favet Car- "/«7=1' cii/Tir?.
nut. In Rom. veto apud Caffiod. ut in Vulg. Apud & Tt. 29. Ita legit Auguft. ad verbum cum Profp. Caf-
Auguft. &: Profp. Confiteantur Dom. mijerationes ejus. In fiod. veto cum Vulg. concordat. Item Pfalt. Rom. Corb.
Gr. «Wfc.
TCt £*SM & Moz. detradto uno ejus , poft procellam. Mediol. hab.
xx. Ita Caffiod. cum Pfalt. Moz. In Corb. £? pro-
~fr. Et pereuffit procellam, tf fletit in auram. Gr. Kxl irrirx^s
annuntient. Apud Auguft. £> enuncient. In Gr.
g, £^«7- •ni xxlar/lSi, k, sfM uc, avf&r if iciyuctcv , Sec. Theodor.
Ka! eVwe tvv na/'ctiyli a. aWtoc eif ttipxr, Sec. Hieron. ep.
J^.^5. Sic Ambrof. in Pf. 47. to. 1. 941. d. at I. i.de ad Sun. & Fret. to. 2. 659. a. ad h*c Et flatuit pro-
:

interpel. Job, c. y. 651. c. legit, Qui defcendunt mare, cellam ejus in auram , ait : In Greece inveniffe vos dicitis ,
&c. cum Auguft. Caffiod. & vet. Pfalt. S. Profp. Qjii ij ect-it'jUm; t>i du th ; , k. eVh ' fuperfiuitm efl.
xalaiy'iJ't
dejeendum in mart in &c. Gr. Of WaSa'wrs; tl$ 6a'^ao- , T^. 30. Plait. Corb. Ef Utati funt quod filuerunt. Rom.
Qm cc , &c. £j eduxit eos in portum voluntatis eorum ; deinde ut fup.
t. 24. In autographo Sang, ofcitanter omifTa eft vox & de neceffitatibus , Sec. Moz. tf deduxit eos in port.volunt.
Domini , quam lupplevimus ex Auguft. Profp, & Caffiod. fua ; abfque feqq. Apud Auguft. in hunc Pf. Et jocundati
 : ,

2l6 LIBER PSALMORUM, Pfalm. CVI.

Versio antiqua. H EB R. VULGATA HOD.
£* Mf. Sangerm. voluntatis eoruin , 6c de ne- quern voluerunt. luntatis eorum.
celTitatibus eorum liberavit
eos.
31, Confiteantur Domino Confiteantur Domino mifericor- 5 1 . Confiteantur Domino mife-
mifericordias ejus : & mirabi- diam ejus , &
mirabilia ejus in fi- ricordia? ejus : & mirabilia ejus fi-

lia ejus filiis hominum. lios hominum. liis hominum.

* Mf. vitiosi cce- ?a. Et exaltent eum in * ec- Et exaltent eum in ecclefia popu- jz. Et exaltent eum in ecclefia

leftu. cleiia populi in cathedra : & li , & in cathedra feniorum laudent plebis : & in cathedra feniorum lau-
feniorum laudent eum. eum. dent eum.

3 3,
Quia pofuit flumina in Eonet flumina in defertum , & 3 3 . Pofuit flumina in defertum
defertum , 6c exitus aquarum fontes aquarian injifun & exitus aquarum in litim :

in fitim :

34. Terram fructiferam in Terram frucliferam in falfu- 34. Terram fructiferam in fal-
falinas , a malitia inhabitan- ginem , pro, malitia habit atorum fuginem , a malitia inhabitantium
tium in ea. ejus. m ea.

35. Pofuit defertum in fta- Fonet defertum in paludes aqua- 3 j . Pofuit defertum in ftagna

gnum aquarum. rum, &

terram inviam in fontes aquarum : & terram fine aqua in
aquarum. exitus aquarum.
36. Et collocavit illic efu- Et collocavh ibi efurientes , & 36. Et collocavit illic efurien-
rientes : 6c conftituerunt civi- fundabunturbem ad habit andmn. tes : & conftituerunt civitatem ha-
tates habitationis. bitationis.

Et feruerunt agros,
37. & Efferent agros , & plant abunt 37. Et feminaverunt agros , &
plantaverunt vineas fece- : & vine as i & facientfruges germina. plantaverunt vineas fecerunt : &
runt frudum nativitatis. fructum nativitatis.
38. Et benedixit eos , & Et benedicet eis , & multiplied- 38. Et benedixit eis ,& multi-
multiplicati funt nimis : & buntur minis ;
& pecora eorum nou plicati funt nimis : & jumenta eo-
jumenta eorum non funt mi- imminuentur, rum non minoravit.
norata.
39. Et pauci fa&i funt :5c Imminuta funt autem & afflic- 39. Et pauci fa&i funt :& vexa-
vexati funt a tribulatione ma- ta ,
propter anguftiam mali & do- ti funt a tribulatione malorum , &
lorum in dolore.
, & loris. dolore.
40. Effufa eft contemptio Et ejfundct defpeclionem fiper 40. Effufa eft contemptio fuper
fuper principes 6c feduxit eos : principes , & errare eos faciei in principes : & errare fecit eos in

in via , 6c non in invio. folitiidine devia. invio , & non in via.

41. Et adjuvavit pauperem Et fublevabit pauperem de ino- 41. Et adjuvit pauperem de

ab inopia : & pofuit ficut oves pa , & fouet quaft gregem fami- inopia : & pofuit ficut oves fami-
patrias. lias. lias.

42. Videbunt re£ti , & \x- Videbunt recti , & Utabuntur ; 41 . Videbunt refti , & Ia?ta- Job ««
tabuntur omnis iniquitas
: &
omnis & iniqv.it as contrahet os buntur.: &
omnis iniquitas oppila- 1
9
opturavit os fuum. fuum. bit os fuam.

NoT£ AD VePvSIONEM ANTIQUAH.

funt quoniam Jilutrnnt , &c. ut in Vulg. nee plura. Apud ft. 37. CafTiod. Vulgar* confonat cum Pfalr. Rom.
CafTiod. Et Ixtati funt qui , &c. fubnexis his, & de ne- Item Auguft. cum Profp. li excipias uh. Jrn Jum jiumenti ;
eejjttatibns eorum , &c. Hieron. ep. ad Sun. & Fret. to. z. Brev. Moz. hab. Jru'Sum germinis, Gr. x,a.pisir yinvptcntrt.
659. a. leg. £5 dedttxit cos in portnm volnnt. eorum; turn ft 38. Sic eft in Pfalt. Mozar. Coib. & Rom. necnon
addit , pro quo invemffe vos dicitis , in portum volunta- apud CafTiod. Auguft. vero & Profp. legunt Et benedi- :

tis fuse. In Gr. K«i n'tppctrbv.ear o-n {.tvyanan" i* uii'iWtt xit eos & jam. eorum non funt deminuta ; Profp. di-
dvTit t-x\ M,uita BeMi/^et'/es uutuV Mf. Alex, cum Compl. minuta. In Gr. Kai evh&yws* iu-iity *,' iisf,t\hvrfjwMi epo-
dvT?' reliqua def/unr. Apa.' jt to. w t'cpUpuve.
f. 31. ha Pfak. Moz.&Corb. Auguft. vero Sc Profp. f. 39. In Pfalt. Moz. (ic Pauci fitli funt : tf affiili :

leg. mtferittiones ejus. CafTiod. ut in Vulg. In Gr. t« sVh funt , &c. ut in Vulg. In Rom. & ap. Profp. Pauci Jiicli
funt : & vexati funt a tribul. malorum , tf dolorum. In
•ff. 31. Auguft. cum Pfalt. Corb. Et exaltent eum in Mediolan. 2? dolore impropertornm. In Corb. fimpliciter , a
uclejia populi , &c. ut fup. S. Profp. in ecclejiis populi. Caf- tribulatione malorum. In Gr. «es C',v{£w; xxxav , ifoJimt.
fiod. cum Pfalt. Rom. ut in Vulg. Grsec. 'T-jaoaTwcay iv- Apud Aug. ut in Vulg. Nee diffimiliter leg. Cafliod. nifi
quod tollit Et , ante vocem pauci.

f. 33. Ita CafTiod. cum Pfalt. Rom. Sic etiam apud ft . 40. Auguft. legit cum Profp. Ejfufus eft contemptus
Ambrof. 1. 3. Hexa. to. 1. 4.0. b. necnon Auguft. in hunc fuper principes : JJi feduxit eos in invio , £5 «17« in via. Caf-
Fi". dempto piimo quia. Deeft pariter in Gr. ut & apud liod. vero , Et effufa eft contentio fuper principes eorum : ^
S. Paulinum , ep. 44. p. 268. c. qui etiam leg. in defertum. feduxerunt eos vana 'eorum ; 2? feduxit eos in invio , g>non
Pfalt. Corb. Quia pofuit flumina m deferto , &c. ut in in via. Similiter habet Pfalt. Mediolan. i$ feduxit eos. Corb.
Vulg. Et effufa eft contemptio fuper principes : tf feduxerunt eos
Tfr. 34. Ita legit Aug. in hunc Pf. Profp. vero infalinis. vana ipfornm; <£ fedcrunt in invio, tf non in via. Rom.
CafTiod. cum Pfalt. Corb. in falfdaginem. Gr.
tit a*fdw. Fct- Effufa eft contentio fuper principes eorum : tf feduxerunt eog
lix , Salfugo enim fterilitatem parit
in jlerilitatem. unde : in invio , $
nou in via. Mozarab. Effufa eft contentio fu-
Abimelech Gedeonis filius , capta urbe Sichem , in ea fal per principes : 1$ ednxit tot" in invio, [$ »0» in via. Gr.
fparfit. Jndic. 9. 'Ei.;y^K tZvJsrccat eV apyj)v/as ainuf <j f7r^aywiy dvlit
35- S. Paulinus epift. 44. p. 268. c. Pofuit aridam
t. cV aZcra , g, %/_ oja.

in exitus aquarum. Auguft. Vulgar* fuccinit , cum Caf- ^.41. Aug. cum Profp. Et adjuvit pauperem a ("Profp.
Tiod. Pfalt. Rom. & Gr. In Mozarab. Pofuit defert. in fta- de ) mendicitate : $$ pofuit Jicitt oves jamilias. CafTiod. ,t

gna ^ terra fine aqua in exit. &c. In Corb. Pofuit de- Vulg. nil diflfert; nee etiam Pfalt. Rom. nifi quod habec
fertum ftagna aquarum , &c. ut in Vulg. Et adjuvabit ; Rom. Martian, cum, Moz. Et adjuvavit , ut
ft . 36. Ita CafTiod. cum Pfalt. Rom. praeter fingul. civi- fup. Prxterea Moz. hab. ab inopia, additque eos , ad ver-
tatem. Carnut. hab. civitates. Corb. Ef babitare fecit illic bum pofuit. Corb. Et adjuvavit pauperem de mendicitate :
efurientes : £> conftituerunt civitates perhabitationiu Aug. $ pofuit , Sec. ut in Vulg. Gr. Kai s'Con'Oiioe trsniji ix. ttIw-
in eund. Pf. cum Profp. Et habit are fecit illic efurientes : ~/jla$' fj
e?cto at wpc&a/cc iretlpiat.
%$ cenftituit civitatem habitationis. Gr. K«i xctT amtnv i. ft. 42. Similiier in Pfalt. Corb. Item in Rom. Fa-
Qvrtffceulo 71-QMit ( Aq. & Sym. isiuv ) ml'Mtmu bri , prxter verburri oppilavit i Rom, Martian, hab, cum
 , : . :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. CVII. 217

ViriCATA HOD. H EBR. V E K S IO A NT IQU A.

4?. Quis fapiens & cuftodiet Jjhlis fapiens & cuflodiet hxc ,
»*

4j. Quis fapiens & intelli- Tx Mf. Sangerm t

hajc? & intelliget mifericordias Do- & intelliget mifericordias Domi- git hxc : & tunc intelligent
mini ? ni? mifericordias Domini ?
NOTM AD V E P. S I O N E M A N T Q U A M.
I

Caffiod. eppilabil. Mozarab. ebduravil. Gz.epuppo&i. Ap ferationes Domini ? cum Vulg. concordat 8c Gr. Ita
Caffiod.
Auguft. Profp. ira &
Videbunt reili , tf jocundabuntut
: quoque habet Plait. Rom. prauei hoc mcd. & tunc ihtelligct.

fj omnis oppilabit. Sec. In Mozar. Qtiis fapiens cuflodiet hxel (J intelliget. tec. In
tf. 43. Sic in Plait. Corb. ad verbum. Auguft. vero Mediolan. & Gamut. Qrtis fapiens £5 intelliget hxc , &c.
in hunc Pf. ira legi: : Quis fapiens £5 cttftndiet hac ? $$ In autographo Sangerm. omilla eft ult. vox Domini , fed
intelliget miferationes Domini ? S. Prufper , 2» intelligent mi- ofcitanter uc reor, unde illam fupplevimus ex aliis.

VULGATA HOD. He b r. VEPvSIO antiqua.

1. Canticum Pfalmi ipfi David. Canticum Pfalmi David. 1. Canticum David. Ex Mf. Smgtmt
(Sup. j 6. 8.) CVII. CVII I. CVII.
i. TJAratum cor meum Deus Aratum cor meum ,pa-
A palatum cor meum canta- : P, tabo , ejr pfallam ; fed & glo- P,ratum cor meum can- :

bo , & pfallam in gloria mea. ria mea. tabo , & pfallam tibi gloria
mea.
Exfurge gloria mea, exfurge
3. Confurge pfalterium, & citbara: 3. Exfurge pfalterium , &
pfalterium , cithara exfurgam & : confurgam mane. cithara : exfurgam diluculo.
diluculo.
Confitebor tibi in populis Do- Confitebor tibi in p•epulis Domi- 4. Confitebor tibi in popu-
mine : & pfallam tibi in nationibus. ne, & cantabo te in nationibus. lis Domine pfallam tibi in
: &
gentibus.
5. Quia magna eft fuper crelos £hteniam magna fuper ceclos mi- 5. Quia magna fuper coelos
mifericordia tua : & ufque ad nubes fericordia tua , & ufque ad athcra mifericordia tua : <5c ufque ad
Veritas tua. ventas tua. nubes Veritas tua.
6. Exaltare fuper ccelos Deus, Exaltare fuper calos Deus : & 6. Exaltare fuper coelos
8c fuper omnem terrain gloria tua : fuper omt'.em terrain gloria tua. Ut Deus , &
fuper omnem ter-
7. ut liberentur dilecii tui. liberentur dilecii tui, ram gloria tua 7. ut eliberen- :

tur dele&i tui.

Salvumfacdexteratua, &exau- Salva dexter a tua , exaudi & Salvum me fac de dexteiM
di me 8. Deus locutus eft in fan&o
: me. Deus locutus efl in fancluario tua, & exaudi me
8. Deus lo- :

fuo : fuo '

cutus templo fanclo fuo
eft in
Exfultabo, &dividam Sichimam, Gaudebo , dividam Sicbem , & Exaltabor , & dividam Si-
8c convallem tabernaculorum di- vallem Soccotb dimetiar. cimam , & convallem taber-
metiar. naculorum metibor.
9. Meus eft Galaad , meus & Aiens eft G alAad , metis efl Ma- 9. Meus eft Galaad , & meus
cft Manafies : & Ephraim fufcep- najfe J & Ephraim lureditas capi- eft Manaffe & Ephrem for- :

tio capitis mei. Us mei. titudo capitis mei.

