PANGKAT 2: PANITIKAN HINGGIL SA KARAPATANG PANTAO

“Karapatang ? Pantao” “Lahat Ng Tao’y May Karapatan”

ni Manuel Lorenzo D.S. Donato ni Gregorio Bituin

Patuloy pa ring lumalaganap ang

Tayo’y hindi dapat magpaapi na lamang
walang habas na pagpatay o kung tawagin ay sa sinumang taong pawang mga gahaman
“Extra Judicial Killing”. Bawat araw mayroong dapat matuto ngang sa kanila’y lumaban
inosenteng taong kinikitil nang walang kalaban- pagkat mga tulad nila’y pawang iilan

laban. Ano nga ba ang dahilan ng kanilang Lahat ng tao sa mundo’y may karapatan
walang habas na pagpatay? na mabuhay sa mundo ng may kalayaan
‘di niya karapatang maapi ninuman
Ayon sa Philippine National Police, hindi at ‘di rin karapatang mapagsamantalahan

bababa sa libo-libong tao ang namamatay dahil Ngunit karapatan niyang makipaglaban
sa “Extra Judicial Killing”. Ang “Extra Judicial at huwag mabuhay sa takot kaninuman
kaya nga maraming bayaning nagsulputan
Killing” ay ang pagpatay sa isang tao na wala
para sa paglaya’y nakikipagpatayan.
manlang “due process” o malalim na
pagpoproseso. Ang ilan sa mga biktima ng sa sama-sama’y may lakas tayo, kabayan
ipakita natin ang ating kalakasan
“Extra Judicial Killing” ay sila Kian Lloyd Delos
ating babaguhin ang bulok na lipunan
Santos na di umano’y tulak ng droga, Karl at ating dudurugin ang ating kalaban.
Angelo Arnais na sinasabing isang holdaper
kaya’t pinatay. Ito ay ilan lamang sa mga taong
pinatay nang walang sapat na ebidensya. Ito ay
isa sa mga epekto ng “War on Drugs” na
“Karapatang Pantao ng Lahat ng Tao”
panukalang proyekto ng ating Pangulong
ni Josel Maylne Gallano
Duterte para mapuksa ang droga. Para saan pa
ang mga batas kung ito ay binabaliwaa lamang,
lalo na’t ang mga tao pang gumawa ng batas Ang ating karapatang pantao Nararapat nating
ang siyang hindi sumusunod dito. irespeto Na para bang tayo’y nagmamano Sa
mga nakatantandang tao.
Hindi na makatao ang ginagawang
Kahit pa saan man ang lokasyon Ito ay ang
pagbabago ng Administrasyon. Ang pagkitil ng buhay
ating obligasyon Hindi lang dapat sa mga
ng iba, may kasalanan mang Malaki o maliit ay hindi
okasyon Pagkakaisa ang tanging rason
solusyon upang makamit ang tunay na pagbabago. Karapatang pantao’y igalang Lahat tayo’y
Hindi porket nagkasala ang isang tao ay wala na itong pantay-pantay lamang Dapat tayo ay maging
pag-asa upang magbago. Ang isang tao, bagkos ito matapang Ipaglaban ang nararapat lang.
ay isang karanasan na susubok sa katatagan ng
isang tao.
 “Tatsulok” lupa niyang sinasaka’y tanging kayamanan

inawit ni Bamboo minsa’y nagkasakit, kaisa-isang anak

naubos ang kaunting pera’y di parin lumalakas.

Totoy bilisan mo, bilisan mo ang takbo
Ilagan ang mga bombang nakatutok sa ulo mo
Totoy tumalon ka, dumapa kung kailangan
At baka tamaan pa ng mga balang ligaw Sa asendero ay nangutang, isandaang piso lang
Totoy makinig ka, wag kang magpa-gabi
ngunit ito’y madodoble, sa anihan babayaran
Baka mapagkamalan ka't humandusay dyan sa tabi
Totoy alam mo ba kung ano ang puno't dulo
at kapag pumalya, madodoble nanaman
Ng di matapos-tapos na kaguluhang ito
madodoble ng madodoble hangga’t di mabayaran.
Hindi pula't dilaw tunay na magkalaban
Ang kulay at tatak ay di syang dahilan
Hangga't marami ang lugmok sa kahirapan
At ang hustisya ay para lang sa mayaman Tano,Tano , sa gipit mong kalagayan Tano,

Tano, anong kasasapitan?

