Mapanuring Pagbasa, mapanuring Pag-
ebidensya at katuwiran sa teksto.
iisip, Mapanuring Mambabasa
Isa sa mga hindi maiiwasang gawain sa loob ng
akademiya ang Pagbasa. Sa bawat asignaturang kinukuha
ng mga mag-aaral, may mga libro, manwal, artikulo, ulat,
at iba pang anyo ng gawain at sulatin na kailangang
basahin o gawin upang mapalalim ang kaalaman sa
konsepto, ideya at impormasyon. Ito rin ay upang
mapaunlad ang kakayahan nila sa mapanuring pag-iisip.
Hindi ito nangangahulugang hindi nagbabasa ang
mga taong nasa labas ng akademiya. Iba nga lang ang
mga binabasa, layunin sa pagbasa, at pag-unawa sa
binabasa.
Maraming tekstong binabasa sa Kolehiyo. Ang
anyo, estruktura, layunin at pinal na output nito,
gayunpaman, ay nakabatay parin sa kurso.
Halimbawa:
 Panitikan
o Tekstong Pampanitikan (tula,
sanaysay, maikling kwento,
nobela)
o Artikulo ng panunuring
pampanitikan
 Pisika
o Resulta ng eksperimento
o Siyentipikong report
 Antropolohiya
o Case study ng isang komunidad
o Artikulo ng pag-aaral sa isang
pangkat etniko
o Interbyu sa isang komunidad
 Lingguwistika
o Analisis ng gramatika ng isang
wika
o Pag-aaral sa bokabularyo o
diksyunaryo ng isang wika
Sa kabila nito, karamihan sa mga babasahing
akademiko, lalo na sa mga unang taon sa pag-aaral sa
mga asignaturang pangkalahatang edukasyon, ay may
mga pangkalahatang estruktura at proseso.
Estruktura ng Tekstong Akademiko
1. Deskripsyon sa Paksa
 Kasama rito ang depinisyon, paglilinaw,
at pagpapaliwanag. Karaniwan itong
makikita sa simula ng teksto.
2. Problema at Solusyon
 Ditotinutukoy sa pamamagitan ng
paksang pangungusap ang pinakatema
ng teksto at ang punto at layunin ng
paksa, ang gustong patunayan,
ipaggiitan, isangguni, ilahad, at kung
paano ito mauunawaan.
3. Pagkakasunod-sunod o sekwensiya ng mga ideya
 Maaari itong maging kronolohikal o
hierarkikal.
4. Sanhi at bunga
 Nagagamit ito para pagbatayan ang mga
5. Pagkokompara
 Kaugnay ito ng pagkakapareho at
pagkakaiba ng mga datos upang
patibayan ang katuwiran.
6. Aplikasyon
 Iniugnay nito ang paksa at mga ideya sa
tunay na nagaganap sa buhay.
Mapanuring Pagbasa: Mga Estratehiya
Ang Tekstong Akademiko ay nangangailangan ng
maingat, aktibo, replektibo, at maparaang pagbasa.
Makatutulong ito upang higit pang maunawaan ang
binabasang akda.
1. Maingat, dahil kailangang usisain at busisiin ang
mga ebidensya, at suriin kung gaano ka lohikal
ang mga teksto (siguraduhing ito’y hindi batay sa
mga haka-haka lamang)
2. Aktibo, dahil habang nagbabasa, may mga
anotasyong iniligay ang mga manunulat upang
mas mapadali ang pag-intindi sa mga ideya.
3. Replektibo, dahil nabibigyang katibayan o
patunay ang nabasa kaugnay ng mga kaalaman
at sariling karanasan ng mambabasa.
4. Maparaan, dahil maaaring gumamit ng ilang
estratehiya upang maunawaang mabuti ang
teksto. (pre-reading o bago bumasa, skimming,
brainstorming)
Metakognitibong Pagbasa Tungo sa
Mapanuring Pagbasa at Mambabasa
Mayroong tatlong pananaw na umiiral sa larangan ng
literasi o pagkatuto kaugnay ng pagbasa.
Tradisyonal na Pananaw
 Matatagpuan na sa teksto lahat ng mga
impormasyon, ideya, at kahulugan para sa
mambabasa. Gumagamit ng Bottom-up na
proseso ni Patrick Gough.
Pananaw na Kognitibo
 May interaksyon ang mambabasa at teksto.
Bumubuo ng haka-haka, tumatanggap o
tumatanggi sa mga impormasyon, at nagbibigay
interpretasyon sa teksto ang mambabasa.
Gumagamit ito ng Top-down na proseso ni
Goodman.
Metakognitibong Pananaw
 Pangunahing katangian nito ang pag-iisip kung
ano ang ginagawa habang nagbabasa.