NOTS A ERSIONEM ANTIQUA M.
V. 1. Titulus cum Pfalmo toto omittitura S. Piofpero. locum ejfctranslatum.
Caffiod. hunc praefert tit. Canticum, Pfalmus David. Eun- it. 4. Plait. Corb. Et confitebor Domine : pfallam tibi
dem quoque nab. Auguft.
Plait. Rom. cum Moz. Apud in nationibus. Rom. cum
Caffiod. $$ pfalmum dicam tibi in-
Canticum Pfalmi ipji David , u: in Vulg. Gr. Pfalmus & ter gentes ; Caffiod. delet ££. Mozarab. hab. pfallam tibi
autem apud ipfum pene integer deeft rationem hujus pra;- : Gr. ^a.xu Qot «• ifocctv , abfque prarced. <£.
inter gentcs.
termiffionis reddit , col. IZ14. c. d. dicens Pfalmum cvii. :
Tt. J. Corb. ad \ e'rbum , & in Gr. CafTiocL
Sic in Pfalt.
exponeudumnon pntavi , quoniam jam expofui earn in Pfalmo vero cum Pfalt. Rom. habet Ouoniam magnificat» eft uf- :

ltd. £5 in PJalmo lix. ex quorum poftremis partibtts ifte conftat. que ad calos mifericordia tua : '$ ujqite ad , &c. Contra
"Nam poflrema pars Ivi. prima eft hujus ufque ad eum i! . tibi Aug. comparando hunc if. Pfal. evir. cum i. u. Pfal.
dtcititr : & fuper omnem terrain gloria tua. Bine autem lvi. ait in illo habeii Quoniam magna eft fuper ccelos mi-
,

njqne in fineai, poflrema pars eft lix.Jicut poftrema pars exxxiv. feric. tua ; in ifto autem , Quoniam maguificata eft uj'qtte
eadem eft qua cxhi. ab eo ~t. tibi dicitttr : limulacra gentium ad coelos mijeric. tua , -vel , inquit , jicut alii interpretati
argent. & aurum .Jicutxiii. tflii. mutatis aliqv.ibns mediit, Junt , elevata eft.
eadem habent omnia a principiis ufque in fines. Qjixatnqne t . 6. Vox Deus abeft in autographo Sang, negligentis
igitur in hoc PJalmo ivii. aliquantuliim aliter pcjtta junt procul dubio fcribar :illam addidimus ex Pfalt. Rom. Cal-
tjuAni in iil:s duobus, ex quorum partibtts conftat , iicn ha- liod. & Gr. In Pfalt. Corb. i$ fuper omnem terrain gloriam
bent intelletlum dijjicilem. tuam.
jr\2. Plait. Rom. cum Caffiod. P aratum cor meum if. Rom. ut liberentur ehili tui. Salvum mefac
'J.
Pfalt.
"Dens , faratum cormeum : cantabo , £j pfalmum dicam Do- dextera tua &c. Caffiod. ut in Vulg. cui Gr. favet. In
,

mino. Auguft. vero cum Vulg. & Gr. cantabo £5 pfal- , Pfalt. Corb. & Moz. Salvum me j'ac dext.
lam in gloria mea. Pialt. Corb. J5 pfallam gloria mea. In *fr. 8. Sic in Pfalt. Corb. excepro uno Sycima. In Rom.

Mozarab. integer verfus abeft. & ap. Caffiod. ita Deus locutus eft injantlo fuo : Lxtabor ,
:

if 3. Sic efl in Plait. Moz. Carnut. & Corb. omilTo pa-

.
££ dividam Sichimam , ££ conval. tabernac. metibor. At Au-
riter Vulg. verficulo, Exfurge gloria mea. Omittirur etiam
1 . guft. facia comparatione hujus veificuli cum verficulo 9.
in Vulgatx Mfs. duobus Colbert. 8c Cam. nee in Pialt. Pfalmi lix. ait in ifto fcriptum , Lxtabor, & dividam Si-
Gallic, legitur , nee in Gr. neque apud Auguft. Imo Au- cimam ; in illo verb , Exaltabor , & dividam Sicimam. Et
guft. ait hoc difcrirhen intercedere Pfalmum lvi. inter & fane in Pfalt. Carnut. legitur ibid. Exaltabor ; in Mozar.
Pf. CVII. quod ille ferat Cantabo, £J pfallam : Exfurge :
tamen, Latabor. In Gr. 'T-vj.a.-^-iioo/^a; ; & in fine , <fUa-
gloria mea; in ifto autem die. Cantabo , gj pfallam in rloria fliffVCui.
mea. Refertur tamen 1. ille verlic. a Caffiod. & exftat if. 9. Sic in Pfalt. Rom. & ap. Caffiod. prater nomen
in edd. Aid. 8c Compl. Hujus dififerentue rationem op- Manaffe s. In Corb. Manaffe; deinde , tf Ephrain fcrtttudo
time reddit Hieron. in ep. ad Sun. Fret. to. z. col. & cap. &c. In Mozarab. Ephraim fortitude capitis , &c. Item
659. a. ita fcribens Oitod dicitis , Exfurge gloria mea , in
: in Carnut. fortitudo. At Auguft. ait in Pfalmo tantum lix.
Latino non effe , relle in Pfalmo non habet ; quia nee apud if. 9. legi, 2/ Epbrmmfertitntlo (apitis mei ; in hoc vero evil.
Hebr.vos , nee apud uilitn Interpretnm reperitur ; fed habe- fj) Epbram fnfceptio capitis mei. In Gr. 'Epa^'itc ecrriMr^'S
tur in lvi. PJalmo , de quo milt videtur a quodam in iftitm TM{ Ktf HfJ\i fit.
Tom. II. Ee
 »

2l3 LIBER PSALMORUM. Pfalm. CVIII.

Versio ANTIQUA. H EBR. VULGATA HOD.
Ex Mf. Sange: Juda rex meus 10. Moab : Juda dux mens : Moab lebes pel- Juda rex meus : ic, Moab lebes
aula fpei mex. vis 1IH'£. fpei mea;.

Et in Idumxam immittam Idunuam projiciam cal-

Super In Idumxam extendam calcea-

calciamentum menm : mihi ciamentum meum cum Pbiliftbim : mentum meum mihi alienigenas
aJienigenae fubditi funt. feeder abor. amici fafti funt.
_

ii. Quis ducet me in civi- Jgteis deducet me in civitatem n. Quis deducet me in civita-

tatem circumftantiaz : quis edu- munitam? qms deducet me ufque tem munitam? quis deducet me uf-
cet me ufque in Idumxam ? in Idunuam? que in Idumaam ?
iz. Nonnetues Deus, qui Nonne tu Deus qui projeceras iz. Nonnetu Deus, qui repnlifti

repulifti nos , & non exiies nos , &

non exieras Deus in exerci- nos , &
non exibis Deus in virtuti-
Deus in virtutibus noftris \ tibus noftris ? bus noftris ?

13. Da
nobis auxilium de Da nobis auxilium in tribulatio- 1 ;. Da nobis auxilium de tri-

tribulatione vana falus ho- : & ne : vana eft enim falus ab bomine. bulatione : quia vana falus homi-

minis nis.

14. In Deo faciemus virtu- In Deo erimus fortes , & ipfe 14. In Deo faciemus virtutem :

* Iff nihilo. tem ex ipfe ad * nihilum dabit

:
cenculcabit hoftes noftros & ipfe ad nilulum deducet inimicos
inimicos noftros. noftros.

NoTjE AD VERSIONEM ANTIQUA M.

f. 10. Pfalt. Rom. cum Caffiod. Moab ollafpeimea. In in civit. circumftantix. Rom. veto & Caffiod. in civitatent

Idumxam extendam mibi alhfbjli fubditi funt. Sic etiam munitam ? aut quit deducet , &c. Grsec. Ti's aVaSsi /u; si'c

in Mozar. hoc excepto , in ldumaa. In Corb. Moab aula iritiit -!T!&icX*S '>
S
'"'
; J"m">mc£' > & c Symm. - tie, Trow» zrtcU-
mibi alienig. fubditi funt. circumfeptam circummunttam.
fpei meet, lit Idum.ta extendam Trsfpxyfittu/ , ,

Item in Medio!. &. Carnut. fubditifunt. Hicron. autem ep. ad if. iz. Caffiod. delet es , legitque egredierit , loco exies,

Sun. 6c Fret. col. 659. b. hab. mihi alienigenx amki ftttli Ita quoque in Pfalt. Rom. Curb. Moz. & Gr.
hi Grace inveniffe vos dicitis vTriliy»- Sic hab. Caffiod. cum Pfalt. Rom. Mediol. Corb.
funt ; fed addit ".
fr. 1 3.

Qctv, hoc eft , fubditi func fed hoc in lix. fcriptum eft ; in : Carnut. & Gr. Mozar. vero ita : Da nobis attxil. in tribu-

prafenti autem ita apnd omnes invenimus Translators , ifv>\ latione S$ vana , Sec.
:

dtoopvMi spiMttQar, id eft , amici fa&i funt. Nunc in ed. Tf. 14. Pfalt. Rom. & Moz. cum Caffiod. in hunc Pf.
Rom. & a'.iis conilanter , ctM<;pf*;i vima.yv.'ia.i \ in uno £? ipfe ad nihilum deducet tribtdantes nos. Auguft. autem
tanrum Mf. lib. ad utatTiywea adjunctum eft tfiMxeeu , teftatur in hoc Pfalmo legi inimicos noftros ; in Pfalmo ve-

tefte Lamberto Boz. ro lix. t- 14. tribulitntes not. Et fane in Gr. nunc legi—
If. II. Pfalt. Mozar. Qrtis deducet me
in civitatem cir- tur in Pf. evil, ni *x5"r*S »/**' a M ^ tamenAlex. 6m-
tumftantix ? aut quis deducet me, &c. Corb. pariter & Carnut. &'.r"lai Hjuac.

Versio antiqua. H E BR. VULGATA HOD.

In finem , Pfalmus ipfi Da- yiclori David Cant ic urn. i. In finem, Pfalmus David.
E* Mf Sangtrm, *•
CVIII.
vid. CVIII CIX.

D&
catoris
Eus laudem
tacueris
dolofi fuper
: quia os pec-
me aper-
meam ne
D
lofi
Eus
ceas
contra
laudabilis mihi
: quia
me apertum
os impii

eft.
,
,

&
ne ta-
os do-
1.

ris
T""XEus laudem meam ne

,
I
&
3 cueris
os dolofi fuper
: quia os peccato-
me apertum
ta-

eft.
tum eft.
Locuti funt adversum Locuti funt de me lingua merda- ?. Locuti funt adversum me lin-
3.
& & gua dolosa , & fermonibus odii cir-
me lingua dolosa , verbis di , verbis odii circumdederunt
me & mt & expugnaverunt me fruftra. cumdederunt me & expugnaverunt
odii circumdederunt : i :

cxpugnaverunt me gratis. me gratis.

4. Pro eo ut me diligerent, Pro eo quod eos diligebam , ad- 4. Pro eo ut me diligerent , de-

detrahebant mihi ego autem : verfabantur mibi : ego autem ora- trabebant mibi : ego autem ora-
orabam. bam. bam.
Et me malum j. Et pofuerunt adversum me
Et pofuerunt adversum
5.
pofuerunt contra
me mala pro bonis odium : & pro bono , & odium pro dileclione mala pro bonis & odium pro di :

lectione mea.
pro dileclione mea. mea.
Conftitue fuper eum pec-
6. Conftitue fuper eum impium , & 6. Conftitue fuper eum pecca-

catorem diabolus ftet

: &
a fat an ftet a dextris ejus. torem : & diabolus ftet a dextris
ejus.
dextris ejus.
7. Cum judicatur „ exeat Ciimfuerit judicatus , exeat con- 7. Cum judicatur, exeat con-

COndemnatus : & oratio ejus demnatus : & oratio ejus fit in pec- demnatus : & oratio ejus fiat in pec

fiat in peccato. catum. catum.

8. Fiant dies ejus pauci : & Fiant dies ejus pauci : epifcopa- 8. Fiant dies ejus pauci : &
A D VERSIONEM ANTIQUA
NoTjE AD M.
If. 1. Caffiod. cum Pfalt. Rom. delet ipft. In Gr. t« & Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Rom. Moz. & Gr.
ti.ot.vlS. Aug. titulum filet. S. 5. Abell 1. £t i Pfalt. Rom. & Moz. nee admitti-
if Ambrof. in Pf. 45. & 1 18. to. I.
l. VulgatJe accinit tur a Caffiod. Habet autem Ambrof. in Pf. 43. p. 915.
oif.b. I036\ f. &
de obitu Valent. to. x. \\Z\. d. Iti-
1. b. necnon Auguft. & Profp. in hunc Pf. cum Gr.
dem Auguft. Profp. & Caffiod. cum Gr. Pfalt. vero Rom. •jf-. 6. Similiter hab. Ambrof. 1. 4. de interpel. Dav. c.

<6c Moz." rollunt os , ante

vocem dolofi , ut fup. 10. col. 671. c. & in Pf. 43. col. 915. b. Item Auguft.
#-. 5. Ambrof. 1. de ob. Valent. to. 2. 1185. d. Locuti Profp. & Caffiod. una cum vet. Pfalt. * Gr.
me linguk dolosi , ££ fermonibus odii circumdede-
funt fuper t. 7. Ambrof. 1. 1. de Cain , c. 9. col. 200. e. ultimo
: item in Pfalm. 118. col. 1249. a.
leg. fiat in peccatum
runt me &c. at in Pf. 45. to. 1. 915. c. leg. Locuti funt
,

adversum me, &c. & in Pf. 118. col. 1008. e. circum- Succinunt Aug. Profp. Caffiod. 5c Nicetius p. 6. b. cum
ierunt me, $
cxpugn. Sec. Auguft. Profp. Caffiod. nil & vet. Pfalt. &"Gr.
difcrepant a Vulg. neque etiam Pfalt. Rom. Mozarab. aut Tf. 8. Ordo verficulorum iflorum necnon verba pau- ,

fie immutantur in Pfalt. Rom. Fiat habitatio

ejus dc~
Graec. In Corb. lie Locuti funt adversum me hnguam dolo-
: cula
: tf non ft qui inbabitet in ea.
Fiant dies ejus pauci
fam , [£ fermonibus odii circuierunt me , &c. ferta
epifcopatum ejus accipiat alter ; Mozar. accipiat alius At
if. 4. Concinit Ambrof. in Pf. 118. ro. 1. 1008. e. £j

Si 50. c. &
1. deob.Val. col. iiS}. d. Item Aug. Profp. neque in hoc ulc. Pfalt. neque apud Auguft. Profp. aut
 ,:

LIBER PsALMORUM. Pfalm. CVIII. 215

VULGATA HOD. H EB R. Ve RSIO ANTIQUA.
cpifcopatum ejus accipiat alter. turn ejus accipiat alter. epifcopatum illius accipiat Ex Mf. Sanger».
alius.
Fiat tabernaculum ejus de-
fertum : &
non fit qui habitet
in eum.
9. Fiant filii ejus orphan] : &: uxor Shit filii ejuspupilli ,
6" uxor ejus 9. Fiant filii ejus orphani
ejus vidua. vidua. & uxor ejus vidua.
10. Nutantes transferantur filii Infiabiles vagentur liberi ejus , 10. Commoti amoveantur
ejus, & mendicent &ejicianturde : & mendicent & qiurant : in parie- filii ejus, & mendicent: ejician-
habkationibus fuis. tints fuis. tui' de habitationibus fuis.
11. Scrutetur foenerator omnem Scrutetur exaclor univerfa qua 11. Scrutetur fcenerator
fubfiantiam ejus : & diripiant alieni habet , & diripiant alieni Liborem fubfiantiam ejus diripiant :

labores ejus. ejus. alieni omnes labores ejus.

ii. Non fit II 1 1 adjutor : nee Non Jit qui ejus mifereatur , nee 12. Non fit illi adjutor nee :

fit qui mifereatur pupillis ejus. qui clemens fit in pupillos ejus. fit qui mifereatur pupillis ejus.

