TOPIK 8:

PELAN PENGURUSAN BILIK

DARJAH

Disediakan oleh:
PN CHE HARITHUN BT ABDULLAH
 PELAN
PENGURUSAN
BILIK DARJAH

Halangan dalam
Pengurusan Bilik
Pengurusan Bilik
Darjah Berkesan
Darjah

Ciri-ciri Bilik Darjah

Berkesan

Membina Pelan
Pengurusan BD yang
Efektif Secara
Kreatif & Inovatif
8.1 PENGURUSAN BILIK DARJAH BERKESAN

▪ Persekitaran pembelajaran yang kondusif

perlu mengambil kira elemen-elemen seperti
fizikal, emosi & sosial
▪ Murid-murid mempunyai perbezaan dari segi
matlamat, kebolehan & personaliti. Guru
harus mengambil kira faktor2 tersebut utk
membentuk satu persekitaran & pengurusan
bilik darjah yg berkesan
 Perkara penting dlm Pengurusan
Bilik Darjah
▪ Kerjasama
▪ Pengurusan Masa
▪ Peluang Pembelajaran
▪ Persekitaran Bilik Darjah
▪ Pengurusan Kendiri
▪ Komunikasi Berkesan
8.2 CIRI2 BILIK DARJAH(BD) BERKESAN
Panduan utk Guru:
▪ Menyediakan suasana demokratik di dlm BD
▪ Bertanggungjawab sbg pendidik & fasilitator
▪ Menimbulkan persekitaran saling mempercayai &
menghormati
▪ Percaya kebolehan murid utk capai kejayaan
▪ Menunjukkan contoh teladan utk diikuti
▪ Menjadikan BD tempat seronok & selamat utk murid
▪ Menunjukkan kecintaan & semangat tinggi utk mengajar &
mendidik murid
▪ Pembelajaran berasaskan individu
▪ Mempunyai semangat kekitaan
▪ Mengamalkan komunikasi berkesan dlm BD
8.3 LANGKAH PENYEDIAAN PELAN PENGURUSAN
BD YG EFEKTIF SECARA KREATIF & INOVATIF
▪ Dua perkara utama guru perlu
pertimbangkan dlm membuat perancangan
pd permulaan sesi persekolahan:
➢Menetapkan persekitaran pembelajaran
berkesan berlaku (elemen fizikal, akademik &
sosioemosi)
➢Menetapkan jenis komuniti murid diingini
(membimbing murid ke arah bert/laku
mewujudkan pembelajaran
kondusif,eg.kerjasama, hormat, bert/jawab)
▪ Pelan pengurusan perlu dibina sebelum
perjumpaan pertama antara murid dan
guru
8.3 LANGKAH PENYEDIAAN PELAN PENGURUSAN
BD YG EFEKTIF SECARA KREATIF & INOVATIF
Proses merangka plan merangkumi
komponen:
▪ Persekitaran Fizikal
▪ P&P
▪ Hubungan G – M
▪ Pengurusan Disiplin
▪ Intervensi Guru
 8.4 HALANGAN DALAM PENGURUSAN BD

▪ Hubungan ibu Bapa

▪ Pengaruh Rakan Sebaya
▪ Keadaan Persekitaran Bilik Darjah
▪ Masalah Perkembangan Murid
▪ Salah Laku yg Tidak Dijangka
 8.4 HALANGAN DALAM PENGURUSAN BD

▪ Hubungan ibu Bapa

➢ Guru sediakan rekod t/l murid sbg bukti (cth kontrak t/l)
➢ Libatkan ibu bapa di peringkat awal (cth kongsi
kepakaran, maklumkan prestasi baik anak)
▪ Pengaruh Rakan Sebaya
➢ Perhatikan dinamika kumpulan bersifat +ve @ -ve
➢ Kendali kajian sosiometri & kenal pasti pola
persahabatan
➢ Pamerkan nilai yg boleh diterima oleh semua murid &
bertindak balas dgn adil
 8.4 HALANGAN DALAM PENGURUSAN BD
▪ Keadaan Persekitaran Bilik Darjah
➢ Peka dgn susun atur murid, lihat dinamika kumpulan, masalah
penglihatan, ketinggian, dll
➢ Peraturan & rutin BD
➢ Sistem pengudaraan, pencahayaan

