Republika ng Pilipinas

BICOL STATE COLLEGE OF APPLIED SCIENCES AND TECHNOLOGY

Lungsod ng Naga

Salik ng Kahirapan sa Asignatura ng mga BS ECE sa taong Panuruan 2015-2016.

Isang Aksyon Riserts na iniharap kay DR. RONNIE B. RUBI Bilang Pangangailangan sa

Asignaturang Filipino 2, Pagbasa at Pagsulat sa Iba’t ibang Disiplina Tungo sa Pananaliksik

Inihaharap nina:
Bongiad, Mica Angela P.
Rivera, Jairuz Ren A.
Dacuya, Melody C.
Infante, John Adrian C.
Apetrior, Mary Joy S.A.
Sanchez, Neil Adrian B.
Ramos, Christian Jay J.

Marso 2016
Introduksyon

“Ang pagkakaroon ng sapat na edukasyon ang magiging kaagapay sa pag-unlad ng buhay

ng mga mag-aaral at ng bansa.” Ito ang menasheng galling kay Bro. Armin Luistro, Kalihim ng

Kagawaran ng Edukasyon. Sa mensaheng ito ipinapahayag ang kahalagahan ng edukasyon sa

buhay ng tao at pati na rin sa bansa. Kaya’t importanteng malaman ng mga estudayante sa

kasulukuyan ang importansya ng edukasyon.

Ang pag-aaral ng mga estudyante ay isang importanteng gawain, dahil ito ay

makakatutulong sa kanila upang makapaghanda sa kanilang magiging trabaho sa hinaharap. Ang

pagkakaroon ng problema ng isang estudyante o ang pagbagsak sa asignatura ay hindi dapat

ipagsawalang-bahala. Ang kahinaan sa klase ng isang estudyante ay maaring sumalamin sa istilo

ng pagtuturo ng kanilang propesor o maaring ang estudyante na mismo ang may problema kung

bakit sila ay bumabagsak o nahihirapan makasabay sa klase.

Ang pagbagsak ng isang estudyante kahit sa isang asignatura lamang ay isang seryosong

bagay, maari itong magdulot ng problema para sa kanya sa hinaharap. Maaring mawalan ng

kompyansa sa sarili ang mag-aaral at magdulot ng kawalan ng gana sa pag-aaral na magdudulot

ng pagbagsak sa iba pang mga asignatura. Maari rin na ang asignaturang binagsakan ng

estudyante ay isang “pre-rekwisit” na asignatura na kailangan maipasa upang makuha ang

susunod pang asignatura. Ang pagbagsak sa mga asignaturang ito ay maaring magdulot ng

pagkaudlot sa pag-aaral at magdulot ng pagdagdag sa taon ng kanyang pag-aaral. Ang

halimbawa ng kursong may ganitong istilo ay ang kurso ng Electronics at Communication

Engineering o ECE.
 Ang Electronics and Communications Engineering o ECE ay isa sa mga kursong inaalok

sa mga mag-aaral ng Bicol State College of Applied Science and Technology mula 1997 noong

napapasailalim pa sila ni Mr. Honesto T. Aguilar (dating Camarines Sur Polytechnic Colleges –

Naga Campus, Bicol College of Arts and Trade)

Sa Departamento ng Engineering, hindi maitatanggi na maraming hindi nakakaunawa sa

mga asignaturang sangkot ang matematika. Ilan sa mga asignaturang ito ang Solid Mensuration,

Engineering Physics, Advanced Algebra at Analytic Geometry.

Dahil sa kabilang ang Electonics and Communication Engineering sa mga kursong kumukuha ng

Board Exam, nakadaragdag ng pressure sa mga estudyante. Kasama sa mga ito ang oras na

inalalaan sa pag-aaral at grading kinakailangan upang hindi bumagsak. Dahil rito ang mga

mananaliksik bilang parte ng mga mag-aaral na kumukuha ng parehas na kurso, ay nais malaman

ang mga salik na nakaapekto kung bakit nahihirapan ang mga estudyante sa kanilang mga

asignatura na humahantong sa pagkabagsak sa klase.

Ang layunin ng pananaliksik na ito ay malaman kung ang mga salik na nabanggit ay

talagang nagiging dahilan kung bakit nahihirapan ang mga estudyante ng BSECE 1A at 1B. Sa

sarbey na ginawa ng mga mananaliksik doon nila malalaman kung ang mga salik ay siyang

dahilan kung bakit nahihirapan ang mga estudyante sa kanilang mga asignatura na kapag hindi

nasolusyunan ay maaaring hindi makapasa.