1 3 . Fiant nati ejus in interitum : Fiat noviffitnum ejus interitus : 13. Fiant filii ejus in inte-
in generatione una cleleatur nomen in generatione altera dele at ur no- ritum in una generatione de-
:

ejus. men ejus. leatur nomen ejus.

14. In memoriam redeat iniqui- Redeat in memoriam iniquitas 14. In memoriam redeat
tas patrum ejus in confpeftu Do- patrum ejus apud Dominum, & patrum ejus in conf-
iniquitatis
mini : &
peccatum matris ejus non iniquitas matris ejus non deleatur. pedu Domini & peccatum :

deleatur. matris ejus non deleatur.

M- Fiant contra Dominum feni- Sim contra Dominant femfcr , 1 5. Fiant contra Dominum

per, & dilpereat de terra memo- & intereat de terra memori a eorum : femper, &
difperiat de terra
ria eorum : 16. pro eo quod non eo quod non eft recordatus facere memoria eorum 16. pro eo :

eft recordatus facere mifericor- mifericordiam >"

quod non funt recordati facere
diam. mifericordiam.
17. Et perfecutus eft hominem Et perfecutus virum inopem
eft 1 7. Et perfecuti funt homi-
inopem , mendicum , & & com- er pauper em , & compunclum corde nem pauperem , & mendicum
,
punilum corde mortificare. tit interficeret. & compundlum corde morti
traderent.
18. Et dilexit malediiftionem , Et dilexit malediclionem ,
qtu 18. Et dilexit maledicUonem
& veniet ei : & noluit benedi&io- veniet ei : & noluit benediclionem ,
& veniet ei & noluit benedic- :

nem , & elongabitur ab eo. quaelongabitur ab eo. tioncm & prolongavit ab eo.
,

Et induit malediftionem ficut vef- Et indutus eft maledicTwne quafi Et induit fe maledi&ionem
timentum intravit ficut aqua in
, & veftimento fuo '<
&ingredietur quafi" ficutveftimentum , intravit &
interiora ejus, ficut oleum in of- & aquainvifcera ejus ,& quafi oleum velut aqua in interiora ejus,
libus ejus. in ofa ejus. & ficut oleum in ollibus ejus.
19. Fiat ei ficut veftimentum, Sit ei quafi pallium quo circ um- veftimen-
19. Fiat ei ficut
quo operitur ; & ficut zona, qua datur ,& quafi cingulum quo fern- turn, quod operietur ; fi- &
femper prscingitur. per acctngttur. cut zona ,
qua lemper pra:-
cingitur.
io. Hoc opus eorum ,
qui de- Hiet eft retributio eorum qui ad- 20. Hoc opus eorum , qui
Not* ad Versionem antiquam.
Caffiod. neque in ullo Grxcorum reperitur : Fiat habit centra Dominum femper, difpereat , Sec. deinde obfervat
£5 non Jit , &c. additamentum hoc petitum videtur e Pf. alios Interpretes lie tranftulille : Fiant in confpeilu Domini
ixvm. Tf. z6, vel potiiis ex Aft. 1. 20. legitur tamen in femper alios vero , Fiant coram Domino Jemper : ita etiam
i

triplici Pfalt. Sorbon. tefte Martiana;o. Pfalt. Corb. habet. Gr. eVwr/or Kvplv.
ir. 9. Sic in Pfalt. Rom. ut apud Auguft. Profp. Caf- if. 16. Vulgatac refpondent Auguft. Profp. & Caffiod.
fiod. & in Graeco. Ap.Hieron. in Ifai. 6$. to. 3. 495. a. cum vet. Plait. & Gr.
Fiant filii ejus pupilli. Ita etiam apud Aug. 1. 1. de ferm. t. 17. Pfalt. Rom. &
Moz. cum Caffiod. Et perfecutus
Dom. in mon. to. 3. 196. d. efl hominem pauperem , ^
mendicum , $£ compunaum corde
If. 10. Ita ferunt Pfalt. Rom. & Corb. cum Caffiod. morti tradtdit. Ita etiam Corb. habet , excepto hoc ult.
Mozarab. vero Commoti moveantur , &c. Aue. ut in Vulg.
: morti tradtderunt. Mediol. morti tradidit. Ambrof. in Pf.
dempto tamen tf, ante ejiciantur. Apud Ambrof. in Pf. 40. col. 869. b. Et perfecutus efl horn, inopem , £<J mendi-
61. to. I. 962. b. 96J. d. Commoti amoveantur filii ejus , 1$ cum. Profp. hominem pauperem, tf mendicum. Auguft. ur.
mendicent : ejiciantur de habitaculis fuis. Apud Hieron. in in Vulg. &
Gr.
Ifai. 65. to. 3. 495:. a. Commoveantur , £> transferantur f. 18. Eadem leguntur in Pfalt. Rom. & ap. Caffiod.
filii ejus , tf mendic. ejiciantur de domibns fuis. In Gr. 2a- hoc excepto , i$ prolongabitur ab eo ; ut & inf.Jicut aqua ;
>fi/o,ufyuc/ /usixvazmanSKv ei vial ccvth , *> sVcti/wsaTaiia» -
ik- Mfs. tamen 3. Caffiod. ferunt tlongabuur. Pfalt. Corb. $$
prolongabit ab eo ; dein , Et induit fe , &c. Mozar. prolon-
r
C?M .\uct)totv in to( ci'xo-vij'av dvTuv.
Tf. ii. Auguft. Vulgatac favet cum Profp. Gr. Item & gabitur ab eo, detrafco pratced. £> , ante noluit, ficmje-,
CafTiodorus cum Pfalt. Rom. 8c Corb. addita voce omnes , poft induit; poft paulo vero hab. ficut veftimento. Ambr.
pod alieni. Addit pariter Mozarab. omnes ; tollit vero 2) , 1. 4. de interpel. Dav. c. 4. col. 666. a. Et induit Je ma-

ante diripiant. Ambrof. 1. de Tob. c. 4. col. 595-. a. delet lediclionem. Hieron. in Ecclef. to. 2. col. 766. b. lndua-
omnem , ante fubfiantiam ; (icut Phcebad. Agin. 1. cont. ttir malediilione Jicnt veftimentum Ezech. 44. to. 3.
: &. in
Arian. p. 301. d. 103. c. Itidtttus eft malediilione ficut veftimento. Auguft. &
t. il. Ita Auguft. Profp. 5c Caffiod. cum Pfalt. Rom. Profp. confemiunt cum Vulg. &
Grarco. Aucl. vero 1. de
Gr. Mm vTrc.p^ara curj-w tt.m'hvnrro.'p , &c. promiif. p. 2. c. 33. col. 149. b. c. leg. noluit benediclio-
ir. 1 3. Sic in Pfalt. Corb. Ita quoque Profp. hab. cum nem , £» longe fiet ab eo.
Rom.&Moz. pra:ter hoc, tiaii ejus ; prxterea Moz. add. t. 19. Ita Pfalt. Corb. habet. Moz. Fiat illi ficut vef-
in interim. Apud Auguft. & Caffiod. ut in Vulg. & Gr. tim. quod operitur. Rom. cum S. Profp. quo operietur,
if. 14. Ap. Augult. Profp. & Caffiod. container legi- &c. ut fup. Auguft. 3c Caffiod. ut in Vulg. Mf. tamen
tur iniquitas , non iniquitatis ; est. ut fupra. In Gr. 'Aya- 1. Caffiod. cum edit, habet operietur. Hieron. vero Fiat :

(MVoiilvi i dvo/jlx item KvpiV &c. , ei ficut veftim. quo circumdatur ; jicnt X.ona , qua Jemper
#
#-. I
J. Pfalt, Rom. Fabri ut different , ; Rom. Martian. accingitur. Gr wse'i5«w-' a< * S *' Aiafljarrs; vf-

£5? difpereat. Mozarab. £$ difperdat de terra memoriam eorum. £.l'(,UVWTCU .

Profp. & Caffiod. ut in Vulg, Auguft. in eund. Pf. Fiant t. 20. Ita legunt Auguft. Profp. * Caffiod. cum vet,
Tom. II. Ee ij
 , :

22o LIBER PSALMORUM. Pfalm. CVIII.

Versio antiqua. Hebr. Vuigata hod.
£* Mf. Sattgtrm. detrahlint mihi apud Domi- verfantur mihi a Domino , & qui trahunt mihi apud Dominum : &
num : &
qui loquuntur mala loquuutur malum contra animam qui loquuntur mala adversus ani-
adversus animam meam. meam. mam meara.
Et tu Domine,
21. 1 Tu
autem Domine Dens fac me- ii. Et tu Domine , Domine ,
cum mifericordiam tuam cum paper nomen tuum : quoniam fac mecum propter nomen tuum :

propter nomen tuum quia bona eft mifericordia tua , quia fuavis eft mifericordia tua.
iiiavis mifericordia tua.
Libera me , 22. quia cge- Libera me : quoniam egenus & Libera me , 1 1 . quia egenus &
nns &
pauper ego fum : & pauper fum, & cor meumvulnera- pauper ego fum cor : & meum con-
cor meum turbatum eft intra turn eft intrinfecus. turbatum eft intra me.
me.
23. Sicut umbra cum de- jQuaJi umbra cum inclinatur , 23. Sicut umbra cum declinat,
clinat , ablatus fum : excuffus abduclus fum : excuffus quafi locuf- ablatus fum : & excuffus fum ficut
fum ficut locufta?. ta. locufta?.
24. Genua mea infirmata Genua mea vacillaverunt a jeju- X4. Genua mea infirmata funt
font a jejunio caro mea
: & nio , &
caro mea mutata eft abfque a jejunio : & caro mea immutata
immutata eft olio, propter miferi- eft propter oleum.
cordiam tuam.
25. Et ego faclus fum op- Et ego faclus fum opprobrium eis 2 5 Et ego fa&us fum oppro- .

probrium illis viderunt me , videntes me moverunt caput futim,

: brium illis viderunt me, & move- :

& moverunt capita fua. runt capita fua.

26. Adjuva me Domine Adjuva me Domine Deus meus: a6. Adjuva me Domine Deus
Deus meus : falvum me fac falva me fecundiim mifericordiam meus falvum me fac fecundum :

propter mifericordiam tuam tuam. mifericordiam tuam.

27. Et fciant quia manus Et fciant quoniam manus tua 27. Et fciant quia manus tua
tua haec : tu Domine fecifti luc i tu Domine fecifti earn. • hax ; & tu Domine fecifti earn.
earn.
28. Maledicent illi , tu & A4alcdicent illi , cy tu benedices :
28. Maledicent illi , & tu be-
benedices qui infurgunt in : reftiterunt , & confundentur ; fer- nedices : qui infurgunt in me
, con-

me , confundentur fervus au- : vus autem tuus Utabitur. fundantur : fervus autem tuus la:-
tern tuus la:tabitur. tabitur.
29. Induantur qui detrahunt Induantur adverfarii met con- 19. Induantur qui detrahunt
mihi, reverentiam & coope- fufione , & operiantur quafi pallio: mihi , pud ore operiantur ficut : &
riant fe ficut diploidem con- confujione fua. diploide confufione fua.
fufionem fuam
30. Confitebor Domino ni- Confitebor Domino vebementcr in 30. Confitebor Domino nimls
mis in ore meo 6c in medio ore meo & in medio populorum lau-
:
,
in ore meo : & in medio multorum
multorum laudabo eum. dabo cum. laudabo eum.
3 1 . Qui adftitit a dextris pau- Jfhioniamftabit a dextris paupe- 31. Quia aftitit a dextris pau-
peris ut falvam faciat a per-
, ris ~ut falvet a judicibus animam peris , ut falvam faceret a perfe-
fequentibus animam meam. ejus. quentibus animam meam.
NOT JE AD VeRSIONEM ANTIQUA M.
Pfalt. & Gr. guft. ut in Vulg. In Quc'v /us x«tcs to eW? Qg.
Gr. k,

tf. 21. Pfalt. Rom. &

It tn Corb. cum Caffiodoro :
~t'. 27. Pfalt. Et fciant quia manus tua hxc
Moz. habet :

Domine , Domine , fac mecum mifericordiam propter no-
men ititim : quia fuavis ejl , &c, Mozarab. Et ttt Domine
Deus , fac mecum propter , &c. Mediulan. & Carnut. fac
mecum mifericordiam propter , &c. Auguft. in eund. Pf. Et
tu Domine., Domine , fac mecum ; mox ita quidam fub-
atidiendam ptttaverunt miiericordiam ; quidam vero tf addi-
eft : (5 tu Domine fecifti
ea. Sic etiam in Rom. praster hoc
ptimum, Ut fciant. In Corb. Et fciant omnes quia manus
tua ktc eft : tu Domine fecifti earn. Rom. Martian, hab. pa-
riter earn. Auguft. cum Gr. Et fciant quoniam, &c. ut in
: Vulg. Caffiod. Ut fciant.
~fr 28. Sic eft in Pfalt. Carnut. &Corb. In 'Rom. con-
.

derunt : fed emendatiores codices fie habent : Et tu Domine, fundantur , &c. ut in Vulg. Sic etiam in Gr. & apud Au-
Domine, fac mecum propter nom. tuum quia fuavis eft, : guft. & Caffiod. Apud Ambrof.
in Pf. 118. col. 1037.
&c. Similiter in Gr. nili excipiatur vox ^piis-ov , loco fua- b. & 1. de ob. Val. 184. b. Maledicent ipfi ,
to. 2. 1 tu $
vis e]}. Mf. Alex, addit i\<oe., port hoc , fac mecum. benedices : at in Pf. j8. col. 847. f. Si inf. II JO. c. Male-
tf. 22. Itidem in Pfalt. Corb. Moz. vero hab. quia egens dicent illi.
$§panper fum ego : $
cor meum conturbatum eft in me. Rom. 29. Similiter in Pfalt. Corb. excepto hoc medio, re-
If.
cum Caffiod. quoniam egenus $ conturbatum eft in me. verentia. : tf operiaut ft. In Rom. pariter, ap. Caffiod. &
Apud .Auguft. ut in Vulg. & Grjrco. reverentia ; cxx.. ut in Vulg. In Moz. Induantur confujio-
2?- In Pfalt. Moz. deeft cum , poft umbra; extremo
ft- ne qui detrahunt mihi, &c. ut in Vulg. Ap. Auguft. in
,
veto habetur locufta ; cast, ut fupra. In Rom. pariter lo- eund. Pf. ita Induantur qui detrahunt mihi , pudorem :
:
^
cufta ; ficut ap. Caffiod. ca:t. ut in Vulg. Auguft. leg. h- operiantur ficut diploidem confufionem j nam : fubinde , Qtti-
cufta autem %$ , ante excuffus fum : lie etiam in Gr.
; tollit dam etiam , inquit , fie interpretati funt : operiantur iicur &
In Corb. Sicut umbraculum declinat , ablatus fum :
Pfalt. pallium duplex confufionem fuam. In Gr. 'EyJvcaQcoisoLy 0!
txcuffus fum ut locufta ; prima manu , locufta. «J'/zafiaMoi'T;; /ks , ccTysfHf" £> 7rz£&a.te$}u<sc<.ii «5 ifW-a-WJ^s
#.24. Auguft. Vulgatae congruit ad verbum. Ita etiam cti°)(jjvm «VTur.
Caffiod. cum Profp. nil] quod hab. prx jejunio. Similiter if. 30. Accinunt Auguft. Profp. & Caffiod. in huncPf.
in Pfalt. Moz. & Rom. Item Carnut.
hab. in fine, propter cum Pfalt. Rom. &
Gr. In Mozarab. deeft tf, ante hoc.
mifericordiam. Corb. propter mifericordiam tuam , ut fupra. in medio. In Corb. vero fie : Confitebor tibi Domine in ore
Gr. ktto niys'a; ifU'sAoc/sv fortaffe quidam legerunt meo : in medio mult. &c. ut fup. Obfervat Auguft. ibid.
Nimis , diet folere in confuetudine fermonis Latiui , quod plus
25. Confentit Ambrof. in Pf. 38. & 118. col. 847.
Tp. eft, inquit, quam debet; cui contrarium eft parum , quod
f.1057. a. &
epift. 46. to. 2. 98?. b. nequecontradicunr minus eft quam debet. Sed nimis , Grace ayar dicitur : ifte
Auguft. Profp. 6c Caffiod. in hunc Pf. nee vet. Pfalt. In autem verjits non habet ayav , fed habet cipof&c ; quod qui-
Gr. deeft tantum $
, ante moverunt : deeft pariter in Pfalt. dam noftrijic interpretati funt , ut pro eo ponerent aliquand»
Corb. nimis aliquando valde,
,

25. Ita legit Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Corb.

"Sf"- #. 31. Vulgatae refpondent Auguft. Profp. & Caffiod,,
Sic etiam eft in Pfalt. Rom. addito uno y? , poft vocera cum yet. Pfalt. & Gr.
melts. In Mozarab. Solvit me fecundum miferic, Apud Au-
 LIBER. PSALMORUM. Pfalm. C I X. 221

Mitlth.
 : , : . :

222 LIBER PSALMORUM. Pfalm. ex.

Versio antkjua, Heb r. VULGATA HOD.

