Muziek 2e en 3e graad versie 16 februari 2018 (vernieuwde versie)

Leeswijzer
In de tabel hieronder staan de vakspecifieke basiscompetenties voor muziek voor de 2e en 3e graad. Deze worden nog aangevuld met de basiscompetenties die je kan vinden in het document ‘leerplannen_gemeenschappelijk’. Beide
documenten samen vormen het geheel van basiscompetenties en bijhorende voorstellen voor leerplandoelen.

De basiscompetenties die vanuit de 2e naar de 3e graad een leerlijn vormen, zijn naast elkaar geplaatst. Bij elke basiscompetentie zijn twee clusters van voorstellen geformuleerd. Het is niet zo dat je voor de volledige set van voorstel a
of voorstel b een voorkeur hoeft uit te spreken. Interessant is om beide naast elkaar te leggen/diegene eruit filteren die volgens jou de basiscompetentie ‘dekken’. Het staat je vrij hierin te combineren, wijzigen, aan te vullen en te
schrappen.

Het is interessant eerst het geheel door te nemen vooraleer feedback te formuleren aan de hand van de vragen (zie document ambassadeurs_vragen).

Basiscompetentie
ontwikkelen een eigen efficiënt
leer-, oefen- en werkproces
2e graad 3e graad
Voorstel a Voorstel b Basiscompetentie Voorstel a Voorstel b
leerplandoelen leerplandoelen leerplandoelen leerplandoelen
 Omschrijft verschillende stappen  Omschrijft het nut van oefenen. plannen een eigen efficiënt leer-,  Plant op regelmatige basis  Oefent gericht op de besproken
van een oefenproces.  Omschrijft verschillende stappen oefen- en werkproces dat oefenmomenten in. werkpunten.
 Omschrijft wat hij oefent, hoe hij van een oefenproces. afgestemd is op het eindresultaat  Oefent gericht op de besproken  Reflecteert op de stappen van het
oefent, wanneer hij oefent en  Hanteert de aangereikte stappen werkpunten. oefenproces.
waarom hij oefent van het oefenproces  Reflecteert op het eigen oefen-,
 Hanteert stappen van een leer- en werkproces.
oefenproces

gaan op elementaire wijze creatief
om met muzikaal materiaal
 Toont een elementair muzikaal  Ontwikkelt een muzikaal gaan creatief en met durf om met  Zet zijn muzikaal  Durft zijn muzikaal
voorstellingsvermogen. voorstellingsvermogen. muzikaal materiaal voorstellingsvermogen in bij het voorstellingsvermogen inzetten
 Varieert muzikaal materiaal met  Zet zijn muzikaal musiceren  Ontwikkelt een eigen muzikale
behulp van aangereikte technieken. voorstellingsvermogen in.  Vindt alternatieven voor bestaand creativiteit.
 Improviseert op eenvoudige wijze  Ontwikkelt een eigen muzikale muzikaal materiaal.
en met behulp van aangereikte creativiteit.  Maakt (gedurfde) combinaties met
technieken met muzikaal materiaal. muzikaal materiaal.

benoemen en beheersen
elementaire instrument- en/of
zangtechnische basisvaardigheden
 Omschrijft in eigen woorden
elementaire instrument- en/of
zangtechnische basisvaardigheden.
 Gebruikt basisinstrument-
technieken en/of
basiszangtechnieken bij het
musiceren’
 Benoemt de elementaire
instrument- en zangtechnische
basisbegrippen (muzikaal
startmateriaal zoals
klankeigenschappen en muzikale
aspecten, basiselementen i.v.m.
Vormgeving)
 Omschrijft elementaire instrument-
en/of zangtechnische
basisvaardigheden
 Gebruikt
basisinstrumenttechnieken en/of
basiszangtechnieken bij het
musiceren
beheersen instrument- en/of
zangtechnische vaardigheden en
zetten ze in, zowel in eigen als
aangeleerd muzikaal materiaal
 Beheerst de instrument- en/of
zangtechnische vaardigheden bij
het musiceren in zowel eigen als
aangeleerd muzikaal materiaal
 Voert één of meerdere concrete
basisvaardigheden uit in zowel
eigen als aangeleerd muzikaal
materiaal
 Combineert twee of meerdere
basisvaardigheden
 Gebruikt de instrument- en/of
zangtechnische vaardigheden bij
het musiceren in het eigen en
aangeleerd materiaal.
 Combineert meerdere instrument-
en/of zangtechnische vaardigheden
in de uitvoering van zowel eigen,
als aangeleerd materiaal.
  Combineert meerdere instrument-
en zangtechnische
basisvaardigheden in de uitvoering
van zowel eigen als aangeleerd
materiaal