Pagpapahayag ng Suliranin

Sa pag-aaral na ito ay binibigyang kasagutan ang mga itinalang tanong ng mga mananaliksik. Ito

ay ang mga sumusunod:

1. Anong salik ang pinaka-nakakaapekto sa kahirapan ng mga mag-aaral sa kanilang mga

asignatura?
2. Sa nakalap na datos mula sa mga mag-aaral, anong asignatura ang pinakamahirap base sa

mga salik ng asignatura? sa estudyante? Sa propesor?

3. Ano ang mga epekto ng mga salik sa pagkatuto ng mga estudyante?

Hipotesis

Inaasahan na ang salik na may pinakamataas na marka ayon sa mga estudyante ay ang

mga salik na nakapailalim sa asignatura. Sapagkat karamihan sa mga estudyante ay nahihirapan

sa dami ng mga pinapagawa sa kanila sa bawat asignatura. Kung kaya nagiging dahilan ito ng

kanilang pagbagsak.

Samantalang inaasahan naman na ang mga salik na nakapailalim sa propesor ang may

pinakamababang markai dahil hindi na ito sapat na dahilan upang bumagsak o mahirapan ang

isang mag aaral. Kailangan na sa kolehiyo na may pagkukusa ang mga mag aaral na pag aralan

nya na lamang ang mga aralin na hindi nya maintindihan.

Layunin ng Pananaliksik
 Sa pag-aaral na ito binibigyang pansin ang mga salik sa kahirapan ng mga mag-aaral sa

BSECE sa unang taon. Ang mga mananaliksik ay may mga layunin upang maging matagumpay

ang nasabing pananaliksik. Ang mga layunin na dapat mapagtagumpayan ay ang mga:

1. Malaman ang mga salik ng kahirapan sa asignatura ng mga mag-aaral ng BSECE.

2. Malaman ang kaangkupang solusyon patungkol sa salik ng kahirapan para sa mga mag-

aaral.
3. Matukoy ang salik na nagpapahirap sa mga estudyante ng BSECE.

Kahalagahan ng Pananaliksik

Ang pananaliksik na ito ay nakatutulong sa mga mag aaral sa kolehiyo sapagkat sa

pamamagitan nito maaaring baguhin nila ang pamamaraan at estilo ng pag aaral at mas lalo pa

nila itong bibigyan ng pansin upang maiwasan ang pagbagsak ng marka. Malalaman din nila ang

kahalagahan ng pagbibigay tuon sa pag aaral. Sa mga guro naman , maiintindihan nila ang punot

dulo ng pagbagsak ng estudyante. Kung kaya gagawa sila ng paraan upang maiwasan ito.

Katulad na lamang ng paggawa ng bagong estratihiya sa pagtuturo at pagbago sa pamamaraan ng

pagturo upang mas lalo pang maintindihan ng mga mag aaral.

Saklaw at Limitasyon ng Pag-aaral

Sinasaklaw ng pag-aaral na ito ang mga mag-aaral ng kursong Bachelor of Science in

Electronics and Commmunication Engineering sa institusyon ng Bicol State College of Applied

Sciences and Technology. Ang mga estudyante ng nasabing kurso na nasa unang taon sa taong

panuruan 2015-2016 ang mga kalahok sa pagsagawa ng sarbey ng mga mananaliksik. Kasama

rito ang tatlong seksyon na nasa unang taon. Ito ang 1A, 1B at 1C. Ang mga respondente na ito

ay napili ng mga mananaliksik upang masolusyunan ng maaga ang salik ng kahirapan sa mga

asignatura na maaaring maging dulot ng kanilang pagbagsak sa nasabing kurso.

Kahulugan ng mga Salita

Nakunsumong oras -ibig sabihin ay kung gaano katagal o gaano mo nagagamit ang iyong oras sa

ibat- ibang asignatura.

Hirap ng mga aralin –antas ng kahirapan sa leksyon sa ibat ibang asignatura.

Antas ng kahirapan sa proyekto–antas ng kahirapan sa proyekto.

Inilalaang oras sa pag aaral –inilalaang oras sa pag review ng mga natapos na leksyon.