Ex Mf. Simgtm. * Alleluia.CX. Alleluia, CXI. Alleluia. CX.

C
concilio juftorum ,
Onfitebor tibi Dominc
in toto corde meo in
& congre-
:
COnfitebor Domino
in confilio
gatione.
juflorum
in toto corde

& congre-
: 1 .

juftorum
f~\
V—/ toto corde meo
Onfitebor

, &
tibi

congregatione.
Domine
: in conlilio
in

gatione.
2. Magna opera Domini : Magna opera Domini : exqui- 2. Magna opera Domini : ex-
exquilita in omnes voluntates renda cundis volentibus eum. quifita in omnes voluntates ejus.

ejus.
3. Gonfeffio & magnificen- Gloria & decor opus ejus , & 3 Confefllo & magnificentia opus
tia opera ejus : & jultitia ejus juftitia ejus perfeverans femper. ejus : & juftitia ejus manet in faecu-

manet in faeculum faeculi. lum faeculi.

4. Memoriam mirabi-
fecit Memoriamfecit rnirabiliumfuo- 4. Memoriam fecit mirabilium
lium fuorum , mifericors <3c rum clemens & mifericors Domi- fuorum , mifericors & miferator
miferator Dominus ^. efcam : mis : efcam dedittimentibus fe. Dominus : 5. efcam dedit timen-
dedit timentibus fe. tibus fe.

Memor erit in faeculum tef- Memor fempitemum pac-

erit in Memor erit in fa?culum teftamen-

tamenti fiti 6. virtutem ope- : tifui : forth udinem opcrum fuorum ti fni : 6. virtutem operum fuorum
rum fuorum adnuntiavit po- annuntiabit populo fuo, annuntiabit populo fuo:

pulo fuo
7. Ut det illis haereditatem Ut det eis Imredit atem gentium ; 7. Ut det illis lm-editatem gen-

gentium : opera manum ejus, opus manuum ejus , Veritas o~ judi- tium opera manuum ejus , Veritas 8c
:

Veritas & judicium. aum. judicium.

8. Fidelia omnia mandata Fidelia omnia precept a ejus , fir 8. Fidelia omnia mandata ejus

ejrvs confirmata in faeculum

: mat a in fempitcrnum jugiter facia confirmata in fajculum feculi, fafta
fxculi , fa£ta in veritate xqui- & in veritate & mquitate. in veritate & aquitate.
tate.
9. Redemptionem mifit po- Redemptionem mijit populo ftio : Redemptionem mifit populo
9.

pulo fuo mandavit in xter- : mandavit in «Xermm pattumfuum. fuo mandavit in sternum tefta-
:

num teftamentum fuum. mentum fuum.

Sanftum & terribile nomen Sanclum & terribile nomen ejus Sanftum , terribile nomen ejus & -.

ejus : 1 o. initium fapientix ti- principium fapiottia timor Domini. 10. initium fapientia; timor Do- Prov. t;
mor Domini. mini. 7. tf 9.
10.
Intelle&us bonus omnibus Doclriua bona cunclis faciehti- Intelleitus bonus omnibus facien-
Eccli, 1«
facientibus ea : laudatio ejus bus ea : laus ejus perfeverat jugi- tibus eum : laudatio ejus manet in
manet in faeculum fxculi. ter. feculum faeculi.

N © T JE A E> Versionem A N T I Q U A M.
* Sic in Pfalt. Rom. eft , necnon ap. Aug. Profp. & Caf- "fr. Auguft. in huncPf. efcam daret timentibus fe. Me-
J.
fiod. ac in Gr. In Brev. vero Moz. lie : Alleluia, in fi- mor feculum, &c. S. Profp. cum Pfalt. Mozar.
erit in &
nem Pfalnms David. Hilarius in Pf. 118. col. 243. b. ait Corb. Memor erit in aternum. Cafliod. cum Rom. Sc Gr.
Duos tautitm Pfalmos accepijje je per Interns Hcbraas con- Vulgatac congruit. Gaud. Erix. ferm. 10. p. 961. b. Mife-
fcriptos , id efl , centejimum decimum , atque undecimum ; ita ricors & m 'J-
Dom. /emetipfrtm dedit efcam timentibus.
ut a prima ufquead vigejimltm feciindam Ihieram jecunaum #". 6. Auguft. in hunc Pf. leg. foriimdinem operum to- f
Uebraos verfuum tittmertts conveniret , verfujque Jtngnli kfin- rum adnttnttabit, &c. Cafftod. cum Pfalt. Rom. Mariian. vir-
guhrum elementorum initiis inchoareniur. Idem nutat Am- tutem annnntiavit , &c. Rom. Fabri , annuntiabit. Gr.
brof. in Pf. 118. to. 1. p. 973. b. Centefimns'tf undecimus /%i}k s'fi/av xvrv imiytiM > Sec.
Vfalmus per has litteras hebr. in Hebr.eo , <£ in principles ver- Tft. 7. 8. Ita ferunt vet. Pfalt. cum Caffiod. Sc Gr.
fictilormn digeflits eft. Centejimus decimus mihi ita fcriptus Auguft. autem extremo leg. confirmata funt in feculum
videtnr. Denique vicenos $$ bines verftts habent , {$Jingu- fxculi , falttt in veritate jnftitia. Profp. in veritate & &
lis verfibns JingtiLe explicantur fementix : unde tf per metra judicio.
adferuntitr efte dejeripti. Hieron. autem epift. ad Paulam t . 9. Ita legunt Auguft. Profp. & Cafliod. cum Pfalt.
to. 2. 709. c. Scire debts , inquit , quatuor Pfalmos fecun- Rom. 6c Gr. in Moz. folo additur Dominus , ad verbum
dhm ordinem Hebt xorum incipere elementorum , ex. ***• £> $ mifit.
txviii. Veriim debes Jcire in prioribns Pfalmis Jin-
$fj
cxli-j. •fr. ro. Sic in Pfalt. Corb. Carnut. Rom. Martian.' &
gutis litteris Jingnlos verjiculos , qui trimetro iambico conjlant Rom. vero Fabri hab. facientibus etttn. Cafliod. facientibus
effe jttbnexos ; inferiores vera tetrametro iambico conft are. earn; Mfs. 3. eum. Ambrof. 1. 1. de Jacob, c. 3. to. I.
"t. I. Itidem in Pfalt. Rom. Fabri. Rom. vero Mar- 447. b. limiliter hab. initium jap. timor Domini : item in
tian. cumCafTiod. & Gaud. Brix. fer. 10. p. 96$. a. hab. Pf. 118. col. 1237. f. 8c 1. 1. offic. to. 2. 31. e. at in Pf.
in coujilio. Auguft. in conjilio reilorttm. Profp. in concilio 40. col. 886. c. 6cin Pf. 1 1 8. col. 1209. a. fubdit Intellec- :

rellorum. Grsec. cV /Swoi suO/av. Hieron. epift. ad Sun. Sc ts bonus eft omnibus , qui eum faciunt. Auguft >n hunc
Fret. to. 2. 659. b. leg. in toto corde , abfque meo; addk- Pf. Bonus eft intellects facientibus : laus 'jus manet in fe-
que voculam illam , quae in Gr. exftat , hie effe fuperfluam. culum fecttli. Apud Profp. ut in Vulg. In Gr. Xumeii
Jf'tf'. 2. 3.4. Vulgatx confentiunt Aug. Profp. 5c Caf- iJVe «7*6)1 '/T«oi to?; tj-wsW «VTlir ti tUtiili MTV > &c.
fiod, in hunc Pf, cum Pfalt. Rom, & Gr,
 , , , ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. CXI. 223

VULGATA HOD. H EBR. Versio antiqua.

Alleluia , Reverfionis Aggxi Alleluia. CXI I. * Alleluia , Converfionis Ag-
Ex Mf. Sanprmn
& Zachariaj. CXI. ga:i,&Zaccharrx. CXI.
TJEatus Do- Domi- T3 Eatus vir, qui timet Do
1.

XJ minum
volet nimis.
vir
:
,

in
qui timet
mandatis ejus B
minis.
Eatus vir
nion : in
, qui timet
mandatis ejus volet
1.
XJminum in mandatis ejus
cupiet nimis.
:

2. Potens in terra erit femen Potens in terra erit femen ejus : z. Potens in terra erit fe-
rjus : generatio reclorum benedice- generatio jujlorum benedicetur. men ejus generatio reclorum
:

tur. benedicetur.
3. Gloria, & divit'ue in domo Sitbjlantia & divitin in domo Gloria, & divitix in do-
ejus : & juftitia ejus manet in faj- ejus , 6- juftitia ejus perfeverans mo ejus & : juftitia ejus manet
culum feculi. femper. in feculum feculi.
4. Exortum eft in tenebris lu- Ortum efl in tenebris lumen juf- 4. Exortum eft in tenebris
men reftis : mifericors & mifera- tis : clemens , & mifericors & juf- , lumen redis corde : miferi-
tor, & juftus. tus. cors , & miferator , & juftus
Dominus.
5. Jucundus bomo quimiferetur Bonus vir clemens &fanerans : 5. Jucundus
qui mi- homo
& commodat , difponet fermones difpenfabit verba fua in judicio, feretur & difpo-commodat ,
fuos in judicio : 6. quia in sternum quia in aternum non commovebitur. nit fermones fuos in judicio :
non commovebitur. 6. quia in feculum non com-
movebitur.
7. In memoria a?tema erit juf- In memoria fempiterna erit juf- 7. In memoria atterna erit
tus : ab auditione mala non time- tus : ab audita malo non time- juftus ab auditu malo non
:

bit. bit. commovebitur.

Paratum cor ejus fperare in Do- Paratum cor ejus confidens in Paratum eft cor ejus fperare
mino 8. eonfirmatum eft cor ejus
, : Domino : firmum cor ejus non time- in Domino , 8. eonfirmatum
non commovebitur donee defpiciat bit , donee afpiciat in boftibus fuis. eft cor ejus : non commove-
inimicos fuos. bitur donee videat inimicos
fuos.
9. Difperfit, dedit pauperibus: Difpcrjit , dedit pauperibus ; juf- 9. Difparfit , dedit puiperi-
juftitia ejus manet in fsculum (x- titia ejus pennanet in aternum : cor- bus : juftitia ejus manet in fe-
culi , cornu ejus exaltabitur in glo- nu ejus exaltabitur in gloria. culum feculi , cornu ejus exal-
ria. tabitur in gloria.
10. Peccator videbit , & iraf- Impius videbit , & irafcetur > 10. Peccator videbit, & iraf-
cetur , dentibus fuis fremet & ta- dentibus fuis f 1 endet , ejr tabefcet : cetur, dentibus fuis fremebit,
befcet : dehderium peccatorum pe- dejideritm impiorum peribit. & tabefcet defiderium pecca- :

ribit. torum peribit.

Not* A D Versionem antiquam.
* Sic in Pfalt. Corb.Sc ap. Cafliod. In Mozarab. deeft commovebitur. Gr. oti tii rev cclZvcr. , &c.
Vox Converjiimis. Apud Auguft. Converjio Aggxi , £5' Za- ~t. 7. Ambrof. 1. 2. offic. col. 72. b. hare fola refert In :

ebari.c. Ap. Profp. Reverjio Aggxi , Zacharix. In Pfalt. $ memoria xterna erit juftus. Sic etiam Auguft. in hunc Pf.
Rom. Halleluia , Reverfionis Aggai , £j Zacharix. In Gr. fed addit tf ab auditu malo non timebit. Paratum efl cor
:

limplicirer, 'AwWia. Hie autem Pfalmus cum antecedenti ejus Itidem apud Caffiod. & in Plait. Rom. dempto
, Sec.
per litteras Hcbrxas conferiptus erat , ex Hilar. & Ambrof. uno $£ , ante ab auditu. In Moz. obanditu malo non timebit.
in Pf. 118. Vide fup. Not. * ad Pf. 110. Paratum efl , &c. In Corb. & apud Prufp. ab auditu male ,
f. 1. Sic Ambrof. in Pf. 118. to. 1. 1140. d. &!. 2. offic. &c. ut in Vulg. In Gr. E/'$ ftmftiovtm at ctiev Era; Aiica/es»
to. 2. 72. a. Sic etiam Caffiod. cum Pfalt. Corb. & Moz. kVo axon? £ ps£n5nGfT«(. 'Ets/^o i y.a.pJix s-tti Ku*
Rom. vero leg. enpit nimis. Ita etiam Mfs. }. Caffiod. Aug. Caw.
cum Vulg. volet nimis. Gr. tz^cei o<plSQc. -tf. 8. Ita ferunt Pfalt. Rom. Corb. Mediol. Carnut. flic

tftf". 2. 3. Ita legunt Auguft. Profp. & Caffiod. cum vet. Moz. cum Caffiod. Auguft. vero & Profp. ita : donee vi-
Pfalt. 8c. Gr. Apud Ambr. 1. 2. offic. p. 72. b. deeft hoc , deat fuper inimicos fuos. Gr. sVvf'cX/ai » t? <p&v£n su(
in domo ejus : reliqua ut fup. { S7r!jri «fTK.
sVi rfc EX^P"?
#. 4. Ita legunt Profp. & Caffiod. cum Pfalt. Rom. t. 9. Cypr. 1. 5. Teftim. p. Jo}, a. ita legit Difl-ibuit :

Corb. & Moz. Mediol. quoque & Carnut. hab. reclis corde. dedit pauperibus : juflitia ejus manebtt in Jjtcnlum faculi.
Itidem apud Aug. in eund. Pfal. ac piaeterea in fine, $ Hilarius in Pf. 1 18. col. J 24. b. Difperjit , dedit paup. jufli.
juflus Domi/ius Detts ; nempe juxta Gr. Alex, in quo <t\/- tia ejus manet in aternum. Itidem Ambrof. 1. de Nabut. c. 7.
x«uo? KveAoz <P)iog. In ed. autem Rom. fimpliciter Ai- to. 1. 574. f. &in Pf. 118. col. io6"4. b. Iteminfia, col.
k«<o; abfque ullo additamento hie
, fupra. & 1 51 1. e. f. 1569. d. 1 571. b. 1482. f. & to. 2. col. 52. a.