nemen waar, benoemen en  Luistert gericht naar muzikale  Vertelt wat hij waarneemt. nemen waar, benoemen en  Vertelt wat hij waarneemt.  Benoemt de muzikale parameters
hanteren met het oog op zingen en parameters (hoogte, duur, sterkte,  Luistert gericht naar muzikale hanteren met het oog op zingen en  Luistert gericht naar muzikale (hoogte, duur, sterkte,
spelen: kleur) en muzikale componenten parameters en componenten. spelen: parameters en componenten. klank)/componenten (melodie,
A/ muzikale parameters (melodie, tonaliteit, metrum, ritme,  Omschrijft de begrippen uit A en B A/ muzikale parameters  Omschrijft de begrippen uit A en B tonaliteit, harmonie, metrum,
(hoogte, duur, sterkte, dynamiek, tempo, vorm en met eigen woorden. (hoogte, duur, sterkte, met eigen woorden. ritme, dynamiek, tempo, vorm en
kleur) samenklank)  Benoemt de begrippen uit A en B kleur)  Analyseert de begrippen uit A en B samenklank) in functie van het uit
B/ muzikale componenten  Benoemt de muzikale parameters  Combineert verschillende muzikale B/ muzikale componenten  Combineert verschillende muzikale te voeren werk.
(melodie, tonaliteit, (hoogte, duur, sterkte, kleur) en parameters bij het musiceren (melodie, tonaliteit, parameters bij het musiceren  Combineert bewust meerdere
metrum, ritme, dynamiek, muzikale componenten (melodie, harmonie, metrum, ritme, parameters (hoogte, duur, sterkte,
tempo, vorm en tonaliteit, metrum, ritme, dynamiek, tempo, vorm en klank)/componenten (melodie,
samenklank) dynamiek, tempo, vorm en samenklank) tonaliteit, harmonie, metrum,
samenklank) ritme, dynamiek, tempo, vorm en
 Omschrijft de muzikale parameters samenklank) in functie van het uit
(hoogte, duur, sterkte, kleur) en te voeren muziekstuk.
muzikale componenten (melodie,
tonaliteit, metrum, ritme,
dynamiek, tempo, vorm en
samenklank)
 Hanteert de muzikale parameters
(hoogte, duur, sterkte, kleur) en
muzikale componenten (melodie,
tonaliteit, metrum, ritme,
dynamiek, tempo, vorm en
samenklank) bij het musiceren.

hebben aandacht voor ritmische en  Herkent bij het gericht luisteren  Benoemt ritmische en melodische
melodische structuren en vormen aangebrachte ritmische en
in eenvoudig muzikaal materiaal melodische structuren/vormen.
 Duidt aangebrachte ritmische en
melodische structuren/vormen
aan.
 Past aangebrachte ritmische en
melodische structuren/vormen toe
bij het musiceren
structuren/vormen
 Omschrijft ritmische en melodische
structuren/vormen in eenvoudig
muzikaal materiaal
 Herkent ritmische en melodische
structuren/vormen in eenvoudig
muzikaal materiaal
analyseren eenvoudig muzikaal
materiaal op basis van inzicht in
ritmische en melodische structuren
en vormen
 Kan vanuit schriftelijke waarneming  Maakt een analyse op basis van
een analyse maken van eenvoudig inzicht in ritmische en melodische
muzikaal materiaal op basis van structuren en vormen
inzicht in ritmische en melodische
structuren en vormen
 Kan vanuit auditieve waarneming
een analyse maken van eenvoudig
muzikaal materiaal op basis van
inzicht in ritmisch en melodische
structuren en vormen