Interes sa asignatura –interes sa asignatura o sa mga araling tinatalakay rito.

Pagkakaintindi sa mga aralin –kakayahan ng estudyante sa pagintindi ng mga aralin.

Kasanayan sa pagtuturo –galing o kaalaman sa pagtuturo na nakukuha sa karanasan o mga

pinagdaanang mga pagsubok.

Bilis ng pagtuturo –bilis ng pagtuturo na kung saan naiintindihan ng mabuti ang mga araling

tinatalakay.

Attendance –pagpasok ng guro sa itinakdang oras na nakalaan para sa pagtalakay ng asignatura.

Kaugnay na Literatura

Ayon kay Fleming, ang pagsusulat ng lahat ng takda ay nakakatulong upang hindi

makalimutan ang mga dapat gawin para sa susunod na araw. Ang mga takdang aralin ay

maaaring ilagay sa isang planner o kahit sa isang simpleng kwaderno. Hindi mahalaga kung saan

ito maisusulat, ang mahalaga ay maitala ang dapat gawin at ang petsa kung kalian ito

kailangan(Fleming, 2009).
 Ayon kina Kaplan, Miller at Forsyth lumalabas na ang emosyonal na aspeto ay

nakakaapekto sa kakayahang mag-isip ng isang indibidwal. Dagdag pa rito kapag ang isang

indibidwal ay kulang o may panlabas na salik na nakakaapekto sa kaisipan nito ay mas

napipilitan ang utak na mag-isip na nagbubunga sa paglabas ng hormone kung saan ay naiinis

ang isang indibidwal sa mga gawain na hindi magawa na nagdudulot ng kawalan ng gana mag-

isip (Kaplan at Miller, 1987); (Forsyth, 1990).

Ayon sa Artikulo ng Berbano ang mga kinakaharap na problema ng mga estudyante sa

kolehiyo ay ang kanilang mga propesor, pinanggalingang paaralan, pagkuha ng hindi nais na

kurso. Base rin dito napipilitan lamang ang mga estudyante na kunin ang kursong ito dahil sa

kagustuhan ng magulang o kaya naman ay impluwensya ng mga kaibigan(Berbano, 2014).

Kaugnay na Pagaaral

Ayon kay Borcer et.al (2014), ang kursong ECE o Electronics Communications

Engineering ay isa sa mga pinakamahirap na kurso sa Engineering at iilan lamang na mga

estudyante ang nagtatagumpay sa pagtahak ng kursong ito. Hindi maitatanggi na karamihan sa

mga nababagsak ng mga estudyante ay yaong mga asignatura na sangkot sa matematika. Sa mga

asignaturang Trigonometry, Algebra, Solid mensuration at Analytic Geometry kadalasang

nahihirapan ang mga magaaral, di pa dito kasali ang matematika na ginagamit sa pagkalkula ng

resistance, current at voltage sa mga pangunahing asignatura tungkol sa electronics. Maituturing

ng iba na ang kursong ito ay ang pinakamahirap sa lahat ng mga kurso sa Engineering idagdag

pa rito na ang ECE ay isa sa may pinakamababang Passing Rate sa board exam.

Ayon kay Langer et.al (1987), kabilang sa mga salik na nakakaapekto sa kakayahang

umunlad ng isang indibidwal ay ang emosyon na nararamdaman nito. Makakatulong sa pag-isip

ng maayos ng isang indibidwal kung walang bumabagabag sa kanya na mga problema. Mas

napapadali at gumagana ang utak sa mga gawaing ginagamitan ng pag-iisip kung ang mga taong

nakapaligid sa isang indibidwal ay nakapagbibigay ng mabuting impluwensya at may positibong

pananaw na maaari nitong mapaghugutan ng inspirasyon.