V. J. Sic eft in Pfalt. Corb. ad verbum. Sic etiam in 72. b. 1 1 jo. c. I20J. b. at in Pf. 57. col. 825. e. legit ,
Rom. Martian. & ap. Caffiod. pratter unum difponet. In in fucttlum Jxcitli , cum Profp. Caffiod. & Chromat. Aquil.
Rom. Fabti , Jocttndus homo. In Moz. Benignus vir. Ap. in Matth. p. 985. c. Sic etiam in Pfalt. Rom. & Moz. nili
Ambrof. 1. de Tob. c. 18. col. cTn. e. Beatus vir, &c. quod in hoc poftremo eft , Difpir/tt , $ dedit paup. In C irb.
Ut in Vulg. at 1. 2. offic. to. 2. 80. f. Jucundus vir qui mif. Difpar/it , ut fup. Apud Aug. in hunc Pf. Spa-Jit , dedit
$$ fonerat , Sec. & paulo fup. 72. b. Beatus vir qui mif. paup. juflitia ejus manet in faculnm feculi, cornu, &c. In
%j commod.it. Apud Auguft. Suavis vir , &c. ut fup. Ap. Gr. 'Eoxofawojr , ;J~cMe tii to* tS ctiomi , &c. «mi
Profp. Suavis homo. Apud Chromat. Aquil. in Matth.p. #. 10. Auguft. cum Brev. Moz. Jrtndet, JJ tabefcet , Sec.
98J. c. Jucundus vir, &c. In Gr. X/mfcj dm? cinclpuv S. Profp. fiendet, C? »0» revirefet. Caffiod. cum Pfalt.

J) xiXfav , otrnv./uiiii , &c. Rom. ut in Vulg. In Corb. fremebit, ut fup. In Gr. t£{
t.6. Sic Ambrof. I. 2. offic. to. 2. 72. b. cum Pfalt. oVWa; dvTn (ipvi,li , £ T**Mt}iu' sViOt'/Ki* ctficcpjuMs «to-
Corb. & Caffiodoro. Auguft. vero , quoniam in aternum non Afirc». Mf. Alex, dunpluhur.
 ; : ,

224 LIBER PSALMORUM. Pfalm. CXII. & CXIIT.

Versio antiqua. H EBR. VuiCATA HOD.

JE x Mf, Sangerm, * Alleluia. CXII. Alleluia. CXIII. Alleluia. CXII.
Audate pueri Domi- Audate fervi Dominion : Ian- Audate pueri Dominum

Domini.
L num : laudate nomen L date notnen Domini. "L laudate nomen Domini.

2. Sit nomen Domini be- Sit nonicn Domini benedittum , 2. Sit nomen Domini benedic-
nedi&um , ex hoc nunc , & amodo & ufque in sternum. tum , ex hoc nunc , & ufque in fa?-

ufque in lxculum. culutn.

3. A folis ortu ufque ad Ab ortu foils ufque ad occafum 3. A folis ortu ufque ad occa-
occafum , laudate nomen Do- ejus , laud abik nomen Domini. fum , laudabile nomen Domini.
mini.
4. Excelfus fuper omnes Excelfus fuper omnes gentes Do- 4. Excelfus fuper omnes gentes Malae,
gentes Dominus iupra ccelos
: minus.: fuper ccelos gloria ejus. Dominus , & fuper ccelos gloria 1. 11.
gloria ejus. «jus.

5. Quis ficut Dominus Deus ghiis ut Dominus Deus noflcr , 5. Quis ficut Dominus Deus
nofter , qui in altis habitat , qui in exceljis habit ans , bumilia nofter , qui in altis habitat , 6. Sc
6. &
humilia refpicit in ccelo refpicit in ccelo & in terra? humilia refpicit in ccelo & in ter-

$c in terra ? ra?
a terra inopem ,
7. Sufcitans Sufcitans de terra inopem , eJr 7. Sufcitans a terra inopern , &
Sc de ftercoie erigens paupe- defter core elev'at pauper em: de ftercore erigens pauperem :

rem:
8. Ut collocet eum cum Ut eum federefaciat cumprin- 8. Ut collocet eum cum princi-
principibus, cum principibus xipibus, cum principibuspopulifui. pibus , cum principibus populi fui.
populi iui.
9. Qui habitare facit fieri- Qui collocdt flerilem in domo 9. Qui habitare facit fterilem in
lem in domo , matrem iilio- matrem filiorum Utantem. Alle- domo , matrem filiorum tatantenu
rum lactantem. luia.

NOT/E AD VeRSIONEM ANTIQUA Iff.

* Sic in Pfalt. Rom. Sc Gr. in exceljis ,

£f> humilia profpeclat in ccrlo $$ in terra ? AucT.
"t. 1. Confentit Ambrof. 1. 1. de Abr. c. 5. to. T.297. 1.de promilf. p. 3. col. 187.x. Qjtis ejl qttalis Dominus
a. Sc in Luc. 17. col. 1485. d. cum Aug. Proip. Caffiod. & Deus nofler , qui in altis habitat , tf humilia refpicit ?
in hunc Pf. necnon vet. Pfalc. Gr. & Tfr. 7. Ita Caffiod. cum Pfalr. Rom. &
Gr. Sic etiam
#. 2. Ita legit Profp. cum Caffiod. Sc Pfalr. Rom. Au- Ambrof. 876. b. at in Luc. 10. to. 1. 1428.
epift. 22. to. 2.
guft. verb lie , ex hoc., ufque in ftcnlum. Brev. Muz.^ e. legit Qiii fufcitat a terra inopem , $$ de jlercore erigit
:

amnio-, 1$ ufque in sternum. Gr. chro rS ivv , H lu; ry aiwtot;. pauperem: itidem I. 4. deinterpel. Dav. c. 2. col. 663. d.
, if. 3. ita Auguft. &
Caffiod. cum Pfalt. Rom. MedioL. & in Luc. 13. col. 145 1. b.& to. 2. 415. b. 1210. a. Ter-
Corb. &
Carnut. quibus favet Optat. 1. 2. com. Donat. p. tul. verb 1. 4. adv. Marc. p. 707. b. ita Qui fufcitat men- :

27. a. "dicens , Laudandum nomen Domini , ab ortu folis dicttm de terra , s$ de jlercore exaltat pauperem. Auguft. Sc
ufque ad occafum. Ap. S. Pacian. epifl. 5. p. 31 J. a. Ab Profp. in hunc Pf. cum Auci. I. de promiir. p. 3. col. 187.
vrtu folis laudabile nomen Domini. In Gr. atirpf.it t» C. Qui erigit a terra ( Profp. de terra ) inopem , de fter- $
cropx , &c. core exaltat pauperem. Brev. Moz. Qui fufcitat a terra mo-
't. 4. Sic eft in Pfalt. Corb. Moz. In Rom. verb ut & pern , ab jlercore exaltat pauperem.
in Vulg. ficut ap. Profp. Cafliod. Auguftinus ait »0» & : f. 8. Accinunt Auguft. Piofp. Sc Caffiod. cum ver.
Joliim excelfus verum etiam fuper coelos , &c. Grace. Pfalt. InGr. T* x« ^-loai durlt , Sec. ut fupra. Aptid Ter-
textui Sangerm. congruit. tul. 1. 4. cont. Marc. p. 707. b. Uti federe eum faiiat cunt

't't. J. 6. Sic habet Ambrof. ep. 22. to. 2. col. £76". b. principibus populi.
f; I. 1. virgin, col. 157.
(!e c. etiam Auguft. Profp.
Sic tf'.o. Ita Caffiod. cum Profp. Sc vet. Pfalt. Apud Au-
& Caffiod. cum vet. Plait. & Gr. Tertul. verbl. 4. conr. guft. deeft qui. In Gr. 'O xaTC/xi'Jcoy Si[($t.v yU»Ts'e« sVl
Marc. J). 707. b. ita : Qnis Jicut Detts tiofler , qui habitat

Versio antiqua. He br. Vuxgata hod.

J£n Mf. Sangerm,
* Alleluia. CXIII. CX IV. Alleluia. CXIII.
i.TN exitu Ifrael de -<£gyp- /^ Urn egrederetur lfra de ALgyp- el N exitu Ifrael de ^Egypto » ^"tt,
1 to domus Jacob de po- Cv to domus Jacob de populo bar-
, . domus Jacob de populo bar-
J 5' J*

pulo barbaro baro : baro

2, Fafta
Judsca fanfti- eft Faclus efl Judas in fanciificatio- Fafta eft Jud.-ea fanccificatio

ficatio ejus , Ifrael poteftas ncm ejus , Ifrael poteflas illius. ejus Ifrael poteftas ejus.

ejus Ifrael regnavit in ea.

3. Mare vidit, fugit:Jor- & Adare vidit , & fugit -.Jordanis 3. Mare vidit, & fugit :
Jop»
danes converfus eft retrorsum. converfus efl retrorsum. danis converfus eft retrorsum.
4. Montes exfultaverunt ut • Montes fubjilierunt quafi arietes : .;. Montes exfultaverunt ut arie>
anetes ,
& colles ficut agni colles quafi flu gregis. tes , & colles ficut agni ovium.

ovium.
NOT JE AD VERSIONEM AN T I Q U A M.
* Sic in Pfalt. Rom. & Gr. necnon apud Aug. Profp. fcatio ejus , ut fup.
& Cafliod. f. 3. Sic eft in Pfalt. Corb. Item apud Ambrof. !. j.
#. 1. Aug. Profp. Sc Cafliod. in hunc Pf.
Ita legunt Hexa. to. 1. 33. d. & 1. de fide refur. to. 2. 1154. a. fi
cum Gaud. Brix. ferm. 2. p. 946. e. necnon vet. Pfalt. excipias nomen Jordanis. Concinunt Aug. Profp. & Caf-
& Gr. fiod. in hunc Pf. In Brev. Moz. retro, non retrorsum. U\
"t. 2. Eadem legunturin Pfalr. Rom. & Corb. Itaquo- Gr. 'IopAaVw; slf ti oirUoi.

que apud Caffiod. in hunc Pf. prater fut. regnabit. Apud #.4. Ita Caffiod. habet cum Pfalt. Rom. & Moz. ex-
Auguft. ut in Vulg. omifTo nempe ult. verfic. Ifrael re- cepto uno -jelut , pro ficut. Hilar, in Pf. 124. col. 404. d.
gnavit in ea; qui pariter deeft in Brev. Moz. Gr. Ap. & Montes exfultaverunt ut arietts ; Sc in Pf. 146. col. J79.
Ambrof. in Luc. 4. to, 1, 1354. f. Facia efl Jttdxa fanlli- f. Jicut arietes. Tichon. reg. 7. p. 64. d. Monies exfulta*
 :, ,

LIBER PSALMORUM. Pfalm. CXIII.

225
VuiGATA HOD. HeXR. Versio antiqua.
5. Quid eft tibi mare quod fii- JVnid tibi eft mare quod fulfil 5. Quid eft mare quod fu- Ex Mf. Sangcrim.
gifti : & tu Jordanis ,
quia converfus Jordanis converfus es retrorsum ? gifti ? & tu Jordanes ,
quare
es retrorsum ? converfus es retrorsum ?
6. Montes exfultaftis ficnt arie- Montesfnbfaltaflis quafi arietes : 6. Montes quare exfultati funt
tcs , & colles ficut agni ovium. (olles qnafijilii gregis ? ut arietes , colles velut agni &
ovium ?

7. A facie Domini mota eft ter- A facie Domini contremifcit ter- 7. A facie Domini commo-
ra , a facie Dei Jacob. ra , a facie Dei Jacob. ta eft terra , a facie Dei Jacob.
Qui convertit petram in fta-
8. JVui convertit petram in palttdes Qui convertit folidam pe-
8.
gna aquarum , rupem in fontes & aquarum : Jiliccm in font es aqua- tram in ftagna aquarum , Sc
aquarum. rian. rupem in fontes aquarum.
CXV. * fide Not as.
I. NON NOBIS DOMINE , NON "KJOn nobis Domine non , nobis: 1. Non nobis Domine, non"
nobis : fed nomini tuo da glo- x\ fed nomini tuo da gloriam. nobis : fed nomini tuo da glo-
riam. riam.
1. Super mifeiicordia tua, & ve- Propter mifericordiam tuam , & z. Super mifericordia tua
ritate tua :nequando dicant gentes : veritatem tuam : ne dicant gentes : & veritate tua : nequando di-
Ubi eft Deus eorum i Ubi efl Deus eorum ? cant gentes : Ubi eft Deus eo-
rum ?

Deus autem nofter

3. in ccelo: Deus autem nofter in ctslo : uni- Deus autem nofter in cce-
3.
omnia quacunque voluit, fecit. verja qua. voluit , fecit. lo furfum in ccelis in ter- : &
rain , omnia quxcunque vo-
luit, fecit. DlAPSALMA.
Inf. r 34. 4. Simulachra gentium argen- Idola gentium , argent um & au- Simulacra gentium argen-
4.
ij. turn &aurum, opera manuum ho- rum : opus manuum bomtnum. tum &
aurum , opera maniim
minum. hominum.
Sap.it. J. Os habent, & non loquen- Os habent , & non loquentur : 5' Os habent - & non lo-
ij. tur : oculos habent, & non vide- oculos habent , & non videbunt. quenmr oculos habent , & :

bunt. non videbunt.

6. Aures habent , & non au- & non audient Aures habent , 6. Aures habent , 6c non au-

No t£ ad Versionem antiqua si

bunl velut arietes , $

eolles velut agni cviitm. AugufL Se Cafliod. nili quod ibi punfta figantur poft furfum , utin
Profp. Montes geflier tint velut arietes , $£ colles velut agni Rom. Martian. Apud Iren. I. 3. c. 8. p. 183. b. Dens au-
ovium. Gr. Ta opn eMiprwav aiu kqxoi , j, oi favol coi af>- tem furfum : £> in terra ,
nofler in calls omnia quacunque
met , Sec. voluit , Adta mart. S. Pontii Mifcell. Baluz. to. 2.
fecit. ,

Tt. y. Corb. Item in Rom. mfi exci-

Sic eft in Pfalt. p. 12 J. 116. Dominus Deus nofler in ccelo furfum efl : in
pias Jordanis. Sic etiam in Moz. prxter ult. retro. Apud cwlo %) in terra , omnia quxcunque , Sec. Breviar. fidei cone.
Cafliod. Quid efl tibi mare 2/ tu Jordanis , quare con- Arianos, Sirm. to. 1. p. 386. b. Deus autem in ccelo fur-
verfus es retrorsum? Apud Ambrof. in Luc. I. col. 1278. fum: 2> in terra , omnia quxcunq. &c. Itemap. Profp. Deus
f. Jordanis converjus efl retrorsitm. InGr. T/ Qpt eV! S«'?iao- autem nofler in ccelo jurjiim : £J fuper terrain , omnia quxcun-
Qa. oTi iipvysi' j( Qu lopSaw , ot; erpapus e/; t« nirusa ; que Sec. Hieron. vero epill. ad Sun. & Fret. to. 2. 650.
,

tf. 6. Plait. Rom. Curb. & Moz. cum Cafliod. Montes , b. ait In Grxco legijji vos dicitis : in ca'lo Se in terra ,
:

quare exfultajhs ut arietes, £j eolles velut, &c. Aug. vero fed 2» hoc juperjlnnm efl. Ambrof. 1. 2. Hexa. col. 24. f.
& Profp. Montes , quia gefliiflis ( Proip. geflitis) velut arie- ult. tantum rererr , omnia quxcunque voluit , fecit : Se I. 4.
tes , [$ colics velut agni ovium? Gr. Ta ofii, on hxtprvi- de fide, to. 2. 540. b. omnia qux voluit fecit. In Gr. ,

Qale acil xe/cl , Sec. O /5 ©;c; «(«or cv tb v&eta j, cv rri jy\ , -Trivia, oca , Sec.
Accinit AugufL in hunc Pf. cum Profp. Se Caf-
ir. 7. At ibi r.on fubjicitur Diapfalma, nee ciiam in Bom. Fa-
fiod. Sic etiam in Plait. Corb. Se Rom. Martian, at in Rom. bri , nee apud Auguft. In Rom. tamen Martian, exllat , Sc
Fabri , mota efl ; licut ap. Gaud. Brix. ferm. 10. p. 9J0. in Corb. ut fup.
h. In Gr. iiaKuQu. ~#. 4. Succinunt Aug. Profp. & Cafliod. cum vet. Pfalt.