leggen de relatie tussen klank en
notenbeeld
 Verklankt een notenbeeld
 Noteert klank in een notenbeeld
 Kent/herkent klank en notenbeeld creëren gericht klanken met of  Creëert klanken met of zonder  Creëert gericht klanken al dan niet
 Legt de relatie tussen klank en zonder een notenbeeld notenbeeld vanuit een notenbeeld.
notenbeeld met zijn lichaam/stem
als instrument
 Legt de relatie tussen klank en
notenbeeld met (niet
lichaamseigen) instrumenten
verklanken en onderhouden een
elementair muziekrepertoire
luisteren, interageren en reageren
tijdens het samen musiceren
luisteren gericht naar het eigen
musiceren
hebben aandacht voor
nauwkeurigheid en afwerking
tonen muzikaal geheugen bij het
musiceren
 Verklankt elementair
muziekrepertoire waar alle
verworven muzikaal materiaal in
verwerkt zit.
 Onderhoudt een elementair
muziekrepertoire.
 (attitude: de ll heeft de reflex om
elementair muziekrepertoire te
onderhouden)
 Luistert gericht bij het samen
musiceren
 Interageert bij het samen
musiceren met zijn medespeler
 Reageert bij het samen musiceren
 Benoemt na afloop van het
musiceren werkpunten en
pluspunten.
 Reflecteert
 Omschrijft
nauwkeurigheid/afwerking in eigen nauwkeurigheid/afwerking met
woorden met betrekking tot één of
meerdere muzikale parameters/
componenten
 Streeft naar nauwkeurigheid en
afwerking
 Brengt gememoriseerd muzikaal
materiaal
 Verklankt een elementair
muziekrepertoire
 Onderhoudt een elementair
muziekrepertoire
 Luistert gericht bij het samen
musiceren.
 Interpreteert binnen het eigen
begrippenkader wat hij hoort bij
het samen musiceren.
 Luistert gericht
 Benoemt na het eigen musiceren
de gebruikte muzikale
parameters/componenten
 Benoemt na afloop van het
musiceren werkpunten en
pluspunten
 Omschrijft
betrekking tot één of meerdere
muzikale parameters/muzikale
componenten
 Is bereid om aandacht te hebben
voor nauwkeurigheid/afwerking
 Brengt gememoriseerd muzikaal
materiaal naar voor
ontwikkelen, verklanken en
onderhouden een relevant
muziekrepertoire
musiceren constructief en
doelgericht samen
luisteren kritisch naar het eigen
musiceren
werken nauwkeurig en streven
naar artistieke kwaliteit
tonen een innerlijk
voorstellingsvermogen
 Ontwikkelen:
o Bouwt repertoire op
o Stelt een repertoire voor
 Verklanken:
o Voert het opgebouwde
muziekrepertoire uit
 Onderhouden:
o Maakt een selectie uit het
opgebouwde
muziekrepertoire
o Maakt een gevarieerd
programma uit het
opgebouwde
muziekrepertoire
o Heeft speelcomfort bij het
uitgebouwde
muziekrepertoire
 Past zijn eigen muzikaal spel aan bij
het samen musiceren
 Leidt en volgt bij het samen
musiceren
 Kent de diverse rollen en
verantwoordelijkheden van elke
samenspeler bij het samen
musiceren
 Luistert naar het eigen musiceren
aan de hand van eerder
vastgelegde criteria.
 Reflecteert over het eigen
musiceren in functie van een
volgende uitvoering.
 Vormt zich vanuit zelfreflectie een
mening over het eigen musiceren.
 Musiceert met volgehouden
aandacht.
 Omschrijft
nauwkeurigheid/afwerking in eigen uitvoering de momenten van
woorden met betrekking tot één of
meerdere muzikale parameters/
componenten
 Reflecteert over het verbeteren
van de uitvoering
 Verklankt muzikaal materiaal
verklanken.
 Bouwt een breed repertoire op,
met bestaand of nieuw materiaal,
rekening houdend met eigen
ontwikkelingsniveau, eigen
voorkeuren en met een diversiteit
in stijlen/cultuurperiodes
 Stelt een breed repertoire voor,
met bestaand of nieuw materiaal,
rekening houdend met eigen
ontwikkelingsniveau, eigen
voorkeuren en met een diversiteit
in stijlen/cultuurperiodes
 Voert het opgebouwde
muziekrepertoire uit.
 Maakt een selectie uit het
opgebouwde muziekrepertoire op
elk uitvoeringsmoment.
 Heeft speelcomfort bij het
uitgebouwde muziekrepertoire.
 Reageert bij het samen musiceren
reageren op het spel van anderen
 Past zijn eigen muzikaal spel aan bij
het samen musiceren
 leidt bij het samen musiceren
 Volgt bij het samen musiceren
 Neemt verantwoordelijkheid bij het
samen musiceren.
 Luistert kritisch naar het eigen
musiceren
 Reflecteert over het eigen
musiceren
 Musiceert met volgehouden
aandacht.
 Omschrijft na afloop van eigen
nauwkeurigheid/afwerking met
betrekking tot één of meerdere
muzikale parameters/muzikale
componenten.
 Streeft naar afwerking.
 Verklankt muzikaal materiaal
verklanken.