Ayon sa Librong: The Influence of Environment (2014) isa sa mga nakakaapekto sa hirap

ng asignaturang kinukuha ng mga estudyante sa kolehiyo ay ang kanilang mga propesor dahil

ang pagkakaintindi ng estudyante tungkol sa mga aralin ay di lang naman nakadepende sa hirap

ng asignatura o sa sipag ng estudyante kundi pati na rin sa kakayahan ng nagtuturo sa pagdadala

ng leksyon. Nakakaapekto rin ang pagpupursigi ng mga estudyante sa pagaaral ng kanilang mga

leksyon at paggawa ng mga proyekto. Ayon pa sa librong ito, minsan ay napipilitan

lamang kunin ng mga estudyante ang ganitong mga kurso dahil sa kagustuhan ng magulang o

kaya naman ay naiimpluwensyahanng mga kaibigan o kapwa kamag-aral. Ito ay pwedeng

magudyok ng kawalan ng estudyante ng interes sa kanyang kurso kaya’t ang pagpili ng kurso ay

napakaimportante sa buhay ng isang taong papasok ng kolehiyo dahil ito ang magsasaad ng

landas na tatahakin hanggang sa pagtanda.

Batayang Teoretikal
 Nakapaloob sa bahaging ito ng pananaliksik ang pagtingin ng mga mananaliksik sa pag-

aaral gayundin ang ibang teorya na maaaring maging tulong para mapalitaw ang mga ideya na

may kinalaman sa paksa.

Ang edukasyon ay isa sa mga salik ng pag-unlad ng isang bansa. Ito, ayon kay Jose Rizal,

ay isang karapatan para sa lahat na walang sinusukat na posisyon sa lipunan, mayaman man o

mahirap, para lang masabi kung sino lamang ang may oppurtunidad para makapag-aral. Ang

edukasyon ang makapagpapalaya sa tao.

Ang pagkakaroon ng sapat na edukasyon ang magiging kaagapay sa pag-unlad ng buhay

ng mag-aaral at bansa. Ito ang pahayag ni Sec. Bro. Armin Luistro sa isa sa kanyang mga

talumpati.

Ayon naman kay Vgotsky, mula sa aklat Nina Mayos, Norma S., et.al.(2008), ang mag-

aaral na handa sa mga hamon ay lumalaking nagagamit ang kanyang mga kakayahan, handang

tanggapin ng mga mag-aaral ang hamon kung sila ay nakaramdam ng paggalang at

pagpapahalaga sa kanilang mga kakayahan. Dagdag pa niya, may matutuhan ang mga mag-aaral

kapag mabigyang pansin at tuon ang kanilang taglay. Kapag nabigyang tuon ang kakayahan ng

mag-aaral. Makakamtan din ng buong klase ang ekspektasyon para sa araw na iyon at

mapagtagumpayan ang pagkatuto ng mag-aaral.

Batayang Konseptwal
Input Proseso Awtput

Inaasahan ng mga Ang mga mananaliksik ay Matukoy ang salik na

mananaliksik na matukoy ang
salik sa kahrapan ng mga
estudyante sa kanilang
asignatura at ang angkop na
solusyon para rito.
gumawa ng kwestyoneyr na
ipapasagot sa mga estudyante
sa unang taon sa BS ECE.
nagdudulot ng kahirapan sa
asignatura at mabigyan ng
solusyon ang salik na ito base
sa mga natalang datos galing
sa sarbey.

Disenyo ng Pananaliksik

Ang analitik-deskriptiv na pamamaraan ang disenyong ginamit ng mga mananaliksik

upang isagawa ang kanilang pag-aara. Ito ay dahil nagsagawa ng isang sarbey ang mga

mananaliksik upang malaman ang mga salik ng kahirapan sa asignatura ng mga estuyante sa

unang taon ng kursong ECE at sinuri ang mga datos na nakalap sa nasabing sarbey. Dito ay

inilalarawan, susuriin sa pag-aaral ang mga pananaw ng mga estudyante at bibigyan solusyon

hinggil sa kahirapan sa mga asignatura sa kursong Electronics and Communication Engineer.

Instrumento

Sa pagkalap ng mga impormasyon, gumamit ang mga mananaliksik ng kuwestyoneyr.

Gumamit sila ng hanay ng mga palatanungan na kung saan nakapaloob dito ang mga

impormasyon na kailangan tungkol sa mga usapin na tumutukoy sa paksa sa ilalim ng pag aaral.

Nakapaloob ditto ang mga salik na naitala ng mga mananaliksik.

Pamamaraan ng Pagkalap ng Datos

 Upang matugunan ang mga katanungan ng isinagawang pag-aaral, gumamit ang mga

mananaliksik ng sarbey.

Nakapaloob sa sarbey ang mga salik at ang mga asignatura sa ikalawang semestro .

Nakasaad dito ang mga katanungang binigyang tugon ng 150 respondents mula sa BS ECE

1A,1B at 1C. Ito ay may siyam na salik na tumatalakay sa piniling paksa.

