Ang mga Kabihasnan sa America
_TALASAYSAYAN_
 Base Culture – pinakaunang kultura at pinagbasehan ng mga
sumunod na kultura at kabihasnan
 Eklipse – pagtabig ng buwan sa araw na nagdudulot ng
pagdilim ng kalangitan
 Integrasyon – pagtanggal ng anumang hadlang sa pagkakaisa
ng iba’t ibang paniniwala at kultura ng mga tao
 Mitolohiya – kalipunan ng mga alamat ng isang pangkat ng
tao patungkol sa kanilang pinagmulan, kasaysayan, mga
bayani, mga diyos, at mga ninuno
 Terracing – paraan ng pagsasaayos ng lupain upang
pagtaniman; kadalasan itong ginagawa sa mabundok o kaya
ay sa matatarik na lugar
 Tributo – kabayarang binibigay ng isang nasakop na lugar
kapalit ng kapayapaan at proteksiyon
Matatagpuan ang mga kontinente ng North America at South
America sa pagitan ng dalawang malalawak na karagatan, ang
Karagatang Pasipiko at Karagatang Atlantiko. Nagmistulang hadlang
ang mga karagatang ito upang makipag-ugnayan ang mga
kabihasnan sa America sa ibang mga kabihasnan sa Asya, Africa, at
Europe.
_ANG MGA OLMEC_
TINATAWAG NA Olmec o mga taong goma (rubber people) ang mga
pamayanan na naninirahan sa baybayin ng Golpo ng Mexico noong
1200 BCE.
Nakasentro sa relihiyon ang buhay ng mga Olmec. Ang mga pinuno
nila ay nagpatayo ng mga templo na hugis piramide at sa tuktok ng
mga templong ito nagaganap ang mga seremonyang panrelihiyon.
Isa pang paraan ng pagsamba ng mga Olmec sa kanilang mga diyos
ay sa pamamagitan ng paglalaro ng bola na goma. Ito ay isang
seremonya na maglalaban ang dalawang pangkat ng manlalaro sa
isang ballcourt. Tanging mga braso at balakang lamang ng mga
manlalaro ang maaaring gamitin upang ipasok sa stone ring ang
isang gomang bola. Ang matatalong manlalaro ay isasakripisyo sa
kanilang mga diyos.
Binubuo ang Sistema ng pagbibilang ng mga Olmec ng tatlong
simbolo:
 Dot – katumbas ng bilang 1
 Bar – katumbas ng bilang 5 at;
 0 – katumbas ng bilang 0
Ginamit nila ang Sistema ng pagbibilang sa pagtatala ng mga eklipse
at paggalaw ng mga planeta. Lumikha rin sila ng dalawang
kalendaryo na gamit sa pang-araw-araw at sa mga panrelihiyong
seremonya.
ANG MGA TEOTIHUACANO
America. Nahahati sa apat na antas ang lipunan ng mga Mayan.
Matatagpuan sa lambak ng Mexico ang tinaguriang “Lupain ng mga
Diyos” o Teotihuacan. Ang Teotihuacan ay kinilala bilang unang
lungsod sa America. Mula 100 CE, ang lugar na ito ay naging sentro
ng mga magsasaka, artisan, arkitekto, at musikero.
Mapayapa ang buhay ng mga Teotihuacano na nakasentro lamang sa
pagsasaka, kalakalan, at relihiyon.ang kanilang mga bahaya ay
napapalamutian ng mga guhit ng ibon, jaguar, at nagsasayawang
mga diyos. Sa paglipas ng panahon, nakamit nila ang pinakamalawak
na ugnayang pangkalakalansa Gitnang America.
Sinasamba ng mga Teotihuacano ang diyos na si Quetzalcoatl o ang
tinaguriang Feathered Serpent. Ayon sa kanilang paniniwala, si
Quetzalcoatl ang nagbigay sa tao ng kaalaman sa pagsasaka,
pagsulat, paglikha ng kalendaryo, paggawa ng mga likhang-sining, at
paggawa ng mga batas. Pangunahin sa kanyang kautusan ay
patunggkol sa kapayapaan, kababaang-loob, at pagmamalasakit sa
kapwa.
Nagapi ng sumalakay na Chichimec ang mga Teotihuacanonoong 700
CE at sinunog ang lungsod ng huli. Lumikas ang mga tao at ito ang
naging katapusan ng makapangyarihang lungsod.
ANG MGA MAYAN
Nagsimulang sumibol ang kabihasnan ng mga Mayan mula sa mga
pamayanang nagsasaka na nagtayo ng mga sentrong
panrelihiyonpara sa kanilang mga diyos. Mula rito, lumaki ang mga
pamayanan at naging mga lungsod tulad ng Tikal, Copan, Uxmal, at
Chichen Itza na matatagpuan sa katimugang Mexico at sa Gitnang
Maharlika Halach Uinic(tunay na tao)
Ah Kin Mai
Pari (The Highest One of the Sun)
Magsasaka
Alipin
Tulad ng mga naunang nabanggit na kabihasnan sa America,
nakabatay rin ang buhay ng mga Mayan sa kanilang relihiyon.
Politeistiko ang mga Mayan dahil naniniwala sila na maraming diyos
na namamahala sa kanilang buhay. Sumasamba sila sa pamamagitan
ng pag-aalay ng pagkain, bulaklak at insenso. May pagkakataon din
na nag aalay sila ng tao sa mga senote, isang malalim na balon,
bilang sakripisyo sa kanilang diyos.
Ang mga pari ang namumuno sa mga seremonya ng pag aalay. Sila
rin ang nagpapayo sa mga tao at sa pamahalaan kung kalian
maaaring magsaka, makipagkalakalan, magsaagawa ng
pampublikong proyekto, o makipagdigma.
Tinularan rin ng mga Mayan ang seremonya ng mga Olmec na
paglalaro ng bola bilang pagsamba sa kanilang diyos. Tinawag nila
itong poc-ta-tok na nilalarro rin sa isang ballcourt. Kailangang ibuslo
ng magkalabang pangkat ang isang bolang goma sa isang stone ring.