Educatieve master Muziek & Podiumkunsten

NAAM:

STAGEPLAATS NIVEAU (GRAAD EN/OF JAAR)

ONDERWIJSVORM AANTAL LEERLINGEN

VAK DATUM

NAAM VAKMENTOR TIJDSTIP

LESVOORBEREIDING

OPZET
WERKPUNT(EN) UIT DE VORIGE LES
Baseer je op het reflectieverslag van je vorige les (ongeacht welk vak).
Wat wil je deze les voor jezelf bereiken?

Niet van toepassing.

BEGINSITUATIE
Spreek met de mentor bij de voorafgaande observatie over de leerlingen en de beschikbare infrastructuur.
 Persoonlijke kenmerken: leeftijd, karakter, interesse, groepssamenstelling …
 Kenmerken als muzikant: muzikale competentie, situering in het leerproces, attitude, repertoire, zelfwerkzaamheid …
 Ruimte: beschikbare plaats, instrumenten, didactisch materiaal …

De les is afgestemd op 3 leerlingen piano 2.4

De leerlingen zijn reeds vertrouw met opwarmingsoefeningen. Ze zijn nog wat verlegen om ‘door te spelen’ en met
karakter te spelen.

LESONDERWERP
L’Hippopotame qui ne pouvait plus entrer dans sa baignoire – Gérard Meunier

De andere 2 leerlingen hebben andere stukjes die al beter gekend zijn.

DOELSTELLINGEN DIE IN DEZE LES AAN BOD KOMEN (gewoonlijk volstaan max. 3 doelstellingen – kernwoorden in het vet)
1. De leerlingen kunnen adh van akkoorden en verschillende registers een bepaalde sfeer spelen.
2. De leerlingen kunnen onmiddellijk met een juiste articulatie spelen door voor en na spelen
3. De leerlingen kunnen verschillende sferen in het stuk omschrijven (met een beeld, gedachte,…) nadat de
leerkracht voorspeelt

Educatieve master Muziek & Podiumkunsten 1/7

 Educatieve master Muziek & Podiumkunsten
Lesdoelen Leerinhoud/leerstof Didactische werkvormen Media/didactisch
Leeractiviteiten materiaal
1 en 3 Lesstart: Opwarmingsoefening: spelen met -piano
kleuren (10min)
Organisatie:
- De leerling krijgt drie akkoorden en drie - Uitleg van de opdracht
‘gedachtes’: boos, blij en verdrietig.
Nadat de leerling deze akkoorden in 3
registers speelt, probeert hij de
gedachtes bij de akkoorden te plaatsen.
Daarna kiezen we een register op de
piano (laag, midden of hoog). De
leerling speelt het akkoord, maar op
een andere manier (gebroken
akkoorden, herhaald, staccato, forte,
piano, …). Alles om de gedachte zoveel
mogelijk duidelijk te maken. De andere
leerlingen moeten raden welke
gedachtes de leerling aan de piano
speelt.

Educatieve master Muziek & Podiumkunsten 2/7

 Lesdoelen Leerinhoud/leerstof Didactische werkvormen Media/didactisch
Leeractiviteiten materiaal
Lesdoel 2 Lesfase1: Kennismaking met de partituur -partituur
(20min) Werkvorm: Voor en na spelen, onderwijsleergesprek -piano

Organisatie:
- Toelichting geven over de opdracht
- De leerling probeert de eerste
maten te spelen via voor en na
spelen. Daarna probeert de leerling
- Leerkracht speelt voor in traag tempo en in
het B thema te spelen dat in Majeur
staat. Het lijkt sterk op het begin stukjes tot maat 10. Daarna naar het B thema
thema maar mocht het niet vlot maat 19.
gaan: vragen stellen.

- Eventuele moeilijkheden en
- Vragen stellen: hoe verliep dit voor jou? Waren
problemen aanpakken
er moeilijke plaatsen? Waarom zijn dit
moeilijke plaatsen? Hoe lossen we dit op?

Educatieve master Muziek & Podiumkunsten 3/7

 Lesdoelen Leerinhoud/leerstof Didactische werkvormen Media/didactisch
Leeractiviteiten materiaal
Lesdoel 3 Lesfase 2: Kleurenquiz (30min)
Werkvorm: Improvisatie, onderwijsleergesprek, -piano
onderzoekende rol -partituur
Organisatie:

- We overlopen nog even welke

- Opdracht uitleggen met link naar de
gedachtes er nog zijn: angstig,
opwarming (nu in praktijk brengen).
ongeduldig, opgejaagd, gefrustreerd,…
De leerlingen komen dan om de beurt
aan de piano zitten en spelen hun stukje
wat ze al kennen. Ze kiezen 1 van de vele
gedachtes en proberen daarmee hun
stukje te spelen. De andere proberen te
raden welke gedachte gespeelt wordt.

- Experimenteren op de partituren. De
eerste maten op verschillende manieren - Gehoortraining: welke sfeer past het best bij
spelen door van kleur en gedachte te het stuk.
veranderen en dan een keuze maken
over hoe het stuk best kan gespeeld
worden.