tf. 8. Ita leg. Arnob. de Deo trino , p. 213. f. cum & Gr. Sic etiam ap. Gaud. Brix. ferm. 9. p. 95'7. h. & in
Pfalt. Carnut. Rom. vero , Qtti convertit folidam petram aclis mart. S. Petri Balf.Ruin. p. 502. & S. Pontii , Mifcell.
in flagnum aqua , Sec. S. Paulin. epill. 32. p. 210. b. Con- to. 2. p. 125. Apud
1. de corona mil. c.
Tertul. 10. p.
vertit petram in flagnum aqute : at epift. I J. p. 87. c. Otii 291. c. ldola naiionum org. 2? aurum : Se I. cont. Gnoft.
convertit rupem in aquas. Auguft. Profp. ut in Vulg. & p. 82f. c. Dei nationnm org, 2? aurum ; led in utroque
Similiter apud Cafliod. praeter vocem rttpes. Apud Gaud. loco abell feq. verliculus. Apud Cypr. 1. de exhort, mart,
Brix. ferm. 10. p. oyo. h. Ojti convertit folidam petram in p. 263.C ldola gentium arg. tf aurum, opera man. horn.
flagna aqua , £5 rupem , &c. In Gr. T? sp;-\a/loc, rw Tril^iv Bene quidem ldola , dim Hieron. epill. ad Marcel', to. 2.
tt'i Mfjyou; uJ drcev , K, -rvst uxptTcftcr ft; u»7a; , &C. 711. c. dicat Septuaginta ita tranftulifle In eo loco , in- :

Apud Hebr^os hie Pfalmus cxm. in duos fcinditur,

* quit , ubi legimus , ldola gent. arg. &c. in Ihhxo habe-
quorum prior rerminatur in ^. 8. fequens vero incipitab his, tur Afabeem. In Gr. Ta s'iJco>a, tSv i^tuv , Sec.
lion nobis Dom. Apud Gra-cos Sc Lac. ut in Vulg. idem Pf. "Sf". 5. Ita legunt Augufl. Profp. Cafliod. cumPfalr. &
conjunctim defcriptus ell. De hoc etiam Auguftinus ita Rom. quibus accedit Gaud. Brix. ferm. 9. p. 957. h. Sic
loquitur in comment, col. I2J9. e. Qjianquam fortaffi om- etiam in aclis mart. S. Pontii , Mifcell. to. 2. p. 125. & S.
nium Pfalmoram Jit una contexio dihgenter intueutibus , ita Felicis Tubyf. ibid. p. 78. fed his porter, turbato ordine.
nullus fequatur qui non fuperiori adjungi tamen Apud Cypr.de exhort, mart. p. 263. c. ita Os habent ,
tit

iflum ita cin/ideremus , tanqitam

,

titer que
pojfit
units Jit
; :
^
, ifle Jli- non loquuntur : oculos habent , £5 non vident : rurfus 2?
licet , (Non nobis Domine , &c. ) ac fuperior. «0« vident , 1. de laud martyr, p. 344. c. Sic etiam in Brev.
.

if. 1. Ita legit Aug. ubi fup. Sic etiam Profp. & Caf- Moz. Ap. Tertul. vero de coron. mil. c. 10. p. 291. c. &
fiod. cum
Ambtoliafl. p. 15:5. a. necnon vet. Plait. &Gr. cont. Gnofr. p. 825'. c. nee vident. In aclis mart. S.Petri
f. 2. Ita legit AugufL in hunc Pf. cum Profp. Callio- Balf. Ruin. p. J02. lie Os , oculos, nares , mantis, pe-
:

dorus vero cum Pfalt. Rom. Moz. ita Super miferi- & : des habent : fed de bis neque loquuntur , neque vident , ne-
cordiam tuam, &
veritatem tuam : nequando dicant, Sec. que odorantur , neque audiunt , neque palpant , neque am-
Corb. Propter mifericordiam tuam , tf veritatem tuam : ne bulant. In Gr. 'ETojj.a e'xw< > *• V akamJu'- £ iK »t '"" 1,

v.uquam dicant , Sec. Gr. 'Eirl tw e\U Qv , j, tm ihv^-tia. Tat.

Qe , &c. Al. ex Chryfoft. Act to imoc, £f- if. 6. Tertul. 1. cont. Gnofl. p. 825. c. Aures habent ,
1^. 3. Itidem ap. Auguft. in hunc Pf. excepto uno, in non audiunt : nares habent , nee odorantur : os , nee loquun-
terra. Rom. Fabri ita interpungit cum Moz. Deus autem tur : item 1. de coron. mil. c. 10. p. 291. c. nares habent,
tioflerin ccelo : furfum in cwlo , 2? in terra , omnia quxcunnue nee odorantur. Cypr. 1. de exhort, marc. p. 263. c. & de
voluit , fecit. Sic etiam in Mediolan. Carnut. Corb. Sc ap. laud. mart. p. 344. c. Aures habent , £> non audiunt. Acla
Tom. II. Ff
 . :;

«226 LIBER PSALMORUM. Pfalm. CXIII.

Versio antiqua. Hebr. VuLGATA HOD.
<.$*M£Sangtrm. dient : nares habent , & non nafum habent , & non od.ors.bunt dient -.
nares habent , & non odo-
odorabunt. rabunt.

7. Manus habent , & non Manus habent , & non palpa- 7. Manus habent, & non pal-

palpabunt pedes habent , :

& bunt : pedes bitbent ,& non am- pabunt : pedes habent , & non am-
non ambulabunt non clama- :
buLibunt : non fonabunt in gutture bulabunt : non clamabunt in gutture

bunt in gutture fuo. tio, fuo.

8. Similes illis fiant omnes Similes illis fiant qui faciunt ea, 8. Similes illis fiant qui faciunt

<qui faciunt ea : & omnes qui & omnes qui confidunt in eis. ea : & omnes qui confidunt in eis.

confidunt in eis.

9. Domus Ifrael fperavit Ifrael confidit in Domino : auxi- 9. Domus Ifrael fperavit in Do-

in Domino : adjutor eorum liator cj- protecior eorum eft. mino adjutor eorum & protector
:

5c protector eorum eft. eorum eft.

1 Domus Aaron fperavit
a. Domus Aaron confidit in Domi- 10. Domus Aaron fperavit in

m Domino adjutor eorum & : no auxiliator & protector eorum Domino adjutor eorum & protec- :

protecior eorum eft. eft.

tor eorum eft.

. Qui timent Dominum , Timentes Dominum confidunt in 1 1. Qui timent Dominum fpe- ,

fperaverunt in Domino : ad- Domino : auxiliator & protecior co- raverunt in Domino -. adjutor eo-

juror eorum & protecior eo- rum eft. rum & protecior eorum eft.

rum eft.
\z. Dominus memor fuit Dominus recordatus neflri , bene- 1 1 . Dominus memor fuit noftri

-noftri : benedixit nos. & dicet : & benedixit nobis.

Benedixit domum Aaron : Eenedicct domui Ifrael : benedi- Benedixit domui Ifrael : bene-
benedixit domum Ifrael. cttdomui Aaron. dixit domui Aaron.
1 3. Benedixit
omnes timen- Eenedicet timentibus Dominum , 13. Benedixit omnibus qui ti-

tes Dominum ,
pulillos cum parvis & magnis. ment Dominum ,
pufillis cum ma-
magnis. joribus.
•
14. Adjiciat Dominus fuper Addat Dominus fuper vos fuper ; 1 4. Adjiciat Dominus fuper vos
WS 5 fuper vos , & fuper filios vos , & fuper filios veftros. fuper vos , & fuper rilios veftros.

veftros.
- 15. Benedifti vos Domino, Benedicli vos a Domino, qui fe- 1 5 BenedicYi vos a Domino ,

qui fecit caelum terram. & cit calum & tenant. qui fecit ccelum & terrain.

Caelum caeli Domino

1 6. : Calum calorum Domino : terrain 16. Ccelum cceli Domino : ter-

terram autem dedit filiis homi- autem dedtt filiis bominum. rain autem dedit filiis hominum.
num.
1 mortui laudabunt
7. Non Non mortui laudabunt Domi 1 7. Non mortui laudabunt te Baruch.

neque omnes , num Domine neque omnes qui defcen- 1.17.

te Domine : , nee omnes qui defcendunt in : ,

.qui defcendunt in infernum. Jtlentium : dunt in infernum.

Sed nos qui vivimus ,
8. Sed nos benedicimus Domino , 18. Sed nos qui vivimus, be-
1

benedicamus Dominum , ex amtdo & ufque in internum. Alle- nedicimus Domino , ex hoc nunc
hoc nunc ufque in fxculum. & Una.& ufque in fa:culum.

NotjG ad Versionem antiqua.m.

'man. S. Felicis Tubyfjc. Mifcell. to. 2. p. 78. Ames ha- delet 1. eorum. In Corb. fperant in Domino : adjutor to
'hint , & non auditnt : 61 habent ,non loqucntur : at in
tf turn, &c. Apud Auguft. Utrique enim timent Dominum ,
aQis S. Pontii ibid. p. 12 J. omnia ut in Vulg. Sic etiam £> jperaverunt in Dominum : adjutor eorum , 8cc. In Gr.
"ap. Aug. Profp. & Caffiod. in hunc Pf. necnon ap. Gaud. Oi ipo&e ijj^jot 'ilr KJe^o» , vihtjnia.i i<sn Kuctir' isoM^c? Jr •

Biix. fcrm. 9. p. 957. h. 8c in vet. Pfalt. & Gr. &c.

#-. 7. Similiter in Pfalt. Moz. hoc ult. excepto, At gut- tf. 12. Ita Aug. & CafTiod. cum Pfalt. Rom. nifiquod

ture fuo. Apud Tertul. I. de coron. mil. c. lc. p. 191. c. ponunt Ifrael loco Aaron ; & Aaron , loco Ijrael. Ita quo-
,

'Manus , nee contretlabunt : 8c 1. adv. Gnoft. p. 825. c. que in Mozarab. praeter hoc , benedixit nobis. In Corb. £>
Manus , nee contrellant : pedes , nee ingredinntur. Ap. Au- benedixit nos. Benedixit domum Ifia'rl : benedixit domum
guft. & Profp. in hunc PI. Manns bab. tf non contrctla- Aaron. In Gr. KJg^c; fivv&i\i v/^uir , ivhs-ywstv h/j.x;. Ei-m-
bnnt : pedes hah. tf non ambulabunt : non clamabunt in yvijt tov vlx.er 'Ic&cri\' tvho-yMe 101 sixcy hafan.
'faucibus fuis In aftis mart. S. Pontii , Mifcell. to. 2. p. 125.
. i!. 13. Sic ap. Auguft. eft in hunc Pf. lie etiam apud

Manus habent , £> non trailabunt : pedes bab in gutture Profp. &
Caffiod. excepta voce ult. majoribus. Itidem in
fuo; neqnt enim ejl fpiritns in ore ipjorum. Similiter addit Pfalt. Corb. Rom. veio hab. Benedixit omnes timentes ft
'Caffiod. cum Pfalt. Mediol. & Rom. neque enim eft fpiri- Dominus , pujillos cum majoribus. Mozar. Benedixit omnes
tns &c. qua: abfunt a Gr. Allata hue procul dublo lunt
, timentes Dominum , pujillis cum majoribus. Gr. Ek'a&7m«*
ex Pf, 134. #• 17. Apud Gaud. Brix. ferm. 9. p. 957. fie, (po&Vfji.ivMc. rlv Kv&it.v , rii nnpic, una. tbi ntyccMvt.

h. omnia ut in Vulg. & Gr. f. 14. Pfalt. Mozar. hab. adjictet , detracto uno fuper
f. 8. Ita legit Aug. in hunc Pf. Profp. vero fie Si- : vos : tollunt parirer Corb. Carnut. cum Rom. Apud. &
miles lint illis omnes qui , &c. Tertul. com. Gnoft. p. 825. Auguft. in hunc Pf. ex Mfs. in Pf. 117. ita Adjiciat & :

c. Similes erttnt illis qui faciunt , & qui fidunt in illis ; at Dominus fuper nos ; fuper nos , £j fuper filios noftros. Apud
L de idol. c. 4. p. 248. c. Et tales fiant qui faciunt ea. Am- Caffiod. ut in Vulg. cui favet Gr. in Mf. tamen Alex,
btof. in Luc. 15. to. 1. 1465. b. Similes fiant illis qui fern el l(p v/jH<;.

faciunt ea. Gaud. Brix. ferm. 9. p. s)<y"]. h. Similes illis 15. Itidem in Pfalt. Corb. Carnut.
tf. & apud Auguft.
fient qui faciunt en, &c, Apud Philaftr. Brix. de ha:ref. In Rom. vero , &
ap. Caffiod. ut in Vulg. Itaquoque in
p. 723. a. Similes illis fiant qui adorant ea. Cafiiod.ut in Gr. & ap. Profp.
Vula;. cui etiam favent acta S. Petri Balf. Ruin. p. 502, Tt"t. 16. 17. Confentiunt Auguft. Profp. & CafTiod. in
ScaCla S. Pontii, Mifcell. to. 2. p. 125. S. Felicis Tu- & hunc Pf. una cum vet. Pfalt. & Gr. Ambrof. etiam in Pf.
byfac ibid. p. 78, Sic etiam in vet. Pfalt. 8c Gr. 118. to. 1. 1077. f. verfum 16. refert ; Hilarius in Pf.

tf-tf. 9. 10. Ita CafTiod. habet cum Pfalt. Rom. Moz, 62. col, IJ4. b. alterum 17. ut fupra.
vero delet vocem eorum , poft utramque adjutor. Corb, t- 18. Hilar, in Pf. 62. col. 154. b. legit, benedicimus
deler tantum primam. Auguft. bis legit in Dominum, non Dominum , &c. ur fupra. Sic etiam Auguft. Profp. Caf- &
in Domino. S. Profp. Domus Ifrael fper at in Domino. Gr, fiod. cum Pfalr. Rom. &
Corb. Similiter in Moz. prxter
Ooeos 'IuQeiiA iW/ffe» tVJ KugjW $ov§-lc, k, O1V.05 'Aa- hoc, in aiernrtm, loco in fxcttlum. Apud Ambrof. in Pf.
u't iiwiQty fVl Kvetor' /3cw,9-o« & , &c. Il8. col. 1018. c. Sed nos qui vivimus, benedicimus t*
Tf. 11. Pfalt. Rom. 8c Moz, cum CafTiod. Qjii timent Domine. In Gr. 'Am' «,u«?5 oi £5vt«$ , ivM-ytiisotSjv ( Mf«
pom'mum • fgcrmt in Domino , Sec. ui fup, Moz, tamen Alex, tvMytftiiSp.) ttt Kv&m *«; t* alum.
 , , s

LIBER PSALMORUM. Pfalm. CXIV. & CXV. 227

VULGATA HOD. He b r. Versio antiqua.

Alleluia. CXIV. CXV I. * Alleluia. CXIV. £* Mf. SttHgervn

mex.
D Ilexi quoniam exaudiet
,

Dominus vocem orationis

mes.
T^\ Ilexi
minus
,
quoniam exaudiet Do-
vocem deprecattoms
1. r""\ Ilexi,
\-J
orationis
diet
mex.
quoniam exau-
Dominus vocem

1. Quia inclinavit aurem fuam Quoniam inclinavit aurem [nam Quia

2. inclinavit aurem
mihi : & in diebus meis invocabo. mihi , & in diebus meis invocabo. fuam mihi : 6c in diebus meis
invocabo.
;. Circumdederunt me dolores Circumdederunt mefunes mortis , Circumdederunt me do-
i\

mortis : & pericula inferni invene- & niunitiones infemi iavenerunt lores mortis pencula inform :

runt me. me. inveneriint me.