▪ Masalah Perkembangan Murid

➢ Guru perlu bijak kenal pasti masalah murid. Perlu ketahui latar
belakang perkembangan fizikal, kognitif, emosi, social &
kendiri murid
➢ Dekati mereka & bantu beri keyakinan diri

▪ Salah Laku yg Tidak Dijangka

➢ Boleh rujuk Model Disiplin, cth Hierarki Tindakan Pembetulan
Canter
 RUMUSAN

▪ Pelan Perancangan Pengurusan BD dapat

membantu guru utk merancang dari
peringkat awal
▪ Mengambil kira semua aspek
▪ Fleksibel ikut kesesuaian
 PERSEKITARAN PEMBELAJARAN
KONDUSIF
▪ Persekitaran kondusif merupakan komponen
penting dalam proses P&P.
▪ Untuk mewujudkan persekitaran kondusif ini,
para pelajar perlu saling menghormati antara
satu sama lain antara guru dan pelajarnya.
▪ Selain itu, para pelajar perlu melibatkan diri
dalam kegiatan ilmu dalam setiap kesempatan,
termasuk menggunakan bahasa yang sesuai.
▪ Secara ringkas, persekitaran yang kondusif
dalam bilik darjah perlu dikelolakan dengan baik,
yang elok dipandang dan teratur susunannya.
STRATEGI
UMUM
 MENGGUNAKAN STRATEGI
AUTORITATIF
▪ Guru yang bersifat autoritatif akan
menghasilkan murid-murid yang boleh
diharapkan, mempunyai harga diri yang tinggi,
dan boleh berbaik dengan rakan sebaya.
▪ Ciri-ciri guru bersifat autoritatif ialah:
 Sentiasa memantau tingkahlaku murid-murid.
 Menggalakkan mereka untuk berdikari dari segi
pemikiran dan perlakuan.
 Memupuk sikap tolak ansur dalam kalangan mereka.
▪ Walaupun guru tersebut prihatin, tetapi guru
akan menentukan batasan-batasan tertentu
(jika difikirkan perlu).
▪ Oleh itu, murid-murid akan lebih aktif dan
mempunyai kawalan kendiri.
 MENGURUS AKTIVITI KUMPULAN
SECARA BERKESAN
▪ Untuk menjadi pengurus yang berkesan dalam
bilik darjah, cara pengurusan kita perlu
merangkumi tugas-tugas ini.
Menyedari apa yang Dengan itu, kita akan lebih mudah mengesan tingkahlaku
berlaku dalam bilik darjah yang kurang sesuai agar tidak melampaui batasan.

Mampu menangani Sebagai contoh, semasa bergerak dari satu meja ke meja
situasi dalam bilik darjah yang lain sambil membimbing murid-murid menyiapkan
yang bertindan tindih latihan, kita juga perlu menyedari apa yang sedang
dilakukan oleh murid yang lain.
Mengekalkan Memastikan tumpuan murid-murid tidak terjejas semasa
kesinambungan isi pertukaran guru antara sesi pengajaran.
pelajaran yang
disampaikan
Libatkan murid-murid dalam aktiviti Mereka dirangsangkan untuk cuba
pembelajaran yang mencabar tetapi menyiapkan tugas yang diberi secara
berada dalam tahap kebolehan mereka berdikari tanpa pengawasan yang
dan skop sukatan pelajaran. terlalu rapi.
MEMBENTUK DAN MENGEKALKAN
PROSEDUR DAN PERATURAN
▪ Setiap bilik darjah perlu ada satu set prosedur
dan peraturan yang jelas bagi menjamin
perjalanan proses pengajaran dan
pembelajaran yang lancar.
▪ Murid-murid kita perlu tahu apa yang boleh
atau tidak boleh mereka lakukan pada satu-
satu masa bagi mengelakkan timbulnya
keadaan huru-hara.
PROSEDUR:
▪ Memerihalkan bagaimana aktiviti-aktiviti
dilaksanakan dalam bilik darjah.
▪ Terdapat enam bidang yang perlu
dipertimbangkan apabila ingin merancang
prosedur dan rutin bagi bilik darjah iaitu:
1) Rutin pentadbiran.
2) Pergerakan murid-murid.
3) Pengurusan bilik darjah.
4) Rutin pengajaran dan pembelajaran.
5) Interaksi antara guru dan murid.
6) Interaksi antara murid.
PERATURAN:
▪ Menyenaraikan tindakan murid yang
dibenarkan atau dilarang dalam bilik darjah.
▪ Peraturan biasanya tertulis dan ditampal di
tempat yang strategik dalam bilik darjah.
▪ Terdapat beberapa contoh peraturan yang
digariskan sebagai panduan:
1) Bersopan sepanjang masa.
2) Hormati harta benda orang lain.
3) Dengar apabila orang lain sedang bercakap.
4) Jangan tolak, pukul atau cederakan orang
lain.
5) Patuhi peraturan sekolah dalam bilik darjah.
MENINGKATKAN SIFAT KERJASAMA