Layunin ng isinagawang sarbey na maipakita ang sapat na impormasyong tutugon sa

pananaliksik. Naipakita nito ang saloobin ng mga mag-aaral hinggil sa paksang tinalakay.

Ang mga mananaliksik ay gumawa ng isang sarbey form para makuha ang mga datos na

kailangan sa pag-aaral.

Makikita sa sarbey form ang mga salik na kailangan markahan ng estudyante upang

matukoy ng mga mananaliksik ang may pinakamataas na marka sa mga salik.

Mula rito, ang mga resulta ay makakatulong upang makagawa ng kongklusyon at

rekomendasyon sa nasabing paksa.

Pagsusuring Istatistikal

Ang mga datos na nakalap mula sa mga mag-aaral ng BSECE sa unang taon ay ilalapat sa

talahanayan upang malaman ng mga mananaliksik ang salik na may pinakamataas na marka

galing sa mga respondente. Kukunin din ng mga mananaliksik ang mode ng mga nakalap ng

datos at ang pagkuha ng bahagdan o porsyento sa kabuuan. Sa pamamagitan nito maaari nang

mabatid ng mga mananaliksik ang resulta sa pag-aaral at makapagpahayag ng karampatang

konklusyon at rekomendasyon.

Presentasyon, Pagsusuri at Interpretasyon ng mga Datos

 Talahanayan 1. Talaan ng mga datos na nakalap sa mga mag-aaral ng BSECE

Sa Isinagawang pagsusuri, makikita ang resulta ng pagaaral ukol sa mga salik ng

kahirapan sa mga asignatura na kinakaharap ng mga estudyante sa unang taon ng BS ECE.

Inilalahad sa Tsart 1 ang mga datos na nakalap sa isinagawang sarbey ng mga mananaliksik.

Sa nasabing sarbey na isinagawa ng mga mananaliksik sa mga estudyante ng kursong BS

ECE ay may nakapasaloob na mga salik na nahahati sa tatlong kategorya: Asignatura,

Estudyante, at Propesor. Ang mga salik na nakapaloob sa kategoryang Asignatura ay Hirap ng

mga Aralin, Antas ng Kahirapan ng mga Proyekto, at Nakonsumong Oras. Sa kategoryang

Estudyante naman ay nakapaloob ang mga salik na Kakayahan sa Kritikal na Pag-Iisip, Interes sa

Asignatura, at Inilaang Oras sa Pag-Aaral. Sa huling kategorya naman na Propesor, nakapaloob

ang mga salik na Attendance, Bilis ng Pagtuturo at Kasanayan sa Pagtuturo.

Ayon sa resulta sa isinagawang sarbey, sa kategoryang Asignatura, lumalabas na

karamihan sa mga estudyante ay nagsabi na ang oras na nakokonsumo ng kanilang mga

asignatura ay mababang-mababa, ang antas ng kahirapan ng mga proyekto ng kanilang mga

asignatura ay mababang-mababa, at ang hirap ng mga aralin ay mataas na mataas. Sa

kategoryang Estudyante naman, nagsasabing ang karamihan ng mga estudyante ay naglalaan ng

maraming-marami na oras sa pagaaral, ang interes ng mga estudyante sa mga asignatura ay

katamtaman at ang kakayahan sa kritikal na pagiisip ng mga estudyante ay mababang-mababa.

Sa kategoryang Propesor, sinabi ng mga estudyante na ang kasanayan sa pagtuturo ng mga

propesor ay mababa, ang bilis ng kanilang pagtuturo ay mataas na mataas at ang attendance ng

mga propesor ay mababang-mababa.

Ayon rin sa mga datos, ang salik na bilis sa pagtuturo ay nakakuha ng 21 bahagdan. 20

bahagdan naman sa hirap ng mga aralin, 19 na bahagdan naman sa salik sa inilalaang oras sa

pag-aaral. Ito ang tatlong salik na may pinakamataas na bahagdan sa 100 respondente. Ang

pinakamababa naman ay ang salik ng nakunsumong oras na may 3 na bahagdan at antas ng

kahirapan ng proyekto na may 4 na bahagdan. Ang mga salik naman na kakayahan sa kritikal na

pag-iisip, kasanayan sa pagtuturo at attendance ay nakakuha ng 8 na bahagdan. 9 na bahagdan

naman para sa salik na interes sa asignatura.

