Grade-10 Learner’s Material

Araling Panlipunan
Unang Markahan

VIVIAN N. PANGAN
Master Teacher- I
Malabog National High School
Salvacion, Daraga, Albay
Region V
Paksa: Ang iba’t ibang uri ng Kalamidad na Nararanasan sa komunidad at sa Bansa

Code: AP10KSP-1c-3

Layunin:
1. Natutukoy ang iba’t ibang uri ng kalamidad na nararanasan sa komunidad
at sa bansa.
2. Naipaliliwanag kung bakit nagkakaroon ng iba’t ibang uri ng kalamidad sa
bansa.
3. Natutukoy ang mga paghahanda na nararapat gawin sa harap ng mga
kalamidad
4. Napahahalagahan ang pagkakaroon ng disiplina at kooperasyon sa
pagitan ng mga mamamayan at pamahalaan sa panahon ng kalamidad.
 Panimula
Ang araling ito ay tungkol sa mga suliranin at hamong pangkapaligiran
na nararanasan ng tao sa kasalukuyan. Bilang mag-aaral at mahalagang bahagi
ng lipunan, mahalagang magabayan ng guro ang mga mag-aaral na
maipaliliwanag kung ano ang iba’t ibang uri ng mga hamong pangkapaligiran
na ating nararanasan upang maging angkop ang gagawing pagtugon. Mahalaga
rin na matukoy ang mga paghahandang nararapat gawin sa harap ng mga
kalamidad at mapahalagahan ang pagkakaroon ng disiplina at kooperasyon sa
pagitan ng mga mamamayan at pamahalaan sa panahon ng kalamidad.
Kakailanganin ito ng mga mag-aaral upang sila ay maging aktibong kalahok sa
mga gawain ng pamahalaang tumutugon sa mga
suliranin at hamong pangkapaligiran.
 Gabay ng Guro Kagamitang Pangmag-aaral
Dahil sa lokasyon ng ating bansa, iba’t- LOOP A WORD
ibang uri ng mga suliraning pangkapaligiran
Q W E R T Y U I O L
ang nararanasan sanhi ng bagyo, baha, L I N D O L T U T A
landslide, lindol, tsunami at pagsabog ng S D F G H J K L H N
bulkan. Kung hindi tayo maghahanda, maaring C V B N M B A H A D
magdulot ng malaking pinsala ang mga ito. B A B A B A D G D S
Mahalagang alam natin ang mga dapat T S U N A M I A K L
gawin sa panahon ng panganib. Layunin ng A D R G B A G Y O I
modyul na ito na magbahagi hindi lamang T H U N D E R S T D
kaalaman tungkol sa panganib, pati na E A R T H Q U A K E
kahandaan.
Simulan ang pagtuklas at pagbuo ng mga Mula sa krossalita subukan mong hanapin, sa
pang-unang kasagutan sa pamamagitan ng anumang direksyon, ang salita na tinutukoy sa
mga sumusunod na gawain. bawat bilang. Bilugan ang salita at pagkatapos ay
Batayan sa Pagwawasto: isulat ito sa patlang ng bawat aytem.

1.Bagyo 3.Lindol 5.Landslide

2.Baha 4.Tsunami
 Kagamitang Pangmag-aaral

____________1. Ito ang sama ng panahong nagtataglay ng hanging may lakas na higit sa
35 kilometro bawat oras.
____________2. Ito ang pagtaas ng tubig sa ilog, lawa at iba pang katubigan na maaring
umapaw at umagos sa karatig na mababang lugar.
____________3. Ito ang mahina hanggang malakas na pagyanig dahil sa biglaang
paggalaw ng bato sa ilalim ng lupa
____________4. Ito ang sunod-sunod na alon na likha ng lindol na ang episentro ay
nasa ilalim ng dagat
____________5. Ito ang pagbaba ng lupa, bato o putik mula sa mataas na lugar.

SAGUTIN:
1. Anu-anong salita ang nakita ninyo sa loob ng kahon na napapabilang sa mga iba’t ibang
uri ng kalamidad na nararanasan sa ating bansa?

2. Sa inyong palagay bakit nagkakaroon tayo ng ganito katinding kalamidad sa ating bansa?
Ipaliwanag.
 Gabay ng Guro Kagamitang Pangmag-aaral
LARAWANG KUPAS
GAWAIN 2: LARAWANG KUPAS

Pagkatapos ng unang gawain,Ipatukoy ang

iba’t ibang kalamidad ayon sa nakikita sa
mga larawan at alamin ang antas ng
paunang kaalaman ukol dito.