▪ Terdapat tiga strategi dalam proses ini iaitu:

a) Membina hubungan yang positif dengan
murid-murid.
b) Minta mereka berkongsi dan memikul
tanggungjawab bersama.
c) Memberi ganjaran bagi tingkahlaku yang
sesuai.
Membina Hubungan Positif dengan
Murid
▪ Selain mengambil berat terhadap pencapaian
akademik, guru juga perlu mengambil berat
terhadap kebajikan murid-murid yang
mereka ajar.
▪ Kebanyakan guru terlalu asyik mengajar
sehingga mengabaikan keperluan sosio-
emosi murid.
▪ Di sini terdapat garis panduan cara guru
mengambil berat terhadap muridnya.
1) Tanyakan murid-murid secara peribadi mengenai
perasaan pada hari yang berkenaan. Sebagai
contoh, adakah perkara yang menganggunya di
bilik darjah atau rumah.
2) Tuliskan nota ringkas yang mengandungi kata-kata
perangsang.
3) Tingkatkan kekerapan memanggil nama murid-
murid semasa sesi pengajaran.
4) Jadikan seorang pendengar yang aktif dan
tumpukan perhatian kepada apa yang diperkatakan
oleh mereka.
5) Memaklumkan kepada mereka yang kita bersedia
memberi bantuan atau sokongan moral.
Berkongsi Dan Memikul
Tanggungjawab Bersama
▪ Berikut adalah garis panduan yang boleh
dipertimbangkan bagi memperoleh kerjasama
murid-murid agar mereka rela berkongsi dan
memikul tanggungjawab bersama:
 Libatkan murid-murid dalam perancangan dan
pelaksanaan program dan aktiviti bilik darjah.
 Galakkan mereka untuk menilai tingkahlaku mereka.
 Jangan menerima alasan yang diberi.
 Beri peluang kepada murid-murid dalam melibatkan
diri dalam proses membuat keputusan dengan
mengadakan perjumpaan kelas.
Memberi Ganjaran Bagi
Tingkahlaku Yang Sesuai
▪ Pemberian ganjaran juga didapati boleh
meningkatkan sifat kerjasama di kalangan
murid-murid.
▪ Di sini, terdapat garis panduan dalam
memberi ganjaran.
Pilih pengukuh yang •Kenalpasti pengukuh yang sesuai bagi setiap
berkesan murid.
•Pengukuhan digalakkan bersifat individu.
•Sesetengah murid menganggap ganjaran paling
berkesan adalah pujian dan ada yang anggap
penglibatan dalam aktiviti kegemaran.
Gunakan galakan dan •Tingkahlaku yang sempurna mengambil masa
pembentukan tingkah laku yang panjang.
secara berkesan •Adalah disyorkan agar ganjaran diberi bagi
penambahbaikan yang diperhatikan walaupun
kecil.
Gunakan ganjaran untuk •Apabila murid-murid diberi ganjaran bagi
memaklumkan penguasaan satu kemahiran pembelajaran,
penguasaan pembelajaran, motivasi intrinsik serta tanggungjawab murid akan
bukan mengawal meningkat.
tingkahlaku