Tribulationem & dolorem in- Angtifliam & dolorem rcperi, & Tribulationem & dolorem
veni : 4. & nomen Domini invo- nomen Domini invocabo. inveni 4. 6c : nomen Domini
cavi. invocavi.
O Domine libera animam meam : Obfecro Domine , falva animam O Domine libera animam
r. mifericors Dominus, & juftus , meam : clemens Dominus juj- , & meam : 5. mifericors Domi-
& Deus nofler miferetur. tus , & Deus nojler mifericors. nus , 6c juftus , 6c Deus noften
miferetur.
6. Cuftodiens parvulos Domi- CuJlod.it parvulos Dominus .- at- 6. Cuftodiens parvulos hu- :

xxas : humiliatus fum , & liberavit tenuatus fum , & falvavit me. miliatus fum , 6c iibera\ it me.
me.
7. Convertere anima mea in re- Revertere anima mea in requiem Convertere anima mea
7.
quiem tuam : quia Dominus bene- tuam : quia Dominus reddet tibi: inrequiem tuam quia Domi- :

fecit tibi. nus benefecit mihi.

8. Quia eripuit animam meam JVttia eraet animam meant de 8. Quia emit animam meam

de morte oculos meos a lacrymis , morte , oculos meos a lacrymis , pe- de morte , oculos meos a la
pedes meos a lapfu. des meos ab offenfa. crymis , pedes meos a lapfu.
9. Placebo Domino in regione Deambulabo coram Domino in 9. Complacebo ante Do-
vivorum. ff iris viventium. minum in regione vivorum.
AD VERSIONEM ANTIQUAM.
* Ita in Pfalr. Rom. & Gr. Theod. 120J. e. 1206. e. leg. tibi: led 1. de bono
to. 2.

"t. 1. Sic Ambrof. de ob. Theodof. to. 2. col. 120$. a. mort. 405. e. legit mihi. Similiter Aug. in hunc
c. 9. col.

feqq. Profpero. CafTiod. vero hab. cum Pfalt. Rom.

cum Pf. utramque le&ionem admittit ; nempe col. 1267. b. leg.
Dilexi quoniam exaudivit Dominus -vocem orat. Sec. Mo-
,
benefecit mihi , &
col. 1x66. f. tibi. Sic etiam tibi ap. Caf-

zarab. Dilexi , quia exaudiet Deus , &c. Auguft. vocem de- fiod. &
in Pfalt. Rom. fed Mf. 1. CafTiod. cum editt. &:
precaliotiis mea. Gr. 'Hycwiffa , on n'oaxt'ce/aj Ku'iUC5 Pfalt. Corb. hab. mihi. Gr. eJypytTYiae Qe , Alex. (*;. Pfalt.
tm<; Asn'fffoi'; /an. Moz. initio hab. revertere; Corb. convene ; Gr. t-alzp^Wm
TfrTf. 2.5.4. I ta f" er unt Pfalt. Corb. & Moz. cum Gra?co. f. 8. Hilar, in Pf. 65. col. 181. b. Eripuit anim. meant
Ira etiam Rom. cum CafTiod. nili quod add. enm , ad in- de morte , oculos meos de lacrymis , pedes meos dc lapfu : ken*
vocabo. In Mediol. exftat invocabo if 4. loco invocavi. . in Pf. 118. col. 166. f. &
in Pf. 146. col. 577. d. exceptis
Secus ap. Auguft. qui legit bis invocavi , cum Profp. Au- his , Quia eripuit , Sc infra , a , pro de. Ambrof. 1. de bono
guft. etiam rollit £> , ante pericula , ut fupra ; 8c fub fi- mort. c. ll. p. 412. f. Ottoniam eripuit, &c. ut in Vulg.
nera hab. O Domine erne anim. Sec. Brev. Mozarab. Ob- fupra vero, c. 9. col. 405'. e. Quia liberavit pedes meos
fecro Domine , libera , &c. vero Mf. quidam Chryfoft. & lapfu. Auguft in hunc Pf. cum Profp. Quoniam exemib
ita leg. 'A'(im Kk'&e , <=£e*?,&c. Omittit etiam conjunct, anim. meam a morte; Profp. de morte. CafTiod. cum Pfalt.

r^ ante pericula Ambrof. 1. de ob. Theodof. to. 2. 1204. Rom. ut in Vulg. Gr. "On s'^eiWo ex ba.vi.Tti i, t£z
d. 1207. c. reliqua veto ut fupra; iicut etiam col. 1204. wo'/as jM Kiel iu§sv,jxodoc,. Similiter in Moz. # pedes meos.
f. &in Pfal. 118. to. 1. 1208. a.Suunia& Fret, legebant, 9. Inautographo Sangeim. habetur fimp!icitern«rf ,
V.
fxj in diebus meis invocabo te : unde Hieron. ep. ad ipfos cui fubjunximus Dominum ; vox enim ifta aperro errore
to. 2. 659. b. ait : Dicitis quod Graco non Jit te , tf bene ; m illicdeelle videbatur. Hilar, in Pf. 65. col. 181. elegit:
e veflris quoque codicibus eradendum eft. Placebo Domino in regione viventium : iic etiam in Pf. Ji.
Ttt. J. 6. Ambrof.de ob. Theod. to. 2. 1204. f. & in col. 77. b. &
in Pf. u8. col. 2J7. c. infra autem , col.
Luc. 10. to. 1. 1428. b. & in Pf. 1 18. col. 1097. d. 1 1 15. 505. Et complacebo Deo in regione vivorum : ita ruriurr»
c.
e. 1 1 47. d. f. ita legit : mifericors, $ juftus Dominus-, vivorum, cum in Pf. 118. col. 567. a. turn in Pf. 146. col.
ffj Deus nofler mijeretur. Cuftodiens parvulos Dominus : hu- 577. d. Vulgatae pariter accedi:
Ambrof. 1. de bon.mort.
miliatus fum , $ falvnm me fecit. Sic etiam Auguft. cum c. 9. &
12. col. 405. f. 412. f. in Pf. 58. &
1 18. col. &
Pfalt. Moz. at in Rom. miferebitur , non miferetur ; cact. 858. f. 998. f. cum CafTiod. &
Profp. Apud Aug. P/.i-
ut in Vulg. Ita quoque ap. Profp. CafTiod. Mfs. tamen & ceba in confpecli: Domini 111 regione vivorum. Ita quuque in
3. CafTiod. hab. miferetur. Gr. ease? *, 'iaaoi [it. Graeco legiife fe dicebant Sunnia & Fretela ; at Hieron.
*$. 7. Ita legit Hilar, in Pf. <Sy. 118. col. 181. b & epift. ad ipfos , to. 2. 6$<). b. ait hoc ejfe fuperfluum. In
^ ,- _'._/. ' 17. .!.'.. ...'.. r'.._ oi '.—
ed. Rom. F.Jxpsnoa a/utsm Kvflv cV x wV? ? a '™'' al
, >
• ...
367- a. at in Pf. 146. col. 577. d. hab. tibi, in fine. Item -
; .'-<

Ambrof. 1. de bono mort. c. 12. to. 1. 412. f. 1. deob. & -xajSrsv Kv/m , tefte Chryfoftcmo.

VuiGATA HOD. He br. Versio antiqua.

Alleluia. CXV. * Alleluia. CXV. Ex Mf. Sanger**)

Z. Cor,
4-IJ.
10.

miliatus
r^\ 1 ledidi
\^/ c
fum nimis.
, propter quod Io-
fum
Credidi
:
, propter quod locutus
ego affliclus fum nimis.
10
C
Redidi , propter quod
locutus turn e L:o au-
tem humiliatus fum nimis.
:

1 1 . Ego dixi in exceffu meo : Ego dixi in jlupore meo : Omnis 11. Dixi in exceffu men-

AD VERSIONEM ANTI Q U A M.
+ & CafTiod. & 36". col. 808. b. & inf.
10. Concinit Ambrof. in Pf.
Similiter Hallelttia apud Aug. Profp. in Tt.
84?. f. 1097. b. 1305. d. & to. 2.
<,6c. a. Item
Gr. Hie autem PT. pars eft altera pranced. Id etiam notat to. 1.
Theodoretus , tefte Nobilio Hebrxus , inquit , & cxteri : Auguft. Profp. & CafTiod. cum Gr. Brev. Moz. hab. propter
Jnterpretes , £j ipfe etiam Syrus hunc Pfalmum pracedenti quod £) locutus fum.
hoc , Ego dixi. ita quo.
twjniigttnt ; eidem enim inhxret Jentenii*. t. 11. Sic habet CafTiod. praecer
Tom. II. Ff ij
 : : : :

22% LIBER PSALMORUM. Pfalm. GXVI.

Versio antiqua. He b r. VULGATA HOD.
gx Mf. Sangerm- tis mex Omnis homo men-
: homo mcndacium. Omnis homo mendax. Rom. 3.

dax.
1 1. Quid retribuam Domi- *>ki id reddrtm Domino, fro omni- 12. Quid retribuam Domino,
no pro omnibus qux retri- bus qua retribuit mihi ? pro omnibus qua; retribuit mihi i
,
buet mihi ?
13. Calicem falutaris acci- Calicem falutaris accipiam , & 1 3. Calicem falutaris accipiam :

piam : & nomen Domini in- nomen Domini invocabo. & nomen Domini invocabo.
vocabo.
14... Vide Not as. Vota mea Domino reddam co- 1 4. Vota mea Domino reddam
5. Pretiofa in ConfperTtu ram omni populo ejus : gloriofa in coram omni populo ejus n.pre- :

Domini mors fanitorum ejus, confpeclu Domini mors fanttor um tiofa in confpectu Domini morsfanc-

ejus. torum ejus.

16. O Domine e^o fervus Obfecro Domine, quia ego fer- 16.O Domine quia ego fervus
tuus : ego fervus tuus , & fi- vus tuus : ego fervus tuus , filius an- tuus ego fervus tuus, &filius ancil-
:

lius ancillce tux. CUU t!i£. la: tua;.

Difrupifti vincula mea Dijfolvifli vincula mea : tibi Dirupifti vincula mea : 17. tibi

I 7. tibi iacrificabo hoitiam immolabo hojliam laudis , tn & no- faciiticabo hoftiam laudis , & no-
laudis. mine Domini invocabo. men Domini invocabo.
1 3. Vota mea Domino red- Vota mea Domino reddam in 18. Vota mea Domino reddam in

dam in atriis domiis Domini confpeclu omnis populiejus : in atriis confpeftu omnis populi ejus : 1 9. in

19. ill confpectu omnis po- domiis Domini, in medio tuijerufa- atriis dom us Domini, in medio tui

puli ejus, in medio tui Jerufa- Lm. Alleluia. Jerufalem.

lem.
No T IE AD VeRSIONEM ANTIQUA M.

que eft in Mediolan. Corb. Carnut. & Rom. Apud

Pfalt. c. & 164. mors jtiftortim ejus : fie etiam
a. fed ibi legit,

Ambrof. 1. de Abr.c. 9. to. 1. 359. c. Ego dixi in ex~

2. cp. 7J. p. 160. a. fed abique praeced. eft. Apud Tertul.
eejfu meo : Omnis, &c. at in Pf. 118. col. 10 j6. b. Ego 1. 2. adv. Marc. p. 651. c. iic Honorabilis mors in conf- :

dixi in pavore meo : Omnis , &c. vide etiam col. 1232. d. peclu Domini 1. 4. p. 732. b. Ho-
Jaiiilorttm ejus : at inf.
Hieron. 1. 2. cont. Pelag. to. 4. 517. f. Ego dixi in ex- norabilts mors jitftornm : &
1. cont. Gnoft. p. 828. b. ait :

tejf/t mentis mix, &c. Auguft.cum Profp. Ego autem dixi Honorata eft apud ilium mors rtligiojcrtim ipjius. In Gr.
an ecftaji mea , Sec. at infra Aug. Ego dixi in pavore meo. Tlfiici uounkv KvpiV taVa7&S t»k Islam dvrS.
In Gr. 'E7&I As «/«:« cV -rn j'xra^ /Ms , Sec. Aquila 'Eyia , V. 16. Sic Ambrof. 1. <. de fide , to. 2. 570. f. in Pf. &
tZorcc a/ tb Qafi&t&cu , &c. 118. col. 1060. a. Sic etiam Auguft. Profp. in hunc Pf. &
tft. 12. 13. Ita legit Lucif. Calar. 1. de mor. pro Dei cum Pfalt. Rom. Corb. Moz. Gr. Hieronymus in Ifai. &
fil. p. 242. g. (i excipias verbum retribuit. Ita quoque 14. to. 3. 160. e. Tu diffolvifli vincula mea.
Ambrof. in Pf. 118. to. 1. 1019. d. & 1. de Jofeph , c. Tf. 17. Deeft paritcr leq. verfic. $$ nomen Domini in-

11. col. jo J. b. &

inf. 822. d. 1369. f. Ita etiam Au- vocabo , rum in Pfalt. Rom. Mediolan. Carnut. Corb. Sc
guft. Profp. $c Caffiod. cum Pfalt. Rom. Gr. In Mcz. & Moz. turn ap. Auguft. Profp. & Caffiod. in hunc Pf. Apud
Quid retribuam Dom. pro omnib. qua praftitit mihi ? Apud Auct. 1. de promilf. p. 2. c. 22. col. 147. d. tibi facrifi-
S. Paulin. ep. 1 1, p. 49. b. Qjtid retribttemus Domino nnftro, cabo facrificium laudis. Textui favent Hilar, in Pf. 68.
prater omnia qua retribuit nobis ? col. 229. c. Ambrof. 1. de bon. mort. c. 3. col. 392. c.
Abeft paritertf. ifte a Pfalt. Rom. Mediol. Cam.
Tf. 14. e. &S. Pacian. ferm. de bapt. p. 319. c. apud quos om-

Corb. &
Moz. Omittitur etiam ap. Cypr. ep. y/. p. 160. nes prior tantiim legitur verficulus. At in Gr. ifte fub-
a. necnon ap. Auguft. &
Caffiod. in hunc Pf. exftat vero nedtitur : k. It/ cti/nxli Kufi'fc zTnx.xnwna.1.

in Gr. ut in Vulg. 'ff.18. 19. Ita ferunt , eodemque ordine ac ferie.

t. 1 J. Ita Lucif. Cal. 1. de mor. pro Dei fil. p. 242. Hilar, in Pf. 60. col. 14J. b. Auguft. Caffiod. in hunc &
a. g. necnon Hilar, in Pf. 62. col. 153. e. Ambrof. l.de & Pf. cum Corb. & Rom. Sic etiam in Moz. pra:ter
Pfalt.

bon. mort. c. 3. to. 1. 392. d. to. 2.

114J. e. Item & hoc coram omni populo ejtts. At in Gr. idem ordo ierva-
,

Auguft. Profp. & Caffiod. in hunc Pf. cum vet. Pfalt. tur , qui fup. in Vulg. nee diffimulabo additam a me fuifie
Concinit etiam Cypr. ep.ad Fortun. p. 272. c. nili quod vocem Domini , quae deerat in autographo noftro Mf. quann
hab. pretiofa eft : additpariter eft , epift. 8.& 81. pag. ifj. que addunt caueri omnes.

Versio antiqua. He br. VULGATA HOD.