1. Suriin ang mga larawan at tukuyin ang

iba’t ibang kalamidad na nararanasan
sa bansa.
2. Anu-ano ang epekto nito sa buhay,
ari-arian at pangkalahatang kalagayan
ng bansa?
 Gabay ng Guro
Pagkatapos matuklasan ang mga pang-
unang kaalaman sa aralin,ay lilinangin ng mga
mag-aaral ang mga kaisipang ito sa
pamamagitan ng pagpapakita ng video at
pagbasa ng teksto at iba pang kagamitan na
mapagkukunan ng mga impormasyon. Ang
pangunahing layunin sa bahaging ito ay
matukoy ang mga epekto at pamamaraan
upang mabawasan ang matinding epekto ng
kalamidad. Kasabay nito ang iyong paggabay
sa kanila sa pag-unawa ng paksang tatalakyin.
Gawain:
Video Analysis
1. Magpakita ng video ng mga sanhi ng
iba’t ibang kalamidad at hamong
pangkapaligiran at ang epekto ng mga ito sa
tao at sa kapaligiran. Pasagutan ang video
analysis chart tungkol sa pinanuod na video.
Kagamitang Pangmag-aaral
Dahil sa lokasyon ng ating bansa,
iba’t-ibang uri ng mga suliraning
pangkapaligiran ang nararanasan sanhi ng
bagyo, baha, landslide, lindol, tsunami at
pagsabog ng bulkan. Kung hindi tayo
maghahanda, maaring magdulot ng
malaking pinsala ang mga ito.
Mahalagang alam natin ang mga
kaalaman at kahandaang dapat gawin sa
panahon ng panganib.
DISASTER-TUBE
Panonoorin ang dalawang video na
nagtataglay ng mga impormasyon tungkol sa iba’t
ibang kalamidad.
 Gabay ng Guro Kagamitang Pangmag-aaral
• Disasters in the Philippines Based on Official Data 2011-2012 ,https://www.youtube.com/watch?v=- 2T-couEK1Y
• Preparedness in Disaster-Prone Philippines: Scaling Up Resilience in Governance
https://www.youtube.com/watch?v=DDZNm4KQE9o

2. Panooorin ang video na nagtataglay ng Panonoorin ang dalawang video na

mga impormasyon tungkol sa iba’t ibang nagtataglay ng mga impormasyon tungkol sa
kalamidad at ang epekto nito. Mas mabuti iba’t ibang kalamidad. Sagutan ang Video
kung magtatala ang mga mag-aaral ng Analysis Chart.
mga impormasyong makakatulong sa
pagsagot sa pamprosesong mga tanong. Pagbasa ng Teksto:
Basahin ang teksto tungkol sa iba’t ibang uri
Pamprosesong tanong: ng kalamidad at mga paghahanda na dapat
isagawa sa panahon at pagkatapos ng
1. Suriin ang mga larawan at tukuyin ang kalamidad.
iba’t ibang kalamidad na nararanasan sa
bansa.
2. Ano-ano ang naging epekto nito sa
buhay, ari-arian at pangkalahatang
kalagayan sa bansa?
 Kagamitang Pangmag-aaral

MGA KABATIRANG HAKBANG AT KAHANDAAN LABAN SA MGA SAKUNA SANHI NG ‘CLIMATE

CHANGE’
Sanggunian: A Reference Material for K to 12 CCA/DRVR
Convergence

Mga Kabatirang Hakbang

at Kahandaan laban sa mga
Sakuna sanhi ng
‘Climate Change’

Office of the President, Climate Change Commission (OP-CCC)

National Disaster Risk Reduction and Management Council (NDRRMC)
Office of Civil Defense (OCD)
Philippine Institute of Volcanology and Seismology (PHIVOLCS-DOST)
Mines and Geosciences Bureau (MGB-DENR)
Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration
(PAGASA-DOST)
Science and Technology Information Institute (STII-DOST)
Philippine Information Agency (PIA)
Kapisanan ng mga Brodkaster ng Pilipinas (KBP)
&
Local Climate Change Adaptation for Development (LCCAD)
 Kagamitang Pangmag-aaral

GAWAIN: DATA RETRIEVAL CHART

Ibigay ang mga hinihinging impormasyon.