staan open voor courante en  Is bereid verschillende
muziekgerelateerde technologische mogelijkheden van technologische
media media te verkennen.
tonen plezier tijdens het musiceren  Maakt zijn speelplezier zichtbaar
door middel van expressie en
benoeming
tonen belangstelling voor de  Toont belangstelling voor de
muziekwereld muziekwereld
observeren de muzikale uitingen  Kijkt en/of luistert met aandacht
van anderen naar de muzikale uitingen van
anderen.
 Observeert tijdens andermans
muzikale uiting één of meerdere
gebruikte muzikale componenten
en/of parameters
 Toont zich bereid om de
verschillende mogelijkheden van
courante en muziek gerelateerde
technologische media te
verkennen.
 Maakt zijn musiceerplezier
zichtbaar door middel van
expressie en/of benoeming.
 Toont nieuwsgierigheid voor de
muziekwereld
 Praat over muzikale producten en
ervaringen die deel uitmaken van
hun dagelijks leef- en
belevingswereld
 Kijkt/luistert met aandacht naar
muzikale uitingen van anderen
 Observeert tijdens het muzikaal
spel van anderen gericht één of
meerdere gebruikte muzikale
parameters en/of muzikale
componenten
 Benoemt na afloop van het
muzikaal spel bij anderen gebruikte
muzikale parameters en of
muzikale parameters benoemen.
hanteren muziekgerelateerde
technologische media
geven blijk van een noodzaak tot
musiceren
hebben aandacht voor muzikale
genres, stijlen, componisten en
muziekgeschiedkundige elementen
 Omschrijft hoe muzikaal materiaal  Omschrijft hoe geschreven
zal klinken. muzikaal materiaal zal klinken
 Begrijpt hoe muziekgerelateerde  Doet suggesties voor het gebruik
technologische media werken van courante media in de eigen
(technisch en meerwaarde). uitvoeringen
 Werkt met muziekgerelateerde  Werkt met technologische media
technologische media in
uitvoeringen.
 Doet suggesties voor het gebruik
van muziekgerelateerde
technologische media in
uitvoeringen.
 De leerling musiceert frequent  Musiceert frequent met behulp van
 De leerling neemt deel aan lesmateriaal en/of zelfgekozen
(on)geplande toonmomenten materiaal.
zowel binnen als buiten de  Neemt deel aan (on)geplande
academie. toonmomenten binnen en
eventueel buiten de leercontext
van de academie.
 Benoemt diverse genres, stijlen,  Omschrijft verschillen tussen
componisten en diverse genres/stijlen, componisten
muziekgeschiedkundige en muziekgeschiedkundige
elementen. elementen in eigen woorden.
 Omschrijft het verschil tussen  Heeft interesse voor diverse
diverse genres/stijlen, componisten genres/stijlen, componisten en
en muziekgeschiedkundige muziekgeschiedkundige elementen
elementen.
 Herkent diverse genres, stijlen,
componisten en
muziekgeschiedkundige
elementen.
 Toont nieuwsgierigheid voor
diverse genres/stijlen, componisten
en muziekgeschiedkundige
elementen.