£* Mf. $angem> CXVI.
* Alleluia. CXVI I. Alleluia. CXVI.
\. LAudate Dominum om- Audate Dominum omnes gen- Audate Dominum omnes Rom»
nes gentes : &
conlau- I : collaudatc eum univerfi
i tes L/ gentes : eum omnes
laudate 15. 11.

date eum omnes populi populi populi

z. Quoniam connrmata eft Jduiaconfortatacfl fupernosmi- 2. Quoniam confirmata eft fij-

fuper nos mifericordia ejus : fericordiaejus , & Veritas Domini per nos mifericordia ejus : & ve- Jtan.it.
& Veritas Domini manet in in aternum. Alleluia. ritas Domini manet in sternum. 34«

sternum.
N OT£ ad Versionem antiqua m.
* Itidem Grsece , & apud Caffiod. deeft apud Auguft. If. 2. Concinunt Auguft. Profp. & Caffiod. In Gr."Or«
itr. 1. Rom. adTrafit. fabb. iv. Temp.
Sic eft in Milfali £>t®c7aiw?H to* £ae:? eu/T? sip' nVa; - i) , Sec. In Brev. etiam
Sept. rurfufque in Pfalt. Rom. Mediolan. Carnut. & Moz. Moz. Quoniam confirm, eft mifericordia ejus fuper nos : w«-
ut & apud Caffiod. In Corb. deeft tantiim conjunct. ^. , &c.
ritas

Auguftinus Vulgatae accinit cum Profp. & Gr.

 . :

LIBER PSALMORUM. Pfalm. CXVII. 229

VuLGATA HOD. H eb R. V E R S I O A N T I Q U A.
Alleluia. CXVII. CXV III. * Alleluia. CXVII. Ex Mf. Sangerm,
1
c
V^v
Onfitemini
niam bonus
Domino quo-
quoniam in C Onfitemini
bonus : quoniam
Domino
in
quoniam
sternum mi-
1. /~> Onfitemini Domino
V—/ quoniam bonus: quo-
faeculum miferkordia ejus. fericordta ejus. niam in laxulum mifcricordia
ejus.
2. Dicat nunc Ifrael quoniam Die At nunc Ifrael ,
quoniam in 2. Dicat nunc Ifrael quo-
bonus : quoniam in faxulum mife- dternum mifericordia ejus. niam bonus quoniam in ik- :

ricoidia ejus. culum milericordia ejus.

;. Dicat nunc domus Aaron : Dicat nunc domits Aaron, quo- 3. Dicat nunc domus Aa-
«juoniam in fxculum mifericordia niam in internum mifericordia ejus. ron quoniam bonus quoniam :

ejus. in fxculum milericordia ejus.

4. Dicant nunc qui timent Do- Dicant nunc qui timent Domi- 4. Dicant nunc omnes qui
triinum : quoniam in fasculum mi- nion quoniam in sternum miferi-
, timent Dominum , quoniam
fericordia ejus. cordia ejus. bonum quoniam : in Faeculum
mifericordia ejus.
De tribulatione invocavi Do-
5 Cum tribularer invocavi Domi- 5. In tribulatione invocavi
minum & exaudivit me in latitu-
: num : & exaudivit me in latitudine Dominum exaudivit me in : &
dine Dominus. Dominus. dilationc.
Dominus mihi adjutor non
6. Dominus meus :
, non timebo quid Dominus mihi adjutor
6.
timebo quid faciat mihi homo. faciat mihi homo. eft non timebo quid faciat
:

mihi homo.
Heir. 7. Dominus mihi adjutor : & Dominus mihi auxiliator , & ego 7. Dominus mihi adjutor :

ij.6. ego defpiciam inimicos meos. defpiciam odientes me. & ego videbo inimicos meos.
8. Bonum eft confideie in Do- Melius eft fperare in Domino , 8. Bonum eft fperare in Do-
mino ,
quam confidere in homine quam fperare in homine :
, mino ,
quam fperare in ho-
mine :

9. Bonum eft fperare in Domi- Melius eft fperare in Domino , 9. Bonum eft fperare in Do-
no j quam fperare in principibus. quam fperare in principibus. mino ,
quam fperare in prin-
cipibus.
10. Omnes gentes circuierunt Omnes gentes circumdederunt 10. Omnes gentes circuie-
me : & in nomine Domini quia ul- me : in nomine Domini quia ultus runt me & : in nomine Do-
tus fum in eos. fum in eas. mini ultus fum eos.
11. Circumdantes circumdede- Circumdederunt me , & obfede- 1Circumdantes circum-
1 .

runt me : & in nomine Domini quia runt me : fed in nomine Domini dederunt me in nomine : &
ultus fum in eos. quia ultus fum in eas. Domini vindicavi in eos.
11. Circumdederunt me ficut Circumdtderunt me quafi apes , si 2. Circumdederunt me fi-
apes, & exarferunt ficut ignis in exftinUs f.nt quafi ignis fpinarum: cut apes, & exarferunt licut
NoTjE AD VeRSIONEM ANTIQUAM.
* Similiter ap. Auguft. Profp. & Caffiod. & in Gr. -frt. 8.9. Pfalt. Mozarab. ita Melius eft fperare in Do- :

f. I. Ita legunt Profp. & Caffiod. cum vet. Pfalt. & mino, quam fperare in bomine : Melius eft confidere in Do
Cr. Apud Auguft. Confit. Domino qneniam bonus eft, &c. mino , quam confidere in principibus. Ambrof. 1. j. de fide ,
Apud Ambrof. 1. de fide , to. z. 47$. e. quoniam bonus. to. 1.
JJ9. a. b. Bonum eft fperare in Domino, q nam fpe-
Tfr. 2. Auguft. cum Gr. Dicat antem domus Ifrael quc- rare in homine : & poft pauca : Dcnique ftatim Jnbjecit de
niam bonus , &c. S. Profp. cum Pfalt. Corb. Mediol. Car- pluribus : Bonum eft confidere in Domino , quam confidere in
nut. & Moz. Dicat nunc domus Ifrael , &c. Caffiod. cum principibus : &
de fide , to. 2. 47 J. e. Boi.um eft con-
I. 2.
Rom. Dicat nunc Ifrael , &c. fidere Domino. Tertul. vero 1. 2. St a. adv. Marc. p. <Jyi.
TF. 3. Sic habet Caffiod. cum Pfalt. Mozar. Mediol. & c. ficordinem invertit cum Vulg. Bonum eft fidere in Do-
Rom. Auguft. in eund. Pf. cum Gr. Dicat antem domus minum , quam fidere in hominem : Et bonum eft fperare in
Aaron quoniam bonus : quoniam, &c. Dominum , quam fperare in principes ; inf. 1.
J. p. 797. a.
tf\ 4. Pfalt. Corb. & Rom. cum Caffiod. Dicant nunc quam fperare in magiftratus. Item ap. Cypr. 1. 3. Teftim.
cmnes qui timent Dom. quoniam bonus : quoniam in fit- p. 307. Bonum eft confidere in Domino, quam fidere in
a.
culnm , &c. Auguft. etiam habet omnes , fed omittit to Bonum eft fperare in Dominum quam fpera r e in
homine : ,

quoniam bonus, ltidem in Pfalt. Moz. at in Mediol. eft principibus. Apud Auguft. Bonum eft confidere in Domino.,
quoniam bonus. In Gr. EiVaToicai' </ m iravrm on cLya- quam confidere in homine : Bonum eft fperare in Dominum ,
6oV ot; , &c. quam fperare in principes. S. Ptolp. & Caffiod. Y'ulgatse
'

tf. y. Sic eft in Brev. Moz. excepta voce latitudine , accinunt. Gr. Kyochlv Tscci^/fai sVl Kvcaw , « xsin&z-
'

pro dilatione. Sic etiam apud Aug. Profp. & Caffiod. in rai lit' arQpwstr' 'A'/aCof (\fmCfii sxi kv&iv/ , n iMrl^eu
nunc Pf. quibus accedit Ambrof. in Pf. 118. to. 1. 1042. iit «pxfcor Mf. Alex. eV afp^ciTCt?.
a. iojTJ. a. 1119. e. izo8. a. at in Pf. 4}. col. 925-. c. if. 10. Ita legunt Auguft. Prolp. & Caffiod. cum Pfalc.
legit cum Pfalt. Corb. in latitudincm. Rom. veto , In tri- Rom. &
Moz. excepto uno circumdederunt. In Mediol.
bulatione invocavi in latitudine Dominus. Gr. '&k 6*1- etiam deeft quia, licut in, ante & poft ultus fum. Hie-
ij<ftoc iiriY.a.Wiv.ukji toy Kv&iW k, s'tthxMe p.V tlf ir\uj'vo/ist ron. vero epift. ad Sun. Fret. col. 6^9. c. ait Dicitis & :

•#. 6. legunt Profp. ItaCaffiod. in hunc Pf. cum & quia in Gracis codicibns non inveniri ; fed in Latinis fib
Sulpicio Sev. vit. S. Mart. p. 350. f. Pfalt. Piom. Si- & afterifco legendum eft. In ed. Rom. & al. k- t» ovofioli Kv-
militer habet Moz. mihi adjutor eft extremo veto mihi .-
p!v vi/ut.vti.uUua.vriz- Moz. hlc & inf. 11.& 12. ita Icribit,
faciet homo. Ambrof. 1. 5. de fide, to. 2. JJ9. a. 1. de & vultus fum illos , pro ultus fum. In
fed aperto mendo ,

Incarnat. p. 719. d.cum Vulgata concinit , ficut Auguft.
in hunc Cypr. autem ep. ad Foitunat. p. 267. b. & 1.
Pf.
5. Teftim. p. 306. c. legit No« metuam quid faciat mihi
homo : Dominus mihi auxiliator eft. Gr. K'v&izs i/j.0'1 £ ontoV
#.7.Sic habet Caffiod. in hunc Pf. cum Pfalt. Carnut.
& Corb. Auguft. vero , & Profp. cum Pfalt. Moz. Dom.
mihi adjutor eft : %j ego defpiciam , &c. In Rom. adjutor
*ft
'
& eS° videbo inimicos meos. In Mediolan. videbo fuper
inimicos meos. In Gr. Ki$t>{ s/<c< /SoM^rsS" x.dyu sVo'^flU
<ri; i'/^fii i*v.
Corb. lie : Omnes gentes circumierunt me : ego autem fa- m
mine Domini ultus fum eos.
:
Tfr. 11. Pfalt. Mediolan. cum Rom. Corb. ac Moz. $
in nomine Domini ultus fum eos , vel illos. Sic etiam apud
Aug. Ptofp. & Caffiod. in hunc Pf. Apud Ambrof. verd
in Pf. 43. & 48. to. 1. 908. c. 948. e. S3 '•" "omine Do-
mini ultus fum in eos. Grsece , ut fup. ?. 10.
#. 12. ltidem in Pfalt. Corb. Sic etiam in Rom. prz-
ter ult. tf in nomine Domini vindicabor in eis. In Mozar.
vultus fum illos ; initio vero fie , Circumd. me /icttt apes
favum. Similiter hab. Aug. St Caffiod. «pes favum i ex-
 ,, :

2^0 LIBER PSALMORUM. Pfalm. CXVII.

Versio antiqua. Hlbr. Vulgata hop.
Ex Mf. Satigerm. ignis in fpinis in nomine : & in nomine Domini quia ultus fum in fpinis ; & in nomine Domini quia
Domini ultus fum eos. eas. ultus fum in eos.

13. Impullus verfatus fum Inipnlfits pelicbar ut cadet em 1 3 . Impulfus everfus fum ut ca-
lit caderem : & Dominus fuf- & Dominus fiftentavit me. derem : & Dominus fufcepit me.
cepit me.
1 4. Fortitude mea , 5c lau- Fortitude mea , & laits mea Do- 14. Fortitudo mea, &laus mea Exod,
datio mea Dominus & fadus : minus ; & faclus eft nuhi in falu- Dominus : & fadus eft mihi in fa- I
S> *•
eft mihi in lalutem. ton. lutem.
1 5. Vox kctitiae & falutis, in Fox laudis & falutis in taberna- 1?. Vox exfultationis & falu-
tabernaculis juftorum. culis juftorum. tis , in tabernaculis juftorum.

Dextera Domini fecit

16. -Dextera Domini fecit for tit udi- 16. Dextera Domini fecit vir-
virtutcm dextera Domini : v.em , dextera Domini excelfa : tutem : dextera Domini exaltavit
exaltavit me , dextera Domini dextera Domini fecit forth udinem. me , dextera Domini fecit virtu-
fecit virtutem. tem.
17. Non moriar , fed vi- Non moriar , fed vivam , & 1 7 . Non moriar , fed vivam :

vam : & narrabo opera Do- narrabo opera Domini. & narrabo opera Domini.
mini.
1 8. Caftigans caftigavit me Corripiens arguit me Dominus 18. Caftis;ans cafticravit me
Dominus : & morti non tradi- & morti non tradidit me. Dominus : & morti non tradidit
dit me. me.
19. Aperite mini portas juf- Aperite mihi port as juftit'u , in- 1 9. Aperite mihi portas juftitia?^

titix , & ingreffus confitear greffus in eas confitebor Domino : ingreifus in eas confitebor Domino
Domino : no. hxc porta Do- hue porta Domini , jufti intrabunt 20. hsec porta Domini, jufti intra-

Kiini, jufti intrabunt in earn, in cam. bunt in earn.

z\. Confitebor tibi Domi- Confitebor tibi quoniam ex audifii 11. Confitebor tibi quoniam
ne quoniam exaudifti me Sc : me, & faclus es mihi in faint em. «xaudifti me : & faclus es mihi in
fadus es mihi in lalutem. fa'.utem.
22. Lapidem , quern repro- Lapidem quern reprobaverunt 2z. Lapidem , quern reprobave- Iftt.zZ.
baverunt ardificantes , hie fac- adificantes , faclus eft in caput an- tunt anhheantes , hie faftus eft in "*•
Mattb,
tus eft in caput anguli. Ztili. caput anguli
zi. 42.*
23. A Domino fadus eft : A Domino factum e(l iftud , ejr 2 3. A Domino factum eft iftud :
^'
uc 2
.hie eft mirabilis in oculis nof- hoc eft mirabile in oculis noflris. Sc eft mirabile in oculis noftris. 1 7-
tris. jn. 4,
24. Hax dies quam fecit Hxc dies quam fecit Do- 24. Hxc eft dies, quam fecit "•
, eft ,

Dominus : exfultemus , & lx- minus : exfultemus , & Utemur in Dominus : exfultemus , ik lartemur
33-
temur in ea. ea. l.PtU
N0T.E AD VeRSIONEM ANT QUAM. I
2.7.

tremo vero, ^ in nom. "Domini alius fum ess. Ap. Caf- l%OftOMJt!ao/4Clt , &C.
fiod. vindicavi in eis . Apud Ambrof. 1. de exhort, virgin, 20. Hilar, in Pf. 126*. col. 422. e. hxc ell porta Do-
If.
to. 2. 297. e. media leguntur ut fup. exarferunt Jicm ignis mini, jnfli intrabunt per earn. Similiter Ambr. in Luc. 9.
in fpinis. In Gr. 'Exuxaasa) 1
/U( dcel /ue'^orxi xv^ov *, col. 1407. d. necnon Ambrofiaft. p. 238. d. Audt. op. imp.
t4> ovifialt Kvflv Yi,uv,y,ului> oci/tM. in Matth. hom. 19. p. 91. a. Hieron. in Matth. 7. 10.4«
fr . Rom. Corb. Mediolan. & Car-
ii. Ira ferunt Pfalt. 24. a. S. Profp. &
Cafliod. in hunc Pf. denipto verb»
nut, cum Caffiod. Auguft. vero cum Moz. ita Tanquatn : ejl. In Pfalt. Rom. &
Mozar. introibunt per earn. Apud
cumulus arena impuljus Jam ut caderem, &c. Apud Am- Auguft. ha porta Domini , jufti intrabunt in eas. In Gr.
brof. in Pfalm. 36. to. 1. 800. c. Impulfus (nbverl'fis fum uZta ntvMi
ii e\l-aa.vA tiethivimcu cc avin.

nt caderem : & Dom. 8cc. Apud Profp. ut in Vulg. In Gr. •fr . 2i. Sic eft in Pfalt. Rom. Cotb. ut ap. Am- & &
'DtSfi; diSTpinaw m •/rieeir' £, &c.