URI NG EPEKTO NG PAGHAHANDANG

KALAMIDAD KALAMIDAD ISASAGAWA
 Kagamitang Pangmag-aaral

PIC-COLLAGE

MAHAHALAGANG
KAALAMAN AT
KAHANDAAN SA
PANAHON NG
PANGANIB DULOT
NG KALAMIDAD
 Gabay ng Guro Kagamitang Pangmag-aaral

• Para mas makaganap ng mabuti sa Gawain:

daloy ng pagpapalalim ng kaalaman TRI-SINDAI
ay kakailanganin ang kritikal at
masusing pagsusuri, sariling
pagbabalangkas at pag-oorganisa ng
konsepto. Sa bahaging ito ng
pagpapalalim ipaunawa ang mas
aktibo at produktibong pakikilahok sa
mga gawain. Muling subukan na
buuin ang kasagutan kung paano
pahahalagahan ang mga
paghahahandang natutunan sa Tatlong mahahalagang aral na
panahon at pagkatapos ng aking natutunan tungkol sa iba’t
kalamidad. ibang uri ng kalamidad.
 Gabay ng Guro
Pagkatapos linangin ang kaalaman ng
mga mag-aaral tungkol sa konsepto ng
suliraning pangkapaligiran ay hamunin
naman sila upang pagnilayan ang mga
kaalamang ito para sa mas malalim na
pag-unawa. Ang bahaging ito ay
magpapatibay sa pag-unawa ng mag-aaral
tungkol sa aralin. Inaasahang sa
pagtatapos ng bahaging ito ay may
malalim nang pag-unawa ang mga mag-
aaral tungkol sa paksa.
Kagamitang Pangmag-aaral
Kung ikaw ang pinuno ng SDRRM club
(School Disaster Risk Reduction
Management) sa inyong
paaralan,magbigay ng limang kapaki-
pakinabang na hakbang sa paghahanda sa
panahon ng kalamidad.
1.____________________________
2.____________________________
3.____________________________
4.____________________________
5.____________________________
 Gabay ng Guro Kagamitang Pangmag-aaral

Pagtingin, Pagtanaw at Pagninilay

Pagnilayan ng mga mag-aaral kung ano ang
kanilang naramdaman habang sila ay nasa
proseso ng pag-aaral ng iba’t ibang uri ng
kalamidad na nararanasan sa bansa? At kung
paano nabago ang kanilang pananaw sa
buhay matapos malaman ang epekto nito sa
buhay. Ipatukoy kung anong paghahanda ang
nais gawin bago pa mangyari ang mga
susunod na kalamidad.
 Gabay ng Guro Kagamitang Pangmag-aaral

GAWAIN : SUMPA KO: PANGANGALAGAAN KITA Matapos malaman ang mga dahilan at
epekto ng climate change sa buhay ng tao, alam
Matapos malaman ang mga dahilan at mo na ngayon kung paano mo pahahalagahan
epekto ng climate change sa buhay ng tao, alam at pangangalagaan ang kapaligiran.
na ng mga mag-aaral kung paano
pahahalagahan at pangalagaan ang kapaligiran. Upang higit na madama ang
pagpapahalaga sa kapaligiran, gumawa ng
Upang higit na madama ng mga mag-aaral panunumpa na naglalaman ng pagpapahalaga
ang pagpapahalaga sa kapaligiran, Magpagawa at pangangalaga sa ating kapaligiran. Basahin ito
ng isang panunumpa na naglalaman ng sa harap ng klase.
pagpapahalaga at pangangalaga sa ating Rubrik ng pagpuntos:
kapaligiran at ipabasa ito sa harap ng klase. Organisasyon - 40%
(Gawing batayan ang Rubrics sa pagpupuntos.)
Mensahe - 40%
Dating sa nakikinig - 20%

Kabuuan -
100%
Kagamitang Pangmag-aaral

PANUNUMPA
 Gabay ng Guro Kagamitang Pangmag-aaral

Sa huling bahagi ng modyul. Ilalapat ang GAWAIN : CAMPAIGN POSTER

mga natutuhan kaugnay ng aralin sa buhay
ng mga mag-aaral sa pamamagitan ng Gumawa ng isang campaign poster na
pagtupad sa mga gawain na magpapamalas nagpapakita ng paghahanda ng mga
ng ganap na pag-unawa sa aralin. mamayan at pamahalaan sa iba’t ibang uri
ng kalamidad.
GAWAIN 10: CAMPAIGN POSTER
Magpagawa ng isang campaign poster
na nagpapakita ng paghahanda ng mga Gamit ang mga sumusunod na kriterya:
mamamayan at pamahalaan sa panahon
ng iba’t ibang kalamidad. Nilalaman - 30%
Organisasyon - 30%
Mensahe - 40%
Kabuuan - 100%
MARAMING SALAMAT PO