Paglalagom

Ang pag-aaral na ito ay tumatalakay sa mga salik ng kahirapan sa mga asignatura ng mga

BSECE sa taong panuruan 2015-2016. Layunin ng pag-aaral na ito na malaman at masolusyon

ang mga salik na nakakaapekto sa pagkatuto ng mga mag-aaral. Nagsagawa ng sarbey ang mga

mananaliksik sa 100 na respondente na nasa unang taon sa kursong BSECE. Ang mga resulta ay

itinala sa talahanayan at mga pigura upang mas maintindihan ang mga nakalap na datos. Nakuha

ng mga mananaliksik ang salik ng kahirapan sa mga aignatura ng mga mag-aaral gayundin ang

asignatura kung saan sila nahihirapan. Makikita rin pag-aaral na ito ang bahagdan ng mga bilang
ng mag-aaral na sumangayon sa mga salik. Nagbigay rina ang mga mananaliksik ng mga

maaaring solusyon sa mga kahirapan na ito at rekomendasyon sa mga susunod na mananaliksik.

Resulta ng Pag-aaral

Sa pagsusuring ginawa sa pag-aaral na Salik ng kahirapan sa mga asignatura ng mga

BSECE sa taong panuruan 2015-2016 natuklasan ang mga sumusunod:

1. Ang mga salik ng kahirapan sa mga asignatura ay ang mga nakunsumong oras sa bawat

asignatura, antas ng kahirapan ng proyekto, hirap ng mga aralin, inilalaang oras sa pag-

aaral, interes sa asignatura, kakayahan sa kritikal na pag-iisip, kasanayan sa pagtuturo,

bilis ng pagtuturo at attendance.

2. Karamihan sa mga mag-aaral ng BSECE ay nahihirapan sa kanilang mga asignatura.
3. Ang salik na napili ng mga mag-aaral ay malaki ang impluwensya sa performans sa

klase.

Konklusyon

Batay sa naging resulta ng pag-aaral, nabuo ang mga sumusunod na konklusyon:

1. Ang mga estudyante ng kursong BS ECE ay nahihirapan sa kanilang mga asignatura

dahil mabilis ang pagtuturo ng kanilang propesor sa kanilang aralin na nagdudulot ng

problema dahil nababawasan ang kapasidad ng pagkakaintindi ng mga estudyante sa mga

araling itinuturo.
2. Nahihirapan ang mga estudyante ng kursong BS ECE sa kanilang mga asignatura dahil

hindi nila nababalanse ng tama ang oras na ginugugol sa pag-aaral sa mga asignatura.
3. Nalaman rin ng mga mananaliksik na ang pinakamahirap na asignatura base sa mga salik

ng asignatura at propesor ay Engineering Physics. At base naman sa salik sa estudyante

ay ang Advanced Algebra.

 4. Ang epekto naman ng mga salik na ito sa pagkatututo ay nagiging balakid ito sa mga

estudyante upang umangat sila sa klase. Nahihirapan sila maunawaan ng maayos ang

mga asignatura na dapat nilang pagtuunan ng pansin. Dahil sa mga salik na ito ay hindi

naipapamalas ang kabuuang talento ng mga mag-aaral.

Rekomendasyon

 Lawakan ang limitasyon ng pag-aaral na hindi lamang sa sariling paaralan pati na

rin sa iba pang unibersidad upang mas maging komprehensibo ang pag-aaral.
 Magsagawa ng pag-aaral na tumatalakay sa pagbadyet ng oras ng mag-aaral sa

bawat aralin dahil isa ito sa kahirapan ng estudyante.

 Bigyang linaw ang mga paliwanag ng bawat aralin at magbigay ng maraming

halimbawa bago tumuloy sa ibang aralin. Tiyakin rin na karamihan na sa mag-

aaral ang nakaintindi nito.

Talaan ng mga Sanggunian

[1] http://www.scribd.com/doc/122390600/Mga-Bahagi-Ng-Pananaliksik#scribd

[2] https://www.academia.edu/15294085/Thesis_Paper

[3] http://wenn-pamanahongpapel.blogspot.com/
[4]https://prezi.com/a89vt7zfek_j/isang-pananaliksik-hinggil-sa-karaniwang-suliranin-na-narara/