Educatieve master Muziek & Podiumkunsten 4/7

 Lesdoelen Leerinhoud/leerstof Didactische werkvormen Media/didactisch
Leeractiviteiten materiaal
Lesslot :Reflectie (5min)
Werkvorm: Discussie

Feedback vragen van de leerling en ook
feedback geven. Samen de agenda’s
invullen.
Onderzoekende vragen stellen: vond je het leuk? Wat
vond je het interessantste? Wil je dit nog eens doen?
Waar ga je aan werken deze week?
Zo krijgt de leerkracht een beeld hoe de leerling de les
heeft ervaren.

Educatieve master Muziek & Podiumkunsten 5/7

Didactische analyse L’Hippopotame qui ne pouvait plus entrer dans sa baignoire – Gérard Meunier:

Het is een uitgebreide titel met als vertaling ‘het nijlpaard dat niet meer in haar bad kan’. Een leuk gekozen titel die in het begin duidelijk merkbaar is in de muziek. Het
thema heeft iets ‘frustrerend’ of ‘kwaad’ in zich en daar kan de leerling achter komen na het een keer voor te spelen. Gérard Meunier (1928) is een Franse pedagoog,
pianist en componist.

Het stuk heeft een ABA structuur: A van m.1-18 B van m. 19-27 en A van m. 28-44. De laatste A heeft op het einde een harmonische en melodische verschuiving tegenover
de eerste A (maat 17 tegenover 43). In maat 17 zijn de handen nog gekruist (RH onder LH) en in maat 43 zijn ze terug normaal. Maat 17 beweegt zich via de
dubbeldominant op de 3e tel naar de dominant terwijl in maat 43 enkel de subdominant 2 tellen gegeven wordt en daarna de dominant. Het verschil lijkt me te klein om
van een A’ te spreken.

Technische moeilijkheden + oefeningen:

Maat 3: combinatie van staccato LH met gebonden noten RH. Oefening: In verschillende toonaarden de LH staccato in akkoorden spelen en de RH in 1 positie alle vingers
laten spelen met deze articulatie (5-4-3-2-1-2-3-4-5).

Maat 6: gekruiste handen: lijkt moeilijker dan het is. De kinderen vinden dit meestal een leuke plaats om te doen!

Maat 17: snelle opeenvolging van akoorden. Oefening: LH alleen en enkel de onderste stem spelen (re#, re hersteld, do). Daarna de sopraan erbij (in het akoord: fa#, sol#,
la). Daarna middenstem erbij vanaf de dominant (re, do). Als laatste stap met de rechterhand erbij.

Opvallende plaatsen

Bij de tempoaanduiding staat ‘Tango’ geschreven. Dit komt overeen met de doorlopende staccato’s en geeft iets ‘pittig’ aan het stuk.

1e maat: FF met 2 accenten in RH en LH. Een stevig begin waar de leerling erg zelfzeker aan moet beginnen. Het zet de toon waarmee het stuk wordt gespeeld. Goed
begonnen is half gewonnen…

Maat 12: Tussendominant met in de RH de appogiatuur van de la (of grote none). Dit kan door de leerling wel eens omschreven worden als ‘lelijk’. In dat geval laat ik
hem/haar de oplossing van de si op de 2e tel spelen. Het gegeven van spanning-ontspanning in de muziek kan daar aan bod komen.

Maat 18: mi – la als stijgende kwart RH en dalende kwint LH. Een motief dat 3 keer gespeeld wordt in dit stuk (ook nog in maat 27 en 44). Het wordt ff gespeeld en is ook
een moment waarop de leerling erg zelfzeker moet zijn. Niet alleen om de gewenste klank te bekomen, maar ook de grote sprong die voorafgegaan wordt. De leerling zal
misschien wat extra tijd nodig hebben om de handen juisten te zetten.

Educatieve master Muziek & Podiumkunsten 6/7

Maat 19: Plots is het Majeur. Met hetzelfde thematisch materiaal creeërt Meunier een hele andere sfeer. Dit is een leuk gegeven om mee te spelen met de leerlingen en ze
hierin uit te dagen (zie lesvoorbereiding).

Qua dynamieken staat er niet veel aangeduid. Eigenlijk is het hele stuk mf met af en toe een uitschieter naar ff. Het is dus een uitdaging om toch wat extra muzikaliteit aan
te brengen zoals crescendo’s en diminuendo’s. Dit kan samen met de leerling overlegd worden waar we dat in het stuk gaan aanbrengen.

Er is een mogelijkheid tot creeëren met dit stuk. Ik heb al aan een leerling gevraagd om akkoorden uit dit stuk te kiezen die ze mooi vond en daar een eigen melodie op te
schrijven. In plaats van staccato akkoorden kunnen deze ook in pedaal gespeeld worden waardoor je een heel andere sfeer krijgt.

Educatieve master Muziek & Podiumkunsten 7/7