Habang may tatsulok at sila ang nasa tuktok
Di matatapos itong gulo lumipas ang mga anihang sinalanta ng bagyong
nagsidaan
Iligtas ang hininga ng kay raming mga tao
At ang dating munting bukid, ngayo'y sementeryo ang pobreng si Tano’y nabaon sa utang
Totoy kumilos ka, baliktarin ang tatsulok
hanggang ang lupa niya ang naging kabayaran
Tulad ng dukha, nailagay mo sa tuktok
may utang pa si Tano’t nakikisaka na lang.
Hindi pula't dilaw tunay na magkalaban
Ang kulay at tatak ay di syang dahilan
Hangga't marami ang lugmok sa kahirapan
At ang hustisya ay para lang sa mayaman ilan ang tulad ni tanong pinahihirapan

Habang may tatsulok at sila ang nasa tuktok Sila’y marami pa ngayon doon sa kanayunan
Di matatapos itong gulo
Ngunit itong si Tano ay biglang naglaho
Hindi pula't dilaw tunay na magkalaban
Ang kulay at tatak ay di syang dahilan Nang siya’y makita, doon sa kabundukan
Hangga't marami ang lugmok sa kahirapan
At ang hustisya ay para lang sa mayaman
Habang may tatsulok at sila ang nasa tuktok
Ngunit itong si Tano ay biglang naglaho
Di matatapos itong gulo
Habang may tatsulok at sila ang nasa tuktok Nang siya’y Makita, doon sa kabundukan
Di matatapos itong gulo... kabog kabog
Di matatapos itong gulo... kasama ng sandatahan

Siya’y naging mandirigma ng bayang lumalaban

“Tano”

ni Ramon T. Ayco Ngayon ay lumalaban si Tano sa gahaman

Mga tulad ni Tano, tayo nang lumaban

May isang magsasaka , Tano ang pangalan Tayo nang lumaban, tayo nang lumaban.
 Talambuhay ni Ramon T. Ayco

 Kilala sa pangalang “Ka Arting”.

 Opisyal na naging kasapi ng New People’s Army (NPA) Taong 1976 at ipinadala
sa Cagayan valley.
 Sumulat ng mga kantang “ Pantasya” , “Babae”, “ Tano” at marami pang iba. noong
siya’y nasa Cagayan valley.
 Pangatlo siya sa labintatalong magkakapatid.
 Anak nina ginoong Baltazar Tabaranza Ayco isang sundalo na nagmula sa Bohol
at ginang Pilar Tang isang Filipino-Chinese na nagmula sa Jolo,Sulu.
 Nang makatungtong ng 2nd year college ay napilitang tumigil sa pag-aaral sa
kursong Marine Engineering nang ideklara ang batas militar noong 1972.
 Nagkaroon ng dalawang asawa:
1. Isang aktibista noong
2. Isang NPA noong 1978.
 Nagpasyang bumalik sa maynila noong 1981 bilang manunulat sa “ Ang Bayan”
hanggang 1986.
 Mula 1986 – 1991 ay naging organisador siya ng kilusang “Mayo Uno”.
 Pagdating ng 1991 – 1995 ay naging kasapi siya ng pangkulturang organisasyong
“BUGKOS”.
 Pagsapit ng 1995 – 2002 ay nagtrabaho siya sa “Ibon Foundation”.
 Mula 2002 hanggang sa kasalukuyan ay nagtrabaho siya bilang monitoring and
information officer sa People’s Development Institute o PDI isang NGO na
tumutulong sa pagtataguyod ng karapatan ng mga magsasaka at katutubo.